POVRTARSTVO

Prof. dr Žarko M. Ilin

PLODOVITO POVRĆE

PAPRIKA- Capsicum annuum

Jedna od najviše gajenih i najrentabilnijihkultura koristi se u tehnološkoj ifiziološkoj zrelosti, kod začinske se koristiza proizvodnju mlevene paprike

Sadrži biološki važne materijeUgljene hidrate, ulja, jabučne ilimunske kiseline, vitamin C, komleks vitamina B,alkaloid kapsaicin

Gaji se na otvorenom polju i uzaštićenom prostoru

Zaštićeni prostor omogućuje gajenje i uzemljama gde se ne gaji na otvorenom

JJednaedna odod najvinajviššee gajenihgajenih i i najrentabilnijihnajrentabilnijihkulturakultura koristi se u tehnolokoristi se u tehnološškoj ikoj ifiziolofiziološškoj zrelosti, kod zakoj zrelosti, kod začčinske se koristiinske se koristiza proizvodnju mlevene paprikeza proizvodnju mlevene paprike

SSadradržžii biolobiološškiki vavažžnene materijematerijeUgljene hidrate, ulja, jabuUgljene hidrate, ulja, jabuččne ine ilimunske kiseline, vitamin C, komleks vitamina B,limunske kiseline, vitamin C, komleks vitamina B,alkaloid kapsaicinalkaloid kapsaicin

GGajiaji se se nana otvorenomotvorenom poljupolju ii uuzazašštitiććenom prostoruenom prostoru

ZaZašštitiććeni prostor omogueni prostor omoguććuje gajenjeuje gajenje i ui uzemljamazemljama gdegde sese nene gajigaji nana otvorenomotvorenom

POREKLO PAPRIKE

JUŽNA I CENTRALNAAMERIKA

PRENETA JE U PORTUGALIJU POČETKOM XVI VEKAU XVII VEKU SE POČINJE KORISTITI U

ŠPANIJI, ITALIJI I NA BALKANUKOD NAS SU JE DONELI TURCI U XVII VEKU

A U SEVERNE KRAJEVE JE DONEŠENA IZ MAĐARSKEU SRBIJI SE GAJI NA 23.500-25.000 ha SA 6,66 t/ha

U SVETU SE GAJI NA 1.200.000 ha sa 9,5 t/ha

ZAHTEV ZA TEMPERATUROMZAHTEV ZA TEMPERATUROMZAHTEV ZA VLAZAHTEV ZA VLAŽŽNONOŠŠĆĆUUZAHTEV PREMA SVETLOSTIZAHTEV PREMA SVETLOSTIZAHTEV PREMA ZEMLJIZAHTEV PREMA ZEMLJIŠŠTUTU

Optimum za klijanje i nicanje je 30°CU fazi rasada zahteva 25oCU cvetanju i zametanju plodova 25°C danju, 16-21°C noćuOptimalna temperatura zemljišta je 25oC, danju i noćuNa temperaturi od 32 (38) i ispod 15 (5)°C odbacuje cvetoveNa temperaturi iznad 38 i ispod 5oC zaustavlja rastMrazevi od -3 do -4oC uništavaju biljke i plodove

ZAHTEV PAPRIKE PREMA TEMPERATURI

Od setve do nicanja paprika zahteva sumu temperatura na nivou od 220-250oC

Od nicanja do cvetanja paprika zahteva sumu temperatura na nivou od1.200-1.300 pa i do 1.500oC

Ukupna suma temperatura kod ranih sorti je 2.700-2.800oC

Kod kasnih sorti 2.800-3.000oC

Pri proizvodnji iz semena potrebno je 180-200 bezmraznih dana,a iz rasada 140-160 dana bezmraznih dana

Paprika je heliofilna biljka optimum je 30.000 lux,Minimum je 5.000 luxBiljka kratkog dana

Vlažnost zemljišta: 60 – 70 % PVKTranspiriše 120-600 g vode dnevnoTemperatura vode za navodnjavanje: 25-27 °C

ZAHTEV PAPRIKE PREMA SVETLOSTI

ZAHTEV PAPRIKE PREMA VODI

DINAMIKA RASTA I RAZVIĆA PAPRIKE

PAPRIKA U TOKU RASTA I RAZVIĆA PROLAZI5 FENO FAZA I 12 ETAPA ORGANOGENEZE

FAZA OD DOZREVANJA PRVOG PLODA DO KONAČNE BERBE5.

FAZA OD OTVARANJA PRVOG CVETA DO DOZREVANJA PRVOG PLODA4.

FAZA OD 10 LISTOVA DO OTVARANJA PRVOG CVETA3.

OD NICANJA DO FAZE 10 LISTOVA2.

OD SETVE DO NICANJA1.

FENO FAZAREDNIBROJ

Zahteva bogata, strukturna aluvijalna zemljišta ili černozemRavni tereni, eventualno sa blagim nagibom 1-2%Plodna, bogata hranivima, pH 6-7

ZAHTEV PAPRIKE ZA ZEMLJIŠTEM

prvo mesto

4 – 5 godina na isto mesto

predusevi leguminoze, žitarice i trave

izvanredan predusev za mnoge kulture: korenasto povrće

PLODORED

Obrada Obrada –– osnovnaosnovna-- predsetvenapredsetvena-- u toku vegetacijeu toku vegetacije

ĐUBRENJE PAPRIKE

ORGANSKIM ĐUBRIVIMA MINERALNIM ĐUBRIVIMA

FERTIGACIJA

FERTIGACIJA

FERTIGACIJA

I S H R A N A I Đ U B R E N J EI S H R A N A I Đ U B R E N J E

40 40 –– 50 t/ha 50 t/ha –– svesvežžeg stajnjakaeg stajnjaka20 20 –– 30 t/ha 30 t/ha –– zgorelog stajnjakazgorelog stajnjaka

Za 10 t ploda iznosi:Za 10 t ploda iznosi: 41,6 kg N41,6 kg N16,7 kg P16,7 kg P22OO5575,2 kg K75,2 kg K22OO

U naU naššim uslovima (R. im uslovima (R. ŠŠananččevi)evi)Preporuka za đubrenje u naPreporuka za đubrenje u naššim uslovimaim uslovima

120 120 –– 160 kg N160 kg N80 80 –– 100 kg P100 kg P22OO55

120 120 –– 140 kg K140 kg K22OO

Đ U B R E N J EĐ U B R E N J E

Za 10 t ploda iznosi:Za 10 t ploda iznosi: 4040--60 kg N60 kg N20 kg P20 kg P22OO55

5050--80 kg K80 kg K22OO

Preporuka za đubrenjePreporuka za đubrenje

120 120 –– 140 kg N140 kg N80 80 –– 100 kg P100 kg P22OO55

100 100 –– 160 kg K160 kg K22OO

NANAČČINIINI PROIZVODNJEPROIZVODNJE

Rasad: RANA – Setva I-II pikiranje III sa 20-30 g/m2

SREDNJE RANA – Setva 10-20 III sa 8-10 g/m2

KASNA – Setva 25.III – 5.IV sa 8-10 g/m2

Rasađivanje: 7-10 dana ranije uneti Treflan 2 kg/ha

50-70 X 10-20 cm

Proizvodnja paprike u zaštićenom prostoru

15.II-1.III15.IV-1.V

15.XII – 1.I15.II-1.III

15.X – 1.XI15.XII – 1.I

Plastenici sa grejanjem

30.V-10.VI15.III – 1.IV15.I – 01. IITuneli bez grejanja

BerbaSadnjaSetva

PROIZVODNJA RASADA PAPRIKE

RASAD GOLIH ŽILA

KONTEJNERSKI RASAD

KONTEJNERSKI RASAD

Visina biljke 16 Visina biljke 16 –– 20 cm20 cm

60 60 –– 80 80 danadana starstar

Broj listova 6 Broj listova 6 –– 10 dobro razvijenih10 dobro razvijenih

Stablo Stablo –– elastielastiččno i dobro razvijenono i dobro razvijeno

Korenov sistem Korenov sistem žžiliiliččast i dobro razvijenast i dobro razvijen

Suva materija 11 Suva materija 11 –– 13%13%

Masa nadzemnog dela oko 3gMasa nadzemnog dela oko 3g

SADNJA PAPRIKE

SADNJA PAPRIKE

SADNJA PAPRIKE

SADNJA PAPRIKE

SADNJA PAPRIKE

SADNJA PAPRIKE

SADNJA PAPRIKE

138.4138.436.836.8142.857142.85760x35 (3 biljke)60x35 (3 biljke)136.8136.836.436.4133.333133.33360x25 (2 biljke)60x25 (2 biljke)137.0137.036.436.4111.111111.11160x1560x15120.5120.532.032.095.23895.23860x35 (2 biljke)60x35 (2 biljke)118.8118.831.631.666.66666.66660x2560x25100.0100.026.626.647.61947.61960x3560x35Rel %Rel %t/hat/ha

P r i n o sP r i n o sBroj biljka po hektaruBroj biljka po hektaruVarijanta Varijanta

sklopasklopa

Visina standardnog prinosa paprikeu zavisnosti od gustine sadnje ( sorta Cecei slatka)

Visina standardnog prinosa paprikeu zavisnosti od gustine sadnje ( sorta Cecei slatka)

Začinska paprika HS-2Začinska paprika HS-2

195.5195.519.919.9333.400333.40060x10 (2 biljke)60x10 (2 biljke)157.8157.816.116.1166.700166.70060x1060x10129.4129.413.213.2111.100111.10060x1560x15100.0100.010.210.283.30083.30060x2060x20

Kvalitetna obrada i pripremaKvalitetna obrada i priprema

Setva krajem marta do 10. aprilaSetva krajem marta do 10. aprila

Visok kvalitet semenaVisok kvalitet semena

Razmak setve 50Razmak setve 50––6060--70 x 5 70 x 5 –– 10 cm10 cm

Sklop 300.000 Sklop 300.000 –– 600.000 biljaka/ha600.000 biljaka/ha

KoliKoliččina semena 2 ina semena 2 –– 4 kg/ha4 kg/ha

Dubina 2 cmDubina 2 cm

DIREKTNA SETVA PAPRIKE

DIREKTNA SETVA PAPRIKE

DIREKTNA SETVA PAPRIKE

DIREKTNA SETVA

-skup rasad-veći sklop

SETVA: kraj III-IV

ZAČINSKA PAPRIKARedovi: 50-60 x 2-3 cmTrake: 50- 70 x 25-40 x 1.5- 2 cmKoličina: 5-10 kg / haSklop 300 – 500.000 biljaka / ha

POVRTARSKA PAPRIKARedovi: 50 x 5 cmTrake: 50- 60 x 35 x 6 cmKoličina: 3-4 kg / ha

MEĐUREDNA OBRADA

MEĐUREDNA OBRADA

MEĐUREDNA OBRADA

MEĐUREDNA OBRADA

ŠTETE USLED LEŽANJA VODE

ŠTETE USLED LEŽANJA VODE

SUZBIJANJE KOROVA

SUZBIJANJE KOROVA

NASTIRANJE ZEMLJIŠTA

NAVODNJAVANJE PAPRIKE

NAVODNJAVANJE PAPRIKE

NAVODNJAVANJE PAPRIKE

NASTIRANJE ZEMLJIŠTA

NAVODNJAVANJE PAPRIKE i/iliFERIGACIJA

ŠTETE NA KORENOVOM SISTEMU KOD PAPRIKE NASTALE KAOREZULTAT VISOKE TEMPERATURE NA NASTIRANOM ZEMLJIŠTU

POSLEDICE GRADA

POSLEDICE GRADA

NEPOSREDNO POKRIVANJE

NISKI TUNELI

Berba: u tehnološkoj zrelosti ifiziološkoj zrelosti

Prinos: povrtarska 25-50 t/ha,začinska 10-25 t/ha

BERBA PAPRIKE

ZAČINSKA PAPRIKASORTA ALEVA NK

BERBA ZAČINSKE PAPRIKE

ALEVA NK

SUŠENJE U VENCIMA

SECKANJE PLODA ISUŠENJE ZAČINSKE PAPRIKE

SUV PLOD ZAČINSKE PAPRIKE