23
BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ BURSA - 2017 “Geleceğiniz, geleceğimizdir…” KĠTAPÇIK NO : 8 BURSA TEMEL EĞĠTĠM SONRASI KARĠYER DANIġMANLIĞI PROJESĠ http://bursa.meb.gov.tr/oges DESTEK SÜREÇLERi SINAV STRATEJĠLERĠ ve TEST ÇÖZME TEKNĠKLERĠ

P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

BURSA - 2017

“Geleceğiniz, geleceğimizdir…”

KĠT

APÇ

IK

N

O : 8

BURSA TEMEL EĞĠTĠM SONRASI KARĠYER DANIġMANLIĞI PROJESĠ

http://bursa.meb.gov.tr/oges

DE

ST

EK

RE

ÇL

ER

i SINAV

STRATEJĠLERĠ ve

TEST ÇÖZME

TEKNĠKLERĠ

Page 2: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

2

T.C.

BURSA VALĠLĠĞĠ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

BURSA TEMEL EĞĠTĠM SONRASI KARĠYER

DANIġMANLIĞI PROJESĠ

DESTEK SÜREÇLERĠ

MODÜLÜ

KĠTAPÇIK NO: 8

SINAV STRATEJĠLERĠ ve TEST

ÇÖZME TEKNĠKLERĠ

BURSA, 2017

ĠÇĠNDEKĠLER

KONULAR S

1. BÖLÜM

4 MERKEZĠ ORTAK SINAV

SĠSTEMĠ

1 Merkezi Ortak Sınav

Sistemi 4

2

Çoktan Seçmeli Sınav

Sistemi Olan Bir Sınava

Nasıl Hazırlanılmalı

5

2. BÖLÜM

9 TEST SORU TĠPLERĠ ve

ÇÖZME STRATEJĠLERĠ

3. BÖLÜM

18 SINAV STRATEJĠLERĠ

Page 3: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

3

1. BÖLÜM

MERKEZĠ ORTAK

SINAV SĠSTEMĠ

Merkezi

ortak sınavlar,

çoktan seçmeli

soru tekniğinin

kullanıldığı sınav

türüdür. Çoktan

seçmeli soru

öğrencilerin

deyimiyle test

soru tipi, bir soru kökü ve muhtemel cevaplardan oluĢan bir

yapıdır. Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru

köküne göre en uygun veya doğru cevabı seçer. Çoktan seçmeli

testler soru kökü, seçenekler (cevap Ģıkları), anahtarlanmıĢ cevap

(doğru cevap) ve çeldiriciler olmak üzere soruyu oluĢturan 4

öğeden oluĢmaktadır. Merkezi ortak sınavlarda 4 cevap Ģıkkı

bulunan sorular sorulmaktadır.

Çoktan seçmeli soru tekniği bilgi, kavrama, uygulama ve

analiz düzeyindeki davranıĢlarla, değerlendirme düzeyindeki

davranıĢların bazılarının ölçülmesini kolaylaĢtıran bir yapıdır.

Fakat değerlendirme ve özellikle sentez düzeyindeki davranıĢları

ölçmede yetersiz kalabilir.

Bu sınav türü, geniĢ konu yelpazesi olan ve fazla sayıda

soru sormak istenen bir sınav için uygun bir sistemdir. Çoktan

seçmeli sınav sistemi diğer sınav türlerine göre güvenirlilik

1 MERKEZĠ ORTAK SINAV SĠSTEMĠ

Page 4: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

4

açısından daha avantajlıdır. Bu nedenle LYS, KPSS gibi sınavlarda

da bu sistem kullanılmaktadır.

Çoktan seçmeli sınav sistemi ile yapılan merkezi ortak

sınavlar ile ilgili daha sonra detaylarını anlatacağımız belli baĢlı

noktaları Ģöyle sıralayabiliriz:

o Merkezi ortak sınavlarda 6 temel dersten toplam 120

soru sorulmaktadır.

o Fen ve Teknoloji, Matematik, Türkçe, Din Kültürü ve

Ahlak Bilgisi, T.C. Ġnkılap Tarihi ve Atatürkçülük,

Yabancı Dil derslerinin her birinden 20 soru sorulmakta

ve 40 dakika süre verilmektedir.

o YanlıĢlar doğruları götürmediğinden değerlendirme

öğrencilerin yaptığı doğru sayısı üzerinden yapılır.

o Bursa’da sınava yaklaĢık 40 000 öğrenci girmektedir.

o Değerlendirmede öğrenciler için bir baĢarı sıralaması

oluĢur. Buna yüzdelik dilim denmektedir. Öğrenciler bu

yüzdelik dilimlere göre okulları tercih etmektedir.

o Ġki aĢamalı yapılan merkezi ortak sınavın kapsamı okul

müfredatı ile doğru orantılıdır. Yani öğrencilere merkezi

ortak sınavda sorulacak soruların konu ve kazanımları

okullarda iĢlenmektedir.

o Merkezi ortak sınavlarda sorulan sorular, Talim Terbiye

Kurulu BaĢkanlığı’nın (TTKB) belirlediği kazanımlar

çerçevesinde hazırlanmaktadır. Eğitim-öğretim

döneminin baĢında her ders için açıklanan kazanımlara

ait konuların ve bu kazanımlara ait soruların sınav

takvimi doğrultusunda planlı Ģekilde çalıĢılması ve

kazanımlara yönelik her gün belirli sayıda soru

çözülmesi gerekmektedir.

a. Teste Yönelik Konu Hazırlık Sistemi

1. Adım: ÇalıĢacak Konuyu Parçalara Ayırın

ÇalıĢılacak konu, kendi içinde parçalara yani alt baĢlıklara

bölünmelidir. Örneğin T.C. Ġnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük

dersinin konulardan biri olan KurtuluĢ SavaĢı’nda Cepheler

konusunu ele alalım. Konular Ģöyledir:

A. KurtuluĢ SavaĢında Cepheler

a. Doğu Cephesi

i. Ermeni Meselesi ve Ermenilerle Yapılan

Mücadele

ii. Gümrü AntlaĢması 3 Aralık 1920

iii. Batum AntlaĢması 23 ġubat 1921

b. Güney Cephesi

i. KurtuluĢ SavaĢı ve Ġtalyanlar

ii. Doğu Trakya'nın ĠĢgali ve KurtuluĢu

c. Batı Cephesi

i. 1. Ġnönü SavaĢı 6-10 Ocak 1921

ii. Londra Konferansı 23 ġubat-12 Mart 1921

iii. Türk-Afgan Dostluk AntlaĢması

2ÇOKTAN SEÇMELĠ SINAV SĠSTEMĠ OLAN BĠR

SINAVA NASIL HAZIRLANILMALI

Page 5: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

5

iv. Moskova AntlaĢması 16 Mart 1921

v. Ġstiklal MarĢının Kabulü

vi. 2. Ġnönü SavaĢı 23-31 Mart 1921

vii. Kütahya-EskiĢehir SavaĢları 10-24 Temmuz 1921

viii. Mustafa Kemal PaĢa'nın BaĢkomutan Olması 5

Ağustos 1921

KurtuluĢ savaĢında cepheler konusunu Doğu, Güney ve

Batı Cephesi olmak üzere üç alt parçaya ya da alt konuya

ayırabiliriz.

2. Adım: Önce Alt Konuyu ÇalıĢın ve Kendinizi Ölçün

Ġkinci adımda belirlediğiniz alt konu ile ilgili konu hazırlığı

yapın. Ardından alt konu ile ilgili test çözün. Test sonucunda

yanlıĢ yapılan soruları ve sorulara iliĢkin konuları tespit edip o

konuları yeniden çalıĢın.

Yukarıda açıkladığımız sistemi aĢamalandırarak örnekle

somutlaĢtırırsak:

Doğu Cephesi Konu Hazırlığı

Doğu Cephesi Test Çözümü

YanlıĢ Cevaplanan Soruların ve AnlaĢılmayan Konularının

Tespiti

Doğu Cephesi Eksik Konuların Tekrar Edilmesi

Doğu Cephesi ile ilgili Yeni Test Çözümü .

Güney Cephesi alt konusuna geçiĢ

Diğer alt konular da aynı sistemle çalıĢılmalı…

3. Adım: Ana Konunun Genel Tekrarını Yapın ve Test

Çözün

Üçüncü adımda

tüm alt baĢlıklar bittikten

sonra ana konuyu genel

tekrar yapıp ana konuya

iliĢkin genel test çözümü

yapılmalı. Burada ana

konunun test çözümünden

sonra yanlıĢ cevaplara

iliĢkin alt konular yeniden

tekrar edilmeli sonra yeni

ana konuya geçilmeli.

b. Test Deneyiminizi Artırın

Sınavdan önce

konularla ilgili farklı soru

türlerinin çözülmesi adayın

sınavda baĢarılı olma

olasılığını artırır. Çünkü

çözülen her soru gerçek

sınav öncesinde adaya

tecrübe kazandıracaktır.

Aday bu bilgi birikimiyle

Page 6: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

6

sorulara nasıl yaklaĢacağını ve soruları nasıl çözeceğini, hangi

yolları kullanacağını, ne kadar süre ayıracağını ve nelere dikkat

edeceğini öğrenir.

Çok sayıda soru çözümü konuya iliĢkin olası soru

kalıplarını sizin için netleĢtirecektir. Öte yandan soru kalıbına

iliĢkin çözüm sistemleri geliĢtirmenize olanak sağlar ve artık o

soru kalıbına iliĢkin gelecek soruyu anlama ve çözmeniz

eskisinden daha hızlı olacaktır.

DeğiĢik soru türlerini görmek açısından farklı

kaynaklardan çalıĢmak önemlidir. Bunun için Milli Eğitim

Bakanlığı EBA (Eğitim BiliĢim Ağı) sitesi kullanılarak konu

anlatımlarına ve çözümlü sorulara ulaĢılabilir.

Test sınavları sadece bilgiyi değil, bilgi kullanma hızını da

ölçmektedir. Test sınavlarında zaman sınırlaması olduğundan

hazırlık aĢamasında, test çözümlerinde süre tutularak çözümlerin

gerçekleĢtirilmesi zamanın etkili kullanılmasına katkı sağlar.

Deneme

sınavlarına önem

verilmelidir. Bu

sınavlar baĢarı

durumunuzu

gösterir. Ayrıca

çalıĢma sistemi

ve sınav

stratejilerinizin doğruluğu konusunda kendinizi tanımanızı

kolaylaĢtırır.

Sınavda baĢarılı olabilmek için önceki yıllara ait çıkan

soruları inceleyin. Önceki yıllarda çıkan sorular sınavın zorluğu,

içeriği, soru tipleri ve sistemi ile ilgili size fikir verir. Bu hem

kaygınızı azaltır hem de doğru sistem geliĢtirmenizin önünü açar.

Konu odaklı

çalıĢmak ve yine konu

odaklı test çözmek

doğru sistemdir. Test

sonrası yanlıĢ

cevaplanan soruların

konuları tespit edilmeli

ve konu tekrarı

yapılmalıdır. Bu analiz

yapılırken sıklıkla yanlıĢ

cevaplanan soru tipine de dikkat edilmelidir. Örneğin paragraf

sorularında daha fazla yanlıĢ yaptığınızı tespit ettiyseniz bu

durum sadece konudan kaynaklanmayabilir. Paragraf sorularının

çözüm yöntemleri konusunda yeterli bilgiye sahip olmamanızdan

da kaynaklanabilir ve bu konuda kendinizi geliĢtirmeniz

gerekebilir.

Her derse ait test içeriği o dersin özelliklerini taĢır. Bu

yüzden her ders için aynı test çözme mantığını kullanmak

hatadır. Her ders için farklı test çözme mantığı geliĢtirmeniz test

tekniğinizin geliĢmesine yardım eder.

Page 7: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

7

c. Soru Kalıpları

Çıkarın ve Strateji GeliĢtirin

Her dersin yapısına

göre çeĢitli soru kalıpları

tercih edilmektedir. Yani

belli bir bilgi yığınının

özelliğine göre tercih

edilen soru kalıpları söz

konusudur. Bu soru

kalıpları bir bilginin çeĢitli

Ģekillerde sorulara dönüĢtürülmesini sağlar.

Olumsuz soru kökü ile biten, kesinlik belirten, kanı

arayan, bileĢik cevap vb. Ģekillerde soru tipleri söz konusudur.

Birkaç örnek vermek gerekirse:

“…..aĢağıdakilerden hangisidir?” bu soru tipi kesinlik

belirtir ve Ģıklarda genellikle tek ve kesin bir cevap bulunur.

“….. paragrafında belirtilen ……..altı çizili cümleyi en iyi

ifade eden Ģık aĢağıdakilerden hangisidir?” bu soru tipinde en

yakın Ģıkkı sorduğu için birden fazla doğru cevabı söz konusudur.

Size en doğru olanı sormaktadır.

Soru kalıbının sizden ne istediği, ne verdiği, Ģıklarla iliĢkisi,

olası dikkat noktaları, olası hata ihtimalleri, çözüm için püf

noktaları vb. açılardan soru kalıplarının mantığına ulaĢılırsa ve

yeterli test deneyimi de gerçekleĢirse baĢarı kaçınılmazdır.

Page 8: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

8

1. Bir, Tek ve

Kesin Cevabı

Olan

Yorumsuz Bilgi

Soruları

2. BÖLÜM

TEST SORU TĠPLERĠ

ve ÇÖZME

STRATEJĠLERĠ

Bu soru tipinde hazırlanan

sorular genellikle bilgiyi isteyen ve

arayan sorulardır. Cevap kesinlik

içerir ve baĢka bir cevap soruyu

karĢılamaz. Yorumlama,

iliĢkilendirme gibi bilgiyi kullanma

becerisi istemediğinden kiĢinin

direkt saf bilgisine baĢvurur.

Özellikle tanım istenen konularda sıklıkla kullanılır.

Bu soru tipi genellikle tanım ve sonuç gerektiren konulara

uygundur. Bu nedenle hacim olarak birkaç satır olabildiği gibi

uzun bir paragrafta Ģeklinde de karĢımıza çıkabilir. Soru kökü

genellikle “…hangisidir? …nedir? …söylenmez?” gibi kesinlik

ifade edecek Ģekilde biter. Merkezi ortak sınavlarda tüm

derslerde örneğine rastladığımız bu soru tipi çeĢitli Ģekillerde

karĢımıza çıkmaktadır.

Yandaki 2014

Merkezi Ortak Sınav

Din Kültürü ve Ahlak

Bilgisi sorusu buna

örnek verilebilir.

Soruda bir tanım

verilmiĢ ve bu tanımın

cevabı aranmıĢ. Soruyu

hazırlayan kiĢinin istediği öğrenme, öğrencinin kaza tanımını

bilmesidir. Soruyu soran kiĢi “Kazanın tanımı aĢağıdaki Ģıklardan

hangisinde doğru verilmiĢtir?” olarak da soruyu sorabilir.

Page 9: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

9

Bu soru tipi bir kavramı anlatmak, bulmak için kullanılabilir.

Fakat cevap yine kesinlik içerir.

Yandaki 2013

Merkezi Ortak Sınav

Türkçe sorusu buna

örnek verilebilir.

“Sivrilmek” kelimesi

kullanıldığı cümle içinde

çeĢitli anlamlara

gelebilir. Soruyu soran

kiĢi “sivrilmek”

kelimesini “baĢkalarını

geride bırakmak ve ün

kazanmak” anlamında kullanılmıĢtır diyerek cevabı

biricikleĢtirmiĢ ve kesin hale getirmiĢtir. Doğru cevap C Ģıkkıdır.

Bu soru tipinde

bazen tanımları tatbik

etmeniz ve sınamanız

istenebilir.

Yandaki 2015

Merkezi Ortak Sınav

Türkçe sorusunu

çözmek için söz

sanatlarını bilmeniz ve

örnek üzerinde

uygulamanız gerekir.

Doğru cevap A Ģıkkıdır.

Bu soru tipi

bazen bir bilgi yığınının

içinden birkaç bilgiyi

ayırmanızı veya

iliĢkilendirmenizi

isteyebilir. Fakat bu

ayrım ya da

iliĢkilendirmede yorum

yoktur cevap yine tek

ve kesindir. Yandaki

2015 Merkezi Ortak

Sınav Din Kültürü ve

Ahlak Bilgisi sorusu buna

örnek verilebilir. Burada

doğru cevap D Ģıkkıdır.

Bu soru tipi için öneriler:

Bu soru tipinde baĢarılı olmak için tanımları ezberlemenize

gerek yoktur. Tanımı iyi anladığınızda bu soruların çözümü

kolay olur. Çünkü soruda ya tanım ya da tanımı

kolaylaĢtıracak ipuçları vardır.

Bu soru tipi kesin cevap gerektirdiğinden çeldirici Ģıklar az

kullanılır. Bu nedenle ikilemde kalmanın nedeni genellikle

bilip bilmemektir.

Page 10: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

10

2. Doğru Cevabın

DerecelendirilmiĢ

ġekilde Sunulduğu

Soru

Tipleri

Bu soru tipi tüm derslerde kullanılır ama Türkçe, Fen ve

Teknoloji, T.C. Ġnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ile Din Kültürü

ve Ahlak Bilgisi derslerinde daha ağırlıklı olarak kullanılır.

Bu soru tipi birden fazla doğru

cevap içerir ve soru sizden en iliĢkili

olanı ister.

Çeldiricilerin sıklıkla kullanıldığı

bu soru tipinde cevabı bulmak

yoğun dikkat gerektirir.

Çoğunlukla kiĢinin anlama,

yorumlama ve iliĢkilendirme becerilerini kullanmaya zorlayan bu

soru tipi son yıllarda sıklıkla kullanılmaktadır.

Bu soru tiplerinde genellikle en iyi açıklayan, en iliĢkili, en

yakın, en benzer, en kapsamlı, gibi soru cevap iliĢkisi

derecelenmiĢtir ve bu derecelendirmede doğru cevap en güçlü

iliĢkidir.

Yandaki 2013

Merkezi Ortak Sınav

Din Kültürü ve

Ahlak Bilgisi sorusu

buna örnek

verilebilir.

Soruda Ġslam

Dininin paylaĢma ve

yardımlaĢmaya verdiği önemi en iyi açıklayan hadisi soruyor.

ġıklar bir noktaya kadar bunu nitelerken bu nitelemelerin en

güçlüsü C Ģıkkı olarak karĢımıza çıkmaktadır.

Bu soru tipi en, daha, çok gibi derecelendirmenin yanı sıra

baĢka Ģekillerde de derecelendirilebilir. Bunların en baĢında “Asıl

anlatılmak istenen”, “Öncelikli olarak”, “Daha” kelimeleri

gelmektedir.

Yandaki 2013

Merkezi Ortak Sınav

Türkçe sorusu bu soru

tipine örnek

verebileceğimiz bir

sorudur. Yazarın fikrini

niteleyen baĢka

yargılar olsa da asıl

soru kökü, soru cevap

iliĢkisini sınırlandırarak

çerçevelemekte ve

doğru cevap A Ģıkkı

olarak karĢımıza çıkmaktadır.

Bu soru tipi için öneriler:

Bu soru tiplerinde soru kökü önemlidir. Bu nedenle tam

olarak neyi aradığınıza emin olun.

Bu soru tiplerinde hepsi, hiçbiri, her zaman, hiçbir zaman gibi

ifadeler genellikle kullanılmaz. En, daha, en çok, asıl gibi

derece belirten ifadeler kullanılır.

Page 11: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

11

3.

BileĢik

Cevaplı Soru

Tipleri

Bu soru tipinde çeldiriciler çok güçlü olur. Bu nedenle tüm

Ģıkları okumadan cevaba ulaĢmayınız. Güçlü çeldiriciler

genellikle dikkati dağınık ve karar mekanizması zayıf

öğrencileri olumsuz etkiler.

Bu soru tipinde cevabı konusunda kafanızda netlik

oluĢmuyorsa soruya ara verin ve sonra geriye dönerek soruyu

yeniden çözmeye çalıĢın. Bu soru tipinde ilk anda görülmesi

gereken görünmeyebilir ve bir yenilemeye ihtiyaç duyulabilir.

BileĢik cevaplı soru tipine,

birden fazla cevabı bulunan

konuların yoklanmasında çokça

baĢvurulur.

Bu soru tipi birden fazla bilgi

içeren bir konunun ölçümünde

kullanıldığı gibi birden fazla konu

arasındaki iliĢkiyi ölçmek için de

kullanılabilmektedir.

Özellikle kronolojik sıralama, iĢlem basamağı, neden-sonuç

iliĢkisi üzerinden ölçülmek istenen konular için uygundur.

Yine ölçülmek istenen konu içeriği maddeler ve aĢamalar

içeriyorsa bu soru tipi sıklıkla kullanılır.

Merkezi ortak sınavlarda altı temel dersin hepsinde karĢımıza

çıkan bu soru tipi bilgi, analiz, sentez ve yorum isteyen tüm soru

Ģekillerinde kullanılabilmektedir.

Yandaki 2014 Merkezi

Ortak Sınav Fen ve

Teknoloji sorusunda olduğu

gibi sorunun birden fazla

cevabı vardır. Ġki ayrı bilgi

sorusu birleĢerek bileĢik

cevaplı bir soru tipine

dönüĢmüĢtür. Doğru cevap

B’dir.

Yandaki 2014 Merkezi

Ortak Sınav T.C. Ġnkılap

Tarihi ve Atatürkçülük

sorusu bu soru tipine örnek

verilebilir. Görüldüğü gibi

birden fazla bilgi ve bu

bilgiler arasındaki iliĢkinin

ölçüldüğü soruda

Atatürk’ün askerlik hayatı

ve bazı olaylar ile kiĢilik

özellikleri arasındaki iliĢkiyi

ölçmek isteyen sorunun

cevabı C olarak karĢımıza

çıkmaktadır.

Page 12: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

12

4.

Kök Ġfadesi

Olumsuz Biten

Soru Tipleri

Bu soru tipi için öneriler:

Bu soru tipleri hacimce büyük olduğundan baĢlangıçta

karıĢık gibi gelebilir fakat soru hacminin büyüklüğü daha

fazla ipucu anlamına gelir.

Bu soru tipleri yoğun dikkat gerektirir. Bu nedenle soruda

verilenlere ve bu verilenler arasındaki iliĢkiye dikkat

edilmelidir.

Bu soru tiplerinde bazen Ģıklardan giderek de doğru

cevaba ulaĢabilirsiniz. Bazen cevap Ģıklarında yanlıĢ

cevaplar doğru cevaptan daha belirgin olabilir. Bu

nedenle yanlıĢ cevaplar belirlendikten sonra baĢlangıçta

net bir Ģekilde görülmeyen doğru cevap netlik kazanabilir.

Kök ifadesi olumsuz biten soru

tipleri Ģu ana kadar açıklanan tüm

soru tipleri ile birlikte

kullanılabilmektedir.

Bu soru tipinde soru kökü

olumsuzluk belirten bir yapı ile

biter.

Genellikle olmayanı, uymayanı veya yanlıĢ olanı aramaya

yönelik hazırlanan bu soru tipi öğrencilerin özellikle yorumlama,

iliĢkisizliği bulma, farkı bulma, eksik bilgiyi fark etme, ayırt etme

gibi becerilerini kullanmaya zorlar.

Bu soru tipinde yanlıĢ bilgi doğru cevap olarak karĢımıza

çıkmaktadır. Yani cevapların üçü olumlu ve iliĢkili iken bir cevap

olumsuz ve iliĢkisizdir.

Yandaki 2013 Merkezi

Ortak Sınav Matematik

sorusu bu soru tipine örnek

verilebilir. Soruda K,L,M,N

yamuğunun aĢağıdaki

Ģıklarda olmayan köĢe

koordinatını soruyor.

Görüldüğü üzere

öğrencinin tabloyu okuyup

yorumlayarak yanlıĢ

verileni bulmasını istiyor.

AĢağıdaki üç Ģık yamuğun

koordinatı iken biri

değildir; bu ise D Ģıkkı olarak karĢımıza çıkmaktadır.

Yandaki 2013 Türkçe

Merkezi Ortak Sınav

sorusu da bu soru tipine

örnektir. Metnin dil ve

anlatımı ile ilgili

örneklemelerden

yararlanılmamıĢtır.

Cevap A Ģıkkıdır.

Page 13: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

13

5.

Kök Ġfadesi

Eksik Olan Soru

Tipleri

2013 Merkezi

Ortak Sınav Yabancı

Dil sorusu yine bu

soru tipine verilecek

güzel örneklerden

biridir.

Soruda öğrencinin

tabloyu analiz

ederek aĢağıda

verilen Ģıklarla iliĢki

kurması bekleniyor.

Buna göre C

Ģıkkında verilen

cümle tablo için

söylenemez.

Bu soru tipi için öneriler:

Ġnsan zihni bir Ģeyi olumlu okumaya, anlamaya ve görmeye

yatkındır. Bu nedenle soru kökü ve Ģıklardaki olumsuzluğu

kaygının etkisi ile birlikte olumlu algılayarak yanlıĢ cevaba

ulaĢabilir. Bu soru tipinde soru kökü özellikle koyu puntolu

ve altı çizili olarak verilir. Buna dikkat etmek gerekir.

Olmayanı veya uymayanı bulmak olanı bulmaktan daha

zordur. Bu soru tipinde Ģıklarda soru metnine uymayan,

yanlıĢ olan, eksik olan araĢtırılmaktadır. Bu nedenle biliĢsel

refleks geliĢebilmesi için test deneyimi artırılmalıdır.

Bu soru tipinde soru için yazılan kısım hacim olarak büyük

olur. Ayrıca çoğunlukla tablo, grafik ya da maddeler

kullanılır. Bu nedenle soru metninin bütününe hakim

olduktan sonra çözmeye geçilmelidir.

Bu soru tipinde doğru cevap bazen net görünmeyebilir. Bu

durumda yanlıĢ olan Ģıkları bulmak çözüm için daha iyi bir

yol olabilir. Yani yanlıĢ Ģıkları bulduktan sonra net görünmese

de doğru Ģık kendini gösterir.

Kök ifadesi eksik olan soru

tipinde; soru kökünde eksik bir

nokta bırakılarak eksik bilgi doğru

cevap olarak Ģıklara

yerleĢtirilmektedir. Bu soru tipi

özellikle Yabancı Dil sorularında

sıklıkla karĢımıza çıkmaktadır.

Bunun yanı sıra bilgi içeren sorularda

da kullanılabilmektedir.

Bu soru tipi; soru metni verildikten sonra bir bölümünde

boĢluk bırakılarak “AĢağıdaki Ģıklardan hangisinin gelmesi

uygundur?” Ģeklinde baĢka derslerde de karĢımıza

çıkabilmektedir.

Yine bir bilgi yığınının içinde birden fazla boĢluk

bırakılarak bu boĢluklara gelecek iki ya da daha fazla kavram

Ģıklarda yer alabilir.

Page 14: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

14

6.

Ortak Madde

Köklü Soru

Tipleri

Aynı soru tipi bir metnin baĢı ya da sonu eksik verilerek

“AĢağıdaki Ģıklardan hangisi metni tamamlar?” Ģeklinde de

karĢımıza çıkabilmektedir.

Yanda verilen

2013 Merkezi Ortak

Sınav Yabancı Dil

soruları bu soru tipi

için uygun

örneklerdir. Doğru

Ģıklar sırasıyla C, C ve

A Ģıklarıdır.

Bu soru tipi için

öneriler:

Bu soru tipi görece

diğer soru tiplerine göre

kolay görünse de hem

bilgi hem de yorum

gerektirdiğinden bu tür

soruları çözerken dikkatli

olunmalıdır.

Kök ifadesi eksik olan sorular genellikle Yabancı Dil

derslerini ölçmek için kullanılır. Bu nedenle özellikle bu

derslerdeki baĢarının artırılması için bu soru tipine yönelik

deneyim artırılmalıdır.

Ortak madde köklü soru tipi,

iki ve daha fazla sorunun bir soru

metnine bağlı olduğu soru tipidir.

Bu soru tipi birçok ders için

uygun olmakla birlikte soru

metninin uzunluğu nedeni ile

fazlaca ipucuna sahiptir.

Uzun bir paragraftan birkaç paragrafa kadar uzayabilen

soru metni genellikle yoğun bilgi ve yorum içerir. Bu nedenle

soruların çözümünde metnin bütününe hakim olmak gerekebilir.

Page 15: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

15

7. Bilginin

Sentezine

Ġhtiyaç

Duyulan Soru

Tipleri

2015 Merkezi Ortak Sınav Yabancı Dil sorusu bu soru

tipine güzel bir örnektir. Sırasıyla cevapları B, D ve A olan soruda

aynı zamanda kökü eksik soru tipi kullanılmıĢtır.

Bu soru tipinde cevap,

bilginin kendisinden çok bilginin

sentezlenmesi ve yorumlanması

sonucu bulunur.

Bilginin sentezine ihtiyaç

duyulan soru tipinde, baĢarılı olmak

için bilgiyi öğrenip baĢka bilgilerle

iliĢkilendirmeye ve bu bilgileri

sentezlemeye ihtiyaç vardır. Yani kiĢinin bilmesi yetmez;

bildiklerini açıklayabilmeli, baĢka bilgilerle iliĢkilendirebilmeli, iki

bilgi yığınından üçüncü bilgiyi çıkarsamalıdır. Bu soru tipleri

öğrencilerin en çok zaman harcadıkları soru tiplerinin baĢında

gelir.

Büyük bir çoğunluğu Ģekillerle anlatılan bu soru tipi Fen

ve Teknoloji dersi ile Matematik derslerinde sıklıkla kullanılmaya

baĢlandı. Artık cevaba bilginin kendisi ile değil de iki veya daha

fazla bilgi verilerek bu bilgilerin sentezi ile ulaĢmak

beklenmektedir.

Öte yandan bu soru tipinde bazen bir bilginin ya da iki

bilgi arasındaki iliĢkinin yorumlanması istenebilir. Bu yapıdaki

sorular en yaygın soru tipleridir.

Neden sonuç iliĢkisi, nedensellik arayıĢı, sonuç arayıĢı, etki

arayıĢı için de çokça kullanılan bu soru tipi özellikle T.C. Ġnkılâp

Tarihi ve Atatürkçülük dersi için çok uygundur. Bu soru tiplerinin

hacimleri genellikle büyüktür. Bu durum öğrencinin gözünü

korkutsa da sorunun çözümüne iliĢkin ipuçlarının çokluğu

Page 16: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

16

anlamına da gelir. Bu açıdan avantaj sağlayan bu soruları çözmek

sanıldığı kadar zor değildir.

Bu soru tipleri genellikle somutlaĢtırma gerektirir. Özellikle

Matematik gibi soyut içerikli derslerin değerlendirmesi için

uygundur.

Yandaki 2013 T.C.

Ġnkılâp Tarihi ve

Atatürkçülük sorusu

yorum ve çıkarsama

gerektirdiğinden bu soru

tipine güzel bir örnektir.

Örnekte kanunla alakalı

bir bilgi ile kanunun

uygulanmasına iliĢkin

durumlar arasındaki

iliĢkinin yorumlanması bekleniyor. Doğru Ģık A’dır.

Yandaki 2013 Fen

ve Teknoloji sorusu da

bu soru tipine güzel bir

örnektir. Örnekte

öğrencinin verilen örnek

olayı yorumlaması ve

kaldırma kuvveti ile

iliĢkilendirmesi

beklenmektedir. Doğru

Ģık A’dır.

Yandaki 2015 TEOG

Fen ve Teknoloji sorusu bu

soru tipine baĢka bir

örnektir. Soruda soruyu

okuyanın suyun kaldırma

kuvveti, hacim ve ağırlık

konuları ile ilgili bilgiyi

sentezlemesi gerekmektedir.

Bu değerlendirme

sonucunda cevap B Ģıkkı

olarak karıĢımıza çıkıyor.

Bu soru tipi için

öneriler:

Bu soru tiplerinde

soruda istenenlere dikkat

edilmelidir. Soru kökünde

yer alan bilgilerin bütünü

değerlendirildikten sonra

Ģıklara yönelmek gerekir.

Bu soru tipinde baĢarılı olabilmek için iyi konu hazırlığı

yetmez. AnlaĢılan bilgiyi analiz edebilecek ve baĢka bilgilerle

sentez ederek yorumlayabilecek duruma gelmek gerekir.

Bu soru tipiyle alakalı mümkün olduğunca fazla örnek

çözmek gerekir. Soru çözerken hem bu ihtiyacı fark etmiĢ

olacaksınız hem de deneyiminizi artırdığınız için çözüm

konusunda biliĢsel refleks kazanacaksınız.

Page 17: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

17

3. BÖLÜM

SINAV

STRATEJĠLERĠ

1 Merkezi Ortak Sınav Sistemi ve Sınava

Hazırlanma

Merkezi ortak sınavdan önce uygulanan sınavlarda kesin

ve tek cevaplı soru tipleri çokça kullanılırdı. Bu sistemde öğrenci

bir konuyu biliyorsa soruyu cevaplayabilir bilmiyorsa

cevaplayamazdı. Bu sistem öğrencileri ezbere sürüklerdi ve

öğrencinin bilgiyi bilme becerisini merkeze almaktaydı.

Merkezi ortak sınav sistemi ise öğrencinin sadece bir

bilgiyi bilmesini değil; bu bilgiyi analiz etmesini, sentezlemesini,

yorumlamasını ve ayırt etmesini beklemektedir. Yani öğrencinin

bilgiyi kullanma becerisi daha ön planda olduğundan ezbere

dayalı sistemden uzaktır. Bu nedenle sınava hazırlanan öğrenciler

hazırlık yaparken bilgiyi öğrenmenin yanında bilgiyi sentezleme,

analiz etme ve iliĢkilendirme gibi becerilerini geliĢtirecek Ģekilde

sınava hazırlanmalıdır.

Merkezi ortak sınav sisteminde baĢarılı olabilmek için

bilgiyi ezberlemek yerine iyi anlamak önemlidir. Eski sistemde

soruya iliĢkin bilgi az verilirdi. Fakat yeni sistemde sorunun

çözümüne iliĢkin metinler daha geniĢ ve çeĢitli verilmektedir. Bu

durum, bazen sorunun konusuna iliĢkin istenilen bilgi düzeyine

sahip değilken bile verilen ipuçları üzerinden mantık yürüterek

doğru cevaba ulaĢabilmeyi sağlamaktadır.

Merkezi sınav sisteminin en avantajlı yanlarından biri ise

artık her soru metninin grafik, tablo, Ģekil, örnek olay vb.

Page 18: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

18

yollarla somutlaĢtırılmasıdır. Bu durum soruyu ve soruda isteneni

anlamanızı kolaylaĢtırmaktadır.

2 Merkezi Ortak Sınav Sistemi ve Soru Tipleri

Merkezi sınav sisteminden

önceki sınavlarda (SBS, OKS gibi),

çoğunlukla bir sorunun bir doğru

cevabı vardı ve kalan Ģıklar yüzde

yüz yanlıĢtı. Bir önceki konuda

bahsettiğimiz gibi bilginin bilinip

bilinmediğini ölçmekteydi.

Merkezi ortak sınavlarda bazı

soru tiplerinde, sorunun en az iki ya da daha fazla doğru cevabı

vardır ve sizden en doğru cevabı istemektedir. Yani doğru

cevabın soru ile iliĢkisi derecelendirilmiĢtir. En güçlü iliĢkiye sahip

olan, doğru Ģık halini almaktadır. Bu noktada öğrenciden dikkat,

sentezleme, yorumlama, iliĢkilendirme gibi becerilerini bir bütün

olarak kullanması beklenmektedir.

3 Sınav Esnası Konsantrasyon

Sınavın bütününde yüksek

konsantrasyonla hareket etmek

mümkün olmayabilir. Bu nedenle

ara ara kopmalar olabilir. Sınav

esnasında konsantrasyonunuzu,

“Sağınızdaki kiĢinin sizden daha fazla soru çözdüğünü görmeniz,

bir arkadaĢınızın su içmesi veya öksürmesi vb.” durumlar

bozabilir. Konsantrasyonunuzun bozulduğunu hissettiğiniz bu tür

anlarda durumunuza iliĢkin olumlu farkındalık cümleleri kurun.

Örneğin “Yapabileceğine inan, gayret et, haydi yeni soruya

konsantre ol!” gibi hem farkındalık kazandıracak hem de içsel

motivasyonu güçlendirecek bir cümleyi içinizden tekrar

edebilirsiniz.

Sınav veya çalıĢma esnasında konsantrasyonunuzu

kaybettiğinizde oturma pozisyonunuzu değiĢtirerek, belirli bir

süre uzakta bir noktaya odaklanarak, birkaç yudum su içerek,

nefes egzersizi yaparak konsantrasyonunuzu tekrar

kazanabilirsiniz.

4 Sınav Esnası Kaygı Düzeyi Kontrolü

Kaygı bir potansiyeldir ve her an yükselebilir. Bu nedenle

sınav esnasında kaygınızı yükseltebilecek değiĢkenleri mümkün

olduğunca kontrol altına alın. Örneğin bir arkadaĢının aynı

sürede senden daha fazla soru çözmesinin yarattığı

yetiĢtiremeyeceğim kaygısı gibi… Yine zor bir soruda uzun

zaman harcayarak sınavın bütününün çok zor olduğu kanısına

daha baĢından varmak gibi… Kaygınızın yükseldiğini

hissettiğinizde gevĢeme ve nefes egzersizleri yapmak, yeniden

sınava odaklanıp testteki soruların zorluk derecesinin farklı

olduğunu hatırlayarak turlama tekniğini uygulamak kaygınızı

kontrol altına almanıza yardımcı olur.

Page 19: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

19

5 Soruya ve Soruda Verilenlere Sadık Kalmak

Soruda sizden ne isteniyorsa -ne

eksik ne fazla- sadece istenileni

düĢünmelisiniz. Bazı sorular size çok

kolay gelir ve cevabın böyle kolay

olmayacağını düĢünürsünüz. Hâlbuki

böyle kolay sorular sormak da bu iĢin

tekniğinin bir parçasıdır.

Test sorularında soruda verilen bilgi metnine sadık kalın,

eksik bilgiyi tamamlamayın ve tahmin etmeyin. Soru metni cevap

için yeterli ipuçlarını taĢımaktadır.

6 Sınav Süresini Etkin Kullanma

Merkezi ortak sınavlar zamanla yarıĢılan bir sınav değildir.

20 soru için 40 dakika gibi bir süre verilmektedir. Bu süre gayet

yeterli ve hatta uzun bir süre dilimidir. Bununla beraber sınavda

zamanı doğru kullanma becerisini geliĢtirmeniz için süreyi

mümkün olduğu kadar etkin kullanmayı da öğrenmeniz gerekir.

Test çözerken kesinlikle süre tutunuz. Bu size hem derse

harcadığınız ortalama süre için fikir verir hem de süreyi etkin

kullanma konusunda refleks geliĢtirmenize olanak sağlar.

Sınavda zamanı etkili kullanmak için turlama taktiğini

kullanabilirsiniz. Turlama taktiği; test çözerken önce bildiklerinizi,

sonra Ģüphe duyduklarınızı, en sonunda da çözmekte

zorlandığınız soruları cevaplamaya yönelik taktiğe denir. Bu

yöntem ile elinizdeki süreyi maksimum doğru cevap yapmak için

kullanmıĢ olacaksınız. Öte yandan önce bildiklerinizi yapmanız

size özgüven kazandıracaktır. Bu da kaygınızı kontrol altında

tutmanızı sağlar.

Zor bir soru karĢısında 3 - 4 dakikayı geçirdiğinizde zaman

baskısı oluĢur. Zaman baskısı anlık kaygınızı artırır ve sizi

demoralize eder. Bu durumda zincirleme olarak kaygınız artar,

dikkatiniz dağılır ve bellek sorunlarınız ortaya çıkar.

Sınavlarda süreyi etkileyen değiĢkenlerin hepsini önceden

kontrol altına alın. Tuvalet ihtiyacınızı önceden giderin.

Kaleminizi önceden kontrol edin ve açılması gerekiyorsa

önceden açın.

7 Sınavın Zorluk Derecesi

Her testte

ortalama bilgi seviyesinin

altında ve üstünde

sorularla karĢılaĢırsınız.

Ancak testin genelini

standart bilgi birikimi ve

yorum gücüyle

çözülebilecek sorular

oluĢturur. Soruların

Page 20: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

20

zorluk derecesi %10’u çok kolay, %20’si kolay, %40 normal,

%20 zor, %10 çok zor Ģeklinde düzenlenir.

Sorunun zorluk algısı kiĢiden kiĢiye göre değiĢir. Bu

nedenle hazırlık sürecinde soruların zorluk düzeylerine göre test

deneyiminizi artırın. Mümkün olduğu kadar farklı kaynaklardan

yararlanmak, farklı zorluk derecesinde daha fazla soru görerek

daha çok deneyim kazanmanızı sağlayabilir.

8 Sorulara YaklaĢım Biçimi

Test sorularında

her sorunun kendine

has mantığı vardır. Bu

nedenle soruları

çözerken kendi

mantığınızla değil,

sorunun mantığına

göre hareket

etmelisiniz.

Her derse ait test

içeriği o dersin özelliklerini taĢır. Bu yüzden her ders için aynı test

çözme mantığını kullanmak hatadır. Her test için farklı test

çözme mantığı geliĢtirmeniz test tekniğinizin geliĢmesine yardım

eder.

9 Sorudaki Ġpuçları

Soru içinde geçen

ipuçlarından

faydalanmayı bilin.

Bunlar altı çizili, koyu

puntoyla yazılmıĢ, tırnak

içinde, değildir, olmaz,

her zaman, hiçbir zaman,

bütün, zaman zaman,

yoktur, vardır,

birbirinden farklı, birbirine benzer, eĢdeğer, birden fazla, ayrı

ayrı, iç içe, yan yana, ikisi bir arada, ana düĢünce, yan düĢünce,

benzer düĢünce, asla, genellikle, çoğu, vb. ipuçlarıdır. Soruları

okurken önemli ipuçlarının altını çizin.

Öncelikle soru cümlesini okuyarak soruda ne isteniyorsa

altını çizin ve aklınızdan geçirin. Sonra metin kısmını okuyarak

soruda sizden istenen kelimelerin altını çizin. Daha sonra Ģıkları

elemeye baĢlayın.

Okuduğunuzu yorumlamakta zorlanıyorsanız “Bu

metinde en önemli kelime ya da kelimeler nedir?” sorusunu

kendinize sorun. Böylece metnin konusu ve aktarmak istediği

düĢünce için bir ipucu olan anahtar kelimeleri bulabilirsiniz.

Cevap Ģıklarında cevaba benzeyen bazen iki, bazen de üç

Ģık bulunabilir. Bunlara çeldirici adı verilir. Çeldiriciler ilk baĢta

Page 21: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

21

cevap gibi görünebilir ama ipuçlarını doğru değerlendirdiyseniz

doğru cevap olmayacağına kanaat getirmeniz kolaylaĢacaktır.

10 Çözüm YaklaĢımları

Cevap Ģıklarından

sorunun çözümüne gitmek

de test tekniğinde önemli bir

yoldur. Yüzde yüz emin

olmadığınız sorularda Ģıkları

eleyerek doğru cevaba

yaklaĢabilirsiniz. Doğru

cevaba daha kısa sürede

ulaĢmak istiyorsanız yanlıĢ

olduğuna inandığınız Ģıkları

hemen eleyin. Kalan Ģıklar üzerine düĢünün. Test çözerken

sorunun doğru cevabını bulmak kadar yanlıĢ olan Ģıkkı bulmak

da çok önemlidir. Bu durum alternatiflerimizi netleĢtirerek

doğru Ģıkka ulaĢma Ģansımızı arttırır.

11 Hız Kesici DavranıĢlar

Soruları okurken hızınızı kesecek davranıĢlar olabilir.

Mesela sesli okuma alıĢkanlığı, dudak kıpırdatarak okumaya

çalıĢmak, okunan her ifadenin altını çizmek gibi. Etkili okuma ve

anlama teknikleri kullanılarak, sınav öncesinde okuma

egzersizleriyle okuma ve anlama becerinizi geliĢtirmelisiniz.

Soru cümlesini ve metni okurken kelimeleri tek tek okumak

yerine gruplandırarak okuyun. Etkili okuma hem anlamayı

kolaylaĢtırır hem de daha az yorulmanızı sağlar. Bir diğer faydası

da dikkatinizi daha çok toplamanızı sağlar.

12 Önyargı

Sorulara önyargılı

yaklaĢmayın. “Bu soru zor ben

yapamam; bu soru kolay cevap D

Ģıkkı!” gibi zaman kazanmaya

yönelik aceleci davranıĢlar kazanmak

yerine kaybettirebilir.

13 Hacmi Büyük Sorular

Soru kökünün veya soru metninin uzun oluĢu sizin için

daha fazla ipucu anlamına gelir. Bu sebeple uzun metinli sorular

daha kolay çözülebilen sorular olarak algılanmalıdır.

14 Paragraf Soruları

Paragraf sorularında önce soru kökü sonra paragraf

okunmalıdır. Soru kökü okunmadan paragrafın okunması zaman

kaybına neden olur. Soru kökü önce okunduğunda zihin,

soruda isteneni paragrafta arama ve cevap Ģıklarında bulma

eğiliminde olur. Böylece soruyu hem daha doğru hem de daha

hızlı çözebilirsiniz. Uzun paragraf sorularında, soru cümlesi

okunduktan sonra paragraftan bir cümle okunarak Ģıkların

Page 22: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

22

elenmesi yönteminin kullanılması ve bunun paragraf bitene

kadar devam ettirilmesi bu tür soruların çözülmesinde etkili bir

yöntemdir.

15 Kodlama

Sınavlara

baĢlamadan önce görevli

öğretmenin sınav süreci ile

ilgili uyarılarını dikkatle

dinleyin ve öncelikli

olarak cevap kâğıdındaki

kimlik bilgilerinizin

doğruluğunu kontrol

ediniz. Size verilen soru kitapçık türünü (A,B,C,D) cevap kağıdına

doğru bir Ģekilde kodlayınız. Soruyu kitapçık üzerinde çözdükten

sonra doğru cevabın optik forma doğru bir Ģekilde kodlanması

önemlidir. Kodlama her sorudan sonra yapılmalıdır. Soru

kitapçığındaki çözülen soru numarası ile cevap kâğıdında

iĢaretleme yapılacak numaranın eĢleĢtirilmesi muhtemel kaydırma

hataları yapılmasını engeller. Kodlama için geçen süre bir ölçüde

dinlenme süresidir, bu zaman dilimi içinde zihniniz cevaplanan

soru ile bağını koparır, sonraki sorunun çözümü için hazır hale

gelir. Ayrıca sınavın ilerleyen diliminde boĢ cevap kâğıdı görmek

yerine dolu cevap kâğıdı görmek kendinize güven duymanıza

yardım eder. Zaman kazanacağım düĢüncesiyle kodlamayı sona

bırakmak yüksek kaygıya sebep olmaktadır. Bu durumda hatalı

veya eksik kodlama riski artar, kaydırma sorunları ortaya çıkar.

16 Kodlama Hataları

Sınav esnasında iĢaretleyip sonradan vazgeçtiğiniz

cevapları çok iyi silin. Optik okuyucu cevap kâğıtlarınızı

okuyacağı için iyi silinmemiĢ cevapları da görecek ve iki Ģıkkı da

iĢaretlediğiniz kabul edilerek cevabınız geçersiz sayılacaktır. Silme

esnasında cevap kağıdının zarar görmemesi (yırtılma-yıpranma)

için özen gösterin.

17 Hatalı Okumalar

Hatalı okuma davranıĢlarının en temel nedenleri süreyi

etkili kullanamama, konsantre olamama, yüksek kaygı ve test

deneyimi eksikliğidir. Örneğin olumsuz bir ifadeyi olumlu olarak

okumak, soruyu veya cevabı hatalı düĢünmenize sebebiyet

verebilir. Bu nedenle soru formlarında altı çizili veya kalın yazı

karakterli ifadeleri daha dikkatli okumalısınız.

Hatalı okumaların diğer bir önemli nedeni ise az kitap

okumaktır. Düzenli ve yaĢına uygun kitap okuyan öğrenciler hem

anlama hem de anlamlandırma konusunda kendilerini

geliĢtirirler. Bu da test çözme baĢarısını doğrudan etkiler.

18 YanlıĢ Cevaplar ve Merkezi Ortak Sınav

Ortak sınavlarda yanlıĢ cevaplar doğruları

etkilemediğinden, tüm soruların cevaplandırılması önemlidir. Bu

nedenle cevabını bilmediğiniz soruları boĢ bırakmayın.

Page 23: P TEKNĠKLERĠ - bursa.meb.gov.trbursa.meb.gov.tr/oges/content/useruploads/Kitap8-SINAV... · Bu sınav türünde, öğrenci verilen açıklama ve soru köküne göre en uygun veya

DESTEK SÜREÇLERĠ MODÜLÜ

BURSA ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ

23

KAYNAKÇA

Adair, J. (2003). Etkili Motivasyon. Ġstanbul: Babıali Kültür

BatlaĢ, Acar. (2007).Üstün BaĢarı. Ġstanbul: Remzi Kitabevi

BatlaĢ, Acar. (2015). Akılsız Duyguların Cezasını Kararlar Çeker. Ġstanbul: Remzi

Kitabevi

BatlaĢ, Acar. (2012). Hayalini Yorganına Göre Uzat. Ġstanbul: Remzi Kitabevi

BaltaĢ, A ve BaltaĢ, Z. (2005).Stres Ve BaĢa Çıkma Yolları. Ġstanbul: Remzi

Kitabevi

BaltaĢ, Z. (2016). Ah Bu Öğrenme. Ġstanbul: Remzi Kitabevi

Bacanlı, H. (2005). Gelisim ve Öğrenme, Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım

Bird, P. (2011). Herkes Ġçin Zaman Yönetimi. Ġstanbul : Optimist

Cücenoğlu, D. (2000). Ġnsan Ġnsana. Ġstanbul: Sistem Yayıncılık.

Delen, F. (2016). Süper Hafıza Teknikleri. Ġstanbul: Yediveren Kitabevi

Demir, M. ve Demir M. (2012) Etkin Öğrenme Ġçin Hafıza Teknikleri. Ġstanbul :

Vizyoner Yayıncılık

Değirmenci, Y. (2006) BaĢarmak Ġçin Zaman Yönetimi. Ġstanbul : Zambak

Doğru , P ve Üzümcü, T.E (2014). Kendin Ol, Hayatı KeĢfet. Ġstanbul: Remzi

Kitabevi

Dumont, T. (2013). Konsantrasyonun Gücü. Ġstanbul: Tutku Kitabevi

Erdoğan, Ġ. (2006). 99 Sayfada Verimli Ders ÇalıĢma. Ġstanbul: ĠĢ Bankası Kültür

Yayınları

Gün, N. (2011). Amaç Belirlemenin Gücü. Ġstanbul : KuraldıĢı Yayınları

Keskin, T. (2016). Hafıza Teknikleri. Ġstanbul: Tutku Kitabevi

Kolektif. (2014). Öğrenme ve Motivasyon Psikolojisi. Ġstanbul: Türkiye

Enformasyon Bürosu Yayınları

Madi, B. (2011). Öğrenme Beyinde Nasıl OluĢur?. Ġstanbul: Efil Yayınevi

Oktaylar, H. C. (2006). KPSS Eğitim Bilimleri Sınava Hazırlık Kitabı. Ankara: Yargı

Yayınevi

Özakpınar, Y. (2001). Verimli Ders ÇalıĢmanın Psikolojik KoĢulları. Ġstanbul:

Epsilon Yayınları

Özer, K. (2007). Kaygı - Sınanma Duygusuyla BaĢ Edebilme. Ġstanbul: Sistem

Yayıncılık.

Özer, K. (2008). ĠletiĢimsizlik Becerisi. Ġstanbul: Galata Yayıncılık

Özmen, E. (2011) . Kendini Tanıma Rehberi. Ġstanbul: Psikoloji/Psikiyatri kitapları

yayınları

Özyürek, R. (2013). Kariyer Psikolojik DanıĢmanlığı Kuramları. Ġstanbul : Nobel

Akademik Yayınları

Roland, V. (2015). Okulda Motivasyon. Ġstanbul : Anı Yayınları

Roesch, R. (2007). Yoğun Ġnsanlar Ġçin Zaman Yönetimi. Ġstanbul : Beyaz

Yayınları

Selçuk, Ziya. (2004). GeliĢim ve Öğrenme. Ġstanbul: Nobel Yayınları

Senemoğlu, N. (2005). GeliĢim Öğrenme ve Öğretim, Ankara: Gazi Kitapevi,

Shapiro, F. (2012). EMDR Terapisi Teknikleri ile Acı Anıları Silmek. Ġstanbul :

KuraldıĢı Yayınları

ġeker, B. (2012). Metitasyon Motivasyon. Ġstanbul: Ġmaj

Tekin, H.. (2004). Eğitim de Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi

Telmol, C. (2011). BaĢarıya Giden Yolda Meslek Seçimi. Ġstanbul: Epsilon Yayınları

Yavuzer, Haluk. (2011). Ana-Baba Okulu. Ġstanbul: Remzi Kitabevi

Yılmaz, H. (2003). Gençler bu kitap Sizin için. Ġstanbul: Çizgi Kitabevi

YeĢilyaprak, B. (E) (2011). Mesleki Rehberlik ve Kariyer DanıĢmanlığı. Ankara :

Pegem Akademi Yayınları

http://tead.med.ege.edu.tr/Dosyalar/29/EUTF-SoruBank-CSS-

ACIKLAMALARv2012.pdf

http://oguzcetin.gen.tr/coktan-secmeli-dersler.html

http://tip.kocaeli.edu.tr/docs/soru_hazirlama.pdf

http://kayseri.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_09/27124124_soru_hazirlama_t

eknikleri.pdf

http://www.iskur.gov.tr/

http://mesbil.meb.gov.tr/

http://mbs.meb.gov.tr/

http://dogm.meb.gov.tr/

http://mtegm.meb.gov.tr/

http://ogm.meb.gov.tr/

http://odsgm.meb.gov.tr/

http://orgm.meb.gov.tr/

http://ttkb.meb.gov.tr/

http://tegm.meb.gov.tr/

http://www.eba.gov.tr/

http://simple-fix.blogspot.com.tr/2007/01/tips-to-improve-concentration.html