Upload
aolani
View
211
Download
4
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Psikologjia dhe lënda e studimit të saj. Lënda e studimit. Psikologjia studion jetën psikike në të cilën bëjnë pjesë përjetimet , veprimet dhe sjelljet e individit Në një kuptim më të gjërë mund të thuhet se psikologjia studion : - anën objektive - anën subjektive të individit. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Psikologjia dhe lënda e studimit të saj
Lënda e studimit
• Psikologjia studion jetën psikike në të cilën bëjnë pjesë përjetimet, veprimet dhe sjelljet e individit
• Në një kuptim më të gjërë mund të thuhet se psikologjia studion:
- anën objektive - anën subjektive të individit
Lënda e studimit (cont.)
• Bazën konceptuale të përëkufizimit të psikologjisë e përbëjnë:
te kuptuarit e sjelleve te njeriut qe konisderohet si funksion i veprimtarise nervore dhe rrethit te tij dhe
te kuptuarite e dukurive te mbrendshme dhe te pervojes se njeriut te lidhura me format e ndryshme te shfaqjes objektive te tyre nepermes sjelljeve dhe veprimeve te tij.
Proceset psikike
• Procese kognitive apo njohëse që na mundësojnë të njohim realitetin objektiv: të mësuaritë, perceptimet, ndijimet, kujtesa, mendimi
• Procese emocionale me anë të cilave shprehim gjendjen tonë emocionale ndaj objekteve të realitetit objektiv: frika, gëzimi, hidhërimi, patriotizmi
• Proceset konative qe e shtyjnë dhe e udhëheqin gjithë veprimtarinë e individit: motivet dhe motovacioni
Vështrim i historisë së psikologjisë
• Interesimin e parë për jetën psikike e hasim në - aktet rituale dhe religjioze dhe - letërsinë e vjetër gojore.
• Mendimete e para i hasim në filozofinë greke nga Demokriti, Aristoteli dhe Platoni.
• Psikologjia asokohe definoje si “Shkenca mbi shpirtin”
Vështrim i historisë së psikologjisë (cont.)
• Atomizmi i Demokritit: pikëpamja materialiste mbi shpirtin
• Sipas Platonit shpirti ishte i përhershëm • Aristoteli propozoi tri lloje shpirtash: shpirti
vegjetativ, vital dhe racional.• Në mesjetë ngecje • Në periudhën e renesansës vërehet nje kthesë pozitive
kur psikologjia zhvillohet në kuadër të filozofise • Në vitin 1879 pas themelimit te Laboratorit të parë
Psikologjik nga Vihlem Vunt psikologjia pavarësohet si shkence
Fushat e Psikologjisë
• Sipas Shoqatës Amerikane të Psikologëve psikologjia ka më se 54 degë/seksione të studimit
• www.apa.org • Psikologjia e Përgjithshme, Zhvillomore,
Fiziologjike, Sociale, Psikometria, Psikolopatologjia, Higjiena Mentale.
• Disiplinat aplikative apo praktike të Psikologjisë janë: Psikologjia Pedagogjike, Industriale, Psikologjia e shendetesise, Forenzike, Ushtarake.
Psikologjia e zhvillimit
• Psikologjia e zhvillimit: aspekte e rritjes dhe ndryshimit të njeriut në aspketin fizik, mendore, emocional dhe shoqëror- që nga periudha e paralindjes e deri moshën e shtyer. – Psikologjia e fëmijërisë– Psikologjia e adoleshencës – Psikologjia e ciklit jetësore
Psikologjia fiziologjike
• Studion bazën fiziologjike të jetës psikike – Sjelljet, mendimet, dhe emocionet
• Neuropsikologët interesohen për sistemin nervor dhe trurin
• Bio- psikologjia studiojnë biokiminë dhe mënyrën se si ndikojnë në hormonet, medikamentet psiko-aktive
• Gjenetika e sjelljes e cila studion ndikimin e trashëgimisë në sjelljet tona
Psikologjia eksperimentale
• Studion proceset bazë psikike – Kujtesën, të mësuarit, perceptimin, harresën, të
menduarit, motivimin
Psikologjia e personalitetit
• Studion dallime dhe ngjashmëritë midis individëve sa i përkët tipareve. – Ndërgjegjjen– Stabilitetin emocional – Vlerësimin për veten tonë – Shoqërueshmërinë
• Psikolgët e personalitetin mundohen të gjejnë personat optimist dhe pesimist, të tërhequr apo të rezervuar
Psikologjia Klinike dhe Këshillimit
• Psikologjia klinike merret me studimin e diagnozës, shkaqeve edhe trajtimit të crregullimeve psikike
• Psikologjia e këshillimit merret me trajtimin e problemeve të përditshme dhe përshtatjes në momente të ndryshme jetësore
Psikologjia Sociale
• Studion ndikimin e faktorëve social në sjelljen, emocionet dhe mendimet e njeriut – Tërheqjet ndërpersonale – Komunikimin bindës– Qëndrimet – Bindjen ndaj autoritetit – Normat e grupve – Ndikimi i turmave
Psikologjia organizative dhe industriale
• Ka të bëjë me aplikimin e psikologjisë në vendin e punës
• Psikologët organizativ merren me punë praktike si: – Përzgjedhja dhe trajnimi i personelit – Përmirësimi i kushteve për të rritur
produktivitetin – Dallimet midis organizatave
Cfarë kanë të ngjajshme në veprimtarinë e tyre këta psikologë
Person- Situatë
• Të gjitha fushat janë të interesuar të kuptojnë se der në cfarë mase ndikohet sjellja e njeriut nga proceset e brendshme– Mendimet– Emocionet – Qëndrimet – Vlerat – Personaliteti – Gjenet
• Der në cfarë mase sjelllja është produkt i rethanave
Natyrë- Edukatë
• Personi që ne bëhemi kur rritem a është produkt i prirjeve të lindura/ të trashëguara apo përvojave dhe edukatës
• Si ndikojnë këta faktorë • Gjenetikë e sjelljes, intelegjencën, zhvillimin,
personalitetin dhe problemet psikologjike
Stabilitet- Ndryshim
• Karakteristikat që fitojmë në fëmijëri a mbesin të njejta apo ndryshojnë përgjatë ciklit jetësore
Diversitetit - Universalitet
• Secili prej nesh është si të gjithë të tjerët • Secili prej nesh ngjan në disa aspekte me
disa të tjerë• Secili prej nesh është ndryshe prej tjetrit– Diversiteti është objekt kryesor i punës së
psikologëve
Mendje- Trup
• Cështjë mendje trup janë shumë të rëndëishme në diskutimet rreth:– bazës psikologjike të sjelljeve, shqisave,
perceptimit, motivimit, ndwrgjegjjes