PIERWSZY MIKOŁAJKOWY ZLOT DRUŻYN HARCERSKICH I GROMAD ZUCHOWYCH

Czyżew, 5-6 grudnia 2008

Twórcy skautingu

Robert Stephenson Smyth Baden-Powell,

baron Gilwell, gen. armii brytyjskiej

22.02.1857 – 8.01.1941

1908 r. – „Skauting dla chłopców” podręcznik ruchu skautowego

1916 r. – założenie organizacji skautek „Girl Guides” przez żonę Powella

1920 r. – Powell Naczelnym Skautem Świata

POCZĄTKI SKAUTINGU W POLSCE

„Zarzewie”, „Sokół” – pierwsze polskie organizacje o charakterze skautowymZwiązkowe Naczelnictwo SkautoweNaczelna Komenda Skautowa jako pierwsze nielegalne władze harcerskie

1

1.11.1916 r. – Zjazd w Warszawie, który łączy wszystkie organizacje skautowe w zaborze rosyjskim.

Przyjmują nazwę Związek Harcerstwa Polskiego

1.11.1918 r. – Zjazd w Lublinie Związku Harcerstwa Polskiego. Łączy organizacje skautowe ze wszystkich polskich ośrodków

Andrzej, Juliusz Małkowski31.10.1888 – 15.01.1919

twórca polskiego skautingu

Olga Drahonowska – Małkowska wspólnie z mężem stworzyła

ośrodek harcerski w Zakopanem

„Skautowa lilijka”

Symbolika ZHP

KRZYŻ HARCERSKI Wzorowany na Krzyżu Virtuti Militari. Obecnie używany wzór opracował w 1912 r. ks. Kazimierz Lutosławski. Krzyż harcerski posiada bogatą symbolikę. Wieniec laurowy oznacza zwycięstwo, dębowy zaś - męstwo.

Na poprzecznych ramionach widnieje napis "Czuwaj".Miejsce przecięcia się ramion Krzyża objęte jest pierścieniem - symbolem doskonałości.Wewnątrz tego pierścienia umieszczona jest lilijka, symbolizująca jedność harcerstwa ze skautingiem całego świata.

LILIJKA HARCERSKA

Do skautingu, a więc i harcerstwa wprowadzono lilijkę z busoli morskiej. Igły magnetyczne tychże busoli są w północnym swym bieguniezaopatrzone w takie właśnie lilijki. Marynarze zwykli byli mawiać, że ten mały znak doprowadzaich okręty do celu. Lilijka skautowa symbolizuje więc wytrwałe dążenie do jasno określonego celu.

2

10.08.1919 - Naczelna Rada Harcerska ogłasza

PRAWO HARCERSKIE

i PRZYRZECZENIE HARCERSKIE

OKRES MIĘDZYWOJENNY

31.12.1920 – I Walny Zjazd ZHP

1926 – powstanie „Czerwonego Harcerstwa”

21.05.1927 – 7.03.1933 – ustalanie regulaminu mundurowego

1929 – stworzenie metody pracy z zuchami przez Aleksandra Kamińskiego

„Wspólne prawo”

WOJENNA KARTA ZHPSzare Szeregi

Szare Szeregi - kryptonim konspiracyjny Organizacji Harcerzy ZHP i szerzej - całego Związku Harcerstwa Polskiego w okresie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej 1939-1945. Szare Szeregi zostały powołane 27 września 1939 roku w Warszawie przez grono członków Naczelnej Rady Harcerskiej.

OrganizacjaOrganizacja harcerzy opierała się na strukturze przedwojennego ZHP, posługiwano się kryptonimami:chorągwie - ule hufce - roje drużyny - rodziny zastępy - pszczoły. Na czele organizacji harcerzy stał Naczelnik z Główną Kwaterą Pasieką.Naczelnicy Szarych Szeregów:Florian Marciniak (27 września 1939 - 6 maja1943) Stanisław Broniewski (12 maja 1943 - 3 października 1944) Leon Marszałek (3 października 1944 – 18 stycznia1945).

Podział młodzieży "Zawisza" - 12-14 latDrużyny "Zawiszy" nie brały w zasadzie udziału w walce bieżącej. Natomiast przygotowywały się do pełnienia służby pomocniczej, a nauką na tajnych kompletach - do odbudowy Polski po wojnie. Spośród służb pomocniczych, pełnionych w okresie "przełomu", najbardziej znana jest zorganizowana w czasie powstania warszawskiego harcerska poczta polowa.

"Bojowe Szkoły" (BS) - 15-17 latDrużyny BS pełniły służbę w małym sabotażu, będącym akcją propagandową skierowaną do ludności polskiej (w Warszawie w ramach organizacji "Wawer-Palmiry"). Akcja obejmowała pisanie na murach, rozlepianie afiszy i nalepek, rozdawanie ulotek, kolportaż fikcyjnych dodatków nadzwyczajnych do gazet, podłączenie się do niemieckich megafonów, zrywanie niemieckich flag, usuwanie z wystaw i gablot niemieckich fotografii, gazowanie kin. Do najgłośniejszych akcji należy zdjęcie niemieckiej tablicy z pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie. W powstaniu warszawskim walczy w Śródmieściu jako kompania, a w innych dzielnicach jako plutony piechoty.

Grupy Szturmowe" (GS) - powyżej 17 latDrużyny GS, podporządkowane "Kedywowi" (Kierownictwu Dywersji) AK, pełniły służbę w wielkiej dywersji. W Warszawie w sierpniu 1943 utworzono z nich batalion "Zośka", którego trzecią kompanię wydzielono do zadań specjalnych ("Agat":, później "Pegaz"). Wiosną 1944 powstał z niej batalion "Parasol". Oddziały GS wykonały wiele akcji bojowych, w tym wysadzanie mostów kolejowych, pociągów, odbijanie więźniów (akcja pod Arsenałem, akcja w Celestynowie), likwidacja funkcjonariuszy aparatu terroru (Kutschera, Koppe, Burcki). W powstaniu warszawskim bataliony "Zośka" i "Parasol" walczyły na Woli, Starówce i Czerniakowie, ponosząc straty sięgające 80%. Kompania "Rudy" batalionu "Zośka" została nazwana przez Komendanta Głównego AK najlepszą kompanią Armii Krajowej. Batalion "Wigry" walczył na Woli i Starówce.

Działalność Organizacja harcerzy prowadziła ponadto akcję "M", usiłując oddziaływać na całą młodzież niezorganizowaną. Wydawała wiele pism, w tym pisma Głównej Kwatery: "Źródło" później "Dęby", "Drogowskaz", "Pismo Młodych", "Brzask", wydawała liczne broszury i książki, m.in. "O powołaniu naszego pokolenia", "Wielka gra", "Przodownik" i "Kamienie na szaniec". Wyszkoliła ok. 300 instruktorów.Oddział specjalny - III Kompania Wydzielona (nazwy: "Agat" - "Pegaz" - "Parasol"). Zadaniem oddziału było likwidowanie szczególnie szkodliwych hitlerowców - głównie funkcjonariuszy SS lub innych wysokich oficerów niemieckich.Organizacja harcerzy poniosła bardzo duże straty, m.in. 21 lutego 1944 zginął w obozie Gross-Rosen twórca i pierwszy Naczelnik Florian Marciniak (aresztowany 6 maja 1943), w powstaniu warszawskim poległ zastępca Naczelnika E. Stasiecki. Szare Szeregi zostały rozwiązane 17 stycznia 1945 .

Powstanie Warszawskie

1 sierpnia 1944 roku, godzina 17.00 – Powstanie Warszawskie. Walczą żołnierze Armii Krajowej, Armii Ludowej, harcerze Szarych Szeregów, ludność cywilna.

Warszawskie dzieci

Nie złamie wolnych żadna klęska,Nie strwoży śmiałych krwawy trud,Pójdziemy razem do zwycięstwa, Gdy ramię w ramię stanie lud.

Ref. Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew!Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,Gdy padnie rozkaz Twój, poniesiem wrogom gniew!

Powiśle, Wola i Mokotów,Ulica każda, każdy dom –Gdy padnie pierwszy strzał, bądź gotów,Jak w ręku Boga złoty grom.

Ref. Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,

Poległym chwała, wolność żywym,Niech płynie w niebo dumny śpiew,Wierzymy, że nam SprawiedliwyOdpłaci za przelaną krew.

Ref. Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,

Szare Szeregi

Gdzie wicher wojny niesie wiatrTam za rogów stuStoi harcerska szara braćI flaga biało-czerwona.

Szare, szare, szare szeregi, szare szeregi, w szarych mundurach harcerska brać.

Nie straszny nam już wojny czasNi strzał zza rogów stuStoi pod murem szara brać z opaską biało-czerwoną.

Ref. Szare, szare, szare szeregi

Choć miał zaledwie dziesięć latNie straszna mu jest śmierćNa barykadzie stoi chwat z opaską biało-czerwoną.

Ref. Szare, szare, szare szeregi

Deszcz jesienny

Deszcz, jesienny deszczSmutne pieśni gra, Mokną na nim karabiny,Hełmy kryje rdza.

Nieś po blocie w dal,W zapłakany świat,Przemoczone pod plecakiem Osiemnaście lat.

Gdzieś daleko stąd,Noc zapada znów, Ciemna główka twej dziewczynyChyli się do snu.

Może właśnie dziśPatrzy w mroczną mgłę,I modlitwą prosi Boga, By zachował cię.

Deszcz, jesienny deszczBębni w hełmu stal,Idziesz młody żołnierzykuGdzieś w nieznaną dal.

Może dobry BógDa, że wrócisz znów,Będziesz tulił ciemną główkęMiłej swej do snu.

Ballada rajdowa

Właśnie tu na tej ziemi młody harcerz meldowałswą gotowość umierać za Polskę.Tak jak ty niesiesz plecak, on niósł w ręku karabin, w sercu miłość, nadzieję i troskę.Może tu w Nowej Słupi, Daleszycach, Bielicachbrzozowymi krzyżami znaczonychswą dziewczynę pożegnał nic nie wiedząc, że tylkokilka dni życia mu przeznaczonych.

Ref. Naszej ziemi śpiewamy, ziemi pokłon składamy.Taki prosty, serdeczny harcerski.Niechaj echo poniesie tę balladę rajdowąw nowe jutro i przyszłość nową.

Na pomniku wyryto, że 16 miał wiosen,że był śmiały, odważny, radosny.Kiedy padał płakała cała Puszcza Jodłowa,nie doczekał czekanej tak wiosny,i choć on nie doczekał to nie zginął tak sobieprzetarł szlak, którym dzisiaj wędrujesz.Kiedy tak przy ognisku śpiewasz sobie balladę,tak jak on w sercu Ojczyznę czujesz.

Ref. Naszej ziemi śpiewamy, ziemi pokłon składamy.Taki prosty, serdeczny harcerski. Niechaj echo poniesie tę balladę rajdową w nowe jutroi przyszłość nową.

O Panie Boże Ojcze nasz

O Panie Boże Ojcze nasz W opiece swej nas miej. Harcerskich serc Ty drgnienia znasz.Nam pomóc zawsze chciej.

Ref. Wszak ciebie i ojczyznę miłując chcemy żyć.Harcerskim prawom w życia dniach wiernymi zawsze być.O daj nam zdrowie dusz i ciał.

Swym światłem zagłusz noc.I daj nam hart tatrzańskich skałI twórczą daj nam moc

Ref. Wszak ciebie i ojczyznę miłując chcemy żyć.

Na szczytach górskich, czy wśród łąk, W dolinach bystrych rzek,Szukamy śladów Twoich rąk,By życie z Tobą wieść.

Ref. Wszak ciebie i ojczyznę miłując chcemy żyć.

Przed nami jest otwarty świat,A na nim wiele dróg.Choć wiele ścieżek kusi nas, Lecz dla nas tylko Bóg.

Ref. Wszak ciebie i ojczyznę miłując chcemy żyć.

3

Ruch harcerski po wojnie

10.12.1956 – reaktywowanie ZHP i powołanie Naczelnej Rady Harcerskiej z naczelniczką Zofią Zakrzewską

1956 - powołanie Rady Przyjaciół Harcerstwa

1958 – powstanie drużyn „Nieprzetartego szlaku”

15.03.1978 – zmarł hm Aleksander Kamiński, wybitny instruktor i pedagog, twórca metody zuchowej, działacz Szarych Szeregów.

Testament

1973 - 1981 – działalność drużyn Harcerskiej Służby Polsce Socjalistycznej, które nie są w pełni wierne ideałom ruchu harcerskiego

13.01.1981 – zawiązanie Niezależnego Ruchu Harcerskiego

Powstanie Kręgu Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego, którego celem jest odnowa moralna harcerstwa

Powstanie nowych organizacji harcerskich:- Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej (od końca 1992 r. połączony z ZHP-1918)- Polska Organizacja Harcerska- Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego „Zawisza”

17.01.1996 – przyjęcie ZHP do Światowej Organizacji Ruchu Skautowego (WOSM)

2003 – wprowadzenie zmian w systemie metodycznym harcerstwa

„Komendant”

RUCH HARCERSKI W CZYŻEWIE

1956 – 1975 – działalność ZHP w ramach akcji tworzenia wiejskich drużyn

Kroniki działalności drużyn:- 72 Drużyna Harcerek im. M. Curie-Skłodowskiej- 10 Drużyna Harcerska- 8 Drużyna Harcerska- 26 Drużyna Harcerska im. A. Mickiewicza (Siennica Lipusy)- 11 Drużyna Harcerska im. M. Konopnickiej- 6 Drużyna Harcerska

- 3 Drużyna Harcerek im. Szarych Szeregów (1977-1989). Drużyna ta uzyskała dwukrotnie tytuł Drużyny Sztandarowej. Harcerki przez długi czas utrzymywały bliski kontakt z matką Rudego panią Zdzisławą Bytnarową oraz dh Stanisławem Sieradzkim – Świstem.

Reaktywowanie ruchu harcerskiego w Czyżewie

21.02.2005 – powstanie w szkole podstawowej drużyny harcerskiej, która stała się spadkobierczynią 3 DH im. Szarych Szeregów. Ideą działalności był fakt wyboru patrona szkoły.

2006 – powstanie 6 Drużyny Harcerzy Starszych im. Sybiraków przy Gimnazjum im. Papieża Jana Pawła II w Czyżewie.

2006 – powstanie 14 Drużyny Harcerskkiej w Rosochatem Kościelnem

2007 – powstanie 8 Czyżewskiej Drużyny Wędrowniczczej przy ZSOiZ im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Czyżewie

4

„Rzeka historii”

PIERWSZY MIKOŁAJKOWY ZLOT DRUŻYN HARCERSKICH I GROMAD ZUCHOWYCH

Czyżew, 5-6 grudnia 2008