Petar I Petrović Njegoš

Mitropolit Sava odredio je 1767. svog sestrića

Arsenija Plamenca za nasljednika, iako je

mitropolitski položaj po pravu nasleđivanja

pripadao porodici Petrović Njegoš. Sava je to učinio

da bi potisnuo u drugi plan Petra Petrovića Njegoša,

kojeg je mitropolit Vasilije, želio za nasljednika. Ipak,

pod pritiskom svojih rođaka, Sava je Petra

morao imenovati mitropolitskim namjesnikom.

Mitropolit Sava umro je 1781. godine, pa je vlast

formalno prešla na njegovog sestrića

mitropolita Arsenija Plamenca. On je

nekoliko godina bio na čelu Cetinjske

mitropolije (umro je 1784). Nakon njegove smrti, Petar Petrović

Njegoš će postati novi mitropolit i crnogorki

vladar.

Na početku vladavine, mitropolita Petra, dolazi do prvog napada skadarskog paše Mahmud-paše Bušatlije na Crnu Goru. Bušatlija je tražio od Crnogoraca da mu isplate porez za poslednjih deset godina, da mu predaju taoce i prime u zemlju nekoliko Turaka koji će umjesto njega upravljati Crnom Gorom. Početkom juna 1785. crnogorski Zbor je odbio pašine zahtjeve, što je Bušatliji poslužilo kao povod za napad. Oko 18 000 Bušatlijinih vojnika polovinom juna 1785. je napalo Crnu Goru, i za svega nekoliko dana Bušatlija je uspio da je pokori. Nakon razbijanja crnogorske odbrane, paša je došao na Cetinje, da bi se nekoliko dana kasnije vratio u Skadar.

Protiv vlasti Mahmut-paše Bušatlije povremeno će se buniti i crnogorska plemena Piperi i Bjelopavlići, koja su bila u sastavu Osmanskog carstva. Mahmut-paša je odlučio da ih kazni za nepokornost, pa je sredinom 1796. godine počeo da priprema kaznenu ekspediciju. Saznavši za Bušatlijine pripreme, mitropolit Petar je odlučio da svojim sunarodnicima pošalje vojničku pomoć. S odredom koji je imao više od tri hiljade ljudi mitropolit Petar je krenuo prema Bjelopavlićima. Nasuprot njemu stajala je Bušatlijina vojska (više od 15 000 ljudi), koji je predvodio sam Mahmut-paša. Do sukoba između crnogorske i Bušatlijine vojke došlo 11.juna 1796. godine kod sela Martinići. U ovoj bici Crnogorci su porazili vojsku skadarskog paše.

Već narednog mjeseca Bušatlija je počeo da priprema novi napad. Kada se na Cetinju saznalo da se očekuje novi napad, sazvan je Zbor (17. avgusta 1796) na kome su se Crnogorci zakleli da će se zajednički suprostaviti Bušatliji, ali i da će štititi svoje sunarodnike u pograničnim oblastima. Ova zakletva imala je šest tačaka i poznata je pod imenom Stega.

Skadarski Mahmut-paša Bušatlija krenuo je u novi pohod na Crnu Goru septembra 1796. godine. Do bitke između Bušatlijine i crnogorske vojske došlo je 22. septembra 1796. godine na Krusima. U ovoj bici Bušatlijina vojska pretrpjela je još teži poraz nego na Martinićima, a sam paša je posječen. Nakon ovog događaja Osmansko carstvo se prema Crnoj Gori odnosilo kao prema susjednoj državi, iako je zvanično nije priznalo.

Saonica- sagrađena po nalogu Petra I Petrovića Njegoša.

Radile:

Katarina Nikolić,

Marija Krivokapić,

Maša Jovović i

Tamara Otašević.

VIII-2