Opasnost od požara i eksplozije

zapaljivesmjese

zapaljivesmjese

eksplozivnesmjese

zapaljiveatmosfere

ekslpozivneatmosfere

zapaljiveatmosfere

PROTUEKSPLOZIJSKA ZAŠTITA ELEKTRIČNIH UREĐAJA

protueksplozijska izvedba omogućuje korištenje električnih uređaja u eksplozivnoj atmosferi

u rudnicima zapaljivi plin (pretežno metan) i ugljena prašina

eksplozija metana uzvitlavanje ugljene prašine eksplozija ugljene prašine

zapaljivi medij + zrak (kisik) u stanovitom omjeru = ekspozivna atmosfera

I. podzemni rudnici

II. sva ostala mjesta (industrija)područja PEX zaštite

rudnici -

zemni plin (metan),

vlaga,

direktni kontakt s uređajima

mehanička oštećenja,

ugljena prašina,

ostala mjesta -

plinovi - svi osim inertnih

vlaga

kontakt s uređajima

mehanička oštećenja

prašine - metalne, ugljene, brašna, puderi, plastičnih materijala, …..

pare - zapaljivih tekućina

kostrukcijski propisi i standardi

instalacijski propisiza opremu postoje, na državnoj i međunarodnoj razini

Zapaljive i eksplozivne atmosfere

zapaljive - gorivi medij + zrak (kisik) eksplozivne - (gorivi medij + zrak) u stanovitom omjeru

Eksplozivne atmosfere

agregatna stanja zapaljivog medija - plin, para, prašina

određeni volumenski omjeri (koncentracija)tlak

temperatura

eksplozivna atmosfera samo ako

eksplozija samo ako

postoji eksplozivna atmosferadostatna temperatura uzročnika (nužno)

dostatna energija uzročnika

BUKTANJE - trenutno izgaranje na

rubnim granicama eksplozivnosti

EKSPLOZIJA - trenutno izgaranje

unutar granica eksplozivnosti

lančanom reakcijom gorenja

DETONACIJA - trenutno izgaranje uz veliko

povećanje tlaka i koncentracije medija

EKSPLOZIJA POD ATMOSFERSKIM UVJETIMA

temperatura : - 25 do + 60 °C tlak: oko 1013 hPa

izgaranje gorivog ostatka

paljenje

razvojlančanereakcijegorenja

pojavauzročnikapaljenja

indukciono vrijeme(karakterizira početakprocesa eksplozije)

vremenski tok procesa eksplozije

RT

E

ne

p

k

k - konstanta za uvjete uzročnika paljenja p - tlak eksplozivne atmosfere n 1 - ovisan o uvjetima izgaranja E - kritična energija paljenja plina R - plinska konstanta T - temperatura atmosfere

najzapaljivija atmosfera

maksimalni tlak

najveća brzina porasta tlaka (najbrizantnija smjesa)

između dge i gge

temperaturu >od min. temperature paljenja smjese(prijeko potreban uvijet)

energiju >od min. energije paljenja smjese

uzročnik inicijalnog paljenja

za paljenje eksplozije uzročnik mora imati toplinsku energiju dostatnu zaodržavanje potrebnog toplinskog intenziteta duže od indukcionog vremena

mijenja sepromjenom

omjeraučešća

apsolutnanula

krutina tekućina para plin

taljen jeskrutn javanje

T kr T talj Tpl T v T p

plam ište ključanje paljen je

temperature i agregatna stanja zapaljive materije

rijetko ali postoji mogućnostpojavljivanja detonacije

smanjuje se dodavanjeminertnih plinova

Eksplozivne atmosfere zraka i plina

do eksplozije dolazi samo ako je Eu> EpminTu > Tp

Tu - temperatura uzročnika paljenja Tp - temperatura paljenja atmosfereEu - energija uzročnika paljenjaEp - minimalna energija paljenja atmosfere

područjeeksplozivnosti područje eksplozivnosti

-

gge

dge

1:15

tlak povećava razmak imeđu dge i gge (izrazito povisuju gge)

temperatura povaćava razmak imeđu dge i gge (izrazitije povisuju gge)

Eksplozivne atmosfere para zapaljivih tekućina

tekućine --20 do +40C0,85 do 1,1 bar

mediji u tekućem stanju unutar

za T < Tpl nema isparavanja nema ekspozivne atmosfere

za T Tpl isparavanje (ovisno o parcialnom tlaku) ekspozivna atmosfera

ko

nc

en

tra

cij

a p

are

(p

rop

an

)

< 38

38 - 55

> 55

VDE

pri normalnim atmosferskim prilikama isparavaju mogu stvoriti ekspl. atmos. (EA)

samo zagrijane tekućina na temperaturu izmad Tpl isparavaju stvaraju EA

pri normalnim atmosferskim prilikama ne isparavaju izuzetno stvaraju EA

količina pare 3422m

M

.GV

M - molarna masa u g/mol (pri 0C i 1013 hPa)G - masa tekućine u (kg)

Eksplozivne atmosfere uzvitlane prašine i zraka

uzvitlane zapaljive prašine - kako pare zapaljivih tekućina

latentna opasnost nataložena prašina - tinjanje (temperatura tinjanja) uzvitlavanje prašine ....

tri grupe prašina: metalne, organskog porijekla i ugljeneT (°C)E (J)

paljenje tinjanjem pri temperaturi

T > Tti

Tti - temperatura tinjanja

Tti - temperatura zagrijanevodoravne površine prikojoj nastaje samoza-paljenje 5 mm nataloženogsloja prašine