Port Lotniczy „Rzeszów-Jasionka”

Rzeszów, Styczeń 2014

2

Spis treści

1. Port Lotniczy „Rzeszów - Jasionka” – przewaga konkurencyjna regionu. ......................... 3

1.1 Wprowadzenie ............................................................................................................................... 3

1.2 Ruch pasażerski: kierunki, liczba pasażerów, zasięg ponadlokalny i międzynarodowy ............... 6

1.3 Infrastruktura komunikacyjna wzmacniająca atrakcyjność regionu .............................................. 9

2. Otoczenie gospodarcze Portu Lotniczego „Rzeszów - Jasionka” ........................................ 12

2.1 Zapisy uwzględnione w dokumencie Strategii Rozwoju Województwa - Podkarpackie 2020 .. 12

2.2 Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro –Park Mielec ..................................................................... 13

2.3 Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny AEROPOLIS ...................................................... 15

2.4 Centrum Wystawienniczo-Kongresowe w Jasionce.................................................................... 18

2.5 „Podkarpacki Ośrodek Naukowo Badawczy” ............................................................................. 19

3. Potencjały i wizja rozwoju Portu Lotniczego „Rzeszów - Jasionka” .................................. 21

4. Załacznik - wykaz firm mających siedzibę w obrębie Specjalnej Strefy Ekonomiczno Euro - Park

Mielec ................................................................................................................................................ 24

3

1. Port Lotniczy „Rzeszów - Jasionka” – przewaga konkurencyjna regionu.

1.1 Wprowadzenie

Infrastruktura transportu stwarza warunki właściwego rozwoju całej gospodarki oraz

stymuluje jej rozwój. Brak odpowiedniego wyposażenia infrastrukturalnego działa hamująco

na rozwój gospodarki, a nawet może stanowić barierę wzrostu. Głównym celem rozbudowy

infrastruktury transportu jest wspieranie spójności społeczno-ekonomicznej, zwiększenie

dostępności regionów peryferyjnych, a zarazem poprawa szans rozwojowych obszarów

najmniej rozwiniętych.

Dostępność transportowa regionu jest jednym z czynników intensyfikujących jego

rozwój. Port lotniczy jest szczególnym przykładem punktowej infrastruktury transportu, której

obecność w regionie generuje liczne korzyści bezpośrednie dotyczące użytkowników m.in.

skrócenie czasu i zmniejszenie kosztów podróży oraz korzyści pośrednie, generując między

innymi efekty dochodowe i zatrudnienia. Niewątpliwie rozwój i użytkowanie portu lotniczego

prowadzi do powstania korzystnych efektów społeczno-ekonomicznych w skali regionu, takich

jak: wzrost zatrudnienia i wzrost dochodów.

Ważną datą dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego było

podpisanie aktu notarialnego w dniu 18.12.2007 roku z Przedsiębiorstwem Państwowym

„Porty Lotnicze”. Na tej podstawie powołano do życia Spółkę prawa handlowego pod nazwą

Port Lotniczy „Rzeszów-Jasionka”. Dzięki takiemu rozwiązaniu zmodernizowano

zarządzanie lotniskiem i efektywniej wykorzystano fundusze unijne.

Struktura kapitału:

• Województwo Podkarpackie (53,00%)

• Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” (47,00%)

Kapitał zakładowy 470 642 600 zł wpłacony w całości

Warto zaznaczyć, iż Lotnisko „Rzeszów-Jasionka” jest jednym z 13 największych

lotnisk w Polsce i odgrywa bardzo istotną rolę komunikacyjną dla mieszkańców Polski

Południowo-Wschodniej. Jest wpisane do europejskiej sieci transportowej TEN-T (sieć

kompleksowa). Na uwagę zasługuje także nowo wybudowany w 2012 roku terminal pasażerski,

który umożliwia przepustowość do 1,5 mln pasażerów rocznie (700 podróżnych na godzinę).

Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż dynamika ruchu pasażerskiego za okres 2009-2011 była

jedną z najwyższych w Polsce i wynosiła aż 28,1%. W 2012 r. obsłużył 563 tys. pasażerów,

i zajął 8 miejsce wśród polskich lotnisk wyprzedzając lotniska w Łodzi, Szczecinie

i Bydgoszczy.

4

Mapa.1. Porty lotnicze w Polsce w 2011 roku

Lotnisko „Rzeszów-Jasionka” dysponuje kompleksowym i dobrze wyposażanym

terminalem, przed którym znajduje się 650 nieodpłatnych miejsc parkingowych. Ponadto

lotnisko posiada 13 stref dla różnych typów samolotów, 2 ładownie oraz 1 most powietrzny.

W skład portu lotniczego wchodzą także dwa hangary o łącznej powierzchni 9400 m2. Warto

podkreślić, iż czas dojazdu do lotniska z najdalszych zakątków województwa podkarpackiego

zajmuje ok. 2 godzin, a dostępność komunikacyjna jest systematycznie udoskonalana (port

lotniczy jest położony w sąsiedztwie autostrady A4 wschód-zachód oraz drogi S19). Lotnisko

posiada betonową drogę startową o długości 3,2 km, dzięki czemu mogą tu lądować wszystkie

typy samolotów.

5

Należy wrócić uwagę na charakter dotychczasowych lotów i ich potencjał, który

cechuje się znacznym udziałem lotów międzynarodowych obsługiwanych przez lotnisko, przy

stosunkowo niskim udziale lotów krajowych. Port obsługuje połączenia realizowane przez

linie lotnicze: Polskie Linie Lotnicze LOT S.A., Eurolot S.A., Ryanair, Lufthansa, Lufthansa

Cargo.

Bez wątpienia pozytywnymi aspektami, wpływającymi na rozwój i prestiż lotniska są

kwestie związane w ekonomią. Województwo podkarpackie jest regionem atrakcyjnym dla

inwestycji. Świadczą o tym chociażby rosnąca liczba dużych, zagranicznych firm, która

prowadzi działalność na terenie Rzeszowa i Podkarpacia. Wartość bezpośrednich inwestycji

zagranicznych na terenie województwa podkarpackiego w okresie 2007-2012 wyniosła co

najmniej 7 387,4 mln zł. Roczna wartość inwestycji oscylowała w tym okresie pomiędzy 854

mln zł w 2010 r. a 1 493 mln zł w 2011 r. Ten ostatni rok był rekordowy w zakresie napływu

kapitału na teren województwa podkarpackiego w całym okresie 1989-20121. Znaczący wpływ

na dynamizację lotniska ma systematyczny wzrost eksportu z Podkarpacia do takich państw

i regionów jak: Stany Zjednoczone Ameryki, państwa Europy Środkowo-Wschodniej czy

krajów Unii Europejskiej. Liczba partnerów handlowych województwa podkarpackiego

w 2011 roku oscylowała wokół 154 krajów oraz terytoriów.

Ważnym aspektem, który należy podkreślić jest podkarpacka tradycja lotnictwa, która

ma już około 100 lat, a sama historia przemysłu lotniczego ma już 70 lat. Wymiar ten jest na

mocno zakorzeniony w kulturze i historii województwa. Według oficjalnych danych 90%

polskiej produkcji w przemyśle lotniczym znajduje się na Podkarpaciu. Ponadto na Wydziale

Budowy Maszyn i Lotnictwa Politechniki Rzeszowskiej jest unikalny kierunek kształcenia:

Lotnictwo.

Podrzeszowskie lotnisko niewątpliwie podnosi atrakcyjność miasta i regionu, a także

ułatwia funkcjonowanie Doliny Lotniczej oraz rozwijającego się wokół lotniska

Podkarpackiego Parku Naukowo-Technologicznego AEROPOLIS. Po przeprowadzeniu wielu

inwestycji w ostatnich latach lotnisko jest wizytówką regionu i jego oknem na świat.

1 Podkarpackie dla inwestorów – analiza ekonomiczna możliwości inwestycyjnych w województwie podkarpackim

2010-2012, Rzeszów 2012, s. 71.

6

1.2 Ruch pasażerski: kierunki, liczba pasażerów, zasięg ponadlokalny

i międzynarodowy

Ruch pasażerski na Lotnisku „Rzeszów-Jasionka” w ciągu ostatnich lat sukcesywnie

zwiększał się. Według oficjalnych danych portu lotniczego w 2013 roku obsłużono 589920

osób, co stanowi ponad sześciokrotny wzrost w porównaniu do roku 2005 roku.

Roczne statystki lotniska „Rzeszów-Jasionka” – ruch pasażerski

2013: 589920 pasażerów (4,8%)

2012: 562934 pasażerów (14.57 %)

2011: 491325 pasażerów (8.17 %)

2010: 454203 pasażerów (18.53 %)

2009: 383184 pasażerów (18.33 %)

2008: 323838 pasażerów (15.66 %)

2007: 279996 pasażerów (35.31 %)

2006: 206934 pasażerów (118.98 %)

2005: 94499 pasażerów (34.81 %)

Wykres. ruch pasażerki na lotnisku „Rzeszów-Jasionka” w latach 2007-2013

Źródło: http://www.rzeszowairport.pl/statystyki/ruch_pasazerski/89/0/ruch_pasazerski.html

7

Wykres. Operacje lotnicze na lotnisku „Rzeszów-Jasionka” w latach 2007-2013

Źródło: http://www.rzeszowairport.pl/statystyki/operacje_lotnicze/88/0/operacje_lotnicze.html

Jak widać z załączonego wykresu liczba operacji pasażerskich również sukcesywnie

rosła, choć niewątpliwie przyrost był mniej dynamiczny niż w przypadku ruchu pasażerskiego.

Największy udział w ruchu pasażerskim stanowią mieszkańcy Podkarpacia (61,57%

wśród wszystkich klientów portu lotniczego). Choć należy zauważyć, że spore grono

pasażerów stanowią mieszkańcy ościennych województw (38,43%), najwięcej z województwa

lubelskiego (17,35%).

Wykres. Struktura ruchu pasażerskiego na lotnisku „Rzeszów-Jasionka”

Źródło: dane udostępnione przez lotnisko „Rzeszów-Jasionka”.

8

Według danych udostępnionych przez port lotniczy „Rzeszów-Jasionka” 83%

pasażerów stanowili Polacy, natomiast 17% obcokrajowcy. Największą grupę stanowili

Słowacy - 6%, kolejno, 4% - Ukraińcy, 3% - Brytyjczycy, 2% - Amerykanie, 1% - Żydzi, 1%

- inni.

Wykres. Struktura ruchu pasażerskiego według narodowości.

Źródło: dane udostępnione przez lotnisko „Rzeszów-Jasionka”.

Wykres. Ruch pasażerski w 2012 i 2013 roku

Źródło: dane udostępnione przez lotnisko „Rzeszów-Jasionka”.

9

Na uwagę zasługuje także struktura lotów wyczarterowanych. Najczęstszym

kierunkiem takich lotów były: Turcja, kolejno Egipt, Grecja, Tunezja, Bułgaria.

Wykres. Struktura lotów wyczarterowanych latach 2011-2013

Źródło: dane udostępnione przez lotnisko „Rzeszów-Jasionka”.

1.3 Infrastruktura komunikacyjna wzmacniająca atrakcyjność regionu

Ogromna szansa na współpracę dla firm, które funkcjonują w regionie, otwiera się

dzięki podpisaniu memorandum o porozumieniu pomiędzy Portem Lotniczym Rzeszów-

Jasionka i Departamentem Lotnictwa Miami-Dade. Porozumienie otwiera możliwość

transportu wyrobów tych firm do Stanów Zjednoczonych. Jeśli dojdzie ono do skutku Port

Lotniczy „Rzeszów-Jasionka” będzie miejscem przeładunkowym skąd towary mogłyby być

transportowane na całą Polskę i poza jej granice.

Bardzo ważnym elementem podnoszącym atrakcyjność Portu Lotniczego „Rzeszów -

Jasionka” jest rozbudowana infrastruktura drogowa oraz kolejowa. Znajduje się on w pobliżu

węzła komunikacyjnego w skład którego wchodzą:

autostrada A4 (łącząca Europę Zachodnią z Ukrainą i będąca część

III Paneuropejskiego korytarza transportowego (szlak Via Regia),

droga krajowa Nr 19 (relacji Rzeszów - Lublin - Białystok - Kuźnica Białostocka -

granica państwa - Litwa),

10

planowana jest budowa drogi ekspresowej S19 – „Via Carpatia”, która docelowo

będzie łączyć kraje bałtyckie z południową częścią Europy. Droga ekspresowa S19

będzie strategicznym i najkrótszym szlakiem transportowym łączącym kraje bałtyckie

z obszarem Europy Południowej. W okolicach Rzeszowa będzie łączyła się z autostradą

A4 tworząc jeden z głównych węzłów komunikacyjnych w Europie Środkowej.

droga krajowa Nr 9 (prowadząca z Radomia do przejścia granicznego ze Słowacją

w Barwinku).

magistrala kolejowa E-30 prowadząca ruch z Europy Zachodniej na Ukrainę. Linia

dwutorowa, zelektryfikowana. Linia będąca częścią III Paneuropejskiego korytarza

transportowego łączącego (szlak Via Regia), objęta umowami transportowymi AGC

i AGTC. W ramach magistrali znajduje się węzeł przeładunkowy Medyka – Przemyśl

– Żurawica, związany z ruchem granicznym, torami normalnymi i szerokimi

(wzajemnie). W obrębie węzła istnieją mniejsze bocznice przeładunkowe.

linia kolejowa nr 71 Rzeszów – Ocice, linia jednotorowa, nie zelektryfikowana,

zmodernizowana i przystosowana do prędkości 110 –120 km/h;

Źródło: http://www.aeropolis.com.pl

11

Źródło: http://www.europark.com.pl

Ponadto Port Lotniczy Rzeszów - Jasionka posiada bardzo dobrze rozwiniętą

infrastrukturę znajdującą się w jego obrębie. Teren lotniska zajmuje ponad 650 ha. Port

dysponuje drugim najdłuższym pasem startowym w Polsce. Ma on długość 3200 metrów

i szerokość 45 m. Aparatura nawigacyjna i oświetleniowa (system podejścia precyzyjnego

kategorii I – układ ALPA-ATA i wizualny wskaźnik ścieżki schodzenia PAPI; oraz system

precyzyjnego podejścia ILS) pozwalają na przyjmowanie odpowiednio wyposażone samoloty

przy trudnych warunkach atmosferycznych. Droga startowa jest połączona dwiema drogami

kołowania z płytami postojowymi o łącznej powierzchni 21 000 m². Kluczową inwestycją było

wybudowanie nowego terminalu pasażerskiego, który został oficjalnie otwarty w drugim

kwartale 2012 r. Na lotnisku wybudowano także Ośrodek Kontroli Ruchu Lotniczego.

Inwestycję zrealizowała Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Budowa wieży kontroli ruchu

lotniczego została oficjalnie ukończona w drugiej połowie 2012 r. Wieża została wyposażona

w najnowocześniejszy sprzęt do kontroli ruchu lotniczego. Sporo nakładów zainwestowano

także w inne lotniskowe urządzenia, jak nowoczesne wozy straży pożarnej, urządzenia do

odladzania samolotów, czy odśnieżania pasa startowego. Należy zaznaczyć, że planowane są

kolejne inwestycje mające na celu unowocześnienie portu lotniczego. Polska Agencja Żeglugi

Powietrznej sfinansuje projekt i budowę systemu ILS kat. II, czyli radiowego systemu

nawigacyjnego wspomagającego lądowanie samolotu przy gorszych warunkach

atmosferycznych.

12

Niewątpliwie ważnym aspektem dla dalszego rozwoju portu lotniczego są nowe

inwestycje m.in. w obrębie strefy Cargo lotniska. Najważniejsze cele, które są już objęte

w planach inwestycyjnych dotyczą rozbudowy infrastruktury drogowej hali przeładunków

i odprawy towarów. Dzięki takim działaniom obsługa Cargo w Porcie Lotniczym Rzeszów -

Jasionka będzie jeszcze bardziej skuteczniejsza i efektywniejsza. Holenderski inwestor Raben

kupił teren w specjalnej strefie ekonomicznej Dworzysko - Rzeszów (podstrefa mieleckiego

Europarku). Docelowo powstanie tam magazyn o powierzchni ponad 30 tys. m2.

Aktualnie na terenie podrzeszowskiego portu lotniczego znajduje się terminal towarowy

Cargo obejmujący:

CARGO 1

Obiekt kontenerowy - chłodnia o wymiarach o powierzchni - 33,95 m2

CARGO 2

Magazyn czasowego składowania o powierzchni - 13 m2

CARGO 3

Magazyn czasowego składowania o powierzchni - 458 m2

CARGO 4

Magazyn spedycyjny o powierzchni 139 m2

2. Otoczenie gospodarcze Portu Lotniczego „Rzeszów - Jasionka”

2.1 Zapisy uwzględnione w dokumencie Strategii Rozwoju Województwa - Podkarpackie

2020.

Rzeczywistość polityczna, społeczna czy gospodarcza w jakiej funkcjonuje

międzynarodowy Port Lotniczy „Rzeszów - Jasionka” sprzyja jego rozwojowi oraz pozwala

władzom lotniska stawiać nowe, coraz bardziej ambitne wyzwania. Samorząd Województwa

Podkarpackiego ma pełną świadomość znaczenia dla regionu Portu Lotniczego „Rzeszów -

Jasionka” oraz w sposób zdecydowany wspiera wszelkie inicjatywy umożliwiające rozwój

lotniska. Działanie te rozpoczęły się już na etapie opracowywania najważniejszych

regionalnych dokumentów programowych, przede wszystkim Strategii Rozwoju Województwa

– Podkarpackie 2020.

W dokumencie Strategii, w obszarze działania strategicznego „Sieć osadnicza” znajdują

się zapisy mówiące o tym, że transport lotniczy jest obecnie najszybciej rozwijającą się gałęzią

transportu dynamicznie zwiększającą wolumen przewożonych osób i towarów

13

w regionie. W układzie transportowym istotną rolę odgrywa Port Lotniczy „Rzeszów -

Jasionka”, który jednocześnie stanowi ważny element krajowego systemu lotnisk. Działania

powinny zmierzać do większego umiędzynarodowienia lotniska oraz pełnego wykorzystania

jego możliwości w zakresie transportu osób i towarów.

Z punktu widzenia rozwoju Portu Lotniczego „Rzeszów - Jasionka” najważniejsze jest

podniesienie innowacyjności i konkurencyjności podkarpackiej gospodarki oraz jej

atrakcyjności inwestycyjnej. Aby mogło rozwijać się lotnisko, musi następować systematyczny

rozwój gospodarki regionu. W Strategii Rozwoju Województwa – Podkarpackie 2020 jako

priorytetowe zadanie wskazuje się tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności

gospodarki poprzez rozwijanie przedsiębiorczości, zwiększanie jej innowacyjności oraz

podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa. Wspierane będą specjalizacje oparte

na zasobach i możliwościach rozwojowych regionu. Ponadto pilną potrzebą jest wypracowanie

nowych przewag konkurencyjnych opartych na wiedzy, kapitale intelektualnym, kapitale

społecznym i cyfryzacji. Wszelkie te działania będą sprzyjały bezpośredniemu rozwojowi portu

lotniczego i umacniały jego pozycję na arenie międzynarodowej.

2.2 Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro –Park Mielec:

Charakteryzując port lotniczy „Rzeszów - Jasionka” należy opisać jego bezpośrednie

otoczenie, w obrębie którego znajduję się obszary Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro –Park

Mielec:

Mielec 605,6522 ha Lublin 118,0765 ha Trzebownisko 94,6362 ha Szczecin 93,8439 ha Zamość 53,5277 ha Głogów Młp. 48,6789 ha Dębica 36,4102 ha Krosno 35,7131 ha Rzeszów 34,9582 ha Leżajsk 26,5376 ha Gorlice 21,0903 ha Ropczyce 20,5395 ha Lubartów 19,776 ha Ostrów 19,3689 ha Jarosław 14,5173 ha Zagórz 11,2531 ha Lubaczów 9,1815 ha Łańcut 8,7853 ha Kolbuszowa 7,9945 ha Sędziszów Młp. 6,5428 ha Radymno 6,35 ha Sanok 4,2097 ha Radzyń Podlaski 1,7486 ha

14

Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro –Park Mielec osiągnęła do chwili obecnej następujące

wartości wskaźników2:

Ilość zezwoleń na prowadzenie działalności 251

Wielkość nakładów poniesionych przez inwestorów 5,85 mld PLN

Ilość miejsc pracy utworzonych przez inwestorów (zatrudnienie) 22 826

Źródło: http://www.europark.com.pl/

2 Dane uzyskane ze strony internetowej: http://www.europark.com.pl/

15

2.3 Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny AEROPOLIS

Tereny zlokalizowane w najbliższym sąsiedztwie lotniska przeznaczone są pod

działalność Podkarpackiego Parku Naukowo-Technologiczny AEROPOLIS (PPNT), który

stanowi fragment SSE Euro –Park Mielec i obejmuje swym zasięgiem:

Strefę S1 – „Przylotniskową”, położoną w gminie Trzebownisko w miejscowościach

Jasionka i Tajęcina. Jej powierzchnia wynosi ok. 70 ha. Teren uzbrojony jest w drogi

wewnętrzne, sieć wodociągową, kanalizację sanitarną i deszczową oraz sieć

elektroenergetyczną. Teren strefy objęty jest miejscowym planem zagospodarowania

przestrzennego, co znacznie ułatwia i przyspiesza proces inwestycyjny. Jest to strefa

inwestowania i prowadzenia działalności gospodarczej w szeroko pojętej branży lotniczej.

Na tym terenie zlokalizowane są również firmy działające w branży elektromaszynowej,

elektronicznej i informatycznej.

Źródło: http://www.aeropolis.com.pl

Strefę S1-3, która położona jest na terenie gminy Trzebownisko i Gminy Głogów

Małopolski w miejscowościach Jasionka i Rudna Mała, w pobliżu Portu Lotniczego

"Rzeszów - Jasionka" oraz istniejącej Strefy S1. Obszar tej strefy jest uzbrojony

w następującą infrastrukturę techniczną: drogi wewnętrzne, sieć elektroenergetyczną,

gazową, kanalizację sanitarną i deszczową oraz sieć wodociągową. Inwestorzy mogą

lokować się na terenie o powierzchni ok. 48 ha.

16

Źródło: http://www.aeropolis.com.pl

Strefę S2 – „Podwyższonej Aktywności Gospodarczej”, która położona jest

w bezpośrednim sąsiedztwie Rzeszowa, w Gminie Głogów Małopolski, w miejscowości

Rogoźnica. Jest to teren o pow. ok. 47,7 ha, z dogodnym dojazdem od południa i północy

do drogi krajowej nr 9. W sąsiedztwie strefy przebiega również linia kolejowa Rzeszów -

Ocice, a na terenie strefy wybudowany został przystanek kolejowy. Teren wyposażony jest

w sieci: sanitarne, gazowe, wodno-kanalizacyjne oraz elektroenergetyczne rozprowadzone

wzdłuż dróg wewnętrznych.

Źródło: http://www.aeropolis.com.pl

17

Tereny te są jednym z najbardziej atrakcyjnych miejsc pod inwestycje w południowo-

wschodniej Polsce. AEROPOLIS to pomysł na ściągnięcie nowoczesnych firm i technologii,

a równocześnie wykorzystywanie potencjału miejscowych uczelni wyższych i ośrodków

naukowo – badawczych. Misją PPNT jest stymulowanie wielofunkcyjnego rozwoju

województwa podkarpackiego w oparciu o idee innowacyjności i transferu technologii poprzez

synergiczne wykorzystanie regionalnego potencjału naukowo - badawczego, gospodarczego

oraz infrastrukturalnego.

PPNT jest pierwszym branżowym parkiem w Polsce, który ma podtrzymywać

wieloletnie i głęboko zakorzenione w tym regionie tradycje przemysłu lotniczego. Park

zarówno w sferze gospodarczej, jak i naukowo-badawczej ma być powiązany głównie

z przemysłem lotniczym.

Argumentem przemawiającym za rozpoczęciem współpracy w dziedzinie CARGO

z Portem Lotniczym „Rzeszów - Jasionka” jest liczba firm, które mają siedziby w PPNT

AEROPOLIS. Nie bez znaczenia jest również prestiż jaki niesie za sobą inwestycja w bardzo

atrakcyjnym miejscu, dostrzeżonym przez wielkie światowe korporacje. Duża koncentracja

firm z pokrewnych branż daje również możliwość tworzenia sieci kooperantów

i poddostawców. W podstrefie Trzebownisko znajduje się 12 przedsiębiorstw (Strefa S1), zaś

w podstrefie Głogów Małopolski (Strefa S2) 16 przedsiębiorstw. Obszar wokół

Międzynarodowego Portu Lotniczego jest siedzibą m.in takich dużych korporacji jak3:

Assecco Poland, największy krajowy producent oprogramowania,

Szwajcarski wielonarodowy koncern farmaceutyczny Novartis AG,

Podkarpacki Klaster Informatyczny, grupa firm informatycznych z siedzibą

w Rzeszowie,

Korporacja Goodrich,

United Technologies Corporation,

Sikorsky. A United Technologies Company,

MTU. Aero Engines,

BorgWarner. Turbo&Emissions Systems,

Pratt & Whitney,

Firma farmaceutyczna Valeant.

3 Pełna lista przedsiębiorstw znajduje się w załączeniu.

18

W ramach PPNT AEROPOLIS prowadzą swoją działalność:

Preinkubator Akademicki, który służyć ma rozwijaniu przedsiębiorczości studentów,

absolwentów oraz kadry naukowej szkół wyższych województwa podkarpackiego.

Inkubator Technologiczny wraz z Centrum Obsługi PPNT, którego celem jest

stworzenie miejsca do prowadzenia działalności gospodarczej dla małych i średnich

przedsiębiorstw. Promowane będzie wykorzystanie wysokich technologii z dziedziny

lotnictwa, informatyki oraz branży motoryzacyjnej.

Laboratorium Badawcze dla Politechniki Rzeszowskie (zostanie wybudowane)

Laboratorium Biotechnologii dla Uniwersytetu Rzeszowskiego (zostanie

wybudowane)

Centrum Obsługi Inwestora, działające w strukturach Rzeszowskiej Agencji

Rozwoju Regionalnego SA jest miejscem pierwszego kontaktu dla zainteresowanych

inwestowaniem w województwie podkarpackim i wspiera rozwój regionu poprzez

stymulowanie napływu inwestycji zagranicznych.

Centrum Transferu Technologii pełni rolę pośrednika pomiędzy sferą nauki

i gospodarki, tworząc warunki dla wymiany informacji oraz dynamizacji kontaktów.

CTT wspiera również powstawanie klastrów przedsiębiorstw, szczególnie w branżach

lotniczej, elektromaszynowej, drzewnej, chemicznej oraz przetwórstwa spożywczego.

Centrum Zarządzania PPNT, którego podstawowym zadaniem jest koordynacja prac

związanych z utworzeniem i rozbudową Podkarpackiego Parku Naukowo -

Technologicznego „Aeropolis”.

2.4 Centrum Wystawienniczo-Kongresowe w Jasionce

Aby w pełni skoncentrować zaangażowanie instytucji okołobiznesowych z Europy

Środkowo – Wschodniej w promowaniu możliwości biznesowych. A także w pełni uskutecznić

korzyści jaki płyną ze współpracy, ze strategicznie usytuowanym Portem Lotniczym Miami

będącym wrotami do obu półkul, Samorząd Województwa Podkarpackiego rozpoczął budowę

Centrum Wystawienniczo-Kongresowego w Jasionce.

Centrum posiada w swoim programie dwie podstawowe funkcje wystawienniczą

i kongresową, które promować będą region i jego możliwości. Idea projektu polega na tym, że

te dwie wymienione funkcje (wystawiennicza i kongresowa) będą mogły funkcjonować

niezależnie względem siebie lub łączyć się w jedną przestrzeń funkcjonalną wystawienniczo-

kongresową, stanowiącą całość.

19

Centrum będzie posiadało „małą salę” kongresową o powierzchni 440 m2

z możliwością łączenia się z „dużą salą” kongresową o powierzchni 925 m2 , które łącznie będą

posiadać powierzchnię 1365 m2 .

Projektowana forma obiektu o dekonstruktywistycznym kształcie stanie się nową

wizytówką regionu oraz jego potencjału technicznego i technologicznego. Zaprojektowano

w obiekcie szereg przestrzeni w których można atrakcyjnie spędzić czas oczekując na odlot

samolotu, począwszy od kawiarenek restauracji, poprzez wystawy, odczyty, prelekcje,

a skończywszy na tarasie widokowym, z którego obserwować można odlatujące i przylatujące

samoloty. Tworzenie klastra „Doliny Lotniczej” oraz historyczne związki regionu

z Centralnym Okręgiem Przemysłowym daje możliwości organizowania wielu rodzajów

wystaw.

Źródło: http://gospodarkapodkarpacka.pl

2.5 „Podkarpacki Ośrodek Naukowo Badawczy”

Działania Samorządu Województwa muszą być nastawione na wymianę doświadczeń

między Portem Lotniczymi „Rzeszów - Jasionka” a międzynarodowym lotniskiem Miami,

zwłaszcza w działaniach technologicznych, operacyjnych i handlowych, wzajemną promocję

oraz ustanowienie wspólnej polityki w odniesieniu do międzynarodowych portów lotniczych

i organizacji lotniczych. Będzie to możliwe m.in. dzięki ogromnemu potencjałowi

„Podkarpackiego Ośrodka Naukowo Badawczego”, w skład którego możemy zaliczyć:

20

Zasoby podkarpackiego ośrodka akademickiego

W województwie podkarpackim jest ponad 400 liceów oraz 16 szkół wyższych (z czego

siedem ulokowanych jest w Rzeszowie). W Rzeszowie działa 6 wyższych uczelni, w tym

Uniwersytet Rzeszowski i Politechnika Rzeszowska przygotowująca wysokiej klasy

specjalistów na potrzeby przemysłu lotniczego i będąca ośrodkiem akademickim

kształcącym pilotów lotnictwa cywilnego. W rzeszowskich szkołach wyższych kształci się

ok. 50 tys. studentów. Silne tradycje lotnicze Rzeszowa ukształtowały gospodarczy obraz

miasta będącego największym ośrodkiem przemysłowym w południowo-wschodniej Polsce.

Tradycje te kontynuowane są dziś poprzez wizytówkowy w skali kraju projekt pn. „Dolina

Lotnicza”.

Tabela. Liczba studentów i absolwentów szkół wyższych na Podkarpaciu (publicznych oraz

niepublicznych) w latach 2009-2012.

2012 2011 2010 2009

Studenci 67535 70933 73336 74845

Absolwenci 20174 21790 20791 19590

Źródło: opracowanie własne na podstawie GUS-BDL.

Polskie zagłębie lotnicze i IT

Województwo podkarpackie jest kolebką polskiego przemysłu lotniczego, słynie

z najprężniej rozwijającego się klastra lotniczego w tej części Europy – „Doliny Lotniczej”

oraz z licznych ośrodków szkolenia pilotów. Duża koncentracja firm lotniczych oraz

rozwinięte zaplecze edukacyjne i szkoleniowe sprawia, że na Podkarpaciu swoje inwestycje

lokują duże i średnie światowe firmy związane z przemysłem lotniczym m.in. MTU Aero

Engines Polska, Goodrich Krosno Sp. z o.o., PZL Mielec Sp. z o.o., Sikorsky Airkraft

Corporation. Obok lotnictwa wiodącą branżą na Podkarpaciu jest informatyka. To tutaj

działa klaster informatyczny "Informatyka Podkarpacka" oraz tu ma swoją siedzibę

największa firma IT w Polsce - Asseco Poland.

21

Tabela. Liczba studentów kierunków: informatycznych i inżynieryjno-technicznych szkół

wyższych (publicznych oraz niepublicznych) w województwie podkarpackim i podregionie

rzeszowskim w 2012 r.

Studenci kierunków Informatycznych Inżynieryjno - technicznych

Województwo podkarpackie 3020 6700

Podregion rzeszowski 2491 5691

Źródło: opracowanie własne na podstawie GUS-BDL.

3. Potencjały i wizja rozwoju

Długofalowa strategia rozwoju nakazuje zwrócenie uwagi na możliwości

wykorzystania potencjałów tkwiących zarówno w samym lotnisku, jak i jego otoczeniu. Przez

co rozumie się, konieczność stałej współpracy przede wszystkim podmiotów gospodarczych,

ale również kulturowych czy społecznych w celu pełnego zagospodarowania zasobów.

Tabela. Analiza potencjału lotniska „Rzeszów-Jasionka”

Państwo Typ potencjału

Liczba

migrantów

z województwa

podkarpackiego

Uwagi

Niemcy Ruch etniczny 197.000 Duża diaspora ukraińska

Holandia Turystyczny 83.000 Duża liczba imigrantów z popytem na

ruchu pracowników

Hiszpania Podróże biznesowe 95.000

Popyt może być wzmocniony przez

znaczna liczbę emigrantów

z podkarpacia

Włochy Turystyka religijna, ruch

etniczny, ruch biznesowy 185.000

Skandynawia Turystyka edukacyjna (np.

programy wymijany młodzieży) 61.500

Szczególne relacje między Polską

a Skandynawią

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez lotnisko „Rzeszów-Jasionka”

22

W związku z pełnym wykorzystaniem potencjały Porty Lotniczego „Rzeszów-

Jasionka” w dokumencie Strategii Rozwoju Województwa – Podkarpackie 2020 przyjmuje się

następujące zakładane efekty realizowanych działań, w obrębie dziedziny strategicznej „Sieć

osadnicza”. Stanowią one jednocześnie wizję rozwoju Portu Lotniczego Rzeszów - Jasionka:

- wzrost krajowej i międzynarodowej rangi Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka dzięki

zwiększeniu udziału w obsłudze ruchu osobowego poprzez utrzymanie

dotychczasowych oraz uruchomienie nowych połączeń,

- integracja Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka z systemem transportu kolejowego

poprzez budowę odgałęzienia linii kolejowej L 71,

- zwiększenie możliwości przeładunku towarów na lotnisku i uruchomienie terminalu

intermodalnego poprzez dokończenie inwestycji związanych z terminalem cargo,

terminalem paliwowym, budową bocznic kolejowych do stref ekonomicznych,

- poprawa systemu komunikacji publicznej łączącej port lotniczy z centrum Rzeszowa

dzięki uruchomieniu nowych dogodnych dla pasażerów połączeń,

- poprawa dostępności drogowej Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka poprzez

bezpośrednie połączenia z węzłami drogi ekspresowej S19 i autostrady A4.

Dnia 17 października 2013 roku Komisja Europejska wydała komunikat prasowy

dotyczący nowej polityki unijnej w zakresie infrastruktury. Opublikowano nowe mapy

przedstawiające dziewięć głównych korytarzy, które będą stanowić trzon transportu na

jednolitym rynku europejskim. Celem podjętych działań jest stworzenie jednolitej,

europejskiej sieci transportowej, która przekształci obecną mozaikę dróg, linii kolejowych

oraz portów lotniczych. Należy podkreślić, że port lotniczy „Rzeszów-Jasionka” został

zaliczony do sieci kompleksowej, co podnosi rangę lotniska i powinno przynieść znaczne

możliwości rozwoju. Nie bez znaczenia wydaje się fakt, iż finansowanie infrastruktury

transportowej w latach 2014-2020 wzrośnie trzykrotnie, sięgając 26 mld euro.

23

Mapa. Sieci kompleksowa i bazowa: drogi, porty, terminale kolejowo-drogowe i porty lotnicze.

Źródło: Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 348/55.

24

Załącznik:

Wykaz firm mających siedzibę w obrębie

Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro –Park Mielec

Rzeszów, Styczeń 2014