1

PRAWA DZIECKA

2

Krótka historia praw dzieckaKrótka historia praw dziecka

• Sięga przełomu XIX / XX wiekuSięga przełomu XIX / XX wieku• Dzieci katowane przez rodziców – brak Dzieci katowane przez rodziców – brak

instytucji chroniących dzieciinstytucji chroniących dzieci• Pierwszy opisany przypadek (1874r.) – Pierwszy opisany przypadek (1874r.) –

historia 8-letniej Mary Wilson z Baltimorehistoria 8-letniej Mary Wilson z Baltimore• Pomoc udzielona przez członków Pomoc udzielona przez członków

lokalnego oddziału stowarzyszenia lokalnego oddziału stowarzyszenia przeciwdziałania okrucieństwu wobec przeciwdziałania okrucieństwu wobec zwierzątzwierząt

• Powstanie w USA ok. 200 różnych Powstanie w USA ok. 200 różnych lokalnych stowarzyszeń chroniących lokalnych stowarzyszeń chroniących dzieci przed przemocądzieci przed przemocą

• Podobna geneza dotyczy innych krajówPodobna geneza dotyczy innych krajów

3

Prawa dzieckaPrawa dziecka

• Prawa cywilnePrawa cywilne

• Prawa socjalnePrawa socjalne

• Prawa kulturalnePrawa kulturalne

• Prawa politycznePrawa polityczne

• Nie przyznano dzieciom praw ekonomicznych Nie przyznano dzieciom praw ekonomicznych pozostawiając je pod prawną opieką dorosłychpozostawiając je pod prawną opieką dorosłych

4

Międzynarodowe akty prawne

• Deklaracja Praw Dziecka (z 1924r. zwana Genewską, zawiera 5 zasad)

• Deklaracja Praw Dziecka ( z 1959r. przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, zawiera 10 zasad )

• Konwencja o Prawach Dziecka ONZ, nazwana światową konstytucją praw

dziecka, podpisana przez 191 państw z 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526), zawiera szeroki katalog praw dziecka

5

Prawo polskie

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ( Dz. U. z 1997r., Nr 78 poz. 483 - rozdział II )

• Kodeks rodzinny i opiekuńczy USTAWA z dnia 25 lutego 1964 r.

• Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka USTAWA z dnia 6 stycznia 2000r. ( Dz.U. Nr 6, poz. 69)

6

Do czego uczeń ma prawo?

7

Prawa dziecka w szkolePrawa dziecka w szkole • Szkoła ma służyć dziecku – tworząc warunki jego

rozwoju fizycznego, intelektualnego

i duchowego.

• Szkoła ma obowiązek dbać o zaspokajanie indywidualnych potrzeb dziecka.

8

• 1. Do pełnego bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego.

• 2. Do poszanowania godności – niezależnie od sytuacji, w jakiej się znajdzie.

• 3. Do praw i wolności osobistych gwarantowanych przez Konwencję o Prawach Dziecka.

• 4. Do mądrego programu nauczania, który uczy rozumienia świata, a nie każe wkuwać encyklopedii,

i do nauczyciela, który rozumie powyższą prawdę.

Do czego uczeń ma Do czego uczeń ma prawoprawo

w szkole w szkole

9

Do czego uczeń Do czego uczeń ma prawo w ma prawo w

szkoleszkole

• 5. Do planu nauczania i wymagań dostosowanych 5. Do planu nauczania i wymagań dostosowanych do możliwości młodego organizmu.do możliwości młodego organizmu.

• 6. Do przyjaznego nauczyciela (wychowawcy) 6. Do przyjaznego nauczyciela (wychowawcy) nastawionego nie na represje, lecz na pomoc nastawionego nie na represje, lecz na pomoc

w rozwiązywaniu problemów,w rozwiązywaniu problemów,

• 7. Do obiektywnej informacji i sprawiedliwej 7. Do obiektywnej informacji i sprawiedliwej oceny uwzględniającej zarówno stan wiedzy, jak i oceny uwzględniającej zarówno stan wiedzy, jak i umiejętności oraz starania.umiejętności oraz starania.

• 8. Do wychowania nie narzucającego żadnego 8. Do wychowania nie narzucającego żadnego światopoglądu politycznego, społecznego i światopoglądu politycznego, społecznego i religijnego.religijnego.

10

PRAWO DO INFORMACJI

To prawo do wiedzy o przysługujących uczniowi prawach oraz procedurach w przypadku ich naruszania.

Uczeń ma prawo być poinformowany o zapadających w szkole decyzjach dotyczących jego osoby.

11

W praktyce:

przepisy prawa oświatowego zapewniają uczniom możliwość zapoznania się ze statutem, który

zawiera prawa ucznia, obowiązki, określa

konsekwencje naruszania praw innych osób. szkoła ma obowiązek informowania o podejmowanych w sprawie ucznia decyzjach np. przeniesienia do innej klasy uczeń ma prawo znać z wyprzedzeniem (zgodnie z WSO) przewidywanych ocen semestralnych i końcoworocznych ma prawo poznać kryteria oceniania zachowania , poznać procedurę odwołań od ustalonej oceny

12

PRAWO DO NAUKI

To stworzenie warunków do nauki dla każdego ucznia .

Zgodnie z zapisem Konstytucji RP „ każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa[...] Państwo jest zobowiązane do tego, aby nauczanie podstawowe było bezpłatne.”

13

WOLNOŚĆ WYPOWIEDZI I WYRAŻANIA OPINII

To wolność posiadania i głoszenia własnych poglądów na każdy temat i w dowolnej formie.

Prawo to może być ograniczone wobec naruszania dóbr innych osób , a także ze względu na zakłócenie porządku publicznego, ze względu na ochronę zdrowia lub moralności.

14

poglądy i opinie kontrowersyjne lub niezgodne z poglądem nauczyciela nie mogą mieć wpływu na oceny merytoryczne

ma prawo do przedstawiania radzie pedagogicznej i dyrektorowi szkoły wniosków i opinii we wszystkich sprawach szkoły, a także w sprawach dotyczących podstawowych praw uczniów.

15

WOLNOŚĆ OD PRZEMOCY FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ

To zakaz stosowania jakichkolwiek form przemocy fizycznej i nakaz poszanowania godności (m.in. zakaz obrażania, poniżania, wyśmiewania,stosowania presji psychicznej)

16

PRAWO DO OCHRONY PRYWATNOŚCI

To prawo do tajemnicy życia prywatnego i rodzinnego

17

PRAWO DO OCHRONY ŻYCIA

To zapewnienie higienicznych warunków nauki.To prawo do odpoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy.

18

PRAWO DO ODPOWIEDNIEGO STANDARDU ŻYCIA

Jeżeli uczeń znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, ma prawo do otrzymywania pomocy materialnej.