PLJOSNATI CRVI

Platyhelminthes

1.ORGANIZMI BEZ TELESNE DUPLJE2. TELO IM JE TROSLOJNO (JAVLJA SE SREDIŠNJI SLOJ, PARENHIM).3. BILATERALNA SIMETRIJA SA IZRAŽENOM CEFALIZACIJOM.4. SPLJOŠTENO TELO U LEĐNO-TRBUŠNOM PRAVCU

4. Aktivno su pokretni, tako da se razvija mišićni sistem (glatki mišići) u vidu tri sloja (kružni, kosi i uzdužni) smeštena ispod epidermisa

5. Zbog kretanja intenzivniji im je metabolizam pa se javlja i sistem za izlučivanje (u formi protonefridija)

6. Nervni sistem se usložnjava, postaje centralizovan i to vrpčast

7. Po prvi put se javlja nepotpun crevni sistem

8. Nastanjuju slane i slatke vode, vlažno zemljište, a mnogi su i paraziti

Glavena ganglija

Protonefridije

Zdrelo

Nervne vrpce

Sluzne zlezde

Pokozica

Crevo Misici

Cilije

UZDUŽNI I POPREČNI PRESEK TELA

parenhim

pseudocelom celom

NERVNI SISTEM

Vrpčast nervni sistem koji sadrži 2 glavene ganglije i nervne vrpce (1-5 pari) koje se pružaju duž tela (sa nekim lateralnim nervima). Kod najprimitivnijih, nervni sistem je difuzan.

Nervne vrpce Glavena ganglija

ČULNI SISTEM Po čitavom telu raspoređene su ćelije koje

reaguju na dodir (najbrojnije su na pipcima) Brojne dlačice po celoj površini tela primaju

hemijske draži Pokretni oblici imaju organe za ravnotezu Pljosnati crvi koji zive slobodno imaju jedan

par ili vise pari prostih očiju Kod parazita ulni organi su redukovanič

EKSKRETORNI SISTEM Protonefridije-sistem

razgranatih kanalića koji se završavaju zvezdastom ćelijom sa trepljama okrenutim ka lumenu kanalića. One stalno lelujaju (kao plamen), potiskujući tečnost iz tkiva u kanalić (otuda im i naziv – plamene ćelije). Sitni kanalići se spajaju u krupnije a ovi u dva glavna koji se preko otvora izlivaju napolje.

Uloga: ekskrecija, osmoregulacija (slatkovodni)

Najprimitivniji nemaju organe za izlučivanje

SISTEM ZA VARENJE

Po prvi put se javlja crevni sistem. Crevo započinje usnim otvorom, varenje se (slično dupljarima) najpre vrši u crevnoj duplji a zatim i u ćelijama koje je oblažu (mešoviti tip varenja). Crevna duplja ima ulogu i u varenju i u transportu svarenih produkata. Nema analnog otvora već se nesvareni ostaci izbacuju kroz usni otvor (crevo se slepo završava u parenhimu).

Paraziti i najprimitivniji predstavnici nemaju sistem za varenje već hranljive materije upijaju celom površinom tela.

DISANJE – obavlja se preko cele površine tela, difuzijom

SISTEM ZA RAZMNOŽAVANJE

Razmnožavaju se bespolno i polno Bespolno se razmnožavaju fisionom deobom,

fragmentacijom i neke pupljenjem Polno je veoma složeno

Osnovna podela

Klasa Turbellaria – trepljasti crvi

Klasa Trematodes – metilji

Klasa Cestodes- pantlji areč

Red AcoelaRed RhabdocoelaRed PolycladidaRed Tricladida

Red MonogeneaRed Digenea

KLASA: TURBELLARIA Telo planarija prekriveno je jednoslojnim epitelom U pokozici ima mnogobrojne zlezdane celije (celije sa

rabditima) Grabljivice Hranu vare prvo izvan tela a zatim slicno dupljerima

nastavljaju varenje Velicine su od nekoliko milimetara do 60 centimetara

1. KLASA TURBELLARIA

predstavnik Planarija (živi u čistim, marinskim ili slatkim vodama)

slobodnoživeći, aktivno pokretni grabljivi organizmi (predatori)

Epidermis (pokožica) ima više tipova ćelija:

- obične, trepljaste epitelne ćelije

- žlezdane ćelije (luče sluzav sekret koji olakšava kretanje)

-ćelije sa rabditima (štapićaste strukture koje se pri razdraženju izbace, osluzave u dodiru sa vodom i imaju ulogu u napadu i odbrani)

Odlike:

Ishrana: usta su na sredini donje, trbušne strane. Pri lovu, izbace ždrelo kroz usni otvor, zariju ga u plen. Varenje počinje van organizma, a zatim se hrana usisava i vari unutar creva (slično dupljarima, mešovito varenje)

Pošto su predatori, imaju dobro razvijen čulni sistem (preoste oči, hemo- i taktilne receptore, čak i statociste – organe za ravnotežu)

Marinski oblici imaju tzv.Milerovu larvu