Podela i vrste strugova

- Prema obimu i vrsti proizvodnje:

1. strugovi za pojedinačnu

2. strugovi za serijsku

3. strugovi za masovnu proizvodnju

- Prema nameni:

1. univerzalni

2. specijalni

- Prema načinu upravljanja:

1. sa ručnim

2. sa automatskim

3. sa numeričkim upravljanjem.

Strugovi za pojedinačnu proizvodnju:- univerzalni strug- strug sa vučnim vretenom- strug za leđno struganje- strug za poprečnu obradu.

Strugovi za serijsku proizvodnju:- višesečni strug- kopirni strug- vertikalni strug- revolver strug.

Strugovi za masovnu proizvodnju:- sa automatskim dovođenjem materijala u vidu šipki- sa magacinom za punjenje pripremcima

Univerzalni strug

Univerzalni strugovi su strugovi namenjeni realizaciji različitih proizvodnihoperacija.

Osnovu gradnje čine pogonski elektromotor, prenosnik glavnog kretanja, izmenjiva grupa zupčanika, prenosnik pomoćnog kretanja, glavno vreteno, vučno vreteno, vodeće vreteno, nosač alata i konjic.

Obrtno kretanje se od elektromotora prenosi na glavno vreteno i predmet obrad, a preko izmenjive grupe zupčanika, prenosnika za pomoćno kretanje i mehanizma za pretvaranje obrtnog u pravolinijsko kretanje, nosač alata dobija pomoćno pravolinijsko kretanje. Na nosač alata se postavlja rezni alat. Vodeće vreteno se, umesto vučnog, uključuje pri izradi navoja na strugu

1 - elektromotor2 - pren. za glavno kr.3 - glavno vreteno4 - stezna glava5 - pren. za pom. kr.6 - vodeće vreteno7 - vučno vreteno8 - nosač alata9 - stezač alata10- konjić

Univerzalni strug

Univerzalni strug

Univerzalni strug “Potisje” - Ada

Rad na struguStrug se pokreće tako što se prvo uključi elektromotor pritiskom na dugme na tasteru. Pokretanje struga, to jest glavnog vretena, vrši se uključenjem spojnice, spojničke ručice, koja ima tri položaja. 0 - glavno vreteno miruje, 1 i 2 - udesno ili ulevo. Brzina glavnog vretena određuje se prema tvrdoći materijala koji se obrađuje, prečniku materijala i drugim faktorima. Suport, nosač noževa pokreće se ručicom ili automatski.Na strugu za obradu metala nož se čvrsto stegne u nosač noževa koji se nalazi na maloj platformi koja se zove suport, mali suport. Pomoću ručice na suportu podešava se pozicija noža u odnosu na radni deo. Materijal, obično okrugle šipke, se postavi u stezne čeljusti i dovođenjem srugarskog noža do materijala a zatim pokretanjem suporta ručno ili automatski vrši se obrada materijala. Tačnost dimenzija je do (0.001") jedna hiljadita od inča. Međutim, zbog načina funkcionisanja mašine, to jest obrtanja materijala, delovi koji se obrađuju imaju uglavnom cilindričan oblik. I pored toga, strug je višefunkcionalna, upotrebljiva mašina i može da uradi razne oblike metalnih delova.

Postavljanje strugarskog nožaPrethodno očistite ležišta noža na gornjem suportu. Otpustite zavrtnjeve na nosaču noževa na gornjem uzdužnom suportu (mali suport) postavite strugarski nož i dovedite reznu ivicu noža u osu materijala, ako je potrebno postavljanjem pločica-podmetača, ponovo pritegnite zavrtnjeve, otpustite ručicu nosača i okrenite nosač prema željenom uglu. Na postolju malog obrtnog suporta treba da su obeleženi, ugravirani uglovi; vrednosti uglova odabirate prema potrebi. Mali uzdužni suport služi za finu uzdužnu obradu i nema automatski pogon. Tri glavna parametra podešavanja na strugu su brzina obrtaja glavnog vretena, brzina posmaka i dubina rezanja. Ostali faktori kao što su vrsta materijala koji se obrađuje i tip strugarskog noža imaju, naravno, veliki uticaj ali tri navedena parametra strugar određuje neposredno pre rada, podešavanjem kontrola na strugu. Brzina Odnosi se na brzinu obrtaja glavnog vretena u minutu, ali za strugara je bitna obodna brzina materijala, tj. materijali većeg prečnika imaće veću brzinu, šipke manjeg prečnika imaće manju obodnu brzinu.Brzina posmaka Odnosi se na brzinu kretanja noža tj. posmaka, na novijim strugovima brzina posmaka automatski se podešava prema brzini vučnog vretena.Dubina rezanja To je debljina zahvata strugarskog noža; veličinu zahvata noža određuje strugar prema tvrdoći materijala, prečniku i ostalim parametrima rezanja. Važno je imati u vidu da se prečnik radnog materijala smanjuje za duplu vrednost zahvata noža jer se sloj materijala skida sa obe strane radnog dela.

Strugovi za leđno struganje se, najčešće, koriste za izradu glodala sa leđno struganim zubima (1). Alat (2) izvodi dopunsko, periodično oscilatorno, radijalno kretanje za vreme obrtnog kretanja predmeta obrade (slika 4.34).

Strugovi za serijsku proizvodnju

Strugovi za serijsku proizvodnju se koriste za izradu većeg broja istih delova iliizvođenje većeg broja operacija na istom predmetu obrade. To su: višesečni strugovi,kopirni strugovi, revolver strugovi sa horizontalnom i vertikalnom revolver glavom i sl.Višesečni strugovi imaju nosač alata sa većim brojem reznih alata. Time je obezbeđena istovremena obrada većeg broja površina (slika 4.35.a).

Kod kopir strugova na nosaču alata se nalazi i šablon. Strugarski nož se, u procesuobrade, kreće u skladu sa kretanjem pipka šablona (slika 4.35.b) i kopira oblik šablonana predmetu obrade.

Revolver strug

Osnovu konstrukcije revolver strugova čini revolver glava (1- slika 4.36) sa većimbrojem alata poređanih prema redosledu izvođenja operacija - zahvata. Pored revolverglave strugovi imaju i dodatne nosače alata (2). Time je obezbeđena kompletna izradadelova različite konfiguracije.Osnovne eksploatacijske karakteristike strugova za serijsku proizvodnju obuhvataju,pored karakteristika strugova za pojedinačnu proizvodnju, i broj nosača alata i broj alatakoji prihvata revolver glava.

Strugovi za masovnu proizvodnju

Strugovi za masovnu proizvodnju su strugovi koji obezbeđuju smanjenjekomadnog vremena i smanjenjem pomoćnog vremena. To su strugovi namenskiprojektovani i izgrađeni za konkretne proizvode (slika 4.37) ili grupu sličnih proizvoda:automatski strugovi, automati za dugačke delove, revolver - automatski strugovi i sl.

CNC strug

Automatizovano manipulisanje predmetom obrade

CNC strug sa automatskim dodavanjem materijala

CNC strug sa uređajem za odmotavanje žice

Obradni centar za struganje