POLSKA 3000z1-

UMOWA POCZTOWA MIĘDZY

MINISTREM ŁĄCZNOŚCI RP A SUWERENNYM RYCERSKIM

ZAKONEM MALTANSK IM

36 stron !

Nr 12 (842)

Rok XXXIX gruckleA

1992 r. cena 7000 z1

PISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW

Wszystkim Członkom PZF,

Czytelnikom, Sympatykom

Współautorom pisma

ż yczymy udanych Świąt

Bo ż ego Narodzenia i pomyślnego

Nowego 1993 Roku

Zarząd Główny PZF

Redakcja

KONKURS • PLEBISCYT • KONKURS • PLEBISCYT • KONKURS

MOTYLE ZWYCIĘŻ Y ŁY! W XXXII edycji konkursu-plebiscytu na

najładniejszy znaczek wydany przez Pocztę Polską w 1991 r. (ogłoszonego w tegorocznym wakacyjnym numerze „F") wzięło udział 870 naszych czytelników. Największym powodze-niem cieszyły się wszystkie trzy bloki: nr 101 otrzymał 451 głosów, nr 78 - 170, a nr 79 - 68 głosów. Łącznie więc na bloki oddano 689 głosów. Na wszystkie pozostale znaczki - 181 głosów. To świadczy o upodobaniach filate-listów. Oni też zdecydowanie odrzucili pomysły poczty i plastyków wydawania sportretowa-nych postaci. Na 55 znaczków wydanych w 1991 r. (bez bloków) aż 23 nie uzyskało uznania u nikogo z uczestników konkursu. Odrzucono właśnie znaczki-portrety (w 1990 r. zaledwie 9 znaczków nie uzyskało żadnego głosu). Sądzę, że powinno to zmobilizować edytora do stawiania większych wymogów przed plastykami. Więcej wyobraźni i po-mysłów w sposobie przedstawiania naszych wielce zasłużonych osobistości. Całe szczęście, że w br. sytuacja uległa pewnej poprawie.

Już od wielu lat wspomagają nasz konkurs przyjaciele redakcji, ktorzy w swoich środowis-kach organizują „wstępne" głosowania, a później przesyłają nam całe paczki kartek od różnych osób. Wśród tych kolegów prym wie-dzie od lat. p. Jeny Henke ze Słupska, który osobiście przywiózł do Warszawy 380 „głosów" byle tylko zdążyć w terminie. W tych „wstępnych" konkursach zorganizowanych przez p. J. Henkego wzięli udział: „ członkowie Okręgu Koszalin na posiedzeniu Zarządu,

członkowie Komisji Młodzieżowej Okręgu i Kola nr 6 w Słupsku oraz uczestnicy i uczniowie trzech szkól podstawowych (w szkole w Kobylnicy wzięli nawet udział uczniowie klasy IV) ..". Również ze Świdnicy i kilku MKF otrzymaliś-my zbiorowe przesyłki. Wszystkim dziękujemy.

W tegorocznym konkursie wzięło udział więcej niż zwykle - dzieci i młodzieży. I niech nikt mi nie mówi, że współczesna młodzież nie interesuje się znaczkami ...

Nagrody wylosowaliśmy, jak zwykle, wśród tych, którzy oddali swój głos na zwycięski znaczek.

Nagrody dyrektora p.p.u.p. „Poczta Polska", pana Grzegorza Szermanowicza otrzymują: I - Danuta Gajowiec (Jaworzno), II - Marek Fostacz (Widzina Kobylnica), III - Janusz Kuśnierz (Lublin).

Nagrody Prezesa ZG PZF pana Henryka Białka wylosowali: I - Robert Schlap (Olkusz), II - Wojciech Mościcki (Wrocław), III - siostra (imienia nie potkano) Krzysztofa Czarta (Łęgaj-ny).

Specjalną nagrodę redakcji otrzymuje pan Jerzy Henke (Słupsk).

Już wkrótce ogłosimy kolejną edycję naszego dorocznego konkursu. Uczestnicy będą mieli o tyle ułatwione zadanie, że w tym roku prawie w każdym numerze zamieszczamy, dzięki uprzejmości Biura Emisji Znaczków i Handlu Filatelistycznego, kolorową reprodukcję znacz-ka, a w środku numeru - odbitki czarno-białe. Do naszego konkursu-plebiscytu zapraszamy już dziś.

JERZY B. KLIMA

Przed stuleciem polskiego ruchu filatelistycznego

Ś WI ĘTO FILATELISTÓW

LUBELSZCZYZNY 30 km. na północ od Lublina położony jest

dwudziestoparotysięczny Lubartów. Przed wojną liczył niespełna siedem tysięcy rniesz-kanców. I właśnie tam, w Lubartowie, przed siedemdziesięciu laty powstało Polskie Towa-rzystwo Filatelistyczne. Prawie w tym samym czasie założono stowarzyszenie filatelistyczne w Lublinie (p. „F" 10,92).

10-11 października 1992 r. w obu tych mias-tach otwarto W.F. pod wspólnym mianem „70-lecie ruchu filatelistycznego na Lubelsz-czyźnie".

W Lubartowie była to pierwsza wystawa takiej rangi. Organizatorzy poczuli się szczególnie wyróżnieni przybyciem do Lubar-towa aktualnego prezesa ZG PZF - Henryka

302

Białka i jego poprzednika - Zbigniewa Zie-lińskiego oraz sekretarza ZG PZF - Jerzego Pamuly. Podkreślali to przy każdej okazji i da-wali temu w różny sposób wyraz.

Na Wystawie zgromadzono 15 eksponatów z całej Polski. I to jakie... Każdy otrzymał na ostatniej OWF wysokie wyróżnienie, co było pieczołowicie odnotowane na pierwszych ek-ranach. Mimo ograniczonej liczby eksponatów dokonano takiego ich wyboru, że zwiedzający mogli zapoznać się ze wszystkimi klasami wy-stawienniczymi. po maksymafilę i filumenistykę włącznie. Nie pominięto też eksponatów młodzieżowych.

Podobne zasady zastosowano też w Lublinie z tym, że tam wystawiono około 30 ekspo-natów.

Z uwagi na jubileuszowy charakter tych wy-staw nie powołano sądu konkursowego, nato-miast eksponaty poddano pod osąd zwie-dzających, którzy na specjalnych karteczkach odnotowywali trzy najładniejsze eksponaty. Ja w Lubartowie wyróżniłem: „Moją Ojczyznę 1939-1945" - Marioli Jureckiej z Kutna, „His-torię oręża polskiego" - Aleksandra Wojno z Lu-blina. oraz Mariana Brońca z Tarnowskich Gór ..Przedznaczkowe stemple nadawcze na ziemiach polskich w XIX w.", a w Lublinie: _Gubernię Lubelską" Kazimierza Jagowdzika, „Lublin - stemple i erki od 1918 r." Janusza Koputa oraz Grzegorza Charlińskiego „Historię stempla po-cztowego w Lubartowie". Poza konkursem wiele podziwiało honorowy eksponat Rejonowego Urzędu. Pocztowego w Lublinie ..Polska 1945-1960" (fragment zbioru).

Frekwencja na otwarciu obu wystaw i w następne dni byla imponująca, bo np. w Lubartowie wybierały się całe szkoły.

LUDZIE I IMPREZY

Już za miesiąc obchodzić będziemy nasze stulecie. Na jego dorobek zlożył się wysilek filatelistów z całej Polski. Znaczący wkład mieli filateliści lubelszczyzny. Ale za każdym osiągnięciem kryje się praca konkretnych ludzi. Jednym z nich, działającym od samego początku ruchu (byl członkiem pierwszego zarządu w Lublinie. w 1922 r.) jest pan Aleksan-der Wojno. Człowiek do dziś zaskakujący kon-dycją, który mimo swoich 92 lat, nie tylko aktualnie się udziela w Związku, ale też prowa-dzi samochód i uprawia działkę. Oczywiście wziął udział w otwarciu obu wystaw. Pan inż. Wojno jest Członkiem Honorowym PZF.

W Lubartowie spotkałem pana Jerzego Pola-ka, który już od trzydziestu lat palni różne funkcje w miejscowym Kole nr 4. Kiedy w 1955 r. zakładano to Koło - liczyło ono 11 członków. Ale już w 1982 r. ich liczba grubo przekroczyła 100. Jego członkowie założyli - 2 kola mło-

dzieżowe: w Wólce Zabłockiej i Nowej Wsi. W latach osiemdziesiątych działały jeszcze inne kola przyzakładowe. Dziś zlikwidowane wraz z macierzystymi zakładami pracy. Również upadły koła młodzieżowe. Jedynie miejskie - trzyma się krzepko. Na spotkania we własnym lokalu przychodzi zawsze sporo człoków i trochę młodzieży, choć nie tak wiele jak dawniej. To Koto miejskie było właśnie or-ganizatorem Wystawy, a jego przewodniczący - kol. Andrzej Żeromski z satysfakcją witał przybyłych gości z Warszawy i Lublina oraz miejscowych, w tym burmistrza miasta Grzego-rza Charlińskiego, zresztą członka Koła. W cza-sie otwarcia Wystawy głos zabral m. in. Kazi-mierz Jagowdzik - prezes ZO PZF w Lublinie, który przybył wraz z czlonkami zarządu. Wi-działem też prezesa ZO PZF w Gdańsku, kol. Kazimierza Bożyka.

Slusznie podkreślamy przy podobnych im-prezach rolę konkretnych filatelistów w roz-woju Związku. Czasem jednak niedoceniamy naszych sojuszników, bywa, że dotychczas nie mających nic wspólnego z kolekcjonowaniem znaków pocztowych. Dyrektorem Muzeum Re-gionalnego w Lubartowie jest p. Anna Żmuda. Koledzy z wielkim uznaniem wypowiadali się o jej zapale i ciężkiej pracy przy organizowaniu Wystawy. Nie wiem czy p. Anna zacznie teraz zbierać znaczki. Wiem natomiast, że filateliści lubartowscy mogą liczyć na jej życzliwą pomoc przy każdej kolejnej imprezie, A już się mówi o następnej wystawie z okazji 450.rocznicy istnienia miasta.

Następnego dnia otwarcie kolejnej wystawy, tym razem w Lublinie. Przy tej okazji dowie-działem się, że dyrektor R.U.P. p. Krzysztof Drozdowski planuje w przyszłości otwarcie filii Muzeum Poczty, a wystawiony tu eksponat „Polska 1945-1960" stanowi zalążek przyszłej ekspozycji.

W kilka godzin później spotkaliśmy się w lo-kalu PZF przy ul. Rowerowej 13 na uroczystym plenum ZO PZF. Dopiero na miejscu dowie-działem się o dokonanej poprzedniego dnia kradzieży (to już szóste włamanie w Polsce do lokalu ZO PZF). Podziwiałem wysiłek gos-podarzy, którzy mimo toczącyck.się imprez potrafili na czas doprowadzić lokal do porządku. Nie można jednak byto ukryć same-go faktu, choćby dlatego, że złodzieje żabrali walory przeznaczone na nagrody jubileuszowe.

Wbrew temu przykremu incydentowi, ple-num odbylo się w miłej i serdecznej atmosferze, a swoje słowo wstępne prezes Jagowdzik za-kończył zapewnieniem, że „choć kradzież spra-w& iż nowe siedemdziesięciolecie Okręg zo-cz:J.1w od punktu zerowego. to filateliści Lubelsz-czyzny nie poddadzą się." Znając aktyw miejs-cowy - można zawierzyć tym slowom.

Z wielką uwagą wysłuchano wystąpienia H. Rialka, który podkreslił, że nawet małe ośrodki

303

POCZTA POLOWA. •

,2:93 Naw.

Sad.

ftera,

na Lubelszczyźnie występują bez żadnych kom-pleksów świadome swego dorobku. Z uznaniem też mówił o obydwu wystawach i przyjętej zasadzie, że oprócz zbiorów z całej Polski pokazano w Lubartowie dorobek kolegów z Lublina i odwrotnie. Obydwie wystawy udo-wodniły też, że dzięki twórczemu wysiłkowi filatelistów udostępnia się zwiedzającym udo-kumentowane fragmenty historii Polski. Na zakończenie zwrócił jeszcze uwagę na kilka charakterystycznych cech tych obu wystaw: zgromadziły ludzi wielu pokoleń i towarzyszyła im prawdziwie rodzinna atmosfera. A dodać jeszcze należy życzliwość miejscowych władz, co rokuje dobre prognozy dla rozwoju filatelistyki na ziemi lubelskiej.

Na zakończenie pp. Białek i Pamula wręczyli Okręgowi puchar i adres Zarządu Głównego. Wystąpił też z listem gratulacyjnym Józef Herda

prezes ZO PZF w Zamościu, do niedawna działający w Okręgu Lubelskim.

Rozchodziliśmy się w przekonaniu, że również w nowym stuleciu filatelistyki polskiej dzialacze ziemi lubelskiej wniosą ważny wkład w jej dalszy rozwój.

JERZY B. KUMA

PS. A oto wyniki plebiscytu publiczności:

W Lubartowie - 1. Emil Szałaj (O. Rzeszów) „Kwiaty i rośliny Europy", 2. Ryszard Mirecki (O. Lublin) ..Zbawienie przyszło przez Krzyż", 3. Aleksander Wojno (O. Lublin) „Historia oręża polskiego".

W Lublinie - I. Kamilla Karczewska (O. Szczecin) „luci causa". 2. Jan Cisoń (O. Kosza-lin) „Tysiąc lat dziejów państwa polskiego", 3. Stanisław Przeztrzelewski (O. Bialystok) „Ma-larstwo na przestrzeni wieków" - maksymafila.

FORMU CZERWONOKRZYSKIE

częśc

Uzupelniając przedstawioną systematykę fo-rmularzy9 konieczne jest bliższe omówienie formularzy czerwonokrzyskich i formularzy po-czty polowej, ze względu na ich zróżnicowany charakter filatelistyczny:

FORMILARZE CZERWONOKRZYSKIE

Takie ogólne miano noszą formularze wyda-wane przez międzynarodowe, krajowe i lokalne organizacje Czerwonego Krzyża oraz Czerwo-nego Pólksiężyca z wydrukowanymi zazwyczaj ich emblematami. Są w formie kart, kopert, sekretników, listowników i specjalnych blan-kietów, służących do przekazywania wiado-mości za pośrednictwem Czerwonego Krzyża pomiędzy osobą poszukującą, a osobą poszuki-waną. Ogół formularzy tego rodzaju, pod względem ich związku z przepisami pocztowy. mi, można podzielić na kilka grup:

I. Formularze do korespondencji nadawczej przez organizacje czerwonokrzyskie (z wydruko-wanym ich adresem jako nadawcy):

a. w sprawach poszukiwania osób (cywilnych i wojskowych, w tym także internowanych i jeńców wojennych).

Przesyłki tego rodzaju są z reguły zwolnione z opiaty pocztowej w obrocie krajowym i za-granicznym (w poszczególnych państwach za-kres zwolnień może być zróżnicowany), co na formularzach jest odpowiednio zaznaczone (np. „Wolne od opłaty", „Sprawa osób poszukiwa-

• J. Tokar • Formularze w usługach pocztowych cz.1 „Filatelista", 1992, nr 10, s. 234; ez.11 nr 11, s. 269.

LARZE I POCZT POLOWYCH

nych"„.Przesyłka jeniecka" itp.), także w sposób pośredni, np. przez dodatkowe poda-nie w adresie nadawcy „Biuro Poszukiwania Osób", „Biuro Informacyjne w sprawach jeńców wojennych i internowanych". Mają cha-rakter formularzy współpocztowych.

b. w innych sprawach, zwolitionych z opiaty pocztowej decyzją danego zarządu pocztowego.

Zakres zwolnień jest indywidualny w każdym państwie, albo też-może nie występować wcale. W Polsce po 1945 r. zwolnione były w obrocie krajowym zwykle i polecone przesyłki listowe

Formularz czerwonok zyski wspólpocztowy (nie używany): karta poczty polowej do korespondencji od żolnierzy. wydana pr cz PCK (prawdopodobnie w 1919 r. w Krakowie, dla formujących się oddziałów Wojska Polskiego), bez sygnatury, przed rozdaniem żołnierzom zaopatrzona w czerwoną pieczęć „Polskie Towarzystwo Czerwonego Krzyża". Na odwrocie wydrukowane jedynie miejsce na datę ,,da. Druk czerwony na cienkim kartonie kremowym.

Wymiar 140 x 90 mm

304

CENTRALA POSZUN1WAN . ZAGINIONYM-I 05013 MISS1N6 PERSONS 1NQUIRIES.OF F10E

Mim Fason Mdle nosi Nr. 55

FOCE OF cu;ncie, Nq

tył

Pot - Rad eir,•se

34 Belreze Onuczaondon tEl Ceglana

' ;..... ... . ........ ......................... .... .. ... . ...... .

Abeencler i ›j46• 911(r5,7 „z/ ,<,...011 rmal, r'

.e,' .-lż -."'l)k,'• Carte postale

Xc rees e 4•

,

.

G

...

(~

7

.

- .

.f'.

.

Aapoes. ~5z Oisii(

7z5V 4j

i44„ ..

«

ela47.72— dG‚((f6116ć 7~(4i

,

t4,c

i

' • e/Y:Cr4 7,t'.7/-- '-.7/""4 / 7 '17 ?.,~, '

•Portofrel Verlag der batem Ges. vom ..Roten 1<reuzo". ' bl s ihdruck verboten BOE11.3171110 . &Wtnie A.Berp. 0611L lipne tarolipeeTa. coarca roenpee,imreR

.... ••• ...... ...•••• ........... .......... ... . .. . • .. rrds 4 Iletkr per Stilek

Formularz karty pocztowej do korespondencji jenieckiej między Austro-Węgrami, a Rosją w okresie I wojny światowej, wydany przez austriacki Czerwony Krzyż. Druk czerwony (symbol Cz. Krzyża) i czarny (treśc pozostała) na kartonie kremowym. Wymiary 140 x 90 mm Cena sprzedażna 4 hal. Użyty 8 XII 1916, Nusle. Jest

wspólpocztowy

z napisem „Pomoc społeczna - Wolne od opiaty". Mają także charakter współpocztowy.

c. w sprawach pozostałych. Przesyłki te z reguły podlegają normalnej

opłacie pocztowej, np. w Polsce. Odnośne for-mularze spełniają w obrocie pocztowym rolę analogiczną, jak formularze firmowe i zaliczają się do formularzy pozapocztowych.

W okresach wojny zdarza się, iż niektóre państwa zwalniają wszystkie przesyłki czerwo-nokrzyskie z opłat pocztowych, ale jedynie na obszarze własnego państwa. Wówczas wszyst-

kie formularze do korespondencji własnej Czer-wonego Krzyża, stosowane w okresie ważności tegoż zwolnienia w danym państwie, mają cha-rakter formularzy wspólpocztowych.

2. Formularze wydawane przez Czerwony Krzyż dla:

a. korespondencji jeńców wojennych, inter-nowanych i innych osób pod opieką Czer-wonego Krzyża, których przesyłki są wolne od opłaty pocztowej;

b. korespondencji pocztą polową.

Koperta formularzowa PCK na Środko-wym Wschodzie do korespondencji wolnej od oploty (wydrukowane oznaczenie „FREE OF CHARGE"). Druk czerwony (symbol Cz. Krzyża) i czarny (treść pozos-tala) na papierze szarobiałym z literowym znakiem wodnym, wewnątrz z zielonym poddrukiem i znakiem firmowym „EXT-RA - F.V. - STRONG/TRADE MA RK". Wymiary 152 x 121 min. Użyta 6 XII 1945 (datownik polskiej poczty polowej 102) do

PCK w Londynie. Jest współpocztowa

305

Oba rodzaje mają charakter formularzy współpocztowych.

3. Formularze wydawane i sprzedawane przez Czerwony Krzyż dla ogółu klientów poczty,w celu zasilenia własnych funduszy:

a. z wydrukowanym oznaczeniem upraw-niającym do wysyłki bez opłaty pocztowej, na mocy decyzji danej poczty, np. koperty czer-wonokrzyskie, wydawane w Odessie w latach 1875-1884; zaliczają się do formularzy współpocztowych;

b. do korespondencji prywatnej, podlegającej normalnej opiacie pocztowej (zazwyczaj są to wydawnictwa propagandowe i dobroczynne), mają charakter formularzy pozapocztowych.

FORMULARZE POCZTY POLOWEJ

Poczta polowa jest instytucją pocztową szczególnego rodzaju, podlegającą wladzom wojskowym. Celem jej jest obsługa pocztowa jednostek wojskowych i korespondencji żołnie-rskiej, zwłaszcza w polu (stąd nazwa), czyli na obszarze działań wojennych. W rekwizyty po-cztowe jest zaopatrywana przez władze wojs-kowe, albo - na ich polecenie - przez pocztę ogólnopaństwową, albo też zaopatruje się sa-ma. Znaki stosowane przez pocztę polową jako instytucję są znakami pocztowymi.

W systemie poczt polowych organizowanych przez państwa walczące istniała ścisła współpra-ca z pocztą ogólnopaństwową (i z własnymi pocztami okupacyjnymi). W szczególności do-tyczy to organizacji przewozu przesyłek, ich przyjmowania i wydawania (lub doręczania). Czynności te załatwiała zazwyczaj: • poczta polowa na obszarze frontowym

i przyfrontowym, gdzie nie istniała sieć własnej poczty ogólnopaństwowej, lub okupacyjnej: przyjęte przesyłki, adresowane w głąb własnego

kraju, były dostarczane i przekazywane wy-znaczonym urzędom poczty ogólnopaństwowej (lub okupacyjnej), do dalszej ekspedycji i doręczenia (i odwrotnie); analogiczny sposób wymiany przesyłek stosowały też urzędy poczty polowej stacjonującej w głębi kraju; • poczta ogólnopaństwowa (oraz własna po-

czta okupacyjna) na obszarze pozafrontowym, na którym działała ich sieć pocztowa: w obrębie tegoż obszaru przesyłki poczty polowej były obsługiwane przez pocztę publiczną.

Jak z powyższego wynika przesyłki z ozna-czeniem „Poczta polowa" nie zawsze przecho-dziły przez instytucję poczty polowej. Oznacze-nie to kwalifikowało przesyłkę do odrębnego trybu ekspediowania przez pocztę publiczną, oraz zwalnialo zwykle przesyłki listowe z opłat pocztowych (choć nie zawsze).

Oprócz poczt polowych o charakterze po-wszechnym, istniały także indywidualne poczty polowe, o odmiennych i zróżnicowanych zasa-dach działania, wynikających z konkretnej sytu-acji, np.: • poczty polowe niezależnych, lub wydzielo-

nych formacji wojskowych, np. Legionów Pol-skich (od września 1914 r. do stycznia 1915 r.), I Korpusu 1918 r., Polskich Sil Zbrojnych na obczyźnie 1940-1946 r., • powstańcze poczty polowe, np. Powstania

Wielkopolskiego, Górnośląskiego, Warszaws-kiego, • poczty polowe obsługiwane lub organizowa-

ne przez harcerzy np. Tajna Poczta Skautowa 1915/16, Poczta Harcerska Powstania Warsza-wskiego.

b

Formularz lokalny karty poczty polowej, wydany pr cz 4 p.p. Wojsk Polskich po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 r. Druk hektograficzny, fioletowy na kartonie piaskowym. Wymiary 140

x84 mm,

a - strona adresowa b - strona z ilustracja

306

Formularz karty dla niem eekiej poczty polowej okre su II wojny światowej, nakladu niepocztowego, syg natura ,1.5152a" (fommlarze nakladu pocztowego mają przed sygnaturą czarne kółeczko z białym godlem wewnątrz, lub w sygnaturze oznaczenie „Fp"). Druk brunatny i czarny na kartonie szarym. Wymiary 147 x 104 mm. Wykorzystany w maju 1945 r. w Spakenberg przez polską pocztę międzyobozową w Niemczech, jako formularz pocztowy do korespon-dencji wolnej od opłaty: nadruk ręczny, 3-wierszowy o wymiarze 19 x 14 mm „Poczta / Polska / w Nie-mczech". barwa czarnofioletowa (formularz ujęty w Katalogu Specjalizowanym 1990, t.2, s. 410, bez

reprodukcji oraz bez wymiarów i barw)

b) wydawnictwa czysto prywatne, sprzeda-wane w handlu jako materiały piśmienne, podo-bnie jak czyste koperty, karty świąteczne itp.

Klasyfikacja tej grupy jest dyskusyjna. Teore-tycznie obie podgrupy spełniają warunki znaku wspólpocztowego, gdyż napis POCZTA PO-LOWA (lub inny odpowiednik, np. we Francji „F.M.") jest zazwyczaj równoznaczny ze zwol-nieniem zwykłej przesylki z opłaty pocztowej. Istnieje jednak pewna różnica między formula-rzami organizacji („a"), a wydawnictwami pry-watnymi („b"). Te pierwsze wydawane były na ogół w uzgodnieniu z władzami wojskowymi, a głównym ich celem była chęć dopomożenia żołnierzom na froncie. Te drugie zaś powodo-wane były wyłącznie względami handlowymi i były obliczone przede wszystkim na potrzeby głębokiego zaplecza frontu (głównie osób piszących do żołnierzy). Względy te, jak i mno-gość wydań prywatnych (zwłaszcza w okresie I wojny światowej) skłaniają raczej, aby do formularzy o charakterze współpocztowym za-kwalifikować jedynie formularze wydawane przez wspomniane organizacje, a wydawnictwa prywatne potraktować jako pozapocztowe.

• r • Do oceny wszelkich formularzy pod

względem ich charakteru pocztowego, wspólpo-cztowego i pozapocztowego (zwłaszcza wspólpocztowego) nie wystarczy, jedynie treść formularza, ale konieczna jest rownież znajo-mość przepisów pocztowych oraz emitenta. (cdn)

JERZY TOKAR

Każda z wymienionych poczt jest odrębna i wymaga odrębnego katalogowania.

Generalnie biorąc, nie istniał obowiązek sto-sowania formularza do przesyłek listowych po-czty polowej. Wyjątki od tej reguły były raczej nieliczne (np. aerografy). Równie dobrze mogły być stosowane dowolne karty i koperty z odręcznym napisem „Poczta polowa", co było powodem wydawania w niektórych krajach prywatnych nalepek (np. w Niemczech z napi-sem „Soldatenbrier lub „Feldpost"). Wyda-wanie formularzy korespondencyjnych przez pocztę polową lub przez organizacje współpra-cujące z wojskiem miało głównie na celu zaopat-rywanie żołnierzy w materiały piśmienne, trud-nodostępne w warunkach frontowych. Oprócz nich istniała cala masa wydawnictw prywat-nych, sprzedawanych poza obszarem działań wojennych.

Ocena charakteru formularzy poczty polowej i odpowiednie ich zakwalifikowanie do znaków pocztowych, współpocztowych hib pozapocz-towych zależy od tego, kto jest emitentem danego formularza. Pod tym względem można wydzielić 3 grupy zasadnicze:

I. Formularze wydawane przez pocztę po-lową (w rozumieniu wyżej podanym) oraz wy-dawane dla potrzeb poczty polowej przez pocztę ogólnopaństwową lub naczelne władze wojs-kowe (wydania ogólne). Są to formularze pocztowe i podobnie jak w innych pocztach dzielą się na:

a) formularze przeznaczone dla użytkow-ników poczty polowej, w tym:

• formularze korespondencyjne w postaci kart pocztowych, kopert i listowników (także lotniczych) oraz aerografy; bywają wydawane w dwóch wersjach: do korespondencji od żołnierzy (miejsce do wpisania numeru poczty polowej w adresie nadawcy) oraz do żołnierzy (numer poczty polowej przewidziany w adresie odbiorcy),

inne, np. dowody nadawcze, odrębne for-mularze paczkowe i przekazowe;

b) formularze wewnątrzpocztowe, np. rejest-ry przyjętych przesylek, odrębne chorągiewki do worków z pocztą polową.

2. Formularze wydawane przez lokalne władze wojskowe oraz przez poszczególne for-macje i jednostki wojskowe (głównie formularze korespondencyjne). Ich status odpowiada p o-cztowym wydaniom lokalnym i tak też powinny być traktowane w przyszłym katalogowaniu.

3.Formularze nakładu niepoczto-we g o (wyłącznie korespondencyjne), w tym:

a) formularze wydawane przez organizacje patriotyczne, paramilitarne, harcerskie (z wyjątkiem ich poczt polowych, które są for-mularzami pocztowymi), charytatywne (np. Czerwony Krzyż, YMCA) itp.,

tematyk W jednym ze starszych katalogów znaczków

czytamy, że do 1969 r. wydano 6000 znaczków z motywami zwierzęcymi. Z tego jedynie 70 poświęconych było psom. W tym czasie na wystawach eksponujących zwierzęta domowe w filatelistyce temat „pies" pędził pożałowania godny żywot.

Imponujący Nowofunlandczyk często znany jest również niekynologom. Historia jego po-wstania nie została w pełni wyjaśniona, jednak stał się on symbolem Nowej Fundlandii, a tam-tejsza poczta już w 1887 r. przedstawiła na znaczku tego psa z jego pięknym łbem. Kolejne znaczki ukazujące Nowofundlandczyka wyszły w latach 1931-37. Ten sam kraj wzbogacił filatelistykę o znaczek poczty lotniczej, wartości 15 centów z roku 1931, na którym po raz pierwszy uwidoczniono psi zaprzęg ciągnący sanki. Dopiero 14 lat później ten sam motyw pojawił się na znaczku Grenlandii, o wartości 30 óre (1945 r.).

Na niewielkiej wyspie Saint Pierre et Mique-lon, o powierzchni 241 km,, leżącej u wybrzeży Nowej Fundlandii, ukazał się motyw psiego zaprzęgu w roku 1938 i 1942. Mieszkańcy tej wyspy odcięci od świata przez szalejące sztormy zdani byli na tych właśnie pomocników.

To tyle o najważniejszych „weteranach" tego motywu filatelistycznego. Można jednak jeszcze wspomnieć o dwóch znaczkach USA: wartości 30 centów z 1893 r. przedstawiający Kolumba rozprawiającego o swych podróżach w kręgu słuchaczy, podczas kiedy pies leży u jego stóp oraz znaczek za 30 centów z serii „Omaha" z 1898 r. z poszukiwaczem złota, któremu towarzyszy pies.

Zgodnie z zapowiedzią przedstawiamy eks-ponaty z popularnej u nas szerokiej tematyki „Pies", prezentowane na ŚWFT „Genova'92".

Wystawiono tam pięć eksponatów, których tytuły to: „Pies"„,Pies blisko człowieka",„Pies przyjacielem człowieka" oraz „Maty leksykon dla przyjaciól psa".

O ich, klasie świadczy fakt, że jeden zdoby łzłoty medal, 2 - duży pozłacany, 1 - pozłacany i tylko I - srebrny.

Przedstawiamy kompletny plan jednego z nich, który naszym zdaniem, jest najbardziej klarowny. Jest to plan eksponatu p. Martiala Blanchut'a (Szwajcaria - medal duży pozłacany) pt.

„P I e s" I. Pierwsze psy

I. W prehistorii 2. Wilki 3. Szakale

PIES

II. Morfologia psa 1. Korpus 2. Klasyfikacja morfologiczna

III. Pies i człowiek I. Towarzysz dziecka i mężczyz-

ny 2. Pomocnik człowieka

2.1. Pies myśliwski 2.2. Kurier pocztowy 2.3. Psy, sanki i badacze 2.4. Psy ratownicze 2.5. Rola psa w armii 2.6. Rola psa w ochronie gra-

nic 2.7. Rola psa w policji 2.8. Psy przewodniki 2.9. Pies pasterski 2.10. Psy wyścigowe 2.11. Psi nos

3. Szkolenie psa 4. Wyprawy - transport • podróż

i pies 5. Oswajanie psa 6. Przyjaciel, czy wróg ?

IV. Wyobrażenie psa I. Pies w malarstwie 2. Pies w rzeźbie 3. Pies w reklamie 4. Towary dla psa 5. Heraldyka 6. Psy zabawki 7. Mitologia i astrologia 8. Pies w literaturze 9. Pies w filatelistyce 10. Pies na telegramie 11. Gdziekolwiek są

V. Sławne psy I. Psy w kosmosie 2. Bohaterowie bajek i filmów 3. Psy wytresowane

VI. Wszystkie psy 1. Psy pasterskie 2. Psy podwórzowe 3. Psy myśliwskie teniery 4. Psy myś liwskie jamniki 5. Psy myśliwskie na dużą zwie-

rzynę 6. Psy myśliwskie na matą zwie- ,

rzyne 7. Psy domowe S. Psy rasy brytyjskiej 9. Psy do towarzystwa 10. Charty

VII. Kynologia 1. Organizacja kynologiczna

F.C.I. 2. Stowarzyszenia kynologiczne 3. Pokazy kynologiczne 4. Weterynaria kynologiczna 5. Toaleta 6. żywienie 7. Rozmaite psie mieszkania

VIII. Psia toponimika I. Nazwy miejscowości i miejsc

IX. Pies I prawo I. Podatki od psów 2. Odpowiedzialność n psa 3. Ochrona prawna zwierząt

Okazuje się, że na świecie istnieje tak ogrom-na różnorodność dobrego, a nawet bardzo rzadkiego, materiału filatelistycznego, dającego się wykorzystać w eksponatach o tej tematyce, że jego wyszukiwanie i zdobycie może być pasjonującym zajęciem.

Oto przykłady: • koperty Mulready'ego, • karykatury tych kopert, • prywatne karty pocztowe ze znaczkami Wir-

tembergii, wydane z okazji Międzynarodowej Wystawy Psow w Stuttgarcie w 1896 r. Na ich odwrotnej stronie znajdują się ilustracje przed-stawiające psy różnych ras, np. na karcie ze znaczkiem 3 pf jest niemiecki centkowany dog, a ze znaczkiem 5 pf - jamnik i foksterrier, • prowizoryczne stemple poczmistrzów USA

z lat 1860-tych z wizerunkiem psów, • próby „psich" znaczków, np. Nowej Fund-

landii, • rekonstrukcja arkusza znaczka 1 - pensowe-

go Nowej Zelandii z 1893 r. z reklamami na odwrocie znaczków. Na jednym ze znaczków znajduje się reklama: „Mydło Sunlight jest niezrównane dla psów", • ilustrowane tzw. „koperty patriotyczne"

USA, używane podczas wojny secesyjnej w la-tach 1861-1865 dla celów propagandowych. Np. na ilustracji jednej z nich jest taka scenka: Północ reprezentowana przez dużego silnego psa (gen. Scott) spiera się o kawał mięsa (miasto Waszyngton) z małym wychudłym pieskiem (lefferson Davis, prezydent Południa). Dlacze-go go nie weźmiesz? - pyta.

A w eksponacie p. Waltera Lippensa (Nie-

mcy) pt. „Maly leksykon dla przyjaciół psa" (medal złoty) znalazłem ciekawy\dokument.

Otóż w drugiej połowie XVIII W. w regionie południowych Niemiec, z krótkimi przerwami, panowała wścieklizna. Władze administracyjne zareagowały wydaniem odpowiednich zarzą-dzeń pisemnych oraz okresowymi publikacjami o środkach przeciwko wściekliźnie. Zarządze-nia takie, pisane ręcznie, są szczególnie rzadkie. W omawianym eksponacie znajduje się taki właśnie list rządu Coburga do Rady Miasta Rodach z dnia 16 sierpnia 1790 r. o następującej treści:

,Ponieważ ostatnio wściekly pies napadl i po-gryzł inne psy wiejskie, żądamy, trzeb), natych-miast wszystkie wściekle psy, jak również wszyst-kie psy, wskazujące w przyszłości objawy wścieklizny. zostały zastrzelone, a dla bezpie-czeństwa i odwrócenia zagrożeń z tym związa-nych, podjęte najbardziej celowe dzialania, a także wszystkim psom rze&dka (podkreślenie w oryginale - A.K.) założone kagańce".

ANTONI KURCZYŃSKI

P.S.: To co napisałem nie powinno zniechę-cać nikogo do budowy eksponatu pod umow-nym tytulem „Pies". Chciałem jedynie wykazać, że wystawca z dużymi ambicjami musi zdobyć rzadki materiał, o którym przykładowo wspo-mniałem.

Natomiast ci, którzy zadowolą się sukcesami na wystawach okręgowych i niższego stopnia - wcale nie muszą posiadać takich rarytasów. Muszą jedynie zadbać o oryginalny plan eks-ponatu oraz różnorodny materiał filatelistyczny (p. moje sprawozdanie ze SWFT „GENO-VA '92" - „F" nr II, str 290. A to nie wymaga pieniędzy, a jedynie wiedzy merytorycznej i fila-telistycznej (A.K.).

MOTYWY RELIGIJNE NA ZNACZKACH POCZTOWYCH

Znaczki pocztowe o tematyce religijnej poja-wiły się pół wieku po ukazaniu się pierwszego znaczka, tzw. „Czarnej pensówki". Według wydanego w USA informatora „Katolicy na znaczkach pocztowych" - są to pierwsze trzy znaczki z wizerunkiem królowej Portugalii Iza-beli Katolickiej, wydane w USA w 1893 roku dla upamiętnienia 400-lecia lądowania Kolum-ba w Ameryce. Inne źródła podają, że tematykę tę zapoczątkowało wydanie przez służbę po-cztową Portugalii w 1895 roku serii czterech znaczków upamiętniających 700-lecie urodzin sw. Antoniego z Padwy.

Dzisiaj liczba znaczków z motywami religij-nymi przekroczyła już 6 tysięcy, a ich ogólny nakład sięga 10 miliardów egz.. Do tego należy dodać setki ilustrowanych kopert, kartek po-cztowych i datowników okolicznościowych.

W końcu XIX i w pierwszych dwudziestu latach XX wieku były to pojedyncze serie lub znaczki, jak np. wizerunek św. Michała zabi-jającego latającego smoka na znaczkach belgijs-kich, poświęconych wystawie - brukselskiej w 1897 roku; seria na 25-lecie rumuńskiej monarchii, a na niej błogosławiony przez anioła król Karol; Matka Boska - orędowniczka Węgier - na znaczkach tego kraju; wydanie włoskie upamiętniające 300-lecie Kongregacji Upowszechniania Wiary.

Lecz już lata 30-40-te XX wieku przyniosły ich ponad trzysta, a lata 50-te - około czterystu znaczków o tematyce religijnej.

W latach 1961-1970 służby pocztowe europej-skich państw wprowadziły do obiegu 828 znaczkow i bloczków, a w okresie 1970-1980 doszły jeszcze 952 znaczki. Najwięcej emisji

309

wydała Hiszpania (206), następnie Belgia (198), Włochy (144 Liechtenstein (106). Wśród krajów Europy Wschodniej prym wiodą Węgry, gdzie do końca II wojny światowej wydano 82 znaczki i 4 bloczki. W latach powojennych na pierwszym miejscu znalazła się Polska.

W Ameryce Łacińskiej najwięcej znaczków o tematyce religijnej wydały Paragwaj i Tahiti, w Afryce zaś - byłe kolonie hiszpańskie i fran-cuskie.

Prawie wszystkie znaczki emitowane przez Watykan są o tematyce religijnej. W latach 1852-1868 Poczta Obszaru Papieskiego wydała 25 znaczków z emblematem papiestwa - tiary ze skrzyżowanymi kluczami do Bazyliki św. Piot-ra.

W 1929 roku na przesyłkach pocztowych Watykanu ponownie pojawiły się znaczki z her-bem i portretem papieża, tym razem Piusa Xl. Zarząd pocztowy odbudowanego państwa kościelnego rozpoczął funkcjonowanie po upływie pół roku od chwili podpisania Trak-tatów Laterańskich (1929 r.). Zarząd ten uloko-wał się w niewielkim domku przy bramie św. Anny i formalnie obsługiwał terytorium znacz-nie mniejsze, niż czyni to urząd pocztowy w małym miasteczku. Jednak od chwili po-wołania Zarząd ten do końca 1990 r. wyemito-wał 785 znaczków pocztowych, 74 znaczki poczty lotniczej, 18 znaczków poczty ekspreso-wej i służbowej oraz 8 bloczków pamiątkowych. Nakład poszczególnych znaczków wynosi zwy-kle od jednego do dwóch milionów sztuk, a nowości tego emitenta cieszą się dużą popular-nością wśród kolekcjonerów i licznych tu-rystów.

Tematyka emisji pocztowych o motywach religijnych czerpana jest z różnych źródel. Naj-bardziej znaczącym jest Stary i Nowy Tes-tament, z tym że nie wszystkie emisje z tego źródła mają wyraźny wydźwięk religijny. Najczęściej są to reprodukcje bezcennych dzieł sztuki.

Tematykę emisji pocztowych stanowią także wydarzenia z życia kościoła: kongresy, sobory, konklawe, uroczystości jubileuszowe itp.

W latach 60-tych zaczęto masowo wydawać znaczki poświęcone pielgrzymkom głowy Kościoła Katolickiego. Rozpoczęło się to w 1964 ,roku wydaniem poświęconym pielg-rzymce papieża Pawła VI do Ziemi Swiętej.

Specjalnym nadrukiem na znaczku szwajcar-skim i dwiema kopertami odnotowano wizytę Pawła VI w siedzibie Międzynarodowej Or-ganizacji Pracy w Genewie. Ogromny między-narodowy rezonans wywołała wizyta Pawła VI w siedzibie ONZ. Temu wydarzeniu swoje emi-sje poświęciło 30 państw.

Jak wiadomo, filatelistyka odnotowała i od-notowuje nadal ożywioną działalność obecnego papieża Jana Pawła II.

Znaczki o tematyce religijnej wydają również państwa, w których dominują różne religie. I tak, najszerzej starobiblijną tematykę wyko-rzystuje Izrael, gdzie oficjalną religią państwową jest judaizm. Począwszy od nowo-rocznych wydań 1955-1956 roku - „Muzycy czasów biblijnych" - poczta Izraela regularnie wydaje znaczki ze scenami biblijnymi, jak: po-top, prorok Jonasz połknięty przez potwora morskiego, freski przedstawiające starożytne święto „purim" i inne.

W ostatnich latach znaczki o tematyce związanej z Nowym Testamentem zaczęły wy-dawać państwa, w których religią państwową jest islam. Dosłownie zalały rynek filatelistycz-ny swoimi wydawnictwami takie państwa, jak Jemen, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Sułta-nat Omani inne. I tak na przykład, Jemen wydał w 1969 roku arkusze znaczków z napisem „Zycie Chrystusa". Na znaczkach przedstawio-ne są praktycznie wszystkie sceny z życia Chrys-tusa opisane w Ewangelii.

Jednocześnie w państwach, gdzie dominuje protestantyzm, wydano wiele znaczków poświęconych działaczom ruchu reformators-kiego. Na przykład, na znaczkach RFN została umieszczona dysputa Lutra z Karolem V, gdzie cała kompozycja rusunku podkreśla dominację tego pierwszego. We wrześniu 1968 roku w Es-sen jednocześnie odbywały się: 82-gi Powszech-ny Kongres Katolicki i wystawa filatelistyczna „Kosmos w filatelistyce", poświęcona 70-tej rocznicy wydania dziela Konstantego Ciołkow-skiego o teorii kosmicznych aparatów la-tających. Oba te wydarzenia zostały przez służbę pocztową RFN połączone na jednej pamiątkowej kopercie i znaczku pocztowym z wizerunkiem sputników, orbit atomu, krzyża i symbolu Świętego Ducha.

Ponad dwieście znaczków pocztowych i bloczków o tematyce religijnej wydano w państwach, gdzie przeważają wyznawcy pra-wosławia. Znaczną ich część wydała bułgarska służba pocztowa. Na znaczkach pocztowych znalazła się również cypryjska Cerkiew Pra-wosławna, zwracają na siebie uwagę wydania podkreślające zasługi arcybiskupa Makariosa.

W państwach, gdzie panującą religią jest islam i buddyzm, na znaczkach pocztowych odzwierciedlana jest zwykle architektura budo-wli kultu. Wyjątek stanowi tylko jedno z wydań Maroka, przedstawiające proroka Alego na czele procesji religijnej.

Buddyzm przedstawiany jest na znaczkach byłych kolonii francuskich w Indochinach, a współcześnie: Kambodży, Wietnamu, Laosu i Tajlandii. Zwykle są to różnorodne warianty wizerunku Buddy, jak również pagody i inne budowle kultu.

(MCh)

310

PRZEWODNIK PO AUKCJACH FILATELISTYCZNYCH

(IV) ,

i prawnie zostaje uznany nabywca. Nabywca kupuje wówczas po cenie wywoławczej; dotyczy to także zgłoszeń pisemnych, gdy zaoferowano wyższą cenę - takie są zasady „fair play" licytatorów, niestety nie zawsze przestrzegane. Zmorą wielu aukcji są figuranci do podbicia ceny.

Rumieńców dodaje każdej aukcji licytacja, która zachodzi w przypadku kilku chętnych do nabycia oferowanego waloru, Zaczynając od ceny wywoławczej licytator przyjmuje kolejne kwoty podwyższeń od licytujących - zgodnie z warunkami licytacji nabywcą lotu staje się najwięcej dający (po potrójnym potwierdzeniu najwyższej oferty następuje przybicie). Wielu początkujących organizatorów aukcji, zaintere-sowanych tym, aby oferowane walory sprzedać po możliwie wysokiej cenie, popełnia błąd pod-stawiania figuranta do podbijania cen. Takie działanie nie wnosi finansowego ryzyka, lecz jest jednak krótkowzroczne; jeżeli licytator przeoczy właściwy moment, najwyższą cenę oferowną przez zainteresowanego licytanta i fi-gurant osiąga cenę przybicia (trzykrotne ude-rzenie młotkiem) wówczas praktycznie organi-zator traci swoją prowizję. Gdy właścicielem oferowanego lotu jest organizator aukcji wówczas lot przekazywany jest na następną aukcję; natomiast gdy lot wraca do sprze-dającego, wówczas trzeba argumentować dla-czego lot mimo zawziętej licytacji nie został sprzedany (wygodnym uzasadnieniem jest, że kupujący okazał się niewypłacalny, albo zrezyg-nował z kupna). Jeżeli takie przypadki się powtarzają to firma organizująca aukcje traci zaufanie.

W trakcie licytacji obowiązkiem licytatora jest czuwanie nad jej prawidłowym przebiegiem, tzn. aby przyjmowane były wlasciwe kwoty podwyższeń, aby uwzględniać kolejność zgło-szeń licytantów, aby w odpowiednim momencie wchodzić ze zgłoszeniami pisemnymi (czasem na różnych poziomach oferowanych cen) itd. Licytator z dużym taktem powinien korzystać ze swoich praw, np. nie przyjmować oferty (przykladowo klienta, który nie wywiązał się ze swoich zobowiązań na poprzednich aukcjach, albo agenta, który ujawnił swego zlecenio-dawcę) itp.

Nabywca każdego lotu powinien na życzenie licytatora podać swoje nazwisko i adres (do wiadomości organizatora aukcji) i wpłacić całość lub część kwoty. Praktycznie najczęściej stosuje się zadatkowanie określonych kwot przed licytacją - przyspiesza to przebieg licyta-cji.

Bardzo często loty wędrują z aukcji na

Przebieg licytacji

W miejscu i terminie podanym w katalogu aukcyjnym dokonywana jest licytacja. Ze względu na różne zainteresowania filatelistów poszczególnymi partiami lotów, organizatorzy zwykle określają, które loty w jakich godzinach będą licytowane, np. w sesji porannej, poobied-niej lub wieczornej.

Osobą uprawnioną do przeprowadzenia licy-tacji jest licytator, który sprzedaje w drodze licytacji walory danej aukcji.

Do obowiązków licytatora należy: • zapoznanie uczestników z warunkami licyta-

cji, • wywoływanie lotów, tzn. przedstawienie ze-branym kolejnych lotów, wg numeracji wymie-nionej w katalogu; licytator przytacza opis katalogowy oraz prezentuje licytowany walor; może podać dodatkowe szczegółowe informa-cje; ogłasza cenę wywoławczą dartego lotu (lub oczekuje na oferty, jeżeli w katalogu aukcyjnym tak oznaczono).

Licytator ma prawo lot (lub loty) wykreślić przed lub w czasie licytacji, podzielić lub łączyć loty należące do tego samego sprzedawcy, po-nownie wywołać lub odmówić przybicia - bez podania powodów w każdym przypadku. Te twarde warunki stawiane są przez organiza-torów aukcji ze wzgledu na różne nieprzewi-dziane wydarzenia w czasie trwania licytacji.

Po wywolaniu lotu mogą wystąpić trzy przy-padki:

1) brak będzie chętnych na dany walor, 2) jest tylko jeden chętny do nabycia oferowa-

nego waloru, 3) jest wielu chętnych do kupna - następuje

licytacja kto da więcej. W pierwszym przypadku - po trzykrotnym

powtórzeniu oferty lot pozostaje nie sprzedany. Na niektórych aukcjach jest możliwe natych-miastowe ponowne wystawienie lotu na licy-tację z obniżoną ceną", np. o 20 %, jeżeli uprzednio zostało to uzgodnione ze sprze-dającym! Niektóre firmy sporządzają listy nie sprzedanych lotów, rozsyłają je do swoich klientów informując o procentowej obniżce cen wywoławczych. Jeżeli w określonym terminie zgłoszą się chętni to ich zamówienia realizowa-ne są wg. kolejności zgłoszeń. Po ustalonym terminie lotu mogą być zwrócone sprzedaw-com, albo mogą być przekazane na następną aukcję.

W drugim przypadku - jeżeli jest tylko jeden chętny do kupienia oferowanego waloru - po trzykrotnym powtórzeniu oferty następuje trzy-krotne uderzenie młotkiem (przybicie oferty)

311

aukcję; dzieje się tak nie tylko dlatego, że nie zostały sprzedane, lecz również dlatego, że uczestnicy aukcji (indywidualni filateliści, han-dlarze, firmy filatelistyczne) próbują na po-szczególnych lotach zarobić - od wiedzy ku-pującego, jego handlowego wyczucia zależy, czy kupiony na aukcji lot uda się sprzedać drożej na kolejnej aukcji (organizowanej przez siebie lub inną firmę filatelistyczną). Często z lotu nabyte-go na jednej aukcji (np, zbioru znaczków) przygotowywanych jest kilka lotów na inne aukcje. Śledzenie wędrówek lotów po różnych

aukcjach - ze zmiennymi cenami wywoławczymi - przynieść może szereg ciekawych informacji o trendach zbieractwa, o zmianach zaintereso-wań rynku filatelistycznego. Czasem dla pierw-szego właściciela są to jednak przykre doznania, gdy tanio sprzedany lot uzyskuje coraz wyższe ceny przybicia - robi światową karierę.

Licytator nie jest wolny od błędów i pomyłek (przeoczeń) podczas przeprowadzania licytacji - z tego też względu licytanci powinni znać regulamin i dochodzić swoich praw.

Słownik terminów filatelistycznych

niemiecki angielski

Abart variety abgeschnitten touched Abstemplung cancdlation Aufdruck overprint Ausgabe issue ausgedehnt comprehensive Ausnahme exception Automatmarke coil (stamp) Auswahl selection belanglos insignificant beruhrt touched beschadigt damaged Blak souvenir shect Bogenecke corner of margin Bogenrand shect margin breit Iarge arie( COver Briefmarke stamp Briefstack on piece (of cover) Bruch crease (creased) Bug slight crease Bundo! bundle Dauerserie definitives dezentriert off centre Dienst (Ociel doppeldruck double impression Dreierstreifen strip of three donn thin Durchschniussiiick averagc topy durchstochen rouletted Ecke corner Einlieferer vendor entwertet cancelled Erhaltung condition Falschung fake Falz hinge Federzug pen -stroke Fehldruck error Fehler errat Fehlerhaft defective fein, feinst fine Fleck spoi, stain Gebrauchsbrief commercial cnym gebraucht used gemischte mixed gepruft signed

geschnitten imperforated gezahnt perforated Gewicht weight

polski

odmiana nadcięty ostemplowanie nadruk emisja rozległy, obszerny wyjątek znaczki do automatów wybór nieznaczny, nieistotny naruszony uszkodzony blok margines narożny margines arkusza szeroki koperta znaczek wycinek koperty załamanie lekkie zagięcie wiązka wydanie obiegowe niecentryczny służbowy druk podwójny pasek-trójka cienki egzemplarz przeciętny przedziurkowany narożnik dostawca skasowany stan fałszerstwo podlepka kreska piórem usterka druku błąd z brakami, wadliwy doskonały, wspaniały plama, zabarwienie przesylka handlowa używany, kasowany mieszanka sprawdzony, z gwa-rancją cięty, nie perforowany ząbkowany waga

Dop ł aty do wylicytowanej ceny

Przybicie oferty kupującego na licytacji zobowiązuje do ode-brania nabytego waloru. Wyli-cytowana cena nie jest jednak ostateczną, jaką zapłacić musi kupujący - do ceny tej dolicza się: - wynagrodzenie dla realiza-torów aukcji (prowizja), - opłaty podatkowe, - inne koszty, np.: oplata za wysyłkę zakupionych walorów przesyłką wartościową, oplata za zlecenie przez kupującego dodatkowej ekspertyzy itp.

Te dodatkowe koszty są za-wsze określone w regulaminie aukcji i trzeba się z nimi dokladnie zapoznać, aby obli-czyć całkowity koszt zakupu interesującego nas waloru - już przy zgłaszaniu oferty należy być świadomym, jakie po-wstaną koszty, gdy uzyska się przybicie. Tym bardziej trzeba liczyć koszty przy licytowaniu.

Organizatorzy aukcji pobie-rają prowizję - jest to procen-towe wynagrodzenie za pośre-dnictwo przy sprzedaży wa-lorów (procent od wylicytowa-nej ceny przybicia). Różne fir-my stosują różne prowizje, np. firmy niemieckie od 13 % do 17,5 % (większość firm pobiera 15 %), a firma Harmers of London stosuje zróżnicowaną prowizję w zależności od war-tości lotu (10 % dla poje-dynczych lotów o wartości po-wyżej 1000 funtów, 12,5 % dla lotów o wartości od 500 do 1000 funtów i 15 % dla lotów poniżej 500 funtów); wrocławska firma Hel-Pol na niedawno organizo-

312

wanej aukcji korespondencyj-nej pobierała prowizję w wyso-kości 20 % (10 % od sprze-dającego i 10 % od kupujące-go).

W Polsce nowe przepisy po-datkowe nie przewidują opoda-tkowania dochodów uzyskiwa-nych ze sprzedaży zbiorów fila-telistycznych, o ile są to zbiory własne, będące w posiadaniu właściciela co najmniej od pół roku (art. 10 ust. 1 pkt. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycz-nych - Dz. U. nr 80 poz. 350 z późniejszymi zmianami). Na-tomiast osoby trudniące się ha-ndlem znaczkami powinny pła-cić podatek zgodnie z ogólnymi zasadami opodatkowania dzia-łalności handlowej (podatek obrotowy w wysokości 1 % od obrotu, zgodnie z rozporzą-dzeniem Ministra Finansów z dnia 6 kwietnia 1992 r. - Dz. U. nr 32 poz. 141 - oraz podatek dochodowy w zależności od wy-sokości osiągniętego dochodu - podatnikiem jest podmiot do-konujący sprzedaży).

W różnych krajach obo-wiązują różne zasady opodat-kowania, np. w RFN sprzedaż znaczków podlega obniżonemu opodatkowaniu. Możliwe są różne wysokości podatku w za-leżności od tego czy licytator jest właścicielem oferowanego lotu (występuje jako sprzedaw-ca), czy licytator pełni obo-wiązki pośrednika (a dostawca jest osobą prywatną), czy też licytator pośredniczy między handlarzem albo dostawcą z za-granicy.

Ogólnie można stwierdzić, że całkowite koszty dodatkowe zakupu walorów filatelistycz-nych na aukcji wynoszą od 20 % do 30 % ceny wywoławczej.

(cdn)

same lot ten sarn lot Sam guma, klej bisect przepołowiony booklet zeszycik reverse strona odwrotna superb topy wspaniały egzemplarz short skąpo, krótki inverted odwrotka chalky papier kredowy lot lot (aukcyjny) very smali margin maleńki margines superb topy egzemplarz luksusowy defect brak, niedostatek several kilka pin whole naklucie szpilką reprint nowodruk without gum, no gum bez gumy (kleju) odginał gum oryginalna guma pair parka plato error bląd plyty postage dur (stamp) znaczek opłaty poczto-

wej mint nie używany, czysty posthorn trąbka pocztowa margin margines registered polecony repaired naprawiony tear rozdarcie, rozerwanie smali tear male rozdarcie collection zbiór set seria clean czysty beautiful piękny starce rzadki special stempel okolicznościo-

wy cancellation stempel, kasownik stain plamka pleśni wrapper opaska (pocztowa) strip smuga,pasmo topy egzemplarz expensive cenny pen cancellation unieważniono atramen-

tem very large margin bardzo szerokie morgi- .

nesy mint nie używany stare nadzwyczajny imperforated nie perforowany repaired naprawiany average (condition) stan przeciętny block of foto czworoblok strip of four pasek - czwórka fuli margin pelen margines front strona przednia coat of arms herb waterrnark znak wodny value cena inscared cover list wartościowy charity dobroczynny perforation ząbkowanie perforation damaged błąd ząbkowania (well, badly) centered centrowanie (dobre,de)

JAN BARCZYK

gleiches Los Gurnmi halbiert Ileftchen Heinterseite Kabinettstuck knapp kopfstehend Kreidepapier Los Lupenrand Luxusstuck Mangel mehrere Nadelstuck Neudruck ohne Gummi Originalgumrni Paar Plattenfehler Portomarke

postfrisch Posthorn Rand R-Brief repariert Riss Risschen Sarnml ung Satz sauber schon selten Sonderstempel

Stempel Stockfleck Streifband Stmifen Stuck teatr Tintenentwertung

uberrandig

ungebraucht ungewohnlich ungezahnt unterlegt versch. Erhaltung Vierblock Viererstrei fen vollrandig Vorderseite Wappen Wasserzeichen Wert Wertbrief Wohltatigkeit Zahnung Zahnungsfehler zentriert

Przypominamy o zamówieniu prenumeraty „Filatelisty"

na ł kwarta! 1993 roku!

11

Jan Paweł II w filatelistyce ez. xxł

Uzupełnienie

Kończąc opis maków związanych z osobą Jana Pawia H wydanych w latach 1989-1991, przed roz-poczęciem druku wydań 1992 roku pragniemy przed-stawić uzupelnienia do wcześniej podanego wykazu oraz dokonać krótkiego podsumowania.

s

" N Ekwador

4:1 Oprócz opisanych w „F" nr

3 41 1885 i 1086 kasowników. sto- s, ...issa sowano w dniu 31.1.1985 roku•

oc.- dodatkowe dwa okrągłe o śre- dnicy 42 mm przedstawiające

Ojca Świętego Jana Pawia II z krzyżem pasterskim w lewej ręce i uniesioną prawą. Dokola napis „VISI-TA DE S.S. JUAN PABLO 11 - - Ecuador,31 ENE.1985". W miejscu wykropkowanym nazwa mia-sta: CUENCA, GUAYAQUI L.

Argentyna Znaczek o nominale 0,20 A emitowany 4.IV.1987

roku („F" nr 8/1989) istnieje z nominatem wydruko-wanym w kolorze brązowym (RR).

Meksyk Stosowano dodatkowo 6N.1990 r. kasownik FDC

podobny w treści i rysunku do poprzednio opisanych („F" nr 7-8/1991) w miejscowości Mazatlan Sin. Uwaga o błędnej dacie ,.,1900" zamiast .,1990" doty-czy kasownika stosowanego 7 maja w miejscowości CH ALCO,EDO a nie Veracruz („F" nr 6-7/1991).

Malta Kasowniki FDC (.F" nr 9/1991) 25.V.1990, Mellieha.SPO, w tekście zamiast „tiara"

powinno być „infuła", dodatkowo stosowano 25.V.1990, Dar'l Emig-

rant-Valetta Malta, okrągły o średnicy 30 mm infuła papieska i napis dokoła „ZJARA TAL-Q.T-PAPA GWANNI PAWLU 1125.V.901.-ewwel jum tal-hrugDAR'L-EMIGRANT-VALETTA MAL-

Tanzania Znaczki 10, 15, 20, 100 s oraz blok istnieją nie

ząbkowane, znaczek 600 s także w formie bloku ministerialnego („F" nr 10/1991).

Komory Data emisji 26.X1.1990 („F" nr I I/1991).

Środkowoafrykańska Republika Data emisji 27.V11.1990 r. („F" nr 1/1992)

Oprócz już opisanych znaczka i bloku wydany został drugi blok zawierający osiem znaczków, w tym opisa-ny o nominale 200 F. Na pozostałych przedstawiono: 120 F - prezydenci G.Bush i M.Gorbaczow, 130

F - reprodukcja pierwszego znaczka brytyjskiego i Rowlanda Hilla, 160 F - sondę kosmiczną Galileo, 240 F - Neiia Armstronga, pierwszego człowieka na Księżycu, 250 F- samolot Concord i szybką kolej, 300 F - grę w baseball, 500 F - 40-lecie apelu gen. Ch. de Gaulle'a.

Włochy 23.1X.1990 Ferrara, okrągły o średnicy 35 mm, na

rysunku Jan Paweł w stroju pontyfikalnym z krzyżem pasterskim oraz prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, dokola tekst" —44100 FERRA-RA C.P/ 23.9,1990/ V1SITA DI SS GIOVAN NI PAOLO 11". („F" nr /1992)

Brazylia Kasowniki:

oprócz opisanych w „F- nr 61 992 znaczków i kasow-nika stosowano ponadto serię dziesięciu kasowników w różnych miastach z rysunkiem Ojca Świętego Jana Pawia Il z krzyżem pasterskim oraz herbem papies-kim i napisem „VISITA DO PAPA JOAO PAULO AO BRASIL./../ECT". W miejscu wykropkowania nazwa miasta i data: NATAL/RN 12A 13/10/91 SAO LUIS/MA 1I A 14/10/91 BRASILIA/DF 14 A 15/10/91 GOIANCA/GO 15/10/91 CUIABA/MT 16/10/91 CAMPO GRANDE/ MS 16 A 17/10/91 ILORIANOPOLIS/SC 17 A 19/10/91 VITOR1A/ES 19 A 10/10/91 MACEIO/AL 19/10/91 SALVADOR/ EA 19 A 21/10/91

Polska Frankatura mediantom. 1-9.VI.1991 Wrocław

stosowana przez redakcję pisma _Filatelistyka" w da-towniku „Wrocław 141.6.91/.51.". po prawej stronie znak opiaty, po lewej okolicznościowa nakladka

N.LITA PANI. JANA PAWLI,

POUCZ

POLSKA

1000

Zt 11(0■11[11, .1.14 vuutuv.ra wm■ ma. I at . rae.t. wn

z herbem Jana Pawia II, obok napis „IV WIZY-TA,PAPIEŻA JANA PAWŁA WW POLSCE/RE-DAKCJA PISMA „FILATELISTYKA"/50954 Wrocław I. skr. poczt. 2072". Kolor czerwony. („F" nr 3/92 i 4/92)

Peru Kasownik: 6.IX.1991 Li-

ma, Wystawa Filatelistycz-na „AMJFIL-91 Dzień Ewangelizacji", w środku obok napisu .„SSluan Pab-ian" portret Ojca Świętego

314

i dokola napis „AMIFIL 9I.DIA DE LA EVAN-GELISACION SET. 06-91 CORREOS LIMA" okrągły o średnicy 40 mm.

Zair Znaczek: seria przedrukowa nowych wartości 1991,

przedruk 1000 Z w kolorze czarnym na znaczku wartości 100 K (YN,. 719) z serii wydanej 2.V.1981 roku, przedstawiającym Jana Pawla błogosławiącego dziewczynkę murzyńską.

Zambia Znaczki: seria przedrukowa nowych wartości

5.V11.1991, przedruk 2 K w kolorze czarnym na dwóch znaczkach wartości 6,85 K i 7.85 K z serii wydanej 2.V.1989 roku z okazji pielgrzymki Jana Pawia II do Zambii.

Opisane 334 znaki, łącznie z opisanymi wcześniej 1133 znakami dają liczbę 1467. Ukazały się one w 104 państwach świata. Zdobycie wszystkich wydawnictw nastręcz,' sporo klopotów, także finansowych i wy- maga nie lada cierpliwości. •

Do końca 1991 roku Ojciec Święty odbyt 53 pielgrzymki zagraniczne odwiedzając 96 państw na wszystkich zamieszkałych kontynentach. Dodać także należy, k do końca 1991 roku Jan Pawel II odbyl 100 pielgrzymek na terenie Wioch odwiedzając 199 miejscowości.

Tą drogą pragniemy wyrazić podziękowanie panu Arkadiuszowi Walińskiemu z USA za informacje i udostępnienie odbitek dotychczas nie opisanych stempli Ekwadoru. (cdn)

WLADVSIAW ALEXIEW1CZ, WOJCIECH HENRYKOWSKI

no w o ś c i 1-' 1\,2 POLSKIE

MIĘDZYNARODOWA

KONFERENCJA

ds ŻYWIENIA 1CN

RZYM 1992 r.

EZ1=57:)DZIł

5 grudnia br. wchodzą do obiegu dwa znaczki pocztowe wartości 1500 i 3500 zl,wydane z oka-zji Międzynarodowej Konferencji ds żywienia (1CN) w Rzymie (repr.- 1 z nich).

Znaczki wydrukowano techniką rotograwiu-rową, na papierze kredowanym, w formacie 31,25 x 43 mm. w nakładzie po 1,5 mln. sztuk.

W dniu wejścia znaczków do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w upt. War-szawa 1.

Znaczki, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Maciej Jędrysik.

ZAKON MALTA ŃSKI

10 grudnia br. wejdzie do obiegu 1 znaczek pocztowy wartości 3000 zl emisji „Zakon Mal-tański"(p. okładka), upamiętniający podpisanie 18 IV 1991 r. urnowy pocztowej pomiędzy Ministerstwem Łączności RP a Suwerennym Rycerskim Zakonem Maltańskim (p. „F" nr 7-8 z 1991 r. str. 151-154).

Znaczek wydrukowano techniką offsetową, na papierze kredowanym, w formacie 31,25 x 43 mm, w nakładzie 1,5 ,mln. sztuk.

W dniu wejścia znaczka do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w upt. War-szawa I.

Znaczek, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Andrzej Heidrich.

HISTORIA

ORLA BIAŁEGO

Polska 5000zI

W grudniu br. zostanie wprowadzonych pięć znaczków pocztowych wartości: 2000; 2500; 3000; 3500; 5000 zl serii obiegowej ilustrujących historię Orla Białego.

Znaczki wydrukowano techniką rotograwiu-rową, na papierze kredowanym, w formacie 25,5 x 31,25 mm. w nakładzie wielomiliono-wym.

W dniu wejścia znaczków do obiegu będą sprzedawane 3 FDC, opatrzone datownikiem okolicznościowym. stosowanym w upt. War-szawa I

Znaczki, koperty i datownik zaprojektował art. plastyk Henryk Chylitiski.

100 LAT POLSKIEGO RUCHU FILATELISTYCZNEGO

6 stycznia 1993 r. wejdzie do obiegu 1 znaczek pocztowy wartości 1500 zł, wydany dla upa-miętnienia 100-lecia polskiego ruchu filatelis-tycznego, propagujący ŚWF „Polska'93".

315

POLSKA oni, POLSKA

2000 zł

POLSKA

KIELCE 1, 1992. 12 04.

2500 zł 3500 zł Znaczek wydrukowano techniką offsetową,

na papierze kredowanym, w formacie 40,5 x 40,5 mm, w nakładzie 1,5 mln. sztuk.

W dniu wejścia znaczka do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okoli-cznościowym, stosowanym w upt. Kraków I.

Znaczek, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Janusz Wysocki.

Ponadto w styczniu 1993 r. ukażą się 4 maczki pocztowe i blok emisji _Szlak bursztynowy".

Ukazały się ZNACZKI

29 X br. wprowadzono do obiegu cztery znaczki pocztowe 'wartości 2000; 2500; 3000; 3500 .1 emisji „Rzeźba polska ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie" - p. „F" nr 10 (Zarządzenie Dyrektora Poczty Polskiej nr 62 z 19 X 1992 r.).

30 X br. wprowadzono do obiegu cztery znaczki pocztowe wartości 1500; 2000; 2500; 3500 .1 emisji .,Plakat polski" - p. „F" nr II.

Na znaczkach poszczególnych wartości przedsta-wiono reprodukcje plakatów: 1500 z! - „X Zamojskie Lato Teatralne" Jana Młodożeńca • 2000 zł - „Czer-wona Magia" Franciszka Starowieyskiego • 2500 zł - „Cyrk" Waldemara Świerzego • 3500 z! - „Maneki-ny" Henryka Tomaszewskiego (Zarządzenie Dyrek-tora Poczty Polskiej nr 63 z 23 X 1992 r.)

16 XI br. weszły do obiegu 4 znaczki pocztowe wartości 1500; 2000; 2500; 3500 d emisji „Świat ilustracji Edwarda Lut-czynu" - p.,,F" nr 11 (Zarządzenie Dyrek-tora Poczty Polskiej nr 66 z 13 XI 1992 r.).

20 XI br. wprowadzono do obiegu dwa znaczki pocztowe wartości 1500 i 3500 al oraz znaczek pocztowy wartości 20000 al ł 500 z1 w formie bloczka emisji „Rok historii Armii Knijowej" - p. „F- nr 11 (Zarządzenie Dyrektora Poczty Polskiej nr 67 z 13 XI 1992 r.).

25 X1 br. wprowadzono do obiegu 1 zna-czek pocztowy wartości 1000 zł wydany z okazji Bożego Narodzenia - p. okladka i „F" nr II (Zarządzenie Dyrektora Poczty Polskiej nr 68 z 13 XI 1992 r.).

KARTKI 8 XI br. wprowadzono do obiegu kartkę

pocztową z wydrukowanym maczkiem po-cztowym wartości 1000 .1, wydaną z okazji 700 lat Nowego Sącza. Na znaczku przed-

' stawiono fragment Rynku w Nowym • Sączu.

Kartka o wymiarach 148 x 105 mm, drukowana jest jednostronnie techniką of-fsetową, na kartonie białym, w kolorach: oliwkowym, brązowym i czarnym (Zarządzenie Dyrektora Poczty Polskiej nr 64 z 2 XI 1992 r.).

12 XI br. weszla do obiegu kartka po-cztowa z wydrukowanym znaczkiem po-cztowym wartości 1000 zl, wydana dla upamiętnienia 75.rocznicy powstania I Kor-pusu Wojsk Polskich w Rosji. Na znaczku

- podobizna generała Józefa Dowbora-Muśnickiego. Kartkę, o wymiarach 148 x 105 rnrn, wydrukowano

jednostronnie techniką offsetową, na kartonie białym, w kolorach: jasnobrązowym i ciemnobrązo-wym (Zarządzenie Dyrektora Poczty Polskiej nr 65 z 2 XI 1992 r.).

Stemple okolicznościowe

Centralny Zarząd Poczty Polskiej wyraził zgodę na stosowanie:

17 XI w Upt. Lublin) - datownika: XII rocznica porozumienia.

POR0<„6,

-77. /7. LU-

4 XII w Upt. Kielce 1 - datownika: Shorttenisowy Turniej dla Dzieci o Puchar Prezydenta Kielc.

4 XII w DM. Rydultowy I - datownika: 200f lat kopalni węgla kamiennego „Rydultowy" 1792-1992 Dzień Górnika.

316

,002/x)7014,0,

WeLECIE STCm.Z. 7.7.111

■„ GDYNIA 1 1992.11.03 j

111IROCŁAW.21 — 1992.1114

WYSTAWA

KAWAlEROME -

MEN v,2 i1T;JATRII

%Z 1 199

110 LAT PISMA

KOZAK

Reprodukujemy stemple okolicznościowe, o których pisaliśmy w poprzednich numerach

PLAN EMISJI ZNACZKÓW POCZTOWYCH NA 1993 r.

Stycze ń 6 I - 100-lecie polskiego ruchu filatelistycznego - zapowiedź ŚWF „Polska'93" - I znaczek • Szlak bursztynowy - zapowiedz ŚWF „Polska'93" - 4 znaczki i I blok Luty 14 II - Kocham Cię - 2 znaczki • Międzynarodowe Turnieje Rycerskie w Golubiu-Dobrzyniu - zapowiedż ŚWF „Polska'93" - 4 znaczki • Zimowa Uniwersjada - Zakopane 1993 - I znaczek Marzec • Poczet królów i książą t polskich wg Jana Matejki - zapowiedz ŚWF „Polska '93" - 4 znaczki

26 III 50.rocznica Akcji Szarych Szeregów pod Arsenałem - 1 znaczek Kwiecień 3 IV - 750-lecie nadania praw miejskich Szczecinowi - I znaczek 19 IV - 50.rocznica Powstania Żydów w Getcie Warszawskim - znaczek wspólny z Administracją Poczty Izraela - I maczek • Europa CEPT - 2 znaczki Maj 5 V - 130.rocznica śmierci pułkownika Francesco Nullo - I znaczek 21 V - Kadeci II Rzeczypospolitej Polskiej - I znaczek 24 V - 450.roczoica śmierci Mikołaja Kopernika - I znaczek • Legenda o Orle Bialym - złipowiedż SWF „Polska „93" - I blok w 2 odmianach Czerwiec • Kornel Makuszyński 1884-1953 - 4 znaczki Lipiec • Obchody 200.rocznicy powstania „Mazurka Dąbrowskiego" - początek serii - I znaczek • Ptaki ogrodów - 6 znaczków Sierpie ń • Sanktuaria Maryjne: 300-lecie kościoła w Świętej Lipce - I znaczek • Bazylika Mniejsza w Leśnej Podlaskiejl- I maczek Wrzesie ń 27 IX - 35.Międzynarodowy Festiwal Jaz/ Jamboree - 1 znaczek • Cichociemni żołnierze Armii Krajowej - I znaczek Pa ź dziernik 9 X - Światowy Dzień Poczty - I znaczek 16 X -XV rocznica pontyfikatu Ojca Świętego - I znaczek w bloku List opad • Polacy na różnych kontynentach - eksponaty z muzeów polskich na świecie - 4 znaczki • 750.rocznica śmierci św. Jadwigi - znaczek wspólny z Administracją Poczty Niemiec - 1 znaczek • Boże Narodzenie - I maczek

Ponadto w IV kwartale - Plakat Polski - 4 znaczki. W zależności od potrzeb eksploatacyjnych zostanie wprowadzona do obiegu seria obiegowa „Owoce drzew iglastych" - 4 znaczki.

W sumie w przyszłym roku Poczta Polska wyda 54 znaczki i 3 bloki.

317

Za trzy sapeki list ten może podróżować po wszystkich prowincjaih Chin i tylko morze go zatrzymu

DROGA DO ZNACZKA POCZTOWEGO

Poczta już funkcjonowała. Początkowo do-starczała korespondencję dla władców, póżniej kupców oraz klasztorów aż wreszcie stala się powszechnie dostępną. Kto zapłacił - mógł wysłać list czy przesyłkę. Tylko, że z tym płaceniem było bardzo niewygodnie. Trzeba było dotrzeć do stacji pocztowej, zapłacić, otrzymać pokwitowanie ... Czasem część opłaty ponosil odbiorca. Same kłopoty.

Dążono więc do uproszczenia tych czynności. Zaczęto od sprawy najprostrzej: od ujednolice-nia opłaty.

W Paryżu, za czasów Ludwika XIV, wprowa-dzono podstawową opłatę w wysokości I solda za każdą przesyłkę w obrębie miasta. Pojawiły się również na ulicach miasta - skrzynki po-cztowe. Listy wybierano trzy, cztery razy dzien-nie. A była to polowa XVII stulecia ! Główny twórca tych pomysłów, Francuz Jacques Re-nourd de Villayer dokonał jeszcze jednego, rewolucyjnego dzieła: zaczął pobierać wstępną opłatę za przesyłki pocztowe. Chętnym wręczano specjalne paski papieru z napisem: porto opłacono dnia .... roku 165 ... Wykrop-kowane miejsca wypełniał nadawca. Byl to pierwszy krok do wynalezienia znaczka po-cztowego. Ale od 1653 roku trzeba było po-czekać jeszcze dwieście lat z kawałkiem.

Dziesięć lat póżniej, na podobny pomysł-wpadł Anglik Wiliam Dockwara. Opłata na terenie Londynu wynosiła I pensa. Potwier-dzano ją stemplem odciskanym na przesyłce:

• • • młodzież ZNACZEK W MOIM ŻYCIU

Największym moim hobby jest filatelistyka, która uczy dokładności i cierpliwości. Mam satysfakcję, że biorę udział w konkursach. Spra-wdziłem swoją wiedzę i zdolności filatelistyczne i mogę porównać się z uczestnikami z innych młodzieżowych kół filatelistycznych. Uważam, że opłaciło się wziąć udział w konkursie filatelis-tycznym, chociaż było to wynikiem ciężkiej pracy.

Permy Post Paid. Ponadto stosowano datownik lub godzinnik.

Na następne usprawnienie trzeba było po-czekać blisko dwa stulecia. Otóż w 1819 roku, w Królestwie Sardynii, zaczęto stosować papier listowy z nadrukowanymi stemplami o war-tości: 15, 25 i 50 centimów. Zaś w 1823 roku, w Chinach, zaczęto korzystać z kopert po-cztowych z wydrukowanym napisem w różo-wym kolorze: „Za irzy sapeki list ten może podróżować po wszystkich prowincjach Chin i tylko morze go zatrzyma". Równie poetycki napis widniał na kopertach przeznaczonych do obrotu zagrani-cznego: „Skoro zapłaciłem 10 sapeków, list ten może przehywać wysokie góry-. Był i trzeci rodzaj kopert (prawdopodobnie stosowanych do korespondencji urzędowej) bez podania war-tości.

I wreszcie Rowland Hill wprowadził do obie-gu, pierwszy raz w historii świata, znaczek pocztowy. Jego twórcą był James Chalmers, drukarz z Dundee. W 1834 roku sporządził w swojej drukarni projekt znaczka do nalepia-nia. 6 października 1840 roku weszły do obiegu znaczki pocztowe o wartości 1 i 2 pensów. Pierwszy był w kolorze czarnym. Drugi - niebie-skim. Na obu widniał portret królowej Wik-torii. Drukowano je w arkuszach po 240 sztuk. W rzędzie bylo 12 sztuk (12 x I .pens = I szyling). Rzędów bylo 20 (20 szylingów = 1 funt szterling). Takie rozmieszczenie znaczków w arkuszu bardzo ułatwiało liczenie.

(jbk)

listy pisze • • • Dzięki filatelistyce nauczyłem się współpra-

cować z innymi ludźmi oraz korzystać z różnych źródeł informacji. Nauczyłem się rozwijać wyo-braźnię. W swoich marzeniach wyobrażałem sobie siebie w danych miejscowościach na różnych kontynentach przedstawionych na zna-czkach. Widzę oczami wyobraźni, powiększone bez lupy, zabytki, egzotyczne zwierzęta i rośliny, obrazy i wiele innych widoków, których nigdy nie będę miał szans zobaczyć w życiu.

318

1

POLSKA IŁ C~r1

Dla niektórych ludzi filatelistyka jest sposo-bem na sukces, który mogą osiągnąć w konkur-sach, wystawach, a za swoją działalność otrzy-mać honorową odznakę filatelistyczną.

Mam nadzieję, że jeszcze przez wiele lat będę zajmował się filatelistyką, a za mój zbiór otrzy-mam w przyszłości jakieś trofeum filatelistyczne i nagrody.

PAWEL TIMOFIEJUK Czeremcha

(Okręg Białostocki)

MÓJ FILATELISTYCZNY IA T

Moje hobby to filatelistyka. Jest to wspaniale i pasjonujące zajęcie, które przy odrobinie wyob-raźni może wypełnić każdą wolną chwilę. „Filate-listyką" zająlem się mając 8 lat. Tak się w to wciągnąłem, że obecnie jestem juz „zaawansowa-nym" filatelistą i mogę uczestniczyć w konkursie filatelistycznym.

A teraz obserwuję, że coraz więcej moich kolegów rezygnuje ze zbierania znaczków. Jes-tem jednym z niewielu, którzy pozostali przy znaczkach. Dlaczego? Po prostu filatelistyka tak mnie fascynuje, że gdybym mial nie wiem jak ciekawe programy komputerowe, to i tak nie zrezygnuję z mojego hobby. Wydaje tui sic. ze zbierając znaczki jestem dokładniejszy, rierpliw-

ZNACZEK BAWI

szyi wrażliwszy na piękno. To jest po prostu mój świat! STANISLAW MRUGALA

Szaflary

MOJE HOBBY Wszystko zaczęto się od odklejania znaczków

z listów i układania ich w skromnym klaserze. Polubiłem to zgięcie. W ten sposób filatelistyka sinia się moim hobby. Namówiłem swoich ko-legów, aby wraz ze mną zbierali znaczki. Mo-gliśmy 'w ten sposób wymieniać między sobą znaczki, oglądać swoje zbiory, które były dla nas najcenniejszymi rzeczami ... .

Gdy pierwszy raz pojechałem na pólfinal kon-kursu filatelistycznego zająlem siódme miejsce. Cieszykm się z. tego bardzo, ponieważ bylem wiei/t w czwartej klasie. Natomiast w ostatnim konkursie pt. „Kolejnictwo" w półfinale zająlem I miejsce, co bylo dla mnie nagrodą za pracę , którą włożyłem w filatelistykę.

... Mogę stwierdzić, że ci którzy zajmują się filatelistyką nie są samotni. Zawsze znajdą ko-goś, kto może im pomóc w uzupełnieniu zbiorów. Aby zyć szczęśliwie trzeba przeżyć wiele przyjem-ności i mieć przyjaciół Filatelistyka może właśnie nam tri zapewnić!

MICHAŁ PIERÓG Krasnystaw

(Okręg Lubelski)

ZNACZEK BAWI

Dla spostrzegawczych Należy odnaleźć 5 szczegółów różniących reprodu-

kowany rysunek od prawdziwego znaczka. Nagroda -katalog M iehel Den Nehland 1982.

Rozwiązanie prosimy nadsyłać do 31 grudnia br. pod adresem: Kolo Filatelistyczne

skrytka 36 00-979 Warszawa 34

rozwiązanie zadań z nr 5/92 Zad. 1. Tylko jedno prawidłowe rozwiązanie na-

desłał kol. Stefan Wolniewicz z Gostynina. W minio-nym dziesięcioleciu aż 10-krotnie zmieniano taryfę pocztową dla korespondencji krajowej: od 2.50 zl w 1982 roku do 1500 z1 w 1992 roku. Nagroda - 25 kartek pocztowych z dodatkowym stemplem oznacze-nia przesyłki niedostatecznie opłaconej.

Zad. 2. Prawidlowe rozwiązanie drugiego zadania nadesłało 32 Czytelników. Najbardziej obszerne na-&sial kol. Janusz Bednarski z Jeleniej Góry - nagroda: zestaw walorów 400-lecie Poczty PoBkiej (okolicz-nościowe karnety).

Zad. 3. Wpłynęły 53 prawidłowe odpowiedzi (hasło Poczta Polska) - nagrodę wylosował kol. Frzemyslaw Myszakowski z Oleśnicy - 25 szt nie używanych polskich kartek pocztowych.

Nagrody wydano pocztą.

rozwiązanie zadań z nr 6/92 Wplynęlo 18 prawidłowych rozwiązań. Reprodu-

kowany znaczek wydany został przez Komitet Oby-watelski Miasta Warszawy i wprowadzony do obiegu 23 września 1915 roku. Nagrodę - książ kę z przed-stawionego zestawu literatury filatelistycznej otrzy-mał w wyniku losowania kol. Barto. Ko.etyn z Kra-kowa.

JAN BARCZVK

319

EGYPT MU. 4,...,2. 0.

•3 OSM ■ '.4..mg;54,- >

•

AVNAli DAN

60

nowości ZAGRANICZNE

ALDERNEY. 18.IX. 300 roczni- ciura, przy mikroskopie, przy komca bitwy pod Hogue. 4 znaczki: 23; I paterze)

28; 33; 50 p (plonące statki). ANDORA franc. 14.IX. Ołtarz

San Eulalia d'Eucarnp. I znaczek 4 F (widok ołtarza).

ANTYLE HOLENDERSKIE. 1.IX. Osobistości. 5 znaczków: 30 (A.A. de Lannoy-Willems); 40 (L. Gerkarta); 55 (C. W. Wathey); 70 (Ch. Winkel); 100 c (siostra van Roosendaal).

BELGIA. 3.VIII. Król Belgów. I znaczek 28 F (portret).

7.IX. Zwierzę ta. 4 znaczki x 15 F (wiewiórka; jeż; tchórz; koszat-ka), w karnecie.

14.IX. Król Belgów. 1 znaczek 100 F (portret).

21.IX. Rewolucja brabandzka. I znaczek 15 F (przywódcy: Vonck. Vandermersch, Vandemoot).

5.X. Thurn i Taxis. I znaczek 15 F (herb).

I2.X. Filatelistyka młodzieżowa. 1 znaczek 15 F (Gaston Lagaffe, postać z filmów rys., Franquin'a).

26.X. Wspólnota Europejska. I znaczek 15 F (mapa Europy, flaga belgijska, gwiazda).

BRAZYLIA. 5.VI 11. 50 lat Państwowej Służby Przemysłowej SENA1. I znaczek 650 crs (pracow-nicy przy spawaniu, w laborato.

l 011111. 1p-Ori \\

,N•

- I

19.VIII. Architektura wojenna na wyspie Santa Catarina. 2 zna-czki: 650 (fort San Antonio); 3000 crs (forteca Santa Cruz).

20.VIII. Masoneria. 1 znaczek 650 crs (Pałac Masonerii w Brazylii, symbole).

28.VIII. 50 lat Brazylijskiego Le-gionu Pomocy Dzieciom i Starcom. I znaczek 650 crs (stylizowana głowa dziecka i starca Wożone w kształt klepsydry).

I I .IX. Szpital ortopedyczny. I znaczek 800 crs (lóżko ortopedy-czne, idący ludzie).

DANIA. 8.X. Wspólnota Euro-pejska. I znaczek 3,75 DKK (alego-ria, emblemat Wspólnoty).

8.X. Postacie komiksów. 4 zna-czki: 3,50 („A Hug" J. Gjorup); 3.75 („Love Letter- P.S. Jónsson); 4,75 (,,Dornestic Triangle" N. Wer-delin): 5 DKK (..The Poci and his Little Wife- J. Mogensen).

EGIPT. VI. 20 Arabskie Jam-borne. I znaczek 10 p (mapa Egiptu, namiot. emblemat).

VII. 90.rocznica tamy Aswan. I znaczek 10 p (widok tamy).

VII. Olimpiada Barcelona. I zna-czek 10 p (emblemat, w tle dyscyp-liny, w których uczestniczy Egipt); I blok 70 p (emblemat, igrzyska

faraonowi. lOp

320

wssotscx., uwD TF.1.001E

Ex1WILKLUMG vEmEnrIE N.

sei.Ce AND ireinotoar certioniEnli

uNITED

eiciONS 4

FINLANDIA. S.X. 75.rocznica niepodległości. I znaczek 2,10 Mk (krajobraz, rys. dziecka); I bloczek 2,10 Mk (alegoria).

9.X. SWF Nordia 93, Muminki. 4 znaczki x 2,10 Mk - w czwórkach. (scena z opowieści o Muminkach).

9.X. Polne kwiaty. 1 znaczek 2,10 Mk w arkusiku x 10 szt.

FINLANDIA, W. ALANDZ-KIE. S.X. Kościół w Hammarland. I znaczek 1,80 Mk.

FRANCJA. 14.IX. Kwiaty. 4 znaczki: 2 (Pancratium mariti- mam); 3 (Drosera rotundifolia); 4 (Orchis palustris); 5 F (Naphar luteum).

28.IX. 200 lat Republiki. I zna-czek 2,50 F (głowa, napisy).

21.XI. Malarstwo. 1 znaczek 5 F (Antoni Tapet).

GRENLANDIA. 15.IX. Lars Molier, pionier, osadnik. 1 znaczek 100 DKK (portret Moliera, kościół).

B.X. Walka z rakiem. I znaczek 4+-0,50 DKK (tęcza nad górami).

GUERNSEY. 18.1X. ,,Asterix". 5 znaczków + przywieszka, w ar-kusiku: 16; 23; 28; 33; 39 p (sceny z komiksu).

17.XI. Tramwaje. 5 znaczków: 16; 23; 28; 33; 39 P.

17.XI. Boże Narodzenie. 12 znaczków x 13 p w arkusiku (choin-ka, św. Mikołaj, dzieci, potrawy świąteczne).

HISZPANIA. I 6.VII. Olimpiada Barcelona. 3 znaczki x 17+5 pras: (znicz; „Zwycięstwo", rys. symbol.; Cobi, maskotka).

25. VII. Olimpiada Barcelona. 3 znaczki x 27+5 piat. (obiekty olimpijskie). W pasku.

29.VII. Olimpiada Barcelona. 2 znaczki x 17+5 mas (Cobi-filate-lista; katedra w Barcelonie).

HONGKONG. 24.IX. Opera

chińska. 4 znaczki: 80 c; 1,80; 2,30; 5 dol. (sceny z oper).

JAPONIA. 7.VII. Międzynaro-dowy Rok Kosmiczny. 2 znaczki x 62 y. w parce (satelita obserwacji Ziemi ADEOS; satelita telekomuni-kacyjny BS-3).

23.VII. Dzień Pisania Listów. 2 znaczki: 41 (ptak z listem w dzio-bie przelatuje nad kwiatem); 62 yen (ptak z listem, pies).

KANADA. 5.VI II. Owoce krzewów. 7 znaczków: I; 2; 3; 5; 6; 10; 25 c.

8.1X. Legendarni bohaterowie. 4 znaczki x 42 c (Laura Secord, bohaterka wojny 1812; Jerry Pot ts, przewodnik, tłumacz, łącznik z In-dianami; William Jackmann, urato-wał 27 tonących; Jos Montferrand, drwal, silacz).

21.IX. Minerały. 5 maczków x 42 c w arkusiku 10-znaczkowym.

I.X. Kanada w kosmosie. 2 zna-czki x 42 c (statki kosmiczne).

9.X. Hokey. 3 znaczki x 42 c (fra-gmenty gry, części ubioru).

KOREA PD.. 4.V. Ochrona dzie-ci. I znaczek 100 won (dzieci, kwiat z serc).

23.V. 400.rocznica wojny z Ja-pończykami. I znaczek 100 won (zburzone fortyfikacje, japoński okręt wojenny).

25.V. 60.konferencja IFA w Seu-lu. I znaczek 100 won (rolnik siejący ziarno).

13.VII. Muzyka. 2 znaczki x 100 won (góry w kwiatach, nuty; dziew-czyna na huśtawce, nuty).

25.VII. Olimpiada Barcelona. 2 znaczki x 100 won (skok o tyczce; gimnastyka).

7.VICI. Wystawa EXPO'93. 2 znaczki 100 won (symbole wy-stawy; widok wystawy).

KUBA. 20.VII. SWF „Olymphi-lex" Barcelona. 4 znaczki: 5 (boks);

35 (szermierka); 40 (kolarsiwo); 50 c (baseball).

10.XI. Kościoły. 4 znaczki: 5; 20; 30; 50 c.

LUXEMBURG. S.X. Architek-tura. 3 znaczki: 14; 22; 50 F (masz-karony).

S.X. 150 lat Poczty i Telekomuni-kacji. 3 maczki: 14 (list); 22 (po-cztylion); 50 F (telekomunikacja).

S.X. Wspólnota Europejska. I znaczek 14 F (gwiazda, symbol Wspólnoty).

MALTA. 5.VI II. Historyczne bu-dowle. 4 znaczki: 3 (kościół „Ucie-czki św. Rodziny z Egiptu" 1752); 4 (katedra św. Jana, 1577); 19 (kościół Madonny z Piłat, 1674); 25 c (zajazd de Provence, 1571).

NIEMCY. I5.X. Stare zegary. 5 znaczków z dopłatą na opiekę społeczną: 60+30; 70+30; 80+40; 100+50; 170+80 f.

15.X.I00 lat Niemieckiego Związku Budowy Maszyn. I zna-czek 170 f (kolo zębate, silnik Otto, technologia komputerowa)

15.X. 50.rocznica śmierci Hugo Distlera. 1 znaczek 100 f (portret kompozytora na tle nut).

15.X. Dzień Znaczka. 1 znaczek 100 f (poczta balonowa ok. 1900 r.).

ONZ, 2.X. Nauka i technika w służbie odkryć. 6 znaczków: 29; 50 c; 0,90; 1,60 fszw.; 5,50; 7 sa. (alegorie).

PERU. 5.V111. 200.rocznica uro-dzin Mariano Melgar. I znaczek 60 c (portret pisarza).

7.4301. Numizmatyka. I znaczek 70'z (stare monety peruwiańskie).

POLINEZJA FRANCUSKA. 5.VIII. Zabawy dziecięce. 3 znaczki: 22; 31; 45 F.

16.IX. Herman Melville. I zna-czek 78 F (portret pisarza na tle morza, niektóre z jego książek).

PORTUGALIA. 29.VII. 019n-

32i

piada Barcelona. 4 znaczki + blok: 38 (bieg); 70 (piłka nożna); 85 (plotki); 120 (hokej na trawie); 250 esc (koszykówka).

18.V111. 100 lat corridy. 4 znaczki ł blok: 38; 65; 70; 155 (5.113, z corridy); 250 esc (stadion).

PORTUGALIA-MADERA. 18.IX. Statki z Madery. 4 znaczki: 38 („Gaviko"); 65 („I ndependen-cia", Norwegia); 85 („Madeire u-sa"); 120 esc („Funchaleuse", Ho-landia).

RUMUNIA. 15.VII. Dzień zna-czka. 1 znaczek 10 +4 L (pocztylion konny).

17.VII. Olimpiada Barcelona. 8 znaczków + blok ząbkowany i cięty: 6 (strzelanie); 7 (podnoszenie ciężarów); 9 (kanu); 10 (koszykówka); 25 (zapasy); 30 (sze-rmierka); 50 (bieg); 55 (boks); bl. 100 L (wioślarstwo); bl. 200 L (gi-mnastyka).

27.V11. 130.rocznica Ministerst-wa Spraw Zagranicznych. 3 znacz-ki: 10; 25; 30 L (byli ministrowie).

1.1X. EXPO-Sewilla. 6 znaczków + blok: 6 (rzeźba); 7 (most); 10 (chata); 25 (most); 30 (prototyp samolotu); 55 (rakieta); 100 L (rzeźba, pawilon Rumunii).

SAHARA ZACH. 25.VI. Olim-piada Barcelona. 4 znaczki ł blok; 10 (tablica poświęcona Miniciusowi Natalia, I zwycięzcy Olimpiady); 40 (amfora z rysunkiem biegaczy); 60 („Cykliści" Ramon Casas); 100 (Muzeum Sportu, Barcelona); 150 ptas (wyścigi kwadryg).

12.X. Odkrycie Ameryki. Smaczków: 2 x 10; 2 x 15; 2 x 20; 40; 100 ptas (sztuka Majów).

SAMOA. 28.VII. Olimpiada Ba-rcelona. 4 znaczki: 60 (ciężary); 75

(boks); 85 sene (bieg); 3 dol (stadion Montijuic).

USA. ].VIII. Szczęśliwego No-wego Roku. I znaczek 29 c (kogut, napisy po chińsku i angielsku).

8.IX. Ślubowanie lojalności. I znaczek 29 c (flaga).

17.1X. Minerały. 4 znaczki x 29 c. 28.IX. Juan Rodriguez Cabrillo,

1542 r. wylądował w zatoce San Diego. I znaczek 29 c (Cabrillo, statek, mapa).

I.X. Zwierzęta. 5 znaczków x29c. 2.XII. Ryby. 1 znaczek 45 c. WATYKAN. 15.IX. Rośliny.

6 znaczków x 850 L w arkuszach. I2.X. IV Generalna Konferencja

Episkopatu Ameryki Łacińskiej. I znaczek 700 L (krzyż, Matka Boska z Guadelupy, mitry).

W. BRYTANIA. 10.IX. Wspólnota Europejska. I znaczek 24 p (alegoria).

WLOCHY. 5.IX. Sztuka włoska. 1 znaczek 750 L („Pokłon pasterzy” Jacopo da Ponie).

18.IX. Klub Lions, 38 Forum. 1 znaczek 3000 L (mapa Europy).

18.1X. SWE „Genom". 6 znacz-ków: 500 (dom Kolumba w Genui): 600 (wyplyniecie z Patos); 750 (trasa przepływu przez Atlantyk); 850 (Kolumb na mostku); 1200 (Ko-lumb na Guanahani); 3200 L (Ko-lumb).

22.IX. Dzień Filatelistyki. 1 zna-czek 750 L (na twarzy napis: „Dzień Filatelistyki. Hobby bez granic wie-ku").

ZIMBABWE. 15.X. Motyle. 6 znaczków: 25 (Charaxes jasius); 59 (Eronia leda); 77 (Princeps op-hidicephalus); 90 (Junonia ciemne); 98 c (Danaos chrysippus); 1.16 d (Junonia octavia).

Plany emisyjne w 1993 r. BELGIA

15.02. Czerwony Krzyż (sztuka) - 2 znaczki,

15.03. Historia - 3 za.. 1 arkusik 22.03. Antwerpia (zabytki) - 5 zn. 05.04. Dzień Znaczka - I zn. 26.04. Ehropa (sztuka współczes-

na) - 2 zn. 10.05. Przyroda (motyle) - 4 zn. 17.05. 150 lat Fundacji ULB

- 1 zn. 24.05. Europaka-Meksyk (sztuka

Majów) - I zn. 07.06. Folklor - 3 zn. 21.06. Turystyka (zamki) - 5 zn. 05.07. M. Wystawa Tournai

-I zn. 06.09. Przyroda (koty) - 4 za.,

karnet 20.09. Walka z rakiem - I zn.

04.10. Andreas Vesalius, 450 lat, twórca anatomii - 1 m.

18.10. Filatelistyka młodych - 1 zn.

22.11. Boże Narodzenie i Nowy Rok - I zn.

FRANCJA

Znaczki z dopłatą. • Dzień znaczka (praca poczty) I zn. • Pisarze (Maupassant, Cocteau, Pagnol i in) - 6 m. • Czerwony Krzyż (Mecz) - 1 zn. Znaczki bez dopłaty. • Sztuka europejska - 4 zn. • Europa (sztuka) - 2 m. • Turystyka - 4 zn. • Przyroda Francji (kaczki) - 4 on. • Kongres Filatelistów Francus-kich - 1 zn.

• Otwarcie tuneli, pod Kanalem La Manche - 1 zn. • 200 lat Muzeum Historii - I zn. • Francja-Szwecja w 18 w. - I zn. • 200 lat telegrafu Chappe - I zn. • 200 lat Muzeum Louvre - 1 zn. • 200 lat szpitala „ai de Grace - 1 zn. • 100 lat orderu ,,Le Droit Hum-ain" - 1 M. • Louise Weiss - 1 zn. • Bohaterowie Ruchu Oporu -1 zn. • 50 rocznica wyzwolenia Korsyki - I zn. • Django Reinhardt (muzyk)- l zn. • Szkota cyrkowa - I zn. • Igrzyska Śródziemnomorskie -Im. • Zabytkowa kolej -1 zn. • Nowy statek pocztowy - I zn. • Maurice Denis - 1 zn.

322

RECENZJE DOKUMENTACJA POCZTY POLOWEJ

II KORPUSU WP

Właściwie nie tylko II Korpusu, gdyż doku-mentację działalności polskiej poczty polowej na Bliskim Wschodzie i we Włoszech rozpoczął autor - Ryszard Wagner* - od obsługi po-cztowej Brygady Karpackiej w 1940 r. aż do rozwiązania poczty polowej we Włoszech w 1948 r. Zwracam uwagę na podane w tytule daty, gdyż potocznie - mimo że nie jest to zgodne ze stanem faktycznym - wielu filatelis-tow próbuje działalność poczt wojskowych (i cenzury również) zamykać datami rozpoczęcia i zakończenia działań wojennych, pomijając realia, a więc ich udokumentowany obiegiem pocztowym pełny okres działania: od urucho-mienia, jak np. w przypadku kampanii jesiennej 1939 r. podczas „cichej mobilizacji", do za-przestania jej działalności, w wypadku obszaru badawczego podjętego przez Wagnera w 1948 r.

Działalność poczty polowej w tym okresie autor, b. żołnierz Brygady Karpackiej a następnie II Korpusu WP, znał z autopsji a później wsparł ją badaniami źródłowymi

* Ryszard Wagner - „Bistory of the polish army postal service, Middle East and Italy, 1940-1948", Londyn 1992, wydała Polska Fun-dacja Kulturalna w Anglii, s. 355 + 5 map + ilustr.

w Instytucie i Muzeum im. W. Sikorskiego w Londynie. Czterdzieści lat poszukiwań i pracy badawczej zaowocowało wyjątkowo pełnym obrazem działalności polskiej poczty polowej na terenie śródziemnomorskiego obszaru ope-racyjnego.

Jest więc pelny wykaz poczt polowych, ewide-ncja wszystkich typów stempli z dodatkami Mącznie oraz ewidencja stempli cenzury. Każdy stempelek precyzyjnie scharakteryzowany (wy-miary, czas stosowania itp) pozwoli zbieraczowi na dokładną weryfikację przesyłki.

Autor precyzyjnie rozszyfrował wszystkie, stosowane ze względu na tajemnicę wojskową, kryptonimy. Teraz już będziemy wiedzieli, który list został nadany w jednostce wojskowej, który w zakładach pracujących dla wojska, a który w nadzorowanym przez wojsko obozie uchodźców. No i pełny wykaz żołnierzy-po-cztowców, tych, którzy tak rzadko wymieniani są z nazwiska, a których działalność jakże dobrze służyła żołnierzom, ich rodzinom i zna-jomym.

Calość wsparta znakomitymi odrysami i licz-nymi reprodukcjami całości pocztowych, w tym listy do postaci już historycznych, jak list gen. Kopańskiego, list do p. Sosnkowskiej lub do gen. Andersa (na reprodukcji). Wrażenie - już nie tylko na filateliście - wywiera reprodukcja listu z Nairobi wysłanego przez matkę do syna w Wielkiej Brytanii, na którym - po przead-resowaniu do Włoch - dowódca kompanii napi-sał: „Poległ na polu chwaty".

Publikacja wypełnia jeszcze jedną ważną lukę w historii poczty polskiej i w filatelistyce.

JANUSZ KSIĘSKI

323

MICHEL

AMERYKA POŁUDNIOWA 1992

Oprócz korekty cen poprawione zostały teks-ty, co z pewnością podnosi przydatność tego wydania.

Nowy katalog redakcji Micha], który ukazał się w czerwcu br. obejmujący znaczki krajów Ameryki Południowej, przynosi nadspodziewa-nie wiele podwyżek cen. Zwyżki dotyczą prze-ważnie znaczków i bloków związanych tematy-cznie z 500-leciem jubileuszu odkrycia Ameryki przez Kolumba.

Obecne wydanie katalogu jest O 150 stron większe od poprzedniego z 1988 roku.

Szkodliwie dla filatelistów producentem no-wości z tej części globu jest Gujana, która w ciągu kilku ostatnich lat wydała kilka tysięcy znaczków z różnymi gatunkami chryzantem.

„Poprawiła się" natomiast Poczta Paragwa-ju, która po upadku prezydenta Stróssnera ograniczyła znacznie spekulacyjne emisje moty-wowe.

Zauważa się umiarkowaną podwyżkę wielu pozycji Brazylii, która w przyszłym roku ob-chodzić będzie jubileusz „150 lat znaczka po-cztowego".

Treść katalogu jak i symbolika znaczków została znacznie pogłębiona i poprawiona.

Michel Ubrsee Katalog Band 2 Sadamerika 1992. Schwaneberger Verlag GmbH, Muthmannsirasse 4. D-8000 Manchen 45. 1249 stron, cena 68.-DM.

AUSTRIA 1992

Na solidnym austriackim rynku filatelistycz-nym zaznaczyło pewne ożywienie. Zwracają uwagę podwyżki znaczków, ujętych w klamrze nr. 10 - 29. Nie słabnie zainteresowanie na listy FDC z okresu lat 1960. Nieznaczny ruch w no-towaniach daje się zauważyć przy emisjach, I Republiki, jak i pierwszych latach po drugiej wojnie światowej.

W cenach znaczków wydanych dla obsługi Biur ONZ w Wiedniu (lata 1979 - 1992) panuje kompletny zastój.

Michel Osterreich Sperki Katalog 1992. Schwaneber-ger Verlag GmbH, Muthrnannstrasse 4, D-8000 ~- chan 45, 320 stron, cena 29.80 DM.

EUROPA ZACHODNIA 1992 / 93

Zgodnie z zapowiedzią ukazał się 17 sierpnia br. nowy katalog Michel znaczków krajów Europy Zachodniej na 1992/93 r. Wzrosły ceny znaczków Wspólnoty Europejskiej z lat 1989 - 1990, a nawet niektóre wcześniejsze emisje.

Dużą zwyżkę cen wykazują notowania ze-szycików znaczkowych o małych nakladach: Grecji, Danii, Grenlandii i Wysp Owczych. Nowe opracowanie katalogu znaczków uwzględnia zmiany polityczne na Bałkanach.

Micha! - Briefniarken - Katalog Europa West 199/3. Schwaneberger Verlag GmbH, Muthmannstrasse 4, D-8000 Mamko 45, 2748 stron, cena 59.80 DM.

SZWAJCARIA — LIECHTENSTEIN 1992

Na początku czerwca br. ukazało się nowe wydanie specjalizowanego katalogu znaczków Szwajcarii i Lichtensteinu. Ogólne wrażenie: zastój notowań cenowych.

Zainteresowanie budzą tylko całości poczto-we z rzadką frankaturą i do tego z wyraźnie odbitym ostemplowaniem. Podtrzymane są wy-sokie notowania kopert pierwszego dnia obie-gu, nawet do 30-krotnego nominału frankatury, z wydań okresu międzywojennego, jak i kilku lat powojennych.

Ujęte w katalogu genewskie notowania znaczków ONZ utrzymują wysoką pozycję no-towań.

Michel Schweiz/ Liechtenstein Spezial Katalog 1992, Schwaneberger Verkag GmbH, MutInnannstrasse 4, D-8000 Munchen 45, 344 strony, cena 29.80 DM .

KATALOG LOTNICZY AUSTRALII

Dotarło do nas piąte wydanie katalogu po-czty lotniczej (The Australian Air Mail Catalo-gue) opracowane przez Nelsona Eustisa, wybit-nego znawcę tej dziedziny w filatelistyce.

Pierwsze opracowanie tego katalogu ukazało się w 1937 roku. Na drugie wydanie Nelson Eustis zdobył się dopiero po 28 latach, trzecie - w 1976 r., a czwarte w 1984 r.

Ostatnie wydanie w nakładzie 1000 egzemp-larzy obejmuje następujące działy: a) kolejne loty z i do Australii (ponad 2000

PozYcii), b) poczta rakietowa (12 pozycji), c) poczta gołębia (15 pozycji), d) poczta balonowa (50 lotów), e) Papua-Nowa Gwinea.

Katalog, którego objętość priekracza 300 stron, jest do nabycia w firmie: Hobby Inves-timeuts Pty Ltd., GPO Box 954, Adelaide, South Australia. F.B.

czytelnicy - piszą OSZUKAŃCZE KARTY POCZTOWE

Z dniem I września 1991 r. taryfowa opłata za wysłanie karty pocztowej w obrocie krajowym została podniesiona z 700 na 1000 zł. Pierwsze karty pocztowe ze znakiem opłaty tysiąca

Fundusz na rzecz walki z chorobą Heinego-Medina

ONI

T i -M

i. i J 1'11-(7S2Yull ł LI E.-"1"2.11.01.-(,.,LE, 4

•

•

11,...17y11 kulka palowa

złotych, dostosowanym do nowej taryfy, pokazały się w obrocie pocztowym dopiero na przełomie lat 1991/1992. Nakład tych kart nie pokrył jednak istniejącego zapot-rzebowania. Nic dziwnego zatem, że ktoś wpadł na po-mysł, ażeby dopomóc po-czcie w jej tarapatach i wy-produkował karty pocztowe ze znakiem opłaty 1000 zł we własnym zakresie (fot.).

Jak wynika z analizy dostępnego materiału, do zmontowania matrycy, z której odbijano podrobione karty, posłużyły elementy graficzne dwóch autentycz nych całostek pocztowych i jednego znaczka. Wykorzystane zostały w tym celu następujące elementy graficzne: • napisy, liniatura i sygnatura nakładowa

z karty pocztowej Cp 915 z roku 1985 według projektu Wojciecha Freudenreicha, propagu-jącej kampanię na rzecz walki z chorobą Heine-go-Medina. Elementy te uległy zwiększeniu w kierunku pionowym o 7 % w stosunku do wymiarów oryginału, na skutek deformacji li-niowej przy kopiowaniu; • rysunek znaku opiaty z podobizną Bolesława

II Szczodrego według projektu Stefana Ma-tackiego, z kopertą Ck 87; • nominał „1000" ze znaczka nr kat. 3098

„Chaber bławatek", również według projektu S. Matackiego.

Zmontowaną z tych elementów makietę poje-dynczej karty zwielokrotniono techniką ksero-graficzną. Matryca zbiorcza miała przypusz-czalnie format A-3 i zawierała zapewne osiem użytków. Z tak przygotowanej matrycy wizeru-nki kart kopiowano techniką kserograficzną na ćwierć-arkuszach kartonu białego typu „brys-tol". Arkusze z odbitymi kartami rozcinano następnie na pojedyncze sztuki.

Znana mi z autentycznego obiegu pocztowe-go karta została nadana 31 marca 1992 r. w UPT Brzeżno. Placówek pocztowych „Bru-in)" z bliższym określeniem tej nazwy, jest w Polsce sześć. Nie podaję zatem palnej nazwy tej placówki, ażeby nie przysporzyć jej per-sonelowi ewentualnych kłopotow. Urząd po-cztowy nadawczy nie zakwestionował po wyższej karty. Również urząd pocztowy w War-szawie nie zwrócił uwagi na ten „dziwoląg" i doręczył przesyłkę adresatowi.

Ile takich kart zdołano już wysłać - nie sposób określić. Straty poniesione przez pocztę z tego powodu są chyba minimalne, jeżeli nawet przyj-miemy, że liczba tak spreparowanych kart osiągnęła kilkadziesiąt lub nawet kilkaset eg- zemplarzy. BRONISŁAW REJNOWSKI

OSTRZEGAM PRZED OSZUSTAMI !

Wraz z otwarciem się Polski na świat i napływem różnych towarów, również na ryn ku filatelistycznym pojawiły się znaczki dawnie' trudno dostępne. Gdy się pochodzi po sklepach to się dostanie dużo ciekawych walorów np. do zbiorów tematycznych. Niestety, obok tych pozytywnych akcentów, jest też dużo spraw negatywnych (...)

W filatelistyce pojawiło się dużo cwaniaków, którzy pragną tylko szybko i dużo dorobić się na znaczkach. Z tzw. zachodu, a przede wszyst-kim z Wiednia i Berlina, hurtem sprowadzane są znaczki państw afrykańskich i azjatyckich o at-rakcyjnych i chodliwych tematach. Są one at-rakcyjne, zwłaszcza dla młodego, po-czątkującego zbieracza. Niestety, osoba ku-pująca takie znaczki zazwyczaj nie wie, że jest oszukiwana. Nagminnie bowiem sprzedaje się serie niekompletne. Serię, która w rzeczywis-tości składa się np. z 8.znaczk ów (często z blo-kiem) sprzedaje się jako pełną, oferując 5 lub 6 znaczków. Powszechnie też oddziela się bloki od serii, każąc sobie za nie placić oddzielnie (...) Ponieważ katalogi nada! są drogie lub nie-dostępne, przeciętny filatelista, nie wie z ilu maczków składu się kupowana seria. Ja sam kiedyś kupiłem wietnamską serię „Lokomoty-wy", składającą się z 6 znaczków. W jakiś czas poźniej kupiłem tę samą serię, ale już z 7.znacz-kami. A w jeszcze innym sklepie — do tej serii dokupiłem blok (...) Tylko w nielicznych skle-pach sprzedawcy uczciwie informują, że dana seria nie jest kompletna ... i zniżają jej cenę (...)

Inna sprawa to znaczki tzw. państw nie istniejących. Redakcji z pewnością są znane „poczty", takie jak Nagaland czy Republiki Maluku Selatan. Te maczki nie mają żadnej filatelistycznej wartości. Niestety, w wielu skle-pach takie pozycje zajmują miejsce obok praw-

175

dziwych walorów, skutecznie mącąc w głowach młodym, początkującym filatelistom. Uważam, że w sklepach w ogóle nie powinno być takich „znaczków", a skoro już są, to winny być wystawione w osobnej gablocie, z informacją co to takiego (...)

Następna sprawa — to ceny. Wiadomo, że znaczki są drogie. W Polsce—są bardzo drogie. Ale niektórzy już naprawdę przesadzają. Oto przykłady: w konkurencyjnym dla Was piśmie „Filatelistyka" jedna z firm się ogłasza, że oferuje do sprzedaży arkusz emisji Poczty Pol-skiej — „Motyle" — za 60 tys. 71. Tymczasem kupiłem w jednym z katowickich sklepów ten arkusz za -.42 tys. zł. Inny przykład: szeroko się reklamująca firma wysyłkowa proponuje trzy-znaczkowe serie KRLD ,Kaktusy" i „Kraby" po 15 tys. zł. za serię. W sklepie w Sosnowcu kupiłem za 52 tys. zł całe pierwsze półrocze 1990 r. KRLD. Są tam m. in. i te dwie serie („czyste" oczywiście).

Kolejna sprawa — to tzw. „pakiety". Mają one służyć młodym, początkującym zbiera-czom. Tymczasem służą do pozbycia się małochodliwego towaru zalegającego magazy-ny różnych firm. Ostatnio pojawiły się „anoni-mowe" pakiety (brak informacji kto je firmuje). 50 znaczków kosztuje 10 tys. zł. Na okładce — ciekawe znaczki z jednego tematu, a w środ-ku „groch z kapustą". Takie pakiety sprzeda-wane są m. m. na poczcie w Sosnowcu i w Mysłowicach.

MICHA!. aloCUDA Sosnowiec

Od redakcji: List ten drukujemy ku przestrodze naiwnym. Z wieloma spostrzeżeniami Autora się zgadzamy. Nasz czytelnik nie bierze jednak pod uwagę, że rynkiem rządzą twarde prawa i żadne kontrole tu nie pomogą. Po prostu potrzebna jest wiedza. lub- rada bardziej doświadczonych kolegów.

W Spotkaniu uczestniczyło 30 członków i sympatyków Klubu z całego kraju oraz goście, m. in. prezes Zarządu Glównego PZF - Henryk Białek. prezes Zarządu Okręgu PZF w Gdańsku - Kazimierz Boi)* i sekretarz Klubu Polarnika - Piotr Zabiel&

Na XXIII Spotkanie Klubu Marynistów zlożylo się: • wystąpienie prezesa Zarządu Głównego PZF - Henryka Białka, poświęcone ogólnej sytuacji filatelistyki i klubów zainteresowań w Polsce. • prelekcja dyrektora Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku - prof. Andrzeja Zbiers-kiego na temat obchodów Roku Kolumbows-kiego na świecie. • obrady Klubu, które skupiły się na pro-

blemach odpłatności za przynależność do Klu-bu Marynistów, kontynuacji abonamentu oste-mplowań morskich, wznowienie wydawania Biuletynu Informacyjnego Klubu itd. Człon-kowie Spotkania byli za kontynuowaniem tych prac przez Klub. • Poczta Okrętowa ,Szlakiem bitwy morskiej pod Oliwą z 1627 roku", która została przewie-ziona ścigaczem „Zwinny". • wycieczka wodolotem „Pogwizd" Polskiej Marynarki Wojennej - przez Port Gdański do miejsca bitwy morskiej pod Oliwą, wraz z cere-monią zrzucenia kwiatów. • zwiedzenie KWF „C OLUM BUS' 92" w Domu Filatelisty w Gdańsku.

Z okazji XXIII Spotkania Klubu Mary-nistów-wydano pamiątkową kartkę według pro-jektu Marka Kołodzieja i stosowano okolicz-nościowy datownik zaprojektowany przez Eu-geniusza Lewandowskiego, przedstawiające scenę bitwy pod Oliwą.

Zarówno Komitet Organizacyjny KWF „C OLUMBUS' 92" jak i zarząd Klubu

z życia pzF XXIII SPOTKANIE

KLUBU MARYNISTÓW

PZF

XXIII. Ogólnopolskie Spotkanie Członków Klu-bu Marynistów, jako im-preza towarzysząca KWF „Columbus'92", odbyło się 16 sierpnia 1992 roku w zabytkowych pomiesz-czeniach jednego ze spich-rzów Centralnego Muze-um Morskiego w Gdańs-ku, na Wyspie Królew-skiej.

Marynistów PZF pragnie serdecznie podzięko-wać Centralnemu Muzeum Morskiemu w Gdańsku za udostępnienie pomieszczeń na Spotkanie Klubu a Dowództwu Marynarki Wojennej w Gdyni za udostępnienie ścigacza ORP „Zwinny" do przewiezienia Poczty Okrętowej i wodolotu „Pogwizd".

Wobec konieczności przeprowadzenia wery-fikacji - zwracam się do członków Klubu o na-desłanie imiennych zgłoszeń potwierdzających chęć należenia do Klubu Marynistów PZF w Gdańsku, ul. Straganiarska 2FV30, ponadto oczekuję większej aktywności w pracach na rzecz Klubu. Przewodniczący

Klubu Marynistów PZF mgr KLEMENS HEJMOWSKI

:1-si rAz11- W GUBINIE

Gubin, jedno z aktywnych środowisk Ołatek-stycznych okręgu zielonogórskiego, nawiązał kontakty ze zbieraczami niemieckimi z od-ległego Laatzen. W 1991 r. wystawcy gubińscy: J. Broda, K. Szumny i J. Zawadzki a także młodzieżowiec J. Andruchowicz zaprezentowa-li swoje eksponaty z okazji 45-lecia Związku Filatelistów w Laatzen.

W tym roku w Gubinie została zorganizowa-na w czasie trwania międzynarodowej imprezy kulturalno-sportowej „Wiosna nad Nysą" (21-24.05) partnerska wystawa filatelistyczna, na której goście z Niemiec: U. Kruewel, H. Szkudlarek, H. Trenkner i G. Wietgrefe poka-zali 4, a miejscowi wystawcy 8 eksponatów. Dla uatrakcyjnienia wystawy zorganizowano też sa-lon numizmatyczny, w którym 6 wystawców eksponowało 8 zbiorów monet i banknotów, a także medale i odznaki wojskowe.

Wystawa mieściła się w Garnizonowym Klu-bie Żołnierskim położonym w centrum miasta, stąd duże zainteresowanie zwiedzających, szczególnie młodzieży.

Wszyscy wystawcy uhonorowani zostali pa-miątkami wystawowymi, a także skromnymi podarunkami rzeczowymi, ufundowanymi przez miejscowych sponsorów.

Z okazji wystawy wydano pamiątkową ko-pertę (dwukolorowa) z herbami miast oraz stosowano dodatkowy stempel z rysunkiem orzełka wojskowego i znaku PZF przypomi-nający o 28. rocznicy zorganizowanego ruchu filatelistycznego w Gubinie. Wydrukowano też katalog wystawy, w którym znaleźć można krótki zarys mchu filatelistycznego w tym mieście.

Aktyw koła PZF nr 1 w Gubinie, któremu przewodniczy niezmordowany społecznik Kazi-

mierz Szumny udowodnił jeszcze raz, że nawet w tych trudnych dla filatelistyki latach można zorganizować ciekawą i interesującą wystawę filatelistyczną.

M. JASNY

FILATELIŚCI DOKUMENTUJĄ HISTORIĘ ŁAZISK GÓRNYCH

Koło nr 4 rybnickiego Oddziału PZF, ist-niejące od przeszło trzech dziesięcioleci przy Elektrowni Łaziska, swoją działalnością orga-nizatorską i wystawienniczą integruje nie tylko środowisko zakładu, ale całego, ponad 700-let-niego miasta. Co więcej, dokumentuje jego bogatą przeszłość, górniczo-energetyczne tra-dycje, jubileusze elektrowni.

Właśnie z racji 75-lecia Elektrowni Łaziska, w dniach od 7 do 10 września br. zorganizowana została kolejna wystawa, na której wyróżniony na wielu ekspozycjach dorobek kolekcjonerski prezentowali: Bernard Miczka, Franciszek Załoga, Stanisław Karpeta, Ryszard Miczka oraz Irena Kurpierz.

W wydanym katalogu zawarto historię i per-spektywy patronującego Kołu zakładu - jubila-ta, a także organizatorski i wydawniczy doro-bek Koła PZF. Na stoisku pocztowym stosowa-ny był upamiętniający jubileusz datownik, którym przez cały miesiąc kasowano przesyłki w upt. Łaziska Górne 1 (p. „F" nr 10, plansza na str. 249).

Wystawa stanowiła wydarzenie w życiu całego ś rodowiska. Obok kierownictwa elektro-wni, której dyrektor mgr inż. Klemens Ścierski wystosował do filatelistów adres ze szczególny-mi podziękowaniami, w jej otwarciu uczest-niczyli: burmistrz Łazisk Górnych mgr Henryk Jaroszek; wiceprezes ZG, prezes katowickiego Okręgu PZF Kazinnerz Paśko, Członek Hono-rowy PZF Józef Szydło, reprezentanci Klubu Zbieraczy Znaczka Polskiego w Czechach i Slowacji z jego przewodniczącym Jiłirn Rea-lem.

Kolekcjonerów z Łazisk Górnych łączą wie-loletnie więzi współpracy z zaolziańskim ru-chem filatelistycznym. Byli oni m-in. gospoda-rzami IV Filatelistycznej Wystawy Przyjaźni Katowice-Ostrawa w 1980 roku.

Godzi się odnotować, że Kołu nr 4 niezmien-nie, od 1960 roku prezesuje znakomity or-ganizator, zasłużony kolekcjoner a zarazem autor projektów kart i datowników pocztowych Bernard Miczka.

Wśród licznych wyróżnień, Koło szczyci się przyznaną mu przez ZG PZF Srebrną Odznaką Honorową PZF, a także nadaną przez władze wojewódzkie Złotą Odznaką Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego.

ZBIGNIEW BOŻEK

327

P01.111113 P0158A93 POn1.13 POISKA93

200 LAT KONSEKRACJI KOŚCIOŁA

OPATRZNOŚCI BOŻEJ W BIELSKU BIAŁEJ

W dniach od 16 do 21 września br., w kaplicy bi. Rafała Kalinowskiego w Bielsku Białej czyn-na była Wystawa Znaków Pocztowych o Te-matyce Religijnej, zorganizowana z inicjatywy i przy współudziale miejscowej Grupy Klubu Zainteresowań PZF „Św. Gabriel", działającej od 5 lat przy Kole nr I. Protektorat nad Wystawą objął ks. bp. Janusz Zimniak.

Zaprezentowano 14 zbiorów znaków poczto-wych propagujących idee chrześcijańskie na makach pocztowych.

Uroczyste otwarcie odbyło się 16 września br. z udziałem rn. in.: ks. bp. J. Zimniaka, przed-stawicieli władz wojewódzkich i miejskich, sto-warzyszeń religijnych, duchowieństwa i grona filatelistów z prezesem ZO PZF Adolfem Ha-lamą.

Przed otwarciem Wystawy ks. proboszcz Józef Sanak wręczył dziękczynne adresy za wkład pracy w organizację tej ekspozycji.

Bardzo korzystnie przedstawiały się wydaw-nictwa: katalog Wystawy opracowany przez zespól redakcyjny: Stanisław Klinot, Jerzy Mas-ka, Stanisław Ciapała, dr. Jerzy Polak, Mie-czysław Tomiczek, graficznie opracowany przez Adolfa Halamę oraz dwie koperty pamiątkowe wraz z okolicznościowym stemplem wg projek-tu plastyka Aleksandra Toma.

MARIAN IMIONKA

TELEXEM Z POZNANIA

• Wkrótce będzie podpisana umowa formalna pomiędzy FIP, Min. Łączności i PZF o pat-ronacie FIP nad ŚWF „Polska' 93". • Ustalono liczbę ekranów dla eksponatów zwykłych - 6, dla tych, które na wystawach pod patronatem FIP zdobyły medal duży pozłacany

• Komitet Organizacyjny otrzymał ponad 800 zgłoszeń, z których zakwalifikował na Wystawę ok. 750 eksponatów. • Najwięcej eksponatów zobaczymy z Polski - 117, USA - 55, Szwajcarii - 41, Niemiec - 40, Francji - 32, Wielkiej Brytanii - 28, Szwecji - 27, Włoch - 23, Australii - 20, Kanady i Holandii po 19, Grecji i Indii po 18, Węgier - 17, Norwegii i RPA. po 16, Argentyny, Belgii i Danii po 15. • Silnie obsadzona będzie klasa „Historia Poczty" - polskiej - 33, innych krajów - 34 eksponaty. • W innych klasach zobaczymy: M istrzo w-s k ie j FIP-12 eksponatów • T rady cy j-n e j: Polska - 29, Europa - 80, kraje pozaeurope-jskie- 60 • Zn.Fiskalne -13. Ca ł os-te k- 19 • A e r o- i astrofilate-listyk i - 54•Tematycz-nej - 138 •Maksymafili - 18 • M ł odzie ż owej - 63 • Litera-tury - ok. 100 pozycji.

Poznajmy się KAZIMIERZ JAGO-

WDZIK (54 lala) prezes ZO w Lublinie, nauczy-ciel, ż. Ewa ( v-ce dyr. LO.), c. Alina (24 lata) absolwentka Wyd, Zarządzania na UMCS (jest dumny z wielopoko-leniowych tradycji nau-czycielskich). Wszysc" w rodzinie uprawiają tury-stykę, a zwłaszcza górską (żartuje, że żonę pozna! „na końcu liny taterniczej"), gdyż przez trzy lata chodzili na ten sam wydzial, ale wówczas jej nie zauważal. dopiero w czasie górskiej wspinaczki).

Zbiera znaczki od dzieciństwa (córka od 7.ro-ku życia, później w MKS,adziJ w kole dorosłych. Wystawiala nawet na OWF w Poznaniu eksponat „Ojczyzna", a jej mąż „Polska", a ponadto zbiera starą broń i polskie odznaczenia państwo-we).

Już w 1952 przyjmował go do PZF znany filatelista, pedagog, działacz harcerski - Antoni Gromski (/5.7X.91 obchodził 40 Jecie członkost-wa w PZF).

Na UMCS organizowali wiele pokazów, zwłaszcza związanych z osobą i odkryciami M. Curie-Skłodowskiej. Po przerwie spowodowanej zakładaniem rodziny, ponownie się uaktywnił w 1969 r., w mlodzie±owym ruchu filatelistycz-nym. W 1970 r. zostaje przewodniczącym komisji młodzieżowej Okręgu, a w 1975 -r. - prezesem Okręgu.

Od 20 lat rozbudowuje zbiór dziewiętnastowie-cznych listów z terenów ówczesnej Galicji. W 1979 r., na ŚWF w Pradze, kupil za wszystkie posiadane korony listy z okresu przedznaczkowe-go, co okupu kilkudniową głodówką. Niestety, zasoby finansowe nie pozwalają mu nabyć wielu poszukiwanych walorów (np. listów królewskich, o których marzy). Wychodzi z założenia, że swojej pasji nie może zaspokajać ze szkodą dla rodziny i domu. Mimo tych ograniczeń ma i drugi zbiór poświęcony Guberni Lubelskiej. Przymie-rza się do podjęcia jeszcze jednego tematu..

525

„Historia Legionów oraz cenzur wojskowych od 1914 r. do czasów współczesnych”. Na podstawie posiadanych walorów pomógł kolegom z Lon-dynu w uzupełnieniu katalogu stempli Legionów (w I wydaniu brakowało stempli polowej poczty strzeleckiej).

Wykorzystuje też znaczki dla popularyzacji idei czerwonokrzyskiej (jest wieloletnim dzia-łaczem PCK).

Zorganizowal wiele imprez i wystaw filatelis-tycznych. Najmocniej utkwiła mu wystawa zor-ganizowana na terenie lotniska w Dęblinie z oka-zji 50-lecia zwycięstwa Żwirki i Wigory w Ber-linie w 1932 r. A byl to czas stanu wojennego. Mimo to do hali, gdzie na tle samolotu stały gabloty wystawowe, każdy mógł wejść. Zorgani-zowano też w drodze wyjątku (specjalne ze-zwolenie dowództwa lotnictwa) przewóz helikop-

terem poczty z Dęblina do Świdnika. Dodat-kowym motywem zorganizowania tej Wystawy było oddanie holdu pamięci Ojca, który przed wojną byl pilotem I pułku lotniczego „War-szawa".

Ze względów finansowych zmniejszają trochę liczbę wystaw w Okręgu oraz łączą wysil/ci z sąsiednimi okręgami (np. od wielu lat współpracuje z O. Rzeszowskim i Warszaws-kim). M. in. korzystają z wiedzy i doświadczeń filatelistów stołecznych. W ostatnich latach skon-centrował się na udzielaniu pomocy tym, którzy przygotowywali eksponaty na wystawę _Torus Trans" ( Kielce ), O WF ( Bydgoszcz) i teraz ŚWF „Polska '93". Mimo trudności zorganizował wy-stany „70-lecie ruchu filatelistycznego na lubel-szczyźnie". (Lubartów, Lublin) - p. str 302.

SKOROWIDZ

ŻYCIE ORGANIZACYJNE PZF

— Bielsko-Biała - Tienen — 11/294 — Dom Filatelisty w Rzeszowie — 5/127 — Filatelistyka w wojsku — 10/258 — Kluby Zainteresowań

— Czy KZ „Całostek" jest potrzebny? — 10/258 — XXIII Spotkanie Klubu Marynistów PZF —

12 /326 — „Frankotyp" zaprasza — 4 /10 I — ,,Kangur" — 2/52 — Swięty Gabriel — 2/52; 7-8/192; 10231 — Znaki polecenia — 7-8/ 193

— Młodzi w kole dorosłych - konkurs — 4/101 — Nagroda im. St. Kundera dla: Andrzeja Safuty

— 2/50; ł. Golca — 11/294 — Nakladki na frankownicę ZO PZF w Łodzi —

II/ 294 — Oddzial Bytom - nowy adres — 7-8/193 — Plan wystaw na 1992 r. — 3/54 — Polska Akademia Filatelistyki — 10/257 — Poszerzenie uprawnień eksperta PZF — 4/101

— Przed stuleciem polskiego ruchu filatelistycznego — Członkowie Honorowi radzą — 6/162 — Filatelistyka na Lubelszczyźnie — 10/262 — Mlodzieżowy ruch filatelistyczny — 10/264 — Na przelotnie dwóch stuleci — 12/336 — Na styku dwu stuleci polskiej filatelistyki

— 5/110 — „Polska'93" — 9/228 — Polska prasa filatelistyczna — 11/300 — Polski Związek Filatelistów - lata kryzysu

— 6/164 — Przygotowania do obchodów — 7-8/200 — Ramowy program obchodów — 4/100 — 5potkanie — 3/54 — Swięto filatelistów Lubelszczyzny — 12/302

— Pracą społeczną można wiele... — 1 /15 — Regulamin konkursu: na monografię historii po-

czty i filatelistyki w swojej miejscowości —9/227; dla członków PZF na wspomnienia filatelistyczne — 9/227

— 60-lecie filatelistyki na Górnym Śląska — 1/16 — XXX Młodzieżowy Konkurs Filatelistyczny „Ko-

ZA ROK 1992 lejnictwo" - final — 7-8/ 192

— 30 lat działalności w Starym Sączu — 2/52 — Uroczyście, ale nie tylko (60 lat filatelistyki na

Śląska) — 3/72 — W stolicy polskiej petrochemii — 2/48

ARTYKUŁY I NOTATKI ROŻNE

— Konkurs na najładniejszy znaczek Polski 1990 r. - list dyr. Szermanowicza — 1 / 10; wyniki — 5/136; 1991 r. — 7-8/196, 12/302

— Nagrody dla prenumeratorów „F" — 3/76 — Niepożądane wydawnictwa pocztowe — 5/136 — Stowarzyszenie Polskiej Filatelistyki w Wielkiej

Brytanii — 6/ 157

CENY, CENY, CENY ...

— Na rynku filatelistycznym — 1/21, 3/75 — Nowości polskie w Micho! Rundschau — 3/75;

5/132; 10/262; II/298 — Notowania w: marcu — 5/131; kwietniu — 6/159;

maj-czerwiec — 7-8/ 193 — PMS „Italia'90" - dokończenie — 1/21 — Począ tek nowego sezonu bez rewelacji — 11/297 — Przed nowym sezonem — 10,261 — Ptaki i inne tematy — 9/223 — Sześć i pól miliona z.1 za 90 hal. z wydania

krakowskiego — 4/ 103 — W Klubie Kola nr I w Warszawie — 2/49 — Wyjątkowe okazje — 12/334

CZYTELNICY PISZĄ

— Brzydka pamiątka — 3/71 — Dolary zamiast złotówek — 5/130 — Fałszerstwo znaczków „z ułanem" - 5/130 — Frankotypowe „prowizorium" — 2/45 — lak wyjaśnić tę nieścisłość? — 3/72 — Kasowniki były dwa — 2/45 — Ostrzegam przed oszustami — 12/325 — Oszukańcze karty pocztowe — 12/324 — Pociąg pancerny „Huragan" — 3/72 — Zabraklo jednego! — 4/102 — Zażenowany rumieniec ... koloru — 5/129

329

JAN PAWEL II W FILATELISTYCE — w każdym numerze z wyjątkiem 7-8 i 10

MŁODY FILATELISTA

— Co to znaczy: grzecznościowe ostemplowanie? — 7-8/181

— Droga do znaczka pocztowego — 12/318 — Dzień młodzieży na wystawie filatelistycznej -

II /283 — Dziś pracujemy samodzielnie — 3/65 — Eksponaty młodzieżowe na wystawach:

w Jastrzębiu — 7-8 / 184; Sport zbliża narody — 7-8/184

— Ferie ze znaczkiem pocztowym — 4/95 — Filatelistyka młodzieżowa w Chinach — 4/94 — Gońce przenoszą ciężkie kamienie - co to jest

„kipu" — 5/122 — Jak to w Polsce bywalo? — 6/151 — Jak zbudować zbiór znaków polecenia — 6/149 — Jest takie MKF w Warszawie — 2/37 — Jubileuszowy konkurs — 5/121 — Kolekcja im. Jana Pawła II — 3/67 — Letnie Igrzyska Olimpijskie na znaczkach po-

cztowych — 4/93 — Lotniczy maraton filatelistyczny — 1/18 — Mlodzież z Jeleniej Góry — 7-8/183 — Moja przygoda z filatelistyką — 5/124 — Moje hobby — 12/319 — Mój filatelistyczny świat — 9/215, 12/319 — MWF „40 lat PZF na Podlasiu" - 1/19 — Nalepki polecenia w zbiorach tematycznych —

10 / 245 — Okręgowa Młodzieżowa Wystawa Filatelistyczna

Tczew - l/19 — Order Virtuti Militari — 6/151 — Swiatowa Wvstwa w Sewilli —4/95 — Szukamy ciekawostek wśród masówki — 11/281 — XXXI Ogólnopolski Młodzieżowy Konkurs Fila-

telistyczny „I00 lat filatelistyki polskiej'. - regula-min, wykaz znaków pocztowych i podstawowej literatury — 9 / 213; wykaz stempli okolicz-nościowych —10/247; plansza stempli — 11/282

— Udany półfinał — I /18 — Wątpliwości wystawcy - wyjaśnienia jurora

— 5/121 — Wykaz znaków pocztowych do Ogólnopolskiego

Konkursu Filatelistycznego „Kolejnictwo" — 2/40

— Zawsze jest ciekawie — 2/38 — Zbierajmy „erki" — 3/65 — Zimowe Igrzyska Olimpijskie — 2/40 — Znaczek bawi —3/67; 4/96; 5/123; 6/152; 9/215;

10/247; 11/283; 12/319 — Znaczek w moim życiu — 12/318 — Żarcik Stefana Łukaszewskiego czyli 2 x „Ola" na

m. nr kat. 927 — 2/39

NOWOŚCI POLSKIE

— Arcydzieła z kolekcji im. Jana Pawła li — 1/ I I — Boże Narodzenie — I I /279, 12/316 — Bruno Schulz — 10/243 — Dowódcy Armii Krajowej — 1/ 10 — 200.rocznica ustanowienia Orderu Wojennego

Virtuti Militari — 5/117; 6/155 — Europa CEPT'92 — 3/59; 4/90 — Historia Orla Białego — 12/315 — Igrzyska XXV Olimpiady Barcelona 1992 —

7-8 /179

— Kocham — 7-8/179 — Międzynarodowa Konferencja ds Żywienia —

12 / 315 — Olymphilex' 92 — 7-8/179 — 80 lat Harcerstwa w Polsce — 1/11; 3 /59 — 50.rocznica śmierci Janusza Korczaka — 7-8/179 — Plakat polski — 11/278, 12/316 — Plan emisji znaczków na 4 ostatnie miesiące 1992 r.

— 7-8/179 — Plan emisji znaczków na rok 1993 — 12/317 — Poczet królów i książąt polskich - 1/ II, 3/59 — Prof. Tadeusz Manteuffel — 2/35, 3/60 — Prymas Tysiąclecia — 9/211 — Rok Historii Armii Krajowej — 11/278, 12/316 — Rzeźba polska — 10/243, 12/316 — Spotkanie młodzieży polskiej na Jasnej Górze

- 9/211 — 100 lat polskiego ruchu filatelistycznego— 12/315 — 150.roczniea Adampola — 9/212, 10/244 — XVI Zimowe Igrzyska Olimpijskie — Albertynie

1992 — 1/11, 3/60 — Świat ilustracji Edwarda Lutczyna — 11/279,

12/316 —ŚW Expo '92 w Sewilli— Era odkryć— 3/59, 4/90 — Światowy Zjazd Kombatantów — 9/211 — światowy Dzień Poczty — 10/243 — Wodospady polskie — 5/109, 7-8/179 — Zjazd Polonii i Polaków z zagranicy — 9/211

NOWOŚCI ZAGRANICZNE - w każdym numerze

OGŁOSZENIA - w każdym numerze

PLANY EMISYJNE

1992 r. Mandzkie Wyspy — 3/63; Austria — 2/42; Brazylia — 3/62; CSRF — 3/62; Finlandia — 3/63; Kuba — 4/92; Luxemburg — 3/63; Owcze Wyspy — 3/63; Portugalia — 5/120; Rosja — 5/120; USA — 4/92; Wielka Brytania — 3/63; 1993s.— Belgia-12/322; Francja-12/322; Polska — 12/317

POLONICA — 3/63; 4/97; 5/125

POZNAJMY SIĘ

— Bożyk Kazimierz — 3/76 — Chabowski Marian — 9/224 — Gronert Wiktor — 7-8/194 — Heffner Jan — 4/103 — Jagowdzik Kazimierz — 12/328 — Janikowski Zbisław — 6/160 — Pilch Stanisław — 2/50 — Stasilowicz Zbigniew Jan — 5/132

RECENZJE

— Archiwum Historii Niemieckiej Poczty 1991 — 5/126

— Biuletyn Klubu Zainteresowań Polskimi Znakami Pocztowymi w RFN — 3/69, 11/ 287

— Dokumentacja poczty polowej II Korpusu WP — 12/323

— Drogowskaz dla tematyków — 7-8/187 — Jan Paweł II w filatelistyce — 6/158 — Katalog „antyznaezków" KPN — 3/71 — Katalog Litewskich Znaków Pocztowych — 3/69 — Katalog lotniczy Australii — 12/324 — Katalog Yvert et Tellier 1991 tom 2 — 3/71

330

- Kolekcjoner Łotwy - 4/99 - Loty olimpijskie - Olympia Luftpost - 2/44 - M i chel - Ameryka Pd. 1992, Austria 1992 - 12/324, Azja 1991/92 - 3/70, Europa Wschodnia

1992/93 - 10/254, Europa Zachodnia 1992/93, Szwajcaria - Liechtenstein - 12/324

- Monografia wydawnictw „Poczty Podziemnej" -4/99

- Mozart W. A. - 4/99 - Pocztowe stemple Litwy - 9/221 - Poczty miejskie w okupowanej Polsce 1915-1918

- 2/43 - Przelom w Europie - Polska - Kraje Nad-

bałtyckie - 11/287 - Scott 1992 - tom 3 - 1/15, tom 4 - 10/254

Sieger - Katalog bloków - 11/287 - Zumstein - Europa Wschodnia 1992 - 9/221

TO I OWO - 5/120

WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA - 1/14, 2/43

WYMIANA Z ZAGRANICĄ-1/14, 4/97, 5/120, 9/218, 10/254, 11/286

WYSTAWY W KRAJU

- Bielsko-Biała - Hannover - 2/46 - Columbus '92 - Gdańsk - 7-8/191, I 1/288 - Chińskich Znaczków Pocztowych w Warszawie

- 10/255 - 40-lecie PZF na Warmii i Mazurach - 10/257 - 200 lat konsekracji kościoła Opatrzności Bożej

-7-8/192, 12/328 - 200 lat kopalni Zabrze-Bielszowice - 4/102 - 200 lat KWK „Jaworzno" - 10/256 - Caritas et Pax - 2/46 - Filateliści dokumentują historię Łazisk Górnych

- 12/327 - „Łódź '92" - 5/ 127 - Motywy chrześcijańskie w filatelistyce - 7-8/190 - 80 lat harcerstwa polskiego - 3/74 - Piąty sukces Jastrzębia Zdroju - 7-8/188 - 50. rocznica śmierci ojca Maksymiliana Kolbego

- 2/47 - „Pierwszy krok" w Tarnowie - 10/256 - Polscy laureaci nagrody Nobla - 2/46 - „Polska'93"

- Dorównać światowym eksponatom - 9/202 - Folder - 6/161 - Konsultanci - 10/231 - Patronat Prezydenta RP - 10/230 - Nowości Poczt Świata - 7-8/167 - Prezentacja w Grenadzie - 7-8/168 - Regulamin specjalny - 7-8/166 - Telexem z Poznania -7-8/167, 9/227, 10/231,

11/293„12/328 - Trzecia SWF w Polsce - 9/228

- Pokaz jednego zbioru - 11/292 - Przyjad6 Narodów Polski i Stanów Zjednoczonych

AP - 2/46 - Rybnik '91 - 1/16 - 74. rocznica odzyskania niepodległości - I I /293 - Silenia '92 - 9/222 - Silesiana '92 - 5/126 - Sport zbliża narody - 7-8/189 - 125 lat sportu polskiego - 4/102, 9/223 - 150 lat kolei Wrocław-Oława - 5/127 - Strażacy polscy - swoim żołnierzom - 7-8/190 - „Święty Gabriel" w Poznaniu - 10/231

- 30 lat KZ „Olimpijczyk" - 9/223 - W gliwickim ratuszu - 10/257 - W Gubilde - 12/327 - W Oświęcimiu - 10/254 - Zamość '92 - 10/255

WYSTAWY ZA GRANICĄ - XI Światowa Młodzieżowa WF ,,Canada '92-

-6/146 - Eurofilex '92 - 11/291 - Genova '92 - II /290 - Granada '92 - 6/156, 7-8/167 - Olymphilex '92 - 10/233 - Philanippon '91 - 1/20 , 2/27

WYWIADY

- z Kazimierzem Jagowdzikiem - prezesem ZO PZF w Lublinie - 10/262

- ze Stefanem Petriukiem - 7-8/177 - z Eugeniuszem Rychcikiem - I /24 - z Grzegorzem Szermanowiczem - dyrektorem

Poczty Polskiej - 1/2

Z ŻAŁOBNEJ KARTY

- Fijalek Zbigniew - 7-8/193 - Gal los Tadeusz - a/ 101 - larosch Mieczysław - 2/47 - Jałoszyński Jan - 2/48 - kryś Czesław - 2/47 - Karpiński Mikołaj - 6/ 159 - Langner Tadeusz - 10/258 - Lipski Waclaw - 10/259 - Milller Marian - 2/48 - Piątak Wincenty - 5/129 - Polczyk Franciszek - 3/74 - Więcek Henryk - 10/258 - żółkiewski Stanislaw - 11/295

Adaincryk Janusz - Pod rozwagę autorom przyszłego katalogu specjalizowanego - 4/87

Adamezyk Zbigniew - Z życia PZF - 10/258 Alexiewiez Władysław - Jan Pawel II w filatelistyce

-1/8, 2/34, 3/58, 4/88, 5/116, 6/154, 9/210, 11/274, 12/314

- Polonica - 4/97, 5/125 Babut Roman - Wystawy w kraju - 4/102, 5/127 Barański Stanisław - Jeszcze o korespondencji inter-

nowanych na Litwie 1939-1940 - 6/143 - Korespondencja z Hiszpanii w latach wojny - 5/111

Barczyk Jan - Młody Filatelista / 67, 6/ 152, 9/215, 10/247, 11/281, 12/319

- Przewodnik po aukcjach filatelistycznych - 9/219, 10/252. 11/276. 12/311

Białas Jerzy - Młody Filatelista - I /19 Siatek Henryk - Fałszerze wciąż niebezpieczni -

I I /288 - Młodzieżowy ruch filatelistyczny - 10/264 - Na przełomie dwóch stuleci - 12/336 - Na styku dwu stuleci polskiej filatelistyki

- 5/110 - Nie dajmy się oszukiwać - 10/240 - Polska Akademia Filatelistyki - 10/257 - Polska '93 - 9/228 - Polska prasa filatelistyczna - II/300 - Polski Związek Filatelistów - 6/164 - Przygotowania do obchodów - 7-8/200

alt

Bibld Stanisław - Internowani w Szwecji - uzu-pełnienie - 1/7

- Jeszcze o korespondencji internowanych na Litwie 1939-1940 - 6/140

Blaszczyk Henryk - Czytelnicy piszą - 2/46 Bożek Zbigniew - Wystawy w kraju - 12/327 Brzozowski Bronisław - Cenzura wojenna przesyłek

pocztowych w 1939 roku - 2/26 - Datowniki z dopisywaną nazwą placówki,

używane po wojnie- po raz drugi - 7-8/174 Bura Fabian (F. B.) -Młody Filatelista - 2/40,4/93

- Nowości polskie w Michel Rundschau - 3/75, 5/132, 10/262, 11/298

- PMS „Italia '90" - dokończenie - 1/21 - Recenzje - 2/44, 3/70, 10/254, 11/287,

12/324 Chabowski Marian - 40 lat Poczty ONZ - 4/107

- Motywy religijne na znaczkach pocztowych - 12/309

Chrostowski Waldemar - Recenzje - 6/158 Cieślikowski Zbigniew (cez) - Czytelnicy piszą

- 4/102 - Recenzje - 2/43, 3/69, 5/ 126, 11/287 - Wystawy w kraju - 7-8/190, 10/255

Crnoch Zdzisław - Młody Filatelista - 5/124 Dębek Rajmund - Wystawy w kraju - 10/257 Falkowski Józef - Jeszcze o korespondencji inter-

nowanych na Litwie 1939-1940 - 6/143 - Korespondencja z Hiszpanii w latach wojny

- 5/111 - Recenzje - 9/211

Gonciarczyk Stefan - Wystawy w kraju - 10/254 Grabarmyk Józef - Młody Filatelista - 4/95 Hejmowski Klemens - Z życia PZF - 12/326 Henrykowski Wojciech -Jan Paweł II w filatelistyce

- 1/8, 2/34, 3/58, 4/88, 5/116, 6/154, 9/210, 11/274, 12/314

Harda Józef - Wystawy w kraju - 10/255 Jankowski Edward - Z życia PZF - 2/48 Jarecki Tadeusz - Młody Filatelista - 9/215 Jasny M. - Czytelnicy piszą - 5/130

- Młody Filatelista - 1/18 - Wystawy w kraju - 12/327

Jekwski Romuald - Z życia PZF - 1/16 Karzełek Emil - Wystawy w kraju - 5/126 Klima Jerzy B. (jbk) - Członkowie Honorowi

- 6/162 - Filatelistyka na Lubelszczyźnie - 10/262,

12/302 - Liczymy na dobrą współpracę - 1/2 - Młody Filatelista - 1/18, 5/122, 6/151,

7-8/184, 11/283, 12/318 - Motyle zwyciężyły - 12/302 - Poznajmy się - 2/50, 3,76, 4/103, 5/132,

6/160,7.8/194, 12/328 - Recenzje - 7-8/187 - Spotkanie - 3/54 - Stefan Petriuk - ambasador polskiej filatelis-

tyki w Niemczech - 7-8/177 - „Swięty Gabriel" w Pomaniu - 10/231 - Uwaga - złodzieje ! - 11/298 - W atmosferze wzajemnej życzliwości- 1/24 - Wystawy w kraju - 1/16, 7-8/188, 10/256,

11/292 - Znaczek nr 3117 laureatem roku 1990 - 5/136 - Z życia PZF - 1/15, 3/72, 4/100, 5/127,

11 /294 Kosmala Jacek - Wystawy za granicą - 10/233

'Iksiński Andrzej - Jubileusz „Aero-targu" - 1/5, 2/31,

Kolaciński Ireneusz - Wystawy w kraju - 2/46 Koscian Tadeusz - Wystawy w kraju - 2/47 Kot Rafał - Młody Filatelista - 9/ 215 Kotkowski Jacek - Czytelnicy piszą - 5/130 Kowalczyk Robert - Młody Filatelista - 9/215 Krzaczek Jerzy - Nie znane stemple okolicznościowe

FIS - 1939 - 3/56 Księski Janusz - Czytelnicy piszą - 5/129

- Dokumentacja poczty polowej II Korpusu WP - 12/323

- Formularze obozów pracy ze stemplem cen-zury „C. R. II" - 5/115

- Polonica - 3/64 - Spekulacyjne zaklejki „Polskiej cenzury" z lat

1941/1945 - 3/57 Kufel Czesław - Czytelnicy piszą - 3/ 72 Kulawiec Stanisław - Recenzje - 4/99 Kurczyński Antoni - Młody Filatelista - 5/121,

7-8/181 - „Pies" - 12/308 - Recenzje - 1/15, 3/71, 10/254 - Wystawy za granicą - 1/20, 2/27, 11/290

Kwiatkowski Jerzy - Z życia PZF - 2/52 Lewartowski Walek - Czytelnicy piszą - 3/71 Libionka Marian -Wystawy w kraju - 2/46,12/328 Macuda Michał - Ostrzegani przed oszustami -

12/ 325 Malarski Michał - Młody Filatelista - 3/65 Malendowicz Ludwik K. (LKM) - Dorównać świa-

towym eksponatom - 9/202 - Kongres FIP (61) - 9/203 - Prezentacja SWE (61) „Polska '93" w Grena-

dzie - 7-8/168 Maniszewski Leon - Wystawy w kraju - 10/257 Mrugała Stanisław - Młody Filatelista - 12/319 Pabnowski Marian - Z życia PZF - 2/52 Parfiniewiez Jerzy - Klub Zainteresowań Filmem

- 2/43 - Młody Filatelista - 3/67, 6/151, 7-8/184 - Nowy temat zbioru ? - 2/43 - Polonica - 4/97 - 100 lat radia - 2/43 - Wystawy w kraju - 7-8/190

Paśko Kazimierz - Wystawy w kraju - 11/288 Pawłowski Wiesław - Wystawy w kraju - 2/47 Pelczar P. F. - Kart „łódzkich" ciąg dalszy - 5/135 Piekut Janusz Zbigniew (jzp) - Czytelnicy piszą

- 2/45 - Jeszcze o kasownikach obrączkowych - 2/35 - Trójkątne stempelki cenzury wojennej z 1939

r. - 9/204 - W Christkindl -jak co roku - 1/14

Pieróg Michał - Młody Filatelista - 12/319 Rejaossaki Bronisław - Błędnodruk karty pocztowej

z Leszkiem Białym - 7-8/185 - Ceny, ceny, ceny... w każdym numerze - Młody Filatelista - 2/39, 3/65, 6/149,10/245

Nalepki ,,R" poczty austriackiej w służbie poczty polskiej - 9/208

- Nieco statystyki - 5/120 - Oszukańcze karty pocztowe - 12/324 - Polonica - 5/125 - Recenzje - 3/71, 4/99 - 690 tys. franków . szwajcarskich za 10-blok

„one peony" na - 5/125 - Z badan nad znaczkiem er kat. 2151- 5/113,

6/147

332

— Z Wilna do Morawskiej Ostrawy i z powrotem — 3/80

— Z życia PZF — 11/294 Romanowski Stefan — Młody Filatelista — 2/37 Rodzióski Cezary (C. R.)— Pierwsze znaczki niepod-

ległej Ukrainy — 6/138 — Pierwsze znaczki suwerennej Moldawii —1/3 — Poczta na Ukrainie — trudna droga do

normalności — 10/241, 11/272 — Recenzje — 4/99 — Telefoniczne karty magnetyczne — 4/108 — Ukraina — okres przedznaczkowy w końcu

XX wieku — 7-8 /169 Rycheik Eugeniusz — Polonica — 4/97 Sacha Zdzisław — Wystawy w kraju — 5/127 Sękowski Aleksander — Kolumb 1492-1992 —4/82

— Miody Filatelista — 4/95 Skobseki Jan — Wystawy w kraju — 10/256 Syganiee Stanisław —Wystawy w kraju — 4 /102 &arek Jan — Czytelnicy piszą — 3/72 Szwernin Marian — Recenzje — 11 /287

— Uiszczanie opłat przez zagraniczne instytucje pocztowe — 7-8/175

Timofiejuk Paweł — Młody Filatelista — 12/318

Tokar Jerzy — Formularze czerwonokrzyskie i poczt polowych — 12/304

— Formularze w usługach pocztowych -10/234, 11/269

— Opracowania o obsłudze pocztowej polskich formacji wojskowych — 3/55

— Placówki pocztowe na obszarze plebiscyto-wym Górnego Śląska 1920-1922 — 2/28

— Polonica — 4/98 — Zagadkowy polski datownik (Sambor)

— 9/209 Tuz Wojciech — Miody Filatelista — 4/94, 5/121

— Z życia PZF — 7-8 /192 Wiatrowski Zygmunt — Wystawy za granicą

— 6/146, 7-8/167 Więcek Henryk — Wystawy w kraju — 3/74 Witkowski Jan — Recenzje — 9/221 Wojtendi Paweł — Młody Filatelista — 2/38 Wróbel Jerzy — Wystawy w kraju — 2/46 Zaborowski Jan — Filatelistyka skarbowa — 4/84

— Wystawy za granicą — 11 /292 Zaremba Piotr — Polskie stemple skarbowe w pierw-

szej polowie XIX wieku — 11/266

! Ogłoszenia

Kupuję czyste maczki, karty maximum państw zachodnich. Filipski, Warszawa, Nowowiejska 4/27.

Kupię znaczki NRD, Europy Zachodniej, także nominaty. Przy większej transakcji przyjadę do sprze-dającego. Sprzedam wydania papieskie, bajki Dis-neya, nowości państw po bylym ZSRR. Giwerski, Powstańców II, Legnica.

Oferuję nowości czyste; Grzyby, Motyle, Ptaki. Ryby, WWF, Minerały. Galej, Kościuszki 42 A/8, 40-048 Katowice.

Sprzedam medalowe zbiory Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej, Malarstwo w Muzeach Świata (900 k. Schaubeka), zamienię lub kupię czyste znaczki Ber-lina blok, nadruki czerwone z gwarancją. Jerzy Pie-chowicz, Nowy Sącz, Lwowska 1.

Kupię znaczki Polski od nr. 135 do 181, odmiany papieru, ząbkowań, kolorów. Cięte z lat 1924-1939. Blok 1 na liście. Karnety. Stemplowane Cp. Ck do 1939 roku. H. Biltow, Wagner-Str. 13, 1603 - Schul-zendorf, FIFN.

Kupię kasowniki do „Esperanto", przedwojenne całostki polskie, Gdańska i ZSRR. Biesiada, skrytka 599, 42-217 Częstochowa 17-

Kupię karty telefoniczne. Strzyżewski, skrytka 4061, 85-099 Bydgoszcz 23.

PHILATRADE

Zygmunt Jeleniewski

skr. poczt. 576, 00-950 Warszawa tel. 21-54-12

Prowadzi wysyłkową sprzedaż

znaczków z importu

Warunki sprzedaży i pełną ofertę wy- syłamy po otrzymaniu zwrotnej ofranko-

wanej koperty

Walory JP 11, całostki polskie kupię, wymienię. Duński, f'.67. 96-500 Sochaczew.

Sprzedam Polskę 1920-70, 66. przyleglości - bloki, serie, czwórki. luzaki - kasowane i czyste oraz Niemcy do 1945 roku. Informacja znaczek. 32-510 Jaworzno, skr. 136.

Sprzedam prawie kompletny zbiór znaczków i bloki zlanem Pawiem 11 z całego świata. Kokot, Sosnowa 21 / 23 m. 30, tel. 320-94, 42-200 Częstochowa.

Kupię Polskę nr 1 - J. Janiec, Warszawa, teł. 611-98-37

Redakcja nie od- powiada za treść

ogłoszeń

Będziesz w Katowicach 7 Nie przegap okazji ! Nowo uruchomiony SALON FILATELISTYCZNY z a p r as, a

Specjalno ść : Anglia, Kolonie Brytyjskie, całości tematyczne świata

KATOWICE, UL. STAROMIEJSKA 2 (d. Wieczorka) - 50 m od Rynku

333

CENY • CENY • CENY • CENY WYJĄTKOWE OKAZJE

Każdy rasowy zbieracz poluje na okazje. Jest to zrozumiałe. Nikt bowiem nie lubi przepłacać. Często zdarza się też, że ktoś kupuje jakieś całkiem mu niepotrzebne walory tylko dlatego, że inni też kupują i że trafiła się „wyjątkowa okazja".

Takich wyjątkowych okazji i ofert walorów filateli-stycznych po okazyjnych cenach nie brakowało w październiku, Iv Klubie Kola nr 1 w Warszawie. Zwlaszcza dostawcy zza wschodniej granicy, którzy już doskonale opanowali arkana wolnej konkurencji, zasypują rynek stertami wszelkich nowości nic tylko z nowo powstałych republik i krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, ale także z krajów Zachodu i Dalekiego Wschodu. Ba - nawet w reeksporcie dostarczają znaczki polskie po cenach niższych od wartości nominalnej !

Ażeby nie być gołosłownym. Już za jedyne 500 złotych można było stać się posiadaczem 5-8 znacz-kowej stemplowanej serii lub bloku Laosu, Wiet-namu, Mongolii, Korei Pln., Kuby. Nikaragui i Para-gwaju o różnorodnej tematyce, jak kosmos, sport, ssaki, ptaki, gady, płazy, muszle itp. Kupowali prze-ważnie starsi panowie ze swoich skromnych emerytur „dla wnuków".

Rubel, za którego w postaci znaczków płacono jeszcze rok temu 1000-1500 złotych, wart byt od 250 do 500 złotych, w zależności od oferenta i liczby kupionych serii lub arkusików, czy bloków. Np. 9-cioznaczkowe arkusiki Rosji, poświęcone pamięci G. I. Langsdorfa, mające 9 rubli nominata, sprzeda-wano w detalu po 4 tys. z1 za sztukę. Tyle samo kosztowal arkusik dzikich kaczek, wydany ostatnio. Superkolorowy arkusz 30 maczków poczty ZSRR z 1991 r. (4,5 rb. nominata) przedstawiających zwy-czaje ludowe narodów b. republik związkowych, kosztował 2 tys. zł, co daje średnią cenę jednego maczka 67 zl ! Warto zwrócić uwagę, że na znaczku poświęconym Litwie pokazano „niedzielę palmową" z Ostrą Bramą w Wilnie - w tle.

Skoro już o Litwie mowa to podam, że najnowsza trzyznaczkowa seria naszego sąsiada 2,5 i 7 jednostek (waluty nie oznaczono), przedstawiająca suwalskie stroje ludowe z XIX wieku, kosztowała 7 tys. zl. Nowa seria herbów, 200, 300 i 1000 jednostek walutowych, kosztowała 7,5 tys. zl.

Litwa, Łotwa i Estonia wydaly ostatnio książeczki znaczkowe o jednakowych motywach, zatytułowane Mam Babkom. Na znaczkach, różniących się tylko nazwą kraju i walutą, pokazano ptaki wodne. Ryt formy pierwotnej do produkcji jednego ze znaczków wykonał Czesław Stania. Zestaw tych trzech książeczek, z dwiema seriami znaczków w każdej, sprzedawano po 85 tys. d.

Najnowsza seria ptaków Moldowy (6 sztuk) kosz-towała 37 tys. zł. a znaczek Tadżykistanu, przed-

stawiający ludowe instrumenty muzyczne - I tys. al Nadruki Kazachstanu na znaczkach ZSRR z 1988 r.: 0,30 rb. (2 kop., 0.75 rb.), 3 kop. i I rb. (I kop.), z rysunkiem rakiety balistycznej, wykonane w ten sposób, że lewy pionowy rząd znaczków w arkuszu pozostał bez nadruków, ceniono 30 tys. za poziome paski wszystkich trzech wartości (9 serii z nadrukami + jedna seria bez nadruków). Blok 1000-lecia chrztu Bialorusi (5 rubli nominaty) + odpowiedni znaczek kosztował 3 tys. zl. Blok Ukrainy -,.25-lecie I wystawy filatelistycznej w Stanisławowie" sprzedawano w tej samej cenie.

Po cenie konkurencyjnej dla Poczty Polskiej i firmy Profilex sprzedawano arkusze i bloki motyli 7 wystawy Phila Nippon'91, licząc w detalu 20 % poniżej ceny nominalnej ! Zbyt dużego zainteresowania tą okazją nic mobserwowatern.

Nic brakowało też innych, wyjątkowych okazji. Np. serię trzech znaczków NRD z 1951 r. Przyjazd niemiecko-chińska" nabyto za kwotę 1,2 miliona zł-Seria ta stale zwyżkuje. Blok polski nr 1 z 1928 roku, z defektem gumy, oferowano po okazyjnej cenie I miliona zl., lecz nie trolit się nabywca. Palne arkusze znaczków polskich z grudnia 1948 r., z dopłatą na rzecz zwalczania gruźlicy, ceniono 4,5 miliona zł. Był nabywca, który damul 4 miliony zł.

Interesująca przedstawiała się oferta przesyłek lot-niczych. zepelinowych i katapultowych. Za list lot-niczy, ze stemplem Legiposta Budapest-Praha z 26 IX 1927 r. zapłacono 150 tys. d. List z USA do Niemiec, dostarczony pocztą katapultową w dniu 28 VIII 1929 r. ze statku „Bremen" do portu w Bremenhaven kosztował 500 tys. zl. Przesyłka zepelinowa z Woln do Koblencji z dnia 6 VII 1930 roku została wyceniona na 600 tys. z1 a podobna przesyłka przewieziona zepelinem w dniu 1 XII 1938 r. z Frankfurtu n. Menem do Sudetów - na 400 tys.

Wspomnę też o okazyjnych cenach listów irrzędowych Królestwa Polskiego i Galicji z XIX wieku. Nie wszystkie takie listy pochodzą z okresu przedznaczkowego, chociaż wszystkie byty zwolnione od opiaty pocztowej i mają adnotacje„Interes rządowy” lub „Ex dra", jak w Galicji. Takie listy Królestwa Polskiego, z niezbyt wyraźnymi stemplami pocztowymi, można dostać już od 20 ty. d. Przesyłki z wyraźnymi stemplami i z pierwszej polowy XIX wieku są oczywiście wyżej cenione. Np. list z Końskich z 1825 roku ceniono 150 tys. zl.

Za zestaw 54 listów urzędowych, w tym 17 z te-renów Królestwa a pozostałe z Galicji - zapłacono 1,4 miliona zl. W zestawie tym byty stemple takich placówek pocztowych, jak Brzeżany, Dobrami], Ha-licz. Mikołajów nad Dniestrem, Mielec, Wieliczka Woj nicz i in. Za podobny zestaw 18 listów galicyjskich zapłacono 620 tys. d. Inny zestaw 16 listów Krolestwa Polskiego, wszystkie stemple typ III wg PZP T. I, w tym Kalisz, Lublin, Włocławek, Warszawa i inne, sprzedano za kwotę 500 tys. zł.

BRONISŁAW REJNOWSKI

Warszawa, 26 października 1992 r.

Adres Redakcji: Al. 3 Maja 12, 00-391 Warszawa, tel. 625-35-56. Pismo finansowane z Funduszu Prasowego PZF, wydawca: Zarząd Główny PZF, Al. 3 Maja I , 00-391 Warszawa, tel. 625-20.52. Przyjmujemy:ogloszenia:1 słowo - 2000 zl, w ogłoszeniach drobnych do 15 stów - 1500 zl; I cni tv ramce - 5000 zl, ca ła strona - 800 tys. zł (strony okładkowe 0 % drożej), przy 3 kolejnych ogłoszeniach zniżka 10 %prenumerata na 1 kw. 93 r. - 21 ty. zł + porto. Należność prosimy wplatać na konto ZG PZF Bank Gdański IV Oddzial w Warszawie, nr 300009-7054-132, z zaznaczeniem „ogłoszenie do .,F" lub „prenumerata „F", a tekst ogłoszenia wystać do redakcji. Prowadzimy również sprzedaż aktualnych i starych numerów pisma. Druk Zakład Poligraficzny „Neodruk" Warszawa, ul. Admiralska 10

334

NA PRZE Ł OMIE DWÓCH STULECI — dokończenie ze str. 336

sprawiły, że trwają uzgodnienia dotyczące roz-woju współpracy ze związkami filatelistów - Ro-sji, Ukrainy, Białorusi, Litwy, Łotwy, Estonii i Armenii;

b) dawne kontakty z filatelistami RFN i NRD rozwijamy dziś ze zjednoczonym Związkiem Filatelistów Niemiec i Klubem Zbieraczy Polskich Znaczków. W listopadzie 1993 r. odbędzie się V Bilateralna Wystawa Filatelistyczna Polska-Niemcy;

c) kontynuujemy dobrą współpracę z filatelis-tami Węgier i Rumunii, a czeka nas odnowienie kontaktów z kolegami z Bułgarii, Czech i Słowacji;

d) w ostatnich latach nawiązaliśmy współpracę z liczącym się na świecie Związkiem Filatelistów Izraela. W 1991 r. odbyła się w Haj-fie wystawa Izrael-Polska, a w przyszłym - odbędzie się Polska-Izrael;

e) od 10 lat pomyślnie rozwija się współpraca z filatelistami Polonii. Ostatnio bardzo wzrosła liczba członków koła PZF „Polonia".

Wystawiennictwo filatelistyczne Dzięki inicjatywom organizatorów, wy-

stawców oraz licznych rzesz członków kół, oddziałów i okręgów - w ostatnich dwu latach Związek zorganizował około 100 interesujących wystaw, pokazów i wernisaży. Do najważniej-szych zaliczani: • XVI Ogólnopolską W.F. „Bydgoszcz' 91", • „Totus Tuus" w Kielcach (II st.), którą

zwiedził podczas IV pielgrzymki Papież Jan Paweł II,

• „Swięto Prawdy" w Olsztynie (II st.) - rów-nież w 1991 r.

• „Dwa wieki Konstytucji 3 Maja" w War-szawie,

• „Columbus '92" w Gdańsku (II st.), • Międzynarodową W.F. Znaczków o Moty-

wach Religijnych w Poznaniu. Bilateralna współpraca zaowocowała takimi

wystawami jak: Polska - Węgry i Polska - RFN w Katowicach, Bielsko-Biała - Hanower, Białystok - Grodno, Izrael - Polska i Rumunia - Polska. W przyszłym zaś roku planowane są wystawy bilateralne: Niemcy - Polska w Goer k. Dortmundu i Polska - Izrael w Katowicach.

Ponadto nasi wystawcy przy pomocy ZG PZF, zaprezentowali swoje eksponaty na Świa-towych Wystawach Filatelistycznych: „Lon-don '90", „Tokio '91 ", „Canada '92", „Geno-va '92" (tematyczna). Brali również udział w Międzynarodowych WF.: „Olymphilex' 92" w Barcelonie oraz „Europhilex'92" w Budape-szcie. W przyszłym roku, niezależnie od ŚWF „Polska '93" w Poznaniu, weźmiemy udział w SWF: „Hongkong'93" i „Brasillana'93" oraz w MWF „Erewan '93".

Piśmiennictwo i edukacja Pierwsze dwa lata obecnej kadencji zaowoco-

wały też sfinalizowaniem wysiłków naszych autorów: • drukuje się: „Polską Encyklopedię Filatelis-

tyki" (PWN) i „A B C ... filatelistyki" (SIG-MA), • ukazały się: B. Brzozowskiego „Stemple pocztowe Wielkopolski i Pomorza w 1. 1919-1939" oraz „Filatelistyka Tematyczna" A. Kurczyńskiego, • wydano i rozesłano „Stanowisko PZF

w sprawie poczt obozowych", • natychmiast po zlikwidowaniu przez RSW

„Prasa" dwutygodnika „Filatelista" podjęliś-my wydawanie miesięcznika „Filatelista", który systematycznie zwiększa objętość oraz poprawia szatę graficzną i poziom merytorycz-ny, • kontynuuje się, nakładem ZG PZF, wydawa-

nie „Historyczno-Badawczego Biuletynu Fila-telistycznego" w Łodzi. • regulamin ukazuje się „Biuletyn Informacyj-

ny PZF". Niestety, ze względów finansowych zawieszo-

no drak „Filatelisty-Tematyka" i „Młodego Filatelisty". Dla wypełnienia tej luki zwiększo-no objętość „Filatelisty" i udostępniono jego łamy autorom ww. pism.

Wzajemnie uzupełniające się działania edu-kacyjne stanowią: • zajęcia na „Studium Filatelistyki" przy WSP

w Bydgoszczy, • szkolenie jurorów w poszczególnych OKS

i konsultacje ekspertów, • konkursy filatelistyczne dla młodzieży, • powiększające się zasoby biblioteczne,

szczególnie Okręgu Warszawskiego PZF. Ważne jest to, że drugie stulecie naszej filateli-

styki powita powołana przez ZG PZF, Polska Akademia Filatelistyki.

Kończąc ten cykl o stuleciu polskiej zor-ganizowanej filatelistyki muszę się przyznać, że nie uniknąłem błędów przy komentowaniu niektórych faktów. Wynikły one z braków w archiwach oraz przedstawiania' mi w różny sposób wydarzeń przez starszych kolegów. Również zaproponowana przez Redakcję bar-dzo syntetyczna a jednocześnie pozbawiona warsztatu naukowego forma spowodowała, że ten sam problem opisywałem innymi słowami w innych publikacjach, na co on zwrócono uwagę. Każde sprostowanie lub ujawnienie no-wych faktów jest dla dobra filatelistyki polskiej bezcenne i autor z należytą uwagą i szacunkiem je przyjmuje i dziękuje wszystkim tym, którzy dokładnie i z krytyczną życzliwością, po zapoz-naniu się z tekstami, je zgłaszają.

HENRYK BIAŁEK

335

Przed stuleciem polskiego ruchu filatelistycznego

NA PRZEŁOMIE DWÓCH STULECI Od XII Walnego Zjazdu Delegatów PZF

w 1977 roku realizowana jest, przez kolejne Zjazdy (XIII, XIV, XV) oraz Zarządy Główne PZF, transformacja Związku w kierunku dece-ntralizacji decyzji i uprawnień. Udało nam się tego dokonać, znacznie wyprzedzając analogi-czne wydarzenia w kraju. Te same Zjazdy PZF zadecydowały też o rozwijaniu wszystkich działów fdatelistyki. Równocześnie - dzięki do-brej współpracy z FIP i wieloma związkami wykorzystujemy w programie i działaniu naj-nowsze osiągnięcia filatelistyki na świecie.

Dzięki wielkiemu wysiłkowi kolegów udało nam się stworzyć trwałe fundamenty dla kon-tynuacji rozwoju filatelistyki w drugim stuleciu naszej działalności.

Warto sobie uświadomić, że o rozwoju filate-listyki decydują trzy podstawowe elementy:

I. Silnie odczuwana potrzeba kolekcjonowa-nia różnych przedmiotów. Znaczek pocztowy w najbardziej powszechny sposób zaspokaja te potrzeby.

2. Pragnienie wspólnego spędzania wolnego czasu w kręgu ludzi o podobnych zainteresowa-niach.

3. Kulturalne, rekreacyjne, szkoleniowe, ba-dawcze, doradcze i organizacyjne przejawy ak-tywności ludzkiej.

Filatelistyka od początku swego istnienia stwarzała warunki do rozwoju osobowości lu-dzkiej przez realizację powyższych motywacji.

Szczególnie wiele dla zaspokajania tych po-trzeb uczyniły polskie organizacje filatelistycz-ne.

Przy tak wielu cechach wspólnych nie należy jednak zapominać o odrębnej drodze rozwoju polskiej filatelistyki. Pisałem już o tym w po-przednich odcinkach, dziś - dla przypomnienia, w skrócie:

1. Przez pierwsze lata działaliśmy pod zabora-mi. Utrata na ponad sto lat niepodległości sprawiła, że do 1918 r. (poza Polską nr 1) nie ukazywały się polskie znaczki pocztowe. W związku z tym tradycyjne kolekcje polskich znaków pocztowych uzyskują obniżoną ocenę w oczach sędziów konkursowych na wystawach pod auspicjami czy patronatem FIP.

2. Obydwie wojny zniszczyły dorobek pol-skich filatelistów, a wielu naszych kolegów straciło życie.

3. Po 1945 r. udało się nam szybko od-budować stowarzyszenia, a później powołać Polski Związek Filatelistów i to w tych latach, kiedy w ZSRR filatelistyka byk zabroniona (do lat sześćdziesiątych).

A to są tylko niektóre przykłady unaocz-niające, że przy porównaniu polskiej filatelis-tyki z innymi należy uwzględniać specyfikę naszej drogi rozwojowej, osiągnięć i poniesio-nych strat. Dlatego też, aby dorównać kroku współczesnej filatelistyce przodujących krajów musimy dokonać wielkiego wysiłku organizacy-jnego i merytorycznego.

Dla wyznaczenia nowych zadań (dokona tego plenum w Krakowie i kolejny XVI Zjazd PZF) celowe jest uświadomienie sobie naj-ważniejszych osiągnięć pierwszej polowy obec-nej kadencji władz PZF. Zbiega się ona przecież z końcem stulecia zorganizowanej polskiej fila-telistyki.

Wpływ zmienionego Statutu PZF

na aktywność ogniw związkowych

Nowe sfomiułoWania Statutu uchwalonego na XV Walnym Zjeździe PZF wniosły m. in. następujące zmiany: • przeniesiono większość decyzji do zarządów

okręgów PZF, • w okręgach, oddziałach, a nawet kolach

i klubach zainteresowań powstało wiele cen-nych inicjatyw: wystawienniczych i wydawni-czych (katalogi, biuletyny, informatory), opra-cowania naukowo-badawcze i publicystycz- nie.... • okręgi uniezależnione od dotacji centralnych

(85 % składki członkowskiej pozostaje w ich dyspozycji) zwiększyły gospodarność finan-sową i nadzorowanie nad wydatkami środków przydzielanych oddziałom i kolom oraz pil-nowały aby te środki przeznaczano na rozwój poszczególnych kierunków filatelistyki, • ZG PZF pełni obecnie rolę inspiratora

i koordynatora najważniejszych spraw dla fila-telistyki, współpracuje z centralnymi władzami administracyjnymi kraju, z kierownictwem or-ganizacji filatelistycznych za granicą oraz z FIP.

Nowe impulsy do współpracy z zagranicą Wbrew trudnościom finansowym, nie tylko

utrzymaliśmy, ale nawet rozwinęliśmy współpracę ze związkami filatelistycznymi:

- dzięki organizacji SWF „Polska' 93" i uzys-kaniu patronatu FIP - zwiększyło się zaintereso-wanie naszym Związkiem,

- współpraca bilateralna uległa znacznemu przekształceniu:

a) zmiany jakie zaszły w państwach b. ZSRR

dokończenie na str. 335