Omówienie praktycznych problemów pod kątem serwisów i

Omówienie praktycznych

problemów pod kątem

serwisów i producentów AGDIV Kongres Serwisów AGD

Mszczonów, 15.09.2016 r.

Tematy wystąpienia

• Montaż i demontaż sprzętu (zasady i zakres

odpowiedzialności, koszty)

• Usługi pogwarancyjne

• Używanie produktów domowych do celów

pozadomowych

• Gwarancja i rękojmia na części zamienne (okres

odpowiedzialności, sposób rozpatrywania roszczeń)

• Usługi serwisowe

• Regres sprzedawcy

MONTAŻ i DEMONTAŻRegulacje prawne - RĘKOJMIA

• Odpowiedzialność za wadliwy montaż zakupionego

sprzętu (art. 5561 § 3 k.c. i art. 560 i 561 k.c.) – w tzw. ramach

umowy sprzedaży

Przykład: Konsument zakupił u sprzedawcy kuchenkę gazową w sklepie wraz z

jej wniesieniem i montażem, który został zrobiony nieprawidłowo.

• Odpowiedzialność za wadliwy montaż (art. 638 § 1 k.c. i

odpowiednio art. 560 i 561 k.c.) – w ramach umowy o dzieło

Przykład: Konsument zakupił kuchenkę gazową, a następnie znalazł w

Internecie fachowca, który ją podłączył za opłatą, lecz nieprawidłowo.

• Odpowiedzialność za montaż i demontaż wadliwego

sprzętu (art. 5611 k.c)

Przykład: Konsument zakupił lodówkę, została ona podłączona i obudowana

meblami kuchennymi przez fachowców wybranych przez konsumenta do remontu

kuchni. Lodówka uległa awarii i trzeba ją wymontować (nie można usunąć awarii

na miejscu, bez demontażu).

Odpowiedzialność za wadliwy montaż

zakupionego sprzętu Najważniejsze informacje

• odpowiedzialność na zasadach rękojmi • brak możliwości żądania „wymiany rzeczy”

• jest to traktowane jako wada fizyczna rzeczy

• odpowiedzialność za „zamontowanie i

uruchomienie” – błąd językowy

• identyczne regulacje B2C i B2B (z wyłączeniem

uprawnień z art. 560 i 561 k.c.)

• dwie sytuacje wyróżnione przez ustawodawcę


zakupionego sprzętu

1 sytuacja: Montaż wykonany przez sprzedawcę

lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi

odpowiedzialność

• nie dotyczy to osób jedynie rekomendowanych

przez sprzedawców (to sprzedawca musi być

związany umową z montażystą)

• odpowiedzialność sprzedawcy za działania

montażysty niezależne od jego winy


zakupionego sprzętu

2 sytuacja: Montaż wykonany przez kupującego

według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy

• jeżeli instrukcja jest niezbędna do prawidłowego

korzystania z rzeczy, to musi zostać wydana przez

sprzedawcę (art. 546 § 2 k.c.)

• obowiązek wydania instrukcji w języku polskim przez

sprzedawcę (art. 5461 § 5 k.c. + art. 7a ust. 1 ustawy o

języku polskim)

• instrukcja z internetu niedoręczona przez sprzedawcę –

zagrożenia?

Odpowiedzialność za wadliwy montaż Najważniejsze informacje

• stosuje się ogólne regulacje umowy o dzieło (umowa

rezultatu) – art. 627 – 646 k.c.

• stosuje się „odpowiednio” przepisy dotyczące rękojmi, w

tym wybór roszczeń (wymiana, naprawa, obniżenie ceny

lub odstąpienie od umowy) czy okres trwania

odpowiedzialności (2 lata)

• wyłączenie odpowiedzialności przyjmującego zamówienie

(np. montera), jeżeli wada wynikała z przyczyny tkwiącej

w materiale dostarczonym przez zamawiającego

(np. wadliwy wąż do gazu dostarczony przez

zamawiającego)

Odpowiedzialność za wadliwy montaż Najważniejsze informacje

• na przyjmującym zamówienie spoczywa obowiązek oceny

materiału użytego do wykonania dzieła (np. podłączenia

kuchenki gazowej) – wiedza i doświadczenie

profesjonalisty

• przy zastrzeżeniach co do materiału – przyjmujący

zamówienie powinien poinformować o tym

zamawiającego i powstrzymać się od wykonania dzieła

• identyczne regulacje B2C i B2B (z wyłączeniem

uprawnień z art. 560 i 561 k.c.)

• brak roszczenia regresowego – przyjmujący zamówienie

jest „producentem” dzieła

Odpowiedzialność za montaż wadliwego sprzętu Najważniejsze informacje

• konieczny demontaż z uwagi na wadę sprzętuważne - wadą fizyczną sprzętu jest również wadliwy montaż przy zakupie rzeczy

• dotyczy sprzętu, którego montaż był niezbędny do

korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem

• co do zasady, bez znaczenia jest pierwotny sposób

montażu sprzętu (a więc czy nastąpiło to np. zgodnie z

instrukcją dostarczoną przez sprzedawcę) oraz podmiot,

który tego dokonał, jeżeli stwierdzona wada nie wynikała

z wadliwego montażu

• ograniczenie tylko do „wymiany” i „naprawy” – a obniżenie

ceny? (por. art. 566 § 1 k.c.)

• identyczne regulacje dla B2C i B2B, chyba że koszt

demontażu i ponownego montażu przewyższa cenę

sprzętu

Odpowiedzialność za montaż wadliwego sprzętu Obowiązki i uprawnienia sprzedawcy

• obowiązek demontażu sprzętu• pod warunkiem braku możliwości usunięcia wady „na miejscu”

• jeżeli demontaż jest niezbędny do stwierdzenia, czy wada występuje

i czy odpowiedzialność za nią ponosi sprzedawca

• obowiązek ponownego zamontowania sprzętu• w przypadku uzasadnionych roszczeń kupującego (obiektywne istnienie

wady)

• w przypadku nieuzasadnionych roszczeń kupującego

• możliwość odmowy przez sprzedawcę (demontażu

i montażu) jeżeli koszt tych czynności przewyższa cenę

sprzętu (dotyczy B2B)

• sposób obliczania ceny sprzętu

• konsument (przy B2C) ponosi koszty tych czynności w

zakresie przewyższającym cenę sprzętu lub może żądać

zapłaty (przy wykonaniu zastępczym) kosztów czynności

do wysokości ceny sprzętu

Odpowiedzialność za montaż wadliwego sprzętu Obowiązki i uprawnienia kupującego

• obowiązek udostępnienia sprzętu sprzedawcy w celu

demontażu i ponownego zamontowania

• w przypadku niewykonania obowiązku demontażu i

ponownego zamontowania, z uwagi na uchylanie się

sprzedawcy od wykonania tego obowiązku – możliwość

dokonania tych czynności na koszt i niebezpieczeństwo

sprzedawcy (wykonanie zastępcze)

• nie dotyczy to sytuacji, gdy odmowa sprzedawcy wynika z

kosztów tych czynności przewyższających ceną sprzętu

(relacje B2B)

• w relacji B2C – przy wykonaniu zastępczym - możliwość

żądania od sprzedawcy zwrotu tylko kosztów (demontażu

i montażu) do wysokości ceny sprzętu [zasada

proporcjonalności – TSUE C-87-09 i C-65/09 (Weber i Putz)]

MONTAŻ i DEMONTAŻRegulacje prawne - GWARANCJA

• zasady odpowiedzialności reguluje oświadczenie

gwarancyjne gwaranta

• duża dowolność gwaranta w ustalaniu sposobu

odpowiedzialności za dokonywane demontaże i montaże

wynikające ze zgłoszonej wady

• możliwość ustalenia dodatkowych wymogów, np.

uzależnienie „ważności” gwarancji od prawidłowego

montażu przez określone podmioty (z uprawnieniami lub

ściśle wskazane przedsiębiorstwo)

Kazus 1

Konsument zgłasza usterkę kuchenki gazowej i żąda jej

naprawy. Sprzedawca zgłasza się z tym problemem do

producenta, który wysyła swój serwis do klienta.

Z dokumentów przedstawionych przez konsumenta wynika,

że nie ma on dowodu potwierdzającego podłączenie

urządzenia gazowego przez uprawnionego instalatora.

- na jakiej podstawie złożono reklamację?

- jak odbywał się pierwotny montaż?

- z czego wynika wada (czy można ją stwierdzić „na

miejscu”)?

- jak powinien zachować się serwis?

Usługi pogwarancyjne

• obowiązek poinformowania konsumenta przez

sprzedawcę „najpóźniej w chwili wyrażenia przez

konsumenta woli związania się umową” o istnieniu i

zakresie usług pogwarancyjnych (posprzedażnych) –

art. 8 pkt 6 oraz art. 12 pkt 14 ustawy o prawach

konsumenta

• czy istnieje obowiązek posiadania i oferowania części

zamiennych na sprzedawany sprzęt?

• brak regulacji prawnych

• ryzyko związane z brakiem możliwości wykonania obowiązków

wynikających z rękojmi (ograniczenie konsumentom możliwości

skorzystania z naprawy)

Używanie produktów domowych do celów

pozadomowych

• obowiązki informacyjne sprzedawcy przed zawarciem

umowy:

• udzielenie jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd

informacji w języku polskim, wystarczających do prawidłowego i

pełnego korzystania z rzeczy (5461 § 1 k.c.)

• case Decathlona

• wada fizyczna również wtedy, gdy nie nadaje się do celu, o

którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy,

a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej

przeznaczenia (5561 § 1 pkt 3 k.c.)

• ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z

faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) a moment

wystąpienia wady licząc od wydania towaru

Używanie produktów domowych do celów

pozadomowych

• definicja konsumenta:

• osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności

prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością

gospodarczą lub zawodową (art. 221 k.c.)

• „w przypadku umów o podwójnym charakterze gdy

umowa zawierana jest w celach, które częściowo są

związane z działalnością handlową danej osoby, a

częściowo nie są z nią związane, a cel handlowy jest

do tego stopnia ograniczony, że nie jest dominujący w

ogólnym kontekście umowy” (motyw 17 Dyrektywy

2011/83/UE) oraz TSUE C-464/01 Gruber

Rękojmia i gwarancja na części zamienne

Kazus 2

Konsument zakupił pralkę i po 8 miesiącach przestała

działać. W ramach rękojmi sprzedawca naprawił pralkę

poprzez wymianę wadliwego modułu pralki.

- okres odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi

biegnie dalej od dnia wydania rzeczy (czyli pozostało 16

mc ochrony)

- brak regulacji wskazujących wprost na „rozpoczęcie na

nowo ochrony” dla wymienionego (w ramach naprawy)

elementu składowego sprzętu (gdy ponowna awaria tego

elementu = nieskuteczność naprawy?)

- a co przy wymianie całej rzeczy na wolny od wad?


Kazus 3

Konsument zakupił pralkę i po 8 miesiącach przestała

działać. W ramach gwarancji gwarant naprawił pralkę

poprzez wymianę wadliwego modułu pralki.

- jeżeli to istotna naprawa = odnowienie terminu gwarancji na całą

pralkę (biegnie od nowa)

ocena istotności zależy od nakładu pracy niezbędnego do usunięcia

wady, a ponadto – od rodzaju wady, zwłaszcza od wypływu tej wady na

użyteczność rzeczy (SN I CR 63/73)

- jeżeli to nieistotna naprawa = termin gwarancji biegnie od nowa tylko

w stosunku do wymienionej części (o ile została wymieniona)

- w przypadku wymiany rzeczy = jak przy istotnej naprawie

- terminy liczy się od zwrotu rzeczy kupującemu (uzyskanie możliwości

faktycznego korzystania z rzeczy)

- powyższych zasad nie można wyłączyć w postanowieniach gwarancji


Kazus 4

Konsument zakupił w serwisie moduł pralki do swojej pralki.

Moduł uległ awarii (prawidłowo zamontowany, wada

rzeczywiście wynika z awarii modułu). Konsument rozważa

złożenie reklamacji na podstawie rękojmi lub gwarancji.

- przez jaki okres serwis odpowiada za sprzedany moduł w

ramach rękojmi i gwarancji?

- czego może żądać konsument?

- kto powinien zdemontować sprzęt i go ponownie

zamontować oraz ponieść z tego tytułu koszty?


Kazus 5

Konsument zakupił moduł pralki w serwisie producenta

(poprzedni się spalił) i następnie zlecił naprawę pralki

„swojemu” fachowcowi. Okazało się, że to nie moduł był

przyczyną usterki pralki (pralka w dalszym ciągu nie

działała), a nowy moduł uległ zepsuciu (z uwagi na nadal

występującą wadę w pralce). Konsument zwrócił się o

naprawę tego modułu do serwisu w oparciu o rękojmię.

• czy nowy moduł pralki ma wadę fizyczną i jeżeli tak – czy

serwis za nią odpowiada?

• czy serwis mógł wiedzieć o przyczynie wady pralki?

ustny/pisemny opis konsumenta a fachowa diagnoza

Usługi serwisowe

• co do zasady umowa mieszana o charakterze umowy odzieło (umowa rezultatu)

• kryterium odróżniającym umowę o dzieło od umowy oświadczenie usług jest możliwość poddania umówionegorezultatu (dzieła) sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych(SN: IV CKN 152/00; SA w Łodzi: I ACa 745/12)

• umowa o dzieło – stosuje się odpowiednioodpowiedzialność z rękojmi lub gwarancji (o ile zostałaudzielona)

• wadliwa rzecz to nie materiał potrzebny do wykonaniadzieła, lecz rzecz, bez której dzieło nie może być wykonane(SN: V CK 235/04)

• zastosowanie konstrukcji umowy zlecenia (umowastarannego działania)?

• okres odpowiedzialności za świadczoną usługę niebędącąumową o dzieło (w sprawach nieuregulowanych stosuje sięprzepisy dot. umowy zlecenia) – przedawnienie nazasadach ogólnych lub art. 751 k.c. (2 lata)

Regres sprzedawcy

Kazus 6

Konsument zakupił czajnik elektryczny u sprzedawcy w sklepieinternetowym. Czajnik zepsuł się po 18 miesiącach. Sprzedawcazgodnie z żądaniem konsumenta naprawił go (wymieniłprzepalone elementy) w ramach rękojmi oraz zwrócił kosztydostarczenia rzeczy do sprzedawcy.

- do kogo może zwrócić się sprzedawca w celu naprawieniaszkody w związku z uznaniem roszczeń konsumenta i zwrotukosztów dostarczenia rzeczy?

- przez jaki okres może wystąpić z żądaniem?

- czego sprzedawca może żądać?

Ważne! Serwis też może być sprzedawcą (względemkonsumenta) – gdy oferuje sprzedaż części zamiennych lubinnego sprzętu.

Regres sprzedawcy(art. 5761 – 5764 k.c.)

• szczególna możliwość dochodzenia odpowiedzialnościzarezerwowana wyłącznie dla sprzedawców finalnych

• ma zastosowanie do roszczeń konsumenta uznanych w ramachrękojmi

• pozostali sprzedawcy => na zasadach ogólnych

• możliwe roszczenie w stosunku do każdego poprzedniegosprzedawcy w łańcuchu umów (pośrednik, importer, dystrybutor,producent, hurtownik)

• brak konieczności istnienia dwustronnej umowy z poprzednimsprzedawcą

• konieczność obiektywnego istnienia wady

• możliwość dochodzenia roszczeń na innych podstawach(deliktowa, kontraktowa)

• brak możliwości wyłączenia lub ograniczeniaodpowiedzialności wynikającej z regresu


• 3 przesłanki odpowiedzialności przy zwykłym regresie:

– rzecz sprzedana nie miała właściwości, które powinna miećpoprzez działanie lub zaniechanie poprzedniego sprzedawcy(czy obowiązuje zasada na podstawie winy?)

– szkoda

– związek przyczynowy

• sytuacje szczególne:– za sporządzenie instrukcji montażu i uruchomienia, któradołączana jest do przedmiotu, a wada powstała na skutekzamontowania lub uruchomienia zgodnie z instrukcją

– wiedząc o wadzie rzeczy, nie poinformował o tymkupującego (działanie zawinione – wiedza o istnieniu wady)


• termin przedawnienia – 6 miesięcy

• bieg terminu rozpoczyna się „z dniem poniesienia kosztów przezsprzedawcę w wyniku wykonania uprawnień z tytułu rękojmi przezkonsumenta, nie później jednak niż w dniu, w którym sprzedawcapowinien wykonać swoje obowiązki wobec konsumenta”

– naprawa i wymiana: rozsądny czas/niezwłocznie

– obniżenie ceny i odstąpienie od umowy: niezwłocznie po otrzymaniu oświadczenialub w terminie wskazanym w oświadczeniu

–od dnia poniesienia ostatniego kosztu (np. zwrot pozostałej części szkody wpóźniejszym terminie)

• negatywne konsekwencje sporu sądowego z konsumentem

• oddalenie powództwa sprzedawcy o naprawienie szkody przezpoprzedniego sprzedawcę

– złożenie przez sprzedawcę pozwu do sądu => wstrzymanie biegu przedawnienia

– czy powoduje to „odżycie” odpowiedzialności i terminu przedawnienia dlapozostałych sprzedawców?

– „nie może zakończyć się przed upływem sześciu miesięcy od dnia, w którymorzeczenie oddalające powództwo stało się prawomocne” – co ustawodawca miał namyśli?

Dziękuję za uwagę!

Krzysztof Lehmann

[email protected]

Documents

Omówienie praktycznych problemów pod kątem serwisów i