siles

ia

NR 6 (36) / 2013 (listopad – grudzień) ukazuje się na terenie Śląska i Zagłębia ISSN 2082-1417 M A G A Z Y N B E Z P Ł A T N Y

WWW.paNOraMasilesia.pl

lamy, Kozy i świętarodzina

specjalnie dla„panoramy silesia” – alicja janoszi Krzysztof Hołowczyc

Koziegłowyzagłębie choinekBOże NarOdZeNie Za paseM. sklepOWe WitryNy WypełNia ŚWiątecZNyasOrtyMeNt. W dOMach lada chWila rOZpOcZNieMy geNeralNe pOrZądki,a W sklepach pOjaWią się tłuMy klieNtóW. pOdcZas ZakupóW BędZieMy Nie tylkOsZukać preZeNtóW dla NasZych Bliskich, ale róWNież OdpOWiedNich OZdóB,Z których NajWażNiejsZą jest ŚWiątecZNe drZeWkO

Gwiazdy na święta

Boże NarodzeNie to szczególNe chwile – pełNe rodziNNego ciepła,spotkań z przyjaciółmi i serdeczNej atmosfery. jedNak coraz częściejświąteczNą radość przesłaNia Nam wzmożoNy stres – w i tak Napiętymgrafiku trudNo Bowiem zNaleźć chwilę Na dodatkowe przygotowaNia.co roBić, kiedy praca i codzieNNe oBowiązki zaBierają czas NiezBędNyNa odpowiedNie przygotowaNie do wigilijNej wieczerzy? Nie paNikować – wystarczy zadzwoNić!

Kuchennerewolucje

Osiołek Michał nie może się już doczekać.Od kilku lat, na przełomie grudnia i stycznia,rozwija swoje aktorskie zdolności. Wszystkodzięki żywej szopce ze Śląskiego OgroduZoologicznego. Michał gra w niej...betlejemskiego osiołka

Z drugiej strony

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)2

Regiofun

1.  inferno - dan Brown 2.  wiedźmin. sezon burz - andrzej sapkowski 3.  szczęście w cichą noc - anna ficner-

ogonowska 4.  moje lata w top Gear - jeremy clarkson 5.  anioł w kapeluszu - monika szwaja 6.  Boks na ptaku - maria czubaszek, wojciech

Karolak, artur andrus 7.  rok z ewą chodakowską - ewa

chodakowska, lefteris Kavouiks 8.  wiedeńska gra - carla montero 9.  policja - Haruki murakami

10. flirtując z życiem - danuta stenka, łukaszmaciejewski

11. carska manierka - andrzej pilipiuk 12. podróż do miasta świateł. rose de Vallenord -

małgorzata Gutowska-adamczyk 13. zezia, Giler i oczak - agnieszka chylińska 14.  alibi na szczęście - anna ficner-ogonowska

matras poleca

Fe sti wal otwo rzył przed pre mie ro wy po kaz„Pa pu szy” Jo an ny Kos -Krau ze. Wi dzo -wie, któ rzy w dniu otwar cia Re gio fu nuwy peł ni li pobrze gi sa lę ki naKo smos, mo -gli za po znać się z hi sto rią cy gań skiej po et -ki, wy klę tej z rom skiej spo łecz no ści. „Pa -pu sza” nie by ła je dy nym fil mem, któ rymoż na by ło zo ba czyć przed je go ofi cjal nąpre mie rą. Na ga li za mknię cia te go rocz nejedy cji Re gio fu nu zo sta ło za pre zen to wa nenaj now sze dzie ło Ro ma na Po lań skie go„We nus w fu trze”.Wtrak cie fe sti wa lu od by ły się trzy kon kur -sy. W ka te go rii fil mów peł no me tra żo -wych pierwsza na gro da tra fi ła do Eu ro -po lis Film za „Ma tei Child Mi ner”. Wy -róż nio no na to miast pro du cen tów „Hor -ses of god”. W uzasadnieniu de cy zjijury, w którym za sia da li: An ge la Bosch,Ju liusz Ma chul ski oraz Bru no Cha te lin,podkreślało uzna nie dla sku tecz no ści po -zy ski wa nia fun du szy na skom pli ko wa nepro jek ty. Z ko lei w kon kur sie pro duk cjikrót ko i śred nio me tra żo wych na gro dzo -no pro du cen ta „In er tial Lo ve” – So li taFilms. Jo an na Kos -Krau ze, Lau ren ceBoy ce oraz To masz Wa si lew ski do ceni li

in try gu ją cy po mysł, zręcz ne osią gnię cietech nicz ne oraz bły sko tli we na pi sy koń co -we. Swój głos mia ła rów nież pu blicz ność.Wi dzo wie zde cy do wa li, że na na gro dę za -słu gu je Dog Ear Films za film „Gre at”.Jed nym z waż niej szych wy da rzeń Re gio -fu nu był po kaz fil mów bra ci Lu mie re. Spo -śród od re stau ro wa nych i pod da nych cy fro -wej ob rób ce dzieł oj ców ki na wy bra no 93pro duk cje, któ re w Pol sce zo sta ły za pre -zen to wa ne po raz pierw szy. Wy jąt ko wo ścite mu wy da rze niu do dał fakt, że fil my by łyko men to wa ne przez Thier ry’ego Fre mau -xa – dy rek to ra In sty tu tu Lu mie re oraz dy -rek to ra Fe sti wa lu w Can nes. Re gio fun to jedyny w Europie fe sti wal po -świę co ny fil mom, któ re zo sta ły zre ali zo -wa ne dzię ki re gio nal nym fun du szom fil -mo wym oraz wspar ciu miast. Pod czas kil -ku dnio wej im pre zy pre zen to wa ne są fil myz róż nych stron kontynentu. Ichproducentów nagradzają nie tyl ko ju ro rzy,ale tak że wi dow nia, oddając głosna specjalnym formularzu tuż po seansie.Re gio fun to też pro mocja wo je wódz twaślą skiego, któ re dzię ki swo jej róż no rod no -ści ide al nie na da je się do krę ce nia fil mów.

6 dni se an sów, nie mal sto fil mów, oko ło 60 pre mier i wy jąt ko wi go ście. Tak wła śnie wy glą da ła czwar ta edy cja Mię dzy na ro do we goFe sti wa lu Pro du cen tów Fil mo wych Re gio fun. Jej ha słem by ło „Widz -Gra -Ki no”, a im pre za zo sta ła de dy ko wa na bra ciom Lu mie re, bez któ rych współ cze sny świat ki ne ma to gra fii mógł by wy glą dać zu peł nie ina czej

Wi gi lia bez kar pia, uszek i ma kow ca?Nie moż li we! Tra dy cyj ne da nia i spe cja -ły przy go to wy wa ne na tę jed ną, wy jąt -ko wą ko la cję, to dla wie lu osób nie od -łącz ny ele ment Bo że go Na ro dze nia.Ca łe ro dzi ny gro ma dzą się w kuch nii dzie ląc mię dzy sie bie obo wiąz ki zgod -nie z opra co wy wa nym przez la ta sche -ma tem, przy go to wu ją wspól nie nie po -wta rzal ną stra wę. Co raz czę ściej zda rzasię jed nak, że za miast stre so wać sięi spę dzać czas do glą da jąc go tu ją cychsię po traw, wy ko rzy stu je my ofer tę firm

ku szą cych pół pro duk ta mi, świą tecz ny -mi wy pie ka mi, a na wet go to wy mi ko la -cja mi, któ re mo gą być do star czo newprost do na szych do mów. I wszyst koto na wy cią gnię cie rę ki.

– W dzi siej szych cza sach za mó wie -nie wi gi lij nej ko la cji z do sta wą do do muto już nie po wód do wsty du – mó wiAlek san dra Szy dłow ska z ka to wic kiejre stau ra cji VIP -CA TE RING. – Z ro kuna rok co raz czę ściej zda rza ją się te le fo -ny o moż li wość do wo zu wie cze rzy wrazz pierw szą gwiazd ką. Sta ra my się za spo -

ko ić ży cze nia na szych klien tów i w swo -jej ofer cie świą tecz nej ma my za rów nonie co bar dziej no wo cze sne me nu, jak i tobar dzo tra dy cyj ne – za pew nia.

Go to we uszka, barszcz, któ ry wy star -czy je dy nie do pra wić, aro ma tycz ne śle -dzie za mknię te w sło ikach czy ku tia pro -sto z pusz ki też prze sta ły bu dzić znie -sma cze nie. To wa rzy szą nam na skle po -wych pół kach mniej wię cej od po ło wy li -sto pa da, da jąc czas na spo koj ne skom -ple to wa nie nie zbęd nych 12 wi gi lij nychpo traw. A co z ty mi, któ rzy nie wy obra -

ża ją so bie świąt bez cha rak te ry stycz ne goaro ma tu cy na mo nu, a nie po tra fią lub niema ją cza su na upie cze nie cia sta? I dlanich znaj dzie się ide al ne roz wią za nie!

– Wie le osób mó wi, że na sze rol l sy ma -ją nie sa mo wi ty smak, któ ry przy wo dzi imna myśl do mo we, przy go to wy wa ne przezbab cię wy pie ki, a ich wy jąt ko wy za pachide al nie od wzo ro wu je za pach świąt, któ rypa mię ta ją z dzie ciń stwa – wy ja śnia Mar cinBar czyk, Czło nek Za rzą du Cin na bon Pol -ska. – Dla te go też co raz czę ściej cy na mo -no we przy sma ki Cin na bon gosz czą w do -

mach w okre sie Bo że go Na ro dze nia. Cie -szy my się, że wła śnie dzię ki na szym przy -sma kom w wie lu do mach mi mo bra kucza su i na tło ku za jęć mo że za go ścić świą -tecz na at mos fe ra – do da je Bar czyk.

Nie war to więc pod da wać się świą -tecz nej go rącz ce i za mar twiać bra kiemcza su na go to wa nie. Du żo waż niej szeod sa mej stra wy jest prze cież wspól nedzie le nie wy jąt ko we go, świą tecz ne gocza su i moż li wość spę dze nia spo koj nychchwil w ro dzin nym gro nie. I żad na po -tra wa z re stau ra cji te go nie zmie ni.

Kuchenne rewolucje w świątecznym sosieBoże Narodzenie to szczególne chwile – pełne rodzinnego ciepła, spotkań z przyjaciółmi i serdecznej atmosfery. Jednak coraz częściej świąteczną radość przesłania namwzmożony stres – w i tak napiętym grafiku trudno bowiem znaleźć czas na dodatkowe przygotowania. Co robić, kiedy praca i codzienne obowiązki zabierają czasniezbędny na odpowiednie przygotowanie do wigilijnej wieczerzy? Nie panikować – wystarczy zadzwonić!

czyli dlaczego niewarto spędzaćBożego narodzeniaw kuchni

www.panoramasilesia.pl

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 3

ww

w.m

atra

s.pl

ww

w.m

atra

s.pl

panorama silesiaadres redakcji: ul. szpitalna 3, 41-250 czeladź, redakcja@panoramasilesia.pl

redaktor naczelny: marek szeles / m.szeles@panoramasilesia.pl / zespół: monika pacukiewicz, adrian Karpeta, tomasz adamiec, łukasz respondek, dawid Kwiecień /fotoreporter: łukasz Kaliszewski, adrian larisz / skład: emildesign / wydawca: panorama silesia sp. z o.o. / ul. szpitalna 3/ 41-250 czeladź / reklama i promocja: łukasz dziedzicreklama@panoramasilesia.pl, / tel. 660 443 980 / kolportaż: erwin sławik / druk: polskapresse sp. z o.o. oddział poligrafia / ul. Baczyńskiego 25a, 41-203 sosnowiec

„Panoramę Silesia” znajdą Państwo w takich miejscach, jak:

Panorama

poleca

al tus, Ka to wi ce, ul. Uni wer sy tec ka 13ener go mon taż -po łu dnie, Ka to wi ce, ul. mic kie wi cza 15Biu ro cen trum ka to wi ce, ul. mic kie wi cza 29 rek to rat uni wer sy te tu ślą skie go, Ka to wi ce, ul. Ban ko wa 12rek to rat uni wer sy te tu eko no micz ne go, Ka to wi ce, ul. 1 ma ja 5co gi ta tur, Ka to wi ce, ul. Gli wic ka 9ajazz club hip no za, Ka to wi ce, pl. sej mu Ślą skie go 2mg cen trum, Ka to wi ce, ul. Ko le jo wa 54ho tel ar se nal pa la ce, Ka to wi ce/cho rzów, ul. pa de rew skie go 35cen trum in for ma cji tu ry stycz nej, Ka to wi ce ul. ry nek 13lor ne ta z me du zą, Ka to wi ce, ul. ma riac ka 5flow club, Ka to wi ce, ul. 3 ma ja 23ka to Bar, Ka to wi ce, ul. ma riac ka 13tom med, Ka to wi ce, ul. fre dry 22oko mia sta, Ka to wi ce, ron do im. Gen. je rze go zięt ka 1ślą ski urząd wo je wódz ki, pl. sej mu Ślą skie go 1Biu ro esk 2016, Ka to wi ce, pl. sej mu Ślą skie go 2Qu ali ty ho tel ka to wi ce, ul. szy bow co wa 1awszmoijo Gal lus, Ka to wi ce, ul. Gal lu sa 12Ba wa ria mo tors, Ka to wi ce, al. roź dzień skie go 204te atr ślą ski, Ka to wi ce, ry nek 10 Bi blio te ka ślą ska, Ka to wi ce, pl. ra dy eu ro py 1 le xus, Ka to wi ce, al. roź dzień skie go 208a au to ko pex, Ka to wi ce, al. roź dzień skie go 208 B.fit, Ka to wi ce, ul. dą brów ki 10cy fer blat, Ka to wi ce, ul. dam ro ta 6cen trum sztu ki fil mo wej, Ka to wi ce, ul. so kol ska 66ga le ria szyb wil son, Ka to wi ce, ul. oswo bo dze nia 1re nault pie trzak, Ka to wi ce, ul. Bo cheń skie go 125pro -mo to, Ka to wi ce, ul. rze pa ko wa 6re gio nal na izba go spo dar cza, Ka to wi ce, ul. opol ska 15fun dusz gór no ślą ski, Ka to wi ce, ul. so kol ska 8fil har mo nia ślą ska (Ha la Gal lus), Ka to wi ce, ul. pszczyń ska 6tau ron pe, Ka to wi ce, ul. lwow ska 23 księ gar nia ma tras, Ka to wi ce, sta wo wa 10księ gar nia ma tras, Ka to wi ce, pl. wil hel ma szew czy ka 1 (dwo rzec pKp)

księ gar nia ma tras, Ka to wi ce, cho rzow ska 107(si le sia ci ty cen ter)ge szeft, Ka to wi ce, mor cin ka 23-25zło ty osioł, Ka to wi ce, ma riac ka 1long man, Ka to wi ce, Gli wic ka 10den tim cli nic, Ka to wi ce, ul. opol ska 7dę bo we ta ra sy, den tim cli nic, Ka to wi ce, ul. Ba il do na 12cen trum kul tu ry ka to wi ce, Ka to wi ce, pl. sej mu Ślą skie go 2wszop, Ka to wi ce, ul. Ban ko wa 8do bra kar ma, Ka to wi ce, ul. Św. jac ka 1urząd miej ski, By tom, ul. par ko wa 2au to -Boss, cho rzów, dro go wa tra sa Śred ni co wa 51 mar ra kech, cze ladź, ul. woj ko wic ka 13ope ra ślą ska, By tom, ul. mo niusz ki 21/23 peu ge ot lu bos, By tom,ul. strzel ców By tom skich 82c re nault Ba mar ko, By tom, ul. strzel ców By tom skich 51 cen trum dzia łal no ści pod wod nej „Nu rek -By tom”, By tom, ul. cho rzow ska 28ajazz club fan tom, By tom, ul. Że rom skie go 27mu sic re pu blic mu seum, By tom, pl. ja na iii so bie skie go 2ago ra By tom, pl. Ko ściusz kiha la na skar pie, By tom, ul. fry cza mo drzew skie go 5ate atr dzie ci za głę bia, Bę dzin, ul. te atral na 4 urząd miej ski, Bę dzin, ul. 11 li sto pa da 20za mek, Bę dzin, ul. zam ko wa 1cen trum han dlo we po go ria, dą bro wa Gór ni cza, ul. ja na iii so bie skie go 6Ne mo, dą bro wa Gór ni cza, ale ja róż 1ga le ria se ce sja, Gli wi ce, ul. Gro do wa 5asi łow nia du blet, Gli wi ce, ul. war szaw ska 35squ ash Ball club, Gli wi ce, ul. ro bot ni cza 2Biu ro wiec gzut, Gli wi ce, ul. Ko ściusz ki 1cau to stra da a4, punkt ob słu gi klien ta, my sło wi ce, ul. pia sko wa 20ślą ski klub gol fo wy, sie mia no wi ce Ślą skie, ul. so wiaho tel Va can za, sie mia no wi ce Ślą skie, ul. olim pij ska 4re nault pie trzak, Świę to chło wi ce, ul. By tom ska 39urząd mia sta, pie ka ry Ślą skie, ul. By tom ska 84

mBp w ru dzie ślą skiej, ul. dą brow skie go 18cen trum in for ma cji miej skiej, so sno wiec, pl. stu le ciaagen cja roz wo ju lo kal ne go, so sno wiec, ul. te atral na 9sa lon Be ren do wicz & ku blin, so sno wiec, ul. war neń czy ka 2 urząd mia sta so sno wiec,al. zwy cię stwa 20eXpo silesia, so sno wiec, ul. Bra ci mie ro szew skich 124śro du la, so sno wiec, ul. zu zan ny 24urząd mia sta ra dzion kówul. mę czen ni ków oświę ci mia 42cen trum kul tu ry ka ro lin kara dzion ków, pl. ja na paw ła ii 2mu zeum chle ba, ra dzion ków, ul. z. nał kow skiej 5za mek tar no wi ce sta re, tar now skie Gó ry, ul. py sko wic ka 39mu zeum miej skie, ty chy, ul. Ka to wic ka 9ty skie Bro wa rium, ty chy, ul. mi ko łow ska 5me ra, ty chy, ul. prze my sło wa 70ko pal nia gu ido, za brze, 3 ma ja 93mu zeum gór nic twa wę glo we go, za brze, ul. 3 ma ja 19pa no ra ma tra fia tak że do naj lep szych szkółśred nich w re gio nie:lo fi lo ma ta, gli wi ce, ul. Boj kow ska 20a ii lo, gli wi ce, ul. wró blew skie go 9 tech ni kum nr 1, gli wi ce, ul. cho rzow ska 5iii lo, ka to wi ce, ul. ada ma mic kie wi cza 11 i spo łecz ne lo, ka to wi ce,ul. mi ko łow ska 26 i lo, ka to wi ce, ul. sien kie wi cza 74cen trum na ma riac kiej, ka to wi ce,ul. ma riac ka 10 ze spół szkół pla stycz nych, ka to wi ce, ul. Ułań ska 7a ślą skie tech nicz ne za kła dy Na uko we,ka to wi ce, ul. so kol ska 26 tech ni kum nr 1, ka to wi ce, ul. tech ni ków 7tech ni kum nr 2, ka to wi ce, ul. ra ci bor ska 3ka to lic kie lo, za brze, ul. tar no pol ska 3iii lo, za brze, ul. sien kie wi cza 33iV lo, so sno wiec, pl. zil lin ge ra 1 i lo, cho rzów, ul. dą brow skie go 36 i lo, By tom, ul. strzel ców By tom skich 9iV lo, By tom, pl. si kor skie go 1tech ni kum nr 2, By tom, ul. po wstań ców Ślą skich 10tech ni kum nr 8, ra dzion ków, ul. Kno sa ły 113

ko lej nej pa no ra my szu kaj cie w nowym roku

Maria Czubaszek,Artur Andrus,Wojciech Karolak„Boks na ptaku”tak śmiesznie chyba jeszcze nie było!po absolutnym bestsellerze przychodzi czas na nowąksiążkę marii czubaszek i artura andrusa! tym razemdo prześmiesznych rozmów na pełnych prawach włączasię trzecia wybitna postać – wojciech Karolak. słynnyjazzman, podpytywany przez dociekliwego andrusa,barwnie opowiada o małżeństwie z czubaszek, a jest tozwiązek nie zawsze zgodnych indywidualistów! wetrójkę wspominają dawne czasy, historie miłosne, prl,jazz i całą plejadę słynnych artystów: Koftę, Urbaniaka,ptaszyna wróblewskiego, dobrowolskiego i wieluinnych. autorzy opowiadają masę anegdot, bezlitośniepunktują przeróżne absurdy, okraszając tekstbrawurową twórczością marii czubaszek i sporą dawkąabstrakcyjnego humoru najwyższej próby. czytelnicydowiedzą się m.in. kiedy pani maria bywała zazdrosna,czemu mierzyła z nabitej broni do milicjanta, jak jazzmanipili wódkę w Krakowie, dlaczego szwedzka policjamyślała, że Karolak zastrzelił świnkę morską oraz…z jakiego właściwie powodu zaproponowano mariiczubaszek BoKs na ptaKU.„wszystkie teksty marii czubaszek, które znajdują sięw tej książce, pochodzą z cudem odnalezionejw „piwnicy”, wysmaganej wiatrem i wychłodzonejmrozem walizki leżącej wcześniej wśród kilkunastukołpaków do opla” – artur andrus.

Danuta Stenka„Flirtującz życiem”piękna, emocjonalna, temperamentna,kobieta sukcesu, gwiazda ekranu.wykreowany przez media wizerunekdanuty stenki nawet w połowie nieoddaje prawdy o jej niezwykłejosobowości. pełne szczerości rozmowyz łukaszem maciejewskim odsłaniająjej inne, nieznane oblicze.aktorka opowiada o swoimdzieciństwie spędzonym w maleńkiejkaszubskiej wsi, o wyboistej ścieżcekariery, która zaprowadziła jąna najważniejsze sceny stolicy, wreszcieo fascynującej pracy w teatrze,na planie filmowym, w telewizji.anegdoty z życia ludzi kina i teatruprzeplatają się z wyznaniami na tematprywatnych spraw.stenka nie waha się otwarcie mówićo kosztach, jakie wiążą się z jejwymagającym zawodem,towarzyszącym jej przez lata stresiei ciągłym braku pewności siebie.z jej poruszających wspomnień wyłaniasię opowieść o dojrzewaniu kobietydo niezależności i spełnienia, w którejkażdy łatwo odnajdzie cząstkęwłasnego życia.

książki są dostępne w sieci księgarni matras, katowice: ul. stawowa, dworzec pkp, ul. chorzowska

od redakcjiZbli ża się ko niec ro ku, dla te go my zde cy do wa li śmy sięprze ła mać też na szą ga ze tę, bo spraw jest wie le do opo -wie dze nia, ale nie któ re w ża den spo sób się ze so bą niełą czą. Z jed nej stro ny świę ta za pa sem, o czym z upo -rem ma nia ka przy po mi na ją nam re kla my w te le wi zjii wy sta wy peł ne świe ci de łek w mar ke tach, a z dru giejjesz cze nie prze brzmia ły echa ma ni fe sta cji nie pod le gło -ścio wych, w tym tej naj więk szej, w War sza wie. Niechce my tych te ma tów mie szać w myśl za sa dy „co bo -skie bo gu, co ce sar skie ce sa rzo wi”. Dla te go też po sta -no wi li śmy od dać w rę ce czy tel ni ków nie ja ko dwie ga -ze ty w jed nej. Ma to swo je za le ty, po nie waż uzy ska li -śmy w ten spo sób dwie pierw sze stro ny i żad nej ostat -niej. Po za tym, je śli ko muś nie przy pad ną do gu stu tek -sty pi sa ne w świą tecz nej at mos fe rze, niech po czy ta ga -ze tę „do gó ry no ga mi” i mo że wte dy za in te re su ją goma te ria ły bar dziej uni wer sal ne, jak te o wol no ści i nie -pod le gło ści bez zbęd ne go pa to su i pa le nia tę czy lub teo ha ny sach i go ro lach, w któ rych szu ka my od po wie dzi,czy fak tycz nie nasz re gion prze dzie lo ny jest Bry ni cą.

Jest to ostat nie wy da nie „Pa no ra my Si le sia” w 2013ro ku. Dla te go też jest in ne nie tyl ko ze wzglę duna układ stron. Jest też in ne, po nie waż nad cho dzą cyczas po wo du je pew ne re flek sje. My za sta na wia my sięw wie lu ar ty ku łach, ja ki mi je ste śmy ludź mi? Czy fak -tycz nie tyl ko w ten świą tecz ny czas, przez krót ką chwi -lę, po tra fi my być ra zem. Po zbyć się wszel kie go ro dza juostra cy zmów czy kse no fo bii i usiąść przy wspól nymsto le. Czy te ży cze nia, któ re bę dzie my so bie wy sy łaćprzed wi gi lią Bo że go Na ro dze nia to tyl ko ta ki zwy czaj,przy ję ta ogól nie for ma grzecz no ścio wa, ko niecz ność

wo bec istot nych dla fir my kon tra hen tów, czy też au ten -tycz na po trze ba, aby po zdro wić, po ży czyć bliż szymi dal szym zna jo mym wszyst kie go, co mo że ich jesz czedo bre go spo tkać? Za sta na wia my się też czym jest ta na -sza wol ność i nie pod le głość. Czy go to wo ścią do obro nyoj czy zny? A je śli tak, to przed kim? Przed ja kimś ze -wnętrz nym wro giem, czy przed na mi sa my mi? W tymnu me rze „Pa no ra my Si le sia” pró bu je my od po wie dziećso bie na py ta nie, gdzie le ży gra ni ca mię dzy toż sa mo -ścią i au to no micz no ścią, a zwy kłą, ni czym nie uza sad -nio ną wyż szo ścią tych, któ rzy miesz ka ją po le wej i pra -wej stro nie Bry ni cy.

Sta wia my wie le py tań, na któ re w po szcze gól nychar ty ku łach nasz czy tel nik znaj dzie przy naj mniej czę -ścio wą od po wiedź. A je śli na wet jej tam nie ma, to po -zo sta nie pew ne re flek sja. Bo to wła śnie ta ki czas nad -cho dzi, kie dy war to choć przez chwi lę po my śleć o tym,o czym zwy kle się nie my śli, co się wy da je bar dziej lubmniej oczy wi ste.

W imie niu re dak cji „Pa no ra my Si le sia” wszyst kimczy tel ni kom ży czę wca le nie naj lep szych świąt Bo że goNa ro dze nia i No we go Ro ku. Je śli bo wiem te bę dą naj -lep sze, to ko lej ne po win ny być gor sze. Dla te go ży częprzede wszyst kim na dziei, że to, co naj lep sze, cią glejest i bę dzie przed na mi.

Ma rek Sze lesre dak tor na czel ny

„Pa no ra my Si le sia”

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)4

Panorama zdrowia

Za pa ro wa ne oku la ry, nie wy raź ne wi dze nie da -le ko po ło żo nych przed mio tów, trud no ści w roz -po zna wa niu twa rzy osób sto ją cych na wetw nie wiel kiej od le gło ści – to bo lącz ki wszyst -kich, u któ rych zdia gno zo wa na zo sta ła krót ko -wzrocz ność. Nie wie lu pa cjen tów bo wiem wie,że ich wa dę moż na zni we lo wać w pro sty i zu -peł nie nie in wa zyj ny spo sób – sto su jąc or to ko -rek cję. Or to ko rek cja to ide al ne roz wią za nie za -rów no dla do ro słych, jak i dla naj młod szych pa -cjen tów. Me to da ta po zwa la ko ry go wać krót ko -wzrocz ność do -5,00 D i astyg ma tyzm do-2,5 D. Mo że być też sto so wa na u dzie ci. Niema na to miast gór nej gra ni cy wie ko wej, któ rawy klu cza ła by jej sto so wa nie.

jak tO dZia ła?

Or to ko rek cja w 70% przy pad ków sta bi li zu jelub znacz nie ha mu je po stę pu ją cą krót ko -wzrocz ność. Wszyst ko od by wa się bez naj -mniej sze go wy sił ku czy na sze go udzia łu, po -nie waż or to so czew ki pra cu ją wte dy, kie dy mysię re lak su je my – wy star czy za ło żyć je na czassnu. So czew ki wy ko na ne są ze spe cjal ne go ga -zo prze pusz czal ne go two rzy wa, co po zwa lana peł ne do tle nie nie oka i unik nię cie je go po -draż nie nia. Każ dej no cy stop nio wo od kształ ca -ją na bło nek ro gów ki, po pra wia jąc ostrośćwzro ku i zmniej sza jąc wa dę. Przez pierw szetrzy mie sią ce trze ba za kła dać so czew ki każ dejno cy, jed nak póź niej czę sto tli wość ich no sze niaspa da. Po wsta łe od kształ ce nie ro gów ki nie jesttrwa łe i jest w peł ni od wra cal ne, dla te go je ślizde cy du je my się na za prze sta nie tej me to dy,moż li wy jest po wrót do oku la rów.

Or to so czew ki w każ dym przy pad ku do sto -so wy wa ne są do in dy wi du al nych po trzeb każ -de go pa cjen ta. Za wsze wy ko nu je się je na za -mó wie nie, a ich przy go to wa nie po prze dzo nejest bar dzo do kład ną dia gno sty ką.

kO Mu pO le ca My?

Or to ko rek cja to me to da po le ca na wszyst kim,bez zna cze nia na wiek, płeć czy tryb ży cia.Szcze gól nie do ce nią ją dzie ci – u nich pra wi -dło wo do pa so wa ne so czew ki mo gą spo wol nićna ra sta nie wa dy szcze gól nie na wet do 90%.Zwo len ni ka mi tej me to dy są rów nież spor tow -cy i oso by, któ re nie chcą no sić oku la róww pra cy, ale nie mo gą sto so wać so cze wek kon -tak to wych ze wzglę du na prze by wa nie w za dy -mio nych lub kli ma ty zo wa nych po miesz cze -niach. Nie ste ty ist nie ją pew ne ogra ni cze nia dlatej me to dy – cho ro by in fek cyj ne oczu, któ remu szą zo stać wy le czo ne przed roz po czę ciemor to ko rek cji. Za nim po dej mie my de cy zję o le -cze niu tą me to dą, war to więc skon sul to wać sięz oku li stą.

wyśnionaortokorekcja

coraz częściejstosuje sięmetody leczeniawzroku, które niewymagajązabiegówchirurgicznych

Wieczorem jeszcze nosisz okulary,ale po przebudzeniu nie są Ci jużpotrzebne. Senne widziadło? Nicbardziej mylnego – to jaknajbardziej możliwe! Wystarcządobrze dobrane soczewkiortokorekcyjne i możesz pożegnaćsię z okularami. O tym, jak tozrobić, mówi doktor PiOTRJaWORSKi z CentrumMikrochirurgii Oka Optomed

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)

Panorama świąteczna

5

Po zo sta łą część „ob sa dy” w tym ro ku stwo rzą głów nie owce i ko zy. Niebę dzie wiel błą da. – Te zwie rzę ta bar dzo się mę czą i nie na da ją się do ta -kiej eks po zy cji – przy zna je Jo lan ta Ko piec, dy rek tor ślą skie go zoo. Niewy klu cza na to miast udzia łu lam. Szop ka w ogro dzie sta nie po raz pią ty.Drew nia ny bu dy nek zo sta nie – po dob nie jak w la tach po przed nich – za -adap to wa ny na sta jen kę. Sta nie w niej Świę ta Ro dzi na i Trzej Kró lo wie.Za in te re so wa nie za wsze jest bar dzo du że. – Przy cho dzi po kil ka ty się cyosób. Szcze gól ną fraj dę ma ją dzie ci. Kon takt z ży wy mi zwie rzę ta mi to dlanich ogrom na atrak cja. War to przy oka zji zaj rzeć do na szych pa wi lo nów,któ re dzia ła ją rów nież zi mą – pod kre śla ko piec.

Zwie rzę ta z cho rzow skie go zoo do du żej ilo ści osób są przy zwy cza jo ne.Moż na na wet po wie dzieć, że gdy jest tłok, są w swo im ży wio le. W zoo prze -strze ga ją je dy nie przed ich kar mie niem. – Na praw dę ni cze go im u nas niebra ku je – za pew nia Ko piec. I za zna cza, że po da wa nie zwie rzę tom po kar mumo że się dla nich skoń czyć za tru ciem. – Ta ki osio łek ja da głów nie sia no.Mar chew kę i jabł ka do sta je znacz nie rza dziej. Nie moż na z ni mi prze sa dzać,a lu dzie wła śnie ni mi naj chęt niej kar mią – po da je przy kład dy rek tor.

W mi nio nych la tach zwie rzę ta ze ślą skie go zoo jeź dzi ły na tzw. go -ścin ne wy stę py. Bra ły udział w szop kach or ga ni zo wa nych m.in. przez ko -ścio ły i do my kul tu ry. Tym ra zem nie po ja dą. – Wy po ży cza nie zwie rzątwią za ło się z kwa ran tan ną, któ rą mu sia ły przejść po po wro cie, aby wy klu -czyć in fek cje i za ka że nia. Służ by we te ry na ryj ne uzna ły, że le piej im te gooszczę dzić – tłu ma czy Ko piec.

Bo żo na ro dze nio wa szop ka sta nie na osi głów ne go wej ścia, w kie run kuno we go pa wi lo nu ży raf. Zo sta nie otwar ta po 20 grud nia i bę dzie do stęp -na co naj mniej do 6 stycz nia. Po za Wi gi lią ogród jest otwar ty we wszyst -kie świę ta. Ce na bi le tu jest nie zwy kle atrak cyj na – wstęp kosz tu je je dy -nie 3 zło te. Zoo jest otwar te od 9 do 16.

W śląskim zoo po raz piąty pojawi się bożonarodzeniowa szopka

lamy, kozy i święta rodzinaOsiołek Michał nie może się już doczekać. Od kilku lat,na przełomie grudnia i stycznia, rozwija swoje aktorskiezdolności. Wszystko dzięki żywej szopce ze ŚląskiegoOgrodu Zoologicznego. Michał gra w niej...betlejemskiego osiołka

Pa mię ta cie „Spo sób na Al cy bia -de sa”? W książ ce Ed mun da Ni -ziur skie go ucznio wie ku po wa lime to dy na ko lej nych na uczy cie li,któ re gwa ran to wa ły im do brestop nie. Ga stro nom Mi ko łaj Ry -kow ski wy my ślił ta ki wła śnie ide -al ny „spo sób” na Wi gi lię. – Chcędać lu dziom te go dnia au ten tycz -ną ra dość – mó wi. I za pra szana praw do po dob nie naj więk sząw kra ju wie cze rzę do Ha li Wy -staw „Ka pe lusz” w Par ku Ślą -skim. Za miast do brych ocen,z wdzięcz no ścią wpa tru ją sięw nie go set ki par oczu.

Wcze śniej, przez 10 lat, przy -go to wy wał po dob ne przed się -wzię cia, ale na re la tyw nie mniej -szą ska lę. Gdy w ubie głym ro kuRy kow ski or ga ni zo wał Wi gi lię,nie wie lu uwa ża ło, że mu się uda.Mó wił, że na wią zu je do ak cji Ja -

na Ko ściusz ki, któ rą zna ny ma ło -pol ski fi lan trop or ga ni zu jena kra kow skim ryn ku. Nie cho -dzi ło mu jed nak tyl ko o bez dom -nych, ale przede wszyst kimo oso by sa mot ne i skrzyw dzo neprzez los. Co naj istot niej sze:udział był cał ko wi cie bez płat ny,a wie cze rza nie mia ła for my spo -tka nia opłat ko we go, z któ re gowszy scy szyb ko ucie ka ją do do -mu – roz po czę ła się 24 grud niapo go dzi nie 15. Przy szło po -nad 600 osób. W tym ro ku ilośćgo ści mo że się na wet po dwo ić!Co trze ba zro bić, aby wziąćudział? – Nic, wy star czy w Wi gi -lię o 15. przyjść do „Ka pe lu sza”lub pod je chać dar mo wym wi gi -lij nym au to bu sem – za pra sza Ry -kow ski. Nie ukry wa, że suk cesubie gło rocz nej ko la cji spra wił, żeła twiej o spon so rów i wspar cie.

paN tO Mi Ma Z sZOp ką

Ha la zo sta nie przy stro jo -na w świą tecz ne ozdo by. Rów -nież cho in ki przed „Ka pe lu -szem” bę dą ude ko ro wa ne, w tlepo le cą z gło śni ków ko lę dy. Ry -kow ski za pro po nu je swo im go -ściom bar dzo bo ga te me nu. Je -dze nia bę dzie spo ro: dwie ściekar pi, po pięć set li trów zup ryb -nej z grzan ka mi i barsz czu, kil ka -set bo chen ków chle ba, mnó stwosa ła tek śle dzio wych, po tęż ne ilo -ści ry by po grec ku oraz kil ka setki lo gra mów ciast. – Na pew nonikt nie wyj dzie głod ny – za pew -nia Ry kow ski. W tym ro ku waż -ną czę ścią Wi gi lii w „Ka pe lu -szu” bę dzie pro gram ar ty stycz ny.W ha li sta nie przy go to wa -na przez cho rzow ski skan senszop ka z ko za mi i ba ra nem. W tejsce ne rii przy go to wa na zo sta nie

in sce ni za cja na ro dzin Chry stu sa.Oso by w kap tu rach, trzy ma jącświe ce, od czy ta ją pięk ny psalm.Bę dą oczy wi ście ko lę do wa niei opła tek. Na za koń cze nie każ dyznaj dzie pod cho in ką pre zent.

au tO Bu sy Z har ce rZa Mi

Wszyst kich go ści przy wie zie i od -wie zie pięć bez płat nych au to bu -sów, któ re pod sta wi KZK GOP.Od ja dą z cen trów Ka to wic, Cho -rzo wa i Sie mia no wic Ślą skich. Po -ja dą ni mi har ce rze, któ rzy bę dąm.in. po ma gać oso bom star szymi udzie lać in for ma cji. W or ga ni za -cję Wi gi lii włą czy ło się kil ku dzie -się ciu wo lon ta riu szy z Fun da cjiPark Ślą ski. Każ dy mo że jesz czedo nich do łą czyć – spo ty ka ją się,w każ dy wto rek o go dzi nie 18. w„Wio sce Ry bac kiej”. – To smut nysuk ces. Sko ro jest fre kwen cja

na ta kich im pre zach, to zna czy, żejest tak źle. Cie szę się jed nak, żeuda ło mi się za trzy mać pew neoso by w bie gu. Go ni my w nimprzez wszyst kie wy da rze nia,od ży cia do śmier ci i nie za uwa ża -

my lu dzi, któ rzy są wo kół nas. Dlanich Wi gi lia w sa mot no ści to trau -ma. A my mo że my to zmie -nić – pod kre śla Mi ko łaj Ry kow ski.

tekst: łu kasz re spon dek

Mikołaja „sposób” na wigilięNa kolacji w „Kapeluszu” spodziewanych jest tysiąc gości

Mikołaj rykowski organizuje Wigilię dla ponad tysiąca osób

arc\Park Śląski

arc Śląski Ogród Zoologiczny

Panorama gwiazd na święta

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)6

panorama silesia: dekada to sporo czasu.startując w „idolu” spodziewałaś się, żeprogramy wyławiające muzyczne talenty stanąsię aż tak popularne?Ali cja Ja nosz: Nie za sta na wia łam sięnad tym, bo ży łam tu i te raz, szczę śli wa, żemo gę śpie wać na wiel kiej sce nie i re ali zo -wać swo je naj więk sze ma rze nie. Po pu lar -ność ro sną ca z dnia na dzień, dla naswszyst kich – fi na li stów Ido la, by ła czymśnie spo dzie wa nym. Pro du cen ci pro gra mudba li o nas i ca ły ten czas za wsze bę dęwspo mi nać bar dzo do brze, ja ko pięk nąprzy go dę.

Z perspektywy czasu możesz teraz łatwoocenić – udział w programie dał ci tylkoi wyłącznie korzyści? a może jednak czegośżałujesz?Uwa żam, że rosz cze nio we na sta wie nie nieprzy no si nic do bre go. Je dy nie wy zwa law nas jad, któ ry tru je nas sa mych od środ -ka, nie zmie nia jąc nic na ze wnątrz. Sta ramsię do strze gać to, co mam dziś z te go do -bre go. Ale nie wąt pię, że gdy by nie był topierw szy Idol, by ło by mi ła twiej. Nie by ła -bym kró li kiem do świad czal nym. Śmia li -śmy się ostat nio z mę żem, bo przy pad ko -wo tra fi li śmy gdzieś wsie ci naafgań skie go

Ido la, w któ rym głów na wy gra na za pew -nia ła do bry po ziom ży cia na 10 lat. Mo żegdy bym mia ła po zwy cię stwie z Ido lu luzfi nan so wy, po słu cha ła bym Piotr ka Ba na -cha od ra zu i nie wy da wa ła pierw szej pły tyna szyb ko… Wte dy unik nę ła bym „ja jecz -ni cy” iwie lu upo ko rzeń z tym zwią za nych.

two ja ka rie ra mia ła róż ne mo men ty. któ re by -ły naj trud niej sze?Chy ba ten czas za raz po Ido lu i po wy da -niu de biu tanc kie go krąż ka. Nie mo głampo jąć, dla cze go za coś, za co ja sa ma nieod po wia da łam, wła śnie mnie do sta je siępo uszach. To był czas, kie dy moc no od -czu wa łam nie spra wie dli wość i ludz kąpod łość. Ale wte dy zna la złam spo kójw do mu przy ja ciół, u któ rych za miesz ka -łam, zre zy gno wa łam na dłu go z wy stę pówi sku pi łam się na stu diach i na wsią ka niuw mu zy kę, któ rej za czę łam słu chać co razwię cej i chło nąć co raz moc niej. Dzię ki te -mu od zy ska łam spo kój du cha i po czu cie,że ni cze go w ży ciu nie mu szę, a wszyst komo gę. Zro zu mia łam, że wol ność, to stanumy słu.

Widać, że odżyłaś. Ostatnio wydałaś nowąpłytę, koncertujesz. Widać, że idziesz tą

artystyczną drogą, na którą zawsze chciałaśwejść…Mój pierw szy so lo wy krą żek po 10-let niejprze rwie wy daw ni czej uka zał się nie speł -na dwa la ta te mu. W ubie głym mie sią cuwy da li śmy na to miast dru gi w na szej ze -spo ło wej ka rie rze al bum ze spo łu Ho oDooBand. Za ty tu ło wa ny jest „Ho oDooUnplug ged” i jest to DVD oraz CD bę dą ceza pi sem wy jąt ko we go kon cer tu, ja ki za -gra li śmy dla wro cław skiej pu blicz no ściz na szy mi au tor ski mi utwo ra mi oraz co ve -ra mi, w du żej mie rze ze spo łu The Rol lingSto nes. Cie szy my się z te go wy daw nic twaima my na dzie ję, że zo sta nie ono za uwa żo -ne nie tyl ko w śro do wi sku blu eso wym, bo

moc no wy kra cza my po za ram ki, ja kieprzy pi su je się mu zy ce blu eso wej, z któ rejjed nak ze spół się wy wo dzi.

Na koniec muszę zapytać o radę dla artystów,którzy wahają się, czy brać udziałw programach pokroju „idola”.Pro gra my ty pu ta lent show to dro gana skró ty. Nie po tę piam jej, bo sa ma niąszłam i ży cie po ka zu je, że je śli star tu jąw nich lu dzie świa do mi, ukształ to wa nii nie za leż ni twór czo, moż na się w tym od -na leźć i du żo zy skać. Zpew no ścią gwa ran -tu ją szyb ką po pu lar ność i mnó stwo wra -żeń. Ale czy ta dro ga na skró ty jest wła ści -wa… Nie wiem.

po szła byś nią jesz cze raz?My ślę so bie, że gdy bym te raz mia ła de -cy do wać o swo im roz wo ju i dro dze mu -zycz nej, wo la ła bym zna leźć mu zy ków,z któ ry mi mo gła bym spo ty kać się napró bach, kom po no wać i aran żo waćwspól nie pio sen ki, grać na po cząt kuw ma łych klu bach, ale w ten spo sób zdo -by wać wier ną pu blicz ność i bu do wać so -lid ny fun da ment, za miast wy so kie gozam ku z kart, któ ry mo że ru nąć w każ -dej chwi li. Ale ja ką kol wiek dro gę wy -bie rze cie… Pa mię taj cie, że naj waż niej -sza jest mu zy ka.

roz ma wiał łu kasz re spon dek

TalenT show to droga na skróty

robert Zembrzyckiagata Władyczka

alicja janosz występuje obecnie solowo i z zespołem hoodoo Band

Dzięki talent show objawiło się wiele talentów. Laureaci tychprogramów robią większe i mniejsze kariery. Po 10 latachod emisji pierwszego z nich – polsatowskiego„idola” – rozmawiamy z jego zwyciężczynią, aLiCJą JaNOSZ

panorama silesia: upra wia pan nie bez piecz ny za wód.a jak pan oce nia po ten cjal ne, co dzien ne ry zy ko, któ repo dej mu je zwy kły pol ski kie row ca, sia da jąc za kół -kiem? sło wem – pol skie dro gi okiem za wo dow ca…

Krzysz to f Ho łow czy c: Jest kil ka ele men tów, któ rede cy du ją o bez pie czeń stwie: naj waż niej szy to wy -szko le nie kie row ców, któ re cią gle moż na po pra -wiać. Mo im zda niem jest wie le ele men tów w sys te -mie szko le nia kie row ców, któ re na le ża ło by zmie nić.Po pierw sze bar dzo ten sys tem roz sze rzyć. Kurs niemo że kosz to wać ty sią ca zło tych, bo ktoś mó wi, żeza ty le na uczy jeź dzić – z tym, że naj prost szy kurs

np. w Niem czech kosz tu je ty siąc eu ro, przy po dob -nych ce nach pa li wa, przy po dob nych ce nach sa mo -cho dów – to już da je ska lę po rów naw czą, ile ma mydo zro bie nia. Już nie mó wię o Skan dy na wii, gdziekurs pra wa jaz dy trwa kil ka mie się cy. Ćwi czy sięw róż nych wa run kach, włącz nie ze śli ski mi na -wierzch nia mi. Wie rzę, że po pra wi my sys tem szko -le nia. Bo jak na ra zie pod krę ca my sys tem eg za mi -no wa nia. Wi dzę re kla mę: „u nas zda wal ność jest ta -ka a ta ka”. Co ro bią szko ły? Szko ły nie wy pusz cza -ją no we go, w peł ni spraw ne go kie row cy, tyl ko przy -go to wu ją do zda nia eg za mi nu. A nam po trzeb na jestzmia na sys te mu my śle nia za kie row ni cą.

przed pa nem rajd da kar z no wym pi lo tem. je śli udasię wy grać, co da lej?Mo ja żo na boi się, że po tem mo że być dru gi Da kardo wy gra nia, ale naj pierw trze ba wy grać ten pierw -szy. Wte dy moż na by po wie dzieć: do ko na łem te go!Ale nie ukry wam, że ogrom ną sa tys fak cję za czy -na mi przy no sić od da wa nie swo ich umie jęt no ści,swo ich do świad czeń mło dym za wod ni kom. To jestten ele ment, któ ry być mo że prze nie sie mnie w światjuż tre ner ski. W mo to -spo rcie nie ma ta kie go stric tetre ne ra, ale te raz po ma ga jąc mło dym za wod ni kom,mam ogrom ną sa tys fak cję, że te mo je umie jęt no ścinie prze pa da ją, wcho dzą w ko goś no we go.

jak wy glą da ją świę ta w do mu ho łow czy ców?Szczę śli wie świę ta Bo że go Na ro dze nia wol ne sąod raj dów. Choć zda rza ło mi się wy jeż dżaćna przy kład dru giego dnia świąt. Naj bar dziej lu -bię ten mo ment, kie dy cze ka my, by za siąśćdo wi gi lij nej ko la cji. Tro chę po ści my. Mo mentcu dow ny dla dzie ci, dla mnie też cu dow ny, kie dyspod cho in ki wy cią ga my pre zen ty. Wcze śniej jewszy scy ukła da my. I ten mo ment, kie dy po wi gi -lij nej ko la cji dziew czyn ki „ocha ją” i „acha ją”.Ten mo ment strasz nie mi się po do ba, że moż na jeura do wać. To jest pięk ne, jak dzie ci po tra fią sięcie szyć.

Żyję do przoduJak wyglądały początki jego kariery sportowej, jak zaczęła się życiowa pasjazwiązana ze sportami motorowymi oraz jak spędza święta? – to niektóre z pytańdo KRZySZTOFa HOłOWCZyCa. Jeden z najbardziej utytułowanych polskich kierowcówrajdowych wygrał ostatnio rajd Baja Portalegre 500 i zdobył Puchar Świata w RajdachCross Country. Obecnie przygotowuje się intensywnie do Rajdu Dakar

Zdjęcia: holek.pl

Panorama regionu

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 7

www.swiatchoinek.com

Bo że Na ro dze nie za pa sem. W skle pach mo że my za uwa żyć se zo no we ozdo by, a i pół ki co raz gę ściej wy peł nia świą -tecz ny asor ty ment. To ozna cza, że już nie dłu go Po la cy przy stą pią do wiel kich przy go to wań. W do mach roz pocz nie myge ne ral ne po rząd ki, a w skle pach po ja wią się tłu my klien tów. Pod czas za ku pów bę dzie my nie tyl ko szu kać pre zen tówdla na szych bli skich, ale rów nież od po wied nich ozdób, z któ rych naj waż niej szą jest świą tecz ne drzew ko.

Od WiecZ Ny dy le Mat

Ży wa cho in ka czy sztucz na – na mie siąc przed świę ta mi co raz czę ściej za czy na my za sta na wiać się nad tą kwe stią.Oba roz wią za nia ma ją swo je wa dy i za le ty. Praw dzi we drzew ko spra wia, że ca ły dom wy peł nio ny jest pięk nymza pa chem la su. Z dru giej stro ny gu bio ne igły trze ba sprzą tać każ de go dnia, a po świę tach nie bar dzo wia do mo,co z nim zro bić. Sztucz na cho in ka to na to miast jed no ra zo wy koszt i du ża wy go da.

Sztucz ne cho in ki ma ją wie le za let. Mo gą słu żyć przez kil ka se zo nów, co wpły wa ko rzyst nie na do mo -wy bu dżet. Te cho in ki nie sy pią się i są sy me trycz ne. Oprócz te go moż na je do wol nie mo de lo wać i stwo -rzyć w ten spo sób wła sne, nie po wta rzal ne świą tecz ne drzew ko, o co trud no w przy pad ku praw dzi wychcho inek – wy mie nia pa ni Aga ta Skro bar czyk ze skle pu in ter ne to we go swiat cho inek.com. – Koszt rów -nież nie jest zbyt du ży. Śred nia ce na cho in ki o wy so ko ści 220 cen ty me trów to 220 zło tych.

sZtucZ Na chO iN ka star sZa Niż My ŚlisZ

Sztucz ne drzew ko wbrew po zo rom wca le nie jest mło dym wy na laz kiem. Po dob nie jak praw dzi -wa, przy wę dro wa ła do nas z Nie miec, gdzie po wsta ła w XIX wie ku z oba wy przed zbyt du -żym wy le sie niem. Na sa mym po cząt ku do pro duk cji drze wek wy ko rzy sty wa no gę sie pió ra.Dla lep sze go efek tu ma lo wa no je na zie lo no. Sztucz ne cho in ki za czę ły cie szyć się ogrom -ną po pu lar no ścią i tra fi ły rów nież na ry nek ame ry kań ski. Tam w 1930 ro ku fir ma Ad disBrush wy ko na ła pierw sze drzew ko z wło sia szczot ko we go. Ta kie cho in ki by ły zde cy do -wa nie lep sze od swo ich po przed ni czek. Nie dość, że mo gły udźwi gnąć znacz nie cięż szeozdo by, to na do da tek nie by ły tak ła two pal ne jak te z gę sich piór. W la tach sześć dzie sią -tych pa no wa ła chwi lo wa mo da na cho in ki alu mi nio we, ale mi nę ła dość szyb ko. Dziśry nek zo stał zdo mi no wa ny przez drzew ka z PCV. Imi tu ją one rze czy wi ste ga tun ki,a wy bór pro duk tów jest ogrom ny.

pOl skie Za głę Bie sZtucZ Nych chO iNek

Ła two się do my ślić kto jest do mi nu ją cym pro du cen tem cho inek na świe cie. Zde cy do wa -na więk szość z nich tra fia do skle pów na ca łym świe cie z Azji, a naj wię cej drze wek po -wsta je w del cie Rze ki Per ło wej w Chi nach. War to jed nak wie dzieć, że cho in ki two rzysię nie tyl ko na da le kim wscho dzie. Pro duk cja sztucz nych drze wek na du żą ska lę marów nież miej sce w Pol sce. W wo je wódz twie ślą skim, nie ca łe 30 ki lo me trów od Czę -sto cho wy, znaj du je się gmi na Ko zie gło wy, któ ra nie bez po wo dy na zy wa na jestza głę biem sztucz nych cho inek. Bar dzo moż li we, że na sze drzew ko „na ro dzi ło”się wła śnie tam!

W żad nym in nym miej scu w Pol sce nie znaj dzie my wię cej firm zwią za nychz „cho in ko wą bran żą”, niż w za miesz ka łej przez nie ca łe 15 ty się cy osób gmi nieKo zie gło wy. Zde cy do wa na więk szość z nich to pro du cen ci, któ rzy ze spro wa -dzo nych ma te ria łów two rzą go to we drzew ka. Na tym jed nak nie ko niec. Dzia -ła ją tu rów nież dys try bu to rzy, któ rzy sprze da ją cho in ki za rów no in dy wi du al -nym klien tom, jak i hur tow ni kom. Oprócz te go w Ko zie gło wach ist nie jeprzed się bior stwo do star cza ją ce ma szy ny do pro duk cji sztucz nych drze wek.

Z kO Zie głóW dO pOl skich, cZe skich i rO syj skich dO MóW

Bum na pro duk cję cho inek w Ko zie gło wach nie trwa od wczo raj. Miesz kań -cy za ję li się świą tecz ną bran żą znacz nie wcze śniej. Pierw sza fir ma roz po -czę ła tu swo ją dzia łal ność na po cząt ku lat 90. In ni rów nież po sta no wi liiść tą dro gą i pod ję li się pro duk cji cho inek na wła sną rę kę. W gmi niewy rósł praw dzi wy las przed się bior ców zaj mu ją cych się świą tecz ny midrzew ka mi. O ich suk ce sie naj le piej świad czy fakt, że Ko zie gło wy na brakklien tów wca le nie na rze ka ją i od pew ne go cza su na zy wa ne są za głę biemsztucz nych cho inek.

Sztucz ne cho in ki cie szą się więk szą po pu lar no ścią niż te praw dzi -we. – We dług mnie pro por cja wy no si 70/30. Po wo dy, dla któ rych klien -ci wy bie ra ją wła śnie te drzew ka, są róż ne. Przede wszyst kim ta ka cho -in ka nie gu bi igieł, więc nie ma my pro ble mu z czę stym sprzą -ta niem – mó wi Sła wo mir Wró bel, pro du cent cho inek z Ko zie -głów. – Na do da tek drzew ka są tak do brze wy ko na ne, że z od -le gło ści kil ku me trów wy glą da ją jak ży we. Ich za le tą jest rów nieżto, że sztucz na cho in ka mo że po słu żyć na wet 10 lat. Nie mu si mywięc ku po wać no wej na każ de świę ta – do da je pan Sła wo mir.

Cho ciaż gmi na Ko zie gło wy nie jest naj więk sza, to ska la pro -duk cji za słu gu je nauzna nie. Sza cu je się, że po wsta je tu oko ło półmi lio na cho inek rocz nie! Ich drzew ka nie tra fia ją jed nak tyl koi wy łącz nie do pol skich do mów. To war pro du cen tów spodCzę sto cho wy cie szy się tak że uzna niem hur tow ni ków z in -nych kra jów. Z te go po wo du pol skie cho in ki sprze da wa ne sąmię dzy in ny mi w Cze chach oraz Ro sji.

MiesZ kań cy kO Zie głóW Ma ją ta leNt W rę kach

Cho in ki nie są je dy ną pa sją miesz kań ców Ko zie głów.Wcze śniej rze mieśl ni cy z tej miej sco wo ści zaj mo wa li sięwy ko ny wa niem ple cio nek z dłu gich, osi ko wych wiór,a ich rę ko dzie ła (przede wszyst kim ka pe lu sze i ko szy -ki) by ły zna ne w ca łej Pol sce. Tra dy cja ple ce nia z ły -ków trwa od kil ku wie ków i w 2006 ro ku do pro wa dzi -ła do po bi cia przez miesz kań ców gmi ny re kor du Gu -ines sa. Pod czas Dni Ko zie głów Ro man Nosz czyk ra zem z przed -sta wi ciel ka mi Ko ła Go spo dyń Wiej skich stwo rzył naj więk szy słom ko -wy ka pe lusz na świe cie. Miał on 2,6 m wy so ko ści, 6,65 m śred ni cyoraz 21,9 m ob wo du. Pra ca nad stwo rze niem ka pe lu sza trwa ła 4 dni.

Ko

zieg

łow

yza

głęb

ie c

hoin

ek

Panorama na słodko

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)8

Bli sko 4 ty sią ce li za ków, 100 ki -lo gra mów wy pro du ko wa nychcu kier ków, po nad 40 róż nych za -pa chów, sma ków i wzo rów. Takjuż na star cie wy glą da ofer ta„Ha ny sa”. Jed nak to nie tyl kooka za ły asor ty ment sta no wi o si -le skle pu. – Sens na szej dzia łal -no ści po le ga na tym, że by lu dziena ży wo mo gli uczest ni czyćw pro ce sie two rze nia słod ko -ści – mó wi Pa tryk Ossow ski,współ wła ści ciel Ko pal ni Cu kier -ków. Głów ną atrak cją ma ją byćpro fe sjo nal ne po ka zy, przed sta -wia ją ce cykl po wsta wa nia po -szcze gól nych ła ko ci. – Wszyst koroz po czy na się od wy la nia go rą -cej ma sy kar me lo wej na gra ni to -wy blat. Póź niej do da je siędo niej wy bra nej aro ma ty i barw -ni ki, by na ko niec na po wie trzyćcu kier na ha ku. Z przy go to wa -nych w ten spo sób ele men tówmoż na za cząć two rzyć wzór,któ ry w osta tecz no ści uka że sięwe wnątrz ma łych kar mel ków.Trud no to wszyst ko wy ja śnić,naj le piej zo ba czyć na wła sneoczy – uści śla Pa tryk Ossow ski.Po ka zy ma ją od by wać się co -dzien nie w dwu go dzin nych od -stę pach – pierw szy prze wi dzia nyjest na 11. Grat ką dla naj młod -szych klien tów bę dą cu kier ni czewarsz ta ty, w któ rych każ dedziec ko mo że stwo rzyć wła sne -go li za ka.

Jak aro ma ty i słod ko ści – toświę ta, a one już za pro giem.W przed świą tecz nej ofer cie skle -pu znaj dą się sma ko ły ki zwią za nez tą oka zją – mię dzy in ny mi mar -ce pa no we, wi śnio we, jabł ko wo --cy na mo no we, ko lo ro we la ski,zna ne nie któ rym czę sto tyl koz ame ry kań skich fil mów. – Na szepro duk ty ide al nie po słu żą za ory -gi nal ne, przy wo łu ją ce cza sy dzie -ciń stwa ozdo by cho in ko we, któ reza pew nią tak że przy jem ny za -

pach wo kół wi gi lij ne go sto -łu – mó wi współ wła ści ciel. Je ślinie na cho in kę to mo że pod. Spe -cjal nie za pa ko wa ne wy ro by sta -no wią nie zwy kle ory gi nal ne po -my sły na pre zen ty. Pra cow ni cy„ko pal ni” ma ją do dys po zy cji ko -ja rzą ce się ze świę ta mi wzo -ry – bał wa na, cho in ki, pre zen tuczy Mi ko ła ja. Z ta kich kształ tóww każ dej chwi li mo gą po wstać ła -ko cie. Po zo sta je je dy nie przy wo -łać swój ulu bio ny smak. A jestw czym wy bie rać – od tra dy cyj -nie ko ja rzą cych się z Gwiazd -ką – mar ce pan, wa ni lia czy pier -nik, po bar dziej eg zo tycz -ne – grejp frut, ba nan czy ki wi.

Te go ty pu ma nu fak tu ra to swe -go ro dza ju no wość na Ślą sku.Pierw szy sklep o ta kiej spe cy fi cepo wstał w ro dzin nym mie ściewła ści cie li – Gdań sku. Po temprzy szedł czas na in ne: War sza waczy Wro cław. – Te raz pra gnie myna szy mi ko lo ro wy mi wy bo ra minie co osło dzić ser ca miesz kań -ców Ka to wic – mó wi Ossow ski.Sam wła ści ciel pod kre śla, że nie -gdyś z za mi ło wa niem śle dził po -czy na nia bo ha te rów se ria lu„Świę ta woj na”. Za rów no na -zwa – „Ha nys” jak i cu kier kio sma ku any żu czy lu kre cji w po -sta ci wa go nów wę glo wych, o któ -re czę sto py ta ją klien ci – są ukło -nem wła śnie w stro nę miesz kań -ców po łu dnia. Nie ukry wam, żez mi łą chę cią na wią zu je my do ślą -skich tra dy cji, stąd tak że spe cy -ficz ny wy strój – wy zna je współ -wła ści ciel. Na te re nie skle pu znaj -du je się mi nia tu ra ko pal ni, a li za kiwy sta wia ne są w ma łych, ko pal -nia nych wa go ni kach. Wy sta węzdo bią ko lo ro we mło ty i ki lo fy.Je śli zgło si się do nas ja kaś fir mapo lo go czy sym bol, chęt nie wy -ko na my wzór i ob le je my kar me -lem – do da je z uśmie chemOssow ski.

Katowice na słodko – w centrum powstała pierwsza w regionie

Słodkie zapachy świeżo wytwarzanych i zdobionychłakoci już wabią mieszkańców Katowic. Wszystkoza sprawą młodych przedsiębiorców z Gdańska – Patryka Ossowskiego i Magdaleny Tomczyk. Przy ulicyMłyńskiej otworzyli pierwszą na Śląsku manufakturę,w której klienci bez przeszkód mogą doświadczyćprocesu tworzenia cukierków. Wprawdzie oficjalneotwarcie z udziałem mediów przewidziane jest na6 grudnia, ale miłośnicy słodkości mogą przybywaćdo kolorowo zdobionej kopalni już od połowy listopada

Kopalnia CuKieRKów„HANYS”

Zdjęcia: Patryk Ossow

ski

Panorama sztuki

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 9

gdzie i w ja ki spo sób bę dzie pa ni spę dzać świę ta i No wyrok?Lu bię świą tecz ny czas, spo tka nia ro dzin ne, wspól nez dzieć mi le pie nie ozdób cho in ko wych z ma sy sol nej, szy -ko wa nie pre zen tów dla każ de go wy jąt ko wych, ar ty stycz -nych, pie cze nie pier ni ków, z prze pi su mo jej Pra bab ci,zwa nych przez nią „ca łu ska mi”. Na Świę ta z praw dzi wąprzy jem no ścią wra cam do do mu ro dzin ne go. No wy Roknaj chęt niej w za śnie żo nych gó rach.

dla cze go ko bie ta, do sko na le pięk nako bie ta, jest głów nym te ma tem pa ni ob ra zów?Te ma tem – mam na dzie ję – dłu go jesz cze nie zgłę bio nym,nie wy czer pa nym. Uwiel biam po wol ne wy do by wa nie sięspod pędz la ko bie ce go po wa bu, pięk na, sen su al no ści. Ko -bie ty są nie tyl ko pięk ne, de li kat ne i uwo dzi ciel skie, alerów nież nie zwy kle sil ne. Pró bu ję uwiecz nić to in try gu ją cepo łą cze nie.

pani prace tworzą atmosferę nostalgii i ulotności chwili. Bije od nich pozytywna energia. czy to antidotum na rzeczywistość, czy też odzwierciedlenie przeżyć w rzeczywistości?Mo je ob ra zy po wsta ją ze wspo mnień, prze żyć, uczuć.Przy po mi na ją i po zwa la ją po wra cać do naj przy jem niej -szych chwil, es te tycz nych do znań, za chwy ca ją cych kra jo -bra zów na po tka nych w po dró ży, mi łych ko bie cych spo -tkań przy lamp ce wi na.

czy pa ni twór czość to ro dzaj ob ra zo te ra pii, gdy na mo mentmo że my uciec od pro zy ży cia i wszyst kie go, co w tym ży ciunie jest do sko na łe?Mo ja pra ca spra wia mi ogrom ną przy jem ność. Za ta pia niesię w ko lo rze, wy szu ki wa nie no wych nie ocze ki wa nychpo łą czeń barw, for mo wa nie ko bie ce go pięk na. Je stemopty mist ką mo że wła śnie dla te go, że od dziec ka ży jęwśród ko lo rów, pięk na, sztu ki. Wy cho wa łam się w pra -cow ni ma lar skiej mo jej Ma my Do ro ty Otul skiej. Sztu kanie wąt pli wie na stra ja po zy tyw nie, po le cam.

to, co pani maluje, posiada delikatną nutę erotyzmu.Brakuje tam jednak dość istotnego elementu tego rodzajuodczuć. gdzie są mężczyźni? czy tylko są obserwatorami?Męż czyź ni peł nią waż ną ro lę, ob ser wu ją, po dzi wia ją, in spi -ru ją. Nie do po wie dze nia za bar wia ją mo ją sztu kę ta jem ni cą.Cho ciaż bar dzo rzad ko, zda rza mi się w tym spek ta klu, gdziegłów ną ro lę od gry wa płeć pięk na, umie ścić ro lę mę ską.

W ja ki spo sób moż na okre ślić pa ni ma lar stwo, do ja kie gonur tu je za li czyć? ja cy ar ty ści są lub by li dla pa ni in spi ra cją?Mo ja sztu ka re pre zen tu je ma lar stwo fi gu ra tyw ne. Uwiel -biam ko bie tę w sztu ce, wie lu jest ar ty stów, któ rzy przed -sta wia ją Ją w cie ka wy spo sób. Od współ cze snych, jakna przy kład Da rek Pa la, po Le gen dy m.in. Klimt, Mo di -glia ni czy Mu cha.

ja kie są pa ni ży cze nia na ten No wy rok, a mo że na ca łe ży cie? Ży czę Pań stwu i so bie Wie lu mi łych chwil z do brą sztu ką.

tajemniczaszTuKaniedopowiedzeńRozmowa z artystką - malarzem aGaTą OTuLSKą, reprezentującą nurt malarstwa figuratywnego

Panorama zdarzeń - w obiektywie

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)10

SuBieKtywnaPanoramawydarzeŃ 2013 roKu

w oBieKtywie

1 2

3

5 6

4

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 11

Panorama zdarzeń - w obiektywie

SuBieKtywnaPanoramawydarzeŃ 2013 roKu

w oBieKtywie

1. 5 października bluesowe brzmienia po raz 33. wypełniłykatowicki spodek. Główną gwiazdą tegorocznej edycjirawa Blues festival był Keb” mo” – amerykańskigitarzysta i wokalista.

2. 13 lipca z placu wolności wyruszył 7. marszautonomii 2013. mimo niesprzyjającej pogodyuczestniczyły w nim 4 tysiące osób. na placu chrobregoliga obrony suwerenności zorganizowała manifestacjęw obronie polskości Śląska.

3. 3 września zakończył się trwający od lutego procesKatarzyny w. sąd okręgowy w Katowicach wymierzył jejkarę 25 lat więzienia. prokurator żądał dla oskarżonejdożywotniego pozbawienia wolności, podczas gdy obronawnosiła o uniewinnienie. Katarzyna w. będzie mogłaubiegać się o warunkowe zwolnienie po 15 latach.

4. 18 września o godzinie 10 do Galerii Katowickiejwpuszczono pierwszych klientów. otwarcie centrumhandlowego postanowiono uatrakcyjnić licznymipromocjami w ponad 200 sklepach i punktachusługowych. nie wszyscy byli jednak zadowoleniz powstania Galerii Katowickiej. niektórzy twierdzą, że niepasuje ona do okolicznej zabudowy.

5. w kwietniu do Bytomia zjechali nietypowi goście.w mieście odbył się międzygalaktyczny zlotsuperbohaterów, w ramach którego przez ulice przeszedłkolorowy korowód. pochód swoją obecnością zaszczyciłmiędzy innymi darth Vader.

6. Głównym bohaterem sztuki „w imię jakuba s.” jest jakubszela. akcja spektaklu nie toczy się jednak tylko w okresie

rabacji galicyjskiej, ale również w 2012 roku. chłopskiwódz w bliższych nam czasach występuje jakoprzedstawiciel współczesnej władzy.

7. podczas spotkania ruchu chorzów z zawiszą Bydgoszczna krzesełku, na którym zwykł siadać Gerard cieślik,złożono znicz oraz powieszono klubowy szalik.

8. Gerard cieślik zmarł 3 listopada po ciężkiej chorobie.piłkarz zdobył z ruchem chorzów trzy mistrzostwa orazjeden puchar polski. jako piłkarz reprezentacji narodowejstrzelił dwa gole drużynie związku radzieckiego, przez cozostał bohaterem całej polski.

9. 5 tysięcy osób pojawiło się 8 września w parku Śląskim, by skorzystać z nowej „elki”. jest to najnowocześniejszakolejka linowa w polsce oraz jedyna w systemiegondolowo-kanapowym. na nową „elkę” mieszkańcyregionu musieli czekać 7 lat.

10. 2 lutego otwarto podziemny dworzec autobusowy oraz230-metrowy tunel. przedsięwzięcie kosztowało około280 mln złotych i było częścią większej inwestycji, naktórą składał się nowy dworzec kolejowy oraz GaleriaKatowicka. Budowa od początku budziła kontrowersje.przede wszystkim przeciwko wyburzaniucharakterystycznych kielichów protestowali zwolennicyarchitektury brutalistycznej.

11. 10 listopada w katowickiej akademii muzycznej odbyła sięgala ambasadora polszczyzny 2013. nagrodzeni zostaliwojciech młynarski, anna dymna oraz Katarzynamarciniak. tytuł wielkiego ambasadora polszczyzny zostałzaś przyznany przez kapitułę tadeuszowi różewiczowi.

8

7 9

10

11

Zdjęcia: arkadiusz Ławrywianiec

edukacjasil

esia

NR 6 (36) / 2013 (listopad – grudzień) ukazuje się na terenie Śląska i Zagłębia ISSN 2082-1417 M A G A Z Y N B E Z P Ł A T N Y

WWW.paNOraMasilesia.pl

BezPatoSu

o Prawdziwejwolności ale...

czym właŚciwie dziŚ jest wolnoŚć? toBardziej stan dUcHa czy moŻe moŻliwoŚćKorzystania z rozryweK i przyjemnoŚci?zapytaliŚmy o to młodycH ŚlązaKówi artystów z naszeGo reGionU

goRolevs

hanysyNiepOZOrNa rZeka BryNica staNOWi graNicęMiędZy ŚląskieM i ZagłęBieM – dWOMaregiONaMi O OdMieNNej histOrii OraZkulturZe, cO prZeZ lata ByłO pOWOdeMWielu aNiMOZji

Panorama wolności

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)2

reklama

A ja nie po tra fię po zbyć się wra że nia,że to ja kaś to tal na pa ra no ja. Po pierw -sze dla te go, że War sza wa to nie ca łaPol ska. Po dru gie dla te go, że sam po -chód i je go prze bieg, to je dy nie sku tek,a nie przy czy na agre sji. Po trze cie dla te -go, że praw dzi wi spraw cy tych wy da -rzeń nie tyl ko nie po no szą żad nych kon -se kwen cji, ale też nie zo sta li kon kret niezi den ty fi ko wa ni. I nie mam na my ślikil ku ob da rzo nych si łą, ale nie ro zu -mem mło dych lu dzi, a praw dzi wychpro wo dy rów agre sji Po la ków wo bec Po -

la ków w dniu ich naj waż niej sze go świę -ta na ro do we go.

Od mie się cy, a na wet od lat w prze -strze ni pu blicz nej, szcze gól nie po li tycz nejdo mi nu je re to ry ka po dzia łu i nie na wi ści.Zja wi sko to na si li ło się po wy da rze niachsmo leń skich. Sta ły się one po li tycz nymar gu men tem do prze ję cia wła dzy, ar gu -men tem ide al nym, bo emo cjo nal nym.Wy wo ła ły fa lę agre sji pod krzy żem usta -wio nym przy Pa ła cu Pre zy denc kimw kwiet niu 2010 ro ku. A fa la ta wciąż na -bie ra si ły, sta je się co raz szer sza i po ry wa

ko lej nych lu dzi. Da je przy zwo le nie do na -gan nych czy nów gru pom o skraj nych po -glą dach. Po dob nie, jak w la tach sześć -dzie sią tych w USA Ku Klux Klanwzmoc nił swo ją dzia łal ność w re ak cjina wdro że nie Usta wy o Pra wach Oby wa -tel skich da ją cej rów no upraw nie nie lud no -ści mu rzyń skiej, tak dziś w Pol sce wy po -wie dzi wie lu po li ty ków, cza sem księ ży,jak rów nież lu dzi o me dial nym au to ry te -cie, jak Woj ciech Cej row ski da ją przy -zwo le nie do agre sji wo bec tych, któ rzymy ślą ina czej.

Czy to jest jed nak praw dzi wy ob razwol nej i nie pod le głej Pol ski w 2013 ro -ku? A mo że ta na sza wol ność ma też in -ne ob li cze? Na przy kład wiel kie go bia -ło-czer wo ne go na pi su uło żo ne goz praw dzi wych lu dzi, któ rzy 11 li sto pa -da bez żad ne go przy mu su przy by lina Sta dion Ślą ski. Mo że ta wol ność jestprze ja wem swo bo dy two rze nia, o któ rejmó wi Se ba stian Rie del, al bo śmia niemsię, ale nie na śmie wa niem – o czymwspo mi na Ma riusz Ka ła ma ga. Mo żewresz cie ta praw dzi wa wol ność i nie -

pod le głość to moż li wość za ba wy dladziec ka, pierw sze póź ne po wro ty do do -mu dla na sto lat ki, al bo moż li wość na pi -sa nia „kur wa” ot tak w środ ku tek stu,z na dzie ją, że nikt te go nie ska su je, boma my wol ność sło wa, co za uwa ża Ka -mi la Okoń z Ka to wic?

Mam wra że nie, że wła śnie o ta kąwol ność i nie pod le głość od da wa li ży ciena si przod ko wie, a nie za spa lo ną tę czę,sa mo chód czy bud kę straż ni kaprzed am ba sa dą, na wet je śli jest to am ba -sa da ro syj ska.

Spalona tęcza, samochódi budka pod rosyjskąambasadą. Grupkaidiotów starających sięwyrwać młode drzewkana warszawskich ulicachoraz całodziennadyskusja: kto jest winien?Te wydarzeniazdominowały ŚwiętoNiepodległości, a w zasadziezdominowały relacjemedialne z tych wydarzeń

fot. archiwum WOKiSF, M. Mendala

wolność nie dla idiotów

Panorama animozji

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 3

Dla przy jezd nych z Pol ski wo je wódz twoślą skie to je den zwar ty or ga nizm. Ba,trud no im na wet po wie dzieć czy są jesz -cze w Ka to wi cach, czy już w So snow cu,czy wje cha li do Cze la dzi, czy mo że to jużSie mia no wi ce. Urba ni za cja ślą sko-dą -brow skiej aglo me ra cji w no sie ma te ani -mo zje, któ rych źró dła się ga ją cza sów za -bo rów sprzed pierw szej woj ny świa to wej.Wte dy na Ślą sku na le żą cym do za bo rupru skie go sy tu acja eko no micz na by łaznacz nie lep sza, niż w za bo rze ro syj skim,tuż po dru giej stro nie Bry ni cy. Kie dywięc Ślą za cy chcie li straj kiem wy wal czyćso bie lep sze wa run ki pra cy na ko pal ni,ich wła ści cie le szyb ko znaj do wa li chęt -nych do fe dro wa nia w So snow cu czy Bę -dzi nie. By li to prze waż nie bied ni miesz -kań cy ma ło pol skich wsi i mia ste czek,czę sto gó ra le. A dla Ślą za ków by ły to ła -mi straj ki, któ re otrzy ma ły wred ną ety kiet -kę „go ro li”. Go ro le nie by li dłuż ni. Szyb -ko zna leź li ksyw kę, któ ra na wią zy wa łado asy mi la cji Ślą za ków z Niem ca mi i na -zwa li ich – od po pu lar ne go imie nia nie -miec kie go Hans – „ha ny sa mi”. I tak jużzo sta ło, choć tych pod staw wza jem nejnie chę ci nikt już nie pa mię ta.Jest ona bar dziej hu mo ry stycz nym ko lo -ry tem tych ziem, niż fak tycz ną ani mo zją.

Zda rza się na wet, że dziś ja kiś go rolsprze da je krup nio ki w Cho rzo wie, a ha -nys han dlu je ka szan ką w Dą bro wie Gór -ni czej. Przy kła dem ab so lut nie wy jąt ko -wym jest band z So snow ca „Krup nio ki”,któ ry pod bił Ślą ską Li stę Szla gie rów!!!Cza sem zda rza się, że ja kiś sa mo rzą do -wiec z Za głę bia krę ci no sem na nie rów -ny po dział środ ków po mię dzy gra ni ca miBry ni cy, a in ny obu rza się, że wo je wódz -two jest ślą skie, a nie na przy kład za głę -biow sko-ślą skie. Wy da je się jed nak, żeto są ta kie drob ne i wca le nie wy jąt ko wepre ten sje w re jo nach, w któ rych iskrzy,jak w sta rej mi ło ści. Moż li we, że współ -cze śnie łyż kę dzieg dziu do tych sto sun -ków do ło żył Edward Gie rek w la tachsie dem dzie sią tych, któ ry ho łu bił swo jero dzin ne mia sto i Za głę bie tak bar dzo, żenie tyl ko zbu do wał słyn ną „gier ków kę”z War sza wy do Ka to wic, ale też spo wo -do wał, że So sno wiec na zy wa ny był naj -bar dziej na po łu dnie po ło żo ną dziel ni cąsto li cy. Ani mo zje ślą sko-za głę biow skie – mitczy rze czy wi stość? Za sta na wia my sięnad tym wraz z na szy mi czy tel ni ka mii za pra sza my do dal szej dys ku sji na na -szej stro nie na Fa ce bo ok -u. www.facebook.com/panoramasilesia

hanysy i goRoleMieszkania na najwyższych piętrach wieżowców w Katowicach są najtańsze, bo widać z nich Sosnowiec, a najlepszą rzeczą w Sosnowcu jest autobus do Katowic. Ot, takie niewinne żarty Ślązaków. Nawet w jednym ze skeczy Kabaretu Młodych Panów „Opowieściach biblijnych po śląsku” Mojżesz – Ślązak oczywiście – „gierkówką”wybierał się do Faraona z Sosnowca

reklama

Dawid Kwiecień

Panorama regionu

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)4

Za czę ło się od sa ty rycz nych pro gra mówdla Te le wi zji Ka to wi ce. By ły pa ro diezna nych pro gra mów śled czych, pu bli cy -stycz nych, do ku men tal nych. Wszyst kieza koń czo ne umiar ko wa nym suk ce sem.Kil ka lat te mu nikt nie przy pusz czał,do cze go do pro wa dzi ko lej ny pro jekt. Je -go au to rzy – Ma ciek Mi chal ski, Mi chałBu cholc, To masz Kier no życ ki, Ra fałKrzysz to fik – są miesz kań ca mi Ka to wici Dą bro wy Gór ni czej. I wła śnie na kan -wie ślą sko -za głę biow skich kon flik tówpo sta no wi li zro bić so bie uży wa nie, zro -bić so bie „ja ja”, ja kich daw no nie by ło.Tak po wstał ze spół Krup nio ki z So snow -ca, pierw szy za głę biow ski band wy ko nu -ją cy ślą ską mu zy kę bie siad ną. Kre -do „Krup nio ków”: zro bić naj więk szymoż li wy ob ciach, ale w moż li wie au ten -tycz ny spo sób. – Chcie li śmy w ten spo -

sób wło żyć kij w mro wi sko. Pro wo ko wa -li śmy. Kto to wi dział, krup niok z So -snow ca? Dla tych wszyst kich tzw. praw -dzi wych Ślą za ków, to był cios. Za głę bia -cy by li na to miast w lek kim szo -ku – uśmie cha się Ma ciej.

Nic Nie MO ZNa cZy NiO

Do za da nia przy go to wa li się po waż nie:cha rak te ry za cja, in stru men ty, chwy ta ją ceza ser ce hi sto rie, wy my ślo ne al ter ego.Skład two rzą: ba si sta To mek, Woj tekna key bo ar dzie, akor de oni sta Grze sieki wo ka li sta Pa weł. Wszyst ko oczy wi ściew kon wen cji prze śmiew czej, ale... – Niewszy scy po emi sji pro gra mu zro zu mie linasz żart – przy zna je Mi chal ski. – Za czę łypo ja wiać się pro po zy cje kon cer tów. Na szapo pu lar ność ro sła. Pew ne go ra zu tra fi li śmyna jed ną z bie siad z gwiaz da mi ślą skich hi -

tów, któ ra od by ła się w Ryb ni ku – mó wi.Film o tym, jak Krup nio ki koń czą z do -tych cza so wym ży ciem, aby uczyć się ślą -skie go i kom po no wać pio sen ki, spo tkał sięz róż ny mi re ak cja mi. Na youtu bie obej rza -ło go kil ka ty się cy osób. Więk szą rze szę fa -nów ma ją jed nak wy ko rzy stu ją ce mu zy kęm.in. ze spo łów Me tal li ca, Red Hot Chi liPep pers i Re pu bli ki prze bo je „Krup nio -ków”: „ Nic nie mo zna czy nio”, „Przed ha -sio kiem”, „Cór ko ma so rza”.

Ślą Za cy jak słO iki

– Czy ta nie ob rzu ca ją cych się bło tem ha -ny sów i go ro li pod ty mi na gra nia mi dodziś spra wia nam spo ro ra do ści. Chcie li -śmy w prze śmiew czy spo sób po ka zać,jak sztucz nie na pom po wa ny jest obec nieten kon flikt oraz wy śmiać to ca łe ślą skiedi sco po lo, któ re nie ma nic wspól ne go ze

ślą skim folk lo rem – uwa ża Ma ciek Mi -chal ski. – Ka to wi ce i So sno wiec dzie lądwa przy stan ki au to bu so we. W cza sach,gdy po wej ściu do Unii znie sio no gra ni -ce, nie mo że być mo wy o ba rie rach mię -dzy ty mi sub re gio na mi. To oczy wi ste, żena Ślą sku co raz mniej jest Ślą za ków,a np. w War sza wie co raz wię cej „sło -ików” – twier dzi. Zresz tą wie co mó -wi – od czte rech lat sam jest jed nymz nich. Obec nie Krup nio ki z So snow cagry wa ją oka zjo nal nie, a – co cie ka we –naj czę ściej wła śnie w sto li cy. W ubie -głym ro ku zo sta li tam bar dzo cie płoprzy ję ci na Fe sti wa lu Twór czo ści Że nu ją -cej Za cie ra lia.

ŚMiej My się Z sie Bie

W fil mie o „Krup nio kach” gło sem ślą -skich ar ty stów bie siad nych jest Mi rek

Szoł ty sek. – Je że li po tra fi my się z sie bieśmiać, nie ob ra ża jąc się, to nie jest jesz -cze z na mi chy ba tak źle – twier dzi.Wra ca też do ge ne zy ślą sko-za głę biow -skich kon flik tów. Wspo mi na cza syPRL -u i blo ko wi ska, na któ rych, po obustro nach Bry ni cy, osie dla no Ślą za kówi miesz kań ców Za głę bia Dą brow skie go.– Wte dy ta asy mi la cja wy pa dła ra czejśred nio – uśmie cha się. Je go zda niemdziś to le ran cja jest jed nak du żo więk -sza. – Le piej ra dzi my so bie ze ste reo ty -pa mi i ani mo zja mi – oce nia. – W TVPKa to wi ce pro wa dzę „Gwa ro wy kon certży czeń”. Naj chęt niej, aby po win szo wać,dzwo nią miesz kań cy Bę dzi na, So snow -ca i Dą bro wy Gór ni czej – koń czy Szoł -ty sek.

tekst: łu kasz re spon dek

Śląsko-zagłębiowskie niesnaski były, są i będą. Kiedyśsprowadzały się do rzeczywistych antagonizmów, dziśidealnie sprawdzają się jako kabaretowy żart. Boobecnie gorol sprzedający krupnioki w Chorzowie niejest niczym dziwnym. Podobnie jak hanys handlującykaszanką w Sosnowcu. Nawet na tak specyficznymrynku, jak ten ze śląskimi szlagierami, zdarzają sięrodzynki. Jedną z nich są... Krupnioki z Sosnowca

prawdziwa historia Krupnioków

z Sosnowcaarc/Krupnioki z Sosnowca

skład „krupnioków z sosnowca” tworzą mieszkańcy dąbrowy górniczej i katowic

Panorama regionu

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 5

Po szu ki wa nia źró deł róż nic po mię dzyZa głę bia ka mi i Ha ny sa mi po win no sięroz po cząć w So snow cu u zbie gu Bia -łej i Czar nej Prze mszy, gdzie znaj du jesię Trój kąt Trzech Ce sa rzy. W tymwła śnie miej scu sty ka ły się gra ni ceza bo ru au striac kie go, pru skie go i ro -syj skie go. Śląsk na le żał do Prus, pod -czas gdy wła dzę nad Za głę biem Dą -brow skim spra wo wa ła Ro sja. Ten po -dział miał du ży wpływ na zróż ni co -wa nie lud no ści. Naj lep szym te go do -wo dem jest ję zyk. Ślą za cy go da ją,a więk szość uży wa nych przez nichsłów jest nie zro zu mia ła dla Go ro la.W mo wie miesz kań ców Za głę biamoż na na to miast usły szeć ele men tyobec nie nie uży wa nej gwa ry za głę -biow skiej. Róż ni ce mię dzy Ha ny sa mii Go ro la mi do ty czą rów nież in nychsfer, jak na przy kład kuch nia czy tra -dy cje. Z prze szło ści wy wo dzi się tak -że żart na te mat pasz por tów po trzeb -nych do po dró żo wa nia po mię dzy Ślą -skiem, a Za głę biem Dą brow skim.

Na ślą sko -za głę biow ską nie chęćmia ło rów nież wpływ wy da rze niez bliż szych nam cza sów. Po wo dem jestre for ma ad mi ni stra cyj na z 1999 ro ku.Dzię ki niej wie le za głę biow skich miasti miej sco wo ści za czę ło być czę ścią jed -ne go wo je wódz twa o na zwie „ślą skie”.To spra wia, że so sno wi cza nie czymiesz kań cy Bę dzi na w roz mo wachz ludź mi z in nych re gio nów Pol ski czę -sto mo gą usły szeć „A u Was na Ślą -sku…”. Oczy wi ście nie są z te go po -wo du za do wo le ni.

Na co dzień ma ło kto my śli o róż ni -cach dzie lą cych oba re gio ny. Część Go -ro li pra cu je na Ślą sku, a i zda rza ją sięHa ny si, któ rzy za trud nie nie zna leź liw So snow cu czy Dą bro wie Gór ni czej.Wie czo ra mi ba wi my się na Ma riac kiejw Ka to wi cach lub od wie dza my im pre -zy ple ne ro we w in nych mia stach. Po -nad to każ dy z nas pa mię ta wiel kie kon -cer ty or ga ni zo wa ne w Spodku lubna Sta dio nie Ślą skim. Je śli zaś wy bie ra -my się w po dróż sa mo lo tem, to ko rzy -sta my z lot ni ska Ka to wi ce Air port, któ -re znaj du je się w Py rzo wi cach – miej -sco wo ści le żą cej na te re nie Za głę biaDą brow skie go.

– Szcze rze mó wiąc ni gdy na po waż -nie nie od czu łem tych ani mo zji. W cza -sach li ceum im pre zo wa łem w Ka to wi -cach, Cho rzo wie, Gli wi cach czy Za brzuwy łącz nie ze Ślą za ka mi i ni gdy nie spo -tka łem się z ja ki mi kol wiek ne ga tyw ny -mi po sta wa mi. Po dob nie na stu diach,gdzie Ślą za ków iZa głę bia ków by ło spo -ro. Pra cu jąc od dłuż sze go cza su w róż -nych dziel ni cach Ka to wic, spo ty ka jącwie lu róż nych lu dzi, a w sa mej pra cyprze by wa jąc ze Ślą za ka mi z róż nychmiast, nie od czu łem bym był jak ktoś imob cy. Oso bi ście uwa żam Ślą za kówza wy jąt ko wo uprzej mych, otwar tychi cie płych lu dzi, z któ ry mi war to trzy -mać kon tak ty. Wszel kie an ta go ni zmyfunk cjo nu ją dziś ja ko żar ty i aneg do tywśród lu dzi otwar tych oraz ja ko po wóddo ata ku dla pa to lo gii i ki bo li – mó wiPa weł, so sno wi cza nin pra cu ją cy w Ka -to wi cach.

Nie tyl ko Za głę bia cy za po mi na jąo róż ni cach mię dzy ni mi, a miesz kań -ca mi Ślą ska. Po dob ne zda nie na te matkon flik tu ślą sko -za głę biow skie go ma jąrów nież miesz kań cy dru giej stro nyBry ni cy, cze go naj lep szym do wo demsą opi nie ka to wi czan.

– Wy da je mi się, że ani mo zje ślą -sko -za głę biow skie są te raz bar dziej te -ma tem do żar tu, niż kwe stią spra wia ją -cą po waż ny pro blem. Oczy wi ście ist -nie ją oso by, któ re swo je po cho dze nietrak tu ją bar dzo po waż nie i nie są w sta -nie na brać do te go dy stan su. Ja jed nakni gdy nie spo tka łam się z żad ną agre sjąwo bec mo jej oso by, a wręcz prze ciw -nie. Wy da je mi się, że z pro ble memtym czę ściej mo że my się spo tkaćna sta dio nach niż na co dzień, idącdo ka wiar ni czy ki na – twier dzi Mar taz Ka to wic.

Trud no więc mó wić o ślą sko -za głę -biow skiej woj nie. Oczy wi ście fa ni klu -bów pił kar skich nie da rzą się mi ło ścią,ale po zo sta li miesz kań cy wo je wódz twanie ma ją pro ble mu z utrzy my wa niemze so bą kon tak tów. Cza sem zda rzy się,że Ślą zak za py ta Za głę bia ka o pasz -port, ale jest to tyl ko nie groź nym żar -tem.

tekst: dawid kwiecień

Przedostanie się z centrumSosnowca do śródmieściaKatowic to kwestiapokonania 10 km.W sprzyjających warunkachkierowcy zajmie to kwadrans.Odległość jest tak mała, żeosobom z innych rejonówPolski Katowice i Sosnowiecwydają się jednym tworem.Nic bardziej mylnego.Mieszkańcy obu miast różniąsię od siebie znaczniebardziej, niż mogłoby się towydawać... Niepozorna rzekaBrynica stanowi granicęmiędzy Śląskiemi Zagłębiem – dwomaregionami o odmiennejhistorii oraz kulturze, coprzez lata było powodemwielu animozji

zagłęBie dąBrowskie – region należącypod względem historycznym do małopolski.terminu „zagłębie” użył po raz pierwszy józefcieszkowski – naczelnik kopalń w Królestwiepolskim. drugi człon wziął się z kolei od wsidąbrowa, będącej wtedy najprężniejrozwijającym się ośrodkiem.

górNy śląsk – (śl. Gůrny Ślůnsk, łac.silesia superior, niem.oberschlesien) – kraina historycznaznajdująca się na terenie polski i czech.obecnie podzielona pomiędzy dwawojewództwa: opolskie oraz śląskie.

haNys – rdzenny mieszkaniec GórnegoŚląska. pochodzi od imienia Hans i mawskazywać na niemieckie pochodzenieŚlązaków. na początku miało mieć znaczeniepejoratywne, ale z czasem zmieniło się jegonacechowanie. dziś Ślązacy używają goz dumą.

gorol – osoba nie mieszkająca na GórnymŚląsku. odnosi się nie tylko do osób żyjącychw zagłębiu dąbrowskim, ale równieżpozostałych polaków. wcześniej terminem„gorol” określano Ślązaków cieszyńskich.

goRolevs

hanysyDawid Kwiecień

Panorama sztuki

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)6

pa no ra ma si le sia: cięż ko jest ła mać ste reo ty py? jaklu dzie re agu ją na Wa szą mu zy kę?The Plod ders: Je śli cho dzi o kwe stię ła ma nia ste reo -ty pów, to mu si my przy znać, że nie jest to ła twą spra -wą. Na sze in stru men ty, „skrzyp ce” i „wio lon cze la”za zwy czaj ko ja rzą się z mu zy ką kla sycz ną. Zda je -my so bie spra wę, że na pierw szy rzut oka mo że touprze dzić do na sze go ze spo łu. Czę sto po kon cer cieza cze pia ją nas lu dzie i mó wią, że spo dzie wa li się ra -czej „Mo zar ta”.W mu zy ce roz ryw ko wej in stru men tem wio dą cymprym jest gi ta ra. My po sta no wi li śmy za stą pić je in -stru men ta mi kla sycz ny mi, bo to na nich po tra fi mygrać naj le piej. Po mysł wy pa lił, spraw dza się do sko -na le i ro bi wra że nie na kon cer tach. W ten spo sób ła -mie my ste reo typ, że na skrzyp cach oprócz „Mo zar -

ta”, moż na za grać wszyst ko, co nam w du szy za gra.Po ka zu je my rów nież mło dym oso bom wszech -stron ność in stru men tów kla sycz nych.

Nie ste ty nie uda ło Wam się za po śred nic twem plat for -my in die go go ze brać środ ków na na gra nie pły ty dłu -go gra ją cej. czy to ozna cza, że fa ni bę dą mu sie li jesz -cze dłu go cze kać na krą żek the plod ders?In die go go by ło tyl ko jed ną z form po zy ska nia fun -du szy na na gra nie pły ty. Ze spo ło wi bez wy ro bio nejmar ki na ryn ku mu zycz nym bar dzo cięż ko jest na -grać i wy dać pły tę. Kwe stia do ty czy oczy wi ście pie -nię dzy. Nie ste ty wie le ze spo łów bo ry ka się z tympro ble mem na po cząt ku swo jej ka rie ry. Na In die go -go nie ste ty nie wy szło. Uda ło nam się jed nak po zy -skać po moc fi nan so wą od na sze go mia sta Biel ska-

Bia łej. Po nad to trwa ją roz mo wy z me ce na sa mi sztu -ki, na któ rych wspar cie rów nież li czy my.

Osta tecz nie pły ta po wsta nie i to w bar dzo nie dłu -gim cza sie, bo na po cząt ku przy szłe go ro ku. To wa -rzy szyć jej bę dą dzia ła nia pro mo cyj ne oraz kon cer -ty. Krą żek dłu go gra ją cy po prze dzi wy da nie sin gla„Dla nas”.

Na Wa szej stro nie moż na zna leźć za rów no utwo ry pol -sko ję zycz ne, jak i te z an giel skim tek stem. W ja kim ję -zy ku wo li cie „grać”?Czu je my się do brze za rów no w re per tu arze pol -sko, jak i an giel sko ję zycz nym. Dzię ki te mu niemu si my ogra ni czać się tyl ko do na sze go ro dzi me -go ryn ku. Po nad to nie któ re utwo ry, z po wo duskład ni i me lo dyj no ści, le piej brzmią po an giel -

sku. Z dru giej stro ny chce my pod bić ser ca pol -skich słu cha czy, a w tym ce lu waż ne jest, by śpie -wać po pol sku. Osta tecz nie na sza pły ta bę dziedwu ję zycz na.

Ze spół skła da się z aż sze ściu osób. ła two w tak du -żej gru pie zna leźć wspól ny ję zyk?Po dob no gdzie ku cha rek sześć, tam nie ma co jeść(śmiech). W na szym ze spo le nie jest wca le tak źle,jak w tym po wie dze niu. Zna my się nie od dziś, couła twia współ pra cę. Każ dy jest od po wie dzial nyza swo ją dział kę, a w spor nych spra wach de cy zjępo dej mu je my wspól nie. Waż ne jest to, że wszyst -kim za le ży na naj lep szym re zul ta cie, więc cięż kopra cu je my, by to osią gnąć. Cho ciaż każ dy z nas jestin ny, to łą czy nas pa sja i mi łość do mu zy ki.

nazywają się

ThePlodders

Nazywają się The Plodders (ang. kujoni) i sąmuzykami klasycznymiz Bielska-Białej.Na początku 2012 rokupostanowili przełamaćstereotypy i przy pomocytakich instrumentów jakskrzypce czy wiolonczelagrać muzykęrozrywkową. udaje imsię to bardzo dobrze,a już niedługo planująwydanie pierwszej płytydługogrającej

Te ren in we sty cyj ny speł nia wszyst kie wa run ki,by prze mysł mógł się na nim roz wi nąć na no -wo. Znaj du ją cy się na grun tach hu ty ma te riałmo że być z po wo dze niem wy ko rzy sta nyw trak cie re ali za cji in we sty cji np. przy bu do -wie cią gów ko mu ni ka cyj nych, pla ców, par kin -gów i in nych bu dow li ziem nych. Na obrze żachofe ro wa ne go na sprze daż te re nu znaj du ją sięprzy łą cza wszyst kich me diów: ga zu, ener giielek trycz nej, cie pła i wo dy. Re gion cią gle sięroz wi ja, a w oko li cy funk cjo nu ją du że fir my,zaj mu ją ce się pro duk cją. To ko lej ny atut, któ rymo że przy cią gnąć uwa gę in we sto ra.

Bli skie in ten cjom syn dy ka zda ją się byćpla ny jed nej ze spół ek z bran ży gór ni czej. Fir -ma na po prze my sło wych te re nach hu ty pla nu -je roz po cząć dzia łal ność ści śle po wią za nąz prze my słem gór ni czym. Roz wa ża się kil kaopcji, wśród nich znaj du je się ta, któ ra za kła dapo wsta nie ko pal ni wy do byw czej na czę ści te -re nów hu ty. Ta kie roz wią za nie sta no wi ło bycie ka wy pre ce dens, zwa żyw szy na fakt, żena Ślą sku pa nu je obec nie ten den cja od wrot -na – za kła dy trud nią ce się eks plo ata cją wę glaka mien ne go są za my ka ne. Po wsta nie ko pal nimo gło by po cią gnąć za so bą ko lej ne in we sty cjei po bu dzić ogól ny roz wój ca łe go re gio nu,przy wra ca jąc te re nom po prze my sło wym tzw.dru gie ży cie.

Kon cep cji na re wi ta li za cję te re nu jest kil ka.Jed na z nich za kła da po wsta nie na ob sza rze,na le żą cym do Hu ty Ko ściusz ko, Par ku Na uko -wo-Tech no lo gicz ne go. Wią za ło by się toz moż li wo ścią roz wo ju i wy ko rzy sta niem no -wych roz wią zań tech nicz nych i tech no lo gicz -nych w go spo dar ce Ślą ska. Tak wy od ręb nio neze spo ły nie ru cho mo ści słu żą bo wiem sty mu -la cji roz wo ju re gio nów, dzię ki cze mu w zna -czą cy spo sób wpły wa ją m.in. na po ziom in no -wa cyj no ści. Par ki Tech no lo gicz ne, dzia ła jącpo mię dzy biz ne sem a ośrod ka mi na uko wy mi,są efek tyw nym na rzę dziem trans fe ru i wy ko -rzy sta nia no wo cze snych tech no lo gii. Dzię ki

te mu przy czy nia ją się do roz wo ju w szcze gól -no ści ma łych i śred nich firm, co w efek cie pro -wa dzi ło by do po wsta nia no wych miejsc pra cyna te re nie Cho rzo wa.

Ca ły re gion sko rzy stał by na ewen tu al nychdzia ła niach zmie rza ją cych do utwo rze niatzw. pod stre fy eko no micz nej. Po dob ne pod -stre fy wcho dzą w skład tzw. Ka to wic kiejSpe cjal nej Stre fy Eko no micz nej. Ce lem jejfunk cjo no wa nia jest pro mo cja go spo dar czare gio nu, stwo rze nie za chęt eko no micz nychdla du żych, stra te gicz nych in we sto rów.

Przy po mnij my, że przed mio tem ofer ty sąpo prze my sło we grun ty, po ło żo ne bez po śred niow cen trum mia sta w ob rę bie ulic No wej, Sta -cyj nej i Le gnic kiej. Na do god ną lo ka li za cjęskła da się bar dzo do brze skom po no wa na siećpo łą czeń ko mu ni ka cyj nych, dro go wych i ko le -jo wych. W od le gło ści ok. 300 m na za chódod pre zen to wa ne go te re nu prze bie ga ul. Ka to -wic ka (dro ga kra jo wa nr 79), bę dą ca jed nąz głów nych ar te rii ko mu ni ka cyj nych aglo me ra -cji ślą skiej (tra sa By tom – Cho rzów – Ka to wi -ce – So sno wiec). Waż niej sze po łą cze nia dro go -we w oko li cy po ten cjal nej in we sty cji to tak żeAu to stra da A1 i A4, łą czą ca te ren z Kra ko wemczy Wro cła wiem. Po łą cze nie lot ni cze za pew nialot ni sko w Ka to wi cach – Py rzo wi cach, po ło żo -ne w od le gło ści ok. 30 ki lo me trów. Po nad towła dze mia sta fi na li zu ją pra ce pro jek to we ob -wod ni cy Cho rzo wa, któ ra od stro ny wschod niejbę dzie bez po śred nio przy le gać do ofe ro wa ne -go na sprze daż te re nu.

– Ruch jest po stro nie klien ta – za pew -niam, że za sta no wi my się nad każ dą kon kret -ną pro po zy cją, któ ra do nas wpły nie. Na szymza sad ni czym ce lem jest sprze daż te re nów, byza spo ko ić wie rzy cie li. Je że li uda ło by sięprzy oka zji po wró cić do prze my sło wych tra -dy cji re gio nu, za pew nia jąc tym sa mym pra cewie lu cho rzo wia nom, tym le piej – pod su mo -wu je Prze my sław Za lew ski, syn dyk za rzą -dza ją cy ma jąt kiem Hu ty Ko ściusz ko.

Czy w Chorzowie powstanie kopalnia?

jest zainteresowanie terenami po

hucie KościuszkoHuta „Kościuszko” Sa w upadłościlikwidacyjnej z siedzibąw Chorzowie przy ulicyMetalowców 13 dysponuje terenemo łącznej powierzchni 46 ha. Częścipowierzchni towarzyszyzainteresowanie ze stronyinwestora, który ma w planachwybudowanie kopalni. Planypotencjalnego przedstawicielabranży górniczej ściśle współgrająz koncepcją syndyka, któregozasadniczym celem jest przedewszystkim sprzedaż terenów, aletakże – przy okazji – próbaodbudowania przemysłowego duchamiasta

arc

zes

połu

materiały prasowe

Panorama wolności

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 7

o prawdziwej wolności, ale...ileż to już było górnolotnych słów na jej temat. Wolność. Człowiek – jak twierdził Jean-Paul Sartre – jest na nią skazany.ale czy na pewno? Czym właściwie dziś jest wolność? To bardziej stan ducha czy może możliwość korzystaniaz rozrywek i przyjemności? Zapytaliśmy o to młodych Ślązaków i artystów z naszego regionu

aDaM DZieKaN, ratownik medyczny ze Świętochłowic

sądzę, że w dzisiejszym czasach, gdy każdy jest w pewien sposóbinwigilowany przez internet i pędzący coraz szybciejświat, prawdziwą wolność można poczućtylko tam, gdzie ta inwigilacja nie dociera.ja idealnie czuję ją w górach, gdyjestem na szlaku, powiewa wiatr,a poziom dostępności siecikomórkowej wskazuje ledwiejedną kreskę. wolny czuję sięteż łowiąc ryby, gdygodzinami mogęwpatrywać się w wodęi haczyk i zbierając grzyby,gdy zapominam skądprzyszedłem i na własnąrękę szukam wyjściaz lasu. niestety, dzisiejszarzeczywistość i światdorosłych oferują corazmniej takich chwil. a szkoda.moim zdaniem warto czasemzwolnić i zastanowić się, czy abytych momentów, które poprawiająnasze samopoczucie i uspokajają nas,nie jest za mało. warto korzystać z urokówwolności, warto też dawkować ją odpowiedzialnie,aby się nią nie zachłysnąć.

ReMiGiuSZ KeMPKa, hutnikz Chorzowa

wolność? dla mnie nie ma ona nicwspólnego z ideałami,z postawą ludzi, którychmożna oglądaćw serialach o drugiejwojnie światowej.przyznaję się do tego,ale nie wstydzę. takjest skonstruowanydzisiejszy świat.poza tymwychowaliśmy sięw innych realiach niżnasi dziadkowie.moja codzienna pracajest bardzo ciężka.w wysokiej temperaturzecodziennie wrzucamdo pieca kilka ton różnychmetali. wolny czuję sięodpoczywając w towarzystwienarzeczonej i pijąc piwo z przyjaciółmi.wracając do wojny – lubię spacerowaćpo niemieckich bunkrach. to moja ulubiona rozrywka. to teżw pewnym sensie taka moja wolność. mogę oglądaćpomieszczenia, które kryją masę tajemnic, a nawetzbrodni. i nikt mi nie może tego zabronić. poza tym myślę dośćprzyziemnie. moim zdaniem obecnie większą niezależność,a zatem i wolność, gwarantuje większa zasobność portfela.

aNNa PODZiMSKa, grafik komputerowy z Tarnowskich Gór

wolność rozumiem w dwojaki sposób: jako doświadczenie wewnętrzne zależne od mojej własnej wolii wyobraźni oraz jako doświadczenie zewnętrzne w kontaktach z innymi ludźmi. wolność jest dla mniemożliwością samorealizacji, uczenia się, stanowienia o sobie, bycia tym kim jestem, czerpania z tegosatysfakcji. na co dzień zajmuję się projektowanie graficznym, a także malarstwem. wolność jest dla mniemożliwością swobodnego działania, ekspresji, wyrażania siebie oraz indywidualnego podejścia do tematu.najogólniej mówiąc – tworzenia z własnej nieprzymuszonej woli. dla mnie to wolność słowa i myśli. naszawolność przede wszystkim jest zależna od nas samych. dlatego, aby czuć się spełnionym i wolnym, należyakceptować siebie, słuchać swojego wewnętrznego głosu i realizować swoje pomysły. wtedy będziemynaprawdę wolni. jednak trzeba pamiętać o wolności otaczających nas ludzi, tak aby nasza wolność nie naruszaławolności innych.

ciąg dalszy na stronie 8

�

�

�

bezpaTosu

Łukasz respondek

Łukasz respondek

Łukasz respondek

Panorama wolności

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36)8

Opracował: łukasz respondek

KaMiLa OKOń, marketingowiec z Katowic

powinnam może zacząć od jakiegoś chwytającego za serce cytatu,który odnosi się do wolności, który pięknie oddaje jejistotę. ale tego nie zrobię. z pewnością czyminnym była dla mnie wolność, kiedy byłamdzieckiem czy nastolatką. wtedysynonimem wolności była zabawa.dla nastolatki były to pierwszepóźne powroty do domu,pierwsze wakacje zeznajomymi. dziś w moimodczuciu wolność toprzede wszystkim tui teraz. to stan szczęściapsychicznegoi duchowego, to brakfrustracji. to możliwośćbycia sobą i wyrażaniatego na różne sposoby.wolność jest dla mniejednym z piękniejszych darówi może przez to jest równieżczęsto niedoceniana. poza tymwolność to możliwość napisania„kurwa” ot tak w środku tekstu,z nadzieją, że nikt tego nie skasuje. w końcuponoć mamy wolność słowa. moja wolność kończysię tam, gdzie zaczyna się wolność innego człowieka.

SeBaSTiaN RieDeL, muzyk

Brak wolności kojarzy mi się główniez ograniczeniami – czegoś nie można,coś nie wypada. ale wolność jest dlamnie przede wszystkim stanemducha. ona daje w pewnym sensietaką łatwość tworzenia,możliwość wychodzenia do ludzize swoją muzyką. tę wolnośćdoskonale widać w piosenkachdżemu. wtedy, w latach 80.,było jednak chyba łatwiej pisaćpiosenki o wolności. realia byłyinne i łamanie istniejących barieri zakazów było czymś naturalnym.ale na najnowszej płycie cree„wyjdź...” staramy się równieżnawiązywać do współczesnegopojmowania wolności. Bo dla muzykajest ona podstawą funkcjonowania. wartoteż podkreślić, że wolność nie jest czymś, comożna zapisać w jakichś ramach czy definicjach,.Każdy ma swoją. wiele osób odbiera swoją wolność przezpryzmat szczęścia rodzinnego. to dobrze.

MaRiuSZ KałaMaGa,artysta kabaretowy

wolność... Bez niej niktz nas nie mógłby byćsobą, dlatego teżcenię wszystkich,którzy o nią walczyli,walczą i będąwalczyć. samrównież staram sięnie być obojętny, niestać bezczynniei przeciwstawiać siętemu, co próbuje namją ograniczyć. zarównowolność osobista jaki artystyczna pozwala miwyrażać siebie, unikać obłudy.scena, czyli w moim przypadkukabaret łowcy. B, zespół ja mmmchyba Ściebie, jest idealną formą do przekazutakich wartości. z przymrużeniem oka mogę mówić o tym,co mi się nie podoba, poruszać tematy niewygodne,kontrowersyjne, a przy okazji zwracać na to uwagę innym. daćim możliwość ustosunkowania się. oczywiście nie mówię tuo obrażaniu kogoś czy też o totalnej anarchii, bo są granice,których nie należy przekraczać. zasada jest prosta: śmiać się,ale nie naśmiewać. a jeśli przekraczać granice, to tylko aby tejwolności bronić.

ZyGMuNT BRaCHMańSKi, rzeźbiarz

dla mnie to coś podstawowego. nie wyobrażam sobie bez niejtwórczości. to ona nadaje ton i pozwala myślećo kolejnych projektach. wiele się mówi, żeza czasów prl-u nie było wolności. muszęprzyznać, że ja nie miałem z tym nigdyproblemu. Gdy stwierdziłem, żejakieś zlecenie mogłobyograniczać moją wolność,po prostu je odrzucałem.trudno w ciągu kilku chwilpowiedzieć, jak bardzo jestona istotna. Każdawypowiedź możewyglądać, jaknieprzemyślanaw odpowiednim stopniu.ale dla ludzi wolność jestważna. widzę to m.in.po ostatnim zleceniu. tworzępomnik armii Krajowej, którystanie w Krakowie. to będążołnierze stojący na ograniczonejprzestrzeni, która kształtemprzypomina przedwojenną mapę polski.

o prawdziwej wolności, ale...

�

�

�

�

arc

/Park Śląski

arc

/Park Śląski

Marcin W

asiołka

Łukasz respondek

Panorama regionu

listopad – grudzień 2013 nr 6 (36) 9

reklama

Jak po win no wy glą dać Two je miej scedo ży cia? Uwa żasz, że po win ny po wsta -wać no we dro gi i chod ni ki, obiek ty spor -to we, a mo że war to po ło żyć na ciskna roz wój tu ry sty ki? O tych i wie lu in -nych spra wach zwią za nych z przy szło ściąGmi ny Bo brow ni ki de cy du ją jej miesz -kań cy. Wła śnie trwa ją pra ce nad stra te giąroz wo ju gmi ny do ro ku 2020.

Każ da miej sco wość my ślą ca po waż -nie o swo im roz wo ju co kil ka lat przy go -to wu je plan dzia łań uwzględ nia ją cy bie -żą cą sy tu ację ryn ko wą i opi nie miesz -kań ców. Gmi na Bo brow ni ki, przy go to -wu ją ca swo ją stra te gię roz wo ju po ło ży łana cisk na opi nie miesz kań ców wszyst -kich na le żą cych do niej so łectw.

Od kil ku ty go dni trwa ją pra ce, któ -rych efek tem ma być opra co wa nie te goważ ne go do ku ment. 13  li sto pa daw Dwor ku w Do bie szo wi cach od by ło sięspo tka nie in au gu ru ją ce pra ce, w któ rymuczest ni czy li lo kal ni „li de rzy opi nii”.W trak cie warsz ta tów ich uczest ni cyw ano ni mo wych an kie tach przed sta wi liswo ją wi zję Bo brow nik 2020.

W dru giej po ło wie li sto pa da na uli cachca łej Gmi ny po ja wi li się an kie te rzy, któ rzyze bra li opi nie i oce ny miesz kań ców. Ba da -

nie pro wa dzo ne by ło na uli cach, w skle -pach, podko ścio ła mi, anie któ rych bo brow -ni czan an kie te rzy od wie dzi li w do mu.

– Bar dzo po zy tyw nie za sko czy ła nasotwar tość i go ścin ność miesz kań ców.

Chęt nie dzie li li się swo imi opi nia mi,a nie któ rzy za pra sza li na cie płą her ba tęlub pro po no wa li obiad – mó wi An -na Szczer kow ska z ze spo łu ko or dy nu ją -ce go pro jekt i do da je. – Bar dzo spraw nie

zre ali zo wa li śmy po nad pół ty sią ca an -kiet, a ze bra ne opi nie po wstęp nej ana li -zie oka zu ją się bar dzo cen ne. An kie to -wa ni wy ka za li się du żą od po wie dzial no -ścią i zna jo mo ścią gmi ny.

Ta ka sy tu acja to za słu ga do brze prze -pro wa dzo nej kam pa nii in for ma cyj nej.Każ dy z miesz kań ców otrzy mał list in -for mu ją cy o pro wa dzo nym ba da niu,mógł też do wie dzieć się o nim z licz nychpla ka tów roz kle jo nych w gmi nie lubna stro nie in ter ne to wej urzę du.

Ak cja, mi mo po sia da nej już wy ma -ga nej licz by re spon den tów, trwa na dal.Do 1 grud nia miesz kań cy mo gą po braćna stro nie in ter ne to wej Gmi ny Bo brow -ni ki oraz w urzę dzie kwe stio na riu szei wy ra zić swo je zda nie.

Chce my, aby wszy scy miesz kań cyde cy do wa li o przy szło ści gmi ny, dla te -go ba da nie prze pro wa dzo ne jest tak, byuła twić w nim udział każ de mu – mó wiAr ka diusz Ziem ba Wójt Gmi ny Bo -brow ni ki. – Zda nie miesz kań ców jestdla nas naj waż niej sze i mu si my miećpew ność, że ża den cen ny głos w tej dys -ku sji nie zo sta nie po mi nię ty – do da je.

Nim po zna my osta tecz ny do ku -ment, pro jekt Stra te gii zo sta nie jesz -cze skon sul to wa ny z przed się bior ca -mi, or ga ni za cja mi po za rzą do wy mii in ny mi gru pa mi spo łecz ny mi. Fi nałprac za po wie dzia ny zo stał na wio -snę 2014 ro ku. kd

przygotowują nową strategiębobrowniki