Poging totlichtvoetigheid

Van dezelfde auteur verschenen:

Het gelukkige jaar 1940

Je moet niet denken dat ik altijd bij je blijf

Certificaat van echtheid

De Hitlerkus (later opnieuw uitgebracht als

De confrontatie)De bekoring

Land zonder Sarah

Ik kom je halen als het zomer is

Hou me vast

Mischa

Hans Münstermann

Poging tot lichtvoetigheid

D E E L 1

Allegretto

11

Spookrijder

In september hebben we mijn vader begraven. Volko-men onverwacht, want hij is al zesendertig jaar dood. Hij was ineens weer opgedoken, tijdens een warme nacht in augustus. Het was overdag snikheet geweest en die nacht was de temperatuur nauwelijks omlaagge-gaan. Ik herinner mij dat ik na eindeloos woelen in een nachtmerrie terechtkwam.

Op de gang stond een grote glazen kast. In het halfduis-ter leek het een grijze telefooncel zoals je die vroeger op straat zag. Achter het glas stond een man in een regenjas. Zijn gezicht kon ik onder zijn hoed niet goed zien. Lich-telijk ongerust trok ik me terug in de slaapkamer, maar ik hoorde hem uit de kast komen en de deur van de slaapka-mer openen. Ik begon te schreeuwen. Toen Isis mij wak-ker maakte zag ik nog heel even een schim die op me af kwam. ‘Donder op!’ had ik geroepen. ‘Fuck off!’ Goed hoorbaar voor Isis, die naast mij lag. Ik voelde haar hand.

‘Andreas,’ zei ze, ‘het zit in je hoofd.’Haar stem maakte mij klaarwakker. Ik wist niet meer

wat ik gedroomd had.‘Wat is er gebeurd?’ vroeg ik.

12

‘Je hebt gesnurkt en geschreeuwd.’Ik ging rechtop zitten om de dingen om me heen

weer te zien in hun alledaagsheid. Ik ben niet zo dol op dromen, ik moet er eigenlijk niets van hebben.

De wekker gaf 2.41 uur aan. Ik probeerde mijn hoofd leeg te maken, terwijl ik omhoogkeek naar het plafond. In het donker was niet veel te zien. De bedoeling was dat we om zeven uur zouden opstaan om naar Baden-Baden te vertrekken. Onze tassen stonden gepakt klaar in de gang. Ik had gehoopt te kunnen genieten van een nor-male nachtrust, om uitgerust op reis te kunnen gaan, in een goed humeur. Onze zoon was op een zomerkamp. We keken uit naar het reisje omdat we dol zijn op Ba-den-Baden. De stad ligt wat hoger, de lucht zou ons goed doen. Vijf dagen in het heerlijke Parkhotel. Met dit ver-rukkelijke vooruitzicht sloot ik mijn ogen.

Het uitstapje was nodig want ik sliep al enige tijd slecht. Overdag moest Isis mij ervan weerhouden om zittend op de bank in slaap te vallen. ‘Nicht träumen,’ zei ze vrij regelmatig. Ik kon mijn slaap beter voor de nacht bewa-ren. Als er gasten kwamen was ik soms zo moe dat ik tijdens de maaltijd in slaap viel. Isis had me aangeraden de tandarts om raad te vragen. Die kon er misschien iets aan doen, dat had ze ergens gelezen.

13

Ik stapte uit bed om naar de keuken te gaan en een slok water te drinken. Toen ik terugliep naar onze slaapka-mer zag ik in het donker de contouren van de vitrine die ik had gekocht ter vervanging van mijn boekenkasten. Ik was op het idee gekomen mijn dierbaarste boeken in die vitrine te zetten en de rest weg te gooien. Het verwijderen van al die stofnesten zou kunnen helpen tegen mijn slapeloosheid. Bijkomend voordeel was dat ik ruimte zou creëren. Er stonden weer dozen met boe-ken klaar die ik op straat zou zetten voordat we naar Baden-Baden vertrokken. Ik had speciaal de afvalwijzer nog doorgelezen. Die ochtend mocht je tot half acht grof vuil buiten zetten.

Onze buurman Nick was komen helpen om de vitrine naar boven te tillen. De kast werd compleet gemonteerd afgeleverd, met halogeen plafondspots en verstelbare glazen legborden. Hij bestond uit gehard veiligheids-glas, met wieltjes en verstelbare voeten, een deur met slot. ‘Mooi,’ zei Nick, ‘dat zilverkleurig aluminium pro-fiel. Cool ding.’

De afmetingen waren 100 bij 40 bij 200 cm en hij was verdomde zwaar. Op weg naar boven moesten we op elke verdieping even uithijgen. ‘Waar heb je dat ding gekocht?’ informeerde hij. Ik wist het niet meer. Ergens. Via het internet.

Voordat ik weer in bed stapte raakte ik het glas aan,

14

het koele metalen frame, mijn smetteloze nieuwe zilver-mijn van de literatuur, en ging terug naar bed in onze kokend hete slaapkamer. Niet lang daarna maakte Isis mij wakker. Ik had trappende bewegingen gemaakt te-gen de muur. Met mijn voet had ik een schilderij geraakt en dat was naar beneden gevallen.

‘Wat heb je gedroomd?’ vroeg Isis.Ik was achternagezeten door een man met een deeg-

roller. Hij sloeg me op mijn hoofd. Isis was erbij. Ik be-doel, in mijn droom.

Zij leek niet verbaasd. Ze lachte, alsof het om een on-schuldig grapje ging.

Ik geef toe dat het een beetje raar was.‘Ga maar weer slapen,’ zei Isis.

Volgens sommige deskundigen zijn dromen net zoiets als het brommen of zoemen van een ijskast. Maar je kunt er van alles in zien, of in horen, als je wil. In dat brommen. Moest ik die droom verklaren? Zou ik dan be-ter slapen? Ik weet dat er mensen bestaan die hun dro-men beschouwen als een soort tijdmachine. Sommigen denken dat ze hun overleden dierbaren ooit weer ont-moeten. Anderen horen stemmen, of zien engelen. Ik ken de enorme interesse voor het occulte. Die interesse wordt alleen maar aangewakkerd door onze dromen. Je hebt mensen die beginnen bij het minste of geringste

15

met hun ogen te rollen en zwaar te ademen. Karma, in-tuïtie, derde oog, spiritisme en bijna-dood-ervaringen. Ik geloof niet in die flauwekul. Ik probeer de dingen te zien zoals ze zijn.

Omdat ik bleef woelen, kon Isis ook niet slapen. Ik wist niet goed wat ik moest doen of zeggen. Als ik ein-delijk slaap, lig ik vaak ook nog te snurken. Het is geen pretje, iemand die snurkt naast je in bed. Om Isis niet te storen stond ik op, deed de slaapkamerdeur dicht en liep door het huis. Ik snoof de geur van mijn boeken op en liet mijn gedachten de vrije loop.

Een paar weken eerder hadden we op een feestje een vrouw ontmoet die een voordracht hield over het oprui-men van clutter. Dat woord gebruikte zij voor rommel: spullen die veel ruimte innemen maar die je nooit ge-bruikt. Kleren, schoenen, huisraad en allerlei andere shit die nergens voor dient. Sinds dat feestje hadden we allebei de wegsmijtkoorts. Overal zag ik clutter. Die vrouw had mij op het idee gebracht dat ik boeken weg kon gooien. Ik had dat nog nooit van mijn leven gedaan. Ik begon boeken uit de kast te trekken die ik ervan ver-dacht clutter te zijn. Er waren kandidaten genoeg. Ik had er binnen de kortste keren tweeduizend van de hand ge-daan. Dat was nogal drastisch en ik moet toegeven dat er verzet was. Ook van boeken die ik in gedachten laag had geklasseerd. Sommige boeken waren veel taaier dan