PATRON NASZEJ SZKOŁY

Prezentacja przygotowana przezAnnę Kwaśniewską

STANISŁAW WYSPIAŃSKI

(1869-1907)

Stanisław Wyspiański urodził się 15 stycznia 1869r. w Krakowie. Był synem znanego rzeźbiarza

Franciszka Wyspiańskiego i Marii z Rogowskich.

Matka - Maria z Rogowskich Wyspiańska

Ojciec - Franciszek Wyspiański - portret z 1900r.

Miejsce narodzin to dom przy ulicy Krupniczej 14 (obecnie 26)

7 lutego - chrzest Stanisława Wyspiańskiego

W 1873r. Wyspiańscy przenoszą się z ul. Krupniczej do tzw. Domu Długosza przy ul. Kanoniczej 13.

Ojciec urządza tutaj swoją pracownię rzeźbiarską.

Dom Długosza w 1900 roku Dom Długosza w 2006 roku

Gimnazjum NowodworskieStanisławowi

Wyspiańskiemuswojemu uczniowi z lat

1880-1887w 25-tą rocznicę śmierci

1932

W 1880 - na jesieni Wyspiański przeprowadza się do domu wujostwa Stankiewiczów przy ul. Kopernika 1, przechodząc pod ich opiekę.

Dom Turysty na ul. Kopernika

- w domu, który już nie istnieje zamieszkał Wyspiański

W 1883r. Wyspiański wraz z wujostwem przeprowadza się na ul. Zacisze 2.

Pierwsze autoportrety rysunkowe z 1890r.

Autoportret. 1890. Rys. ołówkiem. 18,2 x 15cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Autoportret. 1890. Rys. ołówkiem. 21,4 x 18,6cm.

Muzeum Narodowe, Kraków.

W 1900r.

Wyspiański ożenił się z Teodorą Teofilą Pytko, służącą w domu ciotki Stankiewiczowej.

Portret artysty z żoną. 1904. Pastel.

47,7 x 62,2 cm Muzeum Narodowe, Kraków.

Śpiący Mietek. 1904. Pastel. 46 x 60cm. Muzeum Sztuki, Łódź.

Śpiący Staś. 1902.  Muzeum Śląskie, Katowice.

Helenka. 1900. Pastel. 32,5 x 25cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

W lipcu 1906r. przeprowadził się do zakupionego

przez siebie domu we wsi Węgrzce.

Tablica pamiątkowa

Stanisław Wyspiański zmarł 28 listopada 1907r. w Krakowie.

2 grudnia odbył się pogrzeb w kościele Mariackim i złożenie trumny w Krypcie Zasłużonych Na Skałce.

WYSPIAŃSKI

MALARZ

Portret dziewczynki.1895. Pastel. 30,5 x 24cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

Portrety dzieci

Józio Feldman.1905. Pastel. 38 x 38cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Dziewczynka w niebieskim kapeluszu. 1895. Pastel. 31 x 44cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Portret dziewczynki z fiołkami. 1896. Pastel. 46 x 31,5cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

Portret dziewczynki w stroju region. 1901. Pastel. 48,5 x 30cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

Portret KazimierzaLewandowskiego1898. Pastel. 59 x 58cm. Muzeum Narodowe,Kraków.

Portrety dorosłych

Ludwik Solski jako stary wiarus w „Warszawiance”. 1904. Pastel. 48 x 63cm.  Zaginiony.

Żona artysty z

synkiem Stasiem.1904. Pastel.

61 x 46,5cm. 

Muzeum Górnośląskie,

Bytom.

Autoportrety

Autoportret. 1894. Pastel. 56,5 x 45cm.  Muzeum Narodowe, Warszawa.

Autoportret. 1892-93. Olej, karton. 31,8 x 21cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

Autoportret. 1895. Pastel. 47 x 29cm. Muzeum Narodowe, Poznań.

Autoportret. 1898. Pastel. 50 x 41,2cm.

Własność prywatna.

Autoportret. 1903. Pastel. 46 x 64cm.

Muzeum Narodowe, Kraków.

Autoportret. 1907.

Ołówek, papier. 20,5 x 16,7cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Autoportret. 1905. Pastel. 31,3 x 24cm. Własność prywatna.

Krajobrazy

Widok na Wawel. 1894. Olej na płótnie. 62,5 x 32,5cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

Zagroda wiejska w Konarach. 1905. Pastel. 64,8 x 48cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Planty o świcie.1894. Olej na płótnie. 101 x 201,5cm. Własność prywatna, depozyt w Muzeum Narod. w Krakowie.

Chochoły (Planty nocą). 1898-99.

Pastel. 69 x 107cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

Wieże kościoła Mariackiego. 1905. Pastel. 64,3 x 47,5cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Weranda. 1894. Olej na płótnie. 70,5 x 41cm.

Muzeum Narodowe, Kraków.

Widok z okna pracowni artysty na Kopiec Kościuszki w zimowy pogodny dzień. 1905. Pastel. 94 x 62,5 cm Muzeum Narodowe, Kraków.

Witraż – kompozycja wykonana z

kawałków barwnego szkła, łączonych

ołowianymi ramkami, stanowiąca

wypełnienie otworu okiennego.

Polichromia – wielobarwne malowidło

zdobiące ściany, stropy, sklepienia

budowli.

Witraże

Polonia.  Projekt witraża. 1893-94. Pastel. 298 x 153cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Apollo - System słoneczny Kopernika 1904. Projekt witraża. 343 x 146cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

Święty Franciszek 1897-1904. Witraż. Kościół OO.

Franciszkanów, Kraków.

Bóg Ojciec - Stań się! 1897-1904. Witraż. 846 x 390cm. Kościół OO. Franciszkanów, Kraków.

Motyl. Fragment projektu witraża do

kościoła Franciszkanów w Krakowie. 1896. Pastel. 

Malwy. Projekt witraża do kościoła Świętego Krzyża w Krakowie 1896. Pastel. 216 x 54cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

Nasturcje.

Projekt

Polichromii

Kościoła

Franciszkanów

w Krakowie.

1895-96. Pastel.

140 x 150cm.

Muzeum

Narodowe,

Kraków.

Polichromie

Słoneczniki.Projekt polichromii.1895-1896. Pastel.  114,5 x 58cm.Muzeum Narodowe, Kraków.

Caritas - projekt polichromii do kościoła OO. Franciszkanów.

WYSPIAŃSKI

PROJEKTANT

I DEKORATOR

Projekt kurtyny dla teatru krakowskiego (1892r.)

Meble zaprojektowane do gmachu Towarzystwa Lekarskiego w Krakowie.

Meble zaprojektowane do saloniku Żeleńskich. Obecnie znajdują się w Muzeum S. Wyspiańskiego w Krakowie.

Żyrandol w kształcie płatka śniegowego

– według projektu Wyspiańskiego.

Dekoracje Domu Towarzystwa Lekarskiego przy ul. Reja w Krakowie - Balustrada z motywem liści kasztanowca na klatce schodowej.

Projekty kostiumów do dramatu „Bolesław Śmiały”

Biskup Stanisław Strzemion

Królowa Matka Królowa Żona

Strój Lajkonika zaprojektowany w 1904 roku przez S. Wyspiańskiego, przechowywany w Muzeum Historycznym w Krakowie.

WYSPIAŃSKI

RYSOWNIK Reformator polskiej grafiki książkowej.

Jego dziełem są ilustracje do „Iliady” Homera w przekładzie Rydla.

Projektował okładki własnych dramatów.

Wyspiański pracował

najpierw jako

ilustrator, a potem

kierownik artystyczny

tygodnika „Życie”.

Kwiaty mniszka. 22 x 18,3cm.

Rysunek,

począwszy od roku

1897,

był wielokrotnie

reprodukowany w

krakowskim "Życiu"

jako winieta lub

przerywnik

Róże. 1904. 30,6 x 42,8cm. Ołówek, akwarela, papier, na odwrocie: okolicznościowa dedykacja.

Bławaty – ilustracja książkowa

Koniczyna– ilustracja książkowa

Irysy – ilustracja książkowa

Karta z Zielnika

Karta z Zielnika

Apollo na Olimpie 1897 (?). Rys. ołówkiem. 21 x 24cm.

Hermes wiedzie duchy bohaterów do głębin Hadesu. 1897. Rys. ołówkiem. 22,5 x 31,3cm.

Apollo razi grotami pomoru. Ok. 1897. Rys. ołówkiem. 10 x 12,5cm. Własność prywatna.

Achilles, którego Pallas za włosy wstrzymała.Ok. 1897. Rys. czarną kredką. 35 x 46,5cm.  Zaginiony.

Okładka dramatu „Wesele”według projektu Wyspiańskiego.

Karykatury wykonane przez Wyspiańskiego

Chopin

Bitwa pod Grunwaldem

WYSPIAŃSKI DRAMATURG

„Wesele” to najbardziej znany dramat tego

twórcy. Inspiracją do napisania utworu było

prawdziwe wesele poety Lucjana Rydla z

chłopką, Jadwigą Mikołajczykówną,

wyprawione w podkrakowskich Bronowicach.

Wyspiański był na tym weselu.

Każda z postaci dramatu ma swój pierwowzór

wśród gości weselnych.

Rydlówka – Muzeum Młodej Polski

Inne dramaty:

„Warszawianka”, „Lelewel”,

„Noc listopadowa”, „Wyzwolenie”,

„Bolesław Śmiały”, „Legenda”,

„Powrót Odysa”, „Meleager”,

„Protesilas i Laodamia”,

„Klątwa”, „Sędziowie”.

WYSPIAŃSKI

POETAWiersze Wyspiańskiego nie były przeznaczone do druku. Artysta wpisywał je najczęściej do listów. Miały charakter osobistych zwierzeń.

„U STÓP WAWELU MIAŁ OJCIEC PRACOWNIĘ”

U stóp Wawelu miał ojciec pracownię,

wielką izbę białą wysklepioną,

żyjącą figur zmarłych wielkim tłumem;

tam chłopiec mały chodziłem, co czułem,

to później w kształty mej sztuki zakułem.

Uczuciem wtedy tylko, nie rozumem,

obejmowałem zarys gliną ulepioną

wyrastający przede mną w olbrzymy:

w drzewie lipowym rzezane posągi.

„JAKŻEŻ JA SIĘ USPOKOJĘ”

Jakżeż ja się uspokoję –

pełne strachu oczy moje,

pełne grozy myśli moje,

pełne trwogi serce moje,

pełne drżenia piersi moje –

jakżeż ja się uspokoję ...

DZIĘKUJĘZA

UWAGĘ