Szanowni Państwo, Przesyłamy do Państwa pierwszy numer Biuletynu Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego. Liczymy, że ta forma kontaktu i przekazywania informacji przypadnie Państwu do gustu, spotka się z Państwa aprobatą i zainteresowaniem a być może również zachęci do częstszego włączania się w życie naszego Stowarzyszenia. Za pomocą przesyłanego Biuletynu chcemy przekazywać Państwu informacje dotyczące naszych osiągnięć, relacje z minionych wydarzeń oraz zapowiedzi planowanych uroczystości i spotkań. Oprócz wiadomości związanych z bieżącą działalnością naszego Stowarzyszenia chcemy też przedstawiać Państwu akcje realizowane przez współdziałające z nami organizacje, osoby i instytucje, które pielęgnują pamięć o polskiej kawalerii a w szczególności o 2 Pułku Ułanów Grochowskich. Nasz Biuletyn będziemy wzbogacać też o archiwalne materiały, dokumenty i fotografie, które choć na krótką chwilę przeniosą Państwa do wydarzeń z minionych czasów.

Zachęcamy również Państwa do współtworzenia tego pisma z nami. Każda uwaga lub sugestia z Państwa strony będzie dla nas cenna i niezwykle ważna. Natomiast jeżeli zechcecie Państwo udostępnić posiadane przez siebie informacje, fotografie lub dokumenty o tematyce polskiej kawalerii, to gorąco zachęcamy do publikacji tych materiałów na łamach naszego Biuletynu.

Życzymy Państwu ciekawej lektury i zachęcamy do kontaktu z nami, w każdej sprawie dotyczącej niniejszego Biuletynu oraz 2 Pułku Ułanów Grochowskich. Z wyrazami szacunku,

Zarząd Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego

Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego ul. Głogów 11, 05-807 Podkowa Leśna

NIP: 529-171-67-85; REGON: 015880802; KRS: 000021650 ulani@grochowscy.pl

Tomasz Deleżuch +48 604 607 108 Łukasz Kowalski +48 791 521 414

Numer 1/2017 28.01.2017 r.

KALENDARIUM

11 lutego 2017 r. - 121 rocznica urodzin Kazimierza Plisowskiego

14 lutego 2017 r. – 186 rocznica bitwy pod Stoczkiem Łukowskim

25 lutego 2017 r. – 186 rocznica bitwy pod Olszynką Grochowską

I. Planowane wydarzenia

1.Wiosenny raut oficerski 2.Piknik kawaleryjski w Suwałkach

3.Obchody Święta Pułkowego 4.Wrześniowe rekonstrukcje historyczne

II. Archiwum wydarzeń

1.XVI Piknik kawaleryjski w Suwałkach

2.Obchody Święta Pułkowego 3.Ku czci marynarzy i ułanów – Uroczystości w Rzekuniu

4.Nadanie szkole w Lutkówce imienia mjr Wiśniewskiego

5.Rekonstrukcja bitwy pod Łomiankami

6.Na planie filmowym „TKS-Tankietka”

7.Setna rocznica wkroczenia Legionów do Warszawy

8.Spotkanie wigilijne – Paczka dla Kombatanta

III. Gen. Józef Dwernicki – postać bohatera

IV. Kapsuła czasu – Bitwa pod Grochowem

V. Wiadomości różne

SPIS TREŚCI

WIOSENNY RAUT OFICERSKI

Wiosną 2017 r. Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego planuje zorganizować dla miłośników tradycji kawaleryjskich raut stylizowany na lata 30 XX wieku. Celem wydarzenia jest przede wszystkim dobra zabawa oraz ukazanie lokalnej społeczności jak wyglądały wydarzenia towarzyskie w przedwojennych kasynach oficerskich.

I. PLANOWANE WYDARZENIA

PIKNIK KAWALERYJSKI W SUWAŁKACH

Jak co roku członkowie Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego wezmą udział w zmaganiach kawalerzystów z całej Polski, w ramach XVII Pikniku Kawaleryjskiego w Suwałkach. W tym roku „Biali Ułani” będą walczyć o obronę tytułu wywalczonego w zeszłorocznej edycji zawodów.

OBCHODY ŚWIĘTA PUŁKOWEGO

Pod koniec sierpnia br. Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego planuje zorganizować jedno ze swoich najważniejszych wydarzeń jakim niewątpliwie są obchody Święta Pułkowego. Tradycyjnie obchody odbędą się w Podkowie Leśnej - miejscowości, z której wywodzi się Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich. Już teraz serdecznie zapraszamy do udziału w naszym Święcie wszystkich miłośników historii, sympatyków tradycji kawaleryjskich oraz osoby zainteresowane historią i współczesnością Wojska Polskiego. Główną częścią obchodów Święta Pułkowego będzie piknik historyczny, na którym na wszystkich odwiedzających będzie czekać wiele niezapomnianych atrakcji zarówno dla dorosłych jak i dla najmłodszych.

WRZEŚNIOWE REKONSTRUKCJE HISTORYCZNE

Stałym punktem w kalendarzu Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego jest uczestnictwo we wrześniowych rekonstrukcjach historycznych, prezentujących sceny z wielu pól bitewnych kampanii wrześniowej 1939 roku. Wzorem lat ubiegłych również w roku bieżącym planujemy wziąć udział w inscenizacjach odtwarzających walki z udziałem kawalerii II Rzeczypospolitej.

-2-

II. ARCHIWUM WYDARZEŃ

XVI PIKNIK KAWALERYJSKI W SUWAŁKACH

W dniach 18 – 19 czerwca 2016 roku odbył się XVI Piknik Kawaleryjski organizowany przez Muzeum Okręgowe w Suwałkach oraz GRH ”Garnizon Suwałki”. Piknik trwał przez dwa dni, w trakcie których zostały zorganizowane zawody kawaleryjskie a w ich zakres wchodziły: cross, konkurs władania szablą i lancą, konkurs troczenia i siodłania oraz konkurs skoków przez przeszkody. Oprócz zawodów kawaleryjskich organizator zapewnił wiele atrakcji dla publiczności, np.: pokaz - epizod z bitwy pod Filipowem 1656 roku w wykonaniu Komputowej Chorągwi Stefana Czarneckiego oraz Chorągwi Koronnej Husarskiej Stefana Branickiego. W zawodach startowało pięćdziesięciu jeden zawodników ze stowarzyszeń kawaleryjskich z całej Polski. Barwy 2 Pułku Ułanów reprezentowali: Wojciech Kalinowski na koniu Shira oraz Maciej Sekuła na koniu Dolce Vitae. Na podium znaleźli się dwaj reprezentanci Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego: pierwsze miejsce – Maciej Sekuła, trzecie miejsce - Wojciech Kalinowski. Taki wynik był najlepszym rezultatem "Białych Ułanów" w historii Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich.

Maciej Sekuła w trakcie odbierania trofeum za zwycięstwo w zawodach

kawaleryjskich

ŚWIĘT0 PUŁKOWE 2016

W dniu 28 sierpnia Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego obchodziło Święto Pułkowe, które tradycyjnie zostało zorganizowane w Podkowie Leśnej. Święto miało charakter pikniku rodzinnego, skierowanego do mieszkańców Podkowy Leśnej oraz okolic. Piknik odbył się na terenie Pałacyku Kasyno, gdzie swoją siedzibę ma Centrum Kultury i

Inicjatyw Obywatelskich. Dla przybyłych na Piknik gości przygotowanych było wiele atrakcji, wśród których znalazły się: pokaz władania białą bronią, pokazy broni historycznej, pokaz sokolnictwa, dioramy oraz wystawa eksponatów dotycząca 2 Pułku Ułanów. Dodatkowo na Pikniku można było odwiedzić stoisko z kolekcjonerską bronią XX wieku, stoisko z bronią czarnoprochową XIX wieku, stoiska historyczne i edukacyjne. Bardzo dużym zainteresowaniem, zwłaszcza wśród najmłodszych, cieszyły się również przejażdżki bryczką, oprowadzanki na koniach i kucach oraz strzelnica polowa.

-3-

II. ARCHIWUM WYDARZEŃ C.D.

KU CZCI MARYNARZY I UŁANÓW UROCZYSTOŚCI W RZEKUNIU

21 sierpnia 2016 r. Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego uczestniczyło w uroczystościach upamiętniających pochowanych na cmentarzu parafialnym w Rzekuniu marynarzy i ułanów. Ułani z 2 Pułku polegli w trakcie walk z bolszewikami, które toczone były na ziemi rzekuńskiej w sierpniu 1920 roku i zostali pochowani w zbiorowej mogile, na cmentarzu parafialnym w Rzekuniu, obok

marynarzy z 1 batalionu Pułku Morskiego. Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą, w intencji poległych marynarzy i ułanów, w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rzekuniu. Po mszy świętej delegacje oraz poczty sztandarowe udały się na teren cmentarza gdzie przy zbiorowych mogiłach marynarzy i ułanów zostały złożone wieńce oraz zapalono symboliczne znicze.

NADANIE SZKOLE W LUTKÓWCE IMIENIA MJR. WIŚNIEWSKIEGO

4 września 2016 r. delegacja Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego wzięła udział w uroczystości nadania imienia szkole w Lutkówce. Patronem szkoły został major Józef Wiśniewski – kawalerzysta 2 Pułku Ułanów z okresu Królestwa Polskiego. Uroczystości nadania imienia rozpoczęły się od mszy świętej,

w

w trakcie której został poświęcony sztandar szkolny. Po zakończeniu mszy świętej poświęcona została również odrestaurowana mogiła majora Wiśniewskiego, która znajduje się w skarpie, przy kościele w Lutkówce. Następnie wszyscy uczestnicy uroczystości udali się do szkolnego budynku. Po dotarciu na teren szkoły odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy z imieniem patrona oraz przekazano sztandar dyrektorowi szkoły. Następnie odbyło się ślubowanie przedstawicieli szkoły na nowy sztandar oraz przemówienia zaproszonych gości i osób związanych ze szkołą. Na zakończenie uroczystości odbył się program artystyczny zrealizowany przez uczniów.

REKONSTRUKCJA BITWY POD ŁOMIANKAMI

18 września 2016 r. na terenie ośrodka jeździeckiego „Wilczeniec” w Łomiankach odbyła się rekonstrukcja pt.: „Na odsiecz Warszawie 1939 – Bitwa pod Łomiankami”. W godzinach porannych odbyła się odprawa rekonstruktorów związana z omówieniem scenariusza oraz aspektów bezpieczeństwa dla rekonstruktorów odtwarzających stronę polską, niemiecką oraz

cywilną. Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego na rekonstrukcję wystawiło oddział konny w sile 9-ciu koni oraz oddział ułanów spieszonych. Jak co roku w rekonstrukcji można było zobaczyć szarżę ułanów z 14 Pułku pod Wólką Węglową.

-4-

100 ROCZNICA WKROCZENIA LEGIONÓW DO WARSZAWY

4 grudnia 2016 r. członkowie Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego wzięli udział w obchodach setnej rocznicy wkroczenia Legionów Józefa Piłsudskiego do Warszawy. Głównym punktem obchodów był przemarsz pododdziałów pieszych i konnych ulicami Warszawy oraz defilada pododdziałów na Placu im. marszałka

NA PLANIE FILMOWYM „TANKIETKA-TKS”

26 listopada 2016 roku przedstawiciele Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego wzięli udział w realizacji filmu historycznego „Tankietka TKS”. Sceny były kręcone w osadzie Ptaki, niedaleko Siennicy. Po raz pierwszy na planie filmowym można było zobaczyć trzy czołgi rozpoznawcze TKS a także wiele innego sprzętu militarnego produkcji polskiej jak również niemieckiej. Film ten będzie hołdem dla polskich

Józefa Piłsudskiego. Oprócz rekonstruktorów odtwarzających formacje wojskowe, obecne były również grupy rekonstruujące cywilną ludność z okresu 1916 r. Wydarzenie zorganizowane zostało z dużym rozmachem, gdyż w jednym miejscu i w jednym czasie sformowany został, jednolicie umundurowany i wyposażony, szwadron kawalerii. Całe wydarzenie spotkało się z gorącym przyjęciem ze strony mieszkańców Warszawy.

II. ARCHIWYM WYDARZEŃ C.D.

wojsk pancernych biorących udział walkach 1939 r. jak również zwieńczeniem pracy nad repliką Tankietki TKS, która powstała w Zagrodzie Pancernej Pana Zbigniewa Nowosielskiego. Czterech obecnych na planie zdjęciowym przedstawicieli Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego odgrywało rolę członków pododdziału konnego współpracującego z tytułową Tankietką - TKS.

SPOTKANIE WIGILIJNE – PACZKA DLA KOMBATANTA 7 grudnia 2016 r. odbyło się coroczne spotkanie wigilijne zorganizowane przez Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego. Spotkanie odbyło się w Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich w Podkowie Leśnej. Nasze spotkanie rozpoczęliśmy wspólnie odmówioną modlitwą oraz przyjętym błogosławieństwem, które wszystkim zebranym udzielił ksiądz kanonik Wojciech Osial – proboszcz parafii pw. św.

Krzysztofa w Podkowie Leśnej. Wśród naszych gości znaleźli się członkowie chóru „Medicantus”, którzy uświetnili nasz wieczór swoim występem, w trakcie którego usłyszeliśmy piękne kolędy. W tym samym dniu Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego zorganizowało zbiórkę paczek dla polskiego Kombatanta na Kresach w ramach akcji „Rodacy-Bohaterom”.

-5-

III. GEN. JÓZEF DWERNICKI – POSTAĆ BOHATERA

W roku 2017 mija 160 lat od śmierci generała Józefa Dwernickiego, wybitnego taktyka i dowódcy, twórcy i patrona 2 Pułku Ułanów Grochowskich. Pomimo upływu wielu lat historia generała nie kończy się w 1857 roku. Generał żyje w nas po dziś dzień. Tuż po śmierci, jak i w okresie zaborów, grobowiec generała ufundowany przez jego przyjaciół i żołnierzy był licznie odwiedzany przez młodzież szkolną. To samo działo się w okresie międzywojennym. Grobowiec odwiedzali też, co roku młodzi oficerowie Drugiego Pułku Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego. W roku 2013 (po 156 latach od śmierci generała) nad jego grobem członkowie Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich oraz młodzież szkół, których patronem jest 2 Pułk Ułanów Grochowskich wspólnie zapalili znicze, złożyli kwiaty, pochylili sztandary. Ułani Grochowscy, jak przed 1939 rokiem, złożyli przysięgę wierności tradycji, a trąbka wojskowa przypomniała śpiącemu generałowi o tym, że jest jeszcze dla Niego miejsce w naszych ułańskich sercach. Aby upamiętnić postać generała Dwernickiego i jego istotne zasługi w dziejach 2 Pułku Ułanów poniżej zamieszczamy tekst "Ostatni sen generała" oraz krótki życiorys. "Ostatni sen generała" (autor: Michał Wroński) Listopad 1857 roku na łopatyńskiej ziemi był wyjątkowo zimny i mokry. Generał ostatnimi czasy bardzo osłabł. Gorączka i ciągły kaszel odbierały mu siły. Teraz, po latach, dawały też znać o sobie trudy wojen i życia żołnierskiego. Tego dnia, 22 listopada 1857 roku wiatr dął przeraźliwie a deszcz nieustannie dobijał się do okien. Zdawało się, jak gdyby jakaś nadludzka siła krążyła nad pałacem. Generał odpoczywał w łóżku. W świetle kominka jego twarz wyglądała jak wykuta z kamienia, oczy zamyślone, nieobecne, jak gdyby w innym świecie. Wydawało się, że po jego policzku spłynęła łza. Jakie myśli kłębiły się w jego głowie, o czym rozmyślał? Czy była to tęsknota nad umykającym życiem, czy może radość z nadchodzącego spotkania ze swoimi żołnierzami, z tymi samymi, co pod Stoczkiem, Kurowem, Boremlem bił wroga? Czy w myślach, jak przed laty, dosiadał swego wiernego konia, czy w dłoni

dzierżył szablę? Wydawało się, że ten wiatr, to jęk tułających się dusz, które teraz po niego przyszły i odnalazły wreszcie swojego dowódcę aby razem wyruszyć w zaświaty. Tak rozmyślając generał zasnął, aby rankiem, nim słońce przebijając się przez chmury zacznie zwiastować nowy dzień, wśród porannej mgły pogalopować na swoim koniu, za odgłosem trąbki i dołączyć do swoich wiernych żołnierzy, aby razem wyruszyć w tę ostatnią podróż. Nazajutrz trumna z ciałem generała na lawecie odjechała kołysząc się po błotnistej, łopatyńskiej drodze, aby wraz z konduktem żałobnym udać się na miejscowy cmentarz, gdzie oddano ziemi doczesne szczątki generała Dwernickiego”. Życiorys gen. Józefa Dwernickiego Józef Dwernicki przyszedł na świat 19 marca 1779 roku w miejscowości Zawale na Podolu. Wywodził się z podolskiej szlachty herbu Sas, której rodzinne majątki Zawale i Balina znajdowały się nad Zbruczem. Kształcił się w Szkole Rycerskiej, szybko wstąpił także jako ochotnik do polowej artylerii. Po III rozbiorze Polski w 1795 r. przeprowadził się do rodzinnych dóbr i poświęcił prowadzeniu majątku. W 1806 r. w okresie kampanii napoleońskiej współtworzył planujące organizację antyrosyjskiego powstania Towarzystwo Patriotyczne. Działania te zahamował francusko-rosyjski pokój w Tylży. Po wznowieniu działań

-6-

III. GEN. JÓZEF DWERNICKI – POSTAĆ BOHATERA

zbrojnych w 1809 r. Dwernicki wraz ze stworzonym z mieszkańców swoich włości oddziałem dołączył do polskich formacji i wziął udział w wojnie Księstwa Warszawskiego z Austrią. Walczył pod Tarnopolem, Zaleszczykami, Wieniawką. Za te walki, w których okrył się sławą, otrzymał stopień kapitana. Na stałe związał się z kawalerią. W roku 1810 Dwernicki został odznaczony przez naczelnego wodza Wojska Księstwa Warszawskiego Józefa Poniatowskiego Złotym Krzyżem Virtuti Militari, otrzymał również nominację na szefa szwadronu 15 Pułku Ułanów. Na tym stanowisku odbył kampanię 1812 r. Brał udział kolejno we wszystkich większych bitwach Wielkiej Armii. Objął dowództwo sformowanego na Podolu w 1809 roku 15. pułku ułanów i prowadził go do Moskwy, następnie przez Berezynę do Warszawy. Za tę kampanię w styczniu 1813 roku został mianowany grosmajorem, a w marcu ponownie otrzymał krzyż Virtuti Militari. Kilka dni później Dwernicki został odznaczony francuskim krzyżem srebrnym Legii Honorowej. Po ciężkich walkach i ogromnych stratach Dwernicki ponownie zorganizował 8 pułk ułanów, na czele którego walczył w Niemczech i we Francji. Cesarz Napoleon Bonaparte osobiście odznaczył Dwernickiego złotym krzyżem Legii Honorowej za wspaniałą szarżę pod Wirtenbergiem 13 października 1813 roku. Niebywałym męstwem i odwagą Dwernicki odznacza się w bitwie pod Lipskiem, wycofując się jako ostatni z pola bitwy. 4 stycznia 1814 r. Dwernicki awansował na pułkownika i otrzymał dowództwo świeżo utworzonego pułku Krakusów, z którym wsławił się szczególnie pod Clagą gdzie wziął do niewoli kilkuset żołnierzy pruskich i rosyjskich. Równie zażartą walkę z Prusakami stoczył Dwernicki na przedpolach Paryża. Po utworzeniu Królestwa Kongresowego Dwernicki powrócił do kraju. Na polecenie naczelnego wodza armii polskiej Wielkiego Księcia Konstantego Dwernicki opracował regulamin kawalerii polskiej a następnie przetłumaczył go na rosyjski. 20 stycznia 1815 Dwernicki został dowódcą stacjonującego początkowo na Podlasiu i Lubelszczyźnie a następnie w Suwałkach 2 Pułku Ułanów. Tym pułkiem Dwernicki dowodził przez 14 lat. W dowód swoich wyjątkowych zdolności dowódczych Dwernicki otrzymał kolejne odznaczenia i

ordery: św. Anny z brylantami, św. Stanisława II klasy z gwiazdą, św. Włodzimierza III klasy. W roku 1826, kiedy to pułk Dwernickiego pełnił służbę w Warszawie, sam Dwernicki popada w niełaskę Wielkiego Księcia Konstantego. Pułk na przeglądzie został uznany za najgorszy, przepojony duchem rewolucyjnym, wskutek czego w krótkim czasie został odesłany z Warszawy a sam Dwernicki nosił się z zamiarem opuszczenia pułku. Stopień generała brygady otrzymał dopiero w 1829 roku podczas koronacji cara Mikołaja I na króla Królestwa Polskiego. Józef Dwericki został awansowany na generała brygady i przydzielony do sztabu dywizji strzelców konnych dowodzonych przez gen. mjr. Ludwika Kickiego. Z rozkazu gen. Kickiego Dwernicki objął dowództwo I Brygady w tej dywizji. Po tym awansie opracował regulamin dla kawalerii rosyjskiej, który obowiązywał jeszcze w czasie wojny krymskiej. W 1830 został nagrodzony Znakiem Honorowym za 20 lat służby. Po awansie na generała Dwernicki został skierowany do Sieradza, gdzie objął dowództwo I Brygady Dywizji Strzelców Konnych, następnie 3 Pułku Strzelców Konnych. Tu zastał go wybuch powstania listopadowego. Został wezwany do Warszawy gdzie powierzono mu dowództwo nad nowymi dywizjonami, które praktycznie musiał formować od początku. Wykazując się swoim wybitnym talentem

-7-

III. GEN. JÓZEF DWERNICKI – POSTAĆ BOHATERA

organizacyjnym do stycznia 1831 roku sformował i uzbroił 18 szwadronów gotowych do walki. Pod koniec stycznia 1831 roku Dwernicki usilnie zabiegał na wysłanie na Ruś wydzielonego korpusu pod swoim dowództwem na co uzyskuje przychylną decyzję Rządu Narodowego. Od delegacji z Ukrainy, Podola i Wołynia Dwernicki otrzymał propozycję utworzenia pod swoim dowództwem Legii Wołyńskiej, która miała wejść w skład korpusu generała Dwernickiego. Z powodu niespodziewanego wkroczenia do Królestwa wojsk rosyjskich wódz naczelny ks. Konstanty Radziwiłł wysłał korpus gen. Dwernickiego przeciwko dywizji gen. Fiodora Geismara, która stacjonowała w Seroczynie. Była to pierwsza i zarazem zwycięska bitwa w tej wojnie. To zwycięstwo uczyniło generała Józefa Dwernickiego sławnym w Królestwie, w Cesarstwie Rosyjskim i w Europie. Za to zwycięstwo otrzymał awans na generała dywizji. Nowe rozkazy dowództwa doprowadziły do kolejnej bitwy z korpusem gen. Cypriana Kreutza w rejonie Mniszewa, Ryczywołu i Nowej Wsi. Gen. Dwernicki zdobył całą artylerię rosyjską i około 40 jeńców. Poległo ponad 200 Rosjan. W początkach kwietnia 1831 roku generał Dwernicki z 7-tysięczynym korpusem został wysłany na Wołyń w celu wzmocnienia powstania. Szlak bitew gdzie gen. Dwernickiego odnosił zwycięstwa to Warka, Kozienice, Puławy, Kurów, Lublin i Zamość. Powstanie na Wołyniu nie wybuchło. Do pierwszego starcia ze znacznie liczniejszymi siłami rosyjskimi gen. mjr. Fiodora W. Rydygiera doszło pod miasteczkiem Poryck, gdzie Polacy wzięli około 150 jeńców i cały tabor. Po tym zwycięstwie generał wydał odezwę do mieszkańców Ukrainy, Wołynia i Podola wzywającą ich do powstania. Wskutek nikłego efektu swej odezwy gen. Dwernicki

doznał ogromnego zawodu. Z dalszej walki jednak nie zrezygnował. 15 kwietnia 1831 zetknął się ponownie z Rosjanami pod Beresteczkiem i pod Boremlem. Po zwycięskich bitwach, w trakcie których gen. Dwernicki wykazał się wielkim kunsztem dowódczym, wobec ogromnej przewagi Rosjan (40 tysięcy), został zmuszony do przekroczenia granicy austriackiej pod Terpiłówką i Klebanówką, gdzie cały korpus został internowany i złożył broń. W listopadzie 1831 roku gen. Dwernicki po krótkim internowaniu wyjechał do Paryża na emigrację gdzie rozpoczął działalność patriotyczną. Był współzałożycielem Komitetu Narodowego Polski i Ziem Zabranych oraz Towarzystwa Wzajemnej Pomocy, Szkoły Narodowej Polskiej w Paryżu i czynnym działaczem politycznym. Po kilku latach pobytu w Paryżu gen. Dwernicki przeniósł się do Londynu. Rodzina gen. J. Dwernickiego opuściła Zawale. Żona generała, Julianna, uciekając przed Rosjanami zaziębiła się, później zmarła w 1831 roku. Trzy córki wyszły za mąż: Hortensja za ks. Romana Puzynę, Olimpia Kraińska i Aleksandra Żelska. Syn Tytus powrócił do Zawala. Zmarł w 1848 roku. W 1834 roku gen. Dwernicki ożenił się ponownie z Aliną de Brok. Z tego związku miał 3 synów: Józefa, Klemensa i Jana. Do kraju powrócił w 1848 roku i osiadł we Lwowie. Był osobą powszechnie szanowaną, ale ubogą. Trapiły go zgryzoty i choroba. Letnie miesiące spędzał w Łopatynie u Adama hr. Zamojskiego, gdzie oddawał się myślistwu. Tam w dniu 22 listopada 1857 roku zmarł i tam został pochowany.

-8-

IV. KAPSUŁA CZASU – PRZEDRUK ARCHIWALNY

Bitwa pod Grochowem 25 lutego 1831 roku. Wojna polsko-rosyjska z r. 1831 trwała ośm miesięcy. Ośm miesięcy walczyło olbrzymie Państwo Rosyjskie, to samo, które zwyciężyło 19 lat przedtem półmilionową armię Napoleona, z krajem o czterech wówczas milionach ludności, o bardzo ograniczonych środkach materyalnych, pozbawionym dostępu do morza, otoczonym wrogimi mu potęgami, i, jak to przyznaje Puzyrewskij, nieraz przewaga wojenna chyliła się na naszą stronę, nieraz inicyatywa należała do armii polskiej, dwakroć, a potem trzykroć mniej licznej od zastępów Dybicza. Dowodzi to, że szanse tej wojny pamiętnej i krwawej nie były tak małe, jak to się wydawało wielu współczesnym. Ale nad tą sprawą zawisło wówczas jakieś groźne, nieubłagane fatum, które ciskało kamienie pod stopy idących w przyszłość bohaterów. Choć intuicya narodu, a raczej jego wybrańców - a nie ogółu - odgadła, że chwila dawała poważne nadzieje do pomyślnego zakończenia śmiałego przedsięwzięcia, losy chciały, że ci, którzy stali u steru, nie mieli wiary ani w siebie, ani w siły narodu. Tracili drogi czas na gawędy, spory, starania nad cofnięciem tego, co się stało, załagodzeniem całej kwestyi, niemożliwej do załagodzenia, politykowaniem, kunktatorstwem… I wreszcie - w miesiąc po wybuchu powstania - bo 27 grudnia, przyjęto plan kampanii obronny. Śmiały projekt Chrzanowskiego wkroczenia na Litwę, pobicia wojsk Rozena, tam konsystujących w liczbie około 40,000 ludzi (i to w dwóch punktach, oddalonych od siebie o

120 wiorst), a w razie konieczności cofnięcia się do Brześcia i przyjęcia walnej bitwy odrzucono. Chłopicki, chociaż świetnie zorganizował armię, nie chciał wojny, nie wierzył wraz z wielu innymi przywódcami w możliwość zwycięstwa, a pragnąc mieć zawsze otwartą drogę do układów, nie chciał przekraczać granic Królestwa! A skoro przekonał się, że innej drogi wyjścia z sytuacyi nad wojnę niema, postanowił się bić li tylko dla uratowania honoru wojskowego. „A ku temu każdy plac do bitwy dobry, a pod Pragą najlepszy, bo Warszawa będzie świadkiem". I stąd ów cały szereg olbrzymich, krwawych bitew w sercu kraju, pod murami Warszawy, stąd Wawer i Grochów z bohaterską obroną olszynki wobec sił przeważających, zamiast energicznej, zaczepnej wojny na Litwie, z pozostawieniem dźwigania ciężaru wojny jej, a nie Królestwu, głównemu źródłu zasobów wszelkiego rodzaju.

gen. Iwan Dybicz Zabałkański (1785-1831)

Wobec biernego zachowania się wojsk polskich, feldmarszałek rosyjski Dybicz spokojnie przeszedł granicę. Po bitwie pod Wawrem położenie armii polskiej było następujące. „Generał Szembek (pisze Barzykowski) ze swoją dywizyą na prawo, od błot Saskiej Kępy rozciąga się aż do drogi bitej siedleckiej. W środku dywizya generała Żymirskiego. Brygada generała Rolanda, pułk 2 i 7 zajmują olszynę, zaś pułk 4-ty z drugiej brygady jest w odwodzie. Dywizya generała Skrzyneckiego rozwija się na lewo od generała

W związku ze zbliżającą się 186 rocznicą Bitwy pod Olszynką Grochowską zachęcamy Państwa do zapoznania się z poniższym tekstem opisującym tę bitwę. Artykuł pochodzi z "Tygodnika Illustrowanego" sprzed 111 lat – numer 7 z dnia 24 lutego 1906 roku. W poniższym przedruku zachowaliśmy oryginalną pisownię.

-9-

Żymirskiego. Na lewem skrzydle generał Umiński z dwiema dywizyami jazdy, z dwiema bateryami altyleryi konnej podpułkownika Konarskiego i Kołyski. Reszta naszej jazdy, pod rozkazami generała Lubieńskiego, wraz z rezerwową artyleryą jest całym naszym odwodem, jedynym korpusem rezerwowym”. „Stanowiska armii rosyjskiej daleko korzystniejsze były od naszych. Armia rosyjska nie zajmowała więcej nad ćwierć mili, tem samem wszelkie ruchy sprężyściej wykonywać mogła. Oparta była na całej rozciągłości o las, tem samem z żadnej strony nie lękała się okrążenia. Na całej przestrzeni miała wzgórza, wyniosłości, naturalne szańce dla artyleryi, tem samem trafniejsze i korzystniejsze pociski rzucać mogła.

gen. Józef Grzegorz Chłopicki (1771-1854) Nasze położenie w nizinie, w którym każdy ruch staje się jawnym, miało lewe skrzydło, „wiszące w powietrzu", a linia obronna rozciągała się wogóle aż na dwie mile, aż do drogi do Jabłonny. Na tyłach rzeka, na niej jeden most-pływak, zwichnięty, słaby. Na rzece lód kruchy." Pozycya taka, atakowana od strony owego skrzydła, „wiszącego w powietrzu", mogłaby być z łatwością zdobyta - a taki plan istniał istotnie początkowo w sztabie rosyjskim, Plan ten opierał się nie tylko na siłach głównych, stojących pod Grochowem. Idący drogą od Kowna korpus ks. Szachowskiego doszedł pod Białołękę - właśnie od lewego skrzydła. Miał się on podkraść niepostrzeżenie - i niepostrzeżenie uderzyć. Ale wysłana przeciwko

Szachowskiemu dywizya Krukowieckiego powstrzymała go, Dybicz zaś, dowiedziawszy się o tem, zadrżał o los odosobnionego oddziału tego i wbrew pierwotnym swoim planom zaatakował armię polską od frontu, wysuniętą naprzód olszynkę, punkt, najsilniej broniony. Tymczasem Krukowiecki zdobył Białołękę, zabrał dwa działa Szachowskiemu ale nieprzyjaciela nie ścigał, „jakimś niepojętym obłędem wiedziony” - i dzięki temu ks. Szachowski wprawdzie nie uderzył z tyłu na pozycyę polską, lecz zdążył między 4 a 5 popołudniu połączyć się z Dybiczem pod Kawenczynem. Nie dosyć na tem: Krukowiecki w chwili, gdy słyszał grzmot dział pod Grochowem, kiedy nawet otrzymał rozkazy: jeden od głównego wodza, drugi od Skrzyneckiego, aby pośpieszył na plac boju z pomocą - i tego zaniechał, pozostał bezczynny. Wskutek tego siły polskie zostały pozbawione w chwili stanowczej, kiedy zwycięstwo chyliło się na naszą stronę, pomocy wojsk świeżych, z olszyny musiano ustąpić po szeregu walk bohaterskich, które unieśmiertelniły imiona jej obrońców. A siły te - wobec rosyjskich – były bardzo drobne. W bitwie pod Grochowem ze strony rosyjskiej brało udział - według Barzykowskiego - 98,900 żołnierzy i 322 działa, według Puzyrewskiego - 72,200 żołnierzy i 196 armat. Z liczby tej w głównej armii rosyjskiej, pod feldmarszałkiem Dybiczem walczyło 76,500 żołnierza i 262 działa, pod księciem Szachowskim - 21,000 ludzi i 60 dział. Przeciwko takiej potędze Polacy mieli - wbrew twierdzeniom Puzyrewskiego, który oblicza wojska polskie pod Grochowem na 44 tysiące (bez Krukowieckiego!) - zaledwie 29,500 głów i 82 działa (Barzykowski), a jeślibyśmy chcieli dodać

IV. KAPSUŁA CZASU – PRZEDRUK ARCHIWALNY

-10-

IV. KAPSUŁA CZASU – PRZEDRUK ARCHIWALNY

korpus Krukowieckiego, pod Białołęką się znajdujący, to siła zwiększyłaby się do 41,500 i 106 dział (Puzyrewski oblicza wraz z Krukowieckim siły nasze na 56 tysięcy!). Walka o olszynkę rozpoczęła się o 9-ej zrana, dnia 25 lutego (O godz. ósmej zagrzmiały już działa pod Białołęką). Pierwszy atak odparto. W dywizyi generała Rosena, przeznaczonej do zdobycia pozycyi polskiej, znajdowali się poborowi z Litwy... Około 11-tej drugi atak: ośmnaście batalionów rosyjskich rusza na dziewięć batalionów polskich. Dowódcy polscy sami stają na czele: generałowie Żymirski, Roland, Czyżewski; pułkownicy: Oborski, Pawłowski. Całą godzinę trwa walka, Wreszcie Żymirski pada zabity. Nasi chwieją się, wreszcie ustępują. Wtedy Chłopicki daje rozkaz Skrzyneckiemu, by olszynę odebrał. Jednocześnie posyła rozkaz Krukowieckiemu, by śpieszył z pomocą... Wspaniały to był atak. Skrzynecki na czele pułku 8, Bogusławski na czele „czwartaków” idą na bagnety. Nie zważają na ogień morderczy, wypierają nieprzyjaciela z lewej części lasku -wkrótce potem cała olszyna w ich ręku. Idzie trzecia nawała. Lewej strony olszyny broni Skrzynecki — prawej Chłopicki. „Twarz dyktatora spokojna, pogodna, rysy wyraziste, jakby rylcem na marmurze ryte; surdut ciemny, zapięty, żadnego znaku, żadnego orderu". Surdut już przeszyły kule, koń pod wodzem zabity, podają mu drugiego, już on sam draśnięty w nogę. Polacy śpieszą ku nadciągającym z prawej strony kolumnom Neudhardta. Straszna walka na bagnety. Rosyanie ustępują, tracą cztery działa.

Skrzynecki odpiera atak brygady karabinerów. Pułk czwarty odrzuca ich w walce na bagnety. Generał rosyjski, naczelnik brygady ranny. Jenerał Toll posyła odrzuconym na pomoc dywizye korpusu 6-go. I te posiłki odparto (Była godzina trzecia, Krukowiecki mógł był już o drugiej zdążyć na plac boju...) Wtedy Dybicz stawia wszystko na kartę. „Garstki Polaków przełamać nie możemy! Naprzód, trzeba naszemi osobami zapłacić!" I posyła w ogień ostatnie rezerwy. Sam zawraca uciekające oddziały ku Polakom, stara się opanować nieporządek... Chwila decydująca. Jeszcze jedna dywizya, jeszcze tylko Krukowiecki niech przybędzie na plac boju, niech wesprze Skrzyneckiego lub Chłopickiego, a zwycięstwo pewne. Ale i bez niego niewiadomo, jakiby obrót rzeczy przybrały, gdyby nie granat, który ranił w obie nogi Chłopickiego w chwili, kiedy rozpoczynał kolosalną akcyę, dążącą do rozbicia nieprzyjaciela... Chłopicki zamierzał uderzyć w środek, pomiędzy korpusy Pahlena i Rosena, rozdzielić ich, a potem zwrócić się na prawo, gdzie miał jednocześnie atakować Szembek, wspólnie z nim wpędzić Pahlena na błota gocławskie, do lasu... Inne pułki, wbiwszy się tym klinem, zwróciłyby się na lewo i poparły Skrzyneckiego. Reszty miała dokonać jazda Łubieńskiego, ale Łubieński nie usłuchał rozkazu Chłopickiego, mówiąc, że nie jest do tego obowiązany... Ale wraz z raną naczelnego wodza wszystko przepadło. Tytularny wódz Radziwiłł stracił zupełnie głowę. Nikt nie wiedział, kogo słuchać. Pułki atakujące zatrzymały się. A tu tymczasem Dybicz już wydał rozkaz do odwrotu, chciał tylko wstrzymać wojska polskie w dalszym pochodzie... Zobaczywszy jednak, że dalszy atak przerwano, sam daje sygnał do ponownego szturmu na olszynę. Trzykroć nasi odparli przeważającą nawałę, trzykroć wracała ona. Wreszcie w obawie zupełnego otoczenia nasi powoli ustępują, olszyna zdobyta. Skrzynecki zajmuje nową pozycyę, posyła dwa bataliony na pomoc Umińskiemu, którego naciska książę Szachowski, ten sam, który ustąpił o 8-ej z rana pola Krukowieckiemu, a teraz połączył się z Dybiczem. A zwycięskiego Krukowieckiego jak niema, tak niema... I wtedy mogła przyjść ostateczna klęska.

-11-

IV. KAPSUŁA CZASU – PRZEDRUK ARCHIWALNY

Gdyby Dybicz, zamiast wysłać do ataku część jazdy, która prawdzie zrobiła na tyłach wojsk naszych zamieszanie, ale została do połowy wybita i odparta, pchnął do ataku Szachowskiego i resztę wojsk swoich - szeregi nasze zostałyby złamane. Ale Dybicz nie uderzył. Nie wiedział o dezorganizacyi, jaka się do nas wkradła. Nad wieczorem dopiero zdążył Krukowiecki. Wówczas wojska polskie cofnęły się za Wisłę. Rosyanie, nic nie zyskawszy, opuścili pola grochowskie. Rozpoczął się nowy okres kampanii, trudnej i krwawej dla stron obu. Zwycięstwo pod Iganiami było w niej najjaśniejszą kartą... Nasze straty pod Grochowem wynosiły 7,400 żołnierzy i trzy armaty. Straty Rosyan - według Barzykowskiego 12,000; według raportów Dybicza - 8,000. Nie była ta bitwa zwycięską, choć taką być mogła, ale też nie była pogromem, przeciwnie, powstrzymała na wiele miesięcy klęskę

późniejszą przez nadludzkie bohaterstwo obrońców olszyny przeciwko dwakroć, a potem trzykroć liczniejszemu nieprzyjacielowi. Olszyna - to jedna z najjaśniejszych kart naszej historyi. A że zepsuło ją nieposłuszeństwo i niesforność Krukowieckiego i Łubieńskiego, a wreszcie rana Chłopickiego, to już nie wina mężnych żołnierzy, z których wielu pamiętało jeszcze Somosierrę, a inni zaledwie że wyszli z wieku chłopięcego...

-12-

V. WIADOMOŚCI RÓŻNE

ZAPROSZENIE DO WSPÓŁPRACY Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego serdecznie zaprasza do współpracy pasjonatów historii i tradycji kawaleryjskich, miłośników jeździectwa oraz wszystkie osoby, podmioty i instytucje, które są zainteresowane naszą działalnością, historią kawalerii oraz dziejami i współczesnością Wojska Polskiego. Zapraszamy do włączenia się w naszą bieżącą działalność i jednocześnie gorąco zachęcamy do zgłaszania do nas propozycji i przedsięwzięć, w których możemy wziąć udział bądź je wspólnie realizować. Jesteśmy otwarci na wszelkie propozycje, dotyczące działań mających na celu pielęgnowanie pamięci o Bohaterach naszej Ojczyzny a w szczególności tych przedsięwzięć, których realizacja ukierunkowana jest na tematykę związaną z 2 Pułkiem Ułanów Grochowskich.

INFORMACJE POSZUKIWANE W związku z licznymi pytaniami kierowanymi do Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego odnośnie pomocy w identyfikacji oraz poszukiwaniu informacji na temat członków rodzin pytających, którzy pełnili służbę w różnych formacjach kawaleryjskich Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, poszukujemy wszelkich informacji na temat:

-

-13-

- ppor. Edwarda Reja (Reha) (ur. 1896 - zm. 1973) Pochodził z zamożnej rodziny warszawskich przemysłowców i rzemieślników. Wyznania ewangelicko –augsburskiego. Pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Ewangelickim przy ul. Młynarskiej w Warszawie. Roczniki oficerskie: 1934 ROR1934LS Oficerów Kawalerii ppor. rez. 1.7.1925 498. Rej Edward Gustaw ur. 24.8. 1896 Poszukujemy wszelkich informacji odnośnie jednostki macierzystej, przebiegu służby itp. - Stanisława Winczewskiego (ur. 1913 - data śmierci

nieznana) Zamieszkały przed wrześniem 1939 r. w Kalinowie (woj. mazowieckie). Miał brata Aleksandra. Żonaty z Leokadią z domu Pujer (urodzona w 1912). Posiadał troje dzieci (Mariana, Halinę i Sławomira). Poszukujemy informacji odnośnie wcześniejszego przebiegu służby, daty śmierci, miejsca pochówku, okoliczności walk i śmierci oraz wszelkich innych informacji.

kpr. Edward Rej (Reh)

Stanisław Winczewski

W przypadku posiadania przez Państwo jakichkolwiek informacji na temat powyższych osób prosimy o kontakt na adres ulani@grochowscy.pl Z góry dziękujemy za przekazane informacje.

V. WIADOMOŚCI RÓŻNE C.D.

Odnowiony nagrobek gen. Józefa Dwernickiego na cmentarzu w Łopatynie Pragniemy niniejszym z radością powiadomić Państwa, że jesienią 2016 r. zakończyły się prace przy renowacji nagrobka generała Józefa Dwernickiego na cmentarzu w Łopatynie na Ukrainie. Przedsięwzięcie to zostało zrealizowane przez Fundację Mosty a sfinansowane ze środków Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa na podstawie projektu złożonego w 2015 r. Dla Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich jest to niezwykle doniosły i zasługującym na wielkie słowa uznania fakt, związany także z przypadającą w bieżącym roku 160 rocznicą śmierci Generała. Na internetowej stronie Fundacji czytamy: „(…) Pomnik generała Dwernickiego to jeden z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych zabytków związanych z polskim wojskiem i powstaniami narodowymi z XIX wieku, zarazem jeden z obiektów o największej wartości symbolicznej (…)”. Na skutek realizacji tego projektu, udało się przeprowadzić konserwację nagrobka, przywrócić jego pierwotną formę, uporządkować jego otoczenie oraz zrekonstruować jego pierwotne ogrodzenie w kształcie szpaleru lanc kawaleryjskich. Projekt odnowienia obelisku i kwater żołnierskich z 1920 r. na cmentarzu w Łopatynie W kontynuacji do prac przeprowadzonych na cmentarzu łopatyńskim przy nagrobku Generała, w listopadzie 2016 roku do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa

Narodowego złożony został przez tą samą Fundację projekt odnowienia zachowanego na tym samym cmentarzu obelisku oraz kwater żołnierskich z 1920 r., znajdujących się o kilkanaście metrów tego nagrobka. Według przeprowadzonej na potrzeby tego projektu kwerendy ustalono, że w okolicach Łopatyna poległo w walkach na przełomie lipca i sierpnia 1920 r. (głównie z Armią Konną Stiepana Budionnego) i zostało pochowanych na tym cmentarzu - 30 szwoleżerów z 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, 44 ułanów z różnych pułków, ok. 60 żołnierzy piechoty z różnych pułków i 1 artylerzysta. Polegli ułani pochodzą z następujących pułków: 11, 8, 16, 1 oraz pojedynczy z 9, 12 i 14. Żołnierze piechoty pochodzą głównie z następujących pułków: 40 pp, 105 pp, 20 pp, 12 pp. Zachowana szczęśliwie na obelisku tablica, wymienia łączną liczbę 135 żołnierzy pochowanych na tym cmentarzu. Złożony projekt przewiduje wykonanie i umieszczenie przy lub na obelisku, tablicy z nazwiskami wszystkich zidentyfikowanych oficerów i żołnierzy a ponieważ w nieco większej odległości od Łopatyna tj. 10-14 km, w ciężkich walkach z kozakami Budionnego poległa kolejna duża grupa szwoleżerów i ułanów z w/w pułków, w tym także z 5 pułku ułanów, nie jest wykluczone wykonanie osobnej tablicy wymieniającej również i tę grupę oficerów i żołnierzy poległych tam w tym okresie. Koszt odnowienia obelisku i uporządkowania kwater żołnierskich został wyceniony przez konserwatorów na 144 tys. zł. Według obowiązującego aktualnie w Ministerstwie regulaminu przyznawania dotacji na takie cele, wymagany jest tzw. wkład własny organizacji, która taki projekt złożyła, w wysokości 20% wartości projektu – jest to więc kwota ok. 29 tys. zł. W związku z powyższym zwracamy się do Państwa z prośbą o rozważenie możliwości finansowego wsparcia tego przedsięwzięcia i udział w zgromadzeniu wymaganego wkładu własnego na jego potrzeby. Wszystkie ewentualne wpłaty od organizacji, instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, podlegające późniejszemu szczegółowemu rozliczeniu, dokonywać należy na wskazane konto Fundacji Mosty (subkonto zostanie wskazane w lutym br.)

ZBIÓRKA NA RENOWACJĘ GROBÓW W ŁOPATYNIE

-14-

V. WIADOMOŚCI RÓŻNE C.D.

lub na konto naszego Stowarzyszenia, którego numer znajdziecie Państwo na końcu niniejszego artykułu oraz na naszej stronie internetowej www.grochowscy.pl. Przy dokonywaniu wpłat należy zaznaczyć ich cel – „Łopatyn”. Wpłaty dokonane na nasze konto zostaną w całości przekazane na konto Fundacji Mosty i skrupulatnie rozliczone po zakończeniu projektu. W związku z zakończonym w końcu stycznia br. postępowaniem kwalifikacyjnym dla projektów złożonych w 2016 r. i wiadomością o uzyskaniu dofinansowania z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla tego projektu, jego realizacja planowana jest na koniec trzeciego kwartału bieżącego roku a wstępnie na czwarty kwartał, uroczystość odsłonięcia tej odnowionej i uporządkowanej nekropolii polskich żołnierzy. Jest to także wspaniała okazja do uczczenia 160 rocznicy śmierci generała Dwernickiego. Zważywszy na ilość pułków kawalerii i piechoty, których

żołnierze tam polegli i zostali pochowani, może to być wspaniała patriotyczna uroczystość. Wszyscy darczyńcy, poza oczywistym honorem uczestniczenia w tym niecodziennym wydarzeniu, będą także wymienieni we wszystkich materiałach informacyjnych i medialnych, które na tą okazję zostaną wydrukowane i opublikowane. W przypadku chęci ewentualnego uzyskania większej ilości szczegółów dotyczących planowanego przedsięwzięcia, podajemy kontakt do następujących osób: pomysłodawca projektu i autor kwerendy Janusz Bielicki – janirek@interia.pl lub Tomasz Deleżuch (Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego)- ulani@grochowscy.pl. Nr rachunku bankowego Stowarzyszenia Ułanów Grochowskich im. gen. Józefa Dwernickiego: 74 2490 0005 0000 4500 8880 7687

-15-

Dane zawarte w niniejszym Biuletynie nie stanowią informacji handlowej w myśl przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. 2002 Nr 144 poz. 1204), a celem ich

kolportażu jest wyłącznie: popularyzacja tematyki kawaleryjskiej, działalność informacyjna i edukacyjna oraz poszukiwanie informacji o poległych żołnierzach oraz miejscach ich pochówku.

Otrzymywanie niniejszego Biuletynu jest całkowicie dobrowolne. W celu rezygnacji z Biuletynu prosimy o wiadomość na adres ulani@grochowscy.pl o treści "Rezygnacja z Biuletynu".