Upload
tobias-bosman
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
plan.beplan.be
Armoede, vergrijzing en economische context: basiscijfers
1
Uiteenzetting: Michel EnglertAdviseur bij het Plan
Auteurs: Greet De Vil, Michel Englert, Jean-Maurice Frère
Uiteenzetting op de conferentie «Armoede en verouderen», georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting,
Brussel, 27 april 2010
plan.beplan.be
Overzicht van de uiteenzetting
1. Relatief en multidimensioneel karakter van armoede.
2. Armoederisico in België: enkele basiscijfers.
3. Armoederisicograad, ongelijkheden op vlak van inkomen en
levensstandaard: België in perspectief geplaatst.
4. Levensstandaard en herverdeling: welk verband?
2
plan.beplan.be
1. Relatief en multidimensioneel karakter van armoede
Belgische context
Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen.
(Vranken, et. Al. (2007) Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting 2007, Leuven: Acco).
→ Zie Nationaal Actieplan Sociale Inclusie 2006-2008, POD Maatschappelijke Integratie.
→ Zie Strategisch Rapport inzake Sociale Bescherming en Sociale inclusie 2006-2008 en 2008-2010
3
→Multidimensioneel karakter→Relatief karakter→Blijvend karakter
plan.beplan.be
Europese context
Poor: “individuals or families whose resources are so small as to exclude them from the minimal acceptable way of life of the member state in which they live”
(Council of Ministers in 1975)
“Poverty defined in relation to the general level of prosperity in a country …at a given point of time”
(European Union’s Open Method of Coordination on Social Protection and Social Inclusion)
4
→ Relativity of poverty: spatial and temporal dimension
1. Relatief en multidimensioneel karakter van armoede
plan.beplan.be
1. Relatief en multidimensioneel karakter van armoede
5
plan.beplan.be
Inkomensdimensie:
- armoederisicograad = percentage van de bevolking van wie het equivalent beschikbaar inkomen lager is dan de armoederisicodrempel, die gelijk is aan 60% van het mediaan equivalent beschikbaar inkomen van de bevolking.
- intensiteit armoederisico = relatieve mediane armoederisicokloof = verschil tussen het mediaan equivalent beschikbaar inkomen van de bevolking met een armoederisico en de armoederisicodrempel, in % van de armoederisicodrempel.
- mate van ongelijkheid in de inkomensverdeling (equivalent inkomen) gemeten met behulp van de Gini-coëfficiënt
1. Relatief en multidimensioneel karakter van armoede
6
plan.beplan.be
2. Armoederisico in België: enkele basiscijfers.
Armoede volgens het inkomen in BelgiëDrempels armoederisico in België
Bron Criterium Inkomensjaar Drempel
Eurostat EU-SILC 2008 60% van het MEI(1) 2007 10788 euro van 2007
FPB (op basis van EU-SILC 2008) 60% van het MEI(1) 2009 11479 euro(3) van 2009
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Belgische wetgeving Leefloon 2009 8638 euro(2) van 2009
Belgische wetgeving Inkomensgarantie voor ouderen 2009 10680 euro(2) van 2009
(1)(Beschikbaar) mediaan equivalent inkomen(2) Jaargemiddelde – voor alleenstaande(3) Schatting
7
plan.beplan.be
2. Armoederisico in België: enkele basiscijfers.
Inkomensarmoede in België
Armoederisicograad in België
Bron Criterium Inkomensjaar Graad armoederisico
Eurostat EU-SILC 2008 EI(1) <10788 euro van 2007 2007 15% (totale bevolking)
EI(1) <10788 euro van 2007 2007 21% (bevolking van 65 jaar en meer)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Administratieve gegevens Begunstigden Leefloon 2009 1,3% (bevolking van 18 tot 64 jaar)
Administratieve gegevens Begunstigden IGO 2009 5,4% (bevolking van 65 jaar en meer)
Intensiteit armoede in België
Bron Criterium Inkomensjaar Intensiteit
Eurostat EU-SILC 2008 Relatieve mediane armoederisicokloof 2007 17%
8
(1) (Beschikbaar) equivalent inkomen
plan.beplan.be
2. Armoederisico in België: enkele basiscijfers.
Inkomensverdeling en armoederisicodrempel (België,2007)
Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (op basis van EU-SILC 2008)
9
plan.beplan.be
2. Armoederisico in België: enkele basiscijfers.
Inkomensverdeling van gepensioneerden en armoederisicodrempel
(België,2007)
10
Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (op basis van EU-SILC 2008)
plan.beplan.be
Inkomensdimensie van armoede in de EU
11
Armoederisicopercentage (totale bevolking – inkomensjaar 2007)
Bron: Eurostat, EU-SILC 2008
3. Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard: België in perspectief geplaatst
plan.beplan.be12
Inkomensdimensie van armoede in de EU
Armoederisicopercentage (bevolking 65 jaar en meer - inkomensjaar 2007)
3. Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard: België in perspectief geplaatst
plan.beplan.be13
Inkomensverdeling in de EU (ongelijkheidsgraad)
Gini-coëfficiënt (inkomensjaar 2007)
3. Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard: België in perspectief geplaatst
plan.beplan.be14
Gemiddelde levensstandaard in de EU
BBP in euro per inwoner - 2007
3. Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard: België in perspectief geplaatst
plan.beplan.be
Armoederisicopercentage
Totale bevolking Bevolking 65 jaar en +
Gini BBP per inwoner
Tsjechische Rep. 1 3 4 18
Nederland 2 4 14 4
Slovakije 3 5 2 20
Denemarken 4 11 5 2
Hongarije 5 1 6 21
Slovenië 7 15 1 15
Zweden 8 10 3 3
Luxemburg 10 2 13 *
België 12 12 10 8
VK 21 23 23 6
15
Ranking in de EU (volgens toenemende armoederisicograad, toenemende ongelijkheid en dalend bbp per inwoner – inkomen 2007)
Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard
3. Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard: België in perspectief geplaatst
plan.beplan.be
Evolutie armoederisico in België
Bron: 1994-2000: ECHP 1995-2001 (European Community Household Panel); 2002-2007: EU-SILC 2003-2008
16
3. Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard: België in perspectief geplaatst
plan.beplan.be
Evolutie armoederisico in België
Bron: 1994-2000: ECHP 1995-2001 (European Community Household Panel); 2002- 2007: EU-SILC 2003-2008
17
3. Armoederisicograad, inkomensongelijkheid en levensstandaard: België in perspectief geplaatst
plan.beplan.be
4. Levensstandaard en herverdeling: het verband?
Het argument van de «grootte van de taart», een verstandig argument? Als de «taart» toeneemt met de productiviteit en het loon per hoofd:
Situatie 1 Situatie 2: dubbele productiviteit Situatie 2: idem, logica van “hoorn des overvloeds”
18
Beschikbaar inkomen
Bruto inkomen (mediaan)
Verplichte inhoudingen
Dubbel bruto inkomen (mediaan)
Verplichte inhoudingen
Beschikbaar inkomen
Dubbel bruto inkomen (mediaan)
Verplichte inhoudingen
Beschikbaar inkomen
Armoededrempel Armoededrempel
plan.beplan.be
4. Levensstandaard en herverdeling: welk verband?
19
Evolutie graad verplichte inhoudingenTotal Tax Revenue 1995-2006, in % of GDP (GDP weighted averages)
Bron: European Commission – Taxation and customs union (2008), “Taxation trends in the European Union” - Edition 2008, p. 5.
plan.beplan.be
4. Levensstandaard en herverdeling: welk verband?
20
Evolutie van de maximale marginale belastingsvoet (PB)
Development of top personal income tax rate 1995-2008, in % (arithmetic averages)
Bron: European Commission – Taxation and customs union (2009), “Taxation trends in the European Union” - Edition 2009, p. 9.
plan.beplan.be
4. Levensstandaard en herverdeling: welk verband?
21
Het argument van de «grootte van de taart», een verstandig argument?Als de «taart» groeit volgens de werkgelegenheidsgraad:
Situatie 1: Bruto inkomen (mediaan)
Situatie 2: Hogere werkgelegenheidsgraad
Bruto inkomen (mediaan)
Uitkeringstrekkers
Uitkeringstrekkers
plan.beplan.be
4. Levensstandaard en herverdeling: welk verband?
Motor van de toenemende levensstandaard op lange termijn: productiviteit, niet werkgelegenheidsgraad.
Ranking in de EU (volgens stijgende armoederisicograad en dalende werkgelegenheidsgraad).
22
Armoederisicograad
Totale bevolking
Werkgelegenheidsgraad
Tsjechische Rep. 1 14
Nederland 2 2
Slovakije 3 22
Denemarken 4 1
Hongarije 5 25
Slovenië 7 13
Zweden 8 3
Luxemburg 10 18
België 12 19
VK 21 4
plan.beplan.be23
Dank u