Polska wobec celów pakietu energetyczno- klimatycznego UE na 2030 rok

Polska wobec celów pakietu energetyczno-

klimatycznego UE na 2030 rok

Debata on-line, Warszawa, 26 luty 2014Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu

Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada Fundacja – Instytut na rzecz Ekorozwoju, poglądy

w nim wyrażone nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

WPROWADZENIEWPROWADZENIE

Przesłanie klimatyczne Przesłanie klimatyczne

Scenariusz bez zmian Scenariusz dotrzymania 450 ppm CO2

Emisja GHG

Źródło: OECD (2012), Environmental Outlook to 2050: The Consequences of Inaction.

Punkt wyjściaPunkt wyjścia Polityka energetyczno-klimatyczna UE po roku

2020 będzie nadal utrzymana choć bardziej łagodna;

Pogłębia się kryzys polskiego sektora energetycznego;

Brak zdecydowanego wsparcia dla energetyki odnawialnej i efektywności energetycznej;

Gwałtowny wzrost emisji gazów cieplarnianych z transportu;

Zmiany w otoczeniu Polski w kierunku energetyki odnawialnej, prosumenckiej i efektywności energetycznej (np. Niemcy).

Biała Księga – Biała Księga – propozycje propozycje

Ramy polityczne na okres 2020 – 2030 dotyczące

klimatu i energii redukcja emisji gazów cieplarnianych w UE na

poziomie 40 % w stosunku do roku 1990;

sektor EU ETS to obniżenie emisji gazów cieplarnianych o 43 % w stosunku do roku 2005;

sektor non-EU ETS ograniczenie wielkości emisji o 30 % w stosunku do roku 2005 r. ;

zwiększenie udziału energetyki odnawialnej do 27%, co w sektorze elektroenergetycznym oznacza 45 %;

brak celu dotyczącego poprawy efektywności energetycznej.

Prognoza zmian cen nośników energii Prognoza zmian cen nośników energii do 2030 roku (wg MAE 2013 – do 2030 roku (wg MAE 2013 –

scenariusz BAU)scenariusz BAU)(ceny bez uwzględnienia cen uprawnień do emisji)(ceny bez uwzględnienia cen uprawnień do emisji)

80

90

100

110

120

130

140

150

160

2010 2015 2020 2025 2030

Ropa naftow a Gaz ziemny Węgiel kamienny

Zmiany cen OZE Zmiany cen OZE

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010

2011

USD

/W

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

1981 1985 1989 1993 1997 2001 2005 200920

10 U

SD/k

W USA Dania

Panele fotowoltaiczneUSA

Energia wiatrowaUSA i Dania

rysunki za: Bukowskim 2014

SCENARIUSZE w SCENARIUSZE w UE UE

Reference - odniesienia

GHG40 – redukcja o 40%

GHG40/EE – redukcja o 40% wraz z efektywnością energetyczną

GHG40/EE/RES30% - redukcja o 40% wraz z efektywnością energetyczną i udziałem OZE na poziomie 30%

GHG45/EE/RES35% - redukcja o 45% wraz z efektywnością energetyczną i udziałem OZE na poziomie 35%

Zmiana cen uprawnień w EU ETS

Wybrane efekty propozycji UE(dla różnych scenariuszy)

Źródło EREC 2014

Wybrane efekty propozycji Wybrane efekty propozycji UEUE

(dla różnych scenariuszy)(dla różnych scenariuszy)Całkowite koszty sektora energetycznego

(jako % PKB)

Źródło EREC 2014

Wybrane efekty propozycji UE(Dla różnych scenariuszy)

Zmiany wielkości importu surowców energetycznych jako efekt różnych scenariuszy (2010 = 100%)

Źródło EREC 2014


Korzyści zdrowotne w 2030 roku dla różnych scenariuszydodatkowe miliony lat życia w UE

Źródło EREC 2014


Dodatkowe miejsca pracy w UE jako efekt wybranych scenariuszy

Źródło EREC 2014

Wybrane efekty propozycji UECzy grozi nam ucieczka emisji ?

Udział przemysłu w PKB wybranych krajów (lata 1970 – 2010)

Źródło: UN Database za Bukowskim 2014

ENERGETYKA PLENERGETYKA PL

Czynniki determinujące Czynniki determinujące przyszłość polskiej energetyki przyszłość polskiej energetyki oraz trzy wymiary skutków jej oraz trzy wymiary skutków jej

rozwojurozwoju

2050.pl. Podróż do niskoemisyjnej przyszłości. Pod redakcją Macieja Bukowskiego. Instytut Badań Strukturalnych, Instytut na rzecz Ekorozwoju i European Climate Foundation. Warszawa 2013.

0

5

10

15

mln

ton

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Węgiel ogółem Węgiel energetyczny

Polskie wyzwaniaPolskie wyzwania Wyczerpywanie się

dotychczas udostępnionych zasobów węgla

Wysoka cena węgla krajowego

Problemy społeczne uruchomienia nowych złóż

Brak inwestycji odtworzeniowych

„Wszyskoizm” polityki energetycznej – polityka dryfu i miraży, zamiast realnych planów

Efektywność i OZE niechciane politycznie „dzieci”

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050

GW

Inne

Biogaz - elektrownie

Biomasa - elektrownie

Elektrownie wodne

Wiatr - ląd

Gaz ziemny - elektrociepłownie

Węgiel kamienny - elektrociepłownie

Węgiel kamienny - elektrownie

Węgiel brunatny - elektrownie

Import węgla kamiennego

Maksymalny czas życia mocy wytwórczych istniejących w 2011 roku


Zmieniający się potencjał Zmieniający się potencjał energetyczny Polski - energetyczny Polski -

podsumowaniepodsumowanie

18

Źródło energii Perspektywy

Węgiel kamiennyWzrost kosztów wydobycia w kraju, niska konkurencyjność międzynarodowa i wypieranie przez import.

Węgiel brunatnyKonieczność otwarcia nowych złóż – wysokie koszty pozaekonomiczne.

Gaz łupkowy Nieznany potencjał - niepewna skala i opłacalność wydobycia.

Źródła odnawialneDziś relatywnie wysoki, ale szybko spadający wraz z rozwojem technologii, koszt wykorzystania OZE

Energia nuklearnaBrak własnych zasobów uranu, brak tradycji technicznej w energetyce jądrowej i ograniczone know-how w tym zakresie

Wspólny europejski rynek energii

Wymaga dokończenia reform na szczeblu europejskim oraz rozbudowy infrastruktury, a także uwolnienia cen na rynku krajowym


Zrównoważone podejście Zrównoważone podejście do miksu energetycznego i do miksu energetycznego i

nie tylkonie tylko Efektywność energetyczna przede wszystkim;

Energetyka odnawialna motorem zmian wraz z budowaniem silnej pozycji prosumenta;

Dostosowywanie sieci do nowych wyzwań;

Odchodzenie od szkodliwych i schyłkowych technologii;

Przejściowa i zabezpieczająca rola gazu;

Niskoemisyjna energetyka węglowa jako czasowo zło konieczne;

Budowanie bezpieczeństwa energetycznego i ograniczanie importu paliw

Zrównoważona energetyka jako istotny element pobudzający innowacyjną gospodarka i tworzący zielone miejsca pracy

Strategia wdrażania Strategia wdrażania zrównoważonej zrównoważonej

energetykienergetyki


Czy głęboka redukcja Czy głęboka redukcja emisji jest osiągalna?emisji jest osiągalna?

Emisje gazów cieplarnianych w Polsce


Skumulowane koszty i Skumulowane koszty i korzyści netto korzyści netto analizowanego pakietu wg analizowanego pakietu wg sektorów, mld eurosektorów, mld euro

22

-143

-71

-25-12

20

87

61

7 17-6

-83

-300

-250

-200

-150

-100

-50

0

50

100

150

200

2020 2030 2040 2050

mld

eu

ro

CCS - przemysł

CCS - energetyka

Energetyka bez CCS

Rolnictwo

Przemysł i odpady

Transport

Budynki

Razem


Co z kosztami Co z kosztami zewnętrznymi?zewnętrznymi?

Koszty zdrowotne jako proc. PKB w Polsce


PODSUMOWANIE PODSUMOWANIE

Poziom UEPoziom UE Poziom redukcji GHG zaproponowanych w

Białej Księdze jest realistyczny ale nie wystarczający do dotrzymania granicy 2oC;

Rozwój OZE jest zbyt minimalistyczny patrząc na postęp technologiczny i spadek kosztów inwestycyjnych;

Brak celu dla efektywności energetycznej osłabia całość propozycji;

Działania UE na rzecz ochrony klimatu poprawiają bilans handlowy, wspierają innowacje i tworzą wiele miejsc pracy, a także ograniczają koszty zewnętrzne;

Cele 2030 będą miały różnorodny wpływ na gospodarkę i społeczeństwo poszczególnych krajów UE;

Obawy o dezindustrializację Europy w wyniku wysokich kosztów energii są przesadzone;

Poziom PLPoziom PL Polska musi znaleźć własną, strategicznie korzystną

odpowiedź na propozycje Białej Księgi a nie zawetowanie jej.

Niezbędne jest rozpoczęcie dywersyfikacji zdominowanego przez węgiel i ropę naftową miksu energetyczno-paliwowego.

Efektywność energetyczną jako nisko „wiszący owoc” należy podjąć w stopniu zdecydowanym już od zaraz.

Uruchomienie ludzkiej aktywności i prywatnych zasobów finansowych do budowania na szeroką skalę energetyki prosumenckiej.

Sektor non-EU ETS wymaga wnikliwej analizy i elastycznego podejścia do uzyskania na forum UE.

Lata 2014-2030 należy traktować jako okres przygotowujący do głębszej modernizacji gospodarki w perspektywie lat 2030-2050.

Niezbędnym jest prowadzenie polityki przemysłowej wraz z odnalezienie własnej niskoemisyjnej inteligentnej specjalizacji.

DZIĘKUJMY ZA UWAGĘ !

Instytut na rzecz Ekorozwoju

www.ine-isd.org.pl

www.chronmyklimat.pl

[email protected]

Documents

Polska wobec celów pakietu energetyczno- klimatycznego UE na 2030 rok