Embed Size (px)
Citation preview
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Pedagogiaj modeloj por distanca lingvolernadoLa kazo de Esperanto
Federico [email protected]
Universita dell’Insubria
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
1 Pri retkursojEn la komenco estigis radio...La unua generacio de retkursoj estis unumediaLa dua generacio de retkursoj estas multmedia
2 La sencevala kalesoNeevitebla legoKial krizis retlernado versio 1?Lernu! kaj la dir-kaj-testa modelo
3 Konstruisme edukadiJam bonaj ideoj konstruisme
4 Kelkaj proponojUnuaj proponoj...Podkasti!VikiumiEldoni per blogoj...kaj aliaj proponojStudi per ideomapojRolludi retletere
5 Konkludoj
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
En la komenco estigis radio...
Lerni esperanton distance
Kursoj por lerni esperanton perrete naskigis jam en la 1990aj.Esperantistaro estas disigita homgrupo, kaj dum la tuta sia historionovaj komunikiloj rapide estis uzitaj por vivteni kontaktojn inter lamembroj, ekzemple per radio.
Lau EdE, la unua radielsendo en esperanto datas 1922, de Newark(Usono) al Londono. Jam en 1933 lingvajn kursojn dissendasstacioj el 14 landoj.
Ronald Reagan kiel radi-anoncisto, 1934-37.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La unua generacio de retkursoj estis unumedia
Lerni esperanton perrete en la 1990aj
Ne surprizas, ke baldau aperis retkursoj post la malkovro de TTT(1990) kaj de la unua krozilo (1993).
Kauze de la malrapideco, la unuaj retkursoj eldonitaj dum la1990aj estis strikte tekst-bazaj kaj ofte kopioj de paper- aulibro-bazaj ekzistantaj lingvokursoj.
Unua leciono de anglalingva ELNA-retkurso, 1997
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La dua generacio de retkursoj estas multmedia
Naskigas eo-portalo por ciu lingvo: Lernu!
Kun la nova miljaro alvenas nova generacio de retkursoj, kiuj uzasmultmedian materialon (auda, skriba, vida, ktp). La plej gravaretejo por lerni esperanton nun estas Lernu!, kiu startis kiel ideo en2000 kaj danke al entuziasmo de TEJO-aktivuloj kaj al subteno de‘Esperantic Studies Foundation’ (ESP) la 21-a de decembro 2002gi estis lancita.
La cefpago de Lernu! en 24 lingvoj, 23/07/2006
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La dua generacio de retkursoj estas multmedia
La enhavo de Lernu! ricas sed iom haosas...
1 12 kursoj (bazaj, progresaj, infanaj...),
2 vortaroj,
3 detalaj priskriboj de la gramatiko (“La tuta Esperanto” deSeppik),
4 elsuteblaj libr(et)oj (ekz. “Fajron sentas min interne” deMatthias),
5 forumoj,
6 virtualaj lecionoj (t.e. gvidanto kaj lernantoj kunvenasperrete),
7 perretaj ekzamenoj,
8 elibroj,
9 amatoraj filmetoj.
La aktuala generala pago de Lernu!...
...kaj la estigonta, pli bona
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La dua generacio de retkursoj estas multmedia
Evaluado de Lernu! kaj proponoj
Lernu! estas la plej bona il(ar)o por lerni esperanton distance. Miacelo estas doni konkretajn proponojn por plibonigi plue, baze demiaj spertoj ce itala nacia projekto por distanca lernado poraltgrada robotistiko, nome TIGER.
Mia startpunkto jenas: ne estas problemo de teknologio sed depedagogio. Alivorte, krom plibonigi la ordigon de la enhavonecesas doni aktivan taskaron por pli efike instrui kaj lerni distancela esperantan lingvon, en amuza maniero.
Cu vi pretas?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La dua generacio de retkursoj estas multmedia
Evaluado de Lernu! kaj proponoj
Lernu! estas la plej bona il(ar)o por lerni esperanton distance. Miacelo estas doni konkretajn proponojn por plibonigi plue, baze demiaj spertoj ce itala nacia projekto por distanca lernado poraltgrada robotistiko, nome TIGER.
Mia startpunkto jenas: ne estas problemo de teknologio sed depedagogio. Alivorte, krom plibonigi la ordigon de la enhavonecesas doni aktivan taskaron por pli efike instrui kaj lerni distancela esperantan lingvon, en amuza maniero.
Cu vi pretas?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Neevitebla lego
La unua fazo de nova medio
Marshall McLuhan en Understanding Media klarigis jam en la1960aj generalan legon de nova medio: kiam alvenas nova medio,gi klopodas sin maski kiel malnova medio por igi generaleakceptata de la publiko.
Lia ekzemplo estis pri la unuaj automobiloj, kiuj estas similaj alsencevalaj kalesoj. De tial, la ‘lego de la sencevala kaleso’.
Kaleso, en la Scienca Muzeo de Milano
Alfa Romeo 2300 Spider Sport, samloke
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kial krizis retlernado versio 1?
La monda krizo de retlernado en la 2000aj
Jam ekde 2001 la nombro de TTT-pagoj en la angla ne estis plu laplejmulto, kaj la tendenco emas al plimultigo de la lingvoj mem.Konsekvence la demando pri tradukado kaj lingvaj kursojdisdoneblaj perrete pli kaj pli kreskas. En esperantaj rondojkonatas la fakto, ke multaj lernantoj alprosksimigas per retkursosed je la fino ili perdigas.
La reta konektado en granda parto de la mondo permesas la uzonde multmedia materialo, tamen tutmonde retlernado vivasprofundan krizon, aparte prilingva. Oni povas serci ekskuzon enteknologio.
Kial do tiu ci krizo?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kial krizis retlernado versio 1?
La monda krizo de retlernado en la 2000aj
Jam ekde 2001 la nombro de TTT-pagoj en la angla ne estis plu laplejmulto, kaj la tendenco emas al plimultigo de la lingvoj mem.Konsekvence la demando pri tradukado kaj lingvaj kursojdisdoneblaj perrete pli kaj pli kreskas. En esperantaj rondojkonatas la fakto, ke multaj lernantoj alprosksimigas per retkursosed je la fino ili perdigas.
La reta konektado en granda parto de la mondo permesas la uzonde multmedia materialo, tamen tutmonde retlernado vivasprofundan krizon, aparte prilingva. Oni povas serci ekskuzon enteknologio.
Kial do tiu ci krizo?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kial krizis retlernado versio 1?
La “dir-kaj-testa” modelo
Gis nun retlernadaj ejoj sekvas la tradicia pedagogia modelo, nome“dir-kaj-testa”. Spertuloj kaj instruantoj ofertas fiksan materialonen laustupa maniero, kaj oni esperas, ke lernantoj absorbas kajeltenas.
Retlernade, tio ofte implikas ensutado de antaupretigitaj materialojfare de la instruantoj. La testfazo igas automata, kaj preskau ciujinteragado inter la lernantoj kaj la lernantoj kaj la instruistoperdigas au igas flanka faktoro, t.e. gi ne rilatas rekte nek kunlecionoj nek kun ekzamenoj.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kial krizis retlernado versio 1?
La “dir-kaj-testa” modelo por retlernadi
Gis nun retlernadaj ejoj sekvas la tradicia pedagogia modelo, nome“dir-kaj-testa”. Spertuloj kaj instruantoj ofertas fiksan materialonen laustupa maniero, kaj oni esperas, ke lernantoj absorbas kajeltenas.
Retlernade, tio signifas la jenan interpreton de interagado: prenu lapagojn de libro, alklakigu la pag-turnojn, kaj finu per memzorgajmultelektaj testoj kiel ekzamenoj, kelkfoje lautdiritaj de terurajparolantaj kapoj – felice, tio neniam okazis en priesperantaj kursoj.
Jen la ofta rezulto...
Ni vidu kie Lernu! sekvas la “dir-kaj-testan” modelon
La kurso “Bildoj kaj demandoj”
Gi sekvas la dir-kaj-testa modelo. Interese, alklake oni havasbazajn informojn pri la vortprovizo, kiu estas ne tro banala formode alklakado.
Testo de la kurso “Vojagu kun Zam”
Same, gi sekvas la dir-kaj-testa modelo. Oni povas audi lafrazojn...
sed oni ne povas testi la kvaliton de propra lautlegado.
Testo de la kurso “Vojagu kun Zam”
Same, gi sekvas la dir-kaj-testa modelo. Oni povas audi lafrazojn... sed oni ne povas testi la kvaliton de propra lautlegado.
Specimeno de la kurso “Ana Pana”
Ana Pana (kaj la sekvo) diferencas de la antauaj danke al larakonto, kiu povas revigligi intereson...
sed kial ne konstruidetektivromanon kun la lernantoj, samkiel rolludado?
Specimeno de la kurso “Ana Pana”
Ana Pana (kaj la sekvo) diferencas de la antauaj danke al larakonto, kiu povas revigligi intereson... sed kial ne konstruidetektivromanon kun la lernantoj, samkiel rolludado?
La kursoj fare de Claude Piron
La bildstrio lau la Zagreba metodo “Kiu estas Jozefo” au la famega“Gerda malaperis!” ne profitis de la nova medio: oni ilin simplekopiis enreten.
Jen klara ekzemplo de sencevala kalesa adaptado.
La kursoj fare de Claude Piron
La bildstrio lau la Zagreba metodo “Kiu estas Jozefo” au la famega“Gerda malaperis!” ne profitis de la nova medio: oni ilin simplekopiis enreten. Jen klara ekzemplo de sencevala kalesa adaptado.
La lingvo-kaj-kulturaj kursoj
Ci tiu kurso, samkiel “Vojago en Esperanto-lando” (bedaurinde nekompleta), superas la aliajn car ili enkondukas specimenojn deesperanta vivo. La adapto de la Kolkera libro tamen estas aliasencevala kaleso.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Lernu! kaj la dir-kaj-testa modelo
Grava rimarko.
Oni ne min miskomprenu. Mi ne diras, ke Gerda malaperis! nevaloras. Mi diras, ke oni devas adapti la lernigan materialon al lamedio.
Pozitiv-pensante: oni povas plibonigi la bonajn jamfaraoj per aliaperspektivo, kiu engagigas pli aktive kaj la lernantoj kaj lainstruantoj.
Cu vi pretas?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Lernu! kaj la dir-kaj-testa modelo
Grava rimarko.
Oni ne min miskomprenu. Mi ne diras, ke Gerda malaperis! nevaloras. Mi diras, ke oni devas adapti la lernigan materialon al lamedio.
Pozitiv-pensante: oni povas plibonigi la bonajn jamfaraoj per aliaperspektivo, kiu engagigas pli aktive kaj la lernantoj kaj lainstruantoj.
Cu vi pretas?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kio estas konstruismo?
Temas pri pedagogia modelo kiu substrekas la rolon de kulturo kajkuntesto en la komprenada proceso. Bazaj referencoj:
la evoluadan perspektivon, t.e. kiel infanoj lernas, influas lahipotezo Proksim-LernoAreo (PLA) lau Vygotsky;
la konaran perspektivon, t.e. kiel homoj strukturasinformadon, influas la skolo de Gregory Bateson;
la edukadan perspektivon, t.e. kiaj iloj efikas por edukado,influas la ideoj de Gredler.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Limoj de la “dir-kaj-testa” modelo
Kio estas lernado? Lernado estas sercado pri signifo. Laukonstruisma vidpunkto, du estas la lernadaj faktoroj malzorge de la“dir-kaj-testa” modelo:
1 instruantoj povas kaj volas lerni de la lernantoj (principo deretroagado, lau Gregory Bateson)
2 sen aktiva partopreno de la lernanto en konstruado, t.e.lerni-per-fari, sli tute ne povas lerni pri la lernado (principo demetalernado, au lernolernado).
Sen retroagado nek metalernado finvenkas la plej grava malamikode lernado: enuo.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Limoj de la “dir-kaj-testa” modelo
Kio estas lernado? Lernado estas sercado pri signifo. Laukonstruisma vidpunkto, du estas la lernadaj faktoroj malzorge de la“dir-kaj-testa” modelo:
1 instruantoj povas kaj volas lerni de la lernantoj (principo deretroagado, lau Gregory Bateson)
2 sen aktiva partopreno de la lernanto en konstruado, t.e.lerni-per-fari, sli tute ne povas lerni pri la lernado (principo demetalernado, au lernolernado).
Sen retroagado nek metalernado finvenkas la plej grava malamikode lernado: enuo.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Limoj de la “dir-kaj-testa” modelo
Kio estas lernado? Lernado estas sercado pri signifo. Laukonstruisma vidpunkto, du estas la lernadaj faktoroj malzorge de la“dir-kaj-testa” modelo:
1 instruantoj povas kaj volas lerni de la lernantoj (principo deretroagado, lau Gregory Bateson)
2 sen aktiva partopreno de la lernanto en konstruado, t.e.lerni-per-fari, sli tute ne povas lerni pri la lernado (principo demetalernado, au lernolernado).
Sen retroagado nek metalernado finvenkas la plej grava malamikode lernado: enuo.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Limoj de la “dir-kaj-testa” modelo
Kio estas lernado? Lernado estas sercado pri signifo. Laukonstruisma vidpunkto, du estas la lernadaj faktoroj malzorge de la“dir-kaj-testa” modelo:
1 instruantoj povas kaj volas lerni de la lernantoj (principo deretroagado, lau Gregory Bateson)
2 sen aktiva partopreno de la lernanto en konstruado, t.e.lerni-per-fari, sli tute ne povas lerni pri la lernado (principo demetalernado, au lernolernado).
Sen retroagado nek metalernado finvenkas la plej grava malamikode lernado:
enuo.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Limoj de la “dir-kaj-testa” modelo
Kio estas lernado? Lernado estas sercado pri signifo. Laukonstruisma vidpunkto, du estas la lernadaj faktoroj malzorge de la“dir-kaj-testa” modelo:
1 instruantoj povas kaj volas lerni de la lernantoj (principo deretroagado, lau Gregory Bateson)
2 sen aktiva partopreno de la lernanto en konstruado, t.e.lerni-per-fari, sli tute ne povas lerni pri la lernado (principo demetalernado, au lernolernado).
Sen retroagado nek metalernado finvenkas la plej grava malamikode lernado: enuo.
Same, perbilde
taskfaro
Instruanto
proponas taskon
lernanto
retroagado
estighas demandoj
restrukturado
fino
metalernado
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel okazas lernado? La konstruisma vidpunkto
Lau konstruismo, lernado okazas per konstruo, au eltrovo, dereguloj kaj mensaj modeloj. Alivorte, ni kreas niajn lensojn porinterpreti la mondon.
Ni difinas lernunuo kiel unu sensodonacado al (mensa) mondo.Tio valoras kaj por lernantoj kaj por instruantoj, au trejnantoj.
Do, lernado estas konstanta arigo kaj disigo de lernunuoj kiujkombine konstruas modelojn kaj regulojn. Lernado kaj metalernadookazas samtempe.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel okazas lernado? La konstruisma vidpunkto
Lau konstruismo, lernado okazas per konstruo, au eltrovo, dereguloj kaj mensaj modeloj. Alivorte, ni kreas niajn lensojn porinterpreti la mondon.
Ni difinas lernunuo kiel unu sensodonacado al (mensa) mondo.Tio valoras kaj por lernantoj kaj por instruantoj, au trejnantoj.
Do, lernado estas konstanta arigo kaj disigo de lernunuoj kiujkombine konstruas modelojn kaj regulojn. Lernado kaj metalernadookazas samtempe.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel okazas lernado? La konstruisma vidpunkto
Lau konstruismo, lernado okazas per konstruo, au eltrovo, dereguloj kaj mensaj modeloj. Alivorte, ni kreas niajn lensojn porinterpreti la mondon.
Ni difinas lernunuo kiel unu sensodonacado al (mensa) mondo.Tio valoras kaj por lernantoj kaj por instruantoj, au trejnantoj.
Do, lernado estas konstanta arigo kaj disigo de lernunuoj kiujkombine konstruas modelojn kaj regulojn. Lernado kaj metalernadookazas samtempe.
Lernunuoj estas la brikoj de lernado
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel ni asimilas novan informadon
Informoj kiuj konfirmas regulon fortikigas nian konaran modelon.
Informoj kiuj malkonfirmas regulon sangas nian konaran modelon.
Konsekvence, ec eraro povas doni senson, t.e. igi lernunuo.
Aliflanke, informojn kiujn ni ne kapablas lokigi en nia nuna konaramodelo simple oni foretas.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel ni asimilas novan informadon
Informoj kiuj konfirmas regulon fortikigas nian konaran modelon.
Informoj kiuj malkonfirmas regulon sangas nian konaran modelon.
Konsekvence, ec eraro povas doni senson, t.e. igi lernunuo.
Aliflanke, informojn kiujn ni ne kapablas lokigi en nia nuna konaramodelo simple oni foretas.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel ni asimilas novan informadon
Informoj kiuj konfirmas regulon fortikigas nian konaran modelon.
Informoj kiuj malkonfirmas regulon sangas nian konaran modelon.
Konsekvence, ec eraro povas doni senson, t.e. igi lernunuo.
Aliflanke, informojn kiujn ni ne kapablas lokigi en nia nuna konaramodelo simple oni foretas.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel ni asimilas novan informadon
Informoj kiuj konfirmas regulon fortikigas nian konaran modelon.
Informoj kiuj malkonfirmas regulon sangas nian konaran modelon.
Konsekvence, ec eraro povas doni senson, t.e. igi lernunuo.
Aliflanke, informojn kiujn ni ne kapablas lokigi en nia nuna konaramodelo simple oni foretas.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel enkonduki kontruismon en prilingvan retlernadon?
Fokusi je komprenado signifas instrui al lernantoj ne antaufabrikitajkonceptoj,
sed male
kiel fari bonajn demandojn;
kiel trovi bonajn respondojn.
Tial oni devas recentrigi la raporton lernanto(j)-trejnanto en lakomuna, kolektiva konstruado de la komprenado.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel enkonduki kontruismon en prilingvan retlernadon?
Fokusi je komprenado signifas instrui al lernantoj ne antaufabrikitajkonceptoj,
sed male
kiel fari bonajn demandojn;
kiel trovi bonajn respondojn.
Tial oni devas recentrigi la raporton lernanto(j)-trejnanto en lakomuna, kolektiva konstruado de la komprenado.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Kiel enkonduki kontruismon en prilingvan retlernadon?
Fokusi je komprenado signifas instrui al lernantoj ne antaufabrikitajkonceptoj,
sed male
kiel fari bonajn demandojn;
kiel trovi bonajn respondojn.
Tial oni devas recentrigi la raporton lernanto(j)-trejnanto en lakomuna, kolektiva konstruado de la komprenado.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La socia sango de la raportoj lernanto(j)-trejnanto
Konstruism-kontekste oni preferas paroli pri ‘trejnanto’ anstatauinstruanto. Fakte, car ciuj lernas dum la lernoprocezo (memoru ladu principojn, retroagado kaj metalernado) la grupo similas pli alsporta teamo ol al lerneja klaso.
Ekzemploj:
lernantoj povas kunlabori lau specifa projektoj;
eraroj estas okazoj lernadi por ciuj, tiel forigante honton aubedauron;
super cio, kaj trejnantoj kaj lernantoj amuzigas dum lernado.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La socia sango de la raportoj lernanto(j)-trejnanto
Konstruism-kontekste oni preferas paroli pri ‘trejnanto’ anstatauinstruanto. Fakte, car ciuj lernas dum la lernoprocezo (memoru ladu principojn, retroagado kaj metalernado) la grupo similas pli alsporta teamo ol al lerneja klaso.
Ekzemploj:
lernantoj povas kunlabori lau specifa projektoj;
eraroj estas okazoj lernadi por ciuj, tiel forigante honton aubedauron;
super cio, kaj trejnantoj kaj lernantoj amuzigas dum lernado.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
La socia sango de la raportoj lernanto(j)-trejnanto
Konstruism-kontekste oni preferas paroli pri ‘trejnanto’ anstatauinstruanto. Fakte, car ciuj lernas dum la lernoprocezo (memoru ladu principojn, retroagado kaj metalernado) la grupo similas pli alsporta teamo ol al lerneja klaso.
Ekzemploj:
lernantoj povas kunlabori lau specifa projektoj;
eraroj estas okazoj lernadi por ciuj, tiel forigante honton aubedauron;
super cio, kaj trejnantoj kaj lernantoj amuzigas dum lernado.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Trispeca klasifikado de konfliktoj
En filozofia artikolo pri aikidoo, japana batalarto, mi klasifikis laeblajn poziciojn de konfliko lau la sekvaj specoj:
1 neniiga pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliras konstantadeprimado – ciuj malvenkas.
2 konkurada pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliraskonstanta vivbatalo – mi gajnas, vi malgajnas.
3 ludarta pozicio. Vivspiralo finfine vastigas kaj elirasintersanga donaco kaj komuna kresko – ciuj gajnas.
Kompreneble, konstruismo situas en la tria speco, la ludarta.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Trispeca klasifikado de konfliktoj
En filozofia artikolo pri aikidoo, japana batalarto, mi klasifikis laeblajn poziciojn de konfliko lau la sekvaj specoj:
1 neniiga pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliras konstantadeprimado – ciuj malvenkas.
2 konkurada pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliraskonstanta vivbatalo – mi gajnas, vi malgajnas.
3 ludarta pozicio. Vivspiralo finfine vastigas kaj elirasintersanga donaco kaj komuna kresko – ciuj gajnas.
Kompreneble, konstruismo situas en la tria speco, la ludarta.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Trispeca klasifikado de konfliktoj
En filozofia artikolo pri aikidoo, japana batalarto, mi klasifikis laeblajn poziciojn de konfliko lau la sekvaj specoj:
1 neniiga pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliras konstantadeprimado – ciuj malvenkas.
2 konkurada pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliraskonstanta vivbatalo – mi gajnas, vi malgajnas.
3 ludarta pozicio. Vivspiralo finfine vastigas kaj elirasintersanga donaco kaj komuna kresko – ciuj gajnas.
Kompreneble, konstruismo situas en la tria speco, la ludarta.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Trispeca klasifikado de konfliktoj
En filozofia artikolo pri aikidoo, japana batalarto, mi klasifikis laeblajn poziciojn de konfliko lau la sekvaj specoj:
1 neniiga pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliras konstantadeprimado – ciuj malvenkas.
2 konkurada pozicio. Vivspiralo kunstrecigas kaj eliraskonstanta vivbatalo – mi gajnas, vi malgajnas.
3 ludarta pozicio. Vivspiralo finfine vastigas kaj elirasintersanga donaco kaj komuna kresko – ciuj gajnas.
Kompreneble, konstruismo situas en la tria speco, la ludarta.
Ni vidu kie Lernu! sekvas plimalpli la konstruismanmodelon
Intersangoj, bonaj ideoj por kontakti homojn
Temas pri enkonduki lernantojn el la forumon, kaj trovisaminteresanojn. Oni povas voki lingvohelpanton laupete kaj-bezone.
Tamen, tiu laborado estas for kaj de la kursoj kaj de laekzamenoj!
Intersangoj, bonaj ideoj por kontakti homojn
Temas pri enkonduki lernantojn el la forumon, kaj trovisaminteresanojn. Oni povas voki lingvohelpanton laupete kaj-bezone. Tamen, tiu laborado estas for kaj de la kursoj kaj de laekzamenoj!
Vidludoj: bonaj ideoj! La ekzemplo de skrablo
Skrablo estas mondfama ludo, perfekta por lerni vortaron. Vipovas ludi kun la komputilo kaj kun homoj.
Kial ne organizivirtualajn rendevuojn kaj poentlimon kiel ekzamena parto?
Vidludoj: bonaj ideoj! La ekzemplo de skrablo
Skrablo estas mondfama ludo, perfekta por lerni vortaron. Vipovas ludi kun la komputilo kaj kun homoj. Kial ne organizivirtualajn rendevuojn kaj poentlimon kiel ekzamena parto?
Enmetu vidludajn matcojn kiel ekzameneroj!
Belaj vidludoj, speciale se ludataj kun homoj, povas valori kielekzameneroj.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Jam bonaj ideoj konstruisme
Dua grava rimarko.
Lernu! devas lau mi havi malpli fiksan manieron ekzameni, latrejnantoj-lingvohelpantoj devas havi rolon, alivorte
for l’ Automatismon!
Ni vidas nun kelkajn konkretajn proponojn por plibonigi retkursojnkiel Lernu!.
Grava rimarko: espereble ili povas valori por ciaj prilingvajretkursoj, t.e. ne speciale esperantaj.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Jam bonaj ideoj konstruisme
Dua grava rimarko.
Lernu! devas lau mi havi malpli fiksan manieron ekzameni, latrejnantoj-lingvohelpantoj devas havi rolon, alivorte
for l’ Automatismon!
Ni vidas nun kelkajn konkretajn proponojn por plibonigi retkursojnkiel Lernu!.
Grava rimarko: espereble ili povas valori por ciaj prilingvajretkursoj, t.e. ne speciale esperantaj.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Jam bonaj ideoj konstruisme
Dua grava rimarko.
Lernu! devas lau mi havi malpli fiksan manieron ekzameni, latrejnantoj-lingvohelpantoj devas havi rolon, alivorte
for l’ Automatismon!
Ni vidas nun kelkajn konkretajn proponojn por plibonigi retkursojnkiel Lernu!.
Grava rimarko: espereble ili povas valori por ciaj prilingvajretkursoj, t.e. ne speciale esperantaj.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Unuaj proponoj...
Novaj retmedioj por la nova retlernado versio 2
Enrete furoras – ne nur esperantuje – novaj tekstoj au retmediojkiel:
1 podkastoj;
2 vikioj;
3 blogoj.
Ni ekzamenu tiujn en kunteksto de distanca lingvolernado.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Podkasti!
Podkastoj kiel helpiloj por la auda parto de la lingvo
Podkasto estas perreta radistacio kiu elsendas laupete. Oni povasauskulti per komputilo au posaudiloj kiel ipodo de Apple.
Unue, oni povas pasive akiri senpage la nunajn podkastojn en laesperanta kiel Ci Tie Nun de Krize, kun belega norma prononco,lau la kriterioj de Wells (1989). Ekzemple, epizodo 18 havasamuzan skecon pri telefona help-sistemo perfekta por enkonduki laesperantajn numerojn.
Esperanta podkasto per Apple iTunes
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Podkasti!
Bazaj uzoj de podkasto
Unue, podkasta elsendo povas uzati por diktao: trejnanto kajlernantoj auskultas frese elsenditan epizodon, kaj poste trejnantoeldonas la gustan transskribon kaj ciuj povas kontroli kion ilikomprenis.
Due, oni povas kreive konstrui tekston pri podkasto. Ekzemple:kiun aktualaon vi taksas pli stranga en epizodo 16? Kial?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Podkasti!
Progresaj uzoj de podkasto
Oni povas pridiskuti cu elsendi propran podkaston, lauteme.Ekzistas multaj manieroj elsendi podkaston tute senpage kaj enfacila maniero.
Ekzemple: kial ne la italaj instruantoj ne lancas la podkaston“Italanto: italaj aferoj klarigitaj en esperanto”? Oni povasprikomenti italajn aferojn (ne nur primovadajn!) al esperantapubliko, kiel ekzemple: kial italaj viroj pasias tiugrade por futbalo?Instruanto igas peranto, lernantoj elsendas opiniojn, jen preta laepizodo.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Vikiumi
Vikio kiel kunlabora skriba retspaco
Vikio estas maniero perrete skribi ajnteme kaj anonime au lauinvito. Gravas, ke ciu retpago ne havas specifan autoron, sed malela informoj estas publike legeblaj kaj ec redakteblaj.
Unue, lingvohelpantoj povas starigi lingvajn demandojn kajrespondojn por lernantoj – per vikio oni evitas haoson tipan kazede forumoj, kie oni ree kaj ree respondas al la samaj demandoj,ciufoje. Oni povas ekzemple citi specimenojn de pionirojn kajkomenti nacilingve por komencantoj, au rekte en esperanto porprogresantoj.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Vikiumi
Vikipedio, la plej sukcesa vikio tutmonde
Vikipedio, la granda libera enciklopedio, estas impresa sukceso dela libersoftvara movado. La esperanta versio estas unu el la plejricaj, nun (25/07/2006) estigas 55 284 artikoloj.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Vikiumi
Baza uzo de Vikipedio: retsercadoj
Trejnanto povas doni al lernanta grupo taskjon uzante vikipedion.Ekzemple, oni povas enkonduki la parizan oran periodon deesperanta literaturo kaj poste proponi profundigojn perelesperantigo de vikipediaj artikoloj. Por tiuj retsercadoj necesasnur krozi vikipedion.
Pli generale, pli efikas instrui lingvon-kaj-kulturon samtempe kajekde la komenco, tiel, ke lernantoj, dum ilia ciutaga vivo, scipovasrespondi al la kutimaj stultaj demandoj: esperanto ne havaskulturon, oni ne povas esprimi cion, ktp.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Vikiumi
Progresaj uzoj de Vikipedio
Ne bezonatas apartaj teknologiaj konoj por kunlabori. Eckomencanto povas profiti de la esperanta vikipedio, ekzemple pertraduko en la nacia lingvo de informoj ankorau malceestaj. Poste,oni povas esperantigi el la nacia lingvo. Generale vikipedianoj estaspli toleraj pri gramatikaaj detaloj ol la tradiciaj esperantistoj,miasperte.
La ebloj praktike, utile, lernoplene kaj aktive kunlabori estassenfinaj. Kroma avantago estas la enirigo de la lernantoj en laparol-komunumo. Alia vikio subteninda estas Bretaro.
Vikipedianoj kunhelpon deziras
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Eldoni per blogoj
Blogo, la nova formo de urnalismo
Blogo estas la plej interesa kaj kompleksa formo de novajretmedioj. Suficas diri, ke temas pri retaj urnaloj kun sola aupluraj autoroj, male al vikioj. Generale blogaj artikoloj kunligas perblogosferoj pri specifaj temoj au interesoj. Estas tre facile eldoniblogon, multe pli ol tradicia retejo.
Krome, blogoj alproksimigas junajn novulojn kaj ili donasmodernan flaron al esperanto.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Eldoni per blogoj
Bazaj kaj progresaj uzoj de blogoj
Per lernoklasa blogo oni povas ekzemple eldoni la rezultojn de laretsercadoj kiuj igas konarbazo por la estontaj komencantoj. Tiellernado de ciuj kreskas (memoru la du principoj: retroagado kajmetalernado).
Progres-uze: malfermi blogon povas eti pontojn inter kulturoj,samkiel podkastoj. Mi esperas, ke www.esperanto.it enhavosfrue en la unua pago novaojn vidpunkte de itala esperantistafederacio, uzante blogon, samkiel www.liberafolio.org, kaj dulingve(itale kaj esperante).
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
...kaj aliaj proponoj
Kromaj proponoj
Mi havas kelkajn kromajn proponojn kiuj mi taksas la plejoriginalaj.
La antauajn oni povas retrovi en la literaturo.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Studi per ideomapoj
ideomapoj por aktiva studado
Ideomapoj estas matematike arbitraj grafoj por bildomontri rilatojninter konceptoj, ekzemple per la libera softvaro FreeMind,freemind.sourceforge.net.
Oni povas konstrui navigmapon por elsutita kopio de PMEG farede Bertilo Wennergren. Tio estas maniero aktive studadi.
Ekzempla ideomapo: pretigi mian kontribuon
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Rolludi retletere
Se vi timas teknologion, suficas retleteri!
Interesa modo estas retletera rolludado. Ekzemple, instruantoenkondukas krimromanan scenaron, ekzemple baze de romanoj deLovecraft, kaj ciu lernanto agas per avataro kiel grupo.
Per simpla dissendolisto (ekz. Yahoo- au Google-grupo) oni povasamuze lerni lingvon kune kun aliaj. La scenarojn oni povas reeproponi al novaj lernantoj, la amuza parto estas, ke laenkondukinto ne scias vere kion homoj decidos fari.
Fine, se la rezulto belas, kial ne publiki la tuton en aparta vikio?
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
Multaj retmedioj = redundanco = pli profunda lernado
Ne tro proteku viajn lernantojn de elfaloj. Lasu ilin grupigi kajmalkovri. Lasu vin surprizi de ili.
Indekso Pri retkursoj La sencevala kaleso Konstruisme edukadi Kelkaj proponoj Konkludoj
DankonBibliografio disdonebla laupete
Mi volas danki Rosario Sica’n por niaj fruktodonaj intersangoj.
Attribuzione - Non Commerciale - Condividi allo stesso modo 2.0 Italia
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.0/it/
Oni povas elsuti ci tiun materialon je: http://purl.org/net/fgobbo
Demandoj?
