FREDY E. WUBBEN

“Procreación eterna”

2

“Eeuwige voortplanting”

“Eternal procreation

“Procreación eterna”

Fredy E Wubben

3 FUNDACIÓN CULTURAL FRAX DELA COMUNITAT VALENCIANA

Patronos de HonorM. H. Sr. D. JOSÉ LUIS OLIVAS MAR-TÍNEZD. MODESTO CRESPO MARTÍNEZD. RAMÓN MARTÍN MATEOD. PERE MARIA ORTS I BOSCH

PATRONATO

PresidenteD. MATÍAS PÉREZ SUCH

VicepresidentesD. RAMÓN DE SOTO ARÁNDIGADña. CONCEPCIÓN GÓMEZ OCAÑA

SecretariaDña. MARÍA JOSÉ ARGUDO POYA-TOS

TesoreraDña. NURIA MONTES DE DIEGO

Vocal Director de ProyectosD. SEBASTIÀ GARCIA I MUT

VocalesD. ANTONIO LÓPEZ DE ÁVILA MU-ÑOZD. LUIS MIGUEL MARTÍ BORDERAD. ISAAC VIDAL SÁNCHEZ

PatronosD. VICENTE ARQUES CORTÉSD. JOSÉ MANUEL DEL CARPIO HORNEROD. PERE JOAN DEVESA MARTÍNEZD. JOSÉ MIGUEL ESCRIG NAVARROD. VICENTE ESCRIG PERISD. JUAN ANTONIO ESPINOSA ZARAGOZAD. JUAN ÁNGEL FERRER AZCONAD. FRANCISCO JAVIER GARCÍA CUENCAD. FELIPE V. GARÍN LLOMBARTD. JOSÉ GASCÓ FRAU D. ÁNGEL HERNÁNDEZ RODRÍGUEZD. FRANCISCO JUAN MARTÍNEZD. MARIANO LÓPEZ GARCÍAD. JAIME LLINARES FUSTERD. FRANCISCO RAMÓN LLORENS ORTSD. RAFAEL MIRÓ PASCUALDña. Mª VICTORIA PALAU TÁRREGAD. VICENTE PÉREZ AGULLÓD. VICENTE PÉREZ GASQUETD. CARLOS ALBERTO PRECIOSO ESTIGUÍND. JESÚS RODRÍGUEZ MARÍND. EDUARDO SÁNCHEZ JAÉND. JOSÉ SUCH RONDADña. Mª LUCÍA TORRES FONTGIR-VERT

EXPOSICIÓN

CoordinaciónFREDY E. WUBBENESPERANZA DURÁN

CATÁLOGOTextoANS VAN BERKUMPIET AUGUSTIJN

TraduccionesInglésCAROLINE TJAN-IJFSMAUREEN O´DONOGHUEEspañolHENNY Y PALOMA DENTENEERMONICA PALLIER E INGE KAT

MaquetaciónESPERANZA DURÁN

FotografíasFREDY E. WUBBEN

..................................................... de los textos: los autores de las imágenes: los autores y propietarios de la presente edición: Fundación Cultural Frax de la Comunitat Valenciana, 2012

Fundación Cultural Frax de la Comunitat ValencianaPaseo de las Estrellas, 303581 - Albir - L’Alfàs del Pi (Alicante, España)Tel.: +34 96 686 40 40 - Fax: + 34 96 686 42 42www.fundacionfrax.orge-mail: fundacion@fundacionfrax.org

Fundación Cultural Frax de la Comunitat Valenciana - Paseo de las Estrellas, 3 - 03581 - Albir - L’Alfàs del Pi (Alicante, España)Tel.: +34 96 686 40 40 - Fax: +34 96 686 42 42 - www.fundacionfrax.org - e-mail: fundacion@fundacionfrax.org

4

Fredy E Wubben “Procreación eterna”

5

We are such stuff as dreams are made ofShakespeare, The Tempèst Act IV Scene I

Somos de la misma materia de la que están hechos los sueñosShakespeare, La Tempestad Acto IV Escena I

Homo bulla estErasmus

‘Ben ik hier echt op aarde

of droom ik dat ik er ben?’

dacht ik met een schok als kind

van 7 jaar op een zinderend hete dag.

Verwondering over ons bestaan is mijn drijfveer.

‘Am I really here on earth

or am I only dreaming?’

I thought in a state of shock, when I was 7 years

old on a very hot shimmering day. My source of

inspiration is wondering about human existence.

‘¿Estoy aquí en la tierra

o sólo estoy soñando?’

pensé, en un estado de chock, un día de calor

abrasador, cuando sólo tenía 7 años. Mi fuente

de inspiración es el pensar en la existencia

humana.

6

Fredy E Wubben

7 Vicente Arques CortésBurgemeester van L’Alfas

Dankzij haar voortreff elijke locatie in l´Albir heeft de Fundación Cultural Frax zich ontwik-keld tot een ontmoetingsplaats voor kun-stenaars en kunstliefhebbers vanuit de hele wereld. Hier heeft men de beschikking over een ideale omgeving om kunstwerken te exposeren en om expertise en artistieke ervaringen uit te wisselen. Sinds de oprichting van de Fundación heeft de gemeente LAlfas del Pi naar mijn mening in belangrijke mate bijgedragen aan de verspreiding en kennis van de cultuur onder het publiek. De expositie van Fredy E. Wubben met haar originele beelden draagt zeker bij aan de goede reputatie van de Fundación.Wij zien ons geplaatst voor een belangrijk oeuvre en wij hopen dat dit zal worden ge-waardeerd door zowel specialisten als door het grote publiek. Uiteindelijk vormt dit de dubbele doelstelling die de Fundación Cultural Frax nastreeft bij al haar acties: nieuwe kunstvormen onder de aandacht en binnen het bereik bren-gen van zowel het grote publiek, zonder de echte kunstkenners te vergeten. Een kunstenaar is iemand die door middel van een kunstwerk je de omgeving zorgvuldig laat observeren, waarbij je niets ontgaat. Belangrijk is dat daar-mee bereikt wordt, dat je meer kunt zien, dat je alles binnen je nabijheid kunt gebruiken en het een betekenis krijgt. Dat je alles met emotie en respect kunt waarnemen, waardoor de moge-lijkheid ontstaat om nieuwe uitdrukkingsvor-men te ontdekken.Tenslotte komen als gevolg van een creatief leven kunstwerken tot stand, waarin ervarin-gen, emoties, kennis en cultuur gestalte krijgen.Met dit in gedachten willen wij Fredy E. Wub-ben hartelijk welkom heten, en haar een prettig en in creatieve zin vruchtbaar verblijf in l´Albir toewensen.

Vicente Arques CortésMayor of L’Alfas

Because of its magnifi cent location in L’Albir the Fundación Cultural Frax has become a meetingplace for artists and artlovers through-out the world. The Fundación Cultural Frax of-fers the perfect place to exhibit artwork and to exchange expertise and artistic experience. In my opinion the city of L’Alfas del Pi has contri- buted greatly to the propagation and knowl-edge among the public since the foundation of the Fundación. Fredy E. Wubben’s exhibition of unique sculptures will certainly help promote the good reputation of the Fundación.We’re in front of an important body of work and hope that it will be appreciated by experts as well as the public. Because in the end this is what the Fundación is trying to achieve; to bring new forms of art within reach and to the attention of the public, without forgetting the art expert. An artist is someone who lets you observe your surroundings thouroughly through a work of art. By doing so you change the way you look at things; the things around you get more meaning. You’ll start to expe-rience everything with emotion and respect and this ables you to communicate in diff erent ways. Finally as a result of a creative life experience, knowledge and culture are being formed into works of art. With this in mind we’d like to give Fredy E. Wubben a big welcome and wish her a pleasant and in a creative sense of the word productive stay in l’Abir.

Vicente Arques CortésAlcalde de L’Alfas

La Fundación Cultural Frax por su ubicación privilegiada en l’Albir se ha convertido en un lugar de trabajo y de encuentro ideal para los artistas del mundo entero. Aquí disponen del entorno idóneo para mostrar al público sus obras y para intercambiar conocimientos técnicos y experiencias artísticas. Desde su puesta en marcha, el Ayuntamiento de l’Alfàs del Pi viene contribuyendo – a mi parecer, con una muy notable aportación- al conocimiento de la cultura. La exposición de Fredy E Wubben aumenta y enriquece el valor de la Fundación a través de sus originales esculturas.

Estamos, pues, ante una obra importante y como tal, esperamos, será acogida por los especialistas y por el gran público. Al fi n y al cabo este es el doble objetivo principal que persigue la Fundación Cultural Frax al promo-ver cada muestra: hacer que aparezcan nuevos puntos de vista y ponerlos al alcance del mayor número de personas, más allá de los circuitos estrictamente académicos, pero no al margen de ellos. Un artista es alguien que desarrolla a través de un gran trabajo, la capacidad que todos tenemos de observar cuidadosamente lo que sucede alrededor, para un buen analista nada pasa desapercibido. Lo importante es conseguir esa capacidad de ver más allá, de saber utilizar todo lo que tenemos cerca y darle un sentido, verlo todo con emoción y con el respeto que nos merece la capacidad de descu-brir nuevos lenguajes.Finalmente, como resultado de una vida creativa, viene la obra de arte, la manera de sin-tetizar el conocimiento, la emoción, el trabajo, la cultura. Desde estas líneas damos nuestra más calurosa bienvenida a Fredy E Wubben, a quien deseamos una estancia feliz y fructífera en l’Albir.

8 Matías Pérez SuchVoorzitter van de Fundación Frax

Het is de eerste keer dat in de Fundación Frax een expositie georganiseerd wordt met kunstwerken gemaakt van glas, gecombineerd met andere materialen. Het fragiele, subtiele en delicate glas transformeert deze in Den Haag geboren Nederlandse kunstenares, Fredy E. Wubben, in prachtige sculpturen.Fredy symboliseert de kwetsbaarheid van de mens door middel van haar door zeepbellen omgeven menselijke fi guren. “Homo Bulla Est” is één van haar series kunstwerken, en, zoals de befaamde uitdrukking van Varrón ons zegt: “de mens is als een zeepbel, zijn leven is kort en kwetsbaar”.

Fredy verbeeldt de vruchtbaarheid, de trans-formatie, de kwetsbaarheid en de eeuwigheid. Dit is de ultieme boodschap die Fredy ons onthult in deze expositie met de titel “Eeuwige voortplanting”, een eindeloos komen en gaan van het leven en derhalve van de dood.

Ik hoop dat U door deze tentoonstelling het werk van Fredy beter leert kennen, want het verbergt een betovering en een intimiteit die je niet mag missen.

Matías Pérez SuchPresident of the Frax Foundation

It is for the fi rst time that the Fundación Frax has organized an exposition which presents sculptures that are made of glass in combina-tion with other materials. This Dutch artist, Fredy E. Wubben, who was born in The Hague transforms the fragile, subtle and delicate glass into beautiful sculptures. Through her human fi gures that are surrounded by soap bubbles Fredy symbolizes man’s vulnerability. “Homo Bulla est” is one of her series of sculptures and to quote Varrón: “mankind is like a soap bubble; his life, short and vulnerable”.

Fredy’s work symbolises fertility, transforma-tion, vulnerability and eternity. The message which Fredy is trying to get across with this exposition with the title “Eternal Procreation”, is that it’s an endless coming and going of life, and eventually of death.

I hope this exhibition will help you get ac-quainted with Fredy’s work, because you do not want to miss the magic and intimacy it hides.

Matías Pérez SuchPresidente de la Fundación Frax

Por primera vez recibimos en la Fundación Frax una exposición de esculturas realizadas en vidrio.El vidrio, material frágil, sutil y delicado, nos adelanta lo que vamos a ver en las obras de esta artista holandesa, nacida en la Haya, Fredy E. Wubben.Fredy simboliza la fragilidad del ser humano a través de sus pompas de jabón que encierran fi guras humanas. Homo bulla est, es una de sus series y, como expresa la célebre frase de Varrón, el hombre es una pompa de jabón, su vida es frágil y breve.

Fredy simboliza la fertilidad, la transformación, la vulnerabilidad y la eternidad, este es el mensaje último que Fredy nos desvela en esta exposición titulada “Procreación eterna”, un ir y venir incesante de la vida y, por ende, de la muerte.

Espero que con esta muestra, la obra de Fredy pueda darse a conocer un poco mejor, pues esconde una magia y una intimidad que no pueden perderse.

9 Inleiding

Gather ye rosebuds while ye may,Old Time is still a-fl ying:And this same fl ower that smiles todayTomorrow will be dying. 1

De wegIn dit boek kijken we met Fredy E Wubben terug op een rijk leven als kunstenaar. Wie haar oeuvre in zijn geheel beschouwt, ziet tekeningen, monumentale sculpturen naast kleine objecten, schilderijen in combinatie met een sjabloon techniek, reliëfs, en ten slotte series werken in glas, al dan niet in combinatie met brons. Geen discipline liet zij ongemoeid, al moet duidelijk zijn dat ruimtelijk werken haar hoofdrichting is. Door aan heel veel disciplines te ruiken en haar ervaringen in te zetten in het maken van beelden is haar werk heel beweeglijk en veelzijdig geworden. Ze bewandelde uiteindelijk de weg van abstractie naar fi guratie en van concentratie op de taal van materialen naar een meer verhalende en fi losofi sche invalshoek. Put ze in Beeld voor een Bruid (1989) vooral betekenis uit de ruimtelijke beweging van materialen die onderling licht contrasteren; dertig jaar later legt ze een glanzende bronzen Ophelia naakt in een blauw glazen waterstroom.

Denkende handenDoor haar hele oeuvre heen loopt de lijn van de zorgvuldigheid. Ieder werk van Fredy E Wubben is een diepgaand onderzoek naar een optimale werking van de gekozen uit-gangspunten. Idee en materiaal zijn daarbij gelijkwaardig. Ze start haar observaties op schaal van het model door er mee te spelen en het te manipuleren. Ooit beschreef ze hoe ze probeerde de vorm van een druppel

te vatten door de kraan op een kiertje open te zetten en vallende druppel na vallende druppel na te kijken tot haar ogen pijn deden. Ze beschreef hoe ze lantaarnpalen vergeleek om tot de juiste maat voor een beeld te komen. Ze probeert altijd de eigen-schappen van een materiaal, dat ze wil gaan gebruiken, optimaal te leren kennen en te benutten. Al oogt haar voltooide werk vaak vederlicht en schetsmatig, soms bijna zelfs ‘spontaan’, in werkelijkheid krijgt het toeval weinig kans. Ze heeft een soort denkende en ziende handen die vanuit een modelletje een hele wereld aan werking kunnen voortove-ren.

Van materiaal naar verhaalIn de eerste periode van haar ontwikkeling als beeldhouwer brengt ze hoofdzakelijk materiaal tot spreken. Dat doet ze door er mee in de ruimte te tekenen en alleen waar dat echt nodig is volumes te maken. In 1983 maakt ze een beeld voor een school in Amsterdam dat bestaat uit twee bogen die op het hoogste punt in repen worden gesne-den en gedeeltelijk teruggebogen. De bogen refl ecteren de boogramen in de architectuur van de school en het daar voor aangelegd plaveisel. Ze sluit met deze keus aan op de lijnen in de omgeving en haalt op een sterke manier de spanning in het materiaal zelf naar buiten. In 2000 ontwikkelt ze voor de gemeente Wormerland een beeld voor het stadhuis, gebouwd door Alberts & Van Huut Archi-tecten. Een bureau dat organisch bouwen propageert en massale publieke gebouwen maakt, waarin natuur letterlijk naar binnen wordt gezogen.

Fredy E Wubben maakt voor de plek een Rit-mische sculpturale tekening, die het aardse gebouw op uiterst verfi jnde wijze van buiten naar binnen doordringt. Ook hier doorklieft een zwierige stalen lijn de lucht. Maar er

is meer. De gevouwen stalen repen die ze gebruikt, krijgen een groen patina. Ze wor-den gecompleteerd met glazen opkrullende schilden die op de uiteinden van de sprieten liggen.

Ze gebruikt voor haar beeld weer welis-waar haast niets anders dan de natuurlijke spreektaal van de materialen. Maar des-ondanks slaagt ze er in zowel aan fl ora als aan fauna te refereren en in de geest van Alberts & Van Huut letterlijk natuur binnen te halen. Haar beeld vormt een contrapunt ten opzichte van de aardse rots van baksteen die het gebouw uitmaakt en geeft het geheel een lichte, zelfs spirituele klank.

Zo voltrekt zich langzaam de omslag naar onverbloemde fi guratie. In Zwolle plaatst ze een drijvend beeld in de gracht. Zeven geo-metrische vormen omsluiten zeven hoofden met een keur aan hoofddeksels, die verwij-zen naar verschillende maatschappelijke standen en beroepen. Een kroon is natuurlijk de top. Een papieren muts, zo een die je op je verjaardag opzet als je ook eens in het mid-delpunt wilt staan, vormt de lachwekkende tegenpool daarvan. Hier krijgt haar werk een maatschappelijke dimensie. Ze verhaalt van macht en onmacht, van Herren und Skla-venmoral, en toont hoe ieder zijn plek houdt binnen de voorgeschreven vorm.

StromenWie nu het oeuvre in zijn geheel overziet, moet opmerken dat het werken met glas de laatste grote vernieuwingsbeweging in zette. De symboliek ervan lijkt perfect samen te vallen met de thema’s die ze wil aansnijden: transformatie, kwetsbaarheid en eeuwig-heid. Langzaam sluipt het materiaal binnen in grote beelden, waarin het motief van tran-sitie aan de orde is, of waarin soms ook let-terlijk naar de aanwezigheid van water wordt verwezen, zoals in een monumentaal werk

10 voor de gemeente Binnenmaas. Daarnaast maakt ze kleinere objecten in gegoten glas en brons; grappige acrobatische fi guren en hoofden en profi el, die luchtig tegen elkaar en de wereld lijken te babbelen.

Sacra conversazione

Dan komt het moment waarop Fredy E Wubben zich meer en meer thema’s uit de geschiedenis en de mythologie eigen maakt. Figuren uit de wereldliteratuur duiken op, bestaande mythen en metaforen worden ingeschakeld om haar persoonlijke verhaal te vertellen. We spraken al over de onge-lukkige Ophelia. Haar geest begeeft het als haar geliefde Hamlet per ongeluk haar vader vermoordt en vervolgens vertrekt zonder haar zijn liefde te bekennen. Ten slotte verdrinkt ze op raadselachtige wijze in een ondiep stroompje.

De verbeelding van John Everett Millais uit 1852 van de verdronkene in een heldere bosbeek, staat velen in het geheugen gegrift. Daar gaat het jonge meisje, haar leven in de knop gebroken. Fredy E Wubben verbeeldt het aangrijpend door de hulpeloze Ophelia in een blauw glazen waterbel te leggen. Haar nieuwe lijn concentreert zich op de aloude thema’s van de vergankelijkheid, de ontoereikendheid en de vergeefsheid van de dingen.

Homo bullaEen zeepbel uit je bellenblaas blazen, was dat geen heerlijke bezigheid? De bel langzaam te zien ontsnappen aan de ring en zijn perfecte vorm zien aannemen in de lucht? Dan het wonder van het violet en het iriserende groen tot je door te laten drin-gen, vlak voor die schoonheid ergens in de hoogte moest knappen? De zeepbellen in glas van Fredy E Wubben vereeuwigen het wonder, terwijl ze symbolisch aanhaken bij een vanitas thematiek die al van vóór onze jaartelling dateert. De Romeinse geleerde Varro (116 -27 AD) opent zijn boek over de landbouw met de regel quod, ut dicitur, si est homo bulla, eo magis senex; want, zoals men zegt, de mens is een zeepbel, en zeker de oude mens. Varro’s intellectuele zaad wordt geoogst door Erasmus en verbeeldt in de kunst van de zestiende eeuw tot aan vandaag.

Fredy E Wubben geeft haar serie Homo bulla een heel bijzondere vorm. In het centrum van de uitgebalanceerde tere bellen bevin-den zich kleine bronzen fi guurtjes. Ruw gekneed, als zijn ze zo maar even als een schetsje bedoeld; een eerste aanzet tot de wording van een beeld. Een enkele keer zijn de fi guren schrijnend eenzaam. Ze bewegen zich kruipend en tastend langs de bodem van het leven. Er zijn ook groepen mensen die elkaar vastpakken en er is een bel met een vrijend paar. Zo verbeeldt Fredy E Wubben dat het je wenden tot elkaar - het samenscholen - een van de voor de hand lig-gende middelen is om de condition humaine het hoofd te bieden. Want al te gemakkelijk leert ons het feit dat de mens en het leven zeepbellen zijn, dat niets er toe doet. Omnia Vanitas; alles is ijdel. Maar toch. Juist in het hart van dat besef trekt men naar elkaar toe en ontstaat tegenmacht. Onze fragiliteit gaat gepaard aan kracht, aan het vermogen tot creatie. Een tweede serie waarin zij glas

met brons combineert heeft betrekking op landschappen. Met een kleurrijk uitstul-pende glazen vorm op een bronzen plaat suggereert zij binnen het beperkte formaat van het beeld een enorme weidsheid en ruimte. In het uitgestrekte landschap staan fi guren, naakt, en thematisch betrokken op sagen en mythen. Bacchus slaapt zijn roes uit, de Drie Gratieën tonen hun schoonheden en Adam rust in de schaduw van een boom. De verwantschap tussen de hier in brons geschetste fi guren en de impressionistische beeldhouwkunst is groot. De fi guurtjes lijken zich, aangetast door het snel verdwijnende licht, vast te klampen aan een materiële ver-schijning, die ze hoe dan ook zullen moeten opgeven.

Haar laatste werken zoeken naar het won-derlijke moment waarop leven ontstaat. Semillas de la vida en el agua bestaat uit een liggende glazen vorm waarin zich stroom-lijnen aftekenen. Op de ‘lippen’ van de vorm ligt een bel, bezaaid met vormen die doen denken aan het begin van alle leven. Het is een beeld dat de gedachten leidt naar het raadsel van het ontkiemen, dat op zo’n onna-volgbare manier zijn eigen momenten kiest.

Fredy E Wubben neemt de fundamentele vluchtigheid van mensen mee in werken die in hun lichtheid bekoren en vervoeren. In dezelfde taal stelt ze de vraag naar de eeuwige vernieuwing. Er is een lange weg afgelegd in dit kunstenaarschap. Het punt waarop ze staat, mag wellicht het eindpunt zijn. Maar niemand belet ons te verlangen naar een nieuwe fase in dit prachtige oeu-vre. Want deze schoonheid is zeldzaam.

Ans van Berkum Kunsthistoricus

1 F. Eisius, gravure van H. Glozuis, 1594

Introduction

Gather ye rosebuds while ye may,Old Time is still a-fl ying:And this same fl ower that smiles todayTomorrow will be dying. 1

The road In this book, we refl ect on Fredy E Wubben’s rich life as an artist. Anyone who examines her complete works sees drawings, monu-mental sculptures next to small objects, paintings in combination with a stencilling technique, reliefs, and fi nally a series of work made in glass, either on its own, or in combination with bronze. She has not left a discipline unexplored; although it must be said that creating three-dimensional works of art is her specialty. By trying out diff er-ent techniques and using them to create sculptures, her work has become very lively and versatile. Eventually she took the route from abstraction to fi guration and, instead of simply concentrating on the language of materials, she began creating from a more narrative and philosophical perspective. In Beeld van een Bruid (1989) she particularly draws meaning from the three-dimensional movement of material, which brings out the contrast in light. Twenty years later, she places a shiny bronze Ophelia naked in a blue glass stream of water.

Thinking handsThroughout her entire oeuvre there is a line of precision. Each of her works is the result of a penetrating inquiry into the optimal ef-fects of the chosen material and principles of the idea. She starts her observations with a scale model of the design, playing with it and manipulating it. She described once how she tried to grasp the shape of a droplet

by opening the faucet a little and watching every falling drop of water until her eyes hurt. She has described comparing lamp-posts to arrive at the right scale for one of her monumental sculptures. Thoroughly understanding the qualities of the materials she is going to use, in order to utilize them best, is an essential part of her process. Even though her work often looks light as a feather and schematic, sometimes almost spontaneous, the truth is that she leaves nothing to chance. It is as though her hands can literally think and see to conjure up an entire world of eff ects from a design.

From material to a storyIn her early development as a sculptress she mainly concentrated on giving the actual material expression. She did this by drawing to create space and only when necessary making solid shapes. In 1983, she created for a school in Amsterdam a sculpture that consists of two arches, which are cut into strips and partly bent backwards at their highest point. The arches refl ect the slanted corner windows in the architecture and the semicircular pavement of the school. Her composition synchronises with the lines in the vicinity and, in a strong way, brings out the tension in the material itself. In 2000, she developed a sculpture for the city hall of Wormerland. The city hall was

build by Alberts & Van Huut Architecten, a fi rm that promotes organic architecture and constructs public buildings designed to involve nature.

For this location, Fredy E Wubben made Ritmische sculpturale tekening, a work that accesses the building in an extremely refi ne way. With this sculpture, a graceful steel line cleaves the air; its folded steel straps are given a green patina and completed with curling glass shields at the ends of the blades. Here, she uses no more than the natural language of the material and yet suc-ceeds in referring to fl ora, as well as fauna and bringing Nature into the lines of Alberts & Van Huut’s architecture. Her sculpture forms a counterpoint to the earthy elevations of brick, which form the building and gives the whole a light, even spiritual harmony.

So, slowly a change from plain fi guration developed. In Zwolle, she places a fl oat-ing sculpture in the canal. Seven geomet-ric shapes surround seven heads with a selection of headwear. They refer to diff er-ent ranks, social classes and positions of power. The crown is of course the highest. A paper hat, one that you might put on at a birthday party if you wanted to be the centre of attention for once, is the amusing oppo-site; the lowest. This is where her work has a social dimension. She tells of power and impotence, of Herren und Sklavenmoral, and shows how people stay in their place within the specifi c confi guration of their society.

Streaming and FlowingConsidering her art in entirety reveals that working with glass has inspired the latest great innovation. The symbolism of this ma-terial seems to correspond perfectly with the meanings and mysteries of the topics she wants to explore: transformation, vulner-ability, transience and eternity. Slowly, glass

12 has crept into her larger sculptures, in which transition is a subject under discus-sion. Sometimes Fredy E Wubben liter-ally refers to the presence of water in her sculptures, like she did in the monumental sculpture for the city of Binnenmaas. In ad-dition, she composes smaller bronze objects in poured glass, delightful, acrobatic fi gures and heads en profi l that seem to chat light-heartedly to each other and to the world.

Then comes the period when Fredy makes herself more and more familiar with themes in history and mythology. Characters from world literature appear, myths and meta-phors are used to tell her personal story. We have already referred to the unfortunate Ophelia, whose spirit is broken when Hamlet, her loved one, accidentally murders her father and then leaves without confessing his love to her. Mysteriously, she drowns in a shallow stream. The image of the drowned Ophelia by John Everett Millais from 1852 is familiar to many people: the young girl, her life ended when it had only just begun. Fredy E Wubben grippingly interprets the tragedy by placing the hapless Ophelia in a blue glass bubble. Her new line concen-trates on ancient themes of the mortal, inadequate and fragile nature of things.

Homo bullaBlowing soap bubbles enchants everyone: seeing the bubble slowly escape from the pipe and take its perfect shape in the air. Letting the magical colours of violet and iridescent green dawn on you, before the bubble bursts somewhere high in the sky. Fredy’s bubbles made of glass capture this wonder, while continuing a vanitas theme that goes back to early art history. The Roman scholar Varro (116 – 27 BC) be-gins his book about agriculture with the line quod, ut dicitur, si est homo bulla, eo magis senex; for if, as they say, man is a bubble, all

the more so is an old man. Varro’s intellectual seed is harvested by Erasmus and, later, depicted in art from the Sixteenth century up to the present day. Fredy E Wubben gives her series Homo bulla a very special form. In the centre of the balanced, insubstan-tial bubbles are miniature bronze fi gures. Roughly moulded, as though they are meant to be mere sketches; indicating the origin of a sculpture. In some of her works, the fi gures are harrowing lonely as they seem to move, crawling and groping along the bottom of life. In other bubbles, there are groups of people embracing each other and, in one bubble, a couple is making love. This is how Fredy E Wubben depicts that turning to each other and fi nding strength is the way to face up to tribulation.

Homo bulla – Massa

Circumstance can teach us all too easily that man and life are soap bubbles; that nothing matters. Omnia Vanitas; All is vanity. How-ever, when people start to realize this and call on each other, a polarity to the negative philosophy is formed. Our fragility hides great strength and the power and ability to create.

A second series of sculptures, in which glass is combined with bronze, refers to landscapes. Within the restricted size of the

sculpture, Fredy E Wubben succeeds in sug-gesting an enormous grandness and space through a colourful, bulging glass form on a bronze plate. Figures stand, naked, in the extensive landscape and evoke legend and myth. Bacchus sleeps off his hangover, the Three Graces display their beauty, Adam rests in the shadow of a tree. There is a strong affi nity between the bronze fi gures and the impressionistic sculpture. The fi gures, aff ected by the fast disappearing light, seem to strive to hold on to a material appearance that they will inevitably have to relinquish.

Her fi nal works are in search of the miracu-lous moment when life begins. Semillas de la vida en el agua portrays a supine glass fi gure on which fl owing lines are depicted. On the ‘lips’ of the form lies a bubble that is fi lled with forms that symbolize the begin-ning of all life. It is a sculpture that makes people think about the mystery of origin that chooses its own moments in such an inimitable way.

Fredy E Wubben uses the fundamental transience of mankind in her sculptures to charm and carry the lightness of her art. In the same language, she poses the question of eternal renewal. She has unremittingly developed as a great modern artist and we can celebrate that this magnifi cent oeuvre is far from ended, because such beauty is exceptional.

Ans van BerkumArt historian

1 F. Eisius, the engraving of H. Glozuis, 1594

13 Introducción

Gather ye rosebuds while ye may,Old Time is still a-fl ying:And this same fl ower that smiles todayTomorrow will be dying. 1

El camino En este libro, miramos hacia atrás con Fredy E Wubben para descubrir la vida de una verdadera artista. Quienes están miran-do sus obras como un todo, ven los dibujos, objetos pequeños, junto a las monumenta-les esculturas, pinturas con una plantilla técnica, relieves, y, fi nalmente, la serie de obras en vidrio, combinadas o no con el bronce. No tiene una sola disciplina, aunque es evidente que su trabajo en tres dimen-siones es su meta principal. Sus obras se han vuelto muy móvil y versátil gracias a la diversidad de sus disciplinas. Finalmente se alejó de la abstracción hacia la fi guración, y la concentración sobre el lenguaje de los materiales en una perspectiva más narrati-va y fi losófi ca. En su obra Beeld voor een bruid (1989), ella extrae el signifi cado del movimiento espacial de los materiales que tienen menos con-traste y treinta años más tarde, utiliza una Ophelia desnuda de bronce brillante dentro de un río de cristal de agua azul.

Manos creativas Su obra entera está hecha con esmero. Cada obra de Fredy E Wubben es una inves-tigación exhaustiva de un funcionamiento óptimo de los supuestos elegidos. Tanto la idea de su obra y los materiales usados tienen la misma importancia. Ella comienza sus observaciones sobre el mode-lo a escala, para jugar y manipular. Una vez ella describió cómo descubrió la

forma de una gota poniendo un grifo casi ce-rrado y mirando las gotas que caían hasta que sintió dolor en sus ojos. En otra ocasión, comparó diferentes postes de luz para obte-ner el tamaño adecuado para una imagen. Ella siempre trata de conocer las pro-piedades del material que quiere utilizar. Aunque todas sus obras parecen ligeras y esquemáticas, a veces incluso casi espontá-neas, en realidad la casualidad tiene pocas posibilidades dentro de su obra. Sus manos, pensantes y videntes, crean y modelan todo un mundo que parece mágico.

Desde el material hasta la historia En el primer período de su desarrollo como escultora el material toma vida. Lo hace para dibujar en el espacio y sólo cuando sea estrictamente necesario, crea volúmenes. En 1983 creó una escultura para una escue-la en Ámsterdam, que consta de dos arcos que en el punto más alto se cortan en las tiras y están parcialmente dobladas. Las curvas refl ejan las ventanas del arco en la arquitectura de la escuela y el propio pa-vimento. Se cierra con esta elección de las líneas en la zona y trae de una manera fuer-te la tensión en el material por sí mismo. En el año 2000, desarrolló para el Municipio Wormerland una escultura para el Ayuntamien-to, construido por los arquitectos Alberts & Van Huut. Estos arquitectos promueven la construc-

ción orgánica y crean sólidos edifi cios públicos, en donde la naturaleza, literalmente, penetra en el interior. Fredy E Wubben crea para este lugar un Ritmische sculpturale tekening, que penetra al edifi cio terrestre de una manera altamente sofi sticada desde fuera hasta dentro. En el interior del edifi cio podemos también encontrar una línea de acero recortada por el aire de una forma elegante. Pero hay más. Las barras de acero plegadas que usa, recibe una pátina de color verde. Están completadas con unas pantallas rizadas de cristal en los extremos de las briznas. Otra vez, ella utiliza para su imagen casi nada más que el lenguaje natural de los materiales. Pero no obstante, ella logra de referir a tanto fl ora y fauna y, en el espíri-tu de Alberts & Van Huut, literalmente de absorber la naturaleza. Su imagen es un contrapunto con respecto a la roca terrestre de ladrillo del edifi cio y da al conjunto un sonido ligero e incluso espiritual.

Verdaderamente sin rodeos se produce len-tamente la transición a la fi guración. En la ciudad de Zwolle ella coloca una imagen fl otante en el canal. Siete formas geométricas que encierran siete cabezas con una variedad de sombreros que simboli-zan las diferentes clases sociales y ocupa-ciones. Naturalmente, una corona está en la parte superior. Un gorro de papel, de igual ma-nera que se pone en los cumpleaños, como cuando quieres estar en el centro, forma un contraste ridículo. En esta obra, su trabajo adquiere una dimensión social. Es una his-toria de poder e impotencia, lo mismo que en Herren und Sklavenmoral, y muestra cómo cada uno mantiene su lugar en la forma prescrita.

Flujos Alguien que pueda abarcar toda su obra con

14 sólo una mirada, hay que decirle que el inicio de sus obras con el vidrio es el último movi-miento de renovación. El simbolismo de lo mis-mo parece coincidir perfectamente con los te-mas que ella quiere abordar: la transformación, la vulnerabilidad y la eternidad. Poco a poco penetra el material dentro de las esculturas monumentales, donde el motivo de la transi-ción fue planteado, o que a veces, literalmente, fue referido a la presencia del agua cómo en su obra monumental del Municipio de Binnen-maas.También ella hace objetos más pequeños de vidrio y de bronce fundido, fi guras acrobáti-cas y graciosas y cabezas de perfi l, que parecen balbucear unos contra otros y el mundo.

Más tarde, Fredy se familiariza más y más con temas de la historia y de la mitología. Surgen fi guras de la literatura mundial, mi-tos existentes y metáforas que son utiliza-das para contar su propia historia personal. Ya hemos hablado acerca de la desgraciada Ophelia. Su espíritu se muere cuando su amado Hamlet mata accidentalmente a su padre y luego la deja sin confesarla su amor. Finalmente y misteriosamente, se ahoga en un arroyo poco profundo. La imaginación de John Everett Millais en 1852 de la ahogada en un claro arroyo en el bosque, quedó gra-bada en la memoria de mucha gente. Esa es la niña, que perdió su vida dentro del capullo. Fredy E Wubben nos conmueve con la representación de esta imagen de la indefensa Ophelia en una burbuja de agua azul de cristal. Su nueva línea se centra en los temas tradicionales de la transitoriedad, la insufi ciencia y la futilidad de las cosas.

Homo bulla Soplar burbujas de jabón, ¿no era un juego muy divertido? Mirar como la burbuja lenta-mente escapa del anillo y ver como toma su forma perfecta en el cielo. Entonces, observar la maravilla del color violeta y del verde iridis-cente de suma belleza, antes de romperse en lo

alto. Las burbujas de jabón en vidrio de Fredy E Wubben inmortalizan esta maravilla, mientras que simbólicamente conecta con un tema de la vanidad que se remonta antes de nuestra era. El erudito romano Varrón (116 -27 a.C.) abre su libro sobre la agricultura con el dicho quod, ut dicitur, si est homo bulla, eo magis senex, porque, como dicen, el hombre es una burbuja de jabón, y, en particular, el hombre viejo. La semilla intelectual de Varrón es cosechada por Erasmus, que refl eja el arte del siglo XVI hasta hoy.

Fredy E Wubben da a la serie Homo bulla una forma muy especial. En el centro de las delicadas y equilibradas burbujas se encuentran las pequeñas fi guras de bronce. Moldeadas rústicamente, como si sólo fuesen un bosquejo; un primer paso hacia el devenir de una escultura. En ocasiones, las fi guras están terriblemente aisladas. Se mueven arrastrándose y palpando en el fondo de la vida. También hay grupos de per-sonas que se abrazan entre si y existe una burbuja con una pareja haciendo el amor. De esta manera, Fredy E Wubben imagina que el abrazarse o agarrase entre si y el agruparse, son medios evidentes para hacer frente a la condición humana. Con dema-siada facilidad nos enseña que el hombre y la vida humana son burbujas de jabón, que nada importan. Omnia Vanitas, todo es vanidad. Pero aún así. Precisamente en el centro de esta idea nos reúne y es la causa de la lucha contra el poder. Nuestra fragilidad va acompañada de la fuerza y la capacidad de crear.

En una segunda serie abarca paisajes combi-nando el vidrio con el bronce. Con una protu-berancia de vidrio de colores sobre una placa de bronce, con un tamaño limitado en la zona de la imagen nos da la sensación de una gran extensión. En el paisaje extenso hay fi guras des-nudas, y relacionadas con el tema de las leyen-

das y mitos. Baco duerme su borrachera, las Tres Gracias muestran sus bellezas y Adán descansa a la sombra de un árbol. La relación entre las fi guras que se describen aquí de bronce, y del arte impresionista es muy grande. Las fi guras parecen afectadas por la luz desapareciendo rápidamente, aferrándose a una apariencia físi-ca, que de todos modos tienen que abandonar. Sus trabajos más recientes buscan el momento milagroso cuando se crea la vida. Semillas de la vida en el agua es una forma de cristal que está tendida, en la que emanan líneas ondula-das. Sobre los “labios” de esta forma está una burbuja, sembrada con formas que recuerdan los comienzos de la vida. Es una imagen que nos hace pensar al misterio de la germinación, que elige sus propios momentos de una forma inimitable.

En sus obras el artista toma la volatilidad fundamental de las personas, que con su ligereza, alegran y maravillan. En el mismo lenguaje se pregunta por la juventud eterna. Hemos recorrido un largo camino a tra-vés del panorama de esta artista. En este momento, podría ser el fi nal. Pero nadie nos impide desear una nueva fase en esta mag-nífi ca obra. Ya que esta es de una belleza extraordinaria.

Ans van Berkum Historiadora de arte

15

Óvulos en el agua

16

Semillas de la vida en el agua

17

Ophelia IV

18

Ophelia III

19

Next page: Homo bulla - Body bodyThis page: Homo bulla - Zwanger

Homo bulla - Kruipende vrouw

20

21

Homo bulla - Vrijend paartje

22

Zonder titelZonder titel

23

Nachtlandschap

24

Primavera

25

Gestolde energie

26 Het werk van Fredy E Wubben symboliseert de kwetsbaarheid van de mens

Het spel tussen schijn en werkelijkheid en de contrastwerking tussen fi guratie en abstractie zijn voor Fredy E Wubben belang-rijke uitgangspunten in haar beeldend werk. Zachte, fl exibele materialen als karton en textiel worden in de beelden omgezet in harde en ontoegankelijke materialen als brons en ijzer zonder dat het uiterlijk wordt veranderd. Veel van haar werken doen zich voor als levende organismen, hoewel nooit letterlijk een gebaar of lichaam is afgebeeld. Tegenstellingen binnen een sculptuur, zowel wat materiaal als vorm betreft, zijn haar werk altijd blijven beheersen. Nu eens was de uitkomst een licht sculptu-raal gebaar, dan weer een stevige markering van een plek. De uiterlijke verschijnings-vorm van haar beelden is in hoge mate af-hankelijk van de context: de plek, de situatie en de historie. In opdrachtsituaties reageert Fredy E Wubben op een plek en moet een beeld communiceren met de omringende architectuur of het landschap. In het vrije werk communiceert het werk met zichzelf of de beschouwer.

Fredy E Wubben gebruikt uiteenlopende materialen als staal, brons en glas om haar werk gestalte te geven. Haar vroege werken kunnen gerangschikt worden onder de geometrische abstractie. Maar mede onder invloed van Carel Visser, met wie zij samen een workshop leidde op de Vrije Academie in Den Haag, kregen haar beelden een wat luchtiger karakter en werden combinaties van meerdere materialen gebruikt. Sculp-turale gebaren is een passende aanduiding voor de beelden eind jaren tachtig / begin jaren negentig. Dat werd in 1991 mooi

beschreven in de publicatie E-Motions (Ans van Berkum), waarin de nadruk werd gelegd op het spel tussen schijn en werkelijkheid en de contrastwerking tussen fi guratie en abstractie. Een van de eerste monumentale beelden waarin glas werd toegepast, was in 1994 de sculptuur Element water langs de A7 bij Wognum. Drie glazen druppelvormen bevestigd aan een golvende, roestvrijstalen buisconstructie. Het beeld geeft uitdrukking aan het element water (stroming, beweging), symboliseert de doorgaande beweging van het land naar het water en geeft tevens de fusie van drie gemeenten aan. In 1997 realiseerde Fredy E Wubben voor de gemeente Binnenmaas het monumentale beeld Ode aan het water waarin water even-eens een belangrijke rol speelt. Het beeld, waarin een bronzen urn wordt doorsneden door stromend water (in de vorm van glas), refereert aan de Romeinse nederzetting die daar vanwege het water eeuwen geleden al was. In 2000 werd bij het gemeentehuis van Wormerland een Ritmi-sche sculpturale tekening van geschilderd staal geplaatst die zich als een slanke vorm afzet tegen het aardse gebouw. De stalen lijn herhaalt zich binnen en doorklieft het gebouw om te eindigen in een glazen drup-pel, alsof een slang de architectuur heeft doorbroken en in het gebouw is gestold. Ook in twee andere ontwerpen komt water als bron van alle leven optimaal tot uitdruk-king. In 1999 ontwierp Fredy E Wubben voor de woonwijk De Strijp in de gemeente Rijswijk een regenboog als symbool voor geluk en voorspoed. Het uit staal en glas opgebouwde beeld verwijst in lijnvoering en wisselende kleurtonen naar het ritme van de verdwijnende kassen in het gebied rond Rijswijk en het breken van het licht op het glas. In het ontwerp Ode aan het hemelwater voor de gemeente Nunspeet (2008) stond een op

handen gedragen regenboog als eerbetoon aan het hemelwater centraal.

GlasVanaf het eind van de jaren negentig werkt Fredy E Wubben met gegoten glas. In heldere doorschijnende vormen worden monochrome kleuraccenten aangebracht, die enerzijds de contouren en vormen versterken, anderzijds het gevoelsleven benadrukken en zelfs een zekere mate van erotiek tot uitdrukking brengen. De beel-den symboliseren de betrekkelijkheid van het bestaan, maar tevens het doorgaan en doorgeven van leven, het stromen en ver-plaatsen. Het vloeien, de eigenheid van glas en water, gebruikt ze regelmatig in beelden waarin een gestolde beweging tot uitdruk-king wordt gebracht. Veel gebruikte thema’s zijn de kwetsbaarheid van de mens en alle vormstadia van water en de natuur, waarin het landschap een belangrijke rol speelt.In kleine glazen beelden als Viaje a pie (2000) reist een hoofd op een voet. Viajero (2000) is een reiziger die zich naar andere oorden verplaatst.

Viaje a pie

Naakt in landschap

27 In Conversazione (1999) zijn twee hoofden met elkaar in gesprek en in Homo bulla I (2005) zit een mens gevangen in zijn eigen luchtbel. De hoofdvorm is in het werk van Fredy E Wubben een steeds terugkerend element: het hoofd als boegbeeld van de mens, de samenballing van kennis, macht, geluk, emotie, leed en onvermogen, de samenvoeging van het rationele en het emotionele, van interactie en communicatie. Naakt in landschap I (2004) is een bronzen vrouw tegen een kleurrijke geblazen glasbel en Geboorte van een landschap (2007) is een geblazen glasbel op een plat bronzen vlak dat de vorm heeft van een meer. De kleur-rijke geblazen objecten benadrukken het natuurlijke proces van het vloeien van het hete materiaal (glas en brons), maar brengen ook impliciet de natuurkrachten van Spanje, waar zij een groot deel van het jaar verblijft, tot uitdrukking. De gestolde vorm van het geblazen glas wordt met dezelfde beweging doorgezet in het brons, waarbij de bronzen vorm duidelijk zichtbaar uit de vloeiende substantie is ontstaan.

Homo bullaIn een recente serie werken ontstond de defi nitieve vorm door een aantal op elkaar gestapelde geblazen zeepbellen hun eigen balans te laten vinden. Het enige dat hier telt is de etherische luchtigheid en compositie. De mens is een lucht(zeep)bel: gedenk de schoonheid en vergankelijkheid van het be-staan. Ook met deze werken verwijst Fredy E Wubben naar de vergankelijkheid van het leven – Homo bulla. De luchtbel is een ver-gankelijkheidssymbool dat al te zien was op 17e eeuwse vanitas-schilderijen en -gravu-res. Het leven is een zeepbel wordt veelal verbeeld door bellen blazende jongetjes, zoals in het schilderij Toneel van de wereld /Het leven van de mens (ca. 1665) van Jan Steen (1626-1679), de gravure Quis evadet? / Homo bulla (1594) van Hendrick

28 Goltzius (1558-1617) en de paneelschilde-ring Bellen blazende jongen (1663) van Frans van Mieris (1635-1681). In de eeuwen daarna kwamen zeep- en luchtbellen, ballonnen en opblaasvormen in allerlei varianten voor. Bekend zijn de schil-derijen van René Daniëls (1950) onder de titel Salle Pacifi que, een drietal werken uit 1984 waarop boven zee zwevende bollen eruitzien als zeepbellen waarin vensters worden weerspiegeld. In deze werken wordt de zee als binnenruimte en het interieur als landschap weergegeven. Tot de recente werken behoren onder meer de Hohlwelten (1999), polyester bollen waarin futuristisch meubilair lijkt te zweven, van de Duitse Dorothee Golz. Maar ook het Flying Greenhouse (2008), een uit polyester bollen opgebouwde woonruimte van de Argentijnse architect Tomas Saraceno (1973) die in 2008 te zien was op de tentoonstelling Grandeur in Park Sonsbeek. Saraceno doet al jaren onder-zoek naar de mogelijkheid om met behulp van ballonachtige constructies over de hele aardbol vrij verkeer van goederen en perso-nen mogelijk te maken.

Voorlopige climax is het werk Semillas de la vida en el agua / Zaden van het leven in het water, een eivorm die uit het water komt en de mystiek van het ontstaan van leven in zich verbergt. Een beeld dat verwijst naar het leven in de zee (ééncelligen), maar ook naar het leven in z’n algemeenheid. In dit sleutelwerk worden alle ingrediënten van het werk van Fredy E Wubben samenge-bald: leven, vloeien, water, beweging en mens. En daar heeft ze geen grote beelden voor nodig.

Piet Augustijn, conservator hedendaagse kunst, Gorcums Museum,Gorinchem, Nederland

- Jan Steen, Toneel v an de wereld / Het leven van de

mens, ca. 1665; olieverf op doek; 68,2 x 82 cm. Col-

lectie Mauritshuis Den Haag.

- Hendrick Goltzius, Quis evadet? / Homo bulla, 1594;

gravure; 21 x 15 cm.

- Frans van Mieris, Bellen blazende jongen, 1663;

olieverf op paneel; 25,5 x 19 cm. Collectie Mauritshuis

Den Haag.

- René Daniëls, Salle Pacifi que, 1984; aquarel en

potlood op papier, 24 x 34 cm. Collectie Stichting René

Daniëls, Eindhoven.

- René Daniëls, Salle Pacifi que, 1984 ; olieverf op doek ;

90 x 120 cm. Particuliere collectie.

- René Daniëls, Salle Pacifi que-Illusie, 1984 ; olieverf op

doek ; 150 x 200 cm. Collectie Museum Boijmans Van

Beuningen, Rotterdam.

The work of Fredy E Wubben symbolizes the vulnerability of mankind

For Fredy E Wubben the game between pretence, or appearance and reality and the contrast between fi guration and abstraction are important basic principles of her sculp-tures. Soft, fl exible materials, like corru-gated cardboard and fabric, are transmuted into hard, impenetrable metals such as bronze and iron without changing appear-ance. Much of her work resembles living organism, though a gesture or a body is never depicted literally. Contrasts between diff erent materials and forms have always dominated her work. The outcome could be a light, sculptural gesture, or a strong indication of a position. The appearance of her sculptures is to a great extent depend-ent on the context: the location, the situation and the history. With every commission, Fredy E Wubben examines the location and the sculpture has to communicate with the

surrounding architecture, or the landscape. Her private work communicates both with itself and with the onlooker. For her art works Fredy E Wubben now uses diverse media, such as steel, bronze and glass. Her early work can be classed as geometrical abstraction; but partly through the infl uence of Carel Visser, with whom she gave a work-shop at the Free Academy in The Hague in the Netherlands, the character of her work became more casual and she started using combinations of these diff erent materials. Sculpturale Gebaren, gives a good indication of Fredy’s works during the late Eighties and early Nineties. In 1991, in the publication E-motions, Ans van Berkum wrote a good description of this sculpt, in which the game between façade and reality, and the contrast between fi guration and abstraction were emphasized.

The sculpture, Element Water (1994), next to the freeway A7 near the city of Wognum in the Netherlands, is one of the fi rst monu-mental sculptures in which glass was used. Three glass teardrop forms were attached to a stainless steel construction made of pipes in the shape of an undulating form. The sculpture expresses the element water and symbolizes the eternal movement of the land towards the water. It also indicates the fusion of three communities. In 1997, Fredy E Wubben made the monumental sculpture, Ode To Water, for the city of Bin-nenmaas, in which water again plays an important role. The sculpture of a bronze urn being sliced by streaming water - represented in glass, refers to the Roman settlement situated there centuries ago for the local water supply.

In 2000, Ritmische Sculpturale Tekening in painted steel was placed outside the city hall of Wormerland. The slender form of the sculpture reacts against the earthy build-

29 ing. The steel line repeats itself inside and cuts through the building, ending in a glass teardrop form. It looks as though a snake has slipped through the architecture and solidifi ed in the building. Water as the source of all life was also symbolized in two designs. In 1999, Fredy E Wubben designed a rainbow as a symbol of luck and prosperity for the city of Rijswijk. The sculpture is made from steel and glass: this representing through her lines and varying colours the rhythm of the disappearing greenhouses in the area around Rijswijk and the refraction of light on the glass. A rainbow supported by two hands was the central point of the other design Ode aan het Hemelwater for the city of Nunspeet (2008) and was meant as a tribute to rain.

GlassFredy E Wubben has been working with poured glass since the late Nineties. Mono-chrome colour accents are applied in bright transparent shapes. On the one hand, these colour accents strengthen outlines and forms, on the other hand they emphasize inner life and even express eroticism to a certain extent. The sculptures symbolize the transience of existence, but also the perpetual coursing on of life. Flowing, a characteristic movement of glass and water is often used by Fredy E Wubben in sculp-tures portraying this motion in solid form. A frequently used theme is the vulnerability of mankind expressed through the move-ment of water and through Nature, in which the landscape plays an important role.In small sculptures made of glass, such as Viaje a pie (2000), a head is travelling on a foot. Viajero (2000) is a traveller, always moving on to diff erent places. In Conversazi-one (1999), two heads are having a conver-sation and in Homo bulla I (2005) a human being is caught in his own air bubble.

Bellen blazende jongen 1663 Frans van Mieris

The head represents mankind, the concen-tration of knowledge, power, happiness, emotion, suff ering and powerlessness, the combination of rationalization and emotion, of interaction and communication; so, the shape of a head is a continuous and multi-angled factor. Naakt In Landschap I (2004) is a bronze woman leaning against a colourful blown glass bubble and Geboorte van een Landschap (2007) is a blown glass bubble on a fl at bronze surface in the shape of a lake. The colourful blown objects emphasize the natural process of fl owing hot mate-rial (glass and bronze), but also implicitly express the forces of nature in Spain, where she spends much of the year. The solidifi ed shape of the blown glass continues with the same movement in bronze, in which it is obvious that the bronze shape is an echo of the fl owing substance.

Homo bullaIn a recent series of works, the eventual

shape came into being by letting a couple of stacked blown soap bubbles fi nd their own balance. The only thing that matters here is the ethereal lightness of the composition. Man’s existence is seen to be as beauti-ful and ephemeral as a bubble. With these works Fredy E Wubben also refers to the transience of life – Homo bulla. The bubble as a symbol of transience has already been seen on vanitas paintings and engravings from the 17th century. Life as a soap bubble is usually depicted by small boys blowing bubbles, as in the painting Toneel Van De Wereld, Het Leven Van De Mens (approx. 1665) by Jan Steen (1626 – 1679), the engraving Quis Evadet? Homo bulla (1594) by Hendrick Goltziuz (1558 – 1617) and the panel paint-ing Bellen blazende jongen (1663) by Frans van Mieris (1635 – 1681). In later centuries, soap and air bubbles, balloons and infl atable shapes appeared in all kinds of art forms, such as René Daniëls three paintings, Salle Pacifi que (1948), German Dorothee Golz’s Hohlwelten (1999) and the architect Tomas Saraceno’s The Flying Greenhouse (2008), which was shown at the exposition Grandeur at Park Sonsbeek in 2008. The most recent important highlight in Fredy E Wubben’s sculpture is the work Semillas de la vida en el agua (2009), in which an egg shape rises from the water implicitly holding and hiding the mystery of the existence of life within itself. This statue refers to the beginnings of life through the single-celled organisms of the ocean, but also to life in general. In this work all the ingredients of Fredy E Wubben’s art are combined; life, fl owing, water, movement and mankind. For that, she does not need to create large statues.

Piet Augustijn Curator contemporary art, Gorcums Museum, Gorinchem, The Netherlands

30 Las obras de Fredy E Wubben simboliza la fragilidad del ser humano

Para Fredy E Wubben, el juego entre la apariencia y la realidad y el efecto de con-traste entre la fi guración y la abstracción son principios importantes en su trabajo expresivo. Materiales suaves y fl exibles como el cartón y los textiles se convierten en sus esculturas en materiales duros y de difícil acceso, como el bronce y el hierro, sin que el aspecto haya cambiado. Muchas de sus obras aparecen como organismos vivos, aunque nunca se representa literalmente un gesto o un cuerpo. Los contrastes dentro de una escultura, tanto el material, como la forma, siempre dominan y quedan en su obra. Alguna vez, el resultado fue un ligero gesto escultórico y otras veces enmarca fuertemente un lugar. La apariencia exterior de sus esculturas depende del contexto es decir, el lugar, la situación y la historia. Cuando es contratada para llevar a cabo una obra, Fredy E Wubben se inspira con el lugar y su escultura tiene que tener una co-municación con la arquitectura del entorno o el paisaje. En sus esculturas que no son de encargo, hace que la obra se comunique con ella misma o con el espectador.

Fredy E Wubben utiliza diferentes materia-les como el acero, el bronce y el cristal para dar forma a su obra. Sus primeras obras pueden clasifi carse dentro de la abstrac-ción geométrica, pero también infl uenciada por Carel Visser, con quien co-dirigió un taller en la Vrije Academie en La Haya, sus esculturas reciben un estilo más ligero y son combinaciones de distintos materiales. Sculpturele gebaren (los gestos esculturales) es un nombre apropiado para las esculturas de fi nales de los años ochenta y principios

de los años noventa. En 1991 en la publica-ción E-motions (Ans van Berkum), podemos ver descrito maravillosamente como se acentúa el juego entre la apariencia y la

realidad y el efecto de contraste entre la fi guración y la abstracción. Una de las pri-meras esculturas monumentales en las que se utilizó el vidrio, fue en 1994 en la escultu-ra Element water (el elemento de agua) junto a la autopista A7 cerca de Wognum. Tres formas de gotas de agua en vidrio están conectadas a un tubo de acero inoxidable de forma ondulada. La escultura expresa el elemento de agua (fl ujo, movimiento), simbolizando el movimiento continuo de la tierra al agua y también muestra la fusión de tres municipios. En 1997, Wubben realizó

para el municipio de Binnenmaas la estatua monumental Ode aan het water (oda para el agua) en la que el agua juega también un papel importante. La escultura de una urna

Geboorte van een landschap

de bronce que es cortada por un chorro deagua (en forma de cristal), se refi ere a la historia de que por la existencia del agua se establecieron los antepasados romanos en ese lugar. Desde el año 2000 se puede ver al lado del Ayuntamiento de Wormerland la escultura Ritmische sculpturale tekening (un dibujo rítmico escultural) de acero pinta-do, que se revela como una forma delgada frente al edifi cio de tierra. La línea de acero se repite dentro y corta el edifi cio, y termina

31 en una gota de vidrio, como si una serpiente hubiese roto la arquitectura, y se hubiera solidifi cado en el interior del edifi cio. En otros dos diseños (bocetos) expresa el agua como fuente de toda vida. Fredy E Wubben diseñó en 1999 para el municipio de Rijswijk un arco iris como símbolo de felici-dad y prosperidad. La escultura construida en acero y vidrio nos muestra su forma y sus diferentes tonos de color al ritmo de la desaparición de las casas de cristal alrede-dor de Rijswijk, y refracta la luz en el cristal. En el diseño Ode aan het hemelwater (Oda a la lluvia) del municipio de Nunspeet (2008), consiste en un arco iris, sujetado por dos manos como homenaje a la lluvia.

Vidrio Desde fi nales de los noventa, Fredy E Wubben trabaja con el vidrio fundido. En formas transparentes son aplicados acentos monocromos, que por una parte mejoran los contornos y formas y por otra acentúan las emociones e incluso expresan un cierto grado de erotismo. Las escultu-ras no sólo simbolizan la relatividad de la existencia, sino también la continuación y la entrega de la vida, el fl uir y el movimiento. El fl ujo se caracteriza por el cristal y el agua, ella le utiliza con frecuencia para esculturas, en las que quiere expresar un movimiento solidifi cado. Temas usados a menudo son la vulnerabilidad de la forma humana y todas las fases de agua y la natu-raleza, en la que el paisaje desempeña un papel importante.

En las esculturas pequeñas de vidrio Viaje a pie (2000) viaja una cabeza en un pie, Viajero (2000) es un viajero que se traslada a otros lugares, en Conversazione (1999) dos cabezas están discutiendo y Homo Bulla I (2005) un hombre está atrapado en su propia burbuja. En las obras de Fredy E Wubben, la forma principal es un elemento recurrente:

Flying Greenhouse 2008 Tomas Saraceno

la cabeza, como el mascarón de proa de los seres humanos, la acumulación de conoci-miento, poder, alegría, emoción, sufrimiento e incapacidad, la fusión de lo racional y lo emocional, de interacción y comunicación. Naakt in landschap I (2004) (Desnudo en el paisaje) es una mujer de bronce contra una burbuja vistosa de vidrio soplado, y (nacimiento de un paisaje) una burbuja de vidrio soplada sobre una superfi cie plana de bronce en forma de un lago. Los objetos coloridos de soplado acentúan el proceso natural del fl ujo del material caliente (vidrio y bronce), pero también implícitamente llevan las fuerzas naturales de expresión de España, donde Fredy E Wubben vive una gran parte del año. La forma solidifi cada de vidrio soplado ha continuado con el mismo movimiento en el bronce, en el cual es cla-ramente visible que la forma del bronce ha nacido de la sustancia liquida.

Homo bulla Es una reciente serie de obras que su forma fi nal nació de apilar unas burbujas sopladas para encontrar sus propios equilibrios. Lo único que cuenta es la ligereza etérea y la composición. El hombre es una burbuja de aire y jabón: Recuerda la belleza y la fuga-cidad de la vida. Fredy E Wubben en su obra Homo bulla también se refi ere a la fugacidad de la vida.

La burbuja es un símbolo de la mortalidad ‘que ya se observó en el siglo XVII en pintu-ras y grabados de vanidades. La vida es una burbuja y suele ser repre-sentada por niños soplando burbujas, como en la pintura Toneel van de wereld / Het leven van de Mens (el teatro del mundo / la vida del hombre) (ca. 1665) de Jan Steen (1626-1679), el grabado Quis evadet? / Homo bulla (1594) por Hendrick Goltzius (1558-1617) y la pintu-ra sobre tabla Bellen blazende jongen (niño soplando burbujas) (1663) de Frans van Mieris (1635-1681).

En los siglos venideros las burbujas dejabón, globos y formas infl ables aparecieron en muchas variantes. Conocidos son los cuadros de René Daniels (1950) bajo el título Salle Pacifi que, tres obras de 1984, en donde las burbujas de jabón fl otan sobre el mar y parecen burbujas en las que se refl ejan ventanas. En esta obra, el mar es refl ejado como el espacio interior y el interior como el paisaje. Entre las obras recientes incluyen los Hohlwelten (mundos huecos) (1999), bo-las de poliéster en donde muebles futuristas parecen fl otar, de la alemana Dorothee Golz. Pero también, la Flying Greenhouse (2008), una vivienda construida de unas bolas de poliéster del arquitecto argentino Tomas Saraceno (1973), que se exhibió en 2008 en la exposición Grandeur en Park Sonsbeek (Países Bajos). Hace años, Saraceno estuvo investigando sobre la utilización de las es-

32 tructuras en forma de globo para posibilitar en todo el mundo la libre circulación de mercancías y de personas. El clímax preliminar es la obra Semillas de la vida en el agua (2009), una forma ovoide, que viene del agua y esconde el misterio del origen de la vida.

Una imagen que no sólo se refi ere a la vida marina (protozoos), sino también a la vida en general. En esta obra clave, todos los ingredientes como la vida, el fl ujo, el agua, el movimiento y el ser humano son unidos en las obras de Fredy E Wubben. Y por ello no necesita de esculturas de gran tamaño.

Piet Augustijn Conservador del Arte Contemporáneo del Museo de Gorcum, Gorinchem, Holanda

Núcleo creciendo

33

Left: Naakt in het landschap - Bacchus Right: Naakt in het landschap - Adam

34

Left: Naakt in het landschap - Drie gratiën Right: Naakt in het landschap - Liggend naakt

35

Stilleven

36

Zwarte boom

37

Noet above Geb

38

Esta noche hay baile

39

Dancing cloud II

40

Encuentro

41

Danza de la fertilidad

42High Level Talks

Diosa de la fertilidad

43

La Madre de la fertilidad

44 Maxima glas

De Vereniging van Vrienden van Modern Glas heeft in samenwerking met Royal Leerdam Crystal een wedstrijd uitgeschreven voor een ontwerp van een drinkglas, geïnspireerd op Prinses Maxima. De jury bestaande uit Richard Price, Liz Swinburne en Arnout Visser heeft gekozen voor het ontwerp van Fredy E Wubben. Maxima als inspiratiebron bij het ontwerpen betekende voor Fredy E Wubben: Temperament, passie voor dans, warmte en levendigheid.

Maxima glass

The Association of Friends of Modern Glassin collaboration with Royal Leerdam Crystalorganized a competition for a design of adrinking glass, inspired by Princess Maxima.

The jury, consisting of Richard Price, Liz Swinburne and Arnout Visser, choseFredy E Wubben’s design as the winner.The Maxima inspiration for the design meant temperament, passion for dance, warmth and vibrancy to Fredy E Wubben.

Copa de Maxima

Asociación de Amigos de Cristal Moderno en cooperación con Royal Leerdam Cristal ha convocado un concurso para seleccionar el mejor diseño de una copa de cristal inspira-da en la Princesa Máxima.El jurado, formado por Richard Price, Liz Swinburne y Arnout Visser, han elegido el diseño presentado por Fredy E Wubben. Máxima como fuente de inspiración signi-fi caba para Fredy: temperamento, pasión, calor, vivacidad y pasión por la danza.

45

46 Serie “Heavenly fruits”

47

Opdrachten

Commissions

Encargos

48

Gemeente Wormerland Ritmische sculpturale tekening

49

Gemeente Wormerland Ritmische sculpturale tekening

50

Gemeente Amsterdam (ZO) Bogen in relatie met de architectuur

51

Gemeente Amsterdam (ZO) Bogen in relatie met de architectuur

52

Gemeente Zwolle Herren- und Sklaven Moral

53

Gemeente Zwolle Herren- und Sklaven Moral

54

55 AtelierimpressieHet ontstaan van een druppel

Druppels zou ik nodig hebben voor het nieuwe ontwerp van een monu-mentaal beeld. Maar hoe zagen ze er uit? Met de kraan op een kiertje, be-studeerde ik elke druppel, die steeds weer te snel viel. Pats uit elkaar, weer had ik er geen vat op. Ik bestudeerde een nieuwe druppel.Onderaan de kraan hangend om de telkens opnieuw vallende druppels te observeren, zag ik een seconde lang de druppel in het licht glimmen, niet rond, niet ovaal, vormeloos? De vorm was weer weg. Een vol-gende kondigde zich aan, ja zo ziet hij er uit... weg. Mijn nek werd pijnlijk en mijn ogen vermoeid. Een nieuwe druppel spatte glanzend alweer te snel uiteen. Ik gaf het op. De wer-kelijke vorm, hoe ik het exact zou moeten maken, was nog niet helder. De doff e druppels van klei lagen op mijn werktafel naast minuscule snip-pertjes papier. Voorzichtig bewoog ik de snippertjes over de foto’s van de bewuste plek.

Drie kunstenaars waren uitgeno-digd door de gemeente Wognum en werden ontvangen door de gemeen-teambtenaar en de kunstcommissie om geïnformeerd te worden over de geschiedenis van de plek, waar het sculptuur zou moeten komen. Die plek, daar zou een emotie teweeg ge-bracht kunnen worden, een teken als herinnering. Het water, het grasveld, dat afgesloten werd met het saaie gebouw, de huidige kassenbouw in de buurt, dat waren de ingrediënten,

waar ik mee zou gaan werken. Het gebouw, hoe fantasieloos ook, moest zichtbaar blijven. Het staat voor een bevolking van de drie gemeenten onder een dak. Ik kreeg een paper-clip in het oog. Voorzichtig begon ik met buigen, met het zoeken van een ritme in de lijn, zonder onderbreking, vloeiend maar toch krachtig. Het begin van de vervormde paperclip vasthoudend met een pincet, bekeek ik de lijn tegen het licht, probeerde ik hem in het groot voor te stellen. Hoe groot zou hij eigenlijk moeten worden, hoe lang, welke doorsnede? Voordat ik naar mijn atelier was gereden, had ik alle lantaarnpalen, die ik op weg tegen kwam al geob-serveerd en op doorsnede geschat. Liever was ik uit de auto gestapt om ze na te meten. Nooit geweten, dat er zoveel verschillende maten straatlantaarns zijn. Sommige lopen langzaam smaller naar boven. Som-mige verspringen abrupt van dikte. Sommige hebben een mooi gebo-gen hals. In zekere zin zijn ze altijd concurrenten van mijn beelden. Ik besloot de lijn van het sculptuur een doorsnede te geven van 30cm. De welvingen van de paperclip begon-nen mij te bevallen. In een volgende paperclip nam ik meer lengte, voor-dat ik met de curven begon.

Er ontstond een betere aanloop tot de snelle opeenvolging van de bewegingen. De lijn zou de druppels vervoeren, maar hoe zien zij er uit? Welke vorm? Ik deed een nieuwe poging en probeerde aan de zojuist vervormde paperclip druppels van lijm te boetseren. Ze mochten nog bewegen, vloeien, uitzakken in hun vorm. Observeren, kijken...

Ze stollen in een prachtige vorm, glanzend, vochtig en sensueel.

A studyThe birth of a drop

The Council of Wognum invited me and two other artists to meet one of their representatives and the Arts Committee to be told the history of the site where this sculpture was to be installed. This information would help to create an emotion and an affi nity with the past. The water, the grass near the plain building and the greenhouses nearby were to be my inspiration. The building, dull as it was, would still be visible and was the Town Hall for the people of three localities, all under one roof. I needed drops of water for my new project of a monumental sculpture: but, what does a drop look like? With the water tap slightly open, I studied the drips, but each fell too quickly. Zas! They exploded one by one and I saw nothing. I studied another and another; I bent over the tap to see better and concentrate on more drips as they fell one after the other. For a second I saw a drop shining in the light. It wasn’t round, or oval. Did it have any shape, or was it just amorphous? The form disappeared and I saw the next drop growing. Yes! It had a shape – but transient.

My neck started to ache and my eyes grew tired. Another shining droplet exploded much too fast. I gave up. I still wasn’t clear on exactly what

Element Water - Beweging/Stroming/Verandering

56 was the true nature of a drop, or how to copy it. My solid clay drops were on my desk, together with minuscule paper cuttings. With care, I ar-ranged the paper templates of top of the pictures of the site.

A paperclip caught my eye and I started to straighten it with care, looking for a rhythm in the shape, uninterrupted, fl uid, but strong. Holding the deformed clip with tweezers, I looked at it against the light trying to imagine how it would look on a larger scale. How big would it have to be? How long? What diameter? While driving to my studio, I had noticed all the lamp-posts I passed and been tempted to get out of the car and measure them. I hadn’t realised that lampposts came in so many diff erent sizes. Some of them diminish in diameter towards the top, others suddenly change their size, and some had a pretty curve. In a certain way, they would always be competing against my sculpture. I decided to give the line of my sculpture a 30cm diame-ter. I began to like the curve of the paperclip and I opened another clip, giving it more length before the curves and, thereby, providing a bet-ter fl ow for the quick succession of movements. The line would carry the drops, but what aspect would they have? And what structure?

I made another attempt to model the drops from liquid glue onto the clip I had just unravelled. As I worked, the drops still moved, fl owing... changing form. Then they solidifi ed, adopting lovely shapes, shining, wet and sensual.

Impresión de estudioEl nacimiento de la gota

Necesitaría gotas para el nuevo proyecto de una escultura monu-mental. Pero, ¿qué aspecto tenían? Con el grifo ligeramente abierto, estudié cada gota, que una y otra vez caían demasiado deprisa. ¡Zas! Se estrelló, y una vez más no pude con ella. Estudié otra gota. Metida debajo del grifo para observar las gotas que caían una y otra vez, durante un segundo vi la gota en la luz brillando, no tenia forma redonda, ni oval, ¿no tenia forma? La forma desapareció otra vez. Se vislumbraba la siguien-te gota, ¡si!, éste es el aspecto que tiene... Desapareció…. Empezó a dolerme el cuello y Ilegué a tener los ojos cansados. Otra gota explotó brillando, demasiado deprisa otra vez. Me rendí. Aún no tenia claro cuál era su verdadera forma ni cómo hacerla exactamente. Las gotas de arcilla opacas estaban en mi mesa de trabajo juntas con recortes de papel minúsculos. Con cuidado, moví los recortes sobre las fotografías del lugar en cuestión. EI Ayuntamiento de Wognum había invitado a tres ar-tistas, quienes fueron recibidos por el funcionario municipal y el Comité de Arte para ser informados sobre la historia del sitio donde se insta-laría la escultura. Dicho sitio per-mitiría crear una emoción, un signo como recuerdo. EI agua, el césped, el edifi cio sobrio, los invernade-ros existentes en los alrededores, constituían mis ingredientes para trabajar. EI edifi cio, por poco atra-yente que fuera, debía quedar visible.

Permanece allí para la población de las tres localidades bajo un mismo techo. Advertí un clip sujetapapeles. Empecé a desdoblarle con cuidado, buscando una cadencia en la línea, ininterrumpida, fl uida aunque fuerte. Sujetando con unas pinzas la punta del clip deformado, miré la línea a contraluz, tratando de imaginármelo agrandado. Pero, ¿qué tamaño ten-dría que tener?, ¿qué longitud?, ¿qué diámetro? Antes de dirigirme en co-che a mi estudio, ya había observado todas las farolas que me encontré por el camino y estimado el diáme-tro de las mismas. Habría preferido bajarme del coche para comprobar sus medidas. No sabía que las faro-las tienen medidas tan diferentes. Algunas, progresivamente, se hacen más estrechas en la parte superior. Otras cambian repentinamente de grosor. Algunas tienen un bonito cue-llo doblado. En cierto modo, siempre compiten con mis esculturas. De-cidí darle un diámetro de 30 cm. a la línea de la escultura. Las curvas del clip empezaron a gustarme. EI siguiente clip, lo desdoblé dándole mayor longitud antes de realizar las curvas, consiguiendo más carrerilla para la sucesión rápida de los movi-mientos. La línea transportaría las gotas, pero, ¿qué aspecto tendrían? ¿Y qué forma? Hice otro intento tra-tando de modelar gotas de cola en el clip que acababa de desdoblar. Aun podían moverse, fl uir, deformarse. Observar. Mirar... se solidifi caban adoptando unas formas preciosas, brillantes, húmedas y sensuales. Fredy E Wubben

Next page: Element Water

Beweging/Stroming/Verandering

57

58

This and next page:

Gemeente Binnenmaas

Ode aan het water

59

60

Top: Gemeente Heemskerk Sculptuur Nederlandse Gasunie Bottom: Gemeente Nunspeet Ode aan het hemelwater

Next page: Gemeente Leidschendam De Kroon

61

62

This page

and next:

Ministerie van

Verkeer en

Waterstaat

Ode aan weg

en waterwegen

63

64

Dado la Vuelta

65

Tempel voor de Illusie

66

Universele

levensstroom

67 Lijst van afbeeldingen Overview of Ilustrations/ Lista de Imágenes

pg 10 Sacra conversazione30x18x5 cm - 1999Glas en aluminium/Glass and aluminum/Vidrio y aluminio

pg 12 Homo bulla - Massa30x30x24 cm – 2008Glas en brons/Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 15 Óvulos en el agua23x28x24 cm - 2010Glas en koper/Glass and copper/Vidrio y cobre

pg 16 Semillas de la vida en el agua20x36x22 cm - 2010Glas en koper/ Glass and copper/Vidrio y cobre pg 17 Ophelia IV34x22x27 cm - 2010Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 18 Ophelia III40x20x20 cm - 2009Glas en brons/Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 19 top Homo bulla - Zwanger25x24x19 cm – 2009Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 19 bottom Homo bulla - Kruipende vrouw25x23x19 cm – 2005Glas en brons/Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 20 Homo bulla - Body body30x30x24 cm – 2008Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 21 Homo bulla - Vrijend paartje25x23x19 cm – 2005Glas en brons/ Glass and bronze/ Vidrio y bronce

pg 22 left Zonder titelHoogte/ Height/ Altura 33 cm – 2008Glas/ Glass/ Vidrio

pg 22 right Zonder titelHoogte/ Height/ Altura 25 cm – 2008Glas/ Glass/ Vidrio

pg 23 Nachtlandschap38x37x24 cm - 2007Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 24 Primavera30x50x40 cm - 2007Glas en brons/Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 25 Gestolde energie40x28x24 cm – 2007Glas en brons/Glass and bronze/ Vidrio y bronce

pg 26 Viaje a pie20x18x5 cm - 2000Glas/ Glass/ Vidrio

pg 27 Naakt in Landschap – Zittend naakt32x30x20 cm - 2004Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 30 Geboorte van een landschap30x40x27 cm – 2007Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 32 Núcleo creciendo24x16x26 cm - 2010Glas en koper/ Glass and copper/Vidrio y cobre

pg 33 left Naakt in landschap – Bacchus25x27x18 cm - 2004Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 33 right Naakt in landschap - Adam30x20x26 cm - 2004Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 34 left Naakt in landschap - Drie gratiën35x20x28 cm - 2004Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 34 right Naakt in landschap - Liggend naakt44x32x23 cm - 2004Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 35 Stilleven38x37x29 cm - 2002Glas en roestvrij staal/Glass and stainless steel/ Vidrio y acero inoxidable

pg 36 Zwarte boom43x45x29 cm - 2000Glas en roestvrij staal/

68 Glass and stainless steel/ Vidrio y acero inoxidable

pg 37 Noet above Geb 50x33x22 cm - 2002 Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 38 Esta noche hay baile 25x25x30 cm - 2000Glas en brons/ Glass and bronze/Vidrio y bronce

pg 39 Dancing cloud II60x35x105 cm - 2009Glas en staal/Glass and steel/Vidrio y acero

pg 40 Encuentro48x28x30 cm - 2002Glas en roestvrij staal/Glass and stainless steel/Vidrio y acero inoxidable

pg 41 Danza de la fertilidad50x160x150cm - 2012Geschilderd staal en glassPainted steel and glassAcero pintado y vidrio

pg 42 High Level Talks50x150x90 cm - 2012Staal and glass/ Steel and glass/ Acero y vidrio

pg 42 Diosa de la fertilidad77x120x29cm - 2012Hout, ijzer, staal, brons, aluminium en glas/Wood, iron, steel, bronze, aluminium and glass/ Madera, hierro, bronce, aluminio y vidrio

pg 43 La Madre de la fertilidad170x90x48 cm. - 2012Hout, glas en ijzer/Wood, glass and iron/

Madera, vidrio y hierro

pg 44 en 45 Maximaglas Hoogte 27 cm - 2006Glass Glass/ Vidrio

pg 46 en 47 Serie Heavenly fruits2012Brons en glas / Bronze and glass / Bronce y vidrio

pg 49 en 50 Wormerland Ritmische sculpturale tekeningArchitect: Alberts & Van HuutHoogte/ Height/ Altura 750 cm - 2000Glas en staal/ Glass and steel/Vidrio y acero

pg 51 en 52 Amsterdam Z.O. Bogen in relatie met de architectuurHoogte/ Height/ Altura 370 en/ and/ y 430 cm - 1983Roestvrij staal/ Stainless steel/Acero inoxidable

pg 53 en 54 Zwolle Herren- und Sklaven MoralØ 900 cm - 1995Roestvrij staal, brons, aluminium, etalagekoppen, koper/Stainless steel, bronze, aluminum, window heads, copper/Acero inoxidable, bronce, aluminio, cabezas del aparador, cobre

pg 55 en 57 Wognum Element Water: Beweging/Stroming/Verandering Hoogte/ Height/ Altura 550 cm Lengte/Length/Largo 1300 cm - 1994 Glas en roestvrij staal/Glass and stainless steel/Vidrio y acero inoxidable

pg 58 en 59 Binnenmaas Ode aan het water, refl ecties naar de Romeinse tijdHoogte/ Height/ Altura 725 cm - 1997Glas, brons en staal/Glass, bronze and steel/ Vidrio, bronce y acero

pg 60 Top Heemskerk Sculptuur Nederlandse GasunieArchitect: Piet BlomHoogte/ Height/ Altura 700 cm - 1995Staal, gespoten zwart en rood, gegoten aluminium, van binnenuit aangelicht/Steel, black and red painted, cast aluminum, illuminated from within/Acero, pintado de rojo y negro, fundición de aluminio, iluminada desde dentro

pg 60 Bottom Nunspeet Ode aan het hemelwaterHoogte/ Height/ Altura 430cm Lengte/ Lenght/ Largo 930cm - 2009Glas en roestvrij staal/ Glass and stainless steel/ Vidrio y acero inoxidable

pg 61 Leidschendam De Kroon Hoogte/ Height/ Altura 700cm - 1990Roestvrijstaal, drie delen blauw, drie lichtspots/Stainless steel, three parts blue, three spotlights/Acero inoxidable, tres partes de azul, tres puntos de luz

69 pg 62 en 63 DelftMinisterie van Verkeer en Waterstaat Ode aan weg en waterwegen Hoogte/ Height/ Altura 220cm - 2002Glas en roestvrij staal/ Glass and stainless steel/ Vidrio y acero inoxidable

pg 64 Zwijndrecht Park de DrechtoeversDado la vuelta Hoogte/ Height/ Altura 76 cm - 2002Brons/ Bronze/ Bronce

pg 65 Wassenaar Landgoed rond het Raadhuis De Paauw in tijdelijke expositie Paradise Lost, Tempel voor de illusie Hoogte/ Height/ Altura 240 cm – 1989Gips, spiegels van roestvrijstaal/Plaster, mirrors of stainless steel/Yeso, espejos de acero inoxidable

pg 66 Alfaz del Pi Spanje Universele Levensstroom Hoogte/ Height/ Altura 160 cm - 1999Brons/ bronze/ bronce

70 Curriculum VitaeFredy E Wubben

Prijzen en Stipendia/Awards and Grants/Premios y Becas1959Nationale Talens Prijs voor Amateurschilderkunst1977Geert Bouwmeester Kunstprijs van de Gemeente Gouda1995 en 1999Basisstipendium Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst te Amsterdam1999 Reisstipendium van het Prins Bernhard Cultuurfonds20061e Prijs Ontwerp Maximaglas

Tentoonstellingen/ Exhibitions/Exposiciones1979/ 1980/ 1982/ 1984/ 1985 Stedelijk Museum, Amsterdam1981/ 1984 Amstelpark, Amsterdam1982 Provinciehuis, Den Haag (solo)1982/ 1983/ 1984/ 1985 Art Fair, Bazel, Zwitserland1985 Centraal Beheer, ApeldoornCultureel Centrum Alvar Aalto, Rovaniemi, Finland, Dordrechts Museum, DordrechtGalerie Carinthia, Klagenfurt, Oostenrijk1987 10 jaar aanwinsten Josine de Bruyn Kops, Gemeentemuseum Gouda,Gemeentemuseum Maassluis (solo)1989 Galerie de Zaal, Delft (solo)1991/ 1992/ 1993/ 2000 KunstRai, Amsterdam

1991/ 1992 Individuals - 9 Dutch Sculptors for Finland in vijf Finse musea voor moderne kunst in Turku, Rovaniemi, Kemi, Kuopio en Helsinki1992/ 1993 Stedelijk Museum Het Catharinagasthuis, Gouda1993 Museum voor Sierkunst, Gent, België1994 Landelijke Manifestatie in Kerken - Ruimte voor Beelden, Watertoren - Hedendaagse Kunst, Vlissingen/ Oost-Souburg1995 Buitententoonstelling, De Suikerberg, Zwolle1999/ 2000 Galerie Bleijenberg, Leiden (solo)2001 Galerie Mackenbach, Arnhem2001/ 2002 Kunstbeurs Art-Twente, Hengelo2003/ 2004 Gemeente Albrandswaard, Rhoon2004 Galerie Delfi -Form, Zwolle2005 Galerie Gooilust, Hilversum2006 Galerie Kunstlijn 13, Leerdam, Galerie Alosery, Almere2007/ 2008/ 2009/ 2010/ 2012 Glaskunstbeurs, Leerdam2009/ 2012 Galerie Sous-Terre, Aalsmeer2009 Kunstbeurs Open Art Fair, Utrecht2008-2013 Beeldenpark Drechtoevers, Zwijndrecht2009-2012 CIRO-Horn Venlo2011 Tentoonstelling “Glas Natuurlijk, natuurlijk Glas” Kasteel Cannenburch.

Kunstadviescommissies/ Art Advisory Committees/ Asesorias de Arte1988/ 1992 Raad voor de Kunst, werkgroep Manifestatie/ Publicaties voor Rijkssubsidies1988/ 1989 Gemeente Amsterdam, commissieIndividuele subsidies voor Amsterdamse Kunstenaars1989/ 1994 Lid van de Adviesraad van het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst, Amsterdam1991/ 2000 Lid van diverse Kunstadviescommissies van de Provincie Utrecht, Drente en diverse gemeenten1993/ 1995 Lid van de Aankoopcommissie van de teke-ningencollectie van de Provincie Utrecht 2000/ 2011Lid Kunstadviescommissie, Lisse2000/2012 Kunstadviescommissie, Lisse

Opdrachten/ Commissions/ Encargos1976 Aspa Eindhoven B.V.1982 Gemeente Rotterdam, Gemeente Leiden1983 Gemeente Amsterdam1985 Ormas B.V., Houten Gemeente Leiderdorp, Schreiner Airways B.V., Leiden1988 Kolencentrale EZH, Maasvlakte (Tebodin/Bischoff )1989 Gemeente Den Haag 1990 Gemeente Leidschendam 1993 Gemeente Heemskerk (Noord-Holland)1994 Gemeente Wognum (Noord-Holland)1997 Gemeente Binnenmaas (Zuid-Holland)2000 Gemeente Wormerland (Noord-Holland)

71 2002 Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Delft2004 Barranco Hondo, Alicante, Spanje

Schetsopdrachten/ Commission Sketches/ Dibujos de encargo 1982 Gemeente Den Haag1988 Gemeente Den Haag1988 Gemeente Emmen (Drente)1990 Gemeente Gouda1991 Aegon Nederland N.V.1995 Gemeente Heemskerk (Noord-Holland)1996 Gemeente Groesbeek (Gelderland)1996 Gemeente Middelharnis (Zuid-Holland)1999 Gemeente Rijswijk (Zuid-Holland)1999 Stichting Boncura, Helden-Panningen (Limburg)1999 ‘Beeld en Land’, Groningen1999 Gemeente Sevenum (Limburg)2000 Gemeente Schagen (Noord-Holland)2007/08 Gemeente Nunspeet (Gelderland)

Werk In Bezit Van/ Work from collections/ Obras en coleccionesGemeenten Den Haag, Leiden, Rijswijk, Rot-terdam, Alkemade, Delft, Zoetermeer, Gouda, Zwolle en Schiedam.Particuliere collecties in Nederland, Spanje, Zwitserland, Duitsland, Verenigde Staten, Oostenrijk, België en Finland.

Catalogi/ Catalogues/ Catálogos- De Volle Maan nr. 23, 1980 Ank Leeuw-Marcar- Amstelpark, 1981/ 1984 Nederlandse Kring van Beeldhouwers- Opdrachten, 1982, Gemeente Rotterdam

- Twee Materialen, Een Beeld, 1982 Nederlandse Kring van Beeldhouwers- Moments/ Momenten, 1983, eigen uitgave Rypke Sierksma- Aankopen/ Opdrachten, 1983 Centrum Beeldende Kunst Rotterdam- Beelden in de Kapel, 1983 Harderwijk, Gijs Bakker- Zilver in beweging, 1983, Schoonhoven- Beelden Binnen, 1984 Nederlandse Kring van Beeldhouwers- Beeldhouwkunst Amstelpark, 1984 Marianne Brouwer- Beelden rond de kerk, 1984, Brielle- Verbeelde Contrasten, 1985 Dordrechts Museum- De Natuur Verbeeld, 1985 Kasteel Groeneveld, Baarn- Beeld en Kleur, 1985 Stedelijk Museum Amsterdam Cees Straus- Natuur en Sculptuur XVI, 1986 De Hoge Hees, Eersel- Sculptuur ‘86, Kasteel Groeneveld, Baarn- Tuinen in beeld, een tuinbeeld, 1988 Gerrit in ’t Hout, Patricia Deiters- Lineart Art Fair, 1987, Gent- Beeldende Kunstopdrachten in Amsterdam 1980-1987- Paradise Lost, 1989, Bert Jansen- E-Motions, 1991, eigen uitgave Ans van Berkum Vormgeving Henrik Barends- Individuals, 1991 Ans van Berkum, Gijs van Tuyl Uitgave Finse musea, Rijksdienst Beeldende Kunst- Langs kunst in Zuid-Oost, Bram Kempers, August Willemsen Artoteek Z-O, Amsterdam, 1991- Kunstrai Amsterdam, 1992 en 1993- Ruimte voor Beelden, 1994 Liesbeth Jans- De Betovering van de Suikerberg Zwolle, 1995, Wouter Berns,

Ans van Berkum, Rob de Bree- Op de Sokkel - twintig beelden in Zwolle 1995, Madeleine Rood - Holland Art Fair, 1999/2000/2001 Utrecht en Den Haag- Catalogus Glaskunstbeurs september 2007, Piet Augustijn- Catalogus Glaskunstbeurs september 2008, Piet Augustijn- Glaskunstbeurs 2007/2008/2009/2012- Leiderdorp “Kunst op straat 2009- “Fredy E. Wubben Sculptures” dec.2010Ans van Berkum, Piet Augustijn

Publicaties/ Publications/ Publicaciones- Bijvoorbeeld, jaargang 16, 1984 nr. 2 Marjan Unger- Trouw, interview augustus 1984 Cees Straus- Outline nr. 5, 1984, Harry Verwiel- Elegance, januari 1985, Henk Bouwman- Bulletin Dordrechts Museum nr. 3 juni 1985- Tableaux Select, november 1985- Opzij, december 1985, Mirjam Westen- Tableaux Select, juni 1989- Trouw, bespreking solo expo, juni 1989 Cees Straus- Ruimte, mei 1991, Marisa Melchers- Indruk, juni 1992, Jan Vos- Kunstbeeld, september 1992, Thea Figee- Kunstbeeld, december 1992 Ans van Berkum- Museumjournaal, december 1992 Ans van Berkum- Trouw, juni 1995, Cees Straus - Beeld Supplement no. 12, december 2000 Piet Augustijn- Monumentale beelden Fredy E Wubben DVD – fi lm van Martin Pel, juli 2004- Fjoezzz, no. 4, 2006: Drinkglas voor Máxima, Piet Augustijn- Elegance, juni 2007, Máximaglas- Nouveau, juni 2007, Máximaglas- Up side down, 2008- Fjoezzz, 2006/2008/2010/2012

72 ChronologieFredy E Wubben

21 mei 1940Fredy E Wubben wordt geboren in Den Haag als eerste dochter in een middenstandsfa-milie, waar veel aan cultuur gedaan wordt. Haar moeder staat onder andere aan de wieg van het Haags Operakoor. Ze groeit op met broer Jan, die één jaar ou-der is. Na de oorlog wordt het gezin verblijd met dochter Corrine. Op vierjarige leeftijd volgt Fredy balletles-sen en vanaf haar zevende levensjaar krijgt zij pianoles. De familie bezoekt dikwijls het theater en diverse musea.

1957-1961Fredy volgt na de Middelbare Schooloplei-ding de Vrije Academie in Den Haag, waar zij onder andere les krijgt van Rudy Rooyak-kers.

1958 Fredy wint de Nationale Talens Prijs voor Amateurschilderkunst.

6 maart 1962Fredy treedt in het huwelijk met Wim Wolf.

1960-1964Fredy volgt de opleiding aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, waar zij onder andere tekenles krijgt van Co Westerik.

29 maart 1968Geboorte van haar eerste zoon Lennart.

1970 Haar echtgenoot vormt met anderen een bestuur ter oprichting van de Vrije Acade-mie voor Beeldende Kunsten ‘Expressie 70’

te Alphen aan den Rijn, waar Fredy docent wordt.

2 augustus 1973Geboorte van haar tweede zoon Rogier.

22 juli 1976 Haar broer (37) sterft aan een hartstilstand.

1977Fredy ontvangt van de gemeente Gouda de Geert Bouwmeester Kunstprijs voor een serie geometrisch abstracte plastieken.

15 september 1979 Haar vader (63) sterft aan een hartstilstand.

1982Monumentale beelden van Fredy worden aangekocht door de gemeenten Leiden en Rotterdam.

1983 Haar eerste grote beeld in opdracht van de gemeente Amsterdam wordt onthuld.

1985-1989Fredy geeft gastcolleges aan de Vrije Aca-demie in Den Haag en Rotterdam en nodigt daarbij Carel Visser en Philip Peters uit voor besprekingen met de studenten over hun werk.

1988-1996 Fredy participeert in internationale sympo-sia, zowel in Europa als daar buiten. Haar werk is te zien op Internationale Kunstbeur-zen onder andere in Basel (Zwitserland)

1994 Een monumentaal beeld van Fredy voor de gemeente Wognum omvat drie grote drup-pels van glas en is daarmee het begin van glasgebruik in grote monumentale beelden voor diverse gemeenten en het Ministerie

van Verkeer en Waterstaat. Vanaf dat moment ontstaat een serie sculpturen in diverse glastechnieken.

73 1995 en 1999Op basis van haar werk wordt in beide jaren de Basisstipendium van het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouw-kunst te Amsterdam toegekend.

1997De wegen van Fredy en Wim scheiden zich.

1999Fredy krijgt een atelier toegewezen in Span-je. Reissubsidie wordt verstrekt door het Prins Bernhard Cultuur Fonds. De daarop volgende jaren woont zij meer in Spanje dan in Nederland. De zon, het felle licht en de kleuren van het landschap hebben duidelijk invloed op haar werk.

29 september 2000Fredy treedt in het huwelijk met Chris de Droog in het gemeentehuis van Wormer-land, waar in datzelfde jaar haar beeld Ritmische sculpturale tekening is geplaatst.

2003 Fredy ontmoet Martin Pel, die in opdracht van Galerie De Eendvogel in Gorkum de fi lm Monumentale Opdrachten maakt. Vele fi lm-pjes over haar werk volgen zoals overHet Maximaglas.

2004Fredy realiseert het sculptuur in brons Back to the roots in de Barranco Hondo in de gemeente Alfaz del Pi te Spanje.

2006 Een jury, samengesteld door de Vereniging van Vrienden van Modern Glas, kiest uit een aantal ideeën van bekende ontwerpers voor het ontwerp van Fredy. Zij mag haar Maximaglas laten uitvoeren in de fabriek van Royal Leerdam Crystal. Het glas is in bezit van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Maxima.

2008-2009Fredy werkt aan een schetsontwerp voor de gemeente Nunspeet met mededinging van Nicolas Dings en Groenewoud/Buij.

2006-2010 Fredy exposeert regelmatig in Nederland en in Spanje, giet brons in Alcoy, blaast glas met Rafa Abdón in l´Òlleria (Spanje) en met Richard Price in Nederland.

10 september 2010,Geboorte van haar kleinzoon Jelle.

4 mei 2012Geboorte van haar kleindochter Ilse

ChronologyFredy E Wubben

21 May 1940Fredy E Wubben was born in The Hague as the eldest daughter of a middle class family with a profound interest in culture. From the outset her mother, for example, was a member of the opera chorus in The Hague. Fredy’s brother, Jan, was one year older than her. Her sister, Corinne, was born after World War II. At the age of four Fredy began ballet classes and at seven she started learning piano. The family often went to the theatre and visited diff erent museums.

1957-1961After her secondary school education, Fredy went to the Free Academy of Visual Arts in The Hague and studied under Rudy Rooyakkers, among other artists.

1958Fredy won the National Talens Price for amateur painting.

6 March 1962Marriage to Wim Wolf.

1960-1964She went to The Royal Academy of Visual Arts in The Hague and took drawing lessons,among others, from Co Westerik.

29 March 1968The birth of her fi rst son, Lennart.

1970Her husband was a member of the Board of governors that founded the Free Academy of

74 Visual Arts ‘Expressie 70’ in Alphen aan den Rijn where Fredy became an art teacher.

2 August 1973Birth of her second son, Rogier.

22 July 1976Her brother died of a heart attack at the age of 37.

1977Fredy was awarded the Geert Bouwmeester Art prize by the city of Gouda for a series of geometrical abstract sculptures.

15 September 1979Her father died of a heart attack at the age of 63.

1982Monumental sculptures of Fredy were bought by the cities Leiden and Rotterdam.

1983Her fi rst large sculpture commissioned by the city of Amsterdam was unveiled.

1985-1989Fredy became a guest lecturer at the Free Academy of The Hague and Rotterdam to which she invited Carel Visser and Philip Peters to discuss and give critiques of the students’ works.

1988-1996Fredy participated in international sympo-siums and conferences throughout Europe and other countries and her work was seen at international art exhibitions, including in Basel, Switzerland.

1994Fredy used glass for the fi rst time in the form of three large glass drops. The glass drops were part of a monumental sculpture that she created for the city of Wognum.This led to her using glass in monumental sculptures for other Dutch cities and for the Ministry of Transport and Public Works. From that moment on a series of sculptures came into being by using diff erent glass techniques.

1995 and 1999In both these years, Fredy was awarded basic grants by the Netherlands Foundation for Visual Arts, Design and Architecture in Amsterdam for her work.

1997Fredy and Wim each go their seperate way.

1999Fredy was allocated an atelier in Spain with a travel grant by the Prince Bernhard Cultural Fund. During the following years, she began to spend more time in Spain than she did in the Netherlands. The Iberian sun, the bright light

and colours of the landscape have clearly had a major impact on her work.

29 September 2000Fredy married Chris de Droog in the city hall of Wormerland, where her sculpture Ritmische sculpturale tekening had been placed earlier that year.

2003 Fredy met Martin Pel who made the fi lm Monumentale Opdrachten about her work. This fi lm was commissioned by the art gal-lery De Eendvogel in Gorkum. After completing this fi lm Martin Pel made many other fi lms about Fredy’s work, such as the fi lm about the Maximaglas, that she created in 2006.

2004The bronze sculpture Back to the Roots by Fredy E Wubben was placed in the Barranco Hondo, Alfaz del Pi, in Spain.

1962 A bronze sculpture of her father

by Fredy E Wubben

75

1998 A pastel drawing of her mother by Fredy E Wubben

2006Fredy E Wubben’s design in glass was selected as the winner of a contest put out by VVMG by an independent jury from among many submitted designs by other well-known designers. She got to execute her Maximaglas at the Royal Leerdam Crys-tal factory. Her Royal Highness Princess Maxima has this glass in her possession.

2008–2009With Nicolas Dings and Groenewoud Buij asher competitors, Fredy was selected to present

her design for a monumental sculpture for the city of Nunspeet.

2006–2010Fredy now regularly exhibits in the Nether-lands and Spain, casting bronzes in Alcoy, Spain, and working on her glass sculptures with master blowers Rafa Abdón in l’Òlleria, Spain, and with Richard Price in Amster-dam, The Netherlands.

10 september 2010Birth of her grandson Jelle.

4 may 20112Birth of her granddaughter Ilse

CronologíaFredy E Wubben

21 de mayo 1940 Fredy E. Wubben nace en La Haya como la primera hija de una familia de clase media, donde adquiere gran parte de su cultura. Su madre funda, entre otras cosas, el Coro de la Ópera de La Haya. Ella crece con su her-mano, Jan, que es un año mayor. Después de la segunda guerra mundial la familia es agraciada con una segunda hija, Corrine. A la edad de cuatro años Fredy va a clases de ballet y a partir de su séptimo cumpleaños ella recibe clases de piano. La familia visita con frecuencia el teatro y museos. 1957-1961

Después de la escuela secundaria, Fredy ingresa en la Academia Libre en La Haya, donde enseña entre otras Rudy Rooyakkers.

1958 Fredy gana el ‘Nationale Talens Prijs voor Amateurschilderkunst’ (Premio Nacional de Pintura Amateur de la empresa Talens).

6 de marzo 1962 Fredy se casa con Wim Wolf.

1960-1964 Sigue la formación en la ‘Rijksacademie voor Beeldende Kunsten’ (Academia de Bellas Artes) de La Haya, donde recibe entre otras enseñanzas las clases de Co Westerik.

29 de marzo 1968 El nacimiento de su primer hijo Lennart.

1970 Su marido junto con otras personas organiza una junta directiva para fundar la Acade-mia Libre de Bellas Artes ‘Expressie 70’ en Alphen aan den Rijn, en donde Fredy llega a ser profesora.

2 de agosto 1973 El nacimiento de su segundo hijo, Rogier.

22 de julio 1976 Su hermano a la edad de 37 años muere de un ataque al corazón.

1977 Fredy recibe del municipio de Gouda el ‘Geert Bouwmeester Kunstprijs’ (Premio del Arte Geert Bouwmeester) a una serie de esculturas geométricas y abstractas.

15 de septiembre 1979 Su padre a la edad de 63 años muere de un ataque al corazón.

Actor, Andre van den Heuvel, presents the Maxima glass

76

1982 Esculturas monumentales por Fredy son adquiridas por los municipios de Leiden y Rotterdam.

1983 Su primera gran estatua es encargada e inaugurada en este año en la ciudad de Amsterdam.

1985-1989 Fredy da clases como profesora invitada en la ‘Vrije Academie’ (Academia Libre) de La Haya y Rotterdam. Ella invita Carel Visser y Philip Peters para discutir con los estudian-tes sobre sus trabajos.

1988-1996 Fredy participa en simposios internacionales, tanto en Europa y más allá. Su trabajo puede verse en las ferias de arte internacionales, inclu-yendo la de Basilea (Suiza). 1994

Una escultura monumental para el munici-pio de Wognum incluye tres grandes gotas de vidrio y es el comienzo del uso de vidrio en grandes esculturas monumentales para varios municipios y el Ministerio de Trans-porte. A partir de entonces nace una serie de esculturas en diversas técnicas de vidrio.

1995 y 1999 Sobre la base de su trabajo en estos dos años le es concedida una beca del fondo de Artes Visuales, Diseño y Arquitectura en Amsterdam.

1997 Los caminos de Fredy y Wim se separan.

1999 Fredy se le asigna un estudio en Espa-ña. Los viajes son subvencionados por la Fundación del Príncipe Bernhard. Los años siguientes vive más en España que en los Países Bajos. El sol, la luz brillante y los colores del paisaje infl uyen en su obra.

29 de septiembre 2000 Fredy contrae matrimonio con Chris de Dro-og en el Ayuntamiento de Wormerland, don-de en el mismo año su escultura Ritmische sculpturale tekening es colocada.

2003 Fredy conoce a Martin Pel, que hace una pe-lícula Monumentale Opdrachten (encargos monumentales), encargada para la galeria De Eendvogel en Gorkum. Después de esta película siguen muchas otras sobre el trabajo de Fredy, por ejemplo Maximaglas (La copa de Maxima).

2004 Fredy realiza la escultura en bronce Back to the roots en el Barranco Hondo de Alfaz del Pi, España. 2006

Un jurado independiente elige el diseño de Fredy de entre una serie de ideas de los diseñadores famosos. Su diseño de copa de la Maxima puede ser realizada en la Fábrica de la Royal Leerdam Cristal. La copa está en manos de Su Alteza Real la Princesa Máxima.

2008-2009 Fredy trabaja en un boceto para la ciudad de Nunspeet en competencia con Nicolas Dings y Groenewoud/Buij.

2006-2010 Fredy expone regularmente en los Países Bajos y España, funde bronce en Alcoy, sopla vidrio con Rafa Abdón en l’Olleria (España) y con Richard Price en Amsterdam, los Países Bajos.

10 septiembre 2010Nacimiento de su nieto Jelle.

4 de mayo 2012Nacimiento de su nieta Illse

77 Fredy E WubbenIcarusweg 91 NL - 2624 BE DelftThe Netherlands Tel.: +31 (0)6 22 55 62 93Tel.: +31 (0)15 25 63 577

Serra Nevada 6Urb. El Cautivador E - 03580 Alfaz del Pi AlicanteSpainTel.: +34 96 68 60 522 e-mail: info@fredywubben.nl website: www.fredywubben.nl

© Fredy E WubbenDelft, 2010

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior written permission of the publisher.

Colophon

AuthorsAns van BerkumPiet Augustijn

TranslationsEnglishCaroline Tjan-IJfsMaureen O´DonoghueSpanishHenny en Paloma DenteneerMonica Pallier en Inge Kat

PhotographyTom Haartsen Richard Willebrands Ando bv, Den Haag Fredy E WubbenPortraitChris de Droog

78

Index

Am I really here on earth 6Fredy E Wubben

Greetings from the Mayor of l’Alfàs 7

Greetings from the President of the Frax Foundation 8

Introduction 9 - 14Ans van Berkum

The work of Fredy E Wubben symbolizes 26 - 32the vulnerability of mankind Piet Augustijn

Maxima glass 44 - 45

A study: The birth of a drop 55 - 56Fredy E Wubben

Overview of illustrations 68 - 70

Curriculum Vitae 71 - 72

Chronology 73 - 77

Colophon 78

79

80