140

u yüzden, son günlerde, kurs-tan dönerken bindi¤i belediyeotobüsünde gözlerini kapat›p,

baflka bir yerde oldu¤unu düfllemeal›flkanl›¤›n› gelifltirdi.

Bir zamanlar konusu Paris’te ge-çen bir film izlemiflti; o filmden ençok akl›nda kalan görüntüyse; evdeki

flöminenin yan›nda rengârenk camküreler ve mumlarla süslenmifl olany›lbafl› çam›yd›. T›kl›m t›k›fl otobüsteher akflam o görüntüleri an›msamayaçabal›yor ve bu sayede üstüne yükle-nenlerin a¤›rl›¤›n› pek hissetmiyordu.Normalde d›flar›da kalmas›na asla izinvermezdi babas›. A¤abeyi askerden

Pencere Kenar›nda

‹nsanlar Yaflad›kçaMehmet Ünver

Kent, k›fl geceleri ne kadar da çekilmez oluyor. Rüzgârs›zhavalarda her yan› kaplayan geniz yak›c› is kokusu Fir-devs’in iyice azalm›fl olan yaflama sevincini adeta eritiyor.

B

141

iki aya¤› eksik olarak dönünce ifllerde¤iflmiflti. Gece devriyesinde patla-yan bir may›n ve bilek hizas›ndan ko-pan ayaklar. Devlet çok iyi olmasa dabir çift protez ayak vermiflti.

fiu an evde tek maafla bakan dörtbo¤az vard›. Bir an önce kursu bitiripbir ifl bulmal›yd›. “Hiç de¤ilse Aksaray’da, meydana bakan bir binada otur-sayd›k” diye düflünürdü bazen. Gününneredeyse üçte ikisini pencere kena-r›nda geçiren a¤abeyi geleni, geçeniseyreder, daha azs›k›l›rd›.

flte yine birkurs ç›k›fl›,lambalar› yan-

mayan, puslu, ka-ranl›k soka¤›ylakarfl› karfl›yayd›.Ayaklar› geri gerigiderek eve girdi.Bu kez annesi, hiçde¤iflmeyen gö-rüntüsüyle karfl›-s›ndayd›. ‹çindenso¤an ve ya¤ ko-kular› yükselen birtencereyi tahtakepçeyle kar›flt›-ran fliflmanca, bezgin yüzlü bir ka-d›nca¤›z.

"Ne yemek var anne?""fiehriye çorbas›yla, patates

yeme¤i. Bir avuç k›yma vard›. Katt›miçine."

A¤abeyi saatlerdir oturmaktanuyufltu¤u pencere kenar›ndan zorluklatoparlan›p gelince hep beraber sofrayaoturdular. fiu kurs bir an önce bitse.

Söz verdikleri gibi iyi bir ifl bulabilse.Hiç de¤ilse elleri biraz rahatlasayd›.A¤abeyinin hiç k›z arkadafl› olma-m›flt›. Eskiden de içine kapan›kt›. ‹lkgünler herkes "geçmifl olsun"a gel-miflti. fiimdiyse mahalleden deli-kanl›lar bile u¤ramaz olmufllard›.Onun için bir fleyler yapmak istiyordu.Örne¤in, gidip televizyonu uydudanaltm›fl kanal yay›n› çeken komflu Fe-hamet han›ma rica etse, belki kendievlerine de bir kablo uzat›p o güzelim

yabanc› kanallar› seyretmelerinisa¤lard›. Koca uydu anteni iki eve deyeterdi herhalde. Belki maçlar davard›r. Böylelikle a¤abeyi daha azs›k›l›rd›. Oysa Fehamet Han›m, ya¤-murlu günde adama bir kafl›k su ver-meyen cinstendi. Babas›n›n emeklimaafl› ile elektrik ve su faturalar› ancaködeniyordu, yeni bir masraf kap›s›açamazlard›.

BD EK‹M 2013

‹çinden so¤an ve ya¤ kokular›yükselen bir tencereyi tahtakepçeyle kar›flt›ran fliflmanca,bezgin yüzlü bir kad›nca¤›z.

‹

142

Allah’tan a¤abeyinin sabahtanakflama kadar nöbet tutar gibi oturdu-¤u cam kenar›ndan bak›ld›¤›nda soka-¤›n ana caddeyle birleflti¤i yerdekiotobüs dura¤› görünüyordu. En az›n-dan vas›talara binip, inen kalabal›klar›seyrederek vakit öldürme flans› vard›.

‹yi de nereye kadar. Mevsim k›flt›.Bunun yaz› var, bahar› var... Akranlar›gezmelerde, k›z peflinde koflarken, o,hep cam kenar›nda pinekleyecekmiydi? Henüz askerdeyken helal sütemmifl bir k›z bile aram›flt› anas›.Tezkere ald›¤›nda hemen bafl göz ede-cekti o¤lunu. Ayaklar›n› bir mezradab›rak›p gelece¤ini bilemezlerdi o s›ra-lar. fiimdilerde “evlilik” kelimesi bilekonuflulmuyordu evde. Onun için birfleyler yapmal›, gün boyu pencere ke-nar›nda pinekleyen aslan gibi de-likanl›y› yeniden canland›rmal›yd›.A¤abeyinin zorlanmadan yapabilece¤i

bir ifl bulabilselerdi hiç de¤ilse. Baz›flirketler özürlülere ve gazilere önceliktan›yorlarm›fl. Nereden bulacaklar?Nas›l baflvuracaklar? Sa¤a, sola uygunbir ifl ç›kar diye söylemifllerdi iflte.

Akflam yeme¤i sonras› hep ayn›fleyler tekrarlan›yor. Annesi yine mut-

fakta, a¤abeyi elindesigaras›yla cam kena-r›nda, babas› ise divan-da oturmufl televizyon-daki hava durumunuizliyor. Can› s›kk›n.Banyonun suyu alt katas›z›yormufl. fiikâyet et-mifller. Bir de bu masrafç›kt›. Bütün bunlar onaçok fazla geliyor. ‹çidaral›yor. Ayr› bir odas›olsa kapan›p saatlercea¤layacak. Gecelerisalondaki çekyat› aç›porada yat›yor. A¤abe-yiyse küçük sand›kodas›nda. Hepsi birlik-teyken ortama hâkim

olan suskunlukta televizyonun sesidaha belirgin duyuluyor. Kent ha-berlerini veren spiker tane, tane ko-nufluyor:

stanbullulara müjde: Önümüzdekiay temeli at›lacak olan h›zl› tram-vay hatt›n›n en geç on dört ay

içinde bitirilerek en uzak semtlerdeyaflayan vatandafllar›m›z›n ça¤dafl birtoplu ulafl›m hizmetine kavuflmas›planlanmaktad›r. Ayr›ca bölgeye birDisneyland E¤lence Park› yap›lmas›da gündemde…”

Firdevs birden gözlerini sevinçle

BD EK‹M 2013

fiu kurs bir an önce bitse.Söz verdikleri gibi iyi bir iflbulabilse. Hiç de¤ilse elleribiraz rahatlasayd›.

‹

143

televizyona dikti. Söz konusu rayl›sistemin güzergâh›nda kendi muhitleride vard›. Ekranda görünen tramvaymaketi belediyenin bu hatta çal›flt›ra-ca¤› modern araca aitti. Gördüklerigözlerini kamaflt›rm›flt›. Demek kiyak›nda soka¤›n bafl›ndan k›rm›z›,beyaz renkleriyle modern bir tramvaygeçecekti. Birdenbire içi ayd›nland›.Kendisini, on dört ay sonra o tramvayakurulmufl olarak eve dönerken düflle-di... Ayd›nl›k ve havadarbir ulafl›m arac›ndayd›.Kimse ter kokmuyor,kimse üstüne abanm›yor-du. Cam kenar›ndakikoltuklardan birine otur-mufl, sevdi¤i dekorasyondergisini okuyordu. Buarada tramvay ›fl›l, ›fl›lcaddelerde ilerliyor, yol-cular›n yüzleri gülü-yordu. Muhitlerine geldi-¤inde inip gösterifllisokak lambalar›n›n gün-düz gibi ayd›nlatt›¤› par-ke tafl› döflenmifl sokaktaneve do¤ru ilerliyor, içerigirdi¤inde annesini halin-den memnun, babas›n›ysadergide gördü¤ü yama desenlikoltukta oturmufl a¤abeyiyle birliktedev ekran televizyonda futbol maç›izlerken buluyordu. Üstelik ellerindebirer flifle bira vard›. A¤abeyininayaklar› yine eksikti ama o kadar daolsundu. Modern bir cadde tramvay›neredeyse kap›lar›na kadar gelmiflti.Art›k otobüs, minibüs korkusu yüzün-den evde t›k›l›p kalm›yor, köfle bafl›n-dan tramvaya binip Taksim’de iniyor,

özürlü asansörünü kullanmaya bilegerek duymuyor çünkü protezleri t›k›r,t›k›r yürüyordu. ‹stiklal caddesindek›zl› erkekli arkadafl grubuyla buluflu-yor, hep beraber önce bir sinemayasonra da e¤lence yerine gidiyorlard›.Art›k cam kenar›nda suskun otur-muyor, sigara dumanlar› ve tavlatak›rt›lar›yla dolu olan o pis mahallekahvesinin kap›s›ndan bile geçmiyor,kendisini unutan arkadafllar›na yüz

vermiyor, dertli, dertli sigara içipuzaklara dal›p gitmiyordu. Onunyerine inci diflli, ipek saçl› k›z arkada-fl›yla parklarda el ele dolafl›yorlard›.Kendisiyse onlar›n mutlulu¤unu uzak-tan izleyip bugünlerine flükrediyordu.

ma o da ne? Babas›n›n k›z-g›n ve isyankâr sesi bir an-dabu güzelim düfllerden s›yr›l›p

gerçe¤e dönmesine neden oluyor:

BD EK‹M 2013

Birdenbire içi ayd›nland›.Kendisini, on dört ay sonra otramvaya kurulmufl olarak evedönerken düflledi...

A

144

"On dört ayda zor bitirirler o tramvayhatt›n›. Daha on senedir kanalizasyon-lar› yapamad›lar. La¤›mlar ortal›¤aak›yor. Hem paralar› Disneyland’larafilan harcayacaklar›na halk ekme¤infiyat›n› düflürsünler. Millet ekmekderdinde."

flte yine o bildik k›rg›n, öfkeli,karamsar babas›. A¤abeyi yinecam kenar›nda sigara içiyor, an-nesi yine mutfakta. Gerçekte de-

korasyon dergisine verecek paras› dayoktu. Arkadafllar›ndan ödünç al›yor-du. Bu durumda bütün o düfllediklerisilinip gidecek miydi yani? Hay›r!!Ya¤ma yok. Güzelim düfllerinin y›k›l-mas›na asla izin vermeyecekti.

Ertesi gün, ö¤le yeme¤inden he-men sonra, kursa gitmek için soka¤aç›kt›¤›nda, ilk ifl olarak caddede kaz›yapan iflçilerin yan›na gidiyor Firdevs:

"Kolay gelsin.""Hofl geldin bac›m.""Bu çal›flma tramvay hatt› için

de¤il mi?""Yok, bac›m, buralara ana kana-

lizasyon borusu döflenecek de onuniçin kaz›yoruz."

"Belki sizin kaz› çal›flman›zdan

sonra tramvay hatt›n›döflemeye bafllarlar."

"Valla ben tramvayfilan bilmem. Zaten mü-teahhit param›z› verme-di. Yak›nda biz de b›ra-

k›r›z. Ondan sonra ne olur bilmem.Para yok ki belediyede."

Hay›r... Cahil bir amele güzelimdüfllerini y›kamazd›. Koskoca yöneti-ciler, televizyon kanallar› yalan söyle-yecek de¤illerdi herhalde. E¤er ondört ayda bitecek dedilerse bir bildik-leri vard› muhakkak.

›fl mevsiminin iç karart›c›ö¤leden sonralar›, insan›nsurat›na vuran sulu karlar›,

bacalardan ç›kan geniz yak›c› duman-lar›yla iyice yerleflti¤i günlerden birin-de kurs ç›k›fl› yine ayn› belediye oto-büsüyle eve döndü. Annesi yine mut-fakta, babas› yine divanda, a¤abeyiyine elinde sigarayla cam kenar›nday-d›. Gözü televizyonda akflam haberle-rini veren spikere iliflti. Tok ve güzelbir sesle kent haberlerini sunuyordu:

"‹stanbullulara kötü haber: ...Tramvay› Hatt› Projesi kentin tarihidokusuyla uyuflmad›¤› için iptal edildi.Bu geliflme üzerine BüyükflehirBelediyesi, tramvay hatt› için An›tlarKurulunun da kabul edece¤i baflkabir güzergâh bulunana kadar çal›flma-lar›n durduruldu¤unu aç›klad›...”•

mehmetunver@butundunya.com.tr

BD EK‹M 2013

"On dört ayda zor bitirirler otramvay hatt›n›. Daha onsenedir kanalizasyonlar›yapamad›lar.

‹ K

yanl›fl yapman› engeller:

1- fiah›s ve olaylar› ak›l ve kalp süzgecinden geçirmek2- Hak yememek2fiey