NI TIO NE ET DI.VI8IONE EX SENTENTIA.RA-

mcoruiRj

Duce s-lafpice Cbriflci,SUB DIRECTIONÉ

Clartßimt & excellentißtmt viri

CHE S N ECOPHERI A R T i S®,H E D i C m D 6 C T O R I S ET IN REGIA 3

A ca cl. Upfali.enfi fhyüologise Prof. * Qpublic! _ S

Publice difpuiando tueri conabitur QERICUS^PETR E I US BlORLUNDlUSf j

S O D E R M A N N U S. PIn mspri Hora (f lococonfuetii ■'

ÜB S A L I m, j$j[|Excudehät sc h ill us Wstthvjc', 162 c. »!''!

j§ ß^PUTATIO PHILOSQPHiCA (fä? <

A D M O DUM R B V E R E N D O ET

excettentißimo piroy

Dn. L A U REN "I IO TAU-LINO GOTHO SS. THEO L QG. E TfHILOS, DöCTOKl MAXIME EX/M 1 O dioecesios

Stregn, Epiicopo emeritiftirno patrono 5c promotoriibo ftudio obfervantise perpetoo

coieodifs.Item% c&teris pr&ci&rißtmü (f celebratißmm vir is?

Dnl M. I S A Å C O R O-THOVio Nycopenf. Pafldignifs. & vicinurum £c-clefiarum praepöfito provinciaii.

Dn-,. M, J O S E P Fl O M.

Dn. M . N IC O L A O F.ccLörebroenils Paftori Rsve-readiié,

Dn. M+ J A CORO R U D-f e c c h i o Sch. örebroen-

~ - ..... (is Reftorx candidife.t o g d o n i o p?a?p.& Pafh J Dn. M. J O A C H I M O Pa-Ecci. Streg. vigiianttå. t ftori Nyeopenilsä parte o-

Dil.. M. M A T T H. GEOR-g i Eccl. Jederenlis Paft.dexterrimo.

Dn_. M.CAROLO SCHIL-lero pra?p. &Paftorim.

praeftantifs.Dn_. M. JOHANN I CA-rolstadio pafi. infolertifs.

ri^ntaii Sruditiftimo,Dn. A N D REt C A M-thero Paftoriin0låb[ofa prseclarifs.

Dn. F. RI CO OL A I, Pa-ftori influtet impigerrimo»

Dn, JACOBO RONDS-let i o Pa ftori in X'i\i*jtat) fpe&atifsimo.

fatribus-iMec&natibuSyVr&ceftQribus^fromotoribus r quavis animiprompütudine indeßnenter colendü pbilofophi eum hoc exerci-tium qu&lecunfo debit£ obfervanti£ in certa.m fuipromovendijpem Iß candidi anm aujbiaum reventer inlcribitdedieat If exbibeu Autfa.&Reip»

Thefis I.Vamplurimos Svteterrimos er- 7rores falföq; Vetufliorum quortm-dam Opiniones non duntaxat inLogicajfed in quovis difciplinarumgeneré nuilå aiia Caufa fuppuliulas-ic Cultioris Philofophia? authorScrellaorétor Petrus Ram nu- luculen-

ter indigitat, quam quod tritfm legum & methodi ar-tifkiola?(qusrurn tratratio l^mgrn agro iogico fulcipi-turjimperiti: dcartium liberalium veritate & earun»den; methodiea difpofitione , fcrupulofe admodurrL»,aut nihil penitus rimari & dijudieare quiverint. Undealii m alias voces prorumpe n tes, ajebant: aut nihil >

^ verum efle, aut nobisilludplaneincogniium.z. Idiplum nemini revera dum denlsm huma¬

na? mentis calsginem, nec non cognitionisambigui-tatem intueamur, admirabiie apparebit illa en-im nifimoderatrice quapiarn fida condantiqucnormaac le¬ge gubcrneturjydiuni veritatis lapidem in rebus deli-teicentem ofPendere, eatomque fcientificam Cogni¬tionen! affeqni hsud potiseft. Sed fuisdemerfa invo-lucris & roancipata lententiis , per devia c^citatis 6cignorantiseindubitanterfertur. \

3. Quockca feduli veritatis hutnaniorumquodiPqpHnarum inve(ligatoies in defeflfa naturalis di-icuriUs meditatione & obiervat-ionesreguia's quafdam

A z &mo-

&monitionesf indagarunfc, ad quas artium prajceptaconformanda eftent,quas å quibuldam neglectas/pre-tas, & tanquam fepultas, Plato ille Gallicus P.Rarouspoftliminiorevocavit,exufcitavit, & illuftriores fecit,quem praeter meritum canepeius&angueinfedtantur,& cum immenfa artium communifque ofuscomrao-ditate priftino nitori&: dignitati reftituit* Conftat e-nim non harum legum primum authorem P. Ramumefte ,fed ipiam naturaro å qua fapientifllme dicftan-tur & prajferibuntur. Secundus aurhp.r harum legumeft ipie AriftoteIes,qui easiib.i.Än&i.pofLcap 4 & 5.7.

adftrinxit.Tertio ab ipfisquoq; peripateti-eis, quanquam aliis ver bis docentur. Galenus requiritprsecepta okag cbfyS-Hj P. Melanthon fa?pe aiiena rejicitScaliger m k? oK$7t?oo%v fic afterit exerc. 6. f 4.-Qucd eftgenus diffufum nöndecuit sddeftgnatse fpeciei priva¬tas anguftias detorqueri. Quid hRodolphus Agncolar& Ludovicus Vives, maxirné haec Ariftotilea princi-piafpeöarunt. Hasleges Ariftcteles. Lococitato ac.-commodat ad fyllogiftnum Apodidlicum: Petrus veroRamus harum do&rinam generatirn in lib- z. Log* c. 3.propofuit atque itä tres lllaslegesadomniaomniumartium prascepta vult referri: cujus fententiae nos quo-que fubferibimus, nihil morantes quorundam argu¬menta quibus ccntrarium probare nituntur.

4. Commemoratas artium lege« fiveindividuoscomites tribus charadleribus å philofophorum cory-ph^is infignitos efle cüivis in propatulo eft, quarurtijprima x?* 5re&v&s,Lex veritatis: (ecunda Lex, ju-ftici«; tcrtia fapiencise appellari con-fuevio.

5. Ka?uimv&t de omni.-ftrenue imperat ut artiumpra?»

praeceptiones fint necefland,univerfalitef,perpetuo(}jveras , fi qua? igitur depradiendantur omnirnode velquadantcnus falfa? imo p3rticulares atq,- incertaeéle¬gitima artium conformatione hujas legis praefcriptoprofligarentur.

é. KaS-cwts per fe: magis afFe$at quam prima^:ha?c enim lerio jubet, ut earundem artium axiomatsL»fint homogenea, propria eflentiälia ac veluti membracorpori fuo irmplantata, fi ergo qua?dam extirerint he-terogenea , iropropria, QC denique å feopodifcrepan-tia hujus legis ediåo é pomeriis artium fecluderenturea namque fcientifica ratio efi, qua ab ipfarei cflentiaprogreditur de his Gal lib+7.

7. Kct&oÅXTpfto&v omnium difficillima eft, nequeiis contenta , quae in prioribus continentur; non enimfufficit artium documenta eile vera& homogenea, ve¬rum etiam univerfaliter prima, & quoad ficri poteffcreciproca; Hoc eft Generalia cumgeneralibus, fpecia-lia cum fpecialibus conjungantur , inhibet itaque vipraetoria in&qualem pra?ceptorum enunciationem_»nec non faftidiofam Tautologiam &fophifticam.

8. Hosneceflitatis gradus (praeter omnem du-bitationis aleam in praeceptis artium & difciplinarurapeculiarem poftidere fedcm omnes de iis redle fen-tientes aflfeverare arbitramurjquamvisob mentis no-fira? inftar noftuae ad lucem meridianamcaecutientis& Judicii habitudinem omnia earundem praecepta adhas tresleges afiringere haudqUaquam valemus.

9 Hifce tribus fcientificis artium indiciisfuc-ceditmcthodicaLex, ut ufu& excercitatione gravif-fima,ita praeceptis omnium nervofifiima & luculentif-finaa, natura prius procedat pofteriusfcquåtur.

A 3 lOiApen-

o.l Åpendicis loco principiafeu inftrumenta^quorum adminiculo artes invants? ftint å philofopbisrecenfentur quatuor, fenfus, obfervatio; experientia& indudio, qus fuperioribus attexere placuit,

ir. Atque hsc deperpetuis totius phiiofophisefymbölispro re nata dixifle fuåiciät quorum beoeficioindagantur & conformancur reliquum fuccindäejufdem delineationem Logicis pofitionibus praefi-gendam , aphorifmis quibufdam inclufam, publica?difquifitioni fubjiciamus.

it. Antequam ad ipfäm definkionem fufiusprogrediamur perpendere nobis menseft, quid prifcinomine philofopbis inteliexerint, ut in tanta den-nitionüm diverbtate ex varia vocis acceptioneobor-ta redius injftituere jndicium nobis ffe integrum.

13. Cumprimis illud tenendnm eftquod philo-fophia antiquitus dida fuit (apientia, & qui praeftan-tiilimarum rerum feientia excellere videbantur, eosGrsci oztyvs fapiehtes nuncupabantPythagörasm(At-teftanteCic. 5. TufcJ cum confpexerit (apientiarn hu-manamapprime exiiem elfe bominefque, earn magisvenari,quam aflcqui maluit pbilofophus qua mQos dici& fic rerü omniu noticiam nomine philofopbis ejufq;nomericlationem primitus indigitavit ac introduxit.

14. Pythagorica illa interpretatio poftmodumantiquavit eo quod tam inveteratam fapientum invi-diam imm innere t & quafi in fumum difpergeret quåminfigne.ro fapientis5dignitatem aflereret,unde voxillamiris modis increvitneque tantum å Pytbagoreis, ve¬rum etiam å Platonicis eorundemq; pofteris omniumCalculo recepta & comprobaca eft.

15. Hinc cum Platonicis aläfque clafTicis autho-j

*• '. ribus

ribus fub tiominis phiiofophiae accepfcione non modorealem philofopbiam quee in rerum fpeculandarurrL»cognitione & sgendarum praxi confiftit, led etiarm*rationalem difcipiinasnomioatim organicas ad ca?te-ras percipienda^plurimum facientesin cancellosphi-lofophia? comple&imur,

16. Pbilofophia å quibufdam infjgniturnomi¬ne 'ovs&vkte^Smus eo quod non fecus annulus digiturrL»artes liberales fuo ambitu compkctatur, quidam aliasqualeieunque defcriptiones non fatis explicantes Scpenetrantes philpfcphia?, effentialia adducunt quibuspodhabitis Sc rejedlis, philolbphiam tam fyftematieecompradienfam quåm men te confignatam de defini-nius.

17. Pbilofophia efl: liberalium artiumdo$rinafeü cognkio conflat enim philofophia ex artibus non_.fecus ac humanuni corpus ex arcub9 coagmentatu eft*

18. Årtes liberales bip.artito diftribuunturiim»generalis & fpeciaies:vel Sc^JWW illa adveram lapientiam przeparatio quajdam Sc quafi inftru-meatu ,haec ipfa eruditio Sc fcientia nuncupäri aflblet.

19. Generales ideo potiflimum nominancun*quia particulari aliquo fubje&o non deftringuntur,fedgcneraiia ad res quafvis exquifire cognofcendas in-ftrumenta fabricant, adcoque circa omnes materiasverfantur de quibus erudiendi funt homines«.

20. Generales porro fnbdividuntur in externamyel internam quarum anteriores non occupantur cir¬ca ipfum intellecSum Sc rationem mortalium infor-snandam, fed jüxta fermoncm extrinfecum vel purumvelornatum ac politum, priorisGrammatica pofie-rioris Rhetorica conüderadonem ingredicur.

- ai.In-

21. Interna ars eft Dialedica rationis quippoinformatrix, quae omnium efl generaliftima & reliqua-rum difeiplinarü dux&magiftra meritocenfendaeft,

22. Atque fic de phiiofophiae parte generalioribreviter egimus nunc ordinis ratio efftagitat, utipe-cialem fubjungamus, quae omniumrerumcommunisnon eft s nec omnibus infervit, Ted certi alieujus obje-di propria eft.

23. Objedum illud collocatum eft velin natu-tå, vel in inftitutionibus five moribus hominum.

24. In natura rerum ita vedatur arsauteoftfi-derat aut (altem quantitatem,aut cum fubftantiis qua-litatem,circa quantitatem occupata eft mathematica;circa qualitatem uua cum fubftantia phyfiologia.

25. Quantitatem omnem cum vetuftis &neo-tericis diftribuämusindifcretam& continuam.

26. Difcreta eft, quae nuraerum ejufque variasproprietates Sc affediones examinatindefeientia A-ritbmetica dimanavit.

27. Continua vero quantitas eft,quae magnitu-dines, menfuras, Sc Jlineamenta perpendit Sc rimatur,ex qua Geometria extruda eft, quae circa magnitudi»nem feu quantitatem continuam occupata eft.

1%* Phyfica corpora naturalia fcrutatur, eo-rumque caufas prineipia Sc affediones propria inqui-rit eafque caufis fuis demonftrat.

29. Senfus quigignunt artespropter qualitatescirca quas occupati funt duo dantur auditus Sc vifusfenfus audiendi producit Muficam, fenfus videndi a-ftronomiam, opticam &c.

30. Tantum de objedo pofito in natura fequi-tur jam objedum fitum in moribus Sc adionibus ho¬

minum

minum extcrnis quas gubernat Ethica,politica & seco-nomica_».

31. Hanc generalem & nervofam dedefinitio-ne & divifione politioris philofophiae uztotootchv praepo-nere cofultum duximus, quamvis non ignoramus plu-res dari artes fpecialiores , qua; ad pramominatas hasreferri commodepoflunt, quibus fubicimus, quodpc-ripatetici artesgencrales, quae etiara fuo modo inftru«mentales dicunrur, male fpecialibuspoftponant, cumquod generaliora ante Ipecialia tradanda ßnt, tunt*ctiam quod difciplinae fpeciales abfque generalibusnullo modo doceri & addifci poflint. Ut jam faciiiorfit nobis aditus ad confequentcm artem Logicam co-gnolcendam, quam fua definitione & divifione fubfc-quenter prolequemur.

32. Antequam definieionem Logices enuclean-dam fufcipimus, otAvs^fueur vocis Diaiedicas candide a-periemus.

33. Accipitur Dialedica pro prima ad difleren«dum inclinatione, qua unufquifque fua natura Tinoartium prceceptis & noticiå argumentandi diflericScconclufiones facit, dicituraiiaslogica naturalis-

34. Pro adu habitum confequente, quomodologica utens dicitur,quatenusfpccifici$dilciplinisap*plicata eft,eafq,* aduordinat, difpefcit, explicet. Hu-jufmodi logicam alias concretam dicere folemus, li¬quidem extra Syftema fuum deduda, certisfcienciis Scdifciplinis, utmateria; fuse ada-quacse accomodaca elf,

35» Pro ipfa arte fecundumomnia fua requifitaabfolute conftruda, & abftrade å fub jeda fibi in fpeciemateria con(iderata,live tandem in fyftemate live in_»mente refideat. Hase alioquin docens dici confuevio

B <luippe

quippequa; propriis conftat prarceptis, quarvenosdo-eet & artificialiter dirigit circa inftrumenta sd diffe-rendum fpe&antia, håc ügnificatione logica in prse-fentiarum definitur.

36. Diale£ticaeft arsbene difFerendfeedemqucfenfu logica ditta eft.

37. Priocipio hic notandum logicam & Diale-fticam fignificatis non differre,fed eandem vitn & ma-teriam fubje&am habere* Unde etiam ab Åriftocilo,Platone,Cic.&aIii9 probafis authoribus,ut lib.z»Scfipl.annotavit Petrus Ramus pro uno fenfu accipiuntur.

38. In definitione duo pra?cipue fpedanda funtdefinitum quod explicatur, & definitio ipfa, quae quiddefinitum fit explicat.

39. Circa definitum offert fe origo Dialefticae,quam baurit åGraJCo verbo %lgt.Åé?e&cf,quoé nihil aliudfjgnificat quamAfive reo A09*0 quorum u-trumque,ut plato in Alcib interprctatur,defigDat ra-tione uti, differere, difputare, colloqui, meditari, fiveid fiat tau^Vintus (blitaria mentis cogitatione va¬rje difcurrendo, five rx&s cum alio collatis opinio-nibus conferrcndo.

40. Definitio cbnftat partibus tam explicitis,quam Ümpliekis, quarum prioribus genus & forma feadifferentia fpecifica» Pofterioribus fubje&um & finisindigitatur.

41. Generis vicem obtinct particula ars,logieaenim ars eft quia conftat prasceptisinter fe homoge-ncis,chatolicis,neceflari6 veris,ad utilem finem in vitaccndentibus qualia praecepta funt cujufvis artis ma¬teria,deinceps etiam mcthodica praeceptorum difpofi-donc > quse eft artis omnis forma, quare cummateriara

&for-

& formam DialeÄica habeafc, qu£duo cujuslibetreieflentiam condituunt,optime itaquc ars dici meretur.

42. Specifica diflcrentia in bcne diderendc con-fidit,hoc enim ipfo 1. Dialectica abfolvitur~& in eo ef-fe fuum totum habet, fecundo ab aliisomnibus artibus& fcientiis difcernitur. Sola enim Diale<fiica docet ra¬tionern k viano quomcdo bcnc difFerrere,ratiocinarit& docere podumus.

43. Subjedum logic« duabus fignificationibusaccipitur, primo pro eo cui logica ined,fecundo promateria circa quamoccupatur, illuditaq; inhaefionis,hoc vcro occupationis nuncupatur.

44. Subje&ummha?fionis,fi accipiatnr logicaJpro ut ordinata ed in fuis prasceptis, juxta artificiofammethodum,&pro ut abdrabiturabipfo utentefivelo-gico appeliamus ipfum fydcma,quod fi verohabitua-liter confideretur, pro ut acquifita ed 3 philofopho,quem informat,erit intelletfus & ratio humana, quodalias primarium & internum nominatur fecunduiiL*,hane acccptionem generis ratio quoque variat.

45* Subje&um occupationis ed omne ens,ve¬rum autfidum.non quatenus ens,fed quatenusnotio-4iibus fecundis fubdernitur,juxta ljhilippum?res ait:inDialedica non nafcuntur, fed modus & forma difler-rendi de rebus in illis traditur.

46» Subje&um Dialedtica? erit omne id ad quodca adhibetur, h.c. in quo verfatur& excercetur,ejufq,-ufus mauifede confpicitur. At Diale&ica verfaturin_*omnibusiis, in quibus ratio humana, ergo Dialedicseobjetfum erit omne ad quod intelle&us adhibetur hu-manus,hoc ed ens,<k non ens.

47* Cognito jam fubjedo, Finem etiam fbcnoB 2 didcr-

diflerrerO perpendemus necefle cfl:, qui hic cum JpfkjForma coincidic, ad hunc n. adsquatum, proprium.?,& efTencialem Lögicae finem, tanquam ad propofitamnietam omniaDialedica? pfsecepta referuntur,eju(quegratia inventa atque defcripta funt,

48. Neq; vero nimium moramur illos,qui hanedi&ionem (diflerrere) propter obfeuritatem & am-biguitåtem é fafciculo definitionis ehminandam efiocenfent, cuiii revera obfeura non fit, (ed perfpicua &cmaximé propria, fufFragantibus nobis omnibusfocra-ticx logicte proceribus.

49. Particulam Bene in pofita definitions qui-dam redundare clamität, cum ejus fignificatio fub/vo-cabulo arcis compra;henditur, quibus cumAlphonfoScribonio refpondemus , qncd orrifFö illo adverbionefeiremus quomodo fpecialem artis hujus evTrtdfyowfatis evidencer oftendere po(Turaus,cummulti fibi per-fuafuri funt, ea non opus effe arce cujus facultatem ånatura infitara habeamus, nifi addita particula benodifFerentiam artis&naturae oftendat,utpote meliorem& perfe&iorem e(Te artem quam natura efTe pofFit,åd quod in definitione artis haud declaratur.

50. Diftribuitur Dialedtica in inventionem &Judicium, hane divifionem Plato videtur primum atti-gifle,A riftotilespalampropofuifle,Cicero &Fabius ce-lebraflo.

51. Hane hx&iMM veriflimam efle fequentesprobabunt rationes deprompta?. 1. Ex muneribusra-tionis humanas quibus in diflerendo fungimur,quae ab-folvunturinveniendo & judicando. 2? Ex rebus intel-leftui noftro fubftratis, qua aut fimpliciter aut com-plexé fe habent,illo modo inventio, hoc vero judicum

defignatur. 3. Ex reciprocatione partium cum toto,quod d 1 ftinfte in illis, confufc in hoc continetur. 4. Exduobus tantpm vulneribusremedio &correc3ione in-digentibus, quod indigitant asy«* ifta ur im & tu-min Exod.28. 5. Ex partibus logicae naturalis, qua?tantum dus funt cujus artificialis eftexpreflaeffigies.6. Ex praxi Logica quac confiftit in Genefi & Analyfi,Ultimo ex authoritate Platonis in Phoedro. CiceronisinTopicis, & alibi imoipfius Ariftotilisin8.Top. c. 1.

52. Obiter hic notandum eft non habitum, feddodrinam dividi,qCs^tenus praeceptisilla comprashen-ditur,& ad inftitutum rationis dirigitur.

53. Kornen inventionis eft mÅva-fj^o^denotat e-nim primo naturalem inviniendi facultatem, fecundododrinam Vel artem inveniendi, tertio habitum beneinveniendi,qui natura,do&rina, & exeercitåtione ac-quiritur de fecundo hgnificatu praefens agit tofyw/éif*

54. Inventio eft pars prior Dialedicje de inve*riendis argumentis ad bene judicandum, hane judica-tiva priorem efle tam ordine natur»,quam dodrin»,ftabiliie nobismens eft.

5y* Argumentum å nobis ita intelle<ftum,difFertab argumentationc tripliciter, quia hsec aftum col-lationis denotat,argumentum veropotentiam faltemad illam : Haec fit fecundum terminos compofitos.Argumentum fecundum terminos fimpliccsj hacc con-clufionem femper fubinfert,argumentum vero non.

56. Argumentum inventionismateriam nomi-namus, quod non eodem modo, fed varie accipitur uGeneraliter pro termino fimplici,conccptu nudo,quoquovismodo ad arguedum eft, five id fiat extra diipo-ficionena, inveftigando alicujus rei caufam, five in di-

B j 1

fpofitione,aut axiomatice aliquid expiicando,aut fyl-logifticé concludendo,quo fenlu nos quoqj accipimushoc loco. 2. Specialiter pro argumentacione five fyllo-gifmo, 34Specialiffimepro probationereidubi« fidemfacientc,Abufivc pro rei alicujus fumma.Sic quod Ra¬ino argumentum eft ab aliis interdum principium

elementum, A fas ratio permetonymiam caufasvocatur, fed hic omnianimislatafunt; prioraetiamduo ambigua. Sunt qui ^v terminum nominant duraadmodum metaphora, qui medium appellant,perSynecdochen fpeciei loquuntur. Qui mw fidem, me-tonyam efFe&i ufurpanc, utrumquc autemnimis an-guftum eft.

57. Argumentum eft quod ad aliquid arguen-dum afFedum, arguere höcioco fignificatidem quodexplicare, declarare, probare, confirmare: Feu üt liba-vius loquitur ; vim quandum habere, qua alterum ac-eipiat aliquam lucem,ut appareat quäle fic, & quomo-do fe ejus ratio habeat.

58. Argumentum genus generaliftimum efto-mnium locorum, quae inventionis libro continentur,quare logicé quidem & fecundum ordinem locoruiru,genus ejus per quod definiatur,aflignari non poteft.Forma confiftit in vi arguendi,quat afFedioné relativadenotat, qüa unum habitudinern involvit ad alteram®

59. Particula aliquid enim defioitione tran-fcendens & indeterminata eft,qua animadvertitur,ar-gumenti nomine venire non hane vel illam rem fo- _

lummodo, fed omnes omnind dequibusaliquid dicipoteft,five fint ex ver« in entibus exiftentes,five ab in-tclledu fingangar.

60. Argumentum non conftituendura eft,ex re- fbus

bus abfolute aeceptis, neque ex puris vocibu», qusefunt rerum abftraåa atque vulgaria Symbola. Sed exaffedionibus rerum quas ratiönes nuncupamus.

61. Argumentum nan conftatintegra oration«complexa, fed quot rationes funt, id eft, quot res funt,voeibus fignificat», quaf rationera fovent ad alia logi-cé , etiam in fua Continus orationc, tot etiam funt ar¬gumenta. Et fi fingulae hujufmodiresfingulaquoq;m& ex iliis prodibunt argumenta. Hoc denotat nota inapendice Singulae,

62. Argumenta invemionis nuda & ab omnidifpofitione libera erunt, quod intendit vocula: Sol»:nee erit homonymon, fed in potiflima fua fignificatio-ne accipicndum, & hocindicat particula per fe.

63. Ultimo debet å rnente appraehendi ac con-fiderari, uti vultvoxapendicis cnnfiderata^quaetrkudenotat. 1. intelledusa&um, quo concipit notionem& conceptam efFormat, ut viva effigies fiat argumen- *ti. 2. adum arguendi, afFcdum cnim eft quidem argu¬mentum ad arguendum aliquid,fed a&u non arguit ni-fi mente beneprius conceptum fic,bencqj confidera-tum. 3. Reflexuroiftum quo intelledus argumentum-»confideratum, ad arguendum aliquid refledit atq; ac~commodat.

64* Argumentum dividitur in artificiale & in-artificiale, illud infita & propriafuåfaculcate& hocaliunde aflumpta virtute rem propofitam arguit. efth»c diftributio etiam abAriftotcle,Cicerone,&: Quin«tiliano adhibita, fed paulo fecus intelleda.

6y. Primum definitur, quod eft fu» originisddeft,quod propriam fiyc eftentialem ex fe, in fe,& å fo,vim arguendi habet, neque explicatioßcna fui abaliofupetiori mutuatur, ~ 6&Or-

éé. Örtum eft quod a primis originem trahit, &affeäioriem ad id quod arguit habet talem, qualcuL«primum undeoricur.' •• ti

67. Simplex eft quod fimplieiter & abfolutoconfideratur, hoc eft unum cum altero fimplieiter af-firmitive, & negative,ab omni collafcione qualitatis &quantitafcis inftituta difponitur.

68» C omparata funt,quaj non de fe invicem prar«dicantur, fed in aliquo qualitatis & quantitatistertioconferuntur.

69. Confentaneum eft quod confentte cum eoquam arguit* Eftque abfoluce & modo quodam: ab(o~lute n+ conlentirc eft eflentiaiem conienfum habere,ut caufa & efTe&um: modo quodam confentire eft le¬vern & accidentalem refpetfum habere, ut fubjeäum& adjun&um arftior confenfio tum eft,cum res aiiae abaliis funt, hoc eft exiftut, levior vero cum adfunt & ad«junguntur, iaeo rede cum Ariftotele lib.i poft. Anal,c.y. hlud confentaneum abfoluce hoc, modo quodamnominatur,

.70« iJsec vera efle argumentoru genera & legit-timé conftftiita exiftimamus: ad quae aHorum logico-rura & Rhetorum quidem loci componipoftunt & de-benc, praedicabilia enim quae in fcholis vocant, contralegem hinc feparatur,& anguftiora funt etiam,quam ut omne enunciatumadeospradicandimodosreferri queat: Prardicamenta vero Ari-ftotilis quacenus non funt partitiones univerfalioresrerum,de quibus fuae artes & dilciplmae extant, eademgeneraliori .inventionis doftrina. compraehenduntur,perfonarum quoque loeos peeuliares conftituerearte neceftenoneft,

F I N I S.