2
PSA (ProstaatSpesifiekeAntigeen) Toetsing Dieprostaatklieris'nkleinorgaanwatnetin mansvoorkom.Dieprostaatvervaardig'nwit vloeistof (semen) wat sperms vervoer envoed. Prostaatkankerontwikkelindieprostaatklier en in sommige gevalle kan die kankerselle vanafdiekliernaanderliggaamsdeleversprei, veralnabeen. DiebepalingvanPSA-vlakkeindiebloedis'n waardevollehulpmiddelvirdiediagnosevan kankervandieprostaat. WatisProstaatSpesifiekeAntigeen(PSA)? PSA is 'n chemiese stof wat van die selle in die prostaat afkomstig is; dus sal mens feitlik altyd lae PSA-vlakke in die bloedvanmansopspoor. Wanneerkankerindieprostaatontstaanvervaardigdiekanker sellemeerPSAwatinbloedgemeetkanwordenkandienas'n aanduidingvandieteenwoordigheidvankanker.Ditisdusnie die teenwoordigheid van PSA in die bloed nie, maar die vermeerderde hoeveelheid wat aandag op die moontlikheid vankankervestig. IstoenameinPSA100%spesifiek virprostaatkanker? Omdat daar ook verskeie ander toestande is wat tot 'n toename in PSA kan lei, is dit noodsaaklik om enige toenameindiePSA-vlakmetudokteroptevolg. BeidediePSAbepalingsowelas diedirekteondersoekdeuru dokter is nie 100% akkuraat vir die uitskakeling van prostaatkanker nie. Die kombinasie van die twee het egter 'n baiehoërkansomvroeëprostaatkankeroptespoor. WatgebeurindienmyPSA-vlaktehoogis? Asenigeenvandietwee(PSAofdietasbaarheidvanjouprostaat metrektaleondersoek)abnormaalis,saludokterbykomende gespesialiseerde ondersoeke doen, wat 'n biopsie ('n klein monster van die klier met 'n naald geneem) kan insluit ten einde'nmeerspesifiekediagnosetemaak. Watisdiesimptomevanprostaatkanker? Simptomewatdeur'ndokterverderondersoekmoetword, sluiteenofmeervandievolgendein: Moeilikepasseringvanurine Moeilikebeginenbeëindigingvandieurinestroom •Herhaaldenodigheidomteurineer,veralsnags Hierdie simptome word gewoonlik veroorsaak deur die gewas wat teen die uretra druk en die vloei van urine beïnvloedofblokkeer. Opsporingvanprostaatkanker PSA-toetsing word aanbeveel in mans met ʻn lewensverwagting van meer as 10 jaar onder die volgende omstandighede: Vanafdieouderdomvan40inswartAfrikaneendiegene met ʻn positiewe familiegeskiedenis van prostaat- en/of borskankerinʻneerstegeslagnaasbestaande. Vanafdieouderdomvan45jaarinalleandermans. Daarbenewens behoort alle pasiënte met ʻn geskiedenis van laer urienwegsimptome en/of kliniese beeld verdag van prostaatkanker, ongeag die ouderdomsgroep, hul PSA telaattoets. •PeriodiekeherevalueringsaldeurdieaanvanklikePSA-en rektaleondersoek-resultaatbepaalword. •PSA bepaling vir kankersifting is nie betroubaar in die teenwoordigheid van urienweginfeksie (UWI), onlangse blootstelling van die urienweg aan instrumentasie en/of urinêre retensie nie. In geval van UWI moet die infeksie behandel word en die PSA herhaal word na 6 weke. Roetiene rektale ondersoek verhoog nie die PSA betekenisvolnie. VraudokteroordiePSA-toetsbeskikbaarby PathCare. Dieinhoudvanhierdieartikelmoetopgeenmaniergebruikwordvir diagnostiesedoeleindesnie.Raadpleeggerusudoktervirnformele diagnose,raadenbehandeling PathCare “Patologiewat WaardeToevoeg” [email protected] www.pathcare.co.za ProstateCancerDiagnosticandTreatmentGuidelines TheProstateCancerFoundationofSouthAfrica PublicationDate:June2015 Saamgesteldeur:Drs.YounusEssack,WesselMeyer PathCareChemiesePatoloë Hersien:Augustus2016

Prostrate Testing Brochure Eng&Afr 2016 · 2017-06-08 · • Vanaf die ouderdom van 40 in swart Afrikane en diegene met ʻn positiewe familiegeskiedenis van prostaat- en/of borskanker

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Prostrate Testing Brochure Eng&Afr 2016 · 2017-06-08 · • Vanaf die ouderdom van 40 in swart Afrikane en diegene met ʻn positiewe familiegeskiedenis van prostaat- en/of borskanker

PSA�(Prostaat�Spesifieke�Antigeen)�

Toetsing

Die�prostaatklier�is�'n�klein�orgaan�wat�net�in�mans�voorkom.�Die�prostaat�vervaardig�'n�wit�vloeistof� (semen)� wat� sperms� vervoer�en�voed.Prostaatkanker�ontwikkel� in�die�prostaatklier�en� in� sommige� gevalle� kan� die� kankerselle�vanaf�die�klier�na�ander�liggaamsdele�versprei,�veral�na�been.Die�bepaling�van�PSA-vlakke�in�die�bloed�is�'n�waardevolle�hulpmiddel�vir�die�diagnose�van�kanker�van�die�prostaat.

Wat�is�Prostaat�Spesifieke�Antigeen�(PSA)?PSA� is� 'n� chemiese� stof� wat� van� die� selle� in� die� prostaat�afkomstig� is;� dus� sal� mens� feitlik� altyd� lae� PSA-vlakke� in� die�bloed�van�mans�opspoor.

Wanneer�kanker�in�die�prostaat�ontstaan�vervaardig�die�kanker�selle�meer�PSA�wat�in�bloed�gemeet�kan�word�en�kan�dien�as�'n�aanduiding�van�die�teenwoordigheid�van�kanker.�Dit�is�dus�nie�die� teenwoordigheid� van� PSA� in� die� bloed� nie,� maar� die�vermeerderde� hoeveelheid� wat� aandag� op� die�moontlikheid�van�kanker�vestig.

Is�toename�in�PSA�100%�spesifiek�vir�prostaatkanker?Omdat� daar� ook� verskeie� ander� toestande� is� wat� tot� 'n�toename� in� PSA� kan� lei,� is� dit� noodsaaklik� om� enige�toename�in�die�PSA-vlak�met�u�dokter�op�te�volg.

Beide�die�PSA�bepaling�sowel�as� �die�direkte�ondersoek�deur�u�dokter� is� nie� 100%� akkuraat� vir� die� uitskakeling� van�prostaatkanker�nie.�Die�kombinasie�van�die� twee�het�egter� 'n�baie�hoër�kans�om�vroeë�prostaatkanker�op�te�spoor.

Wat�gebeur�indien�my�PSA-vlak�te�hoog�is?As�enigeen�van�die�twee�(PSA�of�die�tasbaarheid�van�jou�prostaat�met�rektale�ondersoek)�abnormaal�is,�sal�u�dokter�bykomende�gespesialiseerde� ondersoeke� doen,� wat� 'n� biopsie� ('n� klein�

monster�van�die�klier�met� 'n�naald�geneem)�kan� insluit� ten�einde�'n�meer�spesifieke�diagnose�te�maak.

Wat�is�die�simptome�van�prostaatkanker?Simptome�wat�deur�'n�dokter�verder�ondersoek�moet�word,�sluit�een�of�meer�van�die�volgende�in:•� Moeilike�passering�van�urine•� Moeilike�begin�en�beëindiging�van�die�urinestroom•�Herhaalde�nodigheid�om�te�urineer,�veral�snagsHierdie� simptome� word� gewoonlik� veroorsaak� deur� die�gewas� wat� teen� die� uretra� druk� en� die� vloei� van� urine�beïnvloed�of�blokkeer.

Opsporing�van�prostaatkankerPSA-toets ing� word� aanbeveel � in � mans� met � ʻn �lewensverwagting�van�meer�as�10� jaar�onder�die�volgende�omstandighede:•� Vanaf�die�ouderdom�van�40�in�swart�Afrikane�en�diegene� �met� ʻn� positiewe� familiegeskiedenis� van� prostaat-� en/of� �borskanker�in�̒n�eerstegeslag�naasbestaande.•� Vanaf�die�ouderdom�van�45�jaar�in�alle�ander�mans.•� Daarbenewens�behoort�alle�pasiënte�met� ʻn�geskiedenis� �van� laer� urienwegsimptome� en/of� kliniese� beeld� verdag� �van�prostaatkanker,� ongeag�die�ouderdomsgroep,� hul� PSA� �te�laat�toets.•�Periodieke�herevaluering�sal�deur�die�aanvanklike�PSA-�en�� rektale�ondersoek-resultaat�bepaal�word.•�PSA� bepaling� vir� kankersifting� is� nie� betroubaar� in� die� �teenwoordigheid� van� urienweginfeksie� (UWI),� onlangse� �blootstelling� van� die� urienweg� aan� instrumentasie� en/of� �urinêre� retensie� nie.� In� geval� van� UWI� moet� die� infeksie� �behandel� word� en� die� PSA� herhaal� word� na� 6� weke.� �Roetiene� rektale� ondersoek� verhoog� nie� die� PSA� � �betekenisvol�nie.

Vra�u�dokter�oor�die�PSA-toets�beskikbaar�by�PathCare.Die�inhoud�van�hierdie�artikel�moet�op�geen�manier�gebruik�word�vir�diagnostiese�doeleindes�nie.�Raadpleeg�gerus�u�dokter�vir�n�formele�diagnose,�raad�en�behandeling

PathCare“Patologie�wat�Waarde�Toevoeg”[email protected]

Prostate�Cancer�Diagnostic�and�Treatment�Guidelines�The�Prostate�Cancer�Foundation�of�South�Africa�

Publication�Date:�June�2015�

Saamgestel�deur:�Drs.�Younus�Essack,�Wessel�MeyerPathCare�Chemiese�PatoloëHersien:�Augustus�2016

Page 2: Prostrate Testing Brochure Eng&Afr 2016 · 2017-06-08 · • Vanaf die ouderdom van 40 in swart Afrikane en diegene met ʻn positiewe familiegeskiedenis van prostaat- en/of borskanker

PSA�(Prostate�Specific�Antigen)�

Testing

The�prostate�gland�is�a�small�organ�found�in�men�only�.�The�prostate�produces�a�white�fluid�(semen)�that�carries�and�nourishes�sperm.Prostate� cancer� develops� in� the� prostate�gland,� and� eventually� the� cancer� cells� may�spread� from� the�gland� to�other�parts�of� the�body,�especially�to�bone.The�measurement�of�PSA�levels�in�blood�has�become� a� valuable� tool� in� the� diagnosis� of�cancer�of�the�prostate.

What�is�Prostate�Specific�Antigen�(PSA)?PSA�is�a�chemical�substance�which�is�produced�by�the�prostate�

cells;�therefore�one�will�almost�always�detect�low�levels�of�PSA�in�

the�blood�of�male�patients.

If�cancer�develops�in�the�prostate,�the�cancerous�cells�produce�

increased�amounts�of�PSA�which�can�be�measured�to�serve�as�

an�indication�of�the�presence�of�cancer.� �It�is�therefore�not�the�

presence�of� PSA� in�one's�blood,�but� the� increased�amounts,�

which�alert�to�the�possible�presence�of�cancer.

Is�increase�in�PSA�100%�specific�for�prostate�cancer?Due�to�other�conditions�which�can�also�lead�to�an�increase�in�

PSA,�it�is�essential�to�follow�up�any�increase�in�PSA�levels�with�

your�medical�practitioner.�

Neither�the�PSA�estimation�nor�the�direct�investigation�by�your�

doctor� is� 100%� accurate� in� ruling� out� prostate� cancer.� The�

combination�of�the�two�however,�has�a�very�high�probability�of�

detecting�early�prostate�cancer.

What�if�my�PSA�levels�are�too�high?If�either�of�the�two�(PSA�or�the�“feel”�of�your�prostate�on�rectal�

examination)� is� abnormal,� your� doctor� will� perform� further�

investigations,�which�may� include� a�biopsy� (small� sample�of�

the� gland,� taken� through� a� needle)� to� arrive� at� a� more�

specific�diagnosis.

What�are�the�Symptoms�of�Prostate�Cancer?Symptoms� which� should� prompt� a� consult� by� a� doctor�

include�one�or�more�of�the�following:

•� Difficulty�passing�urine

•� Difficulty� in� starting� and� stopping� the� urinary� stream

•� A� frequent� need� to� urinate,� especially� at� night

These�symptoms�are�usually�caused�by�the�tumour�pressing�

on�the�urethra�and�affecting�or�blocking�the�flow�of�urine.

Detection�for�Prostate�CancerPSA�testing�is�recommended�in�males�with�a�life�expectancy�

of�more�than�10�years�in�the�following�situations:

•� From�the�age�of�40�in�black�African�patients�and�in�those�

� with� a� positive� family� history� of� prostate� and/or� breast�

� cancer�in�a�first�degree�relative

•� From�the�age�of�45�years�in�all�other�males

•� In�addition,�patients�with�a�history�of�lower�urinary�tract�

� symptoms� and/or� clinical� suspicion� of� prostate�

� cancer� regardless� of� age� group� should� have� their�

�������PSA�tested

•� Periodic� reassessment�will� be� determined� by� the� initial�

� PSA�and�rectal�examination�result

•� PSA� related� to� cancer� screening� is� not� reliable� in� the�

� presence� of� active� urinary� tract� infection� (UTI),� recent�

� urinary� tract� instrumentation� and/or� urinary� retention.�

� In� the� case� of� a� UTI,� the� infection� should� be� treated�

� and� the� PSA� repeated� after� 6� weeks.� Routine� rectal� �

examination�does�not�elevate�PSA�significantly.

Ask�your�clinician�about�the�PSA�Test�available�at�PathCareThe�content�of�this�article�should�not�be�used�for�diagnostic�purposes�in�any�way�and�a�medical�professional�must�be�consulted�for�formal�diagnosis,�advice�and�treatment

PathCare“Pathology�that�Adds�Value”[email protected]

Prostate�Cancer�Diagnostic�and�Treatment�Guidelines�The�Prostate�Cancer�Foundation�of�South�Africa�

Publication�Date:�June�2015�

Compiled�by:�Drs�Younus�Essack,�Wessel�MeyerPathCare�Chemical�PathologistsReviewed:�August�2016