POL 6309 แนวความค�ดและนโยบายการพั�ฒนาประเทศไทย

Concept and Policy of Development in Thailand

ผศ.พั�มล พั�พั�พั�ธ ว�นท�� 29 ก�นยายน พั.ศ. 2555 ภาคเช้ า

ช่�วงที่��แล้วอาจารย์�ได้พู�ด้ถึ�งสั�งกั�ปเกั��ย์วกั�บคำ�าว�าพู�ฒนา ซึ่��งน�กัศึ�กัษาจะต้องสั�งกั�ปหร(อแนวคำ)ด้กัารพู�ฒนามาว)เคำราะห�กัารพู�ฒนาช่+มช่นหร(อสั�งคำมของน�กัศึ�กัษาได้ คำ�าถึามต้�อไปต้องถึามคำ(อช่�ว)ต้ของน�กัศึ�กัษาพู�ฒนาหร(อย์�ง ช่+มช่นของน�กัศึ�กัษาพู�ฒนาหร(อย์�ง แล้ะใช่เกัณฑ์�อะไรมาบอกัว�าพู�ฒนาแล้ว หร(อเป0นแคำ�คำวามที่�นสัม�ย์

ถึาเราเป0นคำนที่�นสัม�ย์มากัแต้�ม�พูฤต้)กัรรมป2าเถึ(�อน เช่�นใช่เคำร(�องม(อที่��ที่�นสัม�ย์ไปต้�ด้ไมที่�าล้าย์ป2าถึ(อว�าไม�พู�ฒนา ขณะที่��ช่าวบานน+�งผ้าขาวมาแต้�ร�กัษาด้�แล้ป2า ช่าวบานกั4จะเป0นคำนพู�ฒนามากักัว�าพูวกัเรา

นอกัจากัน�5อาจารย์�ย์�งได้น�าเสันอคำวามหมาย์ของกัารพู�ฒนาว�าอย์�างนอย์ต้องคำรอบคำล้+ม 10 อย์�าง ไม�ใช่�แคำ�คำวามที่�นสัม�ย์ ไม�แคำ�กัารเต้)บโต้ที่างเศึรษฐกั)จอย์�างเด้�ย์ว แต้�ต้องสัรางคำวามเป0นธรรมใหกั�บคำนในสั�งคำม ต้องคำ�าน�งถึ�งกัารม�คำ+ณภาพูช่�ว)ต้ ต้องม�ร�ปแบบกัารปกัคำรองที่��ด้� ต้องเป0นกัารพู�ฒนาที่��ย์� �งย์(นแล้ะสัามารถึเป0นสั�วนหน��งของสั�งคำมโล้กัด้วย์

1

รวมที่�5งน�าเสันอแนวคำ)ด้เกั��ย์วกั�บกัารพู�ฒนาของน�กัคำ)ด้ที่��สั�าคำ�ญ คำ(ออมาต้ย์า เสันที่��บอกัว�ากัารพู�ฒนาคำ(อที่�าใหเกั)ด้เสัร�ภาพูในที่+กัๆด้าน แล้ะแนวคำ)ด้กัารพู�ฒนาที่��เนนคำวามสั+ข สั+ด้ที่าย์อาจารย์�ไปจนล้งที่��กัารบอกัว�ากัารพู�ฒนาคำ(อกัารพู�ฒนาจ)ต้ว)ญญาณ

ด้�งน�5นที่��พู�ด้มาถึ�งเร(�องของกัารพู�ฒนา จะพูบว�ากัารพู�ฒนาไม�ใช่�คำ�าซึ่(�อๆ ง�าย์ๆ หร(อเป0นคำ�าที่างว)ช่ากัาร แต้�เป0นเร(�องของอ�านาจ แล้ะกัารต้�อสั�เพู(�อช่�วงช่)งกัารน�า (Hegemony) ในกัารกั�าหนด้ระบบคำวามคำ)ด้

คำ�าว�า Hegemony เป0นคำ�าที่��สั�าคำ�ญมากัในที่างร�ฐศึาสัต้ร� เพูราะคำนที่+กัคำนล้วนต้องกัารช่�วงช่)งกัารน�าที่�5งน�5น คำนที่+กัคำนอย์�างเป0นผ้�ช่นะในที่+กัเร(�องๆ เช่�นในกัารเม(องระหว�างประเที่ศึที่+กัประเที่ศึอย์ากัม�อ�านาจ เพูราะอ�านาจน�ามาซึ่��งผ้ล้ประโย์ช่น� กัารจะได้อ�านาจมากั4ต้องช่�วงช่)งกัารน�าใหได้

ว)ธ�คำ)ด้ซึ่��งม�อ)ที่ธ)พูล้คำรอบง�าคำวามคำ)ด้ของคำนในสั�งคำมซึ่��งป<จจ+บ�นอาจจะเร�ย์กัว�าช่+ด้วาที่กัรรม (Discourse) ในสัม�ย์กั�อนจะเร�ย์กักัระบวนที่�ศึน�หร(อที่�ศึนะแม�บที่ (Paradigm) หร(อโคำรงสัราง (Structure) ระบบ (System) ปร�ช่ญา (Philosophy) ที่ฤษฎี� (Theory) เป0นต้น เป0นกัารบอกัเราว�าที่+กัสั)�งที่��เราที่�าถึ�กักั�าหนด้มาแล้วที่�5งสั)5น เป0นกัารบอกัว�าโคำรงสัรางเศึรษฐกั)จกั�าหนด้ว)ธ�คำ)ด้ของคำนแล้ะว)ถึ�ช่�ว)ต้ของคำน สั)�งเหล้�าน�5เป0นกัรอบรากัฐานในกัารมองโล้กัแล้ะช่�ว)ต้ของมน+ษย์� เราสัรางคำวามคำ)ด้ต้�าง ๆ ข�5นมาบนรากัฐานของสั)�งเหล้�าน�5

ด้�งน�5นปร�ช่ญา ที่ฤษฎี� วาที่กัรรม โคำรงสัรางระบบ เป0นคำ�าที่��ม�คำวามหมาย์เหม(อนกั�นเพู�ย์งแต้�ใช่ในบร)บที่ต้�างกั�น เช่�นที่ฤษฎี�

2

ใหม� ปร�ช่ญาพู+ที่ธ สั�วนคำ�าว�าพูาราได้ม� โคำรงสัราง แล้ะวาที่กัรรมเป0นคำ�าที่��ใช่กั�นมากัใน 50 ป>ที่��ผ้�านมา

เช่�นในสัม�ย์กั�อนเราเช่(�อหร(อม�ที่ฤษฎี�หร(อกัรอบคำ)ด้หร(อม�วาที่กัรรมที่��บอกัว�ากัารพู�ฒนากัารเต้)บโต้ที่างเศึรษฐกั)จ กัารพู�ฒนาอ+ต้สัาหกัรรม ที่��เรามองว�าเป0นกัารพู�ฒนากัระแสัหล้�กั (Main

Stream) แต้�ในป<จจ+บ�น กัระบวนที่�ศึน� วาที่กัรรม หร(อปร�ช่ญากัารพู�ฒนาได้ม�เปล้��ย์นแปล้ง แล้ะมองว�ากัารพู�ฒนาที่��แที่จร)งต้องหมาย์ถึ�ง

-กัารพู�ฒนาคำน-กัารพู�ฒนาสั)�งแวด้ล้อม-กัารพู�ฒนาคำวามสั+ข-กัารพู�ฒนาคำ+ณภาพูช่�ว)ต้-กัารพู�ฒนาว�ฒนธรรม -กัารพู�ฒนาจร)ย์ะหร(อกัารพู�ฒนาจ)ต้ใจ เป0นต้นเราเร�ย์กัแนวคำ)ด้กัารพู�ฒนาแบบ ที่างเล้(อกั“ ”

(Alternative Development) ซึ่��งอาจจะกัล้าย์เป0นกัระแสัหล้�กัแล้วไปกั4ได้ เพูราะเวล้าน�5กั4จะม�คำนพู�ด้ถึ�งแต้�กัารพู�ฒนาคำน กัารพู�ฒนาสั)�งแวด้ล้อม หากัย์�งพู�ด้ว�ากัารพู�ฒนาต้องเนนกัารพู�ฒนาอ+ต้สัาหกัรรม กัารพู�ฒนาต้องที่�าใหคำนรวย์มากัๆ เต้)บโต้มากัๆ กั4จะกัล้าย์เป0นพูวกัล้าสัม�ย์

ว�ว�ฒนาการของการพั�ฒนาว)ว�ฒนากัารของกัารพู�ฒนาอาจม�มานานแล้วแต้�

ปรากัฏกัารณ�ที่��สั�าคำ�ญบางประกัารเกั)ด้ข�5นหล้�งสังคำรามโล้กัคำร�5งที่��สัอง (สั)5นสั+ด้ล้งใน คำ.ศึ. 1945) ด้�งน�5

3

1.หล้�งสั)5นสั+ด้สังคำรามโล้กัคำร�5งที่�� 2 ที่�าใหม�คำวามจ�าเป0นต้องม�กัารฟื้A5 นฟื้� สั�งคำม เศึรษฐกั)จ กัารเม(องแล้ะอ(�นๆ เพูราะสังคำรามที่�าล้าย์ที่+กัอย์�างที่�5งกัารเม(อง เศึรษฐกั)จ ที่��สั�าคำ�ญคำ(อที่�าล้าย์คำวามเป0นมน+ษย์� ช่�วงสังคำรามจ)ต้ใจมน+ษย์�ต้กัต้��าเล้วย์)�งกัว�าสั�ต้ว�เด้ร�จฉาน ฆ่�าเพู(�อนมน+ษย์�ได้โด้ย์ไม�ม�เหต้+ผ้ล้ จ�งจ�าเป0นต้องม�กัารพู�ฒนา

2.เกั)ด้คำวามข�ด้แย์งที่างด้านอ+ด้มกัารณ�ระหว�างอ+ด้มกัารณ�เสัร�น)ย์มแล้ะอ+ด้มกัารณ�คำอมม)วน)สัต้�กัล้าย์เป0นสังคำรามเย์4น มน+ษย์�ต้องฆ่�ากั�นอ�กัคำร�5งด้วย์คำวามข�ด้แย์งเร(�องอ+ด้มกัารณ�

3.กัารย์�ด้ม��นบ�ช่าว)ที่ย์าศึาสัต้ร� คำ)ด้ว�าว)ที่ย์าศึาสัต้ร�จะช่�วย์แกัไขป<ญหาได้ที่+กัอย์�าง ว)ที่ย์าศึาสัต้ร�ช่นะที่+กัสั)�งที่+กัอย์�าง ช่นะศึาสันาแล้ะคำวามงมงาย์ ซึ่��งว)ที่ย์าศึาสัต้ร�กั4ช่�วย์โล้กัได้จร)ง ๆ เช่�นด้�ด้�ที่�ช่�วย์ฆ่�าแมล้ง ย์าคำว)น)นร�กัษามาล้าเร�ย์ได้ ที่� �วโล้กัจ�งบ�ช่าว)ที่ย์าศึาสัต้ร�เป0นสัรณะ เกั)ด้แนวคำวามคำ)ด้เร(�องกัารพู�ฒนาหร(อวาที่กัรรมกัารพู�ฒนาในแง�ม+มด้านต้�าง ๆ

4.คำวามข�ด้แย์งระหว�างอ+ด้มกัารณ�ที่างกัารเม(องระหว�างคำ�าย์โล้กัคำอมม)วน)สัต้�กั�บคำ�าย์โล้กัเสัร� สั�งผ้ล้ใหแนวคำ)ด้กัารพู�ฒนาเผ้ย์แพูร�ไปที่��วโล้กั เพูราะผ้�น�าคำ�าย์ใช่กัารสั�งออกัคำวามช่�วย์เหล้(อไปย์�งประเที่ศึต้�างๆ

สั�าหร�บประเที่ศึกัล้+�มที่+นน)ย์มหร(อเสัร�น)ย์ม (ไที่ย์อย์��ในกัล้+�มน�5)เช่(�อว�ากัารพู�ฒนาคำ(อกัารแกัไขป<ญหาคำวามย์ากัจน ซึ่��งเที่�ากั�บกัารต้�อต้านคำอมม)วน)สัต้� เนนกัารน�าไปสั��คำวามเจร)ญที่างเศึรษฐกั)จ สัรางคำวามที่�นสัม�ย์ โล้กัคำอมม)วน)สัต้�เช่(�อว�ากัารพู�ฒนาคำ(อกัารต้�อสั�กั�บพูวกันาย์ที่+นจ�กัรวรรด้)น)ย์มที่��เอาร�ด้เอาเปร�ย์บกัด้ข��ข�ด้ร�ด้ ที่�5งสัองคำ�าย์ต้�างใช่ว)ที่ย์าศึาสัต้ร�เป0นแกันน�าแล้ะต้�อสั�กั�นอย์�างเขมขน

4

ที่�าสังคำรามที่+กัร�ปแบบ ย์กัเวนกัารเผ้ช่)ญหนากั�นต้รง ๆ ระหว�างสัหร�ฐฯ กั�บโซึ่เว�ย์ต้

กั�อนสังคำรามโล้กัคำร�5งที่��สัองพูาราได้ม�ของสัหร�ฐฯ คำ(อล้�ที่ธ)มอนโร (Monroe Doctrine) เช่(�อว�าสัหร�ฐฯ ต้องอย์��ต้ามล้�าพู�ง ไม�ไปย์+�งกั�บเร(�องของโล้กั หล้�งได้ช่�ย์ช่นะในสังคำรามโล้กัคำร�5งที่�� 2

สัหร�ฐฯ ได้เปล้��ย์นพูาราได้ม�ของต้นมาเป0น Truman Doctrine

(แล้ะย์�งคำงน�บถึ(อมาจนถึ�งที่+กัว�นน�5) ที่��เช่(�อว�าสัหร�ฐฯ ต้องเป0นต้�ารวจโล้กั ต้องร�บผ้)ด้ช่อบต้�อประเที่ศึอ(�น ๆ ผ้ล้ประโย์ช่น�ของโล้กัคำ(อผ้ล้ประโย์ช่น�ของสัหร�ฐฯ สัหร�ฐฯ ในฐานะประเที่ศึผ้�ช่นะสังคำรามได้ใหคำวามช่�วย์เหล้(อแกั�ย์+โรปที่��เสั�ย์หาย์มากัต้ามแผ้นกัารมาร�แช่ล้ (ต้�5งช่(�อต้ามนาย์จอร�จ มาร�แช่ล้ ร�ฐมนต้ร�ต้�างประเที่ศึสัม�ย์ประธานาธ)บด้�ที่ร�แมน) ประเที่ศึใด้อย์ากัได้ร�บคำวามช่�วย์เหล้(อต้องเขามาเป0นพูวกัเด้�ย์วกั�บสัหร�ฐฯ ประเที่ศึย์+โรปต้ะว�นต้กัย์อมร�บคำวามช่�วย์เหล้(อน�5 แต้�ย์+โรปต้ะว�นออกักั�บสัหภาพูโซึ่เว�ย์ต้ปฏ)เสัธ

ย์+โรปต้ะว�นต้กัร�บคำวามช่�วย์เหล้(อจากัสัหร�ฐฯ ต้ามแผ้นกัารมาร�แช่ล้เต้4มที่�� ในขณะที่��ย์+โรปต้ะว�นออกัปฏ)เสัธ ต้นที่ศึวรรษ 1990 ย์+โรปสัองฝั่<� งกั4ม�คำวามแต้กัต้�างกั�น เช่�นอ)ต้าล้�กั�บอ�ล้บาเน�ย์แมจะอย์��ต้)ด้กั�นแต้�แต้กัต้�างกั�นมากั เพูราะม�แนวที่างกัารพู�ฒนาที่��แต้กัต้�างกั�น เหม(อนสั�ล้มกั�บศึร�ษะเกัษ

ที่�าใหประเที่ศึที่�5งหล้าย์ต้องพู�ฒนาแบบเนนกัารน�าไปสั��คำวามเจร)ญที่างเศึรษฐกั)จ น�5าไหล้ ไฟื้สัว�าง ที่างด้� ม�งานที่�า“ ” สัรางคำวามที่�นสัม�ย์ สัรางอ+ต้สัาหกัรรม กัารกั)นด้�อย์��ด้� ฯล้ฯ กัารพู�ฒนาเป0นเปFาหมาย์ที่��ที่+กัประเที่ศึอย์ากับรรล้+ถึ�งเกั)ด้ต้�วแบบของกัารว)�งไล้�กัวด้กั�น ที่+กัประเที่ศึต้องว)�งไปบนเสันที่างน�5เป0น The One

5

Best Way จ�งจะถึ(อว�าพู�ฒนา ที่+กัประเที่ศึต้องที่�าแผ้นพู�ฒนาเหม(อนกั�นหมด้ ประเที่ศึใด้เข�ย์นแผ้นไม�เป0นสัหร�ฐฯ จะเขามาช่�วย์ ที่��สั�าคำ�ญคำ(อถึาพู�ฒนาต้ามแนวที่างน�5แล้วสัหร�ฐฯ จะใหเง)นช่�วย์เหล้(อผ้�านธนาคำารโล้กัแล้ะ IMF ม�กัารจ�ด้อ�นด้�บประเที่ศึพู�ฒนาแล้ว กั�าล้�งพู�ฒนา ด้อย์พู�ฒนา

กัารม�แผ้นแสัด้งถึ�งคำวามเป0นว)ที่ย์าศึาสัต้ร� ไม�ม� �ว แผ้นพู�ฒนาประเที่ศึที่�าใหได้เง)นกั� เง)นช่�วย์เหล้(อจากัต้�างประเที่ศึ ที่+กัประเที่ศึจ�งต้องม�แผ้นพู�ฒนาเศึรษฐกั)จรวมที่�5งประเที่ศึคำอมม)วน)สัต้� สั�าหร�บประเที่ศึไที่ย์ม�แผ้นพู�ฒนาเศึรษฐกั)จฉบ�บแรกั พู.ศึ. 2504 – 2509 เป0นแผ้น 6 ป> ต้�5งแต้�ฉบ�บที่�� 2 เป0นต้นมาเป0นแผ้น 5 ป> ใช่ช่(�อว�าแผ้นพู�ฒนาเศึรษฐกั)จแล้ะสั�งคำมแห�งช่าต้) แผ้นพู�ฒนาฯ ของไที่ย์ได้ร�บคำวามแนะน�าช่�วย์เหล้(อจากัน�กัว)ช่ากัารต้ะว�นต้กัโด้ย์เฉพูาะสัหร�ฐอเมร)กัา จนป<จจ+บ�นแผ้นพู�ฒนาของเรากั4มาถึ�งฉบ�บที่�� 11

จนกัระที่��งในป<จจ+บ�นเรากั�าล้�งเร)�มใช่แผ้นพู�ฒนาฉบ�บที่�� 11

ซึ่��งม�ย์+ที่ธศึาสัต้ร� 6 ประกัารคำ(อ1.สัรางคำวามเป0นธรรมในสั�งคำม คำ(อกัารที่�าใหคำนเขาถึ�ง

(Asses) สั)�งต้�างๆได้ เช่�นเขาถึ�งบร)กัารของร�ฐ รองเร�ย์นได้หากัได้ร�บคำวามเด้(อด้รอนหร(อไม�ได้ร�บคำวามเป0นธรรม

2.พู�ฒนาคำนสั��สั�งคำมแห�งกัารเร�ย์นร� ต้ล้อด้ช่�ว)ต้อย์�างย์��งย์(น 3.สัรางคำวามเขมแข4งใหภาคำเกัษต้รกัรรม คำวามม��นคำงของ

อาหารแล้ะพูล้�งงาน 4.ปร�บปร+งโคำรงสัรางที่างเศึรษฐกั)จสั��กัารเต้)บโต้อย์�างม�

คำ+ณภาพูแล้ะย์��งย์(น เช่�นเป0นเศึรษฐกั)จสั�เข�ย์ว เศึรษฐกั)จพูอเพู�ย์ง เศึรษฐศึาสัต้ร�เช่)งพู+ที่ธ รวมที่�5งคำร)สัต้�แล้ะอ)สัล้าม

6

5.ย์+ที่ธศึาสัต้ร�สัรางคำวามเช่(�อมโย์งกั�บประเที่ศึในภ�ม)ภาคำเพู(�อคำวามม��นคำงที่างเศึรษฐกั)จแล้ะสั�งคำม

6.กัารจ�ด้กัารที่ร�พูย์ากัรธรรมช่าต้)แล้ะสั)�งแวด้ล้อมอย์�างย์��งย์(น ประเด้4นสั)�งแวด้ล้อมเป0นประเด้4นที่��สั�าคำ�ญแล้ะเป0นที่��ย์อมร�บกั�นที่��วโล้กั

นอกัจากัน�5ไที่ย์เราย์�งร�บกัารช่�วย์เหล้(อจากัต้�างประเที่ศึด้านกัารศึ�กัษา เช่�น ม�สัถึาบ�นบ�ณฑ์)ต้พู�ฒนาบร)หารศึาสัต้ร� (NIDA) ที่��ต้� 5งข�5นโด้ย์เง)นช่�วย์เหล้(อจากัต้�างประเที่ศึ ม�กัารศึ�กัษากัารพู�ฒนากัารบร)หาร (Administration Development:

A.D.) เพู(�อหาว)ธ�กัารบร)หารที่��ด้� แล้ะศึ�กัษากัารบร)หารกัารพู�ฒนา (Development Administration: D.A.) คำ(อบร)หารอย์�างไรจ�งจะที่�าใหเกั)ด้กัารพู�ฒนาด้านต้�าง เช่�นพู�ฒนาเศึรษฐกั)จ พู�ฒนากัารศึ�กัษา

ด้�งน�5นย์+ที่ธศึาสัต้ร�กัารพู�ฒนาประเที่ศึไที่ย์ 50 ป>ที่��ผ้�านมาด้�าเน)นกัารไปต้ามแนวคำ)ด้ที่ฤษฎี�กัระแสัหล้�กั (Main Stream)

หร(อ Conventional Model หร(อ Dominant Model หร(อกัารพู�ฒนาที่��เนนคำวามที่�นสัม�ย์ (Modernistic Paradigm)

กัารพู�ฒนาต้ามกัระแสัหล้�กัจะเนนกัารพู�ฒนาไปที่��จ+ด้ใด้จ+ด้หน��งกั�อน เช่�นพู�ฒนาเศึรษฐกั)จโด้ย์มองว�าเม(�อเศึรษฐกั)จพู�ฒนากั4จะเกั)ด้กัาร Spill Over ไปไปสั��กัารพู�ฒนาสั)�งอ(�น หร(เร�ย์กัว�า Trickle Down Effect

อย์�างไรกั4ต้ามแนวคำ)ด้ด้�งกัล้�าวกั4ย์�งไม�เป0นผ้ล้ แต้�สั)�งที่��มองเห4นได้คำ(อกัารเกั)ด้ป<ญหากัารพู�ฒนาที่��ไม�สัมด้+ล้ (Uneven

Development) ม�เม(องที่��ร ��ารวย์แต้�บางสั�วนกั4ด้อย์พู�ฒนา ใน

7

ระด้�บโล้กักั4ม�ประเที่ศึรวย์แล้ะประเที่ศึจน ประเที่ศึรวย์ข�ด้ร�ด้คำนย์ากัจน

ประเที่ศึไที่ย์ย์�งม�ป<ญหาอย์��มากัจากักัารพู�ฒนาที่��ไม�สัมด้+ล้ กัารล้นเอ�อไม�ม�จร)ง เง)นจากัช่าวบานถึ�กัระเหย์ข�5นไปสั��นาย์ที่+นที่��ม�ศึ�กัย์ภาพูมากักัว�า เกั)ด้ Stream Up Effect ที่��ต้รงขามกั�บ Trickle Down Effect

ด้�งน�5นเราจ�งต้องเล้(อกัว)ธ�ที่��จะด้�าเน)นกัารพู�ฒนาประเที่ศึว�าจะเป0นแบบอน+ร�กัษ�น)ย์ม (Conservative) หร(อจะใช่ปฏ)ร�ป (Reform) หร(อปฏ)ว�ต้) (Revolution) หร(อจะเนนด้านกัารพู�ฒนาใด้ด้านหน��งแบบในอด้�ต้ หร(ออาจจะเล้(อกักัารพู�ฒนาแบบมองหล้าย์ๆด้านมองแบบว)พูากัษ�ที่�5งระบบเป0นองคำ�รวม (Holism, Holistic) ที่��ต้รงขามกั�บแบบแย์กัสั�วน (Partialism) เป0นกัารมองแบบบ�รณากัาร (Integration)

แบบสัมด้+ล้ (Balance, Equilibrium) ไม�สัรางกัารพู�ฒนาแบบไม�สัมด้+ล้ (Uneven Development) ที่��เนนด้านใด้ด้านหน��งเพู�ย์งด้านเด้�ย์ว แต้�เปล้��ย์นเป0นกัารพู�ฒนาพูรอมกั�นไปในที่+กั ๆ ด้าน หร(อ Concomitant

สั)�งที่��เป0นขอคำ)ด้คำ(อที่�5งกัารพู�ฒนาในแนวที่างที่+นน)ย์มแล้ะสั�งคำมน)ย์มต้�างเนนคำวามสั�าเร4จแล้ะคำวามเจร)ญที่างว�ต้ถึ+ เนนกัารแข�งข�น กัารที่�าล้าย์ ไม�แต้กัต้�างกั�นมากัน�กั ขณะที่��ว)ที่ย์าศึาสัต้ร�กั4ไม�ได้แกัป<ญหาได้ที่+กัเร(�อง

ด้�งน�5นในป<จจ+บ�นจ�งถึ�งเวล้าแล้วที่��เราต้องพูย์าย์ามแสัวงหาแนวที่างใหม�ๆ ในกัารพู�ฒนา เล้)กัไล้�กัวด้กัารพู�ฒนาแบบต้ะว�นต้กั เช่�นในหล้วงกั4เสันอแนวคำ)ด้เศึรษฐกั)จพูอเพู�ย์ง ที่��พูระองคำ�บอกั

8

ว�ากัารพู�ฒนาจะต้องเป0นกัารกัารระเบ)ด้จากัภาย์ใน ต้อง เขาใจ เขาถึ�ง แล้ะพู�ฒนา ต้องใหคำนในช่+มช่นเขาใจแล้ะพูรอมจะพู�ฒนา

การบร�หาร การพั�ฒนาการเม%อง ร�ปแบบกัารปกัคำรองต้�5งแต้�สัม�ย์กัร�กัโบราณ เคำย์เข�ย์นไวว�าม�

ร�ปแบบ Autocracy (กัารปกัคำรองโด้ย์ต้นเอง) Monarchy

(กัารปกัคำรองโด้ย์กัษ�ต้ร)ย์�) Aristocracy (กัารปกัคำรองโด้ย์คำณะบ+คำคำล้) Oligarchy, Polity, Democracy,

Polyarchy ร�ปแบบกัารปกัคำรองน�5จะคำ��กั�นกัารปกัคำรองที่��ด้�ที่��สั+ด้คำ(อ Monarchy เพูล้โต้เร�ย์กัว�า

Philosopher King (กัษ�ต้ร)ย์�น�กัปราช่ญ�) ไที่ย์เราเร�ย์กัว�ากัษ�ต้ร)ย์�ผ้�ที่รงด้วย์ที่ศึพู)ธราช่ธรรม ศึาสันาพู+ที่ธเร�ย์กัว�าพูระมหาบพู)ต้ร เพูราะเป0นกัารปกัคำรองโด้ย์คำนๆเด้�ย์วที่��ฉล้าด้ที่��สั+ด้ เกั�งที่��สั+ด้ แข4งแรง แล้ะที่�าประโย์ช่น�เพู(�อคำนที่��วไป แต้�อ�านาจเป0นสั)�งที่��หอมหวานจ�งที่�าใหคำนม�วเมาเน�าเฟื้ะ อ�านาจสั+ด้ๆ จะที่�าใหคำนม�วเมาเน�าเฟื้ะอย์�างสั+ด้ๆ ล้อร�ด้แอคำต้�นกัล้�าวว�า Power trend to be corrupt, absolute power trend to by corrupt absolutely (อ�านาจม�แนวโนมที่��จะที่�าใหเกั)ด้กัารคำอร�ปช่��น อ�านาจแบบสั+ด้ๆ กั4จะที่�าใหเกั)ด้กัารคำอร�ปช่��นแบบสั+ด้)

ด้�งน�5น กัารปกัคำรองที่��ด้�ที่��สั+ด้ในโล้กัจ�งอย์��ได้ช่��วคำราว กั�อนจะเปล้��ย์นไปเป0นกัารปกัคำรองที่��เล้วที่��สั+ด้ในโล้กั คำ(อคำนๆเด้�ย์วปกัคำรองคำนที่+กัคำน ใช่อ�านาจต้ามอ�าเภอใจ เห4นแกั�ต้�ว ที่�าราย์คำนอ(�น ไม�เป0นประโย์ช่น�ต้�อคำนอ(�น เร�ย์กักัารปกัคำรองน�5ว�า Autocracy

กัารปกัคำรองแบบคำณาธ)ปไต้ย์ (Aristocracy) เป0นกัารปกัคำรองที่��ด้�เป0นอ�นด้�บสัอง คำ(อเอาคำนเกั�งคำนด้�กัารช่�วย์กั�นคำ)ด้ ปกัคำรองเพู(�อผ้ล้ประโย์ช่น�ของคำนสั�วนใหญ� แต้�กัล้+�มคำนที่��ใช่อ�านาจ

9

ม�แนวโนมจะคำรองร�ฐแล้ะม�วเมาในอ�านาจ จ�งกัล้าย์มาเป0นกัารปกัคำรองที่��เล้วเป0นอ�นด้�บสัองคำ(อ Oligarchy

กัารปกัคำรองที่��ด้�เป0นอ�นด้�บสัามคำ(อที่+กัคำนปกัคำรองที่+กัคำน เคำารพูหนาที่��แล้ะเคำารพูซึ่��งกั�นแล้ะกั�น สัม�ย์กั�อนเร�ย์กัว�าเป0นกัารปกัคำรองแบบ Polity แต้�หากัที่+กัคำนเห4นแกั�ต้�ว ไม�เคำารพูซึ่��งกั�นแล้ะกั�น อย์��ใคำรอย์��ม�น ใคำรด้�ใคำรได้ จ�งกัล้าย์เป0นกัารปกัคำรองที่��เล้วเป0นอ�นด้�บสัาม สัม�ย์กั�อนเร�ย์กัว�า Democracy แต้�ประช่าธ)ปไต้ย์ในว�นน�5จะหมาย์ถึ�ง กัารปกัคำรองโด้ย์คำนที่+กัคำน ม�เหต้+ม�ผ้ล้ เขาใจสั)ที่ธ) เคำารพูกั�น ประช่าธ)ปไต้ย์เป0นกัารปกัคำรองที่��เล้วนอย์ที่��สั+ด้ เพูราะกัารปกัคำรองที่��ด้�ม�กัอย์��ได้ไม�นาน โล้กัป<จจ+บ�นจ�งย์อมร�บกัารปกัคำรองแบบประช่าธ)ปไต้ย์มากักัว�าร�ปแบบอ(�น

ป<ญหาแรกัที่��สั�งคำมไที่ย์ต้องพู�ฒนาหร(อปฏ)ร�ปคำ(อกัารบร)หารกัารพู�ฒนา เปFาหมาย์คำ(อกัารปกัคำรองที่��ด้� (Good

Governance) ในป<จจ+บ�นคำ(อประช่าธ)ปไต้ย์ ซึ่��งประช่าธ)ปไต้ย์อาจพู)จารณาได้ 3 ฐานะคำ(อ

1. แนวคำวามคำ)ด้หร(อปร�ช่ญา เป0นสั)�งที่��มองไม�เห4น เกั)ด้ข�5นในใจหร(อในคำวามคำ)ด้จร)งๆ เช่�น เห4นว�าคำนเป0นคำนที่��เที่�าเที่�ย์มกั�น มน+ษย์�เราเกั)ด้มาไม�เป0นประช่าธ)ปไต้ย์แต้�เป0นเผ้ด้4จกัาร คำ)ด้ว�าต้�วเองเป0นศึ�นย์�กัล้างจ�กัรวาล้ เกั)ด้มากั4รองไหเร�ย์กัรองใหคำนช่�วย์ ช่อบบ�งคำ�บพู�อแม� คำร�อาจารย์�แล้ะพูย์าบาล้ พูออย์��ไปนานๆ มน+ษย์�กั4เร)�มร� จ�กัใหคำนอ(�น เห4นคำนอ(�นเที่�ากั�บต้น พูนจากัต้นเอง หากัพูนจากัต้นเองสั+ด้ๆกั4จะเป0นอย์�างพูระพู+ที่ธเจา คำวามคำ)ด้แบบน�5คำ(อประช่าธ)ปไต้ย์ซึ่��งจ�าเป0นต้องฝั่Gกัฝั่นแล้ะเร�ย์นร�

คำ.ศึ.1789 เกั)ด้กัารปฏ)ว�ต้)ฝั่ร��งเศึสั ม�กัารประกัาศึคำ�าว�า เสัมอภาพู เสัร�ภาพู แล้ะภราด้รภาพู ด้�งๆ เพู(�อใหสั�งคำมโล้กัได้“ ”

10

ร�บร� ว�า คำนที่+กัคำนต้�อสั�เพู(�อเสัร�ภาพู คำวามเสัมอภาพูแล้ะย์อมร�บคำวามเป0นมน+ษย์� หากัเราม�คำวามร� สั�กัแบบน�5แสัด้งว�าเราเป0นประช่าธ)ปไต้ย์ แต้�หากัไม�ม�กั4จะเป0นแคำ�เด้มากัHอกั (ประช่าธ)ปไต้ย์จอมปล้อม) พูระบาที่สัมเด้4จพูระจ+ล้จอมเกัล้าเจาอย์��ห�วที่รงประกัาศึเล้)กัที่าสัซึ่��งที่�าได้ย์ากัมากั แต้�กัารย์กัเล้)กัไพูร�ย์ากัย์)�งกัว�า ป<จจ+บ�นเราจ�งย์�งเห4นไพูร�เต้4มบานเต้4มเม(อง พูระมหากัษ�ต้ร)ย์�ไที่ย์แล้ะร�ฐธรรมน�ญไที่ย์ต้องกัารใหคำนไที่ย์ที่+กัคำนเป0นพูล้เม(อง ไม�เป0นแคำ�ราษฎีรหร(อที่าสั ไม�จ�าเป0นต้องที่�าต้ามเจานาย์สั��ง แต้�ต้องที่�าหนาที่��พูล้เม(องที่��ต้�างกั�น ม�สั)ที่ธ)ในช่�ว)ต้แล้ะร�างกัาย์ของต้น จ�งม�กัารย์กัเล้)กัโที่ษประหารช่�ว)ต้เพูราะไม�ม�ใคำรม�สั)ที่ธ)Iประหารช่�ว)ต้ใคำร กัรณ�ที่ร�พูย์�สั)นกั4คำวรม�แบบพูอด้�ๆ เที่�าที่��มน+ษย์�คำนหน��งจะพู�งม� ซึ่��งอาจเร�ย์กัได้ว�าเป0นสั)ที่ธ)มน+ษย์ช่น ต้�5งแต้�เปล้��ย์นกัารปกัคำรองในป>พู.ศึ.2475 เราไม�สัามารถึฝั่<งสั)�งเหล้�าน�5เขาไปได้ว�าคำนเป0นคำนเที่�ากั�น ต้องเคำารพูสั)ที่ธ)ของคำนอ(�น ม�ที่ร�พูย์�สั)นพูอประมาณ

2. ร�ปแบบกัารปกัคำรอง เช่�น กัารปกัคำรองระบอบประช่าธ)ปไต้ย์ม�กัารเล้(อกัต้�5ง ม�พูรรคำกัารเม(อง ม�ร�ฐธรรมน�ญ

3. ว)ถึ�ช่�ว)ต้ เป0นกั��งนามธรรมกั��งร�ปธรรม คำ(อกัารย์อมร�บเสั�ย์งขางมากั เคำารพูเสั�ย์งสั�วนนอย์ ใจกัวาง ม�ข�นต้) ไม�แกัป<ญหาด้วย์คำวามร+นแรง เอาใจใสั�สันใจกั)จกัารบานเม(อง ในโล้กัน�5ไม�ม�ใคำรเป0นประช่าธ)ปไต้ย์ 100% แต้�หล้าย์ประเที่ศึพูย์าย์ามที่��จะบรรล้+ใหได้

ตั�วอย'างประช้าธ�ปไตัยของโลกอ�บราฮั�ม ล�นคอล)น (Abraham Lincoln) กัล้�าวว�า

ร�ฐบาล้ของประช่าช่น โด้ย์ประช่าช่น เพู(�อประช่าช่น ประช่าธ)ปไต้ย์หมาย์ถึ�ง

11

1. กัารปกัคำรองที่��ย์อมร�บเสั�ย์งขางมากัแต้�เคำารพูเสั�ย์งขางนอย์ (Majority Rule and Minority Right) บางคำร�5งปกัคำรองโด้ย์กัฎีของคำนกัล้+�มใหญ� (Plurality Rule) กัารอาศึ�ย์เสั�ย์งขางมากัย์�อมด้�กัว�าใหคำนเด้�ย์วหร(อพูรรคำเด้�ย์วมาสั��ง เพูราะคำนเด้�ย์วหร(อพูรรคำเด้�ย์วอาจสั��งใหไปฆ่�าคำน แต้�หากัใหคำนมาล้งคำะแนนแล้วเสั�ย์งสั�วนใหญ�บอกัว�าอย์�าฆ่�า เรากั4จะไม�ฆ่�า

2. กัารปกัคำรองที่��ย์�ด้หล้�กักัฎีหมาย์ (Rule of Law)

ร�ฐธรรมน�ญมาต้รา 1 บอกัว�าประเที่ศึไที่ย์ต้องเป0นร�ฐหน��งเด้�ย์ว มาต้รา 2 บอกัว�าต้องเป0นประช่าธ)ปไต้ย์ มาต้รา 3 บอกัว�าพูระมหากัษ�ต้ร)ย์�ที่รงใช่อ�านาจอธ)ปไต้ย์ผ้�านร�ฐบาล้ ร�ฐสัภาแล้ะศึาล้ มาต้รา 3 วรรคำ 2 บอกัว�าร�ฐสัภา ร�ฐบาล้ ศึาล้ องคำ�กัรอ)สัระแล้ะหน�วย์งานราช่กัารต้องปฏ)บ�ต้)งานโด้ย์ย์�ด้หล้�กัน)ต้)ธรรม

หล้�กัน)ต้)ธรรม คำ(อกัารที่�าต้ามกัฎีหมาย์ ขนบ จาร�ต้ ธรรมเน�ย์ม ประเพูณ� หากัที่�าถึ�กั คำนกั4จะพูอใจแล้ะช่อบ แต้�หากัที่�าผ้)ด้ คำนกั4จะไม�ช่อบ แล้ะคำนม�กัช่อบกั�นที่��กั)ร)ย์ามารย์าที่ ที่��มาของกัฎีหมาย์ต้องช่อบธรรม บ�งคำ�บใช่กัฎีหมาย์อย์�างช่อบธรรม กัารต้�คำวามของกัฎีหมาย์ต้องที่�าใหเกั)ด้ขอย์+ต้)ป<ญหา เน(5อหาสัาระของกัฎีหมาย์ต้องสัอด้คำล้องกั�บช่�ว)ต้คำวามเป0นอย์��ของคำนในสั�งคำมน�5นๆ แล้ะต้อง Update (ที่�นเหต้+กัารณ�) เช่�น กัฎีหมาย์ไที่ย์จะต้องต้ามที่�นกัารที่�าธ+รกัรรมที่างอ)นเต้อร�เน4ต้ หากักัฎีหมาย์ไม�ม�คำวามเป0นธรรมกั4จะเป0น Rule by Law คำ(อสั�กัแต้�ม�กัฎีหมาย์

ประช่าธ)ปไต้ย์ต้องเนนที่��เน(5อหา (Substantive

Democratic Theory) ไม�ใช่�แคำ�เพู�ย์งร�ปแบบอย์�างเด้�ย์ว (The Procedural View of Democracy) ต้�5งแต้�ป>

12

2475-2553 ไที่ย์เป0นประช่าธ)ปไต้ย์เพู�ย์งร�ปแบบ ม�กัารเล้(อกัต้�5ง ม�ร�ฐธรรมน�ญ แต้�เน(5อหาคำวามเป0นจร)งย์�งไม�เห4นคำนเป0นคำน ย์�งไม�ได้สั)ที่ธ)ในกัารแสัด้งออกัอย์�างเต้4มที่�� คำนที่��ม�อ�านาจย์�งได้ประโย์ช่น�อย์�� จ�งเป0นอ�านาจน)ย์มหร(อประโย์ช่น�น)ย์มเที่�าน�5น

1. ประช้าธ�ปไตัยในสหร�ฐอเมร�กา จ+ด้เนนคำ(อ1. ประช่าน)ย์ม (Populist) คำ(อกัารต้�ด้สั)นใจที่��สั�าคำ�ญต้อง

มอบใหประช่าช่นเป0นผ้�ต้�ด้สั)น เช่�น กัารเล้(อกัประธานาธ)บด้� 2. พูห+น)ย์ม (Pluralist) คำ(อกัารกัระจาย์อ�านาจใหคำนใน

สั�งคำมใหมากัที่��สั+ด้ เนนกัารรวมกัล้+�มที่��หล้ากัหล้าย์ แต้�ล้ะกัล้+�มจะด้�แล้ผ้ล้ประโย์ช่น�แล้ะสั)ที่ธ)ของต้นเองไม�ล้ะเม)ด้ผ้�อ(�น ม�กัารต้รวจสัอบแล้ะถึ�วงด้+ล้กั�บกัล้+�มอ(�น (Check and Balance) พูห+น)ย์มจะสัอด้คำล้องกั�บประช่าธ)ปไต้ย์ เพูราะสั�วนใหญ�เราม�กัเห4นว�าประช่าธ)ปไต้ย์เป0นของประช่าช่น โด้ย์กัล้+�มใด้กัล้+�มหน��งซึ่��งเสันอต้�วใหประช่าช่นเล้(อกั เพู(�อประช่าช่น เช่�น ม�พูรรคำกัารเม(องหล้าย์พูรรคำแข�งกั�นมาที่�างานเพู(�อประช่าช่น

3. คำวามเป0นสัถึาบ�น (Institutional) คำ(อกัารที่�าที่+กัอย์�างใหเป0นที่��ย์อมร�บ ไม�ข�5นกั�บคำ+ณที่�กัษ)ณหร(อคำ+ณอภ)สั)ที่ธ)I

2. ประช้าธ�ปไตัยในฝร��งเศส Jean Jacques Rousseau (ร.สโซ) เนนในเร(�อง1. กัารปกัคำรองต้นเอง (Self Government) คำ(อกัาร

ต้�ด้สั)นใจด้วย์ต้นเอง คำ)ด้ด้วย์ต้นเอง ซึ่��งมน+ษย์�ที่+กัคำนม�อ�านาจอธ)ปไต้ย์มาต้�5งแต้�กั�าเน)ด้ แต้�ย์อมสัล้ะอ�านาจอธ)ปไต้ย์ใหสั�งคำม โด้ย์หว�งว�าสั�งคำมจะด้�แล้ต้นเอง

2. เจต้จ�านง/เจต้นารมณ�ที่��วไป (General Will) คำ(อกัารปกัคำรองต้นเองที่��ที่�าใหสัอด้คำล้องกั�บสั)�งด้�ๆ ของสั�วนรวม ซึ่��งอาจ

13

ไม�ใช่�เสั�ย์งขางมากั เช่�น เสั�ย์งขางมากัในหองน�5บอกัว�าไปกั)นขาวขาหม� แต้�พูอกั)นแล้ว ไขม�นจ+กัอกัต้าย์ที่+กัคำน กั4ไม�ถึ(อเป0น General Will

3. สั.สั. เป0นต้�วแที่นของประช่าช่นที่�5งช่าต้)ไม�ใช่�ต้�วแที่นของบ+คำคำล้ ช่าต้)ม�คำวามหมาย์มากักัว�าประช่าช่นที่+กัคำนมารวมกั�น คำ(อหมาย์รวมถึ�งสัถึาบ�นต้�างๆ ที่��คำนในช่าต้)ร�วมกั�นสัรางมาต้�5งแต้�อด้�ต้ ถึ�งป<จจ+บ�นแล้ะอนาคำต้ เช่�น ช่าต้)ไที่ย์ ไม�ได้หมาย์ถึ�งคำนไที่ย์ 64 ล้านคำนย์(นบนแผ้�นด้)นน�5 แต้�คำวามเป0นไที่ย์หมาย์ถึ�งสัถึาบ�นที่��เราย์�ด้ถึ(อต้�อกั�นมา ไม�ว�าจะเป0นสัถึาบ�นช่าต้) ศึาสันา พูระมหากัษ�ต้ร)ย์� สัถึาบ�นคำรอบคำร�ว กัารไหว กัารย์)5มสัย์าม ไม�ว�าจะไปที่��ไหนใคำรกั4ร� ว�าเป0นคำนไที่ย์

3. ประช้าธ�ปไตัยในสหราช้อาณาจั�กร ม�หล้�กักัารด้�งน�51. หล้�กัคำวามพู�งพูอใจของบ+คำคำล้ (Self-preference)

เป0นหล้�กัที่��ที่�าใหเกั)ด้กัารปฏ)บ�ต้) กัารย์�ด้ถึ(อ กัารที่�าหนาที่��ของต้นเอง

2. หล้�กัประโย์ช่น�น)ย์ม (Utility) คำ(อคำ�าน�งถึ�งประโย์ช่น�สั�งสั+ด้ของคำนจ�านวนมากัที่��สั+ด้

3. หล้�กักัารสัรางคำวามสัมด้+ล้ (Equilibrium หร(อ Balance) คำ(อม�คำวามสัมด้+ล้ระหว�างฝั่2าย์ต้�างๆ ได้แกั� กัารสัรางคำวามสัมด้+ล้ระหว�างหล้�กักัารของต้นเอง หล้�กัของพูรรคำที่��ต้นสั�งกั�ด้ แนวที่างกัารปฏ)บ�ต้)ของร�ฐสัภา แล้ะคำวามต้องกัารของประช่าช่นในเขต้เล้(อกัต้�5งที่��พูย์าย์ามกัด้ด้�นกั�บผ้�แที่นในเขต้เล้(อกัต้�5งของต้น เพูราะ สั.สั. ผ้�านกัารเล้(อกัต้�5งมาในล้�กัษณะเขต้เด้�ย์วคำนเด้�ย์ว แล้ะที่�5งคำ�าน�งถึ�งประโย์ช่น�ของประช่าช่นที่��วไปแล้ะประโย์ช่น�ของสั�งคำมโด้ย์สั�วนรวมด้วย์

14

ตั�วแบบการพั�ฒนาการเม%อง Samuel P. Huntington ไ ด้ เ สั น อ ต้� ว แ บ บ กั า ร

พู�ฒนากัารเม(องไว 3 ต้�วแบบ คำ(อ 1. Classic Model (ต้�วแบบด้�5งเด้)ม) หร(อต้�วแบบเสัน

ต้รง (Linear Model) เช่(�อว�าประช่าธ)ปไต้ย์พู�ฒนาเป0นเสันต้รงต้ามล้�าด้�บข�5นต้อน ที่�ล้ะข�5นที่�ล้ะต้อน เร)�มจากัสั)ที่ธ)ข� 5นพู(5นฐานกั�อน แล้วพู�ฒนาเป0นสั)ที่ธ)พูล้เม(อง สั)ที่ธ)ที่างกัารเม(อง สั)ที่ธ)ที่างเศึรษฐกั)จ สั)ที่ธ)ที่างสั�งคำม แล้ะสั)ที่ธ)ที่างว�ฒนธรรมต้ามล้�าด้�บ คำ�อย์ๆพู�ฒนาข�5นไปที่�ล้ะนอย์ จากัข�5นพู(5นฐานไประด้�บสั�งข�5นเร(�อย์ๆ กัารพู�ฒนาจะขามข�5นต้อนไม�ได้ ด้�งสั�านวนไที่ย์ที่��ว�าอย์�าช่)งสั+กักั�อนห�าม คำ(อต้องห�ามกั�อนแล้วคำ�อย์ไปสั+กั คำนกั4ต้องเกั)ด้เป0นที่ารกักั�อน คำ�อย์ๆโต้เป0นเด้4กัเล้4กั เด้4กัหญ)ง นางสัาวแล้ะนาง ที่�ล้ะข�5น ไม�ใช่�เป0นเด้4กัหญ)งแล้วกัระโด้ด้เป0นนางเล้ย์

2. ต้�วแบบวงกัล้ม (Cyclical Model) หร(อต้�วแบบวงจรอ+บาที่ว� (Vicious Circle) คำวามเป0นประช่าธ)ปไต้ย์ในอ�งกัฤษ นอรเวย์� เด้นมาร�กัหร(อสัว�เด้นพู�ฒนาต้�อเน(�องมาเป0นพู�นป> อ�งกัฤษม�แมคำนากัาร�ต้าต้�5งแต้�ป> 1215 ถึ(อเป0นร�ฐธรรมน�ญฉบ�บแรกั เราพู�ฒนาแคำ� 78 ป>จ�งย์�งวงเว�ย์นอย์��ในวงจรอ+บาศึกั�อย์�� คำ(อม�กัารปฏ)ว�ต้)ย์�ด้อ�านาจ พูออย์��ไปนานๆ ประช่าช่นเร)�มเบ(�อจ�งเร�ย์กัรองประช่าธ)ปไต้ย์แล้ะร�ฐธรรมน�ญ เม(�อเล้(อกัต้�5งได้ร�ฐบาล้ประช่าธ)ปไต้ย์กั4พูอใจไประย์ะหน��ง แต้�หากัร�ฐบาล้แกัไขป<ญหาไม�ได้ด้�งใจ เกั)ด้คำวามว+ �นวาย์ประช่าช่นกั4เร�ย์กัรองอ�ศึว)นมาขาวมาแกัป<ญหาโด้ย์กัารย์�ด้อ�านาจ ซึ่��งประช่าช่นจะพูอใจในต้อนแรกัเอาด้อกัไมไปให แต้�นานๆ ไปประช่าช่นกั4เบ(�อหน�าย์เพูราะผ้�น�าเมาอ�านาจจ�งม�กัารเด้)นขบวนเร�ย์กัรองประช่าธ)ปไต้ย์ พูอได้

15

ร�ฐธรรมน�ญใหม�ม�กัารเล้(อกัต้�5งอ�กัคำร�5งหน��ง ได้ร�ฐบาล้ประช่าธ)ปไต้ย์แต้�เม(�อแกัป<ญหาไม�ได้ด้�งใจประช่าช่นกั4เร�ย์กัรองอ�ศึว)นมาขาวอ�กัวนเว�ย์นเช่�นน�5ไปเร(�อย์ๆ

วงจรอ+บาที่ว�สัม�ย์ใหม�คำ(อกัารเล้(อกัต้�5งม�กัารซึ่(5อสั)ที่ธ)ขาย์เสั�ย์งกั�นมโหฬาร สั.สั.ได้ร�บเล้(อกัต้�5งแล้วกั4ซึ่(5อต้�าแหน�ง ถึอนที่+น คำนที่��อย์ากัเป0นร�ฐบาล้กั4จะเปKด้อภ)ปราย์ไม�ไววางใจเพู(�อล้มร�ฐบาล้แล้วต้นเองจะได้เป0นร�ฐบาล้แที่น หากัสั�าเร4จหร(อย์+บสัภากั4ต้องเล้(อกัต้�5งใหม� ม�กัารซึ่(5อสั)ที่ธ)ขาย์เสั�ย์งกั�นอ�กั หล้�งจากัน�5นกั4ซึ่(5อต้�าแหน�งเพู(�อถึอนที่+นคำ(น คำนไม�ได้กั4เปKด้อภ)ปราย์ไม�ไววางใจที่�าใหต้องย์+บสัภา เล้(อกัต้�5งใหม� วนเว�ย์นกั�นไปเร(�อย์ๆ เป0นวงจรอ+บาที่ว�

3. ต้�วแบบว)ภาษว)ธ� (Dialectical Model) มองว�าในโล้กัน�5ม�สั)�งหน��งที่��ด้�ารงอย์��แล้ะได้ร�บกัารย์อมร�บ (Thesis) อย์��มาพู�กัหน��งกั4จะม�สั)�งใหม�เขามาต้�อต้าน (Antithesis) ที่�5งสัองสั)�งต้�อสั�กั�นจนหล้+ด้ออกัมาเป0นสั)�งใหม� (Synthesis) ที่��ได้ร�บกัารย์อมร�บจากัที่+กัฝั่2าย์ กัระบวนกัารน�5จะวนไปเร(�อย์ๆ คำล้าย์กั�บวงจรอ+บาศึกั� จนในที่��สั+ด้กัล้าย์เป0นรากัฐานของที่ฤษฎี�คำวามข�ด้แย์ง โด้ย์ม�สัมม+ต้)ฐานว�าคำวามข�ด้แย์งที่�าใหเกั)ด้กัารเปล้��ย์นแปล้ง กัารเปล้��ย์นแปล้งที่�าใหเกั)ด้กัารพู�ฒนา สัร+ปว�าคำวามข�ด้แย์งน�าไปสั��กัารพู�ฒนา แต้�ต้องเป0นคำวามข�ด้แย์งอย์�างสัรางสัรรคำ� (Constructive Conflict)

กัารเม(องไที่ย์อธ)บาย์ได้ด้วย์ต้�วแบบว)ภาษว)ธ�คำ(อกัารแกัว�งสัล้�บกั�นไปมาระหว�างเผ้ด้4จกัารกั�บประช่าธ)ปไต้ย์ ถึาเป0นเผ้ด้4จกัารสั+ด้ข�5ว ประช่าธ)ปไต้ย์สั+ด้ข�5ว ในที่��สั+ด้กัล้าย์เป0นแรงเหว��ย์งกัระเด้4นออกัมาจนหล้+ด้ออกัจากัวงจรอ+บาที่ว�ได้ เม(�อหล้+ด้จากัวงจรแล้วกั4คำ�อย์ ๆ พู�ฒนาประช่าธ)ปไต้ย์มาที่�ล้ะข�5นต้ามต้�วแบบ Classic

16

อาจารย์�เคำย์คำ)ด้ว�าพูฤษภาฯ ที่ม)ฬคำ(อ Momentum ที่��ที่�าใหกัารเม(องไที่ย์หล้+ด้ออกัจากัวงจรอ+บาที่ว� แล้วคำ�อย์ ๆ พู�ฒนาไปเร(�อย์ ๆ ต้ามต้�วแบบ Classic แต้�พูอเกั)ด้เหต้+กัารณ� 19

กั�นย์าย์น 2549 สั)�งที่��อาจารย์�คำ)ด้กั4ล้�มสัล้าย์เม(�อกัารเม(องไที่ย์กัล้�บเขาสั��วงจรอ+บาที่ว�อ�กั ได้แต้�หว�งว�าในอนาคำต้กัารเม(องไที่ย์จะพู�ฒนาต้�อไป

น�กัปราช่ญ�กัล้�าวไวว�าประเที่ศึช่าต้)กั4คำล้าย์กั�บป<จเจกับ+คำคำล้ที่��ม�จ)ต้ว)ญญาณ หากัจะเขาใจประเที่ศึช่าต้)อย์�างถึ�องแที่ต้องเขาใจจ)ต้ว)ญญาณของประเที่ศึช่าต้)ด้วย์ จ)ต้ว)ญญาณของประเที่ศึช่าต้)อาจศึ�กัษาได้จากัหล้�กักัารพู(5นฐานของประเที่ศึ (Doctrine หร(อ Ism) ซึ่��งเป0นบ�อเกั)ด้ของหล้�กักัารอ(�น ๆ ของช่าต้) หล้�กักัารของไที่ย์คำ(อช่าต้) ศึาสันา พูระมหากัษ�ต้ร)ย์� เป0นหล้�กักัารพู(5นฐานของช่าต้) น�กักัารเม(องจะม�นโย์บาย์ข�ด้กั�บหล้�กักัารหล้�กัน�5ไม�ได้ ช่าต้)ได้แกั�ผ้�คำนช่าต้)พู�นธ+�ต้�าง ๆ ซึ่��งอย์��ร �วมกั�นมานานหล้าย์ช่��วอาย์+คำน ม�ประว�ต้)ศึาสัต้ร�ร�วมกั�นช่�วย์กั�นสัรางว�ฒนธรรม สัถึาบ�น ม�สั)�งย์�ด้ม��นร�วมกั�นในสั�งคำม ม�คำวามร� สั�กัเป0นช่าต้)ไที่ย์เด้�ย์วกั�นกัล้าย์เป0นคำนไที่ย์ที่�5งกัาย์แล้ะใจในป<จจ+บ�น

คำนไที่ย์สั�วนใหญ�ม�เหต้+ผ้ล้ ย์�ด้พู+ที่ธศึาสันาเป0นหล้�กัใช่สัต้)ป<ญญาร�กัษาคำวามสังบสั+ข อย์��ร �วมกั�บคำนหล้าย์ช่าต้)พู�นธ+� หล้าย์ศึาสันา เราร�กัษาประเที่ศึช่าต้)มาได้แบบไที่ย์ ๆ ม�ย์)5มสัย์ามอ�นเล้(�องช่(�อ คำนไที่ย์แต้�โบราณม�คำวามเช่(�อ คำ�าน)ย์ม เจต้คำต้)ย์�ด้ม��นในศึาสันาที่�5งศึาสันาพู+ที่ธแล้ะอ(�น ๆ เช่(�อในบาป บ+ญ คำ+ณ โที่ษ คำวามด้� คำวามช่��ว ผ้�คำนสั�วนใหญ�ม�ศึาสันา ย์�ด้ถึ(อป<ญญาแล้ะเหต้+ผ้ล้พูอสัมคำวร ม�จ)ต้ใจเอ(5อเฟื้A5 อต้�อคำนแปล้กัหนา ม�ย์)5มสัย์ามด้�งที่��ม�ต้�อฝั่ร��งซึ่��งฝั่ร��งไม�เขาใจ ม�ศึาสันาพู+ที่ธเป0นหล้�กัแต้�กั4ไม�ได้กั�ด้กั�นศึาสันาอ(�นที่��เขามา

17

ภาย์หล้�ง ร�กัษาเอกัราช่แล้ะอธ)ปไต้ย์ของช่าต้)บานเม(องมาได้จนถึ�งป<จจ+บ�น

สัถึาบ�นพูระมหากัษ�ต้ร)ย์�คำ(อสัถึาบ�นสั�าคำ�ญที่��ช่าต้)ไที่ย์เราสัรางแล้ะธ�ารงไวมานานแต้�โบราณ พูระมหากัษ�ต้ร)ย์�ไที่ย์ปกัคำรองบานเม(องด้วย์ที่ศึพู)ธราช่ธรรม พูระองคำ�ด้�ารงต้นอย์��ในจ�กัรพูรรด้)ว�ต้รคำ(อถึ(อธรรมเป0นใหญ�คำ+มคำรองคำนด้� ขจ�ด้คำนช่��ว ด้�แล้ผ้�ย์ากัไร พูบสันที่นาผ้�ที่รงคำ+ณธรรมเป0นน)จ เป0นต้น ต้�วอย์�างที่��เห4นได้ช่�ด้ในร�ช่กัาล้ป<จจ+บ�นกั4ปฐมบรมราช่โองกัารที่��ว�า เราจะคำรองแผ้�นด้)น“

โด้ย์ธรรมเพู(�อประโย์ช่น�สั+ขแห�งมหาช่นช่าวสัย์าม ป<จจ+บ�น ”

Doctrine เร(�องช่าต้) ศึาสันา พูระมหากัษ�ต้ร)ย์�คำงต้องเพู)�มเร(�องร�ฐธรรมน�ญแล้ะประช่าธ)ปไต้ย์เขาไปด้วย์ เพู(�อสัะที่อนถึ�งกัารปกัคำรองแบบธรรมาภ)บาล้ต้ามหล้�กัที่��วไปของนานาอารย์ประเที่ศึ ว�นน�5ม�คำนย์อมต้าย์เพู(�อช่าต้) ศึาสันา พูระมหากัษ�ต้ร)ย์� (เพูราะประธานาธ)บด้�ของบางประเที่ศึกั4ย์�งม�องคำร�กัษ�ย์อมต้าย์เพู(�อประธานาธ)บด้�) แต้�อ�กัรอย์ป>ขางหนาอาจม�คำนไที่ย์ย์อมต้าย์เพู(�อร�ฐธรรมน�ญแล้ะประช่าธ)ปไต้ย์ Doctrine ในอนาคำต้ของไที่ย์อาจจะเป0น ช่าต้) ศึาสันา พูระมหากัษ�ต้ร)ย์� แล้ะประช่าธ)ปไต้ย์ แมว�าว�นน�5ย์�งไม�ม�ใคำรย์อมต้าย์เพู(�อร�ฐธรรมน�ญแล้ะหล้าย์คำนย์�งเอาด้อกัไมไปใหที่หารต้อนร�ฐประหารกั4ต้าม แต้�อาจารย์�คำ)ด้ว�าร+ �นล้�กั ร+ �นหล้านของเราจะย์อมต้าย์เพู(�อประช่าธ)ปไต้ย์หร(อเพู(�อร�ฐธรรมน�ญอย์�างแน�นอน

ด้�งน�5นในอนาคำต้ Doctrine ของไที่ย์อาจจะม� ช่าต้) ศึาสันา พูระมหากัษ�ต้ร)ย์� แล้ะร�ฐธรรมน�ญ

18