Prędkość pojazdów...5 1. Streszczenie 1.1 Organizacja i zakres badań Badania prędkości pojazdów w 2015 roku prowadzono w wybranych 94 punktach pomiarowych rozmieszczonych na

Prędkość pojazdów

w Polsce w 2015 r.

Sesja I

Raport wykonano na zlecenie

Sekretariatu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego

ul. Chałubińskiego 4/6, 00-928 Warszawa

Tel.: (22) 630-12-55

Fax: (22) 830-00-80

www.krbrd.gov.pl

Realizacja:

Instytut Transportu Samochodowego (ITS)

Heller Consult sp. z o. o. (HC)

W ramach umowy nr SKR/KF/BDG-VIII-32018-U-96/14 z dnia 03.09.2014

Praca zespołowa pod kierunkiem:

Marii Dąbrowskiej-Loranc - ITS

Tomasza Wojsz - HC

Autorzy opracowania:

ITS:

Paweł Bany

Dagmara Jankowska-Karpa

Katarzyna Sicińska

Aneta Wnuk

Anna Zielińska

HC:

Andrzej Nadowski

Magdalena Szyprowska

Jan Zieliński

Warszawa, lipiec 2015

4

Spis treści

1. Streszczenie ............................................................................................ 5 1.1 Organizacja i zakres badań ............................................................. 5 1.2 Prędkość średnia pojazdów ............................................................. 5 1.3 Przekroczenia dopuszczalnej prędkości pojazdów ............................ 5 1.4 Jazda z niebezpiecznymi odstępami ................................................ 6 1.5 Porównanie z wynikami poprzednich sesji ....................................... 6 1.6 Wprowadzanie zaostrzonych przepisów wobec przekraczających

prędkość na obszarze zabudowanym ............................................. 7 2. Metodologia ............................................................................................. 8

2.1 Wybór punktów pomiarowych ......................................................... 8 2.2 Lokalizacja punktów pomiarowych .................................................. 8 2.3 Harmonogram badań .................................................................... 10 2.4 Metoda pomiarów prędkości pojazdów .......................................... 10

3. Wyniki badań na obszarze kraju ............................................................. 12 3.1. Prędkości średnie potoku ruchu ................................................... 13 3.1.1. Prędkości średnie w potokach ruchu z podziałem na grupy

pojazdów (lekkie, ciężkie) ............................................................ 15 3.2. Przekraczanie prędkości dopuszczalnej ........................................ 16 3.2.1. Skala przekroczeń prędkości dopuszczalnej w potokach ruchu .. 18 3.3. Odstępy niebezpieczne ................................................................ 24

4. Wyniki badań w poszczególnych województwach .................................... 27 4.1. Prędkości średnie potoku ruchu ................................................... 27 4.2. Przekraczanie prędkości dopuszczalnej ........................................ 28 4.3. Przekraczanie prędkości dopuszczalnej o ponad 10 km/h ............. 29 4.4. Odstępy niebezpieczne ................................................................ 30

5. Porównanie i ocena zmian prędkości z pomiarów z roku 2013, sesji 2014

oraz sesji 2015 ..................................................................................... 31 5.1 Prędkości średnie w potokach ruchu .............................................. 31 5.2. Przekraczanie prędkości dopuszczalnej ........................................ 33 5.3. Odstępy niebezpieczne ................................................................ 34 5.4. Porównanie przed/po wprowadzaniu zaostrzonych przepisów wobec

przekraczających prędkość w obszarze zabudowanym ................. 36 6. Podsumowanie i rekomendacje .............................................................. 40

5

1. Streszczenie

1.1 Organizacja i zakres badań

Badania prędkości pojazdów w 2015 roku prowadzono w wybranych 94 punktach pomiarowych

rozmieszczonych na drogach różnej kategorii na terenie całej Polski. Ich lokalizacja została

określona zgodnie z wymaganiami Zamawiającego, na podstawie których punkty podzielono na

10 typów. Badaniem objęto drogi krajowe, w tym autostrady i drogi ekspresowe, a także drogi

wojewódzkie i powiatowe na obszarze zabudowanym i niezabudowanym. Pomiary były prowa-

dzone w każdym z punktów przez 24 godziny, co pozwoliło na zgromadzenie próby blisko

900 000 pojazdów. Pomiary prowadzono przy zastosowaniu nieinwazyjnych automatycznych

urządzeń pomiarowych rejestrujących ruch w trybie „pojazd za pojazdem”.

Uzyskane dane posłużyły do przeprowadzenia analizy, w ramach której określono m.in. prędko-

ści średnie pojazdów, udział pojazdów przekraczających dopuszczalne limity prędkości oraz

udział pojazdów poruszających się z niebezpiecznymi odstępami.

1.2 Prędkość średnia pojazdów

Ze zgromadzonych danych wynika, że w 2015 roku średnia prędkość pojazdów wynosiła odpo-

wiednio:

na autostradach (gdzie zlokalizowano 3 punkty pomiarowe) – 120 km/h;

na drogach ekspresowych (3 punkty) – 109 km/h;

na drogach poza obszarem zabudowanym:

o krajowych (16 punktów) – 84 km/h;

o wojewódzkich (16 punktów) – 80 km/h;

o powiatowych ( 8 punktów) – 78 km/h;

na obszarze zabudowanym na drogach z dopuszczalną prędkością do 50 km/h w dzień

oraz do 60 km/h w nocy:

o dwujezdniowe ulice w stolicach województw: 60 km/h w dzień i 66 km/h w nocy;

o jednojezdniowe ulice w stolicach województw: 55 km/h w dzień i 58 km/h w no-

cy;

o przejścia dróg krajowych przez wsie i małe miasta: 60 km/h w dzień i 69 km/h

w nocy;

o przejścia dróg wojewódzkich przez wsie i małe miasta: 65 km/h w dzień

i 71 km/h w nocy;

o przejścia dróg powiatowych przez wsie i małe miasta: 60 km/h w dzień i 66

km/h w nocy.

1.3 Przekroczenia dopuszczalnej prędkości pojazdów

Przeprowadzone w pierwszej sesji pomiarowej 2015 roku badania wskazują, na przekracza-

nie dopuszczalnych limitów prędkości przez kierujących pojazdami objętymi pomiarem

prędkości w 66,75% przypadków.

6

Przekroczenia te w podziale na kategorie dróg kształtowały się w sposób następujący:

na autostradach z limitem do 140 km/h – 58% (w tym 35% o ponad 10 km/h);

na drogach ekspresowych z limitem do 120 km/h – 56% (35% o ponad 10 km/h);

na drogach poza obszarem zabudowanym z limitem do 90 km/h:

o krajowych – 46% (26% o ponad 10 km/h);

o wojewódzkich – 32% (17% o ponad 10 km/h);

o powiatowych – 25 % (12% o ponad 10 km/h);

na drogach na obszarze zabudowanym z limitem do 50 km/h w dzień oraz do 60

km/h w nocy:

o dwujezdniowe ulice w stolicach województw: 80% (w tym 48% o ponad

10 km/h);

o jednojezdniowe ulice w stolicach województw: 69% (30% o ponad 10 km/h);

o przejścia dróg krajowych przez wsie i małe miasta: 80% (49% o ponad

10 km/h);

o przejścia dróg wojewódzkich przez wsie i małe miasta: 84% (61% o ponad 10

km/h);

o przejścia dróg powiatowych przez wsie i małe miasta: 83% (49% o ponad 10

km/h).

1.4 Jazda z niebezpiecznymi odstępami

Zgodnie ze specyfikacją zamawiającego, na podstawie zebranych danych o prędkości pojaz-

dów wykonano obliczenia wyznaczające odstępy niebezpieczne pomiędzy pojazdami. Udziały

pojazdów jadących z niebezpiecznym odstępem w podziale na kategorie dróg przedstawiono

poniżej:

na autostradach – 17%;

na drogach ekspresowych – 15%;

na drogach poza obszarem zabudowanym:

o krajowych – 21%;

o wojewódzkich – 16%;

o powiatowych – 12%;

na drogach na obszarze zabudowanym:

o dwujezdniowe ulice w stolicach województw – 26%;

o jednojezdniowe ulice w stolicach województw – 16%;

o przejścia dróg krajowych przez wsie i małe miasta – 21%;

o przejścia dróg wojewódzkich przez wsie i małe miasta – 11%;

o przejścia dróg powiatowych przez wsie i małe miasta – 9%.

1.5 Porównanie z wynikami poprzednich sesji

Pomiary przeprowadzone w sesji I 2015 stanowią pierwszą sesję pomiarów z zaplanowanych

dwóch do wykonania w bieżącym roku. 2015 rok będzie pierwszym, od 5 lat, w którym prze-

prowadzone zostaną pomiary prędkości w kilku sesjach pomiarowych. Pozwoli to na dokładniej-

sze oszacowanie trendów związanych z prędkością pojazdów poruszających się po sieci dróg

w Polsce.

7

Na dobór prędkości przez kierowców wpływa szereg czynników takich jak warunki ruchu, jakość

i ukształtowanie infrastruktury, prowadzone działania restrykcyjne i edukacyjne itp. Niebagatel-

ny wpływ na zachowania kierowców mają również warunki atmosferyczne, które podczas po-

miarów w innych okresach roku znacząco mogą się różnić. Zrealizowane na wiosnę 2015 roku

pomiary prowadzone były w warunkach pogodowych, które ogólnie można scharakteryzować

jako dobre a jednocześnie były one typowe dla tej pory roku. Porównanie otrzymanych wyników

ze zgromadzonymi podczas jesiennej sesji pomiarowej w 2014 roku, okazuje się być obarczone

dużym ryzykiem. Zaplanowana druga jesienna sesja pomiarowa w 2015 roku, pozwoli na zwe-

ryfikowanie trendów jesień do jesieni. Co więcej pozwoli na porównanie zachowań kierujących

w różnych okresach roku.

Porównanie przedstawianych wyników do lat wcześniejszych np. do 2013 roku, w którym prze-

prowadzono badania pilotażowe w ramach opracowania nowych wytycznych, podczas których

zebrano dane dla 23 punktów (co stanowi niespełna 25% obecnej liczby punktów) wskazuje na

obserwację podobnych wielkości parametrów.

Ze względu na dużą zmienność czynników wpływających na warunki przeprowadza-

nia badań w latach 2013, 2014, 2015 nie należy dokonywać bezpośredniego porów-

nania wyników ogółem bez pogłębionej analizy.

Porównując wyniki uzyskane w 2014 i 2015 roku dla 38 punktów stałych można zauważyć,

iż charakterystyka ruchu (rozkład natężenia, średnia prędkość, udział pojazdów poruszających

się w odstępach niebezpiecznych) niejednokrotnie uległa znaczącym zmianom, co wynika m.in.

ze wzmożonej ruchliwości obserwowanej na sieci dróg w okresie wiosennym, jak również z

ogólnie lepszych warunków atmosferycznych panujących w tym okresie.

Na postawie licznych zestawień porównawczych opracowanych na potrzeby niniejszego opraco-

wania, możliwe jest prowadzenie dalszych analiz uzyskanych wyników. Należy również pamię-

tać, iż w 2014 i 2015 roku badaniami prędkości objęto cztery razy więcej punktów pomiarowych

niż w roku 2013, co wpływa na możliwość porównywania bezpośredniego wskaźników ogólnych

prezentowanych w niniejszym raporcie.

1.6 Wprowadzanie zaostrzonych przepisów wobec przekraczających

prędkość na obszarze zabudowanym

Z dniem 18 maja 2015 r. na terenie Polski zostały wprowadzone zaostrzone przepisy ruchu dro-

gowego dot. przekraczania dozwolonej prędkości na obszarze zabudowanym. W nowej treści

przepisów znalazł się następujący zapis: „Policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem

w przypadku ujawnienia czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z prędkością przekracza-

jącą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym”. Zmiana ta weszła w życie

w 8 tygodniu trwania pomiarów (z 10 zaplanowanych).

Porównanie wyników przed/po 18 maja 2015 r. dla punktów na obszarze zabudowanym

wskazuje, że po 18 maja w większości rodzajów punktów pomiarowych zmniejszył się

udział kierujących przekraczających dopuszczalną prędkość o więcej niż 20 km/h

przy jednoczesnym zwiększeniu udziału kierujących przekraczających prędkość do 20 km/h.

8

2. Metodologia

2.1 Wybór punktów pomiarowych

Badania prędkości prowadzone były na terenie całego kraju, w każdym z 16 województw.

Punkty sklasyfikowano zgodnie z dziesięcioma poniższymi typami:

10.1 Punkt stały, droga krajowa, obszar niezabudowany, autostrada;

11.1 Punkt stały, droga krajowa, obszar niezabudowany, droga ekspresowa;

12.1 Punkt stały, droga krajowa, obszar niezabudowany, droga 1-jezdniowa;

13.1 Punkt zmienny, droga krajowa, obszar zabudowany (wsie i małe miasta), droga

1- lub 2-jezdniowa;

21.1 Punkt zmienny, droga wojewódzka, obszar niezabudowany, droga 1- lub

2-jezdniowa;

23.1 Punkt zmienny, droga wojewódzka, obszar zabudowany (wsie i małe miasta),

droga 1-jezdniowa;

31.1 Punkt stały, stolica województwa, obszar zabudowany, droga dowolna

2-jezdniowa;

32.1 Punkt zmienny, stolica województwa, obszar zabudowany, droga dowolna

1-jezdniowa;

41.1 Punkt zmienny, droga powiatowa, obszar niezabudowany, droga 1-jezdniowa;

42.1 Punkt zmienny, droga powiatowa, obszar zabudowany (wsie i małe miasta), dro-

ga 1-jezdniowa.

Wyboru miejsc pomiarowych dokonano zgodnie ze specyfikacją istotnych warunków zamó-

wienia (SIWZ). Jednym z podstawowych kryteriów tego doboru było lokalizowanie punktów

na odcinkach dróg, na których nie obowiązywały dodatkowe ograniczenia prędkości za wy-

jątkiem limitów przewidzianych ustawowo. Unikano również innych elementów dróg mogą-

cych wpływać na swobodny dobór prędkości przez kierujących pojazdami. Sprowadzało się

to do wybierania odcinków prostych, wolnych od mocno obciążonych skrzyżowań, wlotów

i zjazdów, przystanków autobusowych, a także przejść dla pieszych. Zgodnie z określonymi

wymaganiami, punkty pomiarowe znajdowały się w odległości ok. 300 m od wymienionych

powyżej elementów dróg i ulic.

W sesji I z 2015 r. zastąpiono lokalizację jednego z typów zmiennych punktów pomiarowych

z 22.1 na 23.1. Zgodnie z wymaganiami SIWZ, zmianie uległ charakter obszaru zabudowa-

nego dla 8 punktów zmiennych zlokalizowanych w ciągu 1-jezdniowych dróg wojewódzkich

z miast powiatowych na wsie i małe miasta.

2.2 Lokalizacja punktów pomiarowych

We wszystkich województwach przeprowadzono pomiary na drogach różnych kategorii,

na obszarach zabudowanych i poza nimi, a także w miastach wojewódzkich i powiatowych.

Łącznie zrealizowano pomiary w 94 punktach pomiarowych, z czego:

38 to punkty o lokalizacji stałej,

56 to punkty o lokalizacji zmiennej.

9

Względem sesji I z 2014 roku uległy zmianie 3 punkty stałe:

punkt 26102 zlokalizowany na drodze krajowej nr 7 został zmieniony na punkt 26109

zlokalizowany na drodze krajowej nr 9 (z powodu przebudowy drogi krajowej nr 7 do

parametrów drogi ekspresowej),

punkt 10108 zlokalizowany na autostradzie A2 w okolicach Strykowa został przenie-

siony jako punkt 10111 na A2 w okolice miejscowości Bobiecko (z powodu podejrzenia

iż ruch we wcześniejszej lokalizacji był nie miarodajny ze względu na bliskość placu

poboru opłat – PPO)

punkt 06105 zlokalizowany na drodze krajowej nr 19 w okolicach miejscowości Kock

został przesunięty w kierunku Radzynia Podlaskiego na DK48 (tj. na drugą stronę wę-

zła dróg DK19 i DK48) jako punkt 06109.

Liczebność poszczególnych typów punktów oraz ich przypisanie do województw przed-

stawiono poniżej:

10.1 autostrady – 3 punkty w województwach: dolnośląskim, łódzkim, pomorskim,

11.1 drogi ekspresowe – 3 punkty w województwach: łódzkim, mazowieckim, podla-

skim,

12.1 drogi krajowe – 16 punktów, po jednym w każdym województwie,

13.1 drogi krajowe, przejścia przez wsie i małe miasta – 8 punktów w województwach:

mazowieckim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim, lubelskim, podkarpackim,

małopolskim, dolnośląskim, świętokrzyskim, lubuskim, małopolskim,

21.1 drogi wojewódzkie – 16 punktów, po jednym w każdym województwie,

23.1 drogi wojewódzkie, przejścia przez wsie i małe miasta – 8 punktów w wojewódz-

twach: pomorskim, zachodniopomorskim, lubuskim, podkarpackim, śląskim, dolnoślą-

skim, warmińsko-mazurskim,

31.1 ulice dwujezdniowe na terenie miast wojewódzkich – 16 punktów, po jednym

w każdym województwie,

32.1 ulice jednojezdniowe na terenie miast wojewódzkich – 8 punktów w wojewódz-

twach: pomorskim, lubuskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, śląskim, opolskim,

łódzkim, podlaskim,

41.1 drogi powiatowe – 8 punktów w województwach: zachodniopomorskim, lubu-

skim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, małopolskim, śląskim, opolskim, święto-

krzyskim,

42.1 drogi powiatowe, przejścia przez wsie i małe miasta – 8 punktów w wojewódz-

twach: mazowieckim, podlaskim, pomorskim, lubelskim, podkarpackim, dolnośląskim,

łódzkim, warmińsko-mazurskim.

10

2.3 Harmonogram badań

Pomiary ruchu na potrzeby niniejszego projektu prowadzono w okresie od marca do czerwca

2015 roku zgodnie z harmonogramem:

Nr tyg. Data Województwo

14 30.03 – 02.04 mazowieckie – łódzkie – wielkopolskie

15 08.04 – 10.04 podlaskie – warmińsko-mazurskie

16 13.04 – 17.04 warmińsko-mazurskie – kujawsko-pomorskie – pomorskie

17 20.04 – 24.04 zachodniopomorskie – lubuskie

18 27.04 – 29.04 wielkopolskie – kujawsko-pomorskie

19 05.05 – 08.05 lubelskie – podkarpackie – małopolskie

20 11.05 – 15.05 małopolskie – świętokrzyskie – śląskie

21 18.05 –22.05 opolskie – dolnośląskie

22 25.05 – 29.05 dolnośląskie – łódzkie – świętokrzyskie – lubelskie – warmińsko-mazurskie

23 01.06 – 03.06 łódzkie – mazowieckie – lubelskie – świętokrzyskie – podlaskie

2.4 Metoda pomiarów prędkości pojazdów

Pomiary prędkości prowadzono w trybie ciągłym przez 24 godziny w każdym punkcie pomia-

rowym przy zastosowaniu automatycznego, nieinwazyjnego systemu pomiarów ruchu dro-

gowego (ANSP), wykorzystującego technologię radaru prostopadłego o wysokiej częstotli-

wości. System składał się z urządzeń pomiarowych instalowanych w terenie oraz centrum

monitoringu pracy systemu. Sprzęt pomiarowy instalowany w każdym z punktów pomiaro-

wych składał się z trzech podzespołów:

głowicy radaru prostopadłego umieszczonej na maszcie na wysokości ok. 9 m,

komputera przemysłowego gromadzącego dane oraz odpowiedzialnego na stałe prze-

syłanie danych na serwer monitorujący ciągłość pracy podzespołów,

anemometru służącego do pomiaru prędkości wiatru.

Dane zbierane przez podzespoły pomiarowe były natychmiast przesyłane do centrum moni-

toringu pracy systemu, dzięki czemu zapewniona była ciągła kontrola nad pracą urządzeń

pomiarowych. Operator nadzorujący pracę ekip pomiarowych oraz sprzętu miał nieprzerwa-

ny podgląd wszystkich parametrów zbieranych przez system, co znacząco wpłynęło na efek-

tywność i dokładność zbieranych danych. Na rysunku 1 przedstawiono schemat pracy sys-

temu.

11

Rys. 1. Poglądowy schemat systemu pomiarowego

Podstawowym elementem systemu pomiarowego jest głowica radaru prostopadłego. Jest to

radar 24 GHz z modulowaną częstotliwościowo falą ciągłą. Instalowany na maszcie wolno-

stojącym pozwala na prowadzenie pomiarów bez konieczności instalowania czujników po-

miarowych na jezdni, a więc bez ingerencji w konstrukcję nawierzchni. System ten jest

w pełni niezależny od infrastruktury istniejącej w danym punkcie. Ponadto dzięki obserwacji

pasów ruchu z góry w znaczący sposób ograniczono efekt „gubienia” pojazdów zmieniają-

cych pas ruchu. Dokładność wykonywanych pomiarów jest wynikiem wykorzystanej techno-

logii podwójnej wiązki radarowej. W rezultacie ustalenie prędkości każdego przejeżdżające-

go pojazdu odbywa się na zasadach znanych z technologii indukcyjnej i pneumatycznej,

tzn. pomiaru opóźnienia pomiędzy dwiema wiązkami.

Podzespołem odpowiadającym za przejęcie zebranych danych z radaru był komputer prze-

mysłowy wyposażony m.in. w moduł GSM, co pozwoliło na ciągłą transmisję danych z urzą-

dzeń pomiarowych i stały monitoring procesu zbierania danych.

Podstawowymi parametrami rejestrowanymi przez ten system pomiarowy są:

czas dla każdego przejeżdżającego przez przekrój drogi pojazdu,

prędkość pojazdu,

długość pojazdu,

pas ruchu,

kierunek ruchu,

przydział do jednej z 8 klas pojazdów (ze względu na długość).

Znak czasu był określany z dokładnością do jednej dziesiątej sekundy, co w procesie post-

produkcji pozwoliło na określenie odstępów niebezpiecznych, a także na rozróżnienie pojaz-

dów poruszających się w ruchu swobodnym oraz w kolejce pojazdów. Zmierzona długość

pojazdów posłużyła do dokonania podziału na dwie kategorie pojazdów – lekkich i ciężkich.

Pojazdy o długości mniejszej niż 6 metrów zakwalifikowano jako pojazdy lekkie, a pojazdy

dłuższe jako ciężkie.

Baza

danych GSM

Głowica radaru prostopadłego

12

3. Wyniki badań na obszarze kraju

Uwzględniając przedstawione szczegółowe wymagania, kategorie drogi i rodzaj obszaru wy-

brano do badań prędkości 94 punkty pomiarowe zlokalizowane na następujących typach

dróg:

obszar niezabudowany:

autostrady i drogi ekspresowe – 6 punktów pomiarowych,

drogi krajowe – 16 punktów pomiarowych,

drogi wojewódzkie – 16 punktów pomiarowych,

drogi powiatowe – 8 punktów pomiarowych,

obszar zabudowany:

drogi krajowe, przejścia przez wsie i małe miasta – 8 punktów pomiarowych,

drogi wojewódzkie, przejścia przez wsie i małe miasta – 8 punktów pomiarowych,

stolice województw, drogi dwujezdniowe – 16 punktów pomiarowych,

stolice województw, drogi jednojezdniowe – 8 punktów pomiarowych,

drogi powiatowe, przejścia przez wsie i małe miasta – 8 punktów pomiarowych.

Zestawienie lokalizacji punktów pomiarowych przedstawiono w tabeli w pliku Ra-

port_predkosc_2015_HC_zal1_lokalizacja.xlsx.

Badania prędkości wykonywane były w każdym punkcie pomiarowym w okresie 24 godzin.

Na podstawie zarejestrowanych danych dotyczących ruchu wszystkich pojazdów obliczono

średnie wartości następujących parametrów:

natężenie ruchu,

natężenie ruchu w podziale na pojazdy lekkie i ciężkie,

udział w ruchu pojazdów ciężkich,

liczbę pojazdów w ruchu swobodnym i udział pojazdów w ruchu swobodnym,

prędkość średnia,

kwantyle 15%, 85% i 95%,

mediana prędkości,

odchylenie standardowe prędkości,

wskaźnik zmienności prędkości,

liczba pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną,

liczba pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną o ponad 10km/h,

udział pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną,

udział pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną o ponad 10km/h,

udział pojazdów poruszających się z niebezpiecznymi odstępami.

Dodatkowo obliczono uśrednione wartości wybranych parametrów z podziałem na okresy

doby, pory dziennej i nocnej.

Poniżej przedstawiono dane z analizy wyników pomiarów prędkości w odniesieniu do szaco-

wania prędkości średnich, udziału pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną oraz

udziału odstępów niebezpiecznych w strumieniach pojazdów.

Parametry obliczono uwzględniając trzy przedziały czasu: dobę, „dzień” i „noc”. W przypad-

ku analizy przekroczeń prędkości dopuszczalnej jako „dzień” przyjęto okres obowiązywania

limitu prędkości równy 50 km/h w obszarze zabudowanym (w godzinach 5:00–23:00),

13

a jako „noc” okres obowiązywania limitu prędkości do 60 km/h w obszarze zabudowanym

(23:00–5:00).

W oszacowaniu prędkości średniej przyjęto okresy „dzień” i „noc” uwzględniające warunki

oświetlenia (podział doby według godzin wschodu i zachodu słońca). Zgodnie ze wskazanym

w wytycznych uproszczeniem, zastosowano zaokrąglenie godzin wschodu i zachodu do peł-

nych godzin zegarowych z pominięciem okresów przejściowych, czyli świtu i zmroku, które

są po części zaliczane do „dnia”, a po części do „nocy”.

3.1. Prędkości średnie potoku ruchu

Zbiorcze wartości prędkości średniej w poszczególnych punktach pomiarowych przedstawiono

w tabeli 1. Prędkość średnią obliczano odrębnie dla każdego z pasów ruchu.

Tabela 1 Zestawienie obliczonych wartości prędkości średniej w punktach pomiarowych objętych w bada-

niach prędkości w 2015 roku.

W załączonym pliku Raport_predkosc_2015_HC_zal2_tabele.

Zbiorcze zestawienie uśrednionych z zebranej próby punktów pomiarowych prędkości śred-

nich w grupach poszczególnych dróg zestawiono w tabeli 2.

Tabela 2 Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych prędkości średnie w poszczególnych typach

dróg z podziałem na dzień, noc, dobę, ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Vśr [km/h]

Doba Dzień Noc

obszar niezabudowany

Autostrady 119,7 120,8 114

Drogi ekspresowe 109,2 110,4 103,9

Drogi krajowe 83,6 83,4 85,3

Drogi wojewódzkie 79,9 79,7 81,3

Drogi powiatowe 77,6 77,6 78,2

obszar zabudowany

Ulice dwujezdniowe w stolicach województw

59,9 59,6 66,4

Ulice jednojezdniowe w stolicach województw

55 55 57,5

Przejścia dróg krajowych przez wsie i małe miasta

60,1 59,7 68,7

Przejścia dróg wojewódz-kich przez wsie i małe miasta

65 64,8 70,6

Przejścia dróg powiato-wych przez wsie i małe miasta

60,2 60,1 66,4

14

Analiza oszacowanych prędkości średnich w okresie całej doby, „dnia” i „nocy” pozwala na

sformułowanie następujących wniosków:

przy ograniczeniu prędkości do 90 km/h na obszarze niezabudowanym, prędkości

średnie na drogach krajowych wojewódzkich są większe niż na drogach powiatowych.

Na drogach krajowych, wojewódzkich i powiatowych uśrednione wartości prędkości

średniej są mniejsze niż limit prędkości wynoszący 90 km/h,

przy ograniczeniu prędkości do 50/60 km/h na obszarze zabudowanym, prędkości

średnie na ulicach dwujezdniowych w stolicach województw są większe niż na ulicach

jednojezdniowych w stalicach województw. Prędkości średnie na odcinkach przejść

drogowych przez wsie i małe miasta oraz na ulicach dużych miast nie są istotnie

większe niż ograniczenia prędkości wynoszące 50 km/h w ciągu dnia i 60 km/h w no-

cy. Analiza uśrednionych prędkości potwierdziła, że pojazdy poruszają się z większą

prędkością w nocy niż w ciągu dnia oraz uśrednione wartości prędkości średniej

w tych przedziałach czasowych są większe niż wyznaczone odpowiednio limity pręd-

kości,

przy ograniczeniu prędkości do 120 km/h oraz 140 km/h uśrednione wartości pręd-

kości średniej na drogach ekspresowych były mniejsze niż na odcinku autostrady.

Uśrednione wartości prędkości średniej w obu przypadkach nie przekroczyły ograni-

czenia prędkości.

Zestawione powyżej dane zilustrowano dodatkowo na rysunkach 2-3.

Rys.2-3. Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych prędkości średnie dla poszczególnych typów dróg na obszarze zabudowanym i niezabudowanym, z podziałem na dzień, noc, dobę, ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

119,7 120,8114

109,2 110,4103,9

83,6 83,4 85,379,9 79,7 81,377,6 77,6 78,2

0

20

40

60

80

100

120

140

Doba Dzień Noc

Prę

dkosci śre

dnie

w d

anym

type d

rogi [k

m/h

]

okres czasu

A

S

DK

DW

DP

59,9 59,6

66,4

55 55 57,560,1 59,7

68,765 64,8

70,6

60,2 60,166,4

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Doba Dzień Noc

Prę

dkosci śre

dnie

w d

anym

type d

rogi [k

m/h

]

okres czasu

Ulice dwujezdniowe

w stolicach województw

Ulice jednojezdniowe

w stolicach województw

Przejścia dróg krajowych

przez wsie i małe miasta

Przejścia dróg

wojewódzkich przez wsie i

małe miasta

Przejścia dróg

powiatowych przez wsie i

małe miasta


obszar zabudowany

15

3.1.1. Prędkości średnie w potokach ruchu z podziałem na grupy po-

jazdów (lekkie, ciężkie)

Różnice parametrów technicznych pojazdów oraz ich rozmiar wpływają na prędkość poru-

szania się. Na drogach w Polsce obowiązują różne limity prędkości, zależnie od rodzaju po-

jazdu. Do analizy prędkości uśrednionej zostały wzięte pod uwagę dwie wyróżnione grupy

pojazdów – lekkich i ciężkich.

Zbiorcze zestawienie obliczonych wartości prędkości średnich w poszczególnych punktach

pomiarowych z uwzględnieniem dwóch grup rodzajowych pojazdów zestawiono w tabeli 3.

Prędkość średnią obliczano odrębnie dla każdego z pasów ruchu w każdym punkcie pomia-

rowym.

Tabela 3 Zestawienie obliczonych wartości prędkości średnich pojazdów lekkich i ciężkich w punktach

pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku


Tabela 4 Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych prędkości średnie w poszczególnych gru-pach pojazdów i typach dróg ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Vśr [km/h]

Doba Dzień Noc

Lekkie Ciężkie Lekkie Ciężkie Lekkie Ciężkie


Autostrady 133 96,3 133 96,9 132,6 94,3

Drogi ekspreso-we

116,3 92,4 116,4 93,4 115,8 89,9

Drogi krajowe 84,5 81,2 84,2 81 87,1 82

Drogi wojewódz-kie

80,2 78,3 80 78,3 82,1 78

Drogi powiatowe 78,2 74,3 78,1 74,5 79,4 71,3

obszar zabudowany

Ulice dwujez-dniowe w stoli-cach woje-wództw

60,1 58,3 59,9 58,1 67,6 62,6

Ulice jednojez-dniowe w stoli-cach woje-wództw

55,2 53,7 55,1 53,8 59,5 52,7

Przejścia dróg krajowych przez wsie i małe mia-sta

59,7 61,4 59,4 60,5 68,3 69,2

Przejścia dróg wojewódzkich przez wsie i ma-łe miasta

65,1 64,4 65 64,2 72 67,8

Przejścia dróg powiatowych przez wsie i małe miasta

60 61,1 59,9 61 66,3 66,7

16

Analiza oszacowanych prędkości średnich pojazdów lekkich i ciężkich w okresie całej doby,

„dnia” i „nocy” pozwala na sformułowanie następujących wniosków:

przy ograniczeniu prędkości do 90 km/h na obszarze niezabudowanym, prędkości

średnie pojazdów lekkich na drogach krajowych oraz wojewódzkich są większe niż na

drogach powiatowych. Taka sama zależność dotyczy pojazdów ciężkich (limit

70 km/h). W grupie pojazdów ciężkich prędkości średnie na drogach krajowych, wo-

jewódzkich oraz powiatowych są większe niż prędkość dopuszczalna 70 km/h. Nato-

miast w grupie pojazdów lekkich prędkości średnie nie przekraczają dopuszczalnej

wartości 90 km/h,

przy ograniczeniu prędkości do 50 bądź 60 km/h na obszarze zabudowanym, anali-

zowane prędkości średnie w grupie pojazdów lekkich są nieznacznie większe od warto-

ści prędkości średnich pojazdów w grupie pojazdów ciężkich. Prędkości średnie, jedynie

poza grupą na ulicach jednojezdniowych w stolicach województw, w okresie „nocy”

przekraczają limit 60 km/h. Natomiast w okresie „dnia” niezależnie od typu drogi na

obszarze zabudowanym pojazdy poruszają się ze średnią prędkością przekraczającą

limit 50 km/h,

przy ograniczeniu prędkości na obszarze niezabudowanym, na odcinkach dróg eks-

presowych oraz autostrad z limitem prędkości 120 km/h oraz 140 km/h uśrednione

wartości prędkości średniej pojazdów lekkich nie przekroczyły odpowiednio limitów

prędkości. Natomiast we wszystkich przypadkach uśrednione wartości prędkości

średniej pojazdów ciężkich były większe niż obowiązujący w tej grupie limit prędkości

80 km/h. Niezależnie od grupy uśrednione wartości prędkości średniej pojazdów po-

jazdu były wyższe za „dnia” od niż w „nocy”.

3.2. Przekraczanie prędkości dopuszczalnej

Zbiorcze zestawienie wyników obliczeń udziałów pojazdów przekraczających prędkość do-

puszczalną w poszczególnych punktach pomiarowych przedstawiono w tabeli 5. Udziały te

obliczano odrębnie dla każdego z pasów ruchu we wszystkich punktach pomiarowych.

Tabela 5 Zestawienie obliczonych wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej z podziałem na dzień, noc, doba w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku


Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych udziały przekroczeń prędkości dopusz-

czalnej w poszczególnych typach dróg przedstawiono tabeli 6.

17

Tabela 6 Zestawienie obliczonych wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej w poszcze-gólnych typach dróg, z podziałem na dzień, noc, dobę w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Uvdop [%] Uvdop >10 [%]

Doba Dzień Noc Doba Dzień Noc


Autostrady 58,1 56,8 64,8 34,9 34,6 36,5

Drogi ekspresowe 56,1 54,4 63,5 31,5 31,5 31,7

Drogi krajowe 45,7 44,4 55,4 25,7 24,8 33

Drogi wojewódzkie 32,2 31,8 36,3 16,7 16,4 19,8

Drogi powiatowe 25,1 25 27,4 11,6 11,5 13

obszar zabudowany

Ulice dwujezdnio-we w stolicach województw

80,3 80,7 68,7 47,9 48,3 35,8

Ulice jednojez-dniowe w stolicach województw

68,6 69,4 40,6 30,4 30,8 17,6


79,4 79,9 70,9 48,8 49,2 40,8

Przejścia dróg wojewódzkich przez wsie i małe miasta

84,3 84,7 71,7 61,4 61,7 50,5


82,8 83,1 70,2 48,9 49,2 35,5

Analiza oszacowanych udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnych w okresie całej doby,

„dnia” i „nocy” pozwala na sformułowanie następujących wniosków:

przy ograniczeniu prędkości do 90 km/h na obszarze niezabudowanym, udziały prze-

kroczeń prędkości dopuszczalnej na drogach krajowych oraz wojewódzkich są znacz-

nie większe niż na powiatowych,

wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej na odcinkach dróg woje-

wódzkich przechodzących przez wsie i małe miasta są największe spośród zanotowa-

nych. Wszystkie przekroczenia są większe w ciągu „dnia” niż w ciągu „nocy”,

przy ograniczeniu prędkości na obszarze niezabudowanym, na odcinkach autostrad

uśrednione wartości przekroczeń prędkości dopuszczalnej były znacznie wyższe od

wartości przekroczeń prędkości na odcinkach dróg ekspresowych.

18

Zestawione powyżej dane zilustrowano dodatkowo na rysunkach 4 i 5.

Rys.4-5. Zestawienie obliczonych wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej w poszcze-gólnych typach dróg, z podziałem na dzień, noc, dobę, obszar zabudowany, niezabudowany, w punk-tach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

3.2.1. Skala przekroczeń prędkości dopuszczalnej w potokach ruchu

Poza zestawieniem danych o udziałach pojazdów przekraczających dopuszczalne prędkości,

analizowano także wielkości tych przekroczeń. W tym celu zestawiono wartości przekroczeń

dopuszczalnych prędkości z ich odniesieniem do przedziałów 0÷10 km/h, 10,1÷20 km/h,

20,1÷30 km/h, 30,1÷40 km/h, 40,1÷50 km/h, 50,1÷60 km/h, 60,1÷70 km/h, 70,1÷80 km/h

oraz 80,1÷90 km/h (patrz: tabela 7). Suma podanych udziałów odpowiada udziałom przekro-

czeń dopuszczalnej prędkości podanych w zbiorczym zestawieniu.

Tabela 7 Zestawienie obliczonych wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej w wyróżnionych przedziałach prędkości w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku


58,1 56,8

64,8

56,1 54,4

63,5

45,7 44,4

55,4

32,2 31,836,3

25,1 2527,4

0

10

20

30

40

50

60

70

Doba Dzień Noc

Udzia

ł poja

zdów

z

prz

ekro

czenia

mi Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach

[%]

Przedział przekroczeń dopuszczalnej prędkości z podziałem na okres czasu

A

S

DK

DW

DP

80,3 80,7

68,768,6 69,4

40,6

79,4 79,9

70,9

84,3 84,7

71,7

82,8 83,1

70,2

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Doba Dzień Noc

Udzia

ł poja

zdów

z p

rzekro

czenia

mi

Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach

[%]

Przedział przekroczeń dopuszczalnej prędkości z podziałem na okres czasu

Ulice dwujezdniowe w

stolicach województw

Ulice jednojezdniowe w

stolicach województw

Przejścia dróg krajowych


Przejścia dróg

wojewódzkich przez wsie

i małe miasta

Przejścia dróg

powiatowych przez wsie

i małe miasta


obszar zabudowany

19

Poniżej podano zbiorcze zestawienie uśrednionych wartości analizowanych przekroczeń

w wyróżnionych grupach poligonów, tj. na drogach krajowych, wojewódzkich, powiatowych,

na przejściach dróg krajowych przez małe miejscowości i na ulicach dużych miast. Mimo

małej próby podano także wyniki analiz z dróg dwujezdniowych (drogi ekspresowe i auto-

strady).

Uśrednione wartości udziałów przekroczeń dopuszczalnych prędkości w poszczególnych

przedziałach wartości tych przekroczeń na drogach poszczególnych typów (i w rozbiciu na

pory doby) były następujące:

20

Tabela 8 Zestawienie obliczonych wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej w wyróżnionych przedziałach prędkości w poszczególnych ty-

pach dróg, z podziałem na dzień, noc, dobę w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Wielkość przekroczeń dopuszczalnej prędkości

Ogółem 0 ÷ 10 km/h

10,1 ÷ 20 km/h

20,1 ÷ 30 km/h

30,1 ÷ 40 km/h

40,1 ÷ 50 km/h

50,1 ÷ 60 km/h

60,1 ÷ 70 km/h

70,1 ÷ 80 km/h

80,1 ÷ 90 km/h

W CIĄGU DOBY


Autostrada 58,1 23,18 20,67 6,39 3,35 2,23 1,21 0,52 0,32 0,11

Drogi ekspresowe 56,1 24,58 19,44 5,94 3,51 1,59 0,66 0,28 0,06 0,01

Drogi krajowe 45,7 20 15,28 6,75 2,18 0,97 0,32 0,16 0,04 0,01

Drogi wojewódzkie 32,2 15,45 9,04 4,49 1,69 0,9 0,33 0,17 0,06 0,03

Drogi powiatowe 25,1 13,54 6,78 2,77 1,23 0,52 0,2 0,08 0,02

obszar zabudowany


80,3 32,39 29,66 13,14 3,88 0,89 0,23 0,06 0,01 0

Ulice jednojezdniowe w stolicach woje-wództw

68,6 38,16 22,7 6,03 1,27 0,3 0,08 0,02 0,01 0

Przejścia dróg krajo-wych przez wsie i małe miasta

79,4 30,64 28,18 13,69 4,72 1,42 0,47 0,2 0,05 0,02

Przejścia dróg woje-wódzkich przez wsie i małe miasta

84,3 22,93 26,04 20,29 9,87 3,43 1,17 0,39 0,12 0,06

Przejścia dróg powia-towych przez wsie i małe miasta

82,8 33,84 30,75 12,33 3,97 1,34 0,4 0,11 0,05 0

W CIĄGU DNIA


Autostrada 56,8 22,23 20,36 6,39 3,35 2,22 1,22 0,51 0,33 0,12


Drogi krajowe 44,4 19,68 14,76 6,47 2,1 0,94 0,31 0,14 0,04 0


21

Drogi powiatowe 25 13,48 6,73 2,76 1,22 0,51 0,2 0,06 0,01

obszar zabudowany


80,7 32,38 29,9 13,28 3,91 0,89 0,23 0,06 0,01 0


69,4 38,59 23,04 6,08 1,26 0,28 0,08 0,02 0,01 0


79,9 30,68 28,55 13,81 4,72 1,4 0,44 0,2 0,05 0,02


84,7 22,98 26,18 20,43 9,89 3,45 1,16 0,39 0,12 0,06


83,1 33,82 30,97 12,38 3,98 1,36 0,39 0,11 0,05 0

W CIĄGU NOCY


Autostrada 64,8 28,29 22,31 6,37 3,35 2,26 1,16 0,59 0,25 0,11


Drogi krajowe 55,4 22,41 19,28 8,89 2,85 1,2 0,41 0,26 0,04 0,02


Drogi powiatowe 27,4 14,44 7,59 2,89 1,24 0,66 0,17 0,33 0,08

obszar zabudowany


68,7 32,87 22,41 9,07 3,04 0,94 0,25 0,04 0,03 0,02


40,6 23,01 10,75 3,97 1,59 0,91 0,24 0,12


70,9 30,04 21,48 11,44 4,73 1,81 0,91 0,26 0,14 0,06


71,7 21,19 21,19 15,32 8,93 2,71 1,49 0,53 0,35


70,2 34,7 20,79 10,15 3,44 0,49 0,65

22

Na obszarze niezabudowanym największy udział przekroczeń prędkości ogółem zano-

towano na drogach ekspresowych i wynosił on 24,6%.

Oceniając udziały przekroczeń dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h w ciągu do-

by uzyskano następujące wartości oszacowań: autostrada – 7,74% wszystkich po-

jazdów, drogi ekspresowe – 6,11% wszystkich pojazdów, drogi krajowe 3,68%

wszystkich pojazdów; drogi wojewódzkie 3,18% wszystkich pojazdów oraz drogi po-

wiatowe 2,05% wszystkich pojazdów.

Średnia wartość udziału przekroczeń prędkości o 10 km/h była większa w ciągu nocy

niż dnia na obszarze niezabudowanym.

Na obszarze zabudowanym z kolei największy udział przekroczeń prędkości o 10

km/h zanotowano na ulicach jednojezdniowych w stolicach województw i wynosił on

38,16%.

We wszystkich badanych przypadkach na obszarze zabudowanym średnia wartość

udziału przekroczeń prędkości była większa w porze dziennej niż w nocnej.


Rys.6. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych przedziałach

przekroczeń prędkości na autostradach, drogach ekspresowych, drogach krajowych, wojewódzkich

i powiatowych – dane z okresu doby

Rys.7. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych przedziałach przekroczeń prędkości na autostradach, drogach ekspresowych, drogach krajowych, wojewódzkich i powiatowych – dane z okresu dnia

0

10

20

30

40

50

60

70

0÷10

km/h

10,1÷20

km/h

20,1÷30

km/h

30,1÷40

km/h

40,1÷50

km/h

50,1÷60

km/h

60,1÷70

km/h

70,1÷80

km/h

80,1÷90

km/h

Udzia

ł poja

zdów

z

prz

ekro

czenia

mi Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach

[%]

Przedział przekroczeń dopuszczalnej prędkości [km/h]

A

S

DK

DW

DP

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

0÷10

km/h

10,1÷20

km/h

20,1÷30

km/h

30,1÷40

km/h

40,1÷50

km/h

50,1÷60

km/h

60,1÷70

km/h

70,1÷80

km/h

80,1÷90

km/h

Udzia

ł poja

zdów

z

prz

ekro

czenia

mi Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach

[%]


Ulice dwujezdniowe w stolicach

województw

Ulice jednojezdniowe w stolicach

województw

Przejścia dróg krajowych przez wsie i małe

miasta

Przejścia dróg wojewódzkich przez wsie i

małe miasta

Przejścia dróg powiatowych przez wsie i

małe miasta



23

Rys.8. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych przedziałach przekroczeń prędkości na autostradach, drogach ekspresowych, drogach krajowych, wojewódzkich i powiatowych – dane z okresu nocy

Rys.9. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych przedziałach przekroczeń prędkości na przejściach drogowych przez małe miejscowości i na ulicach dużych miast – dane z okresu doby

Rys.10. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych przedziałach

przekroczeń prędkości na przejściach drogowych przez małe miejscowości i na ulicach dużych miast –

dane z okresu dnia

0

10

20

30

40

50

60

0÷10

km/h

10,1÷20

km/h

20,1÷30

km/h

30,1÷40

km/h

40,1÷50

km/h

50,1÷60

km/h

60,1÷70

km/h

70,1÷80

km/h

80,1÷90

km/h

Udzia

ł poja

zdów

z

prz

ekro

czenia

mi Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach [

%]


A

S

DK

DW

DP

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

0÷10

km/h

10,1÷20

km/h

20,1÷30

km/h

30,1÷40

km/h

40,1÷50

km/h

50,1÷60

km/h

60,1÷70

km/h

70,1÷80

km/h

80,1÷90

km/hUdzia

ł poja

zdów

z p

rzekro

czenia

mi

Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach

[%]



województw


województw


miasta


małe miasta


małe miasta

0

10

20

30

40

50

60

70

0÷10

km/h

10,1÷20

km/h

20,1÷30

km/h

30,1÷40

km/h

40,1÷50

km/h

50,1÷60

km/h

60,1÷70

km/h

70,1÷80

km/h

80,1÷90

km/h

Udzia

ł poja

zdów

z

prz

ekro

czenia

mi Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach

[%]


A

S

DK

DW

DP


obszar zabudowany

obszar zabudowany

24

Rys.11. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych przedziałach przekroczeń prędkości na przejściach drogowych przez małe miejscowości i na ulicach dużych miast – dane z okresu nocy

3.3. Odstępy niebezpieczne

Zbiorcze zestawienie wyników obliczeń udziałów odstępów niebezpiecznych w strumieniach

ruchu pojazdów w poszczególnych punktach pomiarowych zestawiono w tabeli 9. Udziały te

obliczano odrębnie dla każdego z pasów ruchu.

Tabela 9 Zestawienie obliczonych udziałów odstępów niebezpiecznych między pojazdami w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 r.

W załączonym pliku Raport_predkosc_2015_HC_zal2_tabele

Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych udziały odstępów niebezpiecznych

w grupach poszczególnych dróg zostały przedstawione w tabeli 10.

Tabela 10. Zestawienie obliczonych udziałów odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszcze-gólnych typach dróg z podziałem na dobę, dzień, noc w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Uodst.niebezp. [%]

Doba Dzień Noc


Autostrady 16,9 18,4 9,1

Drogi ekspresowe 15,3 16,6 9,5

Drogi krajowe 20,5 21,8 10,6

Drogi wojewódzkie 15,8 16,6 7,2

Drogi powiatowe 12,4 13 3,5

obszar zabudowany

Ulice dwujezdniowe w stolicach woje-wództw

26,3 27 4,6


15,5 15,9 3

0

10

20

30

40

50

60

70

80

0÷10

km/h

10,1÷20

km/h

20,1÷30

km/h

30,1÷40

km/h

40,1÷50

km/h

50,1÷60

km/h

60,1÷70

km/h

70,1÷80

km/h

80,1÷90

km/h

Udzia

ł poja

zdów

z

prz

ekro

czenia

mi Vdop w

poszczególn

ych p

rzedzia

łach

[%]



województw


województw


miasta


małe miasta


małe miasta

obszar zabudowany

25


20,7 21,3 9,6


11,2 11,4 3,4


9,2 9,4 1,3

Szczegółowa ocena oszacowanych udziałów odstępów niebezpiecznych w strumieniach po-

jazdów w okresie całej doby, „dnia” i „nocy” pozwala na sformułowanie następujących spo-

strzeżeń:

przy takim samym ograniczeniu prędkości do 90 km/h, udziały odstępów niebez-

piecznych między pojazdami na drogach krajowych są większe niż na drogach woje-

wódzkich i powiatowych,

na autostradach i drogach ekspresowych uśrednione udziały odstępów niebezpiecz-

nych między pojazdami były niższe niż na drogach krajowych,

przy takim samym ograniczeniu prędkości do 50/60 km/h, udziały odstępów niebez-

piecznych między pojazdami na ulicach dużych miast są większe niż na odcinkach

przejść drogowych przez wsie i małe miasta,

wpływ na prezentowane powyżej wyniki oszacowań ma głównie natężenie ruchu,

Można stwierdzić, że problem jazdy z niebezpiecznymi odstępami jest istotny przede

wszystkim na drogach krajowych, a drugorzędny na drogach wojewódzkich i powia-

towych.


Rys.12-13. Zestawienie obliczonych udziałów odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszcze-

gólnych typach dróg na obszarze zabudowanym i niezabudowanym, z podziałem na dobę, dzień, noc

w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 r.

16,918,4

9,1

15,316,6

9,5

20,521,8

10,6

15,816,6

7,2

12,4 13

3,5

0

5

10

15

20

25

Doba Dzień Noc

Udzia

ł poja

zdów

z p

rzekro

czenia

mi odstę

pów

nie

bezpie

cznych m

iędzy p

oja

zdam

i [%

]

przedział czasowy

A

S

DK

DW

DP


26

26,327

4,6

15,5 15,9

3

20,7 21,3

9,611,2 11,4

3,4

9,2 9,4

1,3

0

5

10

15

20

25

30

Doba Dzień Noc

pU

dzia

ł poja

zdów

z p

rzekro

czenia

mi odstę

pów

nie

bezpie

cznych m

ędzy p

oja

zdam

i[%

]

przedział czasowy

Ulice dwujezdniowe

w stolicach

województw

Ulice jednojezdniowe

w stolicach

województw

Przejścia dróg

krajowych przez wsie

i małe miasta

Przejścia dróg

wojewódzkich przez

wsie i małe miasta

Przejścia dróg

powiatowych przez

wsie i małe miasta

obszar zabudowany

27

58,2 58,7

61,5 62 62,8 63,1 63,864,9

66,1 66,4 66,9 6768,7

71,972,9 73,5

50

55

60

65

70

75

prędkości średnie

śred

nia

prę

dko

śd p

oja

zdó

w4. Wyniki badań w poszczególnych województwach

4.1. Prędkości średnie potoku ruchu

Poniżej przedstawiono prędkości średnie potoku ruchu bez uwzględnienia średnich prędkości po-

jazdów na autostradach, drogach ekspresowych oraz drogach powiatowych na obszarze niezabu-

dowanym, na których prowadzono pomiary tylko w wybranych województwach.

Rys. 14-15. Prędkości średnie potoku ruchu w poszczególnych województwach

Prędkości średnie

w km/h

28

56,2 58,1 59,262,4 62,7 63,8 64,8

69,7 69,8 71,375,2

79 80 80,683,7

87,1

20253035404550556065707580859095

przekroczenia prędkosci dopuszczalnej

prz

ekro

czen

ia p

ręd

kosc

i do

pu

szcz

aln

ej [

%]


Poniżej przedstawiono udział przekroczeń prędkości dopuszczalnej bez uwzględnienia średnich

prędkości pojazdów na autostradach, drogach ekspresowych oraz drogach powiatowych na ob-

szarze niezabudowanym, na których prowadzono pomiary tylko w wybranych województwach.

Rys. 16-17. Udziały pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną w poszczególnych wojewódz-

twach

Udział przekroczeń

prędkości dopusz-

czalnej w %

29

2427,4 28,5 30,4

35,1 35,5 35,7 3739,2 40,7

43,1

51,6 52,758 59,6 60,1

05

101520253035404550556065

przekroczenia prędkosci dopuszczalnej+10

prz

ekro

czen

ia p

ręd

kosc

i do

pu

szcz

aln

ej

[%]

4.3. Przekraczanie prędkości dopuszczalnej o ponad 10 km/h

Poniżej przedstawiono udział przekroczeń prędkości dopuszczalnej +10km/h bez uwzględnienia

średnich prędkości pojazdów na autostradach, drogach ekspresowych oraz drogach powiatowych

na obszarze niezabudowanym, na których prowadzono pomiary tylko w wybranych wojewódz-

twach.

Rys. 18-19. Udziały pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną powiększoną o 10 km/h w po-

szczególnych województwach

Udział przekroczeń

prędkości dopuszczal-

nej o więcej niż

10 km/h

30

15,6

17,8 18 18 18,1 18,2 18,6 19 19,320,7

22,3 22,5

24,225,3

26,1 26,4

10

12

14

16

18

20

22

24

26

28

30

odstępy niebezpieczne

uzi

ał p

oja

zdó

w z

nie

bez

pie

czn

ymi o

dst

ęp

ami

[%]


Poniżej przedstawiono udział pojazdów jadących z niebezpiecznymi odstępami na obszarze nie-

zabudowanym bez uwzględnienia średnich prędkości pojazdów na autostradach, drogach ekspre-

sowych oraz drogach powiatowych.

Rys. 20-21. Udziały odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszczególnych województwach

Udział pojazdów

jadących z niebez-

piecznymi odstępa-

mi [%]

31

5. Porównanie i ocena zmian prędkości z pomiarów

z roku 2013, sesji 2014 oraz sesji 2015

Dla weryfikacji zmienności zachowań kierujących w czasie jednej sesji pomiarowej, w I sesji

w 2015 r., dodatkowo jeden z punktów został pomierzony dwukrotnie. Punkt 14101 zlokali-

zowany w Warszawie w Al. Niepodległości to punkt typu 31.1 (stały, stolica województwa,

obszar zabudowany, droga dowolna 2-jezdniowa). Pomiary przeprowadzono na początku

trwania sesji w dniach 30-31 marca 2015 r. oraz na końcu w dniach 2-3 czerwca 2015 r.

Analiza uzyskanych wyników pozwoliła stwierdzić z cała pewnością stały rozkład natężenia

ruchu w tym punkcie. Natężenie dobowe ruchu w obydwu przypadkach wyniosło około

35 000 pojazdów. Wartość pozostałych parametrów ruchu takich jak prędkość średnia,

udział pojazdów przekraczających prędkość oraz poruszających się w odstępach niebez-

piecznych była na tym samym poziomie.

W poniższym rozdziale zestawiono dane z obecnej sesji pomiarowej 2015 z danymi z pomia-

rów wykonanych w latach poprzednich (2014 i 2013). Pod uwagę wzięto wartości średnich

prędkości na autostradach, drogach ekspresowych, krajowych, wojewódzkich i powiatowych

na obszarze niezabudowanym.

5.1 Prędkości średnie w potokach ruchu

Tabela 11 Średnie prędkości na poszczególnych typach dróg na obszarze niezabudowanym z podziałem na dzień, noc, dobę – porównanie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Vśr [km/h]

Doba Dzień Noc

obszar niezabudowany 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r.

Autostrady 121,7 113 119,7 124,7 113,6 120,8 116,2 112 114

Drogi ekspresowe 111,4 104 109,2 112,3 105,7 110,4 110,7 98,8 103,9

Drogi krajowe 93,8 80,6 83,6 94,1 80,7 83,4 93,4 80,1 85,3

Drogi wojewódzkie 84,4 81,6 79,9 84,4 81,5 79,7 84,7 81,6 81,3

Drogi powiatowe 79,7 69,4 77,6 80,3 68,8 77,6 76,8 71,8 78,2

Rys. 22. Zmiany średniej prędkości pojazdów (zagregowane do doby) na poszczególnych typach dróg

na obszarze niezabudowanym

12

1,7

111

,4

93,8

84,

4

79,7

11

3

10

4

80,6

81,6

69,4

11

9,7

109,

2

83,6

79,9

77,6

0,020,040,060,080,0

100,0120,0140,0

Autostrady Ekspresowe Krajowe Wojewódzkie PowiatoweŚre

dn

ia p

ręd

kość

[km

/h]

Typ drogi

2013 r.

2014 r.

2015 r.

32

W bieżącej sesji pomiarowej zanotowana średnia prędkość pojazdów na obszarze niezabu-

dowanym była wyższa niż w roku 2014 (wyjątek stanowiły drogi wojewódzkie). Jednak

w porównaniu z danymi z roku 2013 prędkość ta uległa nieznacznemu obniżeniu.

Tabela 12 Średnie prędkości na poszczególnych typach dróg na obszarze zabudowanym z podziałem na dzień, noc, dobę – porównanie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Vśr [km/h]

Doba Dzień Noc

obszar zabudowany 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r.

Ulice dwujezdniowe w dużych miastach

58,7 56,7 59,9 58,6 56,4 59,6 64,2 65,6 66,4


n/d 49,3 55 n/d 49 55 n/d 58,1 57,5


62,6 56 60,1 60,4 55,6 59,7 67,2 66,1 68,7

Przejścia dróg woje-wódzkich przez miasta powiatowe(2014) oraz wsie i małe mia-sta(2015)

n/d 56,7 65 n/d 56,6 64,8 n/d 61,9 70,6


n/d 55,3 60,2 n/d 55,3 60,1 n/d 54,5 66,4

Rys. 23. Zmiany średniej prędkości pojazdów (zagregowane do doby) na poszczególnych typach dróg

na obszarze zabudowanym

W roku 2014 zanotowana średnia prędkość pojazdów na obszarze zabudowanym była niższa

niż w roku poprzednim. Natomiast w roku 2015 była wyższa od lat ubiegłych.

58,762,6

56,749,3

56 56,7 55,359,9

5560,1

6560,2

010203040506070

Ulic

e d

wu

jezd

nio

we

w d

uży

ch m

iast

ach

Ulic

e je

dn

oje

zdn

iow

e w

sto

licac

h

wo

jew

ód

ztw

Prz

ejśc

ia d

róg

kraj

ow

ych

prz

ez w

sie

i mał

e m

iast

a

Prz

ejśc

ia d

róg

wo

jew

ód

zkic

h p

rzez

m

iast

a p

ow

iato

we(

20

14

) o

raz

wsi

e i m

ałe

…

Prz

ejśc

ia d

róg

po

wia

tow

ych

prz

ez

wsi

e i m

ałe

mia

sta

Śre

dnia

prę

dkość [

km

/h]

Typ drogi

2013 r.

2014 r.

2015 r.

33


Tabela 13 Średnie udziały przekroczeń prędkości dopuszczalnej na poszczególnych typach dróg, na obsza-rze niezabudowanym z podziałem na dzień, noc, doba – porównanie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Uvdop [%]

Doba Dzień Noc

obszar niezabu-dowany

2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r.

Autostrady 57,8 50,0 58,1 56,7 47,5 56,8 61,5 54,5 64,8

Drogi ekspresowe 55,4 49,7 56,1 55,3 48,2 54,4 57,9 54,5 63,5

Drogi krajowe 71,5 42,1 45,7 73,1 41,4 44,4 75,4 44,5 55,4

Drogi wojewódz-kie

48,2 40,5 32,2 48,0 40,3 31,8 50,0 41,4 36,3

Drogi powiatowe 39,0 14,7 25,1 41,0 14,5 25,0 30,3 15,9 27,4

Rys. 24. Zmiany przekraczania prędkości dopuszczalnej (zagregowane do doby) na poszczególnych

typach dróg na obszarze niezabudowanym

W roku 2014 udział przekroczeń prędkości dopuszczalnej był niższy niż w roku poprzednim,

natomiast w roku 2015 poza drogami wojewódzkimi przekroczenia udział pojazdów przekra-

czających dopuszczalną prędkość był większy niż w roku 2014.

Tabela 14 Średnie udziały przekroczeń prędkości dopuszczalnej w poszczególnych typach dróg, na obszarze zabudowanym z podziałem na dzień, noc, dobę– porównanie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Uvdop [%]

Doba Dzień Noc

obszar zabudowa-ny

2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r.

Ulice dwujezdnio-we w dużych mia-stach

79,9 71,9 80,3 78,1 72,1 80,7 83,6 66,6 68,7

Ulice jednojez-

dniowe w stolicach woje-wództw

45 68,6

45,1 69,4

43,4 40,6


82,9 70,8 79,4 80,4 71 79,9 87,1 67,5 70,9

57,855,4

71,5

48,2

39,0

50,0 49,7

42,1 40,5

14,7

58,1 56,1

45,7

32,2

25,1

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Autostrady Ekspresowe Krajowe Wojewódzkie Powiatowe

Udzia

ły p

rzekro

czeń p

rędkości

dopuszczaln

ej [%

]

Typ drogi

2013 r.

2014 r.

2015 r.

34

Przejścia dróg wojewódzkich przez miasta po-wiatowe(2014) oraz wsie i małe miasta(2015)

70,6 84,3

71 84,7

54,2 71,7


62,1 82,8

63 83,1

31,8 70,2

Rys. 25. Zmiany przekraczania prędkości dopuszczalnej (zagregowane do doby) na poszczególnych

typach dróg na obszarze zabudowanym

W roku 2014 udział przekroczeń prędkości dopuszczalnej był zdecydowanie niższy niż

w roku 2013, natomiast w roku 2015 udział ten ponownie wzrósł do poziomu z roku 2013.


Tabela 15 Udział odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszczególnych typach dróg na obszarze niezabudowanym z podziałem na dzień, noc, doba – porównanie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Doba Dzień Noc

obszar niezabu-dowany

2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r.

Autostrady 16,4 16,8 16,9 19,1 19,9 18,4 11,4 11,3 9,1

Drogi ekspresowe 14,7 13,7 15,3 16,5 15 16,6 9,2 9,6 9,5

Drogi krajowe 18,1 21,1 20,5 20,8 23 21,8 12,9 14,7 10,6

Drogi wojewódz-kie

5,8 10,5 15,8 6,5 11,5 16,6 3,0 5,5 7,2

Drogi powiatowe 2,6 8,8 12,4 2,9 9,2 13 1,1 7 3,5

79,9 82,9

71,9

45

70,8 70,662,1

80,3

68,6

79,484,3 82,8

0102030405060708090

Ulic

e d

wu

jezd

nio

we

w

du

żych

mia

stac

h

Ulic

e je

dn

oje

zdn

iow

e w

sto

licac

h w

oje

wó

dzt

w

Prz

ejśc

ia d

róg

kraj

ow

ych

p

rzez

wsi

e i m

ałe

mia

sta

Prz

ejśc

ia d

róg

wo

jew

ód

zkic

h p

rzez

m

iast

a p

ow

iato

we(

20

14

) o

raz

wsi

e i m

ałe

…

Prz

ejśc

ia d

róg

po

wia

tow

ych

prz

ez w

sie

i mał

e m

iast

a

Udzia

ły p

rzekro

czeń p

rędkości

dopuszczaln

ej [%

]

Typ drogi

2013 r.

2014 r.

2015 r.

35

Rys. 26. Zmiany udziału odstępów niebezpiecznych (zagregowane do doby) na poszczególnych typach

dróg na obszarze niezabudowanym

Tabela 16 Udział odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszczególnych typach dróg na obszarze niezabudowanym z podziałem na dzień, noc, doba – porównanie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Uodst.niebezp. [%]

Doba Dzień Noc

obszar niezabu-

dowany 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r.

Ulice dwujezdnio-we w dużych mia-stach

25,4 25,6 26,3 28 26,3 27 19,5 4,8 4,6

Ulice jednojez-dniowe w stolicach województw

19,3 15,5

19,8 15,9

3,9 3


15,8 20,6 20,7 17,1 21,2 21,3 13 6,8 9,6

Przejścia dróg wojewódzkich przez miasta po-wiatowe(2014) oraz wsie i małe miasta(2015)

11,7 11,2

11,9 11,4

2,2 3,4

Przejścia dróg powiatowych


9,5 9,2

9,7 9,4

1,7 1,3

16,414,7

18,1

5,8

2,6

16,8

13,7

21,1

10,58,8

16,915,3

20,5

15,8

12,4

0

5

10

15

20

25

Autostrady Ekspresowe Krajowe Wojewódzkie Powiatowe

Udzia

ł odstę

pów

nie

bie

zpie

cznych [

%]

Typ drogi

2013 r.

2014 r.

2015 r.

36

Rys. 27. Zmiany udziału odstępów niebezpiecznych (zagregowane do doby) na poszczególnych typach

dróg na obszarze zabudowanym

Na ulicach dwujezdniowych w dużych miastach można zaobserwować nieznaczny wzrost

procentowego udziału odstępów niebezpiecznych na przełomie lat 2013-2015. Udziału od-

stępów niebezpiecznych na ulicach jednojezdniowych w stolicach województw zmalał

w 2015 roku w stosunku do pomierzonego 2014 roku. Natomiast na przejściach dróg krajo-

wych przez wsie i małe miasta wzrósł w latach 2014-2015 względem danych z 2013 roku.

Na przejściach dróg powiatowych przez wsie i małe miasta w latach 2014-2015 udział od-

stępów niebezpiecznych zmalał.

5.4. Porównanie przed/po wprowadzaniu zaostrzonych przepisów

wobec przekraczających prędkość w obszarze zabudowanym

Ze względu na zmianę przepisów ruchu drogowego dot. zaostrzonych przepisów wobec kieru-

jących, którzy przekraczając dopuszczalną prędkość w obszarze zabudowanym porównano wy-

niki pomiarów prędkości przed/po 18 maja 2015 r. dla punktów na obszarze zabudowanym.

Przed terminem wejścia w życie nowych przepisów dokonano pomiarów w 33 punktach, oraz

15 po wprowadzeniu.

Szczegółowe porównanie danych przedstawiono na rys. 28-32.

0

5

10

15

20

25

30

Ulice d

wuje

zdnio

we w

dużych

mia

sta

ch

Ulice j

ednoje

zdnio

we

wsto

licach w

oje

wództw

Prz

ejś

cia

dró

g k

rajo

wych p

rzez

wsie

i m

ałe

mia

sta

Prz

ejś

cia

dró

g w

oje

wódzkic

h

prz

ez m

iasta

pow

iato

we(2

014)

ora

z w

sie

i m

ałe

mia

sta

(2015)

Prz

ejś

cia

dró

g p

ow

iato

wych

prz

ez w

sie

i m

ałe

mia

sta

Udzia

ł odstę

pów

nie

bie

zpie

cznych [

%]

Typ drogi

2013 r.

2014 r.

2015 r.

37

Rys. 28. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych przedziałach

przekroczeń prędkości na drogach krajowych przebiegających przez wsie i małe miasta


przekroczeń prędkości na drogach wojewódzkich przebiegających przez wsie i małe miasta

38


przekroczeń prędkości na drogach dwujezdniowych w stolicach województw


przekroczeń prędkości na drogach jednojezdniowych w stolicach województw

39


przekroczeń prędkości na drogach powiatowych przebiegających przez wsie i małe miasta

40

6. Podsumowanie i rekomendacje

Średnia prędkość pojazdów określona na podstawie pomiarów w sesji I w 2015 roku jest

większa niż otrzymana z pomiarów w 2014. Zmiana ta wynika najprawdopodobniej w dużej

mierze z lepszych warunków atmosferycznych panujących w trakcie przeprowadzania po-

miarów (w 2014 pomiary miały miejsce jesienią, w 2015 wiosną). W związku z tym ograni-

czona jest możliwość porównywania wyników z obecnej i poprzedniej sesji pomiarowej.

Przedstawione zostały jedynie najbardziej ogólne parametry, które zostały wyznaczone

w ramach projektu. Należy zaznaczyć, że otrzymane wartości nie mogą być traktowane jako

wymierne dla całej sieci drogowej, ze względu na ograniczoną liczbę punktów pomiarowych.

Średnia prędkość pojazdów na autostradach wzrosła o 7 km/h do wartości 120 km/h. Po-

dobne wzrosty odnotowano na drogach ekspresowych z 104 km/h na 109 km/h, drogach

krajowych z 81 km/h na 84 km/h oraz drogach powiatowych z 69 km/h na 78 km/h. Wyją-

tek stanowią drogi wojewódzkie znajdujące się poza obszarem zabudowanym, tam wartość

prędkości spadła z 82 km/h na 80 km/h. Należy zaznaczyć, że mimo spadku otrzymana

wartość jest mniejsza od średniej prędkości na drogach krajowych oraz większa od prędko-

ści na drogach powiatowych, co jest rezultatem zgodnym z przewidywaniami. Oddzielnie

sklasyfikowano średnie prędkości dla dróg znajdujących się na obszarze zabudowanym. Dla

dróg dwujezdniowych w granicach miast wojewódzkich średnia prędkość w dzień wzrosła

o 4 km/h do wartości 60km/h, w nocy w obu sesjach odnotowano identyczna prędkość rów-

ną 66 km/h. Dla dróg jednojezdniowych w granicach miast wojewódzkich prędkość wzrosła

z 49 km/h na 55 km/h w dzień, w nocy odnotowano identyczna prędkość równą 58 km/h.

Na drogach krajowych przechodzących przez wsie i małe miasteczka prędkość w ciągu dnia

wzrosła z 56km/h na 60km/h, prędkość nocna wzrosła z 66 km/h na 69 km/h. Podobne

wzrosty odnotowano dla innych dróg w obszarze zabudowanym przechodzących przez wsie

i małe miasta, dla dróg wojewódzkich wzrost o 8 km/h do 65 km/h w ciągu dnia oraz o 9

km/h do 71 km/h w ciągu nocy, dla dróg powiatowych wzrost z 55 km/h do 60km/h w ciągu

dnia i z 55 km/h do 66 km/h w ciągu nocy. Charakterystyczna jest wyższa wartość nocnej

średniej prędkości od prędkości w ciągu dnia. Wynika ona z większej swobody ruchu w no-

cy. Dodatkowo zauważono, że średnia prędkość dla pojazdów poza obszarem zabudowanym

nie przekracza dopuszczalnej wartości. Natomiast prędkość na obszarze zabudowanym

z reguły ten limit przekracza.

Kolejnym analizowanym elementem był odsetek pojazdów przekraczających prędkość. Za-

sadniczo najwięcej przekroczeń odnotowano w obszarze zabudowanym. Dla dróg dwujez-

dniowych w granicach miast będących stolicami wojewódzkich pojazdy przekraczające pręd-

kość stanowiły 80% całości, dla dróg jednojezdniowych w stolicach województw 69%, dla

dróg przebiegających przez małe miasta i wsie pojazdy przekraczające prędkość stanowiły

dla dróg krajowych 80%, dla dróg wojewódzkich 84%, a dla dróg powiatowych 83%. Pomia-

ry wskazują na powszechność przekroczeń prędkości w obszarze zabudowanym niezależnie

od kategorii drogi. Dodatkowo wysoki procent pojazdów przekracza prędkość o ponad 10

km/h Dla dróg wojewódzkich będących przejściami przez wsie i małe miejscowości odsetek

ten wynosi 61%. Na drogach poza obszarem zabudowanym pojazdy przekraczające pręd-

kość stanowią od 25% (na drogach powiatowych) do 58% (na autostradach). Odsetek po-

jazdów przekraczających prędkość o ponad 10 km/h wynosi od 12% (na drogach powiato-

wych) do 25% (na autostradach). W tym przypadku wyraźnie widać zależność odsetka po-

jazdów przekraczających prędkość od kategorii drogi, im jest ona wyższa, tym więcej prze-

kroczeń prędkości obserwujemy. Porównując wyniki z poprzednią sesją obserwowany jest

wzrost przekroczeń prędkości dla wszystkich kategorii dróg dla obszaru zabudowanego

41

i poza nim, z wyjątkiem dróg wojewódzkich znajdujących się poza obszarem zabudowanym.

Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na bezpieczeństwo ruchu drogowego jest od-

ległość między pojazdami. W trakcie pomiarów określono odsetek pojazdów poruszających

się z niebezpieczna odległością w podziale na kategorie dróg. Otrzymane wyniki prezentują

się następująco dla autostrad odsetek ten wynosi 17%, dla dróg ekspresowych – 15%, dla

dróg krajowych poza obszarem zabudowanym – 21%, dla dróg wojewódzkich poza obsza-

rem zabudowanym – 16%, dla dróg powiatowych poza obszarem zabudowanym – 12%.

Oddzielnie określono ten parametr dla dróg znajdujących się w obszarem zabudowanym.

Dla dróg dwujezdniowych w granicach stolic województw wynosi on 26%, dla dróg jedno-

jezdniowych w granicach granic województw – 16%, dla przejść dróg krajowych przez wsie

i małe miasta –21%, dla przejść dróg krajowych przez wsie i małe miasta 11%, dla przejść

dróg powiatowych przez wsie i małe miasta 9%. Występuje tu oczywisty związek między

udziałem pojazdów jadących z niebezpiecznym odstępem od natężenia ruchu na drodze. Dla

dróg o wyższych kategoriach, które generalnie mają wyższy SDR, odsetek ten jest wyraźnie

większy.

42

Spis tabel: Tabela 1 Zestawienie obliczonych wartości prędkości średniej w punktach pomiarowych obję-

tych w badaniach prędkości w 2015 roku.

Tabela 2 Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych prędkości średnie w poszczegól-

nych typach dróg z podziałem na dzień, noc, dobę, ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Tabela 3 Zestawienie obliczonych wartości prędkości średnich pojazdów lekkich i ciężkich

w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 rok.

Tabela 4 Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych prędkości średnie w poszcze-

gólnych grupach pojazdów i typach dróg ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Tabela 5 Zestawienie obliczonych wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej

z podziałem na dzień, noc, doba w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości

w 2015 roku


w poszczególnych typach dróg, z podziałem na dzień, noc, dobę w punktach pomiarowych

ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku


w wyróżnionych przedziałach prędkości w punktach pomiarowych ujętych w badaniach

prędkości w 2015 r.


w wyróżnionych przedziałach prędkości w poszczególnych typach dróg, z podziałem na

dzień, noc, dobę w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Tabela 9 Zestawienie obliczonych udziałów odstępów niebezpiecznych między pojazdami

w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 r.

Tabela 10. Zestawienie obliczonych udziałów odstępów niebezpiecznych między pojazdami

w poszczególnych typach dróg z podziałem na dobę, dzień, noc w punktach pomiarowych

ujętych w badaniach prędkości w 2015 r.

Tabela 11 Średnie prędkości na poszczególnych typach dróg na obszarze niezabudowanym

z podziałem na dzień, noc, dobę – porównanie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Tabela 12 Średnie prędkości na poszczególnych typach dróg na obszarze zabudowanym z po-

działem na dzień, noc, dobę – porównanie danych z lat 2013, 201 i 2015

Tabela 13 Średnie udziały przekroczeń prędkości dopuszczalnej w poszczególnych typach dróg,

na obszarze niezabudowanym z podziałem na dzień, noc, doba na dzień, noc, doba – porówna-

nie danych z lat 2013, 2014 i 2015

Tabela 14 Średnie udziały przekroczeń prędkości dopuszczalnej w poszczególnych typach dróg,

na obszarze zabudowanym z podziałem na dzień, noc, doba na dzień, noc, doba – porównanie

danych z lat 2013, 2014 i 2015

43

Tabela 15 Udział odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszczególnych typach dróg

na obszarze niezabudowanym z podziałem na dzień, noc, doba – porównanie danych z lat 2013,

2014 i 2015

Tabela 16 Udział odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszczególnych typach dróg

na obszarze niezabudowanym z podziałem na dzień, noc, doba – porównanie danych z lat 2013,

2014 i 2015

Spis rysunków:

Rys. 1. Poglądowy schemat systemu pomiarowego

Rys.2-3. Uśrednione z zebranej próby punktów pomiarowych prędkości średnie dla poszcze-

gólnych typów dróg na obszarze zabudowanym i niezabudowanym, z podziałem na dzień,

noc, dobę, ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Rys.4-5. Zestawienie obliczonych wartości udziałów przekroczeń prędkości dopuszczalnej

w poszczególnych typach dróg, z podziałem na dzień, noc, dobę, obszar zabudowany, nie-

zabudowany, w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 roku

Rys.6. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych prze-

działach prędkości na autostradach, drogach ekspresowych, drogach krajowych, wojewódz-

kich i powiatowych – dane z okresu doby



kich i powiatowych – dane z okresu dnia



kich i powiatowych – dane z okresu nocy


działach prędkości na przejściach drogowych przez małe miejscowości i na ulicach dużych

miast – dane z okresu doby

Rys.10. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych

przedziałach prędkości na przejściach drogowych przez małe miejscowości i na ulicach du-

żych miast – dane z okresu dnia

Rys.11. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych

przedziałach prędkości na przejściach drogowych przez małe miejscowości i na ulicach du-

żych miast – dane z okresu nocy

Rys.12-13. Zestawienie obliczonych udziałów odstępów niebezpiecznych między pojazdami

w poszczególnych typach dróg na obszarze zabudowanym i niezabudowanym, z podziałem

na dobę, dzień, noc w punktach pomiarowych ujętych w badaniach prędkości w 2015 r.

Rys. 14-15. Prędkości średnie potoku ruchu w poszczególnych województwach

44

Rys. 16-17. Udziały pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną w poszczególnych

województwach

Rys. 18-19. Udziały pojazdów przekraczających prędkość dopuszczalną powiększoną o 10

km/h w po-szczególnych województwach

Rys. 20-21. Udziały odstępów niebezpiecznych między pojazdami w poszczególnych woje-

wództwach.

Rys. 22. Zmiany średniej prędkości pojazdów (zagregowane do doby) na poszczególnych typach

dróg na obszarze niezabudowanym

Rys. 23. Zmiany średniej prędkości pojazdów (zagregowane do doby) na poszczególnych typach

dróg na obszarze zabudowanym

Rys. 24. Zmiany przekraczania prędkości dopuszczalnej (zagregowane do doby) na poszczegól-

nych typach dróg na obszarze niezabudowanym

Rys. 25. Zmiany przekraczania prędkości dopuszczalnej (zagregowane do doby) na poszczegól-

nych typach dróg na obszarze zabudowanym

Rys. 26. Zmiany udziału odstępów niebezpiecznych (zagregowane do doby) na poszczególnych

typach dróg na obszarze niezabudowanym

Rys. 27. Zmiany udziału odstępów niebezpiecznych (zagregowane do doby) na poszczególnych

typach dróg na obszarze zabudowanym

Rys. 28. Udziały pojazdów z przekroczeniami prędkości dopuszczalnej w poszczególnych prze-

działach przekroczeń prędkości na drogach krajowych przebiegających przez wsie i małe miasta


działach przekroczeń prędkości na drogach wojewódzkich przebiegających przez wsie i małe mia-

sta


działach przekroczeń prędkości na drogach dwujezdniowych w stolicach województw


działach przekroczeń prędkości na drogach jednojezdniowych w stolicach województw


działach przekroczeń prędkości na drogach powiatowych przebiegających przez wsie i małe mia-

sta

45

Spis załączników: Załącznik 1. Raport_predkosc_2015_HC_zal1_lokalizacja

Załącznik 2. Raport_predkosc_2015_HC_zal2_tabele - zestawienia tabelaryczne

Załącznik 3. Raport_predkosc_2015_HC_zal3_wyk_tab_2-6-8-10 - wykresy do tabel 2, 6, 8,

10

Załącznik 4. Raport_predkosc_2015_HC_zal4_wyk_woj - wykresy województwa

Załącznik 5. Raport_predkosc_2015_HC_zal5_odstepy_pkt - niebezpieczne odstępy dla każde-

go punktu pomiarowego

Załącznik 6. Raport_predkosc_2015_HC_zal6_przekroczenia - pojazdy przekraczające pręd-

kość w przedziałach

Załącznik 7. Raport_predkosc_2015_HC_zal7_pkt - zestawienia tabelaryczne dla każdego

punktu pomiarowego

Załącznik 8. Raport_predkosc_2015_HC_zal8_typ_pkt - zestawienia tabelaryczne względem

typu przekroju

Załącznik 9. Raport_predkosc_2015_HC_zal9_wyk_tab_porownanie_2013-2015 - wykresy po-

równania lat 2013-2015

Załącznik 10. Raport_predkosc_2015_HC_zal10_ruch_swobodny - wyniki badań prędkości po-

jazdów w ruchu swobodnym

Załącznik 11. Raport_predkosc_2015_HC_zal11_tabele_rs - zestawienia tabelaryczne dla ru-

chu swobodnego

Załącznik 12. Raport_predkosc_2015_HC_zal12_wyk_tab_2-6-8-10_rs - wykresy do tabel

2, 6, 8, 10 dla ruchu swobodnego

Załącznik 13. Raport_predkosc_2015_HC_zal13_karty_wojewodztw - karty województw

Załącznik 14. Tabele porównawcze parametrów z punktów stałych w sesjach 2014_S1 i

2015_S1

Załącznik 15. Wykresy bąbelkowe parametrów z punktów stałych w sesjach 2014_S1 i

2015_S1

Załącznik 16. Wykresy bąbelkowe parametrów z punktów stałych w sesjach 2014_S1 i

2015_S1 z podziałem na typ drogi

Załącznik 17. Wykresy dobowego natężenia ruchu i średniej prędkości pojazdów w punktach

stałych w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 18. Tabele porównawcze parametrów z typów dróg w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 19. Wykresy bąbelkowe parametrów z typów dróg w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 20. Wykresy dobowego natężenia ruchu i średniej prędkości z podziałem na typy

dróg w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 21. Tabela porównawcza udziału przekroczeń prędkości w podziale na klasy prze-

kroczeń dla punktów stałych w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 22. Wykresy słupkowe udziału przekroczeń prędkości w podziale na klasy przekro-

46

czeń dla punktów stałych w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 23. Tabela porównawcza udziału przekroczeń prędkości w podziale na klasy prze-

kroczeń dla typów dróg w sesjach 2014_S1 i 2015_S1


czeń dla typów dróg w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 25. Tabela porównawcza parametrów dla danych zebranych w obszarze zabudo-

wanym przed i po 18.05.2015 w sesji 2015_S1

Załącznik 26. Tabele porównawcze parametrów z typów dróg w podziale na dane zebrane w

obszarze zabudowanym przed i po 18.05.2015 w sesji 2015_S1

Załącznik 27. Wykresy bąbelkowe parametrów z typów dróg w podziale na dane zebrane w

obszarze zabudowanym przed i po 18.05.2015 w sesji 2015_S1

Załącznik 28. Wykresy słupkowe udziału przekroczeń prędkości w klasach przekroczeń dla

typów dróg w podziale na dane zebrane w obszarze zabudowanym przed i po 18.05.2015 w

sesji 2015_S1

Załącznik 29. Tabela porównawcza parametrów w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 30. Wykresy bąbelkowe parametrów w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 31. Wykres dobowego natężenia ruchu i średniej prędkości pojazdów w sesjach

2014_S1 i 2015_S1


czeń w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Załącznik 33. Tabela porównawcza parametrów dla danych zebranych w obszarze zabudo-

wanym przed i po 18.05.2015 w sesji 2015_S1 w ruchu swobodnym

Załącznik 34. Tabele porównawcze parametrów z typów dróg w podziale na dane zebrane w

obszarze zabudowanym przed i po 18.05.2015 w sesji 2015_S1 w ruchu swobodnym

Załącznik 35. Wykresy bąbelkowe parametrów z typów dróg w podziale na dane zebrane w

obszarze zabudowanym przed i po 18.05.2015 w sesji 2015_S1 w ruchu swobodnym

Załącznik 36. Wykresy słupkowe udziału przekroczeń prędkości w klasach przekroczeń dla

typów dróg w podziale na dane zebrane w obszarze zabudowanym przed i po 18.05.2015 w

sesji 2015_S1 w ruchu swobodnym

Załącznik 37. Tabele porównawcze parametrów z typów dróg 22.1-23.1 w sesjach 2014_S1

i 2015_S1

Załącznik 38. Wykresy bąbelkowe parametrów z typów dróg 22.1-23.1 w sesjach 2014_S1 i

2015_S1

Załącznik 39. Wykresy dobowego natężenia ruchu i średniej prędkości z podziałem na typy

dróg 22.1-23.1 w sesjach 2014_S1 i 2015_S1


czeń dla typów dróg 22.1-23.1 w sesjach 2014_S1 i 2015_S1

Documents

Prędkość pojazdów...5 1. Streszczenie 1.1 Organizacja i zakres badań Badania prędkości pojazdów w 2015 roku prowadzono w wybranych 94 punktach pomiarowych rozmieszczonych na