سامی فەیلی:بەهیچ شێوەیەک پارێزگاری هەولێر

هاوکاری ماددی نەکردووین

برزۆ مەجید:هیچ حیزب و الیەنێک کێشەیان بۆ دروست

نەکردووین

167

باڵوکراوه یه کی ئازاده، یه کێتی الوانی دیموکراتی کوردستان مانگی دوو جار ده ری ده کات. سێشه ممه 2012/11/27

بەنیوەچڵی پرۆژەکانی و ناکرێ خزمەت پێویست وەک و وەستاوە گەشەکردن لە سلێمانی دەوترێ سااڵنێکە ماوەنەتەوە، سەرەڕای ئەوەی کە وەک پارێزگاکانی تری هەرێم بودجەی خۆی هەیە و سااڵنە پرۆژەی بۆ تەرخانکراوە، هەندێک چاودێر ئەمە دەگێڕنەوە بۆ ملمالنێی سیاسی پارتەکان و باڵەکانی ناویەکێتی، ئاماژە بەوە دەکرێ کە ملمالنێی

حزبایەتی، شلێمانی کردۆتە قوربانی و دەستێوەردانی حزبی و شەخسی زۆرە لە راییکردنی کارەکانی حکومەتدا.

ل6

سلێمانی، قوربانیی ملمالنێی پارتە سیاسییەکان و باڵەکانی یەکێتی

دەسەاڵت یاخود ئۆپۆزیسیۆن هۆکارە بۆ دواخستنی هەڵبژاردنی

هەرسێ الیەنی ئۆپۆزیسیۆن داوا دەکەن هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی عێراق ئەنجامبدرێت کە بڕیارە لە چیتر ناکات پێویست کە بەوەدەکەن ئاماژەش هاوکات ئەنجامبدرێت، داهاتوودا ساڵی هۆکار بە ئۆپۆزیسیۆن خۆیەوە لەالیەن دەسەاڵتیش دوابخرێت، هەڵبژاردنە ئەو وادەی

دەزانێت بۆ دواکەوتنی وادەی هەڵبژاردنەکان. نزیکەی حەوت ساڵە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان نەکراوە، خۆی دەبوایە سێ ساڵ لەمەوبەر ئەو هەڵبژاردنە بکرایە، بەاڵم ئۆپۆزیسیۆن داوای هەمووارکردنەوەی یاسای هەڵبژاردنەکان دەکات، بە تایبەتی ماددەکانی سێ و چوار لە یاسای هەڵبژاردنەکان، کە تایبەتن بە دەسەاڵتی ئەنجومەنی پارێزگاکان و چۆنیەتی هەڵبژاردنەکان، ئەگەرچی تاوەکو ئێستا چاککردنی ئەو یاسایە لە پەرلەمان گفتوگۆی لەسەر نەکراوە، بەاڵم پێشبینی دەکرێت

دوای چاککردنی ئەو یاساییە ئینجا هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان بەڕێوەبچێت.

نیگەرانی سەرۆک بارزانی بەرامبەر مالیکی ڕاست

ل2دەرچوون

ل3

ل7

ل4

ئەنجومەنی پارێزگاکان؟

www.lawanikurdistan.com ژماره 167 22012/11/27

هۆی بووە دیجلە، ئۆپەڕاسیۆنەکانی فەرماندەیی پێشەوەی هاتنە یەکخستنی گوتاری سەرجەم هێز و الیەنەکان لە هەرێمی کوردستان، بەرپرسانی حزبی، و رۆژنامەنوسان و لە چاودێرانی سیاسی بەشێک هەڵوێستی الیەنەکان بەرز دەنرخێنن و ئاماژە بەوەدەکەن کە یەکگوتاریی لەالیەن بترسێت، هەروەها وایکردووە مالیکی و یەکهەڵوێستی کورد خۆشیانەوە حزبەکان مەترسیەکانی سەرۆک بارزانی بەرامبەر سیاسەتی مالیکی بەڕاست دەزانن، کە لە چوارچێوەی پەیامێکدا لە نەورۆزی ئەم

ساڵدا خستییەڕوو.

هەڵوێستی الیەنەکانالیەنەکان سەرجەم ئەمجارەیان پرسێک، و ڕووداو هەموو لە جیا و دیجلە ئۆپەڕاسیۆنەکانی فەرماندەیی بەرامبەر بوون هاوهەڵوێست بۆ دەنگبن یەک الیەک هەموو پێویستە کە لەوەکردۆتەوە جەختیان وتەی بەپێی هێزە. ئەو بوونەوەی ڕووب��ەڕووی و کورد بەهێزبوونی ئۆپۆزیسیۆن ڕووداوب��ووە کە تاکە رووداوە ئەو چاودێرانی سیاسیش،

بایکۆتی نەکات یاخود پشتی تێنەکات.

هەڵوێستی )پارتی و یەکێتی(هەردوو مەکتەبی سیاسی پارتی و یەکێتی، دوای تەواوبوونی چەند کۆبونەوەیەک، لە چوارچێوەی بەیاننامەیەکدا هەڵوێستی فەرمی خۆیان ڕاگەیاندووە، کە بەهەموو شێوەیەک دژی پێکهێنان و هاتنەوەی پێشەوەی ئەو هێزەن، بە هەموو شێوەیەکیش ئامادەن بۆ ڕووبەڕووبونەوەی هەر

حاڵەتێکی لەناکاو.

هەڵوێستی ئۆپۆزسیۆن ) یەکگرتوو، کۆمەڵ، گۆڕان(لە زۆر پرسی نەتەوەییدا یەکگرتوو و کۆمەڵ، هەڵوێستی نەتەوەیی خۆیان دەنوێنن و، ئیدانەی هەر جۆرە کارێک دەکەن کە مەترسی بێت تاڕادەیەک خەم ساردی بە بۆ سەر خاکی هەرێمی کوردستان، بەاڵم بزوتنەوەی گۆڕانەوە دەبیندرێت بە تایبەتی لە هەندێک پرس و کۆبونەوە

کە تایبەتن بە پرسە نەتەوەییەکان.دکتۆر محەمەد بازیانی، چاودێری سیاسی، بە »پرس«ی راگەیاند کە ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە نیعمەتێک بوو بۆ کورد، چونکە وایکرد زیاتر حزبە کوردییەکان بە خۆیاندا بچنەوە و هەست بکەن ترس هەیە لەسەر

پرسەکە.فەرهاد مەال ساڵح، ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکگرتووی ئیسالمی، جەخت دەکاتەوە کە یەکڕیزی و یەکگوتاری حزبە کوردییەکان باشترین »سەرجم دەڵێت ئەو سیاسەتەکەی، و مالیکی بۆ وەاڵمدانەوەیە

الیەنە سیاسیەکان هەڵوێستێکی جوان و کوردانەیان هەبوو، هیوادارم لەسەرجەم پرسە نەتەوەییەکان بە یەک ئاواز بخوێنین«.

شوان محەمەدی ڕۆژنامەنوس، هەڵوێستی الیەنەکان بەرز دەنرخێنێت و پێیوایە دەبێت الیەنە سیاسیەکان بەردەوام بن لەو هەڵوێستانەیان، ئەو دەڵێت »لە هەموو حاڵەتەکان ئەو یەکڕیزییە باشە و، نابێت بوەستێت، لە گرتن گوێ بۆ هۆکارێک ببێتە دەبێت دەس��ەاڵت، بۆ تایبەتی بە

ئۆپۆزسیۆن«.لەالیەکی ترەوە دکتۆر یوسف محەمەد، بەرپرسی ژووی لێکۆڵینەوەی و کورد ماڵی نێو »یەکخستنی دەڵێت گۆڕان، بزوتنەوەی سیاسیی دەسەاڵت، ئاڵوگۆڕی و دیموکراسی بە پەیوەستە کورد یەکگوتاری کورد الوازبوونی هۆی دەبێتە ناوخۆکان ملمالنێ توندبونی بێگومان

بەرامبەر بەغدا«.

پێشبینەکانی سەرۆکی هەرێم بەرامبەر مالیکیسەرۆکی هەرێم لە نەورۆزی ئەمساڵدا، لە پەیامێکیدا مەترسیەکانی سیاسیەتی مالیکی خستەڕوو، ئاماژەی بەوەکرد کە مالیکی عێراق بەرەو دیکتاتۆریەت دەبات و تاکڕەوانە بڕیاردەدات و، پێویستە کورد لە ناوخۆدا

هەڵوێست وەربگرێت، بەاڵم بەشێک لە الیەنەکان ئەو وتانەی سەرۆکیان بە سیناریۆ و کێشەی شەخسیی زانی، بە تایبەتی گۆڕان و یەکێتی، وەک وەبیر هێنانەوەیەک ئەوکاتیش یەکگرتوو و کۆمەڵ پشتگیری و پشتیوانی دوای هەربۆیەش دووپاتکردەوە، هەرێم سەرۆکی وتەکانی بۆ خۆیان تێپەڕبوونی نزیکەی هەشت مانگ بەسەر ئەو پەیامەی سەرۆک، ئێستا

گۆڕان و یەکێتی لەسەر قسەکانی سەرۆک کۆکن و هاوڕان.گۆڕان، بزوتنەوەی سیاسیەکانی لێکۆڵینەوە ژووری بەرپرسەکەی ئاشکرای دەکات کە ئەوکات نەیانزانیوە کێشە هەرێم و بەغدا لەسەرچی بووە، ئەو بۆ پرس وتی »لە نەورۆزدا ئەوکات نەماندەزانی کێشەکانی وتراوە و وادەبیندرا بوو، لەسەرچی مالیکی و هەرێم نێوان سەرۆکی بیانیەکان بووە بۆ هەرێم، ئەگەرچی کێشەکە لەسەر هاتنی کۆمپانیا لەسەر هەرکێشەیەکی نەتەوەیی بوایە هەڵوێستمان دەبوو، هەروەک چۆن لە ئێستادا لەسەر فەرماندەی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە بە دەنگ هاتین«.دکتۆر محەمەد بازیانی، تەئکید دەکاتەوە کە پێشبینیەکانی سەرۆک لە هەرێم دەڵێت »تەنها جەنابی سەرۆکی ئەو ڕاستدەرچوو، بارزانی پرسە نەتەوەییەکان دەست پێشخەری دەکات و، پێشبینەکانی ڕاست لە پشتگیرییان سیاسیەکان حزبە دەبوایە ئەوکاتیش دەرچ��ووە،

پەیامەکەی بکردابایە و، کۆتاییان بەو بابەتە بهێنابایە«.

مەسەلەی متمانە سەندنەوە لە مالیکی و، بۆچونی حزبە کوردییەکان

لێهات وای تا قوڵببۆوە، ئەوەندە بەغدا و هەرێم نێوان کێشەکانی عێراق وەزیرانی سەرۆک مالیکی لە متمانە وەرگرتنەوەی مەسەلەی هاتە بەرباس و، بەشێک لە الیەنەکان کۆکبون لە وەرگرتنەوەی متمانە، لە بوو، ئەو کۆدەنگیەش لەسەر ئاستی عێراق و هەرێمی کوردستان کوردستان پارتی و کۆمەڵ و یەکگرتوو، هاوهەڵوێست بوون و داوایان کرد متمانە لە مالیکی وەربگیرێتەوە، بەاڵم یەکێتی و گۆڕان لەگەڵ ئەو کارەدا نەبوون، بە تایبەتی گۆڕان، ئەوان لەسەرەتاوە ئاماژەیان بەوەدا لەگەڵ وەرگرتنەوەی متمانەنین لەسەرۆک وەزیران، ئەگەرچی چەند مانگی بەسەردا تێپەڕیوە، بەاڵم ئێستا گۆڕان و یەکێتیش سیاسەتی مالیکی بە دیکتاتۆر وەسف دەکەن و پێیانوایە دەبێت متمانەی لێوەربگیرێتەوە. پێناو ئیسالمی، دەڵێت »لە یەکگرتووی ئەندامەکەی سەرکردایەتی ئەوەی بۆ بارزانی لەگەڵ هاوڕابوین کوردستان، خەڵکی بەرژەوەندی مالیکی هەنگاوەکانی وابوو پێمان چونکە لێوەربگیرێتەوە، متمانەی

خزمەت بە پرۆسەی دیموکراسی ناکات«.ئەگەرچی هیچ بەرپرسێکی یەکێتی ئامادەنیە لەسەر ئەو بابەتە لێدوان بۆ پرس بدات، هاوکات ئارێز عەبدوڵاڵ، ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی، دەڵێت »ئەو بابەتە لە ئێستادا کۆتایی پێهاتووە، نەورۆز بوو ڕۆیشت، با

هەوڵبدەین لەسەر بارودۆخی ئێستا قسەبکەین«.

لەالیەکی ترەوە، دکتۆر یوسف محەمەد، بەرپرسی ژووری لێکۆڵینەوە سیاسیەکانی بزوتنەوەی گۆڕان، روونیکردەوە، کە لەسەر زاری رێکخەری بۆ پەرلەمان ئەو کاتەی مالیکی راگەیاندرا، بزوتنەوەی گۆڕان گشتی بانگدەکرێت، هەڵوێستی فەرمی خۆمان ڕادەگەیەنین، چونکە دوو رێگا هەیە بۆ لێسەندنەوەی متمانە لە مالیکی، یان ئەوەتا سەرۆک کۆمار یاخود متمانە، لێسەندنەوەی بۆ دەکات نوێنەران ئەنجومەنی لە داوا ڕابردوودا لە ئەوەی بەاڵم ،١٦٦ لە زیاتربێت پەرلەمانتاران ژمارەی کرا لە دەرەوەی ئەو دوو ڕێکارە دەستورییە بوو، تەنها بریتی بوو لە پڕۆسەیەکی ئیمزا کۆکردنەوە لە دەرەوەی ئەنجومەنی نوێنەران، بۆیە

بڕیارمدا لە ئەنجومەنی نوێنەران هەڵوێستی فەرمیمان ڕابگەیەنین«.

نیگەرانی سەرۆک بارزانی، لە مالیکی ڕاست دەرچووترسی سەرۆک بارزانی بەرامبەر سیاسەتی مالیکی، ڕاست دەرچوو، بە کردبوو، مالیکی سیاسەتی بە ئاماژەی وردی بە ناوبراو چونکە مەترسی زانی بوو بۆ سەر هەرێمی کوردستان، بەاڵم جگە لە هەردوو حزبە ئیسالمیەکە، یەکێتی و گۆڕان پشتگیرییان نەکرد، لە میانەی ئەو ڕاپۆرتەی پرسدا، کاتێک لەوبارەیەوە پرسیار لە سەرکردەکانی ئەو دوو هەڵەی بە دان بەشێکیشیان النیە، وەاڵمێکیان هیچ دەکەیت، حزبە

حزبەکانیاندا دەنێن.هاوکات سەرجەم حزبەکان بە دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆنەوە مەترسیەکانی سەرۆک بارزانی بەرامبەر سیاسەتی مالیکی بە ڕاست دەزانن، هەروەها ئاماژە بە دیکتاتۆری و تاکڕەوی مالیکی دەکەن، کە سەرۆکی هەرێم

چەند مانگێک لەمەوبەر لە چوارچێوەی پەیامێکدا ئاماژەی پێکردبوو.

الیەنەکان: نیگەرانی سەرۆک بارزانی بەرامبەر مالیکی ڕاست دەرچووهەڵوێستی الیەنەکان بەرامبەر فەرماندەیی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە چییە

راپۆرت: پرس

دکتۆر محەمەد بازیانی:ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە نیعمەتێک بوو بۆ کورد، چونکە وای کرد زیاتر حزبە

کوردییەکان بە خۆیاندا بچنەوە و هەست بکەن ترس هەیە لەسەر پرسەکە

ئەندامێکی مەکتەبی سیاسی یەکگرتوو: هەموو کاتێک لەگەڵ هەڵوێستی

بارزانیدا بوینە

راق عێ

ایسوپ

ی کان

ێزەه

راق عێ

ایسوپ

ی کان

ێزەه

www.lawanikurdistan.com2012/11/27 167 3ژماره

هەرێمی دانیشتوی فەیلییەکانی ک��وردە ژم��ارەی پ��رس: کوردستان چەندە؟

سامی: ئێمە ئامارێکمان لەبەردەستە سەد لە سەد تەواوە، لە هەرێمی کوردستان فەیلییەکان تێکرای خێزانە کوردە کە ژمارەیان نزیکەی ٥٠٠ خێزانن، ئەگەری هەیە ژمارەکە زیاتریش

بێت، بەاڵم تۆمار نەکراون. لە دابەشبوونە، چۆنی چۆن خێزانانە ئەو ژمارەی پرس: رووی سنوری جوگرافیەوە، ئایا زیاترینیان لە قەزاو ناحیەکانن،

یاخود سەنتەری شار؟سامی: کوردە فەیلییەکان زیاتر لە سنوری پارێزگای هەولێر

نیشتەجێن، زیاترینیشیان لە ناو سەنتەری شارن.پرس: کۆمەڵەی کوردە فەیلییەکان، چ گرنگیەکی هەیە بۆ

ئەو خێزانە فەیلییانەی روو لە هەرێمی کوردستان دەکەن؟سامی: پێش دامەزراندنی ئەو کۆمەڵەیە، هەر خێزانێکی فەیلی سەردانی کوردستانی بکردابایە دەبوایە ئیقامەی هەبێت، بەاڵم دوای چەند کۆبونەویەک لەگەڵ وەزیری ناوخۆ توانیمان مەرجی ئێستا هەڵبگرین، فەیلییەکان کوردە بۆ ئیقمامە وەرگرتنی هەر خێزانێکی فەیلی بیەوێت لە کوردستان نیشتەجێبێت، بۆ مانەوەی تەنها پێویستە ناسنامەی ئێمەی هەبێت، دواتر ئێمە ئاسانکاری تەواوی بۆ دەکەین، بە تایبەت لە ئاسایش و پارێزگا

و هەروەها لەو گەڕەکەی لێی نیشتەجێ دەبێت.لەو هەیە پشکتان فەیلییەکان، ک��وردە وەک ئایا پرس:

دامەزراندنانەی کە سااڵنە حکومەت پێویستی پێیەتی؟سامی: نەخێر، بەهیچ شێوەیەک لەو دامەزراندانانە پشکمان نییە، دەبوایە دامەزراندنی دەرچووانی کوردە فەیلییەکان هیچ لە داواک��ارم بۆیە تر، کوردێکی لەگەڵ نەبێت جیاوازییەکی

الیەنی پەیوەندیدار سااڵنە چەند کەسێکمان بۆ دابمەزرێنی.پرس: گلەیی و گازندەتان لە حکومەت چییە؟

و مەسیحی هێندەی زۆرە، یەکجار کێشەوگرفتمان سامی: ئێزدییەکان گرنگی بە ئێمە نادرێت، لە کاتێکیشدا ئێمە کوردین

و رۆڵمان هەبووە لە ئاشتی و ئارامی کوردستان. هاوکارییەکی هیچ مانگانە کۆمەڵە، وەکو ئێوە ئایا پرس:

ماددی دەدەن بە خێزانە کوردە فەیلییەکان؟مانگانە دینارە، ملیۆن سێ بودجەمان خۆمان سامی: چەند ه��ەروەه��ا ب��ارەگ��ا، کرێی دەدەی��ن��ە پ��ارە زۆر بڕێکی لەو سێ مانگانە فەرمانبەرێکیشمان هەیە، سەڕەڕای ئەوەش

ملیۆنە بڕە هاوکارییەک دەدەین بەو خێزانانەی کە پێویستیان بە هاوکارییە، زۆرجارانیش لە گیرفانی خۆم پارە بۆ کۆمەڵە سەرف دەکەم، داواکارم لە حکومەت میزانیەکەمان زیاد بکات.

پرس: ئایا هیچ الیەنێکی سیاسی هاوکاریتان دەکات؟حوسێن عەلی بەرێز ج��ارە، ج��ارە ڕاستیەکەی سامی: هاوکاریی و دەکات سەردانمان پارتی دووی لقی بەرپرسی جارێکیش چەند هەولێریش پارێزگاری دەکات، مەعنەویمان سەردانی کردوین، بەهیچ شێوەیەک هاوکاری ماددی نەکردوین، چونکە ئەو دەتوانێت بە هەموو شێوەیەک هاوکاریمان بکات،

ئەگەر مەبەستی بێت.عێراقی شارێکی چ لە فەیلییەکان، کوردە خێزانە پرس:

ژمارەیان زۆرە؟مەندلی، حلە، عیمارە، خانەقین، کوت، بەغداد، سامی:

هەروەها لە زۆر شاری تریش کوردی فەیلیی لێیە.هەرێمی بگەڕێنەوە نەکردووە، داوایان تائێستا ئایا پرس:

کوردستان؟سامی: نەخێر، چونکە هەموویان لە شاری خۆیانن و سەرقاڵی کارکردن، بگەڕێنەوە کوردستان چی بکەن؟ گوزەران لە هەولێر زۆر زەحمەتە، زۆر گرانییە، بێنە کوردستان گوزەرانی ژیانیان

زەحمەت دەبێت. بە گرنگی ڕادەی��ەک تاچ هەرێم حکومەتی پێتوایە پرس:

کوردە فەیلییەکان داوە؟سامی: پێموایە لە ٥% کەمتریش حکومەت گرنگی پێماندایە، هەروەک دەبینین حکومەت گرنگیەکی ئەوتۆی بە ئێمە نەداوە، تائێستاش چەندینجار داواکاریمان بۆ جەنابی سەرۆک بارزانی و سەرۆکی حکومەت بەرزکردۆتەوە، بەاڵم نازانین بۆ وەاڵممان

نادەنەوە. عێراق، پەرلەمانی و کوردستان پەرلەمانی لە ئێوە پرس: نوێنەراتان نیە، ئایا تاوەکو ئێستا داواتان نەکردووە کورسی

پەرلەمانتان بۆ تەرخانبکرێت، بەشێوەی کۆتا؟سامی: نەخێر، تائێستا بێبەشین لەوەش، هیچ کەسێک نیە

نوێنەرایەتیمان بکات. پرس: ئێوە بە بەراورد لەگەڵ پێکهاتەکانی تر، لە وەرگرتنی حەوتەم کابینەی لە ئایا بێبەشکراون، سیادییەکان پۆستە

داواتان نەکردووە کە پۆستێکتان پێبدرێت؟بە هەستدەکەین و، بێبەشکراوین ل��ەوەش بەڵێ، سامی:

هەموو شێوەیەک پشتگوێ خراوین. پرس: لێرەولەوێ، باس لەوەدەکرێت کە ئێوە زیاد لە پێویست

گرنگی پێدراون، بە تایبەتی لە ڕووی ماددیەوە؟گرنگیەکمان هیچ و وانیە شێوەیەک بەهیچ نەخێر سامی:

پێنەدراوە چ جای ئەوەی زیاد لە پێویست بێت!پرس: ئێستا لە سەروبەندی بەڕێوەچوونی مەڕاسیمی رۆژی عاشوراین، ئایا ئێوەش سااڵنە وەکو شیعەکان ئامادەکاری بۆ

دەکەن؟ک���ردووە، ب��ۆی ئامادەکاریمان ئێمەش ب��ەڵ��ێ، س��ام��ی: زۆربەداخەوە هەندێک الیەنی سیاسی قسەی هەڵەمان پێدەڵێن پێیان لێرەوەش ئەزیەتمان دەدەن، لەو مەڕاسیمەش زۆر و،

دەڵێن با ئیحتڕامی خۆیان بگرن، ئەگەر نا..!!

بەهیچ شێوەیەک پارێزگاری هەولێر هاوکاری ماددی نەکردووینسامی فەیلی، سەرۆکی کۆمەڵەی کوردە فەیلییەکانی کوردستان بۆ پرس:

کۆمەڵەی کوردە فەیلییەکان لە ساڵی ١٩٩٨دامەزراوە. سامی فەیلی، سەرۆکی کۆمەڵەکە نیگەرانە لە خراپی بارودۆخی کوردە فەیلییەکان و هاوکاری شێوەیەک بەهیچ حکومەت ئێستا تاوەکو کە رایدەگەیەنێت نەکردون، سەرۆکی ئەو کۆمەڵەیە دەشڵێت »لە ئێستادا نزیکەی ٥٠٠ بەشێکیان و کوردستانن هەرێمی دانیشتوی فەیلی کوردی خێزانی ڕەوشی ژیانیان لە خراپیدایەو، پێویستە حکومەت هاوکارییان بکات و

بێبەشیان نەکات لە دامەزراندن«.دیدار: توانا شێخانی

کوردە فەیلییەکانی ناوەڕاست و باشور ئامادەنین بگەڕێنەوە هەرێمی کوردستان،

چونکە رەوشی ژیانیان خراپتر دەبێت

هەر خێزانێکی فەیلی سەردانی کوردستانی بکردبایە دەبوایە ئیقامەی هەبێت

حکومەت نیو هێندەی مەسیحی و ئێزدییەکان گرنگیمان پێنادات

هەستدەکەین لە هەموو شتێک بێبەشکراوین

www.lawanikurdistan.com ژماره 167 42012/11/27

کەناڵەکە ژێرنووسی هەواڵی لە ..... تەلەفزیۆنی *ل��ە نوسرابوو، پشکێنەرێکی ئەمریکی دەڵێ عێراق گەندەڵترین واڵتی

جیهانە. )گوایە تەرجەمی لێکۆڵەریان بە پشکێنەرکردووە()دەترسم قورئانەکەش بەو تەرجەمە جوانەیانەوە دەرخواردی

خەڵک بدەن(*لە بەرنامەیەکی رادیۆیی تایبەت بە پرسیارە شرعیەکان کە ئاراستەی میوانی بەرنامە دەکرا، یەکێک تەلەفۆنی کرد، گوتی مامۆستا پرسیارەکی شرعیم هەیە ) لەماڵەوە کارەبام بۆ سپلیت

بە کێبڵ چەتاڵکردوە، ئەوە شرعیە؟(.) دەبێی لیژنەی بااڵی فتوا یەکالی بکاتەوە(

*لە سۆران جوتیارێکی داماو دڕندەیەک بە مااڵتەکەی فێربوو جارە ئەم ئەویش دەخوارد، لێ یەکێکیانی شەوێ هەموو بوو دەکات سەیر بەیانی بۆ رشتبو، گایەکدا کەالکی بە ژەه��ری

پڵنگێکی کوشتوە، کەچی حکومەت دەڵێ دەبێ سزابدرێ.)بەپێچەوانەوە دەبێ برادەرانی بەیتەریەو ڤێتێنەری سزا بدەن،

ئەو داهێنانی کردوە پڵنگی دۆزیوەتەوە(*دەیانگوت ئەو رۆژەی بارانە زۆرەکە لە کەالر باری و الفاوی دروستکرد یەکێک بڕی سێ سەد هەزاری پارەی ئاو بۆ هاتبۆە، کابرا دەیگوت حکومەت ئاوی بارانیشی لەسەر من حیسابکردوە.

)ئێ کاکە ئەویش لەسەر حکومەت بە پارە کەوتوە(نێوان کێشەکانی بە سەبارەت یەکێتی بااڵی *بەرپرسێکی هەرێمی کوردستان و ناوەند گوتی » فەخامەتی مام جەالل لە

هەڵوێستەکانی مالکی نیگەرانە« )ئەو هەڵوێستە توند و هەڕەشە ئامێزە هەر لە شان و شکۆی

فەخامەت دێت(پەنیریان جوملەفرۆشێکی ه��ات لیژنەکە بەرنامەی *ل��ە لەخەتگرت، زیاتر لە ١٠٠٠ کیلۆ پەنیری لە نێو کابینەیەکدا، لەناو پیشەسازی باکور ئەمبارکردبوو، دەشیگوت کاتێک دەچمەژورێ

بە گۆرەویەوە بەسەر پەنیرەکاندا دەڕۆم.)دەمگوت بۆ پەنیری خۆماڵی بۆنی گۆرەوی لێدێ؟؟(

بێ رووتووش

ئەنجومەنی هەڵبژاردنی دەکەن داوا ئۆپۆزیسیۆن الیەنی هەرسێ ئەنجومەنی هەڵبژاردنی لەگەڵ کوردستان هەرێمی پارێزگاکانی داهاتوودا ساڵی لە بڕیارە کە ئەنجامبدرێت عێراق پارێزگاکانی ناکات پێویست کە بەوەدەکەن ئاماژەش هاوکات ئەنجامبدرێت، چیتر وادەی ئەو هەڵبژاردنە دوابخرێت، دەسەاڵتیش لەالیەن خۆیەوە ئۆپۆزیسیۆن بە هۆکار دەزانێت بۆ دواکەوتنی وادەی هەڵبژاردنەکان. نزیکەی حەوت ساڵە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان نەکراوە، دەبوایە سێ ساڵ لەمەوبەر ئەو هەڵبژاردنە بکرایە، بەاڵم ئۆپۆزیسیۆن تایبەتی بە دەکات، هەڵبژاردنەکان یاسای هەمووارکردنەوەی داوای بە تایبەتن کە هەڵبژاردنەکان، یاسای لە چوار و سێ ماددەکانی هەڵبژاردنەکان، چۆنیەتی و پارێزگاکان ئەنجومەنی دەسەاڵتی ئەگەرچی تاوەکو ئێستا چاککردنی ئەو یاسایە لە پەرلەمان گفتوگۆی لەسەر نەکراوە، بەاڵم پێشبینی دەکرێت دوای چاککردنی ئەو یاساییە

ئینجا هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان بەڕێوەبچێت. لە سلێمانی، پارێزگای ئەنجومەنی ئەندامی ساڵح، ڕەفیق لێدوانێکیدا بۆ پرس، دەڵێت »ئەگەرچی کاتی خۆی ئێمە تەنها بۆ یەک ساڵ هەڵبژێردراین، بەاڵم دواتر بووبە چوار ساڵ، کەچی دوای ئەو چوارساڵەش هەر نەکرا، واتە حەوتە ساڵە هەڵبژاردن نەکراوە، بەمەیش نیگەرانی الی ئێمە و ئەندامانی ئەنجومەن دروستکردووە«. و دەس��ەاڵت بە ئەنجومەن ئەندامانی »سەرجەم وتیشی زیاتر ئەنجومەنی هەڵبژاردنی کات زووترین بە دەکەن داوا ئۆپۆزیسیۆن پارێزگاکان بکرێت، بەاڵم چاککردنەوەی یاسای هەڵبژاردنەکان کێشەی

دروست کردووە و هۆکارە بۆ دواخستنی هەڵبژاردنەکان«. مەسعود عەبدولخالق، چاودێری سیاسی، پێیوایە ماناکانی دیموکراسی ئەو ڕۆژەیە کە هەڵبژاردنێکی شەفافی تێدا بەڕێوەبچێت، ئەو دەڵێت »بۆ ئەوەی نمونەیەکی جوانی دیموکراسی پیشانی واڵتانی عەرەبی بدەین، دەبێت ڕاستەوخۆ لە کات و ساتی خۆیدا هەڵبژاردنەکان بەڕێوەبچێت«. لەبارەی دواخستنی هەڵبژاردنەکانەوە دەڵێت ئەو چاودێرە سیاسیە »هیچ پاساوێک نییە بۆ بەڕێوەنەچوونی هەڵبژاردن و نابێ دەسەاڵت

دوای بخات«. پارتی، سەرکردایەتی ئەنجومەنی ئەندامی عەونی، عەلی هاوکات لەگەڵ شێوەیەک هەموو بە باشترە نەتەوەییەوە »لەڕووی دەڵێت هەڵبژاردنەکانی عێراق جیابین، تەنانەت بە ڕۆژێکیش پاش هەڵبژاردنی

ئەنجومەنی پارێزگاکانی عێراق بێت«. زانا رۆستایی، بەرپرسی لێژنەی چاودێری یاسایی کۆمەڵی ئیسالمی، ئەنجامدانی وادەی بۆ نیە گرەنتیەک »هیچ دەڵێت ڕاشکاوانە بە لە کاتی لەوەی بە گومانین هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان و، خۆی ئەنجام بدرێت، چونکە لە کۆتاییدا هەردوو مەکتەبی سیاسی

بڕیاردەدەن، بێ ئەوەی گفتوگۆ لەگەڵ هیچ الیەنێکی تر بکەن«.

چ الیەنێک هۆکارە بۆ دواخستنی هەڵبژاردن؟ دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن یەکتری تۆمەتبار دەکەن بە دواخستنی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان، بە جۆرێک بەشێک لە حزبەکانی بە و جارە هەر دەسەاڵت کە لەوەدەکەنەوە جەخت ئۆپۆزیسیۆن بەرژەوەندی پێناو لە ئەمەیش دوادەخات هەڵبژاردنەکان پاساوێک خۆی، لە بەرامبەریشدا دەسەاڵت، ئۆپۆزیسیۆن تۆمەتبار دەکات بە دواخستنی هەڵبژاردنەکان، چونکە وەک ئاماژەمان پێیدا ئۆپۆزیسیۆن چاودێرانی دەکات، هەڵبژاردنەکان یاسای هەمووارکردنەوەی داوای سیاسیش پێیانوایە هەردوو لە دەرئەنجامی هەڵبژاردنەکان دەترسن،

بۆیە بەردەوام پاساو دەهێننەوە. عەلی عەونی ئەندامی سەرکردایەتی پارتی، ئۆپۆزیسیۆن بە هۆکار »ئۆپۆزیسیۆن دەڵێت ئەو هەڵبژاردن، دواخستنی بۆ دەزانێت هەڵبژاردنەکان یاسای داوا دەکەن دەکات، بەردەوام کێشە دروست هەموار بکرێتەوە، ئینجا هەڵبژاردن بکرێت، دواتریش هەر خۆیان دەڵێن

دەسەاڵت کاتی هەڵبژاردنەکان دوا دەخات«. ئەستۆی دەخاتە هەڵبژاردن وادەی دواخستنی رۆستایی، زانا

دەسەاڵت و دەڵێت »دەسەاڵت دەیەوێت بە دواخستنی هەڵبژاردن، لە بیر تەنها ئ��ەوان ب��ەداخ��ەوە بکاتەوە، خۆی ق��ەرەب��ووی زیاتر

کەمبوونەوەی رێژەی کورسیەکانی خۆیان دەکەنەوە«. لە پارێزگای سلێمانی، ڕەخنە ئەنجومەنی ئەندامی ڕەفیق ساڵح، دەسەاڵت دەگرێت، بە جۆرێک دەڵێت »واهەست دەکەم ئەوانەی لە بۆیە نەبێت، ئیداری مەرکەزیەتی بە تەواویان باوەڕێکی دەسەاڵتن

هەڵبژاردنەکە دوادەخەن«. هەروەها چاودێرێکی سیاسی سەر بە ئۆپۆزیسیۆن، کە نەیویست ناوەکەی ئاماژە پێبکرێت، بۆ پرس وتی »ئەوەندەی تێبینم کردووە، چونکە بکرێت، هەڵبژاردنە ئەو ئێستادا لە نایەوێت ئۆپۆزیسیۆن دەبینین بە هیچ شێوەیەک پێداگری لەسەر ناکات، بێگومان ئەوەش لە بەرژەوەندی خۆیاندایە، چونکە ئەوان پێیانوایە رۆژ لە دوای رۆژ رێژەی

دەنگیان لە زیادبوندایە، لە کاتێکدا وای نابینم«.

هەڵوێستی الیەنە سیاسیەکان چۆنە؟)کۆمەڵ، حزب هەرسێ لە پێکهاتووە کە ئۆپۆزیسیۆن ب��ەرەی گۆڕان، یەکگرتوو( بۆچونی جیاوازییان هەیە و، تاوەکو ئێستا ناکۆکن لەسەر وادە و دەسەاڵتی ئەنجومەنی پارێزگاکان، بەشێکیان پێیانوایە کێشە نیە، ئەگەربێت و پێش ئەوەی یاساکە چاکبکرێت، هەڵبژاردن بەڕێوەبچێت، بەاڵم بەشێکی تریش ئاشکرای دەکەن، پێویستە یاساکە چاکبکرێت ئینجا هەڵبژاردن بکرێت، هەرچۆنێک بێت هەڵبژاردن بە

زووترین کات ئەنجام بدرێت.

پارتی و یەکێتی چی دەڵێن؟ دەڵێت هەڵبژاردن بۆ پارتی ئامادەبونی لەبارەی عەونی، عەلی نێو لە هەرکێشەیەک هەڵبژاردنە، ئامادەی کاتێک هەموو »پارتی حزبەکانی تر هەبێت، بەاڵم لە ناو پارتیدا نیە، هیچ بیانویەکیشمان

نیە«.

کۆمەڵ و یەکگرتوو و گۆڕان، چی دەڵێن؟بەرپرسانی بااڵی بزوتنەوەی گۆڕان زۆر بە کەمی باسی دواکەوتنی هەڵبژارنی ئەنجومەنی پارێزگاکانیان دەکرد، هاوکات لە هەندێک شوێن بە گومان بوون لە رێژەی دەنگەکانیان، بۆیە لە ئێستاشدا تەنها باسی دواکەوتنی ئەو هەڵبژاردنە دەکەن و هیچی تر ناڵێن، لەالیەکی ترەوە کۆمەڵ و یەکگرتوو، کە رێژەی دەنگەکیان دیارە، خۆیشان دەزانن لە چ شوێنک سەرکەوتن بە دەستدێنن، بۆیە پێداگری لەسەر کاتی بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنەکە دەکەن و، ئاماژە بەوەدەکەن کە زیاد لە

پێویست کاتەکەی دواخراوە.

کۆمیسیۆنی بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان، چی دەڵێت؟بااڵی ئۆفیسی هەولێری کۆمیسیۆنی بەرپرسی هەندرێن محەمەد، کۆمیسۆن وەک کە ڕایدەگەیەنێت هەڵبژاردنەکان، سەربەخۆی چاوەڕوانی چاککردنی یاسایی ژمارەی سێ و چواری هەڵبژاردنەکان دەکەن، چونکە سەرجەم حزبەکان داوای چاککردنی ئەو یاسایەیان هەڵبژاردن زووان��ە بەو کە ئاماژەشیدا ناوبراو هەروەها ک��ردووە،

بەڕێوەناچێت.

ئایا دەسەاڵت یاخود ئۆپۆزیسیۆن هۆکارە بۆ دواخستنی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان؟

ئۆپۆزیسیۆن داوا دەکات، لەگەڵ عێراق هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی هەرێم، بکرێت

بەرپرسێکی بااڵی کۆمەڵی ئیسالمی: دەسەاڵت بە ویستی خۆی کاتی

هەڵبژاردن دوادەخات، حیساب بۆ ئۆپۆزیسیۆن ناکات

ئەندامێکی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی:ئەندامانی ئەنجومەن بە دەسەاڵت و

ئۆپۆزیسیۆن، داوا دەکەن بە زووترین کات هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان بکرێت

ئەندامێکی سەرکردایەتی پارتی: هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی هەرێم، رۆژێک پاش عێراق بکرێت، باشترە لەوەی لەگەڵ عێراق بکرێت

بەرپرسی ئۆفیسی هەولێری کۆمیسیۆنی بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان:بەو زووانە هەڵبژاردن ناکرێت!

راپۆرت: توانا شێخانی

www.lawanikurdistan.com2012/11/27 167 5ژماره

سیاسی الیەنی سێ نێوان هەماهەنگی لیژنەی پێکهێنانی دەکەوێتەوەو لێ جیاوازی بیروڕای کوردستان لەهەرێمی کاریگەرین. بێ الیەنانە ئەو وایە پێی سیاسیش توێژەرێکی ئیسالمی یەکگرتووی سەرکردایەتی ئەندامێکی هاوکات لەبەری یان الیەنانە ئەو دەبێت وای��ە پێی کوردستانیش ئۆپۆزۆسیۆن بن یاخود بەشداریەکی کارایان هەبێت لەحکومەتی

هەرێمی کوردستان.و ش��ی��وع��ی و سوسیالیست دەب���ێ س��اڵ��ێ��ک م����اوەی زەحمەتکێشان، لیژنەیەی هەماهەنگیان پێکهێناوە، هەر چەندە ٢حزبە لەگەڵ و کردووە کاریان پێکەوە ٣حزبە ئەم پێشتر ئیسالمییە ئۆپۆزسیۆنەکە پێکەوە بوونە، بەاڵم بەهەر هۆکارێک نیازی دووبارە کردنەوەی لێکهەڵوەشایەوە، ئێستاش بە بێت

هەمان سیناریۆن.

حیزبی شیوعی: ئێمە هاوبەشین لەدەسەاڵتدا بەاڵم مانای ئەوەنییە سەرنج و تێبینیمان نەبێت لەسەر کاری حکومەت

پێک کە کوردستانی حیزبی سێ هاوبەشی کاری لیژنەی حزبی و کوردستان دیموکراتی سۆسیالیست لەحیزبی دێت زەحمەتکێشان و شوعی کوردستان، بۆ هەماهەنگی و کارکردنە لە ئەو بابەتانەی پەیوەندیدارن بە کوردستانەوە، هەرکارێکی هاوبەشیش پەیوەندی بەکوردستان و هاوهەڵوێستیەوە هەبێت و هەرسێ ال ڕێک بکەون لەسەری ئەوا کاری هاوبەشی لەسەر دەکەن، ئەمە بەپێی گوتەی ئەندامی مەکتەبی ناوەندی حیزبی

شیوعی دیموکراتی کوردستان »گۆران حوسێن«.پێکەوەییان هەڵوێستی وەرگرتنی بەچۆنیەتی سەبارەت مانای بەاڵم لەدەسەاڵتدا، هاوبەشین »ئێمە ڕوونیکردەوە حکومەت کاری لەسەر نەبێت تێبینیمان و سەرنج ئەوەنییە کە ئەنجام دەدرێت، ئەگەریش ناجۆر بێت لەگەڵ بیروبۆچون هاوبەش هەڵوێستی ئ��ەوا ئێمەدا سیاسی ئاراستەی و ڕێک الیەنەکەمان هەسێ »ئەگەر دەشڵێت وەردەگ��ری��ن«. بۆچوونی هەریەکەمان ئاساییە لەسەر مەسەلەیەک نەکەوتین

تایبەتی خۆی دەبێت لەسەر هەربابەتێک«.دەسەاڵت لەنێوان هەبوو لەناکۆکی جۆرێک چەند پێشتر و ئۆپۆزۆسیۆنی هەرێمی کوردستان، سەبارەت بەنێوەندگیری شیوعی حیزبی ناوەندی مەکتەبی ئەندامەکەی دوانەش ئەو گووتی »پێم وانییە جۆرێک لەوەستانی پەیوەندیەکان هەبێت بۆ بین هاوکار ئێمە تاکو ئۆپۆزیسیۆن و دەسەاڵت لەنێوان دروستکردنەوەی پەیوەندیەکانیان، هەرشتێکیش بەئێمە بکرێت لەو نێوەندەدا ئەوا ئێمە کەمتەرخەمی ناکەین و ئەرکی هەموو الشمانە هاوکاری یەکتر بین و هەماهەنگیمان هەبێت پێکەوە«.

پێشتر و ڕەسەنن حیزب هەرسێ زەحمەتکێشان: حیزبی خەباتیان کردوە لەشاخ

حیزبی سیاسی مەکتەبی ئ��ەن��دام��ی خ��ۆش��ی��ەوە الی سەبارەت ئەحمەد« »ئەنوەر کوردستان زەحمەتکێشانی هاوبەش کاری »لیژنەی گووتی هاوبەشەکە لیژنە کاری بە کردنی خزمەت لێشی ئامانج هەیەو دەبێت ساڵێک نزیکەی پڕۆسەی سیاسیە لەهەرێمی کوردستان و دەربڕینی زیاتری ئەو سێ الیەنەیە لەسەر کێشەکانی لەهەرێمی کوردستان هەیە و ئەوانەشی پپێی دەوترێت کێشە هەڵواسراوەکانی نێوان هەرێم وبەغداد و مەسەلەی چاکسازی،هەرسێ لەو حیزبانەش ڕەسەنن کردوەو بەشداریان ڕزگاریدا خەباتی و لەشاخ خۆی وکاتی ئێستاش لەپەرلەمان و حکومەتی هەرێمی کوردستاندا بوونیان

هەیە«.مەکتەبی لە کۆبونەوەکانیان شۆڕبوونەوەی بە سەبارەت لەهەموو ئێمە نییە »مەرج دەڵێت خ��وارەوە بۆ سیاسیەوە شتەکان بیروڕای جیاوازمان هەبێت، بۆیە لەدواین کۆبونەوەشدا

دواتریش کۆببینەوەو ڕێکخراوتر بەشێوەیەکی کەوتین ڕێک لەپارێزگاکان مەڵبەندانەی و لق ئەو ئاستی بۆ بێتەوە شۆڕ

هەیە«.

ئەندامێکی سەرکردایەتی یەکێتی: پێکهێنانی ئەو لیژنەیە مەسەلەیەکی تایبەت بەخۆیانە

یەکێتی سەرکردایەتی ئەندامی ڕوش��دی ع��ارف بەبڕوای مەسەلەیەکی لیژنەیە ئەو پێکهێنانی کوردستان نیشتیمانی حیزبانە ئەو »دیارە دەڵێت ڕووە لەم بەخۆیانەوەو تایبەت و یەکتربن هاوکاری کەپێویستە بڕوایەی ئەو گەیشتونەتە تواناکانیان یەک بخەن بۆئەوەی بەشدار بن لەچارەسەرکردنی گرفتەکانی هەرێمەکەمان و هەرنزیک بوونەوەو یەکگرتنێکیش و کوردستان هەرێمی بەڕێوەبردنی باشترکردنی لەپێناو کارگێڕی و سیاسی و کۆمەاڵیەتی ژیانی دیموکراتیزەکردنی

بەهەنگاوێکی باش دەبینم«.

ئەندامێکی سەرکردایەتی یەکگرتووی ئیسالمی: نەمبیستووە بەرەیەک هەبێت لەدەرەوەی ئۆپۆزسیۆن و دەسەاڵت

کوردستان ئیسالمی یەکگرتووی سەرکردایەتی ئەندامی ئەم لەسەر پرس هەفتانەمەی بۆ هەڵەدنی« »ئەبوبەکر میدیاکانەوە لەڕێگەی ئێمە »ئەوەی گووتی هاوبەشە لیژنە خۆیان تێروانینی و دید الیەنەش سێ ئەو بیستوومانە، دەردەبڕن لەسەر کێشەکانی هەرێم و دەستور و ئەو یاسایانەشی بیروبۆچوون لە ڕێز ئێمەش هەیە، نیشتیمانیان کەڕەهەندی

وئیرادەیان دەگرین«.ئەوەشی ئیسالمی یەکگرتووی سەرکردایەتی ئەندامەکەی و دەس��ەاڵت ب��ەرەی هەر بیستومە من »ئ��ەوەی خستەڕوو ئۆپۆزیسیۆن هەیە، یان ئەوەتا بەشدار بێت لەحکومەت یاخود لەدەرەوەی حکومەت بێت و ئۆپۆزیسیۆن بێت، جگە لەوەش ڕۆڵی هەبێت و کاریگەری هەبێت نەبیستووە کە هێزێکم من

لەڕووداوەکاندا«.

توێژەرێکی سیاسی: ئەم سێ حیزبە نەکاریگەرییان هەبووە لەسەر دەسەاڵت و نە بەشداریی راستەقینەی دەسەاڵتیشن

لەهەرێمی بەرەیە ئەم کارەکانی بەسەرکەوتنی سەبارەت کوردستان، توێژەی سیاسی دکتۆر »ساالر باسیرە« دەڵێت و رێکخراو لە زیاتر یان دوو، ئاساییە سیاسیدا ژیانی »لە حیزبی سیاسی بۆ قۆناغێک لە قۆناغەکان بچنە بەرەیەکەوە بۆ بەرژەوەندیەکی تایبەت، یان دژ بە الیەنێکی تر، یان بوونە ئۆپۆزیسیۆن«. گوتیشی »بەاڵم ئەوانەی دەچنە بەرەیەکەوە دەبێت خاڵی هاوبەش هەبێت لەنێوانیاندا پێکەوەیان ببەستێت ئایا ئەوەیە لێرەدا پرسیارەکە هاوبەش. بەرنامەی لەسەر و ئامانج کام بۆ و دەبەستێت بەیەکەوە حیزبە ٣ ئەو چی

دەیانەوێ بچنە بەرەیەکەوە؟ ئەم ٣ حیزبە هەمویان بەشدارن بە ئەگەر کوردستان. هەرێمی بنکەفراوانەکەی حکومەتە لە ژمارەی دەنگ بێت هیچ کام لەمانە ئەو رێژە سەدیە ناهێنن پارەشیان گەل لەبودجەی پێی. پەرلەمان کورسی بگەنە ئەدرێتێ. یان ئەم بەناو بەرەیە میتۆدێکە بۆ خزمەتی دەسەاڵت و بەهیوای راکێشانی کۆمەڵێک خەڵکە بەالی خۆیاندا بەهیوای یان دەیانەوێ فشار بخەنە ئۆپۆزیسیۆن، لە بەدوور گرتنیان سەر دەسەاڵت بۆ چەند دەستکەوتێکی خۆیان وەک هەمیشە

بریتیە لە پارەو پۆست«. توێژەرەکە گومانی هەیە ئەم بەرەیە بتوانێ فشار دروست بکات، وەکخۆی گوتی »ئەمان هیچ کاریگەرییەکیان نەبووەو گشتییان و سامانی دەوڵەت بودجەی دەسەاڵت. لەسەر نیە بەاڵم حکومەت، یان پەرلەمان کورسیەکی لەگەڵ پێئەدرێ

بێکاریگەر«.دەشڵێت »هۆکاری سەرەکی ئەم دیاردە خراپە دەگەڕێتەوە هەرێمی لە سیاسیەی سیستەمی ئەو سروشتی چەوتیی بۆ

کوردستان پیادە دەکرێ«.سیاسیدا و دیموکراسی سیستەمی لە بەوەشی سەبارەت بوونی ئۆپۆزیسیۆن و دەسەاڵت ل��ەدەرەوەی سێیەم بەرەی هەیە باسیرە دەڵێت »تۆ یان لەگەڵ دەسەاڵتیت، یان دەبیتە ئۆپۆزیسیۆن لێی. ئەم سیانە وەک حیزبە بچوکەکانی تر نە ئۆپۆزیسیۆنن، نەکاریگەریشیان هەبووە لەسەر دەسەاڵت و نە

بەشداریی راستەقینەی دەسەاڵتیشن«.ئۆپۆزیسیۆنن ئەوەشی گوت »ئەگەر باسیرە دکتۆر ساالر بەرنامەو دەرەوەو بێنە بنکەفراوانە حکومەتی لەو ئ��ەوا حیزبی ئەوەی وەک هەڵبگرن بوون ئۆپۆزیسیۆن دروشمی بایەخی میدیاکان لە بەرەیە ئەم پێشیوایە کردی«. ئایندە

پێنەدراوە و گرنگی خۆی وەرنەگرتوە.

ڕاپۆرت: پرس، سلێمانی

پێکهێنانی بەرە لە کوردستان بۆتە مۆدیل

ئەم 3 حیزبە هەمویان بەشدارن لە حکومەتە بنکەفراوانەکەی هەرێمی

کوردستان. ئەگەر بە ژمارەی دەنگ بێت هیچ کام لەمانە ئەو رێژە سەدیە ناهێنن بگەنە کورسی پەرلەمان. لەبودجەی گەل

پارەشیان ئەدرێتێ

www.lawanikurdistan.com ژماره 167 62012/11/27

وەک و وەستاوە لە گەشەکردن دەوترێ سلێمانی سااڵنێکە بەنیوەچڵی ماوەنەتەوە، ناکرێ و پرۆژەکانی پێویست خزمەت سەرەڕای ئەوەی کە وەک پارێزگاکانی تری هەرێم بودجەی خۆی هەیە و سااڵنە پرۆژەی بۆ تەرخانکراوە، هەندێک چاودێر ئەمە دەگێڕنەوە بۆ ملمالنێی سیاسی پارتەکان و باڵەکانی ناویەکێتی، کردۆتە سلێمانی حزبایەتی، ملمالنێی کە دەکرێ بەوە ئاماژە قوربانی و دەستێوەردانی حزبی و شەخسی زۆرە لە راییکردنی

کارەکانی حکومەتدا.

یەکێتی: دەست وەرنادەینە ئیشی پارێزگانەرمین عوسمان، ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی، روونیدەکاتەوە دەست کوردستان نیشتیمانی یەکێتی شێوەیەک بەهیچ کە کێشەی وڕەنگە سلێمانی پارێزگای کاروبارەکانی وەرناداتە هاواڵتیایەک بگەیەنێتە الیان »لەوانەش کێشەی خزمەتگوزاری و دەکات پڕۆژەیەک داوای ڕێکخراوێک یاخود گەڕەکەکان و خۆیانەوە. کاری بەرنامەی بیخەنە بۆئەوەی دەینێرین ئێمەش ئیدی ئێمە دەسەاڵتی جێبەجێ کردن نین تاکو دەست وەربدەینە

کاروبارەکانیان«.پێشوو پارێزگاری دەگوترێت دەنگۆیانەی بەو سەبارەت »هەموو دەڵێت عوسمان« »نەرمین هەبووە کەمتەرخەمی کەسێک کەدەسەاڵت دەگرێت ئیدی تواناکانی خۆی ڕۆڵ دەبینێت، ئەگەرنا حیزب چ کاتێک دەستی وەرداوەتە کاروبارەکانی کاک دانا، ئەو پرۆژانەشی لەسلێمانی کراوە، ڕەنگە خەڵک زیاتر شتی سەرزەوی ببینێت، بەاڵم پڕۆژەی زۆر لەژێرزەوی سلێمانی کراوە، لەوانەش پڕۆژەی ئاو ئاوەڕۆی سلێمانی کە ئاو ئاوەڕۆی سلێمانی وەزارەت��ی بەپێی عێراقەو دیکەی شارەکانی لەباشترینەکانی پالندانی عێراقیش ژێرخانی ژێرزەوی سلێمانی لەهەموو شارەکانی

دیکە پاکترە بۆیەش بایەخ دراوە بەو پڕۆژانەی ژێر زەوی«.پڕۆژە کاتێک »خەڵک گوت ئەوەشی هەولێرەوە لەبارەی بەاڵم بێت، جیاواز ڕەنگە دەڵێت دەبینێت هەولێر تەالرەکانی ئەوانەی هەولێر زۆرینەی کۆمپانیاکانی دەرەوەن و جگە لەوەش

وەکو پایتەخت بایەخی پێدراوە«.لەڕابردوو، یەکێتیش ناو ملمالنێکانی بەکاریگەری سەبارەت کاریگەری لەسەر پڕۆژەکانی سلێمانی ئەندامەکەی سەرکردایەتی دەڵێت »هەموو الیەک دەزانێت لەماوەی ڕابردوودا چەند مانگێک بەهۆی بارگرژیەکانی سلێمانی پڕۆژەکان دواکەوتن، بەاڵم ئەوە جگە هەبووبێت، بودجە لەسەر کاریگەری کە نەکردووە وای لەوەش لەسلێمانی کارەکان زۆر شەفافترن و بەشێوەی تەندەر دەگات و شەش پێنج مانگی بودجەکەش و دەکرێت کارەکان

ئەوەش دەبێتە هۆی دواکەوتنی پڕۆژەکان«. دان بەوەشدا دەنێت کە لەهەر شوێنێکیش ملمالنێ و بارگرژی گوتیشی ب��وارەک��ان. هەموو سەر دەکاتە کاریگەری هەبێت سەردانی هەیەو لەهەولێر بیانی کۆمپانیای »ئەوەندەشی ئەو ئەوەی بۆیە دوای نین، نایەن و لەسلێمانی ئەوێ دەکەن کۆمپانیایانە لێکۆڵینەوەیان کردوەو بۆیان دەرکەوتووە خەڵکی سلێمانی سەردانی هەولێر دەکات و دەچێتە مۆڵەکان شت دەکرێت ئینجا بیریان لەوەکردۆتەوە بێنە سلێمانی و سەرمایەکانیان بخەنە ئەوەی هۆی بووە ڕابردوو بارگرژیەکانی کاتدا لەهەمان کار، لەوکاتەدا چەند کۆمپانیایەک بڕۆن بەهۆی ئەوەی کۆمپانیاکان وهەوایەکی بە کەش پێویستی ئەوەش کارو پارەیان خستۆتە

ئاسوودە هەیە«.

کۆمەڵی ئیسالمی: فرەکوێخایی وایکرد بودجەکە وەکو پێویست لەسلێمانی سەرف نەکرێت

هەر سەبارەت بەم پرسە، ئەندامی مەکتەبی سیاسی کۆمەڵی ڕاگەیاند پرسی بەهەفتەنامەی سلێمان« »بیالل ئیسالمی کە دەکرێت دەکەیت هەست »کاتێک سەیری شاری سلێمانی ئەمەش ک��راوە، چ��اوەڕێ ل��ەوەی کەمترە خزمەتگوزاریەکانی

لەکاتێکدا بودجەی تایبەتی خۆی هەبووەو بەپێی پارێزگاکانیش دابەش کراوە، ئەوانەشی کەمتەرخەمن پێویستە لێپرسینەوەیان

لەگەڵ بکرێت«.ڕوو دەخاتە ئەوەش کۆمەڵ سیاسی مەکتەبی ئەندامەکەی »ڕەنگە باڵباڵێن لەناو یەکێتی نیشتیمانی کوردستان کاریگەری هەبووبێت لەسەر پڕۆژەکانی سلێمانی، چونکە داهاتی سلێمانی لەبەردەستی یەکێتی دابووە، لەوانەشە ئەوە هۆکارێکی خرابوو بێت کە ئەو باڵباڵێنەو فرەکوێخاییە وایکردبێت کە بودجەکە وەکو پێویست سەرف نەکرابێت،هەندێک جاریش لەبەر خزم خزمێنە

سەرف کرابێت«.

پەرلەمانتارێکی گۆڕان: جێبەجێ کردنی پڕۆژەکان لەئاستی پێویستدا نییە

کوردستان«ڕێباز لەپەرلەمانی گۆڕان لیستی پەرلەمانتاری نابینم وای »من ڕاگەیاند پرسی هەفتەنامەی بە فەتاح« لەناوچەیەکی دیاری کراوی کوردستاندا پڕۆژە جێبەجێ بکرێت و لەناوچەیەکی دیکەدا جێبەجێ نەکرێت، جێبەجێ کردنی پڕۆژەکان لەسەرجەم وەزارەکان و ناوچەکانی کوردستانیش کێشەی تێدایە، بەاڵم ڕەنگە لەناوچەکدا کێشەکە زیاتر بێت ئەوەش مەسەلەیەکی دیکەیە، بۆنموونە ئەگەر وەزارەتی تەندروستی بەنموونە وەربگرین هەروەکوچۆن لەسلێمانی نەخۆشخانەی چوارسەد قەرەوێڵەییەکە هەیە بەهەمان شێوە لەهەولێر تەنانەت پڕۆژەیەکی تازەتر بوونی نییەو لەو پڕۆژانەی کەلەسەردەمی ڕژێمی پێشوو بوونی هەبووە، نەخۆشخانەشمان هەیە لەسۆران چەندین کێشەی هەیەو جێبەجێ

نەکراوە لە زاخۆش بەهەمان شێوە«.جوانتری ڕوویەکی هەولێر »ئەگەر گووتیشی ڕێباز دکتۆر هەبێت لەسلێمانی من پێم وایە ئەوە کەرتی تایبەتە توانیویەتی حکومەتی پڕۆژەکانی نەوەک بێنێت بەدەست ئەو سەرکەوتنە

هەرێمی کوردستان«.سلێمانی لەشاری ملمالنێکانیش بەکاریگەری سەبارەت هەرچی گووتی »هۆکارەکە کوردستان پەرلەمانی ئەندامەکەی لەئاستی پڕۆژەکان کردنی جێبەجێ ئەوەیە ئەنجامەکەی بێت پێویستدا نییە، ڕەنگە ئەم ملمالنێیە هۆکار بێت، بەاڵم ناتوانین پشکیان و بەرپرسەکان بەشداربوونی و گەندەڵی هۆکاری لەکۆمپانیاکاندا و زۆر جار بێخەم بوونی کۆمپانیاکان بەرامبەر ڕێ و شوێنەکان کەحکومەت بەرامبەریان بیکات ئەمەش بەهۆی

خەم بێ هۆکاری بۆیە هەیە، لەپشتیانەوە بەرپرسێک ئەوەی پڕۆژەکان کردنی لەجێبەجێ بەرپرس کۆمپانیاکانی بوونی

بەپاڵپشتی بەرپرسێکی دیاری کراو کاریگەری هەیە«.و بازاڕ لە بەوەش دەکات کە دەستێوەردانی حیزبی ئاماژە ئابووری و گرێبەستەکان هۆکارێکی گرنگە، زۆرجاریش کەسێک بۆ مەیلی ئەوەی لەبەر بەاڵم نەبووە، پێویست لەئاستی کە

بەرپرسێک هەبووە لەو شوێنەدا ماوەتەوە.

تاکو پێشوو پارێزگاری زیانی کاریگەری ڕۆژنامەنووسێک: ئێستاش ماوە

نوسەرو ڕۆژنامەنووس«ئەنوەر حسێن« لەمیانەی لێدوانێکدا بە هەفتەنامەی پرسی ڕاگەیاند »کاتی خۆی پارێزگای سلێمانی کە دانای ئەحمەد مەجید بوو زیانێکی گەورەی لەشاری سلێمانی داو بەشێکی زۆری پڕۆژەکانی دواخست، تاکو ئێستاش ئەو کاریگەریە لەسەر ئەم پارێزگایە ماوە، بەاڵم دوای هاتنی پارێزگاری نوێ پڕۆژەکانی سلێمانی زۆر باش بووە، ئەمەش تاکو ئێستا نەبۆتە هۆی قەرەبوو کردنەوەی ئەو کاریگەرەی پێشووتری پارێزگاری

سلێمانی«.ئەنوەر حسێن دەشڵێت »پێم وانییە ئەگەر لەهەولێر پارتی لەسلێمانیش و پڕۆژەبێت وابێت پێی بکات دروست پرد دوو وایە پێم بۆیە بێت، پڕۆژە بکات یەکێتی دوو شەقام دروست

حکومەت باش ئیشەکان ڕاناپەڕێنێت«.بەبڕوای ئەنوەر حسێن ئەوەی باس دەکرێت لەناو باڵەکانی چونکە ئیداری، تاکو هەیە سیاسی کاریگەری زیاتر یەکێتی نییەو کاری خۆی لەوانە کام بەهیچ پارێزگاری سلێمانی سەر

دەکات.

ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی: کارەکان وەکو پێویست نینجەالل« »پ��ەری سلێمانی پارێزگای ئەنجومەنی ئەندامی بەهەفتەنامەی پرسی ڕاگەیاند »لەڕابردووشدا کاتی دانای ئەحمەد مەجید پاریزگاری سلێمانی، کار کراوە، ئێستاش بەهەمان شێوە کار دەکرێت و ناهەقییە بڵێیت کار بۆ سلێمانی نەکراوە، بەاڵم

لەئاست سلێمانیدا نییەو دەبێت کاری دیکەش«.ئەندامەکەی ئەنجومەنی پارێزگاری سلێمانی ئەوەشی خستەڕوو

کە ملمالنێ کاریگەری بووە لەسەر پڕۆژە خزمەت گوزاریەکان.

سلێمانی، قوربانیی ملمالنێی پارتە سیاسییەکان وباڵەکانی یەکێتیڕاپۆرت:زیرەک عەبدولڕەحمان، سلێمانی

اتشوب

ی ١7

ی ەوە

وونردب

ی گنێک

یمەد

www.lawanikurdistan.com2012/11/27 167 7ژماره

پرس: پێتوایە فەرماندەیی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە بە فیعلی جێگای مەترسی بن بۆ سەر خاکی هەرێمی کوردستان؟

برزۆ: بێگومان دروستکردنی هەر یەکەیەکی سەربازی لە دەرەوەی دەستور، کە بۆ هەڕەشە بەکاربهێندرێت جۆرێکە لە مەترسی و هەڕەشە، بەاڵم لێرەدا کێشە گەورەکە ئەوەیە ئەمە دەرئەنجامی شکست و ناکامڵبوونی سیاسەتی دەسەاڵتی هەرێمی کوردستانە کە لە هەردوو حزبی دەسەاڵتدار پێکهاتووە، هەروەها دوای روخانی رژێمی بەعس کورد لە پێکهێنانی حکومەت بەشداربووە، ئایا بۆ و هەیە نیشتیمانیان ڕەهەندی کە مەسەالنەی ئەو نەیویستووە کوردستان هەرێمی بەژەوەندی پێناو لە کارکردنی ئەولەویەتی بێت، ئەگەر ئەمانەی بکردابایە ئەولەویەتی کارکردنیان دڵنیام ئەوە دەرئەنجامی هەیە ئێستاش ئەوەی نەدەبوو، دروست بارودۆخە

پێشووە.پرس: کەوایە ئەو دەرئەنجامە چۆن مامەڵەی لەگەڵ بکرێت؟

برزۆ: پەندێکی کوردی هەیە دەڵێت »لە هەموو شتێک دەرسێک الیەنەکانی بە و کورد بۆ زۆرباشە دەرفەتێکی ئەمە وەبگرە«، دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن و شەقام و هەموو دەنگەکان، هەروەها ڕەهەندی مەسەالنەی ئەو کە تێبگات لەوە دەس��ەاڵت دەبێت نیشتیمانیان هەیە پێویستە سەرجەم پێکهاتەکان تێیدا بەشداربن، هەروەها با پەرلەمان بکرێتە مەرجەح و ببێتە چارەسەری هەموو

کێشەکان. ئۆپەڕاسیۆنەکانی لەبارەی گ��ۆڕان، بزوتنەوەی وەکو پرس:

دیجلەوە چی دەڵێن؟برزۆ: وەک ئەرکێکی نیشتیمانی و نەتەوەیی دەسەاڵت رێگەمان لێدەگرین بەری ڕووب��ەڕووی دەبینەوە و ئێمە نەدات، پێبدات و حکومەتی کە بکەین دروست گشتیەش بۆچونە ئەو دەبێت و مەرکەزی لەمەودا بۆی نیە ئەو جۆرە هەڵسوکەوتانە بکات، بەاڵم لە کوردستانیش دەسەاڵت دەبێت لەسەر مەسەلە نەتەوەییەکان

هەموو پێکهاتەکان بەشداری پێبکات. گوتاری سیاسیەکان الیەنە لە بەشێک ئێستادا لە پ��رس: سیاسیان یەکخستووە بە تایبەتی لەسەر مەلەسەی ئۆپەڕاسیۆنی دیجلە، بەاڵم زۆرجار بزوتنەوەی گۆڕان بەوە تۆمەتبار دەکرێت کە لەسەر هەندێک مەسەلەی نیشتیمانی هاوڕانیە لەگەڵ پارتی

و یەکێتی؟برزۆ: ئێمە چەندینجار هۆشداریمانداوە، با هەموو الیەک بەشداربین تۆ بەاڵم ببینەوە، کێشەیەک ڕووب��ەڕووی ئەوەی پێش لەوەی پەراوێزم دەخەیت و هیچ خوێندنەوەیەک بۆ پڕۆژە و پێشنیازەکانم

ناکەیت و، خۆت هۆکاری بۆ کێشەکە، ئیتر چۆن داوامان لێدەکەی لەسەر یەک مێز لەگەڵت دابنیشم بۆ چارەسەرکردنی، بۆ مەسەلە نەتەوەییەکان هیچ حزب و الیەنێک ناتوانن موزایەدەمان بەسەرەوە

بکەن.پرس: بە بۆچونی بەرێزتان، نۆ ساڵە سەرکردایەتی سیاسی کورد لە بەغدا کە گرنگرترین پۆستیان هەبووە، چیان کردووە؟

بەرژەوەندییە پێناو لە کارکردنیان ئەولەویەتی دەبوایە برزۆ: نەتەوەیی و نیشتیمانیەکان بوایە، بە تایبەتی مەسەلەی ماددەی زەوییان مەتر یەک ساڵە نۆ لەسەرەکان، کێشە ناوچە و ١٤٠هەرێمی سەر بۆ نەگەڕاندۆتەوە لەسەرەکان کێشە ناوچە لە خودی بەاڵم بەغدایە، حکومەتی هۆکارەکەی بەڵێ کوردستان،

خۆشمان هۆکاربووینە. پرس: سااڵنە حکومەتی هەرێم، وەفدی حزبی و حکومی ڕەوانەی بەغدا دەکات، بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان، بەاڵم تاوەکو ئێستا

ئەو وەفدانە هیچ ئەنجامێکی ئەوتۆیان نەبووە، بۆ؟برزۆ: ئێمە دەبێت لە ناوخۆ بەشێوەیەک خۆمان بەهێزبکەین خۆمان ناوماڵی و، نەخرێت پەراوێز سیاسی الیەنێکی هیچ کە یەکبەخەین و گۆڕەپانی سیاسی بۆ هەموو الیەک فەراهەم بکەیت، ئینجا دەتوانی بەهێزبیت و داوای مافی خۆت لە بەرامبەرەکەت

بکەیت. پرس: مالیکی و چەندین حزبێکی تری شیعە، بڕیاریانداوە لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان، لە ناوچە دابڕێندراوەکان، پێتوانیە ئایا بکەن، بەشداری هەڵبژاردنەکان لیست بە یەک

ئەمەش لەبەرامبەر هەڵوێستی حزبە کوردییەکانە؟کە رایگەیاندووە، مانگێکە نزیکەی گۆڕان بزوتنەوەی برزۆ: لەگەڵ بەرەی کوردی لە ناوچە کێشە لەسەرەکان بە یەک لیست بەشداری هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان دەکات، بۆ ئەوەی لەو ناوچانە کورد سەنگ و قورسایی هەبێت و دەنگی زیاتر بەدەست بهێنێت و هیچ دەنگێک بە فیڕۆ نەڕوات، هەروەها وەک وەاڵمێکیش

دەبێت بۆ بەغدا کە کورد یەک گوتاری هەیە و یەکگرتووە. پ���رس: م���اوە م���اوە، ب��ەرپ��رس��ی م��ەک��ۆی گ���ۆڕان ل��ە هەولێر

دەگۆڕدرێت، ئایا کێشەی ناوخۆتان هەیە، هۆکارەکەی چیە؟نەبووە، ناوخۆمان کێشەی شێوەیەک بەهیچ نەخێر ب��رزۆ: ناوخۆ هەڵبژاردنی بە دەستمان کەمە ماوەیەکی ئێمە هەروەها کردووە و، ئەو ستافەی کە ئێستا کاردەکەن لە ئەنجامی هەڵبژاردن دەرچوونە، پێش ئەوکاتیش شێوازێکی تر هەبوو بۆ ڕایی کردنی کارەکان، ئەوانیش لە دۆخێکی ئاساییدابوونە و گۆڕانکارییەکانیش

ئاسایی بوونە. دروست بۆ کێشەتان الیەنێک هیچ هەولێر لە ئایا پ��رس:

دەکات؟برزۆ: نەخێر بەهیچ شێوەیەک هیچ و حزب و الیەنێک کێشەی

بۆ دروست نەکردوین.پرس: لە هەولێر، پەیوەندیمان لەگەڵ حزبەکان چۆنە؟

برزۆ: لە چوارچێوەیەکی ئاساییدا، پەیوەندیمان لەگەڵ سەرجەم حزبەکان باشە.

پرس: لە هەولێر، رێژەی نفوزتان چۆنە؟شێوەیەک بەهیچ و تازەبوین بزوتنەوەیەکی لە ٢٥_7 برزۆ: دوای لە هێنا، دەنگمان ه��ەزار ١١٢ ڕێکنەخستبوو، خۆمان ئەوکاتەشەوە تاوەکو ئێستا رێژەی دەنگی گۆڕان لە زیادبوندایە. پرس: ئایا کێشەی فەرمانبەرە نانبڕاواکانتان ماوە، ئایا هیچ

کەسێکتان ماوە نەگەڕابێتەوە سەر کارەکەی؟برزۆ: بەڵێ، زۆرماوە کە تاوەکو ئێستا چارەسەر نەکراوە.

پرس: بزوتنەوەی گۆڕان کەی کۆنگرە دەبەستێت؟برزۆ: لە کات و ساتی گونجاودا بێگومان کۆنگرە دەبەستین، ئێمە شەڕی دەروونی و ماددی و ئەمنیمان لەگەڵ کراوە، بۆیە لە ئێستا خەریکی خۆ ڕێکخستنەوەین و لە کاتی خۆیشدا کۆنگرە

دەبەستین. پرس: چەند هەڵسوڕاوێکتان لە ناوچانەی ڕانیە، دەستیان لە

کارکێشایەوە، ئایا هۆکارەکەی چی بوو؟برزۆ: زانیارییەکی ئەوتۆم نیە، بەاڵم لە هەموو حزب و الیەن و

شوێنکدا کێشە هەر ڕوودەدات.

هیچ حیزب و الیەنێک کێشەیان بۆ دروست نەکردووینبرزۆ مەجید، بەرپرسی باژێڕوانی گۆڕان لە هەولێر:

بەرپرسی باژێڕوانی بزوتنەوەی گۆڕان لە هەولێر )برزۆ بۆ بزوتنەوەکەی کۆنگرەی دواکەوتنی هۆکاری مەجید(، ئەمنی و دەروونی شەڕی پێشتر کە دەگەڕێنێتەوە ئەوە لە ئێستادا »لە دەڵێت ئەو ک��راوە، لەگەڵ ماددیان و ئارامداین و خەریکی خۆ رێکستنەوەین و لە نەفەسێکی کاتی گونجاودا کۆنگرە دەبەستین«. هەروەها ناوبراو لەو ڕایدەگەیەنێت، »پرس« هەفتەنامەی لەگەڵ دیدارەیەدا مەسەلە لە کە تێبگات لەوە دەسەاڵت لەمەودوا دەبێت پ��ەراوێ��ز الیەنێک هیچ نیشتیمانیەکان و ن��ەت��ەوەی��ی فەرماندەیی لەبارەی دروستبکات. کۆدەنگیەک و نەخات ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلەشەوە جەخت دەکاتەوە کە لەمەودا سەر بکاتە دەستدرێژی نییە، بۆی مەرکەزی حکومەتی بکات. هەڵسوکەوتانە ج��ۆرە ئەو و کوردستان خاکی ڕووبەڕوویان ئامادەین شێوەیەک هەموو »بە دەشڵێت

ببینەوە«. دیدار: پرس

بە یەک لیستی دابەزینی کورد لە ناوچە دابڕێندراوەکان لە هەڵبژاردنەکان،

وەاڵمێکە بۆ بەغدا کە کورد یەکگرتووە و یەک گوتاری هەیە

لەسەر مەسەلە نەتەوەییەکان هیچ الیەنێک ناتوانێت موزایەدەمان لەسەر بکات

www.lawanikurdistan.com ژماره 167 82012/11/27

ئومێد خۆشناو

زۆر ئاساییە هەندێک لە تاکەکانی کۆمەڵ تەمبەڵ بن،بەاڵم قەت ئاسایی نیە بەشێکی زۆر لە کۆمەڵ و حکومەت تەمبەڵ بن! خەریکە ڕۆژەکانی ساڵ لەکارکردن دەبنە ژمارەیەکی زۆر کەم، ئەمەش بێشک ئەوە دەردەخا

کە گەلێکی بەرهەمهێن نین بەڵکو بەرخۆرین.هەڵبەت لەو هەموو پشوەدا گومانم لەوە نیە کە حکومەت لە داخوازیەکانی هاواڵتی بێزارە بۆیە هێندە حەز بە پشوو دەکات و خوازیاری ئەوەیە دەرگا

کانی دابخات تا ڕۆژێک کەمتر بێت لە خستنە ڕووی داواکاری واڵتیان.سەرەڕای ئەوەی ژمارە زۆری ڕۆژە پشوەکان کاریگەری لەسەر وەرگرتنی ئاستی زانیاری قوتابیان دەکات،لەهەمان دەمیشدا زیانێکی گەورەی ئابوو

ریشی دەبێت وچەندە کاریگەریشی لەسەر مامەڵەی هاواڵتیان دەبێت.خۆ ئەگەر تێفکرینی خۆمان لە ناوخۆی واڵت لەمەڕ ئەو پرس و زیانانە نەبێت لەهەمبەر ئەو باسە ،ئەی دەبێت ئەو هەموو کۆمپانیاو نوێنەرایەتی وکارمەندو کرێکارە بیانیانە چیمان پێ بڵێن و چ خوێندنەوەیەکیان بۆمان

هەبێت!چەندی ڕۆژە ٣٦٥ ژمارەیان کە ساڵ ڕۆژەکانی کە بزانین با ئیتر شەممەن،چەند و هەینی ڕۆژان��ی ساڵ ڕۆژی بۆکار٩٦ دەمێنێتەوە ساڵێکیشە ڕۆژە پشوەکانی هەردوو جەژنی ڕەمەزان و قوربان لە سێ چوار ڕۆژ بوینە بەنزیک بە دەڕۆژ،جەژنی نەورۆزیش هەر نزیکەی بە دە ڕۆژ سەری ساڵیش نزیکەی پێنج ڕۆژ ئەگەرالنی کەم پێنج ڕۆژیش بۆ ڕۆژانی نێوان دوو پشو دابنێین وئەوا هەر لە مانگی پڕ لە خێرو بەرەکەتی بەهاریش بگە ڕێن کە پڕاو پڕە لە ڕۆژانی خۆش و ناخۆش و کارەسات و دەسکەوت،ئیتر ئەو ڕۆژانە ش زۆرن کە ڕۆژی کرێکار و جوتیارو مامۆستاو الو و پیرە ژن و پیرە مێرد ودایک و خەریکە ڕۆژی مەسوالنیشی دێتە

بانی، ئەوانە ش نزیک بە بیست ڕۆژێک دەبن لە ساڵ،لە هەموو سەیرتر ڕۆژی یەکی ئایارە کە گوایە ڕۆژی کرێکارانە لەو ڕۆژەدا

پشووی هەمووانە تەنها کرێکارەکان لە کارن !هەر لەوە گەڕێ ئێستا شتێکیتریش بۆ تە مۆد هێشتا دە ڕۆژ بۆ جەژن ماوە تەواوی کارەکان ڕادەگیرێن هەر کارێکت دەبێت ،بێشک وەاڵمەکە

ئەوەیە لێگەڕێ بۆ دوای جەژن،کەواتە بەڕاستی جەژن بۆتە جەژنهەر چەندە لە بیرکاری تۆزێکیش بیر کۆڵم بەاڵم بەو حیسابە بێت ئەو ٣٦٥ڕۆژەی ساڵ نزیکەی ١٨٠ ڕۆژی کار دەمێنن،کەواتە بەرهەمی ئێمە لە

ساڵدا نیو ساڵە خواردنیشمان هی یەک ساڵە.خۆئەگەر بە پێی ستانداردی جیهانیش بێت لە هەفتەیەکدا شەش ڕۆژ کارو لە ڕۆژێکیش هەشت سعات کار ئەوا بە دڵنیایەوە زۆر قەردار دەبینەوەئیتر ئەوەیە واڵتی کشتوکاڵ و پیشە سازی و بونیاد نانەوەی ژێرخانی

ئابووری چی و چیتر!کەوایە هیچ شەرم نییە بڵێین ئێمە چ وەک تاک چ وەک کۆ چ وەک سیستەم و حوکمڕان تەمبەڵین،وەک ئەو بەسەرهاتەین کە دەگێڕنەوە ،ڕۆژێک سێ برای تەمبەڵ بەیانیەکی زووی باراناوی دەچن بۆکار لە ڕێگادا برای بچوک بە برای مەزن دەرێ برام کوە ئەمڕۆ دونیا ساردە بگەڕێنەوەو نەچینە سەرکار ،برای گەورە دەڵێت لە خۆی باشتر نیە بابگەڕێنەوە دەکەون ڕێک هەرسێکیان ئیتر ناچین سبەیش مەرجێک بە بەاڵم و بگەڕێنەوە ،لەڕێگا دەبێتە شەڕیان برای ناوەندی دەڵێ هەردووکتان ڕەئی من بۆخاتری ڕۆژێکیش وایە مادام دەبێت ماوم من بەس دا خۆتان نەچین،ئەوانیش لەخودایان دەوێ و ڕازی دەبن ،ئیتر کە دێنەوە بۆماڵ باوکیان دەیان بینێت و پرسیار دەکات ،ئەوانیش بەسەر هاتەکەی بۆ دەگێڕنەوە،باوکەش لەوان تەمەڵترە دەڵێ کوڕەکانم وەرن بە هەتا دەمرین

کار نەکەین خودا یەکەو دەرگا هەزارئەو بەسەر هاتە ئەگەر ئەفسانەش بێت یان دروستکراو بێت ،بەاڵم زۆر لە ئێمە هاواڵتیانی براکان دەچێ و باوکەکەش حکومەتە کەمانە ،کەواتە با لێی بخەوین خودا یەکەو دەرگا هەزار ،ئایندەمان گەشە ڕۆژێکمان لە پێشە کە لەخەوین کاتێک هەڵدەستین ئیتر بوینە بەدەوڵەت خەونێکی

خۆشیش دەبینین

ئیتر ئەو هەموو پشوە هیچ مانای

نیە!میستەر رۆمێرت، راهێنەری سەرکردەکان ئێستا بۆ راهێنانی رۆژنامەوانی بە پارلەمانتارانی کوردستان لە هەولێرە، میستەر رۆمێرت تەمەن ٦٣ ساڵ دانیشتووی واڵتی هۆڵەندایە لە ساڵی ٢٠٠٤ ەوە ئاشنای ئیسماعیل خەیات دەبێت سەرسام دەبێت بە کارەکانی ئەو هونەرمەندە کە هێلی تەماسی نێوان پارتی و یەکێتی ڕەنگا و رەنگ کردبوو لە دێگەڵە لە پێناو بەرقەرار بوونی ئاشتی لەو کاتەوە تا ئێستا رۆمێرت ٢7 جار سەردانی کوردستانی کردووە. لەم دیمانەدا میستەر رۆمێرت باس لە راهێنانی رۆژنامەوانی سەرکردە

و سەرۆکەکان دەکات دەڵێت سەرکردە کوردەکان پێویستیان بە راهێنانە.پ: چۆن ئیسماعیل خەیاتت ناسی؟

لە ئارام پێشەنگای لە بینی ئیسماعیل خەیاتم هونەری کارێکی و: سلێمانی ئەو رۆژە خۆڵ و تۆز بوو لە سلێمانی زۆر گەرم بوو بە وەرگێرەکەم وتی بچین هەیە چ شوێنکی خۆش بوو عەلی بابە گۆران ناوی کە وت گەلەرییەک لە سلێمانی هەیە ئینجا رۆیشتن بۆ گەلەرییەکە یەکەمجار کاری ئیسماعیل خەیاتم بینی پێم جوان بوو پێشتر زانیاری لەبارەی هونەرەوە هەبوو هەر کاتێک کاری ئیسماعیل ببینێت دەزانی ئەوە کاری ئەو جۆرێتی

نێودەوڵەتی هەیە. پ: دوو بۆچوون لە بارەی میدیای کوردی هەیە بۆچۆنێک دەڵێت ئەوەی کە ئێستا هەیە لە ئازادی ڕادەبەدەرە بۆچوونێکی تر دەڵێت نەخێر ئازادی

رۆژنامەنووسی نییە تۆ چی دەڵێیت؟و الیەنی حزبی بە میدیاکان سەر هەموو ئێرە هاتینە کە کاتێک و: ئایینی بوون، سەربەخۆیی لە میدیادا نەبوو ئەگەر بەرواردی بکەی بە ئێستا میدیای ئەو سەردەمە منداڵێکی بچووک بوو، بەاڵم ئێستا میدیا هەرزەکارە هەندێکجار شتی پرۆفیشناڵ دەبینم و دەبیستم هەندێکجار ناپرۆفیشناڵە کار لە تەلەڤیزیۆنەکان پشتیان داوەتە کورسیەکان، دەکەن هەندێجار خەڵک بەاڵم ئەوە چاک دەبێت یەک و دوو ساڵی تری ماوە ئەو کەسانەی لە بواری میدیا کار دەکەن زۆر بە خێرایی فێر دەبن ئامۆژگاری من ئەوەیە چاو لە کەناڵەکانی جەزیرە و عەرەبیە بکەن چۆن رەفتار دەکەن یان رۆژنامە نێو

دەوڵەتیەکان. پ: کەناڵی جەزیزە ئێستا بۆتە شەرێکی قەتەر لەگەڵ سعودیە ئەگەر جەزیرە هەیە کوردی پەیامی لەسەر کاریگەری بکەین جەزیرە سەیری دەیوێت شۆڤیزمی عەرەب باس بکات تیرۆر بکاتە بابەت دەوێت دژایەتی هەندێ الیەن بکات لە بەرژەوەندی قەتەر لە بەرامبەردا کەناڵی العەرەبیە لە بەرژەوەندی سعودیە کار دەکات پێتوانییە دەبێت کورد سەیری کەناڵێک

بکات پرۆڤیشناڵ بێت کاریگەری سیلبی لەسەر نەبێت؟لە کە دەکەم جوانەکەیان ئەدا باسی ناکەم سیاسەتیان باسی و: جەزیرەدا هەیە باسی تەکنیکی ئەوان دەکەم باسی سیاسەتی ئەوان ناکەم لە ڕووی جۆرییەوە باشترین لە هۆڵەندا چاودێری جەزیرە ئینگلیزی دەکەم شێوازی بەکار هێنانی کامێرا و تەکنیکی و دەنگ و ئەو شتانەیان زۆر باشە

زۆر شتیان لێ فێر دەبی.پ: لە میدیاکانی کوردستان هەموو شتێک باس دەکرێت تەنانەت ئەگەر

مەترسی بۆ سەر ئاسایشی نەتەوەیش هەبێت؟ و: بە شێوەیەکی زیرەکانە باس بکرێت رۆژنامەنووسەکان رۆڵێکی زۆر گرنگیان هەیە لەو کۆمەڵگایە کە بەرەو پێش دەچێت گەورە دەبێت، بەاڵم رۆژنامەوان نابێتە پاڵەوان، بەڵکو ئەو کەسەیە تێبینی لەسەر بابەتەکان خۆم پاڵەوان ببێتە ناکات پێویست دەکات دروست پەیوەندی دەبێت لە دەرچوومە وەزع هەندێک لە نەمردووم ماوم هێشتا بەاڵم ترسنۆکم،

هەندێک حالەت خۆت بشارەوە زیرک بە.نەوت پرسی لەگەڵ هەڵسوکەوت چۆن کوردی میدیای ئاگەداری پ:

کردووە؟و: ئاگەدار نیمە، بەاڵم دەزانم کە نەوتێکی زۆر هەیە ئاگەداری ملمالنێی

نێوان بەغدا و هەولێرم لەسەر نەوت سەرکردە لە زۆرێ��ک بە رۆژنامەوانیتان راهێنانی جەنابتان پ: سیاسیەکانی کوردستان کردووە دەکرێت بزانین ئەم سەرکردانە کێ بوون؟

و: ناتوانم باسی بکەم یەکێک لە یاساکانی میدیا ئەوەیە کە میسداقیەتی تێدایە ناتوانم ناو بدەم، ئێمەش دەبێت میسداقیەت بپارێزین ئازادی تەواویان پێ دەبەخشین بە راشکاوانە قسە بکەن لەوەش نەترسێن بۆ رۆژی دواتر

بچێتە سەر رووپەڕی رۆژنامە و گۆڤارەکان دەتوانم لێرە پێت بڵێم راهێنانم بە سەرۆک وەزیرانی هۆڵەندا کردووە، بەاڵم لە واڵتی خۆمدا ناتوانم بە هیچ شێوەیەک باسی بکەم دەتوانم لە هۆڵەندا باسی ئەوە بکەم کە راهێنانم بەو کەسە و پایە و پلە بەرزانە داوە لە پارتی و یەکێتی، بەاڵم لێرە ناتوانم

باسی بکەم.کوردستان سیاسیەکانی سەرکردە بە راهێنان ڕوویەکەوە چ لە پ:

دەکەی؟و: الیەنی تەکنیکی و چۆنیەتی دانیشتن و قسەکردن و چۆنیەتی دروست کردنی رستە و قسە و باشتر بێت بۆ وتنەوە زیاتر الیەنی تەکنیکی و

الیەنی ناوەڕۆکە.پ: ئەتەکێت و شێوەی سەرکردە کوردەکان لە کاتی دەرکەوتن و کاتی

ئاسایی چۆنە؟و: گۆڕانکارییان بەسەر هاتووە پێشکەوتوونە زۆربەی سیاسەتمەدارەکانی ئێرە کە وەاڵم دەدەنەوە تەواو نابێت زۆر درێژە هەر زانیاری دەنێرێت لەسەر

یەک.پ: لە سەرکردە بااڵکانی هەرێمی کوردستاندا کامە سەرکردە لە ڕووی

قسە کردن و ئەتەکێتی رۆژنامەوانی باشترینە؟و: ناتوانم ناو بێنم خۆت سەیری تەلەڤیزیۆن بکە وەاڵم بدەوە، بەاڵم بە

شێوەیەکی گشتی گەنجەکان باشترن لە پیرەکان.پ: نرخ و کرێ هەر راهێنانێک بە سەرکردەیەک چەندە؟

و: زۆر زۆر گرانە ناتوانم ژمارەتان بدەمێ لەبەر میسداقیەت لە هۆڵەندا یان لە بەریتانیا یان لە ئەمەریکا راهێنانێک بە سەرکردەیەک بدەی لە نێوان

٣٠ هەزار دۆالر تا ٥٠ هەزار دۆالر بۆ رۆژێک بۆ ئێرە نییە. ئەوانەی کێن دەبینن راهێنان جیهان سەرکردەکانی هەموو ئایا پ:

راهێنان دەبین؟و: لە رۆژئاوا هەموو سەرکردەیەک رۆژانە راهێنان دەبینن هەموو وەزیرێک هەموو سەرۆک وەزیرێک هەندێکیان هەموو رۆژێک راهێنان دەبین، سەرۆکی ئەمەریکا ئامادەی کورتیەکی راهێنان دەبێت کە پێویستە چ وشەیەک بەکار ئەم بکات کەم سەرکردە هەیە بە چ شێوەیەک قسە بڵێت بهێنێت چی

شتانەی پێویست نەبێت دەتوانی فێر بی ببێتە قسەکەرێکی باش.پ: راهێنانت بە کام لە سەرکردەکانی جیهان کردووە

لە واڵتانی داوە بە سەرکردەکان راهێنانم بەاڵم بهێنم، ناو ناتوانم و: هۆڵەندا، میسر، مەقدۆنیا، رۆمانیا بەرجیکا.

پ: راهێنانیت بە بارزانی و تالەبانی داوە؟و: نەخێر، بەاڵم ئەگەر راهێنانیشم پێدا بانە هەر دەموت نەخێر.

پ: ئەگەر داوایان کرد؟و: پێمخۆش دەبێت راهێنانیان پێدەکەم، بەاڵم وەرگێری باشم لەگەڵ

بێت پارەی زۆر داوا دەکەم. پ: پێویستیان بە راهێنان هەیە؟

و: بەڵێ زۆریش، بەاڵم دڵنیام ئێستا راهێنانی میدیا دەبینن راوێژکاری خۆیان هەیە.

وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە »ئاوارە«

دیمانە: محەمەد عومەر

دەتوانم لە هۆڵەندا باسی ئەوە بکەم کە راهێنانم بە کەسە پایەبەرزەکانی پارتی و یەکێتی کردووە،

بەاڵم لێرە ناتوانم

میستەر رۆمێرت:

www.lawanikurdistan.com2012/11/27 167 9ژماره

فەرەیدون بێوار*

پەیوەندە مرۆڤەکان خۆسوتانی و خۆکوشتن مەسەلەی ئەمەش هەڵبەت بابەتییەوە، و خودی فاکتەری کۆمەڵێک بە

بەگوێرەی پێشکەوتن و کولتووری کۆمەڵگەکان دەگۆڕدرێت.بە کەرەستەکردنی ژیان و بە ئامرازکردنی مرۆڤ بۆ قازانجی مادی و پێشکەوتنی تەکنەلۆجیا بەتایبەتی ئامڕازەکانی پەیوەندی کردن، مرۆڤی لە بەرگە سروشتییەکەی داماڵیوە و وەک رۆبۆتی لێهاتووە، مرۆڤی تووشی نامۆ بوون کردووە، لەرووی نەفسییەوە مرۆڤەکان تەنیا و گۆشەگیر و بێ هاوڕاز بوونە و پەیوەندی و کارلێکە کۆمەاڵیەتییەکانی الواز و سست و کەم کردۆتەوە. ئەمانەش وایکردووە مرۆڤ هەست بە الوازی کەسێتی خۆی بکات و وا هزر بکات کە بەتەنیا ماوەتەوە، بۆیە کاتی سەرهەڵدانی بچوکترین خۆسوتان و خۆکوشتن بۆ پەنا مرۆڤ گرفتێک، یان کێشە دەبات، بەتایبەتی ئەم حاڵەتە زێتر لەناو ژناندا باوە و لە کێشە کۆمەاڵیەتییەکاندا، کە توانای زاڵبوون و چارەسەر کردنی نییە و، خۆی بەتەنیا دەبینێتەوە و پشت و پەنا شک نابات، ناچارانە رێگەی مردن هەڵدەبژێرێت، ئەمەش روویەکی تری هەیە بەتایبەتی لەهەرێمی کوردستان، ئەوەیە کە لەخێزانی کوردیدا پەیوەندییە خێزانییەکان مرۆییانە و هاوڕێیانە نین و تاک بەتایبەتی ئافرەت، ئەو ئازادی و مافەی نییە کە رای خۆی بدات و بتوانێ کێشەکانی هەروەها بن، هاوکاری و بکات باس خێزانەکەی ئەندامانی بۆ هێشتا کۆمەڵگەی ئێمە نەگەیشتۆتە ئەو ئاست و قەناعەتەی کە لە کاتی کێشەکان پەنا بۆ توێژەرانی کۆمەاڵیەتی و دەروونی ببات بۆ چارەسەری کێشەکانی، ئەمە وێرای ئەوەی کە کەسایەتی تاکی کوردی، الوازە و بونیادێکی پتەو و تەندروستی نییە و، بەرگەگر نییە، سەرەڕای ئەوەی بەهۆی جەنگە بەردەوامەکانەوە، لەبونیادی کەسایەتی کوردیدا هەمیشە توندوتیژی و کوشتن و خۆکوشتن و

مەرگویستی ئامادەگی هەیە. لەهەرێمدا، بەهۆی پێشکەوتنی خێرای تەکنەلۆجی و الیەنی مەعریفیی و کولتوریی الیەنی پێشکەوتنی خاویی و م��ادی تاکەکان، بۆشایی و بەریەککەوتن دروست بووە و بەرهەمهێنەری سەدان کێشە و گرفتی کۆمەاڵیەتییە. هەندێجار دەرەنجامی ئەم

کێشە و گرفتانەش بە خۆکوشتنی مرۆڤێک کۆتایی دێت.بە کورتییەکەی، ژینگە کۆمەاڵیەتییەکە هۆکارە بۆ زۆربوونی ئاستی و تاکەکە کەسایەتی بونیادی سەرەڕای حاڵەتانە، ئەو

مەعریفی کەسەکە.پێویستە هەوڵبدرێت رێ لەم حاڵەتە بگیرێت یان هۆکارەکانی دیاردە. ببێتە و دەربچێت دەست لە بەرلەوەی کەمبکرێتەوە، ئەمەش بەوە دەکرێ کە ژینگەی کۆمەاڵیەتی و پەروەردەیی و و خۆشتر باشتر تاکەکان ژیانیی و دەستەبەرکردنی کولتوریی بکرێت و تاک وەک مرۆڤ هەست بە مرۆبوونی خۆی بکات لەم واڵتەدا. ئەرکی حکومەتی هەرێمە ئاوڕی جیدی لەم مەسەلەیە بداتەوە و چیتر وەک یاد و بۆنە سااڵنە ئیشی لەسەر نەکرێ و دەیان ملیۆن دیناری ئەم خەڵکە بۆ هوتێل و خواردن و گەشت و گوزار و کەسانی بەناو دەمڕاستی ئەم مەسەلەیە خەرج نەکرێ، کرداریانە و بونیادنەرانە و بنەڕەتی و جیدی کاریی بەڵکو بهاوێژرێت و لە کرۆکی کێشە و گرفت و هۆکارەکمان بکۆڵرێتەوە، نەک لە هۆڵەکان و هوتیلە راقی و ٥ ئەستێرەییەکان، بە سمینار و کۆڕیی چەند خولەکی بۆ بەرپرسە هەمیشە دووبارە بووەکان، بۆ ماوەی هەفتەیەک مەلەسەکە باسی لێوەبکرێت و دواتر قەاڵوقوڵپی

لێبکرێت.*توێژەری کۆمەاڵیەتی

حەزی مەرگویستی

نوری مالیکی سەرۆک وەزیرانی عیراق بڕیاریدا بە دروستکردنی سەرۆکایەتی بە دیجلە، ئۆپەراسیۆنەکانی سەربازی هێزی نێوان ناوچەکانی بۆ ڕەوانەکردنیان و زەی��دی عەبدولئەمیر هەردووپارێزگای )کەرکووک – دیالە( بە پاساوی پڕکردنەوەی بۆشایی ئەمنی نێوان کەرکووک و دیالە. هەرچەندە لە سەرەتادا بەرپرسانی عیراق ڕایانگەیاند بارەگای سەرەکی فەرماندەییەکە لە کەمپی ئەشرەف لەپارێزگای دیالە دەبێت و بارەگای گەڕۆک و الوەکیان لە کەرکووک دەبێت، بەاڵم وەک بینیمان لە ماوەی لە جۆری قورسی ژمارەیەک چەکی ئۆپەراسیۆنەکە ڕاب��ردوودا باشووری ڕۆژئاوای لە تانک و تۆپی دوورهاوێژی پێگەیشت و کەرکووک جێگیرکران. بە بڕوای چاودێرانی سیاسیی فەرماندەی وەکو کەرکوکوە لەسەر چاوی زیاتر دیجلە ئۆپەراسیۆنەکانی ئەمنیەتی کۆنترۆڵکردنی بۆ بنەڕەتدا لە دیجلە دیالە، لە کەرکووک دروستکراوە، چونکە جگە لەخانەقین تەواوی ناوچە کوردستانییەکانی دیالە لەژێر کۆنترۆڵی حکوومەتی ناوەندیدایە. سەروی لە هێزە ئەم دەسەاڵتەکانی زانیارییەکان گوێڕەی بە دەسەاڵتی پارێزگاری کەرکووکەوە دەبێت، بەو پێیەی فەرماندەی عیراق ناوخۆی هێزەکانی لە بڕیار دیجلە ئۆپەراسیۆنەکانی وەردەگرێت، لە کاتێکدا بە پێی یاسا، پارێزگار سەرۆکی لیژنەی

ئەمنی شارەکەیە، نەوەک هێزێکی دیکە.

هێزی دیجلە و دەرهاویشتەکانیبۆ دیجلە هێزی هاتنی دەنگۆی باڵوبونەوەی لەسەرەتای هەردوو پارێزگای دیالە و کەرکووک، پاشان هاتنی ئەم هێزە بۆ ناوچەکە، ترس و دڵەڕاوکێ الی خەڵکی کەرکووک دروستکردوە، دوای لە بەغدا، دیدی بە کورد. پێکهاتەی الی تایبەتی بە پڕۆسەی ئازادی عیراق لە ٢٠٠٣ەوە دەسەاڵتی کوردی لە کەرکووک حوکمڕانی دەکەن. لەبەرئەوەی بەرپرسە بااڵکان، هێزی ئاسایش، بەڕێوەبەری پۆلیس لە نەتەوەی کوردن. لە ماوەی ئەم نۆ ساڵە پێیان وایە: بارودۆخی ئەمنی ئەم شارە نەک نەتواندراوە کۆنترۆل وای مەرکەز حکوومەتی چووە. خراپتر بەرەو بەڵکە بکرێت دەبینێت کە بۆشاییەکی ئەمنی لە کەرکووک دروست بووە و بەم دەسەاڵتە پڕناکرێتەوە، بۆیە پێویستە لە بەغداوە هەوڵ بدرێت ئەو بۆشاییە پڕ بکەنەوە. ئەمەش یەکێکە لە بیانووە بە هێزەکانی مالیکی لە ناردنی هێز بۆ کەرکووک، بەاڵم ڕووداوە سیاسیەکانی عیراق و عەقڵیەتی حوکمڕانی لە بەغدا و مامەڵەکردنی هەرێمی کوردستان لەگەڵ بەغدا، نا ڕوونی و نیاز خراپی لە پشت ناردنی

ئەو هێزەوە دەبینرێت!!.

ناڕەزاییەکان بەردەوامی هەیەفەرماندەیی کە زەیدی عەبدولئەمیر بەکەسایەتی سەبارەت کەسێکی کەسە ئەو دەگوترێت دیجلەیە، ئۆپەراسیۆنەکانی زەوی پێشتر هەرچی و بەکورد بەرامبەر ناحەزە و نەخوازراو دابرێنراوەکان ناوچە و کەرکووک لە هەبووە کورد موڵکی و بۆ هەر ئێستا دەهێنا، بەکاری خۆی بۆ بوو، کرد داگیری ئیستیفزازکردنی کورد ئەو کەسە کراوەتە سەرۆکی ئەو هێزە. ئەگەرچی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە هێزێکی سەربازی تایبەتە و لەژێر سەرپەرشتی سەرۆک وەزیرانی عیراق هەڵسوکەوت هەرێمی سنورەکانی کۆنترۆڵکردنی بۆ مالیکی نوری دەکات، کوردستان و ناوچە دابڕێنراوەکانی هەرێم پێکیهێناوە و الیەنی کوردیش بەهێزێکی نایاسایی لەقەڵەمی دەدات. هەر لەگەڵ هاتنی ئەو هێزە، فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنی دیجلە هیچ شەرعیەتێکی نییە، فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە بەوە تۆمەتبار دەکرێت کە پێشتر موڵک و ماڵی کوردی لە کەرکوک و ناوچەکانی دیکەی فەرماندەیی کراوەتە ئێستاش بەکارهێناوە، بۆخۆی و بردوە پێسپێردراوە. هاواڵتیانی گیانی سەالمەتی و ئۆپەراسیۆنێک کورد بەشێکە لە عیراق، داوای زیاتریشی نەکردووە لەوەی کە نەبێت. ڕازی کەمتریش بە پێویستە و هاتووە دەستووردا لە بەاڵم نابێت حکوومەتی ناوەندیش هەموو ڕۆژێک هەڕەشەی بڕینی بودجەی هەرێم بکات و تەگەرە بخاتە بەردەم یاسای نەوت و غاز و مەسەلەی پێشمەرگە و ماددەی ١٤٠ی دەستوور و هەموو ڕۆژێکیش بۆ دروستکردنی کێشە جولە بە هێزە عەسکەرییەکان بکات، وەک ئەوەی خانەقین و زوممار و لەم دواییە دامەزراندنی ئۆپەراسیۆنی دیجلە کە پێچەوانەی دەستوورە، پێویستە کورد تەماشاکەر نەبێت لەم بارودۆخە و هەڵوێستەکانی ئۆپەراسیۆنی

دیجلە.

شاندی کوردی لە بەغدا و ئاهەنگی ئۆپەراسیۆنی دیجلە ڕۆژی یەکشەممە ٢١\١٠ \٢٠١٢ لەگەڵ گەیشتنی شاندی حزبە سیاسییەکانی هەرێمی کوردستان بە سەرۆکایەتی د. بەرهەم ساڵح بۆ بەغدا. لە نزیک شاری کەرکووک ئاهەنگێک بۆ ئۆپەراسیۆنی شاندی کۆبوونەوەی لە مەبەست ئەگەرچی کرا. ساز دیجلە هەرێم و هاوپەیمانی نیشتمانی عیراقی و الیەنە سیاسییەکانی و هەولێر نێوان گرژییەکانی ئاساییکردنەوەی بۆ عیراق تری بەغدا بوو. بەاڵم لە کەرکووک ئاهەنگێک بە بەشداری فەرماندە سەربازییە فەرماندە ئامادەبوونی بەبێ عیراق سەربازییەکانی کوردەکان بەڕێوەچوو، ئەمەش پێچەوانەی ڕەوتی دانوستانەکانی ئۆپەراسیۆنەکانی ئاهەنگەی لەو ئاماژەیە، شیاوی بەغدایە. ئەرکانی سەرۆک جێگری لە هەریەک کەرکووک، لە دیجلەدا

سەباح شێخانی

نوری مالیکی و ئۆپەراسیۆنی دیجلە!!

www.lawanikurdistan.com ژماره 167 102012/11/27

سوپای عیراق و فەرماندەی هێزی پیادەی عیراق و فەرماندەی هێزەکانی ئۆپەراسیۆنی دیجلە و فەرماندەی فیرقە ١٢ی سوپای

عیراق بەشداریان کرد.

وەزیری پێشمەرگە: »هەر جوڵەیەک ئەو فەرماندەییە بیکات وەاڵممان دەبێ«

بۆ هێزە جواڵندنی دروس��ت��ک��ردوە، مەترسیەکەی ئەمەی هاوکات رێککەوتنێکی پێشووتر، بەبێ هیچ زوممار ناوچەکانی دروستکردنی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنی دیجلە بەبێ هیچ پاساوێک و پێویستییەک، وایکردوە کەشێکی نا ئارام دروستبێ. لە کاردانەوە :«هەر وتی پێشمەرگە، وەزیری کەرکوک بۆ و سەردانێکیدا وتەکانی بیکات وەاڵممان دەبێ » ئەو فەرماندەییە جوڵەیەک وەزیری پێشمەرکە وەاڵمە بۆ جوڵەی فەرماندەیی دیجلە و ئەو هێزانەی کە جار جار جوڵەی پێدەکەن،لەگەڵ ئەوەشدا وەزیری پێشمەرگە ئەو فەرماندەییە بە نادەستوریش دەناسێنێت. ڕۆژی ٤ \١١ \٢٠١٢ بەشێک لە عەشیرەتەکانی کەرکوک ئۆپەراسیۆنەکانی

دیجلەیان ڕەت کردەوە و دژی وەستانەوە.

دیجلە و چاودێری حزبە کوردییەکانسەرەڕای دەسەاڵتەکانی لەڕووی ئەمنییەوە، حیزبە کوردییەکان جموجۆڵ و لەسەر زانیاری دیجلە ئۆپەراسیۆنەکانی دەڵێن کوردییەکان حیزبە لە هەندێک کۆدەکەنەوە. بارەگاکانیان لەکەرکوک دووپاتیدەکەنەوە لەپێشینەی کارەکانی ئۆپەراسیۆنی جموجۆڵەکانیان و بارەگاو لەسەر زانیارییە کۆکردنەوەی دیجلە ئەوەش پێگەیشتووە، بارەیەوە لەو ووردی��ان زانیاری دەڵێن ترسی ال دروستکردوون. لەسەرەتای پێکهێنانی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە، سەرکردایەتی کورد مەترسی خۆی لەپێکهێنانی ئەو هێزە نیشاندا و ئاماژەشیان بەوەدا کە پێکهێنانی هێزەکە مەبەستی بڕیارەکەی لە کە دەسەاڵتەکان بەپێی لەپشتەوەیە. سیاسی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران ئاماژەی پێدراوە، ئۆپەراسیۆنەکە لە ڕووی ئەمنییەوە سەرۆکایەتی لیژنەی ئەمنی پارێزگاکە دەکات و تەواوی جموجۆڵی پۆلیس و سوپا و پێشمەرگە و ئاسایش سەر بە وەزارەتی ناوخۆی حکوومەتی هەرێم لەژێر فەرمانی ئەو هێزەدا دەبن، کە لە ئێستا نەجمەدین کەریم پارێزگاری کەرکوک تری ترسێکی ئەوەش پارێزگاکەیە، ئەمنیی یەکەی سەرۆکی ئەمنیەتی دەیەوێت کورد لەبەرئەوەی کوردییە، سەرکردایەتی پارێزگاکە بە هاوبەشی بەڕێوە ببرێت لە نێوان حکوومەتی هەرێم یەکە هەستیارترین لە یەکێک بە ئۆپەراسیۆنەکە ناوەنددا. و جێناکۆکەکان ناوچە لە عیراق نوێی سوپای سەربازییەکانی دادەنرێت و لەهەردوو فیرقەی ١٢ی سوپای عیراق لە کەرکووک هەستیارە هێزە ئەو کوردیش پێکهێنراوە، دیالە پێنجی و رێککەوتنێکی حکوومەتی بەپێی دەزانێت. گەورە بەمەترسی هەرێم و ناوەند لەساڵی ٢٠١٠، ناوچە جێناکۆکەکان لەنێوانیاندا

بەهاوبەشی بەڕێوەدەبرێن.

پیالنی مالیکی بۆ کەرکوکەماوەیەکە تەواوی خەڵکی کوردستان درک بەم ڕاستیە دەکەن کە ڕۆژ لە دوای ڕۆژ پێگەی بەغدا لە کەرکووک بەهێز دەبێ، کۆنترۆڵکردنی بۆ کار وردە وردە دیجلە ئۆپەراسیۆنەکانی کەرکووک و دەرهێنانی لەدەست کورد دەکەن، چونکە نایانەوێت دروست کارەکانیان بەرانبەر کورد کاردانەی کاربکەن و خێرا ببێت. فەرماندەی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە نیەتیان بەرانبەر کورد باش نییە، یەکێک لەپالنە نهێنیەکانیان دەرکردنی هێزە ئەمنییە

کوردییەکانە لەکەرکووک. ئەمەش لە ڕێگەی:

- بە لێشاو هێنانی ماڵی عەرەب بۆ کەرکووک.جومگە بۆ بەغداوە لە تایبەتمەند خەڵکانی دامەزراندنی -

ئەمنی و سەربازیەکانی کەرکووک.- هێنانی کەتیبەی تۆپی دوورهاوێژ و سوپای مەشقپێکراوی سەربازی و کۆکردنەوەی هێزێکی زۆر و ناردنی جۆرەها چەکی

قورس ....تد- دروستکردنی ئۆپەراسیۆنی دیجلە بۆ سەرکردایەتی کردنی

پیالنەکەیان لە کەرکووک.

فەرماندەیەکانی جێگیرکردنی ه��ەروەه��ا و دام��ەزران��دن کاردانەوەیەکی و کار چەند بە پێوەندی دیجلە ئۆپەراسیۆنی سەر شانۆی سیاسی عیراقەوە هەیە، هەر بە نموونە دوای هاتنە دەرەوەی نوێنەرانی هاوپەیمانی کوردستانی و فراکسیۆنی گۆڕان و لیستی عیراقییە لە هۆڵی ئەنجومەنی نوێنەران و دەنگنەدانیان شەش و سی برەکەی کە ئابووری ژێرخانی یاسای بەپڕۆژە ملیار دۆالرە، بەالی لیستی دەوڵەتی یاساوە لەئێستادا پرسێکی جەوهەرییەو خودی مالیکی بەمەبەستی تێپەڕاندنی هاتە پەرلەمان، بەسەر وەزی��ران س��ەرۆک ئەمجارەی کاردانەوەکانی هەربۆیە کەرکوک و ناوچە دابڕێنراوەکاندا تاقیکرایەوە. هاتنی هێزی دیجلە و جێگیرکردنیان لە کەرکووک بە جۆرێک لە جۆرەکان هاتنەدی ئەو پێشبینییەی جەنەراڵی خانەنشینکراو ڕیمۆند ئۆدێرنۆیە کە فەرماندەی هێزەکانی ئەمریکا بوو لە عیراق، بەر لەکشانەوەی پرۆسە و عیراقییەکان بەردەم ئاستەنگی )گەورەترین وتی: سیاسییەکەی بریتییە لەو بەیەکدا کێشانەی کە لەسەر کەرکووک و ناوچەکانی هاوشێوەی لەنێوان کوردو عەرەبدا ڕوودەدات لەدوای برگەی پراکتیزەکردنی یان عیراق( لە هێزەکانمان کشانەوەی 7٩ی ڕاسپاردەکانی تیمی بیکەر و هاملتونە کاتێک ساڵی٢٠٠٦ هەر لە کە بوو شوبهاند ب��ارووت بەرمیلێک بە کەرکووکیان

ئەگەرێکدا بە هەموو واڵتدا دەتەقێتەوە.

سەرکردایەتی کورد و کەرکووکزۆر تا ک��ەم کوردییەکان، حیزبە سەرجەم وە ٢٠٠٣ لە لە ،هەریەکەیان بە پێی قەبارەی خۆیان بەرپرسیاری یەکەمن

گەیشتنی کەرکووک بەو بارودۆخەی ئێستا، چونکە:یەکەم - لە سااڵنی ڕابردوودا بەڵێنی زۆریان بە کەرکووک داوە و جێبەجێیان نەکردووە واتە بەڵێنی سەرکردایەتی کورد بەرانبەر

کەرکووک بێ کرداربووە !!.لە دڵنیاکردووە خەڵکیان بۆنەدا چەندین لە - دووەم

جێبەجێکردنی مادەی ١٤٠ ،کەچی دواتر هیچ!!. گ��ەڕان��ەوەی ب��ۆ: نەناوە پراکتیکیان هەنگاوی - سێیەم ئاوارەکان بۆ کەرکووک ، بونیاتنانەوەی گوندەکانی کەرکووک و

ئاوەدانکردنەوەیان ..........تاد.چوارەم - بوونی دوو ئاراستەی حیزبی لە کەرکووک، دیارترینیان

بوونی دوو ئاسایش، دوو ئاراستەی جیاواز لە کارکردن.لە کردن داکۆکی جیاتی لە غاز و نەوت - شەڕی پێنجەم

خودی کەرکووکبەردەوامی ئاست لە نواندن نەرمی و بێدەنگی – شەشەم

پرۆسەی بەعەرەبکردنی کەرکووک.

دەتوانین بەکورتی بڵێین:١- پێکهێنانی هێزی دیجلە بەو شێوەیە و ناردنی بۆ کەرکووک

و دیالە بەو دەسەاڵتە ئەمنیە زۆرەوە نایاسایی و نادەستورییە.و لەسەرخۆ داب��ڕاوەک��ان ناوچە لە بەغدا کارەکانی -٢

پالنداڕێژراوە،٣- هەنگاوەکانی سەرکردایەتی کورد، بە درێژایی نۆ ساڵی دەسەاڵتی بایەخدانی کار، نەک بووە کاردانەوە زیاتر ڕابردوو

کوردیش بە ناوچە دابڕاوەکان کەفوکوڵی پێوە دیارە.

بەردەوامی هێرشەکان بەرانبەر سەرکردەکانی کورد سەرۆک مالیکی نووری ڕاوێژکارەکانی لە یەکێ تر جارێکی وەزیران هێرش بۆ سەر کورد دەکات و پێی وایە سەرکردەکانی کورد لە پشتەوەی قەیرانی سیاسی ئێستای عیراقن. عەلی موسەوی ڕاوێژکاری راگەیاندنی سەرۆک وەزیرانی عیراق ڕایگەیاندووە کە قەیرانی سیاسی ئێستای عیراق بەهۆی ئەو سیاسەتەوەیە کە

لەالیەن کوردەکان لە هەولێرەوە پەیڕەو دەکرێت. لەبارەی مەجید یاسین پێشووتریشدا،پەرلەمانتار ماوەی لە سەرۆکی هەرێم کە گوتبووی بارزانی مەترسی ڕاستەقینەیە بۆ

سەر ئاسایشی نەتەوەیی عیراق. یاسین مەجید لە کۆنگرە ڕۆژنامەوانیەکەیدا بە ئاشکرا هۆکاری دژایەتی کردنی لیستەکەیانی بەرانبەر کورد و هەرێمی کوردستان خستە ڕوو، ئەمەش دەرخەری ئەو ڕاستیەیە کە بەغدا نایەوێ هەرێمی کوردستان پێش بکەوێ و مافە دەستووریەکانی پراکتیزە

ت��ەواوی بۆ قانون دەوڵەتی کردنی دژایەتی کەواتە بکات. پێکهاتەکانییەوە. و پارت هەموو بە کوردستانە هاوواڵتیانی ئەمەش کرۆکی کێشەکانی نێوان حکوومەتی فیدراڵ و هەرێمی کوردستانە. ئەوەی لە قۆناغی یەکەم دا وەک مەترسی گەورە دەبینرێت بریتییە لەوەی کە بەغدا بە هەموو شێوەیەک دەیەوێت کەرکووک بخاتە ژێر کۆنترۆڵی خۆیەوە و نەک هەر پێگەی هەرێمی کوردستان لەوێ الواز بێت، بەڵکوو وا دەکات کوردی کەرکووکیش لە هاوکێشەکەدا بکاتە پەراوێزەوە. چاودێران وای بۆ دەچن جگە لەپشتەوەیە، سیاسیی مەبەستی هێزە ئەو پێکهێنانی لەوەی و کوردییەکان بارەگا چاودێریکردنی لەئەرکەکانیان یەکێک هەڵنەگریشە حاشا شتێکی کەرکووک. لە کوردە جموجۆڵی کاتێک هەر هێزێکی سەربازی دروست دەبێت بەشێکی تایبەت دەبێت بە کۆکردنەوەی زانیاریی هەواڵگری. چاودێریکردنی بارەگا کوردییەکان کە بەدەستپێکی کارەکانی فەرماندەی ئۆپەراسیۆنی دیجلەیە دادەنرێت ئەو گومانەی الی بەرپرسانی کورد دروستکردووە کە پالنی دەرکردنی هێزە ئەمنییەکان لەکەرکووک یەکێک بێت لەکارەکانی داهاتووی ئەو هێزە. گومانیش لەوەدا نییە هەر کارێک هێزی دیجلە پێی هەستێت لە کەرکوک بۆ ئایندەی کورد خراپە. لەبەر ئەوەی دیجلە دەیەوێت گورزێکی کوشندە لەئایندەی کورد لە هەردوو پارێزگای کەرکووک و دیالە بدات بۆیە دەبێت کورد حساب بۆ ئەو جۆرە جواڵنەوانە بکات، پێویستە سەرکردایەتی سیاسی کوردستان بە چاوێکی ورتر تەماشای کەرکووک بکات و باشتر ئاگای لێی بێت، لە بەرانبەریشدا کە نیەتی بەغدا ڕوونە، دەبێ هێزە سیاسیەکانی کورد یەک رێز و یەک هەڵوێست بن بە بەرنامەیەکی هاوبەش ڕێ لەوە بگرن کە کەرکووک بەو ئاقارە بەغدا قازانجی لە یەکجاری بە هاوکێشەکان تا دەبێ دەبات، نین، رێگەی چارەسەری ڕیشەی بگرینەبەر. پێویستە کورد بڕیار ئەگەر هەر تا دیوی کەرکووکەوە ئەو بەرێتە بدات پێشمەرگە

گرفتێکیش دروست بوو مامەڵە لەگەڵ ئەنجام بکات.

www.lawanikurdistan.com2012/11/27 167 11ژماره

خاوەنی ئیمتیاز:ئومێد خۆشناوسەرنووسەر:

ئاڤان حه مه ساڵح0750-446 1301

جێگری سه رنووسه ر: شاخه وان عومه ر سلێمان0750-448 0225

به ڕێوه به ری نووسین: فەرەیدون بێوار0750-414 1910

f_bewar@yahoo.com

ستافی پەیامنێران:توانا شێخانیشااڵو حەبیبە

زیرەک عەبدولڕەحماننه خشه ساز: شێرکۆ

ناونیشان: هەولێر- بارەگای مه کته بی سکرتارییه تی یەكێتی الوانی دیموكراتی كوردستان–پشت ئه نجومه نی وه زیران

یان له رێگه ی ئه م ئیمه یله وه بابه ته کانتان بنێرن:shaxawanjournalist@yahoo.com

ئێوە ئایا نیە، روون پەرلەمان لەناو ئێوە هەڵوێستی دەوترێ پ: معارەزەن یان الیەنی دەسەاڵتن؟

لە کارەباو وەزارەت��ی بە بەشدارین هەرێم حکومەتی لە ئێمە و: پەرلەمانیش وەکو فراکسیۆن دەنگمان بە پێکهێنانی کابینەی حکومەت داوەو ئێستاش وەزارەتی کارەبا فەعالترین وەزارەتی کابینەکەیە، ئەوەش

دەستکەوتێکی گرنگە بۆ گەلەکەمان و جێگای شانازی هەمووانە.پ: باس لەوە دەکرێ ئەوحزبانەی رێژەی کورسیان لەناو پەرلەمان

کەمە، هیچ حسابێکیان بۆ ناکرێ؟و: بە پێچەوانەوە، ئێمە وەکو فراکسیۆنێک مامەڵەمان لەگەڵ دەکرێت کە خاوەنی دوو کورسی پەرلەمانین، هیچ جیاوازییەک ناکرێت لەگەڵ فراکسیۆنەکانی تری ناو پەرلەمان بە فراکسیۆنی کوردستانیشەوە کە

زۆرینەیە.پ: هەڵوێستی ئێوە دەربارەی گەڕانەوەی دەستوور بۆ پەرلەمان چییە؟و: ئێمە وەکو فراکسیۆنی حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان، ڕامان وایە کە پەلە بکرێت لە ڕاپرسی لەسەر دەستور لەالیەن جەماوەری

کوردستانەوە، لەبەر دوو هۆ:زیاتر چەسپاندن و بەرەو پێشچوونی بۆ یەکەم: هەنگاوێکی گرنگە

دۆزی ڕەوای گەلی کوردستان و مافی چارەنووس لە کوردستان.

هەرێمی ئایندەی بۆ گرنگ بنەمایەکی دەبێتە دەستور دووەم: کوردستان، بۆیە وا دەخوازێت تاک بە تاکی هاواڵتیانی کوردستان بە ئازادییەکان زیاتر ئەوەش کە بکەنەوە، یەکالیی ئەوە خۆیان دەنگی

فەراهەم دەکات و دەیانخاتە چوارچێوەی یاسایی خۆیانەوە.قورسایی گەورەی و بدرێت سەنگ گەلەوە لەالیەن بڕیارێکیش هەر بڕیاری چوارچێوەی دەچێتە پەرلەمان ناو بڕیاری ب��ەاڵم دەبێت،

سیاسییەوە، لەبەر ئەوە با خەڵک یەکالیی بکاتەوە.پ: زۆربەی حزبەکان پێیان وایە ئەدای پەرلەمان سست و خاوە و

نەیتوانیوە وەکو پێویست بەسەر حکومەتەوە چاودێر بێت؟و: بە بۆچوونی من ئەگەر گرنگی بە لیژنەکانی پەرلەمان بدرێت و فراکسیۆنەکان گوێ لە نوێنەرەکانیان بگرن لەناو لیژنەکاندا وەکو ئەوەی لە هەموو پەرلەمانەکانی دنیادا بەو شێوازەیە، ئەوا ئەوەندە مەشغوڵی بەئاسانی کات ئەو و نابین یاساکان پرۆژە یاساو کردنەوەی هەموار دەتوانرێت پەرلەمان لەپاڵ ئەرکە تەشریعیەکەیدا بە ئەرکی چاودێریش

هەڵسێت.لەگەڵ ئەوەشدا حکومەت ڕۆحی هاوکاری هەیەو هیچ بەربەستێک نییە

لەبەردەم پەرلەماندا بۆ چاودێری کردن.پ: هەڵوێستتان دەربارەی گەندەڵی چیە؟

و: گەندەڵی کێشەیەکی جیهانییەو بەڕێژەی جیاواز لە هەموو واڵتێک هەیە، بەبۆچوونی من نیەتێکی باش هەیە لەالیەن هەمووانەوە بۆ کەم

کردنەوەی گەندەڵی و زەمەن چارەسەری ئەو گرفتانە دەکات.بێ دیجلە هیزی هاتنی لەبارەی کوردستان پەرلەمانی بۆچی پ:

هەڵوێستە؟و/ ئیختیاری یەکەم گفتوگۆیەو بە بۆچوونی من پەرلەمان دوایین بڕیارە کە دەیدات لەمەڕ هەر مەسەلەیەکی سیاسی ستراتیژیی چارەنووس ساز و ئێمە لە چوارچێوەی عێراقداین و پێویستە هەموو هەوڵەکان بخەینە گەڕ، چ سیاسی بێت یان دیپلۆماسی لەگەڵ تەواوی پێکهاتەکانی عێراقدا

لە ڕوانگەی دەستورەوە.وەکو فراکسیۆنی حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان پێشنیارمان

ئەوەیە کە پەرلەکانی کوردستان بکرێتە دوا بڕیار.لە حزبەکانیان قسەی بە پەرلەمانەکان ئەندام زۆربەی بۆچی پ:

پەرلەمان کار ئەکەن، نەک لە بەرژەوەندی خەڵکی کوردستان ؟پەرلەمانەی ئەو و میللەت خزمەتکردنی بۆ وەسیلەیە حزب و: ئێستاش هەمووی نوێنەری لیستی حزبەکانن و خەڵک دەنگی بە کاندیدی لیستی حزبەکان داوە، لە هەموو دنیاشدا وایە، زۆر زەحمەتە کەسێک

ببێتە پەرلەمانتار لە دەرەوەی حزب بێت.

بە ناوچەکە وبارودۆخی پێشهاتەکان سەردوایین لە کردن قسە بۆ لقی ١٥ی بەرپرسی لەگەڵ شیخ جەعفەر دیمانە ئەم زانی پێویستمان

خانەقینی )پ.د.ک( ساز بدەین.لە سنورەکە پارتی بزانین رەوشی جەماوەریی پ: سەرەتا دەمانەوێ

چۆنە؟ئەندام لە رووی باشە زۆر لقی١٥ی خانەقین لە سنوری پارتیمان و: و الیەنگرەوە، چونکە خەڵکی ئەم ناوچەیە خەڵکێکی شۆڕشگێڕن و بە درێژایی شۆڕشی ئەیلول و گۆاڵن لە سەنگەری بەرگیری دابوون و باوەڕیشم

وایە هەروا دەمێنێتەوە. پ: فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە هاتونەتە ناوچەکە، ئێوە چ

هەنگاو ێکتان ناوە لەمبارەیەوە؟ و: لەم ناوچەیە هیچ ئاڵۆزیەک دروست نەبووە، تا ئێستا ئەوەی هەبووە پێشمەرگە زۆری هێزێکی ئەوەش بۆ بووە، دووزخورماتوو ناوچەی لە رەوانەی ناوەچەکە کراوە و جەنابی سەرۆکی هەرێمیش هۆشداری داوەتە حکومەتی عێراق و ئاگاداری هێزی پێشمەرگەش کردووە لە روودانی هەر کارێکی نەخوازراو، هێزی پێشمەرگەش وەاڵمی توندی دەبێ، هەر چەندە حەزناکەین بگاتە ئەو رادەیە، بەاڵم خەڵکی کورستان بە یەکگرتویی وەاڵمی

هەر دەستپێشخەرێکی ئۆپەراسیونی دیجلە دەدەنەوە.

پ: هەماهەنگیتان لە گەڵ الیەنە سیاسیە کان و ئیدارەی خانەقین چۆنە؟ و: پێشتر هەماهەنگی باش هەبووە و لە ئێستاشدا باشە و باشتر دەبێ. پ: بۆ مەسەلەی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاکانی عێراق، ئایا کورد

لێرە بە یەک لیست بەشداری دەکات؟و: هە وڵێکی وا لە ئارادایە و ئومێد دەکەین کە هەموو کورد بەیەک لیست بەشداری بکات لەم ناوچانە، بەاڵم ئەو مەسەلەیە پەیوەندی بەسەرکردایەتی الیەنە سیاسیەکانەوە هەیە و قسەشی لەسەر کراوە، بەاڵم تائێستا بەفەرمی

رانەگەێینراوە.

عەبدواڵی حاجی مەحمود، سەرۆکی فراکسیۆنی حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان لە پەرلەکانی کوردستان:

جەعفەر مستەفا، بەرپرسی لقی ١٥ی خانەقینی )پ.د.ک(:

عەبدوڵاڵی حاجی مەحمود ئاماژە بەوە دەکات کە ئەوان پێیان باشە بە زووترین کات ئۆپەراسیۆنی دەربارەی پەرلەمانیش هەڵوێستی لەبارەی بکرێت، دەستوور بۆ راپرسی دیجلە دەڵێت کە پێویستە پەرلەمان مەرجەع بێت، دەشڵێت کە وەزارەتی کارەبا، کاراترین

وەزارەتی حکوومەتە.دیمانە: تریفە ئازاد

ئێستا وەزارەتی کارەبا کاراترین وەزارەتی کابینەیە

خەڵکی کوردستان بە یەکگرتوویی، وەاڵمی هەر دەستپێشخەرییەکی ئۆپەراسیۆنی دیجلە دەدەنەوەدیمانە .سەربەست برزۆ

پرۆفایلجەعفەر مستەفا مەعروف

*لە دایکبووی ١٩٥7 پارتی رێزەکانی لە بووە پێشمەرگە ١٩٩١ تاوەکو ١٩٨٠ ساڵی *لە

دیموکراتی کوردستان. * بەرپرسی لیژنەی ناوچەی چوارتا بووە، پاشان کارگێڕی لقی٤ بووە، لە دوای راپەرین قایمقامی شارەکانی پێنجوین و هەلەبجە و ئاکری بووە. و بووە پەرلەمان ئەندام کورستان پەرلەمانی دووەم��ی خولی لە *

ئێستاش بەرپرسی لقی١٥ی خانەقینە.

ئێستا ئەوەندەی دەنووسرێت و باڵو دەکرێتەوە، ناخوێنرێتەوە

سیستەمی لەسەر داهاتووەکەی نەتەوەیەک و واڵت هەموو پ��ەروەردەک��ەی و خوێندن پرۆگرامەکانی چەند پ��ەروەردەی��ە. زانستی سەردەم و مرۆڤ بنەمایەکی لەسەر و بێت پێشکەوتوو دۆستی داڕێژرابێ و خرابێتە بەرنامەی خوێندن و پەروەردەکردنەوە، ئەوە ئەوەندە لە داهاتوودا نەوەیەک بەرهەم دەهێنێ کەوا باوەڕی بە ئاشتی و پێکەوەژیان و گەلێکی ووشیار و پێشکەوتوو و شارستانی

و خاوەن مەعریفە وتەندروستت پێ دەبەخشێ.خوێندن کەرتی ساڵێکە چەند ماوەی کوردستان هەرێمی لە و پەروەردە گەشەی زۆری بەخۆیەوە بینیوە و لەسەرجەم شارو شارۆچکەکانی هەرێم چەندین زانکۆ و پەیمانگا دامەزراوە و ڕێژەی بڕوانامەی هەڵگرانی ژمارەی و بۆتەوە کەم زۆر نەخوێندەواری بااڵ زیادی کردووە. لەسەر ئاستی میللیش خەڵکی کوردستان بە بێت پیشەیی و ئابوری هۆکارێکی بەهەر شێوەیەکی گشتی جا باش ڕادەیەکی هەتا بۆیە خوێندەوارییە. و خوێندن لە ڕووی سیستەمی پەروەردە چۆتە پێش. بەاڵم هێشتا کەم و کوڕیی زۆری ماوە لە ڕووی پڕۆگرام و بیناو و ئاستی زانستی مامۆستایان و قوتابیان و خوێندکاران لە قوتابخانەکان و چەندین الیەنی تر. لە هەمووی مەترسیدارتر نەبوونی چاودێرێکی وورد و زانستیانەیە بۆ سەرپەرشتی کردنی چۆنیەتی بەڕێوەچوونی پڕۆسەی خوێندن لە

خوێندنگاکان.لەم ماوەیە لە نزیکەوە چەندین دیاردەی مەترسیدارم لە پڕۆسەی خوێندن بیست بەتایبەت لە هەولێری پایتەخت. ئەویش بەزۆر جل لەبەرکردنی خوێندکار و قوتابیانی کچ. ئەو جالنەی کە زیاتر لە ڕوانگەی ئایینی ئەم سەردەمە باوە، لەهەندێ قوتابخانە تەنانەت بەرێوەبەر و مامۆستا خوێندکاری قۆناغی بنەڕەتی داوەتە بەرشەق کەوا تەنورەکەی کورت بووە. لەهەمووی مەترسیدارتر مامۆستا لە پۆل هەڕەشەی لە خوێندکاران کردووە، ئەگەر سەرپۆش بکەن و ببن بە ئیسالمی سیاسی ئەوە نمرەی زیاتریان دەداتێ. بەپێچەوانەوە ئەوە نمرەی کەمیان دەداتێ. ئەم دیاردانە لەچەندین قوتابخانەی کوردستان هەیە. بەاڵم من زیاتر ئەوانەی هەولێرم بیستووە، بە حوکمی ئەوەی لە هەولێر نیشتەجێم. بۆیە پێویستە بەرپرسانی پەروەردە زۆر بەووردی چاودێری پڕۆسەی خوێندن بکەن. چونکە پڕۆگرامەکانی خوێندن وەک خۆی ناگات بە قوتابیان، ئەمەش بۆ داهاتوو نەوەیەکی توندڕەوی ئایدیا ئایینی بەرهەم دەهێنێ و ئاشتی

کۆمەاڵیەتی لەهەرێم دەخاتە مەترسیەوە.دیاردەیەکی جۆرە هەموو پێویستە دیاردەیە لەم ڕێگرتن بۆ حزبی و بیروباوەڕێک کەبەناوی هەر ئایین و مەزهەبێک بێت دوور بخرێتەوە لە پڕۆسەی خوێندن. گەلی کورد نەتەوەیەکی بەسروشت و مەزهەبی و ئاینی توندڕەویەکی جۆرە هیچ و خوازە ئاشتی نەتەوەیی تێدا نەبووە. بۆیە با نەوەیەک لە داهاتوو دروست نەبێ هەڵگری بیروباوەڕێکی توندڕەوبێت کەوا ئاشتی کۆمەاڵیەتی لەهەرێم

بخاتە ژێر پرسیارەوە.ئەم ئەرکەش تەنها بە حکومەت و بەرپرسانی پەروەردە دەکرێ. گەر حکومەت لەم الیەنەوە بەئاگانێیت ئێمە لە داهاتوودا دەبینە الواز الی نەتەوەیی و نیشتمانی هەستی کەوا نەوەیەک خاوەن نیشتمانی و نەتەوەیی بیری بە تر جێگا بیروباوەڕێکی و دەبێ بۆ نامینێ بەربەستێک ئەوکات هیچ ئاشتیخوازانە دەگرێتەوە، و ڕێگرتن لەگەشەکردنی ئەم بیروبۆچوونە ئایدیا توندڕەوانە. ئەمەش بۆ کورد مەترسیدارە کەوا هێشتا قۆناغی ڕزگاری نیشتمانی تەواو

نەکردووە .

پێویستە حکومەت ئاگاداری پەروەردە بێت

ژیان سان بارامی، پێشکەشکار لە کەناڵی ئاسمانی جەماوەر:

پرس: بۆچی ئافرەت زێتر کاری بێژەری و پێشکەشکاری دەکات وەک لە کاری مەیدانی؟

سان: ئێمەی ئافرەت کە دەست ئەدەینە کارێک بەر لە هەموو شتێک وا فێر کراوین کە بیرێکی الواز بەردەوام بە بپرسین )کۆمەڵگە(، یەک لە بەردەوام و بێت مێشکماندا ناوخۆیی ک��اری هەمیشە کە ئەویە هۆکار تاکە کەواتە هەڵدەبژێرین، بۆ ئەوەیە کە لە دەرەوە دەرنەکەوین و وەک ئامادەکراوەکان ئاسانە کارە وەستاو و بەستراو مرۆڤێکی کاری بدەینە دەست بدەین هەوڵ ئەگەر هەڵدەبژێرین، ل��ەدەرەوەی هەمیشە دەکات پێویست ئەوە پەیامنێری، دەبێتە ئەمەش بمێنینەوە، کۆمەڵگە و خێزان دەسەاڵتی دەرەوەی کاری چوون الی��ەک، هەموو ڕەخنەی جێگەی

بێژەری و پێشکەشکاری پێویستی بە جوڵەیە.

ئافرەتی بەدوای زێتر تەلەڤیزیۆنەکان دەوترێ پرس: جواندا دەگەڕێن بۆ بێژەری و پێشکەشکاری، رای تۆ لەم

بارەوە چییە؟مرۆڤ توانای بەاڵم ڕاستە، زۆر ووتەیەکی ئەمە سان: بەڕێزەوە من دەرناکەوێت. جوانیدا لە کوڕانیش تەنانەت دەڕوانمە هەموو کارێکی ڕاگەیاندن، تەنها لەبەر ئەوە نییە کە خۆم ڕاگەیاندکارم، بەڵکو ڕاگەیاندن بەگشتی زەنگێکە ئەو جیهان. و ژیان لە بوون ئاگادار کردنەوەو وشیار بۆ کەنااڵنەشی بەوشێوەیەو لەسەر ئەو بنەمایە کار دەکەن کە جوانی پێوەر بێت بۆهەڵبژاردنی کچان لە ڕاگەیاندن، ئەوە بەرنامەیە ئەو ئاستی کە ئەکەمەوە دڵنیایان لێرەوە من ڕادەکێشن، جەماوەر بەڕوخسار تەنها بۆیە ئەوەنییە، گوێ کاتێک هەیە پێشکەشکارمان و بێژەر زۆر ئەگەرنا پێ ترت جیهانێکی دەگری پێشکەشکردنی و بەرنامە لە

دەناسێنێت.

پرس: ئایا راگەیاندنکارە ئافرەتەکان، گەیەنەری پەیامی مێینەن، یان جێبەجێکاری پەیامی نێرینە؟

سان: ئەگەر وەک پێویست بۆیان بڕەخسێت ئەوا زیاتر بەهۆی ئێستادا لە بەاڵم کاردەکەن، خۆیاندا لەبوارەکەی زۆری و ڕێگە گرتن لە چوونە ناو کارەکانی تایبەت )ئەمە جگە لە پێدانی ئازادی( بۆیە زیاتر لە بواری پەیامی پیاواندا بەکار دەهێنرێن، بەاڵم خۆشبەختانە ئافرەتی ڕاگەیاندکارمان هەیە کە تائێستەش جیاواز لەوە کار دەکات کە پێی دراوە و

هەموو پەیامی مێینە دەگەیەنن.

دەزگا و دام یەکەمی کەسی کوردستانا، لە پ��رس: نەگەیشتۆتە ئافرەت راگەیاندنەکان زۆرینەی پیاوە، بۆچی

ئەو پلە و پۆستانە؟سان: ئەمە ئەوە ناگەیەنێ کە ئافرەت نەگەیشتۆتە ئەو دیسان ووتم وەک تائێستەش کە ئەوەیە بەڵکو ڕادەی��ە، دەسەاڵت و کۆمەڵگەیە، نامەوێت بەراوردی واڵتەکەم بکەم بەاڵم دەگێڕن، ڕۆڵ چۆن کچان کە دەرەوە واڵتانی بە لە و دەرچ��وون لەوە ئێمە کچانی ئێستە خۆشبەختانە کە هەیە جیاواز پۆستی کۆمەڵێک و وەزیر پەڕلەمانتارو

ئافرەت بەڕێوەی دەبات..

ب��واری لە ئافرەتانەی ئ��ەو دەوت���رێ زۆرج���ار پ��رس: راگەیاندن کار دەکەن لە الیەن پیاوە بەرپرسەکانەوە تووشی تەنگهەڵپێچنین دەبنەوە، ئەم قسەیە لە چییەوە سەرچاوەی

گرتووە؟کات زۆرب��ەی کە ب��ووە ل��ەوەوە سەرچاوەکەی س��ان: زۆرینەی توانیویەتی خۆی نەرمی و سۆز بە ئافرەتان جێگەی کاریش کردنی ڕایی زوو ڕابپەڕێنێت، کارەکانی لێک شێوەیە بەو بۆیە هەر خەڵکە، زۆرینەی پرسیاری دەدرێتەوە. ئەگەرنا لەئێستەیە کچان زۆر بە توانای خۆیان کار ئەکەن و کار ڕائەپەڕێنن و لە تواناشیاندا هەیە بەتوانای

پیاوان کارەکانیان بەجێ بگەیەنێت.

هەبوونی و ک��وردی میدیای ئ��ەدای لەئێستادا پ��رس: ئافرەتانی راگەیاندنکار لەم نێوەندەدا چۆن هەڵدەسەنگێنی؟چاو لەبەر بە دڵنیاشم باشەو زۆر خۆشبەختانە سان: گرتنی توانای ئافرەتان و بینینی تواناکانیان ئەتوانم بڵێم

باشتریش ئەبێت.پرس: پێتوایە میدیا بە هەر سێ جۆرەکەیەوە بەشداری بەرهەمهێنانی و کۆمەاڵیەتی گەشەپێدانی لە ک��ردووە

مەعریفەی تاکەکان؟لەیادی بەاڵم بەڵێ، بڵێین دەتوانین لەئێستایە سان: نەکەین بەهۆی زنجیرەی بیانی و بوونی تۆڕە کۆمەاڵیەتییەکان خەڵکی لەشاشەو خوێندنەوە و تەنانەت بەڕێژە لە بیستنیش بۆ نەدا هەوڵ میدیا ئەگەر بێگومان کەوتونەتەوە، دوور بەئاگا هێنانەوەی دووبارە و گەڕانەوەی جەماوەر، لەوانەیە لەئێستادا چ��وون بێت، درووس��ت گ��ەورە کارەساتێکی

ئەوەندەی ئەنووسن و دائەبەزێنن، ناخوێننەوە..!!

دیمانە: شااڵو حەبیبە، سلێمانی

ئەو خەڵکی ناوچەی هەورامانە و چەند ساڵێکە لەبواری راگەیاندن کار دەکات، ئێستا لە کەناڵی ئاسمانی )جەماوەر( پێشکەشکاری بەرنامەی »ئێستای جەماوەر« و لە )رادیۆی دەنگی خەڵک(، پێشکەشکاری بەرنامەی »ئاسۆی خەڵک«ە. پێشتریش لە چەند کەناڵ و رۆژنامەیەک کاری رێگەیاندنی کردووە.

ەنەس

حەال

ن مدما

شا