Embed Size (px)
DESCRIPTION
Symposium ‘Professionele ontwikkeling van vo- en mbo-docenten: vergelijkingsperspectieven uit de onderwijspraktijk!’ Kenmerken voor een professionaliseringsprogramma om de implementatie van een vakoverstijgende-module te bevorderen. Presentatie ORD 24 juni 2010 - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Symposium‘Professionele ontwikkeling van vo- en mbo-docenten: vergelijkingsperspectieven uit de onderwijspraktijk!’
Kenmerken voor een professionaliseringsprogramma om de implementatie van een vakoverstijgende-module te bevorderen.
Presentatie ORD 24 juni 2010
Talitha Visser [email protected] Coenders; Jules Pieters; Cees Terlouw
[email protected] ORD presentatie 224-06-2010
Deze presentatie
Probleemstelling
Onderzoeksvraag
Onderzoeksaanpak
Resultaten
[email protected] ORD presentatie 324-06-2010
Probleemstelling
Nieuw onderwijs invoeren is ingewikkeld, dit geldt speciaal voor NLT:
• NLT heeft een modulaire structuur, waardoor veel keuzevrijheid.
• Minimaal 3 eerstegraads bevoegde docenten uit de vakkan fysische
geografie, biologie, natuurkunde, scheikunde en wiskunde moeten
samenwerken.
• Docenten hebben geen specifieke gerichte scholing of voorbereiding
op de modules.
• Nieuwe kennis, vaardigheden en routines moeten eigen gemaakt
worden.
[email protected] ORD presentatie 424-06-2010
Probleemstelling
Effectieve implementatiestrategie voor NLT-modules.
Bijzonderheden vak NLT & Ontbrekende voorbereiding op implementatie
Implementatie = selectie, invoering en uitvoering van een NLT-module.
HOE ? Docenten voorbereiden
Door middel van een professionaliseringsprogramma waar docenten actief bij worden betrokken. (Loucks-Horsley, 2003; Penuel, Fishman & Yamaguchi, 2007,Verloop & Lowyck, 2003)
Met behulp van kenmerken voor een effectieve implementatie kunnen NLT-docenten zich optimaal voorbereiden op de implementatie van NLT-modules.
[email protected] ORD presentatie 524-06-2010
Onderzoeksvraag
Welke kenmerken voor een professionaliseringsprogramma
bevorderen de implementatie van een NLT-module?
Professionaliseringsprogramma: ondersteuningsprogramma voor docenten
Implementatie: selectie, invoering en uitvoering van een NLT-module
[email protected] ORD presentatie 624-06-2010
Onderzoeksaanpak
Bij het selecteren van deze kenmerken maken we gebruik van 3
bronnen:
A. Implementatiekenmerken van scholen,
B. Specifieke kenmerken van het vak NLT en
C. Stimulerende factoren voor effectieve implementatie.
[email protected] ORD presentatie 724-06-2010
Onderzoeksaanpak – bron A
A. Implementatiekenmerken van scholen
- Professionaliseringsprogramma laten aansluiten bij bestaande
implementatiesituaties van school (schoolpraktijk)
- Bestaande implementaties in kaart brengen.
- Niet eenvoudig, docenten opnieuw bedenken wat ze bij eerder modules
hebben gedaan.
- Analyseschema voor ontwikkeld die implementatiesituatie van een
school weergeeft.
[email protected] ORD presentatie 824-06-2010
Analyseschema
Analyseschema bestaat uit 2 dimensies:
Kolommen: Onderwijsontwikkelingsfasen, gebaseerd op het ADDIE-
model zoals van Verhagen, Kuiper & Plomp (1999)
Onderwijs-ontwikkelings
fasen→ Curriculum componenten ↓
Selectie van een
NLT-module
Voorbereiding van een
NLT-module
Uitvoering van een
NLT-module
Effect van een
NLT-module
Reflectievan een
NLT- module
1. Doel
2. Inhoud
3. Didactiek
4. Voorwaarden
5. Toetsing
[email protected] ORD presentatie 924-06-2010
Analyseschema
Analyseschema bestaat uit 2 dimensies:
Rijen: tot vijf gereduceerde curriculumcomponenten, gebaseerd op het
curriculumspinnenweb van Van den Akker (2003)
Onderwijs-ontwikkelings
fasen→ Curriculum componenten ↓
Selectie van een
NLT-module
Voorbereiding van een
NLT-module
Uitvoering van een
NLT-module
Effect van een
NLT-module
Reflectievan een
NLT- module
1. Doel
2. Inhoud
3. Didactiek
4. Voorwaarden
5. Toetsing
[email protected] ORD presentatie 1024-06-2010
Analyseschema
Een ingevuld analyseschema laat zien welke keuzes docenten hebben gemaakt en
welke (implementatie)kenmerken er in de praktijk worden gebruikt bij de
implementatie van een NLT-module.
Uit het analyseschema worden kenmerken voor het professionaliseringsprogramma
gedestilleerd die voortkomen uit de bestaande schoolpraktijk.
Onderwijs-ontwikkelings
fasen→ Curriculum componenten ↓
Selectie van een
NLT-module
Voorbereiding van een
NLT-module
Uitvoering van een
NLT-module
Effect van een
NLT-module
Reflectievan een
NLT- module
1. Doel
2. Inhoud
3. Didactiek
4. Voorwaarden
5. Toetsing
[email protected] ORD presentatie 1124-06-2010
Onderzoeksaanpak – bron B
Om een professionaliseringsprogramma op te stellen dat bijdraagt aan een
effectieve implementatie van een NLT-module willen we kenmerken
boven tafel krijgen die aandacht nodig hebben in een dergelijk
programma.
Bij het opstellen van deze kenmerken maken we gebruik van 3
bronnen:
A. Implementatiekenmerken van scholen,
B. Specifieke kenmerken van het vak NLT en
C. Stimulerende factoren voor effectieve implementatie
[email protected] ORD presentatie 1224-06-2010
Onderzoeksaanpak – bron B
B. Specifieke kenmerken voor het vak NLT.
• Autonomie scholen, Modulaire structuur, Vakoverstijgende karakter
• Nieuwe kennis, vaardigheden en routines
• Geen specifieke/ gerichte scholing of voorbereiding
Docent moet over een brede kennisbasis en didactische vaardigheden
beschikken.
Hoyle and John, 1995 Beperkte & Uitgebreide professionaliteit
Een professionaliseringsprogramma voor NLT is bedoeld om de
uitgebreide professionaliteit van docenten te bevorderen.
[email protected] ORD presentatie 1324-06-2010
Onderzoeksaanpak – bron C
Om een professionaliseringsprogramma op te stellen dat bijdraagt aan een
effectieve implementatie van een NLT-module willen we kenmerken
boven tafel krijgen die aandacht nodig hebben in een dergelijk
programma.
Bij het opstellen van deze kenmerken maken we gebruik van 3
bronnen:
A. Implementatiekenmerken van scholen,
B. Specifieke kenmerken van het vak NLT en
C. Stimulerende factoren voor effectieve implementatie.
[email protected] ORD presentatie 1424-06-2010
Onderzoeksaanpak – bron C
C. Stimulerende factoren voor effectieve implementatie uit
implementatieliteratuur.
Bij implementeren van een NLT-module (curriculumimplementatie) spelen
veel aspecten een rol.
Van den Akker (1998) heeft schema ontwikkeld die dit weergeeft.
Kan stimulerend en/of belemmerend zijn.
Aspecten die invloed hebben op curriculumimplementatie
(Van den Akker, 1998)
Curriculum-intenties
Curriculum-implementatie
Curriculum-effecten
Context
Docent-kenmerken
Leerling-kenmerken
Omgevings-factoren
[email protected] ORD presentatie 1524-06-2010
Onderzoeksaanpak – bron C
Deze 3 bronnen hebben er voor gezorgd dat we de onderzoeksvraag
kunnen beantwoorden.
Welke kenmerken voor een professionaliseringsprogramma
bevorderen de implementatie van een NLT-module?
[email protected] ORD presentatie 1624-06-2010
Resultaten
Tijdens het professionaliseringsprogramma moet aandacht worden besteed
aan 5 kenmerken om de invoering en uitvoering van een NLT-module te
bevorderen.
1. Docenten moeten hun kennis ontwikkelen.
2. Docenten moeten samenwerken met collega's.
3. Docenten moeten netwerken.
4. De module moet relevant en aantrekkelijk worden gemaakt voor leerlingen.
5. Docenten moeten goed voorbereid zijn voor hun lessen.
Op basis van deze vijf kenmerken is een generiek professionaliseringprogramma ontwikkeld en uitgevoerd voor 2 NLT-modules
[email protected] ORD presentatie 1824-06-2010
Samenvatting Onderzoeksaanpak
Per school (8x):- Semigestructureerd interview afgenomen, invullen alle cellen van
analyseschema + docent vraag beantwoord: “Wat is voor u stimulerend / belemmerend aan het invoeren/verzorgen van NLT”.
- Interview transcriberen, kernwoorden achter zin
Vb. ”.. omdat veel van onze leerlingen geneeskunde gaan studeren en dus de interesse van de leerlingen daar ligt..” (interesse student)
- Kernbegrippen in analyseschema
Totaal (scholen samen):- Acht schema’s samenvoegen- Kernbegrippen samennemen- Stimulerende en Belemmerende elementen ook in analyseschema
Validiteit: controle onafhankelijk persoon, 86% direct gelijk
[email protected] ORD presentatie 1924-06-2010
Samenvatting Onderzoeksaanpak
Kernbegrippen analyseschema (bron A) indelen volgens Hoyle and John in een van de 3 groepen. (bron B)
1. Uitgebreide professionaliteit
2. Beperkte professionaliteit
3. Geen professionaliteit
De kernbegrippen uit de groep van de uitgebreide professionaliteit en de kernbegrippen die worden aangegeven als stimulerend worden vergelijken met de implementatie literatuur. (bron C)
Hieruit blijven 5 kernbegrippen over die de onderzoeksvraag beantwoorden
[email protected] ORD presentatie 2024-06-2010
Factoren die een rol spelen bij selectie van een NLT-module
1. de module sluit aan bij de interesse/ belevingswereld van de leerlingen
2. leerlingen kunnen zelfstandig met de module aan het werk
3. de inhoud van de module sluit aan bij de voorkennis van leerlingen
4. de module is voldoende verdiepend voor de leerlingen
5. de module is voldoende verbredend voor de leerlingen
6. de module is voldoende gevarieerd in zijn vaardigheden en werkvormen
7. de module is inhoudelijk kloppend, helder en gestructureerd
8. de module brengt samenhang tussen de verschillende mono-vakken
9. de module heeft een maatschappelijke betekenis voor leerlingen
10. de module sluit aan bij de interesse van de docent
11. in de module is ruimte voor eigen inbreng (creativiteit) van de docent
12. de module is realiseerbaar en uitvoerbaar door de docent
13. de module bevat een goede docentenhandleiding
14. materialen en faciliteiten die nodig zijn voor de module zijn makkelijk te realiseren
[email protected] ORD presentatie 2124-06-2010
Generieke Model voor onderwijskundige ontwerpen van
Verhagen, Kuiper & Plomp (1999)
[email protected] ORD presentatie 2224-06-2010
Curriculumspinnenweb van Van den Akker (2003)
Curriculumcomponenten worden teruggebracht van 10 naar 5:Doel = Rationale, Aims & ObjectivesInhoud = ContentDidactiek = Learning activities, teacher role, materials & resources, groupingVoorwaarden= Location, timeToetsing = Assessment
[email protected] ORD presentatie 2324-06-2010
