1

PL

ODPOWIEDZI NA KWESTIONARIUSZ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

UDZIELONE PRZEZ KANDYDATKĘ NA KOMISARZA

Margrethe Vestager

Nominowaną wiceprzewodniczącą wykonawczą do spraw Europy na miarę

ery cyfrowej

1. Ogólne kompetencje, zaangażowanie w sprawę europejską, niezależność osobista

Jakie aspekty Pani kwalifikacji i doświadczenia mają szczególne znaczenie dla

sprawowania obowiązków komisarza i promowania ogólnego interesu europejskiego,

zwłaszcza w obszarze, za który byłaby Pani odpowiedzialna? Co skłania Panią do

ubiegania się o to stanowisko? W jaki sposób przyczyni się Pani do realizacji

strategicznego programu działań Komisji? W jaki sposób zamierza Pani uwzględniać

aspekt płci i włączyć perspektywę płci do wszystkich obszarów polityki podlegających

Pani resortowi?

W jaki sposób może Pani wykazać przed Parlamentem Europejskim swoją niezależność

oraz zapewnić, że żadna działalność prowadzona w przeszłości, w chwili obecnej oraz

w przyszłości nie będzie podawać w wątpliwość Pani rzetelności w wywiązywaniu się

z obowiązków komisarza?

Moje wysłuchanie w Parlamencie Europejskim w październiku 2014 r. było niezapomnianym

przeżyciem – porównywałam je do trzygodzinnego egzaminu ustnego z materiału

obejmującego pełny program nauczania i nie tylko. Wysłuchania pełnią ważną rolę, gdyż

odzwierciedlają wyjątkowość tego, co wspólnie stworzyliśmy – systemu demokratycznego,

w którym wyborcy w całej Europie mogą zagłosować na wybranego przez siebie kandydata,

który będzie ich reprezentować w Parlamencie Europejskim. Wysłuchania dają pewność, że

również ci, którzy – podobnie jak ja – nie zostali wybrani przez wyborców, tylko wyznaczeni

przez swój rząd na członka Komisji, muszą poddać się kontroli i uzyskać akceptację

Parlamentu Europejskiego.

Pierwsze kroki w polityce postawiłam już ponad 30 lat temu. Zawsze zabiegałam o to, aby

ludzie mogli żyć tak, jak chcą – przy poszanowaniu prawa innych osób do dokonywania

własnych wyborów. W społeczeństwie, w którym każdy może podążać za swoimi

marzeniami. W społeczeństwie, w którym razem staramy się ulepszać świat.

Miałam zaszczyt pracować na stanowisku komisarza ds. konkurencji. Moim zdaniem nie

stosujemy zasad ochrony konkurencji dlatego, że uważamy, iż konkurencja jest dobra sama

w sobie. Zasady ochrony konkurencji wprowadzono po to, by zagwarantować, że rynek

będzie służył konsumentom/klientom oraz że wszystkie przedsiębiorstwa będą miały równe

szanse na sukces. To jeden z elementów układanki koniecznych do tego, aby nasze

społeczeństwo stało się lepszym miejscem do życia.

2

Ten cel jest również moją motywacją polityczną. Z doświadczenia wiem, że cele można

osiągać tylko przez pracę zespołową – i tak samo jest w przypadku europejskiej części naszej

demokracji. Parlament, Rada i Komisja mają różne role, ale musimy pracować razem, jako

zespół. Będę dążyć do tego, aby kontynuować swoją pracę w Komisji, a przyświeca mi ten

sam cel, którym kierowałam się w codziennej pracy podczas ostatnich niemal pięciu lat –

zagwarantowanie, że będziemy mieć wybór. Wybór, kiedy szukamy lepszej ceny czy szerszej

oferty produktów. Wybór, kiedy zależy nam na lepszej jakości, cokolwiek to dla nas oznacza

– czy jest to bardziej niezawodny samochód, czy też na przykład portal społecznościowy,

który lepiej chroni nasze dane. Wykonując swoją pracę – egzekwując reguły konkurencji

zapisane w Traktacie – dokładamy naszą cegiełkę, aby Europa stała się sprawiedliwszym

miejscem do życia.

Będę nadal starała się wywiązać z podstawowej obietnicy – żeby mali i duzi byli traktowani

jednakowo. Żeby nie byli zastraszani, wykluczani ani wykorzystywani przez tych, którzy

mają siłę i mogą pokusić się o nadużycie władzy. Żebyśmy stwarzali okazje do tego, aby

pomysły rodziły się i były realizowane. Żebyśmy budowali dobrobyt i umożliwiali ludziom

spełnianie swoich marzeń.

Gotowość do wspólnej pracy opiera się na ogromnych i wizjonerskich ambicjach, z których

powinniśmy być dumni. Budujemy Unię Europejską na gruzach dwóch wojen światowych.

Pokazaliśmy światu, że tworzyliśmy coś nie w oparciu o wzór z podręcznika ani jako kopię

czegoś innego. Żeby zbudować Europę, w której możemy żyć w pokoju i względnej

zamożności. Przywiązanie do wartości, które leżą u podstaw naszej Europy, takich jak

wolność, sprawiedliwość i demokracja, tworzy solidne fundamenty, które powinny znaleźć

odzwierciedlenie we wszystkich naszych decyzjach i w naszym programie strategicznym –

cel to lepsze społeczeństwo dla nas wszystkich i pozycja Europy w centrum działań.

Jako komisarz odpowiedzialna za konkurencję na czele listy priorytetów zawsze stawiałam

różnorodność w moich zespołach i w procesie podejmowania decyzji. Pozostanie to bez

zmian. Nadal będę dążyć do poprawy równowagi płci i czuwać nad uwzględnianiem aspektu

płci przy wykorzystaniu wszystkich narzędzi, którymi dysponuję, i we wszystkich obszarach,

za które odpowiadam.

Podziwiam i szanuję fundamenty, na których zbudowaliśmy Europę: poszanowanie dla

naszych demokratycznych organów i instytucji, praworządność, równe traktowanie,

proporcjonalność i dobrobyt. Zobowiązuję się przestrzegać najwyższych norm etycznych oraz

zobowiązań określonych w art. 17 ust. 3 TUE oraz art. 245 i 339 TFUE, a także w Kodeksie

postępowania komisarzy. Nie będę zwracać się o instrukcje do żadnych zewnętrznych

instytucji ani podmiotów ani takich instrukcji przyjmować. Moim celem jest uwzględnianie

wszystkich interesów, niezależnie od tego, czy są to interesy krajowe, regionalne, branżowe

czy osobiste. Moja deklaracja o braku konfliktu interesów jest kompletna i publicznie

dostępna, a w razie zaistnienia zmian zostanie uzupełniona o aktualne informacje.

Jeśli chodzi o mnie, niezależność nie podlega negocjacjom. Będę unikała wszelkich sytuacji,

w wyniku których moja bezstronność i niezależność mogłyby zostać zakwestionowane.

Poinformuję przewodniczącą Komisji o wszelkich sytuacjach mogących wiązać się

z konfliktem interesów.

3

2. Kierowanie resortem oraz współpraca z Parlamentem Europejskim

Jak oceniłaby Pani swoją rolę jako członka kolegium komisarzy? W jakim zakresie jest

Pani gotowa odpowiadać przed Parlamentem za podejmowane przez siebie działania

oraz za działania podległych Pani departamentów?

Jakie konkretne zobowiązania jest Pani gotowa poczynić w zakresie zwiększenia

przejrzystości, zacieśnienia współpracy oraz podejmowania skutecznych działań

w związku ze stanowiskami Parlamentu oraz składanymi przez niego wnioskami

w sprawie inicjatyw ustawodawczych? W związku z planowanymi inicjatywami lub

procedurami w toku – czy jest Pani gotowa udostępniać Parlamentowi informacje

i dokumenty w równym stopniu, co Radzie?

Życie nauczyło mnie, jaką wartość ma słuchanie. Myślę, że nie bez powodu człowiek rodzi

się z dwoma uszami i jednymi ustami – powinniśmy więcej słuchać niż mówić. Ponieważ aby

możliwy był dialog, ważne jest, żeby słuchać. Zwłaszcza jeśli rozmówcy nie zgadzają się ze

sobą. Dialog w polityce to droga do podejmowania decyzji. To droga do osiągnięcia

konsensusu. To dążenie do znalezienia wspólnej płaszczyzny i rozwiązań, w których każdy

może się odnaleźć. Demokracja oznacza możliwość wyrażenia swojej opinii. Ale demokracja

oznacza również słuchanie, kiedy inni wyrażają swoją opinię.

W maju usłyszeliśmy głos wielu europejskich wyborców. Ponad połowy wszystkich

uprawnionych do głosowania w Europie. Odnotowaliśmy najwyższą frekwencję od wyborów

w 1994 r. Musimy pokazać wyborcom, że możemy pracować tak, aby sprostać ich

oczekiwaniom. Jeśli zdecydujemy się działać wspólnie, możemy stworzyć lepszą Europę

i silniejszy świat. Potrzebujemy europejskiego przywództwa, które będzie odzwierciedleniem

Europy. W kolejnej kadencji Komisji będziemy wprowadzać w życie zasadę, zgodnie z którą

na szczeblu europejskiego przywództwa kobiety i mężczyźni powinni być reprezentowani

w równym stopniu.

Będę ponosiła odpowiedzialność za decyzje podejmowane przez Komisję jako kolegium. Co

więcej, będę ponosiła odpowiedzialność wobec obywateli w Europie. Miałam już

przyjemność odwiedzić wszystkie państwa członkowskie, ale z przyjemnością odwiedzę je

ponownie, chętnie również inne miasta niż stolice.

Jeśli moja kandydatura zostanie zatwierdzona, będę w pełni współpracować z pozostałymi

członkami Komisji zgodnie z metodami pracy ustanowionymi przez nowo wybraną

przewodniczącą. W odniesieniu do służb Komisji, za które będę odpowiedzialna, zamierzam

wprowadzić zasadę wzajemnego zaufania i przejrzystości.

Pozostaje jeszcze wiele do zrobienia i musimy nadal pracować nad naszymi wizjami

politycznymi, tak abyśmy mogli działać na rzecz lepszej Europy. Europy na miarę ery

cyfrowej. Europy, w której rynki funkcjonują sprawniej, z korzyścią dla konsumentów

i przedsiębiorstw.

Musimy skupić się na skutecznym stosowaniu i egzekwowaniu prawa UE – na szczeblu

krajowym, regionalnym i lokalnym – żeby zagwarantować, że rynek wewnętrzny będzie

funkcjonował na co dzień bez barier.

4

Konkurencja będzie mieć zasadnicze znaczenie dla tego, co chcemy stworzyć w Europie i dla

Europy. Polityka konkurencji ma pierwszorzędne znaczenie dla powodzenia zarówno naszego

programu na rzecz tworzenia miejsc pracy, wzrostu gospodarczego i inwestycji, jak

i najlepszych rozwiązań w zakresie walki ze zmianą klimatu. Musi to znaleźć

odzwierciedlenie w naszych długoterminowych strategiach na rzecz europejskiego przemysłu

i MŚP. Będzie to musiało częściowo wpływać na nasze podejście do sztucznej inteligencji

i aktualizację naszych przepisów dotyczących odpowiedzialności i bezpieczeństwa

w odniesieniu do platform, usług i produktów cyfrowych. To konieczne, jeśli chcemy

stworzyć odporny i przyszłościowy zielony nowy ład oraz politykę przeciwdziałania zmianie

klimatu.

Zobowiązuję się do otwartości i uczciwości oraz zachowania równych warunków działania.

Z myślą o obywatelach i społeczeństwie. Tak aby technologia i cyfryzacja przynosiły nam –

konsumentom i obywatelom – korzyści. Czyli służyły ludziom.

Będę ściśle współpracować z Parlamentem Europejskim i podejmować z nim otwarty,

zorganizowany dialog. Wierzę w zachowanie przejrzystości w odniesieniu do założeń

politycznych, sytuacji gospodarczej i ogólnej myśli stojącej za naszymi zasadami

i decyzjami. Dopilnuję również, by Parlament Europejski był regularnie informowany

o kwestiach należących do zakresu mojej odpowiedzialności, zwłaszcza przed ważnymi

wydarzeniami i na kluczowych etapach negocjacji międzynarodowych.

Nowo wybrana przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen popiera prawo inicjatywy

ustawodawczej dla Parlamentu Europejskiego. Zobowiązała się, że gdy Parlament przyjmie

rezolucję, stanowiąc większością głosów, Komisja przedstawi w odpowiedzi akt

ustawodawczy, przy pełnym poszanowaniu zasad proporcjonalności, pomocniczości

i lepszego stanowienia prawa. W pełni popieram ten cel i dopilnuję, by w dziedzinach, za

które będę odpowiedzialna, Komisja odpowiadała na rezolucje i wnioski Parlamentu

przedstawione na podstawie art. 225 TFUE w ciągu trzech miesięcy od ich przyjęcia.

Pytania Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii:

Pierwsze pytanie

1. Które główne priorytety polityczne zamierza Pani realizować w części swojego

zakresu odpowiedzialności wchodzącej w zakres kompetencji komisji ITRE,

a mianowicie w obszarze gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, przemysłu,

MŚP, przemysłu obronnego i przestrzeni kosmicznej? Jakie konkretne inicjatywy

ustawodawcze i nieustawodawcze, w tym instrumenty finansowe, planuje Pani, by

zrealizować te priorytety? Jakie konkretne środki przewiduje Pani w kontekście nowej

długoterminowej strategii dla przyszłości przemysłu europejskiego oraz nowej strategii

dla MŚP, o której mowa w skierowanym do Pani piśmie określającym zadania? Jakie

działania przewiduje Pani w ciągu pierwszych 100 dni urzędowania, jeżeli chodzi

o nowy akt prawny o usługach cyfrowych i przepisy dotyczące sztucznej inteligencji? Co

będzie głównym przedmiotem wszystkich Pani inicjatyw i jaki będzie ich

harmonogram? W jaki sposób będą się one wpisywać w Europejski Zielony Ład i cel

neutralności klimatycznej do 2050 r., o którym mowa w wytycznych politycznych na

następną kadencję Komisji Europejskiej? W jaki konkretnie sposób zastosuje Pani

zasadę „jedno więcej – jedno mniej” do wniosków ustawodawczych dotyczących

sztucznej inteligencji i nowego aktu prawnego o usługach cyfrowych? Ponadto w jaki

5

sposób zapewni Pani pełne i skuteczne wdrożenie obowiązującego prawodawstwa

w ramach Pani zakresu odpowiedzialności? Jakie konkretne środki i metody zastosuje

Pani, by dopilnować wdrożenia i egzekwowania dorobku prawnego UE przez państwa

członkowskie?

Ogólne cele polityczne

Moim priorytetem w obszarze Europy na miarę ery cyfrowej jest zadbanie o to, by postęp

technologiczny i transformacja cyfrowa służyły obywatelom i zaspokajały potrzeby

społeczeństwa. Oznacza to, że musimy kształtować transformację cyfrową w taki sposób, aby

wszyscy mogli z niej skorzystać – społeczeństwo, konsumenci i przedsiębiorstwa – oraz aby

nowe technologie służyły naszym wartościom. Musimy wzmocnić pozycję Europy jako lidera

w sferze cyfrowej – tam, gdzie to konieczne, dogonić innych, a w przypadku nowych

technologii wysunąć się na prowadzenie. Musimy również uświadomić sobie, że dzisiaj

istnieją tylko dwa rodzaje przedsiębiorstw: te, które już są cyfrowe, i te, które wkrótce będą

cyfrowe. Zadanie, które przed nami stoi, ma więc charakter horyzontalny.

Aby Europa pozostała światowym liderem przemysłu, sektor przemysłu musi przyspieszyć

nie tylko swoją transformację cyfrową, ale także przejście na gospodarkę neutralną dla

klimatu. Dostrzegam trzy główne zasady leżące u podstaw polityki przemysłowej: powinna

być ekologiczna, nikogo nie pomijać i opierać się na uczciwej konkurencji. Polityka

przemysłowa powinna promować otoczenie, które wspiera europejskie przedsiębiorstwa,

niezależnie od ich wielkości, w budowaniu lub umacnianiu pozycji światowych liderów

w dziedzinie czystych technologii, a przez to sprzyja tworzeniu gospodarki zrównoważonej.

„Ekologizacja” gospodarki będzie głównym wyzwaniem, ale zarazem szansą na opracowanie

innowacyjnych produktów i procesów produkcyjnych oraz stworzenie gospodarki o obiegu

zamkniętym.

Europejskie przedsiębiorstwa są bardzo zróżnicowane. Niektóre są duże. Wiele jest małych.

Niektóre to młode, dynamiczne start-upy, podczas gdy inne mają za sobą długą historię

i budowały swój sukces przez dziesięciolecia. Dzięki dostępowi do dużego, zintegrowanego

rynku liczącego pół miliarda konsumentów wszystkie te firmy mogą rozwijać działalność,

również ponad granicami.

Jednym z priorytetów będzie zatem zapewnienie optymalnego funkcjonowania jednolitego

rynku, co będzie również obejmować opracowanie nowej strategii na rzecz małych i średnich

przedsiębiorstw, uwzględniającej specyfikę stojących przed nimi wyzwań. Być może trzeba

będzie przeanalizować i dostosować przepisy dotyczące jednolitego rynku, tak aby

zagwarantować, że będą adekwatne do kontekstu ery cyfrowej. Konieczne mogą być bardziej

ukierunkowane działania służące wspieraniu strategicznych technologii i łańcuchów wartości,

oparte na zasadzie otwartości i upowszechniania wiedzy oraz skupiające się na obszarach,

w których wsparcie jest potrzebne.

Ogromnie ważne jest zapewnienie równych szans na całym świecie pod względem

konkurencji, zwłaszcza gdy naszych konkurentów nie obowiązują te same zasady co do

państwowych subsydiów. Dlatego zajmę się opracowaniem odpowiednich narzędzi, które

zagwarantują uczciwą konkurencję zarówno na jednolitym rynku, jak i na poziomie

ogólnoświatowym.

Zobowiązuję się również dbać o synergię i współpracę sektorów cywilnego i wojskowego,

w tym zwłaszcza przemysłu cywilnego, obronnego i kosmicznego. Przemysł kosmiczny

6

i przemysł obronny mają strategiczne znaczenie dla przyszłości Europy, a same w sobie

stanowią ważne sektory gospodarki. Również w tym obszarze moim priorytetem będzie

współpraca z komisarz do spraw rynku wewnętrznego, aby jak najszybciej zakończyć

negocjacje w sprawie Europejskiego Funduszu Obronnego oraz w sprawie programu

kosmicznego w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych.

We wszystkich tych obszarach po sfinalizowaniu negocjacji w sprawie wieloletnich ram

finansowych skupię się przede wszystkim na realizacji inicjatyw przedstawionych

w wytycznych politycznych oraz w piśmie określającym moje zadania, co wyjaśnię

w dalszych odpowiedziach.

Nowa długoterminowa strategia na rzecz przyszłości przemysłu europejskiego oraz nowa

strategia na rzecz MŚP

Jednym z moich głównych zadań będzie opracowanie długoterminowej strategii na rzecz

przyszłości europejskiego przemysłu. Będę kierowała tymi pracami wspólnie

z wiceprzewodniczącym wykonawczym do spraw gospodarki, która służy ludziom. Dobrze

prosperujący przemysł ma żywotne znaczenie dla dobrobytu i konkurencyjności Unii

w dłuższej perspektywie. Aby Unia mogła umocnić swoją pozycję wiodącej gospodarki

w skali światowej, nasz przemysł będzie musiał wziąć udział w procesie transformacji

spowodowanej globalizacją, cyfryzacją i przejściem na zrównoważoną gospodarkę neutralną

dla klimatu. Jednocześnie europejski przemysł powinien uczestniczyć w kształtowaniu tych

zmian przez tworzenie nowych produktów i usług oraz wspieranie europejskiego modelu

społecznego. Wyzwania te wymagają zwiększenia inwestycji w badania i innowacje, w tym

w innowacyjne technologie cyfrowe i ich zastosowania.

Jestem przekonana, że nasza strategia przemysłowa powinna zapewnić wykorzystanie

dostępnych instrumentów UE do wspierania rozwoju najważniejszych łańcuchów wartości

i technologii o strategicznym znaczeniu dla Europy. Takie łańcuchy wartości i technologie

powinny zostać wybrane na podstawie obiektywnych kryteriów, to znaczy z tego powodu, że

zwiększają suwerenność technologiczną, lub ze względu na swój potencjał dla wielu gałęzi

przemysłu w całej Europie. Powinny one być otwarte, prawdziwie europejskie i innowacyjne

oraz prowadzić do upowszechniania wiedzy na szeroką skalę. Nasza rola powinna polegać na

rozpoznaniu, gdzie w tych strategicznych łańcuchach wartości potrzebne jest wsparcie, i na

odpowiednim zareagowaniu we współpracy z państwami członkowskimi i wszystkimi

odnośnymi zainteresowanymi stronami.

Kolejnym priorytetem powinno być pogłębianie i modernizacja jednolitego rynku. Jednolity

rynek jest jednym z kluczowych atutów dla przemysłu, gdyż wspiera jego rozwój i pobudza

innowacyjność. Oferuje dostęp do dużego, zintegrowanego rynku w oparciu o pojedynczy

zbiór przepisów. Zapewnia bezpieczną przestrzeń dla eksperymentów i innowacji, a przez to

umożliwia przedsiębiorstwom rozwój i działalność na coraz większą skalę. Musimy zadbać o

to, by jednolity rynek nie stracił na znaczeniu. Jednym z moich głównych zadań będzie praca

nad usunięciem nowych i utrzymujących się barier, a także dostosowanie prawodawstwa do

zmian, jakie niesie ze sobą cyfryzacja.

MŚP stanowią trzon europejskiej gospodarki. Tymczasem kiedy próbują rozwinąć działalność

w całej Europie, napotykają przy tym szczególne wyzwania. Mimo że MŚP są ważnym

źródłem innowacji, często mają problemy z uzyskaniem dostępu do niezbędnego

finansowania. Podczas prób rozszerzania działalności ponad granicami miewają również

trudności z ustaleniem, które europejskie i krajowe przepisy wykonawcze i administracyjne

7

mają do nich zastosowanie, oraz z zachowaniem zgodności z tymi przepisami. Dlatego też

europejskie start-upy i MŚP potrzebują wsparcia, aby w pełni wykorzystać możliwości, jakie

oferują umowy handlowe UE.

Aby zapewnić kompleksowe unijne podejście do usuwania różnych barier, z którymi nadal

borykają się MŚP – pod względem dostępu do finansowania, dostępu do rynków czy obciążeń

administracyjnych – będę kierowała, wspólnie z wiceprzewodniczącym wykonawczym do

spraw gospodarki, która służy ludziom, pracami nad specjalną strategią na rzecz MŚP.

Strategia ta będzie obejmować szeroki zakres środków we wszystkich istotnych pod tym

względem obszarach polityki. Będziemy musieli na przykład przeanalizować rolę zamówień

publicznych we wspieraniu rozwoju MŚP.

Akt prawny o usługach cyfrowych

Usługi cyfrowe są obecne we wszystkich gałęziach gospodarki i są dziś coraz bardziej

typowym elementem życia codziennego Europejczyków. Akt prawny o usługach cyfrowych

będzie miał na celu zagwarantowanie, że platformy cyfrowe i oferowane przez nie usługi

będą służyć obywatelom, a nie na odwrót, oraz że silny ekosystem podmiotów cyfrowych,

w tym tych z Europy, będzie mógł rozwijać się i prosperować we wszystkich sektorach

gospodarki. Aby możliwe było osiągnięcie tych ambitnych celów, każda inicjatywa

ustawodawcza dotycząca tego sektora – w tym również akt prawny o usługach cyfrowych –

będzie musiała poruszać złożone kwestie. Obejmują one aktualizację przepisów dotyczących

odpowiedzialności i bezpieczeństwa w odniesieniu do platform, usług i produktów

cyfrowych, traktowanie osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, a także

rolę niektórych platform w dopuszczaniu użytkowników i przedsiębiorstw do wielu

kluczowych sektorów gospodarki cyfrowej.

Zważywszy na złożoność omawianych kwestii, niezbędne byłoby przeprowadzenie szeroko

zakrojonych, szczegółowych konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami. Wszelkie

inicjatywy ustawodawcze w tej dziedzinie będą zatem bazować na solidnej analizie opartej na

dowodach oraz na pluralistycznym dialogu zainteresowanych stron. Uważnie przyjrzymy się

ich skutkom we wszystkich obszarach i zadbamy o to, by nowe przepisy były ukierunkowane,

proporcjonalne i łatwe do przestrzegania oraz by nie pociągały za sobą niepotrzebnej

biurokracji.

Sztuczna inteligencja

Sztuczna inteligencja może nam służyć w wielu sektorach gospodarki, takich jak ochrona

zdrowia, transport, komunikacja czy edukacja. Może umożliwić szeroko zakrojoną

automatyzację decyzji i procesów, której potencjał pod względem podniesienia jakości,

efektywności i wydajności jest ogromny. Sztuczna inteligencja wpłynie na wiele aspektów

naszego życia, począwszy od samochodów bezzałogowych po usprawnienie procedur

medycznych. Jednocześnie technologia ta, oparta na samouczących i samoulepszających się

algorytmach, może budzić wiele wątpliwości o charakterze politycznym, na przykład pod

względem odpowiedzialności i akceptacji społecznej. W tym kontekście nowo wybrana

przewodnicząca powierzyła mi zadanie koordynacji prac nad europejskim podejściem do

problematyki sztucznej inteligencji, w tym jej skutków w wymiarze ludzkim i etycznym.

Wysiłki te zostaną uwzględnione w szerszym kontekście prac nad polityką przemysłową

i suwerennością technologiczną, ponieważ musimy zadbać o to, aby obywatele

i przedsiębiorstwa w Europie mogli czerpać korzyści z tej technologii oraz kształtować jej

rozwój. Nasze działania będą opierać się również na dotychczasowych osiągnięciach

8

politycznych, zwłaszcza na wytycznych w sprawie etyki przyjętych w czerwcu 2019 r. Ich

stosowanie jest obecnie przedmiotem projektu pilotażowego.

W pierwszych 100 dniach nowej kadencji Komisja zamierza zatem przedstawić propozycje

dotyczące rozwoju europejskiego podejścia w dziedzinie sztucznej inteligencji.

Naszym celem jest propagowanie wykorzystania różnych zastosowań sztucznej inteligencji.

Musimy zagwarantować, że jej wprowadzanie w produktach i usługach będzie odbywać się

z pełnym poszanowaniem praw podstawowych oraz że na całym jednolitym rynku będzie ona

działać w sposób godny zaufania (tj. zgodny z prawem, etyczny i solidny). Podejście to musi

zapewniać jasność regulacyjną, zwiększać zaufanie, a także zachęcać do inwestowania

w europejski przemysł. Powinno korzystnie wpływać na rozwój i wykorzystanie sztucznej

inteligencji w UE, a jednocześnie chronić potencjał innowacyjny Europy. W ramach naszego

podejścia do ogólnych ram dotyczących sztucznej inteligencji przeprowadzimy też przegląd

obowiązujących przepisów w zakresie bezpieczeństwa i odpowiedzialności mających

zastosowanie do produktów i usług. Pozwoli to w szczególności zapewnić konsumentom ten

sam poziom ochrony niezależnie od tego, czy używają produktów tradycyjnych czy też

inteligentnych produktów opartych na technologiach cyfrowych (takich jak inteligentna

lodówka, inteligentny zegarek, wirtualny asystent sterowany za pomocą komend głosowych).

Z uwagi na złożoność omawianych kwestii konieczne byłoby przeprowadzenie szeroko

zakrojonych, szczegółowych konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, również

tymi, które uczestniczyły w pilotażowym projekcie dotyczącym wdrożenia wytycznych

w zakresie etyki opracowanych przez grupę ekspertów wysokiego szczebla. Uważnie

przyjrzymy się ich skutkom we wszystkich obszarach i zadbamy o to, by nowe przepisy były

ukierunkowane, proporcjonalne i łatwe do przestrzegania oraz by nie pociągały za sobą

niepotrzebnej biurokracji.

Powiązania z Europejskim Zielonym Ładem i celem neutralności klimatycznej do 2050 r.

Europejska strategia przemysłowa musi stanowić uzupełnienie dla przejścia na

zrównoważoną gospodarkę neutralną dla klimatu. Intensywniejsze wykorzystywanie

sztucznej inteligencji może na przykład wesprzeć przejście na gospodarkę neutralną dla

klimatu przez ulepszenie metod magazynowania energii, zwiększenie efektywności

energetycznej produktów i usług czy też optymalizację wyboru terenów odpowiednich do

produkcji energii ze źródeł odnawialnych. W ten sposób nowa strategia przemysłowa

przyczyni się do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu.

Zasada „jedno więcej – jedno mniej”

Dzięki prawodawstwu UE możemy realizować cele i zapewniać korzyści, których państwa

członkowskie nie mogłyby osiągnąć samodzielnie. Aby umożliwić osiągnięcie tych celów,

unijne przepisy mogą jednak nakładać nadmierne obciążenia na beneficjentów lub

użytkowników końcowych. Dzięki zastosowaniu zasady „jedno więcej – jedno mniej”

obciążenia te ulegną zmniejszeniu: każdy wniosek ustawodawczy wprowadzający nowe

obciążenia powinien eliminować równoważne dotychczasowe obciążenia spoczywające na

obywatelach i przedsiębiorstwach na poziomie UE w tym samym obszarze polityki.

Zasada „jedno więcej – jedno mniej” będzie stosowana w kontekście całego obszaru polityki.

Umożliwi to nam skuteczne osiągnięcie nadrzędnych celów politycznych przy minimalnych

9

obciążeniach, a Komisji zapewni swobodę działania w tych obszarach, w których jest to

konieczne.

Opracowaniem nowego instrumentu wspierającego wdrażanie zasady „jedno więcej – jedno

mniej” zajmie się wiceprzewodniczący do spraw stosunków międzyinstytucjonalnych

i prognozowania.

Wdrażanie i egzekwowanie przepisów

Jednolity rynek oferuje obywatelom i przedsiębiorstwom ogromne możliwości,

a konsumentom zapewnia większy wybór towarów i usług oraz niższe ceny. Korzyści te

można jednak czerpać tylko wtedy, gdy przepisy dotyczące jednolitego rynku są właściwie

wdrażane, stosowane i egzekwowane. Niejednolite egzekwowanie przepisów unijnych

zaburza równe warunki działania dla przedsiębiorstw na naszym jednolitym rynku.

Nieprzestrzeganie przepisów dotyczących jednolitego rynku stwarza ponadto zagrożenia dla

zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów.

Jako strażniczka traktatów Komisja odpowiada za dopilnowanie, aby państwa członkowskie

prawidłowo wdrażały i egzekwowały przepisy unijne. Jest to jednym z podstawowych zadań

Komisji i zarazem jednym z moich priorytetów. Sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku

jest wspólnym celem i obowiązkiem Komisji i państw członkowskich.

Moje działania w tym obszarze będą zatem koncentrować się wokół dalszego umacniania

partnerstwa z państwami członkowskimi. W kwestii wdrażania prawodawstwa UE będę

chciała najpierw usłyszeć od państw członkowskich, w jaki sposób Komisja może udzielić im

większego wsparcia w ich pracy. Jeśli chodzi o egzekwowanie przepisów, wykorzystam

wszystkie istniejące narzędzia, aby usprawnić współpracę między organami krajowymi.

Przyjrzę się również temu, w jaki sposób możemy bardziej wesprzeć zdolności i kompetencje

organów krajowych, aby usprawnić egzekwowanie przepisów po to, by rozwiązać stałe

problemy, takie jak import produktów niezgodnych z przepisami. Punktem wyjścia będzie

wdrożenie niedawnych inicjatyw ustawodawczych, takich jak reforma ram nadzoru rynku

produktów, oraz wcześniejszych inicjatyw służących ułatwieniu współpracy administracyjnej,

wymiany informacji i wspólnych operacji egzekwowania prawa, na przykład w obszarze

ochrony konsumentów.

Drugie pytanie

Jak Pani, jako wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery

cyfrowej, i podległe Pani służby zapewnią skuteczną koordynację z komisarzami,

których dziedziny polityki mają wpływ na Pani pracę lub ten wpływ odczują? W

szczególności dotyczy to komisarza do spraw rynku wewnętrznego i komisarza do spraw

innowacji i młodzieży. Jako członek Komisji Europejskiej odpowiedzialny za

konkurencję, jak widzi Pani rolę polityki konkurencji w odniesieniu do przyszłej

europejskiej strategii przemysłowej? W jaki sposób osobiście zadba Pani o dobrą jakość

wniosków ustawodawczych, pełną przejrzystość działalności lobbingowej (której celem

będzie Pani lub podległe Pani służby) oraz spójne i wyważone konsultacje ze wszystkimi

zainteresowanymi stronami, biorąc również pod uwagę potrzebę przeprowadzania

dogłębnych ocen skutków, w szczególności oceny wpływu wszystkich proponowanych

przepisów na MŚP?

10

Współdziałanie z komisarzami

Jako nominowana wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej

będę kierowała pracami grupy komisarzy zajmujących się realizacją tego priorytetu i dbała

o pełne uwzględnienie wszystkich aspektów tego obszaru polityki. Aby wprowadzić w życie

kluczowe inicjatywy określone w wytycznych politycznych, będę ściśle współpracowała

zwłaszcza z komisarz do spraw rynku wewnętrznego i komisarz do spraw innowacji

i młodzieży, stawiając sobie za cel zbudowanie prawdziwego partnerstwa, którego

fundamentem będzie otwarty, integracyjny i oparty na współpracy sposób działania.

Regularne spotkania grupy komisarzy oraz spotkania wiceprzewodniczącej wykonawczej

z komisarzami i kadrą kierowniczą wyższego szczebla odpowiadającymi za odnośne służby

Komisji (tzw. „jours fixes” i strategiczne „jours fixes”) ułatwią nam śledzenie postępów

i dopilnowanie, abyśmy wspólnie dążyli do osiągnięcia tych samych celów.

Z pomocą grup międzywydziałowych taki sam poziom partnerstwa i współpracy zostanie

zapewniony na poziomie technicznym, przy wykorzystaniu wiedzy fachowej i kreatywności

służb Komisji.

Rola polityki konkurencji w odniesieniu do przyszłej europejskiej strategii

przemysłowej

Polityka konkurencji jest fundamentem jednolitego rynku. Dzięki niej przedsiębiorstwa mogą

konkurować na jednolitym rynku na równych warunkach, w związku z czym konsumenci

w Europie płacą niższe ceny i mają dostęp do szerszej oferty produktów i usług

charakteryzujących się lepszą jakością i większą innowacyjnością. Uczciwa konkurencja jest

również głównym motorem konkurencyjności przedsiębiorstw, gdyż dzięki niej

przedsiębiorstwa mają motywację do innowacji i inwestycji, a tym samym pozostają

konkurencyjne w skali ogólnoświatowej. Reguły konkurencji nie stanowią przeszkody dla

rozwoju europejskich firm i ich sukcesu na rynkach światowych. Polityka konkurencji

i polityka przemysłowa idą zatem w parze.

Pierwszorzędne znaczenie ma aktualizacja przepisów dotyczących konkurencji, tak aby

uwzględniały zmiany zachodzące na rynku i rozwój technologii.

W rzeczy samej, w trakcie mojej obecnej kadencji rozpoczęłam już przegląd reguł

konkurencji, które mają zastosowanie do horyzontalnych porozumień kooperacyjnych

(rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych stosowanych do porozumień horyzontalnych

i wytyczne dotyczące oceny horyzontalnych porozumień kooperacyjnych) oraz do

porozumień wertykalnych (rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych stosowanych do

porozumień wertykalnych oraz wytyczne dotyczące oceny ograniczeń wertykalnych). Jeśli

chodzi o pomoc państwa, Komisja przeprowadza obecnie ocenę większości swoich

wytycznych, aby ustalić, czy są one wciąż odpowiednie do zakładanych celów (tzw. oceny

adekwatności). Wyniki przeprowadzonych ocen adekwatności posłużą za podstawę do

rozważenia ewentualnego przyszłego przeglądu przepisów.

Ogólniej rzecz ujmując, w trakcie mojej obecnej kadencji zapoczątkowałam proces

wspólnych rozważań na temat adekwatności unijnych reguł konkurencji w erze cyfrowej,

który zakończył się styczniową konferencją w Brukseli oraz w wyniku którego powstało

sprawozdanie trzech specjalnych doradców ds. cyfryzacji i konkurencji opublikowane

w kwietniu 2019 r. Zawiera ono szereg propozycji dotyczących sposobu, w jaki można

kształtować egzekwowanie reguł konkurencji podczas następnej kadencji.

11

Na przykład w odniesieniu konkretnie do kontroli połączeń specjalni doradcy zasugerowali,

że na razie jest zbyt wcześnie na zmianę unijnych progów powodujących obowiązek

zgłoszenia połączenia, aby rozwiązać problem przypadków tzw. zabójczego nabycia, przez

dodanie progów opartych na wartości transakcji. W związku z tym jestem przekonana, że

egzekwowanie przez nas przepisów dotyczących łączenia przedsiębiorstw musi obejmować

wszystkie połączenia, które mogą zaszkodzić transgranicznej konkurencji na jednolitym

rynku. Jednym z moich priorytetów będzie zatem zbadanie, czy obecne przepisy dotyczące

połączeń pozwalają nam w wystarczającym stopniu na wychwycenie wszystkich dużych

transakcji, które mogą przynieść takie skutki.

Podsumowując, moim nadrzędnym priorytetem pozostanie dbanie o to, aby reguły

konkurencji były nadal adekwatne do zakładanych celów, w szczególności w obszarze

gospodarki cyfrowej.

Jakość wniosków ustawodawczych, przejrzystość działalności lobbingowej, konsultacje

z zainteresowanymi stronami

Jestem głęboko przekonana, że szczegółowe konsultacje ze wszystkimi najważniejszymi

zainteresowanymi stronami, w tym między innymi MŚP, mają zasadnicze znaczenie dla

zapewnienia wysokiej jakości każdego wniosku ustawodawczego. Dotyczy to szczególnie

wniosków, które odnoszą się do bardzo złożonych kwestii, takich jak te dotyczące usług

cyfrowych i sztucznej inteligencji. Innymi słowy, w moim odczuciu jakość prawodawstwa

i konsultacje z zainteresowanymi stronami idą ze sobą w parze. Odpowiednie konsultacje

z zainteresowanymi stronami będą miały zatem kluczowe znaczenie przy opracowywaniu

treści każdego wniosku ustawodawczego, który przedstawię.

Jeśli chodzi o przejrzystość działalności lobbingowej, zgodnie z praktyką, którą stosowałam

w trakcie obecnej kadencji na stanowisku komisarza ds. konkurencji, będę nadal publikować

w prowadzonym przez Komisję rejestrze służącym przejrzystości informacje o wszelkich

spotkaniach niedotyczących spraw w toku, które ja lub moi pracownicy będziemy odbywać

z zainteresowanymi stronami.

Trzecie pytanie

Jak Pani i podległe Pani służby zamierzają zagwarantować ścisłą współpracę z komisją

ITRE? Czy zamierza Pani uczestniczyć regularnie w posiedzeniach komisji ITRE

w kontekście zorganizowanego dialogu? Jakie konkretne kroki podejmie Pani w celu

dopilnowania, by komisja ITRE była terminowo i z wyprzedzeniem informowana,

w taki sam sposób jak Rada i państwa członkowskie, o planowanych inicjatywach

ustawodawczych lub innych ważnych inicjatywach? W jaki sposób ułatwi Pani komisji

ITRE kontrolę nad procedurami ustawodawczymi i nieustawodawczymi, udzielając na

wczesnym etapie wszelkich niezbędnych informacji dotyczących przygotowania aktów

ustawodawczych, aktów delegowanych i aktów wykonawczych, a także ułatwi

monitorowanie ich wdrażania? W jaki sposób zamierza Pani dopilnować, aby komisja

ITRE była odpowiednio informowana o zawieranych umowach międzynarodowych

w dziedzinie podlegającej Pani kompetencjom i angażowana w prace nad nimi?

12

Współpraca z komisją ITRE

Europejska część naszej demokracji opiera się na wzajemnym zaufaniu i otwartości.

Warunkują one skuteczne sprawowanie demokratycznego nadzoru przez Parlament. Dlatego

zobowiązuję się do konstruktywnego i regularnego dialogu z Parlamentem Europejskim.

Zamierzam nawiązać bardzo bliskie kontakty robocze z Parlamentem Europejskim i jego

komisjami, w tym z Komisją Przemysłu, Transportu i Energii. Będę regularnie uczestniczyła

w posiedzeniach komisji oraz zadbam o stały i bezpośredni przepływ informacji. Jestem

gotowa prowadzić nieformalne rozmowy i odbywać spotkania dwustronne z posłami do

Parlamentu Europejskiego.

Ta ścisła współpraca jest dla mnie bardzo ważna. Jeśli moja kandydatura zostanie

zatwierdzona, jednym z moich najpilniejszych priorytetów będzie kierowanie, wraz

z wiceprzewodniczącym wykonawczym do spraw gospodarki, która służy ludziom, pracami

nad długoterminową strategią na rzecz przyszłości przemysłu europejskiego. Będę

potrzebować Państwa poparcia dla tej ważnej inicjatywy nowej Komisji. Mam również

nadzieję, że będę mogła skorzystać z cennego wkładu Parlamentu, jeśli chodzi o wszystkie

kwestie, które tutaj przedstawiłam.

Umowy międzynarodowe

W przypadku umów, za które będę odpowiadać, zobowiązuję się dopilnować, by Parlament

otrzymywał pełne informacje na wszystkich etapach negocjacji. Obejmuje to:

- udostępnianie Parlamentowi wszelkich projektów wytycznych negocjacyjnych dla

Rady;

- regularne przekazywanie Parlamentowi Europejskiemu informacji przed ważnymi

wydarzeniami i na kluczowych etapach negocjacji międzynarodowych;

- przekazywanie Parlamentowi Europejskiemu tekstu umów międzynarodowych na

zakończenie negocjacji, parafowanych przez głównych negocjatorów.

W przypadku informacji szczególnie chronionych lub niejawnych konieczne będzie jednak

wypracowanie szczegółowego trybu ich udostępniania z zachowaniem poufności, w tym

odpowiednich kroków, które należy podjąć w przypadku nieuzasadnionego ujawnienia

samych dokumentów lub ich treści, przy uwzględnieniu Porozumienia ramowego w sprawie

stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską.

Pytania Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów:

Pierwsze pytanie

W następstwie działań realizowanych w kontekście strategii jednolitego rynku

cyfrowego z 2015 r. jakie będą teraz najważniejsze działania strategiczne niezbędne do

ukończenia tworzenia jednolitego rynku cyfrowego dla konsumentów i przedsiębiorstw?

Jakie działania podejmie Pani w celu zapewnienia, aby istniejące i przyszłe inicjatywy

regulacyjne wspierały możliwości gospodarcze i innowacje cyfrowe, przy jednoczesnym

dopilnowaniu, aby wszyscy obywatele mogli czerpać korzyści z cyfryzacji? Jak

wyobraża sobie Pani współpracę z innymi komisarzami, tak aby zapewnić spójne

podejście do kształtowania polityki w celu przygotowania Europy na erę cyfrową?

13

Działania strategiczne służące ukończeniu tworzenia jednolitego rynku cyfrowego

Obecna Komisja stworzyła solidne podstawy dla Europy na miarę ery cyfrowej, przyjmując

środki w ramach strategii jednolitego rynku cyfrowego. Egzekwowanie tych przepisów będzie

miało w nadchodzących latach istotne znaczenie, tak aby stały się one rzeczywistością dla

obywateli i przedsiębiorstw. Rynki i technologie stale ewoluują. Musimy zadbać o to, by

Europa odgrywała wiodącą rolę w kształtowaniu cyfrowego świata przyszłości. Dzięki temu

będziemy również w stanie zagwarantować poszanowanie europejskich wartości, ochronę

konsumentów i prosperowanie przedsiębiorstw. Europie nie brakuje nowatorskich cyfrowych

koncepcji biznesowych, ale tylko nieliczne innowacyjne przedsiębiorstwa europejskie

rozwijają się na dużą skalę w Europie albo wywierają znaczący wpływ na te nowe rynki

światowe. Sztuczna inteligencja prawdopodobnie odegra zasadniczą rolę w tym rozwoju,

a nowo wybrana przewodnicząca powierzyła mi zadanie koordynowania prac nad

europejskim podejściem w tej dziedzinie. Sztuczna inteligencja szybko staje się jedną

z najważniejszych technologii XXI wieku. Nowe możliwości otwierają się we wszystkich

sektorach gospodarki, czy to w sektorze zdrowia, mobilności, przemysłu, finansów czy

rolnictwa. Jest to wielki potencjał dla przyszłej konkurencyjności Europy i wzrostu

gospodarczego. Aby na tym skorzystać, potrzebujemy skoordynowanych działań w całej

Europie, żeby zwiększać inwestycje i dostępność danych, wspierać talenty i budować

zaufanie.

Jestem przekonana, że jednolity rynek jest olbrzymim osiągnięciem. Swobodny przepływ

towarów, usług, osób i kapitału oferuje zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorstwom

bogactwo możliwości. Nie możemy już sobie pozwolić na zachowanie rozróżnienia między

rynkami tradycyjnymi a sektorem cyfrowym. Wręcz przeciwnie, musimy wykorzystać

wszelkie dostępne narzędzia, aby wprowadzić naszą gospodarkę i społeczeństwo w XXI

wiek. Jednym z priorytetów w tym kontekście będzie nowy akt prawny o usługach

cyfrowych, którego celem będzie modernizacja naszych przepisów dotyczących

internetowych platform, usług i produktów. UE powinna poza tym zadbać o to, aby

transformacja cyfrowa sprzyjała włączeniu społecznemu i była korzystna dla wszystkich.

Musimy w całej UE zdwoić wysiłki, aby zapewnić odpowiednią infrastrukturę łączności

cyfrowej cechującą się wysoką jakością. Musimy również przeciwdziałać wszelkim

potencjalnym zakłóceniom na rynku pracy. Inwestycje w umiejętności, zwłaszcza

umiejętności cyfrowe, będą miały kapitalne znaczenie dla rozwiązania problemu

pogłębiającego się niedoboru kwalifikacji w społeczeństwie. Cyfryzacja niezmiernie zwiększa

zapotrzebowanie na rynku pracy na specjalistów w dziedzinie ICT. To jednak nie wystarczy –

będziemy musieli również podnieść poziom umiejętności podstawowych wśród osób

aktywnych zawodowo i w całym społeczeństwie. Umiejętności cyfrowe muszą stać się

podstawą dla wszystkich.

Współpraca z innymi komisarzami w celu zapewnienia spójnej polityki cyfrowej

Jako nominowana wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej

będę kierowała pracami grupy komisarzy zajmujących się realizacją tego priorytetu i dbała

o pełne uwzględnienie wszystkich aspektów tego obszaru polityki. Aby wprowadzić w życie

kluczowe inicjatywy określone w wytycznych politycznych, będę ściśle współpracowała

zwłaszcza z komisarz do spraw rynku wewnętrznego i komisarz do spraw innowacji

i młodzieży, stawiając sobie za cel zbudowanie prawdziwego partnerstwa, którego

fundamentem będzie otwarty, integracyjny i oparty na współpracy sposób działania.

Regularne spotkania grupy komisarzy i „jours fixes” ułatwią nam śledzenie postępów

i dopilnowanie, abyśmy wspólnie dążyli do osiągnięcia tych samych celów.

14

Z pomocą grup międzywydziałowych taki sam poziom partnerstwa i współpracy zostanie

zapewniony na poziomie technicznym, przy wykorzystaniu talentów, wiedzy fachowej

i kreatywności odpowiednich służb Komisji.

Drugie pytanie

Rewolucja cyfrowa zmieniła sposób, w jaki prowadzimy działalność gospodarczą,

handlujemy towarami i usługami lub kontaktujemy się w obrębie społeczeństwa, co

niesie ze sobą nowe wyzwania dla decydentów politycznych. Podczas ostatniej kadencji

podjęto wiele działań w celu urzeczywistnienia jednolitego rynku cyfrowego, ale nadal

istnieje wiele luk, którymi należy się zająć. W tym kontekście usługi cyfrowe mają

zasadnicze znaczenie dla dobrobytu i konkurencyjności europejskich usługodawców,

a także dla dobrobytu konsumentów. Nowo wybrana przewodnicząca Komisji Ursula

von der Leyen zapowiedziała nowy akt prawny o usługach cyfrowych, który mógłby

stanowić dodatkowy krok w kierunku konsolidacji jednolitego rynku cyfrowego. Jakie,

Pani zdaniem, przepisy (spośród tych obowiązujących) mają podstawowe znaczenie dla

jednolitego rynku cyfrowego? Czy zaproponuje Pani utrzymanie i egzekwowanie

ochrony praw podstawowych i swobód jednolitego rynku na jednolitym rynku

cyfrowym? Czy zaproponuje Pani zapewnienie sprawiedliwości i przejrzystości,

stworzenie równych warunków działania dla wszystkich przedsiębiorstw cyfrowych oraz

ochronę konsumentów, a także zapewnienie odpowiedzialności? Czy ten nowy akt

prawny obejmie przegląd dyrektywy o handlu elektronicznym, w szczególności

w dziedzinie odpowiedzialności pośredników?

Transformacja cyfrowa i przemysłowa gospodarki UE będzie wymagała znacznych inwestycji

publicznych i prywatnych w badania naukowe i innowacje, nowoczesną i bezpieczną

infrastrukturę oraz wdrażanie nowych technologii. Wiele unijnych programów finansowania

przewidzianych w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych, takich jak „Horyzont

Europa”, „Cyfrowa Europa” i InvestEU, będzie wspierać zwiększenie inwestycji w obszarach

strategicznych takich jak badania, cyfryzacja i przejście na gospodarkę neutralną dla klimatu.

Będę współpracować z komisarzami odpowiedzialnymi za te programy, aby pomóc w jak

najszybszym zakończeniu negocjacji w tej sprawie w Parlamencie Europejskim i Radzie.

Usługi cyfrowe są obecne we wszystkich gałęziach gospodarki i są dziś coraz bardziej

typowym elementem życia codziennego Europejczyków. Akt prawny o usługach cyfrowych

będzie miał na celu zagwarantowanie, że platformy cyfrowe i oferowane przez nie usługi

będą służyć obywatelom, a nie na odwrót, oraz że silny ekosystem podmiotów cyfrowych,

w tym tych z Europy, będzie mógł rozwijać się i prosperować we wszystkich sektorach

gospodarki. Aby możliwe było osiągnięcie tych ambitnych celów, każda inicjatywa

ustawodawcza dotycząca tego sektora – w tym również akt prawny o usługach cyfrowych –

będzie musiała poruszać złożone kwestie. Obejmują one między innymi aktualizację

przepisów dotyczących odpowiedzialności i bezpieczeństwa w odniesieniu do platform, usług

i produktów cyfrowych, traktowanie osób pracujących za pośrednictwem platform

internetowych, a także rolę niektórych platform w dopuszczaniu użytkowników

i przedsiębiorstw do wielu kluczowych sektorów gospodarki cyfrowej.

Zważywszy na złożoność omawianych kwestii, niezbędne byłoby przeprowadzenie szeroko

zakrojonych, szczegółowych konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami. Wszelkie

inicjatywy ustawodawcze w tej dziedzinie będą zatem bazować na solidnej analizie opartej na

dowodach oraz na pluralistycznym dialogu zainteresowanych stron. Uważnie przyjrzymy się

ich skutkom we wszystkich obszarach i zadbamy o to, by nowe przepisy były ukierunkowane,

15

proporcjonalne i łatwe do przestrzegania oraz by nie pociągały za sobą niepotrzebnej

biurokracji.

Trzecie pytanie

Postępy w sferze cyfrowej stwarzają możliwości gospodarcze, ale również stanowią

wyzwanie pod względem ochrony konsumentów. W kontekście nowych ram

regulacyjnych w zakresie sztucznej inteligencji dotyczących towarów i usług opartych

na sztucznej inteligencji jakie działania podejmie Pani, aby wesprzeć konkurencyjność

przedsiębiorstw europejskich na świecie oraz zwiększyć przejrzystość regulacyjną dla

tych przedsiębiorstw i organów nadzorczych, a jednocześnie zapewnić wysoki poziom

ochrony konsumentów i dopilnować w szczególności, by algorytmy wykorzystywane

w uczeniu się maszyn były przejrzyste i możliwe do wyjaśnienia, wykorzystywały dane

wysokiej jakości i nie narażały konsumentów na dyskryminację lub nieuczciwe praktyki

handlowe?

Sztuczna inteligencja może nam służyć w wielu sektorach gospodarki, takich jak ochrona

zdrowia, transport czy edukacja, gdyż umożliwia szeroko zakrojoną automatyzację decyzji

i procesów, której potencjał pod względem podniesienia jakości, efektywności i wydajności

we wszystkich sektorach gospodarki jest ogromny. Sztuczna inteligencja wpłynie na wiele

aspektów naszego życia, począwszy od samochodów bezzałogowych po usprawnienie

procedur medycznych. Jednocześnie technologia ta, oparta na samouczących

i samoulepszających się algorytmach, może budzić wiele wątpliwości o charakterze

politycznym, na przykład pod względem odpowiedzialności i akceptacji społecznej. W tym

kontekście nowo wybrana przewodnicząca powierzyła mi zadanie koordynacji prac nad

europejskim podejściem do problematyki sztucznej inteligencji, w tym jej skutków

w wymiarze ludzkim i etycznym. Wysiłki te zostaną uwzględnione w szerszym kontekście

prac nad polityką przemysłową i suwerennością technologiczną, ponieważ musimy zadbać o

to, aby obywatele i przedsiębiorstwa w Europie mogli czerpać korzyści z tej technologii oraz

kształtować jej rozwój. Nasze działania będą opierać się także na dotychczasowych

osiągnięciach politycznych, w tym zwłaszcza na wytycznych w sprawie etyki przyjętych

w czerwcu 2019 r., które są obecnie wdrażane przez wiele zainteresowanych stron w ramach

projektu pilotażowego.

W pierwszych 100 dniach nowej kadencji Komisja zamierza zatem przedstawić propozycje

dotyczące rozwoju europejskiego podejścia w dziedzinie sztucznej inteligencji.

Naszym celem jest zapewnianie i propagowanie rozwoju zastosowań sztucznej inteligencji

i konkretnego wykorzystania tej technologii, a także zadbanie o to, by jej wprowadzanie

w produktach i usługach odbywało się z pełnym poszanowaniem praw podstawowych oraz by

na całym jednolitym rynku działała ona w sposób godny zaufania (tj. zgodny z prawem,

etyczny i solidny). Podejście to musi zapewniać jasność regulacyjną, zwiększać zaufanie,

a także zachęcać do inwestowania w europejski przemysł. Powinno korzystnie wpływać na

rozwój i wykorzystanie sztucznej inteligencji w UE, a jednocześnie chronić potencjał

innowacyjny Europy. W ramach naszego podejścia do ogólnych ram dotyczących sztucznej

inteligencji przeprowadzimy też przegląd obowiązujących przepisów w zakresie

bezpieczeństwa i odpowiedzialności mających zastosowanie do produktów i usług. Pozwoli to

w szczególności zapewnić konsumentom ten sam poziom ochrony niezależnie od tego, czy

używają produktów tradycyjnych czy też inteligentnych produktów opartych na technologiach

16

cyfrowych (takich jak inteligentna lodówka, inteligentny zegarek, wirtualny asystent

sterowany za pomocą komend głosowych).

Z uwagi na złożoność omawianych kwestii konieczne byłoby przeprowadzenie szeroko

zakrojonych, szczegółowych konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, również

tymi, które uczestniczyły w pilotażowym projekcie dotyczącym wdrożenia wytycznych

w zakresie etyki opracowanych przez grupę ekspertów wysokiego szczebla. Uważnie

przyjrzymy się ich skutkom we wszystkich obszarach i zadbamy o to, by nowe przepisy były

ukierunkowane, proporcjonalne i łatwe do przestrzegania oraz by nie pociągały za sobą

niepotrzebnej biurokracji.

Pytania Komisji Gospodarczej i Monetarnej:

Pierwsze pytanie

W jaki sposób zamierza Pani zapewnić wyraźne rozdzielenie dwóch kluczowych

elementów Pani zakresu odpowiedzialności, tj. konkurencji i cyfryzacji? W jaki sposób

zamierza Pani radzić sobie z ewentualną koniecznością znalezienia kompromisów

między obszarem konkurencji a kształtowaniem strategii cyfrowej, tak aby docelowo

dostosować unijne zasady konkurencji do uwarunkowań ery cyfrowej? Czy w związku

z ostatnimi wydarzeniami planuje Pani zaktualizować pojęcie „rynku właściwego”,

które jest konieczne przy ocenie istnienia istotnych pozycji dominujących?

Wyraźne rozdzielenie poszczególnych elementów zakresu odpowiedzialności

Wiarygodność egzekwowania unijnego prawa konkurencji opiera się na niezależnym

i bezstronnym rozpatrywaniu poszczególnych spraw, przy pełnym poszanowaniu

integralności i poufności dochodzeń.

Dlatego też proces decyzyjny Komisji dla poszczególnych spraw obejmuje szereg

wewnętrznych mechanizmów kontroli i równowagi, w tym udział niezależnego głównego

ekonomisty i Służby Prawnej, a także kolegialność procesu decyzyjnego Komisji. Mają one

na celu zapewnienie niezależności i bezstronności procesu decyzyjnego Komisji. Nie

powinniśmy zapominać też o roli europejskich sądów, których zadaniem jest zapewnianie

zgodności z prawem – pod względem treści i procedur – decyzji przyjmowanych przez

Komisję w dziedzinie prawa konkurencji.

Jak już wielokrotnie powtarzałam, niezależność prowadzonych przez nas spraw nie podlega

negocjacjom.

Zgodnie z przysięgą, którą złożyłam, kiedy w 2014 r. objęłam urząd, będę nadal egzekwowała

prawo, nie ulegając naciskom ani nie stosując taryfy ulgowej, oraz pozostanę wierna zasadom

sprawiedliwości, dobrej administracji, przejrzystości i sprawiedliwości proceduralnej.

Ewentualna konieczność znalezienia kompromisów między poszczególnymi elementami

zakresu odpowiedzialności

Polityka konkurencji wpisuje się w ogólne cele Komisji i powinna pomagać w ich osiąganiu.

Reguły konkurencji i egzekwowanie prawa nie rozwiążą wszystkich problemów związanych

z transformacją cyfrową. Wprowadzanie uregulowań i egzekwowanie prawa konkurencji

17

muszą iść ze sobą w parze, wzajemnie się uzupełniając i umacniając. W przeszłości

egzekwowanie prawa konkurencji skutkowało inicjatywami regulacyjnymi w wielu

dziedzinach lub było uzupełnieniem dla takich inicjatyw, istotne jest zatem, aby wnioski

ustawodawcze były oparte na należycie prowadzonej polityce konkurencji. Każde z tych

narzędzi ma jednak do odegrania własną rolę. Jeśli wykryte zostały problemy systemowe

utrudniające funkcjonowanie naszych rynków lub jeśli źródłem problemu nie jest

niedomagająca konkurencja, uregulowania są lepszym rozwiązaniem.

Z tego powodu według mnie nie będzie konieczne poszukiwanie kompromisów między

oboma elementami mojej teki, gdyż łączy je efekt synergii – przy pracy nad inicjatywami

regulacyjnymi w dziedzinie technologii cyfrowych będę mogła wykorzystać doświadczenia

i ogólną wiedzę na temat rynku zdobyte na stanowisku komisarza do spraw konkurencji.

Unijne zasady konkurencji dostosowane do ery cyfrowej

Na całym świecie toczone są dyskusje na temat konkurencji w gospodarce cyfrowej.

Kiedy nowo wybrana przewodnicząca zwróciła się do mnie w piśmie określającym moje

zadania o wzięcie odpowiedzialności za dostosowanie Europy do ery cyfrowej, a także

o kontynuowanie pracy w obszarze konkurencji, podkreśliła, że nasze działania muszą się

skupiać na usprawnianiu funkcjonowania rynków z myślą o społeczeństwie, konsumentach

i przedsiębiorstwach. Podkreśliła również, że musimy wspierać przemysł w dostosowaniu się

do globalizacji i transformacji spowodowanej globalizacją, cyfryzacją i przejściem na

zrównoważoną gospodarkę neutralną dla klimatu.

Podczas mojej kadencji na stanowisku komisarza ds. konkurencji wiele się nauczyłam, jeśli

chodzi o to, co możemy zrobić z regułami konkurencji i czego nie możemy zrobić. Zdając

sobie sprawę, że cyfryzacja niesie ze sobą szczególne wyzwania dla naszej gospodarki

i naszego społeczeństwa, zwróciłam się do ekspertów w tej dziedzinie – trzech niezależnych

doradców specjalnych – o doradzenie Komisji w kwestii tego, co jest konieczne do

egzekwowania reguł konkurencji w erze cyfrowej. Sporządzili oni sprawozdanie, które

zostało opublikowane w kwietniu 2019 r. Zawiera ono szereg propozycji dotyczących

sposobu, w jaki można kształtować egzekwowanie reguł konkurencji podczas następnej

kadencji.

Zobowiązuję się do pracy z różnymi służbami Komisji, aby dostosować Europę do ery

cyfrowej. Przeanalizuję również praktyczne aspekty egzekwowania przez nas przepisów,

w tym takie jak definicja rynku, oraz dokonam oceny i przeglądu naszych przepisów, aby

zagwarantować, że dzięki naszej polityce konkurencji i regułom konkurencji rynki utrzymają

swoją efektywność, co wesprze silną pozycję europejskiego przemysłu na kontynencie i na

świecie. Działając wspólnie z moimi współpracownikami z całej Komisji i czerpiąc ze

swojego doświadczenia w egzekwowaniu przepisów dotyczących konkurencji, pomogę

Komisji Europejskiej utrzymać wiodącą rolę pod względem uregulowań dotyczących rynków

cyfrowych i technologicznych oraz egzekwowania przepisów w tym obszarze.

Drugie pytanie

Czy może Pani określić swoje priorytety, jeżeli chodzi o plan dotyczący podatku

cyfrowego, przede wszystkim w świetle trwającej obecnie międzynarodowej reformy

podatkowej prowadzonej przez grupę G-20? W szczególności czy zamierza Pani

wprowadzić w życie plan sprawiedliwego europejskiego podatku cyfrowego bez względu

18

na wynik trwających negocjacji? Czy zaktualizuje Pani zasady i wytyczne dotyczące

pomocy państwa, aby uwzględnić istniejące i nowe praktyki agresywnego planowania

podatkowego oraz aby w większym stopniu dostosować te zasady i wytyczne do

zobowiązań paryskich?

Opodatkowanie działalności cyfrowej

Uważam, że powinniśmy kształtować transformację cyfrową zgodnie z potrzebami

europejskiej gospodarki i naszego społeczeństwa. Ważne jest, aby wszystkie

przedsiębiorstwa, duże i małe, tradycyjne i cyfrowe, miały sprawiedliwy udział

w obciążeniach podatkowych. W tym celu potrzebujemy sprawiedliwego międzynarodowego

prawa podatkowego.

Obecne międzynarodowe ramy opodatkowania osób prawnych nie nadążają za realiami

współczesnej gospodarki. Ramy te są zbyt złożone i nie gwarantują, że zyski są

opodatkowane tam, gdzie są generowane. Analiza wykazała również, że przedsiębiorstwa

cyfrowe są objęte stawką podatkową, która wynosi średnio zaledwie 9 proc., podczas gdy dla

tradycyjnych przedsiębiorstw jest to 23 proc. Zakłóca to konkurencję między

przedsiębiorstwami tradycyjnymi i cyfrowymi oraz poddaje w wątpliwość stabilność podstaw

opodatkowania państw członkowskich oraz sprawiedliwość systemów podatkowych.

W związku z tym powinniśmy nadal kierować międzynarodowymi działaniami na rzecz

wypracowania uzgodnionego podejścia do opodatkowania działalności cyfrowej na szczeblu

grupy G-20 i Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Przedstawiony przez Komisję

w marcu 2018 r. wniosek w sprawie opodatkowania działalności cyfrowej przyczynił się już

do przyśpieszenia dalszych postępów na szczeblu międzynarodowym. Globalne rozwiązanie,

które jest naszym celem, musi umożliwić skuteczne opodatkowanie gospodarki cyfrowej.

Powinno być również proste do zarządzania, gwarantować pewność prawa

przedsiębiorstwom, być zgodne z zasadami jednolitego rynku, a także przynosić korzyści UE

i jej państwom członkowskim.

Nadchodzące miesiące będą kluczowe dla poczynienia postępów. Jeśli zostanie osiągnięte

skuteczne ogólnoświatowe porozumienie, konieczne będzie jego skoordynowane wdrożenie

w UE po to, by zmniejszyć koszty przestrzegania przepisów i zagwarantować

przedsiębiorstwom większą pewność podatkową. Jeżeli do końca 2020 r. nie uda się osiągnąć

skutecznego porozumienia, UE powinna być gotowa do podjęcia działań na własną rękę.

Będziemy potrzebować rozwiązania na szczeblu unijnym, które będzie odpowiedzią na

wyzwania gospodarki cyfrowej, przyniesie korzyści UE i umożliwi nam osiągnięcie

porozumienia między państwami członkowskimi. Kwestia ta staje się coraz pilniejsza,

zwłaszcza mając na względzie ochronę jednolitego rynku, gdyż kilka państw członkowskich

podejmuje już działania w celu sprostania tym wyzwaniom.

Zasady i wytyczne dotyczące pomocy państwa

Jeżeli chodzi o agresywne planowanie podatkowe, wydajemy wytyczne w tej sprawie na

różne sposoby i będę nadal o to dbała. W wyniku prowadzonych przez siebie spraw Komisja

przyjęła osiem decyzji wyjaśniających szczegółowo praktyki agresywnego planowania

podatkowego oraz powody, dla których zostały one uznane lub nie zostały uznane za pomoc

państwa niezgodną z prawem. W 2016 r. Komisja wydała wytyczne dla państw

członkowskich i przedsiębiorstw, w których opisano, w jaki sposób praktyki planowania

19

podatkowego mogą naruszać unijne zasady pomocy państwa. Wytyczne te zostały zawarte

w zawiadomieniu w sprawie pojęcia pomocy państwa oraz w dokumencie roboczym

w sprawie pomocy państwa i interpretacji indywidualnej prawa podatkowego. W oparciu o te

wytyczne część państw członkowskich podęła działania mające na celu zmianę krajowych

ram prawnych lub praktyk stosowanych w odniesieniu do interpretacji indywidualnych prawa

podatkowego, aby uniknąć przyznawania pomocy państwa niezgodnej z prawem.

W chwili obecnej toczy się szereg formalnych dochodzeń, a niektóre z naszych decyzji bada

Sąd. Wyroki wydane do tej pory przez Sąd potwierdziły, że o ile państwa członkowskie mają

wyłączną kompetencję w zakresie określania przepisów dotyczących podatków

bezpośrednich, muszą przy tym zachować zgodność z przepisami prawa unijnego, w tym

zasadami pomocy państwa. Co więcej, w wyrokach potwierdzono również zasadność

podejścia Komisji do selektywności i do oceny, czy na podstawie unijnych zasad pomocy

państwa transakcje między spółkami należącymi do grupy kapitałowej prowadzą do

powstania korzyści w oparciu o tzw. zasadę ceny rynkowej. Jednocześnie jednak każdy

przypadek ma swoją własną specyfikę.

Oznacza to, że najpierw musimy mieć większą praktykę, zanim będziemy mogli przełożyć

zdobyte doświadczenie na bardziej formalne środki. W międzyczasie jednym z moich

priorytetów pozostanie przyjrzenie się w kontekście unijnych zasad pomocy państwa

działaniom agresywnego planowania podatkowego po to, by ocenić, czy prowadzą one do

pomocy państwa niezgodnej z prawem.

Wspólnie z innymi komisarzami zajmę się ważnymi wyzwaniami związanymi

z transformacją klimatyczną. Obecne zasady pomocy państwa, zwłaszcza wytyczne

w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią, oraz

odpowiednie części ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych, dają już

państwom członkowskim wiele możliwości wspierania działań na rzecz ochrony środowiska

i ograniczenia emisji dwutlenku węgla zgodnie z porozumieniem paryskim. Zgodnie

z zapowiedzią z początku 2019 r. Komisja rozpoczęła ocenę adekwatności, w ramach której

analizie poddajemy większość naszych wytycznych, aby ocenić, czy są one nadal adekwatne

do zakładanych celów. Wyniki przeprowadzonych ocen adekwatności posłużą za podstawę do

rozważenia ewentualnego przyszłego przeglądu przepisów. Wszelkie ewentualne zmiany

odpowiednich zasad pomocy państwa uwzględniałyby oczywiście kontekst ambicji

w obszarze polityki klimatycznej wyrażonych w przyszłym komunikacie Komisji w sprawie

zielonego ładu.

Trzecie pytanie

Polityka konkurencji musi przynosić korzyści konsumentom, a zatem gwarantować, że

koszty kar za naruszenia nie będą ostatecznie ponoszone przez obywateli. Czy zamiast

jedynie grzywien nie należałoby stosować strukturalnych środków zaradczych, takich

jak np. zbycie, przeniesienie rzeczowych aktywów trwałych oraz aktywów

niematerialnych i prawnych lub transfery know-how?

Grzywny pełnią ważną funkcję odstraszającą, zniechęcając przedsiębiorstwa do naruszania

reguł konkurencji. Nie są jednak jedynym narzędziem, którym się posługujemy, aby zaradzić

problemom w zakresie konkurencji. Mamy prawo do nakładania środków zaradczych

o charakterze zarówno behawioralnym, jak i strukturalnym, które są niezbędne do tego, aby

skutecznie położyć kres naruszeniom prawa ochrony konkurencji lub wydać zgodę na

połączenie. Środki zaradcze o charakterze strukturalnym mogą zostać nałożone w sprawach

20

dotyczących ochrony konkurencji, jeżeli są one konieczne, aby zapobiec długotrwałemu lub

powtarzającemu się naruszeniu wynikającemu ze struktury przedsiębiorstwa. Mimo że

dotychczas nie korzystaliśmy z tego prawa w sprawach dotyczących zakazu stosowania

praktyk monopolistycznych, mamy duże doświadczenie w zakresie spraw antymonopolowych

dotyczących zobowiązań i procedur dotyczących łączenia się przedsiębiorstw. Obejmuje to

w szczególności środki zaradcze obejmujące przejęcia zakładu, ale również transfery

technologii czy też obowiązki w zakresie zapewnienia interoperacyjności produktów lub

usług. Nasze doświadczenie w tym obszarze byłoby z pewnością przydatne i niezastąpione

podczas opracowywania odpowiednich środków zaradczych w obszarze przeciwdziałania

praktykom ograniczającym konkurencję i nadużywaniu pozycji dominującej.

Chciałabym również przypomnieć o ważnym niedawnym dokonaniu w polityce konkurencji,

jakim jest wdrożenie w 2018 r. przez wszystkie państwa członkowskie dyrektywy w sprawie

roszczeń odszkodowawczych. Dyrektywa ta usunęła przeszkody utrudniające ofiarom

antykonkurencyjnych zachowań przedsiębiorstw dochodzenie odszkodowania z tytułu strat.