31
LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA: EL REGISTRO DE ACTOS COMUNES DEL ARZOBISPO GUILLERMO DE AGRIFOLIO (1348-1350). Pilar Pueyo Colomina Universidad de Zaragoza Guillermo de Agrifolio (Aigrefeuille) fue titular de la sede cesarau- gustana unos tres años, de 1347 a 1350, hasta que fue nombrado por Cle- mente VI cardenal de Santa María de Trastevere'. Su breve gobierno coin- cidió con la llegada de la peste bubónica a los territorios sometidos a su jurisdicción espiritual 2 . Esta epidemia provocó una gran mortandad y, tal como se desprende de la lectura del registro de actos comunes correspon- diente a este prelado, una parte de los miembros que componían la socie- dad eclesiástica de este arzobispado no se libró de ella, ya que se advierte un considerable aumento de curatos vacantes respecto al periodo prece- dente, y que fueron provistos de nuevo en este tiempo3. /Para más información sobre la vida de este prelado, véase PUEY0 dOLOMINA, P.: "Algunas noti- cias sobre el registro de actos comunes del arzobispo de Zaragoza, Guillermo de Agrifolio (1347-1350)" (en prensa). 2Sobre este tema, véase, por ejemplo: UBIETO ARTETA, A.: "Cronología del desarrollo de la peste negra en la Península Ibérica". Cuadernos de Historia. Anexos de la revista Hŭpania, 5 (1975), pp. 47-66; SOBREQUES, J.: "La peste negra en la Península Ibérica". Anuario de Estudios Medievales, VII (1970- 71), pp. 67-102; LOPEZ DE MENESES, A.: "Documentos acerca de la peste negra en los dominios de la Corona de Aragdn". Estudios de la Edad Media de la Corona de Aragón, VI (1956), pp. 291-444; SESMA MUÑOZ, J. A.: " La población aragonesa ante la crisis demográfica del s. XIV. El caso de la comunidad de Teruel (1342-1385). Estudios de H° Medieval. Homenaje a Luis Suarez. Secretariado de publicaciones. Universidad de Valladolid, (s.a.), pp. 457-471. 3 En el registro del arzobispo anterior, Pedro de La Jugie, se anotaron tan sédo tres colaciones de beneficios (cfr. las regestas n ŭ meros 84, 86 y 241 en el trabajo de PUEY0 COLOMINA, P.: "El registro de actos comunes del arzobispo de Zaragoza, Pedro de La Jugie". Aragán en la Edad Media, IX (1991), pp. 291 y 308). 705

Peste Negra

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Pueyo Colomina

Citation preview

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA:EL REGISTRO DE ACTOS COMUNES DEL

    ARZOBISPO GUILLERMO DE AGRIFOLIO (1348-1350).

    Pilar Pueyo ColominaUniversidad de Zaragoza

    Guillermo de Agrifolio (Aigrefeuille) fue titular de la sede cesarau-gustana unos tres aos, de 1347 a 1350, hasta que fue nombrado por Cle-mente VI cardenal de Santa Mara de Trastevere'. Su breve gobierno coin-cidi con la llegada de la peste bubnica a los territorios sometidos a sujurisdiccin espiritual2. Esta epidemia provoc una gran mortandad y, talcomo se desprende de la lectura del registro de actos comunes correspon-diente a este prelado, una parte de los miembros que componan la socie-dad eclesistica de este arzobispado no se libr de ella, ya que se advierteun considerable aumento de curatos vacantes respecto al periodo prece-dente, y que fueron provistos de nuevo en este tiempo3.

    /Para ms informacin sobre la vida de este prelado, vase PUEY0 dOLOMINA, P.: "Algunas noti-cias sobre el registro de actos comunes del arzobispo de Zaragoza, Guillermo de Agrifolio (1347-1350)"(en prensa).

    2Sobre este tema, vase, por ejemplo: UBIETO ARTETA, A.: "Cronologa del desarrollo de la pestenegra en la Pennsula Ibrica". Cuadernos de Historia. Anexos de la revista Hpania, 5 (1975), pp. 47-66;SOBREQUES, J.: "La peste negra en la Pennsula Ibrica". Anuario de Estudios Medievales, VII (1970-71), pp. 67-102; LOPEZ DE MENESES, A.: "Documentos acerca de la peste negra en los dominios de laCorona de Aragdn". Estudios de la Edad Media de la Corona de Aragn, VI (1956), pp. 291-444; SESMAMUOZ, J. A.: " La poblacin aragonesa ante la crisis demogrfica del s. XIV. El caso de la comunidadde Teruel (1342-1385). Estudios de H Medieval. Homenaje a Luis Suarez. Secretariado de publicaciones.Universidad de Valladolid, (s.a.), pp. 457-471.

    3 En el registro del arzobispo anterior, Pedro de La Jugie, se anotaron tan sdo tres colaciones debeneficios (cfr. las regestas n meros 84, 86 y 241 en el trabajo de PUEY0 COLOMINA, P.: "El registrode actos comunes del arzobispo de Zaragoza, Pedro de La Jugie". Aragn en la Edad Media, IX (1991),pp. 291 y 308).

    705

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    El citado registro est incluido en el primer volumen de esta serie4,conservado en el Archivo Diocesano de Zaragoza, en donde se recogeparte de la documentacin generada en este lapso de tiempo por los vica-rios generales, Geraldus Rogeti y Mancipius Mancipii Fabri, administra-dores de esta dicesis en ausencia de su prelado, cuya residencia habafijado en la corte papal. Exactamente ha quedado la producida en el lti-mo trimestre del ario 1348 5 , la de todo el ario 1349 6 y la de los dos primerosmeses del ao 1350, adems de algn documento fechado en marzo y unoen abril. En conjunto, los asientos registrados superan la cifra del millar.

    En esta fuente documental, como es sabido, se anotan los asuntos quediariamente se tramitan en la administracin diocesana, siendo su temti-ca muy variada'. Sin embargo, en los primeros asientos conservadoscorrespondientes al ario 1348 y en buena parte de los del ario siguientepredominan, casi con exclusividad, unas materias muy concretas que sepueden reducir a colaciones de beneficios y, en menor nmero, a permisospara confiar la cura de almas a un sacerdote o para no residir en su parro-quia. No es extraa esta coincidencia, ya que se trata del momento en quese extiende la peste negra en esta dicesis o en el inmediato posterior.Este registro se convierte as en fuente de gran inters para el estudio deesta cuestin, si bien desde un aspecto parcial y exclusivamente eclesisti-c08. Proporciona una rica informacin sobre la incidencia de esta epidemiaen los titulares de las parroquias de la dicesis de Zaragoza y, en menormedida, entre los racioneros de ciertas iglesias.

    Este volumen se titula Registro de actos comunes y ordenes de 1346, 1347, 1348, 1349, 1350, 1376,1389, (a lpiz, 1374). Los primeros folios contienen la documentacin generada en los aos 1345-1347,correspondiente al gobierno del prelado Pedro de La Jugie, y la producida durante el mandato del arzo-bispo Guillermo abarca los folios 52 al 202, estando en blanco los folios 123v., 124, 125 y 143.

    5Quedan tambin tres documentos fechados en mayo del ao 1347 (Archivo Diocesano de Zaragoza.Registro de Actos Comunes (en adelante se citar: ADZ. RAC.), f. 52-53). En el manuscrito, al principio,los asientos no estn ordenados cronolgicamente, tras estos tres primeros estn apuntados los otorgadospor el vicario Geraldus durante los meses de septiembre a diciembre del ao 1349 (ff. 54 a 64) y despus,varios documentos datados en enero, marzo y abril de 1350 (ff. 64v.-67). Dos de los dados en enero sevuelven a escribir ms adelante y aparecen de nuevo en su lugar correspondiente (ADZ. RAC., ff. 64v. y190v.; ibidem, ff. 65 y 193r.-v.) y cfr. PUEY0 COLOMINA, P.: "Algunas noticias... ", nota 8.

    Del ao 1349 se ha conservado la documentacin emanada por los dos vicarios generales durante losmeses de octubre a diciembre, uno desde la sede fija y el otro itinerante por la dicesis (cfr. PUEY0COLOMINA, P.: "Algunas noticias...".).

    7Como muestra de algunos de los aspectos tratados, vase por ejemplo, PUEY0 COLOMINA, P.:"Algunas noticias...", o los trabajos de . CARCEL ORTI, M M.: "Un registro de colaciones de la Curiaepiscopal valentina (1349-1350). Boletn de la Sociedad Castellonense de Cultura, LXVII (1991), pp. 181-262; "Notas de cancillera en los registros episcopales del obispo Hugo de Fenollet (1348-1356). Historia.Instituciones. Documentos (en prensa) y "Las tasas episcopales de la curia valentina y el gratis en la pri-mera mitad del siglo XV" (en preparacin).

    8Asi se ha utilizado ya en la dicesis de Valencia (cfr. CARCEL ORTI, M M.: "Un registro de cola-ciones...", pp. 199-204). Otros trabajos basados en documentacin eclesistica son los de KERN, H.: "Lapeste negra y su influjo en la provisin de los beneficios eclesisticos". VIII Congreso de Historia de laCorona de Aragn, II-I (1969), pp. 71-83; TRENCHS ODENA, J.: "La Archidicesis de Tarragona y la

    706

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    1. EL REGISTRO Y SUS DOCUMENTOS: COLACIONES Y LICENCIAS.

    El registro de actos comunes de Guillermo de Agrifolio comienza afinales de septiembre de 1348 y abarca, prcticamente sin interrupcin,hasta febrero de 1350, como se ha indicado anteriormente. El n mero dedocumentos registrados y conservados relativos a colaciones de beneficiossuman algo ms de 3009, de los que ms de la mitad estn datados en elario 1348, aprecindose una notable disminucin a medida que transcurreel ao siguiente, mientras que no Ilegan al centenar el de licencias.

    Debido al propio carcter de la fuente, los documentos expedidos porla escribana de este arzobispo se copiaban extractados y reducidos a susdatos fundamentales, como se haca en el libro registro del prelado ante-rior, Pedro de La Jugie, en donde, al igual que en ste, se abreviaba la inti-tulacin y salutacin, del protocolo inicial; del texto, la parte dispositiva sereproduca en su totalidad, mientras que la data se acortaba con frecuen-cia en alguno de sus elementos w. Esto se cumpla regularmente cuando seescriban las colaciones de beneficios, pero no cuando se trataba de permi-sos para confiar la cura de almas o de residencia, los cuales solan apuntar-se muy resumidos y adems comenzaban por la data o con la frase: fuitconcessa littera licentie, en lugar de la intitulacin.

    Ahora bien, cuando se anotaba por primera vez un determinado tipodocumental, o cuando en alguna ocasin se copiaba el formulario utilizadopara la redaccin de alguno, o cuando se produca un cambio en la direc-cin del vicariato -por ejemplo cuando el vicario Mancipius sustitua alvicario Geraldus- entonces el documento se registraba completo o casi.Por esto, se pueden esbozar algunas notas caractersticas de los siguientestipos diplomticos Collatio vicariae, Exequtoria, Licentia committendicuram. Todos ellos pertenecen al gnero epistolar, a los que hay que aa-dir un acta notarial que contiene la resigna o renuncia de un beneficio.

    La mayora de los documentos son colaciones de beneficios, denomi-nados en la fuente Collatio vicariae, rectoriae... Se trata de la concesin deun beneficio vacante, hecha por parte de la autoridad eclesistica a un cl-

    peste negra: los cargos de la catedral". VIII Congreso de Historia de la Corona de Aragn, 11-1 (1969), pp.45-64; GYUG, R.: "The Effects and Extent of the Black Death of 1348: new evidence for clerical mortalityin Barcelona". Mediaeval Studies, 45 (1983), pp. 385-398; UTTERBACK, K.T.: "The Date of Compositionof Bishops Registers from the Plague Years in the Diocese of Barcelona". Journal of Ecclesiastical His-tory, 39 (1988), pp. 412-432.

    9No hay que olvidar que el n mero de asientos no se identifica con el de personas porque, aunque lavacacin del curato sola ser por fallecimiento del titular, tambin hay ejemplos de promocin de unprroco a otra iglesia, en cuyo caso su nombre puede citarse en dos o tres ocasiones, dependiendo de sutrayectoria sacerdotal.

    ioCfr. PUEY0 COLOMINA, P.: "El registro de actos...", p. 273.

    707

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    rigo que reune los requisitos para poseerlo. Su formulario se asemeja a lasbulas emanadas por la Cancillera Pontificia para la provisin de vacan-tes". Por el contrario, apenas queda registrada la instalacin o toma deposesin de un beneficio, documento al que en este registro no se le daningn nombre especfico, pero en el de Pedro de La Jugie se le llamabaExequtoria 12 . En l se manda a los que se mencionan como ejecutores enla colacin de un beneficio, que son prrocos o sacerdotes de iglesias pr-ximas, presenten al nuevo beneficiado en su parroquia.

    Otro grupo de cartas est formado por los permisos concedidos a losprrocos para poder elegir a un sacerdote que ejerza la cura de almas ensu nombre -Licentia committendi curam ya por no estar capacitado paradesemperiarla personalmente al no haber alcanzado el presbiterado, yapor tener que ausentarse de la parroquia al estar al mismo tiempo al servi-cio del arzobispo, del rey, de un noble...., o sirviendo una racin que poseeen otra iglesia, o cursando estudios, en cuyo caso normalmente junto conla licencia para confiar el curato se acomparia la de no residir durante undeterminado tiempo en la misma". Por otra parte, tambin se encarga ladireccin de un curato vacante a un presbtero por fallecimiento del titu-lar.

    Resta mencionar, por ltimo, el documento por el que el titular de unbeneficio lo resignaba o renunciaba ante el vicario general. Es un actanotarial que comienza con una invocacin verbal-/n Dei nomini- seguidade la data expresada por el ario del Seor (sistema de la Natividad), porindiccin y ario del pontificado, contina con la narracin del hecho y ter-mina dejando constancia de donde se realiz el acto e indicando la presen-cia de testigos, que solan ser dos.

    11 E1 formulario de este tipo documental es muy parecido al que se empleaba en la dicesis de Valen-cia. En los trabajos realizados por las Dras. Crcel y Carbonell apuntan ya esta similitud (cfr. CARCELORTI, M M.: La dicesis de Valencia y sus beneficiados (1501-1538). Tesis de Doctorado indita (Valen-cia, 1979) y CARBONELL BORIA, M' J.: El libro de colaciones de Ramon Gaston (1312-1347). Tesis deDoctorado indita (Valencia, 1989)). Ambas remiten al estudio de TRENCHS ODENA, J.: Diplomatariodel Cardenal Gil de Albornoz. Cancillera Pontificia (1351-1353). Barcelona, 1976, pp. LVIII-LIX.

    12En el registro de Pedro de La Jugie los asientos iban precedidos por una frase que resuma su conte-nido. sta contina escribindose en los anotados en los primeros folios correspondientes al prelado Gui-Ilermo, que coinciden con los documentos copiados por Fernando de Torres, el cual tambin haba traba-jado en la escribana de D. Pedro. Sin embargo no aparece en los folios siguientes que han sido escritospor otra mano. En cuanto al modelo seguido para la redaccin de este tipo documental-Exequtoria- es elmismo en la escribana de Pedro de La Jugie que en la de Guillermo de Agrifolio, lo que nos est indican-do que haba continuidad en los usos diplomticos (cfr. ADZ. RAC. ff. 18v. y 64v.). En la dicesis deValencia, a este mismo documento se le llama Littera comissionis facta rectori ut ipsum ponat in possesio-nem. Su formulario es muy similar (cfr. CARBONELL BORIA, M J.: ob. cit.), como tambin lo es alempleado en la dicesis de Barcelona (cfr. HILLGARTH, J.N.-SILANO, G.: The Register "Notule Com-munium" 14 of the Diocese of Barcelona (1345-1348). (Toronto, 1983)).

    / 3Este tipo de documento se otorgaba tambin en las dicesis de Valencia y Barcelona siguiendo unmodelo parecido (cfr. CARBONELL BOR1A, M' J.: ob. cit. y MARTI BONET, J. M., NIQUI PUIG-VERT, L., MIQUEL MASCORT, F.: Ponv de Gualba, obispo de Barcelona (a 1303-1334). Vitas pasto-rales y Registro de Comunes, vol. 1 (Barcelona, 1983), pp. 40, 194 y 199).

    708

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    Del examen de estos documentos se desprende que la escribana epis-copal de Guillermo de Agrifolio mantena los usos diplomticos de la po-ca anterior. Su discurso documental, salvo el de resigna o renuncia, constade un protocolo inicial compuesto de una intitulacin, direccin y saluta-cin; de un texto formado por narracin, disposicin y clusulas finales; yde un protocolo final con la data".

    1.1. PROTOCOLO

    1.1.1. Intitulacin

    La direccin del vicariato estaba en manos de Geraldus Rogeti y lencabezaba los documentos otorgados desde esta oficina as como losgenerados en sus desplazamientos por las localidades de la dicesis".Cuando se ausentaba de la capital delegaba sus funciones en el vicarioMancipius Mancipii, entonces los asientos empezaban por el nombre deste"

    Por tanto, la intitulacin comienza siempre por el nombre de pila deuno de los dos vicarios generales seguido de un etctera: Geraldus etc., obien Mancipius etc''. Muy pocas veces se escriba Geraldus Rogeti etc., ymucho menos Mancipius Mancipii etc. Todava es ms extrao que se ano-te desarrollada: Mancipius Mancipii Fabri licenciatus in legibus officialiscesaraugustanus vicariu,sque generalis in spiritualibus et temporalibus cumilla clausula quemlibet in solidum reverendi in Christo patris et dominidomini Guillelmi Dei et apostolice sedis gratia electi confirmatique inarchiepiscopum Cesarauguste in remotis agentisi8.

    14Como en los documentos emanados de la escribana de Pedro de La Jugie (cfr. PUEY0 COLOMI-NA, P.: "El registro de actos...", p. 275).

    IsVase la nota 6 del presente trabajo.16E1 tiempo que cada uno de ellos estuvo al frente del vicariato est detallado en mi artculo "Algunas

    noticias...".I7Como curiosidad sealar que en algunos folios se ha anotado Mansipius (ADZ. RAC., ff. 139 al 142).18Se escribi la intitulacin completa en la primera colacin de un beneficio que confiri el vicario

    Mancipius al asumir la direccin del vicariato (ADZ. RAC., f. 132v.).

    709

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    1.1.2. Direccin

    Tras la intitulacin figura la direccin nominal precedida siempre,cuando son colaciones, de la misma expresin de afecto: Dilecto nobis inChristo, que es la que se emplea habitualmente cuando el destinatario esun miembro del bajo clero 19 y es independiente de la categora del benefi-cio, a continuacin el nombre del receptor de ste, su cargo y el nombrede la iglesia y de la dicesis a la que se adscriba. En los permisos, tantopara confiar la cura de almas como para no residir en la parroquia, la fr-mula introductoria era Dilecto in Christo, utilizndose en plural -Dilectisin Christo- en el tipo documental Exequtoria porque siempre va dirigido avarias personas cuyo nombre, en ocasiones, se omite y se anotan slo susttulos.

    1.1.3. Salutacin

    Despus de la direccin viene la salutacin que se expresa, en lascolaciones de beneficios, mediante una frmula relacionada con la frasede afecto usada en la direccin: Salutem et dilectionem, siendo lo normalescribirla abreviada: Salutem etc., mientras que apenas anteponan Salu-tem in Domino20, palabras de sentido piadoso empleadas en los demstipos documentales aunque se dirigieran a los mismos destinatarios. Tanslo en los permisos para no residir se encuentran indistintamente ambasfrmulas.

    1.2. TEXTO

    1.2.1. Prembulo

    En las colaciones de beneficios precede a la narracin un prembuloen el que se alaban los mritos del beneficiado e invariablemente repite lomismo: Tue merita probitatis tuaque laudabilis conversatio quibus apud nosfidedignorum testimonio comendaris nos inducunt ut personam tuam gratiiset favoribus prosequamur. Suele registrarse acortada: Tue probitatis etc.

    I9Cfr. PUEY0 COLOMINA, P.: "El registro de actos...", p. 277. Esta misma frmula se utiliza en ladicesis de Valencia (cfr. CARCEL ORTI, M M.: La dicesis de Valencia... ).

    20Mientras que en la dicesis de Valencia sta es la frmula que se utiliza normalmente (cfr. CAR-CEL ORTI, W M.: La dicesis de Valencia... y CARBONELL BORIA, M J.: ob. cit.). Lo mismo que enla de Barcelona (cfr. HILLGARTH, J.N.-SILANO, G.: ob. cit.).

    710

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    1.2.2. Narracin

    En esta parte se detallan las causas que han originado la expedicindel documento, exponindose stas en cada uno de los tipos en particular.As, en la colacin de un beneficio se explica que ha quedado vacante bienpor fallecimiento del titular o por traslado a otra iglesia, citndose igual-mente el nombre del patrn que ha presentado al candidato, en el caso deque el beneficio se cubra por derecho de patronato. Se inicia esta clusulacon el giro: Hinc est quod".

    En la Exequtoria se relata que el beneficio ha sido ya conferido, repi-tiendo los motivos que provocaron la vacante, los cuales ya se habanexpuesto en el documento precedente de la colacin. Comienza por Cumnos".

    La Licentia committendi curam se conceda por distintas razones,pero slo se especificaba cuando se deba a que el solicitante no habaalcanzado el sacerdocio. Se recordaba que haba sido nombrado reciente-mente prroco y no reuna los requisitos exigidos para cumplir con susobligaciones pastorales. Se une a la salutacin mediante la frmula Cumcuram

    En los permisos para no residir en la parroquia se detallan las causasque justifican su ausencia como servir una racin en otra iglesia, ser fami-liar del arzobispo, por estudios... La variedad de motivos se traduce en unabanico de frases introductorias: Contemplatione..., qua in servitio..., Cumcertis..., Cum propter...

    1.2.3. Disposicin

    En la disposicin se expresa la voluntad del arzobispo. Los documen-tos analizados son concesiones, excepto un mandato.

    Las colaciones de beneficios llevan como verbos dispositivos conferi-mus et providemus. La frmula desarrollada en un beneficio curado era:auctoritate qua fungimur conferimus et providemus de ea teque per traditio-nem cuiusdam libri investimus presentialiter de eadem curamque et regimenipsius tibi nichilominus comittentes. Si el receptor no haba alcanzado el

    2I Cfr. Apndice documental n meros 1 y 2.22Cfr. Apndice documental n mero 3.23Cfr. Apndice documental n mero 5. Si este permiso se concede por otro motivo, se silencia esta

    parte y se pasa directamente al dispositivo, empezando Curam animarum... (cfr. Apndice documentalnmero 4).

    711

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    presbiterado era la siguiente: conferimus et providemus de ea. Teque pertraditionem cuiusdam libri investimus presentialiter de eadem curamque etregimen dicte ecclesie et animarum parrochianorum ipsius tibi postquam adomnes sacros ordines rite promotus fueris comitimus per presentes. No obs-tante, lo habitual era que se anotara etceterada: auctoritate nobis traditaconferimus et de ipsa providemus. Teque per traditionem cuiusdam librietc. curamque etc.; o por medio de una frase ms breve: conferimus aucto-ritate qua fungimur et providemus de ea teque per presentes investimus deeadem.

    En los permisos para no residir en la parroquia, esta clusula va intro-ducida unas veces por las partculas Ea propter, Idcirco..., o bien no llevaninguna. El verbo empleado es concedimus... tenearis minime residere per-sonaliter. Si en el mismo documento se le permite, adems, confiar la curade almas a un presbtero se utiliza otro verbo dispositivo comitimu,s.... Porotra parte, si esta segunda concesin se expide como un documento inde-pendiente lleva tambin los dos verbos que acabamos de serialar -concedi-mus... et.. comitimus - precedidos de las mismas partculas siempre que elbeneficiario de la dispensa no sea sacerdote. Si lo es, el segundo se cambiapor conferimus y se antepone la frase tenore presentium.

    A diferencia de los mencionados, en la Exequtoria los verbos emplea-dos son dicimus et mandamus.... inducatis...., pero no hay variacin en lafrase de enlace con la clusula anterior que continua siendo Ea propter.

    1.2.4. Clusulas finales

    El texto documental concluye con las clusulas finales, variando enlos distintos tipos documentales analizados. Por ejemplo, en la colacin deun beneficio comienzan con una frmula de juramento por la que el desti-natario del mismo se compromete a defender los derechos de la iglesia y aobedecer a sus superiores: prestito etiam per te coram nobis juramentosuper crucem domini et ad santa eius evangelia per te corporaliter tacta deindempnitate ipsius ecclesie et de eiusdem iuribus conservandis et de obe-dientia dicto domino electo eiusque vicariis generalibus et officialibus acsuccessoribus eorumdem nichilhominus per te impendenda. Muy pocasveces se escribe entera, lo corriente es apuntar prestito etc.

    Sigue despus otra frmula por la que se le obliga a observar la resi-dencia personal en la parroquia: Iniungentes tibi quatenus resideas perso-naliter in eadem deserviens eidem prout ipsius vicarie onus et cura exhiguntet requirunt. Y si no es presbtero: Iniungentes tibi quatenus ad omnessacros ordines te facias statutis a iure temporalibus rite promovendi reside-

    712

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    asque personaliter in eadem ecclesia deserviens prout ipsius ecclesie onus etcura exhigunt et requirunt. Como es normal, en lugar de la frase completa,se anota: Iniungentes etc.

    En estas clasulas finales se incluyen tambin las rentas que constitu-yen el cuerpo del beneficio o una expresin general que hace alusin aellas. stas, en' realidad, forman parte del dispositivo y deberan estarescritas unas lneas ms arriba. Posiblemente la frmula desarrollada fue-ra la siguiente: Assignantes tibi pro sustentatione vite tue et onere vicariesupradicte illam integre provissionem et ea iura quam vel que predecessorescui vicarii memorate ecclesie percipere et habere consueverunt hactenus etdebebant. Por lo comn, queda reducida a: Assignantes etc.

    Por otra parte, una Exequtoria, se cierra con dos conminaciones, unaobligativa ...inductum defendatis amoto inde quolibet illicito detentore acfacientes eidem de iuribus redditibus et proventibus ipsius integre responde-ri; a la que sucede otra con censura eclesistica Contradictores et rebelles siqui fuerint auctoritate predicta monicione premissa per censuram ecclesias-ticam et alia iure remedia compescendo.

    Por ltimo, los permisos para no residir en la parroquia incluyen, aveces, una clusula de mandato del estilo de la transcrita a continuacin:Mandantes tenore presentem baiulo Turolii et aliis quorum interest quate-nus tibi vel procuratori tuo legitime de redditibus fructibus et iuribus univer-sisque dicte portionis tibi pro dicto tempore pertinentibus respondeant inte-gre seu faciant responderi nulla a vobis mandata alio expectatio.

    1.2.5. CorroboraciOn y anuncio de validacin

    Slo en las colaciones de beneficios se hace referencia expresa a lacorroboracin del hecho y la frmula empleada era: In quorum omniumtestimonium presentes litteras collationis tibi fieri volumus. Se anuncia, trasesta frase, el sello sigilloque vicariatus in pendenti comunitas". Lo mscomn era apuntar In quorum etc.

    24Cuando el vicario Geraldus se desplazaba por la dicesis validaba los documentos que otorgaba consu sello propio, por no tener el del vicariato. Lo mismo suceda en tiempos del prelado Pedro de La Jugie(cfr. PUEY0 COLOMINA, P.: "El registro de actos...", p. 280).

    713

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    1.3. ESCATOCOLO

    1.3.1. Datacin

    Estos documentos terminan con la data que comienza por Actum etdatum seguida del lugar de expedicin, el da y mes expresado por el siste-ma directo y el ario. Como es habitual, lo normal es que aparezca acortaday falte la data tpica o se date por referencia.

    2. EL REGISTRO Y NOTICIAS SOBRE LAS PARROQUIAS VACANTES

    Tal como se ha expuesto en la parte narrativa, all se explicaban losmotivos que haban generado los documentos estudiados y en ella se con-tienen noticias sobre las bajas o cambios producidos en los beneficios de ladicesis de Zaragoza en el mismo ario 1348 y en el inmediatamentesiguiente, as como del absentismo del clero.

    Cuando se produca un cambio de titular en un beneficio se especifi-caba la causa que lo provocaba y siempre sola ser por fallecimiento o tras-lado. En el primer caso escriban vacantem per mortem, y es posible queen un nmero elevado fuera a consecuencia de la peste, aunque nunca sedeclare abiertamente; en el segundo, se indicaba adonde lo haban promo-vido, normalmente a un curato de mayor categora jurdica o de mayornivel econmico.

    La forma de cubrir los beneficios tambin se refleja en los documen-tos y en aquellos que se haca por derecho de patronato se mencionabanlos nombres de los que presentaban a los candidatos. En esta dicesisestn atestiguados como patronos los siguientes: los arcedianos y los arci-prestes de Belchite, Daroca, Teruel y Zaragoza, el prior, cantor, cambre-ro, obrero, limosnero, enfermero, sacristn y capelln mayor de la Seo,esto es, dignidades y miembros del cabildo de la iglesia de Zaragoza;igualmente las rdenes militares como el castelln de Amposta, el comen-dador de Cantavieja o el maestre de Calatrava; monasterios como el dePiedra, Rueda o San Juan de la Peria; miembros del bajo clero rural comoel vicario y racioneros de las distintas parroquias de la ciudad de Daroca yun laico, el serior de Cariizar.

    Cada uno de ellos ejerca este derecho sobre diferente n mero decuratos. Por ejemplo, el obrero de la Seo lo tena en los de Huesa, Josa,Cortes de Navarra, Maicas, Anadn, Plenas, Muniesa y Moneva; o el cas-telln de Amposta en los de Villarluengo, Grisn, Alfambra, Encinacorba,Mirambel, Fortanete, Sarrin, Villarroya, Alberite, Rodenas, Cantavieja,Nombrevilla, Samper de Calanda y Celadas.

    714

  • .1348757065605550454035302520151050

    oct. enero abril jubo oct.nov. febrero mayo agosto nov.

    dic. marzo junio sept. dic.

    LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    Estos datos a los que se ariade la fecha en que se confirieron los bene-ficios se han plasmado en el cuadro que se adjunta al final del trabajo 25 . Del se desprende que desde finales de septiembre de 1348 hasta febrero de1350 se proveyeron ms de trescientos beneficios en la dicesis de Zarago-za, aunque conviene recordar que hay casos en que un mismo beneficio secubri varias veces en el periodo de tiempo estudiado.

    Ms de la mitad de estos beneficios se ocuparon durante el ltimo tri-mestre del ao 134826. Debieron quedar libres en los meses inmediatamen-te anteriores pues, entre la vacante y su provisin, media un espacio detiempo que en esta poca era breve, a tenor de los datos obtenidos. Portanto, coincide aproximadamente con los meses de la extensin de la pesteen este arzobispado ya que lleg a Teruel a finales de julio y a Zaragozaen la segunda mitad de septiembre y principios de octubre". A partir deenero del ario siguiente la cifra comienza a disminuir progresivamente ydesde junio se va normalizando la situacin.

    25 En este cuadro, dado que la fuente est escrita en latn, he respetado el apellido de los beneficiados.no as el nombre de pila que lo he unificado en nominativo.

    26La media mensual de beneficios provistos de octubre a diciembre fue de unos 58, mientras que en ladicesis de Barcelona ascendi a 71 entre junio y agosto, poco despus de la Ilegada all de la peste (cfr.GYUG. R.: "The Effects and Extent...", p. 990).

    22 UBIETO ARTETA, A.: "Cronologa del desarrollo...". pp. 56 y 58.

    715

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    En la mayora de los casos, como ya se ha indicado, la causa de lavacacin era por muerte del titular; en una minora, por promocin delprroco a otro curato, o por resigna o renuncia y rara vez por permuta, opor reintegracin cuando se trataba de raciones28.

    250

    200

    1 50

    1 00

    50

    0 muerte permuta s.e.

    traslado renunciaresigna reintegracin

    Los beneficios provistos unos eran simples y otros con cura de almas.Los primeros no llegaban a un centenar y en este grupo se incluan lasvacantes producidas en las raciones fundadas en las iglesias de Belchite,Daroca, Fuentes, Montalbn, Teruel, Zaragoza y Zuera, adems de unadecena de capellanas instituidas en distintas parroquias del arzobispado;los restantes, ms de doscientos, eran beneficios curados. Esto supone queuna buena parte de las parroquias de la dicesis de Zaragoza sufrieroncambios en la direccin de los curatos y stos afectaron a los titulares delas iglesias pertenecientes a los cuatro arciprestazgos -Zaragoza, Belchite,Daroca y Teruel- en que entonces estaba dividida.

    Muchos de los cambios se produjeron por muerte del titular y a stese le denominaba vicario, rector o prior, en funcin de la categora jurdicadel curato que poseyera. Esta fuente documental no slo aporta el nme-

    28Cuando no se menciona la causa, se han incluido en un grupo al que se le ha denominado sin especi-ficar (s.e.).

    716

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    ro de curas fallecidos sino su identificacin personal y la nmina de losque en un momento determinado estaban al frente de cada parroquia, ascomo el nombre de su inmediato sucesor en el cumplimiento de las obliga-ciones pastorales". Hay que destacar que alguna vez se di la circunstan-cia de que a un recin provisto no se le Ileg a conferir el curato por habermuerto antes, como fue el caso de Rodericus de Fillera propuesto paracura de Urrea.

    En ciertas parroquias en el nterin entre la muerte del prroco y elnombramiento del nuevo titular se encargaba la cura de almas provisio-nalmente a un sacerdote. En ocasiones, a este mismo sacerdote se le con-fera posteriormente el curato. La duracin de la regencia hasta obtener laposesin definitiva del curato era variable, oscilaba de quince das a unao, siendo lo normal dos o tres meses. As, por ejemplo, la parroquia deAlagn estaba vacante en octubre de 1348 por fallecimiento de Bartholo-meus de Sancto Petro y se confi su direccin a Martinus Anyessa". Unmes ms tarde se le nombr titular de ella.

    Por otra parte, en el plazo de apenas un ao algunas parroquias fue-ron ocupadas por ms de una persona, bien por muerte o por traslado aotro curato ms importante. Su estancia, a veces, no llegaba a un mesmientras que otras permanecan dos, tres, ocho, nueve o un ao. Sirvacomo muestra la parroquia de Villar del Salz que tuvo cuatro curas entreoctubre de 1348 y enero del ao siguiente: vacante por defuncin deDominicus Pauli, el cuatro de octubre se confiri a Dominicus Bartholo-mei; ste muri al mes siguiente y el da quince de noviembre se proveyde nuevo en Michael Petri, falleciendo muy pronto ya que el 19 de enerose nombr como rector a Iohannes Doria31.

    Cuando la causa se deba a que al poco tiempo de haber llegado uncura a su parroquia - en menos de seis meses- era promovido para ocuparotra de mayor categora jurdica o econmica, se podra suponer que laprimera haba sido un mero eslabn en su carrera sacerdotal. Uno de estosprrocos fue Dominicus Petri, estuvo unos tres meses en Huesca y de allpas a Moneva".

    29Sin embargo, tambin hay casos en los que simplemente se anota que se confiere el curato por falle-cimiento del ltimo titular. silencindose su nombre.

    30ADZ. RAC., f. 88v. Algo similar sucedi en Bureta, Cariena, Ejea, Lagata, Lcera, Romana,Tauste y Villarluengo.

    31Tambin tuvieron varios titulares las parroquias de: Agn, Alcaicejo, Anento, Balconchn, Cortesde Navarra, Luco, Monzalbarba y Villahermosa.

    320tros curas pasaron de Aldehuela a Puerto de Oriche; o de Encinacorba a Villar del Salz; o de Mai-cas a Cortes de Navarra.

    717

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    Ahora bien, aun cuando a travs de las provisiones de beneficios seconocen a los titulares de las parroquias de la dicesis de Zaragoza en unmomento concreto, el obtener un beneficio no implica necesariamenteque lo sirvieran personalmente. Los permisos concedidos para ausentarsede las iglesias pone en evidencia el problema del absentismo clerical y dela posesin de ms de un beneficio en manos de una misma persona". Auna veintena de prrocos se les concedi licencia para no residir en suscuratos durante un ario, bien por servir una racin que posean en otraiglesia, ser familiar del arzobispo, estudios... y en este ltimo caso era'pordos aos. De esta dispensa disfrutaron los titulares, a la sazn, de: Bordn,Cirugeda, El Poyo, Fuentes Claras, Galve, Godos, Palomar, Rillo, Torrijasy Utri11as34.

    A otros se les permiti confiar su parroquia en un sacerdote duranteun ao porque todava no haban recibido las rdenes sagradas, esto es,obtuvieron el curato antes de alcanzar el presbiterado lo que quiz podraatribuirse a una falta de sacerdotes en la dicesis". Tambin hubo a quie-nes se les dieron a la vez ambas peticiones, confiar y no residir o a la inver-sa, en funcin de sus situaciones personales, entre estos prrocos estabanlos de Bello, Romanos o La Fresneda36.

    Frente a la cantidad de vacantes debidas a la muerte del titular unaminora, alrededor de una treintena, lo fueron por traslado del prroco aotra iglesia, pero previamente haban debido renunciar a la anterior anteel vicario general como hizo, por ejemplo, Laurentius de Muro, vicario deFuentespalda con este curato cuando fue promovido a rector de Badules".

    33En muchas provisiones de beneficios curados cercanos a la ciudad de Daroca se menciona que se lesconcede a sus titulares dispensa para obtener una racin en alguna de las parroquias de esta ciudad.

    34 ADZ. RAC., ff. 160, 103v., 200v., 134v., 159, 158v., 119v., 141, 87v. y 74.35Solicitaron este permiso los prrocos de: Burbguena, Caminreal, Malln, Singra, Torre las Arcas,

    Valdealgorfa, Valdelinares y Vistabella.36Por ejemplo, para ocupar Ia parroquia de La Fresneda haba sido provisto Bernardus Pastoris en

    noviembre de 1348 y ese mismo da solicit licencia para tener regente durante un ao por no ser sacerdo-te. Pasado este plazo la pidi de nuevo, esta vez, para no residir durante dos aos por estudios (ADZ.RAC., ff. 102, 103 y 182v.).

    370tros prrocos hicieron lo mismo como los de: Adobs y Castel de Cabra, Alfocea, Almansa, Alcai-ne, Bea, Beceite, Bech, Camarillas, Campillo, Castellote, La Codoera, Collados y Valverde, Cosa, LaCuba, Escucha, Luesma, Obn, Rivas, Rdenas, Samper de Calanda, Tabuenca, Torralbilla y Villadoz.

    718

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    APENDICE DOCUMENTAL

    1

    1349, agosto, 19. Albalate.

    Mancipius confiere a Dominicus Petri de Villario la vicara de Rubielos,vacante por resigna de Dominicus Segura.

    ff. 166v.-167r.

    Mancipius etc. Dilecto nobis in Christo Dominico Petri de Villario presbyterovicario perpetuo ecclesie parrochialis loci de Ruviolis aldea Turolii diocesis Cesa-raugustane. Salutem et dilectionem. Tue probitatis merita tuaque laudabilis con-verssatio quibus apud nos fidedignorum comendaris testimonio nos inducunt utperssonam tuam spiritualis dono gratie prosequamur. Hinc est quod vicariam per-petuam ecclesie parrochialis dicti loci de Ruviolis ad dictum dominum electumpleno iure spectantem, vaccantem per liberam resignationem Dominici Seguraultimi eiusdem ecclesie vicarii tibi tamquam benemerito cum omnibus iuribus etpertinentiis suis auctoritate vobis tradita conferimus, et providemus de ea tequeper traditionem cuiusdam libri investimus presentialiter de eadem. Curamque etregimen dicte ecclesie et animarum parrochianorum ipsius tibi comitimus per pre-sentes, prestito per te coram nobis juramento super crucem Domini et ad sanctaeius evangelia a te corporaliter tacta de indempnitate dicte ecclesie et eius iuribusconservandis, ac de obedientia per te dicto Domino electo impendenda et suis suc-cessoribus canonice intrantibus vicariisque et officialibus eorumdem. Iniungentestibi quatenus in dicta ecclesia resideas perssonaliter eidem deserviens prout ipsiusonus et cura exhigunt et requirunt. Assignantes tibi pro sustentatione vite tue etonere dicte vicarie supportando illam integre provisionem et iura, quam et quepredecessores tui vicarii dicte ecclesie consueverunt percipere et habere. In quo-rum omnium fidem et testimonium presentes collationis litteras tibi fieri manda-mus nostrique sigilli vicariatus appenssione muniri. Datum et actum in castroAlbalati die XIX mensis augusti anno Domini millessimo CCC' XL IX.

    Exsequtores vicarii de Mora, de Mosqueruela, de Linares et de Craba eteorum locatenentibus et cuilibet eorumdem.

    2

    1350, enero, 14. Zaragoza.

    Geraldus confiere a Petrus Petri la vicara de Cariena, vacante por muerte delohannes Valerii, a la que fue presentado por el prior de San Salvador de Zaragoza,lacobus de Podiobono.

    719

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    f. 64v.Geraldus etc. Dilecto nobis in Christo Petro Petri vicario perpetuo parrochia-

    lis ecclesie loci de Caranyena Cesaraugustane diocesis. Salutem et dilectionem.Tue merita probitatis tuaque laudabilis conversatio quibus apud nos fidedignorumtestimonio comendaris nos inducunt ut personam tuam gratiis et favoribus prose-quamur. Hinc est quod predictam vicariam perpetuam vaccantem per obitumIohannis Valerii quondam ultimi vicarii eiusdem ad presentationem religiosi viridomini Jacobi de Podiobono prioris ecclesie sedis Cesaraugustane de te nobis fac-tam tibi tanquam benemerito cum omnibus iuribus et pertinentiis suis auctoritatequa fungimur conferimus et providemus de ea teque per traditionem cuiusdamlibri investimus presentialiter de eadem. Curamque et regimen ipsius tibi nichilo-minus comittentes prestito etiam per te coram nobis juramento super crucemDomini et ad sancta eius evangelia per te corporaliter tacta de indempnitate ipsiusecclesie et de eiusdem iuribus conservandis et de obedientia dicto Domino electoeiusque vicariis generalibus et officialibus ac successoribus eorumdem nichilomi-nus per te impendenda. Iniungentes tibi quatenus resideas personaliter in eademdeserviens eidem prout ipsius onus et cura exhigunt et requirunt. Assignantes tibipro sustentatione vite tue et onere vicarie supradicte illam integre provissionem etea iura quam vel que predecessores tui vicarii memorate ecclesie percipere ethabere consueverunt hactenus et debebant. In quorum omnium testimonium pre-sentes litteras collationis tibi fieri volumus sigilloque vicariatus in pendenti comu-nitas. Actum et datum Cesarauguste die XIIIP mensis januarii anno NativitateDomini 154CCC quinquagesimo.

    3

    (1350, enero, 14). Zaragoza.

    Geraldus manda a Egidius y Martinus Petri, presbiteros de Cariena, denposesin a Petrus Petri de esta parroquia, vacante por muerte de lohannes Valerii.

    f. 64v.

    Geraldus etc. Dilectis in Christo Egidio Petri et Martino Petri presbyteris locide Caranyena Cesaraugustane diocesis et eorum cuilibet. Salutem etc. Cum nos adpresentationem religiosi viri dompni Iacobi de Podiobono, prioris sedis Cesarau-gustane, vicariam perpetuam loci predicti de Caranyena vaccantem per mortemIohannis Valerii quondam ultimi vicarii eiusdem cum omnibus iuribus et pertinen-tiis suis Petro Petri presbytero dicti loci contulerimus. Ea propter vobis et vestrumcuilibet dicimus et mandamus quatenus dictum Petrum Petri vicarium predictumvel procuratorem suum eius nomine in corporalem possessionem dicte vicarieiurium et pertinentiarum eiusdem inducatis et inductum defendatis amoto indequolibet illicito detentore ac facientes eidem de iuribus redditibus et proventibusipsius integre responderi. Contradictores et rebelles si qui fuerint auctoritate pre-dicta monicione premissa per censuram ecclesiasticam et alia iure remedia com-pescendo. Datum Cesarauguste die ut supra.

    720

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    4

    (1349), octubre, 22. Teruel.

    Geraldus Rogeti concede permiso a lohannes Martini de Castiello,vicario deLa Puebla de Valverde, para confiar la cura de almas de su parroquia a un presbite-ro durante un ao.

    f. 56

    Geraldus etc. Dilecto in Christo Iohanni Martini de Castiello vicario perpe-tuo ecclesie loci de Popula Sante Marie Vallisviridis aldea Turolii. Salutem inDomino. Curam animarum parrochianorum ecclesie vestre predicte alicui ydoneopresbytero quem vos duxeritis eligendum hinc ad unum annum proximo subse-quens comittendi super quo conscientiam vestram oneramus certis et legitimis cau-sis per vos coram nobis propositis et allegatis vobis tenore presentium concedimusfacultatem. Et nichilominus eidem presbytero parrochianos vestros in confessioneaudiendi ipsosque iniunctaque eis pro modo culpe penitentia salutari absolvendicasibus dumtaxat exceptis conferimus facultatem provincialibus sive constitutioni-bus editis per residentiam faciendam obsistentibus nullo modo. Datum Turolii etc.die XXIIa octobris anno ut supra.

    5

    (1348), octubre, 17. Zaragoza.

    Geraldus concede permiso a Paschasius Garlon, rector de Torralba de losSisones, para confiar la cura de almas de su parroquia en un sacerdote durante unao, por no haber recibido las rdenes sagradas.

    f. 83

    Geraldus etc. Dilecto in Christo Paschasio Garlon clerico rectori parrochialisecclesie Turrisalbe Cisonum Cesaraugustane diocesis. Salutem etc. Cum curamanimarum dicte tue ecclesie de qua nuperrime tibi providimus non possis ad pre-sens exercere pro eo quia ad sacros ordines nondum es promotus. Ea propter utipsi ecclesie et animabus parrochianorum eiusdem utiliter providentur tibi conce-dimus quod unum presbyterum ydoneum super quo tuam conscientiam in dominooneramus possis et valeas eligere loca tui qui dicte ecclesie deserviat et curam ani-marum inibi exerceat. Cui extunc curam et regimen dicte ecclesie et animarumparrochianorum ipsius per unum annum a data presentem computandum salubri-ter in domino gubernanda comitimus per presentes. Datum Cesarauguste dieXVII octobris.

    6

    (1348), octubre, 27. Zaragoza.

    Geraldus concede permiso a Dominicus de Muro, rector de Torrijas y racione-ro de Santa Mara de Teruel, para no residir en su racin y cobrar sus rentas duran-te un ao, por estar al servicio del arzobispo.

    721

  • PILAR PUEY0 COLOMINA

    f. 87v.

    Geraldus etc. Dilecto nobis in Christo Dominico de Muro rectori ecclesie deTorrijas et portionario ecclesie sancte Marie ville Turolii diocesis Cesaraugustane.Salutem et dilectionem. Qua in servitio dicti domini et nostri continue resides ettua presentia corporalis in expediendis negotiis dicti domini est proficia horumintuitu volentes tibi gratiam facere specialem per presentes tibi concedimus gracio-se quod hinc ad unum annum proxime subsequentem in dicta ecclesia sancteMarie Turolii ratione portionis tue predicte ex causa prefata tenearis minime resi-dere. Mandantes tenore presentem baiulo Turolii et aliis quorum interest quatenustibi vel procuratori tuo legitime de redditibus fructibus et iuribus universisque dic-te portionis tibi pro dicto tempore pertinentibus respondeant integre seu faciantresponderi nulla a vobis mandata alio expectato. Datum Cesarauguste die XXVIIoctobris.

    7

    (1348), octubre, 15. Zaragoza.

    Geraldus concede permiso a Dominicus Martini de Alpartil, prior de esta igle-sia, para no residir en ella durante un ario por estar al servicio del castelln deAmposta, lohannes Ferdinandi de Heredia, y poder confiar la cura de almas a otropresbtero.

    f. 82

    Geraldus etc. Dilecto in Christo religioso viro fratri Dominico Martini deAlpartil eidem sancti Iohannis Iherosolimitani priori parrochialis ecclesie loci deAlpartil Cesaraugustane diocesis. Salutem etc. Contemplatione venerabili et reli-giosi viri domini fratris Iohannis Ferdinandi de Heredia Castellani Emposte prefatiordinis in cuius servitio continue residetis vobis tenore presentium concedimusgraciose quod per unum annum proxime a data presentium computandum nonteneamini in dicta nostra ecclesia residentiam facere personalem constitutionesinodali super residentia facienda edita in aliquo non obstante. Concedentes vobisquod per dictum tempus in eadem ecclesia possitis loco vostri unum ydoneumpresbyterum super quo vestram in domino ducimus conscientiam onerandamponere seu subrogare cui presbytero curam et regimen dicte ecclesie et animarumparrochianorum ipsius per predictum tempus comitimus per presentes. DatumCesarauguste die XV octobris.

    8

    1348, octubre, 3. Zaragoza.

    Acenarius Eximini renunci a la vicara de Miranda en manos del vicariogeneral.

    ff. 74r.-v.

    In nomine domini nostri anno Nativitate Domini M'CCCXLVIII die indictio-ne prima die tertia mensis octobris pontificatus sanctissimi in Christo patris domini

    722

  • LA PESTE NEGRA EN LA DIOCESIS DE ZARAGOZA

    Clementis pape VI anno VII". In presentia mei notarii publici et testium etc.... sivepersonaliter constitutus Cesarauguste in domibus archiepiscopalibus in aula supe-riori videlicet ubi curia officialis tenetur Acenarius Eximeni del Cormano presby-ter vicarius parrochialis ecclesie de Miranda diocesis Cesaraugustane coram vene-rabili et discreto viro domino Geraldo Rogeti bacallario in legibus vicario generaliin spiritualibus et temporalibus reverendi in Christo patris et domini domini Gui-Ilelmi dei et apostolice sedis gratia electi confirmati in archiepiscopum Cesarau-guste in remotis aeentis dixit et proposuit quod cum nuper dicta vicaria supradictiper dictum dominum vicarium generalem collata fuerit velitque certis ex causisdicte vicarie pure tam et libere renunciare eidem vicarie et iuribus que in ipsahabet vel habere potest in dicti domini vicarii manibus renunciavit et eumdem excerta scientia sponte liberam dimisit supplicantes dicti domino vicario ut huiusmo-di renunciationem reciperet et admiteret quam quidem renunciationem idemdominus vicarius auctoritate sibi tradita graciose admisit et recepit de quibuspetierunt etc.

    Actum ubi supra presentibus testibus Petro de Torrellis rectore Montisrega-lis, Paschasio Aztor capellano capelle archiepiscopalis Cesarauguste et dominoBernardo Magaldi vicario de Maaleone etc.

    723

  • Causa F.

    muerte de Petrus Eximini

    69muerte de Petrus de Coquo

    70muerte de lohannes Martini de Alfambra 69muerte de Acenarius Catalani

    69 v.-70r.muerte de lacobus Sancii

    68 v.traslado de lohannes de Castello a Palomar 70muerte de Dominicus de Aguina

    70 v.

    muerte de Geraldus de Capraria

    71muerte de Petrus de Cerrulis. 70v.-71r.traslado de Martinus Vincentii a Santed

    70v.

    muerte de Petrus Novalis

    74muerte de Michael Petri

    72muerte de Guillelmus Alegret

    73muerte de Bertrandus de Arihuel

    72v.

    muerte de Matheus Arrufat

    73muerte de Dominicus Sancii

    74muerte de Michael de Burgaset

    76

    muerte de Michael Meloso

    68v.muerte de Fortunius Petri

    75muerte de Dominicus Pauli de Lrida

    75

    muerte de Garsias Valerii

    74v.resigna de Dominicus Bartholomei

    75v.

    muerte de lohannes Boneti

    77v.muerte de lohannes de Grannyon

    77v.

    muerte de Martinus Garsie de Ocn

    80muerte de Dominicus Blasii

    77muerte de Blasius Cervant

    78v.

    Colacin de beneficios en la dicesis de Zaragoza (1348-1350)

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1348 lohannes Gratimen, de racin Zuera, S. Pedro1348 9 9 Martinus Vincentii rectora Santed1348 9 24 Thomasius Turolii sacrista Teruel, Sta. Mara1348 9 27 Anthonius Sesse, de racin Zuera, S. Pedro1348 9 28 Dominicus Bartholomei vicara Encinacorba Castelln de Amposta1348 9 29 Bertrandus Tarba, de rectora Caminreal1348 9 29 Garsias Dominici rectora Aldehuela1348 9 29 lacobus Hostalrich, de vicara Romanos Arcediano de Daroca1348 9 29 Petrus Arcayne, de vicara Andorra1348 9 29 lohannes Febrera, de rectora Vistabella1348 9 30 1ohannes Disava vicara San Mateo1348 9 30 Martinus Vincentii sacrista Daroca, Sta. Mara1348 10 1 Paschasius Aliaga, de priorato Villarroya Castelln de Amposta1348 10 1 Garsias Dalbero racin Zuera, S. Pedro1348 10 2 lacobus Petri vicara Monroyo Maestre de Calatrava1348 10 2 Petrus Penna, de vicara Utrillas Arcipreste de Belchite1348 10 3 Dominicus Muro, de racin Teruel, Sta. Mara1348 10 4 Dominicus Muro, de rectora Torrijas1348 10 4 Martinus Almagan, de rectora Alcaicejo1348 10 4 Dominicus Bartholomei rectora Villar del Salz1348 10 4 Rodericus Fillera, de vicara Urrea Limosnero de la Seo1348 10 6 Aparicius Egidii vicara Encinacorba Castelln de Amposta1348 10 8 Dominicus Andree vicara Pearroya Maestre de Calatrava1348 10 8 lohannes Corredor, de racin Zuera, S. Pedro1348 10 8 Laurentius Muro, de rectora Badules1348 10 8 Bertrandus Martini de Aranda racin Belchite1348 10 9 Paschasius Garlon rectora Valdehorna

  • Causa F.

    muerte de lohannes Martini de Alfambra 78

    muerte de Garsias Deva

    78v.

    muerte de Vincentius de Gaves

    79v.

    muerte de lohannes Andree

    80

    muerte de Petrus Fortii

    79r.-v.

    traslado de Petrus Garcesii a Albalate

    79v.

    muerte de Petrus de Longares

    79

    muerte de Petrus Balesteri

    82

    resigna de Fortunius Petri, va a Ojos Negros 81

    muerte de Franciscus Lemosini

    81v.

    muerte de Petrus Valerii

    76

    muerte de Petrus Vincentii

    80v.-81r.

    resigna de lohannes Tayllada

    81

    muerte de Rodericus de Luna

    81v.

    traslado de Laur. de Muro a Badules

    91

    muerte de Arnaldus Durandi

    83

    muerte de lohannes Garcesii

    82v.

    reintegracin de Eximinus Garlon

    83v.-84r.

    muerte de lohannes de Peystroy

    84reintegracin de Petrus cle Torrellis

    84

    muerte de lohannes Garcesii

    84v.

    reintegracin de Paschasius Garlon

    84v.

    prom. de Dom. Mathei a Torre Los Negros 96r.-v.

    vacante

    84v.

    muerte de Eximinus Garcesii

    83v.

    muerte de Martinus de Almalan

    85v.-86r.

    muerte de Egidius Guarini

    94r.-v.

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1348 10 9 Rodericus Petri de Albarazino rectora Rubiales

    1348 10 10 Sancius Sevil racin Zuera, S. Pedro

    1348 10 11 Petrus Andree rectora Agn

    1348 10 11 Martinus Guillelmo racin Zuera, S. Pedro

    1348 10 11 Petrus Garcesii vicara Albalate

    1348 10 11 lohannes Orticii capellana Albalate

    1348 10 11 Fortinius Petri de Ahuero rectora Ojos Negros

    1348 10 14 Sancius Lupi de Castellario vicara Bordn Cambrero de la Seo

    1348 10 14 Raymundus Petri del Vilar rectora Puerto de Oriche

    1348 10 14 Petrus Lupi de Annyon priorato Malln

    1348 10 14 Sancius Godos, de racin Teruel, Sta. Mara

    1348 10 14 Michael Mallen, de vicara Alberite Castelln de Amposta

    1348 10 14 Bernardus Timor priorato Samper de Calanda Castelln de Amposta

    1348 10 15 Garsias Sancii de la Peyra rectora Alcal

    1348 10 15 Dominicus Benrandi de Castello vicara Fuentespalda

    1348 10 15 Petrus Martini de Turre rectora Villahermosa

    1348 10 15 Lupus Langa, de rectora Luco

    1348 10 17 Petrus Torrellis, de media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 10 17 Petrus Torrellis, de racin Daroca, Sta. Mara

    1348 10 17 Paschasius Garlon media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 10 17 Paschasius Garlon racin Daroca, Sta. Mara

    1348 10 17 Franciscus Sturiani media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 10 17 Michael Petri vicara Miranda

    1348 10 17 Sancius Godos, de racin Teruel, Sta. Mara

    1348 10 17 Eximinus Garlon racin Daroca, Sta. Mara

    1348 10 21 Arnaldus Jarul rectora Alcaicejo

    1348 10 21 Sebastianus Petri vicara Villalba

  • Causa F.

    traslado de Ex. Garlon aValdehorna

    86

    muerte de Petrus Eximini

    85r.-v.

    muerte de Paschasius Petri

    85v.

    muerte de Paschasius de Tamarich

    112

    muerte de Petrus Crespi

    86v.

    muerte de Petrus Sancii

    86v.

    muerte de Dominicus Lupi de Tahuenca 87v.

    muerte de Blasius Darvexi 86v.

    muerte de Sancius Galaciani

    87

    muerte de Dominicus Paschasii

    87muerte de Franciscus de Berbegal

    88r.-v.

    muerte de Garsias de la Cuesta

    91v.

    muerte de Sancius Petri de Aranda

    89muerte de Lupus de Langa

    89

    muerte de Dominicus Petri

    88v.

    muerte de lacobus del Quinnyones

    91muerte de Guillelmus Serrani 91

    muerte de Ferdinandus de Nombrevilla 152

    muerte de Blasius Docheto 89v.

    muerte de lohannes de Stella 120v.

    muerte de Raymundus Petri del Vilar 90muerte de Egidius Petri 94v.

    m. de lohannes Petri de La Almunia 91v.

    muerte de Petrus Martini de Aranda

    90v.

    muerte de lohannes de Scatron

    90v.

    muerte de Garsias Martini

    93v.-94resigna de lohannes de Laporta

    92

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1348 10 21 Dominicus Martini deVisiedo rectora Bea1348 10 21 Sancius Manyas, de rectora El Poyo1348 10 21 Paschasius Garlon rectora Bello

    1348 10 22 Michael Cannyada vicara Cuevas Labradas1.348 10 23 Dominicus Sancii de Barrachina vicara Cutanda1348 10 23 Garsias Garcesii vicara Ainzn Arcediano de Belchite y

    sacristn de la Seo1348 10 25 Egidius Baldovirii racin Zaragoza, S. Salvador1348 10 25 Dominicus Villarpardo, de vicara Aguiln1348 10 25 Dominicus Petri de Monteforti vicara Huesa1348 10 25 Dominicus Stephani de Coqualo vicara Castillejo y Mercadal1348 10 27 Guillelmus Beguer priorato Fortanete Castelln de Amposta1348 10 27 Martinus Enetii racin Zaragoza, S. Salvador

    1348 10 28 Aparicius Egidii vicara Puertomingalvo1348 10 28 lacobus Alegre, de rectora Luco y Entrambasaguas

    1348 10 28 Andreas Auris, de vicara Cabra1348 10 29 Dominicus Assencio de Peralis vicara Balconchn Plebano de Martn1348 10 29 Paschasius Gres, de vicara Armillas Plebano de Martn1348 10 29 Dominicus Sancii Rico vicara Tornos1348 10 29 lohannes Martini deTurre vicara Burbguena Arcipreste de Daroca1348 10 31 Dominicus Petri deTurribus racin Zuera, S. Pedro1348 10 31 Garsias Dominici rectora Puerto de Oriche1348 10 31 Thomasius Dapies racin Zuera, S. Pedro1348 10 31 Martinus Ennyeges vicara La Muela1348 10 31 Martinus Petri Ferdinandi rectora Torre las Arcas1348 11 2 lohannes Martini subpriorato Zaragoza, Pilar1348 11 2 Eximinus Dog capellana Peaflor1348 11 4 Paschasius Serrani racin Teruel, Sta. Mara

  • Causa F.

    muerte de Raymundus Ferrerii

    91v.muerte de Eximinus Garlon

    92muerte de Bernardus Natalis

    92v.muerte de Petrus Alinc

    93traslado de Petrus de Rivis a Valdehorna

    92v.

    muerte de Martinus Sancii de la Roya

    92v.fundacin reciente

    94v.muerte de Andreas de Urgello

    93muerte de lohannes Petri de Fontibus

    94

    muerte de Anthonius de Sesse

    94muerte de Garsias Ferdinandi de Biota

    95

    muerte de Matheus Petri de Alfaro

    95muerte de Vincentius Carnicero

    95v.muerte de Dominicus Bartholomei

    95v.-96r.

    muerte de Petrus Fores

    96muerte de Dominicus Calvi

    95r.-v.muerte de Petrus Ferrarii

    97muerte de Eximinus de Azuara

    97muerte de Bartholomeus de Sancto Petro 98reintegracin de Franciscus Sturiani

    102r.-v.

    muerte de Palazinus de Villanova

    98v.muerte de Egidius Sancii

    97r.-v,promoc. de Poncius Baldovirii a enfermero 10Iv.muerte de Dominicus de Baylo

    99muerte de Garsias Dominici

    99renuncia de lohannes Cellalvo

    100v.muerte de su titular

    120

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Palrn

    1348 11 9 Michael Martini vicara Celadas Castelln de Amposta1348 11 9 Petrus Rivis, de rectora Valdehrra y Vill.1348 11 10 lohannes Xulbe, de vicara Olocau1348 11 10 Dominicus Turre, de vicara Valdealgorfa Cambrero de la Seo1348 11 10 Bernardus Cathalani vicara Beceite1348 11 10 Nicolaus Philipi vicara Valjunquera Cambrero de la Seo1348 11 11 Michael Christofori capellana Cantavieja1348 11 11 Dominicus Petri de Aso vicara Nogueras Plebano de Bdenas1348 11 11 Dominicus Cavero capellana Zaragoza, S. Salvador1348 11 12 Michael Royo racin Zuera, S. Pedro1348 11 12 Garsias Eximini rectora Luceni1348 11 15 lohannes Ovon, de rectora Galve1348 11 15 Franciscus Banyon rectora Villarejo1348 II 15 Michael Petri de Verdun rectora Villar del Salz1348 1 I 15 Dominicus Petri de Figuerolis vicara Linares1348 11 15 Blasius Lupi vicara Las Pedrosas Monasterio de S. Juan de la Pea1348 11 16 Martinus Sagarra vicara El Pobo Arcipreste de Teruel1348 11 17 lohannes Vargis, de rectora Escriche1348 11 19 Martinus Anyessa, de vicara Alag6n Arcediano de Zaragoza1348 11 19 Dominicus Camara, de racin Daroca, Sta. Mara1348 11 19 Guillelmus Bosco, de media rac. Teruel, Sta. Mara1348 11 19 Franciscus Sturiani racin Daroca, Sta. Mara1348 11 20 Michael Petri de Epila limosnera Zaragoza1348 11 20 Michael Fanana, de capellana Magalln, ermita1348 11 21 lohannes Cozineros, de los rectora Puerto de Oriche1348 11 23 Garsias Serrano vicara Rdenas Castelln de Amposta1348 11 23 Martinus Mendia, de vicara La Puebla de Albortn

  • Causa F.

    muerte de Dominicus Melero

    muerte de Gondisalvus Enfresto

    muerte de Martinus Bernardi

    muerte de Sancius Evardi

    muerte de Iacobus de Lancuela

    muerte de Eximinus Seguer

    muerte de Petrus de Sessa

    muerte de Gometius de Luna

    muerte de Dominicus de Almudena

    muerte de Bartholomeus Dompni Justimuerte de Michael de las Foyas

    muerte de Petrus Ferdinandi

    muerte de Paschasius Martini

    muerte de Petrus Sanci

    muerte de Iacobus de Cervera

    muerte de Dominicus Sancii

    muerte de Thomasius de Morlanis

    muerte de Dominicus Baldovirii

    muerte de Rodericus de Altabas

    muerte de Nicolaus Mathei

    muerte de Sancius Petri de Guimeran

    muerte de Dominicus Peligero

    muerte de Dominicus de Narbona

    muerte de Petrus Martini

    muerte de Egidius Sancii

    115

    102v.

    10Iv.

    10Iv.

    107

    103

    102v.-103v.

    103

    104

    104r.-v.

    104v.I03v.105v.

    105v.

    106v.

    105v.-106r.

    106

    104

    105v.

    106

    106

    105

    108

    106v.

    106v.

    107v.

    107r.-v.

    Afm M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patran

    1348 11 24 Paschasius Aztoris rectora Fuendejaln

    1348 11 24 lohannes Vasconis hospital Zaragoza

    1348 11 24 Egidius Coqualo, de vicara Anento

    1348 11 24 Paschasius Artis, de rectora Cirugeda

    1348 11 25 Assencius Elcano rectora Olalla y Pelarda

    1348 11 27 Martinus Enneti de Miedes capellana Zaragoza, S. Salvador

    1348 11 27 Bernardus Pastoris vicarfa La Fresneda Maestre de Calatrava

    1348 11 27 Petrus Vallesii vicara Fuendetodos

    1348 11 28 Iohannes Miliani vicara Aranda Cantor de la Seo

    1348 11 28 Gometius Martini de Aranda vicara Jarque Cantor de la Seo

    1348 11 28 Guillelmus Petri de Salis racin Zuera, S. Pedro1348 11 28 Nicolaus Castayn capetlana Albalate1348 11 29 Dominicus Fanyanasii racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 29 Dominicus Lafol, de racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 29 Dominicus Capiella vicara Calamocha

    1348 11 29 Dominicus Bruna, de racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 29 Dominicus Fanyanasii racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 29 Iacobus Peralta, de vicara Pearroya Rector de Montalbn

    1348 11 29 Dominicus Salvatoris racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 29 Salvator Cervera, de racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 29 Paschasius Bonifas, de racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 29 Paschasius Artis, de racin Montalbn, Santiago Rector de Montalbn

    1348 11 30 Martinus Gudar, de vicara Teruel, S. Salvador Soc. de racioneros

    1348 11 30 Bernardus Adriani vicara Alfambra Castelln de Amposta

    1348 11 30 Iohannes Lupi racin Zaragoza

    1348 11 30 Thomas Turolii vicara Teruel, S. Juan Soc. de racioneros

    1348 12 4 Dominicus Stephani vicara Mezquita

  • Causa F.

    muerte o renuncia de su titular

    122v.

    muerte de Bertrandus Sancii

    108v.-109r.

    promc. de 1ohannes Martini a Longares 108v.

    113

    muerte de lohannes Aprilis

    109

    resigna de Valerius de Bielsa

    109v.

    muerte de Nicolaus de Monte

    111

    muerte de Berengartus Torres

    109

    muerte de Michael Gometii

    110v.

    promocin de Egidius Sancii a Sarrin

    111v.

    muerte de lohannes Ortin

    111v.-112

    113v.

    p. de loh. de Castello a Villarquemado

    118v.

    muerte de Lupus Martini de Sada

    113v.

    reintegracin de Sancius Lupi de Ovon

    118

    muerte de Salvator Gondisalvi

    118

    muerte de Bonetus Cardiel

    118

    reintegracin de M. Petri de Miraveto

    118

    muerte de Franciscus de Santa Maria 117v.

    reintegracin de Lupus Garsie de Rosales 117v.

    muerte de Bartholomeus de Miraveto 117v.

    reintegracin de Martinus de Castillon

    117v.

    reint. de Dominicus Sancii de Linares

    118

    m. de Ferdinandus Roderici de Acagra

    117

    muerte de 1ohannes Didaci Daux

    II5v.

    muerte de Dominicus de Hueso

    116v.

    muerte de Michael Eximini

    116v.

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1348 12 4 Nicolaus Hospitali, de rectora Fombuena

    1348 12 5 lohannes Martini vicara Teruel, S. Martn Soc. de racioneros

    1348 12 6 Michael Petri rectora Alfocea

    1348 12 6 Eximinus Lupi de Senyoron portera Zaragoza, palacio

    1348 12 6 Garsias Cordero vicara Daroca, S. Pedro Arcipreste de Daroca

    1348 12 6 lohannes Lupi de Bielsa rectorta Obn

    1348 12 8 Dominicus Alberuela, de vicara Almochuel

    1348 12 8 Bernardus Cabrera capellana Monroyo

    1348 12 9 Egidius Sancii vicara Sarrin Castelln de Amposta

    1348 12 9 Dominicus Stephani vicara Mezquita

    1348 12 10 Ferrarius Castillo, de vicara Alcaiz, Sta. Mara Cambrero de la Seo

    1348 12 11 Lupul Ennetii de Larbas rectora Valdehoma

    1348 12 11 Petrus Rivis, de rectora Palomar

    1348 12 12 Bartholomeus Alquecar, de vicara Maicas

    1348 12 13 Bartholomeus Gras, del media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Michael Petri de Miraveto racin Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Bartholomeus Gras, del racin Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Petrus Guillelmi de Tamarich media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Lupus Garsie de Rosales racin Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Sancius Lupi de Ovon media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Martinus Castillon, de racin Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Michael Petri de Miraveto media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 12 13 Sancius Lupi de Ovon racin Daroca, Sta. Marfa

    1348 12 13 Martinus Castillon, de media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 12 14 Guillelmus Petri de Tahust rectora Rillo

    1348 12 15 Garsias Lupi vicara Nogueras

    1348 12 15 lohannes Lupi de Arcas racin Belchite

  • Causa F.

    muerte de lohannes Martini de Binyues

    reintegracin de Bartholomeus del Gras

    reintegracin de Petrus Guillelmi

    muerte de Paschasius Melguis

    muerte de Petrus Egidii

    muerte de su titular

    pr. de Barthol. de Turribus a Cedrillas

    muerte de Petrus de Peraroy

    muerte de su titular

    muerte de su titular

    muerte de Dominicus de Alboro

    muerte de Sancius Martinimuerte de su titular

    promocin de lacobus Martini a Buea

    muerte de Martinus Sancii de Unicastro

    muerte de Petrus Sancii de Tirassona

    promocin de lohannes de Parisius

    pr. de Paschasius Aztor a Fuendejain

    muerte de Franciscus de Flumes

    muerte de Michael Andree

    p. de G. Dominica Puerto de Oniche

    muerte de Martinus Yuanyes

    muerte de Petrus Martini

    muerte de Sancius Montoro

    muerte de Petrus Ferdinandi

    muerte de Dominicus Pania

    resigna de Nicolaus de Ansone

    114v.

    118

    118

    118

    117

    115v.

    115

    118

    121v

    119v

    117

    118r,v.120v,121r.

    119v.

    121r,v.

    121v-122r

    122

    123

    119

    118v.

    119

    120

    120v.

    121

    130v.

    126v.

    126v.

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1348 12 15 lohannes Parisius, de subpriorato Zaragoza, Pilar

    1348 12 15 Petrus Sancii de Peralta media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 12 15 Michael Martini de Tuni media rac. Daroca, Sta. Mara

    1348 12 15 Petrus Sancii de Peralta racin Daroca, Sta. Mara

    1348 12 15 Petrus Lacasta, de vicara Arndiga Cantor de la Seo1348 12 15 Bernardus Raysaco, de rectora Lidn

    1348 12 15 Petrus Vayo, El vicara Camarillas

    1348 12 15 Petrus G. de Tamarich racin Daroca, Sta. Mara

    1348 12 17 Garsias Palomo vicara Arcos y Arin'o

    1348 12 17 Dominicus Segura vicara Rubielos

    1348 12 17 Castilion Abrin vicara Plenas1348 12 17 Sancius Aynar, de racin Belchite1348 12 18 Paschasius Banyon, de rectora Son del Puerto

    1348 12 18 lohannes Bruni rectora Aldehuela

    1348 12 18 lohannes Burriel rectora Villar de Gascones

    1348 12 18 Matheus Corrali, de tesorera Zaragoza, Pilar1348 12 18 Petrus Sancii de C. cantora Zaragoza, Pilar1348 12 18 Michael Alfambra, de capellana Zaragoza, casa arzobispal

    1348 12 18 lacobus Martini de Lagueruela rectora Buea y Aguatn

    1348 12 19 lohannes Montannesii vicara Mirambel Castelln de Amposta1348 12 19 Franciscus Luna, de rectora Aldehuela

    1348 12 22 Sancius Garsie vicara Nombrevilla Castelln de Amposta

    1348 12 23 Martinus Garsie Dahe vicara Tauste Mont. de S. Juan de la Pea1348 12 23 Dominicus Rubei vicara Villarluengo Castelln de Amposta

    1349 1 2 lohannes Petri de Galve rectora La Rambla

    1349 1 7 Nicolaus Bes, de vicara Montoro Cambrero de la Seo

    1349 1 8 Ferdinandus Martini de Muro rectora Almansa

  • Causa F.

    muerte de Sancius Bertrandi

    126v.muerte de Vincentius A rnaldi

    127muerte de Petrus Andree

    127muerte de Lazarus de Romanos

    127r.-v.muerte de Egidius Martini de Navarreto 128vmuerte de Stephanus Palmero 128vmuerte de lohannes de Molina 128v.-I29r.muerte de Petrus Martini de Nogueriis 128r.-v.muerte de Egidius de Coqualo 129muerte de Blasius Artaldi 130v,promc. de lohannes de Xulbe a Olocau 129v.muerte de Bernardus Natalis 129muerte de Michael Petri 130muerte de Lupus de Aliagua I29v.muerte de lohannes Marquesii 130v.muerte de su titular 131muerte de Dominicus de Alborno 132v.muerte de Ferrarius Sancii 133renuncia de Berengarius de Pomar I32v.muerte de lohannes de Gargallyo 133v.muerte de Romerius de Turre 133v.muerte de su titular 134muerte de Michael Petri 134muerte de Petrus Sancii 134muerte de Michael Petri de Linares 135muerte de Matheus de Mamutes 134v.muerte de Dominicus de Laribera 135

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar PatrOn

    1349 1 8 Sancius Scatron, de vicara Ejea Prior de Ejea1349 1 9 Dominicus Petri de Monteforti vicara Moneva Prior y obrero de Zaragoza1349 1 10 Petrus Lupi rectora Agn1349 1 13 lohannes Gasch rectora Fonfra1349 1 15 lohannes Benedicti vicara Daroca, S. Miguel Racs. de S. Miguel de Daroca1349 1 15 lohannes Alagone, de vicara Salz Racs. de S. Miguel de Daroca1349 1 15 Petrus Guallardi vicara Langa Racs. de S. Miguel de Daroca1349 1 15 Petrus Petri vicara Rubielos Vic. y raa. de S. Domingo de Dar.1349 1 16 Blasius Petri vicara Anento1349 1 17 lohannes Galbarra, de racin Zuera, S. Pedro1349 1 17 Dominicus Mizana vicara La Cuba Comendador de Cantavieja1349 1 17 lohannes Xulbe, de vicara Olocau Cambrero de la Seo1349 1 19 lohannes Doria rectora Villar del Salz1349 I 19 Michael Mengucha vicara Campos Comendador de Cantavieja1349 1 21 Martinus Exea, de vicara Monzalbarba Sacristn de Zaragoza1349 1 23 lohannes Bruni rectora Singra1349 1 28 Castilion Abrin vicara Plenas Prior y obrero de 1a Seo1349 1 29 Raymundus Morlans, de vicara Valpalmas Monast. de S. Juan de la Pea1349 1 29 lohannes Bunyuel, de priorato Paloet? Comendador de Cantavieja1349 1 30 Petrus Villanova, de vicara Berge Cambrero de la Seo1349 2 2 lohannes Antovirii vicara Cantavieja Castelln de Amposta1349 2 2 Michael Lupi de Burgia vicara Muniesa Prior y obrero de la Seo1349 2 3 Paschasius Fortaner, de vicara Daroca, S. Andrs Racs. de S. Andrs de Daroca1349 2 6 Paschasius Ladron, de rectora Fuentes Claras1349 2 7 Franciscus Sancii vicara Alba Vic. y racs. de Teruel1349 2 7 Augustinus Lechague, de vicaria Cuencabuena Vic. y raa. S. Domingode Daroca1349 2 9 Nicolaus Ferrarii vicara Escatrn Monasterio de Rueda

  • Causa F.

    muerte de Sancius de Arassang 135v.

    muerte de Petrus Molina 135v.

    muerte de Dominicus Assencii 135r.-v.

    p. de Paschasius de Ladron a Fuentes Cl. 136

    promocin de Dominicus Petriz a Moneva 136

    muerte de lohannes Petri de Ricla 136v.

    muerte de su titular 137

    muerte de Franciscus de Tuera 137v.

    pr. de Pas. de Banyon a Son del Puerto 138

    resigna de Petrus Sancii 138v.

    muerte de Dominicus Lavolo 139r.-v.

    muerte de Bertrandus Petri I39v.muerte de Martinus Sancii de Aladren 140v.

    muerte de su titular 141

    muerte de Guillelmus de Bielsa 141

    muerte de Franciscus Lupi Sancii 142v.

    muerte de Bernardus Mongoni 141v.

    promocin de Sancius Mongon a Luesia 144

    muerte de su titular 144r.-v.

    muerte de su titular 153r.-v.

    reintegracin de Michael Martini de Turre 150

    muerte de Petrus Martini Cubero 150r.-v.

    reintegracin de Petrus Sancii de Peralta 150

    reintec. de Michael Petri de Boidalva 150v.

    reintegracin de Gondisalvus Eximini 148v.

    muerte de su titular 155v.

    muerte de Eximinus Garlon 150v.

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1349 11 Dominicus Manresa vicara Las Parras Rector de Martn

    1349 11 Bartholomeus Petri vicara Villanueva

    1349 11 Benedictus Petri de Olalia vicara Josa Prior y obrero de la Seo

    1349 15 Petrus Fortunii rectora Torralbilla

    1349 16 Bartholomeus Sardasa, de vicarfa Huesa Prior y obrero de la Seo

    1349 20 lohannes Navarri vicara Gallel Vic. y racs. de Teruel

    1349 26 Dominicus Vasconis vicara Anadn Prior y obrero de la Seo

    1349 27 Petrus Dominici vicara Daroca, Santiago Racs. de Santiago de Daroca

    1349 5 Dominicus Val Dariento, de vicara Daroca,S. Juan Racs. de S. Juan de Daroca

    1349 7 Guillelmus Agullon, de vicara Adobs y Castel de C.

    1349 9 Bertrandus Baylo, de vicara Zuera1349 12 Petrus Martini de Magallon vicara Trasobares Monasterio de Trasobares1349 19 lohannes Lupi de Pina vicara Burgo y Ribas Altas Arcediano de Teruel

    1349 21 Romerius Duran rectora Lechn1349 26 Dominicus Martini Ortolani vicara Zaragoza, S. Felipe Capelln mayor de la Seo

    1349 29 Michael Martini de Turri racin Daroca, Sta. Mara

    1349 30 lohannes Sancii de Allueva vicara Rudilla

    1349 11 Petrus Barbarar, de vicara Rivas Prior de Ejea

    1349 16 Sancius Eximini vicara Castejn de Valdejasa

    1349 16 lacobus Segura vicara Fuentes

    1349 20 Michael Petri de Bordalva media rac. Daroca, Sta. Mara

    1349 20 Gondisalvus Eximini Boson racin Daroca, Sta. Mara

    1349 20 Gondisalvus Eximini Boson media rac. Daroca, Sta. Mara

    1349 25 lacobus Castellionis media rac. Daroca, Sta. Mara

    1349 25 Sancius Martini de Alfambra media rac. Daroca, Sta. Mara

    1349 25 Petrus Garcesii de Tahust vicara Zaragoza, S. Nicols Arcediano de Daroca

    1349 25 Michael Petri de Bordalva racin Daroca, Sta. Mara

  • Causa F.

    muerte de Bartholomeus del Grasresigna de Guillelmus Beguermuerte de su titularmuerte de su titularmuerte de su titularmuerte de Sancius Petri de Riglosmuerte de Sancius Appariciirenuncia de Michael de Ayessamuerte de Iohannes Navarrorenuncia de Michael de Alfambramuerte de su titularresigna de Gondisalvus Martinimuerte de su titularmuerte de su titularrenuncia de su titularmuerte de su titularmuerte de Eximinus Blasiimuerte de su titularmuerte de su titularmuerte de su titulartr. de B. de Alquecar a Cortes de Navarramuerte de su titularmuerte de su titularmuerte de su titularmuerte de su titularmuerte de su titularreintegracin de S. Martini de Alfambra

    148v.-149r.146147v.147v.148r.-v.149149v.151150151v.I52r.-v.153158v.153v.153155v.157r.-v.158159160v.162163v.171170v.171163v.164v.

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1349 4 25 Sancius Martini de Alfambra media rac. Daroca, Sta. Mara1349 4 25 lohannes Eximini de Alagone priorato Pitarque Comendador de Cantavieja1349 5 1 Garsias Acenarii vicara Torremocha1349 5 1 Raymundus Valle, de priorato Grisn Castelln de Amposta1349 5 7 lohannes Bunyuel priorato Miravete Comendador de Cantavieja1349 5 11 Michael Petri vicara Mareca1349 5 12 Petrus Martini de Saldon vicara Mezquita Soc. clrigos de Teruel1349 5 13 Petrus Bemardi de Florencia rectora Valdelinares1349 5 14 Bartholomeus Cavero vicara Peralejos Monasterio de Piedra1349 5 18 Sancius Polo vicara Torrecilla1349 5 19 Blasius Sinues rectora Godos1349 5 20 Egidius Manini de Xiarch rectora Collados y Valverde1349 5 22 Bartholomeus Alquezar, de vicara Cortes de Navarra Obrero de la Seo1349 5 22 Eximinus Montannyesii vicara Lcera Arcediano de Belchite1349 5 22 Guillelmus Fusterii vicara Villadoz Vic. y racs. de Santiago de Daroca1349 5 26 Iohannes Petri de Alvero vicara Cuarte Enfermero de la Seo1349 6 5 lohannes Sancii de Lafoz vicara La Puebla de Albortn Arcediano de Belchite1349 6 8 lohannes Garcesii vicara Lagata Monasterio de Rueda1349 6 19 lohannes Yannyes vicara Balconchn1349 6 29 Eximinus Petri de Ixar vicara Cabaas Arcediano de Daroca1349 7 10 Guillelmus Rosell vicara Maicas Prior y obrero de la Seo1349 7 26 Dominicus Stephani de Cocalon vicara Castillejo y Mercadal Plebano de Bdenas1349 7 26 Garsias Lupi vicara Nogueras Plebano de Bdenas1349 7 26 Dominicus Alleva vicara Loscos Plebano de Montalbn1349 7 26 Martinus Petri vicara Santa Cruz de Badenas Plebano de Bdenas1349 7 26 Dominicus Stephani vicara Mezquita Plebano de Baidenas1349 8 1 Garsias Sancii del Gras media rac. Daroca, Sta. Mara

  • Causa F.

    muerte de su titular

    tras. de Iohan. Sancii a La Puebla de Alb.

    resigna de Dominicus Segura

    muerte de su titular

    muerte de su titular

    inter. de lacobus Segura a Fuentes Cal.

    muerte de Martinus de Exea

    resigna de Dominicus Petri

    muerte de Ferdinandus Garcesii

    resigna de Dominicus de La Figueira

    resigna de Iohannes Antoniitraslado de Martinus Garcesii a Alacn

    resigna de Martinus de Rada

    resigna de Bernardus de Ovon

    muerte de Eximinus de Asso

    muerte de Petrus Coermani

    muerte de Iohannes Cursoris

    muerte de Arnaldus de Vergel

    muerte de Sancius Miranda

    muerte de Eximinus de Torralho

    promocin de Michael Petri a Alfocea

    muerte de Iohannes Navarro

    muerte de Dominicus Bursesii

    resigna de Franciscus Cesarauguste

    165

    167v.

    166v.-167r.

    167v.

    169v.

    170

    170

    170

    175

    173v.-174r.

    176r.-v.

    58v.59v.

    177

    180v.

    181v.

    182

    183v.-184r.

    184

    184

    184v.

    184v.-185r.

    185

    185v.

    185

    187

    186v.

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1349 8 7 Dominicus Gondisalvi vicara Villalba Arcediano de Teruel

    1349 8 19 Martinus Viello vicara Castellote Cambrero de la Seo

    1349 8 19 Dominicus Petri de Villario vicara Rubielos

    1349 8 21 Antolinus La Mata, de vicara Romana

    1349 8 28 Matheus Petri rectora Peracense y Almohaja

    1349 9 9 Martinus Garcesii vicara Alacn Cambrero de la Seo

    1349 9 12 1ohannes Peralta, de vicara Monzalbarba Sacristn de la Seo

    1349 9 12 Iohannes Lupi de Albero rectora Zaragoza, Sta. Cruz

    1349 9 29 Bernardus Raysaco, de rectora Lidn

    1349 10 21 Dominicus Michaelis de Azuara vicara Monforte

    1349 11 11 Laurentius Valle de Ariento, de vicara Cosa Vic.y racs.de S. Domingo de Dar.1349 I I 13 Bartholomeus Caudet, de vicara Santa Eulalia Vic.y racs. S. Andrs de T.1349 11 14 Petrus Albarrar, de vicara Mierla

    1349 11 19 Michael Christofori vicara Cantavieja Comendador de Cantavieja1349 11 28 Eximinus Alcanniz, de vicara Alcaine Cambrero de la Seo

    1349 12 10 Petrus Egidii Danyon vicara Tabuenca

    1349 12 11 1ohannes Navaro vicara Bureta Cambrero del Pilar

    1349 12 17 Sancius Lorin de Sesse vicara Zaragoza, Altabs Limosnero de la Seo

    1349 12 17 Dominicus Petri Galviz racin Zuera, S. Pedro

    1349 12 17 lacobus Eximini de Unicastro racin Zuera,S. Pedro

    1349 12 18 Petrus Perosa, de racin Zuera, S. Pedro

    1349 12 18 Guillelmus Salz, del racin Zuera, S. Pedro

    1349 12 18 Simon Montgay, de racin Zuera, S. Pedro

    1349 12 18 Dominicus Urroz, de vicara Miranda

    1349 12 18 Michael La Abadia, de vicara Mediana Sacristn de la Seo

    1349 12 21 Petrus Calvi vicara Monzalbarba Sacristn de la Seo

    1349 12 21 Dominicus Terren vicara Escucha Rector de Montalbn

  • Causa F.

    63promocin de Martinus de Jaca a obrero 187muerte de Egidius de Arhuhel 190v.pr. de Dominicus Michaelis a Monforte 189r.-v.resigna de lohannes de Alagone 190muerte de lohannes Valerii 64v.muerte de Berengarius de Olivellia 194muerte de Petrus de Podioviridi 194v.

    194pr. de lohannes Lupi a S. Cruz de Zarag. 195r.-v.muerte de Bartholomeus de Alquezar 196v.muerte de lohannes Martini de Burgos 197muerte de su titular 200v.muerte de Bartholomeus Anento 198v.p. de M. Egidii por 1 racin de Fuentes 201p. con G. Vitalis de la vic. de Mediana 201muerte de su titular 201res. de Petrus Lupi, va a Teruel, Santiago 202v.muerte de su titular 200v.-201r.

    202muerte de Laurentius Thomas 202permuta con Franciscus Martini 65v.

    66

    Ao M D. Nombre Apellido Beneficio Lugar Patrn

    1349 12 22 Michael Sagarra vicara Caada Vellida Vic.y racs. S. Salvador de T.1349 12 27 Michael Petri de Gotor capellana Zaragoza, Pilar1349 12 28 Berengarius Fabri racin Zuera, S. Pedro1350 1 3 Petrus Calamocha, de vicara Luesma Rector de Herrera de los N.1350 1 6 N. Manleon, de vicarfa Salz Raa. de S. Miguel de Daroca1350 1 14 Petrus Petri vicara Cariena Prior de la Seo1350 1 23 Berengarius Podio Cercoso, de vicara Torrecilla Arcediano de Teruel1350 1 23 Petrus Garcesii vicara Cadrete Enfermero de la Seo1350 1 25 Gondisalvus Lupi de Rueda vicarfa Peraman?1350 2 4 Guillelmus Balanha vicara La Codoera Cambrero de la Seo1350 2 11 lohannes FerdManth de Azan vicara Cortes de Navarra Obrero de la Seo1350 2 13 Petrus Palacii vicara Cucaln Vic. y raa. de S. Andrs de Darom1350 2 13 lohannes Navarro vicara Zaragoza, S. Pedro Prior de S.Pedro de Huesca1350 2 14 Dominicus Acenarii de Rodiella vicara Valmadrid Cambrero de la Seo1350 2 19 Guillelmus Vitalis vicara Mediana Cantor de la Seo1350 2 19 Michael Egidii de la Abadia racin Fuentes1350 2 21 Michael Vaylo, de sacrista Ejea1350 2 22 Aparicius Yuanyes vicara Campillo1350 2 22 Raymundus Fabri vicara La Almolda Monasterio de Belpuig1350 2 22 Petrus Lupi de Moros vicara Teruel, Santiago1350 2 25 Petrus Sancii vicara Caizar Seor de Caizar1350 3 4 Dominicus Dadonz rectora Lagueruela1350 3 24 Berengarius Cabaterii curato Bech