OPUSCULUMSPIRITUALISMUM

ATQUE

GAIiZ.1 PHREN0I.06Iffi REFUTATIONEM

GONTINENS,

GOMPOSITUM AB IGNATIO DE GIEBRA

,

medico, etc, etc.

BURDIGALtEEX TYPIS HENRICl FAYE, ARCHIEPISGOPATUS TYPOGRAPHI,

via Sainte-Catherine , 139.

1850

r/ f ' i W. V

Omnia, sive manuscripta , sive typis commissa, hujus opus-

culi exemplaria, meo nomine meoque gryphio non ornata, a

meinterdicuntur, atque contravenientes, legibus , si opus fue-

rit , subjicientur.

r^v^ /'€'2^^^.^.-/^^ ^< /ik-^^t^ 3i^a-yJ

t^/&<^r2,^i

0\ v^ (^ciJ^^

OBSERVATIO.

Verhum sabiduria secundam animce personam vel

subsistentem relationem, ex qua facultas, libera vo-

luntas appellata, ad CBterncB atque necessario in Ente

increatcB relationis imaginem et similitudinem ori-

tur, hoc in opusculo dicit.

PR^FATIO.

Quoliescumque tuum opus, Galle, muro a me

legitur examine , quosne ad abyssus pes meus

offendit

!

Quare humanis in cognitionibus retro ut me ver-

tam, atque ut silvaticas tribus obscuritate et igno-

rantia etiam excellam conaris? Sseculine spiritu

affectus ad impossibilia scribenda induceris, vel

ornnia erga te ipsum atque erga coeteros officia

oblitus, fataiismi errore nos involvere, foedisque

opprobrii in lacunis utpote nostra libertate indignos

nos immergere cupis?

Si triginta et quinquc organa, tanquam materia-

les ideas producentia, a me tibi concedantur, subs-

tantiarum liberas ideas creantium ubi residentia

invenitur?

His enim substantiis adjuti, alto ex olympo usque

ad obscuras terrae cavernas tanquam eleclricum

VIII

fulmen percurrimus, earum eliam auxilio horum

mundorum, in spatio cursum facientium, perpe-

tuos periodicosque motus attentis oculis inspici-

mus.

Primam etiam causam, hos motus producentem,

necessario in Ente , a quo necessariarum causarum

opus,quatenus liberis entibus possibilis existentiae

utpote basis esset, fuit perfectum, mundorum ac-

tibus deducemus.

Tuum denique, Galle, opus, non tui nominis,

meliori quidem conditione digni, diruendi gratia,

quinimo ad metaphisicum errorem conculcandum

tantummodo a me impugnatur.

THESIS.

Omnes theorice , nisi necessario in E^ite aliorum contin-

gentium creationes designatum ad objectum instituente

refundantur, confusionem tantummodo pariunt.

Hsec est materies , a qua animum divertere non possu-

mus. Omnis enim sciontia universalibus principiis aliena,

scientia non est, quin potius idearum connexione, ordine

probationibusque vidarum abyssus nobis esse debet. Qua-

tenus in sophismata,quse a veritate rapide nos aberrare

cogunt, nunqucim incidamus , incomparabili axiomate,

quod ex nihilo nihil per se , nisi creator, necessarium Ens

,

fieri possit , nos docet , nitamur quam strictissim5.

Invariabilis omnium entium, homine abstracto, relatio,

et perpetua suarum conditionum essentia non seterni En-

tis perfectionem solummodo sed designatum atque neces-

sarium hujus ordinis finem etiam nobis exhibet. Quse ab

initio bruta sunt, aliam meUorem conditionem perseipsa

nunquam adquisiverunt, eorum actus visibilem ad mun-

dum referentes, quia vera hbertas eis absit, idem semper

sunt , cosmologise ergo ad leges , finem , a quo sejungi nul-

latenus potuerunt , eis largitas , hodie etiam pertinent.

Homo alioquin ejus mores modificat eosque colit, societa-

tis conditiones amplectitur ab eisque se divertit, ejus ac-

tus designat et eos retractat, suasque opiniones attentis

ejus circumstantiis temperat vel mutat quam libentissim^.

Si ambitionibus taraen impellatur, eis saturandis ardenter

laborat, negligit quemadmodum sibi libet , amat ratione

ductus, et boni vel mali faciendi vera libertate denique

fungitur.

Ad cosmologiee igitur genus , utpote non necessaria im-

pulsus homo nequidem pertinet. Gum homo non sit, ut

revera non est necessario impulsus, eum libertate prsedi-

tum, omnium creatarum rerum finem esse deduceie de-

bemus. Libertas non materise sed potius animse conditio

effectusque est, et tanquam simplex spiritus absolutam

super intellectuales ejus actus nuUa dependentia nullaque

modificatione ( sua in phrenologia quod sibi placeat a Gallo

dicatur ) auctoritatem habet.

Quomodo contingentium,quse ex alio dependent, a no-

bis existentia probari poterit, quin seternum Ens , cui ne-

cessario non initium tantummodo absque nihilo fuit, sed

a quo creata materia , ut inalterabilem finis designati at-

tingendi ergo viam prosequeretur, fuit etiam disposita,

cognosceremus ? Hoc impossibilia attingit. Hsec ergo direc-

tio, hic cosmologicus ordo invariabiles necessarii Entis

sunt leges, illius inquam Entis, a quo omnia coetera nulla

modificatione , homine quidem excepto , seternitati desti-

nato utpote simplici spiritu ab seterno Ente insignito , sem-

per impelluntur.

Galli amici novee formse materia affectse systema, in quo

non immutabilibus cosmologise legibus, sed falsa cujusdam

simplici cranii eminentia necessario impulsos sese cre-

dunt, prsevalere conantur.

Hsec vero Gallistorum opinio eo magis impossibilitatem

sapit quo probabilitatem miniis attingit,quia si ista forma

vera esset materia , finem absque libertate haberet , ideo-

que cosmologise legibus et non cosmologiae exceptioni apo-

phisibus vel cranii eminentiis subjectse semper obediret;

hypothesis ergo eidem ide» materia affect£e revera oppo-

nitur.

Galli craniscopia et phrenologia mundi, fine privati,

confusionem credere nobis in animum inducunt,

quia

cum homo cranii triginta et quinque sub emenentiis sit

formatus,Hbertate caret. Auctor idcirco imperfectione esset

indutus , quod mirse mundi machinse sufficiente absque

ratione formam donarit , si homo cogitante anima vidus ab

eo fuisset creatus.

Galli systemate, quin examinetur, admisso, possibilia

diruuntur et impossibilium fit concessio.

Priraa idcirco queestio resolutione digna secundum Gal-

H amicos heec erit : Necessarium Ens nullo modo perfec-

tione est ornatum, et mundum nulla destinatione,quae

sufficiens est ratio, creavit.

Secunda queestio animae cogitantis absentiam in nobis

supponit , atque si ea nobis absit , nostras inclinationes

,

tanquam necessariis causis impulsas, modificare nequimus.

Intellectuales actus nullam etiam minimam actionem

sufficiente absque ratione exerceri posse, quemadmodura

rainimarura cogitationum in consultatione observatur, no-

bis patefacere veniunt.

Horainera assessura supponamus, hoc in statu seraper

persisleret , nisi fine a seipso deinceps adiraplendo utpote

arabulatione, amici visitatione vel ahcujus officii necessi-

tate impelleretur.

Nihil equidem vero seu chimeerico absque fine penitus

fieri potest.

Si hsec raoraUs certitudo negari nequeat,quoraodo nc-

cessario in Ente omnes perfectiones,quee ejus intrinseca)

4

et extrinsecse proprietates sunt, nullaque admixtione in-

dutae, atque juxta sapientem philosophi TuUii sententiam

ut admittantur impossibiles,per excellentiam possidente,

vitium invenire poterimus ?

Hsec questio qu6d absque llbertate actionem ab aliqua

cranii eminentia, quin aliud facere possimus, nobis de-

signatam exercere necessario cogamur, nobis indicat.

Gonscientia ergo,quse de bonis malisve actibus nos ar-

guit, nequaquam nobis esset, nostrorum actuum tamen

recriminationes percipimus, liberi igitur sumus, et cum

ea conditione simus prsediti,phrenologicse eminentiee ac-

tio existere non potest, Galli systematis inverisimilitudo

phisice etiam ostenditur.

Si eminentia enim admittatur, ejus effectus conceditur,

et cum Gallistus effectus sine causa et causa absque ef-

fectu inveniantur, hypothesis eo falsa est, quia necessa-

riae causse absque propria modificatione semper agunt,

eminentia igitur necessaria causa non est, et cum talis

minime sit, hoc systema a semetipso diruitur.

Ordo in mundo regnat vel confusio quam obscurissima.

Alius et altera , si illud indubitabiie axioma « idem simul

esse et non esse impossibile est » diligenter inspiciamus

,

simul regnare non possunt.

Perpetuus naturse cursus invariabilem ordinem , cosmo-

logise legum causam vel seterni Entis voluntatem potius

nobis indicat. Gum omnia ab seterno Ente perfecte fuerinl

instituta, omnia ben^ atque nullo designato fine agere

posset necne , Gallo et ejus discipulis interrogemus , eo-

rumque responsionem negativam absquedubiovidebimus.

Nullus finis prseter hominem in mundo invenitur, siille

qufedam machina libertate privata sit, finis non existit.

His suppositis necessarium Entem magis stupidum quam

ipsum hominem esse, qui sufficiente absque ratione nihii

agere potest, confiteri cogeremur.

Sed cum omnia hominem liberum aique ideo creationis

finem esse satis aperte nobis dicant, necessariis igitur a

causis impelli minime potest.

QutfcStionem magis ac magis dilucidare veniamus.

Similes causse similes pariunt effectus, et ab eisdem

causis iidem effectus producuntur. Horum axiomatum evi-

dentiam probare nobis opus non erit.

Si omnia capita destructionis eminentiam sexto nume-

ro a Galli apostolis explicatam possidentia severissime

examinemus, et quod iidem effectus nullo modo hoc ex

cxamine producantur, inveniamus , hsec theoria falsitatem

involvit; etsi ab eis,hanc eminentiam habentibus , crimen

tamen non committatur, istius generis demonstrationes

assentire est quam absurdissimum.

Nihil nunc temporis usque a Gallistis fuit probatum

,

quinimo eminentias sine effectu, et effectus eminentiis vi-

dos semper ante oculos nobis posuerunt.

Toto tamen coelo non errant cum nonnulli casus et om-

nino segregati ab iilis nobis designantur, sed analogia ex-

ceptiones excludit, quia eminentia post admissa effectus

eam sequi debet , hoc non semper existit , istius pyrronici

systematis error est igilur quam patentissimus.

DE CRANIOSCOPIA

secundum Gallum.

Hoc verbum cranioscopia ex cranion, eranium, et ex

scopco, ego examino, deducitur, et cranii examen signifi-

cat, atque cerebri evolutionem simplici tactu cognoscere

ei est objectum. Intellectualis facultas, eodem systemate

admisso,quo homo necessario agere cogitur, ipsomet etiam

cognoscitur.

Primum Granioscopise suppositum objcctum videamus.

Unaqueeque cerebri facultas suum habet locum et emi-

nentia, quae os ei, ut simplicem pellis exteriorilatis per

tactum atque per capillos eam abscondentes sit cognila,

prsestare cogit, ab ipsa facultate formam accepit.

Triginta et quinque facultates ab Spurgheim Galli dis-

cipulo inventae, et quibus rationabilia subjiciuntur, sic

explicantur.

DE PHRENOLOGIA

secundum Gallum.

Hoc verbum ex Phren intelligentia et logos sermo vel

oratio, de materiale cerebri intelligentia ratiocinationem

significantibus oritur.

Hoc a systemate cerebrum triginta et quinque in organa

hac forraa dividitur.

PRIMUS ORDO./ Inclinationes \

Ajfectivce facultates. l o

6.

7.

8.

9.

4. —

Alimentum.

Amor.

Philogenitura.

Habitatio (concen-

tratio).

Affectio (adhsesio)

Concertatio.

Destructio.

Secretum.

Adquisilio.

CoDstructio.

PRIMUS ORDO.

Affectivce facultates.

SECUNDA

SPECIES.

Animaeaffec-

liones.

SECUNDUS ORDO.

TERTIA

SPECIES.

20. —

Intellectuales facultates.l fercf«v^ ^^''

facultates. '

28.

29.

30.

31.

32.

33.

Philantia.

Approbatio.

Circunspectio.

Bonitas.

Veneratio.

Firmitas.

Gonscientia.

Spes.

Admiratio.

Idealitasvel cerebri

informatio.

Laetitia vel gau-

dium.

Imitatio.

Individualitas vel

individui relatio.

Configuratio.

Extensio.

Gravitas et resis-

tentia.

Tactus.

Color.

Adjuncta ad loca

pertinentia.

Calculus.

Ordo.

Eventus sive even-

tualitas.

Tempus.

Sonus.

Locutio.

QUARTA( 34^ __ Gomparatio.

SECUNDUS ORDO. I SPECIES. \^

Intellectuales facultates.\ Reflectivae i 35. — Gausalitas.

facultates. f

Locum, qiiod his numeris in cranio invicem est, ut

materies polius intelligatur, explicare nunc temporis ve-

niamus.

DE PHRENOLOGItE LOCALITATE

juxta Gallum etiam.

Triginta et quinque eminentiae, in cranio residentes, a

Gallo et Spurheim supponuntur , atque ut facilius hoc in-

telligi possit, Hneara ex narium origine ortam et in nucis

centro ejus finem habentem supponere etiam debemus.

Cranii superficies duabus inpartibusergo dividitur. Qua-

tenus aliud latus explicantes, alterum in alio ei respondente

inveniamus, quodlibet organum duplex esse, dicere, revera

sufficit.

Ex naribus indpiens vigesimus secundus numerus indi-

viduahtatis organum usque ad nucem procedit.

Eventuahtatis organum trigesimus supra designat. Gom-

parationis organum in trigesimo quarto ipsomet loco, quo

capilli nasci incipiunt , videmus. Gapitis super planum

decimus tertius bonitatem ostendit, postea in decimo

quarto veneratio et infra in decimo quinto firmitas inve-

niuntur. Decimo etiam numero philantia (erga se ipsum

amor ) tertio habitatio, et secundo,qui est ultimus super

nucem, philogenitura (erga filios amor ) exprimuntur.

Spatium inter superciha repertum vigesimo secundp nu-

mero, de quo jam sumus locuti, atque oculus in septem

organa ita dividuntur.

Oculi globus in trigesirao tertio verbositatem et ipsius

oculi angulus, naribus proxinius, in vigesimo tertio confi-

gurationem nobis proponunt. In vigesimo quarto distantia,

vigesimo quinto gravitas et resistentia , vigesimo sexto

color, vigesimo tertio ordo inspiciuntur. Externo oculi in

angulo octavo et vigesimo numero calculum , coram tri-

gesimo, qui frontis in centro est situs, paralelam super

^Supercilium arcus describentes , vigesimo septimo adjuncta

ad loca pertinentia , in trigesimo primo tempus atque in

trigesimo secundo sonum invenimus. In extremis nonus

numerus constructionem , infra trigesimum quartum tri-

gesimus quintus eventum vel eventualitatem significant.

Numero vigesimo leetitia vel gaudium prope angulos in

fronte formatos atque capillorum origini proximos reperi-

tur. Eamdem per lineam descendentes in decimo nono

idealitatem vel cerebri informationem invenimus.

Decimus quartus numerusjam enarratus, linese, aurium

directionem secutse et caput duas in partes inexacte eequa-

les dividentis, centrum constituit.

Hse equidem partes una ex tertia anteriore et ex duabus

aliis tertiis posterioribus componuntur.

Si, quemadmodum supra fuit dictum, descendamus,

decimum quartum post numerum decimus septimus spem

explicans inspicitur.

Oclavus adquisitionem , septimus infra aures situs se-

cretum, prop^ decimum tertium vigesimus primus imita-

tionem et prope decimum quartum etiam decimus octavus

admirationem explicabunt. Decimo sexto conscientia sita

est. Decimum super ilumerum , curbam posteriori capitis

in parte lineam describens, undecimus approbationem de-

signat.

Circumspectionem duodecimus postea decribere venit.

Quartus, tertio proximus, affectionem nobis ostendil.

Quintus, concertationem significans, secundi super cus-

10

pidem in nuce ejus finem habentis et aurium directionem

secuti, locum habet.

Sextum numerum infra aurium papilionem, destruc-

tionis organum, interfectoribus proprium invenimus.

Primus secundo superior amorem denique dicit.

OBJEGTIO ADVERSUS GALLl DOGTRINAM.

Si Galli sententiam prosequamur, animee existentia ne-

gatur, quolibct organo omnibus viribus agenti necessaria

utpote causa a Galloenim viso, neque anima neque libera

actio existere possunt.

Nemini,quod ei non est , neque plus quam ille habet

,

dare possibile est , cerebrum est materia , materiam igitur

tantummodo dare potest , et cum idese aliquid materiale

non sint, a materia ergo produci non possunt.

Nullum corpus cogitare potest , atqui hominis cerebrum

corpus est, hominis ergo cerebrum cogitare non po-

test.

Si a compositis corporibus arbitraria phenomena(quod

necessaria eorum proprietatum a conditione longe abest

)

produci possent,generationum serici ordo penitus abes-

set , hac serie tamen usqu^ nunc temporis nunquam des-

tructa, omnibus generationibus alioquin generatoris condi-

tioni semper respondentibus , idearum ergo a cerebro

omnino materiaie productarum impossibilitatem videmus

quam apertissim^.

Hoc systema, ad imaginationem ahsurditatibus ex loca-

tione provenientibus ludendam,per seipsum sufficit.

Si alicujus imperii ducem organo, sexto numero contento

et destructionem producente ornatum supponamus, si

senatus majori capitum numero secundum undecimam

notam approbationem significantem preeditus nobis videa-

lur, et cum hoc generaliter adveniat,quia imperii renes

habentes ipsiusmet senatus majoritate funguntur ( ea de

causa existentia undecimo numero explicata absque du-

bio Gallo in mentem venit)quid accideret, mihi dicatur,

nunc temporis cupiam? Quot ergo errores, quot denique

disturbia hoc probabili infortunio committerentur 1

Hoc Opusculum, physiologise et anathomise explicandee

ergo, minime fuit factum. Gum plures tamen hanc artem

non profiteantur, cranii et cerebri exphcatio, ad physicam

impossibilitatem probandam, mihi necessaria videtur.

DE CRANIO.

Octo cranii ora in sex propria et duo communia dicta

dividuntur.

Primum ab exteriore parte planum et ab interiore inee-

quale, medii circuli figuram habens, coronale nominatur.

Hoc enim os , frontem formans,quatuor apophises

,( osis

eminentias ) oculi concavitatis medium supra constituentes,

continet. Duo foramina hinc et inde in supercilium centro

,

ad amplum cujusdam nervii cursum expediendum, ilU

sunt. AHud internum foramen super apophisim, Galli cris-

tam appellatam, quod superioribus ex sinibus proficisci-

tur, ab eo etiam habetur. Quatuor fossse ( foramina qusedam

non ingressu sed egressu carentia) ei etiam sunt. A dua-

bus, quse oculorum sunt concavitates, exterior pars , et a

duabus alteris fossis, mamillse cerebri cursus recipientibus,

interior occupatur. Duo sinus ( concavitas exterius stricta

et interius extensior ) superciliares nominati ei quoque

sunt.

Secundum os occipitale appellatur, ejus configuratio tri-

bus acuminibus componitur, quorum concavum interius

exteriusque gibberosum est , atque posteriore in parte ni-

litur, per lambdoideam suturam parietalibus el tempora-

libus Ephenoidique adjungitur.

Duas apophises, nomine coronatas, quse duabus primse

vertebrte cavitatibus recipiuntur atque caput eis per ar-

thodiam adjungentes (minus enim cujuslibet ossis caput

minori alterius in cavitate ingreditur ) eliam includit.

Du98 aliee interius atque tertia magnum roedullse per

foramen descendens duasque cerebri eminentias disjun-

gens,prsecenditibus apophisibus respondunt.

Duo etiam foraraina cranio communia atque petrosis,

qui vagis nerviis alieeque ex carotidibus jugularique in-

ternse venaj viam hinc et inde aperiunt, et altera quinque

ei propria,per quod magnitudine prseditum spinalis me-

dulla exit, duo etiam motoriis hnguse nerviis servientia,

duo etiam altera,

quee celebrahbus arteriis ingressum

prsestant, duas denique internas fossas cerebello utiles et

necessarias involvit.

Tertium et quartum os,quadrata figura , et unumquod-

que capitis latus occupans, parietalia dicuntur. Hsec equi-

dem ossa sagitatem per suturam ( a qua caput longitudine

dividitur) frontis ossi per coronalem, petrosis falsam per

suturam atque per lambdoideam occipitali adjunguntur.

Plana est eorum superficies, locique, ab arteriis occupati,

signa ab interna exhibentur. Quintum et sextum os pe-

trosa temporahaque vel temporum ossa dicuntur. Eorum

superior et acuta pars spinosa inferiorque petrosa nomi-

natur. Horum ossium insequalis est configuratio, atque

nisi attent^ inspiciantur, cognosci minime possunt. Parie-

talibus superiore etposteriore exparte,occipitali, inferiore

et anteriore, Ephenoidi haec ossa adunantur.

Duee internee apophises , unum etalterum latus, in qui-

bus auris cavitates et ossa involvuntur, claudentes, tres

externse,quarum prima et major mastoydes ( ossis exitus

papillee similis) secunda longa et acuta estiloydes (cujus

13

exitus subulee similitudinem habet ) atque tertia zigoraa-

tica appellata (sutura, qua petrosi ossisexitus alio pomuli

cum exitu conjungitur ) a quinto et sexto osse possiden-

tur. Tria etiani interna foramina, duo communia, aliud

cum ephaenoide jugulari vense serviens, alterum cum oc-

cipitale alise ex carotidibus necessarium et ad interlateralis

nervii exitum utile, his ossibus sunt.

Aliud proprium foramen aurium nervio necessarium

,

quatuor alia externa,quorum aliud zigomatis foramen di-

citur, et faciei commune est, aliud proprium aurium fora-

men , aliud etiam inter mastoydeas apophises , ex quibus

dura aurium nervii portio exit, existens , aliud denique

aquseductum nominatum continent.

Duae internse fossse , cerebri basem recipientes , aliseque

duse externee, ad inferiorem mandibulam articulandam

necessarise , ab eis habentur.

Unumquodque ex petrosis sinum aurium ossa clauden-

tem includit. Et ossibus cranio et faciei communibus ephe-

noides infr^ crasum et prope tempora acutum , magnitu-

dine atque duritate mediocre, capitis ossa attingit et ex

eis ephenoideam per suturam dividitur, primum tamen lo-

cum conservat.

Tres internse apophises , clinoidece appellatae , in quibus

pituitariaglandula sita est , atque duae externse, ptirigoideae

nominatse, huic ossi equidem sunt.

Duo etiam foramina, petrosis communia, jugulari venae

utilia et duodecim alia propria , quorum six quoque latere

ad egressum queisdam vasibus aperiendum sunt sita , in-

veniuntur.

Tres fossas , internam aliam pituitarise glandulae neces-

sariam et duas externas ptirigoideis apophisibus hinc et

inde contentis atque duos etiam sinus hujus glandulse lo-

cum occupantes possidet.

Secundum os commum esthenoides dicitur, cribro spon-

ugiisque assimile , in cranio minimum, inferiore fontis in

parte est situm atque narium os involvit. Goronali per es-

Ihenoideam et ephenoidi ephenoideam per saturam adjun-

gitur, superior ejus pars porosissima est , inferiorque nares

duas in partes dividit, colateralis etiam pars oculi concavi-

tatis parti , foramen, nomine orbisarium,per quod a nervio

transitus fit , continenti, formam imponit. Interna apophi-

sis, Galli crista appellata, cum qua dura mater, duos

mamillares cerebri processus^ dividens , conjungitur, ei

etiam est.

Esthenoidis foramina pluribus odoratus nervosis fibris

viam adaperiunt.

Quosdammusculos, in cranio contentos, admeum rerum

finem hic explicare, mihi necessarium non videtur.

A peristio, levissima membrana et maxima sensibilitate

prsedita atque ab alia, pericranio appellata, clauso, craniurj

recluditur. Heec ethimologica verba ex grsecis peri, cir-

cumversus et ostio, os significantibus oriuntur. Arteriae et

vasa ei sunt, atque pellc capillisque opertum invenitur.

OBJEGTIO ADVERSUS GALLI DOGTRINAM.

Granium ejus eminentiarum rationem , aliis in capite

minime inventis,

per seipsum nobis probabit. Hse ]enim

eminentise secundum faciei et cranii configurationem et

non juxta Galli apophisium extensionem , ut probari per

locationem conatur, sunt magis vel minus extensse.

Istarum eminentiarum ilhisio inde colligitur.

Eminentiis hcet suppositis , earum efifectus verus non

esset, quia nihil sufficiente absque ratione fieri potest,

quod ex nihilo nihil fit, nihil scilicet sua natura abs-

que causa formaUter vel eminenter ahquid continenti pro-

ducitur.

/15

Homo, quia libertate fungitur, creationis finis est, emi-

nentise libertatem, quse est necessaria oausa, destruunt,

et cum duo contraria eodem inindividuo, quin diruantur,

existere non possint , Galli etiam eminentiis admissis ,

hujus systematis, utpote sufficiente ratione alieni, quemad-

modum diffusius probabo, error invenitur.

DE CONTINENTIBUS GEREBRl PARTIBUS.

Granio post levato prsecipue suturas versus,quee suti-

lia et sanguinea sunt vasa , dura ex matre usqufe diplo-

tium ingredientia , innumerabilia duram super matrem

puncta inspiciuntur.

Duse membranse dura et pia mater, meninges dictse,

prima crassitudine et secunda tenuitate prsedita , infra

cranium inveniuntur. Ejus densitate et crassitudine dura

appellatur, atque ejus subtilitate pia dicitur.

Dura mater cranium interiore parte operit, et duobus

fibrarum ordinibus ad tendonum naturam accedentibus

componitur.

Hee fibrse decussatse et stricte intectse sunt, atque duas

in membranas dividi possunt.

Alia earum pars,quse cranium tangit, durior est, etaltera

adversa subtilior, alba simplexque apparet.

Dura mater duplicata non cerebrum solummodo ex ce-

rebello segregat, sed idem cerebrum etiam dua in hemis-

phseria vel duas in dimidias partes per sagitalis suturse

longitudinem atque cerebellum superficialiter in dexteram

^t sinistram partem dividit. Hsec duplicatio, quia falcis

figura ei est , falcea messoria appellatur. Initio occiput

versus ampla est, atque anteriorem capitis partem versus

stricta paulatim devenit, interioreque ossis cribro assi-

16

milis , Galli cristae appellati , apophise acutam eam inve-

nimus.

Duree matris duplicatio quatuor canalia vel extensos

sinus, primum aliis ampliorem et longiorem involvit. Hic

primus sinus longitudinalis nominatur et ex narium ra-

dice usque ad sagitalis suturse radicem supra falcem et

cerebrum procedil , atque infra lamboydem finit.

Secundus et tertius sinus collaterales appellantur, ubi

primus finit , illi incipiunt , atque per cerebelli latera hinc

et inde descendentes , in internis jugularibus venis fi-

niunt.

Quartus sinus , minor et curtior, ubi longitudinalis su-

perior finit , inde oritur, atque duo magna in brachia,quse

alia in plura divisa plexum choroydeum in cerebri ventri-

culis lormare veniunt, dividitur.

Alii etiam sunt sinus,quorum explicatio , ad meam pro-

vinciam adimplendam , mihi necessaria minime videtur.

Durse matris arterise ex carotidibus,quse per ossis,

ephenoides dicti, foramem transitum faciunt, nascuntur.

Ejus vense in longitudinalem et lateralem sinum sangui-

nem effundunt, ejusque nervia ad quintum et octavum

cerebri par attinent, atque vasa habet limphatica.

Duram et piam inter matrem sublilissima et diaphana

membrana, arachnoydes , quia aranese telse est similis,

appellata reperitur. Hanc infra membranam pia mater

cerebro stricte adjungitur, et non illud tantummodo ope-

rit, sed in ejus orbicis motibus et circumvolutionibus, sua

sanguinea vasa introducendi ergo,pluribus arteriis venis-

que ab ea possessis, etiam ingreditur. Multse parvse glan-

dulae,quarum filtratio duas meninges humidas reddit , in

ea quoque reperiuntur.

17

DE ce:iebro juxta anatomiam.

Dura et pia matre levatis, cerebrum , magna glandula

conglomerata, cranii cavitatem occupans apparet. Ejus

magnitudo omnium animalium , elephantis etiam inclusi

,

proportionis regulse auxilio , craniis comparatis, major est.

Hsec glandula duas inpartes, anteriorem et majorem, ce-

rebrum appellatam, et posteriorem, cerebellum dictam,

dividitur.

Cerebrum duas in subscorticalem vel ceniraceamaliam,

quia cerebrum circumsedit,quse est subtilior et temophea,

alteramque meduUarem vel in centro callosam, quse albior

duriorque est , dividitur.

Ceniracea seu corticalis quasdam circumvolutiones vel

orbicos motus, subtilium intestinorum motibus similes, in

ejus exteriore superficie format. Hse circumvolutiones non

trigintarum et quinque eminentiarum,quse a Galli sys-

temate explicantur, numero solummodo minime respon-

dunt, sed colocationis,qua describuntur , uniformitate

etiam dispares sunt. In omnibus cerebris eas eequales

forma esse observatur, et quatenus earum per centrum a

sanguineis vasibus , a pia matre conductis, exitus atque in-

gressus fiat. •.

OBJEGTIO ADVERSUS GALLl DOGTRINAM.

Eminentias a corticale parte formatas triginta et quin-

que non esse , easque simetrice secundum formam a tali

systemate prsescriptam non vitas neque substantia esse

diversa , hac ex veritate colligitur.

2

18

Fibrarum,quee diversis functionibus sunt prseditse , ag-

glomerationes , mutationemque in colore et perceptibilem

inter eas comparationis resistentiam minim^ cognosci,

quia partes ab eis numero primo et sexto designatse inter

se oppositee in corticale parte tamen conveniunt, inde

etiam deducitnr.

Tale ergo systema dementia est quam maxima.

Hoc inegabile et convincens argumentum ad systematis

destructionem per se sufficeret, cerebri explicationem ta-

men prosequamur.

DE CEREBRO JUXTA ANATOM[AM.

Corticalis substantia medullare est obscurior, quia ali-

quid sanguinis ei colorem prsestans invenitur atque est

etiam subtilior, idcirco quod fibrse, qu6 liberum sanguini

in eis ingredienti cursum relinquant, sunt minus con-

junctse minusque compactae. Medullaristamen substantia,

minori a fibris spatio pro contento , albior est atque solidior,

atque sanguine in ea minim^ ingrediente albedinem sem-

per conservat. Hsec medullaris substantia nihil aliud est

quam fibrarum ex glandulis exeuntium conjunctio. Glan-

dulse nervosum succum recipiunt, et plura membranarum

in brachia velaminaque divisse,quadraginta et tria nervio-

rum paria constituunt.

Corticalis substantia nihil aliud est quam nutritiarum

glandularum , arteria in eis ingrediente et vena piam ma-

trem versus atque fibra meduUari substantise utiie ex eis

exeuntibus, conjunctio. Hujus magnse glandulse in centro

quatuor ventriculi , duo superiores , alius medius et alter

posterior inveniuntur. Tres primi in cerebro et quartus

oblonga in medulla hac forma sunt siti.

Si horizontalis infr^ messoriam falcem usque ad callo-

19

sum corpus scissio fiat, duse magnse concavitates,quae

superiores sunt ventriculi, anteriores vel laterales etiam

dicti , reperiuntur. Earum figura curva dimidiee lunse ins-

tar apparet , atque cerebri in centro,quia parva differen-

tia coronale ex osse ac ex occipitale , eademque etiam ex

cranii base ac ex vertice est eorum distantia, suntpositae.

Hi duo ventriculi a lucido septo segregantur. Hoc est ut-

pote vallum a subtilissima medullaris substantise portione

formam accipiens, et quadam pise matris extensione oper-

tum atque internam ventriculorum partem induens, Lu-

centi vel splendenti referentia lucidum appellatur.

A Silvio , communicationis viam iucido septo esse , et a

Malpigio, ejus fibras diretasesse anterioreque exparte usqu^

ad posteriorem longitrorsumprocedentes,fuitobservatum,

Anteriore hujus septi parte alia etiam via usque ad ma-

millares processus transitum faciens reperitur.

Estriadea vel linearia corpora duse sunt cerebri cinero-

siores eminentise vel portiones,quse quemlibet ad ventri-

culum pertinent.

Goncameratum corpus vel fornix qusedam medullaris

portio est , et posteriore duorum anteriorum ventriculorum

parte situm. Hujus formicis forma architecturse regulis

perfecte convenit tribusque ejusdem callosse substantiae

columnis, anteriore alia et altera posteriore nititur atque

idem servitium, quodabarte formatse, agunt, cerebripon-

deris sustentationem scilicethprsestat.

Duabus columnis posterioribus anteriorem partem ver-

sus segregatis tertius ventriculus apparet.

Major Goroydei vel rectiformis plexi portio, quse nihil

aliud quam subtilissima pise matris tela est , innumerabi-

libus carotidarum arteriis atque parvisvenis, a quarto du-

rsematrissinuprocedentibus, limphaticis quidem vasibus

minimisque glandulis,quse microscopii auxilio inspici tan-

tummod6 possunt, operta reperitur.

20

Tertius ventriculus duorum superiorum ventriculorum

concursus est atque conjunctio. Intermedii ventriculi no-

men , non quia duos inter primos et quartum tantummo-

do est situm , sed quod sequale ex occipitali ac ex coro-

nali osse distantia etiam centrum fere occupat, ab eo ac-

cipitur.

Duae equidem vise,quarum alia pituitaria cum glandula

alterc que quarto cum ventriculo communicat , ei sunt.

Pinealis glandula ex ejus figura, quse nucis pinea est,

nomen accepit. Via,per quam tertius ventriculus quarto

respondit, ingressum occupat. Dura etnon clarissima subs-

tantia est prsedita , atque quadam subtili membrana ope-

ritur. Parvi pisi magnitudinem habet atque duobus lateri-

bus plexum Goroydeum amplectitur.

Tertio ventriculo pedetentim aperto, quatuor eminentise,

anteriores duse orbiculares appellatse et duse alterse poste-

riores, praecedentium apophises vel minores orbiculares

dictee, inspiciuntur.

Hic enim ventriculus rotundam viam, dequajamlocuti

sumus, infundibulum,quia infundibili figuram habet, ap-

pellatam , continet. Strictissima ejus pars cerebri basem

versus pituitaria in glandula,quse equina residet in sella

,

finit.

Pise matris extensione hic ventriculus constituitur,

atque in cadaveribus limpha plenus apparet.

Admirabilis retis vel rectiformis plexus equinse sellae

atque pituitariae glandulselateribuscontineturetnihilaliud

est qu^m subtilissimorum vasum in glandula partiahter

existentium conjunctio. Heec retis in animalibus maxim^

percipitur, atque in homine fere imperceptibilis est.

Quatuor inter orbiculares eminentias queedam cavitas

vel via, quse usque infra cerebellum extenditur, quartus

ventriculus appellata, invenitur. Ejus acumen, quia spi-

nali in medulla calami instar ad scribendum utilis finit

24

scriptoi ius calamus appellatur. Duse apophises , vermi si-

miles , vermiformes ideo dictse,quarum alia vise initium et

altera spinalem meduUam versiis hoc in ventriculo repe-

riuntur.

Qua^dam eminentise superiorehujusventriculi parte exis-

tentes atque communicationem cum infundibulo prsestan-

tes Varolii pontem constituunt.

Gerebelium seu parvum cerebrum medullare est corpus

infra cerebrum occipitalis ossis in fossis situm et duo in

brachia, quse oblonga cum madulla communicantia cla-

ram cavitatem,quse quartus est ventriculus , in medio re-

linquunt, dividitur. Ejus figura potiiis lata quam longa,

ejusque magnitudo sexies cerebri magnitudine minor est,

sed duriorem crassioremque habet substantiam. Gere-

bellum duo in fragmina ex cerebri posterioribus per durse

matris duplicationem sejuncta dividitur. Duplici ex genere

substantiae utpote cerebrum componitur.

Exterior substantia cinerea et glandulosa corticali simi-

Hs est , interiorque est etiam alba et meduUaris , atque ar-

boris ramis et foUis ornati figuram ante oculos mittit.

DE NERVIIS.

Oblonga meduUa magnum est medullare fragmentum

,

quatuor ex portionibus vel brachiis tanquam ejus radici-

bus constans. Horum fragmentorum duo maxima ante-

riore in parte existentia ex cerebro oriuntur, aliaque duo

minora, quse inferiore in parte locum habent, ex cere-

bello procedunt.

Haec meduUa cranii basem occupat , et magno occipita-

hs ossis in foramine finem invenit. Hoc in loco ejus no-

men relinquit , et spinalis,quamvis eadem sit atque sem-

per progrediens , medulla postea appellatur , in latereque

22

cor^m cranii base posito eminentiam annullarem dictam

continet.

Duodecim nerviorum paria oblonga ex meduUa atque ex

spinali triginta et una paria exeunt, et quia bina exitum

faciunt, parium nomen accipiunt. Unumquodque quod-

libet per latus hac forma exit. Primum par olfactoria

sunt,quae a majoribus processus seu mamillares apophises

appellabantur. In brutis concava et in homine imperceptibi-

lia sunt, estriadeorum corporum ex base tres per radices

vel tria per filamenta, quse ultra cerebri superficiem et

profunde in organi substantia se extendunt, nascuntur.

Hoc par , apophisim, Galli cristam, diversa in filamenta se-

jungens, ejus cursum ossis cribro assimilis per foramina

facit , atque usque ad nares , ubi membrana odoris imme-

diatum organum ab eo est constiluta , etiam progreditur.

Secundum par optica sunt, quse a tuberculo quadripar-

tito estriadeorum corporum extremitatem meduUari in

parte occupantia nascuntur, et ea de causa opticus tala-

mus dicitur. Singula hinc et inde atque postea paulatim

proxima deveniunt,quoadusque equinam super sellam

coram fundibulo conjunguntur. Inde etiam singula invi-

cem oculos versus sese dirigunt, et ab oculi motoriis cir-

cumdantur. Tertium par oculorum motoria sunt , ex oblon-

gae medullee base prope idem infundibulum orta atque per

optici foramen ephenoideo in osse transitum facientia , in

quatuor brachia, quorum tria in oculi et palpebrarum

musculis distributa et alterum crotafiteum vel temporalem

per musculum cursum habens, singulatim dividuntur.

Quartum par pathetica sunt , et omnibus inferiore oblongee

meduUse ex parte prop^ majores minoresque orbiculares

nascentibus sunt subtiliora,quia omnis generis affectioni-

bus exprimendis serviunt, pathetica dicuntur. Quatuor

dividitur in brachia,quorum primum , magnum obliquum

oculi rausculum versus, aliud superioris labii musculos

23

atque nares el palpebras , alterum narium membranam

,

quartumque denique temporalem muscu^um versus se di-

rigunt. Quintum par tricidum est ( nervia tripartita ) an-

nullari ex eminentia prope patheticam oritur. In tria dividi-

tur brachia,quorum primum obstalmicum , secundum ge-

nale vel maxillare superius, tertiumque genale inferius

appellatur. Quod alia in tria brachia etiam dividitur, tri-

cidum nominatur. Obstalmicum brachium, postquam quse-

dam filamenta opticum circumdantia emisserit, choroy-

deum per plexum repanditur et duo in brachia dividitur,

quorum majus alia in duo sejungitur, et aliud orbitarium

externum per foramen , alterumque per supercilium fora-

men exeunt. Frontalis nervii in fronte finientis, orbitarii

palpebrarum musculi, lacrymalis glandulee et narium

temporum nomen accipit. Horum primum subtilius , orbi-

tarium internum per foramen transit, atque ossales in

membranas narium laminas operientes ingreditur.

Genale velmaxillare, superiusinferiusquebrachium, cum

superioris et inferioris mandibulse nerviis quasdam anas-

tomases habent , atque mediis in dentibus confunduntur.

Sextum par , motorium oculare , externum nervium ap-

pellatum,prope pyremidaleseminentias nascitur, atqueex

cranio eodem in loco , ex quo tertium quartum que exeunt,

ejus exitum facit. Hoc par indignatarium oculi per mus-

culum penitiis distribuitur, atque quoddam parvum bra-

chium ad interlaterale componendum , cum quibus quin-

tum par, interlateralis directionem secutum, viam faccit,

emittit.

Septimum par faciale nominatur et ex Varolii ponte vel

annullare protuberantia oritur. Hoc enim nervium plures

anastomases continet, atque ita singulariter extenditur,

ut a pluribus antiquis auctoribus parvi simpathici seu par-

vi interlateralis nomen ei imponeretur.

Octavum par, acusticum vel auditivum dicitur , atque

24

posteriore annullaris oblongse meduUae eminentise ex mar-

gine procedit. Hujus nervii historia diffusa est, quia pri-

mum duo in brachia et postea quamdam magnam in por-

tionem segregatur. Postquam coclese membranam inter-

namque semicircularium canalium partem et portionem

subtilem dictam constituerit , dura portio per foramen fallo-

pii aquseductum transit, atquequsedambrachiaita emittit,

ut in auribus, pericranio, temporalibus musculis, fronte

hioideis muscuHs, labiis, palpebris, parotideis glandulis et

in coUi tegumentis etiam distribuatur.

Nonum par, pharyngium glossum dicitnr.

Faciale ex nervio vel ex pneumogastrico et potius prope

hoc ipsa in via, ohvares rectiformis corporis eminentiasdi-

vidente, originem habet. Ejus ramificationibus et anasto-

masibus plura filamenta, quorum alia auditivam viam et

linguam admidabiliaque etc, versus cursum tendunt,

constituit.

Decimum par, pneumogastricum nervium ex preece-

dente oMvarium eminentiarum adversa parte inmediate

nascitur. Hoc nervium ex'pluribus componitur filamentis,

cum quibus aliud etiam nervium spinale dictum, et a

Willio accessorium appellatum, conjungitur. Pneumogas-

tricum vel vagum nervium postquam ab spinali fuerit

sejunctum, per collum et pectus descendit, laringi et fa-

ringi , cordi,pulmonil, bronchiis et stomacho brachia

suppeditat.

Sed cum internam per carotidem propfe axilarem tran-

seat, recurrens nervium, quia retrorsum viam facit, ita

appellatum, expedit. Ejus descriptio in diffusionem inci-

deret, plura tamen filamenta interlaterale seu sympathi-

cum nerviura versus ei sunt , atque a duobus pulmonaria

et cardiacea nervia ideo componuntur. *

Undecimum par, hypogtoseum seu linguale vel lingUcie

motorium nominatur. Decem vel duodecim subtilissima

25

per filamenta nascitur, et ante ea vertebralis arteria tran-

sit, eorumqae origo pyramidales olivaresqueintereminen-

tias est sita. In ejus cursu cerbicale descendens bracliium

et linguale ab eo fuerunt constituta , omnibus ejus rami-

ficationibus post factis , fere poUicari a linguse acumine in

longitudine fiinit.

Duodecimum par, spinosum dictum, accessorium Willii

nervium est (nervium ad par vagum accessorium ). Hoc

nervium majori vel minori ex cranii distantia spinali in

medulla nascitur.

Vertebrarum primum ab aliis et cerebri utpote duodeci-

mumab aliis dicitur.Qu8edamdatbrachia,anastomasesque

constituit, atque aliud ex brachiis magis vel minus supra

trapecium musculum ascendit.

Oblonga meduUa semper progrediens ex cranio exit, et

quia canali a vertebris constituto inclusa, sacri ossis usque

ad extremitatem descendit, spinalis raedulla appellatur.

Oblonga anteriore cerebri parte , ubi olfactoria nervia nas-

cuntur, incipit, magnum occipitale foramen versus pro-

cedit atque prima in vertebra finit. Qualuor funiculis,

quorum duo ad cerebrum et duo alia ad cerebellum atti-

nent, constat. Hi enim funiculi jam explicatis nerviis

et triginta atque uni dorsalis spinse etiam nerviis originem

praestant, vitseque motus quoniam voluntarii motus sunt,

equidem efficiunt. Omnium impressionum,quse in cere-

brum adductae , medullari ejusdem in parte sensationes

instituunt, sunt etiam instrumentum.

Quadraginta et tria nerviorum paria modo usque nunc

temporis minime cognito,quia optica instrumenta ea in-

venire non potuerunt, totum per corpus eorum ramos

extendunt.

Triginta et unum reliqua paria spinali ex medulla oriun-

tur, atque per vertebras nervio hinc et inde sito exeunt.

Quaedam inter ea nerviorum paria, impressionum trans-

26

missionis gratia, et aliacontractionesvelvoluntariosmotus

voluntatis auxilio determinandi ergo, factis experimentis,

existere videntur. Sed major eorum pars nervosariim fi-

brarum conjunctione, quarum alise alia, aliae alia facul-

tate funguntur, duarum extremitatum locum occupant.

Fibrse duas diversas per radices segregatse, alia alise

anteposita , ubi nervia nascuntur, spinali in medulla exis-

tunt. Anterior radix apud motus atque posterior apud sen-

sibilitatem valent. Cum oblonga et spinalis meduUa nihil

aliud quam imperceptibilium meduUaris cerebri et cere-

belli substantiae filamentorum sit conjunctio, nervia hanc

versus partem impressiones sensationesque transmittentia

eorum actionem dirigere videntur. Corticalem partem ver-

sus, ad statum vivificantium cerebri virium nutriendum

sustinendumque , usque hodie tantummodo utpote utilem

cognitam, eorum actio, mea quidem sententia, a nerviis

niinim^ dirigitur.

DE NUTRITIONIS VITA.

Magnum sympathicum interlaterale seu trisplanchnicum

nerviumjab omnibus aliis est penitus diversum , nervium

ver^ non est, quinimo qusedam nervosorum systematum

inter se communicationes habentium congeries. Ejus ori-

ginem a quinto sextoque oblongse medullse pari et ab om-

nibus spinalibus paribus accipit, atque per collum, pectus

et abdomen sese diffundit. Bichat duas vitas , relativam

aliam , alteramque organicam animaUbus concedit , atque

duo etiam musculorum cuilibet vitse respondentium syste-

mata existere supponens , de nerviis idera esse, ei in men-

tem venit. Idcirc6 duo nerviorum systemata, cerebrahum

spinaliumque animali vitse pertinentium aliud , alterumque

ganghorum , ad organicam vitam distributorum ,admittit.

27

Doctrina de duobus nervosis systematibus a Bichat pro-

posita iu errorem incidit.

Spinalia enim ganglia a posterioribus vertebralium ner-

viorum radicibus formata eamdem ac aliorum naturam,

eamdemque configurationem et structuram habent , atque

ab ancephalis nerviis solummodo constituuntur. Haec diffi-

cultas a Bichat vinci numquam potuit. Hsec ganglia ab

aliis esse diversa, sustinet, quia voluntarii motus ab illis

secundum ejus sententiam et non a magno sympathico

communicantur , cum utpote distinctivam et jam proba-

tam naturam , idem,quod probare conabalur, accipiant.

Ganglia , sicut ab scarpa fuit expertum, parva nervio-

rum in fila, quse eorum novam in conjunctionem ad exeun-

da formanda ingrediuntur, divisione segregantur.

A Bichat, hsec experta minime repetente, vulgarissimse

omnique sensu vidse observationes fiunt.

GangUonarium systema a quinti sextique jparis nerviis

atque ab spinalibus oritur.

Hsec est tamen difFerentia. Oblonga medulla quatuor

filamentis, cerebri duobus, intrinsecam sensationum, im-

pressionum et voluntariorum motuum qualitatem haben-

tibus, cerebelU duobus aUis, ad involuntarios motus ten-

dentibus, componitur.

GangUonarium systema idem ac ancephaUs systema est,

nuUa segregatis in centris diversitate visa, haec tamen

magna disparitas,quod circa involuntarios motus ex ce-

rebro et quoad sensationem cervicaUbus ex nerviis pen-

deat, est observanda.

CerebeUum involuntariorum motuum fontem origi-

nemque esse, a WUUo jam fuit dictum , sufficientem tamen

rationem,quia experta non fecerat , minime exhibebat.

Quamvis hoc novum inventum utUitate medicse scientiae

sit quam maxima , de eo nihU enarratum usqu^ nunc tem-

poris invenitur.

28

Qaoad sensationum diversitatem nulla alia pra^terquam

organicarum modificationnm lex,quae , ut alia? partes

impressionibus magis vel minus sint sensibiles, facit,

quemadmodum visu cum auribus etc, probatur, admitti

potest.

OBJEGTIO ADYERSUS GALLI DOGTRINAM.

Si cinerea cerebri pars sensationum pars esset, armo-

rum ictus , a quo qusedam corticalis partis circumvolutio-

nes jam fuerunt destructse, ratiocinationi detrimentum

minim^ afferret, hoc ex experientia constat, hsec ergo

non sensationura pars est ,quin potius meduUaris , ex qua

omnia quadraginta et tria nerviorum paria procedunt.

Gum ad ejusdem cerebri functiones explicare veniam

,

hoc diffusius a me probabitur, atque objectiones generalia

adversus principia,quse Gallus suo in systemate statuere

fuit conatus , nunc temporis prosequar.

DE PRINGIPIIS EX GALLI SYSTEMATE DEDUGTIS.

Primum principium. Cogitationes vel hominis idese in-

natse sunt.

Secundum. Instinctus , cogitationum , intellectualium

facultatum, qualitatum moralium ad quolibet principium

attinentium exercitium organicse conditionis influentiae

subjicitur, vel ut apertiiis loquamur, nulla quamdam ad-

versus eminentiam, quse necessaria est causa, libera vo-

luntas admittitur.

Tertium. Gerebrum instinctus , cogitationum , aptitudi-

num, intellectualium moraliumque facultatum organum

est.

29

Quartum. Unaquaeque nostrarum intellectualium et mo-

ralium facultatum atque cogitationum locum, qui , cranio

leviter tacto, statim apparet, in cerebro atque in cere-

bello continct. Ideoque unaquseque etiam apophisis seu

eminentia cerebrum est , a quo qusedam functio necessa-

rio adimpletur.

His sub quatuor divisionibus omne Galli systema niti-

tur, atque haec etiam principia ab eo fuerunt stabihta.

PRIM^ DIVISIONI OBJEGTIO.

Idea, raea quidem sententia, est quodcumqueanimse ejus

perceptionis vel considerationis ipsomet actu exhibetur,

vel quaedam spiritualis aut corporea cujusdam rei exis-

tentis possibilis impossibilisve figura.

Idcirco duas qugestiones,primam , si idese perceptio-

nesque esedem sint, et secundam, unde earum originem

accipiant, ex examine provenire, nobis est dicendum.

In materiales et spirituales abomnibus phiiosophis una-

nimiter ideae distinguuntur.

Impressiones ab externis objectis, visu , exempli gratia

,

auditu,gustu , odoratu atque tactu ad cerebrura allatse ,

materiales , et qusedam figurse anima nostra existentes et

a quibus externa objecta nobis exhibentur, spirituales ideae

dicuntur.

Harum primas, ex eo quod cerebri motus sint, dumperceptiones intellectus cognoscentis sint actus, ab ipsis

perceptionibus opus est distinguere.

Nostras igitur ideas partim ex sensibus, partim ex nos-

trse animse meditatione et conjectura procedere, cert^ dicere

possumus. •

Gerebrum cognoscer>e , ex hoc nullatenus concludatur,

30

quin citius exterorum objectorura impressiones, quod ani-

ma eas intelligit , sine quibus earum ei esset ignorantia,

efficere , a nobis est semper colligendum.

Quatenus clare et aperte dicam , idese hac in forma raihi

sun dividendae.

Primo loco. Ab earum origine.

Secundo. Ab earum natura atque constitutione.

Tertio. Ab earum cum objectis relatione.

Quarto. Ab earum cum nostra anima relatione.

Primse , adventitise , factitise atque innatse dicuntur.

Secundse, phantasticae , intelHgibiles , simplices et com-

positse nominantur.

Tertiae , ada^quatse , inadaequatse , absolutse , relativae,

abstractse , concretse , reales et chimaericse appellantur.

Quartse , in claras , obscuras , distinctas atque confusas

dividuntur.

Ut magis ac magis veritas elucescat, unumquodque ex

viginti et unius idearum generibus intelligendi rationem

enarrabo.

DE IDEIS.

Idese, quas nostros per sensus, sicut corporearum

rerum suarumque qualitatum idese recipimus , adventitia?

sunt.

Factitise,quas anima per similitudinem , proportionem

,

associationem vel abstractionem format. Per similitudi-

nem , exempU gratia , cum ex elephantis idea plures ele-

phantes,per proportionem ex homine , naturaH statura

prsedito, gigas vel pigmeus,per associationem cum ex

monte atque ex gemrase nitore fulgentes raontes,per abs-

tractionera denique cura res corapacta tanquara segregata,

34

absque corpore figura , atque , longitudo absque latitudine

mihi in imagitionem veniunt.

- Ideae, quas animae unionis cum corpore ipsomet tem-

poris puncto aflferunt , juxta Socratem et Platonem innatse

dicuntur, sed secundum Epicuri sententiam sunt primae

idese, quse nobis etiam a teneris unguiculis mundumaspicientibus offeruntur. Hae sunt naturales idese que-

madmodum totum quadam ejus parte majus est , aliquid

esse et non esse eodem tempore non potest , atque nullam

earum notiones habemus, quia jam perceptse maxima

exactitudine concipiuntur.

Idese, naturalem per cogitandi facultatem ab anima facil^

formatse vel deductae, a Garthesio innatse appellantur. Has

tamen ideas in materia, cum cerebrum in foeto concipia-

tur, esse contentas , Gallus putat.

Innatas naturales esse ideas,quse absque notione con-

cipiuntur, cum hsec operatio, ad materiamminime attinens

,

ad animam proprie pertineat, mea est quidem sententia.

Phantasticae idese imaginationi respondunt. Omnes corpo-

rum , rationis entium appellatorum, idese , utpote montis

aurei idea, quia nostra in anima et non extra eam existit,

tanquam phantasticse idese enarrari debent.

Idea, cui, nostro intellectu adjuti, partes designare non

possumus, simplex dicitur, multseque simplices idese, uno

sub verbo contentse , composita idea appellantur. Exten-

sionis idea , exempli gratia , simplex est , sed corporis

idea, quia ex pluribus conjunctis ceu extensionis, solidi-

tatis, divisibilitatis, gravitatis etc. ideiscomponitur, com-

posita dicitur.

Ratiocinorum , methodorum atque systematum ideae as-

sociatsenominantur.Quse omnesobjectiqualitates exhibent,

adsequatse sunt, sed ea, quse aliqua objecta tantummodo

explicet, inadsequata dicatur. Absolutse , arbitrariae et

chimsericae ideae, quia earum objectum ipsaemet sunt,

32

adaequatae nominantur. Adventitiae idese, quoniam externa

ad objecta reieruntur, inadaequatse sunt.

Idese, objectis attentis, absolutae suut vel relativse; quse

ad aliam non refertur, ut solis , lunae , hominis idea , abso-

luta , et ea , cui ad aliara est relatio,quemadmodum pa-

tris idea, quae ad filium refertur, relativa dicitur

Haec verba, magnus, parvus, sapiens, ignarus, pul-

cher, faedus, dives, pauper, et alia hujusmodi, quia ma-

gnus ad parvum , dives ad pauperem et vice versa referun-

tur, idearum relationes in seipsis involutas habent.

Lineae, superficici ,prudentiae ideae, generice acceptae

etc, abstracts, atque Petri , aeris , aquae, etc, omnesque

sensationum ideae vela sensationum ideis compositae, con-

cretae dicuntur.

Ghimaericarum idearum duplex est genus.

Non ideam solum, cui nullum assimile et respondens

objectum, ut aureus mons, in mundo sit, scd eam etiam,

a qua impossibile objectum , utpote quadrati circuli idea

,

significatur, chimaericam appellari debemus.

Idea, cui reale objectum , ut montis , maris etc idea , res-

pondit, realis nominatur.

Illae,quae earum objectum adeo ostendunt , ut, si exhi-

beatur, statimilludcognoscamus, utpote solis, iunae etc

ideae , clarae dicuatur.

Quae ejus objectum ita exhibet, ut haud facile a nobis

cognoscatur, tanquam Jovis, Saturni etc idea ab astrono-

micam scientiam nescientibus difTicilis cognosci , obscura

idea appellatur.

Idea denique,quae non rem tantummodo , sed ejusdem

rei proprietates clare exhibet, distincta nominatur.

Golorum, gustuum, aliarumque sensationum ideae sunt

distinctae, licet confusae etiam sint , sed trianguli vel circuli

ideae clarae sunt atque distinctae. Si relativas idearumdis-

tinctiones exprimere prosequar, in diffusionem inciderem.

33

Quatenus, qu6d neque triginta et quinque cranii emi-

nentise neque cerebri materia eas convinare, distinguere

et jam dicta forma producere possint , cognoscamus , earum

relatio sufficit.

Gerebralem materiam ad ideas producendas aptam sup-

ponamus , motus reflexione atque ad contraria agenda li-

bertate nudi solummodo essent.

Hoc rerum statu , utpot^ bruta,quae objecto , ad quod

fuerunt creata , machinae sunt necessariae , ordinisque

convinatione , methodo, ratiocinio, judiciis & privata, ho-

mines essent , et instinctivis actibus praediti absque modi-

ficatione et retractiva electione ea sequi cogeremur.

Animalia enim vero, si ideas formarepotuissent, humano

generi ad eorum conditiones meliores reddendas sese ad-

miscuissent , atque nobis fortiora eorum servos nos face-

rent.

Idcirc6 cum praemissa, quae dedimus, irrui minim6

possint, hypothesim, quse cogitationes ideasque neque in

cerebro neque in anima innatas esse, quinimo animam

naturali dispositione ei propria, meditationeque et con-

jectura eas clare atque exacte cognoscere docet , non pro-

babilem sed potius erroneam esse, necessaria deductione

concludemur.

Gum universi Greatoris glorise imaginatio mihi in men-tem venit, heec imaginatio absohita libertate et absque

causae cognitione procedit, atque utpotelibera et sensibili,

quod eam per impressiones jproducere possit , objecto pe-

nitus vida, cum ad materiam nullo modo referatur, cranii

eminentiee efifectus esse nequit.

Gorporei compositi idea minim6 est danda,quia nemo

,

quod ilU nonest, nequeplus quam illehabet, dare potest,

imaginatio absolute libera non est igitur materia, et cumcerebrum materia sit , ideas producere ei minime fuit con-

cessum.

3

34

Gorpus materialis machina est, atque, ut animetur, per-

fect^ disposita. Haec machina a semetipsa nullatenus in-

telligi neque nisi machinaliter agere potest.

Natiocinia judiciaque, actus preemeditatione et intelli-

gentia vidi minim6 sunt , corporeum ad compositum igitur

non attinent , atque cum ad id non pertineant , Gallistam

hypothesim chimsericam reddunt.

Si cogitationes ideasque in cerebro innatas esse conce-

deretur, intelligens cerebrum unicuique idese esse neces-

sarium , in materia hoc cerebrum non datur, in structura

nfequidem invenitur, falsitatem ergo facile attingimus.

Hoc cerebro licet concesso, unaquseque eminentia non

cerebrum tantummodo, sed cogitans anima etiam existe-

ret, et tot animse quot ideee cogitationesque nobis essent.

Hoc nullatenus systema nominetur, quin potius dementia

dici debet.

DE SEGUNDA GALLI DIYISIONE.

InstinctCis , cogitationum , intellectualium facultatum,

qualitatumque moralium, quodlibet adprincipium attinen-

tium, actionem organicae conditionis necessarise influentiae

esse subjectam , a Gallo docetur.

OBJEGTIO ADVERSUS EAM.

Motoriam vim materise primum non esse statum, sed ei

esse datam ab omnibus cognoscitur, machinseque ideo

subjici non potest, quin, ad ea ei impressa exercenda, sit

disposita et instituta.

Equus volubilis curr<is activa vis, currusque passiva est

,

quae inertiam solummodo opponere potest. sed activa cum

35

superior sit, corpora, ut ei absque contradictione submis-

sioneque obedientiam prsestent, semper cogit. Moletrina

constructa aquse activa^ influentise fuit submissa, sed aqua

non moletrinse, quinimo gravitatis universalis legis causa

labitur, et moletrina, si aqua minim6 laberetur, immobi-

lis semper perstaret.

Hsec veritas activam vim absque subjectione, quin po-

tius absoluta libertate impellere , nobis aperte dicit.

Humanum corpus , utpote musicee instrumentum , illud

est, in quo omnes toni, chorda3, notae, scalse clavesque

inveniuntur, absque magistri tamen manibus nihil facere

potestc Hse neqne ad musicse instrumentum factae neque

ei fuerunt subjectfie, quinimd illud, quia manus homini

sunt, fuit inventum.

Humanum corpus omnium cujusdam machinae, eminen-

ter creatae, perfectionum est vera conjunctio, sed anima

quaslibet corporis chordas voluntatis ope,quantum in se

sit, absque submissione quin citius absoluta libertate

agens, tangere potest.

Anima igitur tanquam activa potentia cerebro submitti

nequit, atque multo etiam minus cum idese cogitationes-

que materia non sint, sed potiiis ipsius animae creationes,

in quibus sensibilis essentia minime invenitur, talem ergo

submissionem invincibilem per heterogeneitatem credere

,

in absurditatem incideret.

Si mathematicam profiterentur, corpus motum motorise

vi resistentiam opponere, mihi haud dubi^ dicerent, sed

motum causam esse positivam et materise subsequentem

at nullatenus primum ejus esse statum, a me sustinebitur.

A nulla igitur exteriore vi id ei fuit concessum. Haec enim-

vero vis quadam causa, quse materiae ejus inertia resistit,

corporis ergo movendi producitur.

Haec enim principia admissa, corpus activae potentiae, ad

motum tendentis, actioni positive resistere, confitentur.

36

Nullo modo , nuUaque forma idearum creationi,quia alio

sunt ordine composita , resistere potest , et cum motus vis

voluntalis actus sit, atque ideae intellectus spirituales , in-

sensibiles et simplicissimse sint creationes, apophisibus

vel cranii eminentiis corpus minim^ est subjiciendum.

Phisicfe loquendo quodlibet corpus ab alio corpore, locum

ad occupandum, staticae legibus impelli videmus, sed quae-

libet idea cum aliquid materiale non sit , corpus non im-

pellit atque spatium ei nequidem est,quia reciprocae con-

nexiones in ea nullatenus inveniuntur. Voluntas activa vis

est , atque corpus ei resistens eminenter movet , ideae ta-

men eadem ac creatoris sunt natura, Greator simplexest,

et idea etiam , idearum ergo cerebro submissio invincibi-

liter impossibilis devenit.

Oppositiones generales leges sequuntur, et idcirc5 quae

eadem sunt natura, alia exempli gratia adversiis aliam

idea , alia adversus aliam cogitatio , alia adversus alteram

vis, ahud adversus alterum corpus sese invicem resistere

possunt. Quin scientiae diruantur, atque rationi resistentes

in absurditatum abyssum incidamus , contrarium minime

est admittendum.

DE ANIMiE EXISTENTIA.

Vis, potentia atque facultas, attributa vel substantia-

rum seu alicujus primi subjecti sunt quahtates. Hoc per

se evidens est. Potentia, vi vel facultate revera concessis,

earum primi subjecti existentia est ergo necessaria Moto-

ria attractionis vel gravitatis , ut mehiis dicara , admissa

,

ejusdem vis primum subjectum est etiam admittendum,

quia intelUgendi ratione concessa , ahquod inteUigens sub-

jectum debet etiam existere, homo enim intelligit, intehi-

gens substantia ei igitur est.

Actio vel attributum vel potentia? est effectus , et quod

37

potentia absque substantia, cujus potentia est, existere

non possit, actio absque activa potentia icleo dari nequit.

Neque actio idcirco neque potentia substantise proprie

dictai sunt, quia attributa vel substantise seu alicujus pri-

mi subjecti potius sunt efifectus , actione tamen concessa

,

potentia necessario est admittenda, intellectione data, in-

telligibiliter cognoscendi potentia atque intellectiva et cog-

noscitiva substantia sunt etiam concedendae.

Gum heec argumenta nostrse animse existentiam evi-

denter ostendant, alia etiam proferre inutile credimus.

His enim prsemissis, de intelligentis spiritus existentia,

preecedentibus argumentis atque cogitationis conscientia

et quod inerte cerebri in materia existere non possit , con-

victi , idearum ergo creationem utpote heterogeneam cra-

nioscopiee eminentiis submitti non posse, est nobis cre-

dendum.

Gum cerebri eminentiae vel apophises, earum existentia

supposita , absque propria modificatione,quemadmodum

probare desideravi, agerent, hoc axioma ejusque induc-

tionem ad meam opinionem magis explicandam in lucem

prodam.

Necessariae causae omni earum vi semper agunt, lapis,

exempli gratia, descendens, omni ejus vi descendit, aqua

dilabens, omni ejus pondere atque fluiditate dilabitur , ideo-

que necessariae sunt causae,qu5d a seipsis modificari ne-

queunt.

Gum enim eminentiae vel apophises necessariae sint cau-

sae et cum eo quod omni earum vi agerent , modificari non

possint, homini tunc temporis moralis boni libertate uti

impossible etiam est. Hoc morale bonum liberae actionis

cum lege convenientia nominatur, morale malum liberae

actionis cum lege repugnantia est vel legi oppositio.

Hoc ex principio dilema resolutione dignum deducitur :

Si eminentia,quae ad crimen secundiim Gallum impellit

,

38

existit, neque libertas neque crimen existunt, et cum cri-

minis committendi libertas ab omnibus admittatur, hsec

ergo eminentia in illusionem incidit. Alioquin si eminentia

daretur, nullum crimen, nullum bonum vel malum esset,

atque crimen tantummodo a necessario Ente, utpote ipsius

criminis efficiente causa, veniret. Haec imperfectio a nulla

alia re nisi a tenebris, quibusGallus ejusque apostoli fuerunt

involuti , inveniri potuit,quia si quolibet in systemate vel

quadam in hypothesi justa necessariaque consequentia res

sese invicem diruentes deducerentur, tale systema vel ta-

lis hypothesis impossibilitatem attingerent. Si ex eis se-

quantur, in eis ergo continentur, et cum contraria sint,

ex rebus sese invicem diruentibus componerentur, atque

cum nullus, nequidem idem Ens, ex attributis vel pro-

prietatibus sese invicem diruentibus componi possit , hoc

igitur systema ex contradictoriis rebus atque seterno in

Ente non existentibus componitur.

DE TERTIA ET QUARTA GALLI DIYISIONE.

Gerebrum instinctiis, cogitationum , intellectualium et

moralium facultatum organum esse, tertia in divisione a

Gallo sustinetur.

Guilibet nostrarum moralium facultatum et cogitationum

aliquem in cerebro, qui simplici super cranium tactu ex-

hibetur, locum esse, quarta in divisione ci Gallo dicitur.

His tamen divisionibus responsio a nobis detur.

DE ANIM^ DEFINITIONE.

Anima a sancto Augustino intelligens substantia, corpus

dirigens, definitur. Anima ideo neque corpus , neque cor-

39

porea qualitas est,quia percipit, distinguit, judicat, ra-

liocinatur, divisa conjungit atque conjunctadividit, rerum

antecedentia et consequentia cognoscit , corpusque libere

movet et ejus motum impedit.

Haec omnia a phrenologia triginta et quinque eminen-

tiis licet praedita, cum ad corporis attributa non perti-

neant, fieri nuUo modo possunt. Animse igitur nuUas cor-

poreas qualitates esse, ex hoc sequitur. Anima ideo latitu-

dine, longitudine atque altitudine extensa minime est,

neque solida , neque divisibilis , atque colore figuraque nul-

latenus est affecta. Hsec omnia ad corpora attinent.

Intellectus tamen , desiderium, libertas, voluntas, re-

miniscentia , vis,qua corpus affectionesque animat atque

movet, sunt animae propria. Anima igitur simplex est spi-

ritus, nuUum locum occupans, atque, ut inExododicitur,

ad Dei imaginem et simiUtudinem creatus. Hic enim spi-

ritusunitas, tribus personis Patri , FUio et amori vel intel-

lectui , voluntati atque reminiscentise communis, est appel-

landa.

« Huic verbo, personis, diversae fuerunt concessse sig-

» nificationes, sed subsistentes rationaUum individuorum

» relationes a Theologis personae dicuntur. Tres it^que

» personee reaUter distinctse in Deo,quamvis una tantum-

» modo et simpUcissima natura in Deo existat , inveniun-

» tur. Haec tres personse Pater, FiUus et Spiritus Sanctus

» sunt, quia subsistentes ipsius divinae naturse relationes,

» quemadmodum a sancto Thoma parte decima,qusestio-

» nibus 29 et 30 sustinetur, tres etiam sunt. »

DE PERSONARUM GENERATIONE ET DE CREATIONE IDEARUM

.

Hominis intellectus judicandi, ratiocinandi , abstrahen-

di , componendi , imaginandi , describendi atque delineandi

functiones exercet

40

Alicujus possibilis impossibilisve structuram ab intel-

lectu imaginatam, descriptam, compositam atque delinea-

tam supponamus, ejus obtinendae desiderio voluntatem

ad eam exercendam gignit, intellectus ergo quia volunta-

tem in sahiduria, ut ita dicam, quatenus melius ab aliis

intelligi possim, gignit, Pater est, atque voluntas intellec-

tus est filia, sed minime gigneretur, si sabiduria rei des-

criptse vel delineatse deterrainationi sese opponeret, sa-

biduria ergo nostrae animse secunda persona est, atque

libera agendi vel non agendi voluntas in ea residentiam

habet , et cum quod ab intellectu desideratur, velit , volun-

tas creatur, voluntas ergo libero sabidurice, quae simplicis

spiritus secunda persona sive subsistens relatio est, as-

sensu intellectus filia est.

Ideae creationis atque personae generationis exemplum

ostendam.

Intellectus omnia horologii constructioni utilia atque ne-

cessaria imaginat , et vehemente hoc horlogium volendi et

faciendi desiderio illius construendi voluntatem genuit. Si

in generationis tamen actu sabiduria vel secunda nostrse

animae persona horologium emere melius et minus dispen-

diosum esse cogitet , voluntas genita illud nuUatenus fa-

cit, agendi hbertas igitur in secunda persona,qu8e est Fi-

lius utpotfe voluntas , intellectuique aequalis quatenus sa-

biduria invenitur. Secunda ergo persona intellectui, utpo-

te sabiduria, aequalis est , atque etiam Filius tanquam vo-

luntas , ubi contradictionis,quse nostras erga opiniones a

nobis percipitur, Ubertas existit , alioquin libera non ute-

remur voluntate, et irresolutiones in arduis gravissimisque

rebus nequaqu^m perciperemus.

Reminiscentia ahquid jam perceptum et metnoria con-

ervandum recordandi est actio , a Patre igitur et Fiho seu

ab intellectu voluntateque ita procedit. Intellectus, utdic-

tum fuit , horologium describit atque delineat , vehemens

41

desiderium ad id construendum voluntatem genuit, sed

absque vehemente, quod in amore reminiscentiam gigne-

ret, desiderio, descriptum atque delineatum objectum

oblivisceremur, reminiscentia ergo in amore genita Filius

est, atque intellectui, a quo procedit, existentiam debet,

tertia igitur persona Patri debet existentiam.

Voluntas , nuUa horologio in construendo ex sabiduria

contradictione passa , illud construit , atque in aeternitate

oblivisceretur, si a vehementi horologium tertise personae

in amore subeundi desiderio reminiscentia, ad id memoria

a nobis servandum, minime genita fuisset, reminiscentia

ergo a sabiduria procedit.

Reminiscentiam subsistentem esse Patris atque Filii,

quia a duobus procedit , relationem , dicere possumus , sed

ab eis,quin aliquis amor liber, independens aliisque per-

sonis amatis sequalis existeret, nullatenus procederet.

Idcirco nostra idearum generatio ita resumitur. Nostra

anima una et simplex natura est , atque a tribus personis,

Patre, Filio et reminiscentia, in unitate sequalibus, utpot^

intellectus, sabiduria et amor aequales sunt, componitur.

Haec est omnium nostrarum idearum cogitationumque

origo atque ratio, qua libera voluntate fungi possumus. Si

res ita sese non haberet , tanquam caetera animalia impel-

leremur. Haec omnia Gallisto in systemate, in quo con-

traditionum congeries tantummodo invenitur, minim5

existunt.

DE ANIMiE PERSONARUM FACULTATIBUS.

Intellectus animae est potentia, qua objecta motuum

cerebrique impressionum auxilio distinct^ percipere,judi-

care, ratiocinari, abstrahere, componere, imaginare, de-

Hneare <& possumus.

42

intellectus perceptio qusedam est idea, quin aliquid a

nobis affirmetur vel negetur.

Intellectds judicium clara trium idearum convenientiae

vel repugnatise est perceptio.

Ratiocinium, multorum judiciorum relationum perceptio

dicitur.

Reflexio cogitationis conscientia est, qua nos cogitare

animadvertimus , nostraque propria judicia approbamus,

vel ea a nobis rejiciuntur, atque ad sabiduriam perti-

net.

Absentium corporum in eorum propriis imaginibus at-

que spirituum corporeis sub figuris representatio,phan-

tasia oppellatur.

Pura intellectio incorporeorum vel intelligibilium idea-

rum est perceptio , ideoque intelligere ab imaginare distin-

guitur, atque ad intellectum attinet.

Ingenium est cogitandi vel imaginandi acumen.

Haec atque omnia idearum, quas supra enarravimus,

adjuncta genera, intellectus operationes dicuntur.

Desiderium, libertas, voluntas, reminiscentia , corpo-

rum animandorum virtus atque afl^ectiones ad nostram

etiam animam pertinent.

Desiderium nostrse animse ad falsum vel verum bonum

est inclinatio. Hoc intellectui voluntatique commune est,

quia primus, quoniam ejus in judicio aliquid creaverat,

illud desideravit, atque a secunda, quia aliquid fuerat de-

sideratum, id fuit factum.

Agendi vel non agendi libertas sahiduricB est facultas

,

atque libera voluntas est determinatio,qua mediis positis

vel opere facto agit. Haec est secunda personse operatio

,

et ab ea corpus movetur vel ejus motus impeditur. Mate-

riales affectiones quemadmodum hominis colera , demen-

tia vel mania, quibus in furorem venit, a voluntate repri-

muntur sive impelluntur.

43

Memoria habitus est vel habitudo,qua res

,jatn a nobis

perceptas , facihus percipere possumus.

Reminiscentia eadem actio est, qua ideam, jam percep-

tam, reminiscimur. Memoria ideo brutis , reminiscentia ta-

men anima3 communis est.

Omnia, quse usque hodie de animse facultatibus fue-

runt dicta , subtilitates,potius quam probabiles veritates

mihi videntur.

DE ANIM.E JITERNITATE.

Animse seternitas quodam attributo vel quadam gratia,

ipsius animse essentise concessa, minime pendet, quinimo

ipsamet est essentia, quia quod non est compositumy di-

visibile nequidem est, quod non est divisibile, discomponi

non potest, seternum igitur est.

Omni enim enti vel ab alio vel a nullo ente existentia

est , si eam ab alio per generationem recipiat , contingens

est, si ex alio ea ab illo non recipiatur, est eeternum, om-

ne igitur ens seu contingens seu seternum est.

Intelligibiles substantise sunt seternse, et ideo necessa-

riae etiam sunt, contingentium tamen possibilis cxisten-

tia mullatenus est seterna , contingens ergo est.

Tntelligibiles rerum essentias seternas et non mutabiles

esse, inde deducitur, quia, mundi machina licet finita, hsec

essentiae esedem sunt, cum Dei ideae sint, animaergo, at-

pot^ intelligibilis substantia, aeterna est.

Gum intelligibiles essentiae seternae sint, quae sufiiciens

causa in Deo fuit, qu6d eas, cerebri apohisibus subjectas,

creavisset ?

Neque Gailus neque ejus sectarii nullam causam admit-

tunt, quin potius necessarium Ens, utpotfe criminum auc-

44

lorem et operis perficiendi ignarum, supponunt. Hominem,

monomania affectum, errores scribere mirandum non est,

sed qu6d homines,quorum cerebrum nulla infirmitate est

affectum, hos tamen errores credant, ignorantiam atque

impietatem sapit.

Hominis anima ad Dei possibilia attinet , a Deo , designato

fine , fuit creata,quia nihil absque fine fieri potest , cum

auctor summa sit prseditus perfectione, ejus finis est ea-

dem perfectio,quse bonum est , atque hoc , absque com-

paratione cum malo facta, cognosci non potest.

Gam bonum et malum concedantur, libera voluntas, ut

bonis operibus mereat, perfectio est.

Hsec enim libertas nuUo modo materia, sed idearum ali-

quid est, anima ergo necessaria devenit. Gum anima ad-

mittatur, nobili ejus essentia materise submitti non po-

test , GaUista igitur hypothesis in temeritatem incidit.

Omni ab eetate superiori Enti sive a paganismo in ejus

idolatria sive omnipotenti Deo ab spirituaUsmo , adoratio

semper fuit concessa,quin hoc a fanatismo

,quinimo ab

imperiosa nostrarum conscientiarum necessitate oriri di-

camus. Inde naturaUs legis, reUgiosorum actuum, exter-

norum cultuum, ministrorum atque sacerdotum et ReU-

gionis deniqu^ necessitas venit.

S\ suppositam GaUi animam videre atque inteUigere no-

bis concederetur, qua de causa quamdam hypothesim , cu-

jus vestras ideas brutas reddere finis sit, atque vos vitae

futura spe aUenae , moraU bono , felicitate,gaudio , vestra-

rumque moraUum privationum praemio vidae, taUs vitae

inquam caritate ad auxUium infortunatis , miseris et op-

pressis prsestandum egense , actione ad vestra mala effu-

gienda atqne Ubertate denique ad coeterorum mala impe-

dienda vacuse , in tenebris confundere sit etiam objectum

,

creditis ? nobis haud dubi^ ab ea diceretur. Hoc tamen in-

teUigere vel audire nobis opus minime est , naturaUs ra-

45

tio , ut nullam attentionem hinc Gallistico systemati praes-

temus, r^vera sufficit.

iEternus intellectus et intensiv5 et extensive in infini-

tum usque perfectione ornatur, alque ideo sufficiens pos-

sibilium infinitorum causa ei esse debet,quia si talis causa

seterno in intellectu non existat, in nullo existit , sed seter-

no in intellectu existit , cum possibilia infinita sint,quia

ffiterno ex Ente pendent , in eo tamen,quin omnia ab ejus

essentia exhibeantur et quin ejus potentia omnia attingat,

existere non possunt. iEternus igitur intellectus possibilia

infinita cognoscit, ea ejus infinita in natura eminenter

possidet , atque infinita ejus potentia omnia tanquam pos-

sibilia a se ipso cognita facere potest.

Impossibilia.,generaliter sumpta, Deoesse, minimfe inde

est deducendum, ignorantiam tamen atque crimen, vi-

tium , mendacium et omnia intrinsec^ extrinseceque non

perfecta , Deo impossibilia absolute esse , intelligatur.

Quatenus nonnuUis chimicarum significationum igna-

ris et simplicia corpora vel elementa audientibus dicere

,

et ergo simplex,quod non compositum est , credentibus

,

seternitatemque his corporibus tanquam animee conceden-

tibus, error absit, simplicia corpora sive elementa sensi-

bilium proprietatum nomina esse , et ideo ex quinquaginta

et duobus usque nunc temporis cognitis nullum existere,

quod corpus non sit, neque aeternitatem ergo neque con-

servationis causam in eis minime inveniri,profecto dica-

mus. Idcirco etiam sensibiliis factae substantiae sunt et

nullatenus spiritus , utpot^ nostra ab anima creati. Illa in

regeneratione reproducuntur, hae vero aeterni Entis sunt

creationes.

Tertia et quarta Galli divisio satis refutata mihi videtur.

De Cerebri functionibus tamen, de instinctu et de animae

residentia atque cerebri per motus de idearum perceptione

etiam aliquid dicam.

46

DE GEREBRI FUNGTIONIBUS.

Si iQ rationaliura cerebro aliqua specialis pars,quse ani-

malibus non esset, inveniretur, quod ea in parte ratiocina-

lionem exerceri , credere induceremur , sed cum porci

,

vituli , ovis , canis aliorumque quadrupedum cerebra ho-

minis cerebro, magnitudine tamen excepta, sequalia sint

,

causam non in materia existere, confiteri cogimur, quia

sequalibus identicisque causis sequales atque identici efifec-

tus respondunt.

Hominis intelligentia animalium mechaniismum compa-

rabiliter superat, cerebrum sequale est, in eo igitur per

se intelligente ( Gallo aliter opinante ) minim^ existit.

Quamvis in corporis idea localis movibilitas, impene-

trabiiitas, extensio, configuratio conjunctio, divisibilitas

aliaeque proprietates a nobis concipiantur, cognoscitivam

tamen virtutem quod ea ordine corporalitatis virtutibus

superiore sit, intelligere nequidem possumus.

Idcirc5 cum nulla substantia,quse materialis vel cor-

porea non sit , in irrationabilibus existat,quamquam om-

nes modificationes a nobis amplientur, nihil aliud nisi

quamdam machinam eeterno ab Ente mira perfectione

constructam inveniemus , machinam , ut apertius dicatur,

quae quoad objectum ei finem designans perfectior esse

nequit, etiamsi quoad essentiam perfectior esse potuerit.

Quae etiam machina, externis vel internis objectis affecta,

ad quamdam actionem vel quemdam materialem motum

et absque cognoscitiva, ad contraria facienda, idea, eadem

objecta determinat.

Irrationabilia ideo necessariae machinae sunt,quae in

omnibus actibus, absque libera voluntate factis, atque om-

47

nibus rebus necessariis, a causa adimpletis , non possunt

non quin eosdem actus exerceant.

Error his metaphisicis et non philosophicis verbis , « ca-

nis ejus herum cognoscit » , introduclus , vitiosas in inter-

pretationes, quia cognoscere rationabiUbus tantummodo

proprium est, nonnuUos induxit.

Ex eo quod canis herum et non aUum sequatur, hunc

ab illo cognosci deducimus, quia si idem a nobis sit fac-

tum, ex eo quod herum cognoscamus et eum ab aliis

distinguamus , colligitur.

Cognoscitivus et hber spiritus, qui omnibus impres-

sionibus, a causa positis, sua voluntate herum sequi potest

necne, nobis est. Gum cognitio et hbera voluntas cani

etiam absit , atque respirationes coeteraeque sensibiles ejus

heri ei sint species, quse statim ut ejus sensuum fibras

afFecerint, eum musculorum motum, qui ad hunc actum

absque contrarii electione sit necessarius , in cerebro de-

signat.

Leporinum, leporem secutum, ejus odoratus respiratio-

nibus ductum , supponamus , atque cum ad iter tribus in

viis finiens perveniat , leporem non invenit , et secundae

vise odoratum apphcans , in tertiam venit , atque statim ad

eum inveniendum currit. Hsec enim actio plures in erro-

rem induxit , cura leporinus ita judicare « lepus neque per

primam neque per secundam viam fuit profectus, atqui

aha non est via,per tertiam ergo transivit » et statim eam

sequi supponant.

Hae logicse rationes, in leporino a nobis suppositse, a

nobis etiam rationali inductione fierent, leporino tamen

nulUus generis ratio est, neque esse potest, summa per-

fectione ad id objectum aUaque ad coetera creato, neces-

sario ab Ente omnia, ad finem obtinendum, ei necessaria

fuerunt instituta. Leporinus ergo leporis respirationibus af-

fectus, eum sequitur, prima in via has respirationes non

48

percipit, molum absque contrarii electione progreditur,

ad secundam viam pervenit, et n^uidem affectus, tertiam

versus tendit , atque antequ^m ad eam perveniat , a novo

stimulo eam illico sequi cogitur. In leporino enim ejus or-

ganismi perfectione quaedam exacta harum sensationum

,

designatis actibus atque motibus, coeteris ejusdem speciei

communibus, prsedita , convenientia invenitur.

Porco atque ovi idem cerebrum ac ieporino est , dum-

modo haec duo animalia leporem sequantur et ab eis,

quemadmodum ab ipso leporino , etiam capiatur, non orga-

nicam, quinimo spiritualem perfectionemesse,substinebo.

Cum eorum cum leporino identitate minime impediente

id ab eis nequaquam fiat , non lepormi sed necessarii

Enlis , ex quo omnia,quee legis , eum, ad objectum desti-

nanlis, adimplendse gratia, ei opus fuerunt, sunt recepta,

ex perfectione pendet.

Extraordinaria phaenomena aliquando in nervosis sto-

machi infirmitatibus adesse , utpote liquida in eo conteata

chimifationis temporevomere, quin aliam substantiam in

vomitione inveniremus , ab aliis medicis et a me fuit sem-

per inspectum. Ipsamet aliarum rerum expulsionis atque

aliarum, ab stomacho retentarum, actione stomachum co-

gnoscitivas ideas formare supponere nequimus, quinimd

organi esse actum, operationis cognitione vidum, nobis est

credendum. Ganes ita sese habent.

Planta , sensitiva nominata , homine ad eam appropin-

quante , tanquam si appropinquantem timeret , statim se

contractat, atque hic status ab ea servatur, qu6adusqu6

appropinquans transeat, et ejus naturaiem statum tunc

temporis iterdm recipit. Hoc inanimatorum corporum ap-

propinquatione a planta nuUatenus fit , et ide5 hanc sen-

sitivae actionem, cognitione praeditam esse necne, interro-

getur, atque quia hsec omnia mechanica sunt et a propria

nostrorum corporum admospheera producuntur, negative

49

respondebitur. Ganis ita sese gerit, effectus a respiratio-

nibus in eo mechanic^ gignitur. Hae omnes stomachi et

animalium atque sensitivee plantae actiones non absque

cognoscitivo judicio tantummodo fiunt, sed homo affectus

rationem etiam, utpote actionem , ab anima non determina-

tam, dare non potest. Queisdam impressionibus ergo deter-

minatos motus organica in vita proprios esse , revera pro-

batur.

DE INSTINGTU.

Si medicinalibus herbis quserendis instinctus ex odoratu

animalibus sit , hoc ratiocinationem minime supponit

,

quia instinctus non judicium, neque idea, nequidem co-

gnoscitivi innati actus est appellandus.

Universalis phisico-organicse legis, ab omnipotente Ente

promulgatse , actio tantummod6 cognoscitur, quia cum ma-

china causa stomacho aliena sit affecta , anima non per so

sed necessario agit, quemadmodum horologium perfecte

constructum non chordae causa , sed quia ab auctore ad

motum,qui illud chordA sustinet , fuit perfectum , horas

designat. Animalia itaque utpotfe organicas machinas, reci-

procis quarumlibet eorum actionum connexionibus compa-

ratis factas et libertate ab eorum statu .exeundi inmunes,

inspicimus. Alioquin animalia idese essent cognoscitivse

,

atque quaedam medicorum et pharmacopolarum copia,

inter se instituta, hoc ipsum nobis probare jam nunc tem-

poris venissent.

DE ANIM^.RESIDENTIA.

Aniraa3 existentia postprobata,ejus in cerebro residen-

k

5C

tise locus a nobis est exprimendus Philosophi multas di-

versasque sententias fuerunt prosecuti. Vanhelmont, qui

animse locum in cardia ( superiore stomachi orificio) posuit,

opinionem rejiciamus. Is et omnes etiam, qui in ejus doc-

trinam pedibus iverunt, quia eorum cogitationes haud

dubi^ a ventre fuerunt partse , hanc admisserunt senten-

tiam.

Gum universalis hominum maximo ingenio praeditorum,

animae eumdem ac sensationum locum esse , opinio sit , et

cum haec in cerebro existant , in quo a quadraginta et tribus

nerviorum paribus transmissa , impressione attenta, insti-

tuuntur, hujus sententiae veritas semper fuit indubia.

Circunspecta itaque nerviorum ex cerebro origine , ce-

rebrum non est animse solummod6 residentia , sed alium

etiam locum ei designare nequit. Pinealem glandulam ani-

mae residentiam esse , Garthesio in mentem venit, quia cum

hsec glandula orbicularis sit, sensuum ondulationes reci-

pere easque judicandas animse ofiferre, erat idonea.

Haec tamen opinio,quia Graaf hanc glandulam , arenis

plenam omninoque destructam, quin ratiocinatio detri-

menlum pateretur, invenit, et quia a pluribus nostrse

aetatis anathomicis hujus glandulse vitia demonstrantur,

in inverisimiludinem merito incidit. Hsec igitur glandula

ratiocinii locus esse non potest.

Gerebrum ergo animse residcntise esse locum , certfe est

concludendum , et cum materia nuUatenus anima sit

,

realiter spatium non occupat , Ideoque locum non ab ea

occupari, inteUigatur.

DE MAJORIS MINORISVE INTELLIGENTI^ CAUSIS.

Sola totius cerebri vel alicujus ipsius partis organo-

rum vitia inter homines et inter eos etiam eamdem edu-

51

cationem recipienles intelligentifle dififerentiam produ-

cunt.

Quod alii homines melius quam alteri ratiocinentur

,

quod in infirmitatibus a deliratione capiantur, quod opi-

niones moresque in senectute temperent vel mutent, quod

denique eorum ideee in decrepitudine etiam aberrent , ab

anima nullatenus effici potest. Gum ea tamen simplex et

immutabilis spiritus sit, nuUam mutationem patitur, ideae

ergo ab inexactis sensationibus productae verse idese non

sunt,quin potiiis intelligentise aberrationes a cerebri irre-

gularitate genitae.

Gum idese a sensationibus ab externis impressionibus

productis offerantur , si fibrse subtiles et flexibiles sint,

promptius , atque fortiores crassioresque tardius impres-

siones recipient, quemadmodum idese magis liberse et

minus compressse clarius atque distinctius,qucim involutse

et confusse , sensationes producunt.

Gerebrum sensationum organum esse, atque cum anima,

si impressiones imperfect^ transmittantur, judicare coga-

tur, ipsam secundum organismum plus minusve in erro-

rem incidere, quin nuUum detriraentum patiatur, hac ex

veritate concluditur.

DE GEREBRIFUNGTIONIBUS, ANIMiE RESPONDENTIBUS.

Medullare cerebri in parte sensationes fieri posse susti-

nebo, quia si animse perceptiones sensationum, externis

ab impressionibus productarum, consequentise sint, desi-

gnatus in cerebro locus his esse debet.

Quamdam sensationem meduUare cerebri in parte ab

impressionibus instanter produci,quin argumentis hoc in-

digeat, evidens est, atque has a quadraginta nerviorum

paribus transmitti, est equidem indubium.

52

Cum nervia oblonga ex medulla,quae meduUaris est

,

atque estriadeis cum corporibus simul progreditur, pro-

cedaut, sensationes non cinerosa vel corticali in parte,

quin citius in meduUari, ex qua medullaris oblonga et

spinalis oritur, esse productas, inegabile est.

Ad hanc opinionem confirmandam quadam cerebri parte

a quorumlibet armorum ictu licet [ablata , nuUa laesione

,

quemadmodum Stellse Hispano in hospitio et Mibi eviden-

ter fuit probatum , ratiocinationem affici , sustinebo.

Si ratiocinationis locus in cranioscopise eminentiis esset,

eminentiae absentia effectus absentiam produceret , scilicet

,

eminentia destructa, ratiocinium abesset.

Cum homo tamen ejus sensitivarum functionum nor-

mali in statu persistat , nuUomodo a corticali , sed a me-

dullari tantummodo recipiuntur impressiones, atque sensa-

tiones producuntur.

Gum omnia sensoria nervia corpora estriadea versus

tendant, atque una cum eis immediat^ progrediantur

,

communem sensum hac cerebri in parte statuendum , ani-

mamque a sensationibus, ad ideas efficiendas,ibi inspirari,

raihi videtur. Estriadeorum corporum locus eorum usds

congruentiae causa est, cum anteriorem etsensoriis magis

proximam partem occupent , sensationibus , ab impressio-

nibus transmissis, producendis magis sunt apta.

Lucidum septum, recta ejus fibrarum ex anteriore us-

que ad posteriorem partem directione attenta, duos ad ven-

triculos constituendos serviunt, atque callosi corporis mo-

tuum separationis medium esse colligitur.

Tres enim ideae, a tribus sensationibus productae, ad ju-

dicium eas separans vel conjungens ita formandum, sunt

necessariae. Quamdam in pede exempli gratia impressio-

nem percipimus, cerebrum, nos tactos esse, sensationem

facit, atquealiam per sensationem primoe adjectam corpus

eam producens, prsecidens, aoutum velcontundens, sub-

53

lile vel ludum esse exhibet. Anima vero, a qua judicium

fieri non potest, visus, auditus, atque tactus organa, ad

objectum , impressionem producens, inveniendum, per vo-

luntatem impellit, si objectum ab animarainim^ inveniatur,

se commovit , atque causam nesciens,pavore vel terrore

afficitur, et si illud invenerit, judicium facit.

Duse ergo impressiones, tres sensationes producentes, ad

ideas efficiendas necessariae sunt , atque lucidum septum

,

ejus locatione altenta, ad eas distinguendas et disjungendas

utile videtur, alioquin quamdam insensibilem confusionem

in sensationibus inveniemus.

Hujus enim hypothesis auxilio deliriorum causa in febri-

bus facile cognosci potest. Sanguineorum vasum circula-

tione et extensione aucta, liquido per carotydes post as-

censo atque per coroydem transeunte , si fibrse flexibiles

sint, eae, ad estriadea corpora pertinentes, non possunt

non quin impressionem percipiant easque sensationes

ab externis objectis, exterius affectis, representandas, exhi-

beant. Cum eae tamen,quee errorera sunt correcturse

,

minime afficiantar, aniraa sensationes conjungendas vel

disjungendas recipiens, pertubata judicia facit. Alise cere-

bri affectiones ita se habent.

Goncaraerati corporis structura et locatio, ubi anima

residet, locus haud dubie est. Gum enim ratiocinium ju-

dicium ab aliis tribus corapositura, ut jam fuit probatura,

formaliter vel virtualiter sit , in quo ex duarura idearum

alia cura tertia conjunctione vel ab ea ex disjunctione

earura inter se conjunctio sive disjunctio ab aniraa perci-

piatur. Iraprobabile minirae est, hoc fornice tribus ex co-

lumnis composito, quod cum duae sensationes, duas colurc-

narum per fibras communicatae, simul in fornice vel con -

caraerato corpore alia cum sensatione, a terlia etiara corarau-

nicata, conjungantur, omniuratriurainter se identitasvelex

disjunctione discrepantiaque distinctio ab aniraa percipiatur.

54

Indolis diversitas hac hypothesi secuta qu6d aliorum

hominum medullaris corporis textura compacta atque dura

aliorumque subtilis sit , atque eorum fibrae clarae et dis-

tinctae et aliorum ordinatae et patentes , aliorumque deni-

que involutae confusaeque sint , et uniuscujusque natura

,

setate, climate, moribus, educationeque ad id adjectis,

alios magis promptos , faciles , tardos , affabiles , ingenio-

sos vel magis stultos quam caeteris esse , ex eo equidem

oritur.

DE CEREBELLI FUNGTIONIBUS.

Gerebellum animae locum esse nonnuUis Arabia? scrip-

toribus in mentem venit. In latronis, dum vitam egit,

memoria alieni, cadavere cerebellum tamen a Benivenio

nequaquam fuit inventum. Hic error minime est indulgen-

tia dignus.

Memoria habitudo est et nuUatenus utpote quaedam ce-

rebelli actio est inspicienda. Nullae aliae functiones, prae-

terquam quae involuntarios ad motus pertinent omni nu-

tritionis in vita , animali , vitali atque naturali in cavitate

a cerebello, mea quidem sententia, exercentur.

DE IDEARUM ORIGINE.

Neque cerebralis neque corporea materia in sensatione

ideam nobis praestat, quia si in ea daretur, in ea existeret,

et unaquseque nerviosa fibra intelligens essentia esset at-

que digitis post occissis tactus idea non persisteret et abs-

que oculis visibilis mundi idea nullatenus esset. Hoc mi-

nime evenit,quia homo a nativitate caecus res

,quas nun-

55

quam vidit, judicat. Si determinatae exteriores impressio-

nes existant, hae idese intelligibili in facultate cerebrali

organicae perfectioni relativa consistunt, ideoque omnes

quoad tactum minimfe simul conveniunt, atque cum de-

signatos voluntatis actus designati cerebri motus sequan-

tur, ideae ergo ab anima creantur, et ab ea utpot^ earum

origine et creatrice dependent.

DE EMINENTIALI POTENTIA.

Gum spiritus simplex sit, quoddam corpus neque im-

pellere, neque tangere, neque comprimere denique po-

test, quia secundus organica est materia, primus sim-

plex est, et ideo anima super cerebrum mediate sed nun-

quam immediate agit.

Hominem crimine intinctum et capite damnatum sup-

ponamus, tribunalis judicio post adimpleto, carnifex vi-

tam inmediate ei tollit, vita tamen a judice, qui morte

eum damnavit , moraliter et mediat^ ei arripitur. Garnifex

simplex administer est, alioquin interfector esset. Nostra

"anima nostrum super corpus mediate et moralit^r agit , et

id, ut ei obedientiam absque contradictione praestet, v4yb-

rh cogit. Hoc ex summa auctoris intelligentia , a qua ma-

teria ita fuit instituta , ut non posset non quin animae obe-

diret, tantummodo pendet. Haec veritas ita evidens est et

inegabilis ut si anima immediat^ ageret, ejus actuum cau-

sam exhiberet,quemadmodum cum ab ea brachium mo-

vetur vel levatur, musculos ab ea movendos cognosceret

,

quod nescit,quia tantummodo una cum eminentiali sim-

plicium spirituum potentia agit.

Animam corporis esse formam et ide6 obedire non-

nuUis scriptoribus philosophare volentibus in mentem ve-

56

nit. Si forma tamen esset, figura esset affecta et utpote

talis, materia etiam esset, hoc ergo a veritate aberrat

qu^m longissim^. Eminentialis materiee , ejus dominationi

propriae, virtus atque libera determinatio, nulla et nullius

generis submissione , animse sunt,quemadmodCim Deo sim-

plici et sempiterno spiritui omnia super creata , visibilia et

invisibilia esedem virtutes etiam sunt.

Si Deus, spiritusimplex, ordinat , atquemateria, eminen-

tiale non limitata potentia adjuta, obedit, a quo igitur ani-

mam aeternam et simplicem ordinare et ut ei obedientia a

sui corporis materia, eminentiale limitata potentia adjuta,

praestetur, cogere dubitabitur ?

Anima potentiae voluntatisque virtute nostrum super

corpus ita agit, cerebrum enim omnia, quae a potentia

eminentiali appellata ei designantur, adimplet. Anima tan-

quam nostri corporis non creatrix absque cognitione ita se

gerit, quia quemadmodum anima cogitat, quin id, quod

est cogitare , sciat , et existit,quin clara de seipsa idea ei

sit, ita etiam quin musculos ab ea movendos cognoscat,

quia potest et quia vult, motus tantummod6 fiunt.

Hse idese chimsericae minime sunt,quia cum necessa-

rium Ens, a quo materise perpetuus motus eminentiale

potentiae vel voluntatis virtute solummod6 fuit datus, exis-

tat, ita anima necessarii Entis imago atque similitudo sola

eminentiale voluntatis et potentiae virtute, nuUa modifica-

tione, corpus ut ei obedientiam prsestet, revera cogit.

Animalium cerebrum corpus non voluntate movet, quia

eis sunt actus sufficienti ratione nuUateniis preediti atque a

necessariis impressionibus et motibus tantum impulsa

agunt.

57

DE IMAGINUM TRANSMISSIONIBUS.

Impressiones imaginibus non transmissis, externi objecti

sen^ationes(quemadmodum a queisdam philosophis sus-

tinetur) ad cerebrum ducunt, quia quaedam sensatio-

nes utpot^ causae trium idearum judicio eas producen-

tes ab anima cognoscuntur. Materiale exemplum sup-

ponamus.

Gum spina cujusdam a nativitate caeci manum icit, ic-

tus impressio ab eo percipitur et aliquam,quse dolorem

pariat, causam esse, illic6 cognoscit, atque tactu ductus

objectum, quod eam eflScit, rejicere accurrit.

Gsecus nunquam vidit, imaginum idese ei ergo minim^

sunt. Spina est, quse me leesit, ab eo tamen dicitur. Ima-

go neque per tactum , neque laesam per partem in cere-

brum ingredi potest, imago igitur in animam non ingre-

ditur, quinimo rationis entia a quolibet formata et omnia,

quse affecti etiam objecti a forma concipiuntur, imagines

sunt.

Ut apertius dicamus, csecus baculum in manibus te-

nens,per loca

,quse nunquam vidit , tali promptitudine,

ut nemo, cui visus sit, oculis clausis eum sequatur, tran-

sii, obstaculum invenit et illud tangens petram vel aquam

vel terram congestam esse, subito cognoscit, imago ergo

transmissa revera non existit, quia baculus quamdamim-

pressionem ei transmittit, ab eaque impressione duse sen-

sationes circa obstaculum ejusque duritatem vel tenuita-

tem ei etiam transmittuntur, auditu rationiE ens, quod

eum erga formam convincit , format,quin his in actibus

cujuslibet generis idese transmissse inveniantur, imagines

ergo in impressioue minime transmittuntur.

Aranea in telse extermitale, quse ab ea fuit constructa,

58

sita, vibrationem ,quse in ea sensationem producit, per-

cipit, huic animali imaginum idea3 non sunt, vibratione

tamen ejus organa vel ad fugiendum vel ad muscam arri-

piendam moventur.

Haec veritas ab omnibus, convinci desiderantibus, cog-

nosci potest. Imaginum idese araneae minime suni, ne-

que intelligens spiritus, a quo formari possint, ei est,

sola tamen stimuli differentia necessarium motum , quam-

vis objectum non viderit , exercet.

Si haec omnia nulla imaginis transmissione ab aliquo

animali etiam irrationali fiant , cur absque imaginum trans-

missione ab anima etiam non fient ?

Imagines non per tactum, auditum, odoratum neque

per gustum transmitti, evidens est, impressiones tamen

sensorio in systemate comparativam differentiam ab ani-

ma cognosci atque distingui capacem, quo haec rationis

entia formet et trium idearum judigium adimplens formam

ab ea nunquam visam explicet, producere omnino cer-

tum est.

Locus, in quo objectorum, impressiones patientium, for-

mse vel imagines a sensationibus exhiberi possint , cere-

bro n^quidem est , anima tamen absoluta distinctione eas

cogno«cit. Ea de causa homines a nativitate cseci de colo-

ribus , de obscuritate , de claritate , de nocte , de die etc. , ita

exactfe ut si haec omnia vidissent , loqui possunt. Rationis

entia itaque per intelhgentiam cognoscitiva sunt atque ani-

ma oculis caret.

DE JUDIGIORUM FORMATIONE.

Ex naturalibus atque comparativis ideis prima judicia

ab anima fiunt. Omnis humanse cognitionis haec est vera

89

origo. Homo ^quidem, studiosa educatione instructus, uni-

versalium principiorum copiam facit, hsec tamen princi-

pia has ideas prosequuntur. Si comparatio abesset, de-

monstrativa veritas nfequidem existeret, atque rationis

entia formantes, eas imagines, quse nostrarum cognitionum

adsequatam existentiam nobis exhiberent , distinguere mi-

nim6 possemus. Absque naturalibus et comparativis ideis

igitur judicium fieri non posset.

Omnis humanse cognitionis primum et principale prin-

cipium a nonnullis philosophis fuit qusesitum atque etiamsi

ahcl inter se sententia fuissent , nemini in cranii eminentiis,

nisi Galli amicis,quinimd sequentibus in principiis id in-

venire , in mentem venit.

Idem simul esse et non esse impossibile est.

Ens est ens, scotistis placet.

Omne, quod est, est, Joanni Loche atque ego cogito

,

ergo existo Renato Descartes conveniunt.

Gerardus Titius in ejus cogitandi arte talis principii, ex

quo humana scientia oriatur, existentiam merito negat,

nostrse quipp^ cognitiones ex universalibus judiciis ad nos

perveniunt et potius singularibus ex rebus vei ex ipsa

humanse rationis natura vel meditatione , ut melius etiam

dicamus, deducuntur.

In singularia tamen judicia, quoe eorum originis princi-

pium gignunt, revera resumuntur.

Cum hsec judicia naturalia sint, atque statim cognita,

perfect^ inteUigantur , nulla innata, neque Gallista idea,

praeterquam quod omne principium ex naturalibus et com-

parativis ideis per meditationem conjecturamque nobis

veniat, admitti non potest.

60

CONCLUSIO.

His preemissis igitur Galli, systema chimsericum judico.

Scientias summo in splendore , in quo nunc temporis sunt,

quin ab omnis setatis spiritualistis fuissent adjutae , minim^

esse, afErmandum est, materialismi sectariorum ideo hu-

miliantem triumphum pati non debet.

Mysteriosam conscientise actionem neque ancephali com-

positione neque in ejus apophisibus inveniri posse, quam-

vis lalis systematis sectarii doctrinas, philosophia, scien-

tiis atque veritate vidas, sustinere voluerint, sincer^ con-

veniamur.

Euler opera a nobis consulantur, atque triumphum ab

spirituahstis adquisitum videbimus.

Cabanis amatores physiologistam Berard inejusde phy-

sicis atque moralibus similitudinibus doctrinis , ubi rudam

Gabanis doctrinam absolutam metaphysicse et inlelligentias

observantise ignorantiam se6um trahere dicit, examinare

poterunt quam attentissime. Talis doctrina humanam ra-

tionem in suse perfectionis statu vilipendit.

Animse corporisque conjunctio Bossuet admiratione fuit

digna , et tanquam verus philosophus spiritualismum us-

que ad sidera toUit.

Homo, utpot^ spirituahs atque aliis creatis incomparabi-

lis , a Cicerone in ejus de Deorum natura opere ab omnibus

brutis segregatur.

Buffoni in ejus eximia hominum manuum cum anima-

lium manibus comparatione materiaUsmum ridet atque

contemnit.

Galieno in ejus de partium usu opere in hymno univer-

salis vitse Auctori dicato, cum dehominis spiritualitate

6i

loquitur, ipsius Auctoris opera laudibus effert qu^mmaximis.

Omnis denique aetas, generationes post conditas, spiri-

tualistas sapientes, tanquam , scientificorum principiorum

inexhaustos fontes, attentis oculis inspicit.

Materialistse tantummodo, super tenebras laborant,atque

cura sancto Bernardo « si te nescieris, eris similis sedifi-

» canti sine fundamento, ruinam non structuram faciens, »

eis merit6 dicere possemus.

63

MATERIiE

HOG OPUSGULO GONTENT^.

Paginse.

Observatio V

PrJEFATIO VII

Thesis 4

De CraDioscopia secundum Gallum 5

De Phrenologia secundum eum 6

De Phrenologica locaUtate juxta eum etiam 8

Objectio adversiis GaUi doctrinam 10

De Granio 14

Objectio adversus Galli doctrinam 44

De continentibus Gerebri partibus 45

De Cerebro juxta anatomiam 47

Objectio adversiis GalH doctrinam id.

De Cerebro juxta anatomiam 48

De Nerviis 24

De Nutritionis vita 26

Objectio adversus Galli doctrinam 28

De principiis ex Galli systemate deductis id.

Objectio primse divisioni 29

De Ideis 30

De secunda Galli divisione 34

Objectio adversiis eam id.

De Animse existentia 36

De tertia et quarta Galli divisione 38

De Animse definitione id.

De Personarum generatione et de creatione idearum 39

Paginae.

De AnimsB personarum facultatibus 41

De Animae seternitate 43

De Cerebri functionibus 46

De Instinctu 49

De Animae residentia id.

De majoris minorisve intelligentifie causis 50

De Gerebri functionibus animse respondentibus 5i

De Gerebelli functionibus 54

De Idearum origine.... id.

De eminentiali potentia 55

De imaginum transmissionibus 57

De Judiciorum formatione 58

Gonclusio 60

OMISSIONIS LAPSDS HOC IN OPUSCULO REPERTI.

Piaefatione

E&dem et hinc et ind*

Pagina l^ et nonuullis aliis 7^

3a

Eadem

Ekdem

9a

Eadem

Eadem

E^dem

12a

23 a

35a

37a

30a

Eadem

34a

36a

40a

42a

46a

48a

50a

53a

Ekdem

Eadem

57a

59a

60a

Eadeni

Ekdem

Gia

Lined