PŁEĆ MÓZGU

PŁEĆ GENETYCZNA

Płeć genetyczną warunkują chromosomy, które są segregowane podczas zapłodnienia. Plemnik niesie kopię materiału pochodzącą od ojca, komórka jajowa – porcje genów od matki. W wyniku ich połączenia, dziecko otrzymuje po połowie cech od każdego z rodziców. Wśród 23 par chromosomów człowieka występują tzw. chromosomy płci X i Y.

Genetyczne kobiety posiadają dwa chromosomy X (XX), dlatego swojemu potomstwu zawsze przekazują X. Mężczyźni posiadają jeden chromosom X i jeden Y (XY), a przy zapłodnieniu niesiony jest albo X albo Y. To materiał genetyczny plemnika decyduje czy urodzi się syn czy córka.

Na bazie posiadanych genów wykształcają się wszystkie cechy organizmu, w tym pierwszorzędowe cechy płciowe (jajniki/ jadra), drugorzędowe cechy płciowe (srom, pochwa, jajowody / najądrza, nasieniowody, prącie), a następnie w trakcie dojrzewania pozostałe cechy zwiana z owłosieniem, głosem itp.

Na wczesnych etapach rozwoju odpowiedniemu kształtowaniu podlega także mózg. Około 6-7 tygodnia po zapłodnieniu następuje wprowadzanie odpowiednich połączeń nerwowych pomiędzy półkolami mózgu oraz przekształcanie pewnych struktur mózgu w zależności od genetycznej płci. „Bazą” jest mózg żeński. On występuje naturalnie na wstępnym etapie rozwoju płodu. Jeżeli w łonie matki rozwija się dziewczynka, jej mózg pozostanie bez większych zmian do końca rozwoju, natomiast mózg chłopca musi się „przeprogramować”.

Konieczny jest do tego odpowiedni poziom hormonów płciowych. Poziom testosteronu w pierwszych miesiącach życia płodowego jest około 4 razy wyższy niż w całym dorosłym życiu, podobny pułap osiąga tylko podczas okresu dojrzewania. Testosteron dociera wraz z krwią do mózgu i stanowi niejako akcelerator potrzebnych zmian.

RÓŻNICE ANATOMICZNE MÓZGU (LUDZKIEGO)1. Kobiecy mózg mniejszy2. Kora: a) prawej półkuli mózgu jest grubsza u mężczyzn b) lewej półkuli jest grubsza u kobiet3. Mózg męski jest bardziej wyspecjalizowany - Ośrodki językowe – u kobiet bardziej skoncentrowane z przodu lewej półkuli, u mężczyzn z przodu i tyłu lewej półkuli – bardziej rozrzucone.4. Ciało modzelowate – większe i grubsze u kobiet

Pierwsze obserwacje różnic w zachowaniu kobiet i mężczyzn przedstawił F.Gatton z South Kingston Museum w Londynie w 1882roku. Potwierdził oficjalnie, że kobiety są bardziej wrażliwe na ból, a mężczyźni na ostre dźwięki. Jego zdaniem, mężczyźni są także silniejsi oraz lepiej przystosowani do pracy w warunkach stresowych.

Naukowiec Herbert Landsell zauważył, że uszkodzenie tych samych struktur mózgu, powoduje odmienne skutki u kobiet i u mężczyzn. W wyniku uszkodzenia lewej półkuli mózgowej, mężczyźni prawie całkowicie utracili zdolności językowe, u kobiet zmiana była nieznaczna. Z kolei zaburzenia w prawej półkuli powodowały, że mężczyźni mieli ogromne trudności z rozwiązaniem zadań wymagających przestrzennego widzenia i analizy, u kobiet również nie zaobserwowano znacząco różnych wyników.

U mężczyzn za zdolności językowe odpowiada w całości lewa półkula mózgu, a prawa za zdolności przestrzenne. U kobiet funkcje umiejscowione są w obu półkulach, stanowią sieć bardziej rozproszoną i łączą odmienne funkcje ze sobą, z tego powodu kobiety mają większą łatwość w opisywaniu czegoś słowami. Ponadto są sprytniejsze, łatwiej się dostosowują, odczuwają współczucie, a także udają, skupiają się na ludziach i relacjach.

Budowa mózgu mężczyzn jest niejako bardziej uporządkowana. Z jednej strony, pozwala to na to, że potrafią myśleć bardziej analitycznie i skupić się na jednym wykonywanym zadaniu. Jednak z drugiej strony mają ograniczone zdolności w łączeniu różnych aspektów. Prawa półkula mózgu mężczyzn silnie współpracuje z korą wzrokową, przez co mężczyźni są uważani za „wzrokowców”. Mają lepszą orientację w przestrzeni, dlatego mniejsza trudność sprawia im czytanie map czy tworzenie rysunków technicznych, widzą w trójwymiarze i potrafią wizualizować obiekty w ruchu. Są lepszymi umysłami ścisłymi, statystycznie na jedną nawet wyjątkowo uzdolnioną w tej materii.

EMOCJEZa „obsługę” emocji odpowiedzialne jest ciało migdałowate, struktura mózgu, która ma za zadanie zapamiętywać doświadczenia oraz odczuwać emocje. Jądro migdałowate u kobiet jest nieco większe, również jego działanie jest różne pomiędzy płciami, co tłumaczy m.in. dlaczego kobiety są bardziej podatne na depresję, a mężczyźni na alkoholizm.

Kształtowanie płci mózgu przebiega w 4 etapach: 1.podstawowe cechy różnicujące (połączenia, rozbudowa struktur)2.tożsamość płciowa ( kim się czuję)3.preferencje seksualne ( kobiety czy mężczyźni)4.kontrola funkcjonowania narządów płciowych (w wyniku zaburzeń może dochodzić do różnego rodzaju dewiacji seksualnych) 5.Jwychowanie społeczne i kulturowe.

Jeżeli w łonie matki płód XY dostanie zbyt mało testosteronu lub z jakichś przyczyn nie będzie on prawidłowo działał na mózg, może nie dojść do kierunkowych zmian mózgu, i pozostanie on żeński. Osoba ta, będzie czuła się kobietą, mimo, że jej cechy płciowe, a także genom wskazują, że jest mężczyzną. Takie zjawisko jest najczęstszą przyczyną transseksualizmu.

Wybrane róznice percepcyjne i behawioralne1. Wyrażanie emocji i uczuć.2. Odbieranie emocjonalnych bodźców wzrokowych (badania S.Witlesona)3. Rozwój mowy i czytania4. Myślenie i działanie wielotorowe.5. Zdolności matematyczne i geometryczne oraz orientacja przestrzenna6. Percepcja zapachów i smaków7. Poszukiwanie wrażeń8. Agresywność (w sytuacjach typowych)9. Zmiany zachowania związane ze starzeniem się

Jak kształtuje się płeć?2 EtapyPrenatalny:- Chromosomy ważne, ale nie decydujące- Do 6-7 tygodnia ciąży płeć dziecka niezdefiniowana- Dopiero wtedy uwalniana 'burza hormonalna' i kształtowanie.„SEKSMISJA” możliwa – nieskażony hormonami mózg czysto kobiecy4 stadia rozwoju mózgu (wg M. Diamonda).a) wykształcanie ośrodków płci (podstawowe modelowanie płciowe)b) wykształcanie tożsamości płciowejc) wykształcanie preferencji seksualnychd) wykształcanie ośrodków ról płciowych w mózgu- wpierw budowanie 'bezplanowe', później apoptoza niepotrzebnychpołączeńDojrzewanie:- uruchomienie sieci neuronów, utworzonych podczas rozwoju prenatalnego

PARAFILIE:Homoseksualizm- typowo męskie zaburzenie (4-10 razy częściej)- zaburzenie w fazie rozwoju preferencji seksualnych (3 faza)- podwzgórze żeńskieTransseksualizm- równolicznie u obu płci- zaburzenie w fazie wykształcania tożsamości płciowej (2 faza)- czasami transseksualistami okresla się także chłopców, którychnarządy płciowe wykształciły się odpowiednio dopiero w okresiedorastania (mutacji genu 5-alfa-reduktazy), a wychowywani byli jakodziewczynki (Dominikana i okolice 1:90)Szeroko pojęte parafilie- prawdopodobnie też związane z nieprawidłową działalnosciąhormonów

Nadmiar/niedomiar hormonów podczas ciaży powodowany przez:- Zespół nadnerczo-płciowy (płodu)- Leczenie cukrzycy podczas ciąży (feminizacja płodu męskiego)- Leczenie toksemii (maskulinizacja płodu męskiego)- Stres matki- Używki (np. Barbiturany)

Psychotest – jakiej płci jest Twój mózg?Przykładowe pytania:5.Jesteś na dużym ,czysto towarzyskim spotkaniu.Zostajeszprzedstawiony/przedstawiona pięciu nie znanym ciosobom .Czy łatwo będzie ciprzypom nieć sobie ich twarze na wspom nienie ich nazwisk następnego dnia?a)Będziesz pam iętać większość z nich.b)Będziesz pam iętać tylko niektóre.c)Rzadko zapam iętasz którekolwiek z nich.6.Czy łatwe były dla ciebie ortografia ipisanie wy-pracowań we wczesnych latachszkolnych?a)O bie rzeczy były dość łatwe.b)Jedna z nich była łatwa.c)Żadna nie była łatwa.8.Po trzech dniach spędzonych w nie znanejcim iejscowościktoś cię pyta,gdzie jestpółnoc:a)Jestm ało prawdopodobne,,żebyś um iał/um iała ją wskazać.b)Nie jesteś pewien/pewna,ale m ając chwilę czasu zorientujesz się.c)W skazujesz północ.

BIBLIOGRAFIA:http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,3142http://www.biol.uw.edu.pl/sknn/pliki/archiwum0809/plec_mozgu.pdfhttp://nauka.wp.pl/title,Plec-mozgu-czyli-dlaczego-sie-roznimy,wid,12039082,wiadomosc.html?P%5Bpage%5D=6&ticaid=1dcbc

http://www.google.pl/imgres?q=m%C3%B3zg&um=1&hl=pl&biw=1280&bih=709&tbm=isch&tbnid=FhY_ucDLDs3mqM:&imgrefurl=http://bioinfo.mol.uj.edu.pl/articles/Skalecka06&docid=2JWH7F3MMB8zqM&imgurl=http://bioinfo.mol.uj.edu.pl/articles/Skalecka06%253Faction%253DAttachFile%2526do%253Dget%2526target%253Dfigure.png&w=663&h=489&ei=KqceT_iLB8bMsga08bTBDA&zoom=1&iact=hc&vpx=870&vpy=349&dur=3237&hovh=193&hovw=261&tx=121&ty=122&sig=106873294369126646702&page=10&tbnh=155&tbnw=207&start=181&ndsp=20&ved=1t:429,r:8,s:181

http://www.google.pl/imgres?q=m%C3%B3zg&um=1&hl=pl&biw=1280&bih=709&tbm=isch&tbnid=_ijKy4kbckLOuM:&imgrefurl=http://zwierciadlo.pl/2011/zdrowie/porady/mozg-do-wymiany&docid=bIBnGba45IRYpM&imgurl=http://zwierciadlo.pl/wp-content/uploads/2011/10/m%2525C3%2525B3zg-665x309.jpg&w=665&h=309&ei=KqceT_iLB8bMsga08bTBDA&zoom=1&iact=rc&dur=401&sig=106873294369126646702&page=9&tbnh=115&tbnw=247&start=159&ndsp=22&ved=1t:429,r:11,s:159&tx=181&ty=105

http://www.google.pl/imgres?q=chromosom&start=43&num=10&um=1&hl=pl&biw=1280&bih=709&tbm=isch&tbnid=zrtcWabOU9tm9M:&imgrefurl=http://odkrywcy.pl/kat,111396,title,Chromosom-Y-po-tuningu,wid,11857391,wiadomosc.html&docid=5jbGdI_7VgH4uM&imgurl=http://i.wp.pl/a/f/jpeg/23714/640chromosom.jpeg&w=640&h=260&ei=vaceT66eJc73sgbB9Jy8DA&zoom=1&iact=rc&dur=289&sig=106873294369126646702&sqi=2&page=3&tbnh=85&tbnw=208&ndsp=22&ved=1t:429,r:20,s:43&tx=154&ty=0