Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
PREVENCIJA
Specijalizacija po semejna medicina2009
Cel
Znaewa, ve{tini i stavovi za sproveduvawe
na prevencija vo sekojdnevnata rabota
Zada~i Da gi navede definicite od SZO koi se
odnesuvaat na zdravje, bolest i prevencija-unapreduvawe na zdravje
Da gi navede trite stadiumi za unapreduvawe na zdravjeto
Da razvie individualen plan za prevencija soglasno vozrata, polot ili zdravstvenata sostojba.
Da razvie strategija za implementacija na unapreduvawe na zdravjeto vo svojata ordinacija
Da identifikuva prepora~ani preventivni programi
Zada~i Navede definici od SZO koi se odnesuvaat na
zdravje, bolest i prevencija-unapreduvawe na zdravje
Navede trite stadiumi za unapreduvawe na zdravjeto
Razvie individualen plan za prevencija soglasno vozrata, polot ili zdravstvenata sostojba.
Razvie strategija za implementacija na unapreduvawe na zdravjeto vo svojata ordinacija
Identifikuva prepora~ani preventivni programi
Definicija na zdravje
Sostojba na potpolna fizi~ka, mentalna i
socijalna blagosostojba, a ne samo
otsastvo na bolest ili slabost
SZO 1948
Definicija na bolest
Nenormalna sostojba na organizmot {to gi
naru{uva telesnite funkcii, {to e
pridru`ena so specifi~ni simptomi i
znaci
Dorlasnds Medicinski re~nik
Rizik faktor
Rizik faktor se asocira so zgolemen rizik za bolest ili sostojba.
Korelacija ne pri~ina
Rizik faktor = broj na pacienti koi imaat simptom/broj na pacienti izlo`eni na rizk faktor
Mlada populacija - zgoleme rizik za morbili
Promocija
"акт на понатамошен раст, или развој на нешто"
Webster's Dictionary, 1984
"здравствена промоција е процес на овозможување на луѓето да ја зголемати да ја подобрат контролата врз нивното здравје."
"наука и уметност на помагање на луѓето да го променат нивниот начин на живот кој стреми да се движи кон оптимална здравствена состојба.“
СЗО дефиниција, Kонференција во Отава, 1986
Zada~i Navede definici od SZO koi se odnesuvaat na
zdravje, bolest i prevencija-unapreduvawe na zdravje
Navede trite stadiumi za unapreduvawe na zdravjeto
Razvie individualen plan za prevencija soglasno vozrata, polot ili zdravstvenata sostojba.
Razvie strategija za implementacija na unapreduvawe na zdravjeto vo svojata ordinacija
Identifikuva prepora~ani preventivni programi
Prevencija
^uvstvo na
pacientot
Blagosostojba
~uvstvo nabolest
Bolest
-………………..+
I
primarna
II
sekundarna
III
tercierna
Bz grupi
Примарна превенција
Секундарна превенција
Терциерна превенција
Prevencija
^uvstvo na
pacientot
Blagosostojba
~uvstvo nabolest
Bolest
-………………..+
I
Zdravstvena edukacija
Zdravstveni merki
Imunizacija
II
Skrining
Deluvawe na rizik
faktori vo prevencija
III
Tretman (terapija
edukacija) vo prevencija
na komplikacii
Rehabilitacija
Пrevencija
Примарна превенција - да спречи појава на болест кај здрави особи
Секундарна превенција - да ја запре или успори постоечката болест која сеуште е без симптоми,по пат на рано откривање и соодветен третман
Терциерна превенција - намали повторување и развој на хронична болест
Пrevencija
Zada~i Navede definici od SZO koi se odnesuvaat na
zdravje, bolest i prevencija-unapreduvawe na zdravje
Navede trite stadiumi za unapreduvawe na zdravjeto
Razvie individualen plan za prevencija soglasno vozrata, polot ili zdravstvenata sostojba.
Razvie strategija za implementacija na unapreduvawe na zdravjeto vo svojata ordinacija
Identifikuva prepora~ani preventivni programi
Slu~aj 1
Ma` na vozrast od 55 godini, na 20 godini napravena splenektomija posle soobra}ajna nesre}a,
Do toga{ nemal zdravstveni problemi, ne zema nikakvi lekarstva
Negov tatko po~inal na 74 godini od infarkt a majka e `iva na 80 godini so hipertenzija
Ima 2 zdravi pomladi brata
Ne pu{i, ne pie, ne zema droga
Doa”a na “redovna kontrola”
TA=120/80
puls 70/min respiracii 18/min
TT= 86kg TV=170cm
[to i Zo{to
Prevencija
Rizik identifikacija KVR (A)
Imunizacija i profilaksa Splenektomija - pneumo 23, meningokok
Influenca
Skrining Za hipertenizija (A) Za hiperlipidemija (B) Kolorektalen CA (A)
Edukacija i sovetuvawe Ve`bawe
Zdrava ishrana
Prevencija
Rizik identifikacija
Imunizacija i profilaksa
Skrining
Edukacija i sovetuvawe
Prevencija
{to
koga
kako
od kogo
Rabota vo mali grupi
Grupa 1
Ana e 30 godi{na `ena koja do{la na
redovna kontrola.
Taa nema poznati medicinski problemi,
ne prima lekarstva osven povremena
upotreba na paracetamol za glavobolka
Ne pu{i, retko pie po 1 ~a{a alkohol ne
koristi droga
Rizik identifikacija
KVR
Pregled na dojka
Higienodietetski re`im
Imunizacija i hemoprofilaksa
Influenca po indikacija
Folna kislelina
Skrining
KVR - TA, lipidi, glikemija
PAP
Edukacija i sovetuvawe
Higienodietetski re`im
Grupa 2
Petar e 56 godi{en ma` koj do{ol vo ordinacija za zdravstven pregled pred 6 meseci.
Ne pu{i, retko pie alkohol, ne zema droga
Do toga{ nemal pozna~ajni zdravstveni problemi
Najdeno e TA=160/90 mmHg
Lipiden status: totalen Hol=7.2 HDL=1.16 LDL=3.1 TG=1.47
BMI=28kg/m2
Glikemija=4.44 mmol/l
KVR=16%
Rizik identifikacija
KVR
Ca rektum
CA prostata
Higienodietetski re`im
Imunizacija i hemoprofilaksa
Prevencija na KVB (aspirin, tercierna profilaksa -
terapija so statin, antihipertenziv)
skrining
Skrining za CA rektum
Skrining na KVR
edukacija
Edukacija za namaluvawe na KVR - ishrana, fizi~ka
aktivnost
Grupa 3
50 godi{na `ena, Vera, se javuva na redovna kontrola
Zdrava, se ~uvstvuva dobro
Parcijalna histerektomija (izvaden uterus i cerviks) poradi fibromi
Redovno PAP od 18 godi{na vozrast
Redovni godi{ni mamografii od 40 godini
redovno zema multivitamini
Familna anamneza - karcinom na grada kaj baba i na vozrast od 70 godini
Ma`ena, ima deca
Ne pu{i, ne pie alkohol
Pe{a~i 4 pati nedelno
Fizikalen pregled ureden
Rizik identifikacija
KVR
Osteoporoza rizik faktori
Ca na grada
Imunizacija i hemoprofilaksa
Influenca
Skrining
za Ca mame - mamografija
na KVR
Za Osteoporoza - DEXA
Za Kolorektalen CA
Edukacija i sovetuvawe
Edukacija za `ivotni naviki, samopregled
Prevencija za osteoporoza - vnes na kalcium I vitamin D
Zada~i Navede definici od SZO koi se odnesuvaat na
zdravje, bolest i prevencija-unapreduvawe na zdravje
Navede trite stadiumi za unapreduvawe na zdravjeto
Razvie individualen plan za prevencija soglasno vozrata, polot ili zdravstvenata sostojba.
Razvie strategija za implementacija na unapreduvawe na zdravjeto vo svojata ordinacija
Identifikuva prepora~ani preventivni programi
Mo`nosti za prevencija vo ambulanta
Oportuna prilika za sproveduvawe na prevencija pri poseti za akutni sostojbi.
Dobar odnos doktor pacient
Poznavawe na familijarna anamneza i li~na anamneza
Povikuvawe na pacient
Individualno barawe na poedini pacienti od interes
U~estvo vo skrining kampawi
Prevencija bazirana na dokazi (MBD)
Mo`nosti za prevencija vo ambulanta
Komunikaciski ve{tini
Ve{tini za edukacija na pacient
10 ~ekori za implementacija na efektiven program za
prevencija vo ambulanta:
1. Procenka za potreba za nov sistem na prevencija
2. Procenka na spremnost da se promeni sistemot
3. Podr{ka od personal
4. Izgotvuvawe na audit za evaluacija na izveduvawe na prevencija (od istoriite)
5. Voveduvawe protokoli za prevencija
6. analiza na pru`awe na uslugi i na protok na pacienti
7. Karti za sledewe, potsetuvawe po po{ta, materijali za pacienti, vo ordinacija posteri,
8. Edukacija na pacient9. Raspredelba na zadol`enijata na personalot
10. sledewe na uspe{nosta na procesot
Фактори кои ја зголемуваат ефикасноста на едукацијата на пациентот од страна на семејниот лекар:
Оценување на здравствената просветеност на пациентот
чувството на доверба кај пациентот кон докторот
лице-в-лице едукација
вклучување на пациентот во донесувањето на одлуки
истакнување на придобивките и цената
да му помогне на пациентот да го запомни она што му е кажано
Прилагодување на информациите кон интересот напациентот за промени
стратегии за совладување на потешкотии во прифаќање
употреба на помош при донесување одлука
Бариери од страна на пациентот
Образование јазик особено меѓу етничките малцинства или бегалци.
Работа невработеноста прекувремено работење стресот од прекумерна работа
Притисок од врсници притисок од генерација
Уживање Употребата на тутунот и алкохолот е добар пример на
активностите кои се уживаат во голем број на луѓе. Активности кои им причинуваат задоволство.
Zaklu~ok
Definici od SZO za zdravje, bolest i
prevencija-unapreduvawe na zdravje
Tri stadiumi za prevencija
RISE.
Strategija za implementacija na
unapreduvawe na zdravjeto vo svojata
ordinacija