View
217
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/29/2019 Propozycja Basic Icome w Szwajcarii
1/6
- Global Voices po polsku - http://pl.globalvoicesonline.org -
Szwajcarska inicjatywa: dochd podstawowy dla wszystkich
Napisane przez Stanislas Jourdan Tumaczone przez Krzysztof Pawliszak On 22 wrzesie 2012 @ 11:32
am | No Comments
In Ekonomia i biznes, Europa Zachodnia, Feature, France, French, Ideas, Media obywatelskie, Prawo,
Switzerland, TYPE, Weblog
W Szwajcarii w kwietniu 2012 roku formalnie zawizano now inicjatyw pod nazwNa rzecz
bezwarunkowego dochodu podstawowego[1] [fr, take i pozostae odnoniki prowadz do stron w
jzyku francuskim], ktra ma na celu wprowadzenie nowego prawa federalnego. Pomys, ktry w
zasadzie opiera si na przekazywaniu przez pastwo wszystkim obywatelom miesicznego dochodu
podstawowego niezalenego od wysokoci dochodw ani wykonywanej pracy, wywoa mas
komentarzy we szwajcarskiej blogosferze.
Szwajcarski proces referendalny [2], to cz systemu demokracji bezporedniej pozwalajcy
obywatelom wyzywa do zmian prawnych na poziomie federalnym i konstytucyjnym.
Jeeli do 11 padziernika 2013, pod inicjatyw podpisze si ponad 100 000 osb, wwczas
Zgromadzenie Federalne bdzie musiao zaj si t inicjatyw i rozpisa referendum, gdy uzna, e
inicjatywa jest uzasadniona i wiarygodna.
[3]
Frank szwajcarski. Zdjcie z Flickr autorstwa
Jim (CC BY-NC-SA 2.0).
Pascal Holenweg wyjania na swoim blogu ca spraw [4]:
L'initiative populaire pour un revenu de base inconditionnel propose d'inscrire dans la
constitution fdrale l'instauration d'une allocation universelle verse sans conditions
devant permettre l'ensemble de la population de mener une existence digne et de
participer la vie publique.
La loi rglerait le financement et fixerait le montant de cette allocation (les initiants la
situent 2000-2500 francs par mois, soit, grosso modo, le montant maximum de l'aide
sociale actuelle, mais n'inscrivent pas ce montant dans le texte de l'initiative [5]). Le
revenu de base est inconditionnel : il n'est subordonn aucune contre-prestation. Il
est universel (tout le monde le touche) et galitaire (tout le monde touche le mme
montant). Il est individuel (il est vers aux individus, pas aux mnages).
Il n'est pas un revenu de substitution un revenu ou un salaire perdu. En revanche, il
remplace tous les revenus de substitution (assurance chmage, retraite, allocations
familiales, allocations d'tude, rentes invalidit) qui lui sont infrieurs. Comment le
al Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst... http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inic
27.02.20
7/29/2019 Propozycja Basic Icome w Szwajcarii
2/6
financer? Par l'impt direct sur le revenu et la fortune, par l'impt indirect sur la
consommation (la TVA), par un impt sur les transactions financires, et surtout par le
transfert des ressources consacres au financement de l'AVS, de l'AI, de l'aide sociale
et des autres revenus de substitution infrieurs au montant du revenu de base.
Inicjatywa obywatelska Na rzecz bezwarunkowego dochodu podstawowego proponuje, by
ustanowienie bezwarunkowego zasiku powszechnego zostao wpisane do konstytucji federalnej, co
pozwoli caemu spoeczestwu prowadzi godne ycie i bra udzia w yciu publicznym. Prawo to
dotyczy finansw i ustanawia wysoko zasiku (wnioskodawcy sugeruj kwot okoo 20002500
frankw szwajcarskich miesicznie (czyli ok. 6 8008500 zotych miesicznie), czyli kwot rwn
maksymalnemu zasikowi z opieki spoecznej obecnie wypacanemu. Jednak nie zostao to wpisane
do tekstu inicjatywy [5]). Dochd podstawowy nie bdzie powizana z adnymi warunkami: nie jest
zaleny od wysokoci dochodw. Jest powszechny (kady go otrzyma) oraz egalitarny (kady
otrzyma tak sam kwot). Jest rwnie osobisty (wypacany osobom, a nie na gospodarstwo). Nie
jest to jednak dochd majcy zastpi utracon pensj. Zastpuje raczej dodatki wypacane osobom
majcym niszy dochd (zasiki dla bezrobotnych, renty, zasiki rodzinne, stypendia dla studentw,
wiadczenia dla osb niepenosprawnych). W jaki sposb bdzie finansowany? Poprzez bezporednie
opodatkowanie dochodw i majtkw, porednie opodatkowanie konsumpcyjne (VAT),
opodatkowanie naoone na transakcje finansowe, a przede wszystkim dziki relokacji rodkw
obecnie przydzielonych do wypacania emerytur/rent wypacanych przez pastwo oraz zasikw dla
bezrobotnych, ubezpieczenia spoecznego oraz innych zasikw z opieki spoecznej, ktre s nisze
ni kwota dochodu podstawowego.
Fred Fred Hubleur zwraca uwag na swoim blogu [6]:
Le truc important, cest que ce revenu est fix pour toutes et tous sans quil ny ait de
contrepartie de travail ; oui, un revenu sans emploi. Cela peut choquer. Mais dans le
fond cest une ide parfaitement dfendable. Dune part, on lutte ainsi contre la
pauvret et la prcarit, plus besoins daides sociales en complment de revenus autres
et des dizaines daides diffrentes et complexes mettre en uvre. Ce revenu
inconditionnel est galement un bon point pour linnovation et la cration. () On est
aussi dans un nouveau paradigme qui peut effrayer les capitalistes acharns : librer
lHomme du travail et lui rendre son statut dhomo sapiens prvalant celui dhomo
travaillus qui a tellement cours dans notre socit.
Istotn rzecz jest to, e dochd ten jest ustalony dla wszystkich bez obowizku pracy. Racja, todochd bez zatrudnienia. To moe wydawa si szokujce. Ale w jego sercu ley dajca si uzasadni
idea. Z jednej strony, walczymy z bied i brakiem zabezpieczenia. Nie bdzie ju wicej potrzeby,
aby opieka spoeczna zwiksza czyje dochody oraz wypacaa dziesitki rnych i niewydolnych
zasikw. Dochd bezwarunkowy jest rwnie dobr wiadomoci dla innowacji i kreatywnoci. ()
Dokonalimy take zmian paradygmatu, ktr zatwardziali kapitalici mog uzna za alarmujc:
wyzwolenia czowieka pracujcego, przywrcenia mu jego statusu homo sapiens na rzecz homo
travaillus (nota edytorska: Homo travillus to gra sw. Okrelenie to opisuje czowieka
pracujcego), ktry w naszym spoeczestwie dziery wadz.
Martouf podaje kilka argumentw za dochodem podstawowym [7], co zilustrowane jest poniej:
al Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst... http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inic
27.02.20
7/29/2019 Propozycja Basic Icome w Szwajcarii
3/6
[8]
Powody, dla ktrych ludzie pracuj, za freeworldcharter.org via
active rain przystosowane na francuski przez Martoufa ze
zgod na przedrukowywanie
Ta nowa wizja wiata zostaa w szczeglnoci zgbiona w helwecko-niemieckim filmie Dochd
podstawowy: inicjatywa kulturalna, autorstwa Ennona Schmidta i Daniela Hanii, dwch z omiu
obywateli Szwajcarii pomysodawcw inicjatywy:
Download Video as MP4
Na co przeznaczysz dochd podstawowy?
Internauci stawiali na stornie BIEN_Switzerland, szwajcarskiego oddziau wiatowej sieci wzywajcej
do ustanowienia dochodu podstawowego [9], nastpujce pytania [10]:
Voil, a y est, vous l'avez. Chaque mois vous recevez 2500 francs sans condition.
Dites-nous en quoi votre vie a chang. Dites-nous ce que vous faites de votre temps. A
quoi vous consacrez votre vie ?
Prosz bardzo. Otrzymujesz 2500 frankw szwajcarskich miesicznie bez adnych zobowiza.
Powiedz nam, jak zmienioby si twoje ycie? Powiedz, jak spdzaby wolny czas? Na co powici
by ycie?
Odpowiedzi byy zrnicowane. Antoine otworzyaby restauracj. Gaetane stworzyby farm. Renaud
powiciby si muzyce:
al Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst... http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inic
27.02.20
7/29/2019 Propozycja Basic Icome w Szwajcarii
4/6
Mon premier projet serait de finir et de tenter de produire un instrument de musique
que je suis en train de crer. Paralllement a je proposerais des cours d'utilisation de
mon instrument de musique prfr et peu connu dans la rgion
Pierwszym moim projektem byoby dokoczenie instrumentu muzycznego, ktry wanie tworz i
sprbowabym wprowadzi go do masowej produkcji. Jednoczenie dawabym lekcje gry na moim
ulubionym instrumencie, ktry nie jest w tym regionie popularny.
Uytkownik herfou70 potraktowaby priorytetowo swoj rodzin [11]:
Je suis Pre de famille (3 enfants 6-11-14 ans) et suis le seul salair de la famille.
Disposer d'une revenu de base me permettrait de consacrer plus temps mes enfants.
Mon pouse pourrait galement avoir une activit autre que celle qu'elle occupe dans le
foyer, ce qui lui permettrait de plus s'panouir
Jestem ojcem (3 dzieci: 6, 11 i 14 lat) i w rodzinie tylko ja zarabiam. Otrzymywanie podstawowego
dochodu pozwolioby mi powici wicej czasu rodzinie. Moja ona take miaaby moliwo
robienia czego poza zajmowaniem si domem, co pozwolioby jej si rozwija.
[12]
Plakat inicjatywy Dochd
bezwarunkowy dla wszystkich
Osoby wspierajce t inicjatyw zorganizoway na Facebooku konkurs [12] pod nazw gwiazda dla
ycia. Osoby odwiedzajce stron zachcane s do zrobienia sobie zdjcia, jakby byy skazane na
doywocie.
Dochd podstawowy wyrzdzi wicej zego ni dobrego
Ta idea nie przekonuje jednak kadego. Zdaniem Jeana Christopha Schwaaba, czonka niszej izbyparlamentu szwajcarskiego, socjalici nie mog wspiera propozycji, ktra wyrzdzi wicej zego ni
dobrego i moe okaza si katastrof dla pracodawcw. Na swoim blogu podaje wyjanienie [13]:
Les partisans du revenu de base prtendent que ce revenu doit librer de lobligation
de gagner sa vie et entranerait la disparition des emplois prcaires ou mal pays, car,
puisque le revenu de base garantit le minimum vital, plus personnes ne voudra de ces
emplois. Or, cest probablement le contraire qui se produirait. Comme ces faibles
montants ne suffiront pas atteindre le premier objectif de linitiative, savoir garantir
des conditions de vie dcentes, leurs bnficiaires seront obligs de travailler quand
mme, malgr le revenu de base. La pression daccepter nimporte quel emploi ne
disparatra donc pas.
al Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst... http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inic
27.02.20
7/29/2019 Propozycja Basic Icome w Szwajcarii
5/6
Osoby popierajce dochd podstawowy twierdz, e to musi uwolni ludzi od
obowizku zarabiania na ycie i doprowadzi do zniknicia niestabilnych i niskopatnych
miejsc pracy, poniewa nikt, w zwizku z zagwarantowan przez dochd podstawow
pac minimaln, nikt nie zechce ju tych stanowisk. Bardziej prawdopodobny jest
odmienny skutek. Poniewa niski poziom zasikw nie bdzie wystarczajcy by
zaspokoi pierwotne cele inicjatywy, to jest przyzwoitego poziomu ycia, beneficjenci i
tak bd zmuszeni do pracy, pomimo dochodu podstawowego. Presja zaakceptowania
kadej dostpnej pracy nie zniknie.
Dodaje:
Enfin, le revenu de base inconditionnel aurait pour grave dfaut dexclure
dfinitivement bon nombre de travailleurs du march du travail (dont on nierait alors le
droit au travail): ceux dont on ne jugerait pas la capacit de gain suffisante (p. ex. en
raison dun handicap, de maladie ou de faibles qualifications) nauraient qu se
contenter du revenu de base.
W kocu, bezwarunkowy dochd podstawowy, co najgorsze, na stae wykluczy z rynku pracy spor
ilo pracownikw (za spraw odmawiania im prawa do pracy): ci, ktrzy uznawani byli za osoby
majce niewystarczajcy potencja do zarabiania (np. ze wzgldu na niepenosprawno, chorob lub
brak kwalifikacji) bd musieli po prostu zadowoli si dochodem podstawowym.
Jego analiza jest kontrowersyjna, co wida po komentarzach pod wpisem. Jeff Renault wyjania z
francuskiej perspektywy dlaczego lewica miertelnie si uwzili przeciwko[14] bezwarunkowemudochodowi podstawowemu:
La gauche de la fin du 19 et du 20 sicle sest forge autour de la valeur travail et la
dfense des travailleurs. Ce combat se retrouve dans la dfense persistante du salariat
et de son St. Graal, le CDI, alors mme que ce statut ne concerne plus quune
minorit de personnes.
Lewica koca wieku XIX i XX zostaa stworzona na wartociach takich jak praca i ochrona
pracownikw. Walka ta, skupia si wok nigdy nie koczcej si obrony patnych robotnikw i
witego Graala patnych umw na stae, pomimo, i ten status dotyczy tylko mniejszoci.
Wraz z rozpoczciem inicjatywy, Hubleur ma nadziej [6], e w Szwajcarii rozpocznie si wielka
debata spoeczna:
Ce sera au moins la porte ouverte un grand dbat de socit et loccasion de rflchir
ce que lon veut et quelle vie on aspire. Ce systme dallocation universelle (ou
autres noms), a fait un moment que je le suis, je me souviens quon en avait parl
dans des cours sur la prcarit et le lien social il y a une dizaine dannes luniversit.
Le principe est franchement sduisant et mrite quon sy arrte.
Quand on voit le monde que nous donne le systme capitaliste et productiviste actuel,
on peut bien se prendre rver dautre chose, dun monde laissant plus de chances
chacune et chacun.
Przynajmniej, otworzy to drzwi do wielkiej debaty spoecznej i da szanse na zastanowienie si nad
tym czego chcemy i do jakiego rodzaju ycia dymy. Od pewnego czasu ledziem ide
powszechnego systemu zasikowego (wystpujcego po wieloma nazwami). Pamitam jak na
uniwersytecie wiele lat temu dyskutowalimy o tym na zajciach dotyczcych niestabilnoci i wizi
spoecznych. Pomys ten, szczerze mwic, jest bardzo kuszcy i zasuguje na przypatrzenie si mu z
bliska. Przypatrujc si wiatu stworzonemu przez obecny model kapitalistyczny, produktywistyczny,
w kocu zaczniesz tskni za czym innym, za wiatem, ktry kademu daje lepsz szans.
Article printed from Global Voices po polsku: http://pl.globalvoicesonline.org
URL to article: http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa-dochod-
podstawowy-dla-wszystkich/
al Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst... http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inic
27.02.20
7/29/2019 Propozycja Basic Icome w Szwajcarii
6/6
URLs in this post:
[1] Na rzecz bezwarunkowego dochodu podstawowego: http://www.inconditionnel.ch
/index.php?id=80&L=1
[2] proces referendalny: http://en.wikipedia.org/wiki/Referendum#Switzerland
[3] Image: http://www.flickr.com/photos/james_scott/2995413082/
[4] wyjania na swoim blogu ca spraw: http://causetoujours.blog.tdg.ch/archive/2012/04
/12/initiative-populaire-pour-un-revenu-de-base-inconditionnel-c.html
[5] le texte de l'initiative: http://www.admin.ch/ch/f/ff/2012/3905.pdf[6] na swoim blogu: http://fred-h.net/blog/2012/04/14/linitiative-pour-un-revenu-de-base-
inconditionnel-en-suisse/
[7] za dochodem podstawowym: http://martouf.ch/blog/440-les-avantages-d-un-revenu-
de-base-inconditionnel.html
[8] Image: http://activerain.com/blogsview/2633391/motivational-monday-human-reasons-
to-work
[9] wiatowej sieci wzywajcej do ustanowienia dochodu podstawowego:
http://www.basicincome.org/
[10] nastpujce pytania: http://bien-ch.ch/fr/forum/et-vous-que-ferez-vous-avec-revenu-
de-base
[11] swoj rodzin: http://bien-ch.ch/fr/forum/et-vous-que-ferez-vous-avec-revenu-
de-base#comment-479[12] Image: https://www.facebook.com/notes/revenu-de-base-pour-tous-allocation-
universelle/casting-star-%C3%A0-perp%C3%A9tuit%C3%A9-/10150687055224093
[13] Na swoim blogu podaje wyjanienie: http://www.schwaab.ch/archives/2012/04
/11/pourquoi-les-socialistes-doivent-s%E2%80%99opposer-au-%C2%ABrevenu-de-base-
inconditionnel%C2%BB-allocation-universelle/
[14] miertelnie si uwzili przeciwko: http://jeffrenault.wordpress.com/2012/03
/20/pourquoi-la-gauche-bloque-t-elle-sur-le-revenu-de-base-inconditionnel/
Copyright 2008 po polsku. All rights reserved.
al Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst... http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inic