Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Phô lôc 2
________________________________________________________________
Tháa thuËn ghi nhËn vÒ c¸c quy t¾c vµ thñ tôc
§iÒu chØnh viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp
C¸c Thµnh viªn nhÊt trÝ nh sau:
§iÒu I
Ph¹m vi ®iÒu chØnh vµ ¸p dông
1. C¸c quy t¾c vµ thñ tôc cña Tháa thuËn nµy ph¶i ®îc ¸p dông cho nh÷ng tranh
chÊp ®îc ®a ra theo c¸c quy ®Þnh vÒ tham vÊn vµ gi¶i quyÕt tranh chÊp cña nh÷ng
hiÖp ®Þnh ®îc liÖt kª trong Phô lôc 1 cña Tháa thuËn nµy (trong Tho¶ thuËn nµy ®îc
gäi lµ nh÷ng “hiÖp ®Þnh cã liªn quan”). Nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc cña Tháa thuËn nµy
còng ®îc ¸p dông cho viÖc tham vÊn vµ gi¶i quyÕt tranh chÊp gi÷a c¸c Thµnh viªn vÒ
quyÒn vµ nghÜa vô cña hä theo c¸c quy ®Þnh cña HiÖp ®Þnh Thµnh lËp Tæ chøc Th¬ng
m¹i ThÕ giíi (trong Tháa thuËn nµy ®îc gäi lµ “HiÖp ®Þnh WTO”) vµ cña Tháa thuËn
nµy ®îc xem xÐt riªng hoÆc cïng víi bÊt cø hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo kh¸c.
2. C¸c quy t¾c vµ thñ tôc cña Tháa thuËn nµy ph¶i ®îc ¸p dông víi ®iÒu kiÖn ph¶i
tu©n theo nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp ®îc
ghi trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®îc nªu trong Phô lôc 2 cña Tháa thuËn nµy.
Trong chõng mùc cã sù kh¸c nhau gi÷a nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc cña Tháa thuËn nµy
vµ nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung trong Phô lôc 2, th× nh÷ng quy t¾c vµ
thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung trong Phô lôc 2 ph¶i ®îc u tiªn ¸p dông. §èi víi nh÷ng
tranh chÊp liªn quan ®Õn nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc cña hai hay nhiÒu hiÖp ®Þnh cã liªn
quan, nÕu cã m©u thuÉn gi÷a nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung trong
nh÷ng hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®ang ®îc xem xÐt ®ã, vµ khi c¸c bªn tranh chÊp kh«ng
tháa thuËn ®îc víi nhau vÒ c¸c quy t¾c vµ thñ tôc trong vßng 20 ngµy kÓ tõ khi thµnh
lËp ban héi thÈm, th× trong vßng 10 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc yªu cÇu cña 1 trong 2
bªn, Chñ tÞch cña C¬ quan Gi¶i quyÕt Tranh chÊp quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 2 (trong
Tháa thuËn nµy ®îc gäi lµ “DSB”), sau khi tham vÊn víi c¸c bªn tranh chÊp ph¶i
quyÕt ®Þnh nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc nµo ph¶i tu©n theo. Chñ tÞch ph¶i quyÕt ®Þnh theo
híng dÉn cña nguyªn t¾c lµ nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung cÇn ph¶i
®îc sö dông khi cã thÓ, vµ nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc ®îc nªu trong Tháa thuËn nµy
cÇn ®îc sö dông ë møc cÇn thiÕt ®Ó tr¸nh x¶y ra m©u thuÉn.
2
§iÒu 2
Qu¶n lý
1. C¬ quan Gi¶i quyÕt tranh chÊp ®îc thµnh lËp theo Tho¶ thuËn nµy ®Ó qu¶n lý
nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc cña Tho¶ thuËn nµy vµ c¸c ®iÒu kho¶n vÒ tham vÊn vµ gi¶i
quyÕt tranh chÊp cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan, trõ khi trong hiÖp ®Þnh cã liªn quan cã
quy ®Þnh kh¸c. Theo ®ã, DSB ph¶i cã thÈm quyÒn thµnh lËp ban héi thÈm, th«ng qua
c¸c B¸o c¸o cña ban héi thÈm vµ C¬ quan Phóc thÈm, duy tr× sù gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn
c¸c ph¸n quyÕt vµ khuyÕn nghÞ, cho phÐp t¹m ho·n viÖc thi hµnh nh÷ng nhîng bé vµ
nghÜa vô kh¸c theo c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan. §èi víi nh÷ng tranh chÊp chÊp ph¸t
sinh tõ mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan, mµ ®ã lµ HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét
sè Thµnh viªn, thuËt ng÷ “Thµnh viªn” ë ®©y chØ dïng ®Ó chØ c¸c bªn cña HiÖp ®Þnh
Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét sè Thµnh viªn nµy. Khi DSB ¸p dông nh÷ng ®iÒu kho¶n
gi¶i quyÕt tranh chÊp cña mét HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét sè Thµnh viªn
th× chØ nh÷ng Thµnh viªn lµ c¸c bªn cña HiÖp ®Þnh nµy míi cã thÓ tham gia vµo viÖc
quyÕt ®Þnh hoÆc nh÷ng ho¹t ®éng cña DSB liªn quan tíi tranh chÊp ®ã.
2. DSB ph¶i th«ng b¸o víi c¸c Héi ®ång vµ ñy ban cã liªn quan cña WTO vÒ bÊt
kú nh÷ng diÔn biÕn nµo cña tranh chÊp liªn quan tíi c¸c quy ®Þnh cña nh÷ng hiÖp ®Þnh
cã liªn quan t¬ng øng.
3. DSB ph¶i häp khi cÇn thiÕt nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña m×nh trong thêi
h¹n ®îc nªu ra trong Tháa thuËn nµy.
4. Khi nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc cña Tháa thuËn nµy quy ®Þnh DSB ph¶i ra quyÕt
®Þnh, th× DSB ph¶i ra quyÕt ®Þnh nµy trªn c¬ së ®ång thuËn.1
§iÒu 3
C¸c quy ®Þnh chung
1. C¸c Thµnh viªn kh¼ng ®Þnh viÖc tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c gi¶i quyÕt tranh
chÊp tõ tríc ®Õn nay ®îc ¸p dông theo §iÒu XXII vµ XXIII cña GATT 1947, vµ
nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc ®îc tiÕp tôc söa ®æi trong Tho¶ thuËn nµy.
2. HÖ thèng gi¶i quyÕt tranh chÊp cña WTO lµ mét nh©n tè trung t©m trong viÖc
t¹o ra sù an toµn vµ kh¶ n¨ng dù ®o¸n tríc cho hÖ thèng th¬ng m¹i ®a ph¬ng. C¸c
Thµnh viªn thõa nhËn r»ng hÖ thèng nµy ra ®êi nh»m b¶o toµn c¸c quyÒn vµ nghÜa vô
cña c¸c Thµnh viªn theo c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan vµ nh»m lµm râ nh÷ng ®iÒu kho¶n
hiÖn hµnh cña nh÷ng hiÖp ®Þnh ®ã trªn c¬ së phï hîp víi c¸c quy t¾c tËp qu¸n gi¶i
1 DSB ph¶i ®îc coi lµ ®· quyÕt ®Þnh ®ång thuËn vÒ vÊn ®Ò ®îc ®Ö tr×nh lªn DSB ®Ó xem xÐt, nÕu kh«ng cã Thµnh viªn nµo t¹i cuéc häp cña DSB quyÕt ®Þnh vÒ vÊn ®Ò nµy chÝnh thøc ph¶n ®èi quyÕt ®Þnh ®· ®îc ®Ò xuÊt.
3
thÝch c«ng ph¸p quèc tÕ. C¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n quyÕt cña DSB kh«ng ®îc lµm
t¨ng hoÆc gi¶m c¸c quyÒn vµ nghÜa vô ®îc quy ®Þnh trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan.
3. ViÖc gi¶i quyÕt nhanh chãng t×nh huèng, khi cã mét Thµnh viªn cho r»ng c¸c
lîi Ých trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp cña m×nh cã ®îc theo nh÷ng hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®ang
bÞ x©m h¹i do nh÷ng biÖn ph¸p cña mét Thµnh viªn kh¸c thùc hiÖn, lµ vÊn ®Ò cã ý
nghÜa thiÕt yÕu ®èi víi viÖc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chøc n¨ng cña WTO vµ duy tr× sù
c©n b»ng thÝch hîp gi÷a c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c Thµnh viªn.
4. C¸c khuyÕn nghÞ hay ph¸n quyÕt cña DSB ®a ra ph¶i nh»m ®¹t ®îc viÖc gi¶i
quyÕt tháa ®¸ng vÊn ®Ò ®Æt ra phï hîp víi c¸c quyÒn vµ nghÜa vô theo c¸c quy ®Þnh cña
Tháa thuËn nµy vµ cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan.
5. TÊt c¶ c¸c gi¶i ph¸p cho c¸c vÊn ®Ò chÝnh thøc ®îc nªu ra theo c¸c quy ®Þnh vÒ
tham vÊn vµ gi¶i quyÕt tranh chÊp cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan, bao gåm c¶ nh÷ng
quyÕt ®Þnh cña träng tµi, ph¶i ph¶i phï hîp víi nh÷ng hiÖp ®Þnh nµy vµ ph¶i kh«ng
®îc triÖt tiªu hay lµm gi¶m nh÷ng lîi Ých mµ bÊt cø Thµnh viªn nµo cã ®îc theo
nh÷ng hiÖp ®Þnh ®ã, hoÆc kh«ng ®îc ng¨n c¶n viÖc ®¹t ®îc bÊt cø môc tiªu nµo cña
nh÷ng hiÖp ®Þnh nµy.
6. Nh÷ng gi¶i ph¸p ®îc c¸c bªn chÊp thuËn ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh
thøc ®îc nªu ra theo nh÷ng ®iÒu kho¶n vÒ tham vÊn vµ gi¶i quyÕt tranh chÊp cña
nh÷ng hiÖp ®Þnh cã liªn quan ph¶i ®îc th«ng b¸o cho DSB vµ nh÷ng ñy ban, Héi ®ång
liªn quan - n¬i mµ bÊt cø Thµnh viªn nµo còng cã thÓ nªu ra quan ®iÓm liªn quan ®Õn
vÊn ®Ò ®ã.
7. Tríc khi khëi kiÖn, Thµnh viªn ph¶i tù xem xÐt, ®¸nh gi¸ lµ liÖu viÖc khiÕu
kiÖn theo nh÷ng thñ tôc nµy cã kÕt qu¶ kh«ng. Môc ®Ých cña c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh
chÊp lµ ®Ó ®¶m b¶o cã mét gi¶i ph¸p tÝch cùc ®èi víi vô tranh chÊp. Mét gi¶i ph¸p mµ
c¸c bªn tranh chÊp cã thÓ chÊp nhËn ®îc vµ phï hîp víi c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan th×
râ rµng cÇn ®îc u tiªn. NÕu kh«ng ®¹t ®îc mét gi¶i ph¸p c¸c bªn tranh chÊp cïng
nhÊt trÝ, th× môc tiªu sè mét cña c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp thêng lµ b¶o ®¶m viÖc
rót l¹i nh÷ng biÖn ph¸p cã liªn quan nÕu nh÷ng biÖn ph¸p nµy bÞ quyÕt ®Þnh lµ kh«ng
phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh trong bÊt kú hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo. C¸c quy ®Þnh vÒ
båi thêng chØ nªn ®îc sö dông khi viÖc rót l¹i ngay lËp tøc c¸c biÖn ph¸p trªn lµ
kh«ng thùc tÕ vµ chØ ®îc sö dông nh lµ mét biÖn ph¸p t¹m thêi trong khi cha cã
viÖc rót l¹i biÖn ph¸p kh«ng phï hîp víi hiÖp ®Þnh cã liªn quan. BiÖn ph¸p cuèi cïng
mµ Tháa thuËn nµy quy ®Þnh cho Thµnh viªn ®· khëi kiÖn theo c¸c thñ tôc gi¶i quyÕt
tranh chÊp lµ kh¶ n¨ng ®×nh chØ viÖc ¸p dông c¸c nhîng bé hay c¸c nghÜa vô kh¸c
theo c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan trªn c¬ së cã sù ph©n biÖt ®èi xö ®èi víi Thµnh viªn
kh¸c víi ®iÒu kiÖn ®îc DSB cho phÐp thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p nh vËy.
8. Trong trêng hîp cã sù vi ph¹m c¸c nghÜa vô ®îc ®¶m nhËn theo quy ®Þnh cña
mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan, th× vô kiÖn ph¶i ®îc coi lµ cã chøng cø ban ®Çu râ rµng vÌ
viÖc triÖt tiªu hoÆc x©m h¹i. §iÒu nµy cã nghÜa lµ ë ®©y cã nguyªn t¾c suy ®o¸n lµ vi
ph¹m c¸c quy ®Þnh ®Òu cã t¸c ®éng tiªu cùc tíi c¸c Thµnh viªn kh¸c lµ c¸c bªn cña
4
hiÖp ®Þnh cã liªn quan, vµ trong trêng hîp nµy th× vÊn ®Ò sÏ ph¶i tuú thuéc vµo viÖc
biÖn luËn, ph¶n øng l¹i cña Thµnh viªn bÞ kiÖn.
9. Nh÷ng quy ®Þnh cña Tháa thuËn nµy kh«ng lµm phîng h¹i ®Õn c¸c quyÒn cña
c¸c Thµnh viªn muèn cã viÖc gi¶i thÝch theo thÈm quyÒn c¸c ®iÒu kho¶n cña hiÖp ®Þnh
cã liªn quan th«ng qua viÖc ra quyÕt ®Þnh theo HiÖp ®Þnh WTO hoÆc mét hiÖp ®Þnh cã
liªn quan lµ mét HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét sè Thµnh viªn.
10. §îc hiÓu r»ng yªu cÇu hßa gi¶i vµ viÖc sö dông c¸c thñ tôc gi¶i quyÕt tranh
chÊp kh«ng ®îc nh»m môc ®Ých hoÆc ®îc xem lµ nh÷ng hµnh vi g©y bÊ ®ång vµ nÕu
cã tranh chÊp ph¸t sinh, tÊt c¶ Thµnh viªn ph¶i tham gia mét c¸ch thiÖn chÝ vµo nh÷ng
thñ tôc nµy ®Ó nç lùc gi¶i quyÕt tranh chÊp. Còng ®îc hiÓu lµ c¸c ®¬n ®iÖn vµ ®¬n
kiÖn l¹i vÒ nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c nhau th× kh«ng nªn g¾n víi nhau.
11. Tháa thuËn nµy chØ ®îc ¸p dông víi nh÷ng yªu cÇu tham vÊn míi theo c¸c ®iÒu
kho¶n tham vÊn cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®îc ®a ra vµo ngµy hoÆc sau ngµy
HiÖp ®Þnh WTO cã hiÖu lùc. §èi víi c¸c tranh chÊp mµ yªu cÇu tham vÊn theo GATT
1947 hoÆc theo c¸c hiÖp ®Þnh tríc ®©y cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®îc ®a ra
tríc ngµy HiÖp ®Þnh WTO cã hiÖu lùc, th× c¸c quy t¾c vµ thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp
t¬ng øng cã hiÖu lùc ngay tríc ngµy HiÖp ®Þnh WTO cã hiÖu lùc ph¶i tiÕp tôc ®îc
¸p dông.2
12. MÆc dï ®· cã quy ®Þnh cña kho¶n 11, nhng nÕu mét ®¬n kiÖn dùa trªn bÊt kú
mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo ®îc mét Thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn khëi kiÖn chèng
l¹i mét Thµnh viªn ph¸t triÓn, th× bªn nguyªn ®¬n cã quyÒn viÖn dÉn, nh mét biÖn
ph¸p thay thÕ cho c¸c quy ®Þnh cña §iÒu 4, 5, 6 vµ 12 cña Tháa thuËn nµy, c¸c ®iÒu
kho¶n t¬ng øng cña QuyÕt ®Þnh ngµy 5 th¸ng t n¨m 1966 (BISD 14S/18), trõ khi ban
héi thÈm cho r»ng thêi h¹n quy ®Þnh trong kho¶n 7 cña QuyÕt ®Þnh ®ã kh«ng ®ñ ®Ó ®a
ra b¸o c¸o cña m×nh vµ khi cã sù ®ång ý cña bªn nguyªn ®¬n th× thêi h¹n ®ã cã thÓ
®îc kÐo dµi. Trong trêng hîp cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c quy t¾c vµ thñ tôc cña ®iÒu 4,
5, 6 vµ 12 cña Tho¶ thuËn nµy vµ c¸c quy t¾c vµ thñ tôc t¬ng øng cña QuyÕt ®Þnh ®ã,
th× c¸c quy t¾c vµ thñ tôc cña QuyÕt ®Þnh ph¶i ®îc u tiªn ¸p dông.
§iÒu 4
Tham vÊn
1. C¸c Thµnh viªn kh¼ng ®Þnh quyÕt t©m cña m×nh nh»m t¨ng cêng vµ n©ng cao
hiÖu qu¶ cña c¸c thñ tôc tham vÊn ®îc c¸c Thµnh viªn sö dông.
2. Mçi Thµnh viªn cam kÕt dµnh nh÷ng c©n nh¾c thiÖn chÝ vµ t¹o c¬ héi tho¶ ®¸ng
cho viÖc tham vÊn vÒ bÊt kú ý kiÕn nµo do mét Thµnh viªn kh¸c ®a ra cã liªn quan
2 Kho¶n nµy còng sÏ ®îc ¸p dông cho c¸c tranh chÊp mµ c¸c b¸o c¸o cña ban héi thÈm cha ®îc th«ng qua hoÆc cha ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ.
5
®Õn nh÷ng biÖn ph¸p ¶nh hëng tíi sù vËn hµnh cña bÊt cø hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo
®îc thùc hiÖn trªn l·nh thæ cña Thµnh viªn nµy.3
3. NÕu cã yªu cÇu tham vÊn ®îc ®a ra theo quy ®Þnh cña hiÖp ®Þnh cã liªn quan,
Thµnh viªn ®îc yªu cÇu, trõ khi cã tháa thuËn kh¸c, ph¶i tr¶ lêi yªu cÇu nµy trong
vßng 10 ngµy sau ngµy nhËn ®îc yªu cÇu vµ ph¶i tham gia vµo tham vÊn mét c¸ch
thiÖn chÝ trong thêi h¹n kh«ng qu¸ 30 ngµy sau ngµy nhËn ®îc yªu cÇu ®Ó cè g¾ng ®¹t
®îc gi¶i ph¸p tháa ®¸ng cho c¸c bªn. NÕu Thµnh viªn nµy kh«ng tr¶ lêi trong thêi h¹n
10 ngµy sau ngµy nhËn ®îc yªu cÇu, hoÆc kh«ng tham gia tham vÊn trong thêi h¹n
kh«ng qu¸ 30 ngµy, hoÆc sau mét thêi h¹n kh¸c ®îc c¸c bªn tháa thuËn kÓ tõ ngµy
nhËn ®îc yªu cÇu, th× Thµnh viªn ®· yªu cÇu tham vÊn cã thÓ trùc tiÕp yªu cÇu thµnh
lËp ban héi thÈm.
4. TÊt c¶ nh÷ng yªu cÇu tham vÊn nh vËy ph¶i ®îc Thµnh viªn yªu cÇu tham vÊn
th«ng b¸o cho DSB vµ c¸c Héi ®ång vµ ñy ban liªn quan. BÊt cø yªu cÇu tham vÊn nµo
còng ph¶i ®îc ®Ö tr×nh lªn b»ng v¨n b¶n vµ ®a ra lý do cã yªu cÇu, kÓ c¶ viÖc chØ ra
biÖn ph¸p cã vÊn ®Ò vµ c¬ së ph¸p lý cho viÖc khiÕu kiÖn.
5. Trong qu¸ tr×nh tham vÊn theo quy ®Þnh cña mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan, tríc
khi ph¶i sö dông ®Õn biÖn ph¸p tiÕp theo cña Tháa thuËn nµy, c¸c Thµnh viªn cÇn ph¶i
ph¶i cè g¾ng ®iÒu chØnh vÊn ®Ò mét c¸ch tho¶ ®¸ng.
6. Qu¸ tr×nh tham vÊn ph¶i ®îc gi÷ bÝ mËt, vµ kh«ng ®îc g©y ph¬ng h¹i ®Õn
c¸c quyÒn cña bÊt kú Thµnh viªn nµo trong bÊt kú mét quy tr×nh tè tông tiÕp theo nµo.
7. NÕu tham vÊn kh«ng gi¶i quyÕt ®îc tranh chÊp trong vßng 60 ngµy kÓ tõ ngµy
nhËn ®îc yªu cÇu tham vÊn, bªn nguyªn ®¬n cã thÓ yªu cÇu lËp ban héi thÈm. Bªn
nguyªn ®¬n cã thÓ yªu cÇu thµnh lËp ban héi thÈm trong thêi h¹n 60 ngµy nãi trªn nÕu
c¸c bªn tham vÊn cïng cho r»ng viÖc tham vÊn ®· kh«ng gi¶i quyÕt ®îc tranh chÊp.
8. Trong trêng hîp khÈn cÊp, kÓ c¶ nh÷ng trêng hîp cã liªn quan ®Õn hµng dÔ
háng, c¸c Thµnh viªn ph¶i tiÕn hµnh tham vÊn trong kho¶ng thêi gian kh«ng qu¸ 10
ngµy sau khi nhËn ®îc yªu cÇu. NÕu viÖc tham vÊn ®· kh«ng gi¶i quyÕt ®îc tranh
chÊp trong thêi h¹n 20 ngµy sau ngµy nhËn ®îc yªu cÇu, bªn nguyªn ®¬n cã thÓ yªu
cÇu thµnh lËp ban héi thÈm.
9. Trong trêng hîp khÈn cÊp, kÓ c¶ trêng hîp liªn quan ®Õn hµng hãa dÔ háng,
c¸c bªn cã tranh chÊp, ban héi thÈm vµ C¬ quan Phóc thÈm ph¶i cã mäi nç lùc ®Ó ®Èy
nhanh qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Õn møc ®é tèi ®a cã thÓ.
10. Trong khi tham vÊn, c¸c Thµnh viªn ph¶i ®Æc biÖt chó ý ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò cô
thÓ vµ quyÒn lîi cña c¸c Thµnh viªn lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn.
3 NÕu c¸c quy ®Þnh cña bÊt kú hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo vÒ nh÷ng biÖn ph¸p ®îc thùc hiÖn bëi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng hay khu vùc hoÆc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn trong ph¹m vi l·nh thæ cña mét Thµnh viªn cã quy ®Þnh kh¸c víi nh÷ng quy ®Þnh nªu trong kho¶n nµy th× nh÷ng quy ®Þnh cña hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®ã ph¶i ®îc u tiªn ¸p dông.
6
11. Khi mét Thµnh viªn ngoµi c¸c Thµnh viªn tham vÊn cho r»ng hä cã lîi Ých
th¬ng m¹i ®¸ng kÓ trong qu¸ tr×nh tham vÊn ®ang ®îc tiÕn hµnh phï hîp víi kho¶n 1
§iÒu XXII cña GATT 1994, kho¶n 1 §iÒu XXII cña GATS, hoÆc c¸c ®iÒu kho¶n t¬ng
øng trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan kh¸c4 th× Thµnh viªn nµy cã thÓ th«ng b¸o cho
c¸c Thµnh viªn tham vÊn vµ DSB vÒ nguyÖn väng muèn ®îc tham gia vµo thñ tôc
tham vÊn trong vßng 10 ngµy sau ngµy nhËn ®îc yªu cÇu tham vÊn theo §iÒu võa nªu.
Thµnh viªn ®ã ph¶i ®îc tham gia vµo viÖc tham vÊn víi ®iÒu kiÖn lµ Thµnh viªn nhËn
®îc yªu cÇu tham vÊn ®ång ý r»ng yªu cÇu vÒ lîi Ých ®¸ng kÓ ®ã lµ cã c¨n cø. Trong
trêng hîp ®ã, c¸c Thµnh viªn ph¶i ph¶i th«ng b¸o cho DSB. NÕu yªu cÇu tham gia vµo
viÖc tham vÊn kh«ng ®îc chÊp nhËn, th× Thµnh viªn muèn tham gia nµy ph¶i ®îc tù
do yªu cÇu tham vÊn theo kho¶n 1 §iÒu XXII hoÆc kho¶n 1 §iÒu XXIII cña GATT
1994, kho¶n 1 §iÒu XXII hoÆc kho¶n 1 §iÒu XXIII cña GATS, hoÆc nh÷ng ®iÒu
kho¶n t¬ng øng trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan kh¸c.
§iÒu 5
M«i giíi, Hßa gi¶i vµ Trung gian
1. M«i giíi, hßa gi¶i vµ trung gian lµ nh÷ng thñ tôc ®îc tiÕn hµnh tù nguyÖn, nÕu
c¸c bªn tranh chÊp ®ång ý nh vËy.
2. ViÖc m«i giíi, hßa gi¶i vµ trung gian, vµ ®Æc biÖt lµ quan ®iÓm cña c¸c bªn
tranh chÊp trong viÖc nµy ph¶i ®îc gi÷ bÝ mËt vµ kh«ng lµm ph¬ng h¹i ®Õn quyÒn
cña bÊt cø bªn nµo trong nh÷ng bíc tè tông tiÕp theo nh÷ng thñ tôc nµy.
3. BÊt cø bªn tranh chÊp nµo ®Òu cã thÓ yªu cÇu m«i giíi, hßa gi¶i hoÆc trung gian
vµo bÊt cø lóc nµo. Nh÷ng thñ tôc nµy cã thÓ ®îc b¾t ®Çu vµ chÊm døt vµo bÊt kú thêi
®iÓm nµo. Mét khi nh÷ng thñ tôc nµy ®· chÊm døt, bªn nguyªn ®¬n cã thÓ yªu cÇu
thµnh lËp ban héi thÈm.
4. Khi thñ tôc m«i giíi, hßa gi¶i hoÆc trung gian ®îc tiÕn hµnh trong thêi h¹n 60
ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc yªu cÇu tham vÊn, bªn nguyªn ®¬n ph¶i cho phÐp mét thêi
h¹n lµ 60 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc yªu cÇu tham vÊn tríc khi yªu cÇu thµnh lËp ban
héi thÈm. Bªn nguyªn ®¬n cã thÓ yªu cÇu thµnh lËp ban héi thÈm trong thêi h¹n 60
4 C¸c ®iÒu kho¶n tham vÊn t¬ng øng trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®îc liÖt kª díi ®©y:
HiÖp ®Þnh vÒ N«ng nghiÖp, §iÒu 19: HiÖp ®Þnh vÒ viÖc ¸p dông c¸c BiÖn ph¸p VÖ sinh §éng Thùc vËt, kho¶n 1 cña §iÒu 11: HiÖp ®Þnh vÒ Hµng dÖt vµ May mÆc, kho¶n 4 cña §iÒu 8: HiÖp ®Þnh vÒ c¸c Hµng rµo Kü thuËt ®èi víi Th¬ng m¹i, kho¶n 1 cña ®iÒu 14: HiÖp ®Þnh vÒ c¸c BiÖn ph¸p §Çu t liªn quan ®Õn Th¬ng m¹i, §iÒu 8: HiÖp ®Þnh vÒ viÖc Thùc thi §iÒu VI cña GATT 1947, kho¶n 2 cña §iªu 19: HiÖp ®Þnh vÒ Gi¸m ®Þnh hµng ho¸ tríc khi xÕp hµng, §iÒu 7: HiÖp ®Þnh vÒ Quy t¾c XuÊt xø, §iÒu 7: HiÖp ®Þnh vÒ Thñ tôc CÊp phÐp NhËp khÈu, §iÒu 6: HiÖp ®Þnh vÒ Trî cÊp vµ c¸c BiÖn ph¸p §èi kh¸ng, §iÒu 30: HiÖp ®Þnh vÒ Tù vÖ, §iÒu 14: HiÖp ®Þnh vÒ nh÷ng KhÝa c¹nh liªn quan ®Õn Th¬ng m¹i cña QuyÒn Së h÷u TrÝ tuÖ, §iÒu 64.1; vµ bÊt cø ®iÒu kho¶n tham vÊn nµo t¬ng øng trong c¸c HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét sè Thµnh viªn nh ®îc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña mçi hiÖp ®Þnh quyÕt ®Þnh vµ nh ®îc th«ng b¸o cho DSB.
7
ngµy nµy, nÕu c¸c bªn cã tranh chÊp cïng cho r»ng m«i giíi, hoµ gi¶i hoÆc trung gian
®· kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®îc tranh chÊp.
5. NÕu c¸c bªn tranh chÊp ®ång ý, th× thñ tôc m«i giíi, hßa gi¶i hoÆc trung gian cã
thÓ ®îc tiÕp tôc ngay c¶ khi ban héi thÈm tiÕn hµnh tè tông.
6. Tæng Gi¸m ®èc cã thÓ, trªn c¬ng vÞ c«ng t¸c chÝnh thøc cña m×nh, ®a ra s¸ng
kiÕn vÒ viÖc m×nh ph¶i lµm ngêi m«i giíi, ngêi hßa gi¶i hoÆc trung gian nh»m gióp
c¸c Thµnh viªn gi¶i quyÕt tranh chÊp.
§iÒu 6
Thµnh lËp Ban héi thÈm
1. NÕu bªn nguyªn ®¬n cã yªu cÇu, mét ban héi thÈm ph¶i ®îc thµnh lËp chËm
nhÊt lµ t¹i cuéc häp cña DSB tiÕp theo cuéc häp mµ t¹i ®ã yªu cÇu nµy lÇn ®Çu tiªn
®îc ®a ra nh mét môc cña ch¬ng tr×nh nghÞ sù DSB, trõ khi t¹i cuéc häp ®ã DSB
quyÕt ®Þnh trªn c¬ së ®ång thuËn kh«ng thµnh lËp ban héi thÈm.5
2. Yªu cÇu thµnh lËp ban héi thÈm ph¶i ®îc lµm b»ng v¨n b¶n. V¨n b¶n yªu cÇu
nµy ph¶i chØ ra lµ viÖc tham vÊn ®· ®îc tiÕn hµnh kh«ng, x¸c ®Þnh râ c¸c biÖn ph¸p cô
thÓ ®ang ®îc bµn c·i vµ cung cÊp tãm t¾t ng¾n gän vÒ c¬ së ph¸p lý cña ®¬n kiÖn ®ñ
®Ó tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò mét c¸ch râ rµng. Trong trêng hîp bªn nép ®¬n yªu cÇu thµnh
lËp ban héi thÈm víi c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c víi c¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu chuÈn, th× v¨n
b¶n yªu cÇu nµy ph¶i kÌm theo b¶n ®Ò xuÊt vÒ c¸c ®iÓu kho¶n tham chiÕu ®Æc biÖt.
§iÒu 7
C¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu cña Ban héi thÈm
1. Ban héi thÈm cã c¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu sau ®©y, trõ khi c¸c bªn tranh chÊp
cã tháa thuËn kh¸c trong vßng 20 ngµy kÓ tõ ngµy thµnh lËp ban héi thÈm.
“Xem xÐt, díi ¸nh s¸ng cña c¸c ®iÒu kho¶n cã liªn quan (tªn cña (c¸c) hiÖp ®Þnh cã
liªn quan do c¸c bªn tranh chÊp trÝch dÉn), vÊn ®Ò ®îc ®a ra DSB bëi (tªn cña mét
bªn) trong v¨n b¶n... vµ ®a ra nh÷ng ý kiÕn nhËn xÐt, kÕt luËn gióp DSB ®a ra c¸c
khuyÕn nghÞ hoÆc c¸c ph¸n quyÕt ®îc quy ®Þnh trong (c¸c) hiÖp ®Þnh cã liªn quan
®ã.”
2. Ban héi thÈm ph¶i xö lý c¸c ®iÒu kho¶n liªn quan trong bÊt kú hiÖp ®Þnh cã liªn
quan nµo hoÆc c¸c hiÖp ®Þnh ®îc c¸c bªn tranh chÊp dÉn chiÕu tíi.
5 NÕu bªn nguyªn ®¬n cã yªu cÇu, mét cuéc häp DSB ph¶i ®îc tæ chøc víi môc ®Ých nµy trong vßng 15 ngµy kÓ tõ khi nhËn ®îc yªu cÇu, víi ®iÒu kiÖn lµ ph¶i th«ng b¸o cuéc häp tríc 10 ngµy.
8
3. Khi thµnh lËp ban héi thÈm, DSB cã thÓ ñy quyÒn cho Chñ tÞch DSB so¹n th¶o
c¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu cña ban héi thÈm víi sù tham vÊn víi c¸c bªn tranh chÊp
nhng ph¶i b¶o ®¶m tu©n theo kho¶n 1. C¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu ®îc so¹n th¶o nh
vËy ph¶i ®îc göi tíi tÊt c¶ c¸c Thµnh viªn. NÕu c¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu ®îc tho¶
thuËn kh«ng ph¶i lµ c¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu chuÈn, th× bÊt kú Thµnh viªn nµo còng
cã thÓ nªu vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c¸c ®iÒu kho¶n ®ã víi DSB.
§iÒu 8
Thµnh phÇn Ban héi thÈm
1. Ban héi thÈm ph¶i ®îc cÊu thµnh bëi nh÷ng c¸ nh©n thuéc tæ chøc chÝnh phñ
vµ/hoÆc phi chÝnh phñ n¨ng lùc tèt, kÓ c¶ nh÷ng ngêi ®· lµm viÖc hoÆc tr×nh vô kiÖn
ra ban héi thÈm, lµm ®¹i diÖn cña mét Thµnh viªn hoÆc cña mét bªn ký kÕt GATT
1947 hoÆc ®¹i diÖn t¹i Héi ®ång hay ñy ban cña bÊt cø hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo
hoÆc hiÖp ®Þnh nµo tríc ®ã, hoÆc ®· tõng lµm viÖc trong Ban Th ký, ®· tõng gi¶ng
d¹y hoÆc viÕt s¸ch b¸o ®îc ®¨ng vÒ luËt th¬ng m¹i quèc tÕ hoÆc chÝnh s¸ch th¬ng
m¹i quèc tÕ, hoÆc ®· tõng lµ quan chøc cao cÊp vÒ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i cña mét
Thµnh viªn.
2. C¸c thµnh viªn ban héi thÈm cÇn ph¶i ®îc chän lùa víi môc ®Ých b¶o ®¶m sù
®éc lËp cña c¸c héi thÈm viªn, cã kiÕn thøc ®a d¹ng ë møc ®ñ vµ cã ph¹m vi kinh
nghiÖm c«ng t¸c réng.
3. C«ng d©n cña Thµnh viªn6 lµ c¸c bªn tranh chÊp hoÆc lµ bªn thø 3 ®îc quy
®Þnh ë kho¶n 2 cña §iÒu 10 ph¶i kh«ng ®îc tham gia vµo ban héi thÈm cã liªn quan
®Õn tranh chÊp ®ã, trõ khi c¸c bªn tranh chÊp cã tháa thuËn kh¸c.
4. §Ó hç trî cho viÖc lùa chän c¸c héi thÈm viªn, Ban Th ký ph¶i duy tr× mét
danh s¸ch c¸c c¸ nh©n thuéc tæ chøc chÝnh phñ vµ phi chÝnh phñ cã nh÷ng tiªu chuÈn
®· ®îc nªu t¹i kho¶n 1, vµ tõ danh s¸ch nµy c¸c thµnh viªn ban héi thÈm cã thÓ ®îc
chØ ®Þnh mét c¸ch thÝch hîp. Danh s¸ch ®ã ph¶i bao gåm c¶ b¶ng ph©n c«ng c¸c héi
thÈm phi chÝnh phñ ®îc lËp ngµy 30 th¸ng 11 n¨m 1984 (BISD 31S/9), vµ nh÷ng b¶ng
ph©n c«ng vµ danh s¸ch ®Ò cö kh¸c ®îc lËp theo bÊt cø hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo vµ
ph¶i gi÷ l¹i tªn cña nh÷ng ngêi trong c¸c b¶ng ph©n c«ng vµ danh s¸ch ®Ò cö nµy vµo
thêi ®iÓm HiÖp ®Þnh WTO cã hiÖu lùc. C¸c Thµnh viªn cã thÓ ®Þnh kú ®Ò xuÊt tªn cña
c¸c c¸ nh©n thuéc c¸c tæ chøc chÝnh phñ vµ phi chÝnh phñ ®Ó ®a vµo danh s¸ch ®Ò cö,
cung cÊp c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn kiÕn thøc cña hä vÒ th¬ng m¹i quèc tÕ, vÒ nh÷ng
lÜnh vùc hoÆc néi dung cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan, tªn cña nh÷ng ngêi nµy ph¶i
®îc ®a bæ sung vµo danh s¸ch sau khi cã sù chÊp thuËn cña DSB. §èi víi mçi c¸
nh©n trong danh s¸ch, danh s¸ch ph¶i chØ râ ph¹m vi kinh nghiÖm hay chuyªn m«n cô
6 Trong trêng hîp liªn minh thuÕ quan hoÆc c¸c thÞ trêng chung lµ c¸c bªn trong tranh chÊp th× quy ®Þnh nµy ph¶i ¸p dông cho c«ng d©n cña tÊt c¶ c¸c níc thuéc liªn minh thuÕ quan hoÆc c¸c thÞ trêng chung ®ã.
9
thÓ cña mçi c¸ nh©n trong nh÷ng lÜnh vùc hoÆc néi dung cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn
quan.
5. Ban héi thÈm ph¶i gåm ba héi thÈm viªn, trõ khi c¸c bªn tranh chÊp ®ång ý mét
ban héi thÈm gåm 5 héi thÈm viªn trong vßng 10 ngµy kÓ tõ ngµy thµnh lËp ban héi
thÈm. C¸c Thµnh viªn ph¶i nhanh chãng ®îc th«ng b¸o vÒ thµnh phÇn cña ban héi
thÈm.
6. Ban Th ký ph¶i ®Ò xuÊt viÖc bæ nhiÖm ban héi thÈm víi c¸c bªn cã tranh chÊp.
C¸c bªn tranh chÊp ph¶i kh«ng ®îc ph¶n ®èi viÖc bæ nhiÖm trõ khi cã nh÷ng lý do
b¾t buéc.
7. NÕu trong vßng 20 ngµy sau ngµy thµnh lËp ban héi thÈm mµ kh«ng cã sù nhÊt
trÝ vÒ Thµnh viªn ban héi thÈm, theo yªu cÇu cña bÊt cø bªn nµo, Tæng Gi¸m ®èc sau
khi tham vÊn víi Chñ tÞch DSB vµ Chñ tÞch cña Héi ®ång hay ñy ban liªn quan ph¶i
quyÕt ®Þnh thµnh phÇn ban héi thÈm b»ng viÖc bæ nhiÖm c¸c héi thÈm tõ nh÷ng ngêi
mµ Tæng Gi¸m ®èc coi lµ thÝch hîp nhÊt theo ®óng bÊt kú quy t¾c hoÆc thñ tôc ®Æc biÖt
hoÆc bæ sung cã liªn quan nµo cña nh÷ng hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®ang ®îc ¸p dông
cho tranh chÊp ®ã, sau khi tham vÊn víi c¸c bªn tranh chÊp. Chñ tÞch cña DSB ph¶i
th«ng b¸o cho c¸c Thµnh viªn vÒ thµnh phÇn ban héi thÈm ®· ®îc thµnh lËp nh vËy
kh«ng qu¸ 10 ngµy kÓ tõ ngµy Chñ tÞch nhËn ®îc yªu cÇu.
8. C¸c Thµnh viªn ph¶i cam kÕt, nh mét quy t¾c chung, cho phÐp nh©n viªn cña
m×nh lµm héi thÈm viªn.
9. C¸c héi thÈm viªn ph¶i lµm viÖc víi t c¸ nh©n cña m×nh vµ kh«ng ph¶i lµ ®¹i
diÖn cña chÝnh phñ vµ còng kh«ng ph¶i lµ ®¹i ®iÖn cña mét tæ chøc nµo. V× thÕ c¸c
Thµnh viªn ph¶i kh«ng ®îc ®a ra chØ thÞ hay t×m c¸ch g©y ¶nh hëng ®Õn hä víi t
c¸ch c¸ nh©n vÒ nh÷ng vÊn ®Ò ®îc ®a ra tríc ban héi thÈm.
10. Khi mét tranh chÊp x¶y ra gi÷a mét Thµnh viªn ph¸t triÓn vµ mét Thµnh viªn
®ang ph¸t triÓn, nÕu cã yªu cÇu cña Thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn, th× ban héi thÈm ph¶i
cã Ýt nhÊt mét héi thÈm tõ mét Thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn.
11. C¸c chi phÝ cho héi thÈm viªn kÓ c¶ chi phÝ ®i l¹i vµ ¨n ë, ph¶i thanh to¸n tõ
ng©n s¸ch cña WTO theo møc ®îc §¹i Héi ®ång th«ng qua trªn c¬ së c¸c khuyÕn
nghÞ cña ñy ban vÒ c¸c vÊn ®Ò Ng©n s¸ch, Tµi chÝnh vµ Qu¶n trÞ.
§iÒu 9
Thñ tôc ®èi víi ®¬n kiÖn cã nhiÒu nguyªn ®¬n
1. Khi cã hai hoÆc nhiÒu Thµnh viªn yªu cÇu thµnh lËp ban héi thÈm ®Ó gi¶i quyÕt
cïng mét vÊn ®Ò th× mét ban héi thÈm duy nhÊt cã thÓ ®îc thµnh lËp ®Ó xem xÐt
nh÷ng ®¬n kiÖn nµy cã tÝnh ®Õn quyÒn cña tÊt c¶ c¸c Thµnh viªn cã liªn quan. Mét ban
héi thÈm duy nhÊt cÇn ph¶i ®îc thµnh lËp ®Ó xem xÐt nh÷ng ®¬n kiÖn nh vËy bÊt kú
khi nµo kh¶ thi.
10
2. Ban héi thÈm duy nhÊt nµy ph¶i tiÕn hµnh viÖc xem xÐt vµ ®Ö tr×nh ý kiÕn lªn
DSB theo c¸ch c¸c quyÒn mµ ®¸ng ra c¸c bªn tranh chÊp ®· ®îc hëng nÕu thµnh lËp
c¸c ban héi thÈm riªng lÎ ®Ó xem xÐt c¸c ®¬n kiÖn kh«ng bÞ suy gi¶m. NÕu mét trong
c¸c bªn tranh chÊp yªu cÇu th× ban héi thÈm ph¶i ®Ö tr×nh c¸c b¶n b¸o c¸o riªng lÎ vÒ
tranh chÊp cã liªn quan. C¸c v¨n b¶n ®Ö tr×nh cña mçi nguyªn ®¬n ph¶i ®îc s½n cã
cho c¸c nguyªn ®¬n kh¸c vµ mçi nguyªn ®¬n ph¶i cã quyÒn cã mÆt khi bÊt cø mét
nguyªn ®¬n nµo kh¸c tr×nh bµy quan ®iÓm víi ban héi thÈm.
3. NÕu cã hai hoÆc nhiÒu ban héi thÈm ®îc thµnh lËp ®Ó xem xÐt c¸c ®¬n kiÖn
liªn quan ®Õn cïng mét vÊn ®Ò th× ph¶i cè g¾ng tíi møc cao nhÊt cã thÓ ®Ó chän cïng
c¸c héi thÈm viªn chung cho c¸c ban héi thÈm riªng lÎ vµ ph¶i s¾p xÕp thêi gian biÓu
cho thñ tôc tè tông cña ban héi thÈm trong nh÷ng tranh chÊp nµy ph¶i ®îc hµi hoµ.
§iÒu 10
C¸c bªn thø ba
1. QuyÒn lîi cña c¸c bªn tranh chÊp vµ cña c¸c Thµnh viªn kh¸c theo mét hiÖp
®Þnh cã liªn quan vÒ néi dung tranh chÊp ph¶i ®îc c©n nh¾c ®Çy ®ñ trong qu¸ tr×nh tè
tông t¹i ban héi thÈm.
2. BÊt cø Thµnh viªn nµo cã quyÒn lîi ®¸ng kÓ ®èi víi mét vÊn ®Ò ®îc ban héi
thÈm xem xÐt vµ ®· th«ng b¸o quyÒn lîi cña m×nh cho DSB (trong Tháa thuËn nµy gäi
lµ “bªn thø ba”) ®Òu ph¶i cã c¬ héi ®îc tr×nh bµy vÊn ®Ò cho ban héi thÈm vµ ®îc
tr×nh v¨n b¶n cho ban héi thÈm. Nh÷ng v¨n b¶n ®Ö tr×nh nµy còng ph¶i ®îc göi cho
c¸c bªn tranh chÊp vµ ph¶i ®îc ph¶n ¸nh trong b¶n b¸o c¸o cña ban héi thÈm.
3. C¸c bªn thø ba ph¶i ®îc nhËn v¨n b¶n ®Ö tr×nh cña c¸c bªn tranh chÊp cho
phiªn häp ®Çu tiªn cña ban héi thÈm.
4. NÕu mét bªn thø ba cho r»ng mét biÖn ph¸p lµ ®èi tîng cña viÖc gi¶i quyÕt t¹i
ban héi thÈm ®· triÖt tiªu hoÆc lµm ph¬ng h¹i ®Õn quyÒn lîi cña bªn ®ã theo bÊt cø
hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo, th× Thµnh viªn ®ã cã thÓ sö dông thñ tôc gi¶i quyÕt tranh
chÊp th«ng thêng theo b¶n Tháa thuËn nµy. Tranh chÊp nh vËy ph¶i ®îc chuyÓn
cho ban héi thÈm ban ®Çu mçi khi cã thÓ.
§iÒu 11
Chøc n¨ng cña Ban héi thÈm
Chøc n¨ng cña ban héi thÈm lµ gióp DSB lµm trßn tr¸ch nhiÖm theo Tháa thuËn
nµy vµ c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan. Do ®ã, ban héi thÈm cÇn ph¶i ph¶i ®¸nh gi¸ mét
c¸ch kh¸ch quan vÒ c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra cho m×nh, gåm c¶ viÖc ®¸nh gi¸ kh¸ch quan c¸c
t×nh tiÕt cña vô viÖc vµ kh¶ n¨ng ¸p dông vµ sù phï hîp víi c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan,
vµ ®a ra nh÷ng nhËn xÐt, kÕt luËn kh¸c cã thÓ gióp DSB trong viÖc ®a ra c¸c khuyÕn
nghÞ hoÆc c¸c ph¸n quyÕt ®îc quy ®Þnh trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan. Ban héi
11
thÈm cÇn ph¶i ®Òu ®Æn tham vÊn víi c¸c bªn tranh chÊp vµ t¹o cho hä nh÷ng c¬ héi
thÝch hîp ®Ó ®a ra mét gi¶i ph¸p tháa ®¸ng ®èi víi c¶ hai bªn.
§iÒu 12
Thñ tôc cña Ban héi thÈm
1. Ban héi thÈm tu©n theo C¸c thñ tôc lµm viÖc ë Phô lôc 3 trõ khi ban héi thÈm
quyÕt ®Þnh kh¸c sau khi tham vÊn c¸c bªn tranh chÊp.
2. Thñ tôc lµm viÖc cña ban héi thÈm ph¶i cã sù linh ho¹t ®Çy ®ñ ®Ó ®¶m b¶o cho
c¸c b¸o c¸o cña ban héi thÈm cã chÊt lîng cao mµ l¹i kh«ng lµm chËm qu¸ tr×nh tè
tông t¹i ban héi thÈm mét c¸ch kh«ng cÇn thiÕt.
3. Sau khi tham vÊn víi c¸c bªn tranh chÊp, c¸c héi thÈm viªn, trong thêi h¹n cµng
sím cµng tèt vµ bÊt kú khi nµo cã thÓ trong vßng mét tuÇn sau khi thµnh phÇn vµ c¸c
®iÒu kho¶n tham chiÕu cña ban héi thÈm ®· ®îc th«ng qua, ph¶i Ên ®Þnh thêi gian
biÓu cho qu¸ tr×nh tè tông t¹i ban héi thÈm, cã tÝnh ®Õn c¸c quy ®Þnh cña kho¶n 9 §iÒu
4 nÕu cã liªn quan.
4. Trong khi x¸c ®Þnh thêi gian biÓu cho qu¸ tr×nh tè tông t¹i ban héi thÈm, ban
héi thÈm ph¶i t¹o ®ñ thêi gian cho c¸c bªn tranh chÊp chuÈn bÞ c¸c v¨n b¶n ®Ö tr×nh
cña hä.
5. Ban héi thÈm ph¶i ®Þnh ra c¸c thêi h¹n chÝnh x¸c cho c¸c bªn ®Ö tr×nh v¨n b¶n
vµ c¸c bªn ph¶i t«n träng c¸c thêi h¹n nµy.
6. Mçi bªn tranh chÊp nép lu chiÓu c¸c v¨n b¶n ®Ö tr×nh cña m×nh cho Ban Th
ký ®Ó Ban Th ký chuyÓn ngay cho ban héi thÈm, c¸c bªn kh¸c vµ c¸c bªn tranh chÊp.
Bªn nguyªn ®¬n ph¶i ®Ö tr×nh v¨n b¶n ®Çu tiªn tríc v¨n b¶n ®Ö tr×nh ®Çu tiªn cña bªn
bÞ ®¬n trõ khi ban héi thÈm quyÕt ®Þnh, khi x¸c ®Þnh thêi gian biÓu nh ®îc nªu t¹i
kho¶n 3 sau khi tham vÊn víi c¸c bªn tranh chÊp, r»ng c¸c bªn ph¶i ®Ö tr×nh v¨n b¶n
®Çu tiªn cïng mét lóc. Khi ®a ra lÞch theo thø tù tríc sau cho viÖc nép c¸c b¶n ®Ö
tr×nh ®Çu tiªn, ban héi thÈm ph¶i x©y dùng mét kho¶ng thêi gian ch¾c ch¾n cho viÖc
tiÕp nhËn b¶n ®Ö tr×nh cña bªn bÞ ®¬n. BÊt cø b¶n ®Ö tr×nh nµo b»ng v¨n b¶n sau ®ã ®Òu
ph¶i ®îc ®Ö tr×nh ®ång thêi.
7. Khi c¸c bªn tranh chÊp kh«ng t×m ra ®îc mét gi¶i ph¸p tháa ®¸ng cho c¶ hai
bªn, th× ban héi thÈm ph¶i ®Ö tr×nh b¶n ý kiÕn cña m×nh díi d¹ng b¸o c¸o b»ng v¨n
b¶n lªn DSB. Trong trêng hîp nh vËy, b¶n b¸o c¸o cña ban héi thÈm ph¶i ®a ra c¸c
ý kiÕn vÒ c¸c t×nh tiÕt, vÒ kh¶ n¨ng ¸p dông c¸c ®iÒu kho¶n liªn quan vµ lý lÏ ®»ng sau
bÊt cø kÕt luËn vµ khuyÕn nghÞ nµo ®îc ®a ra. NÕu cã sù hoµ gi¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
gi÷a c¸c bªn tranh chÊp, th× b¶n b¸o c¸o cña ban héi thÈm ph¶i ®îc h¹n chÕ ë møc m«
t¶ ng¾n gän vÒ vô viÖc nµy vµ b¸o c¸o r»ng ®· ®¹t ®îc mét gi¶i ph¸p.
8. §Ó nh÷ng thñ tôc nµy cã hiÖu qu¶ h¬n, kho¶ng thêi gian mµ ban héi thÈm ph¶i
tiÕn hµnh xem xÐt, tõ ngµy thµnh phÇn vµ c¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu cña ban héi thÈm
12
®îc thèng nhÊt cho tíi ngµy b¶n b¸o c¸o cuèi cïng ®îc chuyÓn tíi c¸c bªn tranh
chÊp, theo quy ®Þnh chung, ph¶i kh«ng qu¸ 6 th¸ng. Trong trêng hîp khÈn cÊp, kÓ c¶
nh÷ng trêng hîp liªn quan ®Õn hµng dÔ háng, ban héi thÈm ph¶i cè g¾ng ®a ra b¶n
b¸o c¸o cña m×nh cho c¸c bªn tranh chÊp trong vßng 3 th¸ng.
9. Khi ban héi thÈm cho r»ng kh«ng thÓ ®a ra b¶n b¸o c¸o trong vßng 6 th¸ng
hoÆc trong vßng 3 th¸ng trong c¸c trêng hîp khÈn cÊp, ban héi thÈm ph¶i th«ng b¸o
cho DSB b»ng v¨n b¶n vÒ lý do tr× ho·n cïng víi kho¶ng thêi gian dù kiÕn ban héi
thÈm ph¶i ®a ra b¸o c¸o. Kh«ng trêng hîp nµo mµ thêi h¹n kÓ tõ khi thµnh lËp ban
héi thÈm tíi khi göi c¸c b¸o c¸o cho c¸c Thµnh viªn vît qu¸ 9 th¸ng.
10. Trong khu«n khæ tham vÊn liªn quan ®Õn biÖn ph¸p do mét Thµnh viªn ®ang
ph¸t triÓn tiÕn hµnh, c¸c bªn cã thÓ ®ång ý kÐo dµi thêi gian ®îc quy ®Þnh trong kho¶n
7 vµ 8 cña §iÒu 4. Sau khi hÕt thêi h¹n liªn quan, nÕu c¸c bªn tham vÊn kh«ng thÓ
®ång ý r»ng viÖc tham vÊn ®· kÕt thóc, Chñ tÞch DSB ph¶i quyÕt ®Þnh, sau khi tham vÊn
víi c¸c bªn, liÖu xem cã kÐo dµi thêi h¹n liªn quan hay kh«ng, vµ nÕu cã, th× kÐo dµi
bao l©u. Thªm vµo ®ã, trong khi xem xÐt mét ®¬n kiÖn ®èi víi mét Thµnh viªn ®ang
ph¸t triÓn, ban héi thÈm ph¶i t¹o ®ñ thêi gian cho Thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn ®Ó chuÈn
bÞ vµ tr×nh bµy lËp luËn cña m×nh. C¸c quy ®Þnh ë kho¶n 1 §iÒu 20 vµ kho¶n 4 §iÒu 21
ph¶i kh«ng bÞ ¶nh hëng bëi bÊt kú vô kiÖn nµo theo kho¶n nµy.
11. Khi mét hoÆc nhiÒu bªn lµ níc ®ang ph¸t triÓn Thµnh viªn, b¸o c¸o cña ban
héi thÈm ph¶i chØ ra mét c¸ch râ rµng h×nh thøc trong ®ã cã tÝnh ®Õn c¸c ®iÒu kho¶n cã
liªn quan ®Õn chÕ ®é ®·i ngé kh¸c biÖt vµ u ®·i h¬n ®èi víi Thµnh viªn lµ c¸c níc
®ang ph¸t triÓn khi c¸c ®iÒu kho¶n nµy lµ mét phÇn cña nh÷ng hiÖp ®Þnh cã liªn quan
mµ nh÷ng hiÖp ®Þnh nµy ®· ®îc c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nªu lªn trong qu¸ tr×nh tiÕn
hµnh c¸c thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp.
12. Ban héi thÈm cã thÓ t¹m ngõng c«ng viÖc bÊt cø lóc nµo theo yªu cÇu cña bªn
nguyªn ®¬n trong mét thêi h¹n kh«ng qu¸ 12 th¸ng. Trong trêng hîp t¹m ngõng nh
vËy, c¸c thêi h¹n ®îc nªu t¹i kho¶n 8 vµ 9 cña §iÒu nµy, kho¶n1 cña §iÒu 20, vµ
kho¶n 4 cña §iÒu 21 ph¶i ®îc kÐo dµi mét kho¶ng thêi gian b»ng thêi gian c«ng viÖc
®ã bÞ t¹m ngõng. NÕu c«ng viÖc cña ban héi thÈm bÞ t¹m ngõng h¬n 12 th¸ng, th× thÈm
quyÒn thµnh lËp ban héi thÈm ph¶i hÕt thêi hiÖu.
§iÒu 13
QuyÒn t×m kiÕm th«ng tin
1. Mçi ban héi thÈm ®Òu ph¶i cã quyÒn t×m kiÕm th«ng tin vµ t vÊn kü thuËt tõ
bÊt cø c¸ nh©n hoÆc c¬ quan nµo mµ ban héi thÈm coi lµ phï hîp. Tuy nhiªn, tríc khi
mét ban héi thÈm t×m kiÕm th«ng tin hoÆc t vÊn tõ bÊt kú c¸ nh©n hoÆc c¬ quan nµo
trong ph¹m vi quyÒn h¹n cña mét Thµnh viªn, ban héi thÈm ph¶i th«ng b¸o cho c¸c c¬
quan cã thÈm quyÒn cña Thµnh viªn ®ã. Thµnh viªn cÇn tr¶ lêi nhanh vµ ®Çy ®ñ bÊt cø
yªu cÇu nµo cña ban héi thÈm ®èi víi nh÷ng th«ng tin ®îc ban héi thÈm thÊy lµ cÇn
13
thiÕt vµ thÝch hîp. C¸c th«ng tin mËt ®îc cung cÊp ph¶i kh«ng ®îc tiÕt lé trõ khi cã
sù cho phÐp chÝnh thøc cña tæ chøc, c¸ nh©n vµ nhµ chøc tr¸ch cña Thµnh viªn cung
cÊp th«ng tin ®ã.
2. Ban héi thÈm cã thÓ t×m kiÕm th«ng tin tõ bÊt kú nguån nµo cã liªn quan vµ cã
thÓ tham vÊn chuyªn gia ®Ó nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn vÒ nh÷ng khÝa c¹nh nhÊt ®Þnh cña
vÊn ®Ò. §èi víi c¸c vÊn ®Ò t×nh tiÕt cã liªn quan ®Õn c¸c vÊn ®Ò khoa häc, hoÆc kü
thuËt do mét bªn tranh chÊp nªu ra, th× ban héi thÈm cã thÓ yªu cÇu b¸o c¸o t vÊn
b»ng v¨n b¶n cña nhãm chuyªn gia thÈm ®Þnh. Quy t¾c thµnh lËp nhãm nµy vµ c¸c thñ
tôc lµm viÖc cña nhãm ®ã ®îc nªu trong Phô lôc 4.
§iÒu 14
TÝnh b¶o mËt
1. ViÖc nghÞ ¸n cña ban héi thÈm ph¶i ®îc gi÷ bÝ mËt.
2. C¸c b¶n b¸o c¸o cña ban héi thÈm ®îc so¹n th¶o kh«ng cã sù hiÖn diÖn cña
cac bªn tranh chÊp theo tinh thÇn cña c¸c th«ng tin ®· ®îc cung cÊp vµ c¸c ý kiÕn ®·
®îc ®a ra.
3. C¸c ý kiÕn cña c¸ nh©n héi thÈm viªn ®îc tr×nh bµy trong b¶n b¸o c¸o cña ban
héi thÈm ph¶i kh«ng ®îc ghi tªn ngêi ph¸t biÓu ý kiÕn ®ã.
§iÒu 15
Giai ®o¹n rµ so¸t gi÷a kú
1. TiÕp theo viÖc xem xÐt c¸c v¨n b¶n ®Ö tr×nh ý kiÕn vµ c¸c lËp luËn miÖng, ban
héi thÈm ph¶i chuyÓn c¸c phÇn m« t¶ (c¸c t×nh tiÕt vµ lËp luËn) cña b¶n dù th¶o b¸o
c¸o cña m×nh cho c¸c bªn tranh chÊp. Trong ph¹m vi thêi h¹n do ban héi thÈm ®Þnh ra,
c¸c bªn ph¶i ®Ö tr×nh c¸c ý kiÕn cña m×nh b»ng v¨n b¶n.
2. Sau khi hÕt thêi h¹n ®îc ®Þnh ra ®Ó tiÕp nhËn c¸c ý kiÕn cña c¸c bªn tranh
chÊp, ban héi thÈm ph¶i ®a ra mét b¶n b¸o c¸o gi÷a kú cho c¸c bªn, bao gåm c¶ c¸c
phÇn m« t¶ vµ c¸c ý kiÕn vµ c¸c kÕt luËn cña ban héi thÈm. Trong ph¹m vi thêi h¹n
®îc ban héi thÈm ®Æt ra, mét bªn cã thÓ ®Ö tr×nh mét v¨n b¶n yªu cÇu cho ban héi
thÈm ®Ó xem xÐt l¹i nh÷ng khÝa c¹nh chÝnh x¸c cña b¶n b¸o c¸o gi÷a kú tríc khi
chuyÓn b¶n b¸o c¸o cuèi cïng tíi c¸c Thµnh viªn. Theo yªu cÇu cña mét bªn, ban héi
thÈm ph¶i tæ chøc thªm cuéc häp víi c¸c bªn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò ®· ®îc nªu trong c¸c
b¶n ý kiÕn. NÕu kh«ng nhËn ®îc b¶n ý kiÕn nµo cña c¸c bªn trong thêi h¹n ®· ®Þnh
cho viÖc cã ý kiÕn ®ã th× b¶n b¸o c¸o gi÷a kú ph¶i ®îc coi lµ b¶n b¸o c¸o cuèi cïng
cña ban héi thÈm vµ ph¶i nhanh chãng ®îc chuyÓn tíi c¸c Thµnh viªn.
3. C¸c ý kiÕn , nhËn xÐt cña b¶n b¸o c¸o cuèi cïng cña ban héi thÈm ph¶i cã c¶
viÖc th¶o luËn vÒ nh÷ng lý lÏ ®îc ®a ra t¹i giai kho¶n rµ so¸t gi÷a kú. Giai kho¶n rµ
14
so¸t gi÷a kú ph¶i ®îc thùc hiÖn trong kho¶ng thêi gian ®îc ®a ra trong kho¶n 8
§iÒu 12.
§iÒu 16
Th«ng qua b¸o c¸o cña Ban héi thÈm
1. Nh»m cã ®ñ thêi gian ®Ó c¸c Thµnh viªn xem xÐt c¸c b¸o c¸o cña ban héi thÈm,
c¸c b¸o c¸o ph¶i kh«ng ®îc DSB xem xÐt ®Ó th«ng qua trong vßng 20 ngµy sau ngµy
b¸o c¸o ®· ®îc chuyÓn tíi c¸c Thµnh viªn.
2. C¸c Thµnh viªn cã ph¶n ®èi vÒ b¶n b¸o c¸o cña ban héi thÈm ph¶i ®a v¨n b¶n
gi¶i thÝch lý do ph¶n ®èi cña m×nh tíi DSB Ýt nhÊt 10 ngµy tríc ngµy phiªn häp cña
DSB xem xÐt b¸o c¸o cña ban héi thÈm .
3. C¸c bªn tranh chÊp cã quyÒn tham gia ®Çy ®ñ vµo viÖc DSB xem xÐt b¸o c¸o
cña ban héi thÈm, vµ c¸c quan ®iÓm cña hä ®îc ghi l¹i ®Çy ®ñ.
4. Trong vßng 60 ngµy sau ngµy chuyÓn b¸o c¸o cña ban héi thÈm tíi c¸c Thµnh
viªn, b¸o c¸o nµy ph¶i ®îc th«ng qua t¹i phiªn häp DSB7, trõ khi mét bªn tranh chÊp
chÝnh thøc th«ng b¸o cho DSB vÒ quyÕt ®Þnh kh¸ng c¸o cña m×nh hoÆc DSB quyÕt ®Þnh
trªn c¬ së ®ång thuËn kh«ng th«ng qua b¶n b¸o c¸o nµy. NÕu mét bªn ®· th«ng b¸o
quyÕt ®Þnh kh¸ng c¸o cña m×nh, th× DSB ph¶i kh«ng xem xÐt th«ng qua b¶n b¸o c¸o
cña ban héi thÈm lËp cho tíi khi hoµn thµnh viÖc phóc thÈm. Thñ tôc th«ng qua nµy
kh«ng lµm ph¬ng h¹i tíi quyÒn cña c¸c Thµnh viªn ®îc thÓ hiÖn quan ®iÓm cña
m×nh vÒ b¶n b¸o c¸o cña ban héi thÈm.
§iÒu 17
XÐt xö phóc thÈm
C¬ quan Phóc thÈm thêng trùc
1. Mét C¬ quan Phóc thÈm thêng trùc ph¶i ®îc DSB thµnh lËp. C¬ quan Phóc
thÈm nµy xem xÐt kh¸ng c¸o vÒ c¸c vô viÖc cña ban héi thÈm. C¬ quan nµy ph¶i bao
gåm 7 ngêi, mçi mét vô viÖc ph¶i do 3 ngêi trong sè ®ã xÐt xö. Nh÷ng ngêi lµm
viÖc ë C¬ quan Phóc thÈm ph¶i lµm viÖc lu©n phiªn. ViÖc lu©n phiªn nh vËy ph¶i ®îc
x¸c ®Þnh trong v¨n b¶n vÒ thñ tôc lµm viÖc cña C¬ quan Phóc thÈm.
2. DSB ph¶i chØ ®Þnh ngêi lµm viÖc ë C¬ quan Phóc thÈm cho nhiÖm kú 4 n¨m, vµ
mçi ngêi cã thÓ ®îc t¸i bæ nhiÖm mét lÇn. Tuy nhiªn, nhiÖm kú cña 3 trong sè 7
ngêi ®îc bæ nhiÖm ngay sau khi HiÖp ®Þnh WTO cã hiÖu lùc ph¶i hÕt h¹n sau 2 n¨m,
7 NÕu cuéc häp cña DSB kh«ng ®îc ®ù ®Þnh tæ chøc trong giai kho¶n nµy t¹i thêi ®iÓm mµ cho phÐp cã thÓ ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu cña kho¶n 1 vµ 4 cña §iÒu 16, th× mét cuéc häp DSB ph¶i ®îc tæ chøc víi môc ®Ých nµy.
15
®îc x¸c ®Þnh b»ng viÖc b¾t th¨m. Chç khuyÕt ph¶i ®îc bæ sung nÕu cã. Ngêi ®îc
bæ nhiÖm thay thÕ mét ngêi mµ nhiÖm kú cha hÕt sÏ gi÷ vÞ trÝ ®ã trong thêi gian
nhiÖm kú cßn l¹i cña ngêi tiÒn nhiÖm.
3. C¬ quan Phóc thÈm ph¶i bao gåm nh÷ng ngêi cã uy tÝn ®· ®îc c«ng nhËn, víi
kinh nghiÖm chuyªn m«n ®· ®îc chøng minh vÒ ph¸p luËt, th¬ng m¹i quèc tÕ vµ
nh÷ng néi dung cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan nãi chung. Hä ph¶i kh«ng ®îc g¾n kÕt
víi chÝnh phñ nµo. C¬ cÊu thµnh viªn cña C¬ quan Phóc thÈm ph¶i ph¶n ¸nh réng r·i
c¬ cÊu thµnh viªn trong WTO. TÊt c¶ nh÷ng ngêi lµm viÖc t¹i C¬ quan Phóc thÈm
ph¶i s½n sµng lµm viÖc bÊt cø lóc nµo vµ chØ ®îc th«ng b¸o ng¾n, ph¶i cËp nhËt thoe
kÞp c¸c ho¹t ®éng gi¶i quyÕt tranh chÊp vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan kh¸c cña WTO.
Hä ph¶i kh«ng ®îc tham gia vµo viÖc xem xÐt c¸c tranh chÊp khi cã thÓ t¹o ra xung
®ét quyÒn lîi trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp.
4. ChØ c¸c bªn cã tranh chÊp, chø kh«ng ph¶i c¸c bªn thø ba, míi cã quyÒn kh¸ng
c¸o b¸o c¸o cña ban héi thÈm. C¸c bªn thø ba ®· th«ng b¸o cho DSB vÒ quyÒn lîi
®¸ng kÓ ®èi víi vÊn ®Ò theo kho¶n 2 §iÒu 10 cã thÓ ®Ö tr×nh v¨n b¶n cho C¬ quan Phóc
thÈm vµ ph¶i ®îc t¹o c¬ héi ®Ó C¬ quan Phóc thÈm nghe vÊn ®Ò.
5. Nh mét quy t¾c chung, viÖc gi¶i quyÕt ph¶i kh«ng ®îc qu¸ 60 ngµy kÓ tõ
ngµy mét bªn tranh chÊp chÝnh thøc th«ng b¸o quyÕt ®Þnh kh¸ng c¸o cña m×nh tíi
ngµy C¬ quan Phóc thÈm chuyÓn b¸o c¸o cña m×nh. Khi x¸c ®Þnh thêi gian biÓu cña
m×nh, C¬ quan Phóc thÈm ph¶i c©n nh¾c c¸c quy ®Þnh cña kho¶n 9 §iÒu 4, nÕu cã liªn
quan. Khi C¬ quan Phóc thÈm thÊy m×nh kh«ng thÓ ®a ra b¸o c¸o trong vßng 60 ngµy,
C¬ quan nµy ph¶i th«ng b¸o cho DSB b»ng v¨n b¶n lý do tr× ho·n cïng víi kho¶ng thêi
gian dù kiÕn ph¶i ®Ö tr×nh b¸o c¸o. Trong bÊt cø trêng hîp viÖc gi¶i quyÕt còng
kh«ng ®îc vît qu¸ 90 ngµy.
6. Kh¸ng c¸o chØ ®îc giíi h¹n vÒ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ ph¸p lý ®îc ®Ò cËp ®Õn trong
b¸o c¸o cña ban héi thÈm vµ nh÷ng gi¶i thÝch ph¸p luËt cña ban héi thÈm.
7. C¬ quan Phóc thÈm ph¶i ®îc cung cÊp nh÷ng hç trî ph¸p lý vµ hµnh chÝnh
thÝch hîp theo yªu cÇu.
8. Chi phÝ cho nh÷ng ngêi lµm viÖc ë C¬ quan Phóc thÈm, bao gåm c¶ chi phÝ ®i
l¹i vµ ¨n ë, ph¶i ®îc thanh to¸n tõ ng©n s¸ch cña WTO theo møc ®îc §¹i Héi ®ång
th«ng qua trªn c¬ së c¸c khuyÕn nghÞ cña ñy ban vÒ c¸c vÊn ®Ò Ng©n s¸ch, Tµi chÝnh
vµ Qu¶n trÞ.
Thñ tôc XÐt xö Phóc thÈm
9. Thñ tôc lµm viÖc ph¶i ®îc C¬ quan Phóc thÈm x©y dùng cã sù tham vÊn víi
Chñ tÞch DSB vµ Tæng Gi¸m ®èc vµ ®îc th«ng b¸o cho c¸c Thµnh viªn ®Ó cã th«ng tin
.
16
10. Qu¸ tr×nh tè tông cña C¬ quan Phóc thÈm ph¶i ®îc gi÷ kÝn. C¸c b¸o c¸o cña
C¬ quan Phóc thÈm ph¶i ®îc so¹n th¶o kh«ng cã sù tham gia cña c¸c bªn tranh chÊp
vµ theo tinh thÇn cña c¸c th«ng tin ®îc cung cÊp vµ c¸c ý kiÕn ®îc ®a ra.
11. C¸c ý kiÕn cña c¸c c¸ nh©n lµm viÖc t¹i C¬ quan Phóc ®îc nªu t¹i b¸o c¸o cña
C¬ quan Phóc thÈm ph¶i kh«ng ®îc ghi tªn ngêi ph¸t biÓu ý kiÕn ®ã.
12. C¬ quan Phóc thÈm ph¶i ®Ò cËp gi¶i quyÕt tõng vÊn ®Ò ®îc nªu ra theo kho¶n 6
trong suèt qu¸ tr×nh tè tông phóc thÈm.
13. C¬ quan Phóc thÈm cã thÓ gi÷ nguyªn, söa ®æi hoÆc quyÕt ®Þnh ngîc l¹i c¸c ý
kiÕn vµ kÕt luËn cña ban héi thÈm.
Th«ng qua c¸c b¸o c¸o cña C¬ quan Phóc thÈm
14. B¸o c¸o cña C¬ quan Phóc thÈm ph¶i ®îc DSB th«ng qua vµ ®îc c¸c bªn
tranh chÊp chÊp nhËn v« ®iÒu kiÖn trõ khi DSB quyÕt ®Þnh trªn c¬ së ®ång thuËn kh«ng
th«ng qua b¸o c¸o cña C¬ quan Phóc thÈm trong vßng 30 ngµy sau khi b¸o c¸o ®ã
®îc chuyÓn tíi c¸c Thµnh viªn.8 Thñ tôc th«ng qua nµy kh«ng lµm ph¬ng h¹i ®Õn
quyÒn cña c¸c Thµnh viªn thÓ hiÖn quan ®iÓm cña m×nh vÒ b¶n b¸o c¸o cña C¬ quan
Phóc thÈm.
§iÒu 18
Liªn l¹c víi Ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc thÈm
1. PH¶I kh«ng cã sù liªn hÖ riªng lÎ cña mét bªn nµo víi ban héi thÈm hoÆc C¬
quan Phóc thÈm vÒ c¸c vÊn ®Ò ®ang ®îc ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc thÈm xem
xÐt.
2. C¸c v¨n b¶n tr×nh lªn ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc thÈm ph¶i ®îc gi÷ bÝ
mËt, nhng ph¶i ®îc cã cho c¸c bªn tranh chÊp. Kh«ng cã ®iÒu nµo trong Tháa thuËn
nµy ng¨n c¶n bªn tranh chÊp c«ng bè quan ®iÓm cña m×nh cho c«ng chóng. C¸c Thµnh
viªn ph¶i gi÷ bÝ mËt th«ng tin ®îc Thµnh viªn kh¸c ®Ö tr×nh cho ban héi thÈm hoÆc C¬
quan Phóc thÈm khi Thµnh viªn kh¸c ®ã chØ ra ®Êy lµ th«ng tin b¶o mËt. Mét bªn tranh
chÊp, theo yªu cÇu cña mét Thµnh viªn, ph¶i cung cÊp b¶n tãm t¾c th«ng tin kh«ng b¶o
mËt cã trong c¸c v¨n b¶n tr×nh mµ cã thÓ ®îc c«ng bè cho c«ng chóng.
§iÒu 19
C¸c khuyÕn nghÞ cña Ban héi thÈm vµ C¬ quan Phóc thÈm
8 NÕu cuéc häp cña DSB kh«ng ®îc ®ù ®Þnh tæ chøc trong giai kho¶n nµy, mét cuéc häp DSB nh vËy ph¶i ®îc tæ chøc víi môc ®Ých nµy.
17
1. Khi mét ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc thÈm kÕt luËn r»ng mét biÖn ph¸p nµo
®ã lµ kh«ng phï hîp víi hiÖp ®Þnh cã liªn quan th× ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc
thÈm ph¶i khuyÕn nghÞ r»ng Thµnh viªn cã liªn quan9 ®a c¸c biÖn ph¸p ®ã cho phï
hîp víi HiÖp ®Þnh nµy10. Cïng víi c¸c khuyÕn nghÞ ®ã, ban héi thÈm hoÆc C¬ quan
Phóc thÈm cã thÓ ®Ò xuÊt c¸c c¸ch mµ theo ®ã Thµnh viªn cã liªn quan cã thÓ thùc hiÖn
c¸c khuyÕn nghÞ.
2. Theo kho¶n 2 cña §iÒu 3, trong c¸c kÕt luËn vµ khuyÕn nghÞ cña m×nh, ban héi
thÈm vµ C¬ quan Phóc thÈm kh«ng thÓ thªm vµo hay lµm gi¶m bít ®i c¸c quyÒn vµ
nghÜa vô ®îc quy ®Þnh trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan.
§iÒu 20
Thêi h¹n ra quyÕt ®Þnh cña C¬ quan Gi¶i quyÕt Tranh chÊp
Trõ khi c¸c bªn tranh chÊp cã tháa thuËn kh¸c, thêi h¹n tÝnh tõ ngµy DSB thµnh lËp ban
héi thÈm tíi ngµy DSB xem xÐt b¸o c¸o cña ban héi thÈm hoÆc cña C¬ quan Phóc thÈm
®Ó th«ng qua, nh lµ quy t¾c chung, ph¶i kh«ng qu¸ 9 th¸ng nÕu b¸o c¸o cña ban héi
thÈm kh«ng bÞ kh¸ng c¸o hoÆc 12 th¸ng nÕu b¸o c¸o bÞ kh¸ng c¸o. NÕu ban héi thÈm
hoÆc C¬ quan Phóc thÈm kÐo dµi thêi h¹n ®Ó ®a ra b¸o c¸o cña m×nh, theo kho¶n 9
cña §iÒu 12 hay kho¶n 5 cña §iÒu 17, th× thêi gian kÐo dµi ph¶i ®îc tÝnh thªm vµo
thêi h¹n trªn.
§iÒu 21
Gi¸m s¸t thùc hiÖn c¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n quyÕt
1. ViÖc tu©n thñ ngay lËp tøc nh÷ng khuyÕn nghÞ hoÆc ph¸n quyÕt cña DSB lµ ®iÒu
thiÕt yÕu nh»m b¶o ®¶m viÖc gi¶i quyÕt h÷u hiÖu tranh chÊp v× lîi Ých cña tÊt c¶ c¸c
Thµnh viªn.
2. CÇn ®Æc biÖt chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò lîi Ých cña c¸c Thµnh viªn lµ c¸c níc ®ang
ph¸t triÓn liªn quan ®Õn c¸c biÖn ph¸p lµ ®èi tîng cña viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp.
3. T¹i cuéc häp cña DSB ®îc tæ chøc trong vßng 30 ngµy11 sau ngµy th«ng qua
b¸o c¸o cña ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc thÈm, Thµnh viªn liªn quan ph¶i th«ng
b¸o cho DSB vÒ c¸c dù ®Þnh cña m×nh ®èi víi viÖc thùc hiÖn c¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n
9 “Thµnh viªn liªn quan” lµ bªn tranh chÊp mµ c¸c khuyÕn nghÞ cña ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc thÈm ®îc nh»m vµo.
10 §èi víi c¸c khuyÕn nghÞ trong c¸c trêng hîp kh«ng liªn quan ®Õn viÖc vi ph¹m GATT 1994 hay bÊt cø hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo kh¸c, xem §iÒu 26.
11 NÕu cuéc häp cña DSB kh«ng ®îc ®ù ®Þnh tæ chøc trong giai kho¶n nµy, mét cuéc häp DSB nh vËy ph¶i ®îc tæ chøc víi môc ®Ých nµy.
18
quyÕt cña DSB. NÕu kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc viÖc tu©n theo ngay lËp tøc c¸c khuyÕn
nghÞ vµ ph¸n quyÕt th× Thµnh viªn liªn quan ph¶i cã mét kho¶ng thêi gian hîp lý ®Ó
thùc hiÖn. Kho¶ng thêi gian hîp lý ph¶i lµ:
(a) kho¶ng thêi gian do Thµnh viªn cã liªn quan ®Ò xuÊt, víi ®iÒu kiÖn lµ thêi
h¹n ®ã ®îc DSB th«ng qua; hoÆc, nÕu kh«ng ®îc th«ng qua nh vËy, th× lµ
(b) kho¶ng thêi gian ®îc c¸c bªn tranh chÊp tháa thuËn trong vßng 45 ngµy sau
ngµy th«ng qua c¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n quyÕt; hoÆc, nÕu kh«ng ®¹t ®îc
tháa thuËn nh vËy gi÷a c¸c bªn, th× lµ
(c) kho¶ng thêi gian ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua quyÕt ®Þnh träng tµi cã gi¸ trÞ rµng
buéc trong vßng 90 ngµy sau ngµy th«ng qua c¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n
quyÕt12. Trong tè tông träng tµi nh vËy th× mét híng dÉn ®ãi víi träng tµi
viªn13 lµ kho¶ng thêi gian hîp lý ®Ó thùc hiÖn c¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n quyÕt
cña ban héi thÈm hay C¬ quan Phóc thÈm, kh«ng ®îc vît qu¸ 15 th¸ng kÓ
tõ ngµy th«ng qua b¸o c¸o cña ban héi thÈm hoÆc cña C¬ quan Phóc thÈm.
Tuy nhiªn, thêi gian ®ã cã thÓ dµi hoÆc ng¾n h¬n, tïy thuéc vµo c¸c trêng
hîp cô thÓ.
4. Trõ khi ban héi thÈm hoÆc C¬ quan Phóc thÈm kÐo dµi thêi h¹n ®a ra b¸o c¸o
cña m×nh theo kho¶n 9 cña §iÒu 12, hay kho¶n 5 cña §iÒu 17, th× thêi h¹n kÓ tõ ngµy
DSB thµnh lËp ban héi thÈm cho tíi ngµy quyÕt ®Þnh thêi h¹n hîp lý ph¶i kh«ng vît
qu¸ 15 th¸ng trõ khi c¸c bªn tranh chÊp cã tháa thuËn kh¸c. Khi ban héi thÈm hoÆc C¬
quan Phóc thÈm kÐo dµi thêi h¹n ®a ra b¸o c¸o cña m×nh, th× thêi gian kÐo dµi ph¶i
®îc céng vµo thêi h¹n 15 th¸ng; víi ®iÒu kiÖn lµ tæng sè thêi gian kh«ng vît qu¸ 18
th¸ng trõ khi c¸c bªn tranh chÊp tháa thuËn lµ cã c¸c t×nh huèng ngo¹i lÖ.
5. Khi cã bÊt ®ång vÒ sù tån t¹i hay sù phï hîp víi mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan cña
c¸c biÖn ph¸p ®îc thùc hiÖn ®Ó thi hµnh c¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n quyÕt th× tranh chÊp
nh vËy ph¶i ®îc quyÕt ®Þnh th«ng qua c¸c thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp ë ®©y, gåm
c¶ viÖc sö dông ban héi thÈm ban ®Çu nÕu cã thÓ. Ban héi thÈm ph¶i chuyÓn b¸o c¸o
cña m×nh trong vßng 90 ngµy sau ngµy vÊn ®Ò nµy ®îc ®a cho ban héi thÈm. Khi ban
héi thÈm cho r»ng kh«ng thÓ hoµn thµnh b¸o c¸o trong thêi h¹n ®ã, ban héi thÈm ph¶i
th«ng b¸o cho DSB b»ng v¨n b¶n vÒ lý do tr× ho·n nµy víi kho¶ng thêi gian dù kiÕn
ph¶i ®Ö tr×nh b¸o c¸o.
6. DSB ph¶i duy tr× gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c khuyÕn nghÞ hoÆc ph¸n quyÕt ®·
®îc th«ng qua. VÊn ®Ò thùc hiÖn c¸c khuyÕn nghÞ hoÆc ph¸n quyÕt cã thÓ ®îc bÊt cø
Thµnh viªn nµo ®Æt ra t¹i DSB vµo bÊt cø thêi ®iÓm nµo sau khi ®îc th«ng qua. Trõ
khi DSB quyÕt ®Þnh kh¸c, vÊn ®Ò thùc hiÖn c¸c khuyÕn nghÞ hoÆc ph¸n quyÕt ph¶i ®îc
12 NÕu c¸c bªn kh«ng thÓ ®ång ý vÒ träng tµi viªn trong vßng 10 ngµy kÓ tõ khi ®a vÊn ®Ò nµy ra träng tµi, th× mét träng tµi viªn ®îc Tæng Gi¸m ®èc chØ ®Þnh trong vßng 10 ngµy, sau khi tham vÊn c¸c bªn.
13 ThuËt ng÷ “träng tµi viªn” ph¶i ®îc hiÓu lµ nãi tíi mét c¸ nh©n hoÆc mét nhãm ngêi.
19
®a vµo ch¬ng tr×nh nghÞ sù cña DSB sau 6 th¸ng kÓ tõ ngµy thêi h¹n hîp lý theo
kho¶n 3 ®îc Ên ®Þnh vµ ph¶i vÉn n»m trong ch¬ng tr×nh nghÞ sù cña DSB cho tíi khi
vÊn ®Ò ®îc gi¶i quyÕt. Ýt nhÊt lµ 10 ngµy tríc mçi cuéc häp nh vËy cña DSB, Thµnh
viªn liªn quan ph¶i cung cÊp cho DSB b¶n b¸o c¸o b»ng v¨n b¶n vÒ tiÕn triÓn cña viÖc
thùc hiÖn c¸c khuyÕn nghÞ hoÆc ph¸n quyÕt nµy.
7. NÕu vÊn ®Ò ®îc Thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn ®a ra, th× DSB ph¶i xem xÐt ®Ó cã
hµnh ®éng tiÕp theo thÝch hîp víi c¸c t×nh tiÕt.
8. NÕu tranh chÊp do Thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn ®a ra, th× khi c©n nh¾c biÖn ph¸p
thÝch hîp cã thÓ ®îc ¸p dông, DSB ph¶i c©n nh¾c kh«ng chØ ph¹m vi ¸p dông vÒ
th¬ng m¹i cña c¸c biÖn ph¸p bÞ khiÕu n¹i, mµ cßn c¶ nh÷ng ¶nh hëng cña chóng tíi
nÒn kinh tÕ cña c¸c Thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn cã liªn quan.
§iÒu 22
Båi thêng vµ t¹m ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé
1. ViÖc båi thêng vµ t¹m ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c
lµ nh÷ng biÖn ph¸p t¹m thêi ®îc ®a ra trong trêng hîp c¸c khuyÕn nghÞ vµ ph¸n
quyÕt kh«ng ®îc thùc hiÖn trong kho¶ng thêi gian hîp lý. Tuy nhiªn, viÖc båi thêng
hay t¹m ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô nµo kh¸c kh«ng ®îc lµ c¸c
biÖn ph¸p u tiªn h¬n viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ khuyÕn nghÞ ®Ó lµm cho mét biÖn ph¸p
phï hîp víi c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan. ViÖc båi thêng lµ tù nguyÖn, nÕu ®îc ®a ra
th× ph¶i phï hîp víi c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan.
2. NÕu Thµnh viªn liªn quan kh«ng lµm cho biÖn ph¸p bÞ quyÕt ®Þnh lµ kh«ng phï
hîp trë thµnh phï hîp víi hiÖp ®Þnh cã liªn quan hoÆc b»ng c¸ch kh¸c tu©n thñ theo
nh÷ng khuyÕn nghÞ vµ ph¸n quyÕt trong kho¶ng thêi gian hîp lý ®îc x¸c ®Þnh phï
hîp víi kho¶n 3 cña §iÒu 21, th× Thµnh viªn ®ã ph¶i, nÕu ®îc yªu cÇu nh vËy vµ
kh«ng ®îc chËm h¬n ngµy hÕt h¹n cña kho¶ng thêi gian hîp lý, tiÕn hµnh ®µm ph¸n
víi bÊt cø bªn nµo ®ang viÖn dÉn tíi nh÷ng thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp, nh»m ®a ra
viÖc båi thêng tháa ®¸ng ®èi víi c¶ hai bªn. NÕu kh«ng tháa thuËn ®îc biÖn ph¸p
båi thêng tháa ®¸ng nµo trong vßng 20 ngµy sau ngµy hÕt h¹n thêi h¹n hîp lý, th× bÊt
cø bªn nµo ®· viÖn dÉn tíi c¸c thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp còng cã thÓ yªu cÇu DSB
cho phÐp t¹m ho·n thi hµnh viÖc ¸p dông ®èi víi Thµnh viªn liªn quan nh÷ng nhîng
bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c theo c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan.
3. Khi xem xÐt ®Ó t¹m ho·n thi hµnh nh÷ng nhîng bé hoÆc c¸c nghÜa vô kh¸c, th×
bªn nguyªn ®¬n ph¶i ¸p dông nh÷ng nguyªn t¾c vµ thñ tôc sau:
(a) nguyªn t¾c chung lµ bªn nguyªn ®¬n cÇn tríc tiªn t¹m ho·n thi hµnh
nh÷ng nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c ®èi víi cïng (nh÷ng) lÜnh
vùc mµ ban héi thÈm hoÆc C¬ quan phóc thÈm ®· x¸c ®Þnh lµ cã vi ph¹m
hoÆc lµm triÖt tiªu hoÆc g©y ph¬ng h¹i;
20
(b) nÕu bªn ®ã cho r»ng viÖc t¹m ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc c¸c
nghÜa vô kh¸c lµ kh«ng thùc tÕ hoÆc kh«ng hiÖu qu¶ ®èi víi cïng (nh÷ng)
lÜnh vùc ®ã, th× bªn ®ã cã thÓ t¹m ho·n thi hµnh nh÷ng nhîng bé hoÆc
nh÷ng nghÜa vô kh¸c trong nh÷ng lÜnh vùc cña cïng mét hiÖp ®Þnh;
(c) nÕu bªn ®ã cho r»ng viÖc t¹m ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc c¸c
nghÜa vô kh¸c lµ kh«ng thùc tÕ hoÆc kh«ng hiÖu qu¶ ®èi víi nh÷ng lÜnh
vùc kh¸c trong cïng hiÖp ®Þnh vµ nh÷ng t×nh huèng ®ñ nghiªm träng, th×
bªn ®ã cã thÓ t×m kiÕm viÖc t¹m ho·n thi hµnh nhîng bé hoÆc nh÷ng
nghÜa vô kh¸c theo mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan kh¸c;
(d) khi ¸p dông nh÷ng nguyªn t¾c trªn, bªn ®ã ph¶i c©n nh¾c:
(i) th¬ng m¹i trong lÜnh vùc hay theo hiÖp ®Þnh mµ ban héi thÈm
hoÆc C¬ quan phóc thÈm ®· quyÕt ®Þnh lµ cã vi ph¹m hoÆc lµm
triÖt tiªu hoÆc g©y ph¬ng h¹i, vµ tÇm quan träng cña lÜnh vùc
th¬ng m¹i nµy ®èi víi bªn ®ã;
(ii) nh÷ng nh©n tè kinh tÕ lín h¬n liªn quan ®Õn viÖc triÖt tiªu hoÆc
g©y ph¬ng h¹i vµ nh÷ng hËu qu¶ kinh tÕ lín h¬n cña viÖc t¹m
ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c;
(e) nÕu bªn ®ã quyÕt ®Þnh yªu cÇu cho phÐp t¹m ho·n nh÷ng nhîng bé hoÆc
nh÷ng nghÜa vô kh¸c theo c¸c tiÕt (b) hoÆc (c), th× bªn ®ã ph¶i nªu lý do
cho yªu cÇu cña m×nh. Cïng thêi gian khi yªu cÇu ®îc chuyÓn tíi DSB,
th× yªu cÇu còng ph¶i ®îc chuyÓn tíi c¸c Héi ®ång cã liªn quan vµ c¶
tíi c¸c c¬ quan chuyªn ngµnh cã liªn quan trong trêng hîp yªu cÇu nµy
phï hîp víi tiÕt (b);
(f) trong kho¶n nµy, thuËt ng÷ "lÜnh vùc" cã nghÜa lµ:
(i) ®èi víi hµng hãa, tÊt c¶ hµng hãa
(ii) ®èi víi dÞch vô, mét lÜnh vùc chÝnh ®îc x¸c ®Þnh trong "Danh
môc Ph©n lo¹i LÜnh vùc DÞch vô" hiÖn hµnh cã x¸c ®Þnh nh÷ng
lÜnh vùc ®ã;14
(iii) ®èi víi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ cã liªn quan ®Õn th¬ng m¹i, mçi lo¹i
quyÒn së h÷u trÝ tuÖ thuéc ph¹m vi Môc 1, hoÆc Môc 2, hoÆc Môc
3, hoÆc Môc 4, hoÆc Môc 5, hoÆc Môc 6, hoÆc Môc 7 cña PhÇn II,
hoÆc nh÷ng nghÜa vô thuéc PhÇn III, hoÆc PhÇn IV cña HiÖp ®Þnh
TRIPS;
(g) trong kho¶n nµy, thuËt ng÷ "hiÖp ®Þnh" cã nghÜa lµ:
14 Danh môc trong tµi liÖu MTN.GNS/W/120 x¸c ®Þnh 11 lÜnh vùc.
21
(i) ®èi víi hµng hãa, tÊt c¶ nh÷ng hiÖp ®Þnh ®îc liÖt kª trong Phô lôc
1A cña HiÖp ®Þnh WTO ®îc tÝnh chung, còng nh c¸c HiÖp ®Þnh
Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét sè Thµnh viªn mµ Thµnh viªn cña
nh÷ng hiÖp ®Þnh nµy còng lµ c¸c bªn cã liªn quan ®Õn tranh chÊp;
(ii) ®èi víi dÞch vô, lµ HiÖp ®Þnh GATS;
(iii) ®èi víi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, lµ HiÖp ®Þnh TRIPS.
4. Møc ®é t¹m ho·n thi hµnh nh÷ng nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c ®îc
DSB cho phÐp ph¶i t¬ng øng víi møc ®é triÖt tiªu hoÆc g©y ph¬ng h¹i.
5. DSB kh«ng ®îc cho phÐp t¹m ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa
vô kh¸c nÕu hiÖp ®Þnh cã liªn quan cÊm viÖc t¹m ho·n thi hµnh nh vËy.
6. Khi t×nh huèng m« t¶ t¹i kho¶n 2 x¶y ra, theo yªu cÇu, DSB ph¶i cho phÐp t¹m
ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c trong vßng 30 ngµy kÓ tõ ngµy
thêi h¹n hîp lý kÕt thóc, trõ khi DSB cã quyÕt ®Þnh trªn c¬ së ®ång thuËn tõ chèi yªu
cÇu ®ã. Tuy nhiªn, nÕu Thµnh viªn cã liªn quan ph¶n ®èi møc ®é t¹m ho·n ®îc ®Ò
xuÊt, hoÆc khiÕu n¹i r»ng nh÷ng nguyªn t¾c vµ thñ tôc nªu t¹i kho¶n 3 cha ®îc tu©n
thñ khi bªn nguyªn ®¬n yªu cÇu cho phÐp t¹m ho·n nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô
kh¸c theo kho¶n 3(b) hoÆc (c), th× vÊn ®Ò nµy ph¶i ®îc ®a ra träng tµi. ViÖc ph©n xö
b»ng träng tµi nh vËy ph¶i do ban héi thÈm ban ®Çu tiÕn hµnh, nÕu c¸c thµnh viªn
chÊp nhËn, hoÆc do mét träng tµi viªn15 ®îc Tæng Gi¸m ®èc chØ ®Þnh vµ viÖc xÐt xö
cña träng tµi ph¶i ®îc hoµn tÊt trong vßng 60 ngµy sau ngµy thêi h¹n hîp lý kÕt thóc.
Nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c ph¶i kh«ng bÞ t¹m ho·n trong qu¸ tr×nh ph©n xö
cña träng tµi.
7. Träng tµi viªn16 ho¹t ®éng theo kho¶n 6 kh«ng xem xÐt b¶n chÊt cña nh÷ng
nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c bÞ t¹m ho·n nhng ph¶i quyÕt ®Þnh liÖu møc t¹m
ho·n cã t¬ng øng víi møc triÖt tiªu hay g©y ph¬ng h¹i hay kh«ng. Träng tµi viªn
còng cã thÓ quyÕt ®Þnh liÖu ®Ò xuÊt t¹m ho·n nh÷ng nhîng bé hoÆc c¸c nghÜa vô kh¸c
cã ®îc phÐp hay kh«ng theo hiÖp ®Þnh cã liªn quan. Tuy nhiªn, nÕu vÊn ®Ò ®îc ®a
ra träng tµi bao gåm c¶ khiÕu n¹i r»ng nh÷ng nguyªn t¾c vµ thñ tôc ®îc nªu ra t¹i
kho¶n 3 cha ®îc tu©n thñ, th× träng tµi viªn ph¶i xem xÐt khiÕu n¹i ®ã. Trong trêng
hîp träng tµi viªn x¸c ®Þnh r»ng nh÷ng nguyªn t¾c vµ thñ tôc ®ã cha ®îc tu©n thñ th×
bªn nguyªn ®¬n ph¶i ¸p dông chóng phï hîp víi kho¶n 3. C¸c bªn ph¶i chÊp nhËn
quyÕt ®Þnh cña träng tµi lµ quyÕt ®Þnh chung thÈm vµ c¸c bªn liªn quan ph¶i kh«ng
®îc yªu cÇu gi¶i quyÕt b»ng träng tµi lÇn thø hai. DSB ph¶i ®îc th«ng b¸o nhanh
chãng vÒ quyÕt ®Þnh cña träng tµi vµ cho phÐp theo yªu cÇu t¹m ho·n nhîng bé hoÆc
15 ThuËt ng÷ "träng tµi viªn" ph¶i ®îc hiÓu lµ nãi tíi mét c¸ nh©n hoÆc mét nhãm.
16 ThuËt ng÷ "träng tµi viªn" ph¶i ®îc hiÓu lµ nãi tíi mét c¸ nh©n hoÆc mét nhãm hoÆc c¸c Thµnh viªn cña ban héi thÈm ban ®Çu khi lµm viÖc víi t c¸ch träng tµi viªn.
22
c¸c nghÜa vô kh¸c, khi cã yªu cÇu, phï hîp quyÕt ®Þnh cña träng tµi, trõ khi DSB quyÕt
®Þnh trªn c¬ së ®ång thuËn b¸c bá yªu cÇu nµy.
8. ViÖc t¹m ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé vµ c¸c nghÜa vô kh¸c chØ lµ t¹m thêi vµ
chØ ®îc ¸p dông cho tíi khi biÖn ph¸p ®îc coi lµ kh«ng phï hîp víi hiÖp ®Þnh cã liªn
quan ®îc lo¹i bá, hoÆc Thµnh viªn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng khuyÕn nghÞ hoÆc ph¸n quyÕt
®a ra gi¶i ph¸p ®èi víi viÖc triÖt tiªu hoÆc lµm ph¬ng h¹i ®Õn lîi Ých, hoÆc ®· ®¹t
®îc mét gi¶i ph¸p tho¶ ®¸ng cho c¶ hai bªn. Theo kho¶n 6 §iÒu 21, DSB ph¶i tiÕp tôc
duy tr× gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn nh÷ng khuyÕn nghÞ hoÆc ph¸n quyÕt ®· ®îc th«ng qua,
kÓ c¶ nh÷ng trêng hîp trong ®ã ®· thùc hiÖn båi thêng hoÆc c¸c trêng hîp trong ®ã
c¸c nhîng bé hoÆc c¸c nghÜa vô kh¸c ®· bÞ t¹m ho·n nhng nh÷ng khuyÕn nghÞ yªu
cÇu ®iÒu chØnh mét biÖn ph¸p cho phï hîp víi nh÷ng hiÖp ®Þnh cã liªn quan vÉn cha
®îc thùc hiÖn.
9. C¸c ®iÒu kho¶n vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp t¹i c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan cã thÓ
®îc viÖn dÉn ®èi víi nh÷ng biÖn ph¸p cã ¶nh hëng ®Õn viÖc tu©n thñ nh÷ng hiÖp
®Þnh nµy cña c¸c chÝnh quyÒn hoÆc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ®Þa ph¬ng hay khu
vùc trªn l·nh thæ cña mét Thµnh viªn. Khi DSB ph¸n quyÕt r»ng mét ®iÒu kho¶n cña
mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan cha ®îc tu©n thñ, Thµnh viªn cã tr¸ch nhiÖm ®ã ph¶i thùc
hiÖn c¸c biÖn ph¸p hîp lý cã thÓ ®Ó ®¶m b¶o viÖc tu©n thñ cña m×nh. Nh÷ng quy ®Þnh
cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan vµ Tho¶ thuËn nµy liªn quan tíi viÖc båi thêng vµ to¹m
ho·n thi hµnh nh÷ng nhîng bé hay nh÷ng nghÜa vô kh¸c ph¶i ®îc ¸p dông trong
trêng hîp kh«ng thÓ ®¶m b¶o viÖc tu©n thñ nµy17.
§iÒu 23 T¨ng cêng hÖ thèng ®a biªn
T¨ng cêng hÖ thèng ®a biªn
1.
1. Khi c¸c Thµnh viªn muèn xö lý mét viÖc vi ph¹m c¸c nghÜa vô hoÆc viÖc lµm
triÖt tiªu hay ph¬ng h¹i nh÷ng lîi Ých theo c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan hoÆc g©y
trë ng¹i tíi viÖc ®¹t ®îc bÊt cø môc tiªu nµo cña c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan, th×
nh÷ng Thµnh viªn nµy ph¶i dùa vµo vµ tu©n thñ theo nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc
cña Tho¶ thuËn nµy.
2. Trong nh÷ng trêng hîp nh vËy, c¸c Thµnh viªn ph¶i:
(a) kh«ng ®îc ®a ra quyÕt ®Þnh ®eml¹i hÖ qu¶ lµ sù vi ph¹m ®· x¶y ra, lîi
Ých ®· triÖt tiªu hay bÞ gi¶m ®i hoÆc viÖc ®¹t ®îc bÊt kú môc ®Ých nµo cña
c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®· bÞ c¶n trë, trõ khi th«ng qua viÖc sö dông c¬
chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp theo nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc cña Tho¶ thuËn
17 NÕu c¸c ®iÒu kho¶n cña bÊt cø hiÖp ®Þnh cã liªn quan nµo vÒ nh÷ng biÖn ph¸p do chÝnh quyÒn hoÆc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña ®Þa ph¬ng hay vïng l·nh thæ cña mét Thµnh viªn cã nh÷ng ®iÒu kho¶n kh¸c víi nh÷ng ®iÒu kho¶n trong kho¶n nµy, th× nh÷ng ®iÒu kho¶n cña nh÷ng hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®ã ph¶i quyÕt ®Þnh.
23
nµy, vµ ph¶i ®a ra bÊt cø quyÕt ®Þnh nµo phï hîp víi nh÷ng kÕt qu¶ ®iÒu
tra cã trong b¸o c¸o cña ban héi thÈm hoÆc C¬ quan phóc thÈm ®îc DSB
th«ng qua hoÆc mét quyÕt ®Þnh cña träng tµi ®îc tuyªn theo Tho¶ thuËn
nµy;
(b) tu©n theo nh÷ng thñ tôc ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 21 ®Ó x¸c ®Þnh kho¶ng thêi
gian hîp lý cho Thµnh viªn cã liªn quan thùc thi nh÷ng khuyÕn nghÞ vµ
ph¸n quyÕt; vµ
(c) tu©n theo nh÷ng thñ tôc ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 22 ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é t¹m
ho·n thi hµnh c¸c nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c vµ xin phÐp cña
DSB phï hîp víi nh÷ng thñ tôc ®ã tríc khi t¹m ho·n thi hµnh nh÷ng
nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô theo c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan nh»m ®¸p
l¹i viÖc Thµnh viªn cã liªn quan kh«ng thùc hiÖn nh÷ng khuyÕn nghÞ vµ
ph¸n quyÕt trong thêi h¹n hîp lý.
§iÒu 24
Thñ tôc ®Æc biÖt liªn quan ®Õn nh÷ng Thµnh viªn kÐm ph¸t triÓn nhÊt
1. Trong tÊt c¶ c¸c giai kho¶n x¸c ®Þnh nguyªn nh©n cña mét vô tranh chÊp vµ x¸c
®Þnh thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp cã liªn quan ®Õn Thµnh viªn kÐm ph¸t triÓn nhÊt, cÇn
cã lu ý ®Æc biÖt ®Õn t×nh h×nh ®Æc biÖt cña c¸c Thµnh viªn kÐm ph¸t triÓn nhÊt. Theo
tinh thÇn ®ã, c¸c Thµnh viªn cÇn kiÒm chÕ mét c¸ch thÝch hîp viÖc khëi kiÖn theo
nh÷ng thñ tôc nµy vÒ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn c¸c Thµnh viªn kÐm ph¸t triÓn nhÊt.
NÕu ph¸t hiÖn thÊy cã sù triÖt tiªu hay lµm ph¬ng h¹i ®Õn lîi Ých b¾t nguån tõ biÖn
ph¸p do Thµnh viªn kÐm ph¸t triÓn nhÊt thùc hiÖn, c¸c bªn nguyªn ®¬n cÇn ph¶i kiÒm
chÕ mét c¸ch thÝch hîp trong viÖc yªu cÇu båi thêng hoÆc xin phÐp t¹m ho·n thi hµnh
c¸c nhîng bé hoÆc nh÷ng nghÜa vô kh¸c theo nh÷ng thñ tôc nµy.
2. Trong nh÷ng trêng hîp gi¶i quyÕt tranh chÊp cã liªn quan ®Õn Thµnh viªn kÐm
ph¸t triÓn nhÊt, nÕu kh«ng ®¹t ®îc mét gi¶i ph¸p tháa ®¸ng trong qu¸ tr×nh tham vÊn,
Tæng Gi¸m ®èc hoÆc Chñ tÞch DSB ph¶i, theo yªu cÇu cña Thµnh viªn kÐm ph¸t triÓn
nhÊt, ®a ra s¸ng kiÕn lµm m«i giíi, trung gian vµ hßa gi¶i ®Ó gióp c¸c bªn gi¶i quyÕt
tranh chÊp tríc khi cã yªu cÇu thµnh lËp ban héi thÈm. Tæng Gi¸m ®èc hoÆc Chñ tÞch
DSB, khi thùc hiÖn viÖc hç trî nãi trªn, cã thÓ tham kh¶o tõ bÊt cø nguån nµo ®îc cho
lµ thÝch hîp.
§iÒu 25
Träng tµi
1. ViÖc gi¶i quyÕt nhanh chãng b»ng träng tµi trong khu«n khæ WTO víi t c¸ch lµ
nh÷ng biÖn ph¸p thay thÕ cña viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp cã thÓ t¹o thuËn lîi cho viÖc
24
gi¶i quyÕt nh÷ng tranh chÊp nhÊt ®Þnh cã liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò ®· ®îc c¶ hai
bªn cïng x¸c ®Þnh râ.
2. Trõ trêng hîp cã quy ®Þnh kh¸c trong Tho¶ thuËn nµy, viÖc sö dông träng tµi ph¶i
theo tháa thuËn hai bªn vµ hai bªn ph¶i ®ång ý víi nhau vÒ thñ tôc tè tông träng tµi
ph¶i tu©n thñ. Nh÷ng tháa thuËn vÒ sö dông träng tµi ph¶i ®îc th«ng b¸o sím cho tÊt
c¶ c¸c Thµnh viªn tríc khi thùc tÕ b¾t ®Çu tiÕn tr×nh tè tông cña träng tµi.
3. C¸c Thµnh viªn kh¸c cã thÓ trë thµnh mét bªn tham gia tè tông cña träng tµi chØ khi
cã sù ®ång ý cña c¸c bªn lµ nh÷ng bªn ®· ®ång ý sö dông träng tµi. C¸c bªn tham gia
tiÕn tr×nh tè tông nµy ph¶i tho¶ thuËn víi nhau lµ tu©n thñ ph¸n quyÕt cña träng tµi. C¸c
ph¸n quyÕt cña träng tµi ph¶i ®îc th«ng b¸o cho DSB vµ Héi ®ång hoÆc ñy ban cña
bÊt cø hiÖp ®Þnh nµo cã liªn quan trong ®ã bÊt kú Thµnh viªn nµo còng cã thÓ ®a thªm
ý kiÕn cã liªn quan.
4. §iÒu 21 vµ 22 cña Tho¶ thuËn nµy ph¶i ®îc ¸p dông t¬ng øng ®èi víi nh÷ng ph¸n
quyÕt cña träng tµi.
§iÒu 26
1. KhiÕu kiÖn kh«ng cã vi ph¹m thuéc d¹ng ®îc nªu trong kho¶n 1(b) §iÒu XXIII
cña GATT 1994
Trong c¸c trêng hîp khi c¸c quy ®Þnh t¹i kho¶n 1(b) §iÒu XXIII cña GATT 1994
cã thÓ ®îc ¸p dông cho mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan, ban héi thÈm hoÆc C¬ quan phóc
thÈm chØ cã thÓ ®a ra c¸c ph¸n quyÕt vµ khuyÕn nghÞ khi mét bªn tranh chÊp cho r»ng
lîi Ých cña hä trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp cã ®îc theo hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®ã ®ang bÞ
triÖt tiªu hoÆc x©m h¹i hoÆc viÖc ®¹t ®îc môc ®Ých cña hiÖp ®Þnh ®ã ®ang bÞ ng¨n c¶n
do viÖc mét Thµnh viªn ¸p dông bÊt kú biÖn ph¸p nµo, bÊt kÓ biÖn ph¸p ®ã cã m©u
thuÉn víi nh÷ng quy ®Þnh cña HiÖp ®Þnh ®ã hay kh«ng. Khi vµ trong chõng mùc bªn
®ã vµ ban héi thÈm hoÆc C¬ quan phóc thÈm x¸c ®Þnh r»ng vô kiÖn cã liªn quan ®Õn
mét biÖn ph¸p mµ kh«ng m©u thuÉn víi c¸c quy ®Þnh cña mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan
nµo mµ kho¶n 1(b) §iÒu XXIII cña GATT 1994 cã thÓ ®îc ¸p dông, c¸c thñ tôc cña
Tho¶ thuËn nµy ph¶i ®îc ¸p dông víi ®iÒu kiÖn tu©n theo c¸c quy ®Þnh nh sau:
(a) bªn nguyªn ®¬n ph¶i ®a ra b¶n gi¶i tr×nh chi tiÕt hç trî cho bÊt cø ®¬n
kiÖn nµo cã liªn quan ®Õn mét biÖn ph¸p kh«ng m©u thuÉn víi hiÖp ®Þnh
cã liªn quan;
(b) khi mét biÖn ph¸p bÞ ph¸t hiÖn lµ lµm triÖt tiªu hoÆc lµm ph¬ng h¹i lîi
Ých, hoÆc c¶n trë viÖc ®¹t môc ®Ých cña hiÖp ®Þnh cã liªn quan nhng
kh«ng vi ph¹m hiÖp ®Þnh ®ã th× khi ®ã kh«ng cã nghÜa vô ph¶i lo¹i bá biÖn
ph¸p ®ã. Tuy nhiªn, trong nh÷ng trêng hîp nµy, ban héi thÈm hoÆc C¬
quan phóc thÈm ph¶i khuyÕn nghÞ Thµnh viªn cã liªn quan t×m kiÕm sù
®iÒu chØnh tháa ®¸ng cho c¶ ®«i bªn;
25
(c) MÆc dï cã nh÷ng quy ®Þnh t¹i §iÒu 21, viÖc xÐt xö cña träng tµi ®îc quy
®Þnh t¹i kho¶n 3 §iÒu 21, theo yªu cÇu cña bÊt cø bªn nµo, cã thÓ bao gåm
c¶ viÖc x¸c ®Þnh møc ®é lîi Ých bÞ triÖt tiªu hoÆc ph¬ng h¹i, vµ còng cã
thÓ ®Ò xuÊt nh÷ng c¸ch thøc vµ biÖn ph¸p nh»m ®¹t ®îc sù ®iÒu chØnh
tháa ®¸ng cho c¶ ®«i bªn: nh÷ng ®Ò xuÊt nh vËy ph¶i kh«ng rµng buéc
c¸c bªn tranh chÊp;
(d) MÆc dï cã nh÷ng quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 22, viÖc båi thêng cã thÓ lµ
mét phÇn cña sù ®iÌu chØnh tháa ®¸ng cho c¶ ®«i bªn nh lµ gi¶i ph¸p cuèi
cïng gi¶i quyÕt tranh chÊp.
2. KhiÕu kiÖn thuéc d¹ng ®îc nªu t¹i kho¶n 1(c) §iÒu XXIII cña GATT 1994
Trong trêng hîp c¸c quy ®Þnh t¹i kho¶n 1(c) §iÒu XXIII cña GATT 1994 cã
thÓ ®îc ¸p dông cho mét hiÖp ®Þnh cã liªn quan, ban héi thÈm chØ cã thÓ ®a ra c¸c
ph¸n quyÕt vµ khuyÕn nghÞ khi mét bªn cho r»ng lîi Ých mµ bªn ®ã trùc tiÕp hay gi¸n
tiÕp ®îc hëng theo hiÖp ®Þnh cã liªn quan ®ang bÞ triÖt tiªu hay ph¬ng h¹i hay viÖc
®¹t ®îc môc ®Ých cña hiÖp ®Þnh ®ang bÞ c¶n trë do cã sù tån t¹i cña bÊt cø t×nh huèng
nµo kh¸c víi c¸c t×nh huèng mµ nh÷ng quy ®Þnh t¹i kho¶n 1(a) vµ (b) §iÒu XXIII cña
GATT 1994 cã thÓ ®îc ¸p dông. Khi trong chõng mùc bªn ®ã vµ ban héi thÈm x¸c
®Þnh r»ng vÊn ®Ò nµy thuéc ph¹m vi cña kho¶n nµy, th× c¸c thñ tôc cña Tho¶ thuËn nµy
chØ ¸p dông cho tíi thêi ®iÓm tè tông khi b¸o c¸o cña ban héi thÈm ®îc chuyÓn ®Õn
c¸c Thµnh viªn. C¸c quy t¾c vµ thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp trong QuyÕt ®Þnh ngµy
12/4/1989 (BISD 36S/61-67) ph¶i ¸p dông cho viÖc xem xÐt th«ng qua, viÖc gi¸m s¸t
vµ thùc hiÖn nh÷ng khuyÕn nghÞ vµ ph¸n quyÕt. Nh÷ng quy ®Þnh díi ®©y còng ph¶i
®îc ¸p dông:
(a) bªn nguyªn ®¬n ph¶i ®a ra b¶n gi¶i tr×nh chi tiÕt ®Ó hç trî cho bÊt cø lËp
luËn nµo ®îc ®a ra ®èi víi c¸c vÊn ®Ò thuéc ph¹m vi cña kho¶n nµy;
(b) trong c¸c vô kiÖn cã liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò thuéc ph¹m vi cña kho¶n
nµy, nÕu ban héi thÈm thÊy vô viÖc còng cã liªn quan ®Õn c¸c vÊn ®Ò gi¶i
quyÕt tranh chÊp kh¸c víi c¸c vÊn ®Ò thuéc ph¹m vi kho¶n nµy, ban héi
thÈm ph¶i chuyÓn lªn DSB mét b¶n b¸o c¸o ®Ò cËp ®Õn tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò
nh vËy vµ mét b¶n b¸o c¸o riªng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò thuéc ph¹m vi kho¶n
nµy.
§iÒu 27
Tr¸ch nhiÖm cña Ban Th ký
1. Ban Th ký cã tr¸ch nhiÖm gióp ban héi thÈm, ®Æc biÖt vÒ c¸c khÝa c¹nh ph¸p lý,
lÞch sö vµ thñ tôc cña c¸c vÊn ®Ò ®ang ®îc xö lý, vµ hç trî kü thuËt còng nh c«ng
viÖc th ký.
26
2. Khi Ban Th ký gióp c¸c Thµnh viªn vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp theo yªu cÇu cña
hä, th× còng cÇn cung cÊp thªm t vÊn ph¸p lý vµ hç trî vÒ viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp
cho c¸c Thµnh viªn lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu nµy, Ban Th ký ph¶i
cung cÊp chuyªn gia ph¸p lý cã n¨ng lùc tõ c¸c c¬ quan dÞch vô hîp t¸c kü thuËt cña
WTO cho bÊt cø Thµnh viªn nµo lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nÕu cã yªu cÇu. Chuyªn
gia nµy ph¶i gióp Thµnh viªn lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn theo c¸ch nh»m ®¶m b¶o tÝnh
kh¸ch quan cña Ban Th ký.
3. Ban Th ký ph¶i tæ chøc nh÷ng khãa ®µo t¹o ®Æc biÖt cho c¸c Thµnh viªn cã
quan t©m vÒ nh÷ng thñ tôc vµ thùc tÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c
chuyªn gia cña c¸c Thµnh viªn ®îc cung cÊp th«ng tin tèt h¬n vÒ lÜnh vùc nµy.
27
phô lôc 1
c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan cña tho¶ thuËn
(A) HiÖp ®Þnh Thµnh lËp Tæ chøc Th¬ng m¹i ThÕ giíi
(B) C¸c HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i §a ph¬ng
Phô lôc 1A: C¸c HiÖp ®Þnh §a biªn vÒ Th¬ng m¹i Hµng hãa
Phô lôc 1B: HiÖp ®Þnh Chung vÒ Th¬ng m¹i DÞch vô
Phô lôc 1C: HiÖp ®Þnh vÒ c¸c KhÝa c¹nh cña QuyÒn Së h÷u TrÝ tuÖ liªn quan
®Õn Th¬ng m¹i
Phô lôc 2: Tho¶ thuËn ghi nhËn vÒ C¸c quy t¾c vµ Thñ tôc ®iÒu chØnh viÖc
Gi¶i quyÕt Tranh chÊp.
(C) C¸c HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét sè Thµnh viªn
Phô lôc 4: HiÖp ®Þnh vÒ Th¬ng m¹i M¸y ban D©n dông
HiÖp ®Þnh vÒ Mua s¾m ChÝnh phñ
HiÖp ®Þnh Quèc tÕ vÒ S÷a
HiÖp ®Þnh Quèc tÕ vÒ ThÞt bß
Kh¶ n¨ng ¸p dông cña Tho¶ thuËn nµy cho c¸c HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i tuú nghi
cña mét sè Thµnh viªn ph¶i tïy thuéc vµo sù quyÕt ®Þnh cña c¸c bªn tham gia tõng
hiÖp ®Þnh quy ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn vÒ viÖc ¸p dông Tho¶ thuËn nµy cho tõng hiÖp ®Þnh
riªng lÎ, gåm c¶ bÊt cø quy t¾c hoÆc thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung nµo ®îc ®a vµo
Phô lôc 2, nh ®îc th«ng b¸o cho DSB.
28
Phô lôc 2
c¸c quy t¾c vµ thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung
®îc nªu trong c¸c hiÖp ®Þnh cã liªn quan
HiÖp ®Þnh Quy t¾c vµ Thñ tôc
HiÖp ®Þnh vÒ viÖc ¸p dông C¸c BiÖn
ph¸p vÖ sinh vµ vÖ sinh dÞch tÔ
11.2
HiÖp ®Þnh vÒ Hµng dÖt may 2.14, 2.21, 4.4, 5.2, 5.4, 5.6, 6.9, 6.10,
6.11, 8.1 ®Õn 8.12
HiÖp ®Þnh vÒ C¸c Hµng rµo Kü thuËt
®èi víi Th¬ng m¹i
14.2 ®Õn 14.4, Phô lôc 2
HiÖp ®Þnh vÒ Thùc hiÖn §iÒu VI cña
GATT 1994
17.4 ®Õn 17.7
HiÖp ®Þnh vÒ Thùc hiÖn §iÒu VII cña
GATT 1994
19.3 ®Õn 19.5, Phô lôc II.2(f), 3, 9, 21
HiÖp ®Þnh vÒ Trî cÊp vµ C¸c BiÖn ph¸p
§èi kh¸ng
4.2 ®Õn 4.12, 6.6, 7.2 ®Õn 7.10, 8.5, chó
thÝch cuèi trang 35, 24.4, 27.7, Phô lôc
V
HiÖp ®Þnh Chung vÒ Th¬ng m¹i DÞch
vô
Phô lôc vÒ DÞch vô Tµi chÝnh
Phô lôc vÒ DÞch vô VËn t¶i Hµng kh«ng
XXII:3, XXII:3
4
4
QuyÕt ®Þnh vÒ mét sè thñ tôc Gi¶i quyÕt
Tranh chÊp nhÊt ®Þnh ®èi víi GATS
1 ®Õn 5
Danh môc c¸c quy t¾c vµ thñ tôc trong Phô lôc nµy bao gåm c¶ nh÷ng ®iÒu
kho¶n trong ®ã chØ cã mét phÇn cã thÓ cã liªn quan ®Õn bèi c¶nh nµy.
BÊt cø quy t¾c hoÆc thñ tôc ®Æc biÖt hoÆc bæ sung nµo trong c¸c HiÖp ®Þnh
Th¬ng m¹i tuú nghi cña mét sè Thµnh viªn ®îc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña mçi
hiÖp ®Þnh quyÕt ®Þnh vµ ®îc th«ng b¸o cho DSB.
29
PHô LôC 3
THñ TôC LµM VIÖC
1. Trong qu¸ tr×nh tè tông, ban héi thÈm ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh cã liªn quan
cña Tho¶ thuËn nµy. Ngoµi ra, nh÷ng thñ tôc lµm viÖc sau ®©y ph¶i ®îc ¸p dông.
2. Ban héi thÈm ph¶i häp kÝn. C¸c bªn cã tranh chÊp, vµ nh÷ng bªn cã quan t©m,
ph¶i cã mÆt t¹i c¸c buæi häp chØ khi ®îc ban héi thÈm mêi cã mÆt.
3. ViÖc nghÞ ¸n cña ban héi thÈm vµ nh÷ng tµi liÖu ®îc ®Ö tr×nh lªn ph¶i ®îc gi÷
bÝ mËt. Kh«ng cã phÇn nµo trong Tho¶ thuËn nµy ng¨n c¶n mét bªn tranh chÊp c«ng bè
cho c«ng chóng quan ®iÓm cña m×nh. C¸c Thµnh viªn ph¶i coi c¸c th«ng tin do mét
Thµnh viªn cung cÊp cho ban héi thÈm lµ th«ng tin bÝ mËt nÕu Thµnh viªn nµy chØ ra
r»ng th«ng tin ®ã lµ bÝ mËt. Khi mét bªn tranh chÊp ®Ö tr×nh lªn ban héi thÈm mét
phiªn b¶n mËt cña v¨n b¶n ®Ö tr×nh, bªn ®ã, theo yªu cÇu cña mét Thµnh viªn, cung
cÊp mét b¶n tãm t¾t th«ng tin kh«ng mËt cã thÓ c«ng bè c«ng khai vÒ nh÷ng th«ng tin
chøa ®ùng trong b¶n ®Ö tr×nh ®ã mµ cã thÓ ®a ra c«ng chóng.
4. Tríc cuéc häp ®i vµo néi dung ®Çu tiªn cña ban héi thÈm víi c¸c bªn, c¸c bªn
tranh chÊp chuyÓn cho ban héi thÈm v¨n b¶n ®Ö tr×nh trong ®ã tr×nh bµy t×nh tiÕt cña vô
kiÖn vµ nh÷ng lËp luËn cña m×nh.
5. T¹i cuéc häp ®i vµo néi dung ®Çu tiªn víi c¸c bªn, ban héi thÈm ph¶i yªu cÇu
bªn nguyªn ®¬n tr×nh bµy vô kiÖn cña m×nh. Sau ®ã, t¹i cïng cuéc häp, bªn bÞ khiÕu
kiÖn ph¶i ®îc yªu cÇu tr×nh bµy quan ®iÓm cña m×nh.
6. TÊt c¶ c¸c bªn thø ba ®· th«ng b¸o cã quan t©m ®Õn vô tranh chÊp cho DSB ph¶i
®îc mêi b»ng v¨n b¶n ®Ó tr×nh bµy quan ®iÓm cña m×nh trong mét phiªn lµm viÖc cña
cuéc häp ®i vµo néi dung ®Çu tiªn cña ban héi thÈm ®îc tæ chøc riªng cho môc ®Ých
nµy. TÊt c¶ c¸c bªn thø ba nµy ®Òu cã thÓ cã mÆt trong suèt phiªn lµm viÖc ®ã.
7. Nh÷ng ý kiÕn ph¶n b¸c l¹i chÝnh thøc ph¶i ®îc ®a ra t¹i cuéc häp ®i vµo néi
dung lÇn thø hai cña ban héi thÈm. Bªn bÞ ®¬n ph¶i cã quyÒn ph¸t biÓu tríc, sau ®ã tíi
bªn nguyªn ®¬n. C¸c bªn ph¶i ®Ö tr×nh, tríc khi cuéc häp ®ã diÔn ra, ý kiÕn ph¶n b¸c
b»ng v¨n b¶n tíi ban héi thÈm.
8. Trong bÊt cø thêi ®iÓm nµo ban héi thÈm còng cã thÓ ®a ra c©u hái víi c¸c bªn
vµ yªu cÇu hä ph¶i gi¶i thÝch ngay trong cuéc häp víi c¸c bªn hoÆc b»ng v¨n b¶n.
9. C¸c bªn tranh chÊp vµ bªn thø ba ®îc mêi tíi tr×nh bµy quan ®iÓm theo quy
®Þnh cña §iÒu 10 ph¶i cung cÊp cho ban héi thÈm b¶n viÕt cña nh÷ng tuyªn bè miÖng
cña m×nh.
10. §Ó ®¶m b¶o tÝnh minh b¹ch ®Çy ®ñ, c¸c bµi tr×nh bµy, ph¶n b¸c vµ tuyªn bè nh
®îc ®Ò cËp ®Õn tõ kho¶n 5 ®Õn 9 ph¶i ®îc ®a ra khi cã mÆt cña c¸c bªn. H¬n n÷a,
nh÷ng v¨n b¶n ®Ö tr×nh cña mçi bªn, bao gåm bÊt kú nh÷ng ý kiÕn nµo vÒ phÇn m« t¶
30
cña b¶n b¸o c¸o vµ nh÷ng c©u tr¶ lêi cho nh÷ng c©u hái do ban héi thÈm ®a ra, ph¶i
®îc cung cÊp cho (c¸c) bªn kh¸c.
11. BÊt cø thñ tôc bæ sung nµo cô thÓ cho ban héi thÈm.
12. Thêi gian biÓu dù kiÕn cho c«ng viÖc cña ban héi thÈm:
(a) NhËn v¨n b¶n ®Ö tr×nh lÇn ®Çu tiªn cña c¸c bªn:
(1) Bªn nguyªn ®¬n: ______ 3-6 tuÇn
(2) Bªn bÞ ®¬n: ______ 2-3 tuÇn
(b) Ngµy, giê vµ ®Þa ®iÓm cña cuéc
häp ®i vµo néi dung ®Çu tiªn víi c¸c bªn:
phiªn lµm viÖc víi bªn thø ba: ______ 1-2 tuÇn
(c) NhËn v¨n b¶n ph¶n b¸c cña c¸c bªn: ______ 2-3 tuÇn
(d) Ngµy, giê vµ ®Þa ®iÓm cña cuéc
häp ®i vµo néi dung lÇn thø hai víi c¸c bªn: ______ 1-2 tuÇn
(e) §a ra phÇn miªu t¶ cña b¸o c¸o
cho c¸c bªn: ______ 2-4 tuÇn
(f) NhËn ý kiÕn cña c¸c bªn vÒ phÇn
miªu t¶ cña b¸o c¸o nµy: ______ 2 tuÇn
(g) §a ra b¸o c¸o gi÷a kú, bao gåm
nh÷ng nhËn xÐt vµ kÕt luËn cho c¸c bªn: ______ 2-4 tuÇn
(h) Thêi h¹n cuèi cïng cho c¸c bªn
®a ra yªu cÇu rµ so¸t l¹i
(c¸c) phÇn cña b¸o c¸o: ______ 1 tuÇn
(i) Thêi gian rµ so¸t cña ban héi thÈm,
kÓ c¶ nh÷ng cuéc häp bæ sung cã thÓ
víi c¸c bªn: ______ 2 tuÇn
(j) §a ra b¸o c¸o cuèi cïng cho c¸c
bªn tranh chÊp: ______ 2 tuÇn
(k) Lu chuyÓn b¶n b¸o c¸o cuèi cïng
nµy cho c¸c Thµnh viªn: ______ 3 tuÇn
LÞch trªn cã thÓ thay ®æi theo nh÷ng diÔn biÕn kh«ng thÓ lêng tríc ®îc. C¸c
cuéc häp bæ sung víi c¸c bªn cã thÓ ®îc thu xÕp nÕu cã yªu cÇu.
31
PHô LôC 4
C¸C NHãM CHUY£N GIA Rµ SO¸T
Nh÷ng quy t¾c vµ thñ tôc sau ®©y ph¶i ®îc ¸p dông cho c¸c nhãm chuyªn gia
rµ so¸t ®îc thµnh lËp phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kho¶n thuéc kho¶n 2 cña §iÒu 13.
1. C¸c nhãm chuyªn gia rµ so¸t ®îc ®Æt díi quyÒn cña ban héi thÈm. §iÒu kho¶n
tham chiÕu vµ thñ tôc lµm viÖc cô thÓ cña c¸c nhãm nµy do ban héi thÈm quyÕt ®Þnh,
vµ c¸c nhãm nµy ph¶i b¸o c¸o lªn ban héi thÈm.
2. ChØ nh÷ng ngêi cã vÞ trÝ chuyªn m«n vµ cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc ®ang cã
tranh chÊp míi ®îc tham gia vµo c¸c nhãm chuyªn gia rµ so¸t.
3. C«ng d©n cña c¸c bªn tranh chÊp kh«ng ®îc lµm viÖc trong bÊt cø nhãm
chuyªn gia rµ so¸t nµo nÕu kh«ng cã tháa thuËn chung cña c¸c bªn tranh chÊp, trõ
trong nh÷ng trêng hîp ngo¹i lÖ khi ban héi thÈm cho r»ng v× yªu cÇu vÒ tr×nh ®é
chuyªn m«n khoa häc chuyªn s©u kh«ng thÓ lµm kh¸c ®îc. Quan chøc chÝnh phñ cña
c¸c bªn tranh chÊp kh«ng ®îc lµm viÖc trong c¸c nhãm chuyªn gia rµ so¸t. C¸c thµnh
viªn cña c¸c nhãm chuyªn gia rµ so¸t lµm viÖc trªn t c¸ch c¸ nh©n cña hä vµ kh«ng
ph¶i lµ ngêi ®¹i diÖn cho chÝnh phñ, còng kh«ng ph¶i lµ ®¹i diÖn cña tæ chøc nµo. V×
thÕ, ChÝnh phñ hay nh÷ng tæ chøc kh«ng ®îc cã nh÷ng chØ thÞ cho hä vÒ nh÷ng vÊn ®Ò
®ang ®îc nhãm chuyªn gia rµ so¸t xem xÐt.
4. C¸c nhãm chuyªn gia rµ so¸t cã thÓ tham vÊn vµ t×m kiÕm th«ng tin vµ t vÊn kü
thuËt tõ bÊt cø nguån nµo hä cho lµ thÝch häp. Tríc khi mét nhãm chuyªn gia rµ so¸t
t×m kiÕm nh÷ng th«ng tin hoÆc t vÊn nh vËy tõ mét nguån trong ph¹m vi thÈm quyÒn
cña mét Thµnh viªn, nhãm ph¶i th«ng b¸o cho ChÝnh phñ cña Thµnh viªn ®ã. BÊt cø
Thµnh viªn nµo còng ph¶i tr¶ lêi nhanh chãng vµ ®Çy ®ñ bÊt kú yªu cÇu nµo cña nhãm
chuyªn gia rµ so¸t vÒ nh÷ng th«ng tin mµ nhãm chuyªn gia rµ so¸t cho lµ cÇn thiÕt vµ
thÝch hîp.
5. C¸c bªn tranh chÊp ®îc tiÕp cËn tÊt c¶ nh÷ng th«ng tin cã liªn quan ®îc cung
cÊp cho nhãm chuyªn gia rµ so¸t, trõ khi th«ng tin cã tÝnh b¶o mËt. Nh÷ng th«ng tin
b¶o mËt ®îc cung cÊp cho nhãm chuyªn gia rµ so¸t ®ã ph¶i kh«ng ®îc c«ng bè nÕu
kh«ng cã sù cho phÐp chÝnh thøc cña chÝnh phñ, tæ chøc hay ngêi cung cÊp th«ng tin.
NÕu nhãm chuyªn gia rµ so¸t yªu cÇu cung cÊp nh÷ng th«ng tin nh vËy, nhng nhãm
chuyªn gia rµ so¸t cha ®îc phÐp c«ng bè nh÷ng th«ng tin nµy, th× mét b¶n tãm t¾t
kh«ng bÝ mËt nh÷ng th«ng tin nµy ph¶i ®îc chÝnh phñ, tæ chøc hay c¸ nh©n cung cÊp
nh÷ng th«ng tin ®ã ®a ra.
6. Nhãm chuyªn gia rµ so¸t ph¶i ®Ö tr×nh dù th¶o b¸o c¸o cho c¸c bªn tranh chÊp
®Ó lÊy ý kiÕn, vµ cã tÝnh ®Õn c¸c ý kiÕn ®ã, nÕu thÊy chóng thÝch hîp, trong b¶n b¸o
c¸o cuèi cïng - b¶n b¸o c¸o nµy ph¶i ®îc göi cho c¸c bªn tranh chÊp khi nã ®îc
32
tr×nh lªn ban héi thÈm. B¶n b¸o c¸o cuèi cïng nµy cña nhãm chuyªn gia rµ so¸t chØ cã
gi¸ trÞ t vÊn.