26
Podstawy elektrochemii Elektrochemia bada procesy zachodzące na granicy elektrolit - elektroda Elektrony można „wyciągnąćz elektrody bądź budując celkę elektrochemiczną, bądź dodając akceptor (np. kwas). Kompletne ogniwo galwaniczne składa się z dwóch półogniw. Anoda Katoda

Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Podstawy elektrochemii

Elektrochemia bada procesy zachodzące na granicy elektrolit - elektroda

Elektrony można „wyciągnąć” z elektrody bądź budując celkę elektrochemiczną, bądź dodając akceptor (np. kwas).

Kompletne ogniwo galwaniczne składa się z dwóch półogniw.

Anoda

Katoda

Page 2: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Reakcje elektrodowe i potencjał ogniwa

Elektrody:-metal-jon metalu-jon-jon-gazowe-nierozpuszczalne sole

Page 3: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Równanie Nernsta. Zjawiska transportu.

Równanie Nernsta

F- stała Faradaya, z – ilość elektronów wymieniana w reakcji połówkowej, a –aktywności molowe

Mechanizmy transportu w elektrolicie:-Dyfuzja-Konwekcja-Migracja (pod wpływem pola elektrycznego)

O szybkości przebiegu reakcji zwykle decyduje czynnik najwolniejszy.

Page 4: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Reakcje elektrodowe

A – powierzchnia elektrody, n – ilość wymienianych elektronów, k - aktywności

Szybkość reakcji zależy od przyłożonego potencjału.

Równanie Butlera-Volmera opisuje zależność prądu od przyłożonego potencjału

www.bath.ac.uk

Page 5: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Ogniwa wielokrotnego ładowania

Page 6: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Ogniwa paliwowe

Page 7: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Zjawiska korozji

Page 8: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Elektroliza

Elektroliza solanki

Elektroliza rudy aluminium

Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania” reakcji elektrodowych

Page 9: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Metody elektrochemiczne

Pomiar różnicy potencjału na elektrodach (potencjometria).Pomiar ładunku – określa zależność pomiędzy ilością ładunku a ilością

substancji ulegającą elektrolizie (kulometria).pomiar przy stałym potencjale (potencjostat)pomiar przy stałym prądzie (amperostat)

Pomiar prądu płynącego między elektrodami w funkcji stałego lubzmiennego w czasie napięcia (woltoamperometria).

Spektroskopia impedancyjna.

Page 10: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria: układ pomiarowy

Elektroda pracująca: zadawanie danego potencjału. Transport elektronów z i do elektrolitu.

Elektroda odniesienia: stabilny potencjał służy jako odniesienie dla potencjału elektrody pracującej. Nie przewodzi prądu.

Elektroda pomocnicza przewodzi prąd niezbędny do zrównoważenia reakcji zachodzących na elektrodzie pracującej.

Page 11: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria liniowa

Potencjał elektrody pracującej zmienia się liniowo w czasie.

Przykład: redukcja Fe3+ do Fe2+

warstwa dyfuzyjna ogranicza transport reagentu do elektrody

Page 12: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria liniowa

Parametrem eksperymentu jest szybkość narastania potencjału w czasie – tzw. scan rate. Prąd przepływający przez elektrodę związany z reakcjami utleniania lub redukcji rośnie z pierwiastkiem szybkości narastania.Efekty pojemnościowe (tło) narastają liniowo z szybkością skanowania.

Jeśli proces przeniesienia elektronów jest „powolny” nie dochodzi do ustalenia się równowagi.

Page 13: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria liniowa

Mieszanie elektrolitu/roztworu pozwala uzupełnić brak reagentów wywołany powolną dyfuzją. Transport zależy głównie od konwekcji.

Page 14: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria cykliczna

Potencjał elektrody pracującej zmienia się liniowo w czasie. Zmiany mają charaktery cykliczny – po osiągnięciu maksimum potencjał jest obniżany aż do minimum itd.Elektroda pracująca – zwykle złota lub platynowa, o dobrze określonej powierzchni.

redukcjakoncentracja w pobliżu elektrody spada

Utlenianie

Badanie procesów utleniania/redukcjiReakcje odwracalne i nieodwracalneSzybkość procesów transportuStabilność elektrochemiczna

Page 15: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Przykład: stabilność elektrochemiczna elektrolitu

-6 -4 -2 0 2 4 6

-1,2x10-3-1,0x10-3-8,0x10-4-6,0x10-4-4,0x10-4-2,0x10-4

0,02,0x10-44,0x10-46,0x10-48,0x10-41,0x10-31,2x10-31,4x10-3

I / A

cm-2

E / V

EP7030 EP3070 EP4456 EP5050

Page 16: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Badanie reakcji chemicznych

Założenie: dominuje transport dyfuzyjny.

R ulega reakcji chemicznej

Szybki skan: R nie zdąży przereagować

Wolny skan: R zdążył przereagować

Page 17: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Badanie reakcji chemicznych

Reakcja katalityczna:

Reagent O jest „regenerowany” katalitycznie

Page 18: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria: próg potencjału

Wyznaczanie stałej dyfuzji

Page 19: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Chronoamperometria i chronopotencjometria

Chronoamperometria- Stały potencjał- Transport dyfuzyjny

Chronopotencjometria- Stały prąd- Transport dyfuzyjny

Page 20: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Kulometria

nFQM µ

=Ładunek Masa molowa

Masa

Stała Faradaya96500 C/mol

Ilość elektronów

Ładunek może być wyznaczony za pomocą chronoamperometrii.

Metoda używana podczas miareczkowania.

∫=t

o

IdtQ

Page 21: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria: przebieg modulowany

Do analizy sygnału może służyć woltomierz homodynowy (fazowy) ang. lock-in amplifier lub analizator odpowiedzi częstotliwościowej

Kinetyka reakcji elektrodowych najbardziej zależy od potencjału w pobliżu E0

Page 22: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Woltametria: przebieg modulowany

Stężenie reagentów zależy od przyłożonego potencjału. Natężenie prądu zależy do przepływu reagentów w stronę elektrody.Konsekwencją jest przesunięcie w fazie między napięciem a natężeniem.

Page 23: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Impedancja: Ogniwa wielokrotnego ładowania

0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.60.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

8 mHz-Z" /

Z' / kΩ

H.C. Shin, W.I. Cho, H. Jang, Journal of Power Sources 159 (2006) 1383

Elektrolit+separator

Migracja jonów Li przez SEI

Dyfuzja jonów litu w LiFePO4

Transport ładunku

E. Peled, D. Golodnitsky, G. Ardel, V. Eshkenazy, Electrochimica Acta 40 (1995) 2197

Page 24: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Impedancja: Ogniwa paliwowe

Przekazywanie ładunku (charge transfer)

Dyfuzja gazu (mass transport)

Page 25: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Impedancja: Ogniwa paliwowe

Utlenianie wodoru Dyfuzja tlenu

Przekazywanie ładunku (charge transfer) na katodzie

Page 26: Podstawy elektrochemiiadam.mech.pw.edu.pl/~marzan/elektrochemiczne.pdf · Elektroliza solanki Elektroliza rudy aluminium Przepływ prądu jest wykorzystywany do „napędzania”

Impedancja: Ogniwa paliwowe

Danzer et al., Journal of Power Sources 190 (2009) 23