PTAKI

Opracowała: Danuta Myśliwiec

danamys@op.pl

Wszystkie ptaki mają dzioby, skrzydła i pióra. Prawie wszystkie potrafią latać. Ich ciała mają opływowy kształt. Wielkie serca uderzają 600 razy na minutę, pompują krew do potężnych mięśni poruszających skrzydła.

Około połowa gatunków ptaków wędruje na zimę w cieplejsze regiony, a wiosną wracają by założyć gniazda. Gdy dni robią się krótsze lub dłuższe ptaki stają się niespokojne, a niektóre gromadzą się w wielkie stada. Przed wędrówką intensywnie żerują i odkładają pod skórą tłuszcz, który podczas podróży posłuży jako paliwo.

Wciąż nie wiadomo, w jaki sposób ptaki znajdują drogę podczas wędrówki. W dzień mogą kierować się cechami krajobrazu, takimi jak rzeki czy góry, lub położeniem Słońca. Nocą wskazówką mogą być gwiazdy.

Ptaki dzielimy na:

Lęgowe- odlatujące na zimę Zalatujące- zimowi goście Osiadłe- będące przez cały rok

Do ptaków lęgowych należą te, które na wiosnę przylatują w celu odbycia lęgów, w jesieni zaś odlatują. Zimują one w Afryce, niektóre w Azji, wiele gatunków – w południowej i

zachodniej Europie. Należą tu np.: słowik szpak kukułka

bocian wilga jaskółka

Do ptaków zalatujących zaliczamy te, które na okres zimy przylatują do nas z północy i wschodu. Jest to grupa tak zwanych zimowych gości. Należą do nich np.

jemiołuszka gil szczygieł

sikorka

Do ptaków osiadłych zaliczamy te, które przez cały rok przebywają w swojej ojczyźnie,gdzie się gnieżdżą, wywodzą swe lęgi i zimują. W związku z koniecznością zdobycia pożywienia odbywają w okresie jesienno- zimowym lokalne wędrówki, po czym powracają na swe lęgowiska. Do tej grupy należą między innymi:

gawron dzięciołzięba wróbel

sroka dzwoniec jarząbek

To już wszystko.

DzwoniecZamieszkuje brzegi lasów i wszystkie biotopy typu parkowego. Można zobaczyć również w miastach oraz na terenach rolniczych ze skupieniami drzew i krzewów.

Odżywia się nasionami chwastów. Gniazda zakłada na krzewach, drzewach, często na młodych świerkach, jałowcach i w żywopłotach. Jest ptakiem chronionym.

JarząbekPrzebywa w starych, gęstych drzewostanach liściastych i mieszanych z domieszką świerka lub jodły z gęstym podszytem i bogatą roślinnością zielną. Żywi się głównie pokarmem roślinnym, latem zjada również dużo bezkręgowców. Gniazda buduje na ziemi, pod nawisem gęstych gałęzi, wyjątkowo na drzewach w dużych gniazdach dużych ptaków.

JemiołuszkaW okresie lęgowym odżywia się owadami, głównie chwytanymi w locie komarami. Od jesieni do wiosny pokarm stanowią różnorodne jagody, przede wszystkim głodu, jemioły i jarzębiny. Gniazda umieszcza na drzewach iglastych. Jest ptakiem chronionym.

GilZamieszkuje bory iglaste i mieszane, wilgotne, ale nie mokre, najchętniej z podszytem świerkowym. Odżywia się nasionami, pąkami i jagodami. Gniazda zakłada najczęściej na świerkach lub jałowcach –niewysoko. Jest ptakiem chronionym.

SikorkaZamieszkuje w parkach oraz w większości lasów, często w bezpośredniej bliskości człowieka. Odżywia się owadami, zimą zjada również pokarm roślinny, szczególnie nasiona roślin oleistych. Gniazda zakłada w dziuplach, budkach lęgowych oraz wielu dziwnych miejscach. Spotkano je w rurach od ogrodzenia, wywietrznikach, nawet zawieszonym na płocie dziurawym czajniku. Jest ptakiem chronionym.

Gawron

Zamieszkuje tereny rolnicze, także osiedla i miasta. Żeruje na polach, łąkach, wysypiskach śmieci. Zimą pospolity w miastach. Odżywia się zarówno pokarmem roślinnym, jak i zwierzęcym,głownie jednak tym ostatnim. Zjadając kiełkujące ziarna zbóż przynosi pewne szkody. Na wysypiskach pełni rolę pożyteczną.

Dzięcioł

Zamieszkuje lasy wszystkiego typu, również parki i aleje. Żywi się owadami wydobywanymi z drewna. Jesienią i zimą zjada sporo nasion, głównie leszczyny i drzew iglastych. Gniazdo zakłada w samodzielnie wykutej dziupli,w zależności od grubości pnia na wysokości 0,5-20 metrów. Jest ptakiem chronionym.

Zięba

Zamieszkuje wszystkie biotopy leśne, parkowe, także parki miejskie i zadrzewienia śródpolne. Jesienią chętnie żeruje na polach. Odżywia się nasionami i znacznym stopniu owadami. Gniazda zakłada w bardzo różnych miejscach na drzewach i krzewach, zarówno liściastych jak i iglastych. W Polsce jest ptakiem chronionym.

WróbelZamieszkuje przede wszystkim najbliższe sąsiedztwo zabudowań ludzkich. Odżywia się nasionami, wiosną również owadami. Występując w większej gromadzie może powodować znaczne szkody w zasiewach i zbiorach zbóż. Jednocześnie niszcząc wiosną w sadach i ogrodach szkodliwe owady, którymi karmi pisklęta, przynosi pewien pożytek. Gnieździ się w szczelinach budynków, dziuplach, a także w odkrytych gniazdach umieszczonych w dzikim winie pokrywającym budynki lub na drzewach.

SrokaZamieszkuje najchętniej tereny rolnicze z kępami drzew i krzewów. Spotykana jest też często w osiedlach ludzkich i nadrzecznych wiklinach. Żywi się zarówno pokarmem zwierzęcym, jak i roślinnym. Główną pozycję w diecie sroki zajmują owady, dalej gryzonie, jaja i pisklęta ptaków (głównie śpiewających), a z części roślin nasiona roślin uprawnych. Gniazdo zakłada na wysokich drzewach lub też bardzo nisko, w gęstych kolczastych krzakach.

Zimuje w Afryce. Przylatuje w kwietniu a odlatuje w sierpniu. Zamieszkuje brzegi lasów liściastych i mieszanych, parki, nadrzeczne wikliny, wilgotne zadrzewienia śródpolne. Odżywia się owadami i innymi bezkręgowcami zbieranym na ziemi wśród ściółki. Jest ptakiem chronionym.

Słowik

Przylatuje w marcu a odlatuje we wrześniu. Zamieszkuje wszędzie tam, gdzie znajduje miejsce do założenia gniazda: w dziupli, pod dachem lub w budce lęgowej. Odżywia się owadami zbieranymi głównie na ziemi.

Szpak

Żywi się owadami. Szczególnie licznie zjada duże gąsienice motyli. Swoje jaja podrzuca do gniazd ptaków wróblowatych. Po wylęgnięciu się pisklę wyrzuca jaja i pisklęta gospodarza. Przebywa we wszystkich środowiskach gdzie występują drzewa. Jest ptakiem chronionym.

Kukułka

Jego pokarm stanowią najrozmaitsze zwierzęta wodne, błotne i stepowe. Gniazda zakłada w obrębie osiedli ludzkich, na dachach, kominach, wieżach, słupach a także na drzewach poza osiedlami.

Bocian

Zamieszkuje brzegi lasów liściastych i mieszanych, ogrody, parki i skupienia drzew w krajobrazie rolniczym. Odżywia się owadami i nasionami chwastów, najchętniej ostu i łopianu. Gniazdo zakłada zwykle przy końcu bocznej gałęzi drzewa liściastego. Jest ptakiem chronionym.

Szczygieł

Jej pożywienie stanowią owady chwytane w locie. Gniazda buduje na skałach, budynkach, czasem w norach, rzadko na drzewach. W skład materiału budulcowego gniazda zawsze wchodzi ślina ptaka.

Jaskółka

Wilga

Zamieszkuje brzegi lasów liściastych i mieszanych, także parki i ogrody z wysokimi drzewami. Odżywia się owadami zbieranymi w koronach drzew. Zjada też jagody.Jest ptakiem chronionym.