Punti - Seminar parrokkjali - Parroċċa Tarxientarxienparish.com/15_Punti - Seminar parrokkjali.pdfBolla tal-Indizzjoni mill-Papa Fran ġisku dwar il-Ġublew Straordinarju tal-Ħniena

Ġabra ta’ punti li

13 ta’ Ġunju 2015Dar Nazaret, Triq it

1 abra ta’ punti li ħarġu waqt id-diskussjoni fi gruppi

SEMINAR PARROKKJALI

Ġunju 2015 Dar Nazaret, Triq it-Tamal, Tarxien

diskussjoni fi gruppi

SEMINAR PARROKKJALI

Tamal, Tarxien

2

Wiċċ il-Ħniena (Misericordiae Vultus)

SEMINAR PARROKKJALI

13 ĠUNJU 2015

Il-punti miġbura f’dan id-dokument ħarġu mill-parteċipanti li ħadu sehem f’diskussjonijiet

fi gruppi żgħar dwar il-Bolla tal-Indizzjoni mill-Papa Franġisku dwar il-Ġublew

Straordinarju tal-Ħniena.

It-temi diskussi kienu dwar ħames aspetti differenti li fuqhom hi msejsa l-bolla maħruġa

mill-Papa Franġisku għas-sena ddekiata lill-Ħniena, kif inhuma ppreżentati fid-dokument

Ħsibijiet u Temi Prinċipali, u Analiżi1 miktuba minn Dun Hector Scerri (2015). Il-ħames

aspetti msemmija huma:

• L-Aspett Kristoloġiku;

• L-Aspett Ekkleżjoloġiku;

• L-Aspett Liturġiku;

• L-Aspett Marjoloġiku;

• L-Aspett Etiku.

1 http://www.laikos.org/Gublew_Hniena_2015-6.htm

3

Kontenut Wiċċ il-Ħniena (Miseriċordiae Vultus) - Ħsibijiet u Temi Prinċipali, u Analiżi ......................................... 4

Ġabra ta’ Punti mis-Seminar Parrokkjali ............................................................................................... 9

L-Aspett Kristoloġiku ........................................................................................................................... 10

Mistoqsijiet użati waqt id-diskussjoni fi gruppi ................................................................................ 10

Punti ewlenin li ħargu waqt id-diskussjoni ...................................................................................... 11

Punti oħra li ħarġu waqt id-diskussjoni .......................................................................................... 11

L-Aspett Ekkleżjoloġiku ....................................................................................................................... 15

Mistoqsijiet użati waqt id-diskussjoni fi gruppi ................................................................................ 15



L-Aspett Liturġiku ................................................................................................................................ 19

Mistoqsijiet użati waqt id-diskussjoni fi gruppi: ............................................................................... 19



Aspett Marjoloġiku .............................................................................................................................. 22




L-Aspett Etiku ...................................................................................................................................... 25




4

Bolla tal-Indizzjoni mill-Papa Franġisku dwar il-Ġublew Straordinarju tal-Ħniena

Wiċċ il-Ħniena (Miseriċordiae Vultus) - Ħsibijiet u Temi Prinċipali, u Analiżi

Dun Heċtor Sċerri

Il-Bolla Miseriċordiae Vultus ta’ Papa Franġisku tinftiehem tajjeb fil-qafas

tal-Pontifikat tiegħu, jiġifieri fid-dawl tal-linji-gwida pastorali li hu ilu jisħaq

fuqhom mill-bidunett tal-missjoni tiegħu bħala l-Isqof ta’ Ruma u Ragħaj tal-

Knisja Universali. Mir-riflessjoni tiegħu qabel l-ewwel talba tal-Angelus tal-

Pontifikat tiegħu (nhar is-17 ta’ Marzu 2013), beda jidher ċar li waħda mit-

temi li kienu se jispikkaw fid-diskorsi u fil-ġesti tal-Papa l-ġdid kienet l-

emfasi li hu beda jagħmel kostantement fuq il-ħniena ta’ Alla.

Nhar il-Ġimgha 13 ta’ Marzu 2015, meta waqt ċelebrazzjoni penitenzjali fil-

Bażilika ta’ San Pietru, il-Papa ħabbar għall-ewwel darba l-Ġublew tal-

Ħniena, hu qal hekk: “Għeżież ħuti, spiss ħsibt fuq kif il-Knisja tista’ tagħmel

iżjed evidenti l-missjoni tagħha ta’ xhud tal-ħniena. Hi mixja li titlaq minn

konverżjoni spiritwali; u jeħtieġ nagħmluha din il-mixja. Għalhekk iddeċidejt

li nsejjaħ Ġublew straordinarju li jkollu fil-qalba tiegħu l-ħniena ta’ Alla. Sa

tkun Sena Mqaddsa tal-Ħniena. Irridu ngħixuha fid-dawl tal-kelma ta’ Alla.

“Ħennu, bħalma hu ħanin Missierkom” (ara Lq 6:36). U dan ngħidu b’mod

speċjali għall-konfessuri! Ħafna ħniena!

Jiena konvint li l-Knisja kollha, li tant għandha bżonn tirċievi l-ħniena, għax

aħna midinbin, tista’ ssib f’dan il-Ġublew il-ferħ li tiskopri mill-ġdid u tkattar

il-ħniena ta’ Alla, li biha aħna lkoll imsejħa nfarrġu lil kull raġel u mara ta’

żmienna. Ma ninsewx li Alla kollox jaħfer, u Alla dejjem jaħfer. Ma negħjewx

nitolbu maħfra”.

Il-Bolla Miseriċordiae Vultus, mhux biss tħabbar uffiċjalment il-Ġublew

Straordinarju tal-Ħniena (mit-8 ta’ Diċembru 2015 sal-20 ta’ Novembru

2016) u tagħti xi dettalji preliminari dwaru, imma tagħtina ġabra

straordinarja fil-qosor tat-teoloġija tal-ħniena. Huwa tagħlim li, bħalma hu

kull tagħlim ieħor ġej minn Papa Franġisku, jista’ jinftiehem minn kulħadd,

5

hi x’inhi l-formazzjoni jew il-livell edukattiv tiegħu. Il-kliem tad-dokument

huwa mill-aktar ċar, l-istil mexxej, u għalhekk faċli li wieħed jaqbad it-test ta’

Miseriċordiae Vultus u jaqrah b’ċerta faċilità, anke bl-ilsien tagħna (kif

miġjub mis-sit Laikos.org.mt). Id-dokument fih xi referenzi bibliċi sbieħ li

jkomplu jgħinuna nifhmu s-suġġett, kif ukoll xi referenzi għal dak li kitbu xi

ftit qaddisin (bħal Santu Wistin, San Tumas d’Akwinu u San Ġwann tas-

Salib), kif ukoll numru ta’ Papiet riċenti (San Ġwanni XXIII, Beatu Pawlu VI

u San Ġwanni Pawlu II). Naturalment, il-foċus tad-dokument kollu hi l-

ħniena infinita u permanenti ta’ Alla li jaf biss jurina tenerezza u għożża, u

joffrilna l-maħfra tiegħu. L-istedina hija li ngħixu intensament dan il-Ġublew:

“Ngħixu intensament il-Ġublew billi nitolbu lill-Missier il-maħfra ta’ dnubietna”

(MV 22).

Kemm l-Introduzzjoni, kif ukoll il-Konklużjoni ta’ Miseriċordiae Vultus

jagħtuna – kif wieħed jistenna – l-għan u l-ispirtu tal-Ġublew li se nkunu qed

niċċelebraw. Fil-bidunett, Papa Franġisku jistqarr: “Ġesù Kristu hu wiċċ il-ħniena tal-Missier. Il-misteru tal-fidi Nisranija donnu jsib f’din il-kelma l-

ġabra sħiħa tiegħu. Hi saret ħajja, viżibbli u laħqet il-quċċata tagħha f’Ġesù

ta’ Nazaret. ... Ġesù ta’ Nazaret bil-kelma tiegħu, bil-ġesti tiegħu u bil-

persuna sħiħa tiegħu juri l-ħniena ta’ Alla” (MV 1). Fil-konklużjoni, il-Papa

jgħid li waqt il-Ġublew “il-Knisja ssir eku tal-Kelma ta’ Alla li tidwi qawwija u

konvinċenti bħala kelma u ġest ta’ maħfra, ta’ tweżin, ta’ għajnuna, ta’

mħabba. Ma tegħja qatt toffri l-ħniena u tistabar dejjem fil-faraġ u l-maħfra li

xxerred” (MV 25).

Meta wieħed jaqra tajjeb Miseriċordiae Vultus, jintebaħ li hemm qafas

bibliku sod, b’referenzi pertinenti ħafna għat-teoloġija tal-ħniena. Hemm

referenzi għat-Testment il-Qadim, partikolarment xi Salmi u xi Profeti, u

għat-Testment il-Ġdid, partikolarment għal xi parabboli u mirakli ta’ Ġesù.

Aspett ieħor li joħroġ ċar fil-Bolla Pontifiċja huwa dak prattiku. Fi kliem ieħor,

il-Papa jurina kif nagħmlu esperjenza personali tal-ħniena, u kif aħna

ngħixu l-ħniena fir-relazzjonijiet tagħna ma’ ħutna l-bnedmin.

Fid-dokument Miseriċordiae Vultus jiena nara dawn l-aspetti trasversali:

(a) Aspett Kristoloġiku – b’emfasi fuq il-missjoni pubblika (speċjalment kif kien jilqa’

l-midinbin) u l-Misteru tal-Għid tal-Mulej. Aħna mistednin insammru ħarsitna fuq

6

Ġesù. Ir-referenzi għal Ġesù huma ħafna u nsibuhom f’dawn il-paragrafi: 1, 7, 8,

11, 12, 14, 15, 20, 21, 22 u 25.

(b) Aspett Ekkleżjoloġiku – b’emfasi fuq il-Knisja li “għandha l-missjoni li xxandar il-

ħniena ta’ Alla, il-qalb tħabbat tal-Evanġelu, li permezz tagħha trid tilħaq il-qalb u

l-moħħ ta’ kull bniedem” (MV 12). F’rabta mal-aspett ekkleżjoloġiku, hemm dak

eskatoloġiku, speċjalment bir-referenza għax-xirka tal-qaddisin (ara para. 22).

(c) Aspett Liturġiku – b’emfasi fuq iċ-ċelebrazzjoni tas-Sagrament tal-Qrar bħala

esperjenza qawwija u diretta tal-ħniena ta’ Alla. Il-Papa qed jipproponi diversi

inizjattivi bħal “24 siegħa għall-Mulej” biex il-Ġimgħa u s-Sibt tat-tielet ġimgħa tar-

Randan ikun hemm konfessuri biex jisimgħu l-qrar f’diversi ċentri tad-djoċesijiet

(ara MV 17), u bħall-Missjunarji tal-Ħniena matul ir-Randan li hu se jagħtihom l-

awtorità li jaħfru anke d-dnubiet riżervati għas-Santa Sede, apparti milli jkunu

“sinjal ħaj ta’ kif il-Missier jilqa’ lil dawk li qed ifittxu l-maħfra tiegħu” (MV 18).

(d) Aspett Marjoloġiku – b’emfasi fuq il-preżenza ta’ Marija li twassal il-bnedmin

għar-rikonċiljazzjoni ma’ Binha Ġesù. Apparti l-fatt li l-Ġublew se jibda nhar it-8 ta’

Diċembru 2015, is-Solennità tat-Tnissil bla Tebgħa ta’ Marija, wieħed għandu

jinnota li l-Papa jsejjaħ lil Marija bħala “Omm il-Ħniena”. Il-Papa jistqarr li “il-

ħlewwa ta’ ħarsitha sseħibna tul din is-Sena Mqaddsa, biex ilkoll kemm aħna

nistgħu niskopru mill-ġdid il-ferħ tal-ħlewwa ta’ Alla. Ħadd daqs Marija ma għaraf

il-qawwa tal-misteru ta’ Alla magħmul bniedem. ... Omm il-Mislub Irxoxt daħlet

fis-santwarju tal-ħniena divina għax ħadet sehem intimu fil-misteru ta’ mħabbtu”

(MV 24).

(e) Aspett Etiku – b’emfasi fuq ir-responsabbiltà fil-ħajja tan-Nisrani biex “ħadd

minna ma ... jsir imħallef ta’ ħuh” (MV 14). Papa Franġisku jfakkarna fis-sejħa li

ngħixu b’libertà fil-konfront mal-illużjoni tal-flus (MV 19a), li ma nappoġġjawx jew

inkunu kompliċi fil-korruzzjoni li theżżeż il-pedamenti tas-soċjetà (MV 19b), u li

ngħixu l-valur tal-ġustizzja fir-relazzjoni ma’ ħutna l-bnedmin (MV 20).

Kif wieħed jistenna hemm diversi temi oħra direttament marbutin maċ-ċelebrazzjoni tal-Ġublew tal-Ħniena. Fost dawn, il-Bolla Miseriċordiae

Vultus ssemmi: (i) is-sinifikat tal-“Bieb tal-Ħniena” (Porta Santa) (ara MV 3)

li ma jkunx biss fil-Bażilika ta’ San Pietru fil-Vatikan u fil-Bażiliċi Patrijarkali

ta’ Ruma, imma wkoll f’kull Djoċesi (bħal fil-Katidral, fis-Santwarji u postijiet

oħra ta’ devozzjoni); (ii) il-motto tal-Ġublew – “Ħanina bħall-Missier” (MV

14); (iii) it-tema tal-vjaġġ jew pellegrinaġġ, li apparti l-aspett fiżiku li spiss

jieħu, għandu jkun simbolu tal-vjaġġ ta’ konverżjoni li għalih huwa msejjaħ

7

kull bniedem (ara MV 14); (iv) l-atteġġjament tal-konfessuri waqt iċ-ċelebrazzjoni tal-Qrar meta huma msejħin biex f’isem Alla jilqgħu lil kull

midneb niedem (ara MV 17); (v) l-għoti tal-indulġenza f’rabta mal-Ġublew, li

apparti mit-tneħħija tal-effetti negattivi fina tad-dnubiet li diġà nħafrulna,

iddewwaqna l-vera tifsira tal-kelma, għax il-ħniena ta’ Alla ssir l-indulġenza

tiegħu (mill-abbundanza infinita ta’ mħabbtu għalina) li permezz tal-Knisja

tilħaq kull midneb maħfur u tgħinu jġib ruħu bl-imħabba, u mhux jerġa’ jaqa’

fid-dnub (ara MV 22).

Papa Franġisku jagħmel emfasi fuq l-opri tal-ħniena, kemm dawk li jmissu

r-ruħ, kif ukoll dawk li jmissu l-ġisem. Hawn tidħol ir-responsabbiltà ta’ kull

Nisrani lejn ħutu l-bnedmin, l-aktar dawk li jinsabu – kif iħobb isemmi l-Papa

– fil-periferiji eżistenzjali tas-soċjetà tallum.

Il-Papa ma jonqosx li jagħmel tliet referenzi sbieħ għal siltiet mill-Maġisteru

ta’ xi predeċessuri riċenti tiegħu, u li jkompli jitfgħu dawl fuq l-għanijiet tal-

Ġublew tal-Ħniena:

I. Id-diskors profetiku tal-Papa San Ġwanni XXIII fil-ftuħ tal-Konċilju Vatikan II

(Ottubru 1962), fejn dan jisħaq fuq Knisja li “tippreferi tuża d-duwa tal-ħniena

flok taqbad l-armi tas-severità ħarxa” u li “turi ruħha bħala omm mimlija

mħabba għal kulħadd” (MV 4).

II. Id-diskors programmatiku tal-Papa Beatu Pawlu VI fl-għeluq tal-Konċilju

(Diċembru 1965), meta jgħid li l-Knisja li għamlet esperjenza ekkleżjali hekk

qawwija u li għandha patrimonju teoloġiku għani għandha din id-direzzjoni: “li

naqdu lill-bniedem ... f’kull qagħda tiegħu, f’kull dgħjufija tiegħu, f’kull ħtieġa

tiegħu” (MV 4).

III. L-Enċiklika tal-Papa San Ġwanni Pawlu II dwar il-ħniena ta’ Alla, Dives in

Miseriċordia (Novembru 1980): “Il-misteru ta’ Kristu ... iġegħelni wkoll inxandar

li l-ħniena hi l-imħabba kollha ħniena ta’ Alla ... Iġegħelni wkoll nirrikorri għal

din il-ħniena u nitlob għaliha f’dan il-mument hekk iebes u hekk kritiku tal-

ġrajja tal-Knisja u tad-dinja” (MV 11).

Fatt interessanti li l-Papa ħass li kellu jinkludi fid-dokument Miseriċordiae

Vultus huwa l-aspett interreliġjuż meta jispjega kif il-ħniena hija valur

importanti lil hinn mill-ħitan tal-Knisja, għax insibuha fil-Ġudaiżmu u fl-Iżlam

(ara MV 23).

8

Ejjew inħallu l-Papa Franġisku jkellimna hu direttament fil-Konklużjoni tad-

dokument tiegħu, Miseriċordiae Vultus, para. 25: “Għalhekk din is-Sena

Mqaddsa straordinarja, biex ngħixu fil-ħajja ta’ kuljum il-ħniena li sa minn

dejjem il-Missier xerred fuqna. F’dan il-Ġublew ejjew inħallu lil Alla

jissorprendina. Hu ma jegħja qatt jiftaħ beraħ il-bieb ta’ qalbu biex itennilna

li jħobbna u jrid jaqsam ħajtu magħna. Il-Knisja tħoss b’mod qawwi l-

urġenza li xxandar il-ħniena ta’ Alla. Il-ħajja tagħha tkun awtentika u

kredibbli meta tagħmel mill-ħniena t-tħabbira konvinta tagħha. Hi taf li l-

ewwel dmir tagħha, fuq kollox fi żmien bħalma hu dan tagħna, mimli

b’tamiet kbar imma wkoll b’kuntrasti qawwija, hu dak li ddaħħal lil kulħadd

fil-misteru kbir tal-ħniena ta’ Alla, hi u tikkontempla l-wiċċ ta’ Kristu.

“Il-Knisja hi l-ewwel waħda li hi msejħa tkun xhud veritier tal-ħniena, billi

tistqarrha u tgħixha bħala l-qalba tar-Rivelazzjoni ta’ Ġesù Kristu. Mill-qalb

tat-Trinità, mill-ġewwieni l-aktar profond tal-misteru ta’ Alla, tnixxi bla

waqfien ix-xmara kbira tal-ħniena. Din l-għajn ma tista’ qatt tinxef, ikunu

kemm ikunu dawk li jersqu jixorbu minnha. Kull darba li xi ħadd jiġi

bżonnha, jista’ jersaq lejha, għax il-ħniena ta’ Alla hi bla tarf. Daqskemm

ma nistgħu qatt nifhmu l-fond tal-misteru li fih tinsab, daqshekk ieħor hu bla

tarf l-għana li joħroġ minnha.

“F’din is-Sena tal-Ġublew, il-Knisja ssir eku tal-Kelma ta’ Alla li tidwi

qawwija u konvinċenti bħala kelma u ġest ta’ maħfra, ta’ tweżin, ta’

għajnuna, ta’ mħabba. Ma tegħja qatt toffri l-ħniena u tistabar dejjem fil-

faraġ u l-maħfra li xxerred. Il-Knisja ssir leħen għal kull raġel u mara u

ttenni b’fiduċja u bla waqfien: “Ftakar fil-ħniena u t-tjieba tiegħek, għax

huma minn dejjem, Mulej” (Salm 25:6).

9

Ġabra ta’ Punti mis-Seminar Parrokkjali

Is-sezzjoni segwenti tinkludi l-ġabra ta’ punti li ħarġu waqt is-seminar parrokkjali dwar il -

il-Bolla tal-Indizzjoni mill-Papa Franġisku dwar il-Ġublew Straordinarju tal-Ħniena.

10

L-Aspett Kristoloġiku

b’emfasi fuq il-missjoni pubblika ta’ Ġesù (speċjalment kif kien jilqa’ d-dgħjufija tal-bniedem) u l-

Misteru tal-Għid. Aħna mistednin insammru ħarsitna fuq Ġesù.

Mistoqsijiet użati waqt id-diskussjoni fi gruppi:

1. Speċjalment kif kien jilqa’ d-dgħjufija tal-bniedem... Ġesù bil-kelma, bil-ġesti u bil-persuna

tiegħu juri l-Ħniena t’Alla. Ġesù kif kien jirrelata mal-persuni li jersqu lejh? U x’sinjali kien

iwettaq mal-midinbin, mal-foqra, l-imwarrbin, il-morda u l-imġarrbin? Liema kliem, liema ġesti

jistgħu jesprimu ħniena? Xi kwalitajiet jagħmlu persuna li turi ħniena?

2. Qabel il-miraklu tat-tkattir tal-ħobż, id-dixxipli riedu li Ġesù jibghat lin-nies. Imma meta Ġesù

Ra n-nies ... tħassarhom, għax kienu mdejjqa u mitluqa bħal nagħaġ bla ragħaj [Matt 9,

36]. X’inhi d-differenza bejn il-mod kif id-dinja tara r-realtà u kif Ġesù jara

r-realtà?

Nota għall-moderatur:

• Minn xi ħaġa li tidher problema u negattiva, naraw xi ħaġa sabiħa li tistiednek tagħmel xi ħaġa...

bħall-ħsad.

• Ġesù ħadem b’idejn ta’ bniedem, ħaseb b’moħħ ta’ bniedem, agixxa b’rieda ta’ bniendem,

ħabb bil-qalb ta’ bniedem. Huwa sar tassew wieħed minna, jixbaħna f’kollox barra mid-dnub

(Gaudium et Spes n. 22).

• Ġesù kapaċi jaqra s-sinjali taż-żminijiet u jinterpretahom, u quddiem dan kollu jibqa’ kapaċi

jħoss... Jinnota li n-nies huma mdejjqa u mitluqa bħal nagħaġ bla ragħaj. Kristu jħobb bil-qalb

ta’ bniedem għax issa jara wkoll bl-għajnejn ta’ bniedem. Jara dak li naraw aħna u jħoss dak li

nħossu aħna. Ma jibqax indifferenti u bla qalb quddiem il-bniedem imma tiġih ħniena u jgħinu.

11

3. Aħna mistednin insammru ħarsitna fuq Ġesù. Dan x’jitlob minna? X’inhu mistenni minna

bħala dixxipli ta’ Ġesù? Quddiem ir-realtà tal-bniedem [imdejjaq u mitluq] Ġesù ma jirrassenjax

ruħu. Ma jaqax fl-iskuraġġiment jew fil-pessimiżmu, imma propju f’din ir-realtà li ġġor

sinjali negattivi, Hu kapaċi jilmah qasam fejn wieħed jista’ jaħdem. Meta tħares lejn Ġesù u kif

jesprimi l-ħniena, x’jispirak tagħmel?

Punti ewlenin li ħargu waqt id-diskussjoni:

• Id-dinja tiggwidak li taħseb għalik innifsek - Ġesu` ġie fid-dinja bies issallab u qam mill-

mewt għal kull bniedem – egoiżmu kontra altruiżmu – karita` b’imħabba.

• Importanti li ssir taf sew fuq Ġesu` permezz tal-kelma tiegħu – talb – Ewkaristija, u timitah,

taġixxi bħalu kemm tista’.

• Tara t-tajjeb ta’ ħaddieħor

• Ġesu` kien jitlob qabel imur għall-ħidma

• Iħoss għall-bniedem

• Intenzjoni retta

• Ġesu` ra l-bżonn tal-bnedmin – ħniena għal kulħadd

• Titlob għal min jgħamillek id-deni

• Nimxu fuq l-eżempju ta’ Ġesu’

Punti oħra li ħarġu waqt id-diskussjoni:

• Wieħed għandu jieħu l-inizzjattiva u jmur jaqsam dak li jirċievi (doni, tagħlim, talenti) ma

min hu fil-bżonn biex ikompli fl-imħabba t’Alla;.

• L-importanza tal-ġentilezza u l-mgħodrija, ħniena, maħfra, fejqan;

• Ġesu` stess qalilna ‘tgħallmu minni, kunu ta’ qalb ħelwa u umli’;

• Dak li ngħamlu ngħamluh għall-glorja t’Alla u mhux għalina;

• Ġesu` were ħniena u mgħodrija lejn kull min kellu bżonn;

• Hemm ħtieġa li noħorġu minna nfusna u nilħqu lil nies fil-periferija;

• Ninfurmaw u niffurmaw ruħna dwar Kristu;

• Inħobbu aktar u mhux niġġudikaw;

• Ħidma b’imħabba;

12

• Kif l-Aqqpostli ħarġu miċ-ċenaklu wara l-mewt ta’ Ġesu` bl-għajnuna tal-Ispirtu s-Santu ma

ningħalqux imma noħorġu aktar ‘l barra;

• Ir-relazzjoni m’Alla ġġib bidla għat-tajjeb – il-maħfra dak li ġġib;

• Fi Kristu, fejn hem il-fidi, jinstabu l-gwidi u s-soluzzjonijiet, it-tama, l-paċi u s-serħan.

Importanti li wieħed iżomm dan quddiem għajnejh u jara kif iwassal dan lil ħaddieħor;

• F’kull ma għamel Ġesu` ġab lil Alla viċin tal-bnedmi, għax il-bniedem għandu bżonn lil Alla.

Bħala missjunarji tal-ħniena inkunu Kristu ieħor, inġibu lil Alla lejn l-oħrajn bl-għajnuna

tiegħu.

• L-importnaza li nkunu pro-attivit u mhux indifferenti;

• Bil-ħarsa, bil-kliem ta’ faraġ, qabeż għall-midimbin;

• Turi ħniena – bis-sabar, tisma’, taċċetta lil kulħadd kif inhu;

• Id-dinja egoista, u Kristu jħenn u lest li jaħseb għall-ġid ta’ kulħadd;

• Li naħfru – nkunu lesti li nimitawh;

• Ħniena = ma nkunux indifferenti;

• Ngħamlu minn kollox biex nimitaw lil Kristu;

• Id-dinja tikkundanna u Kristu jaħfer u juri kompassjoni;

• Bi ħniena kbira, b’imħabba, b’maħfra;

• …li mmut għalija nnifsi;

• Fejqan, b’rispett kbir, ħniena, il-ħarsa ta’ wieħed li jagħti każ;

• Rispett, beka, fejqan, maħfra;

• Meta qajjem lil-Lazzru b’imħabba, ġest, smiegħ, maħfra kontinwa, jagħti każ,

Ġesu`jitħassar, juri nteress, jagħder;

• Tagħnnieqa tat-tfal, natura altruista, Ġesu` jara x’hemm fil-qalb;

• Umli;

• Paċenzja, il-ħin: disponibilita’

• Dinjita

• Tikkoreġi bil-ħewwa;

• Il-lebbrużi;

• Dnubietek maħfura;

• Ġesu`qatt ma kien selettiv;

• Ġesu`kien ifittex il-midneb;

13

• Ġesu`wera ħniena ma’ Żakkew, l-armla ta’ Naim; lill-Malku fl-ort; il-mara l-midinba, lis-

Sammaritana fejn il-bir;

• Ma jiġġudikax;

• Ma npattux bid-deni;

• Ħlewwa;

• Ġesu` beka fil-mewt ta’ Lazzru;

• L-opri tal-ħniena spiritwali;

• Bil-prattika

• Serva

• Inpoġġu fil-prattika l-opri tal-ħniena ma min hu fil-bżonn. Nagħtu xhieda bil-prattika billi

tgħinhom fil-bżonnijiet tagħhom;

• Ġesu`qatt ma warrab lill-midneb;

• Ġesu` ħass ħniena għal dik l-omm li tilfet lill-uniku iben li kellha u qajmu mill-mewt;

• Tjubija;

• Faraġ

• Maħfra;

• Ġeneruż;

• Naħfru lil-ħaddieħor

• Turi ħniena;

• Nitlob għl min iweġgħni;

• Il- ħniena infinita;

• Meta qassam il-ħut u l-ħobż;

• L-umanita’

• Fuq is-salib – ħenn għal ommu – ħafer

• Kien jistaqsi; it-tjubija;

• Umilta’;

• Mogħdrija;

• Imħabba;

• Tkejjel is-suċċess/karriera;

• Egoiżmu; konsumeriżmu, sagrifiċċju;

• Ġesu` jħares lejn il-fidi;

14

• Ma taqtax qalbek – perseveranza;

• Talb – titlob maħfra;

• Għajnuna fil-knisja;

• Nisimgħu; naħfru; mgħodrija; kuraġġ;

• Mal-mara adultera – iddefendiha; il-mifluġ

• Ħbiberija sinċiera;

• Għajnuna;

• Li nisimgħu;

• Kliem ta’ ħlewwa.

15

L-Aspett Ekkleżjoloġiku

b’emfasi fuq il-Knisja li “għandha l-missjoni li xxandar il-ħniena ta’ Alla, il-qalb tħabbat tal-Evanġelu, li

permezz tagħha trid tilħaq il-qalb u l-moħħ ta’ kull bniedem” (MV 12).


1. Aħna bħala poplu nisrani rridu nkunu konxji tad-dinja li qed ngħixu fiha. Quddiem din id-dinja u

quddiem il-bniedem tal-llum, aħna nistgħu nagħrfu aħjar l-identità u l-missjoni tagħna.

X’inhi l-missjoni tagħna? Lilna x’se jagħtina identità?


• Il-missjoni u l-identità tagħna bħala nsara: li nkunu komunità u nżommu r-rabtiet ta’ mħabba

bejnietna u nkunu xhieda.

• Immedjatament Kristu jmidd idejh għax-xoghol... Jibda Hu l-ewwel. Jibda jsejjaħ kollaboraturi

miegħu. Jaqsam magħhom is-sentimenti tiegħu quddiem ir-realtà tal-bniedem. Jinvolvihom

f’din l-imħabba u fil-kura pastorali tiegħu. Jagħmilhom responsabbli miegħu tal-bniedem.

Miegħu jistedinhom jaraw u jħennu, u mbagħad jibgħathom biex jikkuraw lill-bniedem sħiħ.

2. Fil-parroċċa tagħna... fil-komunità tagħna... fl-għaqdiet tagħna, insomma, kull fejn hemm l-

insara, kulħadd għandu jsib oasi ta’ ħniena. Din applikabbli ghall-parroċċa tagħna? Għaliex

iva / le? X’jista jsir?

3. Ejjew niskopru mill-ġdid l-opri tal-ħniena korporali: nitimgħu lil min hu bil-ġuħ, nisqu lil min hu

bil-għatx, illibbsu lil min hu għarwien, nilqgħu lil min hu bla dar, inżuru lill-marid, inżuru lill-

ħabsi, nidfnu lill-mejtin... Liema nistgħu inwettqu? U kif?

4. ... U ma ninsewx l-opri tal-ħniena spiritwali: nagħtu parir tajjeb lill-ħosbien, ngħallmu lil min ma

jafx, inwiddbu lill-midneb, infarrġu lill-imnikket, naħfru l-ħtijiet, nistabru b’min idejjaqna, nitolbu ’l

Alla għall-ħajjin u għall-mejtin. Liema minn dawn ta’ min niskopru? U kif?

16


• Mera tal-imħabba t’Alla;

• It-talb jeħel mal-ħitan;

• Responsabilita’;

• Formazzjoni;

• Xhieda.


• Fid-djar nużaw il-ħniena;

• Xhud bl-eżempju

• Kliem ta’ ħniena;

• Nisimgħu lil min hu għaddej minn żmien iebes;

• Naraw u nqisu lil kuħadd indaqs;

• Nagħtu ħwejjġ tajbin xirjiet;

• Importanti li jkunu jafu fejn isibu ħniena, toġroġ ‘il barra...;

• Ħafna nies iridu min jismagħhom;

• Tagħti t-tieni ċans – eżempju lill-ħabsin;

• Xhieda bil-kliem;

• Inneħħu dik l-‘imma’ għax kulħadd hu midneb;

• Sensittivita’ għall-oħrajn;

• Laċk of managment;

• Kull għaqda – x’tista’ tagħmel biex tkun mera tal-ħniena t’Alla...?

• Toffri ħniena mhux għax aħjar minn ħaddieħor iżda għax trid takkumpanja lil ħaddieħor;

• Għandna nkunu mgħarufa mhux bħala ‘tal-Knisja’ imma bħala ‘l-persuna li tati l-Ħniena’;

• Infittex fil-persuna dak li hu pożittiv u nipporva nibni fuqu;

• Agħti ħin biex tisma’;

• Awareness tal-ħtiġijiet tan-nies;

• Personalment ma nkunx ta’ tfixkil għal ħaddieħor;

• Taċċetta lill-oħrajn kif inhuma;

• Inkunu ġusti imma fil-ħniena t’Alla;

17

• Meta xi ħadd għandu bżonn l-għajnuna pero ma jridx juri fiex tinsab il-familja – bil-permess

tagħha ġġibilha l-għajnuna li għandha bżonn u żżomm l-identita’ tagħhha mgħottijja;

• Ikollok ċonċern għal ta’ madwarek hu min hu. Bl-eżempju tal-ħajja tagħna tara x’għandu

bżonn. Turi ħniena, mħabba u għajnuna;

• Ma niġġudikawx;

• Niffurmaw ruħna bil-kelma t’Alla. Iktar easy biex tħobb lil min iħobbok għalhekk trid tħobb

lil min am taqbilx miegħu ukoll;

• Fil-parroċċa tibda tgħin bil-materjal biex tibnii ħbiberija maggħhom u minn dan imbagħad

b’kelma tajba u spiritwali jirnexxilek tiġbidhom lejn il-Knisja;

• Interess għall-persuni li huma imweġġgħin u tismagħhom u ssegwihom;

• Meta persuna tiftaħ qalbha miegħek m’għandu għalfejn ikun jaf ħadd;

• Inkunu disponibbli;

• Komunita’ li sservi;

• Kondoljanzi;

• Ġesu’ jġib il-paċi;

• To err is human, to forgive is divine;

• Tbissima – Tiġġudikax biex ma tkunx iġġudikat;

• Formazzjoni personali;

• Iżżur in-nies waħedhom. Il-morda billi ngħinuhom fil-bżonnijiet tagħhom;

• Ma naħdmux isolati;

• Taħdem fi grupp;

• Formazzjoni hija mportanti;

• Reaċhing out – mhux bħala individwu imma grupp;

• Missjoni tfisser Ġesu’;

• Il-ħniena – poġġi lil ħaddieħor qablek;

• Preżenza waqt mumenti ta’ niket tal-ġirien;

• Opri tal-ħniena:

- Nitolbu għall-ħajjin u l-mejtin;

- Ma niġġudikawx;

- Nitolbu f’komunita – meta titlob f’komunita Ġesu’ jkun f’nofsna;

- Turi l-ħniena meta tħenn għall-batut – eżempju żżur il-morda;

18

- Naraw lil Ġesu’ fil-fqir;

- Tgħin fil-parroċċa billi tqassam il-fuljett u bżonnijiet tal-Knisja bħall-ħasil;

• Iżżur lill-morda, komfort għal ħaddieħor; nitolbu għal xulxin;

• Sehem f’talb komunitarju – għaqda;

• Jista’ jkun ma nqarrbux lil ‘extended family’ forsi ma tajniex eżempji nsara b’ħajjitna;

• Komunjoni ta’ gruppi fil-parroċċi;

• Il-quddiesa nipparteċipaw fiha bħala komunita’ u mhux individwali;

• Nintegraw lill-proxxmu anke bi tbissima u noħorġu mill-kumdita’ tal-ħbieb;

• Talb u nagħtu xhieda konsistenti:

- Nghixu dak li nemmnu;

- Sessjonijiet flimkien – il-ħidma bħala grupp fil-parroċċa;

- Komunita fit-triq bejn il-ġirien, talb għal xulxin;

• Formazzjoni: proċess infinit ta’ kif niskopru lil xulxin;

• Irridu mmorru aktar f’irkejjen, fid-djar u l-imħabba t’Alla neħduha dirett – follow ups;

• Twiddeb – baċked up by prayer;

• Talb u xhieda;

• Esċapism biex forsi nħossni aktar komda? Jew i go for it?

• Komunitarja;

• Inkunu lesti f’kull sitwazzjoni biex inkunu Kristjani;

• Ħolma tiegħi ndividwali billi nappartjeni għal xi grupp u nagħti sehemi. Sehmi biex

nistieden lill-oħrajn, b’hekk inkun qed nuri ċonċern għall-oħrajn. Nintegraw.

• Attenti għal min hu fil-bżonn;

• Dinja egoista – il-Knisja trid tkun kontra;

• Kien żmien li s-sorijiet kienu jaħdmu fl-Isptarijiet. Issa ħadu f’idejhom is-sekulari, aħna

ngħinu lil kull min jitlobna l-għajnuna u ngħamluh għall-glorja t’Alla.

• In-nies mhux kliem biss iridu imma l-opri, għalhekk għandna nagħtu l-għajnuna tagħna fejn

ikun hemm bżonn;

• Opportunita ta’ din is-sena li l-għaqdiet u l-gruppi tal-parroċċa inkluż żgħażagħ jwasslu l-

imħabba t’Alla fid-djar. Nibdew mill-familja (xi drabi aktar diffiċli) u nimxu ‘l barra.

19

L-Aspett Liturġiku

b’emfasi fuq iċ-ċelebrazzjoni tas-Sagrament tal-Qrar bħala esperjenza qawwija u diretta tal-ħniena ta’

Alla (MV 18).


1. Alla lil Mosè jgħidlu: Jien ħarist u rajt it-tbatija tal-poplu tiegħi; jiena smajt il-karba tagħhom.

Inżilt biex neħslihom (Eżod 3, 7-8). Dan Alla hu kapaċi jara fil-fond tar-realtà tal-bniedem u

jara it-tbatija tal-poplu. Jisma’ l-karba tagħhom, u jinżel. Dan hu l-misteru tal-inkarnazzjoni –

ta’ Alla li jitbaxxa u jinżel, biex jeħles lill-bniedem li tant iħobb. Inħares lejn il-Qrar bħala

esperjenza li fiha Alla jisma’ l-karba tiegħi?

2. Il-liturġija għandha tkun mument qawwi ta’ talb li tgħinni niskopri mill-ġdid is-sens ta’ ħajti. Il-

mod kif qed niċċelebraw il-liturġija u s-sagramenti fil-parroċċa tagħna, qegħdin iwassluna biex

immissu l-kobor tal-ħniena u l-imħabba t’Alla?

3. Kull fejn hemm l-insara, kulħadd għandu jsib oasi ta’ ħniena. X’jonqos biex il-komunità

tagħna tkun oasi ta’ ħniena? Min jiġi għall-quddies tal-Ħadd u mhux parti minn għaqda jew

kummissjoni, kif jista’ jħoss li aħna oasi ta’ ħniena?


• Ġesù l-Iben t’Alla ġie għal kulħadd. Il-minsteru tiegħu huwa universali: indirizzat lejn kull

bniedem dgħajjef. Ġesù jxandar l-aħbar it-tajba li Alla huwa missier kollu mħabba, li jrid lill-

bnedmin kollha jsalvaw. Din l-aħbar it-tajba, Ġesù jinkarnaha fil-ħajja ta’ kull bniedem.

Għalhekk idur kullimkien, jgħallem u jfejjaq. Fejqan mhux biss tal-ġisem imma wkoll tal-Ispirtu;

tal-bniedem sħiħ.

4. Għandna bżonn fejqan fir-relazzjonijiet tagħna: fil-familji, fil-parroċċa, fil-pajjiż? X’jista jsir?

20


• Il-Knisja għandha tkun il-mutur tal-ħniena;

• Tħossok paċi mad-dinja u miegħek innifsek u ma kulħadd;

• Il-festi kultant iġibu l-firda u ma jħalluniex inkunu oażi tal-ħniena;

• Katekeżi għal kulħadd fuq is-sagrament tal-qrar;

• Aktar disponibilita’ tas-saċerdoti għall-qrar, użu tal-konfessjonarju u s-sagristija – ħinijiet

differenti;

• Penitential serviċes aktar spissi (mhux Randan);

• Matul is-sena ssir emfasi akbar u sforz sabiex l-imħabba ta’ Alla tiġi mwassla lill-gruppi ta’

nies li s-soltu ma jiġux mistiedna – outreaċh/appostolat bl-eżempji

• Missjoni tagħna li nwasslu t-tagħlim b’mod li nilħqu lil min ma jattendix laqgħat.


• Paċi – indawwru n-negattiv għal pożittiv;

• Privileġġ, tafda;

• Ferħ, konverżjoni fil-qrar, imħabba;

• Il-fidi hija t-topiċ tal-ħajja nisranija għalhekk meta nqerru nemmnu li Ġesu’ se jaħfrilna;

• Pope Franċis always says, please, sorry thank you;

• Inħobb kif Alla jħobb lili;

• Poġġi lil Alla fil-maħfra;

• Formazzjoni u talb;

• Paċi, preġudizzji, l-importanti kif tgħix barra l-Knisja;

• Tkun persważa mill-preżenza ta’ Ġesu fik;

• Il-ħniena m’hix kundizzjonata – ma tagħżilx ma min tagħmel ħniena;

• Il-fidi u t-tagħlim jgħinuni nemmen li hemm Alla li qed joffri l-ħniena tiegħu;

• Il-bżonn tal-qrar biex itini l-forza nirreżisti t-tentazzjoni;

• Jekk timla qalbek bil-Mulej ma jibqax post għall-mibgħeda, għira u ġlied;

• Tħoss paċi u hena jiddependi mis-saċerdot li jkun qed iqaddes kemm bil-mod kif iqaddes u

kemm iressaqni lejn il-Kelma;

• Nara bruda u ċertu nuqqas meta jiġu biex jitqarbnu;

• Bil-kliem li jgħidli s-saċerdot inħossni ħafna kkunslata u nħossni ferħana;

21

• Bil-liturġija sirt naf aktar lil Alla;

• Nuqqas ta’ tagħlim;

• L-entużjażmu għall-funzjonijiet qed jonqos;

• Kull individwu jrid iun lest li juri sinjali ta’ ħbiberija ma kull min jiltaqa’;

• Nuqqas ta’ organizzazzjoni fis-sehem tal-poplu;

• Kultant il-festi jġibu l-firda;

• L-liturġija nħossu serenita u paċi;

• Sodisfazzjoni kbira;

• Kuntentizza kbira;

• Fil-qrar inħoss lil Alla preżenti anke jekk ma narahx, jagħatini konsolazzjoni u paċi kbira;

• Kotba addattati fil-bankijiet;

• Irridu nuru ħniena kullimkien – għand tal-ħobż/fit-triq...;

• Tħoss id-differenza – xi drabi l-ambjent fil-Knisja ma jgħinx biex nifhem sewwa;

• Jiena naqbel li l-qrar huwa mezzz li jagħtina konsolazzjoni, fejn inħossu lil All dejjem lest

biex jaħfrlna;

• Inħoss li n-nies naqset minn dak l-interess. Eżempju fil-praċett moħħhom li jlibbsu lil

uliedhom u daqshekk. Nixtieq li nara iżjed interess min-naħa tal-lajċi;

• L-animaturi fuq l-altar itellfu, speċjalment meta l-animatur jinstama’ waħdu u ma

tinstemgħax il-ġemgħa;

• Skont għand min tqerr;

• Biex noħolqu oażi ta’ ħniena rridu nibdew minna u mhux nistennew lis-saċerdot jagħmel

kollox hu;

• L-għaqda bejn l-għaqdiet;

• Hemm rabta bejn is-sagrament tal-Ewkaristija u s-sagrament tar-rikonċiljazzjoni?

• Qabel kull quddiesa – rit penitenzjali – nistqarr id-dnubiet;

• Sagrament; għajnuna; grazzja t’Alla – tagħlim għal dan;

• Il-qrar – fejqan – kreatura ġdida;

• Naqas is-sens tad-dnub – naqas il-qrar – żdied it-tqarbin;

• Il-ħniena t’Alla tidher permezz tagħna;

• Spazju fil-liturġija għal min ma jistax jipparteċipa fit-tqarbin.

22

Aspett Marjoloġiku

b’emfasi fuq il-preżenza ta’ Marija li twassal il-bnedmin għar-rikonċiljazzjoni ma’ Binha Ġesù.

Apparti l-fatt li l-Ġublew se jibda nhar it-8 ta’ Diċembru 2015, is-Solennità tat-Tnissil bla Tebgħa ta’

Marija, wieħed għandu jinnota li l-Papa jsejjaħ lil Marija bħala “Omm il-Ħniena”. Il-Papa jistqarr li

“il-ħlewwa ta’ ħarsitha sseħibna tul din is-Sena Mqaddsa, biex ilkoll kemm aħna nistgħu niskopru

mill-ġdid il-ferħ tal-ħlewwa ta’ Alla. Ħadd daqs Marija ma għaraf il-qawwa tal-misteru ta’ Alla

magħmul bniedem. ... Omm il-Mislub Irxoxt daħlet fis-santwarju tal-ħniena divina għax ħadet

sehem intimu fil-misteru ta’ mħabbtu” (MV 24).


1. Taħt is-salib, Marija tixhed li l-ħniena tal-Iben ta’ Alla ma tafx b’limiti u tilħaq lil kulħadd bla ma

tħalli lil ħadd barra. Min huma dawk in-nies li aħna jista’ jkun qed inħallu barra?

2. Bħad-dixxiplu l-maħbub, aħna qed niġu mistiedna nilqgħu lil Marija għandna biex magħha

niskopru mill-ġdid il-ferħ tal-ħlewwa ta’ Alla. X’inhuma l-fatturi li jistgħu jfixkluna milli niskopru

mill-ġdid il-ferħ tal-ħlewwa ta’ Alla?

3. Marija skopriet u għexet il-ferħ għax laqgħet l-istedina tat-Trinità li ddaħħalha fil-profond tal-

misteru tagħha. X’inhma l-konsegwenzi li ma nilqgħux din l-istedina aħna wkoll? X’jista’ jieħu

post il-ferħ fil-ħajja tan-nisrani?

4. L-involviment tiegħi fil-parroċċa qiegħed jgħinni niskopri dan il-ferħ? Iva / le... Għaliex?

23


• L-ikbar ferħ tan-nisrani hu li jgħin lil ħaddieħor u jaħfer għax jara lil Kristu fih;

• Aljenazzjoni u tgħix qisu Alla ma jeżistix. Allura kif tista’ tiskopri l-imħabba u l-ħniena!

• Involviment fil-parroċċa – iktar parroċċi ħajjin – għandna nilħqu lill-oħrajn;

• Idea żbaljata ta’ Alla - Alla mhux tirann

• Marija xhud tal-ħniena taħt is-salib sal-aħħar – bilwieqfa baqgħet miegħu sal-aħħar –

għajnejha f’għajnejn Ġesu’;

• Marija tgħid ‘IVA’: l-Missier etern sab bintu, L-Ispirtu qaddes lil Marija, L-Iben sar Veb fil-

ġuf ta’ Marija. Jekk aħna ninqatgħu mit-Trinita’ nghidu ‘le’, ninqatgħu mid-dawl, mill-ferħ,

mill-qdusija, mill-ħajja, mill-ħniena;

• Il-Madonna qalet ‘IVA’ – meta tgħaddi perjodu iebes u ma tifhimx is-sitwazzjoni għandek

tistaqsi bħalma Marija staqsiet lill-Anġlu – Isir/Ikun minni skont kelmtek;

• Ħobb lil Alla u agħmel li trid;

• Nibżgħu nbiddlu s-sistema tagħna;

• Mudell ta’ ħniena: Fit-tieġ ta’ Kana, ħennet għall-għarajjes; ħniena umana biex ma

jaqgħux fil-mistħija – agħmlu dak li jgħidilkom hu.


• Nużaw il-ħniena mhux niġġudikaw – oasi ta’ mħabba;

• Dawk li ma jaqblux mar-reliġjon tagħna;

• Biza’, ambizzjoni żejda, suppervja, egoiżmu, ansjeta’;

• Dawk li għandna preġudizzju kontrihom – orjentazzjoni sesswali diffenenti, fil-ħabs, tattoo;

• Paċi fil-qalb;

• Il-pjan tagħna tas-Salvazzjoni;

• Dawk li ma jaqblux magħna għandhom ideat differenti minn tagħna;

• Materjaliżmu – inkunu ġenerużi

• Flus – tgawdija;

• Meta ma ngħidux ‘iva’ nintlew b’ħafna tensjoni;

• Immigranti;

• Nies li ma jattendux il-quddies;

• Egoiżmu;

24

• Ma nagħtux spazju lil Alla;

• Irridu nuru ħniena ma dawk in-nies li jdejquk u jfixkluk jekk sejrin inkunu missjunarji tal-

ħniena;

• Ngħixu fil-passat u dejjem naqgħu niftakru fid-dnubiet – skrupli.

• Nies li ma jaqblux fil-politika – ma nagħtux spazju lill-Alla – xorb – affarijiet materjali;

• Priġunieri, gays, immigranti irregolari, politika, nies li ma jmorrux knisja, naħdmu ma dawk

li dejjem naraw il-Knisja;

• Preġudizzji, ħabsin;

• Mibgħeda, flus, egoiżmu, għira

• Esperjenza li ma tgħinekx fil-qrar;

• Pessimiżmu;

• Media;

• In-negattiv;

• Jehovah, nies sindikajri, persuni li skon aħna inferjuri għalina, politika, persuni li ma tkunx

taf kif se tkompli magħħhom;

• Tkun fi gupp tikber u titgħallem;

• L-‘iva’ ta ‘ Marija

• Jekk nemmnu li hu dejjem magħna;

• Iva: titlob fil-kwiet;

• Nafda fih;

• Inħallu barra: ir-raġel, il-mara, it-tfal;

• M’għandniex niġġudikaw:- immigranti, anzjani, reliġjonijiet, ħabsin, divorzjati;

• Irridu nibnu soċjeta’ aktar inklussiva;

• Aljenati bl-affarijiet materjali;

• Kwiet;

• Il-passjoni ta’ Kristu – jekk jista’ jkun biegħed dan il-kalċi – għajnuna biex iġġorr is-salib.

25

L-Aspett Etiku

b’emfasi fuq ir-responsabbiltà fil-ħajja tan-Nisrani biex ħadd minna ma ... jsir imħallef ta’ ħuh

(MV 14). Il-Papa Franġisku jfakkarna fis-sejħa li ngħixu b’libertà fil-konfront mal-illużjoni tal-flus

(MV 19a), li [f’isem il-progress] ma nappoġġjawx jew inkunu kompliċi fil-korruzzjoni li theżżeż il-

pedamenti tas-soċjetà (MV 19b), u li ngħixu l-valur tal-ġustizzja fir-relazzjoni ma’ ħutna l-

bnedmin (MV 20).


1. Ħajjitna hi vjaġġ, u d-destinazzjoni hi li niskopru l-ħniena ta’ Alla. Ġesù jurina kif ser nilħqu din

id-destinazzjoni meta jgħidilna: Tiġġudikawx, u ma tkunux iġġudikati; tikkundannawx, u ma

tkunux ikkundannati; aħfru, u ssibu l-maħfra; agħtu u jingħatalkom. B’mod posittiv, x’għandu

jfisser li ma niġġudikawx u ma nikkundannawx... Li naħfru... Li nagħtu... ?


• Li ngħarfu dak li hemm tajjeb f’kull persuna u li ma nħallu lil ħadd isofri minħabba fil-ġudizzju

parzjali tagħna, u l-preżunzjoni tagħna li nafu kollox. Inkunu qalbna tajba ma kulħadd għax

nafu li anki Alla jkattar it-tjieba tiegħu fuqna b’ġenerożità liema bħalha.

2. Bniedem, huwa wriek x’inhu tajjeb u x’jistenna minnek il-Mulej; li tagħmel dak li hu ġust, li

tħobb u tkun ħanin, u li tkun umli fl-imġieba tiegħek ma’ Alla tiegħek (Mik 6, 8). Xi tfisser

‘etika’? Kif nista’ ngħix jien stess b’mod aktar ġust? U kif nista’ ngħin lil ħaddieħor ikun aktar

ġust?


• Ġesù jimxi mal-bniedem fit-toroq tal-ħajja; jiggwidah u jgħinu, u jaqsam miegħu l-esperjenza

tal-ħajja ta’ kuljum, u saħansitra jitgħabba bid-dgħjufija tiegħu. Il-Papa jgħid li jekk ma nbaxxix

lili nnifsi, jekk int ma tbaxxix lilek innifsek, inti m’intix nisrani. Li tbaxxi lilek innifsek ma jfissirx li

tarmi lilek innifsek. Din m’hix l-umiltà li wrewna Ġesù, Marija u Ġużeppi. It-triq tal-umiltà

twassal għar-rebħa tal-qawmien.

26

3. Il-ħniena hi pellegrinaġġ fil-qalba ta’ dak li jimmotivani. X’inhuma l-fatturi li jimmotivawni biex

nagħżel it-tajjeb mill-ħażin? ‘Tagħmel progress’ xi tfisser... għad-dinja? Għan-nisrani?


• Il-Papa jgħid li tagħmel progress tfisser tbaxxi lilek innifsek, jiġifieri: timxi fit-triq tal-umiltà biex

tħalli l-imħabba ta’ Alla tidher b’mod ċar fik. Ir-regola tad-deheb titlob li l-avvanz u l-

progress dejjem iseħħu meta wieħed iċekken lilu nnifsu.

27


• Nara lil Ġesu’ fil-proxxmu tiegħi biex b’hekk tkun iktar faċli nuri ħniena u mħabba;

• Etika mhux biss għażla bejn it-tajjeb u ħażin imma li nagħmel dak li hu tajjeb u ġust, ukoll

jekk jeħtieġ li tmur kontra l-kurrent;

• Relazzjoni tagħna mal-midinbin = Relazzjoni t’Alla mal-midinbin;

• Nagħtu, jiġifieri nuru ħniena – tfisser noffru l-ħin tagħna, nisimgħu lill-oħrajn, nieħdu

paċenzja, nobdu mingħajr prużunzjoni u b’umilta’.


• Bil-paċi fil-qalb tasal biex tagħmel kollox;

• Bħala bnedmin, dgħajfin u midimbin, pero’ b’Ġesu magħna naslu għat-tajjeb;

• Meta noħroġ idi, qed noħroġ qalbi lejn l-oħrajn;

• Naħfer u ninsa anke jekk għandi raġun;

• Progress għad-dinja = li tilħaq f’pożizzjoni għolja fid-dinja, poter, flus, akkwisti, popolarita’;

• Maħfra = aħfrilna dnubietna bħal ma’ naħfru lil min hu ħati għalina;

• Il-maħfra ġġiblek serħan-il qalb u tneħħilek is-suppervja;

• Naħfer – nagħder;

• Biex ngħix aktar ġust inpoġġi lili nnifsi fl-istess sitwazzjoni u nagħraf li jien midneb;

• Li jkolli l-imħabba t’Alla timmotivani biex nagħżel it-tajjeb u nimita lil Kristu biex inressaq lill-

oħrajn lejn Alla;

• Progress għan-nisrani hu li timtela b’Alla bil-qari tal-kelma tiegħu biex tkun tista’ taqdi u

tħenn biex twasslu lill-oħrajn;

• Meta qed tikxef id-difetti ta’ ħaddieħor, ġeneralment ikunu d-difetti tiegħek, għax tkun

sensittiv lejhom;

• Meta qed taħfer m’intix tiġġudika;

• Mhux dejjem li taħseb ikun minnnu – ġudizzju ħażin;

• Fil-ġudizzju, hemm il-preġudizzju u kundanna;

• Anke li tiġġudika fit-tajjeb, mhux tajjeb;

• Bħala nsara, it-talb għandu jkun il-qofol tal-ħajja tagħna. Tarax it-tibna ta’ ħaddieħor imma

t-travu tiegħek;

• Meta naslu biex nitolbu għall-persuni li jkunu weġgħuna, aħna naslu għall-fejqan sħiħ;

28

• Il-fejqan hu proċess/mixja;

• Etika – missjoni; standards;

• Motivazzjoni; mħabba, talb, maħfra, tgħalim;

• Taċċetta l-persuna hi kif inhi;

• Kulħadd għandu l-aspett pożittiv tiegħu;

• Karita’ li tagħmel ma tistenniex lura, pero’ Alla ma jinsikx;

• Il-Mulej jgħid:- Ħniena rrid u mhux sagrifiċċju;

• Ngħix aktar ġust

- Nittratta lil ħaddieħor kif nittratta lil Ġesu’;

- Ma niġġudikax;

- Nipprova nifhem sewwa l-messaġġ tal-vanġelu;

- Be kind, kind, kind and you will soon be saints;

- Tħobb lill-oħrajn bħalek innifsek;

• Ngħin lil ħaddieħor ikun aktar ġust: eżempju, xhieda, nitolbu għalihom;

• Etika – mod kif iġġib ruħek – prinċipji, valuri, mġieba;

• L-atitudni;

• Tirċievi l-grazzja t’Alla biex taħfer;

• Tikkoreġi bil-ħlewwa;

• Tistma lil kulħadd l-istess;

• Ma tħarisx lejn l-uċuħ;

• Bl-eżempju tgħin lil ħaddieħor ikun aktar ġust;

• Bl-umilta’ u bil-karita’;

• Ngħix b’mod aktar ġust: sinċerita – mħabba – maħfra;

• Motivazzjoni biex tagħżel it-tajjeb mill-ħażin:

- Il-premju għall-Ġenna;

- Il-Ġudizzju;

- Is-serħan;

• Progress:

- Għad-dinja – suċċess, poter, flus;

- Għan-nisrani – opri tajbin.

• Nisimgħu;

29

• L-imħabba;

• Li tagħraf lilek innifsek l-ewwel;

• Li tkompli ttejjeb lilek innifsek;

• Li tkun miftuħ għall-oħrajn;

• Etika:

- Inżomm il-limiti;

- Intenzjoni retta;

- Responsabilita’;

- Inżommu l-kalma;

• Nghix b’mod aktar ġust:

- Nipprova npoġġi ruħi f’dik is-sitwazzjoni;

- Inneħħi l-preġudizzji;

- Nagħmel l-ewwel pass jien, ma nistenniex lil ħaddieħor;

- Nisimgħu lil xulxin;

- Tgħix l-Evanġelju (li tkun taf u taqra l-Kelma t’Alla);

• Lil ħaddieħor:

- Tispjegalhom fejn qed jagħmlu ħażin;

- Ngħallmu lit-tfal (sharing);

- Fl-eżempju tagħna;

- Tisimgħu;

- Tfarraġ;

• Motivazzjoni:

- It-talb;

- Il-konsegwenzi tad-dinja;

- Ssaħħaħ il-fidi (biex tnaqqas id-dubji)

- Ma tirrepetix żbalji;

- Qalbek sajfja;

• Progress:

- Dinja: pożizzjoni għolja fil-karriera, rikkezzi, xogħol

- Nisrani: iktar tbatija – tgawdija wara, talb, paċi fil-qalb, għaqda mal-Knisja;

• Mal-Mulej nagħtu u naqilgħu;

• Għandi nagħti mingħajr ma nistenna xejn lura;

30

• Kuxjenza safja tgħinek biex ikollok etika tajba u viċi versa;

• Ma tridx traqqad il-kuxjenza;

• L-etika tinvolvi għażla bejn it-tajjeb u l-aqwa – il-prijoritajiet;

• Immaġina lil Ġesu jgħannaq saħansitra l-persuna li weġġgħetek;

• It-tajjeb kulhadd jgħarfu;

• Ilbes iż-żarbun ta’ ħaddieħor u imxi bih;

• Sabiħ hu li nkunu ta’ sapport lil xulxin permezz tat-talb – Katina ta’ talb għal xulxin.

Documents

Punti - Seminar parrokkjali - Parroċċa Tarxientarxienparish.com/15_Punti - Seminar parrokkjali.pdfBolla tal-Indizzjoni mill-Papa Fran ġisku dwar il-Ġublew Straordinarju tal-Ħniena