POLİSOMNOGRAFİ

Elektrodlar, Hasta hazırlanması, Kayıt protokolleri

Uz. Dr. Hikmet FUz. Dr. Hikmet FııratratSSB YB Yııldldıırrıım Beyazm Beyazııt Dt Dışışkapkapıı EEğğitit. ve Ara. ve Araşş.. HastanesiHastanesi

GGööğğüüs Hastals Hastalııklarklarıı ve Tbc Klinive Tbc Kliniğği i &&

Uyku BozukluklarUyku Bozukluklarıı MerkeziMerkezi

TARTARİİHHÇÇEE1929 Berger1929 Berger1957 Dement & Kleitman1957 Dement & Kleitman1968 Rechtschaffen & Kales1968 Rechtschaffen & Kales1974 Jerome Holland1974 Jerome Holland

Polisomnografi (PSG) ; Polisomnografi (PSG) ; UUyku ile ilgili yku ile ilgili ççeeşşitli itli bozukluklarbozukluklarıın laboratuvar ortamn laboratuvar ortamıında kaynda kayııt t yapyapıılarak tesbit etmeye yarayan bir uygulama larak tesbit etmeye yarayan bir uygulama teknitekniğğidir.idir.

Uyku epizotlarıUykuda solunum bozukluklarıCPAP / BiPAP titrasyonuMSLTUykuda periyodik hareketlerİnsomniaİmpotans

PSG; Pahalı, zaman alıcı ve özel ekip gerektiren tanıda “altın standart” yöntemdir.

Uyku LaboratuvarUyku Laboratuvarıı //Uyku MerkeziUyku Merkezi

> 12 m > 12 m 22

Optimum Optimum ııssıı –– havalandhavalandıırma rma -- KlimaKlimaSes YalSes Yalııttıımmıı (< 50 dB)(< 50 dB), , ışıışık dk düüzenizeniYalYalııttıılmlmışış kablolama sistemikablolama sistemiRegRegüüleli kesintisiz gleli kesintisiz güçüç kaynakaynağığıKapalKapalıı devre video gdevre video göörrüüntntüü / kay/ kayııt sistemi t sistemi (infrared li (infrared li -- 0 l0 lüüx x ışıışıkta kta ççekim yapabilen)ekim yapabilen)DayanDayanııklklıı yatakyatakLavabo / tuvalet / banyoLavabo / tuvalet / banyoTeknisyen kontrol odasTeknisyen kontrol odasıı / d/ düüefon sistemiefon sistemiUyku BozukluklarUyku Bozukluklarıı eeğğitimi almitimi almışış ttııp doktorup doktoru

TanTanııklklıı apne, apne, ((±± Horlama)Horlama)NNedeni aedeni aççııklanamayan GAUH ve /veyaklanamayan GAUH ve /veya

PPulmoner hipertansiyon ve /veya ulmoner hipertansiyon ve /veya PPolistemi ve /veya olistemi ve /veya HHiperkapniyle iperkapniyle birlikte seyreden alveolar birlikte seyreden alveolar hipoventilasyon varlhipoventilasyon varlığıığında PSG nda PSG endikedir. endikedir.

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARINDA POLİSOMNOGRAFİ ENDİKASYONLARI

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARINDA UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARINDA POLPOLİİSOMNOGRAFSOMNOGRAFİİ ENDENDİİKASYONLARIKASYONLARI(2)(2)

LAUPLAUP / UPF / MUPP / RF/ UPF / MUPP / RF planlanan planlanan hastalarhastalarıın preop den preop değğerlendirilmesinde erlendirilmesinde (OSAS y(OSAS yöönnüünden)nden)CPAP CPAP –– BPAP titrasyonundaBPAP titrasyonundaNNööromuskuler hastalromuskuler hastalıık + uykuda k + uykuda solunum bozuklusolunum bozukluğğu ortaya u ortaya ççııktktııysa ysa Takip amaTakip amaççllıı::

1.1. AAşşıırrıı kilo verme ve alma durumundakilo verme ve alma durumunda2.2. Tedavi baTedavi başşararııssıınnıı takipte: (atakipte: (ağığız iz iççi arai araçç, ,

cerrahi, CPAP cerrahi, CPAP –– BPAP)BPAP)

PSG PSG ÖÖNCESNCESİİ HAZIRLIKLARHAZIRLIKLARAnketAnketFizik MuayeneFizik MuayeneGerekli gGerekli göörrüülen tetkiklerlen tetkikler (AKG, SFT, PA AC, (AKG, SFT, PA AC, AKS, Tiroid fonksiyonlarAKS, Tiroid fonksiyonlarıı,, ferritin, ferritin, konskonsüültasyonlar, vs)ltasyonlar, vs)PSG ortamPSG ortamıınnıın hastaya gn hastaya göösterilmesisterilmesiRandevu gRandevu güünnüü banyo / trabanyo / traşş / ojelerin silinmesi/ ojelerin silinmesiAlkol Alkol –– kafeinli ikafeinli iççecekler iecekler iççilmemeli, gilmemeli, güün in iççi i uyku engellenmeliuyku engellenmeliHipnotik ilaHipnotik ilaççlar 5 lar 5 -- 10 g10 güün n öönceden kesilmelinceden kesilmeli

KullanKullanıılmamaslmamasıı Gereken Gereken İİlalaççlarlar

Barbitüratlar Amfetaminler

Benzodiazepinler Kafein içeren preparatlar

Zolpidem Trisiklik antidepresanlar *

Hipnotikler (genel) Fenotiyazinler *

Antihistaminikler Haloperidol *

Kloral hidrat Öksürük kesiciler *

Monoamin oksidaz inhibitörleri

Psikoaktif ilaçlar (genel) *

*Özel durumlarda kullanımına izin verilebilir

HASTANIN PSGHASTANIN PSG’’ YE YE HAZIRLANIHAZIRLANIŞŞII

Hasta uyumu Hasta uyumu öönemlinemliYapYapıılacak ilacak işşlem anlatlem anlatıılmallmalııPijema / gecelik / ePijema / gecelik / eşşofman ofman Bilgisayar kaydBilgisayar kaydıı / kay/ kayııt numarast numarasıı

TEMEL PROTOKOLTEMEL PROTOKOL

EEG (Elektroensefalografi)EEG (Elektroensefalografi)EOG (Elektrookulografi)EOG (Elektrookulografi)EMG (Elektromyelografi)EMG (Elektromyelografi)

±±EKG (Elektrokardiyografi)EKG (Elektrokardiyografi)

DDİĞİĞER PROTOKOLLERER PROTOKOLLERUyku Apne ProtokolUyku Apne Protokolüü: Temel protokol + : Temel protokol + airflow/nazal kanairflow/nazal kanüül + karl + karıın n –– ggööğğüüs s pletismografi + oksimetrepletismografi + oksimetre + Trakeal + Trakeal mikrofon + Body positionmikrofon + Body positionPeriyodik Bacak Hareketleri ProtokolPeriyodik Bacak Hareketleri Protokolüü: : Temel protokol + Her iki bacak EMG (Ant. Temel protokol + Her iki bacak EMG (Ant. Tibialis)Tibialis)UARSUARS ProtokolProtokolüü: Uyku Apne Protokol: Uyku Apne Protokolüü + + ÖÖzafagus balonuzafagus balonu

TEMEL TEKNTEMEL TEKNİİKLERKLER

EEGEEGAltAltıın elektrod (tercih) / karn elektrod (tercih) / karşışıllııklklııelektrodlar aynelektrodlar aynıı öözellikli olmalzellikli olmalııddıırrJel / spanJel / spançç / % 4 l/ % 4 lüük Collodion / Asetonk Collodion / AsetonC3 C3 –– A1, C4 A1, C4 –– A2, O1 A2, O1 –– O2 veyaO2 veyaC3 C3 –– A2A2, , C4 C4 –– A1A1, , O1 O1 –– A2A2, , O2 O2 –– A1A1İİmpedans < 5000 mpedans < 5000 ΩΩUluslararasUluslararasıı 10 10 –– 20 sistemi20 sistemi

En En ÖÖnemli Denemli Değğiişşiklikleriklikler

3 noktadan uyku EEG kayd3 noktadan uyku EEG kaydıı: (: (F4F4--M1, C4M1, C4--M1, O2M1, O2--M1, Yedek : F3M1, Yedek : F3--M2, C3M2, C3--M2, O1M2, O1--M2)M2)

K kompleksler ve yavaK kompleksler ve yavaşş dalgalar dalgalar frontaldefrontalde, , uyku iuyku iğğleri leri santraldesantralde, , alfa ritmi alfa ritmi oksipitaldeoksipitalde en iyi gen iyi göörrüüntntüülenirlenir

Yeni evre isimleriYeni evre isimleri: : W, N1, N2, N3, RW, N1, N2, N3, R3 ve 4. d3 ve 4. döönemlernemler N3 N3 olarak bir arada olarak bir arada

EEGEEG

F4-M1, C4-M1, O2-M1

Yedek : F3-M2, C3-M2, O1-M2

ALTERNATALTERNATİİFF

Fz-Cz, Cz-Oz, C4-M1

Yedek: Fpz-Fz, C3/Cz-C4, 01-Oz, M1-M2

EOGEOG

Sol GSol Gööz z –– A2A2SaSağğ GGööz z –– A1A1

Veya Veya Sol GSol Gööz z –– A2A2SaSağğ GGööz z –– A2A2

EMGEMG

ÇÇene EMG: M. Mentalis / M. ene EMG: M. Mentalis / M. MasseterMasseterBacak EMG: M. Tibialis AnteriorBacak EMG: M. Tibialis AnteriorKol EMG: M. DeltoideusKol EMG: M. Deltoideus

ÇÇENE EMGENE EMGEMG kayEMG kayııddıı iiççin 3 in 3 elektrod elektrod (1) (1) ÇÇene Orta hat 1 ene Orta hat 1 cm cm üüsttestte(2) Orta hatt(2) Orta hattıın 2 n 2 cm sacm sağğ yanyanıında ve nda ve 2 cm altta 2 cm altta (3) Orta hatt(3) Orta hattıın 2 n 2 cm sol yancm sol yanıında ve nda ve 2 cm altta2 cm altta

EKGEKG

Sol 7. Sol 7. İİnterkostal (meme altnterkostal (meme altıı)) / sa/ sağğsubklavikuler / sol subklavikulersubklavikuler / sol subklavikuler

SolunumSolunum

Thermistor / Thermocouple (airflow) / Nasal Thermistor / Thermocouple (airflow) / Nasal kankanüül: Apne l: Apne –– hipopne ayhipopne ayıırrıımmıı yapyapııllıırr

Karın – Göğüs Pletismograf (solunum hareketi)Apne tipleri belirlenir

DiDiğğer Kanallarer KanallarOksimetre (parmak ucu / kulak Oksimetre (parmak ucu / kulak memesi) (% 40 memesi) (% 40 ıın altn altıı gergerççek deek değğildir)ildir)Body PositionBody PositionTrakeal mikrofonTrakeal mikrofonÖÖzafagus balonuzafagus balonuCOCO22 ddüüzeyizeyiÖÖzafagial pH zafagial pH –– metermeterPenil tumescencePenil tumescenceCPAP/BPAP basCPAP/BPAP basıınnçç ggööstergesistergesiVideo kayVideo kayııttıı

JACK KUTUSUJACK KUTUSU

KonfigKonfigüürasyon (Ekranda grasyon (Ekranda göörmek rmek istediistediğğimiz kanallar)imiz kanallar)İİmpedans mpedans ÖÖllçüçümmüü (Elektrodlar(Elektrodlarıın n sasağğlam ve gelam ve geççirgenliirgenliğğinin uygunluinin uygunluğğu)u)Kalibrasyon (Cihaz / Biokalibrasyon)Kalibrasyon (Cihaz / Biokalibrasyon)

KalibrasyonKalibrasyon

BioBio--KalibrasyonKalibrasyon

Hastaya sHastaya söözlzlüü komutlar verilerek yapkomutlar verilerek yapııllıırrÖÖrnerneğğin: in: GGöözlerinizi sazlerinizi sağğaa--sola yukarsola yukarıı--aaşşaağığı bakbakıınnHafifHafif--ortaorta--ileri derece horlayileri derece horlayıınnBacaklarBacaklarıınnıızzıı gerdiringerdirinSaSağğaa--sola dsola döönerek yatnerek yatıın vs vsn vs vs

Polisomnografi KanallarPolisomnografi Kanallarıınnıın n ÖÖnerilen nerilen Kalibrasyon DeKalibrasyon Değğerleri*erleri*

PSG kayPSG kayııt ht hıızzıı 10 mm / sn10 mm / snEpok (sayfa) 30 sn (tercih edilir)Epok (sayfa) 30 sn (tercih edilir)50 Hz Notch filtre50 Hz Notch filtre6 6 –– 8 saat kay8 saat kayııt t En az 16 kanallEn az 16 kanallıı polisomnografpolisomnografSkorlama : Manuel / Bilgisayar destekli Skorlama : Manuel / Bilgisayar destekli / Otomatik/ OtomatikPSG raporunun hazPSG raporunun hazıırlanmasrlanmasııArArşşivleme (Dosya ivleme (Dosya ççııktktııssıı / CD / DVD / / CD / DVD / EDF tipi kayEDF tipi kayııt)t)

Polisomnografik KayPolisomnografik Kayııt t ÖÖncesincesi

CPAP UygulamasCPAP Uygulamasıı

Polisomnografik KayPolisomnografik Kayııtt ÖÖrnerneğğii

Histogram Histogram ÖÖrnerneğğii

CPAP Titrasyonlu CPAP Titrasyonlu HistogramHistogram

POLİSOMNOGRAF ÇEŞİTLERİ

Poligraf (içinde EEG kanalı yoktur)Polisomnograf

Portabl (online görüntüleme yoktur / evde de kayıt yapabilir / hafıza kartı ile kayıt bilgileri okunur)

Laboratuvar Tipi(Kablolu / kablosuz)

Analog PolisomnografAnalog Polisomnograf

PSG ALTERNATPSG ALTERNATİİFLERFLERİİPortabl poligraflar Portabl poligraflar Parmak ucu OParmak ucu O22 saturasyon takibisaturasyon takibiHomosistein / Homosistein / üürik asit:kreatinin oranrik asit:kreatinin oranıı/ FABP / VEGF/ FABP / VEGF……Split Split –– nightnightOrtak gOrtak göörrüüşş yokyokPSG altPSG altıın standart / n standart / öözel zel şşartlarda artlarda alternatif yalternatif yööntemler uygulanabilir.ntemler uygulanabilir.

SAYGILARIMLASAYGILARIMLA