Upload
doquynh
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Profilaktyka
to kompleksowa interwencja kompensująca niedostatki wychowania i deficyty dojrzałości, obejmująca równolegle trzy nurty działania:
wspomaganie klienta w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu (budowanie odporności i zaradności)
ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowy styl życia
inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących, które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 2/45
WARTOŚCI
to wszystko to:
co uchodzi za ważne i cenne dla jednostki i społeczeństwa
jest godne pożądania,
łączy się z pozytywnymi przeżyciami
stanowi jednocześnie cel dążeń ludzkich.
Wartości obejmują więc zarówno elementy świata materialnego jak i duchowego
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 3/45
Hierarchia wartości (wg Maxa Schellera)
Religijne
Duchowe
(estetyczne,
prawne i poznawcze)
Witalne (biologiczne –
czucie całego ciała)
Utylitarne (użytecznościowe)
Wartości hedonistyczne (przyjemność)
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 4/45
Wartości chrześcijańskie
godność osoby
świętość życia ludzkiego
centralna rola rodziny opartej na małżeństwie
znaczenie wykształcenia
wolność myśli, słowa
wolność głoszenia własnych poglądów
wolność wyznawania religii
ochrona prawna jednostek i grup
współpraca wszystkich na rzecz wspólnego dobra
praca pojmowana jako dobro osobiste i społeczne
władza polityczna pojmowana jako służba, podporządkowana prawu i rozumowi, a ograniczona przez prawa osoby i narodów
(św.Jan Paweł II: Wartości chrześcijańskie duchowym fundamentem Europy)
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 5/45
Normy
to powinności, nakazy i zakazy wskazujące sposoby i metody realizowania nadrzędnych wartości. Ze względu na realizowane wartości normy można podzielić na:
teologiczne – gdzie nadrzędną wartością jest DOBRO, czyli wszelkie działania człowieka określa obowiązek czynienia dobra
formalne – gdzie nadrzędną wartością jest OBOWIĄZEK, czyli właściwe działanie to bezwzględne realizowanie nakazów obowiązku
Normy są podstawowym spoiwem każdej wspólnoty ludzkiej, porządkują życie społeczne, zapewniają ludziom poczucie bezpieczeństwa
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone6/45
Trzy aspekty wartości w profilaktyce:
Wartości w działaniach
profilaktycznych
Wartości osobiste profilaktyka
Wartości w życiu społecznym
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 7/45
KONFUCJUSZ (551-479 p.n.e.)
Chcąc zmienić świat – najpierw trzeba zmienić język. Język bowiem nie tylko opisuje świat, ale także nadaje mu sens.
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 8/45
Obserwowane dziś zmiany w języku
dotyczącym wartości
redefinicja wartości np.WOLNOŚĆ -> samowolaMIŁOŚĆ -> seksOTWARTOŚĆ -> bezkrytycyzmTOLERANCJA -> akceptacja dysfunkcji i patologii
Dysonans poznawczy dotyczący wartości np.DOBRO/ZŁO -> mniejsze zło POSZANOWANIE ŻYCIA -> aborcja i eutanazja PRAWA CZŁOWIEKA -> prawa silniejszego
Eliminowanie z języka niektórych wartości np.TRADYCJA -> nowoczesność, innowacyjnośćPATRIOTYZM -> europejskośćNARÓD -> obywatelRODZINA -> związek nieformalny, samotny rodzic, single
Ograniczanie roli/eliminowanie/zwalczaniereligijności i wprowadzanie laickości
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 9/45
Taki jest ten świat (1)
Agender; Androgyne; Androgynous; Bigender;
Cis ; Cisgender; Cis Female; Cis Male; Cis Man;
Cis Woman; Cisgender Female; Cisgender Male;
Cisgender Man; Cisgender Woman; Female to
Male; FTM; Gender Fluid; Gender
Nonconforming; Gender Questioning; Gender
Variant; Genderqueer; Intersex; Male to Female;
MTF; Neither; Neutrois; Non-binary; Other;
Pangender; Trans; Trans*; Trans Female; Trans*
Female; Trans Male; Trans* Male; Trans Man;
Trans* Man; Trans Person; Trans* Person; Trans
Woman; Trans* Woman; Transfeminine;
Transgender; Transgender Female; Transgender
Male; Transgender Man; Transgender Person;
Transgender Woman; Transmasculine;
Transsexual; Transsexual Female; Transsexual
Male; Transsexual Man; Transsexual Person;
Transsexual Woman; Two-Spirit Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 10/45
Taki jest ten świat (2)
CitizenGOCanada@citizengocanada: Isn't it more sexist to namethe "father" or "mother" as "parent number one" rather thanjust "father" or "mother"? I willrefuse to be called "number one" or "number two"! It is extremelyinsulting to be numbered. #LifeSite #genderhttps://www.lifesitenews.com/news/service-canada-bans-mother-and-father-to-be-more-gender-inclusive …04:23 - 22 mar 2018
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 11/45
Taki jest ten świat (3)
A grocery chain in the United Kingdom has drawn media attention for selling gender-neutral Mother’s Day cards to make the day more “transgender inclusive.”
Waitrose, an upscale grocery, stocked transgender-friendly cards among its selection for Mother’s Day, which was March 11 in the U.K. Some examples of gender-inclusive card slogans and greetings include: • “Happy You Day.”
• “Two Mums Are Better Than One.”
• “Dad, thanks for being the most amazing mum.”
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 12/45
Taki jest ten świat (4)
Jeśli w Islandii rodzi się dziecko chore na zespół Downa, jest to skutek pomyłki lekarza. Odkąd kraj wprowadził badania prenatalne w kierunku wykrycia wad płodu zdecydowana większość kobiet ciężarnych, które otrzymały pozytywny wynik, zdecydowała się przerwać ciążę.
Specjaliści z Islandii podkreślają jednocześnie, że na kwestię aborcji płodów obarczonych ryzykiem zespołu Downa, nie patrzą jak na morderstwo, ale traktują ją jak wyjście, pozwalające uniknąć problemów zdrowotnych dziecka po narodzinach.
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 13/45
Taki jest ten świat (5)
Stany Zjednoczone: Stan Kalifornia jako pierwszy zakazał terapii dla dzieci, która miałaby "leczyć" z homoseksualizmu.
Do tej pory rodzice mieli możliwość podjęcia próby zmiany orientacji swoich dzieci. Psychoterapeuci będą mieli zakaz stosowania wobec osób poniżej 18. roku życia wszelkiego rodzaju technik psychoterapeutycznych mających na celu zmianę orientacji.
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 14/45
Taki jest ten świat (6)
Parlament Europejski przegłosował przyjęcie raportu rocznego za 2016 rok. W jego skład wchodzi rezolucja na temat sytuacji praw podstawowych w Unii Europejskiej, w której opowiedziano się za zakazem tak zwanego leczenia homoseksualizmu.
Rezolucja w punkcie 65. "z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy zakazujące terapii konwersyjnej osób LGBTI oraz uznawania transpłciowościza zaburzenie, a także wzywa wszystkie państwa członkowskie, by przyjęły podobne środki wyrażające szacunek i potwierdzające prawo do tożsamości płciowej i ekspresji płciowej”(http://www.tvn24.pl)
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 15/45
Taki jest ten świat (7)
Elitarna Brytyjska szkoła Thomas’s
Battersea oficjalnie zakazała swoim
uczniom używania określenia
„najlepszy przyjaciel”. Według kadry
nauczycielskiej zmusi to uczniów do
utrzymywania kontaktów ze wszystkimi
rówieśnikami.
Jane Moore, matka jednego z uczniów
tej szkoły wspomina, iż nie tylko
„najlepszy przyjaciel” trafił na zakazaną
listę. Od niedawna dzieci nie mogą
również organizować urodzin, na które
zaproszą konkretne osoby. „Jeśli
organizujesz urodzinową imprezę to
wszyscy są na nią zaproszeni” –
twierdzą nauczycieleOpr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 16/45
Taki jest ten świat (8)
portal BuzzFeed opublikował artykuł, w którym autorka dopatruje się w napaściach seksualnych Weinsteina wątku rasistowskiego.
Bim Adewunmi w swoim artykule dla BuzzFeedzasugerowała, iż brak różnorodności rasowej wśród ofiar hollywoodzkiego producenta HerveyaWeinsteina to poważny problem
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 17/45
Dwie perspektywy spotkania
profilaktyka z klientem
Perspektywa
KLIENTA to jego
osobiste potrzeby
Perspektywa
PROFILAKTYKA to
dojrzały człowiek
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 20/45
PERSPEKTYWA KLIENTA: Hierarchia jego
potrzeb
Transcendencja: pomoc innym w samorealizacji
Samorealizacja: osobisty rozwój
Potrzeby estetyczne: piękno, forma, równowaga itp.
Potrzeby poznawcze: wiedza, znaczenie, samoświadomość
Potrzeby szacunku (uznania): osiągnięcia, odpowiedzialność, reputacja
Potrzeby przynależności i miłości: rodzina, uczucia, związki z rówieśnikami
Potrzeby bezpieczeństwa: opieka, porządek, prawo, granice, stabilność itp.
Potrzeby biologiczne: powietrze, jedzenie, picie, schronienie, sen, seks itp.
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 21/45
PERSPEKTYWA PROFILAKTYKA:
koncepcja dojrzałego człowieka
• SYSTEM WARTOŚCI I POCZUCIE SENSU ISTNIENIA
• SKUTECZNOŚĆ W ROLACH SPOŁECZNYCH
• ODPOWIEDZIALNOŚĆ• ZDROWIE I SPRAWNOŚĆ
Dojrzałość fizyczna
Dojrzałość psychiczna
Dojrzałość duchowa
Dojrzałość społeczna
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 22/45
Kluczowe pytania doskonalącego się
profilaktyka
Kim chcę być?
Jak realizuję proces samodoskonalenia?
Na czym opieram swój rozwój osobowy?
Co ogranicza mój rozwój osobowy?
Jaką rolę w moim rozwoju osobowym pełnią inni
ludzie?
Jaką rolę w moim rozwoju osobowym pełni
wybrany/wykonywany przeze mnie zawód?
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 23/45
Wymiary rozwoju
ROZWÓJ OSOBOWY
ROZWÓJ OSOBISTY
ROZWÓJ PROFESJONALNY
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 24/45
Rozwój osobowy
KIM chcę być?
Osoba w pełni realizująca się w wymiarze 6 podstawowych cech bytu osobowego (wg klasycznego nurtu filozoficznego):
poznanie
miłość
wolność
podmiotowość prawa
zupełność (całość)
godność
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 25/45
Rozwój osobisty
Jaki
chcę
być ?
Człowiek dążący do posiadania
określonych cechy (o różnym poziomie
konstruktywności) :
fizycznych
psychicznych
społecznych
duchowych
zaspokajających aktualne potrzeby danej
jednostki
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 26/45
Rozwój profesjonalny
Jakim
chcę
być
specja-
listą?
Człowiek gromadzący,
rozwijający i wdrażający w
życie:
wiedzę (o sobie i świecie)
umiejętności (intrapsychiczne,
interpersonalne i społeczne)
potrzebne dla skutecznego
wywiązywania się z zadań
zawodowych
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 27/45
Efekty rozwoju osobowego
w wymiarze intrapsychicznym drugi człowiek, czyli
TY, jest pojmowany na wzór JA
w wymiarze interpersonalnym możliwa staje się
RELACJA OSOBOWA z drugim człowiekiem
w wymiarze społecznym możliwe staje się
realizowanie DOBRA WSPÓLNEGO
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 28/45
Rozwój osobowy
a rozwój osobisty (1)
Relacja konstruktywna: rozwój osobowy jest nadrzędny wobec rozwoju
osobistego
rozwój osobisty jest indywidualnym sposobem realizacji celów uwzględnianych w rozwoju osobowym
inspiracją do rozwoju jest świadomość rozbieżności ideału Osoby i obrazu siebie
rozwój dokonuje się w każdym momencie życia, w oparciu o poznanie, doświadczenie i refleksję
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 29/45
Rozwój osobowy
a rozwój osobisty (2)
Relacja destrukcyjna: rozwój osobisty jest nadrzędny wobec rozwoju
osobowego (lub niezależny od niego)
rozwój osobisty jest indywidualnym sposobem realizacji celów wynikających z doraźnych potrzeb
inspiracją do rozwoju jest sytuacyjny dyskomfort lub zewnętrzna presja
rozwój dokonuje się epizodycznie, często przy wykorzystaniu zorganizowanych form treningowych lub warsztatowych
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 30/45
Rozwój profesjonalny
a rozwój osobowy
Jeśli rozwój profesjonalny profilaktyka jest podporządkowany rozwojowi osobowemu, wówczas:
stanowi jego istotny element
ma znaczenie konstruktywne (dla specjalisty, klienta i społeczeństwa)
zawód jest traktowany jako misja, albowiem jego celem jest dobro wspólne
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 31/45
Rozwój profesjonalny
a rozwój osobisty
Jeśli rozwój profesjonalny profilaktyka jest
podporządkowany rozwojowi osobistemu, wówczas
istnieje niebezpieczeństwo, iż może on być:
oderwany od rozwoju osobowego
wykorzystywany instrumentalnie (pozory
samodoskonalenia)
zagrażający dla klienta (klient jako narzędzie w
osiąganiu komfortu psychicznego przez specjalistę)
destrukcyjny społecznie (elitarność i alienacja)
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 32/45
PROFILAKTYK: Kluczowe cechy
świadomość siebie i swojego systemu wartości
przeżywanie oraz okazywanie emocji i uczuć
dostarczanie klientowi wzorców postaw i zachowań
zainteresowanie ludźmi i sprawami społecznymi
jasne zasady etyczne
poczucie odpowiedzialności
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 33/45
PROFILAKTYK: Podstawowe
umiejętności
rozumienia klienta i okazywania mu tego (słuchania, prowadzenia, odzwierciedlania,
podsumowywania, konfrontowania, interpretowania,
informowania)
zapewniania klientowi bezpieczeństwa w
sytuacjach trudnych (wspieranie, interweniowanie
w kryzysie, skupianie się na najważniejszym,
kierowanie do pomocy specjalistycznej)
sprzyjania pozytywnemu działaniu i
dokonywaniu zmian w zachowaniu (rozwiązywanie problemów/podejmowanie decyzji,
modelowanie, nagradzanie, uzgadnianie)
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 34/45
PROFILAKTYK: Warunki sprzyjające
rozwojowi KLIENTA
doświadczanie przez klienta zrozumienia i
akceptacji
poczucie więzi uczuciowych ze
specjalistą
otwartość we wzajemnych relacjach
wzajemny szacunek profilaktyka i klienta
świadomość granic w życiu i rozwoju
dzielenie się odpowiedzialnością za
osiąganie zmian w procesie współpracy
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 35/45
PROFILAKTYK: Indywidualne wzorce
funkcjonowania
WOJOWNIK
KOMBATANT
KUMPEL
WYBAWCA
IDOL
AUTORYTET
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 36/45
Indywidualne wzorce funkcjonowania profilaktyka:
profilaktyk: WOJOWNIK
rywalizujący z każdym i o wszystko (zwłaszcza ze słabszymi)
osobiście traktujący niepowodzenia klientów
preferujący siłowe metody rozwiązywania sytuacji trudnych
skoncentrowany na zwycięstwach
odrzucający słabych i przegranych
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 37/45
Indywidualne wzorce funkcjonowania profilaktyka:
profilaktyk: KOMBATANT
obronnie przywiązany do minionych zdarzeń
czujący lęk przed nowymi wyzwaniami
nastawiony roszczeniowo wobec otoczenia
skoncentrowany na programie a nie na klientach
wykazujący brak zaangażowania w życie i działania klientów
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 38/45
Indywidualne wzorce funkcjonowania profilaktyka:
profilaktyk: KUMPEL
doświadczający zaniżonego poczucia
własnej wartości
przeżywający poczucie zagrożenia w
zadaniach zawodowych
podporządkowujący się innym
współpracownikom
fraternizujący się z klientami lub
uwodzący ich
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 39/45
Indywidualne wzorce funkcjonowania profilaktyka:
profilaktyk: WYBAWCA
doświadczający zawyżonego poczucia
własnej wartości
spełniający się w zadaniach
zawodowych
wywyższający się ponad innymi
współpracownikami
pacyfikujący klientów i utrzymujący
ich w poczuciu słabości i
niezaradności
przypisujący sobie sukcesy klienta
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 40/45
Indywidualne wzorce funkcjonowania profilaktyka:
profilaktyk: IDOL
bezkrytycznie poszukujący uznania i
akceptacji
dostosowujący się do oczekiwań
klientów
sprzyjającym gustom większości
manipulujący ludźmi i sytuacjami dla
osiągania własnych celów
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 41/45
Indywidualne wzorce funkcjonowania profilaktyka:
profilaktyk: AUTORYTET
posiadający poczucie własnej wartości
przestrzegający jasne standardy zawodowe
krytycznie oceniający własną aktywność zawodową
wewnętrznie zmotywowany do samodoskonalenia
osobowo traktujący klientów
pociągający własnym przykładem
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 42/45
A U T O R Y T E T
to prestiż osoby oparty na wartościach
uznanych i cenionych w środowisku lub
społeczeństwie
(auctoritas (łac.) – powaga moralna, znaczenie)
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 43/45
Dzielenie się wartościami
PROFILAKTYK -autorytetem
wprowadzanieklienta w świat
wartości
poszukiwanieautorytetu
Identyfikacja wartości w życiu
profilaktyka
Opr. Z. B. Gaś – wszelkie
prawa zastrzeżone 44/45