سالهنګاهی به دستاوردهای سه

حکومت وحدت ملی

(3131جدی – 3131)میزان

ریاست جمهوریمقام عالی ریاست عمومی دفتر

هامعاونیت ارتباطات استراتیژیک و رسانه

ریاست مطبوعات

6931دلو

ساله حکومتبه دستاوردهای سهنگاهی

(3131جدی – 3131)میزان

:نشر

جمهوری ریاستمقام عالی دفتر / ریاست عمومی هاریاست مطبوعات / معاونیت ارتباطات استراتیژیک و رسانه

www.ocs.gov.af

ocs.afg

afg.ocs

چاپ:

افغانستان – کابل/ 6931دلو

آوری معلومات:جمع

سوسن ندا، ، محمد حسین جوهری ذکرالله سادات،احمد مختار نادری، عادله عباسی، علیم محسنی، عابد عادل،

غالب، راشد سیرت حامد

تجزیه و تحلیل معلومات:

علی عطایی، احمدضیا محمدیضیا دانش، سید حسن عالمی، غفوراحمد جاوید، بهمن دانشدوست، رمضان

ترجمه:

الله اتلحد کتوازی، حزبالله حمید، عبدال حشمت

ترتیب و تدوین:

سید حسن عالمی

طرح روی جلد:

رادمهرالله نصرت

نسخه 6111 تیراژ:

فهرست

31 ............................................................................................... امتناناظهار

31 .............................................................................................. سخن آغازین

13 ................................................................................................... پیشگفتار

حکومتداریفصل اول: تغییر فرهنگ

11 ............................................................................................ هاارزش – الف

61 ....................................................................................................ثارگرانیا از یقدردان -6

62 .................................................................................................. ییگرااجماع و شورهم -6

63 ............................................................................................................... یمحور نید -9

96 .......................................................................................... حکومت در عامه مشارکت -4

96 ................................................................................................................ انیب یآزاد -5

99 ................................................................................................................. یحسابده -1

13................................................................................... دیجد یکردهایرو – ب

94 ...................................................................یجمع میتصام اتخاذ مراجع ؛یعال یشوراها -6

95 ......................................................................................................... متوازن انکشاف -6

93 ............................................................................................................... یساز جوان -9

92 .............................................................................................. اتیول با ارتباط میتحک -4

93 ....................................................................................................... زنان ساختنمیسه -5

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

6

41 .............................................................. اطلاعات به شهروندان یدسترس لیتسه و عیتسر -1

: اقدامات و دستاوردهادومفصل

31 .............................................................................. یخارج استیس: اول بخش

45 ......................................................................................................................... دهیچک

42 ..................................................................................................... ییمنطقه روابط - الف

43 ................................................................................................... (RECCA) کایر -6

56 ..................................................................................... استانبول پروسه – ایآس قلب -6

51 ............................................................................... جمهورسیرئ ییمنطقه یسفرها -9

36 .......................................................................... یاسلام یکشورها یهمکار سازمان -4

35 ..................................................................................................ییفرامنطقه استیس - ب

35 .......................................................... ییهفرامنطق یتیامن – یاسیس یهاتیحما جلب -6

21 ........................................................... ییفرامنطقه یکشورها یاقتصاد تیحما جلب -6

29 ............................................................................... متحد ملل سازمان در یندگینما -9

21 .............................................................................. کشور از خارج در اتباع از تیحما -پ

23 .................................................................................................................... یر یگجهینت

93 ............................................................................یاقتصاد انکشاف: دوم بخش

23 ......................................................................................................................... دهیچک

31 ....................................................................................... یپول و یمال یهااستیس – الف

36 ................................................................................ کشور یاقتصاد رشد برگرداندن -6

39 ..................................................................... یاقتصاد رکود از خروج و تورم کنترول -6

34 .................................................................... یداخل دیعوا شیافزا و یمال اصلاحات -9

35 ..................................................... یگذار هیسرما و تجارت مناسب یفضا یساز فراهم -4

33 ............................................................ یداخل داتیتول از تیحما و یساز یخصوص -5

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

7

32 .................................................................... یالمللنیب یهامساعدت جذب و جلب -1

33 ................................................................................................... یمالدار و زراعت – ب

611 .................................................................................. زعفران تجارت و دیتول رشد -6

616 ........................................................ وهیم تجارت و برداشت شیافزا و یباغدار رشد -6

614 .................................................................................. ییسبزخانه محصولت رشد -9

614 ............................................................................................ عسل تجارت و دیتول -4

611 ................................................................................................ پنبه دیتول و کشت -5

611 ........................................................................................................ اتیلبن دیتول -1

612 ........................................................................................................ یماه و مرغ -3

613 ...................................................................................... نیابیسو برداشت و کشت -2

661 ............................................................................. زراعت کردن زهیمدرن و زهیکانیم -3

661 .............................................................................................. نیدهاق از تیحما -61

666 ...................................................................یبندبسته و پروسس مراکز و سردخانه -66

666 ................................................................................... یزراعت یهاآب تیریمد -66

666 ............................................................................................ یانرژ و آب تیریمد – پ

669 ....................................................................................... کشور یهاآب تیریمد -6

663 ................................................................... یداخل منابع از یانرژ دیتول یز یربرنامه -6

661 ............................................................................................................. یبانکدار – ت

666 ............................................................................................... مسکن و یشهرساز – ث

666 ................................................................................................ یشهر یز یربرنامه -6

666 .................................................................................... مناسب مسکن یساز فراهم -6

666 .................................................................................................... یساز ساختمان -9

666 ................................................................................................... یشهر انکشاف -4

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

8

669 ................................................................................. یمعلومات یتکنالوژ و مخابرات -ج

665 ............................................................................................... ترانسپورت و تیترانز -چ

661 .................................................................................................................دیعوا -6

661 ........................................................................................... هانامهموافقت و نیتقن -6

663 .............................................................................................................. هاپروژه -9

662 .................................................................................................................... معادن -ح

663 .................................................................................. یاقتصاد یهاتیفعال و تجارت -خ

696 ............................................................................................... دستاوردها و اقدامات

696 ......................................................................................................... نیزم تیریمد – د

699 ............................................................................................... دستاوردها و اقدامات

699 ................................................................................................................... زمیتور – ذ

695 .................................................................................................................. یر یگجهینت

311 .............................................................................. صلح و تیامن: سوم بخش

691 ....................................................................................................................... دهیچک

693 ................................................ یاسیس یایجغراف دو به افغانستان میتقس از یر یجلوگ – الف

692 ................................................................ روهاین یساز تیظرف چهارساله؛ یتیامن پلان – ب

693 ........................................................................................................ فساد با مبارزه – پ

646 ............................................................. دشمن واضح فیتعر و روهاین مورال تیتقو – ت

644 ...................................................................... جنگ کنترول یبرا سوق یمرکز اداره – ث

645 ................................................................................ یدفاع و یتیامن یروهاین زیتجه – ج

641 ....................................................................... یمل دفاع وزارت یساختار اصلاحات – چ

641 ............................................................................ یمل دفاع وزارت در یساز یملک -6

643 ............................................................................. ینظام یهابخش در اصلاحات -6

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

9

642 ................................................................................................ یبش حقوق لیمسا - ح

643 .................................................................................................................... صلح – خ

656 ................................................................................................. مخدر مواد با مبارزه – د

656 ........................................................................................... کوکنار مزارع بیخرت -6

656 ......................................................................................................... قانون ذیتنف -6

656 ....................................................................................................... اسناد نیتدو -9

656 .................................................................................................................. یر یگجهینت

313 ...................................................................... خوب یحکومتدار : چهارم بخش

654 ....................................................................................................................... دهیچک

655 ................................................................................................... قانون تیحاکم – الف

655 ....................................................................................................... یگذار قانون -6

653 ............................................................................................. احزاب و هاتیجمع -6

611 ............................................................................................ نیزم غصب با مبارزه -9

616 .................................................................................................. یحقوق خدمات -4

616 ................................................................................................... نیمحجوز امور -5

619 ................................................................................................ یسارنوال اجراءات -1

614 ........................................................................ کیالکترون یحکومتدار و اصلاحات -ب

614 ................................................................................................. یادار اصلاحات -6

629 ...................................................................................... کیالکترون یحکومتدار -6

623 ........................................................................................................ فساد با مبارزه – پ

622 ...................................... یادار فساد هیعل مبارزه و قانون تیحاکم یعال یشورا جادیا -6

631 ..............................................................................................یمل تدارکات بهبود -6

632 ................................................................................... ییقضا و یعدل مرکز جادیا -9

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

01

616 .......................................................... یادار فساد هیعل مبارزه یمل یژ یاسترات نیتدو -4

612 .................................................................................. اطلاعات به یدسترس توسعه -5

662 ........................................................................... باز یدولتدار مشارکت به وستنیپ -1

666 .................................................................................................................. یر یگجهینت

111 ......................................................................... یاجتماع انکشاف :پنجم بخش

666 ....................................................................................................................... دهیچک

666 .............................................................................................................. صحت – الف

664 ............................................................................................ یصح نظام تیریمد -6

662 .......................................................................... یصح خدمات عرضه و ساتیتأس -6

696 .................................................................................................................. هیوقا -9

695 ................................................................................................................ ورزش -4

693 ..................................................................................................... ادیاعت با مبارزه -5

646 .................................................................................................. فرهنگ و معارف – ب

646 ....................................................................................................... هیترب و میتعل -6

641 .................................................................................................. یعال لاتیتحص -6

651 ................................................................................................... رسانه و فرهنگ -9

659 .................................................................................................................... زنان – پ

654 ..................................................................................................... اداره و یسیپال -6

655 ................................................................................................زنان یتوانمندساز -6

616 ........................................................................ زنان از یاجتماع و یحقوق تیحما -9

619 .............................................................................................................. مهاجرت – ت

614 ................................................................................................... ینهاد انکشاف -6

612 ................................................................................................ مهاجرت تیریمد -6

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

00

636 ............................................................................................ یجاشدگیب و عودت -9

635 ............................................................................................ یاجتماع یهاتیحما – ث

635 ................................................................................................... متوازن انکشاف -6

621 ................................................................................... اول خانم دفتر یدستاوردها -6

626 ........................................................................ شهدا خانواده و نیمعلول به یدگیرس -9

626 .................................................................................... اطفال تیوضع به یدگیرس -4

624 ........................................................................................... نیمتقاعد امور شبردیپ -5

624 .................................................................................................................. یر یگهجینت

شوراهای عالی: ومسفصل

193 .......................................................................... یشهر توسعه یعال یشورا -3

623 ......................................................................................................................... هدف

623 ....................................................................................................................... فیوظا

631 .......................................................................................................................... اعضا

132 .................................................................................. اقتصاد یعال یشورا -1

631 ......................................................................................................................... هدف

631 ....................................................................................................................... فیوظا

636 .......................................................................................................................... اعضا

131 ...................................................................... یادار اصلاحات یعال یشورا -1

636 ......................................................................................................................... هدف

636 ....................................................................................................................... فیوظا

636 .......................................................................................................................... اعضا

131 ............................................................................ یبشر یقوا یعال یشورا -3

639 ......................................................................................................................... هدف

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

01

639 ....................................................................................................................... فیوظا

639 .......................................................................................................................... اعضا

133 ........................................................................... آب و یاراض یعال یشورا -1

634 ......................................................................................................................... هدف

634 ....................................................................................................................... فیوظا

634 .......................................................................................................................... اعضا

131 ......................................... یادار فساد هیعل مبارزه و قانون تیحاکم یعال یشورا -1

635 ......................................................................................................................... هدف

631 ............................................................................................................ نیقوان تهیکم

631 ............................................................................................... ییقضا و یعدل تهیکم

631 ....................................................................................................................... فیوظا

631 .......................................................................................................................... اعضا

131 .................................. یشهروند مشارکت و خدمات عرضه فقر، کاهش یعال یشورا -1

633 ......................................................................................................................... هدف

633 ....................................................................................................................... فیوظا

633 .......................................................................................................................... اعضا

139 .......................................................................... مهاجرت امور یعال یشورا -9

632 ......................................................................................................................... هدف

632 ....................................................................................................................... فیوظا

632 .......................................................................................................................... اعضا

المللیهای بینافغانستان در نهادها و سازمان عضویت: چهارمفصل

914 ....................................................................... (AIIB) ایآس ییربنایز یگذار هیسرما بانک

914 ...................................................................................... (WTO) یجهان تجارت سازمان

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

01

915 ................................................................................... (WCO) گمرکات یجهان سازمان

911 .................................................................. (ICOLD) بزرگ یبندها یالمللنیب ونیسیکم

911 .................................................................. (IRENA) دیتجد قابل یانرژ یالمللنیب مرکز

913 ........................................................................................ (IWA) آب یالمللنیب انجمن

913 .................................................................................... (GC) جهان یشهر یحکومتدار

912 ............................................................ (RCC)مخابرات المنافعمشترک یکشورها هیاتحاد

912 ....................................................................... (UNHRC) متحد ملل بش حقوق یشورا

913 .......................................................................................(OGP) باز یدولتدار مشارکت

961 ........................................................... (WeGO) کیالکترون یحکومتدار یجهان سازمان

961 ..................................................................................... (ICC) کرکت یالمللنیب یشورا

966 ................................................................................... (ISF) یاسک یالمللنیب ونیفدراس

المللیهای بینقضاوت: پنجمفصل

965 .......................................................................................................... گفتار از فراتر

961 .................................................................................................. ترمستحکم روز هر

963 ........................................................................ یدفاع و یتیامن ینهادها ساختار بهبود

962 ....................................................................................... جانبههمه یاصلاح یاجندا

962 .................................................................................................... یدیکل اصلاحات

963 ............................................................................................ یمال یهاشاخص بهبود

963 ............................................................................................ خشخاش کشت کاهش

961 ......................................................................................................... مصون مکاتب

961 ............................................................................................................ درست ریمس

966 ......................................................................................... انیزندان به یصح خدمات

966 ....................................................................................... یاسیس یجلو به رو حرکت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

01

966 ................................................................................. یتیامن و یدفاع یروهاین ییتوانا

969 ...............................................................................زیآمخشونت ییگراافراط با مبارزه

964 ................................................................... یاقتصاد و یاجتماع انکشاف در شفتیپ

964 ............................................................................................... یانتخابات یهایآمادگ

965 .......................................................................................... فساد با مبارزه در شفتیپ

965 ........................................................................................................... شکنجه ومح

965 ....................................................................................... تیشفاف در ازیامت 65 کسب

اظهار امتنان

. حکومت در چارچوبباشدیها مدر تمام عرصه یدهو گزارش یتمتعهد به شفاف یحکومت وحدت مل

ارائه یبه معلومات را حق مسلم مردم دانسته و برا یکشور، دسترس ینافذه ینقوان یگرو د یقانون اساس

.ورزدینم یغدر یکوشش یچه معلومات از

مآب محترم جناب جلالت یتبر اساس هدا یجمهور یاستر یمنظور دفتر مقام عال ینهم به

ارائه معلومات فراهم شود. یلزم برا یهاتا سهولت دهدیتمام کوشش لزم را انجام م جمهوریسرئ

یاساس یهاها از برنامهاز کارکرد وزارت یدهگزارش ینبه معلومات و همچن یدسترس یهابانک ایجاد

.رودیحکومت به شمار م

مردم قرار دهند. یارها را در اختمختلف تلاش دارند تا معلومات و گزارش یهاما در قالب همکاران

نی. اباشدیشما قرار دارد، محصول کار همکاران ما م یارکتاب در اخت یکقالب که اکنون در آنچه

لف مخت یهااداره یکارکرد و دستاوردها یانو جر ییدر روشنا یزتا هموطنان عز کندیمجموعه، کمک م

.یرندقرار گ

انتظار زیمجموعه ن یناز خوانندگان ا اند،یدهبخش زحمت کش ینتشکر از همکاران محترم که در ا ضمن

.یندفرما یکشر تریشبهبود و اصلاحات ب یشان را براسازنده یو نقدها هایدگاهدارم تا د

تشکر و مانهیصم یها و دفتر مطبوعاتو رسانه یژکارتباطات استرات یتاز دفتر معاون یگربار د یک

.کنمیم یقدردان

یمیرح عبدالسلام

افغانستان یاسلام یجمهور یاستر یدفتر مقام عال یعموم رئیس

سخن آغازین

، های نظامی، افغانستان محراق توجه جهانی گردید و انبوهی از کمک6116پس از حادثه تروریستی سال

جهانی همراه با حمایت و پشتیبانی قاطع آنان از روند جدید سیاسی کشور و ملت و تخنیکی جامعه مالی

تان، جانبه از افغانسگیری یک فرصت طلایی در حمایت همهافغانستان، سرازیر شد. با وجود شکل

های ابزاری استفادهن یهمچن .باشیمیها ممشکلات و چالش یهنوز شاهد برخمتأسفانه به دلیل مختلف،

ی سرزمین ما را جولنگاه گوشهاز تروریزم توسط برخی از کشورهای همسایه ما، بار دیگر گوشه

های تروریستی و مداخلات خارجی ساخت و جنگ را دوباره بر ملت ستمدیده های گروهفعالیت

6164و 6169های افغانستان در سالکه دولت رفت بیم آن می ،افغانستان تحمیل نمود؛ تا جایی که

دوباره سقوط کند و یا چندپارچه گردد.

ها و مناطق مختلف کشور، بسیج شدن امکانات خزانه خالی از پول، تشدید و توسعه نبرد در زون

–ی گسترش اداری، تعمیق و توسعه جنگ روانجانبه دشمن برای سقوط دوباره افغانستان، فساد روبههمه

از پیش شکننده ساخته و به سمت خطرناکی سوق داده بود. تبلیغاتی، وضعیت افغانستان را بیش

ترین گسترش و خطرناک، در کوتاههای روبهبا انتقال قدرت به حکومت وحدت ملی، با وجود چالش

رسید؛ درصد 6زمان ممکن، وضعیت اقتصادی کشور، از سقوط و رکود خارج شد و به رشد بالی

نیروهای امنیتی و دفاعی توانستند در برابر تروریستان و حامیان آنها ایستادگی نموده و کشور را از سقوط

سومین ای که درهای اقتصادی دوباره رونق گرفت؛ به گونهدوباره و یا تجزیه آن نجات دهند؛ فعالیت

میلیون دالر رسید و 324ش از و صادرات کشور به بی درصد 6.1سال کاری حکومت، رشد اقتصادی به

ی یافت.درصد 4.6صنایع و تولیدات داخلی نیز رشد

هتر روزی افتتاح شد، وضعیت زندگی و معیشت مردم را بهای شبانهیی که با تلاشهای بزرگ منطقهپروژه

یی و امنیت افغانستان نقش ایفا خواهند کرد.ساخت که در تحکیم همکاری منطقه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

08

، در حال تبدیل شدن به قطب ترانزیتی منطقه است و با رهایی از وابستگی به یک دهلیز افغانستان امروزی

خاص، دارای مجاری متعدد تجاری و ترانزیتی مانند بندر چابهار، دهلیزهای هوایی، راه لجورد و اتصال

به خطوط آهن کشورهای منطقه و جهان شده است.

نوان نقطه است و افغانستان به ع گیرچشمحال گسترش روابط افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی در

اتصال این کشورها به جنوب آسیا به اثبات رسیده است.

ی سیاست خارجی حکومت، بار دیگر اجماع جهانی در حمایت از افغانستان شکل گرفته است در نتیجه

ه و جهان را به یتی منطقامن –و استراتیژی ایالت متحده برای افغانستان و جنوب آسیا، وضعیت سیاسی

بیت و های تروریزم و محل ترنفع ملت افغانستان تغییر داده است. حکومت توانست طی سه سال، لنه

تجهیز آن را به جامعه جهانی معرفی کرده و به اثبات برساند که نتیجه آن اعمال فشار مضاعف و مستمر

هاست.های این گروهبر پناهگاه

تمام کشورهای منطقه و جهان روابط دولت با دولت را ایجاد کرده و جایگاه خود اکنون باافغانستان هم

یافته که یک نمونه آن، حمایت صریح و را در میان جامعه جهانی و مخصوصاً کشورهای اسلامی باز

المقدس به عنوان پایتخت فلسطین است.آشکار از بیت

یی ه دست آمده است. تقویت و تجهیز نیروهای هوای در سه سال اخیر بگیر چشمعد امنیت، توفیقات در ب

نیروهای هایی ازسازی بخش، ملکییدوبرابر یتاردو با کم قطعه خاص کوماندو به قول یارتقاکشور،

زه با کن ساختن معضل سربازان خیالی، مبار امنیتی و دفاعی، مبارزه با فساد در ساختار این نهادها، ریشه

ید مواد های تولاین نهادها، نابود کردن منابع مالی تروریزم از جمله کارخانهفساد و بهبود در تدارکات

های نبرد را به نفع ملت افغانستان در برابر تروریزم مخدر بخشی از این دستاوردهاست که عملاً میدان

تغییر داده است.

در رشد ملکی و نظامیدر بخش مبارزه با فساد اداری، برای اولین بار، تعداد قابل توجهی از مقامات ا

ن، شوند و مرکز مبارزه با جرایم سنگیمحکمه عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری، محاکمه و مجازات می

در حال شکار افراد فسادپیشه هستند.

ه کامیاب حال تعمیل است کاصلاحات ملکی در سالری در شفافیت، سرعت، صداقت و تعهد به شایسته

دمات های خان جوان در پروسه کانکور وزارت تحصیلات عالی و کانکور بستهزار شدن بدون واسطه

ای از این مدعاست.ملکی کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی نمونه

، 6933رونما شده و ضمن تعیین تاریخ انتخابات پارلمانی در سال در انتخابات اصلاحات اساسی و جدی

.رودخوبی به پیش میهای آن بهبرنامه

سخن آغازین

09

زودی روزهای توان گفت، این است که افغانستان بهانداز پیش رو میبندی و چشمآنچه که به عنوان جمع

ت؛ گیری یک سیستم در حرکت اسبهتر و درخشانی را تجربه خواهد کرد؛ زیرا اقتصاد به سمت شکل

باشد؛ عواید می لموقعیت جغرافیایی کشور از یک ثروت بالقوه در حال تبدیل شدن به یک سرمایه بالفع

اکنون های تجارت و تولید انسجام یافته وداخلی شتابان به سمت خودکفا ساختن در حرکت است و پایه

باشند.در حال توسعه و گسترش می

کند و این تعهد جهانی شکل گرفته است که افغانستان متحدانی دارد که به شدت از آن حمایت می

تاخت و تاز تروریزم و یا جولنگاه حامیان آن بدل شود. نگذارند دوباره افغانستان به محل

ور شدن و بار منیت و ثبات رو به تقویت و توسعهتوان گفت، اقتصاد در حال رشد، ادر یک جمله می

ستانی است ، ترسیم افغانباشدمیجوانان، زنان و اقشار فقیر جامعه توجه آن به نهال حکومتی که محوریت

واهیم بود.زودی شاهد آن خکه به

البته قابل ذکر است که تمام دستاوردهای یادشده را که به شکل خلاصه در گزارش پیش رو خواهید

خواند، حاصل صبوری و بردباری مردم عزیز ما و ایستادگی آنان در برابر تروریزم و جنگ تحمیلی و

هیچ گاهی این باشد که بدون شک، بدون حمایت و اعتماد به حکومت، شان میحمایت از حکومت

.یافتنخواهد توسعه شد و ها حاصل نمیموفقیت

به عنوان گزارش به مردم –آوری، ترتیب و تدوین این اثر در ضمن، جا دارد از همکارانی که در جمع

گی ایم و امیدواری به زند تری نسبت به آنچه به دست آوردهاند تا دیدگاه واضحتلاش کرده –عزیز ما

گزاری نمایم.ند، کمال قدردانی و سپاسبهتر را ایجاد کن

محمد هارون چخانسوری

مقام عالی ریاست جمهوریریاست دفتر و سخنگوی معاون

پیشگفتار

ابق به شهروندان را مط یگزار خدمت یفهو امکانات عامه، وظ یاسیداشتن اقتدار س یارها با در اختدولت

یلتسج نیقوان یرو سا یاست که در قانون اساس یفیوظا یدارند. حکومت مکلف به اجرا یقانون اساس

يثيت کشور و ح فعصيانت منا ی؛است. تعميل احکام قانون؛ حفظ استقلال و دفاع از تماميت ارض یافته

شاف عامه؛ انک یحفاظت از داراي ی؛ساد ادار تأمين نظم و امن عامه؛ از بين بردن ف ی؛المللدر مجامع بين

موارد چه ینشان است؛ اما حکومت در امردم از حکومت یهاو... خواسته یو اجتماع یاقتصاد

لزم به اطلاعات یداشته است؟ دسترس ییکرده و چه دستاوردها ینموده، چه اقدامات یاراخت یکردیرو

نکه،یراستا فعال باشد؛ چه ا یندارد که در ا یتمسؤولحق مسلم شهروندان است و حکومت ینه،زم یندر ا

.ددگر یآن م ینظام و ناکارآمد یفاست که موجب تضع ییهامردم و حکومت، از آفت ینفاصله ب

نهاد یارائه معلومات در مورد کارکردها و دستاوردها یحکومت در مقاطع مختلف برا دهییآگاه دفاتر

یمجموعه واحد، به شکل یکمعلومات در ینا یاند؛ اما گردآور با مردم در تماس بوده یشمربوط خو

ام ساحات از تم لیک یدارائه گردد تا مطالعه آن آسان بوده و د یبندشده و با دسته یلو تحل یهکه تجز

یتنچتر معاو یرز ی،جمهور یاستمطبوعات دفتر ر یاستاست. ر یحکومت فراهم کند، ضرور یکار

را از هیارتباط دوسو یککه یدهکوش از آغاز حکومت وحدت ملیها، و رسانه یژیکارتباطات استرات

ظر و انتقاد ن یشنهاد،پ سو، یکدفتر از ینا ،راستا یندر ا. یدنما یجادمردم و حکومت ا ینها برسانه یقطر

گر،ید یو از سو دهدیو دفاتر انتقال م ینبه مسؤول شودمی ها مطرحرسانه یقشهروندان را که از طر

. دهدیها و شهروندان قرار محکومت را به دسترس رسانه یاطلاعات در مورد کارکردها و دستاوردها

یاابزاره یقو از طر یهته یداریو شن ینوشتار یداری،مختلف د دهییمطبوعات مواد آگاه یاستر

یاستر یدفتر مقام عال یعموم یاستر یو صفحات اجتماع سایتیبمختلف نش نموده است که در و

.باشدیقابل دسترس م یزن یجمهور

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

11

قالت ها، مخبرها، گزارش ی،جمهور یسرئ یاناتمتن ب ی،نوشتار دهییدر بخش مواد آگاه یاستر این

اص خ یرا در مقاطع زمان هایکو انفوگراف یمعلومات یهانش نموده و جزوه یشگیو... را به شکل هم

یر به مناسبت سپ ید،. آنچه اکنون به دست داردهدیار معموم قر یو در دسترس یهمانند ختم سال، ته

ینترشده که در پنج فصل به ارائه اطلاعات در مورد عمده یبترت یشدن سه سال از حکومت وحدت مل

حکومت هاییاستها با توجه به س. فصلپردازدیم 6931 یتا جد 6939 یزاناقدامات و دستاوردها از م

تا غنامند و یدهگرد تغذیه یها و ادارات دولتبا وزارت یدر هماهنگطرح شده و یفشوظا یدر اجرا

د ممکن شده که تا ح یداشته و سع یلیتحل یکردرو یباشند. نگارش محتوا تا حدود یقاطلاعات آن دق

.یدشهروندان فراهم نما یقضاوت را نسبت به عملکرد حکومت برا ینهزم

که یاند؛ اما اشخاصبوده یکشر یمطبوعات به نحو یاستمحتوا، تمام همکاران ر ینا یبترت برای

ادیدر صفحه شناسنامه از آنان شاندریغیاز زحمات ب یاند، به منظور قدردانسهم را داشته ترینیشب

شده است.

یانور ناجیه

مطبوعات رئیس

یجمهور یاستر یدفتر مقام عالهای معاونیت ارتباطات استراتیژیک و رسانه

فصل اول

تغییر فرهنگ حکومتداری

12

به مبارزه با تروریزم و لزوم ایجاد ثبات در افغانستان، نظام نو دولتداری بر جامعه جهانیپس از توجه

ظام نو ن تشکیل شکل گرفت.جدید که ممثل اراده ملی مردم افغانستان است، مبنای قانون اساسی

جمهوری مسیر پر پیچ و خمی را گذراند و بنای پیشین ریاستدو دوره دولتداری افغانستان در

انون قیافته در ها و هدایات تسجیلارزشو... با توجه به سازی نوآوری، سیستم ،های اداریزیرساخت

ط و شرایها، خود با چالشکه ؛داشتحکومت قرار در دستور کار اساسی جمهوری اسلامی افغانستان

مواجه بود.ها گرفته از نابسامانینشأتهای محدودیت

ثبات به منظور دست یافتن به «تحول یدهه»جمهوری افغانستان مصادف بود با آغاز سومین دور ریاست

های پیش از سالدر . گرچه حکومت های جهانی با افغانستاننوع همکاری و نیز چرخش در ،دوامدار

ی چهار دهه نظام نوین دولتداری نمود اما با توجه به پیشینه را در جهت تشکیلتحول تلاش لزم یدهه

های حکومتداری متوقعِ یک ها و شیوهحاکم، به شکل لزم آن، ارزش «فرهنگ دولتداری»جنگ،

نطفه نداشت.در را طلب اصلاحدر حال گذار و یجامعه

ندگی، نهادهای پراکبه فساد، اما فرسودگی، آغشتگی ؛داشتنیاز آفرین افغانستان به یک نظام تحول

نسبت به حکومتداری در اذهان داخلی و خارجی بود که ی بدی چهرههای قانونی و... موازی، خل

، تغییر سازییکپارچهتحکیم اراده، و سازی،امید، اعتمادخلق در این اوضاع،بود. شده ترسیم افغانستان

ستور کار در صدر ددرک گردیده و به عنوان یک وظیفه و وجیبه ملی طلبید که را میفرهنگ دولتداری

قرار گرفت.محمد اشرف غنی جمهور دولت و شخص رئیس

ایجاد، مندی نظامختارهاگیری سامبرهن است که برای احیای نظام و ایجاد تحول در کنار شکل

ی که های«شارز » ؛پروریو مهارت، سازیظرفیتها، ها و پالیسیهای مدرن، تدوین استراتیژیسیستم

ه ویژه کند جایگامحور آنها، منابع انسانی و غیرانسانی را سازماندهی می برگذارد و دولت بر آن ارج می

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

16

ه رسیدن به منافع ملی پیش گرفتجهت های ملی هایی که برای طرح و تطبیق برنامه«روش»داشته و

در استفاده مؤثر از منابع مادی و معنوی تأثیر غیرقابل اجتناب دارد.همچنین ساز و شود، سرنوشتمی

یااختیار نموده که در گذشته حکومتداری را در یهای نوینها و شیوهحکومت وحدت ملی، ارزش

اقتدار »به نگرشاست. باقی مانده و بسیار کمرنگ آن گونه که باید به آن توجه نشده یا وه نشده مشاهد

به ویژه سه قش زنان، جوانان و فقرا که همواره به حاشیه ،به عنوان ابزاری جهت خدمت به مردم «سیاسی

عنوان اخویش ب با معرفیجمهور همواره . رئیسداردکلیدی تازه بوده و اهمیت اند، رانده شده

.«به فرهنگ خدمت به مردم تغییر کند ،باید فرهنگ دولتداری»نموده که تأکید ،«ملت خادم»

های نوین و شیوهلوحه کاری حکومت قرار گرفته در سر راهگشا یهادر حکومت کنونی ارزش

با شده و در حال تطبیق است که تنظیمنهادهای عامه توسط خدمات ارائه بهبود حکومتداری به منظور

آن، در واقع تغییر مثبتی در فرهنگ دولتداری به میان خواهد آمد. یمگسترش و تعم

ها:ارزش –الف

قدردانی از ایثارگران -6 یتی درامندفاعی و جان نیروهای حفاظت از که در بخش تغذیه، تجهیز و یکید و تمرکز أت علاوه بر

ومت حکگسترش یافته و دفاعی و امنیتی روهای نیظفین ؤ محکومت وجود دارد، حمایت معنوی از

است.های لزم را انجام داده حمایتآنان روحیه ارتقایهمواره برای

قوای یاعلا سرقوماندان عنوان به» که کرده کیدأت همواره امنیتی نیروهای با صحبت در جمهوررئیس

شاندفاعی و امنیتی نیروهای از یکصدا همه، مردم، امروز، و کنممی قدردانی تانهایسربازی از مسلح

، جمهوررئیس ابتکاربه « م.اینبوده عمومی اجماع چنین شاهد گذشته سال صد در که نمایندمی پشتیبانی

صویب ت «کشورروز ملی نیروهای امنیتی و دفاعی »را به نام «نهم حوت»کابینه حکومت وحدت ملی

کرد که درج تقویم رسمی کشور شد.

قدردانی از علما به حمایت از نیروهای دفاعی و امنیتی و اقشار مختلف جامعه از جمله ترغیب

ت.تر و افزایش مورال نیروها گردیده اسهمواره صورت گرفته که سبب حمایت بیش های آنانفشانیجان

توجه نموده و خود را مسؤول جان هر سرباز دفاعی و تیامنی نیروهای تلفات ه کاهشب جمهوررئیس

از گیریپیش خاطربه باید و هستم وطن سرباز هر جان مسؤول من»: کندمی تصریح وی شمرده است.

، جمهورسرئیرهبران و مسؤولین ارشد حکومت از جمله .«باشد داشته وجود لزم هایبینیپیش تلفات،

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

17

هر چه بهتربرای تداوی جمهور رئیسو اندمنیتی عیادت و دلجویی کردهاهمواره از زخمیان نیروهای

کند.مستقیم این روند را نظارت میبه شکل آنان، هدایت داده و

جمهور محمد اشرف غنی از مجروحین نیروهای امنیتی و دفاعیعیادت رئیس - 6 یرتصو

به شکل منظم از جمهوررئیس، شانهایاز رشادت و حمایتها از قربانیهمدلی اظهار منظوربه

خویش حمل کرده است و دوش شهدای نیروهای امنیتی را بارها برنماید و تابوت اردوها دیدار میقول

است. یادآور شدهجایگاه رفیع شهدای وطن را

بیش از مبلغ که نمونه آن توزیعحد امکانات صورت گرفته است توجه و حمایت در نیزاز لحاظ مالی

ین ظفؤ به سربازان و م ،وزارت دفاع ملیدادهای در قرار ، جوییصرفهشده از حاصلهشت میلیارد افغانی

است. دفاعینیروهای

فته است.وتان کشور نیز صورت گر از جمله برخی از پیل و دفاعی وهای امنیتیتوزیع خانه به قهرمانان نیر

ندی را طی سه سال های بلهای آنان گامرسیدگی به مشکلات و نیازمندی شهدا وخانواده همدردی با

های تمانآپار و رهایشی نمرات و تخصیص توزیع حج، به شهدا ورثهاعزام سهم دادن و برداشته است که

هرثو ، فراهم نمودن زمینه تحصیل رایگان شهدا خانواده به ها افغانیتوزیع میلیون شهدا، ورثه آماده به

و... بخشی از این اقدامات است.خصوصی هایپوهنتوندر شهدا

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

18

های شهدای قوای امنیتی ویژه خانوادههای شهدا بهتوجه به خانواده» :کندأکید میهمیشه ت جمهوررئیس

در تکریم خانواده شهدا طی سه ایبرجسته ، اقداماتراستاهمین در .«دباشو دفاعی از وجایب من می

سال صورت گرفته است.

گراییمشوره و اجماع -6ات امنیتی، خصوص موضوعمنظور رایزنی در مسایل ملی، بهبه –از بدو تأسیس تا کنون – کنونیکومت ح

های یتشخص گان وزر ب با عات سیاسی، اقتصادی و انتخاباتی،امنیت ملی و تهدیدات خارجی؛ موضو

اهپنج بیش از، و عامه مردم از جمله جوانان های مختلفجهادی، سیاسی، دینی و متخصصین بخش

نشست مشورتی برگزار کرده است.

ها و کلمات کلیدی هستند که از واژه «همدلی»و «مشارکت»، «وحدت ملی»، «همگرایی» ،«همبستگی»

تلف اقشار مخبا رهبری حکومتهای مشورتی ها و صحبتها، بیانیهمکرراً در اکثر دیدارها، سخنرانی

های مختلف، بر اجماع ملیهای خویش به مناسبتجمهور در سخنرانیاستفاده شده است. رئیس مردم

رترین راه غلبه بر مشکلات را همدلی و مشارکت درباره مسایل و مشکلات کشور تأکید کرده و مؤث

داند.ها در کشور میها و تطبیق برنامهگیریهمگانی در تصمیم

ه های زیربنایی داشت، تصریح کرد کجمهور در نشستی که با اعضای شورای ملی در مورد پروژهرئیس

ی در نظر و عمل و و « در تمام مسایل عمده ملی، مشوره، یک اصل اساسی است»از نظر دولت وی،

د.باشپایبند آن می

ثبات افغانستان به همبستگی و وحدت قش سیاسی، دینی، اجتماعی و رهبران »جمهور، از دیدگاه رئیس

دارد. «ملی و جهادی کشور پیوندهای و شخصیت

ای مسایل ملی، دار بارههای ملی و سیاسی که در جمهور در دیدارهای مشورتی، همواره از شخصیترئیس

گزاری کرده و این همگرایی را در حل مسایل ملی بااهمیت دانسته باشند، سپاسفکر و دیدگاه واحد می

.است

های جمهور دریافت مشوره را به داخل کشور محدود نکرده، و در حاشیه سفرهای رسمی و نشسترئیس

ریات ز ملاقات نموده و نظهای مقیم دیگر کشورها نیالمللی خارج از کشور، با اقشار مختلف افغانبین

تاجران، فرهنگیان، محصلین و... را در موارد گوناگون دریافت نموده است.

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

19

علماجمهور با نشست مشورتی رئیس - 6 یرتصو

دهد که در حکومت وحدت ملی، هم در حوزه نظری و نشان می ی رئیس جمهوریبیانات و عملکردها

های مختلف، امر راهگشا و مؤثر جامعه در عرصه مشوره با اقشار مختلفهم در زمینه عملی و کارکردی،

.شودپنداشته می

ردم، های گوناگون مگروهها و صحبت رو در رو با خاطر دریافت مشورهبا صرف وقت و انرژی بسیار به

از ،ین هدفبرای رسیدن به ا و ایجاد اجماع در مسایل ملی بوده به دنبالت وحدت ملی همواره حکوم

های مختلف استقبال نموده است.های ملی در عرصهایجاد گفتمان

محوریدین -9از ابتدای حکومت وحدت ملی بر از بین بردن فاصله بین مسجد و ارگ، تأکید شده است و توجه به

اهتمام جمهوررئیسشخص در دستور کار حکومت قرار داشته است. در این راستا اعتقادات مردم

برگزار نموده و این قش جامعه ی دینیبا علمارا یهای متعددنشست. وی است دهدا از خود نشان خاصی

زم،ل با اتخاذ تصامیموی کوشیده که است. قلمداد نمودهای از جامعه مدنی افغانستان را بخش عمده

یبه عنوان مرجع ،و اعتماد به ارگ گردیده برطرف شدارگ احساس می ومسجد میان هایی که فاصله

گیری بر مبنا و اساسات اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان تصمیم شکل گیرد که در آن

.استوار است

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

11

وری آ راهمپروسه حج و ف جمهور ازرئیسقیم و نزدیک گیری مستکید و پیأت توجه به بازسازی مساجد،

ت.از سوی حکومت صورت گرفته استسهیلات لزم برای حجاج کشور و... بخشی از اقداماتی است که

ورت و شهرسازی ص احیای معماری اسلامی افغانستان در بازسازی هبو مکرر اکید هایهمچنین سفارش

ایت داده شده است.هد ،سازی روح مدنیت اسلامی در شهرهابر زندهبه صراحت گرفته و

دینی لانهای کأکید کرده و در مراسمهمواره بر نقش دین و جایگاه برجسته عالمان دینی ت جمهوررئیس

.بوده استفاصله بین ارگ و مساجد وی بر حذفکید أو ت نمودهشرکت و ایراد سخن

کندالله شریف در میدان هوایی دیدار میجمهور محمد اشرف غنی با زایرین بیترئیس - 9 یرتصو

ی عملی هاگام که ر کار حکومت قرار داشته... در دستو امگاه بزرگان کشور ور آ ، قدسبازسازی اماکن م

د.نباشای بسیاری در این بخش روی دست میهو برنامهبرداشته شده

د، ندار ناجتماعی که در کشورما خواسته است که با توجه به جایگاهی دینی ور همواره از علماجمهرئیس

همکاری هماهنگ و تنگاتنگ با حکومت داشته ،مین امنیت، مبارزه با مواد مخدر و مبارزه با فسادأ در ت

.استدارای اهمیت ویژه از لحاظ نتیجه و کارکردی که باشند

گذاری به متولیان ارجحکومت برای ستایش استخدام رسمی ائمه مساجد از دیگر اقدامات درخور

توسط حکومت وحدت ملی صورت گرفت.مساجد بوده که

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

10

و متولیان دین در یکلحاظ شده ها گیریدین در تصمیماساسات در واقع حکومت کوشش نموده که

گیری میمتص ای میان مساجد و مراکزشته و فاصلهدوامدار و مستحکم با حکومت قرار دا یرابطه دوطرفه

از جمله ارگ وجود نداشته باشد.

مشارکت عامه در حکومت -4ی اقشار مختلف مردم افغانستان، زنان، جوانان، های ارگ ریاست جمهوری به رو در سه سال اخیر دروازه

ران، اعضای نهادهای جامعه مدنی، ورزشکاران، هنرمندان، کارگران کااطفال، محصلین، متشبثین، کسبه

هروند ش هزار هادههای مختلف، تاکنون به مناسبت جمهوررئیسو باز بوده «خانه ملت»به عنوان و...

یک طی مدت را ملاقات کرده است. تنها پس از حادثه تروریستی چهارراه زنبق شهر کابل، در کشور

یز نانتقادات، پیشنهادات، نظریات و ملاقات کرده و را مختلف تن از اقشار هزار سه جمهوررئیس ،ماه

م داده حک و به مسؤولین امور در قالب فرمانهدایات خاص را ط با آن برا شنیده و مرتآنان های خواسته

شان ظریاتناین رویه از سوی دیگر دوایر نیز تعقیب شده و دسترسی مردم به سطوح بال و ارائه است.

ی و افزایش دفاتر ارتباط مردم سارنوالیلویتوان به . از جمله میبه شکل مؤثرتری ممکن شده است

ادارات یاد کرد.

پردازندجمهور غنی به بحث روی مسایل مختلف میجامعه در جلسات رودررو با رئیس اقشار مختلف– 4 یرتصو

ان شده خود به مردم متعهد بوده و همواره آنو پلانیافته های انجامها و فعالیتبرنامهحکومت به تشیح

را به طرق مختلف با مردم شریک نموده است.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

11

داشت، تصریح کرد 6931جوزای 91با نمایندگان جامعه مدنی در جمهوررئیسکه یباری در دیدار

این » کهد نمو کید أت و «مدیگر شدیداً نیاز استبه بحث ملی و فرهنگ گوش دادن به ه» ما که در کشور

.«شود و با تمام اقشار جامعه دیدار خواهم کردسراسری می لهأمس

در ارگ رجمهو رئیسهای مختلف با قومی و دینی مذهبی نیز به مناسبتهای علاوه بر عامه مردم، اقلیت

اند.دولت رسانده یبه رهبر های خود را مستقیماً مشکلات و خواسته دیدار داشته و

آزادی بیان -5ن آ حمایت، تقویت و توسعه که در های بنیادی حکومت وحدت ملی استآزادی بیان یکی از ارزش

ته ساخسازی آن خود را مؤظف و مکلف به تحکیم و نهادینههای مهمی برداشته است؛ چنان که قدم

های سنجش آزادی بیان، افغانستان در منطقه و جهان در جایگاه . در حال حاضر، طبق شاخصاست

تأیید کرده «گزارشگران بدون مرز»نیز 6935در سال قابل قبولی در حمایت از آزادی بیان قرار دارد.

.تها در سطح جهان اسها به رسانهتاست که حکومت افغانستان یکی از پاسخگوترین حکوم

بیان، زادیآ سفیر تعیین ،در نخستین روزهای حکومت وحدت ملی اطلاعات به دسترسی قانون یحتوش

و خبرنگاران نیتمصو کمیته تشکیل ،آزادی بیان فعالین از تجلیل وقدردانی منظوربه مدالتفویض

نظر دلتبا و دیدار جمهوری، ریاست دوم معاون نظر تحت خبرنگاران علیه خشونت دوسیه گیریپی

های چاپی، صوتی وم برای تخفیف و عفو مالیات رسانهصدور حک ،رسانه اصحاب با مستمر

ادهای نه ظف ساختن مقامات ارشدؤ ها، صدور فرمان و حکم در مورد دسترسی به اطلاعات، مخبرگزاری

ر مات حکومت طی سه سال گذشته داها و... بخشی از اقدمختلف حکومتی برای پاسخگویی به رسانه

رود.ای حفاظت و حمایت از آزادی بیان به حساب میراست

ق آنیها از بارزترین مصادکه آزادی مطبوعات و رسانه –از نگاه حکومت وحدت ملی، آزادی بیان

و به استهای دموکراسی، حقوق بشی و قانون اساسی کشور ترین ارزشیکی از اساسی –باشد می

ی از آنجایی که آزاد داند.تر آن میو تقویت هرچه بیشهمین روی، حکومت خود را مکلف به حفاظت

دارد، دولت ایتقویت دموکراسی، تحقق حاکمیت مردم و تحکیم حاکمیت قانون، نقش برجسته بیان، در

تر فضای مساعد برای رشد آزادی بیان تلاش کرده و جمهوری اسلامی افغانستان در تقویت هر چه بیش

ش کلیدی هستند، به عنوان چشم و گوش جامعه نگریسته و حفاظت از ها که ممثل این ارز به رسانه

.داندها، کارکنان و خبرنگاران را از وظایف اصلی خویش میرسانه

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

11

شوندگذاری میفعالین آزادی بیان در حکومت وحدت ملی با تفویض مدال ارج - 5 یرتصو

غانی ها افمیلیون ،هاقانون رسانهبه رئیس جمهوری با اولویت دادن در راستای حمایت از آزادی بیان،

های متعدد به های کشور نشستؤولین ارشد رسانهتاکنون مسبخشیده است. نیز ها را جریمه مالیاتی رسانه

ها و حل چالشجهت های مشترک کاری ها و مشکلات و تدوین طرحمنظور تبادل نظر، طرح چالش

مقام عالی های دفترنیت ارتباطات استراتیژیک و رسانهو نیز معاو اند داشته جمهوررئیسبا ،مشکلات

ؤولین ارتباطات حکومتی برای تشویق آنان به های منظم با سخنگویان و مسنشست یجمهور ت ساری

اند.ها داشتهارائه اطلاعات به مردم و رسانه

است هولین ارشد حکومت هدایت دادؤ کابینه به مسجلسات در جمهوررئیسچندین بار اینها، علاوه بر

ها را در اختیار آنان قرار دهند.اطلاعات مورد نیاز مردم و رسانه تا مطابق قانون،

حسابدهی -1ترسی سکید و اهتمام خاص دارد که صدور حکم دأرهبری دولت افغانستان به حسابدهی مقامات به مردم ت

رود.حسابدهی دولت به ملت به حساب می ی از اهمیتانشانه ،به اطلاعات

ردم شان به مها، کارکردها و دستاوردهایه مقامات مرکزی و محلی از فعالیتطی سه سال گذشته هموار

بت و به تمام ادارات دولتی به نو، اساس جدول زمانی بر 6931جمله در سال آن اند و از گزارش داده

گزارش دادند.ها به مردم شکل مسلسل از طریق رسانه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

11

از مقامات حکومتی درصد 32 حکومت، بیش از ئیس اجراییو ر جمهوررئیسشمول حال حاضر به در

اند.های خود را ثبت و اعلان کردهدارایی

های اماف در مرکز و ولیات، مقنیابتدائیه و است کماشمول رؤسای محقضات به اکثرهای داراییهمچنین

ت.داخله و دفاع ملی ثبت گردیده اسامور هایرتارنوالی و مقامات وزاسلوی

:رویکردهای جدید –ب

یم جمعیذ تصاماتخامراجع ؛شوراهای عالی -6توسط مقامات هاگیریکومت کنونی، تعمیم و گسترش تصمیمحترین رویکرد رهبری و مدیریتی عمده

باشد ... میاقتصادی، مبارزه با فساد ومختلف حکومتی در مسایل ملی در ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی،

ها از لاحیتحکومت اقدام به انتقال ص برای اولین بار اتفاق افتاده است.که در فرهنگ سیاسی افغانستان

گردد.تر فراهم میگیری دقیقنمود. نهادهایی که در آنها امکان تصمیم« نهاد»فرد به

را ایجاد های عالیما شورا: »گفتدر این مورد ی طی ملاقات با نمایندگان جامعه مدنجمهور رئیس

اذ و تصامیم به صورت جمعی اتخ کنندن به صورت آزادانه ابراز نظر میول ؤ ها مسایم، در این شوراکرده

گردد. من تعهد کرده بودم که در ریاست جمهوری نهادهای بنیادی ایجاد شود و تصمیم باید شخصی، می

بندی معهای این شوراها را جگیرنده باشند. من تنها بحثن نهادها تصمیممی و سمتی نباشد، بلکه همیقو

.«و برای هر کس حق ابراز نظر داده شده است کنممی

عالی نیز هستیم. آنان با ای هشوراجلسات هادهای جامعه مدنی در ناکنون شاهد اشتراک نمایندگان

ینهایجاد شوراها زمیدر واقع پردازند.شان میشده، به ارائه نظریات مطلعقضایا از اشتراک در جلسات

از طریق اشتراک نمایندگان نهادهای مدنی و را های حکومتگیریتر مردم در تصمیممشارکت بیش

فراهم نموده است.سکتور خصوصی

ورده و زمینه کار شوراهای عالی ایجادشده، مسؤولین نهادها و دوایر دولتی و غیردولتی را گرد هم آ

،اشدربط نبهای ادارات ذیها و پلانکه در تعارض با برنامهرا های جامع حلمشترک آنها و رسیدن به راه

مساعد ساخته است.

ط عهده دارد، پس از ارائه نظریات توس ستان که ریاست شوراهای عالی را بهرئیس جمهوری اسلامی افغان

ی بر بندی، تصمیمی که مبتنو با جمعکند میا در میان اعضا ایجاد اعضا، اتفاق نظر در مورد تصامیم ر

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

12

ع به مراجع تأییدکننده بعدی راجنماید. پس از آن تصامیم میباشد، اعلام دخل میآرای تمام جوانب ذی

گردد.می

گیری فراهم شده استدر جلسات تصمیم المللیزمینه اشتراک سکتور خصوصی، جامعه مدنی و ناظران بین -1 یرتصو

بب شده ، سباشددر آنها میایجاد تحول و تغییر به که نیاز ییهارویکرد ایجاد شوراهای عالی در بخش

.یمبرسکه تصامیم در هماهنگی با جوانب دخیل اتخاذ شده و از تصمیم فردی به تصمیم جمعی

مراجعه نمایید.فصل سوم تر درباره شوراهای عالی به برای دریافت معلومات بیش

نکشاف متوازنا -6ا بدارد؛ در سه سال اخیر بودجه کید أها تبر انکشاف متوازن در تمام عرصهحکومت وحدت ملی

ها و دینیازمنها نیز به صورت عادلنه و متناسب با انکشاف متوازن تدوین شده و پروژه درنظرداشت

برنامه ملی دارای اولویتاندازی کشور طرح و تطبیق یافته است. راههای های تمام بخشظرفیت

یک از به منظور کاهش فاصله میان سطح امکانات دهات و شهرها به ارزش بیش «شهروندی میثاق»

ی از این نگرش است.امیلیارد دالر نمونه

له از جم ،تاسقرار گرفته بنایی در مناطق مرکزی تحت کار طی سه سال حداقل ده پروژه مهم زیر

ورس –یلی ، نبامیان –میدان ، گردن دیوال، باميان –دوشی ، ولنگایک –صوف درهچون یهای مهمسرک

انستان یافته به افغهای زیربنایی اختصاصارزش پروژه .میرامور –رباط ، و جاغوری –باغ هقر ، پنجاب –

دالر عنوان شده است.میلیون 211مرکزی

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

16

شودرهبری دولت افتتاح مییکاولنگ از سوی -صوف پروژه سرک دره - 3 یرتصو

وسعوی در سه های تپروژهیافته نیز توجه صورت گرفته است. به ولیات دیگر کمترانکشافهمچنین

برای نخستین سال پیش از آن بوده است و 69سال حکومت وحدت ملی در ولیت نورستان، دو برابر

نفر بود، سبب هزار 1بار ولیت نورستان صاحب سرک اسفالت شده است؛ توجه به زرنج که نفوس آن

هزار 111 – 411س آن به نفو تخمین شد که این شهر سومین عاید گمرکی را نصیب حکومت کند و

6931ال در س یکاپکت یتشهروندان ول یپروژه به منظور عرضه خدمات و انکشاف متوازن برا 35 برسد.

پلان شده است.

ا، مانند پکتیکههایی همچنین سفرهای متعدد رئیس جمهوری و رئیس اجرایی حکومت به ولیت

.یافته استکومت به ولیات کمترانکشافاز توجه ح ایهدایکندی، بامیان، نورستان و... نشان

عزم جدی حکومت دهندهنشاناست که طی سه سال های حکومتوردادستای از اقدامات و ها نمونهاین

. باشد محرومبرای تحول بنیادی در مناطق

نیز کارهای هادر دیگر عرصه ووی سرک و زیربنا تمرکز نکرده حکومت وحدت ملی تنها ر باید افزود که

های شتلا .نمونه آن است و میدان وردک کار روی برق ولیت بامیان که صورت گرفته استبزرگی

ی طهبه نق ،ی محصوراز یک جزیرهحکومت در مناطق مرکزی سبب شده که این بخش از افغانستان

.شودوصل در قلب کشور بدل

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

17

و شرق به غرب، خود نشانی از ،جنوببه مرکز، شمالبه اولویت قرار دادن افتتاح دهلیزهای شمال در

گردد.یکسان مناطق مختلف کشور منجر می است که به توسعه همسان و یساخت زیربناهای

سازی جوان -9های بر محوری بودن جوانان در برنامه حکومت وحدت ملی، توجه ویژه به جوانان دارد و همواره

و های حکومتجوانان در برنامه ررنگ ساختن نقشکه جهت پی جای کید کرده است تاأحکومت ت

.شدتصویب کابینه در و گذاری نمود نام جوانانسال را، 6931سال جمهوررئیسجامعه،

جوانان با مرتبط هایبرنامه از هم و داشته مهمی اقدامات جوانان برای خود هم ملی وحدت حکومت

. است نموده حمایت

و غنی، باورمند به کارایی جمهورآید، این است که رئیسمیجمهور بر آنچه از سخنان و دیدگاه رئیس

جمهور در دیدارهای نقش مدیریتی و رهبری جوانان در امروز و فردای کشور است. چنان که رئیس

باره حکومتداری و مسایل مهم کشورشان را در و نظریات هااز آنان خواسته که طرح ،با جوانان مختلف

با وی در میان بگذارند.

مخترعین جوان فرصت دارند که دستاوردهای خود را برای مقامات به نمایش بگذارند - 2 یرتصو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

18

کند بلکه عملاً آنان را طرف مشوره خود دانسته و از نسل جوان جمهور تنها از جوانان تمجید نمیرئیس

های بدین موضوع اکتفا نکرده و در تقرری وی انتظار دارد که وی را در حکومتداری خوب، یاری رساند.

یروی ن ،مقامات بلندرتبه به جوانان توجه خاص داشته است، شمار قابل توجهی از معینان و وزیران

باشند.یافته مینفس و جوانان تحصیلتازه

قدرت را به جوانان که م کرداعلا به صراحت اش در سازمان ملل متحد سخنرانی درغنی جمهوررئیس

نسلی که در دهه نود میلادی بزرگ شده و اکثریت نفوس کشورم را» :کند و تصریح کردشور منتقل میک

رفتن شود. یک تغییر نسلی در حال صورت گدهد، رهبری کشور به آنان به امانت گذاشته میتشکیل می

تد که حکوماند. این نسل، همان نسلی خواهد بو است، زیرا جوانان در تمامی سطوح توانمند گردیده

«.محور و شهروندمحور باشد، اصلاح خواهند کردکنونی را به حکومتی که خدمات

ز و تر جوانان به علوم رو سازی ادارات از زوایای مختلف حایز اهمیت است؛ آشنایی بیشتوجه به جوان

تغییرپذیری ابتکار،تر، داشتن خلاقیت و اوضاع جهانی، روحیه مبارزه با فساد، برخورداری از انرژی بیش

و... از جمله آنهاست.

614411از مجموع 6931داری حکومت وحدت ملی تا ختم سال مالی است که از زمان عهده ذکرقابل

دهند.ساله تشکیل می 93الی 65آنان را جوانان درصد 26.54شده در خدمات ملکی، نیروی جذب

تحکیم ارتباط با ولیات -4به جمهورئیسر سراسر کشور به شدت تقویت یافته است؛ با ولیات در ابط مرکزسه سال گذشته رو در

کنفرانس با مقامات محلی حکومت در تماس بوده و مشکلات، یدیو شکل مستمر و منظم از طریق و

قرار داده است.تبادل نظر و گو و گفت درهای آنان را ها و نیازمندیچالش

گذارندیابند و تجارب خود را به اشتراک میشاروالن ولیات در جلسات شورای عالی توسعه شهری حضور می – 3 یرتصو

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

19

شکلات، اند تا مدر جلسات کابینه حضور پیدا کرده، والیان ولیات مختلف جمهوررئیس ابتکاربه

آنها، ای رسیدگی بهها و مطالبات مردم مناطق مختلف کشور را در کابینه مطرح ساخته و بر خواسته

شوند.دایات لزم را دریافته و بسیج ه سکتورهای مربوط

که اند و قرار استتی نیز در جلسات کابینه دعوت شدهمقامات محلی، اعضای شوراهای ولی علاوه بر

طریق ها ازهمچنین شاروالی تر گردد.از پیش عمیق و گسترده روابط میان پایتخت و ولیات بیش

اند.الی به مرکز وصل شدهشوراهای ع

تری از دورترین نقاط کشور موجود است و دسترسی دوطرفه بهتصویر واضحنسبت به گذشته ،اکنون

ها پر های خالی در ولیات و ولسوالیتعداد زیادی از بستست. همچنین گردیده افراهم یشکل خوب

میت این موضوع، خود در پروسه جمهور به منظور به تصویر کشیدن اهشده و در برخی موارد رئیس

انتصاب رؤسای ولیتی دخیل بوده است.

زنان ساختنمیسه -5ر أمین حقوق زنان و افزایش مشارکت آنان دو ت کید کردهأدر قبال زنان تش پیوسته بر تعهد حکومت

اش در سازمان ملل متحددر سخنرانی جمهوررئیساعلام نموده است. هاحکومتداری را از اولویت

حکومتش از حاشیه به متن خواهد آورد. که سه قش زنان، جوانان و فقرا را درکرد کید أت

شوندجمهوری تدویر میزنان در ارگ ریاست سراسریهای سمپوزیم - 61 یرتصو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

11

ر نقش زنان د گسترش سازمان ملل متحد مبنی برشورای امنیت ۵۲۳۱منظور اجرای قطعنامه ه بحکومت

رتیب تاجرای این قطعنامه برایارتقای صلح و زدودن جنگ و خشونت، پلان عمل حکومت افغانستان را

سازی و وانمندت سراسریستان میزبان سومین سمپوزیم افغان، اولخانم رابتکا بهو به اجرا گذاشته است.

برای پیشفت ا ر نقش زنان در افغانستان بود. این سمپوزیم برای اولین بار اجندای بسیار مشخص و عملی

های آینده طرح نمود.زنان در سال

تمام شاگردان را تشکیل درصد 41حدود که روندلیون دختر افغان به مکتب مییم 9.1 حال حاضر در

های معارف به زنان های معاونان ریاستکرسییکی از حکومت وحدت ملی طرح اختصاص .دهندمی

مه ابرای افزایش حضور معلمان زن، برنای دیگر برنامهنهایی ساخته است. در را ولیت کشور ۲۳در

های عالی به شش ولیتی معلم زن با معاش ۲۳۳ده که طی آن اندازی شمشارکت عمومی برای معارف راه

.شدندند، فرستاده اهیا هیچ حضور نداشت کم بوده وکه در آنها حضور معلمان خانم

زن توجه شده و همچنین شمار زیادی از زنان به حیث مشاور به انتخاب از قش هادر تقرر معین

اند.رئیس دوایر، کمیشنر ادارات مستقل و... انتصاب نمودهجمهور، رئیس

تسریع و تسهیل دسترسی شهروندان به اطلاعات -1شود، از لحاظ کارکردی دسترسی به اطلاعات در کنار این که یک حق بنیادی شهروندی شمرده می

رای بباشد. حق آگاهی عمومی و دسترسی آزاد به اطلاعات، اين امکان را دارای اثرات فراوانی نیز می

را سازی عملکرد آنها ها و شفافدولت ییپاسخگوکه زمينه تحقق کند مساعد میوندان شهر

و شودمی شانمردم نسبت به حقوق و تکاليف افزايش آگاهیسبب . دسترسی به اطلاعاتسازندفراهم

ريزی را رنامهبينی آينده و بپيش ؛گرددمینسبت به موقعيتی که در آن قرار دارند سبب وسعت نظرشان

لت پيش روی م عملکرد اداره کشور به طور شفاف دردر نتیجه و سازد میآسان مردم و حکومت برای

.گیردقرار می

رد های اطلاعاتی، شفافيت عملکهای انتخاب آگاهانه، جلوگيری از فساد اداری و رانتنمودن زمينهفراهم

های وآمدگری و کاهش رفتها، ايجاد بستر نظارت عمومی و کشف و مقابله با فساد و واسطهدولت

.است های آنپيامداز غيرضرور نيز

ان تقویت روحیه ملی و رسیدن به صلح و نجات از بحر اطلاعات در تحکیم ثبات سیاسی ودسترسی به

.و خصومت و جنگ در کشور نیز مؤثر است

دسترسی به اطلاعات یکی از حقوق اساسی شهروندی و جزئی از نگرش حکومت وحدت ملی، رد

.اساسات فعالیت یک جامعه مدنی است

فصل اول: تغییر فرهنگ حکومتداری

10

شوندجلسات هماهنگی سخنگویان حکومتی برای توسعه دسترسی به اطلاعات به شکل منظم تدویر می - 66 یرتصو

یز ها و نموقع به مردم و رسانهرسانی درست، کامل و بهاهتمام جدی حکومت وحدت ملی به روند اطلاع

اصل ققتح ساختن فرهنگ آن، در حقیقت به هدفحفظ، تقویت و تحکیم آزادی بیان و نهادینه

باشد که به خاطر فقدان زیربناهای حقوقی و قانونی در پاسخگویی، شفافیت و نظارت در کشور می

ت.ه اسرنگ ماندمسؤولن، ضعیف و کمجامعه و نیز نبود فرهنگ پاسخگویی در بین نهادهای عمومی و

کمی ح جمهوررئیسقانون مربوط توشیح شده و همچنین دسترسی شهروندان به اطلاعات، در راستای

، به «تبه گونه درس»و « موقعبه»طبق آن نهادهای عامه و مسؤولین دولتی مؤظف هستند را صادر کرد که

رسانی کنند.مردم اطلاع

ع چگونگی روند تسری»ی جامع این حکم که در هفت ماده ترتیب و تنظیم گردیده است، به گونه

رسانی ساخته و مسؤولین را مکلف و ملزم به اطلاعتوسط ادارات عامه را مشخص « رسانی به مردماطلاع

د.ساز شان میهایز کارها و فعالیتمناسب ا

ا هها به مسؤولین دولتی مشخص گردیده و به مقامات و نهاددر این حکم، سازوکارهای دسترسی رسانه

طریق کاری و عملکرد ادارات خویش را در مدت زمان معین از هاینیز دستور داده شده که گزارش

.ها با شهروندان در میان بگذارندرسانه

اقدامات مکرر و مؤکد حکومت وحدت ملی مانند اولویت دادن به توشیح قانون دسترسی به اطلاعات

در نخستین روزهای کاری، صدور دو حکم و یک فرمان در جهت بهتر اجرا شدن قانون مذکور،

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

11

حق رسانی و تحقق ایناطلاع بههای آشکار اهتمام انهاندازی کمپاین دسترسی به اطلاعات و... از نشراه

ید.آای حکومت وحدت ملی به حساب میشهروندی بر

فصل دوم

دستاوردهاو اقدامات

بخش اول: سیاست خارجی

چکیدهآن یخارج تیاسافغانستان در چهل سال گذشته به شدت متأثر از س یداخل یاستکه س ینبا توجه به ا

،یتلاش صورت گرفت تا با درنظرداشت منافع مل ی،کار آمدن حکومت وحدت مل یبوده است، با رو

.دشو فیاز نو تعر ،یمل یتحکومت در محور استقلال و حاکم یاستبخش از س ینا ی،و جهان ییمنطقه

یمبنا کیافغانستان از یخارج یاستس ینکهو به منظور ا یطبا درک شرا یمحمد اشرف غن جمهوررئیس

ا در پنج حلقه ر المللیینب یهابرخوردار شود، کشورها و سازمان المللیینب یپلوماسید یارهایبا مع یقدق

ها، ولتد ینا ینب یهمکار یبستر مساعد برا یجادما ا یخارج یاستهدف س»نمود که یانو ب یمتقس

یدگاهافغانستان بر اساس د یخارج یاستس یکار یمحورها«. ها استها و شبکهها، قدرتسازمان

شده است: یمبه پنج حلقه تقس جمهوریسرئ

یه؛حلقه اول: شش کشور همسا -

حلقه دوم: جهان اسلام؛ -

یساف؛عضو ناتو و آ یو کشورها یااروپا، جاپان، استرال ی،شمال یکایحلقه سوم: امر -

یا؛حلقه چهارم: آس -

یامعه مدنج یتی،ملینچند یهاسازمان ملل متحد، شرکت ی،انکشاف المللیینب یهاحلقه پنجم: سازمان -

.یرحکومتیغ یهاسازمان یرو سا المللیینب

برخاسته از متن ،یخارج یاستدر س یکه اهداف و دهدینشان م جمهوریسرئ یاناتب مطالعه

یخارج یاستدر سوی یدگاهکه از د یلیمسا ینترمافغانستان بوده و مه یاسلام یجمهور یاساس قانون

:باشندیمآتی مطرح است، موضوعات

ملی امنیتتحکیم ●

های جهانی و عنوان عمق استراتیژیک توسط برخی از قدرت های نیابتی، نگرش به افغانستان بهجنگ

روریستی به ت متعددهای ها و سازمانگروهافغانستان و هجوم کوپولیتیجیی، موقعیت یکشورهای منطقه

نوان یکی ع کشور را به« امنیت ملی»له أسکشور با نیت و مقاصد مختلف و... از جمله عواملی هستند که م

ت.اسسیاست خارجی تبدیل کرده توجه برجسته های محراقاز

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

16

تأمین امنیت، طبق قانون اساسی از وظایف قوا و نهادهای امنیتی کشور است؛ اما با توجه به شرایط موجود،

تأمین امنیت ملی اراده قاطع دارد، به خاطر که حکومت جایی د. از آننآنان نیاز به همکاری جهانی دار

یژیک های استراتپیمانبدین منظور های فراوان برای تقویت نهادها و نیروهای دفاعی، علاوه بر تلاش

ت.ساامنیتی، اقتصادی، فنی و فرهنگی را نیز با بسیاری از کشورهای دوست و متحد به امضا رسانده

و رفاه اقتصادی خوداتکایی ●

های منطقه، کشور ویژه بهاقتصادی و خودکفایی، بدون همکاری و تعامل سازنده با جهان، رسیدن به رفاه

توان دریافت که نظام سیاست خارجی کشور در تحقق امری ناممکن است. بدین لحاظ به روشنی می

یکی عنوان بایست رفاه اقتصادی و خودکفایی را بهدارد و حکومت می این هدف، نقش بارز و ارزنده

حکومت وحدت ملی در بدین منظوراش قرار دهد. اهداف سیاست خارجی کشور در اولویت کاریاز

های رسیدن به یک اقتصاد پویا و همچنین و راه «خوداتکایی اقتصادی»اوایل کار خویش، طرح

که در رشد، تقویت و توسعه اقتصادی کشور مؤثر هستند را در اجلاس مقامات ارشد یهای جامعدلو م

کننده ارائه کرد.کمکای کشوره

ها ، طرحدر این راستا اهداف .ماسی فعال اقتصادی توسط حکومت در منطقه استو بعد دیگر، اتخاذ دیپل

ای طی دو سال گذشته صورت گرفته که نتایج درخشانی در پی داشته است. در های گستردهو تلاش

ال و به از نقطه انفصال، به نقطه اتص»ی، هدف حکومت این بوده است که افغانستان یماسی منطقهو دیپل

«.یک چهارراه ترانزیتی مبدل شود

حکومت در تلاش است که افغانستان را به یک کشور صادرکننده تبدیل کند و به همین خاطر، سیاست

.کندهمگرایی اقتصادی را در منطقه تعقیب و تقویت می

ت خارجی حکومت مطرح است و این عنوان یک اصل اساسی در سیاس ی بهیسیاست همگرایی منطقه

ر اساس آن، سیاسی تبدیل کند که ب – تواند جغرافیای افغانستان را به یک جغرافیای اقتصادیاصل می

ی وصل آسیای شرقی، مرکزی، جنوبی و غربی باشد و به سرعت به سمت رشد و تواند نقطهکشور ما می

د.نمایشکوفایی اقتصادی حرکت

المللدر نظام بینبه افغانستان اعتباربخشی ●

ل است. الملیکی از اهداف سیاست خارجی افغانستان، برگرداندن جایگاه و عزت کشور در نظام بین

یاست های دستگاه سگیرد و این امر به یکی از اولویتهای وسیعی در این حوزه صورت میاکنون تلاش

حقوق متقابل امری است که رئیس جمهوری خارجی مبدل شده است. تعامل بر اساس عزت، احترام و

گذارند و آن را از اهداف سیاست خارجی بیان و مسؤولین سیاست خارجی کشور بر آن انگشت می

با »الملل جمهور، در نظام بینیر رئیستعبای رسیده است که به اکنون به مرحلهاند. افغانستان همکرده

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

17

احترام به م،ز ش، با یک دیدگاه مشترک در قبال تروریهای دموکراسی و حقوق باتفاق نظر روی ارزش

شاف کن نمودن فقر و دست یافتن به اهداف انکالمللی و حاکمیت کشورها و تعهد برای ریشهقوانین بین

.نمایدفعالیت و کار می« اجتماعی، با هم به مثابه شرکا، یکجا

حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی کشور ●

برای تجزیه کشور و مخدوش ساختن یکپارچگی آن صورت گرفته است. های وسیعی اندازیدست

در حوزه سیاست خارجیای گستردههای های دفاعی و امنیتی در داخل، تلاشاکنون و متکی به توان

.اندازی خارجی در کشور گرفته شودالمللی نیز جلو دستگیرد تا از طریق تعاملات بینصورت می

منافع ملیحفظ ●

م ای که تمام مردنکته»حفاظت از منافع ملی یکی از اصول سیاست خارجی کشور است؛ تأمین و

ه همین اصلی و حتمی است و ب ،اجماع دارند این است که روابط ما با دنیا برای منافع ما روی آنافغانستان

هانجام دادرا های وسیعی المللی طی این مدت تلاشجهت، )حکومت( برای تحکیم مناسبات بین

«.است

افغانستان همیشه در سیاست خارجی تأکید کرده است که بدون در نظر گرفتن منافع ملی افغانستان، هرگز

ثبات و رفاه در منطقه تأمین نخواهد شد و حکومت افغانستان نیز به هیچ صورتی از منافع ملی خود

د.مشترک انجام شو باید بر اساس منافع یینشینی نخواهد کرد. بنابراین، تعاملات منطقهعقب

تبدیل کردن افغانستان از نقطه تقابل به میدان تعامل ●

بر ملت ی و جهانی به افغانستان،یاز نوع نگرش نامناسب منطقهمتأثر های گذشته که با توجه به مرارت

گریسته ها نحیث یک نقطه همکاریخواهند که به کشورشان منمردم افغانستان می»تحمیل شد، اکنون

«.هاشود، نه محل رقابت

ی مرکزی برای داد و ستد تجاری، فرهنگی، تشبثات و سال، نقطه هزار تر از یککشور ما برای بیش»

ی آسیا به های تجارتافکار با تمامی نقاط جهان بود. شهرهای ما مراکز عبور و استراحتگاه کاروان تبادله

، راه اکتشافی برای جوانانی بود 6311های حتی تا اواخر سالایران، ترکیه و تا وینوس ایتالیا بود. افغانستان

وضعیت در یک»در نگرش جهانی اکنون افغانستان ، متأسفانه «که اروپا و آسیا را باهم وصل کرده بود

معماگونه قرار دارد. درباره افغانستان، در حال حاضر دو تصویر متضاد وجود دارد؛ یکی تصویری که در

م، مواد مخدر و فساد ز و مشکلات است و تروری هاسرزمین پر از خطرات، چالش تان یکآن، افغانس

ق که حکومت برای تحق –شود. تصویر دوم اداری، از خصوصیات برجسته این سرزمین نشان داده می

و شمال ،این است که کشورمان چهارراه آسیا باشد، تا نقطه ارتباط شرق آسیا به غرب –کند آن تلاش می

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

18

نوب گردد و نقطه ارتباط آسیای مرکزی با همه آنها. در این تصویر، افغانستان کشوری غنی با آن به ج

.«منابع و ذخایر طبیعی ارزشمند است

سیاست خارجی حکومت وحدت ملی معطوف به این بوده است که تصویر دوم را »طی سه سال گذشته

نوان ع ه رفاه افغانستان و نقش آن بهها متمرکز بر این بوده است کجایگزین تصویر اول کند. تلاش

ی نیز داشته است.گیر چشمو در این راستا دستاوردهای « چهارراه آسیا تثبیت گردد

در مورد اهداف یحکومت وحدت مل هاییتبه دستاوردها و موفق ،یخارج یاستدر بخش س

المللی،نیب یهاکجلب کم یزم،موارد )از جمله مبارزه با ترور ینترو به مهمگردیده شده، توجه مشخص

منطقه و جهان در یافغانستان، گسترش روابط با کشورها یوپولیتیکو ج اکانومیکیو ج یتموقع یتتثب

عرصه: سه مختلف و...( در یهابخش

یی؛روابط منطقه -الف

یی؛سیاست فرامنطقه -ب

حمایت از اتباع در خارج از کشور؛ -ج

.شودی، پرداخته ماستانتخاب کرده ملیحکومت وحدت که یمشطبا توجه به خ

ییمنطقهروابط -الف ی هحلق جمهوریسلحاظ رئ ینآن وجود ندارد. به هم ییراست که امکان تغ یاییافغانستان متعلق به جغراف

ی،قوم ندیو پ یایی،جغراف یکیو منطقه قرار داد. نزد یههمسا یرا تعامل با کشورها یخارج یاستاول س

است. نشیگابا همسا ستانتعامل افغان یهامؤلفه ینتراز مهم یتجار – یو مناسبات اقتصاد یفرهنگ

و شدهیرفتهاصول پذ یکروابط را تحت شعاع قرار داده و فاقد ینبه چهار دهه جنگ، ا یکنزد

بود. یپلوماتیکد

ینبه ا یدنبخش یانپا یرا برا یعمل یهاافغانستان گام ی،کار آمدن حکومت وحدت مل یرو با

وجود داشت و موجب یو عدم همکار اعتمادییب یکه در آن فضا یتیبرداشت تا وضع اهینابسامان

ضحوا یراردد؛ زگ یلتبد یسالم توأم با همکار یبه فضا ،بود یدهگرد یگانافغانستان و همسا ثباتییب

یبه ترق خواهدیم یزنطقه نبوده و اگر م یگانهمسا یهمکار یازمندافغانستان، ن یشفتاست که ثبات و پ

نخواهد بود. یرپذافغانستان باثبات امکان یکلزم برسد، بدون یتو امن

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

19

یدهرس یراسبر دموک یو مبتن یدارقانون، دولت پا یتقرن جنگ به حاکم یمکه پس از حدود ن افغانستان

یقه تعمخود ب یگانراه با همسا یندر تلاش است که در ا یابد،دست یزکه به ثبات ن کوشدیو م است

و یفرهنگ ،یاقتصاد یاسی،س یهامشترک در عرصه یبر احترام متقابل برسد و در همکار یروابط مبتن

کند. یجادرا در منطقه ا یامن یفضا یتی،امن

باشند که در زیر به می «کابل پروسه»یی و های منطقههای موجود، سازمانهای همکاریچارچوب

شود:آنها پرداخته میاختصار به

(RECCA)ریکا -3

ییمنطقه یسازوکار همکار یک (RECCA)ان افغانست یبرا ییمنطقه یاقتصاد هایینفرانس همکار ک

۳۳۳۱دسمبر سال ۱و ۳ یخافغانستان در تار یبا ابتکار و رهبر دور اول آن است که یاقتصاد یتبا محور

ه است.اجلاس آن دایر شدپنج 6166. تا سال در کابل برگزار شد

ی تر کشورهای منطقه برای انکشاف اقتصادجلب توجه بیشو ییگسترش همکاری اقتصادی منطقه

ثباتِ رخوردار از ب ساز یک افغانستانِ که زمینهشود گیری میپیریکا ایهافغانستان از طریق کنفرانس

های وره مهم تجارتی میان کشافغانستان تبدیل به چهاررا از این طریق، .آیداقتصادی نیز به شمار می

.خواهد شدجنوب آسیا و آسیای مرکزی

انرژی ئنگاه مطمنوان عبورع جایگاه کشور بهتثبیت ان متصور است، دورنمایی که از ریکا برای افغانست

م نیز ز ارزه با تروریساز همکاری کشورهای منطقه در امر تأمین ثبات و مبله زمینهأ. این مساستو کال

رات ایجاد ثبات سیاسی و امنیت منطقه نیز اثبر ییدهی مناسبات اقتصادی منطقهشکلگردد؛ زیرا می

یور نسبی تعدادط پاکستان و به و افغانستان گیردامنبسیار مفید دارد. در حال حاضر بحران امنیتی شدید،

ی دیگر منطقه است.هااز کشور

ست. های منطقه اتصادی در کشورها برهم خوردن ثبات اقامنیامل استمرار این ناترین عو یکی از عمده

سوب عنوان یک رکن اساسی مح به امنیتصادی برای افزایش نامعضل اجتماعی و اقترین مهمکاری، بی

رد لاش داجانبه تطور همه بیند، بهترین ظرفیت تداوم خود را در فقر جامعه میم که عمدهز شود. تروریمی

،تغالجلوگیری کند؛ زیرا این مناسبات با توجه به ایجاد اش ییگیری مناسبات اقتصادی منطقهکلاز شکه

دارد. نقش اساسیهای امنیتی در منطقه کش تنشدر فرو

قبلی هایدر کابل دایر شد. اجلاس (6934سنبله 69 – 66) 6165سال سپتمبر ششمین نشست ریکا در

ول و انبآباد، استنو، اسلامبه ترتیب در کابل، دهلی 6166و 6161 ،6113، 6111 ،6115 هایآن در سال

شرکت ها شستن یندر ا المللییناز هفتاد کشور و سازمان ب یشب یندگاننما دوشنبه تدویر یافته بود.

ن و فغانستاا کستان،تاج رغیزستان،ق ین،چجانبه )پنجآهن خط ،یتیامکانات ترانز و بنادرکردند. رشد

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

21

د بحث در ریکای شش مور و راه لجورد (افغانستان و ترکمنستان کستان،تاججانبه )سهآهن خط(، یرانا

های اقتصادی را اعلام کردند.شان با افغانستان در عرصهکنندگان همکاریقرار گرفت و اشتراک

ی مهم روژهچند پی عملیاتی هایی که بعد از کنفرانس ریکای ششم در راستای شروع مرحلهپیشفت

تان های کلان اقتصادی را در افغانسباشد و نوید آغاز فعالیتحظه میملا ، قابلدست آمده ی بهیمنطقه

میلادی 6161و تاپی در سال 6111کاسای کلانِ ی عملیاتی دو پروژهدهد. در حال حاضر آغاز مرحلهمی

واهند خصورت عملی آغاز به کار ر نیز بهنظیر انکشاف بندر چابها یهای دیگر مسجل گردیده و پروژه

.کرد

6163ر نوامبر د هفت( یکاافغانستان )ر یبرا ییمنطقه یاقتصاد هاییکنفرانس همکار ینهفتم ین،همچن

یصاداقت هاییهمکار یشترکمنستان با هدف افزا یتختآباد، پادر شهر عشق (6931عقرب 64 – 69)

.یددر افغانستان و سراسر منطقه برگزار گرد یداراز توسعه و ثبات پا یتو حما ییمنطقه

نامه راه لجورد را فراهم کردزمینه امضای موافقت 3ریکا - 66 یرتصو

یهاکشور منطقه و جهان و سازمان 12از یشارشد ب یندگانو نما رتبهیعال هاییئته 3 یکاکنفرانس ر در

المللیینب یهالاشت یتموفق یانگرب یزرخداد و ن ینا یتدهنده اهمبودند که نشان یافتهحضور لمللیاینب

ندگان از کنقاطع همه اشتراک یتحما ینکنندگان و همچندولت افغانستان بوده است. سطح اشتراک

ها در افغانستان به منظورموجود در افغانستان و علاقه حضور همه کشورها و سازمان یحکومت و روندها

3 یکارانس رکنف یهدر کنفرانس بود. در حاش یدینقاط کل ینترصلح و ثبات در کشور از مهم یتتقو

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

20

ترکمنستان، تان، پنج کشور افغانس یانشده بود، م طرحنامه خط لجورد که قبلاً با ابتکار افغانستان مموافقت

ان به امضا افغانستان و ترکمنست یانم یگرد ینامه تجارتو شش موافقت یهو ترک یجانگرجستان، آذربا

.یدرس

ه ی انتقال انرژی از آسیای میانه بآمده، وزرای کشورهای شامل در پروژهدستترین پیشفت بهدر تازه

های هیئتنشست به امضا رساندند. در این ی نهایی را در ترکیه نامه(، توافق6111کاسا)جنوبی آسیای

سایل حقوقی، یزستان اسناد مرتبط به مغای از چهار کشورِ افغانستان، پاکستان، تاجکستان و قر بلندرتبه

در شامل را مورد تأیید و تصدیق قرار دادند. همچنین کشورهای 6111کاسای مالی و تخنیکی پروژه

میلادی در دوشنبه 6161در ماه می سالِ 6111کاسای تی پروژهی عملیاپروژه توافق نمودند که مرحله

ردد اراکین بلندرتبه چهار کشور مربوط افتتاح گدر حضور پایتخت تاجکستان، طی یک مراسم رسمی

دخل افتتاح شد.شده با حضور مقامات کشورهای ذیکه این پروژه در زمان تعیین

ستان، مریکا، انگلاف از جمله بانک جهانی، ایالت متحده لزم به ذکر است که نهادها و کشورهای مختل

کامل مالی پروژه تعهدِ کشاف اسلامی در راستای پرکردن خلگذاری اروپایی و بانک انبانک سرمایه

میلیون دالر آن 563لیارد دالر هزینه خواهد داشت که یم 6.63اند. این پروژه در حدود خود را ابراز داشته

میلادی، در 6115ی مذکور در سال بدون مفادِ بانک جهانی تمویل خواهد گردید. پروژهی توسط قرضه

ریکا، توسط دولت افغانستان پیشنهاد گردید و سرانجام در سال ییهای منطقهاولین کنفرانس همکاری

.میلادی، توافق نهایی بین چهار کشور عضوِ پروژه حاصل شد 6165

دود بین این دو منطقه بازی خواهد کرد و سالنه در حرا ای ترانزیت انرژی ارتباطی بر افغانستان نقش پل

دست خواهد آورد. برعلاوه، تحت این پروژه از بهطریق میلیون دالر عواید ترانزیتی را از این 51تا 45

میگاوات برق برای مصرف داخلی افغانستان تخصیص 911میگاوات برق ترانزیتی، در حدود 6911

است. ه شدداده

قسمتی از نیاز شدید به انرژی در صنایع خود را از طریق نیز ، پاکستان 6111کاسای برداری از پروژهبا بهره

یزستان و تاجکستان مرفوع خواهد ساخت.غواردات انرژی از قر

6162 در ترکمنستان و افتتاح آن در افغانستان در فبروری «تاپی»با انجام کار عملی پروژه از طرفی دیگر

ی تاپی، . تحت پروژهشدگذاشته پایان ی مهم، نقطهی مبهم این پروژهها در مورد آیندهزنیبر تمام گمانه

لین به کشورهای جنوب آسیا صادر گردد. افغانستان علاوه برقرار است گاز ترکمنستان از طریق پایپ

411اش، سالنه در حدود ف داخلیای از گاز صادراتیِ ترکمنستان برای مصر ملاحظه اخذ مقدار قابل

روژه، دست خواهد آورد. همچنین با آغازِ این پ به هندمیلیون دالر نیز از عواید ترانزیت گاز به پاکستان و

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

21

در ساحات جنوب و جنوب به ویژه نفر مصروف کار گردیده و معضل بیکاری هزار در حدود پنجاه

.یافتخواهد کاهش ی غربی کشور تا اندازه

حکومت پاکستان برای از میان برداشتن فقرِ انرژی در این کشور، تعهد جدیِ سیاسی برای آغاز هرچه

خواهد که نیاز روزافزون صنعت خود را به انرژی از طریق ی فوق دارد. پاکستان میزودتر هر دو پروژه

ی گازِ های عرضهنمودن بازار از طرفی ترکمنستان برای متنوع .کشورهای آسیای میانه مرفوع سازد

ادی است تا از این طریق بتواند وابستگی اقتص ای باز نمودهی تاپی حساب ویژهپروژهروی اش، تولیدی

ی بزرگِ گازِ ترکمنستان است، کاهش دهد. قابل ذکر است که در خود را به چین که یگانه واردکننده

ع برای شروع هرچه زودتر پروژه از طرف ی قاطنیز عین تمایل و اراده 6111کاسای ترانزیت برقِ پروژه

خواهند هرچهیزستان مازاد در تولید انرژی دارند و میغکنندگان وجود دارد. تاجکستان و قر عرضه

تر بازارهای جدید مصرف برای انرژی مازاد تولیدشده در کشورشان را بیابند و از این طریق عواید سریع

توان نتیجه گرفت که علاوه بر افغانستان، تمام کشورهای دیگری. بنابراین مدهندشان را افزایش داخلی

اشند.بدار میر های مهم برخو این پروژهتطبیق ی کافی برای از اراده ،و تاپی 6111کاسای شامل در پروژه

یی با محوریت افغانستان علاوه بر کسب منفعت اقتصادی برای کشور، فضای های اقتصادی منطقهپروژه

ذاری، گهای خارجی و داخلی را نیز بهبود خواهد بخشید. با بهترشدن فضای سرمایهاریگذسرمایه

یای ؤقتصاد واقعی حرکت خواهد نمود و بدین ترتیب ر به سوی ااقتصاد مصرفی کم از افغانستان کم

اقتصادیِ کشور برای پویایی سکتورهای زراعت، صنعت، معدن و خدمات محقق خواهد شد. برعلاوه با

ی، منافع مشترکِ کشورهای منطقه نیز افزایش خواهد یافت؛ که این منافع یهای منطقهپروژه یافتنرونق

شدن مواضع سیاسی و امنیتی در منطقه خواهد انجامید.ترمشترکِ اقتصادی به نزدیک

پروسه استانبول – قلب آسیا -1

ب آسیا نیز شکل لپروسه استانبول یا قمنظور دستیابی به منفعت اقتصادی جمعی، به ابتکار افغانستان به

ده ماسی همکاری میان کشورهای تأییدکننو رین هدف این پروسه تقویت دیپلتهگرفته است که عمد

تمادسازی اعشش تدبیر این پروسه دارای ی است.یهای فرامنطقهتدابیر اعتمادسازی با حمایت قدرت

؛گذاریتجارت و سرمایه ؛ت حوادث طبیعیمدیری ؛مواد مخدرمبارزه با ؛مز در مبارزه با تروری

ربایجان، چین، آذو تعلیم و تربیه است. کشورهای شامل این پروسه، افغانستان، ؛ییهای منطقهزیرساخت

هند، ایران، قزاقستان، قرغیزستان، پاکستان، روسیه، عربستان سعودی، تاجکستان، ترکیه، ترکمنستان و

است.متحده عربی امارات

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

21

های پروسه استانبول، جایگاه افغانستان را به مثابه قلب آسیا تسجیل نموده استنشست - 69 یرتصو

و نده ،کشورهای چین، پاکستاننشست این پروسه در چهاری حکومت وحدت ملی تا کنون در دوره

ا پرداخته هستان در این نشستصورت کوتاه به دستاوردها برای افغان برگزار شده است که به آذربایجان

:شودیم

در شد.در چین برگزار ( 6164)اکتوبر ۵۲۳۲سال عقرب 3 قلب آسیا در چهارمین نشست -

ی این نشست بر ثبات، وحدت ملی و تمامیت ارضی افغانستان تأکید شده و همه قطعنامه

کشورها تأکید کردند که افغانستان سزاوار ثبات و صلح است و این موضوع برای کشورهای

باشد.منطقه نیز مهم می

روهگا صلح بحمایت کشورها از ،محمد اشرف غنی در این نشست جمهوررئیسمحور سخنان

انبه در جاصلاحات همه؛ تعهد حکومت به آوردن به چهارراه منطقه؛ تبدیل افغانستان طالبان

برای فعالیت زمینه آوری فراهمو ؛ نهادهای قضایی، حکومتداری، اقتصادی و فرهنگی

. بودالمللی بینان گذار سرمایه

در این در پاکستان برگزار گردید.( 6165)دسمبر ۵۲۳۳سال قوس 62در پنجمین نشست -

کننده کشورهای اشتراک از ادامه حمایت و تعهدنخست این که سه بخش تأکید شد. بر نشست

وابطه شد. دوم، ر اطمینان دادها به رهبری و مالکیت افغانوگوهای صلح گفتزمینه در

ترین موضوعات برای ثبات و امنیت عنوان یکی از مهم اقتصادی در منطقه قلب آسیا به

تمام ه ککنندگان تأکید کردند درازمدت منطقه، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و اشتراک

شوند. موضوع سوم، تأکید بر کننده همدیگرو کمکی مکمل یها و ابتکارات منطقهپروژه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

21

های مشترک در مبارزه با این تهدیدهایو همکار ضرورت تعریف تهدیدهای جدید امنیتی

ها و یدر مورد نیازمندکشورها و شده تا موضع مشترکی اتخاذ صورت گرفت توافق بود که

د.ی شونیوگوی صریح منطقهد یک گفتمقابله با تهدیدها وار

محمد اشرف غنی در سخنرانی خود در این دور، به موضوعات مختلفی از جمله جمهور رئیس

ها الشزه با چبرای مبار ییهای منطقهامنیت، اقتصاد، مبارزه با فساد اداری و ضرورت همکاری

رد.و تهدیدها صحبت ک

در اعلامیه، در هند برگزار شد.( 6161)دسمبر 6935قوس 64ششمین کنفرانس قلب آسیا در -

انستان و در افغ ویژهافگنی در منطقه و بهکنندگان خواستار توقف هر چه زودتر هراسشرکت

شدند و از جامعه جهانی خواستند که به افگنهای هراسگروه همچنین عدم حمایت از

از اقدامات افغانستان در راستای کشورهای منطقه حمایت خود از افغانستان ادامه دهد.

ی و تعهد این کشور جهت ایجاد فضای اعتماد و اطمینان در منطقه یهای منطقههمکاری

قدردانی نموده و پشتیبانی قوی و صریح خویش را اظهار کردند. در این اعلامیه بر پیشبرد

ثبات تقویت صلح، های مشترک وعنوان ابزار مؤثر برای رفع چالش به ییهای منطقههمکاری

و توسعه اجتماعی و اقتصادی در منطقه قلب آسیا تأکید گردید.

شد و م ز مبارزه صادقانه کشورها در امر مبارزه با تروریخواهان در این نشست دولت افغانستان

صادقانه مبارزهباید گفت که با تمام ابعاد بنیادگرایی در سخنرانی خود جمهور غنی رئیس

د.صورت گیر

یتخت( در شهر باکو پا6163)دسمبر 6931قوس ۵۳ یا،قلب آس ینشست پروسه ینمهفت -

ینشست رو ینبرگزار شد. در ا یجان،مشترک افغانستان و آذربا یاستبا ر یجانآذربا

و شد. وگافغانستان گفت یاقتصاد یو توسعه یتدر مورد صلح، امن ییمنطقه هاییهمکار

اره اش ییمشترک منطقه یهاها و فرصتچالشبه یگربار د یجمهور محمد اشرف غنسیرئ

بر محور ییمنطقه هاییبه منطقه باثبات، مرفه و آرام را در گرو همکار یدنکرده و رس

افغانستان عنوان داشت.

نتایج پروسه استانبول

زم، یهای چندجانبه، چارچوب مشترک برای مبارزه با ترورنتایج پروسه استانبول در چهار بخش همکاری

سازی نیروی بشی قابل بحث است.یی، و ظرفیتهای اتصال منطقهپروژه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

22

های چندجانبه. همکاری6

وپولیتیک افغانستان در قلب آسیا، این کشور را به فرصتی برای تعامل و تهدیدی برای تقابل جیموقعیت

لب آسیا کمتر منطقه قدر منطقه تبدیل نموده است. در گذشته که فرصت گفتمان و رایزنی چندجانبه در

ماسی و پلتر از دیهای مشترک بیشمساعد بود، کشورهای این منطقه برای شناسایی تهدیدها و فرصت

در مورد تهدیدات مشترک منطقه و ییایجاد اجماع منطقه مانعکردند و همین امر دوجانبه استفاده می

میلادی، 6166استانبول در سال ههای همکاری چندجانبه گردیده بود. از آغاز پروسفرصتشناسایی

یده های چندجانبه در منطقه متمرکز گردماسی و همکاریو تر روی دیپلسیاست خارجی افغانستان بیش

خوردن منافع کشورهای منطقه، سیاست تاکتیکی و یا استراتیژیکی بعضی از کشورها در راستای تا با گره

شترک برای های میل گردیده و در مقابل به فرصتهای کوچک و بزرگ تروریستی تعدحمایت از شبکه

شان چنگ زنند.انکشاف کشورهای

ول یکی از برآیندهای مهم پروسه استانب «هماهنگی چهارجانبه جهت پیشبرد صلح گروه»تشکیل

هماهنگی، مشخصاً به نتیجه ملموسی برای استقرار صلح و ثبات در گروههای این باشد. البته تلاشمی

افغانستان منجر نگردیده است؛ اما منتج به قبول موضع برحق افغانستان توسط اکثر کشورهای منطقه و

ی یم توسط بعضی از بازیگران منطقهز جهان مبنی بر داخلی نبودن جنگ افغانستان و حمایت تروری

گردید.

المللی در مورد معضل ناامنی در افغانستان ایجاد گردیده و ی و بینییک اجماع منطقهدر حال حاضر

اند که یک دستاورد عمده برای حکومت وحدت م در منطقه به انزوا کشیده شدهز کشورهای حامی تروری

آید.ملی به شمار می

. چارچوب مشترک6

ت، نیز به رایزنی در مورد آن پرداخته اساستانبول هدف اساسی حکومت افغانستان که از طریق پروسه

ا، گرایی و تروریزم است. در همین راستبرای مبارزه با افراط ییانکشاف یک چارچوب مشترک منطقه

65ق با ماده را مطاب «ی مبارزه با تروریزمیاستراتیژی منطقه»نویس اولین حکومت افغانستان پیش

( با هماهنگی تمام کشورهای عضو و حامی، 6165 –آباد اسلام )کنفرانس قلب آسیا در آباداعلامیه اسلام

این چارچوب مشترک به شکل رسمی از سوی کشورهای منطقه الزام حقوقی تأیید انکشاف داده است.

د.ور وجود خواهد آ ه بدر منطقه را م ز برای مبارزه مشترک علیه تروری

ییهای اتصال منطقه. پیشفت پروژه9

فغانستان ی با محوریت ایهای بزرگ اتصال منطقهی در پروژهگیر چشمهای ، پیشفتبرعلاوه موارد فوق

اماسیِ اقتصادی ریکو توان آن را برآیند پروسه استانبول و چارچوب دیپلپدید آمده است که می

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

26

ی انبهجی برای افغانستان( دانست. از آن جمله توافق سهیهای اقتصادی منطقه)کنفرانس همکاری

د، تکمیل ر راه لجو نامهتوافق امضایروی انکشاف بندر چابهار، هندی بین افغانستان، ایران و ترانزیت

آتامرادآهن تاح خط)افت آهن بین سه کشور ترکمنستان، افغانستان و تاجکستانمرحله ابتدایی پروژه خط

نام برد.توان میی را یهای اتصال منطقهآقینه( و دیگر پروژه –

های بزرگ ترانزیت انرژی، کال و معلومات با ای در روند پروژهملاحظهدستاوردهای قابلهمچنین

، دهلیز دیجیتلی ابریشم و 6111کاساپروژه تاپی، شدن محوریت افغانستان ایجاد شده است که عملیاتی

.دنباشها میاین پروژهاز کیلوولت از ترکمنستان به پاکستان 511انتقال برق

ازی نیروی بشیس. ظرفیت4

ای با ملاحظههای قابلی قلب آسیا، همکاریسازی نیروی بشی نیز کشورهای منطقهدر راستای ظرفیت

ها برای انکشاف کمی و کیفی معارف تر کمکاند. لزم به ذکر است که بیشافغانستان انجام داده

ی گردیده ت پروسه استانبول عملتح ،های تحصیلی به جوانان افغانافغانستان و همچنین اعطای بورسیه

.است

جمهوررئیسی یهمنطق سفرهای -1

ا هدف شده و بریزیدهد که این سفرها برنامهبه کشورهای منطقه نشان می جمهوررئیسرصد سفرهای

اند.شدهمشخصی انجام

،ستان افغانهای نیابتی، نگرش به گونه که در مقدمه ذکر شد، جنگاست. همان تأمین امنیتهدف اول

ی، موقعیت یهای جهانی و کشورهای منطقهبرخی از قدرتاز سوی عنوان عمق استراتیژیک به

د های مختلف تروریستی به کشور با نیت و مقاصها و سازمانگروهکی افغانستان و هجوم یوپولیتجی

عضلات ممشکلات و به ای بیندازد تا مختلف سبب شده است که حکومت وحدت ملی را به فکر چاره

ی افغانستان پایان یابد.قرنهنیم

افغانستان و اهمیت امن بودن آن برای اکانومیکجیو موقعیت جمهور به در اکثر سفرهای رئیس

کشورهای منطقه، اشاره شده است.

و های سیاسی، اقتصادی، اجتماعیدر عرصه بهبود روابطمنظور برقراری و یا بهنیز برخی از سفرها

الملل صورت گرفته است.رتقای جایگاه افغانستان در سطح منطقه و بینفرهنگی و یا ا

ه به کشورهای منطقه و دستاوردهایش پرداخت جمهوررئیس سفرمقصدهای ترین در اینجا به برخی از مهم

د.شو می

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

27

ترکمنستان -3-1

جمهوری اسلامی افغانستان تا کنون چندین سفر به ترکمنستان انجام داده که روی روابط دو کشور رئیس

، (6163جولی 9) 6931سرطان 66به تاریخ جمهورداشته است. در آخرین سفر رئیستأثیرات فراوان

های ر بخشمه دناضمن تأکید بر گسترش و تقویت روابط دوجانبه میان دو دولت و ملت، هفت موافقت

د.قامات مسؤول دو کشور به امضا رسیمختلف نیز توسط م

جمهوری ویژه در دوره ریاستهای اخیر، بهروابط افغانستان و ترکمنستان همواره دوستانه بوده و در سال

پذیری ی توأم با احترام متقابل، مسؤولیتدکتور محمد اشرف غنی، در حال گسترش است. روابط گسترده

ی و روابط دولت با دولت افغانستان و ترکمنستان، همواره از سوی مقامات دو کشور، نمونه یمنطقه ملی و

و دوستانه خوانده شده است.

استراتیژیک و جیواکانومیک و جیوپولیتیکی، جیافغانستان در تلاش است که با استفاده از اهمیت

ردن به همین دلیل، سیاست وصل ک خویش، نقطه وصل کشورهای آسیای مرکزی به جنوب آسیا باشد و

.دکنی خود دنبال مییعنوان هسته اصلی سیاست منطقه کشورهای منطقه به یکدیگر را به

برای منطقه، ارد،دجمهور به ترکمنستان، علاوه بر اینکه برای دو کشور منافع اقتصادی فراوان سفر رئیس

یرایهای همگاست و تأکید مجدد بر سیاستالعاده ی نیز حایز اهمیت فوقیامنیت و اقتصاد منطقه

د.گردافغانستان در منطقه تلقی می

نامه و ، نزدیک به بیست موافقتآنها ویژه رهبران در مجموع سفرهای مقامات دو کشور به

ماتیک و های اقتصادی، سیاسی، انرژی، فرهنگی، علمی، ورزشی، ترانزیتی، دیپلدر حوزه تفاهم یادداشت

این شمار در حال افزایش است.و ا شده و... امض

ه است که گاز ترکمنستان را ب« تاپی»ترین همکاری اقتصادی میان دو کشور، عبور خط لوله بزرگ

لین دید تماین پروژه جریان دارد. تطبیق اکنون دهد. همکشورهای افغانستان، پاکستان و هند انتقال می

باشد.میک های مشتر ه پاکستان از دیگر پروژهکیلوولت برق ترکمنستان از طریق افغانستان ب 511

های مشترک و فراوان همکاری میان دو کشور سبب شد که در ها و فرصتگسترش روابط، وجود زمینه

جمهور ترکمنستان از افغانستان، اعلامیه مشترک تقویت همکاری میان در جریان دیدار رئیس 6934سال

د.لام شو اع« مرز دوستی و صلح»شور، رسد و سرحدات دو کبجمهور به امضا دو کشور توسط دو رئیس

آهن دو رؤسای جمهور ترکمنستان و افغانستان در دیدارهای پیشین، درباره مسایل مربوط به احداث خط

کشور و تاجکستان، و همچنین کوریدور حمل و نقل افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان و گرجستان نیز

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

28

ایت عنوان پل ارتباطی حک به ییهای منطقهلاش آنها برای توسعه همکاریاند که از توگو کردهگفت

د.دار

هایی از آهن تورغندی با ترکمنستان، نمونهآهن ترکمنستان و آقینه و نیز خطبرداری از خطساخت و بهره

د.باشوب این کشور با افغانستان میهمکاری خ

نطقه میان دو کشور به سایر کشورهای همسایه و که خطوط آهن مشترک مدارد ترکمنستان تأکید جانب

د.نیز تمدید خواهد ش

جهمور غنی به ترکمنستان، تشویق مکرر سران کشورهای منطقه به همکاری و ترین پیام سفر رئیسمهم

ی است. اعتمادسازی در یهای منطقههمگرایی و اثبات عملی صداقت و تعهد افغانستان به همکاری

های دوجانبه با گیری و توسعه همکاریی و پییجایگاه افغانستان در رفاه و صلح منطقهمنطقه و تبیین

ست.هداف کلیدی این سفر اترکمنستان از ا

های مهم بین دو کشور شده استنامهگسترش روابط افغانستان و ترکمنستان منجر به امضای موافقت - 64 یرتصو

غانستان به توسعه و افزایش روابط با افاین کشور به غنی جمهوررئیسکمنستان در سفر جمهور تر رئیس

تأکید کرد و از کشورهای منطقه و رهبران سیاسی همسایه نیز خواست که از افغانستان حمایت نموده و

کشورهای ه وصل نقط ی را به مثابهینقش و جایگاه کلیدی افغانستان در تأمین صلح، امنیت و رفاه منطقه

د.منطقه درک کنن

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

29

ی از یهای مشترک منطقهجانبه و افزایش همکاریهای دو و چندید بر گسترش همکاریبنابراین، تأک

تر های بیشهای مزیدی را برای همکاریتواند فرصتدستاوردهای دیگر دیدار دو رهبر است که می

سازد. های منطقه فراهماقتصادی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی میان دولت

چین -1-1

ی جدی است و از این رهگذر به دنبال امنیت و ثبات منطقه نیز ینگاه افغانستان به همگرایی منطقه

لباچین جایگاه خاصی برای افغانستان دارد. حکومت وحدت ملی همواره در ط ،باشد. در این میانمی

ین توان از همین منظر بررسی کرد. چرا می جمهوررئیسروابط نیک با چین بوده که اولین سفر خارجی

جام داده ها را انگذاریترین سرمایهی اقتصاد، بزرگنستان دخالت نداشته؛ اما در عرصههای افغادر جنگ

توان پروژه مس عینک، استخراج نفت در شمال و پروژه بزرگ راه ابریشم را نام برد.است که می

یز بوده نافزایش های اخیر رو به لو در سار توجه است درخو حجم معاملات تجارتی افغانستان با چین

ها نامهامضا کرد. این موافقترا نامه همکاری جمهور در اولین سفرش به چین، چهار موافقتاست. رئیس

و های بشدوستانه چین به افغانستان، همکاری اقتصادیهای سیاسی، کمکشامل رفع ویزای پاسپورت

تجارت دراسیون صنعت وتجارت و صنایع افغانستان و ف مکاری میان اتاقتخنیکی میان دو کشور و ه

د.شونچین می

سابقه تقویت شده استجایگاه افغانستان در سیاست خارجی چین به شکل بی - 65 یرتصو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

61

ارجی سیاست خ هایاش، روابط استراتیژیک با چین از اولویتبا همتای چینی جمهوررئیسدر دیدار

خود را با های امنیتیاشرف غنی گفت که افغانستان همکاریمحمد جمهور رئیس .افغانستان خوانده شد

.دیافته افزایش خواهد دام، مواد مخدر و جرایم سازمانز ویژه در زمینه مبارزه علیه تروریچین، به

ور انستان و نیز نقش این کشی حکومت وحدت ملی، بیجینگ برای همکاری در روند صلح افغدر دوره

کرد.در بهبود روابط افغانستان و پاکستان اعلام آمادگی

ز ای زیادی از چین به افغانستان سفر کرده است. چین نیز همانند افغانستان پایهتاکنون مقامات بلند

تلاش ،وصل شدن به آسیای میانه و ایرانبا هدف . بیجینگ نگردمیی اقتصاد، به امنیت منطقه دریچه

ریشم، ی ابو به همین دلیل برای احیای جادهداشته باشد افغانستان مستحکمی با یکند رابطهمی

های زیادی را متقبل شده است.ینههز

یافتن جهت توان بهاز دیگر دستاوردهای حکومت وحدت ملی از برقراری ارتباط دوستانه با چین می

ه کیاد کرده نوری فایبرو اتصال از طریق سازی سرک آهن ولین گاز و نفت، خطهای پایپپروژه

های نهای نصب ماشینامه همکاری در عرصهموافقت سه .سازدتر میمناسبات میان دو کشور را گسترده

های تخنیکی با انستیتوت مسلکی معارف ورودی کابل، همکاری کشف مواد انفجاری در چهار دروازه

های دو های تحصیلی نیز از دیگر همکاریرهایشی و اعطای بورسیه هایافغانستان و اعمار آپارتمان

ست.پیوسته ا« یک جاده، یک کمربند»ترین مورد، افغانستان رسماً به طرح در تازه کشور است.

هند -1-1

اوانی وردهای فر اجمهور محمد اشرف غنی در طول سه سال، چندین سفر به هند داشته که با دسترئیس

. وعده همکاری یک اندنمودههند نیز در این مدت به افغانستان سفر ات عالیاست. مقامهمراه بوده

گان به افغانستان قرار داده است.کنند ترین کمکمیلیارد دالری هند، این کشور را در جمع بزرگ

به افغانستان تشکر کرد و های هند( از همکاری6935قوس 64) در سفرش به هند غنی جمهوررئیس

ندر قصر ستوری و ب و زرنج، ساختمان شورای ملی – )سلما(، سرک دلرام هند – ر بند دوستی افغاناعما

های هند به افغانستان دانست.های بارز کمکنمونهاز چابهار را

های تعلیم و آموزش، ستلایت، تنظیم آب، پرورش ماهی، ارتباطات، هند وعده همکاری در بخش

ده است.ها داترانزیت و سایر عرصه

در ارد، دهند با توجه به نیازی که به انرژی آسیای مرکزی دارد و افغانستان در مسیر ترانزیت آن موقعیت

. بندرهای زیربنایی کرده استهای زیادی در بخشگذاریپی بهبود روابط با افغانستان بوده و سرمایه

اده است. با درک شرایط موجود، گسترش داز پیش تر ی همکاری دو کشور را بیشچابهار نیز زمینه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

60

اش با جمهور افغانستان بیش از پیش با استفاده از نقش افغانستان در ثبات اقتصادی منطقه، رابطهرئیس

های افغانستان را برای ایجاد ، تلاشنواند، دهلیهند را گسترش داده است. مقامات هندی همواره گفته

ت؛ گاهی افغانستان را میدان نبرد نیابتی خود نساخته اس قدر نگریسته و هیچ یثبات در منطقه به دیده

رد.اد ماتیک افغانستان و پاکستان باز نگهو پلیکوشد تا فضا را برای تماس دبلکه هند خود می

تان داردتری با افغانسهند به عنوان دوست و شریک استراتیژیک روابط مستحکم - 61 یرتصو

هایمنظور فراهم نمودن سهولت بهکه ها در ایجاد تأسیسات چابهار، هند وعده داده در کنار همکاری

فغانستان نیاز ماتیک او های دیپلن پاسپورتیو همچنسازد ساله پنجآنان را تر به تاجران افغان، ویزه بیش

به ویزه نداشته باشد.

ور را فراهم ی همکاری دو کشنیز زمینه دو کشور از این ناحیه،پذیری م در منطقه و آسیبز گسترش تروری

وپتر هلیکچند توان به کمک هایی را انجام داده است که از جمله میدر این راستا کمک هند .کرده است

به هند 6934جمهور که در ماه ثور سال در سفر رئیسهمچنین به وزارت دفاع ملی کشور اشاره کرد.

.رسیدم به امضا ز همکاری استخباراتی در زمینه مبارزه با تروریانجام شد، پیمان

ز بهتر تر بر محور اقتصاد استوار شده که با گسترش این رابطه، امنیت نیی افغانستان با هند نیز بیشرابطه

اکنون علاوه بر این که از طریق بندر چابهار به هند وصل شده است، با ایجاد افغانستان همخواهد شد.

هند گسترش نو و ممبئیشهرهای دهلی هکابل و قندهار باز یز هوایی، روابط تجارتی را با پرواز مستقیم دهل

داده است.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

61

قزاقستان -3-1

ا روی کار آمدن ؛ اما به استنداشت یی زیادبا وجود اینکه در گذشته، افغانستان با کشور قزاقستان رابطه

جمهور طی چندین سفر بر گسترش و رئیسشت رو به فزونی گذااین رابطه وحدت ملی حکومت

در .تافغانستان به روسیه و چین مهم اسهمکاری با این کشور تأکید کرده است. قزاقستان جهت وصل

جمهور وحدت ملی، سطح معاملات تجارتی دو کشور نیز افزایش یافته است. سفر رئیس دوران حکومت

ر دو کشور تأثیر گذاشت و زمینه روابط دو کشور را د به قزاقستان بیش از پیش بر روابط 6934در سال

های مختلف اقتصادی فراهم کرد.عرصه

ندم خرید گ و اندگذاری کردهافغانستان سرمایه میلیون دالر در ۲۳شرکت قزاقستانی به ارزش ۳۳اکنون هم

ی یقههای منطسازماندو کشور در همچنین است. افغانستان های اقتصادی طرحاین کشور از و فولد از

تر کند.ها را بیشی همکاریتواند زمینه... عضویت دارند که میوک، ایکو یمثل ریکا، قلب آسیا، کر

میلیون دالر رسیده است. 411سطح معاملات تجاری با قزاقستان به 6931که در سال گفت باید

تاجکستان -1-1

ه سیاست دارد و پس از آنکبسیاری ...اریخی وشترکات فرهنگی، تباری، تمکستان افغانستان و تاج

اند و دهزدایی دنبال کر های عملی را در راستای تنشخارجی کشور اصولً تعیین گردیده، دو کشور گام

سعی بر آن بوده تا روابط بر اساس احترام متقابل و عدم مداخله و حسن همجواری باشد. به همین دلیل

تقویت و گسترش روابط سران دو کشور بر ،(6935ثور 63) ستانکجمهور غنی به تاجرئیسدر سفر

ترول سرحدات م و کنز های اقتصادی، تجارتی، امنیتی، مبارزه با تروریویژه همکاریهب ییجانبه و منطقهدو

به تبادل نظر پرداختند.

تر از گذشته توسعه یافته استهای مشترک افغانستان و تاجکستان بیشهمکاری - 63 یرتصو

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

61

– زستانیغآهن قر ویژه خطهای ترانزیتی بهتاجکستان اعلام کرد که کشورش در عرصه جمهوررئیس

آهن چین و ایران آماده همکاری است.ن خطیکستان الی شیرخان بندر و همچنتاج

های اقتصادی و ترانزیتی منطقه مهم خوانده و گفت غنی نقش تاجکستان را در همکاری جمهوررئیس

آمادگی دارد و کشورهای شامل 6111کاساخصوص پروژه های بزرگ بهکه افغانستان برای تطبیق پروژه

اند.این پروژه نیز کار را در این بخش آغاز نموده

ازبکستان -1-1

لی در افغانستان، ازبکستان از جمله کشورهای بود که در حلقه اول با روی کار آمدن حکومت وحدت م

اقتصاد، بر گسترش روابط افغانستان با این کشور برای بهبود حکومتقرار گرفت و کشورسیاست خارجی

ت.ره تأکید داشترانزیت و غی

ه در نظر وسیازبکستان را یک راه نزدیک و مهم برای اتصال افغانستان به چین و ر غنی جمهوررئیس

ر از آهن با عبو از طریق خطکه سابقه، توانست رو حکومت وحدت ملی در یک اقدام بیداشت. از این

اه سنبله اولین قطار باربری چین در م .کشورهای قزاقستان و ازبکستان، افغانستان را به چین وصل نماید

جیانگسوی چین حرکت کرد و با عبور از کشورهای قزاقستان ش از شهر هایمن در ولیت .ه 6935سال

ن انتقال داد.صادرات افغانستان را نیز به کشور چی ،برگشتمسیر رسید و در « حیرتان»و ازبکستان به بندر

ی برق وارداتی درصد 61های مختلف دیگر چون افزایش در کنار این، حکومت وحدت ملی در عرصه

با این کشور ا ر غیره، قراردادهایی خریداری گندم، گسترش ترانزیت، تجارت وازبکستان به افغانستان،

ها در انتقال کالهای تجارتی و واردات به کشور، از یتدی افغانستان را از محدو اد که تا اندازهامضا کر

قیود کشورهای دیگر آزاد ساخت.

ود و المللی در افغانستان بی بین، ازبکستان یکی از مسیرهای مهم تدارکاتی نیروها6116پس از سال

رو این کشور شد که از همینمواد سوخت این نیروها از همین راه وارد افغانستان می درصد 31حدود

د.ن دیگر از اهمیت خاصی برخوردار شتر از هر زمابیش

به طبرای دو کشور دارد. افغانستان که یک کشور محا یتر های اقتصادی، اهمیت بیشتنیازها و فرص

ر های ترانزیتی و ارتباطی کشورهای دیگباشد، برای حمل و نقل اموال تجارتی خویش به راهخشکه می

خصوص کشورهای همسایه نیاز دارد. در شرایط فعلی، میزان تجارت سالنه افغانستان با ازبکستان به به

ورت یان دو کشور تلاش صها مرسد؛ ولی اگر برای بهبود روابط و تقویت همکاریمیلیون دالر می 951

گیرد، بدون شک شاهد افزایش میزان تجارت دوجانبه خواهیم بود. از جانب دیگر ازبکستان نیز محاط

د.رو یبه شمار مهای آبی راهبه خشکه است و افغانستان دروازه خوبی برای وصل شدن این کشور به

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

61

های مهمی را امضا نمودنامهافغانستان دیدگاه مثبتی دارد و موافقتازبکستان نسبت به -62 یرتصو

هستند که ازبکستان نیز از آن رنج یهای تندرو گروههمکاری دو کشور، یکی از دلیل ،در کنار این

زدیک ن هایباشد که بدون همکاریبرد. مبارزه با مواد مخدر نیز یکی دیگر از نیازهای دو کشور میمی

د.نخواهد بو موفقدوجانبه،

همسایه بودن افغانستان و ازبکستان، مردم دو کشور دارای مشترکات دینی، فرهنگی، قومی و در کنار

اند. هر دو کشور منافع مشترکی نیز دارند و با توجه به همین مشترکات، هر دو کشور نیازمند روابطتاریخی

د.نزدیک هستن

های های دو کشور در عرصهبه کابل، مقام ،رجه ازبکستانخاامور وزیر ،در سفر عبدالعزیز کاملوف

واد های مبارزه علیه قاچاق مها در عرصهنامهنامه همکاری را امضا نمودند. این توافقگوناگون، پنج توافق

های خارجه دو کشور، انکشاف همکاری در بخش زیربناهای مخدر، تفاهم همکاری میان وزارت

ها و ایجاد کمیسیون مشترک امنیتی و پلان عمل )نقشه راه همکاری میان دو ترانسپورتی و سایر پروژه

در « زبکستانا –تجارتی افغانستان اتاق »کشور( به امضا رسید. به هدف توسعه تجارت میان دو کشور

نی ، وسایل برقی و ساختمادوامبولنس و آ کابل گشایش یافت و قراردادهای دیگر در عرصه خریداری

.ردیدنیز امضا گ

تصادی آید و از لحاظ اقتاشکند به حساب می – ها یک فصل جدید در روابط کابلنامهامضای این تفاهم

برای رسیدن ا ر چون افغانستان برای ازبکستان حیثیت یک پ ل ؛باشدتری برخوردار مینیز از اهمیت بیش

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

62

سیه وصل ست تا به چین و رو به جنوب آسیا دارد و برعکس ازبکستان برای افغانستان یک راه نزدیک ا

.شود

ت به وضعیت نسبها بیانگر از بین رفتن هراس حکومت ازبکستان نامهاز سوی دیگر امضای این توافق

ها و دعوت نامهاکنون عقد این توافق .میلادی وجود داشت 6164نیز است که پس از سال افغانستان

شان غنی به آن کشور، نجمهور رئیسجمهور ازبکستان برای سفر رسمی شوکت میرضیایف رئیس

جانبه با افغانستان است.مند روابط همههدهد که ازبکستان علاقمی

ن کشور آ جمهوررئیسمراسم تشییع جنازه ،در اجلاس شانگهایاشتراک اشرف غنی برای جمهوررئیس

ه است.به ازبکستان سفر کردهای دوجانبه نامهو امضای موافقت

(، روابط افغانستان با ازبکستان به 6163)دسمبر 6931جمهور غنی به تاشکند در سال در سفر رئیس

در ینامه و معاهده همکار نامه، تفاهمموافقت 64 یامضاای توسعه یافت. این سفر با سابقهسطح بی

و یگمرک؛ تجارت ی؛صح یهامراقبت ی؛عال یلاتتحص ی؛زراعت؛ استندردساز ی؛انرژ های بخش

رق؛ انتقال ب یت؛ترانز یی؛و جنا یلیفام ی،مدن یسرحد؛ مساعدت حقوق یمحلات بازرس ی؛اقتصاد

شور به منظور دو ک ینب یتیمشترک امن یسیونکم یجادپروتوکول ایتی همراه بود. همچنین آهن؛ و امنخط

ر دو کشور ین سفیتی نیز امضا شد. در اامن یهاطرح یدو کشور رو یمل یتامن یکار مشترک دفاتر شورا

نمودند. توافق و رشد منظم پس از آن ۳۳۵۳سال یدالر ال یلیاردم 6حجم تجارت دوجانبه به یشافزا یرو

و تجارت تیترانز یبرا یکیتراف یساتتأس یجادها به شمول اآهن و شاهراهروند ساخت و ساز راه یعتسر

یترانسپورت یزهرات در چارچوب دهل – یفآهن مزارشرساخت و ساز خط؛ در قلمرو افغانستان

یبازساز ؛ افغانستان یتول 66 یبرق برا یلوولتک ۱۳۳ یتبا ظرف یپلخمر –انتقال برق سرخان ؛ افغانستان

یحانابور یتمشترک از شخص یلتجلیره؛ لمان، تونل سالنگ و غ – یصرکابل، سرک ق یسرک حلقو

دو کشور در سال یکنفرانس مشترک همکار یروتد؛ 6162در کابل در سال ینارسم یک یط یرونیب

ینسلگر آغاز کار قو ؛ ازبکستان به افغانستان یتراکتور از سو یواسطه کاستر و شمار ۳۱ یههد؛ 6162

سازییترفظ یجانب ازبکستان برا یهامساعدت؛ و افغانستان در شهر ترمز ازبکستان یاسلام یجمهور

که در این سفر روی آن توافق صورت گرفت. ، دیگر مواردی بودافغانستان یمنابع بش

های خویش روی موارد زیر تأکید نمودند:رؤسای جمهور دو کشور در سخنرانی

؛روابط دوجانبه یو انکشاف چارچوب حقوق یجادا

؛مشارکت متقابل یتدر سطوح مختلف و تقو یاسیس یهامشورت یانداز راه

؛سازمان ملل متحد یژهبه و المللیینب یهاو مشارکت متقابل در چارچوب سازمان یتحما یتتقو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

66

یزآممسالمت یهاراه یرو سا یاسیمذاکرات س یقاز طر المللینحل منازعات و اختلافات در روابط ب

؛سازمان ملل متحد یثاقگنجانده شده در م المللیینب یاساس یهااصول و نورم یجد یتبا رعا

یحکومت ج.ا.افغانستان و گروه طالبان به رهبر یانصلح و مصالحه م ینتأم یبرا یاسیس ضرورت حل

؛حکومت یتو مالک

از یاشن یهاو چالش یداتمبارزه با تهد یبرا المللیینب یو همکار یی،روابط دوجانبه، اجماع منطقه

یهامهاجرت یافته،سازمان یتیفرامل یمجرا یت،افراط المللی،ینب یزمو ترور یخارج یانجنگجو

؛منطقه یتفراراه امن یهاچالش یرو سا قاچاق مواد مخدر، یرقانونی،غ

؛بر منافع متقابل یمبن یتجار – یتوسعه روابط اقتصاد

یف؛کابل و مزارشر یافغان در شهرها –تجارت ازبک یهااستفاده از اتاق

در ۳۳۵۲ یمنعقده جنور « راه نقشه» یقتطب یقحجم و توسعه ساحه تجارت دوجانبه از طر یشافزا

؛کابل

؛در شهر ترمز« کارگو –ترمز » المللیینب یکیمرکز لوجست یهااز فرصت یبردار بهره

یمؤثر برا انیزمیکم یک یثمنح یمشترک تجارت، اقتصاد، ترانسپورت و انرژ یسیوننقش کم یتتقو

؛سطح ترینیها در عالنامهتوافق یقتطب

راه ینرو مؤثرت ینترکوتاه یجادجهت ا یتیترانز یزدوجانبه در عرصه ترانسپورت و دهل هاییهمکار

ی؛خارج یبه بازارها

یرتان؛ح –پل ترمز یتامن یندر بخش تأم یهمکار

؛از کابل به تاشکند یممستق یپروازها

؛یرههنرها، ورزش و غ ینس،سا یمی،تعل ی،روابط دوجانبه در عرصه فرهنگ یتانکشاف و تقو

و منافع یازبکستان و افغانستان بر اساس اصول برابر یانم یو حسن همجوار یخیروابط تار یتتقو

؛مشترک

هاییو سازمان همکار یشانگها هاییدو کشور در چارچوب سازمان همکار هاییهمکار و

ی.اسلام یکشورها

ایران -1-1

ای گذشته که متأثر از هنجارها و ایستارهخلاف ملی روابط ایران و افغانستان بر در دوران حکومت وحدت

ی، مخصوصاً زیر چتریهای منطقههای ایدئولوژیکی بود، بر روابط همکاریمختلفی نظیر بحث

ز برخوردار تری نیی و روابط اقتصادی استوار شده است که از ثبات بیشیمنطقه هایها و اجلاسنشست

، را مسایل اقتصادی جمهور در سفرش به ایرانیسهای رئباشد. به همین دلیل، محور اصلی بحثمی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

67

جمهور داد. رئیستحکیم مرزها، مبارزه با مواد مخدر، حل مشکلات آبی و مسایل مهاجرین تشکیل می

ت.اح بندر چابهار نیز به ایران رفبرای افتت

ها استوار استمی ایران بر توسعه همکاریمناسبات جمهوری اسلامی افغانستان با جمهوری اسلا -63 یرتصو

نجام اجمهور ایران رئیسدر مراسم تحلیف حسن روحانی به این کشور را سومین سفرش جمهوررئیس

حسن نیت افغانستان در همکاری با همسایگانش و گسترش روابط با کشورهای دهندهداد که این نشان

های ماتیک استوار شده است که زمینهو اصول دیپل بر اساسو ایران منطقه است. روابط افغانستان

ر بخشد. بخش دیگدیگر را کاهش میلی یکی را گسترش داده و دخالت در امور داخیهمکاری منطقه

ی ارتباط با ایران، ایجاد هیئتی برای بررسی معضل آبی های حکومت وحدت ملی در عرصهاز فعالیت

.کرد یبینبین دو کشور را پیش یتر مطمئن جانبهدو توان روابط ، میمسألهاست که با حل این

پاکستان -9-1

ه مباحث تاریخی بیل ترین دلعمدهدرگیر روابط نامطلوبی هستند. ها است که لافغانستان و پاکستان سا

به ،بستانجمهور پس از سفر به چین و عر. رئیسگرددبازمی با افغانستانروابط هند تأثیرپذیری از نیز و

ه شود و روابط نظرها کنار گذاشتباد سفر کرد تا اختلافآ وزیر پاکستان به اسلامدعوت نوازشریف، نخست

ا دومین سفرش را نیز برای شرکت در نشست قلب آسی جمهوررئیسجدیدی بین دو کشور برقرار گردد.

. با وجود نمودرهبران برخی از احزاب سیاسی آن دیدار و به پاکستان انجام داد و با مقامات پاکستانی

بر ار فشروی عدم تغییر در همکاری روابط دو کشور بهبود چندانی نیافته است. ،های همکاریوعده

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

68

،تجارتیهای شاما با این حال در بخ؛ تر ساخته استرا پیچیدهروابط دو کشور ،مخالفان دولت افغانستان

.ور برقرار استروابط دو کش ، مهاجرت و...عالی لاتتحصی ،فرهنگی، اقتصادی

نمایدافغانستان بر مناسبات مبتنی بر روابط دولت با دولت با پاکستان تأکید می - 61 یرتصو

محور و صورت گرفته است تا روابط با پاکستان امنیت یهای فراواندر دوره حکومت وحدت ملی تلاش

ور و تأمین منظور بهبود روابط میان دو کش م باشد و روابط اقتصادی بهز ی مبارزه مشترک با تروریدر راستا

خورد. نمیچشم سفانه تا کنون بهبودی به أ بپذیرد؛ اما مت یتر امنیت، نقش بیش

سعودی عربستان -3-1

را در ودی عربستان سع، نقش این کشورهای قداست دینی سرزمین عربستان و مرجع فتوا بودن مفتی

ستانهای قبلی که روابط پر فراز و نشیبی را با عربکند. برخلاف حکومتتر میامنیت افغانستان بیش

داشتند، حکومت وحدت ملی تلاش کرده است که رابطه نزدیک را با این کشور برقرار کند تا از سعودی

به عربستان هورجمرئیس، اولین سفر خارجی نفوذ مذهبی آن در صلح افغانستان بهره ببرد. به همین دلیل

سعودی بود.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

69

عربستان سعودی از جایگاه خاص در سیاست خارجی افغانستان برخوردار است - 66 یرتصو

دو سفر دیگر هم برای گسترش ،در شش ماه برای ادای حج انجام داد، جمهوررئیسپس از سفری که

فر و دیگری هم ساین کشور جام داد که یکی از سفرها به دنبال درگذشت پادشاه روابط به ریاض ان

وگوهای بود. در این سفرها روی همکاری برای گفتسعودی وگو با سران عربستان رسمی برای گفت

در افغانستان صحبت شد.این کشور ی گذار صلح و همچنین سرمایه

ه ک م، همزمان با سفر دونالد ترامپ به عربستان بود،ز در اجلاس مبارزه با تروری جمهوررئیس سفر دیگر

م تأکید شد.ز در این سفر بر مبارزه مشترک علیه تروری

ی بن مزعل خواند. مشار تروریستی می گروهدر شرایط فعلی، عربستان برخلاف گذشته، طالبان را یک

م فت که ریاض در حال حاضر طالبان را به چشالحربی سرپرست سفارت عربستان سعودی در کابل گ

این ن شک بدو « بیند و این موقف رسمی دولت عربستان است.تروریستی مخالف دولت می» گروهیک

کند.پذیری طالبان به دولت افغانستان کمک مینگاه در امر صلح

ترکیه -32-1

از هر اش بیشت ملی رابطهترکیه از کشورهای تأثیرگذار در منطقه است که در دوران حکومت وحد

سفر کرد. ترکیه بعد از پنجاه سال به افغانستان جمهوررئیسزمان دیگر با افغانستان بهبود یافته است.

ابل بنا کند و در کپوهنتون قرار است که ترکیه یک و اندامضا کردهنامه استراتیژیک کشور توافق دو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

71

افغانستان از دیگرمحصلین وزش دهد. اعطای بورس به ی جدید آمچنین سربازان افغان را در دورههم

در افغانستان حضور دارند. ترکیه هنوز هم سربازان های روابط حسنه با ترکیه است.نمونه

غنی در پی گسترش روابط، سفری به ترکیه داشت که مورد استقبال جمهوررئیسباید یادآوری کرد که

های در سفرش از فراهم کردن زمینه روابط میان شرکت جمهوررئیسقرار گرفت. قرهخوب مقامات ان

ژی، معادن و انر های زمینهگذاری ترکیه در سخن گفت و تأکید کرد که آماده سرمایهدو کشور خصوصی

باشیم.ها میسایر عرصه

کندجمهوری پذیرایی میجمهور ترکیه در ارگ ریاست جمهور غنی از رئیسرئیس -66 یرتصو

در و کندهای بشی به افغانستان کمک میکشور ترکیه در بخش امنیت، توسعه و ارتقای ظرفیت

داشته است. گیرچشمفعالیت نیز وگوهای صلح گفت

آذربایجان -33-1

ی هدر عرصبه ویژه منظور گسترش روابط دو کشور به آذربایجان به 6934در سال جمهوررئیسسفر

ه دو کشور را ک باشد. امنیت نیز از دیگر مسایلی میصورت گرفته استی یهای اقتصادی منطقهمکاریه

باشد و است که به دنبال بازار جهانی می یخیز . آذربایجان کشور نفتاست به همدیگر نزدیک کرده

ن، دو کشور ایآید. در کنار افغانستان نیز مسیر خوبی برای ترانزیت کالهای این کشور به حساب می

د.نو خرید گاز دار تجاری نامه در امور چندین موافقت

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

70

تحکیم مناسبت با آذربایجان از دستاوردهای سیاست خارجی افغانستان است - 69 یرتصو

غنی اعلام کرد که این کشور در جمهوررئیسآذربایجان، در دیدارش با جمهوررئیس ،اوفعلی مالها

اوف کند. آقای علیآهن با دولت افغانستان همکاری میهای زیربنایی، ارتباطات و خطبخش پروژه

، های ملکیافغان در بخشمحصلین تر همچنین وعده کرده است که کشورش در زمینه جذب بیش

آذربایجان ند.کماسی و انرژی نیز با دولت افغانستان همکاری میو پولیس، امنیت، مبارزه با حوادث، دیپل

جان و ترکیه به یآذربا از طریق ارمنستان،را آسیا است که راه جدید ابریشم فعال شدن و پویایی به دنبال

سازد.میاروپا وصل

های نامه همکاری در زمینههای دو کشور دو موافقتغنی به آذربایجان، میان مقامجمهور رئیسدر سفر

های ملی دو ای مستند، علمی و سیاحتی میان رادیو و تلویزیونهکار، مصونیت اجتماعی و تبادله برنامه

وعده داد که ترمیم آذربایجان اوف، رئیس جمهوری با الهام علیسید. در دیدار ر کشور به امضا

گذارد. هلیکوپترهای وزارت دفاع را انجام دهد و هلیکوپترهای نظامی خود را نیز در اختیار افغانستان می

افغانستان شده است. نیز آذربایجان آماده همکاری باسمنت و تولید زراعتهای در بخش

های عضو ناتو، در سال که در نشست عمومی کشور ،خارجه آذربایجانامور محمد یاروف، وزیر المار

های نظامی از عملیاتکه آذربایجان مصمم است »گفت، بیان داشت: در انتالیای ترکیه سخن می 6934

لهای حمهای نظامی، تدارک پروژهها شامل فراهم نمودن کمکحمایت کند. این حمایتدر افغانستان

«باشد.های مالی میو نقل متعدد و کمک

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

71

با افغانستان «خدمتآسان»در ایجاد و توسعه سیستم ارائه خدمات آذربایجان در بخش مبارزه با فساد نیز

همکاری دارد.

و توسعه یمکو تح یااجلاس قلب آس ینبه منظور اشتراک در هفتمبه باکو که یغن جمهوریسدر سفر رئ

گذاری،هیمتقابل از سرما یتو حما یجترو یهادر بخش ییهانامهروابط دوجانبه صورت گرفت، موافقت

هایرصهدر ع یدو کشور، همکار یانم ییقانون، خدمات هوا یذو تنف یتیامن یلدر مسا یهمکار

ربوط م ینتوسط مسؤول یعال یلاتو تحص یآموزش یهانامه در عرصهو موافقت یو تجارت یاقتصاد

.یددر حضور سران دو کشور به امضا رس یجان،افغانستان و آذربا

سازمان همکاری اسلامی -3

خاستگاههای افغانستان کند که بخشی از جنگسازمان همکاری اسلامی از آنجا اهمیت پیدا می

در رفع تواندترین سازمان جهانی است، میسازمان که پس از سازمان ملل بزرگاین دارد. لوژیکی یو اید

نقش مؤثری را ایفا کند؛ زیرا فلسفه وجودی این سازمان، ییمذهبی و منطقه و فسخ اختلافات عمدتاً

صدای جمعی جهان اسلام و تضمین برای حفاظت و حمایت از منافع جهان اسلام در روح ترویج صلح

ت.هنگی میان افراد مختلف جهان اسی و هماالمللبین

حمایت سازمان وبخشد کشورهای اسلامی را تقویت افغانستان در سه سال گذشته توانسته روابط خود با

دست آورد. همکاری اسلامی از افغانستان را به

ن اشتراک آ در سیزدهمین اجلاس سازمان همکاری اسلامی که در ترکیه برگزار شد، هیئتی از افغانستان در

های لزم را برای جلب حمایت کشورهای اسلامی از حکومت وحدت ملی، آوردن صلح و تلاشو کرد

لاس ی این اجرتبه از جمله وزیر امور خارجه در حاشیهامنیت و مبارزه با تروریزم انجام داد. مقامات عالی

.دهمکاری با افغانستان انجام دادندیدارهایی با مقامات دیگر کشورهای اسلامی و رایزنی در خصوص

کنی نی به ریشهم دایر یافته بود و در بیانیه پایاز گرایی، تبعیض نژادی و تروریفرقهنفی این اجلاس با شعار

ه است.کید کردیی و مذهبی با هشدار در مورد آثار منفی آن تأهای فرقهطرح

جهان یساز یو عصر ینوآور ی،تکنالوژ ،ینسسا»با موضوع سازمان که ینا یگراجلاس د در ین،همچن

یثحه ب یجمهور غنئیسر ید،برگزار گرد( 6163سپتمبر 66 – 61در آستانه پایتخت قزاقستان ) «اسلام

یسخنران «۳۵و جامعه در قرن ینسسا یانروابط در حال ظهور م» عنوانزیر ،نشستاین سخنران یناول

گرانهیرانو ییراتتغ ،نخستیم. بریم سرو ابهام به دگرگونی حالت یکگفت: ما در جمهور. رئیسکرد

ییراتتغ ،رساند. دومیم یدشد یهایبما را آس یستیزیطمح ییراتو تغ یاسیس یثباتیب یزم،ترور

خواهد یمخرب شدن در حرکت است و از ما نم یسو ه ب یانقلاب صنعت ینچهارم .باشدیخرابکارانه م

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

71

درست ی،اداقتص ینهما در زم یکارها ترینیشدهد که بیم هشدارما یلکه براب یم،که از آن استقبال کن

«.دشو ینم یریتمد

افغانستان حضور فعال در سازمان همکاری اسلامی دارد - 64 یرتصو

ز آنها ا یدکه با ییهامختلف و درس یدهاینشست ضمن برشمردن ابهامات و تهد ینا جمهور دررئیس

حرکت یشه پو ب یاموزیمب یگرتا از همد یمپلان عمل داشته باش یک یدکرد که ما با یدکأفرا گرفت، ت

خود را یلیحصو ت یمیتعل یهایستمو س یو اجتماع یاسیس ی،فرهنگ یلمسا یدافزود که ما با ی. و یمکن

جادیسخنانش گفت که ما در حال ا یرافغانستان در اخ یاسلام یجمهور ئیسر .یمببخش یتتقو

با هم وصل یقطر یناز ا یو جنوب یانهم یایآس یکه کشورها یمدر سطح منطقه هست یعوس نوری فایبر

خواهند شد.

د، یبرگزار گرد یهالعاده در ترککه به صورت فوق نیز ۵۲۳۱قوس ۳۳ در سازمان یناجلاس ا در آخرین

یک یط ینطفلس یتختبه عنوان پا «المقدسیتب»از یتماح بر یحکومت افغانستان مبن مردم و موضع

رها و افغانستان با کشو یقعم یوندهایپشد. این سخنرانی یانبجمهور توسط رئیسجامع یسخنران

.را روشن ساختکشور یخارج یاستس در لمسلمان و استقلا یهاملت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

71

ییمنطقه یاقتصاد یدستاوردها -6جدول

ییمنطقه یاقتصاد یدستاوردها

هندجانبه چابهار با ایران و های سهنامه همکاریامضای موافقت - بندر چابهار

هکتار زمین توسط 45شرکت افغانی و خریداری 61طی مراحل تقاضای بیش از -

ها در بندر چابهارآن

ایجاد سه کمیته در مورد ترانزیت، گمرکات و امور قونسلی برای اجرایی شدن -

نامهموافقت

3222کاسا

)انتقال برق از قرغیزستان و تاجکستان به 6111کاساافتتاح کار ساختمان پروژه -

افغانستان و پاکستان(

اندخوی( –آقینه –نظر امام – آتامراد) المللی آسیاآهن بینافتتاح خط -

تاپی

نامه اجرایی شدن مرحله اول پروژه تاپی با شرکت ملی گاز افغانستان امضای موافقت -

ها، طرح و دیزاین، نامهکه شامل تأمین امنیت پروژه، موافقت ILF خارجیو شرکت

تملاک سیات مسیر و ائپاکی، ارزیابی جز زیستی و اجتماعی، ماین مطالعات محیط

شودمی لین گازهای مسیر عبور پایپزمین

راه لاجورد

جورد بین ل جانبه ترانسپورتی، تجارتی و ترانزیتی راه نامه پنجموافقتامضای -

جمهوری اسلامی افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، گرجستان و ترکیه که باعث

گرددو تسهیل مبادلت تجارتی می گسترش تجارت و خروج از انزوای ترانسپورتی

راسیکا()ت کسب عضویت در دهلیز ترانسپورتی اروپا، قفقاز و آسیای مرکزی - دهلیز تراسیکا

نقدی بلاعوض جاپان برای انکشاف ابعاد اقتصادی و هایامضای سند کمک -

میلیون دالر 69اجتماعی به ارزش بیش از

چشت شریف با ایتالیا –ات نامه اعمار سرک هر امضای موافقت -

دهلیز هوایی

با هند

نودهلی –و قندهار نودهلی –کابل هوایی ایجاد دهلیز -

توسعه دهلیز هوایی به ممبئی -

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

72

ییسیاست فرامنطقه -ب از وان تنمیو حفظ آن، یگاهجا یایکشورها و اح ییتوسعه یازهایمنظور رفع ن به یکنون یایدر دن

ه دارد، ک یخاص یتاست که افغانستان با موقع یهی. بددوری جستجهان یتیامن –یاسی معادلت س

ضمن واهدخیم انستانافغ ای،یدهتنجهان درهم یندر چنپس ؛یستن یجهان یبدون ارتباط با ساختارها

ته و عضو برجس یکعنوان خود به هاییاز رفع ن یبرا المللیینب ایهیتاز امکانات و ظرف یمندبهره

کند. یفانقش ا یزن المللیینب یایپو

یان،م ینا به هم وابسته ساخته و در یشاز پ یشکشورها را ب یاقتصاد یو روابط گسترده یرشد تکنالوژ

بدون در این کارزاراست که مبارزه یدهضلع روابط کشورها مبدل گرد یکبه نیز هایدشدن تهدیجهان

.یستن یرپذامکان یاریو هم یهمکار

را در است که کانون ثروت، قدرت و دانش ییبا کشورهامنطق روشن، افغانستان ارتباط یناستناد بر چن با

.یمپردازیروابط م ینا یکوتاهه به بررس ینخود قرار داده است که در ا یخارج یاستحلقه سوم س

ییقهامنیتی فرامنط –های سیاسی جلب حمایت -3

ها فساد اداری، نبود حکومتداری خوب و دهعدم تعریف سیاست خارجی افغانستان، عدم مبارزه با

ش قرار داده بود؛ اما با روی کار نزوی شدن و از دست دادن حامیانمشکل دیگر، افغانستان را در خطر م

ه های سیاسی فراوانی کهایی تدوین و تنظیم کرد و با تلاشآمدن حکومت وحدت ملی، طرح و برنامه

تان در سطح م و همراهی با افغانسز م، حامیان تروریز ت به تروریتغییر ذهنیت نسب داد که نتیجه آنصورت

مریکارسا و لندن و همچنین اعلام استراتیژی جدید اابروکسل، و های. با بررسی کنفرانساستالمللی بین

عملکرد حکومت وحدت ملی در جلب توجه و محصله توان ، میجنوبی آسیایدر قبال افغانستان و

دست آورد. تأثیرگذار را بهتغییر ذهنیت کشورهای

از ا تترین دستاورد دولت افغانستان باشد بزرگ تواندمیاز سوی جامعه جهانی، رویکردی تغییر چنین

معطوف گردد.شود، م تربیت میز م و جاهایی که تروریز ای تروریهتوجه به لنهپس این

تراتیژی امریکا در زمان اعلام اس جمهوررئیس :جنوبی آسیایدر قبال افغانستان و استراتیژی امریکا

پ گفت که ترامدونالد آقای م برخورد صورت گیرد. ز با تروری ییصورت ریشه خود، گفت که باید به

جمهور پاکستان باید از حمایت تروریستان دست بکشد و در تأمین صلح افغانستان کمک کند. رئیس

ه پاکستان کنند، مردم ما را بکشند. ما بروز تلاش می هایی پناه داده که هرپاکستان به سازمان» امریکا گفت:

ن وضع جنگیم. ایمیآنان ا با اند که مهایی پناه دادهبه تروریستایم؛ ولی ر پرداخت کردهلامیلیاردها د

تواند در مورد کشوری که به ینم وراً انجام خواهد شد. هیچ همکاریباید تغییر کند و این تغییر ف

«دهند، دوام بیاورد.مریکایی را هدف قرار میاهایی که نظامیان و مقامات ریستنظامیان و ترو شبه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

76

نند که کدر حالی که تعداد زیادی از مردم فکر می :حمایت کشورهای اسلامی از موضع افغانستان

ویژه عربستان سعودی در مورد جنگ افغانستان ساکتند؛ اما از زمانی که حکومت کشورهای عربی، به

است شده، این زمینه فراهم صورت گرفتههایی که با این کشورها روی کار آمده در تماس وحدت ملی

نان توان در سخترین نمونه آن را میکه جنگ افغانستان را کشورهای اسلامی نامشوع بخوانند. مهم

. سرپرست سفارت عربستان سعودی در کابل گفت که ریاض در جستنماینده عربستان در افغانستان

بیند و این موقف رسمی دولتتروریستی مخالف دولت می» گروهل حاضر طالبان را به چشم یک حا

«عربستان است.

مر ه همکاری در اب خاصی کشورهای منطقه تمایلتعدادی از در حالی که تغییر ذهنیت در منطقه:

و مطرح قهکشورهای منطجمهور با سفرهای متعدد به م در افغانستان نداشتند؛ اما رئیسز مبارزه با تروری

مدن صلح و آ کردن جایگاه افغانستان در پیشفت اقتصادی منطقه، این تغییر ذهنیت را ایجاد کرد که با

جود خواهد آمد. و ی پیشفت کشورهای منطقه بهم، زمینهز غانستان و مبارزه مشترک با تروریامنیت در اف

اره بی چندین نشست از سوی این کشور در زار ی احیای جاده ابریشم، برگهای چین در زمینههمکاری

بارز عملکرد حکومت وحدت ملی یتوان نمونهصلح، همکاری ترکیه و کشورهای آسیای میانه را می

م خواند.ز در تغییر ذهنیت در امر مبارزه با تروری

های سیاسیهمکاری -3-3

زیر برشمرد: توان به شکل مختصر در مواردهای سیاسی را مینکات عمده در همکاری

و بروکسل؛ وارساالمللی از افغانستان در کنفرانس پشتیبانی بین

باره روند صلح با عضویت چین، امریکا، پاکستان و افغانستان؛جانبه در چهار هایشروع نشست

مدت ناتو از افغانستان؛پشتیبانی بلند

از دولت؛ شدر افغانستان و حمایتمتحد موریت سیاسی سازمان ملل تمدید مأ

برگزاری نشست چهارم G3+ در زمینه حکومتداری و اربنظور به اشتراک گذاشتن تجه مدر کابل ب

توسعه اقتصادی در میان کشورهای مرتبط؛

گان در کنند رک و استانبول به هدف جلب توجه اشتراکیابرگزاری نشست تماس در برلین، نیو

ان؛های مختلف افغانستعرصه

ی اسلامی از افغانستان؛مان همکار حمایت ساز

نامه؛همکاری بلندمدت اتحادیه اروپا با افغانستان و امضای چندین موافقت

ژیک با کرواشیا؛یمدت استراتهای دراز نامه همکاریسازی و امضای موافقتنهایی

ژیک با کانادا؛یایجاد روابط استرات

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

77

از منطقه قلب آسیا؛رسا از نقش پروسه استانبول در حمایت احمایت ناتو در نشست و

ت ازبکستان از افغانستان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد؛ئپشتیبانی هی

نویس اصول و اهداف سیاست خارجی درازمدت؛سازی پیشتهیه و نهایی

زیا و سنگاپور.یجمهور به استرالیا، اندونیی رئیسسفر دوره

امنیتی هایهمکاری -1-3

در آن جمهوررئیسرسا است که اترین نشستی که برگزار شد، نشست و مهمهای امنیتی، در بعد همکاری

، بیان کرد و مز مبارزه با تروریامر خصوص در سخنرانی و دیدگاه افغانستان را درباره مسایل مختلف به

د.جداگانه دیدار نمو رتبه کشورهای عضو ناتو به طور در حاشیه این نشست با سران و مقامات عالی

دفاعی قوای امنیتی وتمویل دست آمد، تعهد زرگی که از این نشست برای افغانستان بهدستاورد ب

ی امنیتی و هانیرو نفری هزار ۲۱۳تشکیل نیز تداوم مطابق امکانات کنونی و ۳۳۳۳افغانستان تا سال

باشد.میآنان گونه تقلیلی در شمار هیچبدون دفاعی کشور

توان به شکل مختصر در موارد زیر برشمرد:می های امنیتی رانکات عمده در همکاری

؛حمایت قاطع موریتأ متمدید

؛ها در پروسه صلحرهبری افغانحمایت از

؛هاافغانتوسط تأمین امنیت داری عهده

مک دهی و کموریت غیرجنگی و مبتنی بر شرایط حمایت قاطع، در تداوم آموزش، مشورهأ متعریف

؛به نهادهای امنیتی

؛۳۳۳۳های کشورها غرض حمایت مالی قوای امنیتی و دفاعی افغانستان تا پایان سال همکاریتداوم

اس های مسؤولین سیاسی و نظامی امریکا و بر استمدید میعاد حضور سربازان امریکایی نظر به ارزیابی

؛اوباماتوسط دولت تعهد مردم و دولت افغانستان

سرباز پولندی؛ ۳۳۳میعاد حضور تمدید

عده کمک تسلیحات نظامی آذربایجان؛و

؛پیلوت وزارت دفاع ملی 611آموزش جمهوری چک به تعهد

میلیون ۵۲۳کمک به نیروهای امنیتی و تعهد کانادا در نشست لندن میلیون دالری 951تعهد کمک

؛جمهور غنی و صدراعظم کانادارئیساین کشور در دیدار دالری

چوکات مأموریت حمایت قاطع با هدف تمویل و تجهیز نیروهای استرالیا درهای تعهد ادامه کمک

؛۳۳۳۳امنیتی و دفاعی افغانستان تا سال

فساد مبارزه با ، زراعت ومواد مخدرمبارزه با زیا، سنگاپور و استرالیا در عرصه یاندوناعلام همکاری و.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

78

کنفرانس لندن -1-3

به ( تعهد کردند که 6164مبر دس 4) ان در لندنکننده در کنفرانس افغانستنمایندگان کشورهای شرکت

، خنرانی در این نشستبا س جمهوررئیسحمایت مالی خواهند کرد. های مختلف در بخشافغانستان

کننده به افغانستان را متقاعد ساخت که افغانستان در حال تغییر است و حکومت وحدت کشورهای کمک

کند.ت خود را عملی میسازی و... تعهداتصادی، ظرفیتبا فساد، انکشاف اق ملی در راستای مبارزه

حکومت وحدت ملی از جمله پایان بخشیدن به عملی با نشان دادن کارکردهای جمهوررئیس

به جای ، وجود آوردن نتایج مثبت کنندگان پیشنهاد کرد که برای بهبه اشتراک ،بانکهای کابلجنجال

د.حکومت افغانستان قرار دهناختیار ها، منابع مالی را در پروژه

المللی از حال نیاز نیست که دوستان بین»غنی با اشاره به مبارزه جدی با فساد گفت: محمد اشرف

«ما خود برای مبارزه با فساد متعهد هستیم.اکنون موجودیت فساد یادآوری کنند؛ زیرا

دند که بار دیگر متعهد ش آنها یک وجود آورد و این نشست تغییر مثبتی را در رویکرد جامعه جهانی به

شان را دوام دهند.هایدر صورت تغییرات در حکومتداری، کمک

حکومت وحدت ملی در کنفرانس لندن توانست تعهد مجدد جامعه جهانی را در حمایت از افغانستان دریافت کند - 65 یرتصو

جنوبی آسیایدر قبال افغانستان و امریکا استراتیژیاعلام -3-3

غانستان در ها در مورد جایگاه اف، تحلیلجنوبی آسیایدر قبال افغانستان و دولت ترامپ اعلام استراتیژی

را به سمت درست آن هدایت داد. ایالت متحدهسیاست خارجی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

79

ی و به قوای امنیت دهی و کمکاین استراتیژی ظرفیت مأموریت حمایت قاطع را در امر آموزش، مشوره»

ی هوایی افغان هاو ر ین روند بر بال بردن توانایی نی. تأکید مشخص اداد دفاعی افغانستان افزایش خواهد

دولت افغانستان با ذکر این موضوع در اعلامیه مطبوعاتی« باشد.و دو برابر ساختن کمیت قوای خاص می

شورهای منطقهفرصتی برای کار مشترک کاتیژی را در مورد اعلام استراتیژی دولت ترامپ، تطبیق این استر

جهت رسیدن به اهداف مشترک در عرصه صلح و رفاه خواند.

رهای منطقه که در جهت شامل ساختن کشو « پروسه کابل»این استراتیژی ابتکارات افغانستان را به شمول

سازد.یباشد، تقویت مهای امنیتی به صورت مشترک میدر به دوش کشیدن بار مسؤولیت

را با خود دارد: زیراین استراتیژی به شکل مختصر نکات

ابند؛یگرفتن مخالفان، افزایش میی در افغانستان برای جلوگیری از قدرت یسربازان امریکا

شرایط این کشور تعیین خواهد شد؛ تعداد نظامیان امریکایی در افغانستان بر اساس

شوند؛نیروهای امنیتی افغانستان باید تقویت

ت عملیات نظامی اعلام نخواهد شد؛ها و تقسیم اوقاارقام عساکر و پلان

دهد؛ اما تعیین سرنوشت این کشور در اختیار به همکاری با دولت افغانستان ادامه میایالت متحده

مردم افغانستان بوده و در راستای ایجاد صلح پایدار باید فعالیت صورت بگیرد؛

بماند.هایی مانند طالبان در پاکستان ساکت گروهواند در قبال حضور تنمیایالت متحده و

کابلبه ملل متحد یتامن یشورا یئتهسفر -1-3

یئتیه یکا،متحده امر یالتا یدجد یژیامتداد استرات در حکومت و یفعال خارج یاستس یدر راستا

رئیسجمهور، رئیسبه کابل سفر کرد و با 6931 یجد 65 یختار ملل متحد در یتامن یاز شورا یهبلندپا

ان و افغانست یتیاوضاع امندر دیدارها روی گو کردند. و و گفت یدارو مقامات ارشد حکومت د ییاجرا

عیمواد مخدر و قاچاق آن، تسر ی،فساد ادار یزم،ترور هاییدهمبارزه با پد یی،همنطق هاییمنطقه، همکار

زنان، نظام، مشارکت یتتقو ی،انتخابات، اصلاحات در عرصه حکومتدار یبرا هایصلح، آمادگ هپروس

ع مجمو یو رو یو انکشاف یتیامن هایینهخصوص در زمدر افغانستان به حدنقش سازمان ملل مت

.شدبحث و تبادل نظر یر،سال اخ سه یط هایشفتپ

را یواهدها و شه کرد و نمونهدر افغانستان اشار یستیترور یهاگروه هاییتبه فعال یغن جمهوریسرئ

، به شمول داعش در خارج از افغانستان یستیترور یهاگروه یلآموزش و تمو ها،یتدرباره تحرک، فعال

ساخت. یکسازمان ملل متحد شر یتامن یشورا یاعضا اب

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

81

حکومت از هیئت شورای امنیت ملل متحد در ارگ ریاست جمهوری پذیرایی نمود - 61 یرتصو

هاییکهفابر یکشور در مورد نابودساز یو دفاع یتیامن یهااقدامات ارگان از جمهور غنییسرئ همچنین

دیتهد یزمافزود که ترور یخصوص، معلومات ارائه کرد. و ینوردها در ااپروسس مواد مخدر و دست

.شودیم یزما ن هآن متوجه هم یجهان است و عواقب منف یکشورها ههم یبرامشترک

شد یرادمورد افغانستان درای جلسهشورا ینمقر ا در ،ملل متحد یتامن یشوراهیئت به دنبال این سفر

یگاناز افغانستان، ضرورت مبارزه هم یتآن، حما یانها و حاملنه بر فشار یزم،ترور یهادامه نبرد عل برکه

ه گذاشته همچنین بر دستاوردهای افغانستان صح ؛کرد یدکأتافغانستان اقتصاد یو بازساز یزمترورعلیه

.گیر عنوان داشتهای مختلف چشمصهو آن را در عر شد

ییهمایت اقتصادی کشورهای فرامنطقجلب ح -1

ندن یی در قالب کنفرانس بروکسل و نشست لهای اقتصادی از کشور توسط کشورهای فرامنطقهحمایت

برای افغانستان صورت گرفته است.

کنفرانس بروکسل -3-1

خت بلجیم با حضور در پایت« مشارکت برای آبادانی و صلح»کنفرانس بروکسل برای افغانستان زیر عنوان

و سازمان نهاد ۲۳کشور و ۲۱جمهور غنی، نمایندگان ه ریاست رئیسرتبه افغانستان بهیئت عالی

اکتوبر 5و 4) 6935میزان 64و 69در ،کی مون، سرمنشی سازمان ملل متحد المللی به شمول بانبین

ت.( تدویر یاف6161

در این نشست تعهدات زیر در خصوص افغانستان صورت گرفت:

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

80

؛کننده به افغانستان برای چهار سالهای اشتراکیارد دالر از سوی کشور میل 65.6تعهد

با حضور وهای کنفرانس بروکسل بود که از برنامه« یی و آبادانیهمگرایی منطقه»برگزاری نشست

المللی تدویر یافته بود؛سازمان بین ۵۵نمایندگان چندین کشور و

تهدید مشترک؛ عنوان م بهز مبارزه مشترک علیه تروری

ن، کلا های پالیسی عامه، چارچوب اقتصادیورو از طرف اتحادیه اروپا در زمینه میلیون ۳۳۳کمک

؛۳۳۵۲و ۳۳۵۲ها در ربع اول سال وی و سایر عرصهمدیریت مالی، شفافیت بودج

ون دالری استرالیا به افغانستانمیلی ۲۳۳تعهد کمک و.

ترین استفاده را در دریافت حمایت جامعه جهانی کردبروکسل بیشحکومت وحدت ملی از کنفرانس -63 یرتصو

یشسرمنالمللی دیدارهای جداگانه نیز انجام داد؛ جمهور با مقامات بیندر حاشیه این نشست رئیس

روپا، معاون بانک انکشاف ا یهاتحاد یخارج یاستول سؤ مس یکا،خارجه امرامور یرسازمان ناتو، وز

شاف اداره انک ییاجرا یرمد یتانیا،بر المللیینانکشاف ب یروز یدن،م سومعاون صدراعظ یایی،آس

ز جمله ا افغانستان یبرا هند یندهنما، و امور خارجه ازبکستان یروز ،شهزاده آغاخان یکا،امر المللیینب

این مقامات بودند.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

81

برای افغانستان نشست لندن -1-1

سازمان 65و کشور 51برگزار شد. در این نشست (6164دسمبر 4) 6939قوس 69نشست لندن در

رآیند این نشست . بکردندوگو های غیرنظامی به افغانستان گفتالمللی اشتراک داشتند و روی کمکبین

تواند برشمرد:را در موارد زیر می

؛دالر کمک به افغانستان تعهد شد میلیارد 61در مجموع

دسترس بورسیه تحصیلی را در 511سالیانه ،میلادی 6161سال تا میلیارد یوان 6در کنار کمک ن چی

های انتقال انرژی و استخراج معادن افغانستان را سرعت دهد و در ضمن پروژهافغان قرار میمحصلین

بخشد؛می

ازه دهد و اجو شهروندان افغانستان قرار میمحصلین ، تجاردر اختیار تسهیلات ویژهامریکا دولت

تروریستان تبدیل شود؛ غانستان بار دیگر به پناهگاه امنافکه نخواهد داد

گیرد؛سهم میاردوی ملی روسیه در آموزش

های آموزش و حمایت مالی با افغانستان خروج سربازانش از افغانستان در زمینهقبال بریتانیا در و

.کندهمکاری می

بهره بردفرصت خوبی برای جلب اعتماد جامعه جهانی به حیث نشست لندن افغانستان از – 62 یرتصو

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

81

نمایندگی در سازمان ملل متحد -1

ار داشته است که منتج به سفرهای دیدارها بین مقامات افغانستان و سازمان ملل متحد در اوج خود قر

حکومت وحدت ک رهبرانمنشی عمومی و اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد به کابل و اشترا

های مجمع عمومی در نیویارک و تبادل نظر مثمر بین طرفین گردیده است.ملی در نشست

های ملل متحدنقش افغانستان در ارگانایفای

قه، در یک وقت؛ ساباش توانسته است تا به طور بیفاده از امتیازات نوبتی و رقابتیافغانستان با است

حقوق بش، عضویت شورای اقتصادی و اجتماعی و عضویت معاونیت مجمع عمومی، عضویت شورای

مجمع عمومی را به دست آورد. در عین زمان معاونیت خود را در کمیته فلسطین حفظ کمیته عمومی

دار گردد. این عهدهریاست کمیته سوم مجمع عمومی را نیز 6162نموده است. در نظر است تا در سال

نماید. واهانه و موضوعات اجتماعی کار میقوق بش، امور بشخچون ح یروی موضوعات ترکمیته بیش

انتخابات را در یک عضویت شورای حقوق بشر ملل متحدست که افغانستان توانست ا قابل یادآوری

پاین ویژه شاملاندازی کمراهبود، با سابقه ی به سطح بلند که در تاریخ عضویتش در ملل متحد بیرقابت

کشور، تدویر محافل و با امکانات اندک 691های دایمی بیش از جانبه با نمایندههای دو انجام ملاقات

بیش از دو سوم آرا، به دست آورد.ر کشورها با کسب ینسبت به سا

به دست آورد افغانستان توانست عضویت شورای حقوق بش ملل متحد را -63 یرتصو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

81

امنیتافغانستان در شورای

با شورای امنیت سازمان ملل متحد از نزدیک کار صورت گرفته است. این نمایندگی در جلسات نوبتی

های ناهگاهروی رسیدگی به پاش ؤثر داشته و تمرکز کاریماهه آن پیرامون افغانستان، حضور فعال و مسه

شور عی و امنیتی کهای دفاداد خط دیورند و ارتقای توانمندیها، تخلفات در امتیی تروریستمنطقه

، زمینه تفاهم نزدیک بین رهبری افغانستان و اعضای این شورا ایجاد گردیده است. افزون بر آنبوده است.

به کابل و نشست این شورا به (6162جنوری 65 – 69) 6931در جدی سفر اعضای شورای امنیت

ن امنیت و توسعه افغانستان و پیرامو ( 6162جنوری 63پس از بازگشت هیئت )سطح وزرای امور خارجه

اینهای کشور ما در چند دهه اخیر بوده است. در جریان ترین رویدادآسیای مرکزی از جمله بزرگ

/ اکستانها در پهای تروریستیی، رسیدگی به مشکل پناهگاهههای جالب توسعدر کنار بحثنشست

ست که این ا آوریگردید. قابل یاد مطرح آشکارا شورای امنیت جانب تعدادی از اعضای از منطقه

.ه استنمایندگی برای تحقق این دو رویداد برای دو سال کار نمود

تان ثر جانب افغانسؤ گردد، با مذاکرات مکه هر سال تجدید نظر می موریت یوناماأ تمدید مقطعنامه

امون ر نیت پیماهه شورای امگی جلسات سههای این نمایند ر گردیده و در چارچوب آن با تلاشموجزت

افغانستان حفظ گردیده است.

ج به سفر ها صورت گرفته که منتمنیت و اداره اجرایی آن دیدوبازدیدبا کمیته مبارزه با تروریزم شورای ا

کمیته مبارزه با تروریزم شورای امنیت به کابل و تهیه و تقدیم تعدادی از پیشنهادات اجرایی رئیس اداره

های افغانستان در امر مبارزه علیه تروریزم شان در ارتقای توانمندیتبه جامعه جهانی و جلب حمای

گردیده است.

ز آنهادیک کار صورت گرفته است که تعدادی ادر چندین مورد با کمیته تعزیرات شورای امنیت نیز از نز

د، ر نماید. در یک مو ج مثبت به بار آورده و تعدادی هم هنوز پروسه کاری آن کمیته را طی میینتا

اخیراً در ،گیری افغانستان باعث شد تا پروسیجر کاری کمیته تغییر نماید. رئیس این کمیته مهمموضع

رتبه افغانستان س یک هیئت به کابل سفر نموده و پیرامون تطبیق بهتر رژیم تعزیرات با مقامات عالیأ ر

تبادل نظر نمود.

در مجمع عمومی سازمانافغانستان

ن آ مع عمومی اشتراک نموده و در حاشیههای مجافغانستان در سطح بلند در نشست، در سه سال گذشته

اند.ها اشتراک نمودهییجانبه و گردهماصدها ملاقات دوجانبه و چنداعضای هیئت در

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

82

تر بیشیده و ثرتر گردؤ گردد، حال موجزتر و مکه هر سال تجدید نظر می« وضعیت در افغانستان»قطعنامه

داخلی له را یک مشکلأکند و دیگر مسیی بحران در کشور ما بحث مییی و فرامنطقهمنطقهروی عوامل

ند.دانمی

لل ه برای اولین بار در تاریخ عضویتش در مهای کشور، افغانستان طی سه سال گذشتر اساس اولویتب

ده است. ی رسانیرا مستقلانه طراحی و بعد از رهبری مذاکرات به تصویب مجمع عموم متحد، دو قطعنامه

از مواد هدید ناشیمقابله با ت»در کمیته اول مجمع عمومی موفق به طرح و تعقیب موفقانه قطعنامه

المللی ینروز ب»جدید را تحت عنوان ه است. در کمیته سوم یک قطعنامه گردید «شدهانفجاری تعبیه

35بیش از co-sponsorshipطراحی نموده و با حمایت «یادآوری و قدردانی از قربانیان تروریزم

امه مجمع عمومی اساس قطعن رافغانستان از ایجاد دفتر مبارزه با تروریزم ب کشور جهان به تصویب رسانید.

هنگی کید نموده است. هدف اساسی این دفتر هماأثریت آن تؤ کیفیت کاری مروی استقبال نموده و

اراگراف چندین پباشد. نمایند، میتروریزم کار می علیه تای مبارزهنهاد ملل متحد که در راس 92ثر بین ؤ م

ی، یقهها، اتصال منطی چون تقویت زیرساختمین منافع کشور در مواردأ های مختلف غرض تدر قطعنامه

هثر از منازعأ های کشورهای متها و نیازمندیارتی از طریق هوا و توجه به چالشحمل و نقل کالی تج

.پیشکش شده است

ر در نیویارکبرجستگی حضو

جانبی را هایتها محفل و نشسمان ملل متحد طی سه سال گذشته دهنمایندگی دایمی افغانستان در ساز

ها محفل و برنامه سهم فعال گرفته است. تجلیل از هفتاد و رد مختلف دایر نموده است و در صددر موا

مون، کی سرمنشی وقت آقای باندومین سالروز عضویت افغانستان در سازمان ملل متحد به اشتراک

وتارس ک سرمنشی آقای گهای عضو سازمان همکاری اسلامی به اشتراضیافت افطاری به سفرای کشور

اتی ملل متحد به مناسبت ختم کمپاین انتخابعمارت شان و ضیافت شام غذا و موسیقی افغانی در و همسر

های مختلف و کارمندان سازمان ملل شور تن از دیپلوماتان ک 511یش از شورای حقوق بش، با شرکت ب

ترین محافلی بوده است که در مطرح ساختن و برجستگی حضور افغانستان در حلقات متحد، از عمده

است.بوده ثر ؤ مختلف م

افغانستان ریاست جلسات مشورتی پیمان جهانی پناهندگان و مهاجران را نیز به عهده داشته است.

ع مختلف، ها در مجامراد سخنرانیدیپلوماسی عامه استفاده صورت گرفته، با ایدر مواقع لزم از بر علاوه،

ها اههای مختلف محصلین دانشگن، منطقه و جهان و دیدار با گروپهای افغانستاا با رسانههانجام مصاحبه

ت.سهای دیپلوماسی فعال و ابتکاری را حفظ نموده او شاگردان مکاتب، نمایش فلم و غیره تحرک چرخ

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

86

اهداف انکشافی پایدار و کمیسیون وضعیت زنان

که در مجمع عالی سیاسی شورای اقتصادی و اجتماعی ملل است کشور جهان 46افغانستان از جمله

ایدار ارائه انکشافی پمتحد توانست موفقانه گزارش داوطلبانه ملی خویش را در راستای تطبیق اهداف

تر از گذشته در کمیسیون وضعیت زنان طی سه سال گذشته پررنگ های افغانستانگیری هیئتنماید. سهم

بوده است.

ریفورم در ملل متحد

رتیب نموده و حد تافغانستان برای اولین بار پالیسی خود را در قبال ریفورم شورای امنیت سازمان ملل مت

الحکومتی در این مورد سهم فعال گرفته است.در مذاکرات بین

در خارج از کشورحمایت از اتباع -پدر این زمینه .گرددمیاع در خارج از کشور بر به حمایت از اتب ،ماتیکو های عرصه دیپلبخشی از فعالیت

ت لی، حل مشکلا نسو توان در قسمت خدمات قنیز حکومت وحدت ملی دستاوردهای خوبی دارد که می

جلوگیری برای تعلیم کودکان مهاجر وسازی فراهم کردن زمینه بازگشت، زمینه اقامتی، خدمات پاسپورتی،

از اخراج اجباری اشاره کرد.

توان به شکل زیر خلاصه نمود:موارد عمده دستاوردها در این عرصه را می

گشایش سفارت افغانستان در یونان برای حل مشکلات مهاجرین؛

طبق استندرد خوانینبه ماش یسنودست یهاپاسپورت یضتعوICAO و یاسیس هاییندگیدر نما

جلد صادر شده هزار 961از یش( که بیجده، دب یویارک،کنبرا، مسکو، بن، نخارج ) یممق یقونسل

؛است

تذکره و پاسپورت؛دریافت منظور ثبت نام اتباع افغان مقیم در کشورهای حوزه خلیج به

گروه وکسب عضویت در شورای حقوق بش سازمان ملل متحد، ترتیب و تنظیم جلسات کمیته رهبری

کاری تخنیکی؛

دگان کننوزارت امور مهاجرین و عودتوگو با کشورهای اروپایی درباره مهاجرین که در نتیجه گفت

ترک راه مش»های اروپایـی، سـند بـرای تحت کنترول درآوردن دیپـورت پناهجویـان از سـوی کشـور

با تفاهم یادداشتهـای آلمان و فنلنـد و بـا اتحادیـه اروپا، دو اعلامیه جداگانه بـا دولت «ور شپی

، اخـراج اجباری از کشـورهای اروپایـی این تواقفاتدر نتیجه .امضا نمود 6161سـویدن را در اکتوبـر

پناهجوی افغان پس از 521تنها 6161سـال طول در به طور نمونه تحـت مدیریـت قرار گرفتـه و

اند؛یی برگشـت داده شـدهـورهای اروپاشـان از کشهایبررسـی کیس

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

87

خارجه و واگذاری آن به رت امورهای جدید خدمات سریع قونسلی در داخل وزاسازی طرحعملی

بخش خصوصی؛

که این پروسه ، ایران و پاکستانجنلاین ثبت اتباع افغانستان مقیم کشورهای خلیآ های ساخت دیتابیس

تکمیل و به پایان رسیده است.اکنون هم

نیز با کشور پاکستان صورت پذیرفته که عبارت است از: مهمی توافقات

رفع برخورد سیاسی با پدیده مهاجرت؛

ها در مقاطع مختلف زمانی؛جلوگیری از اخراج اجباری افغان

؛6163لی پایان سال میلیون مهاجر دارای کارت مهاجرت ا 6.4 تمدید اقامت

مهاجر بدون اسناد مهاجرت؛ هزار 311ثبت و راجستر حدود

گذاران، محصلان، مریضان و کسانی که با اتباع پاکستان ازدواج ایجاد رژیم ویزه برای تاجران و سرمایه

.اندکرده

توافقاتی نیز با کشور ایران در خصوص مهاجرین صورت گرفته که قرار ذیل است:

؛6931ی ال 6939های در سال مهاجرهزار 242های آمایش تمدید کارت

بـت و که ثایران، در هویتی هـای فاقـد مـدرک و قانونمنـد سـاختن افغان اسناد هویتیتوافـق اعطـای

کهای عده ،شـان شـامل مکتب شـدهکسـانی که فرزندعملاً صورت گرفته است: شناسـایی سـه دسـته

؛ـتهشـان مدرک معتبر داشامیلو نیز کسـانی که یکـی از اعضای ف اند،بـا اتباع ایرانـی ازدواج کرده

متعلم هزار 911علاوه بر های ایرانطفل مهاجر بدون مدرک در مکتب هزار 32حدود شامل شدن

دارای مدرک؛افغان

؛های شمولیت در مکاتبهزینه معاف شدن متعلمین از

6934های ساله در ماههشـتو همـاهشـشدوره دو مهاجر در هزار 451تمدید پاسـپورت و اقامـت

.6935و

گیرینتیجهبا توجه به اذعان نماینده سازمان ملل متحد در افغانستان، حکومت وحدت ملی در سیاست خارجی خود

های خوبی داشته است. او در گزارشی که به شورای امنیت ملل متحد فرستاده، این موضوع را پیشفت

کرده است. بیان

های فراوانی انجام داده تا مراکز اصلی آموزش تروریستان لاشکه ت حکومت وحدت ملی در کنار این

در منطقه را به جهان معرفی کند؛ در امر مبارزه با فساد و حکومتداری خوب نیز دستاوردهایش را به

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

88

توانست برای چندین سال دیگر و ارائه کردهرسا، لندن و بروکسل اهای و جامعه جهانی در کنفرانس

جذب کند.آن را های کمکجلب و جامعه جهانی را اعتماد

یاستس از که کشورهای منطقهآن م تنها نیست؛ علاوه بر ز اکنون افغانستان در امر مبارزه با تروری

استراتیژی ا، کشورهای عضو ناتو نیز همگام بانداستقبال کردهمحور افغانستان در امر تأمین امنیت اقتصاد

واقف م ز کنندگان تروریبا تمویلبر لزوم برخورد جدی و درک نموده م را ز سرچشمه تروری ،امریکانو

کشورهای اسلامی نیز حمایت خود را از افغانستان اعلام کرده و در محکومیت جنگ افغانستان، اند.شده

د.ر سعودی در خصوص طالبان پیدا ک توان در رویکرد عربستاناند که نظیر آن را میهمگام شده

و منطقه، ها برای افغانستانها و چالشموقعیت جغرافیایی افغانستان در ایجاد فرصتیی، در بعد منطقه

غانستان و کشورهای امنیتی اف -سزایی داشته است. با توجه به اینکه توسعه اقتصادی، ثبات سیاسینقش به

آفرین باشد. فرصتتواند ی مییهای درست و سیستماتیک منطقهباشند، برنامهمنطقه وابسته به هم می

یافغانستان برای عبور از وضعیت موجود و رسیدن به امنیت و رفاه اقتصادی و اجتماعی در دوره

های حکومت وحدت ملی بیش از پیش به گسترش روابط با کشورهای منطقه پرداخته و در سازمان

ی نیز نقش فعالی را ایفا نموده است. یمنطقه

اکانومیک و و جیمنظور تثبیت جایگاه افغانستان از نظر ی منطقه بهبه کشورها جمهوررئیسسفرهای

ثمر بوده و از این گذرگاه قراردادهای متعددی با کشورهای مختلفی به امضا رسیده وپولیتیک مثمرجی

یری در گهای خوبی در استخراج معدن، نفت و گاز، سهماست. در حال حاضر افغانستان به پیشفت

ی یهای منطقهآهن، ساخت جاده و بندهای آبی از رهگذر همکاریخطی، احداث های ساختمانپروژه

دست یافته است.

های نشهای منطقه، توانسته از تتر در سازمانگیری بیشبر علاوه این، افغانستان با عضویت و یا سهم

ی تا حدودی بکاهد و تهدیدها را به فرصت تبدیل کند.یمنطقه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

89

بخش دوم: انکشاف اقتصادی

چکیده کردیسه سال گذشته، حکومت را مجبور کند تا رو یدشمنان افغانستان در تلاش بود که ط ینکها رغمعلی

یله مساب یدگیشود؛ اما حکومت در موازات رس یتیامن یلمحض انتخاب کرده و مصروف مسا یتیامن

قرار داد. یشخو یتدر اولونیز را یشتیمع یتاقتصاد و بهبود وضع ؛یتیامن

سه یومت طحک یکار هاییتدر ابعاد مختلف از اولو ییبه خودکفا یدنافغانستان و رس یاقتصاد رشد

شکلات خواهد شد. با وجود م گیرییرو، فعالنه پ یشپ یهادر سال یزو ن رفتیسال گذشته به حساب م

ر عرصه د یاقابل ملاحظه یسه سال گذشته به دستاوردها ی، حکومت افغانستان طمتعدد یهاو چالش

د قابل و درازمدت به رش مدتیانکه در م رودیانتظار م یربناها،و توسعه ز یجادو با ا یافتاقتصاد دست

.یابددست یملاحظه اقتصاد

کشور یصاداقتو ثبات حوزه گذاشته شده که به توسعه یندر ا یمحکم یسه سال گذشته، سنگ بنا در

منجر خواهد شد.

یلانک یتوسط حکومت در سه سال گذشته، شاهد دستاوردها یو اساس یربناییز یبر کارها علاوه

یدو تشد یتآفات زراع یشافزا ی،بارندگ یزانکاهش م یلرشد اقتصاد کشور به دل ی. البته کندیماهبود

در یدرصد 6.1رشد اهددر کل، افغانستان در سکتور اقتصاد ش یول شد؛یم جنگ همچنان مشاهده

درصد 5.3الی 9.3به 6933کشور در سال یرشد اقتصاد یزانکه م شودیم بینییشبود و پ 6931سال

برسد.

و ( 6931در سال درصد 9.3)موفق شد، نرخ تورم را تا حد امکان کنترول کند حکومتاز طرف دیگر،

. در (6931میلیارد افغانی در سال 613) را رقم بزند یماندگار یدستاوردها یزن یمال یدعوا در بخش

یاناز جمله در صدور جواز کار از م 6163کسب و کار، افغانستان در سال یفضا یساز بخش فراهم

را کمیو صدیک یگاهجا ی،تجارت یهاقرضه یساز کشور، مقام چهل و چهارم را گرفته و در فراهم 631

به دست آورده است.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

91

از یشببه ارزش را یافغانستان موفق شد که تعهدات مال یزن کشورها یمال هاییتبخش جلب حما در

ه مصرف ب یبودجه مل یقاز طرنیم این مبلغ از یشقرار است ب .کند یافتدر 6161تا سال دالر یلیاردم 91

برسد.

در سال گذشته بوده است و همچنین، طبق درصد 6.4سهم سکتور خدمات در تولید ناخالص داخلی

قابل خوانده شده است.طی دو سال گذشته درصد 4.5گزارش بانک جهانی، سهم سکتور صنعت نیز

های مختلف جذب شده گذاری در بخشمیلیارد دالر سرمایه 6.1ذکر است که طی سه سال اخیر حدود

است.

افغانستان صادرات . یمبودصادرات در میلیون دالر( 324ه به پیمان) درصد 63.3شاهد رشد 6931در سال

میزان رشد صادراتها این سالبه صورت کلی در ه است و سه سال گذشته، همواره رو به رشد بود یط

افزایش داشته است. درصد 93کشور

وارد، از از م یاما در بخش یافت؛غلات کاهش یزانکمبود باران، م یراتتأث رغمعلیدر سکتور زراعت،

است. داشته یو مرغ و... رشد چند برابر ماهیعسل، پرورش یابین،سو جات،یوهجمله زعفران، پنبه، م

مانند افتتاح بند سلما و آغاز به کار چند پروژه یکلان یدستاوردها یزن ی،آب و انرژ یریتبخش مد در

دالر دیلیار م نزدیک به یکش بخ ینحکومت موفق شد تا در ا یزقابل ذکر است و ن ی،مهم بندساز

.یدرا جذب نما یخصوص گذارییهسرما

سه سال گذشته، افغانستان را در عرصه ارائه خدمات در یط یمعلومات یسکتور مخابرات و تکنالوژ رشد

است یدهرس درصد 56به درصد 63از یسه سال، ارائه خدمات انترنت ینا یساخته و ط یشتازبخش پ ینا

.ددر منطقه خواهد ش ینقطه ثقل اتصالت معلومات یزودها، افغانستان بهو طبق برنامه

ی،، تاپآتامراد – نهیآهن آقکه افتتاح خط یافتهانجام یادیبن یکارها یزو ترانسپورت ن یتبخش ترانز در

است. هایتموفق یناز ا ییهاو... نمونه 6111کاسا

یو پول یمال هاییاستس – الفو رکود یته ی،کشور از منابع مال یآغاز به کار کرد که خزانه یاقتصاد یطدر شرا یوحدت مل حکومت

یفضا شد و یدهکش یروندالر از افغانستان ب یلیاردهاکشور حاکم شده بود. م یبر فضا یاقتصاد

فغانستان در ا یوجود داشت. رشد اقتصاد یابه شکل گسترده یندهنسبت به آ ینیو بدب اعتمادییب

کسب و کار به شدت صدمه خورده بود. یو فضا یدهحد خود در چهارده سال گذشته رس ترینیینپا

اره به منظور سقوط دوب یلیو توسعه جنگ تحم یدمتعدد از جمله تشد یهاوجود مشکلات و چالش با

انستان ز افغا یهجهت فرار مردم و سرما اعتمادییب یجو ترو المللیینب یروهایافغانستان پس از خروج ن

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

90

یقی،ت تشواقداما هدست گرفتن مجموع یحکومت تلاش کرد تا با رو ی،و روان یغاتیجنگ تبلاز طریق

ن بردارد که حاصل آ را ییاجرا یهاگام یاقتصاد یتبهبود وضع یدر راستا یلاتیو تسه یتیحما

یتق ترانزرونو گوناگون یدر سکتورها گذارییهجذب سرما یشکشور، افزا یبرگرداندن رشد اقتصاد

.باشندمیو صادرات

کشور یبرگرداندن رشد اقتصاد -3

با مشکلات یناخالص داخل یدو تول یخارج یهاکاهش کمک یلبه دل 6939اقتصاد افغانستان در سال

طبق آمار بانک جهانی، محسوس بود. یزن 6935و 6934 یهاآن در سال یراترو شد که تأثروبه یجد

، 6165سال رو د درصد 6.9، 6164و در سال درصد 6.3، 6169در سال یخلناخالص دا یدرشد تول

گ، عدم فشار جن یشافزا یاسی،شدن روند انتقال س یآن، طولن یلشده است که دل محاسبه درصد 1.2

یاحدهاو هایینهدهه گذشته، قطع هز یک یکشور ط یربناییز یدر سکتورها گذارییهتوجه به سرما

ند و از همه رسایکشور به مصرف م یتول 94را در یهنگفت انکشاف یهاکه بودجه یتیول یبازساز

بود. یعیو آفات طب یکاهش بارندگ یلبه دل یمحصولت زراعتی درصد 64.6تر، کاهش مهم

و یو ملک ینظام یهابلاعوض، به شمول کمک یهاکمجموع کمطبق آمار بانک جهانی همچنین

و 6113 یهاسال یاندالر م یلیاردم 66.5 ینیج بودجه، از اوسط تخمشامل بودجه و خار یهاکمک

هدفمندانه حکومت باعث یها؛ اما تلاشکاهش یافت 6165دالر در سال یلیاردم 2.2به حدود 6166

اح بند خود را بر اقتصاد کلان کشور نشان داد. افتت یجاعتماد شده که در سال گذشته، نتا یبرگشت فضا

دن تحرک ش یدهو... سبب دم ینهآهن بندر آقخط ی،انتقال گاز تاپخط لوله سلما، افتتاح بندر چابهار،

اقتصاد کشور شده است. یهادر شاهرگ یادیبن

و در درصد 6.6ه ب یافغانستان با وجود تداوم کاهش در محصولت زراعت ی، رشد اقتصاد6161سال در

و 9.4به یزو ن 9به 6162در سال یزانم ینکه ا شودیم بینییشپ. یدرس درصد 6.1به 6163سال

. علتستدر کشور ا یاز تحرک اقتصاد یبرسد که نشان خوب 6161و 6163 یهادر سال درصد 9.3

کتور خدمات و س ی،زراعت یدات، رشد تولآتی یهادر سال یناخالص داخل یدتول ی،رشد اقتصاد یاصل

.شودارزیابی میصنعت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

91

ریاخ سال سه در یاقتصاد رشد سهیمقا -6نمودار

ندهیآ سال سه یط یاقتصاد رشد ینیبشیپ -6نمودار

ییره با تغسه سال گذشت یفقر در کشور ط یزانم ی،در رشد اقتصاد یتحرک اساس یجادالبته به موازات ا

نفوس کشور و ورود حدود یزانم درصد 9آن، رشد یلدل ینترداشته که مهم یاندک، رشد تصاعد

6934 6935 6931

رشد اقتصادی سالنه به درصد 1.2% 6.6% 6.1%

1%

6%

6%

9%

رشد اقتصادی سالانه

6933 6932 6933

رشد اقتصادی سالنه به درصد 9.1% 9.4% 9.3%

تولید ناخالص داخلی به میلیارد دالر 66.2 69.1 65.1

63

61

66

66

69

64

65

61

6%

6%

9%

4%

لرداد ارلیمی

پیش بینی رشد اقتصادی سالانه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

91

اهش ک نینو همچ اشدبیم یرشد اقتصاد یزاننفر در سال به بازار کار است که بالتر از م هزار 411

آن است. یهااز علت یزن یخارج یهاو کمک یمحصولت زراعت

یکنترول تورم و خروج از رکود اقتصاد -1

یرقمتک نیزانرخ تورم به م یدار نگهو یحکومت، حفظ ثبات اقتصاد یاقتصاد هاییتاز موفق یکی

اعلام شد. درصد 9.3میزان تورم 6931که در سال چنان باشدی( مدرصد 61یر)ز

سه یط یراقتصادی،عوامل غ یندر برابر دالر و همچن یچون کاهش ارزش پول افغان یلیهرچند به دل

6931در سال درصد 9.3و 6935در سال درصد 4.3به 6934در سال -6.5تورم از یزانسال گذشته، م

خواهد یزولن یرس روند ینا یندهآ یهادر نظر گرفته شده، در سال هاییتها و فعالطبق برنامه ی؛ ولرسید

داشت.

ریاخ سال سه در افغانستان تورم نرخ سهیمقا - 9نمودار

گذشته سال یکحکومت در یو ارز یپول یاستکه س یافتدر توانیکوتاه م یابیارز یککل، در در

مدعا، ینهمراه بوده است. شاهد ا یقبا توف شدهییناهداف تع یناز آن در تأم یشپ یهادر سال یو حت

دوره یک ینا. به استثباشدیکشور در چند سال گذشته م یو ثبات پول هایمتفظ ثبات قاستقرار و ح

و ینوسانات در ارزش پول مل یندهه گذشته، افغانستان کمتر یکاز یشب ی، ط6934کوتاه در سال

جهان یمعتبر مال یرو، نهادها ینتورم را داشته است. از هم یا هایمتق یدر سطح عموم ییراتتغ ینکمتر

اهداف تأمینحکومت در یارز هاییاستبه کرات عملکرد سپول المللیینبه شمول صندوق ب

اند.قرار داده یدو تمج ییدرا مورد تأ شدهیینتع

6934 6935 6931

نرخ تورم -6.5% 4.3% 9.3%

-6%-6%1%6%6%9%4%5%1%

نرخ تورم

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

91

یداخل یدعوا یشو افزا یاصلاحات مال -1

که اشدبیخود در حرکت م یداخل یدعوا یآور جمع یشبه طرف افزا یمال هاییاستافغانستان طبق س

ینو... تأم بر فروشات یاتمال ها،ییبر دارا یاتمال ید،بر عوا یاتثابت، مال یاتاز منابع مختلف، چون مال

.گرددیم

سه یط یحت است و یشرو به افزا ایسابقهیافغانستان به شکل ب یدعوا یر،سه سال اخ یط بختانهخوش

اتر همواره فر شده،ییناز هدف تع یش،افزا یاقابل ملاحظه یدرصد با شدهیآور جمع یدسال، مقدار عوا

رفته است.

افغانستان نسبت یداخل یدعوامیزان 6939در سال ینکهکشور، با وجود ا یهوزارت مال یهاگزارش طبق

از منابع مختلف یافغان یلیاردم 666.2جمعاً 6934در سال یکاهش داشت، ول شدهیینبه هدف تع

میلیارد 615به ، 6935در سال یزانم ینبود. ا شدهییناز هدف تع تریشب درصد 3که یدگرد یآور جمع

یافغان یلیاردم 613از یش( به ببود یلیاردم 656شده یینهدف تعکه ) 6931 مالی و در سال یدرس افغانی

.یدرس

یافغان به ریاخ سال سه در حکومت سالنه دیعوا سهیمقا -4نمودار

:در توانیرا م یرسال اخسه یدر ط یدعوامل بلند رفتن عوا ترینمهم

داتییاصلاحات گسترده در منابع عا برو نظارت یقو تطب یدجد یداتیمنابع عا یشافزا

؛حکومت

؛یو مال یادار یهااصلاحات در بخش

؛و کاهش آن یفساد ادار یدهبا پد گیریمبارزه قاطع و پ

6934 6935 6931

عواید سالنه به میلیارد افغانی 666 615 613

1

51

611

651

611

عواید سالانه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

92

ب نص ییجهدر نت یادار یهاپروسه یعو تسر ترونیکالک یادار محقق ساختن ساختار و

برشمرد. ،یکیجامع الکترون هاییستمس

مد نظر یشدرآمد خو یرا برا یمنابعکه است یدهحکومت همواره کوش ی،منابع داخل یشدر افزا البته

لوکس، مواد و یینیمنابع، لوازم تز ینا تریشوارد نکند؛ ب یبدرآمد، آسو کم یرقرار دهد که به افراد فق

مخابرات و... بوده است. ی،سوخت

گذارییهمناسب تجارت و سرما یفضا یساز فراهم -3

هایگذارییهجلب سرما یمناسب برا یکشور، فراهم کردن فضا یمشکلات اقتصاداساسی راه حل

ونق و ر یداراشتغال پا ینهزم تواندیاست که م یداخل یداتاز تول یتحما ینو همچن یو خارج یداخل

را به دنبال داشته باشد. یاقتصاد

یاادهزده، کار سجنگ یتجارت و کار در کشورها یمناسب برا یفضا یجادقابل ذکر است که ا البته

به اثر ی. منابع انسانگذاردیبر جا م یخصوصدولتی و سکتور یحاد را رو یرات. جنگ تأثیستن

هب ی، دسترسبالآخرهو شوندیم یرانو نهادها و هایرساختز ؛یابدمی تقلیلها ها و مهاجرتخشونت

.گرددیها مشکل مقرضه

شد سکتور ر ی،رشد اقتصاد یبرا گذارییهمناسب سرما یطمح یجادا یتافغانستان با درک اهم حکومت

یطرا خصوصی –طرح مشارکت عامه و قرار داد یتاولو دارای یمل یهارا در صدر برنامه یخصوص

در ی . در حال حاضر، ابتکارات مهمنمود یمعرف یبه جامعه جهان (۳۳۵۱اکتوبر سال )کنفرانس بروکسل

تجارت، صورت گرفته است. یمقررات مربوط به اجرا یبهبود فضا استایر

یمطلوب برا یطمح یککه کندیکمک م گذارییهدر مقررات مربوط به تجارت و سرما اصلاحات

یدهاصلاحات به شکل ین. ایدبه وجود آ یممستق هایگذارییهو جلب سرما یرشد سکتور خصوص

یتؤثرم یت،به تقوسرانجام و یصدور جواز تجارت رسم یهاپروسه یساز ساده یت،بازار تجارت ملک

.انجامدیبرق، م یمجوز ساختمان و اخذ انرژ یافتدر هایوسهپر یتو شفاف

انجام قیتحق»را در پنج ساحه که موضوع یلاحات مقرراتحکومت افغانستان اص یر،اخ سالچند طی

ه )صدور جواز کار( است ک« آغاز تجارت»ساحات شامل یننموده است. ا یقتطب باشد،یم یزن «تجارت

ایگاهجکشور ۵۳۳ یانانجام تجارت م یقتحق ۳۳۵۲سال یجهان یبندبر اساس آن، افغانستان در رده

.کسب کردرا چهل و دوم

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

96

ت که طبق اس« پروسه اخذ قرضه»نموده، یقکه حکومت افغانستان در آن اصلاحات را تطب یگرید ساحه

صدویکمیکمقام کشور در ۵۳۳ یانم «انجام تجارت یقتحق» ۳۳۵۲سال یجهان یبندآن افغانستان در رده

قرار گرفته است.

مله از جرا در سه سال گذشته انجام داده است. یمضاعف یهامهم، تلاش ینمحقق کردن ا یبرا حکومت

شده جادیا یو عرضه خدمات به سکتور اقتصاد یلاتتسه یجادکه به هدف ا« اقتصاد یعال یشورا»

:سترا فراهم کرده ا یاخدمات ارزنده یرز یهاسه سال گذشته، در بخش یاست، ط

در چوکات وزارت تجارت و صنایع؛ گذاریایجاد مرکز واحد ثبت و صدور جوازهای تجارتی و سرمایه

گذاری از یک سال به سه سال و کاهش پروسه اخذ جواز؛ افزایش میعاد جوازهای تجارتی و سرمایه

شروع ۳۳۵۲بندی شش شاخص تجارت، توسط شورای عالی اقتصاد و تأیید آنها برای سال اولویتو(

جارت رق؛ حل و فصل ورشکستگی و تهای بانکی؛ دسترسی به بکسب و کار؛ پرداخت مالیات؛ قرضه

بیرون مرزی(.

ها حکومت وحدت ملی توانست عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی را تحقق بخشدپس از سال - 91 یرتصو

را به دست یسازمان تجارت جهان یتعضورسماً 6165اهدافش، موفق شد در سال یافغانستان در راستا

ی،موال تجارتا یتدر ترانز یلکه کشور ما به تسه شودیسازمان باعث م ینافغانستان در ا یتآورد. عضو

یخارج یگذار هیسرما یگر،د یو از سو یابددست یجهان یبه بازارها یو دسترس یحل منازعات تجارت

یحسازمان توش ینا یاتبا مقتض یساز جهت همسان ینیسند تقن 63را در افغانستان بهبود بخشد. تاکنون

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

97

یضابندر چابهار، ام ییبازگشا ینها،است. در کنار ا یدهلزم در قانون استندرد وارد گرد یلشده و تعد

بب با هند، س ییهوا یزهایاز دهل برداریبهرهو آتامراد - ینهآهن آقنامه راه لجورد، افتتاح خطموافقت

رکمنستان و ت یبا کشورها یراً که اخ ییهانامهشده و موافقت یتیترانز یدجد یهاتجار ما به راه یدسترس

زد. را رقم خواهد یتیو ترانز یکاهش مصارف، زمان و مشکلات تجارت یدند،ازبکستان به امضا رس

یداخل یداتاز تول یتو حما سازییخصوص -1

یاداقتص یهاو برنامه هایتاولو یگراز د یخصوص –دل مشارکت عامه و م یقو تطب سازییخصوص

ا انجام ر ایوقفهیب یهاو تلاش هایتراستا، فعال ینکه در ا رودیبه حساب م یرحکومت در سه سال اخ

در بر داشته است: یزن یخوب یداده و دستاوردها

مواد خام یهابه منظور کاهش در تعرفه یداخل یعصنا یویطرح طرزالعمل تعرفه حما یبتصو

یدی؛تول یکاتفابر

اقتصاد؛ یعال یتوسط شورا یچارچوب مشارکت عامه و خصوص یجادطرح ا تأیید

ی؛و نافذ شدن قانون مشارکت عامه و خصوص توشیح

در تدارکات؛ یداخل یداتتول یبرا یحاتترج درصد ۳۱نظر گرفته شدن در

؛ینهکاب درتجارت یهاپلان شاخص منظورشدن

؛گذاریقانون حمایت از سرمایهتصویب

قانون حفاظت از صنایع داخلیو تصویب.

سازی هدایت داده شده است / افتتاح فابریکه ذوب آهن خان استیلهای خصوصی به سمت فابریکهگذاریسرمایه - 96 یرتصو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

98

است. طبق شده یراست که سبب رشد صنعت در سه سال اخ یموارد فوق از اقدامات درخور توجه

در سکتور یناسهم که یطور ،هیافتتوسعه 6934سال یاندر جر یعسکتور صنا ی،گزارش بانک جهان

بلند رفته است. 6935در سال درصد 4.5به 6939در سال درصد 6.4از تولید ناخالص داخلی

المللیینب یهاجلب و جذب مساعدت -1

افتیبه تداوم در یرحکومت را ناگز ی،داخل داتییبودجه و مصارف از منابع عا یندر تأم محدودیت

ه است. در ساخت یافتهتوسعه یمخصوصاً کشورها المللی،یناز منابع مختلف جامعه ب یمال هاییتحما

.گرددیم ینتأم المللیینب یمال یهابودجه دولت از مساعدت یماز ن یشحال حاضر ب

از ،یخارج یهاکمک یافتدر جهت یازو مورد ن یمناسب، انجام اقدامات مقتض هاییسیپال تدوین

هاییتسبب شد که حکومت بتواند حما ،یمناسب خارج یاستو س یو ادار یجمله اصلاحات مال

.یدرا جذب نما المللیینجامعه ب یمال یعوس

حکومت وحدت ملی است شده در کنفرانس بروکسل از دستاوردهای عمدهتعهدات مالی جذب - 96 یرتصو

امعه ج یمال یهادالر مساعدت یلیاردم یدو کنفرانس وارسا و بروکسل، حکومت توانست حدود س در

کنفرانس وارسا و تعهد مبلغ یجهدر نت 6161دالر تا یلیاردم 5را به دست آورد؛ سالنه حدود یجهان

د ر شامل موا اهکمکاین از یبرخ یاتدر کنفرانس بروکسل. جزئ 6161تا سال یگردالر د یلیاردم 65.614

است: یرز

یییربناز یو صندوق وجه یایی( بانک انکشاف آس6163 – ۳۳۵۲) یدالر یلیاردم 6.623 یتعهد مال

یدالر، سکتور انرژ یلیونم ۳۳۳)سکتور ترانسپورت یانکشاف یهاپروژه یلتمو یافغانستان که برا

شاملکه یددالر( به مصرف خواهد رس یلیونم ۳۳۳ یعیدالر، سکتور زراعت و منابع طب یلیونم ۱۱۳.۲۱

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

99

هلمند، یایآمو، پروژه درپنج یایسالنگ، پروژه در یدجد یزچون دهل ی،مهم مل یهاپروژه یلتمو

گردد؛یندهار مق یال یدشت الوان و تورغند یشبرغان ال یلوولتک ۱۳۳انتقال برق ینپروژه ل

زراعت و انکشاف ی( که در سکتورها6۳۳۳ – ۳۳۵۳) یورو یلیاردم 6.4اروپا به مبلغ یهاتحاد یمال تعهد

ید؛به مصرف خواهد رس یکدموکرات یو حکومتدار یسقانون، پول یتدهات، صحت، حاکم

کمک بلاعوض، ینکه ا 6۳۵۲ – ۳۳۵۱ یهاسال یبرا یبانک جهان یدالر یلیونم ۱۳۲مبلغ یمال تعهد

ف به مصر یبودجه مل یقاز طر یو انکشاف شهر یکیفز یربنایخوب، ز یدر سکتور حکومتدار

رسد؛یم

افغانستان یبازساز یصندوق امانت یدالر یلیاردم 6.2 یمال تعهد(ARTF) (۳۳۵۱ – ۳۳۵۲ که علاوه بر )

راعت، ز ی،حکومتدار یرهارا در سکتو یانکشاف یهااز پروژه یادیتعداد ز ی،کسر بودجه عاد یلتمو

؛نمایدیم یلبه خصوص صحت و معارف تمو ی،و سکتور اجتماع یکیفز یربنایانکشاف دهات، ز

کمک یدالر یلیونم 211نامه موافقت یامضاUSAID که در ۳۳۵۱سال یافغانستان ط یبرا

یلاتمعارف و تحص ی،خدمات صح ی،سکتور خصوص یتخوب، حما یحکومتدار یسکتورها

ید؛به مصرف خواهد رس یعال

(؛۳۳۳۳ – ۳۳۵۲) یاز بانک جهان یدالر یلیونم 351 کمک

(؛۳۳۳۳ – ۳۳۵۲) یاییاز بانک انکشاف آس یدالر یلیونم 253 کمک

انکشاف و یز،در بخش تجه یکاامر هاییو اداره همکار یاز بانک جهان یدالر یلیونم 21 کمک

گمرکات؛ یتتقو

؛6161 سال در یبلاعوض جرمن یورو یلیونم 491 کمک

؛۳۳۵۱ سال حکومت در هاییتجهت بلند بردن ظرف یورو، یلیونم 665نامه کمک موافقت امضای

؛۳۳۵۱ سال در یسکمک به اصلاحات پول یبرا یورو یلیونم 613نامه کمک موافقت امضای

؛۳۳۵۱ سال پروژه صحت عامه در یبرا یورو یلیونم 49نامه کمک موافقت امضای

در ساخت و ساز مسکن. هندکشور یهااز کمک یدالر یلیونم 451کمک دریافتو

یزراعت و مالدار – بدر سال درصد 69حدود دارد )کشور را یناخالص داخل یدتول دهندهیلارقام تشک ینتربرجسته زراعت،

حصولت م یدتول یزانهم، م یدو سال پ یعیو آفات طب یکاهش بارندگ یلکه متأسفانه به دل( 6935

، 6934 یهاکشور در سال یبر رشد اقتصاد یتوضع ینو ا یافت یلتقل درصد -64.6در حدود یزراعت

بر جا گذاشت. یمنف یرتأث یسال جار یحت و 6935

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

درصد 11را جذب کرده و کار یروین درصد 44 یموجود، سکتور زراعت و مالدار یآمارها طبق

یتصاداق یهابخش یربا سا یعارتباطات وس ی. زراعت داراکنندیم یشتامرار مع یقطر ینها از اخانواده

یته مولدک یوابسته است. در صورت یبر محصولت زراعت یدیتول یعصنا درصد 31که یطور ؛باشدیم

رشد درصد 6.6حدود تواندیداده شوند، زراعت مزیر کشت وسعت هایینو زم یابد یشافزا راعتیز

به بار آورد. بر اساس برآوردها، یندهدهه آ یک یرا ط یدشغل جد یلیونم 6.6 یجادسالنه و ا یاقتصاد

، جهت یزراعت یجخدمات ترو یساز ها و فراهمبهتر آب یریتمد یاری،آب یربناهایمجدد ز یایاح

دالر یلیونم 911به حدود یازبالقوه سکتور زراعت در افغانستان، هر سال ن یتبه ظرف یابیدست

(63، ص 6935از افغانستان، یبانک جهان یرد. )گزارش اقتصاددا گذارییهسرما

ر کشور د یو مالدار یدر بخش رشد اقلام زراعت اییژهسه سال گذشته، توجه و یافغانستان ط حکومت

سکتور زراعت و انکشاف دهات در سه سال گذشته، همواره یبرا یافتهیصداشته است. بودجه تخص

را یبودجه مل درصد 64.5و درصد 3 یببه ترت 6931و 6935 یهادر سال طوری کهداشته یشافزا

.دهدمی یلتشک

یتن، فرصت شغل یلیونم 6.65حدود یبرا ی،در سکتور زراعت و مالدار 6935 یال 6939سال از

اکنون وزرات زراعت، هم یاساس آمارها برو است یدهگرد یجاد( امدتکوتاهو درازمدت)روزمزد،

.شودیم ینتأم یداخل یمحصولت زراعت یقبازار از طر یازن درصد 66از یشب

بوده دالر یلیونم 626.4 خشک یوهمو صادرات دالر یلیونم 13.4میوه تازه صادرات، 6935در سال

.استمیلیون دالر رسیده 639.4و میلیون دالر 693.5این ارقام به ترتیب به ، 6931سال است. در

درصد 3123، 6934با سال یسهدر مقا 6935سکتور زراعت در سال یه،احصائ یبر گزارش اداره مرکز بنا

داشته است. رشد

؛ایمودهبدر سکتور زراعت یشاهد رشد منف ی،کاهش بارندگعلت که در بخش غلات به ینوجود ا با

ه ادامه ببوده است که در ییافغانستان شاهد جهش بال ی،و مالدار یزراعت یهااز بخش یاما در برخ

.شودیاشاره ماختصار

و تجارت زعفران یدتول -3

که رودیدر بخش زراعت به حساب م یدیمحصول کل یکافغانستان یاقتصاد یاستزعفران در س

،تلف آنابعاد مخبهبود تا کنون در یل،دل ینبه هم .شود یداراقتصاد پااشتغالزایی و موجب دتوانیم

ینا یتاهم ندهدهنشان، «زعفران یمل یتهکم»ل یتشک است.ورت گرفته ص ییادو اقدامات ز یزیربرنامه

.باشدیافغانستان م یمحصول برا

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

010

یعتوز 6935سال طی کشور یتول 96برای دهاقین زعفران یازتن پ 641حکومت، هاییزیرطبق برنامه

است یدر حال ینابوده است. 6931در سال تن زعفران 3221 حدودنتیجه آن تولید در شده است که

. کشت استگزارش شده درصد 36زعفران تولید از آن، رشد یشبا سال پ یسهدر مقا 6935که در سال

یشافزا 6931هکتار در سال 5611و 6935هکتار در سال 6266هکتار به 6161زعفران در سه سال، از

یشتن در سال افزا 611 – 31به یندهسال آ 66 یطاین محصول سقف تولید که قرار است است. یافته

.یابد

و کیلوگرام هکتار به افغانستان در زعفران برداشت زانیم و کشت ساحه سهیمقا - 5نمودار

دیکردن تول یمسلک یآموزش داده و برادر زمینه زعفران را تن هزار 66از یشسه سال، ب یط حکومت

ر نظر دارد، د یزکشور منعقد کرده و ن یهااز پوهنتون یرا با برخ ییو برداشت و تجارت زعفران، قراردادها

را به دست آورد. المللیینب یقاتیمؤسسات تحق یهمکار

و امارات ینچ یرا با کشورها ییهانامهتفاهم یشگاه،نما ینچنددر کنار برپایی یزن یابیبخش بازار در

فظ ح ینموده است. برا یانداز را راه یعیوس یهاتلاش یزبازارها ن یرمضا کرده و در ساا یمتحده عرب

و یصادرات یهاشرکتبرای ISO نامهیگواه یعتوزچون یاقدامات یزاز تقلب، ن یریو جلوگ یفیتک

اقدامات در یگراز د یفیتکنترول ک یهالبراتوار یجادکشور را انجام داده است. ا« برند زعفران» یجادا

ره صادرات مقر نویسیشمربوط به زعفران، پ هاییتفعال یمکنترول و تنظ جهت .باشدیبخش م ینا

باشد:اقدامات دیگر شامل موارد زیر می است.شده یهته یززعفران ن

؛مکتب مزرعه دهقانی زعفران 91ایجاد

؛فارم نمایشی در مدیریت زعفران 61ایجاد

1

6111

4111

1111

2111

61111

66111

6924 6925 6921 6923 6922 6923 6931 6936 6936 6939 6934 6935 6931

کشت و برداشت سالانه زعفران

کیلوگرام-میزان برداشت زعفران هکتار-میزان زمین های زیر کشت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

؛هرات و فاریاببرگزاری سه جشنواره در

های ملی زعفران با حضور متخصصین داخلی و خارجیتدویر کنفرانسو.

روز میلیون 6.12 یتظرف یت،صنعت زعفران در نها ی،وزارت زراعت و مالدار هاییناساس تخم بر

6511 ینده،سه سال آ یکه ط رودیرا دارد و انتظار م ...کشت، تجارت، پروسس و یهادر بخش یکار

.در بخش زعفران افزوده شود یکنونشاغلین خانواده به جمع

یوهمبرداشت و یباغدار -1

رشد ،ینتر و خشک، در سه سال پس یوهو تجارت ماین بخش، و برداشت اشتغال در یجادو اباغداری

یاربسزمینه باغداری حکومت در هاییاستکه س دهدینشان م داشته است. ارقام موجود یگیر چشم

از یناش تبخش وجود دارد. به عنوان مثال، اوسط سهم صادرا ینا یفرارو یروشن یندهموفق بوده و آ

سوم صادرات یک 6935که در سال یدر حال است؛ بوده درصد 3.2، 6936تا 6926 هایسال در یوهم

است.تازه و خشک یوهم ازکشور

رشد داشته است. در درصد 69.6ه با سال گذشته در مقایس 6931آوری میوه تازه در کشور در سال جمع

.داشته است یدرصد 1رشد مجموع سکتور باغداری طی سه سال گذشته،

است. یمجموع یداخل یداتتول درصد 94 ی،داخل یداتدر تول یسهم سکتور باغدار ها،یابیارز طبق

، 6165و 6111 یهاسال ینقرار دارد. ب یو سبز یوهکشت مزیر ینهکتار زم هزار 661در حال حاضر

کینبه دست آورده است و ا یااندازه ارا ت یشنقش گذشته خودر بخش میوه تجارت افغانستان

661صادرکننده بادام ) یازدهمین( و یکاییدالر امر یلیونم 651صادرکننده کشمش ) ینافغانستان هفتم

( در جهان است.یکاییدالر امر یلیونم

ریاخ سال 64 در هکتار به وهیم یهاباغ مساحت مقدار -1نمودار

٩٥ ١٠٥ ١١٦ ١١٦ ١١٦ ١١٧ ١١٧ ١١٩ ١٢٠ ١٢٥ ١٣٩ ١٤٥١٨١

٢١٠

١٣٨٣ ١٣٩٤ ١٣٨٥ ١٣٨٦ ١٣٨٧ ١٣٨٨ ١٣٨٩ ١٣٩٠ ١٣٩١ ١٣٩٢ ١٣٩٣ ١٣٩٤ ١٣٩٥ ١٣٩٦

(هزار هکتار)مساحت باغ های میوه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

011

سه یط ها،یزیرمورد دارد. طبق برنامه یندر ا یعیوس یهابرنامه یزن یندهسه سال آ یالبته حکومت برا

در . )موجود افزوده خواهد شد یهاباغ یزانبه م یگرد ینهکتار زم هزار 35( 6933 – 6933) یندهسال آ

و در درصد 69.9با رشد هزار 91حدود 6932در سال ؛درصد 66.5با رشد هزار 65حدود 6933سال

(.درصد 3.2با رشد هزار 61حدود 6933سال

شیبا افزا رودیاند و انتظار مبودهکار ، مصروف داریدر بخش باغ 6164در سال تن یلیونبه دو م یکنزد

و یمبه شکل مستق تن هزار 651حکومت، هاییزیربرنامه یرمثمر و ساکشتِ درختان زیر هایینزم

کار شوند.مشغول یمختلف باغدار یهادر بخش یرمستقیمبه شکل غ تن هزار 351

مختلف کشور یاتدر ول یباغچه خانگ هزار 695در سه سال گذشته ،یوهدرختان مهای باغبر علاوه

احداث شده است.

:است یافتهدر طول سه سال انجام یابرجسته هاییتفعال ها،یوهاز م یدار نگهحفاظت و یبرا

های بزرگ؛اعمار سردخانه

های کوپراتیفی متوسط و کوچک؛خانهاعمار ذخیره

های محلی؛خانهاعمار ذخیره

بندی میوه؛اعمار مراکز پروسس و بسته

های عصری برای خشک کردن انگور؛خانهاعمار کشمش

بندی میوه برای باغداران؛آوری و بستهجمعتوزیع وسایل

های مولدین میوه و ارتباط آنها با مارکیت و صادرکنندگان؛ها و انجمنگروهایجاد

های آموزشی داخل مزرعه و خارج از مزرعه و ارتقای ظرفیت مولدین و صادرکنندگان.تدویر برنامهو

:گیردیصورت مزیر هاییت، حمامصروف هستند یکه در سکتور باغدار یکسان یبرا یزو ن

های جدید باغداری؛های نمایشی به منظور ترویج سیستماحداث باغ

های تجارتی به منظور نهادینه شدن و تعویض زراعت خود مصرفی به زراعتی عصری و احداث باغ

تجارتی؛

های جدید باغداری؛یژ تکنالو ترویج

ی؛یهای چیلهنصب سیستمداری از طریق های عنعنوی تاکتعویض سیستم

داران جهت خشک کردن انگور؛خانه برای تاکهاحداث سای

های قبل از برداشت محصولت و پس از برداشت محصولت آموزش دوامدار باغداران در فعالیت

قدم(؛باغداری از طریق مأمورین ترویج ساحوی و لیدفارمرها )دهاقین پیش

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

،یانجات، آوری حاصلات، محلول پاش، ت خمیاره، زینه جمع توزیع مواد و وسایل باغداری )قیچی

کود و ادویه امراض و آفات نباتی(؛

و نصب سولر واترپمپ به منظور آبیاری باغ؛ های آبیاری در باغتنظیم سیستم

اند؛آب مواجه ا کمبودکه باغداران ب یهای آب در نقاطاعمار حوض

تر شهای بیاندرکاران سکتور باغداری جهت حصول منفعتدستباغداران و به های فنی ارائه مشوره

عواید؛افزایش و

داران.های قریهمیوه تصدیقی عاری از امراض و آفات، از طریق انجمنگوناگون های تهیه نهالو

ییمحصولات سبزخانه -1

ف کشور مختل یاتدر ول یراخ یهادر سال یمحصولت زراعت یدکشت و تول یاز سبزخانه برا استفاده

دست گرفته است. یرو ینهزم ینرا در ا یعیوس یهاو حکومت برنامه یافته یشافزا

مجموع آنها یدشده که تول یجادحکومت ا توسط یتول 63سبزخانه کوچک و بزرگ در 3411حدود

یمیبخش مصروف کار دا یندر ا تن هزار 2تن گزارش شده است. هزار 692.6حدود 6935در سال

تا 61درآمد هر سبزخانه کوچک، ماهانه .دهندیم یلآنان را تشک درصد 55از یشبزنان که هستند

.شودیزده م ینتخم یافغان هزار 65

یبندبسته یهاتا مهارت کندیارائه م یدهو مشوره یکیتخن ی،مال هاییتبخش، حما یندر ا حکومت

.یابدبهبود شاغلین این بخش یابیو بازار

دهقانان و ،یکه سکتور خصوص یدسبب گرد کشورها در محصولت سبزخانه یدتول گیرچشم میزان

شور را در مناطق مختلف ک یشخص یموضوع توجه کنند و صدها سبزخانه تجارت ینبه ا گذارانیهسرما

(، در 6163آخر ماه جون یال 6165) یرسال اخ 9در در این بخش اف -. برنامه کاردینداحداث نما

کرده است.فراهم شغل تن 6311از یشببرای مجموع

عسلو تجارت یدتول -3

ل در سال عس تولید. ی بوده استو پربار ییو تجارت عسل، سه سال گذشته، دوره طلا یدبخش تول در

تن 6644، 6935داشته و در سال یشافزا درصد 62 یبا سال قبل یسهکه در مقا هتن بود 6215.5، 6934

رقم در سال ینکه ا یاست؛ در حال داشته یشافزا درصد 64.31، 6934با سال یسهبوده است که در مقا

عسل یدتول ،یتول 96در یصندوق زنبوردار هزار 693تن بود. در حال حاضر 6511کمتر از 6939

عرصه فعال هستند. یندر ا یزنبوردار یهاتحاد ۵۳قالب درزن، 156به شمول زنبوردار، 1369. کندیم

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

012

ئه کرده ارازنبورداران را به زیر بخش، خدمات یندر ا گذارییهسرما هایینهزم یلعلاوه بر تسه حکومت

است:

؛یزنبوردار در زمینه تن هزار 62.5آموزش بیش از

های زنبورپروری در سراسر کشور؛توزیع بسته

تدویر کنفرانس ملی زنبورداری؛

های داخلی و عسل در نمایشگاه شریک ساختن تجارب و تحقیقات جدید و نمایش محصولت

خارجی؛

اتحادیه زنبورداری؛ 61کوپراتیف زنبورداری و 52تأسیس

تدوین پالیسی و استراتیژی زنبورداری؛

حمایت و انکشاف اتحادیه ملی زنبورداری؛

ایجاد لبراتوار کنترول کیفیت عسل؛

تلاش برای معیاری شدن تولیدات و صنعت زنبورداری؛

تولیدات و خدمات زنبورداری شامل تولید گرده، زهر زنبور، پراپولی، رویال جیلی، معرفی سایر و

افشانی.تربیه ملکه و گرده

تن به ریاخ یهاسال در عسل دیتول سهیمقا -3نمودار

یبع داخلآن از منا یماست که در حال حاضر ن یازتن عسل ن هزار به پنجطبق آمارها، در افغانستان سالنه

داشته است. ایرشد، قابل ملاحظه یرکه در سه سال اخ گرددیم ینو تأم یدتول

6939 6934 6935

تولید سالنه به هزار کیلوگرام 6451 6215 6644

1

511

6111

6511

6111

6511

تولید سالانه عسل

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

016

پنبه برداشتکشت و -1

تن هزار 46.6 ،6936قابل ملاحظه داشته است. در سال یشافزا یرو برداشت پنبه در دو سال اخ کشت

تن بوده است. هزار 46.3این رقم ، 6939برداشت شده و در سال ینهکتار زم هزار 91.5پنبه در مساحت

بوده است. ینهکتار زم هزار 49.5تن از هزار 51.42، 6934در کشور در سال یدشدهتول یهاپنبه مجموع

شودیکشت م یتول 63در . پنبهدیرسهکتار هزار 56.6تن و ساحه آن به هزار 53به 6935در یزانم ینا

پنبه احداث کرده است. یشیقطعه نما 31 ین،از دهاق یتحما یراستا حکومت درو

یاتلبن یدتول -1

یداخل یدآن تول درصد 91.35و یواردات ،شهرها یمحصولت لبنمصرف درصد 19.15حال حاضر در

استفاده یمحصولت واردات درصد 61و یمحصولت داخل درصد 31از یشب ییاست. در مناطق روستا

.شودیم

هاییتوبخش، از اول یندر ا یداراشتغال پا یجادو ا یداخل یدتول یقاز طر یداخل یازمصارف مورد ن تأمین

راستا ینرا در ا ییهاحکومت گام یر،که در سه سال اخ رودیدر حکومت به حساب م یسکتور اقتصاد

2ماره ش نموداردر آن راها، رشد قابل ملاحظه داشته که سال ینا یط یبرداشته است و محصولت لبن

.کنیدیمشاهده م

تریل به ریاخ یهاسال در اتیلبن یهاهیاتحاد ریش دیتول سهیمقا - 2نمودار

.بوده است درصد 92.6به میزان ،6161و در سال درصد 2.41در کشور یرش ید، رشد تول6165 در سال

6164 6165 6161

میلیون لیتر شیر 9.416611 9.365541 5.694361

1

6

6

9

4

5

1

تر لینیویلم

تولید سالانه شیر اتحادیه های لبنیات

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

017

که است همختلف صورت گرفت هاییتبه ظرف یاتپروسس لبن هاییکهدر احداث فابر گذارییهسرما

در یفارم گاودار 359 همچنیناست. یدهتن احداث گرد یکمتر 611.5 یتبه ظرف یکهفابر 69اکنون

دارد. یتسراسر کشور فعال

تریل / لوگرامیک به ریاخ سال سه در یفیکوپرات یهاهیاتحاد اتیلبن دیتول سهیمقا -3نمودار

راعت اداره خوراک و ز یرا به همکار یاتجانبه لبنبرنامه همه ،یداخل یداتتول یشافزا یبرا حکومت

نکشاف ا یوانی،ح یداتتول یستمساختن س یرومندپروژه، ن یینموده است. هدف نها یملل متحد عمل

و یدعا ردنلند ببه منظور بها قریه بضاعتیب هاییلفام یواناتح یو بارور یدو بهبود سطح تول یابیبازار

:گرددیبرآورده م یرز هاییقاست که از طر ییغذا یتبهبود مصون

بلند بردن سطح تولید شیر و باروری؛

آوری ، پروسس و بازاریابی شیر و مواد لبنی و خوراکه حیوانی؛احداث ساختار برای جمع

های تخنیکی؛آگاهی و مهارتنیرومند ساختن زنان از طریق بلند بردن سطح

احداث و حمایه کردن ساختار تشکیلاتی؛

ولیت کشور؛ 69باب واحد ترویجی و اداری در 96اعمار، تجهیز و ترمیم

ولیت. 66کلینیک حیوانی در 6191و حمایت تجهیز ،اعمارو

یوانی،ح یهغذبهبود ت یوانی،اصلاح نسل، صحت ح یهابرنامه یدپروژه به منظور بلند بردن سطح تول ینا

یدولتافزایش غرض یدجد یدهاو تیو م شده علوفهتخم اصلاح یمعرف یوانات،ح یدار نگهاصلاح محل

.شودیشده و م یعمل یرش

شیر ماست چکه پنیر مسکه دوغ

2014 6933431 6132136 655239 61213 65663 692161

2015 6936533 6161334 635159 61113 66524 646366

2016 6413533 6195334 622159 95152 62946 654631

1.1

1.5

6.1

6.5

6.1

6.5

تر لینیویلم

/امگرلوکی

تولید سالانه لبنیات اتحادیه های کوپراتیفی

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

018

صورت گرفته است: زیر هاییتفعالشیر و پروسس یآور جمعزمینه در

؛هاقریهآوری شیر در سطح مرکز جمع 36احداث

ها؛شیر در سطح ولسوالیمرکز سردکن 69احداث

متریک تن در روز در مراکز ولیات؛ 63فابریکه پروسس مواد لبنی با ظرفیت 5تأسیس

ی فروش لبنیات در شهرها؛مغازه 626ایجاد

متریک تن در روز؛ 611فابریکه پروسس خوراکه حیوانی به ظرفیت 5تأسیس

های مختلف لبنیات؛ر بخشنفر پرسونل تخنیکی و نمایندگان مالداران د 965تربیه

ساله لبنیات به منظور افزایش تولید لبنیات که در کنفرانس ملی 5تهیه مسوده پلان استراتیژیک

لبنیات نهایی خواهد شد؛

های محلی گاو از طریق برنامه اصلاح نسل؛نسل هزار ۵۱۳اصلاح سالنه در حدود

از مواشی و وقایه آنها.میلیون دوز واکسین برای حفاظت 3.6تطبیق بیش از و

یمرغ و ماه -1

مک به ک یسکتور خصوصدر کشور موجود است که اکثر آن توسط باب فارم مرغ هزار 94.5از یشب

یهافارم مرغ 699ه مرغ، جو ج یددستگاه تول 62دانه، یددستگاه تول 61 اند. همچنیندولت ساخته شده

آنها در سه سال گذشته، درصد 92که دستگاه پروسس گوشت مرغ در کشور فعال است 3و یتخم

یشطرف، ب ینبه ا 6939از سال .صنعت مشغول کارند یندر ا تن هزار 69.3از یشو ب ساخته شده است

مختلف ساخته شده هاییتدر ول بضاعتیزنان ب یبرا (مرغ 91 – 65) یفارم کوچک خانگ 5651از

3 ،قطعه( هزار 61تا 5)گوشتیفارم 35 ،(یقطعه تخم 511) تجارتییمهفارم ن 612در کنار آن، است.

،تولید گوشت مرغمختلف افغانستان ساخته شده است. یهاقطعه( در بخش هزار 61تا 5)نسلی فارم

تن گوشت مرغ هزار 631در مجموع نزدیک به و در سه سال گذشته رسد میتن هزار 31.5سالنه به

سازد.را مرفوع می نیازهای داخلی درصد 11 کهتولید شده

یندر ا ینسل یماه 3111قرغه و پرورش پرورییماه یفارم مادر یسه سال گذشته، بازساز یط ینهمچن

یفارم ماه 6651 یجاددر ا یسکتور خصوصاز یتدر بند سلما، حما ینسل یماه هزار 51 یفارم، رهاساز

طی سه اقدامات حکومت یگردر مناطق مختلف کشور و... از د (6356)رقم کلی: یو سردآب آبیرمگ

شود.تن گوشت ماهی تولید می هزار 3سالنه .استسال اخیر

گوشت یت ن هزار ۵۲۳که بازار دهدینشان مآبیاری و مالداری کل، ارقام و اعداد وزارت زراعت، در

.آیدیدرم یتحت کنترول محصولت داخل یجحکومت، به تدر یتبا حما یمرغ و ماه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

019

ته است:بخش صورت گرف یندر ا گذارانیهسهولت سرما یبرا یزن یرفوق، اقدامات ز هاییتبر فعال علاوه

تدوین پالیسی مشخص برای تولید مرغ و انکشاف این صنعت در افغانستان؛

گذاری؛به منظور سرمایههای کوچک و بزرگ بدون سود های قرضهایجاد سیستم

روزه؛های یکمرغهجو جکننده جیره متوازن، ستاک مادری و ایجاد منابع تمویل

ماهی و قرار دادن آن به دسترس فارمداران ماهی؛ایجاد منابع تولید و تکثیر چوچه

توجه جدی به منابع آبی و استفاده اعظمی از آن برای تولید گوشت ماهی؛

قیقاتی ماهی.ایجاد مراکز تحو

ینا تجارت دررشد و زاییسبب اشتغال ی،و پرورش ماه یمرغدار یهافارم یجادقابل ملاحظه ا افزایش

بخش شده است.

یابینسو برداشتکشت و -9

به از امریکا مادران و کودکان یهجهت درمان و مبارزه با سوءتغذ 6119بار در سال یناول یابینسو دانه

یمواد مغذاز یابینسو ینه،ام یدو اس 9 یگاروغن ام ینی،ئوجود مواد پروت یلبه دلافغانستان آورده شد.

. رودیمناسب به حساب م

در سال ابینیداشته است. برداشت سو یارشد قابل ملاحظه ین،در سه سال پس یابینو برداشت سو کشت

، 6935رشد داشت. در سال درصد 11تن( هزار 9) 6939با سال یسهکه در مقا یدتن رس هزار 5به 6934

ینا تکش یرز ینهکتار زم 6411، 6931در سراسر کشور برداشت شده است. در سال یابینتن سو 1111

در ها. طبق برنامهدهدیرا نشان م یشهکتار افزا 411با سال گذشته یسهمحصول قرار گرفته است در مقا

در منطقه باشد. یابینسو یدکنندهتول ینتربزرگ 6166نظر است که افغانستان تا سال

کشور مصروف لیتو 99خانواده در هزار 63.4، 6161که در سال دهدیموجود نشان م یهاگزارش

3. اکنون دهندیم یلتن آنان را زنان تشک 9511بخش، ینا ینمتشبث یاناند که از مبوده یابینکشت سو

. در حدود کندیم دیو کلچه را تول یرپن یر،مانند ش یکارخانه در سراسر افغانستان ساخته شده که محصولت

که در مجموع در حال باشندیمشغول کار م یابینمشتقات سو یهاتن در کارخانه و پروشگاه هزار 3

. باشدیبخش م ینتن مصروف کار در ا هزار 65 بیش ازحاضر،

کشت شیو با افزا گرددید کشور موارد اقتصا یابینسو یداز عوا یافغان یلیونم 661اکنون سالنه حدود

.یافتخواهد یشافزا یزن یدعوا یزانو برداشت آن، م

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

001

تن به ریاخ یهاسال در نیابیسو برداشت سهیمقا - 61نمودار

کردن زراعت یزهو مدرن یزهکانیم -3

سهم آن شیسکتور و افزا ینپروسه رشد ا یعباعث تسر تواندیکردن زراعت م یزهشدن و مدرن کانیزهیم

ینهزم ینر اد یعیوس یهاتلاش یل،دل ینو گسترش اشتغال در کشور گردد. به هم یاقتصاد مل یدر ارتقا

مکرر هاییزنیبه اثر را 6934حکومت در سه سال گذشته صورت گرفته است. تنها در سال یاز سو

یگرو د یکشت شال ینعراده ماش 611راکتور، عراده ت 911دالر یلیونم 2.5حکومت، به ارزش

وش استفاده ر یل،وسا ینا یع. همزمان با توزگرفته استکشور قرار یندهاق یاردر اخت یزراعت آلتینماش

دارد یانهم جر «تیزراع یکانیزهم یسیپال»طرح مسوده یآموزش داده شد. کار رو ینبه دهاق یزاز آن ن

گردد. ینهنهاد شدن زراعت در کشور یزهکانیتا م

کمک شده است. ینبه دهاق یالنوع زراعتمختلف آلتینعراده ماش 513، حدود 6935در سال همچنین

یناز دهاق یتحما -32

خاص دارد و همواره تلاش یگاهجا یناز دهاق یتحکومت در بخش زراعت، حما یاقتصاد یاستس در

به آنان یمال هاییتو حما یکیخدمات تخن ی،دهشده تا مطابق با امکانات موجود، خدمات مشوره

میلیارد افغانی 9.12طی سه سال اخیر یاقتصاد یهاو کمک یارائه گردد. در بخش ارائه خدمات مال

میلیارد 4سه سال آینده نزدیک به برای مختلف کشور قرضه داده شد و قدهقان در مناط هزار 61.6برای

به قرضه کوچک هزار 61.5در کنار آن ه اختصاص یافته است.دیگر قرضدهقان هزار 61افغانی برای

6939 6934 6935

برداشت سویابین به تن 9111 5111 1111

1

6111

6111

9111

4111

5111

1111

3111

برداشت سالانه سویابین

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

000

میلیون دالر در چهار ولیت )بدخشان، بغلان، کندز و بامیان( داده شده 69.4حدود ارزش مجموعی

میلیون دالر دیگر برای دهاقین هرات، بلخ و ننگرهار داده خواهد شد. 9.4است و

تیو... جهت حما یشده بذر اصلاح یهاتخم ی،زراعت یلدالر، وسا یلیونها مبه ارزش ده ینها،بر ا علاوه

:اند. همچنین اقدامات زیر انجام شدهشده است یعتوز یناز سکتور زراعت به دهاق

احداث لبراتوار مجهز مایکوتوکسین؛

614ایجاد ( مکتب مزرعه دهاقینFFS در )ولیت کشور؛ 94ولسوالی 616

ولیات؛ ایجاد مراکز زراعتی در سطح

های مولدین شیر؛ایجاد کوپراتیف

سند تقنینی )قانون، مقرره، اساسنامه، طرزالعمل( حقوقی و پالیسی در سکتور 63طرح و تسوید

زراعت.

یبندسردخانه و مراکز پروسس و بسته -33

نه زمیحکومت در ی،و قانون یحقوق یهاها و مقررهپلان ینتدو و ینجانبه از دهاقهمه یتکنار حما در

6939از سال داشته است. یژهتوجه وآنها یو نوساز یزساخت، تجهتأسیسات زیربنایی سکتور زراعت با

به نهاآ یمجموع یتاعمار شده که ظرف یفیو کوپرات یانفراد یخانهیرهباب ذخ 6629تا کنون 6931 –

تن 11تا 65 یتبه ظرف یزو کچالو ن ازیپ خانهیرهذخ 6511از یشمدت، ب ین. در ارسدیتن م هزار 93.6

با یحامد کرز المللیینب ییهوا یداندر م یاسردخانه ینشده است. همچن یجادمختلف ا یاتدر ول

است. هشد یجادا یاقتصاد و سکتور خصوص یعال یشورا یتتن با حما ۵۳۳ یال ۲۳ یتظرف

دود ح ی،جهان یارهایمطابق به مع یمحصولت زراعت یبندمرکز پروسس و بسته 63ایجاد علاوه، رب

.دباشیبخش م ینسه سال گذشته در ا یط یافتهاقدامات صورت یگرخانه و... از دکشمش 6611

یزراعت یهاآب یریتمد -31

، استفاده مؤثر و یزراعت یهاآب یریترا جهت مد یعیسه سال گذشته، اقدامات وس یط حکومت

و ساخت یاریپروژه آب 556حدود با تطبیق آن، یجهکه در نت ؛آب انجام داده است یعاتاز ضا یریجلوگ

را تحت پوشش یزراعت ینهکتار زم هزار 64حدود ،ساختمان مختلف از جمله ذخایر آب باران 6691

حاصلات در ساحات تحت کاهش یافته و درصد 31در حدود آب یعاتضا داماق ینابا قرار داده است.

داشته است.افزایش پوشش

آب یعاتاز ضا یریو جلوگ یزراعت یهابهتر آب یریتمد یبرا یاریپروژه آب 135 ،یندهسال آ 9 برای

یقبا تطب. شده است یدهسکتور مربوط گنجان یانکشاف یهادر برنامه یزراعت یهاو استفاده مؤثر از آب

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

001

آب در ساحات یعاتتحت پوشش قرار خواهد گرفت و از ضا یزراعت ینهکتار زم هزار 615آنها، حدود

و در سطح حاصلات ساحات تحت پوشش حدود خواهد شد یریجلوگ درصد 61تحت پوشش

.شودبینی میپیش یشافزا درصد 65

و های ملی وزارت احیاتوسط برنامه پروژه جوی 636پروژه کانال و 6963همچنین طی سه سال گذشته

.اندن از آن مستفید شدهنشیده هزار 21 است که در مجموع انکشاف دهات تکمیل شده

یآب و انرژ یریتمد – پ

هند )سلما( را در ولیت هرات را افتتاح نمودند –برداری از بند دوستی افغان غنی و صدراعظم هند بهره جمهورسیرئ - 99 یرتصو

سه سال گذشته کسب کرده را ظرف یماندگار یدستاوردها یجار یهاآب یریتدر بخش مد حکومت

وده نم ینرا طرح و تدو یجامع و سودمند یهابرنامه مدتیاندر م یانرژ یدو تول یبردار بهرهزمینه در و

یریتبه منظور مد آبذخیره برق و بند 31 یدست گرفتن و انجام مراحل مختلف کار یاست. رو

شارکت مرتبط، جلب م هاییسیو پال ینقوان ینتدو یست،زیطو حفظ مح یانرژ یدکشور و تول ایهآب

جهت یو جنوب یمرکز یایآس یجلب نظر مساعد کشورها المللی،ینب هاییتو حما یسکتور خصوص

.باشدیدستاوردها م یناز ا یاز خاک افغانستان و... بخش یانرژ یتترانز

و نشان دادن عزم روشن هاییسیحکومت موفق شد تا با ارائه پال 6935سال به ویژه سه سال گذشته، در

ها آب تیریدر بخش مد یهدالر سرما یلیاردمیک از یشب ی،خصوص گذارییهاز سرما یتدر حما یجد

یخصوص رو که حکومت با سکت ییهانامهها و توافقنامهبرق جذب کند. علاوه بر تفاهم یانرژ یدو تول

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

001

یط در حال یاشروع شده و یا ها پروژه ینا کار ،بخش به امضا رسانده است یندر ا گذارییهسرما یبرا

ینر اد گذارییهمشارکت و سرما یخود برا یآمادگاز یزن ییمنطقه یهااز شرکت یتعداد .مراحل است

اند.سکتور خبر داده

ها بآ یریتحکومت در بخش مد یاستروشن از س یدورنما یک یجادمشخص و ا هاییسیپال تدوین

، شدهیبوتص یسیبخش شده است و طبق پال ینروند تحقق اهداف در ا یعسبب تسر ی،انرژ یدو تول

خودکفا خواهد شد. یزن یانرژ یددر عرصه تول یندهافغانستان در چهار سال آ

اهم دستاوردها و اقدامات حکومت در دو بخش مذکور اشاره شده است:ادامه در

کشور یهاآب یریتمد -3

یزاینبند و مطالعات د 61 یسنجبند، مطالعات امکان 61و ساختمان یزاینسه سال گذشته، کار د طی

لیاردیم 6از یشب تواندیماینها مجموع .است یافتهبند بزرگ، متوسط و کوچک آغاز 41یلیتفص

ینا یرهدهد. ذخ ارقر یاریرا تحت آب یربا ینهکتار زم هزار 911از یشو ب یدنما یرهب آب را ذخعمترمک

هزاران خواهد کرد، یجاددر کشور ا یبزرگ ییراتتغ یستیزیطکه از لحاظ مح ینمقدار آب، علاوه بر ا

صاد و اقت یهاخواهد کرد و چرخ یجادا یدر بخش زراعت و انرژ یرمستقیمو غ یمصورت مستق شغل به

خواهد آورد.در صنعت کشور را به حرکت

:هرات افتتاح شد. بند سلما یتدر ول رهبری دولتتوسط 6935سال جوزای بند در ینا بند سلما

مکعب آب را میلیون متر 166سالنه دوستانه هند اعمار شده که یهادالر از کمک یلیونم 911 ینهبا هز

یدبرق تول یگاواتم 46قرار خواهد داد. بند سلما یاریرا تحت آب ینهکتار زم هزار 35کند و ذخیره می

شده است. یجادا یمیشغل دا ینهزم تن هزار 51 یبرا بند، یناحداث اکرده و با

:یشنجابند گ ینبه اتمام است. ارو کار آن و دارد یتدر کابل موقع یبند آب ینابند شاه و عروس

ح کند. با افتتا یاریآب یزرا ن ینهکتار زم 9111حدود ب آب را دارد و قرار است کعمترم یلیونم 3.5 یرهذخ

شد. واهدخ یجادا یرمستقیمو غ یمشغل مستقتن هزار 64 یبند، برا ینا

یرهذخ شیبند، گنجا یندارد. ا یانفراه است و کار آن جر یتبند در ول ینا یتموقع آباد:بند بخش

یاریکرده و آب یاریرا آب ینهکتار زم هزار 12.1ب آب را داشته و قرار است که عمترمک یلیونم 6914

هکتار را بهبود ببخشد. هزار 41

:یتظرف .است یانجردر آن یو کار ساختماندارد یتموقع یمروزن یتبند در ول ینا بند کمال خان

تحت پوشش یاری،را از لحاظ آب ینهکتار زم هزار 661 و مترمکعب آب است یلیونم 56بند، ینا هیر ذخ

.بخشددهد و آبیاری همین مقدار دیگر را بهبود میمیقرار

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

001

قابل مطالعه است: یرکه جدول آن در ز باشدیدست م یرو یاتحت کار و یپروژه بندساز 96

کار و پلان وزارت انرژی و آبآب زیر بندهای ذخیره

نوعیت پروژه ولسوالی ولایت اسم پروژه #ارتفاع

)متر(

اراضی

زیر آبیاری

)هکتار(

اراضی بهبود

آبیاری

)هکتار(

ظرفیت

ذخیره

(M m1)

قیمت

تخمینی

(M$)

۱

دیزاین تفصیلی و

ساختمان

بند شورآبه

سرپل سرپل

آبیاری، تولید برق، کنترول

سیلاب ، تهیه آب آشامیدنی و

های زیرزمینیتغذیه آب

٣٤١٦ ١٤١٤ ٣٥٢٧ ٠٧٧٧ ٣٦

۲

دیزاین تفصیلی و

ساختمان

بند شاه عبدالله

سمنگاندره صوف

بالا

آبیاری، تولید برق، کنترول

سیلاب، تهیه آب آشامیدنی و

های زیرزمینیتغذیه آب

٣٦١٢ ١١٣ ٥٥٢٧ ٥٣٧٧ ٠١

۳

دیزاین تفصیلی و

ساختمان

بند تنگی شادیان

چهارکنت بلخ

آبیاری، تولید برق، کنترول

سیلاب، تهیه آب آشامیدنی و

های زیرزمینیتغذیه آب

٤٠١٤ ١١٥ ٦٧٧٧ ٣٦٢ ٣٠١٢

۴

دیزاین تفصیلی و

ساختمان

دهنه درهبند

کوتپشتون فاریاب

آبیاری، تولید برق، کنترول

سیلاب، تهیه آب آشامیدنی و

های زیرزمینیتغذیه آب

٦٧١٧ ٤٦١٢ ٤٠٧٧ ١٧٧٧ ٢٠

۵

دیزاین تفصیلی و

ساختمان

بند آب کیلی

خرم و سرباغ سمنگان

آبیاری، تولید برق، کنترول

سیلاب، تهیه آب آشامیدنی و

های زیرزمینیتغذیه آب

١٧١٧ ٧١٢ ٣٢٧ ٤٧٠٧ ٠٥

۶

دیزاین تفصیلی و

ساختمان

آباد )دوم(بند خان

٥٧١٧ ٧١٧ ٤٥٧٧٧ ٦٢٧٧٧ ٤٦ تولید انرژی آبادخان کندز

۷

دیزاین تفصیلی و

ساختمان

بند آبیاری سوری خوله

مکنیس پکتیا آبیاری، تولید برق و تغذیه

های زیرزمینیآب٥١٧ ٤١٣ ٤٢٧٧ ١٧٧٧٧ ٢٧

۸

تفصیلی و دیزاین

ساختمان

یی لورهبند ذخیره

ارغستان ندهارقآبیاری و زراعتی و تغذیه

های زیرزمینیآب٦٧١٧ ٤٠٢١٧ ٦٣٧٧ ٤١٧٧٧ ٠٧

۹

دیزاین تفصیلی و

ییساختمان بند ذخیره

آغاجان

جوره ارزگانآبیاری و زراعتی و تغذیه

های زیرزمینیآب٢٧١٧ ٣٧١٧ ١٢٧٧ ٢٧٧٧ ٠٧

۱۱

و دیزاین تفصیلی

ساختمان

خانفاز سوم بند کمال

چهار برجک نیمروزآبیاری، کنترول سیلاب، تولید

های زیرزمینیبرق و تغذیه آب٤٧٧١٧ ٢٥١٧ ٤٤٧٧٧٧ ٤٤٧٧٧٧ ٤٣١٢

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

002

۱۱ مطالعات تخنیکی

یی دوه مندهبند ذخیره دوه منده خوست

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٥٠١١ ٦١٢ ٤٢١٥ ٥٧٠٧ ٦٧

۱۲

مطالعات تخنیکی و

ییهبند ذخیراقتصادی

علینگار

علینگار لغمان

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٥٧١٧ ٣١٧ ٤١٢٧ ٥٧٧٧ ٧

۱۳

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی پلتونی بند ذخیره

شرنه پکتیکا

هیه تآبیاری، کنترول سیلاب،

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٥٥١٦ ٧١٣ ٤٧٦٧ ٥٢٧٧ ٦٧

۱۴

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

بند ذخیره آبتک

خوشی لوگر

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٠١٧ ٥١٧ ٦٥٧ ٢٥٢ ٦٧

۱۵

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی زردآلوبند ذخیره

باغقره غزنی

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٠١٥ ٧١١ ٤٤٧ ٤٢٥ ٦١

۱۶

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی بازیدخیلبند ذخیره

ارغنداب زابل

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٠١٥ ٦١٧ ٤٢٧ ٦٣٤ ٧

۱۷

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

بند برق دهنه غوربند

شیخ علی پروان آبیاری، تولید برق، کنترول

سیلاب و تهیه آب آشامیدنی٦١٢ ٤١٦ ٥٦٧ ١٠٧ ٦٧

۱۸

مطالعات تخنیکی و

ییبند ذخیره اقتصادی

گزک

٢٧١٧ ٧١٧ ٤١٧ ٥٣٧ ٥٢ آبگردان و تولید انرژی یکاولنگ بامیان

۱۹

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی غودارذخیرهبند

٤٧١٧ ٦١٧ ٥٤٢ ٦٥٧ ٦٧ تولید برق، کنترول سیلاب شهرستان دایکندی

۲۱

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی چالبند ذخیره

چال تخار

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٤٧١٧ ٦١٧ ٤٧٧ ٤٥٧ ٥٧

۲۱

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

آبشوره ییبند ذخیره

آب کمری بادغیس

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٣٧١٧ ٤٤١٧ ٤١٧ ٥٤٧ ٦٧

۲۲

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی واخیبند ذخیره

پریان پنجشیر

آبیاری، تولید برق، کنترول

سیلاب، تهیه آب آشامیدنی و

های زیرزمینیتغذیه آب

٤٧١٧ ٦١٧ ٤٥٧ ٦١٢ ٥٢

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

006

۲۳

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی تیر پلبند ذخیره

کوهسان هرات

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٦٧١٧ ٦١٧ ٥٧٧ ٦٢٧ ٦٧

۲۴

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی دهنه بومبند ذخیره

چغچران غور آبیاری، کنترول سیلاب و تهیه

آب آشامیدنی٣٧١٧ ٤٤١٧ ٦٢١ ٣٧٧ ٦٧

۲۵

مطالعات تخنیکی و

اقتصادی

یی زره مردانبند ذخیره

بالابلوک فراه

آبیاری، کنترول سیلاب، تهیه

هایآب آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

١١١٧ ٤٤١٧ ٥٠٧٧ ٦٥٧٧ ٦٧

های تحت کار دیزاین تفصیلیپروژه

۲۶

مطالعات دیزاین تفصیلی

و پروژه آبیاری، تولید برق

توتآب آشامیدنی شاه

للندر کابل

آبیاری، تولید برق، آب

های آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

٥٦٧ ٤١٣ ٢٧٧ ٥٢١٦ ٦٦

۲۷

مطالعات دیزاین تفصیلی

پروژه آبیاری و تولید برق

گمبیری

چوکی کنرآبیاری، تولید برق و تغذیه

های زیرزمینیآب٢٢٥ ٧ ٦٧٧٧ ٦٢٧٧٧ ٦

۲۸

دیزاین تفصیلیمطالعات

پروژه آبیاری و تولید برق

رودآباد فراهبخش

بالابولوک فراه آبیاری، تولید برق و تغذیه

های زیرزمینیآب١٠٣١٧ ٤٦٣٦١٧ ١٧٧٧٧ ٣٧٢٦٧ ٧٤

های تحت کار ساختمانپروژه

۲۹

دیزاین و ساختمان بنده

یی و تولید برق شاه ذخیره

و عروس

شکردره کابل

تولید برق و آب ذخیره آب،

های آشامیدنی و تغذیه آب

زیرزمینی

١٧١٥ ٦١٢ ٤٢٧٧ ٦٢٧١ ٠٠

۳۱ دیزاین و ساختمان

بند مچلغو اسعدآباد پکتیا

آبیاری، آب آشامیدنی و تغذیه

های زیرزمینیآب٥٧١١ ٢١٦ ٥٤٦١ ٥٦٢٢ ٢٧١٢

۳۱

دیزاین و ساختمان

یی و تولید برقبند ذخیره

پاشدان

کروخ هراتآب، تولید برق و تغذیه ذخیره

های زیرزمینیآب٤٤٧١١ ١٢١٧ ٤٥٥٦٣ ٤٥٧٦٤ ١٦

۳۲ دیزاین و ساختمان

یی المار بند ذخیره المار فاریاب

کنترول سیلاب، آب آشامیدنی

های زیرزمینیو تغذیه آب١٧ ٤٥١٧ ٥٤٠٧ ٦٦٦٢ ٣٧

آب و یانرژ وزارت پلان و کار ریز آب رهیذخ یبندها -6جدول

ت که کشور برداشته شده اس یهااز آب ینهو استفاده به یریتمد یدر راستا یزن یگریبزرگ د یهاگام

:گرددیوار به آنها اشاره مبه صورت فهرست یردر ز

جمهوری اسلامی افغانستان که دیپلوماسی مدیریت آب را مبانی دیپلوماسی آبنهایی شدن سند

تقویت بخشیده است؛

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

007

ها و سایر تأسیسات آبی درپروژه هایدروتخنیک سربندها، کانال 23برداری سپردن تکمیل و به بهره

هکتار زمین گردیده است؛ 5611حوزه دریایی کشور که باعث تحت آبیاری قرار گرفتن مقدار پنج

که برای الی اکنون 6939های انرژی از سال پروژه کوچک و متوسط تأسیسات آب و پروژه 533تطبیق

میلیون تن زمینه اشتغالزایی موقت و دایمی مساعد شده است؛ 6.3حدود

سازی و تدارکاتی سه پروژه بزرگ، مطالعه تخنیکی و اقتصادی بند آغاجان تکمیل شدن مراحل پروژه

ر و ندهاقولسوالی چوره ارزگان، مطالعه دیزاین و ساختمان بند برق و آبیاری ارغستان در ولیت

مکنی ولیت پکتیا؛ سدیزاین و ساختمان سوری خوله ولسوالی مطالعات

ها و سربندها به همکاری سال آینده، جهت بازسازی و نوسازی کانال 5بینی برای ترتیب پلان پیش

پروژه به قیمت مجموعی 211ها و بودجه مورد نیاز آنها که شامل داشت اولویتبا درنظر ادارات ولیتی

663لیون دالر تحت پلان وزارت زراعت قرار داشته است که از جمله تعداد یم 414به طور تخمینی

به المللی داشته وبین لیون دالر بودجه تعهدشده از جانب دولت و مؤسسه ملی ویم 613پروژه به ارزش

لیون دالر بودجه نیاز دارد؛یم 695پروژه به ارزش تخمینی 536تعداد

های دریایی کشور؛استیشن هایدرومیتیولوژی در ادارات حوزه 663آوری ارقام و دیتاها از جمع

میلیون 2.2بالغ بر پروژه تحکیماتی تحت کار ساختمانی در ولیات مختلف که 51قرار گرفتن تعداد

.شوددالر می

یاز منابع داخل یانرژ یدتول یزیربرنامه -1

را برداشته یبزرگ یهاحکومت گام یدپذیر،تجد یاز منابع مختلف، مخصوصاً انرژ یانرژ یدبخش تول در

یسیالپ» ینتدو یع،وس گذارییه. جلب سرمایدرس یمدرخشان خواه یجبه نتا 6161 تا سال که طبق پلان

برق از منابع دیافغانستان در تول هاییتو اقدام در استفاده از ظرف یتتثب ،«یساله انرژ 1 ییخودکفا یمل

اک در منطقه پ یکشور صادرکننده انرژ یکشدن به یلجهت تبد یزیربرنامه یو تلاش برا یدپذیرتجد

.باشدیبخش م ینحکومت در ا هاییتاز دستاوردها و فعال یبخش

آغاز » یاقتصاد هاییتفعال یلکه کابل در صدر اجراکنندگان درست تسه دهدینشان م یسویمقاآمار

6163 - یقرار دارد. / گزارش بانک جهان« برق یاخذ انرژ »و « تجارت

:واربه شکل فهرست یانرژ ینسه سال گذشته در بخش تأم هاییتدستاوردها و فعال اهم

:یو حقوق یزیربرنامه -3-1

تسوید و تدوین پالیسی انرژی قابل تجدید؛

گذاری خصوصی؛ترتیب پالیسی تشویق سرمایه

.تسوید پالیسی مؤثریت انرژی

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

008

:یخصوص هایگذارییهجلب سرما -1-1

یبا کمپن مذاکرهدره و تکمیل مطالعه تخنیکی بند برق باغ OIC غرض یعربمتحده امارات

باشد؛یم یگاواتم 641 آن یدتول یتکه ظرف گذارییهسرما

تخار یتول یجهت اعمار بند برق قلعه مام گذارییهدر مورد سرما یقزاق یبا کمپن یکیتخن مذاکرات

باشد؛یبرق م یگاواتم 445آن یدتول یتکه ظرف

آن یرق فعلب یدتول یتهلمند که ظرف یتول ینامه و عقد قرارداد انکشاف بند برق کجکتفاهم امضای

ارتقا خواهد کرد؛ 656.5کار به یلو بعد از تکم باشدیم یگاواتم 56.5

یگاوات؛م 611 یمجموع یتکشور به ظرف یتول 61در یدقابل تجد یپروژه از منابع انرژ 91 طرح

621 یتدوم با ظرف یبند برق سروبدر دالر یلیونم 911گذاری شرکت الکوزی به ارزش سرمایه

برق؛ یگاواتم

؛میلیون دالر 35به ارزش گروهبرق با شرکت غضنفر یگاواتم 56 یدقرارداد تول امضای

شبرغان به یعیبرق از گاز طب یانرژ یگاواتم 636 یددستگاه تول یجادا یرو پاور بیات گذارییهسرما

دالر؛ یلیونم 656ارزش

یسولر تمیسبه منظور احداث س یاسلامانکشاف و بانک یایینامه با بانک انکشاف آستفاهم امضای

برق در نغلو؛ یگاواتم 611 یتبه ظرف

باشد؛یم یگاواتم 63آن یدتول یتآباد فراه که ظرفبند بخش یلیتفص یزاینقرارداد د عقد

؛یگاواتم ۵۱۳ یدتول یتدالر با ظرف یلیونم ۵۲۲ گذارییهدو با سرما یبه کار ساخت بند کجک آغاز

یکیتحر یستمس یستم،گورنر س یلو تبد یکجک یدستگاه آب 6نمبر ینتورب یساز و فعال نصب

یتبه ظرف تیگاوام 62.5نمبر اول و نمبر سوم که از بابت آن ینتوربهای ماشین یجنراتورها و سرو

شدند؛ یدآن مستف یایندهار از مزاقهلمند و یاتبند افزوده شد و باشندگان ول یدیتول

میلیون دالر؛ 966دهله قندهار به ارزش حدود قرارداد ساخت بند برق و ذخیره آب

اقدامات: یرسا -1-1

69دالر در یلیونم 93 بیش از پروژه به ارزش 6649توسعه دهات، تا کنون به تعداد یهابرنامه یقطر از

است؛ یدهگرد ینبرق تأم ییانتن از روستا هزار 991 یشده که برا یقتطب یتول

به اهداف یدنرس ینهکه از بابت آن زم یریبرق گمب یدو تول یاریپروژه آب یزاینکار د درصد 611 تکمیل

شود؛یم یسربرق، م یگاواتم 45 یدشده تولپلان

مصرف کم یهابرنامه چراغ یقطرح تطب تصویبLED برق یگاواتم 621شدن آن سالنه یکه با عمل

شود؛یم ییجوصرفه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

009

برق به دست یگاواتم 911 یقطر ینکه افغانستان سالنه از ا 6111کاساپروژه یکار عمل افتتاح

آورد؛یم

نغلو؛میگاوات برق آفتابی 61ون دالر بانک انکشاف آسیایی برای یمیل 44.35تعهد کمک

میلیون دالر؛ 6.5ساخت مرکز تولید برق آفتابی ولسوالی شیندند هرات به ارزش

کندمیگاوات برق تولید می 46هند )سلما( -بند دوستی افغان -94 یرتصو

های توزیع ننگرهار و لغمان؛احداث شبکه

؛کابل سبز و دشت برچیهای توزیع ولسوالی دهاحداث شبکه

های کندز، بغلان و تپه احمد بیگ کاپیسا؛استیشنسباحداث

تپه احمد بیگ کاپیسا؛ استیشنسبکیلوولت برق آب نغلو الی 661تمدید لین برق

؛رسانی ولیت بادغیس از کشور ترکمنستانتکمیل برق

میگاوات؛ 6برداری از پروژه برق آفتابی هرات به ظرفیت بهره

میگاوات؛ 61جریب زمین به ظرفیت 6111آفتابی پارک صنعتی قندهار در افتتاح پروژه برق

غزنی –افتتاح پروژه لین انتقال برق میدان وردک.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

یبانکدار – ت یندگینما 9و یبانک دولت 9 ی،بانک خصوص 3شامل دارد که یتبانک در کشور فعال 65حال حاضر در

ر مردم د یهاسپرده یتامن یسه سال گذشته در حوزه ارتقا ی. افغانستان طاست یخارج یهابانک

برجسته داشت. یدستاوردها یزمترور یلو تمو ییمبارزه با پولشو و یخصوص یهابانک

ی،ر بانکسکتو یسه سال گذشته، چارچوب مقررات یط گذاران،یهسپرده سرما یتمصون یشافزا برای

از یریگو قانون جلو گردید افغانستان اعمال یانکدار در قانون ب یلاتیو انکشاف داده شد، تعد یلتعد

تصویب زمیترور یلاز تمو یریجلوگمقرره تنظیم اجراءات و تدوین یماز جرا یناش یدو عوا ییپولشو

.شده است

یشسبب افزا (FATF)المللی گروه اقدامات مالی بین یشدن افغانستان از فهرست خاکستر خارج

ش داده کشور را کاه یهامعامله با بانک ینهخطر و هز یده،کشور گرد یبانک یستمبر س یاعتماد جهان

. البته در سال دهدیم یشکشور افزا یهامعتبر جهان را با بانک یهابانک یارتباطات بانک ینهاست که زم

کسب کند که یزرا ن (AIIB) یاآس یربناییز گذارییهبانک سرما یتگذشته، افغانستان توانست عضو

طوط آهن، ختمدید یلمثل تمو ییهاپروژهاین بانک . رودیکشور به حساب م یبزرگ برا یتموفق یک

کند. را حمایت می هلمند به بندر گوادر یتبند برق کامه و اتصال ول

یهاگام نیزمورد یناست که در ا یحقوق یفقدان مبان یااز ضعف و یناش یمشکلات سکتور بانک تریشب

:برداشته شده است یبلند

م؛ز یتعدیل قانون جلوگیری از تمویل ترور

م؛ز ترتیب مقرره تنظیم اجراءات جلوگیری از تمویل تروری

تعدیل مقرره کنترول و راپوردهی انتقال پول، اسعار و اسناد قابل معامله در گمرکات؛

م و اقدامات بازدارنده؛ز تعدیل مقرره جلوگیری از پولشویی، تمویل تروری

شایسته و مناسب؛تعدیل مقرره شخص

های تروریستان؛ ترتیب صدور قرارداد انجماد دارایی

ترتیب طرزالعمل تحلیل معاملات مشکوک پولشویی، تمویل تروریزم و سایر جرایم اصلی؛

دهی معاملات مشکوک؛ترتیب رهنمود گزارش

تعدیل قانون جلوگیری از پولشویی و عواید ناشی از جرایم؛

41 ترها و رهنمودهای بانکداری اسلامی؛نسخه مقررات، پارام

ها و تخصیص جبران خساره.بندی داراییمقرره صنفو تصویب

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

010

و مسکن یشهرساز – ثبرجسته یکه به دستاوردها یدهگرد یمو مسکن در چهار بخش تنظ یحکومت در بخش شهرساز سیاست

.شودمیاشاره وارفهرستهر بخش

:یشهر یزیربرنامه -3

ن، لغمان، هرات، فراه، بلخ و غوری ولیات دایکندی، بغلا یهپلان منطق 4تکمیل.

(6931 - 6934) ولیت 63پلان استراتیژیک در 51تکمیل.

ولیت 66پلان تفصیلی در ساحات 91تکمیل.

ترتیب چارچوب پالیسی ملی پلان( گذاری شهریNational Urban Spatial Plans).

شهرینامه اولویت ملی ترتیب بر.

ترتیب برنامه ملی مسکن.

ترتیب پالیسی مسکن.

شهر 63اتیژیک تهیه و ترتیب پلان استر.

سازی مسوده و منظوری مقرره ثبت ساحات رهایشی غیررسمی شهری از طریق شورای عالی نهایی

.کابینه جمهوری اسلامی افغانستان اراضی و آب و

مسکن مناسب: یساز فراهم -1

یواحد مسکون ۲۳۳خوشحال خان با یشیبلاک شهرک رها 2سپردن یبردار و به بهره یلتکم.

واحد 6165بلاک با 33خواجه رواش، شامل یشیسپردن فاز اول شهرک رها یبردار و به بهره تکمیل

.یمسکون

اشدبیکه آماده افتتاح م یامارات متحده عرب یشیآپارتمان پروژه شهرک رها 9991کار اعمار تکمیل.

بلاک قصبه ۱۳خوشحال خان و یشیرها یهاپروژه تکمیل.

خاب انتباغ کابل که در ساحه نیله ینبلاعوض با چکمک یواحد مسکون هزار 32 پروژهسازی نهایی

واحد فازل اول تهیه شده که کار آن آغاز 6411و نقشه یلمرحله اول آن تکم یزاینو د یسرو یت،موقع

گردیده است.

های واحدهای میلیون دالر که نقشه 611به ارزش قطر با جانب یواحد مسکون 3222نامه تفاهم امضای

مسکونی آن تکمیل شده است.

نستانافغا یو بانک مل یبا بانک مرکز یمسکن و هماهنگ یقرضه رهن یستمس یجادا یبرا تفاهم.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

های جدید مکروریان توسط حکومت وحدت ملی به آنان پس داده شدستانی قبلی مالکین آپارتماناضافه - 95 یرتصو

: یساز ساختمان -1

مورد یساز خانه یرا در چوکات تصد ساختیشپ یساختمان یکهفابر یجادا اقتصاد یعال یشورا

دراده نموده و را استف یانکشاف صورت مؤثر بودجه به تواندیآن حکومت م یلهقرار داد که به وس ییدتأ

.یدنما را اعمار یربناییز یساتتأس یرها و سامورد نظر مانند مکاتب، شفاخانه یساتتأس ،وقت کم

قصر دارالمانبازسازی مرحله اول یلتکم.

:یانکشاف شهر -3

آبیکبارساحه ینزم یپلان هموارکار یهته.

یاییاطلاعات جغراف یستمکابل در س یدفاز اول شهر جد یپلان انکشاف تهیه GIS.

کابل یدفاز سوم شهر جد یپلان ساختار تهیه.

کابل اییاز در یقسمت یکابل و لوگر و احداث بازار چهارچته بال یایدر یکار طرح پروژه پاک تهیه.

ینمهاجر یهاانکشاف شهرک یتودو م ینشهرک مهاجر یبرا ینههزکم یهاخانه یزاینو د طرح.

6.6بسته یمواد فاضله جامد برا یریتمد یستمس دیزاین.

یهاخانه یمودل برا 9به تعداد یمسکون یهاها و آپارتمانخانه یینمونه یمهندس یزایند یبو ترت تهیه

.هاآپارتمان یمودل برا 9و به تعداد یشیرها

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

011

آن در حدود یقطبخواجه رواش و امارات در شهر کابل که با ت یهاشهرک یدنیآب آشام تأمین

.مند خواهند شدبهره یتن از آب صح هزار 52.5

مند بهره یتن از آب صح هزار 92.9موفقانه آن حدود یقفاز دوم شهر فراه که با تطب یزاینو د سروی

.شوندیم

یدنیآشام یتن از آب صح هزار 661موفقانه آن حدود یقکه با تطب یبکفاز دوم شهر ا یزاینو د سروی

.شوندیمند مبهره

یانفاز دوم پروژه آبرس یعیشبکه توز یزاینو د یقعم یهاحفر چاه ی،انتقال یهاکار فاز اول نل آغاز

.شوندیمند مبهره یصح یدنیتن از آب آشام 61632لوگر که حدود یتپل علم ول

یتن از آب صح 3416آن در حدود یقپروان که با تطب یتول یکارشهر چار 66و 3، 2پارچه دیزاین

.شوندیمند مبهره

تن از آب هزار 661آن حدود یقشهر خوست که با تطب یپروژه آبرسان یو سرو ییابتدا مطالعات

.شوندیمند مبهره یصح یدنیآشام

مترمکعب آب یلیونم 46.3آوری فراهم.

نل آب ینمشترک یافتبه منظور در یلوحه فلز هزار 92 نصب.

یهپا 6115 یممسکن شهر کابل و ترم یهته یچهارراه یال یکتراف یسرک چهارراه یلومترک 6.3 تنویر

.برق موجود

69، 66، 2، 5، 4، 9 ینواح یهاکسطح سر یو هموارکار یانداز مترمکعب جغل 334365مقدار به ،

.شهر کابل 65

هاکن و کانالردآب هاییچهجو یلومترک 51.2و اعمار ساختمان.

مترمکعب کثافات جامد هزار 315.3و انتقال آوریجمع.

یماندهکار باق یازدهم، یهواقع ناح یلیفام 666امور ساختمان، سنگفرش و احاطه پارک تکمیل

.چهارم یهواقع ناح ینالددوم و پارک قلم یهقول آبچکان واقع ناح یهاپارک

معلوماتی یمخابرات و تکنالوژ – ج یهادارند و شبکه یدسترس یتن در کشور به خدمات مخابرات یلیونم 69.15از یشحال حاضر، ب در

بکه ش یاتپوشش قرار داده است. افغانستان سالنه از مال یرز یتول 94کشور را در درصد 93 یمخابرات

ینهتن زم هزار ۵۳۳از یشب یسکتور، برا یندر ا یندالر درآمد دارد. همچن یلیونم ۱۳از یشب نوری فایبر

فراهم شده است. یو ارتباط یار در بخش مخابراتک

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

افغانستان در سکتور مخابرات و یگذشته است، دستاوردها یسه سال که از عمر حکومت کنون طی

ال، است. به عنوان مثروی داده بخش یندر ا یگیر چشمو جهش افزایش یافته یمعلومات یتکنالوژ

ت انترن انکنندگو استفاده یدهرس درصد 13به درصد 63سه سال از یساحه پوشش انترنت در کشور در ط

است. یدهرس 6931تن در سال یلیونم 69.35تن به یلیونم 2.4از

شمال شرق و یشرق ی،در نقاط مختلف از جمله مناطق مرکز نوری فایبر یلومترک هزار یکدوره، ینا طی

است. افتهیکاهش پیشین یمتاز نصف ق یشبه ب یزاز انترنت ن هو نرخ استفادتمدید شده کشور

نوری فایبرشبکه به یاداره دولت 51مکتب و 3 ی،دولتو نهاد تحصیلی پوهنتون 51مدت، تعداد ینا طی

به امضا یزدر بدخشان ن واخان یقاز طر ینبا چ نوری فایبرشبکه اتصال نامه تفاهم یزو ن یدهوصل گرد

یلتبد یلوماتمع یو تکنالوژ انترنت یتاقدامات، افغانستان را به مرکز ترانز یناست که مجموع ا یدهرس

خواهد کرد.

، 3یتستلا افغانفروش خدمات یشبا افزا یلادىم 6161دوم سال یمهبار، در ن یناول یبرا ینها،کنار ا در

ه در پهلوى ارائه خدمات مخابراتى و نشاتى، ب یت،ستلا ینو ا یافتهآن از مصارف پروژه فزونى یدعوا

براى دولت افغانستان مبدل خواهد شد. یدارپا یداتىمنبع عا یک

یگیریالنه پخاک خود فع یقاز طر نوری فایبررا در شبکه یو جهان ییاتصال منطقه یاستس افغانستان،

گردد. یلتبد ییمنطقه یتحوزه، به نقطه ترانز یندارد در ا یمکرده و تصم

داشته یمعلومات یدر سکتور مخابرات و تکنالوژ یابرجسته یسه سال گذشته، دستاوردها یط افغانستان

:گرددیآنها اشاره م ینترکه به مهم

المنافع در بخش مخابرات ای مشترکرههای کشو هعضویت در هیئت رهبری بورد اتحادیکسب

(RCC؛)

تدوین مسوده قانونICT سایبری و معاملات الکترونیکی؛، و قانون جرایم

تدوین مسوده پالیسی حفاظت کودکان در استفاده از انترنت؛

ا به کنندگان خدمات جهت دسترسی آنهتصویب پالیسی دسترسی آزاد و محیط رقابتی برای عرضه

زیربنای تنبا قیمت مناسب و همچنین اعطای حق ایجاد و داش broadbandو نوری فایبرزیربنای

های خصوصی؛توابسته برای شرک فعال و

ایجاد سیستم پورتل تجارتی جهت خرید و فروش آنلاین، تحویل مالیه، مصارف بل برق و دادن راپور

دهی به والدین برای تطبیق واکسین، صورت آنلاین، آگاهی عامه درباره صحت عامه، آگاهیبه

نترنت؛فون موبایل و اینظرخواهی همشهریان از خدمات صحی از طریق تل

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

012

ی که یاههها و قریجات به منظور ارائه خدمات مخابراتی برای ولسوالیریزی شبکه ستلایت قریهطرح

ونی به ستلایت وصل گردیده است؛یشبکه تلویز 63قریه و 911الی اکنون در حدود

( ایجاد سیستم ریل تایم دیتا منجمنتReal Time Data Managemt)؛

فون دیجیتل سیمدار در مرکز و ولیات؛یین تلشماره ل هزار 65سازی فعال

سایت مخابراتی؛ 1216سازی نصب و فعال

ولیت 94تاور مخابراتی در 236سازی نصب و فعالو.

و ترانسپورت یتنزاتر – چ یقطقه از طرجهان و به خصوص من یکشورها یانتقابل به نقطه تعامل م یدانافغانستان از م یلتبد سیاست

یکشورها افغانستان در اتصال یواکانومیکج یتظرف یمعرف یزو ن یگره خوردن منافع مشترک اقتصاد

سال، هس نیا ی. طرفته استسه سال گذشته به حساب یحکومت، ط هاییتاز اولو یکدیگر،منطقه به

برداشت و یزرگب یهامنطقه، گام یتیترانز یدیتحقق نقش خود به عنوان نقطه ثقل و کل یافغانستان برا

داشته است. یزن یدرخشان هاییشفتپ یرمس یندر ا

گیردافغانستان از خطوط آهن برای تجارت بهره می - 91 یرتصو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

016

یزانسازد و ممختلف فراهم ب یمتعدد با کشورها یزهایتوانسته است که دهل یتدر بخش ترانز افغانستان

بار در نیاول یبرا ینی،زم یتعلاوه بر ترانز یمختلف توسعه بدهد و حت یرهاتجارت خود را با کشو

است. دهاقرار د یبردار افتتاح و مورد بهرهبا جانب هند عملاً یزرا ن تجارت ییهوا یزدهلکشور، یختار

ادرات و ص یتامن یبه نقاط هدف، ارتقا یموقع صادرات فصلارسال به یتی،ترانز ینههز یزانکاهش م

.باشدیم یورتو ترانسپ یتیمختلف ترانز یزهایبه دهل یابیدست یجو... از نتا یازواردات محصولت مورد ن

در یو قانون یحقوق یهاپر کردن خل یتی،ترانز یهاجاده یدو امتداد خطوط آهن، توسعه و تمد ایجاد

از ی، بخشTIRبزرگ از جمله یهادر سازمان یتعضو یی،هوا هاییدانبخش، توسعه م ینا

.رودیبه حساب م یتافغانستان در سکتور ترانز یدستاوردها

یلو تسه یعمبارزه با فساد و تسر یه،منطقه و همسا یدو و چند جانبه با کشورها یهانامهموافقت امضای

ده و بخش و راستا ب ینحکومت در ا هاییتاز فعال یگریو... بخش د یو ترانسپورت داخل یتروند ترانز

.اشاره شده استادامه وار در دستاوردها، فهرست ینا یگرد

:یدعوا -3

دالر امریکایی 511 ها ازدالر و در اخیر نظر به تلاش 511دالر به 411افزایش فیس پروازهای عبوری از

میلیارد افغانی در سال 6.13به 6939میلیارد افغانی در سال 6.36و افزایش عواید آن از دالر 311به

6935.

و سایط و های کمپیوتری به منظور کنترول جریان تردد های الکترونیکی مجهز با سیستماحداث دروازه

.آوری شفاف عواید و مسافر و جمعبهبود سیستم احصائیه در پروسه حمل و نقل کال

:هانامهو موافقت ینتقن -1

ینیمسوده قانون ترانسپورت زم یهته.

مسوده مقرره تهیهTIR یستمس یقیطرح پلان تطبو TIR یمل یتهکم ایجادو.

و هند یرانابندر چابهار با جانبه نامه سهموافقتی امضا.

هت ج یاو جورج یجانآذربا یه،ترکمنستان، ترکبا لجوردراه جانبهینچندنامه موافقتامضای

.ییاروپا یبه کشورها یدسترس

افغانستان و ازبکستان یترانسپورتهای زیربنایی همکارینامه موافقتامضای.

ن و ترکمنستانافغانستا ینب ینامه دوجانبه ترانسپورتموافقتامضای.

و تاجکستان ینافغانستان، چ یانم یجانبه ترانسپورتنامه سهموافقت سازینهایی.

یاافغانستان و جورج یننامه دوجانبه بموافقت سازینهایی.

یزستانافغانستان و قرغ یاندر عرصه حمل و نقل م یهمکار سازینهایی.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

017

یهافغانستان و ترک ینب ینامه ترانسپورتموافقت سازینهایی.

ها:پروژه -1

(یاندخو – ینهآق –نظرمماا – آتامراد) یاآس المللیینآهن بافتتاح خط.

(ی)تاپ افغانستان یقخط لوله انتقال گاز از ترکمنستان به هند و پاکستان از طر افتتاح.

یمروزن ییهوا یدانم افتتاح.

یانبام ییهوا یدانم افتتاح.

فراه ییهوا یدانم افتتاح.

فراه یتول ییهوا یدانساخت م تکمیل.

ندزک ییهوا یدانم ینالساخت ترم لیتکم.

ولیت غزنی. یجاغور یولسوال یمحل ییهوا یداناز م یبردار و بهره افتتاح

یکندیدا ییهوا یدانکار پروژه احاطه م آغاز.

زابل ییهوا یدانم ینلو ترم یخط رنو تکمیل.

یحامد کرز ییهوا یدانم یخارج ینلتوسعه ترم اکمال.

قندهار ییهوا یدانم ینلترم اعمار.

مختلف یاتآهن در ولپروژه سرک و خط ۱۲سپردن یبردار و به بهره تکمیل.

مختلف یاتپروژه سرک و پل در ول ۲۱ یزاینو د سروی.

یانبام – یشرق به غرب و سرک دوش یزشمال به جنوب، دهل یزکار دهل افتتاح.

مختلف یاتدر ول یجغل یهاپروژه سرک ۱۲و مراقبت حفظ.

قندهار –آباد و کابل جلال –شاهراه کابل یحفظ و مراقبت اساس آغاز.

کیلومتر سرک 339.5احداث.

کیلومتر هزار 66.5ولیت به طول 94ر ها دحفظ و مراقبت سرک.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

018

کنندآقینه را افتتاح می -آهن آتامراد رؤسای جمهور افغانستان و ترکمنستان خط - 93 یرتصو

معادن -حتخراج حکومت در بخش اس یاستس هاییتاز اولو یزی،ربر برنامه یو مبتن یدارمعقول و پا یبردار بهره

ور، مفاد کش یندهو آ یبعد یهابا درنظرداشت حقوق نسلکه تلاش شده یلدل ینبه هم. باشدیمعادن م

.گردد زییرمسؤولنه برنامهشود و یبخش با دقت بررس ینا یها و قراردادهانامهتفاهم ین،و سلامت قوان

اشته است؛ ند چندانی یدافغانستان عوا یاز لحاظ مال ینکهسبب، در سه سال گذشته، با وجود ا ینهم به

ی،از است. عقد قرارداد بازسشده برداشته یاساس یهاگام ینده،از هدر رفتن معادن در آ یریدر جلوگ یول

ی ازادشبرغان، ثبت تعدتاق یتیمگازدار یساحه 93و 96گاز یهاچاه یزتست و تجه ی،حفار

معادن مواد یکار قرارداد معدن 662 یابی+ و ارزAMCS یستمعقدشده معادن در س یقراردادها

زینو اجراءات سازییسیاست. در بخش پالعمده از اقدامات از طریق ولیات عقدشده یساختمان

:شودیوار اشاره مبرداشته شده که فهرست یبزرگ یهاگام

انکشاف سکتور معادن یراه برا طرح مسوده نقشه.

قیمتییمهو ن یمتیق یهاپروسس سنگ طرزالعمل تهیه.

نفت و گاز یمل یسیپال تهیه.

کشور یاقتصاد یهازون یولوجیکیگزارش از مطالعات ج یبو ترت تهیه.

هامنرال یو مال یمل یسیمسوده پال تهیه.

،یاستخراج یعصنا هاییتاولو یبطرح و ترت شناسایی.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

019

یمعدنکار یکیمقرره تخن سازیییو نها تدقیق.

افغانستان قیمتییمهو ن یمتیق یهاسنگ یقیپلان تطب تهیه.

یساحو یمت 63کشور توسط یاز هفت زون اقتصاد یولوجیکیمطالعات ج یراپورها یبو ترت تهیه.

یولوجیکیج یهانقشه یتش 61 ترسیم.

یفساحه کود و برق مزارشر یگاز از شبرغان ال لینیپپا یلومترک 34.5 احداث.

ینفت و دو بلاک یاحوزه آمودر یدر سه بلاک نفت یدروکاربنیها هاییاتاز تمام عمل یو بررس نظارت

.تاجک –حوزه افغان

یدر دو ولسوال یساحه معدن 61آنها در سازییو رسم یرقانونیغ یمعدنکار هاییتاز فعال جلوگیری

.لکاب

یجوازنامه معدن 61مراحل طی.

6931 یو دو ربع سال مال 6935سال یط یوریاتن کود هزار 91.3مقدار تولید.

برقساعت یلوواتک یلیونم 646.9 تولید.

یعیمترمکعب گاز طب یلیونم 636.9 تولید.

تن زغال سنگ هزار 112.4 تولید.

یلومترک هزار 41 یو جاذبو یسیمقناط ییهوا یسرو یزمیکیسا یقاتیو تحق یتدارکات یکارها یداوطلب

.زکتوا یو گاز یمربع در ساحه نفت

گاز در شهر شبرغان یهدستگاه تصف تکمیل.

یبردار و نقشه یکشور به خاطر سرو یبه هفت زون اقتصاد یمت 63 اعزام.

یینمونه غرض شناسا 9366 یساز و آماده یدسازیسلاا ی،منرالوج ی،پتروگراف یمیاوی،ک تجزیه

.ها در کشورمنرال

یاقتصاد هاییتتجارت و فعال -خها، گام ینا تریشبرداشته که ب یبلند یهاگام یرسه سال اخ یافغانستان ط یزنو خدمات در بخش تجارت

در بخش خدمات و صنعت بوده گذارییهو رشد سرما ،گذارییهتجارت و سرما هایینهفراهم ساختن زم

و یدیها، تأپروسه یساز ساده یاز،مورد ن هاییتمورد طرح شده و حما ینمناسب در ا هاییسیاست. پال

.و دستاوردها است هایتفعال یناز ا یو... بخش یسازمان تجارت جهان یتجارت یهاشاخص یبتصو

ار گرفته به ک یاتکه در سطح ول یدبا اتخاذ تمام عملکردها و اجراءات مف ی،بر گزارش بانک جهان بنا

ی،جهان یبنددر رده «یسرحد فاصله اصل»شدن به یکنزد یرا به سو یافغانستان گام بزرگ شود،یم

انیم« تجارت جامان یجهان یبندرده»افغانستان در ییپله ۱۱صعود که منتج به یطور ؛خواهد برداشت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

مناسب تجارت یفضا یکشور دارا ینم۵۲۳به ۵۲۲افغانستان از یب،ترت ینکشور خواهد شد. به ا ۵۳۳

خواهد شد. یلتبد ()کسب و کار

و صلح یچارچوب مل»دولت افغانستان یافت، یرتدو ۳۳۵۱کنفرانس بروکسل که در ماه اکتوبر سال در

را به جامعه ،(6411-6935)ییبه خودکفا یابیساله دستپنج یژیکپلان استراتبه عنوان « انکشاف افغانستان

حاضر در کنفرانس، به المللیینسازمان ب ۲۳کشور جهان و ۲۳ انیندگنمود. تمام نما یمعرف یجهان

یداراپ یتگونه حما ین. ایدندمتعهد گرد ،یندهچهار سال آ یدالر، ال یلیاردم ۲.۲سالنه یانکشاف تمساعد

یندر هم .باشدیانکشاف افغانستان م یدورنمابه المللییندهنده اعتماد جامعه بنشان ی،به سطح عال

در کشور، یانکشاف یهاتلاش یدرا کسب نمود. فوا یسازمان تجارت جهان یتسال، افغانستان رسماً عضو

است یافته یشدالر افزا یلیونم 324به 6163صادرات در سال یزاناست: م یدااکنون ملموس و هو ینهم

است. ۳۳۵۲به سال نسبت گیرچشم یشدهنده افزاکه نشان

دالر به ریاخ یهاسال در صادرات حجم سهیمقا - 66نمودار

و کنترول یدواع یممربوط به تنظ هاییسیوارد نمودن اصلاحات در پال یقتوانسته است از طر افغانستان

.یدنما یتتقو یزخود را ن یمال یگاهمصارف، جا

:در سکتور خدمات سهم ی،و بانک جهان یهاحصائ یشده اداره مرکز ارائه یطبق آمارها خدمات

بوده است. درصد 6.4 ،6935در سال رشد تولید ناخالص داخلی

شاهد رشد قابل ملاحظه بوده است یر،سه سال اخ یدر بخش صنعت، افغانستان ط همچنین :صنعت .

سهمکه یطور یافت،توسعه 6934سال یاندر جر یعسکتور صنا ی،شده از بانک جهانطبق ارقام ارائه

.بلند رفت 6935در سال درصد 4.5به 6939در سال درصد 6.4از در تولید ناخالص داخلی سکتور ینا

6939 6934 6935 6931

میلیون دالر-صادرات 531 536 164 324

٠

٥٠٠

١٠٠٠

لردان یویلم

حجم صادرات

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

010

رح ط یببرداشته است، از جمله تصو یزن یندر بخش تقن یتیحما یهابخش گام یندر ا حکومت

مواد خام یهاآن کاهش قابل ملاحظه در تعرفه یکه بر مبنا «یداخل یعصنا یویطرزالعمل تعرفه حما»

است. یدهگرد بینییشپ یدیتول یکاتفابر

داشته یشافزا درصد 3.5افغانستان یصادرات رسم 6935 یدر سال مال ها،بنابر گزارش :صادرات

که دهدیشده نشان مارقام و اعداد ارائه ین. همچنیددالر رس یلیونم 164است که مجموع ارزش آن به

ده است.یدالر رس یلیونم 324به درصدی 1121رشد با صادرات افغانستان 6931در سال

محدود ند کشور چروی قبل، ساختار تجارتی افغانستان هدر ده :تنوع در ساختار تجارتی افغانستان

یم ناز شهای متمادی، یعنی پاکستان، بیسالدر ترین شریک تجارتی افغانستان بود. بزرگمتمرکز

در حال ؛ اما شمول صادرات و واردات به خود اختصاص داده بوده ب را( درصد 51.5)تجارت افغانستان

د. باشز میگذشته کمتر متمرکه اش در مقایسه با دهحاضر، ساختار تجارتی افغانستان با شرکای تجاری

صادرات و واردات کاهش برای 6934و 6923های افغانستان بین سال سطح تمرکز با شرکای تجاری در

های ترانزیتی از طریق کشورهای آسیای میانه و ایران، مسیر انتقال اموال را راهو فزونی شمار یافته است

این عملکرد به احتمال زیاد اقتصاد کشور را در مقابل تری داده است. تنوع بیش/ از افغانستان به

که مسدود شدن دروازە تورخم در ماه فبروری چنان ؛سازدمی پذیرو انعطاف ترهای بیرونی استوار تکان

ش بانک . )گزار های داخلی داشتکمتر تأثیری بر قیمت ،در مقایسه با وقایع مشابه در گذشته 6163

(6931 –جهانی

:دستاوردهااقدامات و

.توشیح قانون حمایت از مستهلک

های سازمان تجارت جهانیتعدیل قانون استندرد مطابق نیازمندی.

ی حکومتتها و تسهیل پروسه تدارکاسازی شرکتها به منظور ظرفیتبندی شرکتپالیسی طبقه.

رح انکشاف بنادر آقینه و تورغندیط.

های کلیدی شهرتأیید طرح استفاده تجارتی از جایدادهای دولتی در موقعیت.

و پشم رات سنگ مرمر، زعفران، چرمهای عمل به منظور تقویه و توسعه صادپلان طرح.

جریب زمین برای احداث 3111های صنعتی قالین در چهار ولیت کشور و تهیه ایجاد شهرک

.صنعتی و رهایشی قالینهای شهرک

اقتصاد شامل: گذاری و عرضه خدمات به سکتور خصوصی توسط شورای عالیتسهیل سرمایه

o چوکات وزارت ری در گذاایجاد مرکز واحد ثبت و صدور جوازهای تجارتی و سرمایه

؛تجارت و صنایع

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

o ه سه سال و کاهش پروسه گذاری از یک سال بافزایش میعاد جوازهای تجارتی و سرمایه

؛اخذ جواز

o ۳۳۵۲توسط شورای عالی اقتصاد و تأیید آنها برای سال شش شاخص تجارتبندی اولویت

صل ف های بانکی؛ دسترسی به برق؛ حل و)شروع کسب و کار؛ پرداخت مالیات؛ قرضه

که در کابینه منظور شد؛ مرزی(ورشکستگی و تجارت بیرون

o ریق آن شود و از طکه توسط شرکت گلف تینر انجام می بنادر خشکهتصویب طرح ایجاد

؛آیدکاهش به وجود می درصد 65در هزینه و زمان ترانزیت امتعه

o کرزی.المللی حامد یدان هوایی بینایجاد اداره واحد طی مراحل گمرکی در مو

( کسب عضویت سازمان تجارت جهانیWTO) ان تجارتتصویب بسته الحاق افغانستان به سازمو

.جهانی توسط شورای ملی

ی با مقتضیات سازمان تجارت جهانیساز سند تقنینی جهت همسان 63توشیح.

المللی استندردکسب عضویت دایمی سازمان بین.

میان افغانستان و فدراتیف روسیه تجارتیگذاری دوجانبه نامه سرمایهترتیب موافقت.

گذاری در افغانستانهای سرمایههای رهنمود و فرصتچاپ کتاب.

های کوچکگذاریجلب و آغاز پروژه جدید بانک جهانی جهت ارائه خدمات مالی برای سرمایه.

روز به 6نیز از ز مرحله و زمان اخذ جوا 5مرحله به 66گذاری از کاهش طی مراحل اخذ جواز سرمایه

.چند ساعت کاری

ینزم یریتمد –د ادییهدفمندانه ز هاییتدست داشته و فعال یرو یاراض یریترا تحت مد یعیوس یهابرنامه حکومت

وازن رشد مت یدر راستا هایتها و فعالبرنامه ینبخش انجام داده است. ا ینسه سال گذشته در ا یرا ط

ی،دولت هایینبه مردم به طور مؤثر و شفاف، ثبت زم ینداریارائه خدمات زم ی،و اقتصاد یاجتماع

آن، یادیدر کشور به شکل بن ینحل منازعات زم ی،صورت عصر به هایهقر هایینعامه و زم ی،شخص

به منظور یدولت هاییندرست از زم یبردار بهره ی،بزرگ مل یربناییز یهاپروژه یقبستر مناسب تطب یجادا

یعانکشاف سر ار،ک ینهزم یجادا ی،مل یدبلند بردن عوا ی،و خارج یداخل هایگذارییهسرما قیتشو

یانکشاف مل یژیمؤثر استرات یقو تطب گذارییهبهبود سطح سرما یی،اقتصاد روستا یتزراعت، تقو

مربوط و... بوده است. یهاو طرزالعمل ینمرتبط به زم ینقوان یقافغانستان، تطب

ها، وضع رهمقر ینو قانون استملاک؛ تدو ینداریامور زم یممانند قانون تنظ ینمرتبط زم ینقوان تعدیل

با کاهش یدهروند اجاره یساز ساله؛ سادهپنج یژیکاساسنامه و پلان استرات یدو تسو یبها، ترتطرزالعمل

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

011

فاف، ش هاینیزمیکام ایجاد یقاز طر یاز ارتشا و فساد ادار یریآن؛ جلوگ یزمان و مراحل رسم درصد ۲۱

نظارت و ین؛به منازعات زم یدگیرس ین؛ثبت، انتقال و تبادله زم یه،تصف ی،سرو ی؛دهو مؤثر اجاره یعسر

یتتقو ی؛تدول هایینبه زم المللیینو ب یمل گذارانیهسرما یدسترس ینهها؛ بهبود زماز پروسه یابیارز

هایینزم نیشهرت غاصب یبترت ی؛دولت هایزمیناز غصب یریبه منظور جلوگ یدهاجاره یستمروند س

یدجد ینالوژ تک یمعرف گذاری؛یهمحفوظ، بهبود سطح سرما یبانک معلومات یکآن در یمو تنظ یدولت

است یافتهنجام سه سال ا یبوده است که ط ییهایتاز فعال یدر افغانستان و... بخش المللیینب یارهایبا مع

و مردم یاشتغال برا ینهزم یجادو ا یدهاجاره یقاز طر یمل عواید یشفزابه ا توانیآن م یجو از نتا

عامه اشاره کرد. یدادهایاز غصب جا یریجلوگ

ل،یدل یندارد و به هم یژهو یتاهم وحدت ملیحکومت یبرا یاراض یریتاست که مد یادآوری قابل

دهندهنمود که نشان یجادو آب را ا یاراض یشورا 63/6/6934مورخ 9فرمان شماره یط جمهوریسرئ

.باشدیم یتاهم ینهم

:اقدامات و دستاوردها

شغل ایجاد کرده است 61394تعداد به 6935دهی زمین به منظور اشتغالزایی که طی سال پروسه اجاره.

لتی.های دو الجاره زمینبابت حق میلیون افغانی سالنه، طی سه سال گذشت 459.1آوری بیش از جمع

جرینأ قرارداد با مست 9136 عقد.

غانستان بافان افجریب زمین جهت استفاده رهایشی و تولید قالین با اتحادیه قالین هزار ۳عقد قرارداد

آباد خانکی ولیت که در ولیات مختلف و در مراحل مختلف تطبیق خواهد شد عملاً در قاسم

نفر به طور مستقیم و هزار 661میل قرارداد، برای ننگرهار این برنامه در جریان است که با تطبیق و تک

.خواهد شد میلیون نفر به شکل غیرمستقیم شغل ایجاد 6.5برای

میلیارد افغانی 66.91 اریذگسرمایه.

های غیررسمی شهریالمللی برای ثبت ملکیتهای داخلی و بینتفاهم میان بخش.

یابی زمین.تدوین طرزالعمل ارزش

توریزم –ذ یر،اخ سه سال یدر کشور ما شده است اما حکومت ط یزممانع گسترش و رشد تور یامنهرچند جنگ و نا

یهاها و برنامهپلان ید،نما یااحدوباره را یستیو تور یخین تارکاو ام یربناهاتلاش کرده است که حداقل ز

عات . علاوه بر وزارت اطلا گیرددست ب یرو یخیحفاظت از آبدات تار یرا برا ییهاو راه یهمناسب را ته

امر ینخود نشان اهتمام حکومت به ا ی،و گردشگر یزموزارت دولت در امور تور یجادو فرهنگ، ا

سکتور نیدر افغانستان، متأسفانه سهم ا یزمتور یو اجتماع یاقتصاد ی،فرهنگ یتظرف رغمعلی .باشدیم

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

اعلام درصد 1.53 یزن یناخالص داخل یدتول ر( و سهم آن د1.15%) درصد یکدر بازار اشتغال کمتر از

ال سه س یکه ط دهدیاست، اما آمارها نشان م یزبخش ناچ ینا یمال یدعوا یزانکه م یشده است. در حال

رو به رشد بوده است: یراخ

یافغان میلیون 666454: 6931 سال

یافغان میلیون 615462: 6935 سال

یافغان میلیون 619436: 6934 سال

است. یدهرس یافغان یلیونم 64.53مختلف به یاز شهرها ی،تور در سال جار افغان یتصد یدعوا همچنین

اشاره یدر بخش گردشگر یرسه سال اخ یادارات مرتبط ط یو دستاوردها هایتاز فعال یبه بخش یرز در

شده است:

ینخصصبا حضور مت یگردشگر یهاچالش یروزه با عنوان بررسسه یقیتحق – یعلم ینارسم برگزاری

کشور. یممق یخارج هاییپلوماتو د یسکتور خصوص ی،داخل

یهند به منظور جلب گردشگران خارج –افغانستان یهفته فرهنگ برگزاری.

یداخل با حضور مهمانان« در افغانستان یزمانکشاف تور در یشمراه ابر یتاهم» یعلم ینارسم برگزاری

.یو خارج

یداراهداف توسعه پا یراب یگردشگر یهاشاخص تهیه.

یاتعتبات عال ینزائر ینامه با کشور عراق به منظور فراهم شدن سهولت براتفاهم امضای.

به سه یاحینس یکشور برا یدنیو د یخیاماکن تار یافغانستان جهت معرف یکتاب راهنما یبو ترت تهیه

.یسیپشتو و انگل ی،زبان در

هایخارج یکشور برا یستیفلم کوتاه مستند از مناطق تور تهیه.

کابل. یخیو تار یدنیمحلات و اماکن د یکتاب راهنما تهیه

یو خارج یداخل یستانو ارائه معلومات به تور ییجهت راهنما سایتیبو تهیه.

ینمتخصص دعوت UNWTO در افغانستان. یزمگسترش صنعت تور یجهت مشوره برا

یر گردشگ یتوتانست یسفرهنگ و معارف جهت تأساطلاعات و یهاوزارت یاننامه متفاهم امضای.

یانهوتل بام یو بازساز ترمیم.

6165سارک در سال یفرهنگ یتختبه عنوان پا یانبام انتخاب.

یزمتور یمل یسیمسوده پال تهیه.

یستیجلد آلبوم تور 9111 یعو توز چاپ.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

012

گیرییجهنت یرنامهدرخشان است. ب یندهآ یددهندهاما نو باشد،یکند و آهسته م ینکهکشور با ا یاقتصاد وضعیت

یسترسد یی؛منطقه یهاها و جادهاتصال به خطوط آهن، شاهراه یی؛منطقه یتافغانستان در بخش ترانز

ات قابل کشور؛ انکشاف یجار یهاآب یریتمد ی؛انرژ یدتول ییجهنتروبه یهامتعدد؛ برنامه یزهایبه دهل

و صادرات یعصنعت؛ رشد صنا یناز ا یخارج هاییتجذب حماملاحظه در بخش مسکن و جلب و

اقتصاد کشور به سمت ثبات، رشد و استحکام در حرکت است. دهدیکه نشان م اندیلیکشور و... از مسا

از تیتمرکز بر صادرات کشور، حما یی،اشتغالزا یهابرنامه یعتسر یحکومت برا یبعد هایبرنامه

ی،زودو... به تجارت یمل یسیصادرات و پال یژیاسترات شدنیینها گذاری،یهسرما یلتسه گذاران،یهسرما

خواهد آورد. یانشهروندان به م یرا در زندگ یقابل قبول ییراتتغ

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

016

بخش سوم: امنیت و صلح

چکیدهروج با خ ؛تجربه کردرا یتیتر امنانتقال مهم ی،و اقتصاد یاسیهمزمان با انتقال س ۳۳۵۳افغانستان در سال

. در فتندگر دوش به افغان یروهاینرا یتیکامل امن هاییتمسؤول المللی،نیروهای بینسرباز هزار هاده

یگرجمهور منتخب دسیمنتخب به رئ جمهوریسرئ یکاز «یاسیاقتدار س»بار یناول یحال برا ینهم

.شدیمنتقل م

یبرا یتامن یث،ح یناز ا .یافتکشور گسترش یتول ۳۳در داخل کشور شدت گرفت و به جنگ

و یتیامن یروهاین ی،خارج یروهایبود تا در نبود ن یموضوع مهم و اساس یک یحکومت وحدت مل

دررفته شود و گ یروهان ینکه جلو فساد در ا یکنند، طور یریتجنگ را مد ییتنهاافغان بتوانند به یدفاع

گردند. یو مسلک یلتمو یز،تجه یشاز پ یشعوض، ب

سال بعد آن را سال ید،نام« بقا»را سال ۵۲۳۳سال یغن جمهوریسرئ یل،مسا ینه همتوجه ب با

، عنوان داد که خوشبختانه در هر سه بخش «یادیبن تحرک»را سال ۵۲۳۱و سال «یافتهانسجام دفاع»

خوب داشته است. یحکومت دستاوردها

دا به رو بود. در ابتروبه یادیبا مشکلات ز یتیدر بخش امن یسه سال گذشته، حکومت وحدت مل در

خود را نجات داده و افغانستان را به سمت درست سوق دهد و نبود تواندیکه حکومت نم رسیدینظر م

دشمن توانستند که تصورات یو دفاع یتیامن یروهایحال ن ین. در ابخشیدیها را قوت مشک ینا یت،امن

ه جنگ را در س ،تمام یتبا درا ید. حکومت وحدت ملآنان را نقش بر آب کنن یبرده و آرزو ینرا از ب

شد و یریلوگج ی سیاسییاافغانستان به دو جغراف یمآن از تقس یجهنمود که در نت یریتمد ګذشتهسال

.دیگردناکام ناروا به مردم و اهداف شومش یهاخواسته یلتحمدر دشمن

ی. براستادیبه پا او یزافغان تجه ییهوا یو هند، قوا یکامتحده امر یالتها از ابه دست آوردن جنگنده با

یزکه حا یردشد، دستاو یبچهارساله ترت یتیدر مقابل دشمن، پلان امن یروهاتمام ن تریشهر چه ب یزتجه

ها ده انجام شد و یبه شکل عمل یو دفاع نیتیامادارات فساد در یهدوره، مبارزه عل یناست. در ا یتاهم

یراردادهادر ق یافغان یلیاردهام ینهمچن ی،مبارزه جد ینا یفرستاده شد. در پ رنوالیسایبه لو یهدوس

شد. ییجوصرفه یو دفاع یتیامن یروهاین

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

017

کامل یدار داشت. عهده یمنف یرآنها تأث یتبود که بر مؤثر یگریاز مشکلات د یروهانبودن ن هماهنگ

یبرا دیتوحملی مرکز یجادو ا یمحمد اشرف غن جمهوریسمسلح توسط رئ یقوا یاعلا یسرقوماندان

بود. ینهزم یندر ا یاقدام مهم یو دفاع یتیامن یروهایواحد ن یفرمانده

تریشا بر یتیامن یروهاین هاییترا واضح ساخت؛ صلاح دشمن یفتعربار، یناول یبرا جمهوررئیس

یناز ب هستند یدها تهدافغان یزندگ یرا که برا یستیترور یهاگروه داد که همه یتهدا انکرد و به آن

ببرند.

یاننظام یکرهایآنان، تابوت پ هاییفشاناز جان یمسلح و قدردان یروهایاحترام به ن یبرا جمهوررئیس

ینبه وارث یدگیرس یبرا ین،ا ینمود و در پهلو یادتآنان ع هاییحمل کرد، از زخم یشهاشانه یرا رو

حل یتا برا یدشن یکنزد زنمود و مشکلات آنان را ا یدارآنان د یهاوادهبا خان یتیامن یروهاین یشهدا

.شودآنها اقدام

یهاجانبه کشور تلاشصلح و ثبات همه یافغانستان برا یاسلام یدولت جمهور یرهبر ،همچنین

یمذاکرات با حزب اسلامموفقیت در آن به یبه صلح، در بعد داخل یرا انجام داد. توجه جد پایانیب

.یدانجام یارحکمت ینگلبد

لح و دورتر سفر کرد تا درباره ص یههمسا ی،اسلام یبه کشورها جمهوریسروند صلح، رئ یِ بعد خارج در

تم جنگ خ یبرا ی. اکنون اجماع جهاندهدشکل را یاجماع جهانداده ییررا تغ یانجهان یتافغانستان، ذهن

است. آمده وجودبه یزمترور یانبر حامای قهساببی المللیینب یفشارهاو افغانستان حاصل شده

ساخت که صلح و ثبات افغانستان، صلح و ثبات در منطقه ثابت به منطقه و جهان حکومت وحدت ملی

مواجه سازد. یدمنافع آنان را با تهد تواندیافغانستان م ثباتییدارد و ب یو جهان را در پ

گیریم.گونه فشده به مطالعه میبهدستاوردها در این بخش را زیر عناوین آتی

تقسیم افغانستان به دو جغرافیای سیاسیاز یریجلوگ – الفهای امنیتی به کاهش یافت و مسؤولیتافغانستان در یخارج یروهاینشمار ۳۳۵۳که در سال وقتی

رده ک محاسبه ان. آنشدت یافتها گروه یگرو د یستانجنگ از طرف ترورنیروهای افغان واگذار شد،

دو بخش افغانستان را بهسیاسی یایجغرافها را سقوط داده و شماری از ولیتحداقل دنتوانیکه م ندبود

از طرف آنان یتافغان و حما یروهاینقهرمانی و وطندوستی والی ،ازخودگذری ،شجاعت کنند. یمتقس

.ته باشدداش یبخش دستاورد یندر ا ندعرصه را بر دشمن تنگ ساخت و نتوانست ،یحکومت وحدت مل

انستند، ما تو یتیامن یروهایکه ن یدافغانستان نام یبرا« بقا»را سال ۵۲۳۳سال ،جمهوریسرئاز این حیث

اعی و امنیتی، های نیروهای دفدر اثر رشادت کنند. یریجلوگفیای سیاسی ابه دو جغر افغانستان تقسیم از

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

018

ا داده شد که در میدان نبرد به هیچ عنوان پیروز نخواهند شد پیام واضح حکومت به طالبان و حامیان آنه

حل از مجرای سیاسی خواهد بود.و یگانه راه

یروهان سازییتظرف؛ چهارساله یتیپلان امن – ب یروهان؛ پلانی که زمینه ارزیابی اصل مهم بود یک یتیپلان امن ساختن ی،حکومت وحدت مل یدر اجندا

د. حکومت در نظر دارد در ظرف چهار نساخته شو هاساختار و یلاتتشکمبنای آن را فراهم نموده و بر

.را بال ببرد امنیتی یروهاین هاییتظرف یتی،پلان امن ینکردن ا یسال، با عمل

شورای امنیت ملی پلان چهارساله امنیتی را تصویب نمود - 92 یرتصو

تقبال جامعه مورد اسشد که طرح و ترتیب یمل یتامن یشوراتوسط یتیله امنساچهار پلاندر این راستا

نمود. نکات مهم مقاطعش را از آن اعلا یتحماواقع شده و یکامتحده امر یالتبه خصوص اجهانی

است:زیر قرار یتیپلان امن یندر ا

ساد های مختلف، فدر نیروهای امنیتی افغان که با عملی شدن این اصل در بخش اصلاحات گسترده

محو خواهد شد؛

منیتی، ما اساس این پلان ا رب .خواسته مهم است که یک و دفاعی ظرفیت نیروهای امنیتیبلند بردن

ف به و های مختلف، کادرهای خوبی را پرورش دهیم تا نیروهای امنیتی در همه صفتوانیم در بخشمی

و اقدامات را انجام دهند؛ مستقیم عملیات یگونه

که بخش مهم پلان امنیتی است و از این طریق نیروهای و دفاعی روی نیروهای امنیتی گذاریسرمایه

خوبی از حاکمیت ملی افغانستان دفاع خواهند کرد و در میدان نبرد، دستاوردهای خوبی به امنیتی

خواهند داشت.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

019

فسادبا مبارزه – پ .خورده است گرهبا آن نام افغانستان ،سال گذشته ۵۱ طول است که بدبختانه درمنفوری ییدهپد فساد

ه امنیتی و دفاعی به دلیل مصرف بخش کلان بودج ادارات داشته و نهادهامنفی در عملکرد اثر یدهپد ینا

اند.تر متأثر شدههای جهانی بیشحکومت و کمک

از فساد اداری و مالی . شد یبه وزارت دفاع مل یادیتوجه ز ی،ت وحدت ملکار آمدن حکوم یرو با

را آن جمهوریسکه بارها رئو دفاعی بوده است یتیامن یروهایندر صفوف تلفات عمده افزایش یلدل

ن راستا در ای های بهبود وضعیت امنیتی است.از این منظر توجه به این عرصه، از لزمه است.کرده یاد

اند. در اثر مبارزه با فساد و انجام اصلاحات، هزار از نیروی اردوی ملی بایومتریک شده 652 بیش از

درصد افزایش یافته است. 25سطح اکمالت اردوی ملی

ه در خوشبختانه در سه سال گذشتبرای کاهش فساد در بخش امنیتی و جلوگیری از عواقب ناگوار آن،

. دارد یمهم یبخش دستاوردها ینگسترده شد و حکومت در ا یهاتلاش یوزارت دفاع مل یقراردادها

یبورد عال» یدفاع مل یروز یبار تحت رهبر یناول یفساد، برا یهمبارزه عل یدر راستا یدفاع مل وزارت

ل شدند از جمله دیگری نیز تشکی هاییتهفساد و کم یهمبارزه عل یسیونکم ایجاد کرد.را « فساد یهمبارزه عل

:انداشتهددر عرصه مبارزه با فساد را زیر یکه دستاوردها فساد یایقضا یشو تفت یبتعق یتهکم

استفاده از صلاحیت وظیفوی، اخذ رشوه، تزویر اسناد و دوسیه جرایم سوء 665در سه سال گذشته

های مشاوریترنوالی ملکی( در سا 66سرباز و 64بریدمل، 43افسر، 665تن ) 913ل حال شام ساختلا

33اردوهای ساحوی ریاست حقوق ستردرستیز مورد بررسی قرار گرفته است. مرکزی و قولحقوقی

نفر ملکی بعد از بررسی مقدماتی به 66سرباز، و 64بریدمل، 41افسر، 662جلد دوسیه شامل حال

احاله ارنوالیسهای مبارزه با جرایم فساد اداری و مرکز عدلی و قضایی جرایم سنگین لویارنوالیس

گردیده است:

o 6افسر ) 26صلاح حکم صادر شده که شامل دوسیه از طرف محاکم ذی 94در مورد

65تورن، 61جگرن، 64دگرمن، 1دگروال، 66بریدجنرال، 5تورنجنرال، 6دگرجنرال،

باشد؛فرد ملکی می 9سرباز و 5ل، بریدم 64بریدمن(،

o 9 مرکز عدلی و قضایی جرایم سنگین ی رنوالنفر ملکی به سا 6افسر و 63دوسیه در مورد

صدور قرار احاله گردیده است؛طی

o 16 های مبارزه رنوالیفرد ملکی به سا 1سرباز و 63بریدمل، 69افسر، 21دوسیه شامل حال

دیده که فعلاً تحت کار قرار دارد؛با جرایم فساد اداری مرکز و ولیات احاله گر

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

o 66 نفر سرباز نسبت خل تحقیقاتی و انکشاف 6و بریدمل 3افسر، 41دوسیه شامل حال

د یش قطعات مربوط مستر های کشف و تفتگانهای مربوط به ار رنوالیقضیه از طرف سا

گردیده است؛

o 5 های حقوقی نفر بریدمل تحت کار سارنوالی مشاوریت 6افسر و 3قضیه شامل حال

اردوهای ساحوی قرار دارد.مرکزی و قول

61 شده است.جویی صرفه در سه سال گذشته در قراردادهای وزارت دفاع ملیمیلیارد افغانی

ست که ثبت شده اهای تدارکاتی، مالی، لوجستیکی و منابع بشی جنرالن، کارمندان بست دارایی

باشد.نیز می های کلیدیکارمند بست 221بیش از شامل

شده است. ارسال اداریاداره عالی مبارزه با فساد جنرالن به از شماری های دوسیه

در تا همه قضایا به طور منظمآمده به میان سیستم تعقیب قضایای فساد در ادارات عدلی و قضایی

.دنادارات عدلی و قضایی تعقیب گرد

با اداره ۵۲۳۳درستیز در سال کمیته مستقل و تعقیب مبارزه علیه فساد توسط وزارت دفاع ملی و لوی

ده است.ش برقرار افغانستان روابط کاری با نهادهای جامعه مدنیشده و یجاد اعالی مبارزه علیه فساد

شده است. امضا سارنوالی کشور در امر مبارزه علیه فسادنامه وزارت دفاع ملی با لویتوافق

۳۱۱ شده است.تعقیب های کشفی اساس گزارش رموضوع ب

۵۱۲ استشده لغو، بودهبا اصول و مقررات مغایر که افسر تقررمورد.

قراردادها در شعبات عایده تحت بررسی و 6931 – 6934های های سالنه تفتیش در سالطبق پلان

شان تخلف شرکت قراردادی که در اجرای تعهدات 669های مؤظف قرار گرفته که در نتیجه تفتیش تیم

مانده آنها به . باقیاند تابع جریمه عطالت گردیده و به تفکیک سال، جریمه تحصیل شده استنموده

شرح زیر است:

o 64 میلیون افغانی تابع جریمه 33.1در مجموع مبلغ بیش از 6934شرکت قراردادی در سال

میلیون 4.32میلیون افغانی آن تحصیل شده است. همچنین 63.1که بیش از شده عطالت

های مختلف نیز ضبط گردیده است.افغانی تضمین شرکت

o 64 افغانی تابع جریمه عطالت میلیون 661.41در مجموع 6935ر سال شرکت قراردادی د

است.شده افغانی آن تحصیل میلیون 16.22بیش از که از شده

o 55 افغانی تابع جریمه عطالت میلیون 635.14در مجموع 6931در سال شرکت قراردادی

است.شده افغانی آن تحصیل میلیون 22.1که شده

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

010

در زمینه مبارزه با فساد اقداماتی صورت گرفته است. در عین حال توجه رهبری در وزارت امور داخله نیز

دولت به خاطر ایجاد اصلاحات گسترده در این وزارت وجود دارد. دستاوردهای این وزارت را به شکل

توان در موارد زیر عنوان داشت:وار میفهرست

جویی شده استصرفه یلیارد افغانیم ۵.۲داخله امور در سه سال گذشته در قراردادهای وزارت.

داخله برای کنترول و تعقیب اکمالت امور وزارت ولیت و قطعات مربوط ۲۳ای امنیه هدر قوماندانی

.یات، پلان ترتیب و تطبیق شده استو روغن

تشده اس های شفافیت، حسابدهی و تطبیق قانون ایجاد، کمیتهوزارتاین ر همه ادارات مربوط د.

۳۲ سارنوالی لوی تر بهپولیس که متهم به فساد در اخذ رتبه بودند، برای تحقیق بیشمؤظفین تن از

اند.شده معرفی

۳۱۳ د، ناهتن به شمول جنرالن که به فساد متهم بود ۵۵۳و همچنین قضیه فساد اداری بررسی شده است

ها عبارتند از:هبخشی از این دوسی .اندسارنوالی معرفی شدهبرای تفتیش به لوی

o ؛میلیون افغانی 62.4 میلیون افغانی و 69.6 به مبالغدو قراردادی آغاز به کار بدون منظوری

o ساختمانی قوماندانی امنیه ولیت میدان مور ستانی در قراردادهای حفظ و مراقبت و ااضافه

؛وردک و دادن اجازه فعالیت قبل از منظوری قرارداد

o بازرسی مصرف مبالغ ترمیمات و اعمار قوماندانی امنیه سابق عدم همکاری با تفتیش و

؛ولیت بامیان بدون منظوری

o ت قرارداد تعمیرا اختلاس در تیب اسناد مزورانه وید ارقام هفت میلیون افغانی و تر دتر

؛ماندانی امنیه ولیت نورستانقو

o ؛آنو معتمد غورقوماندانی امنیه آمر تعمیرات اختلاس

o نمبر یستیک قوماندانی لواجآمریت تعمیرات لو مربوط میلیون افغانی 2مبلغ تخصیص

؛نظم عامه ولیت هرات سوم و

o ست ریا ی، معاون ملکاز صلاحیت وظیفوی رئیس تعمیراتعدول ، غفلت و اهمال و تعلل

دوسیه تعمیراتی 11به علت معوق ماندن نیری ریاست تعمیرات یو مدیر انج ،تعمیرات

؛6935و 6934های سال

o میلیون 53به مبلغ خسارت که موجب ریاست خریداری عدول از احکام قانون تدارکات

؛شده استافغانی

o ؛میلیون افغانی در قرارداد ادویه به روش تدارکاتی منبع واحد 41تفاوت

o امور ساختمانی مدیریت ترافیک قوماندانی امنیه میلیون افغانی 3عدم شفافیت در مبلغ

؛ولیت هرات

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

o ر به مقداندانی امنیه ولیت غور اداد ترمیمات قومپول قرار راءات غیرقانونی پرداخت اج

؛میلیون افغانی 64.6

o ها و میدان دریوری قوماندانی قرارداد ساختمانی پولیگونکاری و نواقص در اجرای کم

؛افغانیمیلیون 61.5مقدار کز تربیوی پولیس هرات به ر م

o بلغ به مک دشت خواجه ولیت هرات یتعمیر مدیریت ترافسودجویی در امور ساختمانی

؛میلیون افغانی 3.6

o ؛های مربوط ولیت غورافغانی پول تحکیمات مرکز و قدمهمیلیون 64.5مبلغ حیف و میل

o انی امنیه قوماندعلیه اش ولیت بامیان مبنی بر منفکیقوماندانی امنیه مالی مرآ ت شکایو

.ولیتاین

دشمنواضح یفو تعر یروهامورال نتقویت – تهای ولویتاز ا ،قوای مسلح یانقربان یهابه خانواده یدنو رسو دفاعی یتیامن یروهاین یهبردن روح بلند

لف های اقشار مختبهبود اکمالت نیروها و به نمایش گذاشتن حمایت است.بوده یحکومت وحدت مل

جمهوریسرئدولت بوده که در آن موفق عمل نمود. جامعه از جمله علما از آنان، بخشی از توجهات

یشور قربانکحاکمیت ملی یکه برا یآنان یهاو خانواده یناز وارثکه یمدار یتبارها گفته است، ما مسؤول

.ییمحفاظت نما دهند،یم

نیروهای امنیتی و دفاعی از مورال قوی برخوردارند – 93 یرتصو

:توان به شکل مختصر در موارد زیر ارائه کردگرفته در این عرصه را میصورت اقدامات

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

011

اندهبه مراسم حج فرستاده شد امنیتیهزاران تن از نیروهای دفاعی و.

شده است ها و نمرات رهایشی توزیعخانه ،ملیها وارث نیروهای برای ده.

توزیع شده استملی ها افغانی در سه سال گذشته به وارثین نیروهای میلیون.

ا پیش ببرندشان ر رایگان تحصیلات تا بتواننداند شدهمعرفی های خصوصی وارثین شهدا به پوهنتون.

سفر نموده تا بتواند از نزدیک، مشکلات نیروهای امنیتی را جویا شود اردوهابارها به قول جمهوررئیس

.دهد روحیه ناکار به آن و با این

دوش را روینظامیان های تابوت جنازهشهدا، ه جایگاهگذاری ببرای ارج رهبری دولتبرای اولین بار

.حمل کردخویش

کرده است ها دیدارمتواتر از مجروحین نیروهای امنیتی در شفاخانه جمهوریسرئ.

دفاعی و نیروهای امنیتیملی روز »حوت، نهم ، و دفاعی نیروهای امنیتی انقربانیبه ذاری گبرای ارج »

.شدگذاری نام

عمده در صف گروهسه است. دشمنواضح از یفتعرارائه یحکومت وحدت مل اقدام مهم دیگر

:گرفته استواحد دشمن قرار

رسانند؛یو آنان را به قتل م کنندکه به حریم زندگی مردم حمله می افگنانیتروریستان و دهشت -

؛زنندمی کشور را ضربه قاچاقبرانی که امنیت و رونق اقتصادی -

.شونداقتصاد جرمی که مرتکب خیانت ملی میمافیای مواد مخدر و حلقات مافیایی و -

ر نهم د« روز ملی نیروهای امنیتی و دفاعی کشور»جمهور محمد اشرف غنی در برنامه تجلیل از رئیس

ف مردم افغانستان تعریاکنون ،که با پشت سر گذاشتن فراز و فرودهابا ذکر این ،6935حوت سال

دشمن اول »گفت: در این مورد وضاحت کامل ارائه نمود. وی واضحی از دشمنان این سرزمین دارند،

هستند که با حمله یگرید گروه ۳۳به نام داعش، القاعده و یو دهشتگر یستیترور یروهاین ،ینسرزم ینا

یهابه تاراج بگذارند، چه با حمله ملت را ینا یاتو ح یهست خواهندیمردم ما، م یزندگ یمبه حر

که یبرانن، قاچاقی. همچنشوندیکه در گوشه و کنار کشور مرتکب م یگرید یهاچه با شرارت ی،انتحار

هاییهاو سرم زنندیآن ضربه م یکشور و هم به رونق اقتصاد یتخود هم به امن یفبه خاطر اهداف کث

در و مواد مخ یایماف ین،. همچندهندیکشور در آن سهم دارند، به باد م ینفرزندان ا یکایکرا که یمل

«.کشندیم را به دوش یمل یانتبار خ شانیجرم یفکه به خاطر تداوم اقتصاد کث یاییحلقات ماف یگرد

ر و مقاومت در براب انبا ملت افغانست یصف دشمن»جمهور با بیان این که این سه دسته در رئیس

یرین جلوگقانو یتاز حاکم»خواهند قرار دارند گفت که آنها می« یدارپا یتاستوار و امن نظام یریگشکل

.«کنند

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

011

تعریف واضح از دشمن ارائه کرد« کشور یدفاع و یتیامن یروهاین یمل روز»جمهور غنی در محفل تجلیل از رئیس - 41 یرتصو

در افتتاح سال 6935حوت 61در تاریخ این موضوع تر برای وضاحت بیش یغن جمهوریسرئهمچنین

و دشمن دوست یفخوشبختانه تعر»: بار دیگر به این موضوع پرداخت ،شانزدهم نو کاری شورای ملیِ

ش تنها داعنه .برطرف شده است ینهزم یندر ا هایدرگمها و سر ما واضح شده و ابهامملت و دولت یبرا

هم هم در داخل و یستیترور هاییتفعال یاز خاک ما برا خواهندیکه م یخارج یستیترور یهاگروهو

یباند و تخرکه کمر به قتل مردم ما بسته یزاز طالبان ن استفاده کنند، بلکه علاوه بر آنها، آن دستهدر خارج

یهقد، مانند بانیختهو جنون درهم آم یگر یشان را با وحشگرفته و جنگ یشآشکار کشور را در پ

«هستند.ملت یندشمن ا ها،یستترور

افغانستان »ابعاد جنگ را واضح ساخته و دیدگاه گسترده افغانستان به آن را بیان داشته است: جمهور یسرئ

یستانورندارد، بلکه تر یعد داخلافغانستان ب ګروست. جنهشده با پاکستان روبناماعلا ګجن یکدر

.«دنبر یم یشبه پ نرا در افغانستا ګجن ،یګرد یمنافع کشورها یبرا

کنترول جنگ یبرا مرکز ملی توحید؛ – ثاز افغانستان، جنگ در افغانستان شدت گرفت و یخارج یروهایشدن ن یرونبا ب (۳۳۵۳) 6939 سال در

یتیامن یروهایرا آغاز کردند که ن ییجنگ جبهه یستی،ترور یهاگروهکشور، یتول ۳۳همزمان در

یروهاین نیلزم در ب یو هماهنگ یزاتجنگ را مهار کنند. نبود تجه ینا توانستندینم ییتنهاافغان به

داشت. با ییقعممنفی یراتتأث م،یز ترور یهبود که در جنگ عل ایعمده یلفساد از مساوجود و یتیامن

را « دز ملی توحیمرک»و اعلا یقوماندانگرفت که سر یمتصم جمهوریسمشکلات، رئ ینتوجه به هم

و عهده گرفت هادارات را ب ینا یرهبر خود جمهور رئیسدرست جنگ، ی. به خاطر رهبر کند یلتشک

به وجود آورد: یتیامن یروهاین یهماهنگدر را یتر یشتوجه ب

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

012

را انت آنمشکلا برقرار نموده و تماس در خط نبرد با نیروهای امنیتی به گونه مستقیم جمهور رئیس

کند.میدریافت

افزایش یافته استهماهنگی در بین نیروهای امنیتی.

ندبا تهدیدات امنیتی نشانی شدمواجه تمام نقاط.

در پلان و عملیات جنگ نمایان شد تغییرات واضح.

شد ترهماهنگی با نیروهای خارجی بیش.

6.3 بیش ازعملیات و در پهلوی آن 5611بیش از تنهایی در سه سال گذشته، نیروهای امنیتی افغان به

هایاز بین بردن ماین ،توانهای محاربوی میاند. در فعالیترا انجام داده محاربوی فعالیت یلیونم

.ردکفهرست را ها و کمین گرفتنشده، گزمه، مانور، اکمالت، بلاک، تلاشیجاجابه

۳۳۵ احتیاطی ایجاد و در قول اردویهای ، اوپراتیف کندک۵۵۵و فرقه ۳۳۲، ۳۳۳ در قول اردوهای

.شد قرارداد کندک احتیاطی تمدید

های نیروهایباره فعالیتشده تا در های رادیویی سیار ایجاداستیشن لوا ۳۳فرقه و ۲قول اردو، ۱در

.به مردم معلومات دهد امنیتی

و دفاعی یتیامن یروهاین یزتجه – ج یروهاین یزجهتبه کشور یتثبات و امنتأمین یرامهم است؛ ز یارحکومت افغانستان بس یبخش برا این

در جنگ، ،افغانستان یتو موقع یاییجغراف یطداشت شرابا درنظر همچنین . وابسته استما یتیامن

مجهز بودن به نیروهای هوایی باعث کاهش .شودیمهم محسوب م یاربسیروها نبرای ییهوا یهاقوت

.شودیم یزبار نتلفات تأسف

ر انجام داد و د یادیز یهاتلاش یروهان یلو تمو یزتجه یدر سه سال گذشته برا یحکومت وحدت مل

:؛ از جملهرا جذب کرده است یتر یشب یجهان یهاو کمک یبخش، همکار ینا

یهایکوپتر هل(و طیاره گوناگون ها جنگندهبه دست آوردن ده Black Hawk UH11 ،MD591 ،

MI63 ،MI65 های یارهطوA63 ،AC612 ،C612، C691، PC66)

دریافت هلیکوپترهایMI-64 ؛یتالو چ

ی؛نظام یلوسا یمترم یبرا ینکمک چ

یه؛روس یاز سو کوفینکلاش یلم هزار ۵۳کمک

یتی؛امن یروهاین یبرا یکامتحده امر یالتا یموتر زره از سو هزاران یداریخر

برابری 9افزایش کمیت دالر و یلیاردم ۱تا یندهسال آ 4برای یتیامن یروهاین یرو گذارییهسرماجلب

؛ییهوا یروهاین

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

016

قوای هوایی افغانستان مجهز به هلیکوپترهای بلک هاک شده است - 46 یرتصو

یظامن یهو ترب یمتعل یبرا یمل یاردو یدمل افسر و بر ۳۳۲۳همچنین جا دارد که درباره آموزش گفت که

های سوادآموزی تدویر شده هزار سرباز نیز برنامه 45اند و برای اعزام شده دوست یخارج یبه کشورها

است.

وزارت دفاع ملی اصلاحات ساختاری –چ ساختار وزارت دفاع ملی در دوره حکومت وحدت ملی اصلاحات را در دو بخش تجربه نموده است؛

های ن آنها نبوده است و دوم تغییر در بخشبودهایی که الزامی در نظامیسازی برخی بستیکی ملکی

نظامی.

ملی سازی در وزارت دفاعملکی -3

یبست افسر 516و یک و دو، بست ارشد 61 ،افغانستان یاسلام یجمهور یاستاساس فرمان ر رب

ین جمع از ا .شدند یلمطلق تعد یملکبه یز،و ستردرست یمقام وزارت دفاع مل یهایاستها و رجزوتام

استخدام ییاسو س یقوم یراتثأ طور شفاف بدون تبه آزاد قابتر و یاصلاحات ادار یقبست از طر 645

یامتحانات جمعمشمول 6931سرطان 91مؤرخ 6611فرمان ها بر اساس شده است. بقیه این بست

و خدمات ملکی شده است. یمستقل اصلاحات ادار یسیونکم

در دیگر بست 6426و 6935سال یقیدر پلان تطب ازو سرب یدملمعادل بر یبست ملک 411همچنین

یفورمسرباز ر و یدملمعادل بر یبست ملک 6226ند که در مجموع شد یدهگنجان 6931سال یقیپلان تطب

شده است. یو خدمات ملک یاصلاحات ادار

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

017

های نظامیاصلاحات در بخش -1

شود.اختصار به آنها پرداخته میهای نظامی در سه بخش انجام شد که در زیر به اصلاحات در بخش

یبه وزارت دفاع مل یسرحد یانتقال قوا -3-1

جمهور کمیسیون انتقال قوای سرحدی از وزارت امور داخله به وزارت دفاع ملی اساس حکم رئیس بر

ند. عضویت داشت قاطع یتحما یامور داخله و قوماندان ی،وزارت دفاع مل یندگاننماایجاد شد که در آن

اسناد بر یمیدور تسل یهانامهتفاهم. در این جریان آغاز کردکار خویش را ۵۲۳۱دلو ۳این کمیسیون

به یسرحد یقوا یداشته قومانداندست یزاتو تجه یلوسا یط،پرسونل، سلاح، وسا یاساس موجود

رسید.به امضا 6931س قو 66در دو وزارت مربوط ینولؤ مس یانم یمیسند تسل ینو آخر یدامضا رس

به یحدسر یقوا یلتشکشد. انجام یو دفاع یتیامن یروهاین هچارچوب نقشه راه چهارسالاین انتقال در

زارت وزارت امور داخله به و یلقات از تشکحمل یرو سا یزاتو تجه یلبا وسا یبست نظام ۵۳4۲۳۳ یتکم

غانستان و بخش اف یسرحد یسپول یلاتیدر ساختار تشک یبست نظام هزار چهاریافت و انتقال یدفاع مل

ماند. یدر چوکات وزارت امور داخله باق ییهوا یهایدانم نترولقانون جهت پوشش بنادر و ک یذتنف

بازسازی قوای هوایی -1-1

للی المو آغاز مأموریت حمایت قاطع، همکاران بین یالمللینب یهایرو نپس از ختم مأموریت نظامی

ار وزارتدر ساخت ییپوهنتون هوا افغانستان مبذول داشتند. ییهواسازی قوای خاص بر توانمندتوجه

د. نباشدر آن مشغول تحصیل میجوان 911دهد و اکنون بیش از میآموزش را ها تن سالنه دهدفاع ملی

و یایتالا، هند ی،عرب هچک، امارات متحد یکا،امر همتحد یالتدر ادیگر تن دوصدهمچنین بیش از

.قرار دارند تحت آموزش یترانسپورت یاراتها و طیکوپتر ثابت، هلبال یاراتط یلوتیپبخش در ینچ

یاکمالت قواو مسلح مخالفین سرکوب دهد و در های نظامی را انجام میمأموریتاکنون ییهوا قوای

کنند.می یرا باز یساز نقش سرنوشت ینیزم

اردوخاص به قولهای ارتقای فرقه عملیات -1-1

د. این داده شاست، به قول اردو ارتقا یمل یاردو یلاتاز تشکمهم یخاص که بخش هاییاتعمل یفرقه

این ارتقا شمار آنان دو برابر خواهد شد. با باشد کهفرقه مربوط نیروهای کوماندو می

این ،چهار سال یطکه تند داش یتکندک فعال 61لوا و 6در چوکات یروهای کوماندونین تغییر، از ا یشپ

ده است. با اضافه ش یلاتتشک یندر ا یخاص مل یفو وظا یضربت ی. دو لواشودمیدو برابر یلاتتشک

.افتیدر سراسر کشور بهبود خواهد یتیامن یتخاص به قول اردو، وضع هاییاتعمل فرقه یارتقا

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

018

مسایل حقوق بشی -ح زیر پا شدن حقوق بشی افراد است و در برخی موارد، ها معروض بهساحه نظامی بیش از دیگر عرصه

گیرد. افغانستان در لست کشورهایی بود که در آن اطفال در صف نیروهای تمر د از آن آگاهانه صورت می

شوند اما اکنون این موضوع تغییر نموده است. نیروهای امنیتی و دفاعی به رعایت دفاعی استخدام می

اند و اقدامات به خاطر حفظ این موضوع به عنوان یک مکلف شده مسایل حقوق بشی در جنگ،

گیرد.ها صورت میخانههای مستمر و بازدید از نظارتاند. و نظارتارزش انجام شده

ها در ت رعایت حقوق بش و محافظت از مصونیت افراد ملکی در برابر آسیبوزارت دفاع ملی جه

بوی های محار ونت علیه اطفال حین انجام فعالیتاعمال خشمنازعات مسلحانه و جلوگیری از ارتکاب

و ستردرستیز به همکاری وزارت دفاع ملیمؤظفین های اردوی ملی از سوی در قطعات و جزوتام

:است تدوین نمودهرا پالیسی 4المللی رعایت حقوق بش، نهادهای ملی و بین

ق بش؛دوستانه و حقو ورد حقوق بش پالیسی وزارت دفاع ملی در م

فظت از اطفال در منازعات مسلحانه؛پالیسی محا

طفال در نیروهای دفاعی؛پالیسی جلوگیری و منع استخدام ا

.پالیسی اخلاقیات و قوانین پرسونل

:گیردهمچنین در وزارت امور داخله اقدامات جزایی و جلوگیری از جذب اطفال و شکنجه صورت می

متخلف حقوق 11 ،6931و 6935های و در سال دیدهمجازات گر متخلف 661ی: یاقدامات جزا

، 6931ال اول سدر ربع .بشی و شکنجه شامل پولیس ملی و محلی به سارنوالی معرفی گردیده است

تن به ارتباط اعمال شکنجه 9 امر تبدیلیو ات گردیدهنیمروز و هرات مجاز ولیات پولیس ملی در 3

صادر شده است. 6931برج سنبله سال محبس مرکزی ولیت کابل در در

سن یرفرد ز 691 ازجذب بیش از 6931سال در: قانونی سن جلوگیری از جذب افراد زیر

ن افراد ایجذب ول جلوگیری ازؤ های مسقانونی به پولیس جلوگیری شده است. کمیسیون

باشد.یملجرا اقانونی به پولیس مرعیجذب افراد زیر سن پالیسی جلوگیری ازایجاد شده و

کابل ایجاد شده و گانه شهر63های حوزه های حقوق بشی درآمریتشکنجه: جلوگیری از

قوماندانی ولیات جهت ارسال گزارش وضعیت حقوق بشی 94 در های حقوق بشمدیریت

های حقوق بشی دریتآمرتشکیل شده است. همچنین این وزارت به ریاست حقوق بش

ایجاد های ولیات جهت کنترول و نظارت وضعیت حقوق بشیخانهمحابس و توقیف

انه که منازعات مسلح در المللی رعایت حقوق بشاند. پالیسی حقوق بشدوستانه بینشده

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

019

ن شده و پالیسی حقوق محبوسین و یواست، تدپولیس ملی مکلف به رعایت آن

.گرددمیسلب آزادی تطبیق حلات باشد و در ممی الجرامرعیگان شد توقیف

ریاست عمومی امنیت ملی نیز در این بخش فعال بوده و توجه خاص دارد:

و صلیب ونامای افغانستان، حقوق بشمستقل کمیسیون و دسترسی به وکیل مدافع: نظارت دوامدار

لاقات م مدافع وزمینه دسترسی به وکیل کنند و میهای امنیت ملی بازدید نظارتخانه همواره ازسرخ

.باشدمیشان فراهم مؤکلین با وکلای مدافع

معیارها، تطبیق شفاف و استخدام طی یک پروسه: قانونی سن استخدام اطفال زیر جلوگیری از

زیر افرادا ت گیردواحد صورت می یک مرکز طرزالعمل استخدام توسط کمیسیون مؤظف در پالیسی و

نکنند.حاصل امنیت ملی تقررمربوطات به هیچ وجه در 62سن

علیه امنیت داخلی وجرم که به یاطفالامنیت ملی: های خانهنظارت ی اطفال دردار نگهعدم

ت تربی ی به مراکز اصلاح ودار نگهغرض شوند، پس از استجواب مقدماتی، می خارجی دستگیر

گاه بگرام جلوگیری به توقیف (ولیت 66)طفل 611یک سال از انتقال ه طی ک چنان. شوندفرستاده می

شده است.

از برکناریانفکاک، ی شامل )یاقدامات جزاگان: کنند برابر تخطی ی دریاقدامات جزا

ذاتی، کسر هدوسی درج در کتبی با بست، توصیهذاتی، تنزیل درج دوسیه با وظیفه، اخطار

به سارنوالی در این مورد امنیت ملی مؤظف 5شوند. چنان که عملاً اجرا میاخذ تعهد( معاش و

توسط وشده ولیتی امنیت ملی ثبت ادارات مرکزی و شکایات ازهمچنین .معرفی شده است

اند.شدهامنیت ملی بررسی تیم بررسی شکایات ریاست حقوق بش

صلح – خبدین .دننیها خود را در آن ببکه همه افغان یمضرورت دار یاسیما به نظام سکه است نظر بر این حکومت

ییر ناپذیانپا یهاثبات در کشور تلاشتحکیم صلح و منظور حکومت وحدت ملی به خاطر دستیابی به

.ه استرا آغاز کرد

باره تأمین ر را دیدگاه آنان تا داهتمام ورزید اقشار مختلفبا یداردبه رهبری حکومتدر سه سال گذشته

.از جایگاه ویژه برخوردار بودندکرام افغانستان یعلمادر این بخش، .یردبگ صلح و ثبات کشور

در این راستا از دستاوردهای خوب حکومت یجهانی و اسلام یکشورها ،ییاجماع منطقهحصول

وحدت ملی است. اقدامات عمده در این زمینه شامل موارد زیر است:

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

021

ه صلحپروسدر کشورها ینا یسفر کرد و همکار ینو چ یبه عربستان سعوددر نخست جمهوریسرئ

ن یهمچن کند و یفارا ا یدر صلح افغانستان نقش خوب تواندیدر سطح منطقه م ینچ .به دست آورد را

ها، شتلا ینهم ی. در پکند یفانقش خاص خود را ا یدر صلح افغانتواند می یزن یعربستان سعود

که جنگ را ت اس یکسان یبرا یبزرگکه پیام ناروا خواند را جنگ در افغانستان ها بار یعربستان سعود

.بردیم یشبه پدر افغانستان مذهب دین و نام یرز

ی مبنی بر نبود اراده سیاسادعاها یهمه یحکومت وحدت مل یار،حکمت ینگلبدبا با مذاکرات صلح

نامه وافقتممنجر به امضای الفغانیینمذاکرات بنکته حایز اهمیت این است که .را رد کردبرای صلح

شد. یحزب اسلامبا صلح

را نستان صلح و ثبات افغا یبرااجماع توانست ی، حکومت وحدت مل«پروسه کابل»تدویر موفقانه با

نفرانس ک یینها یه. به گونه مثال، اعلامگسترش دهد جهانبه و از دایره کشورهای منطقه فراتر برده

و جهان قهطمن یکشورها م،یز در امر مبارزه با ترور یحکومت وحدت ملثبوتی است به این که یکسبر

ینعضو از جمله چ یکشورها یکس،کنفرانس بر یهکرده است. در اعلام یتو جد ییرا وادار به همسو

طقه را صلح و ثبات من ین،ا یو در پهلو تلقی کرده منطقه و جهان یبرا یرا خطر میز ترور یزن یهو روس

ودند.نمبیان وابسته به صلح و ثبات افغانستان

سفر کرد و به افغانستانبه دنبال سفر اعضای شورای عالی صلح به آن کشور، یزیااندون رجمهو یسرئ

سال از آخرین سفر 53پس از . داد یناندر پروسه صلح افغانستان، اطمآن کشور یهمکار از

در پروسه صلح با مردم افغانستانکه آماده است به کابل اینک این کشور یزیااندونجمهور رئیس

د.ساز یکها شرد را با افغانکه در عرصه صلح دار یتمام تجاربکند و یهمکار

به خصوص در مورد زنان همانند شبکه مادران صلح ایجاد شده است. این های فعالین صلحشبکه

پلان شورای امنیت ملل متحد و ۵۲۳۱تطبیق قطعنامه ،صلح رمو در اها سهم فعال و مؤثر زنان شبکه

بخشد.عمل ملی آن را تسهیل می

انس در تاشکند کنفر یناولخواهد کرد. یرتدورا سه کنفرانس ، افغانستان صلح یبه خاطر برقرار یندهدر آ

یشاز پ یشصلح و ثبات در افغانستان ب یبرقرار یبرا ییآن اجماع منطقه یطبرگزار خواهد شد که

در مورد صلح ا تشد د برگزار خواه یزیاافغانستان و اندون یعلما ین. کنفرانس دوم بگردیدخواهد یتتقو

یکبه ابییمنظور دستجهان اسلام به یعلمابا حضور . کنفرانس سوم صورت گیردوگو بحث و گفت

.شدخواهد یرستان داصلح در افغان یبرقرار یبرا یادیحل بنراه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

020

را امضا نمود نامه صلح با گلبدین حکمتیارموافقتافغانستان جمهور رئیسدر نتیجه پروسه صلح افغانی - 46 یرتصو

مبارزه با مواد مخدر –د ینحل ل باشد، تاکنونچالش کشت خشخاش و تولید مواد مخدر که زاده حضور طالبان در افغانستان می

باقی مانده است. حکومت بر عواقب سوء تداوم قاچاق مواد مخدر به کشورها و منحوس بودن اقتصاد

گرفته بر پایه آن، تأکید دارد. در واقع کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر به عنوان ماشین جرمی شکل

ه همکاری قاطعان کند. برای مبارزه با این پدیده شوم، حکومت وحدت ملیتمویل تروریزم عمل می

جامعه جهانی را خواستار شده و مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر در مرزهای کشورها را توقع نموده است.

لید مواد مخدر در داخل خاک در بعد داخلی تخریب مزارع خشخاش و از بین بردن لبراتوارهای تو

شود.آن دیده میان به شکل مداوم انجام شده است که دستاوردهای خوبی در تسافغان

تدوین اسناد -3

های زیر اشاره کرد:توان به اقدامات حکومت بر بخشدر بخش اسناد می

مرور پالیسی معیشت بدیل؛

سازی تعدیل قانون مبارزه علیه مواد مخدر؛نهایی

؛تدوین پلان محو کشت کوکنار و پلان ولیتی مبارزه علیه مواد مخدر

پولشویی عواید ناشی از جرایم مواد مخدر.و ترتیب طرزالعمل جلوگیری از

اقدامات دیگر مرتبط با اسناد شامل موارد زیر است:

؛های مختلف مبارزه علیه مواد مخدرها و تحقیقات در عرصهاندازی سرویراه

؛کیفی مواد مخدر ی وگزارشات کم نش

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

021

و تنفیذ قانون ،تقاضا به مواد مخدر، معیشت بدیل بخش کاهش ی و همکاری درگتقویت هماهنو

.المللید مخدر بین شرکای کاری ملی و بینپلان عمل ملی مبارزه علیه موا

تخریب مزارع کوکنار -1

یندهاقدر کنار این تخریب شده است. 6931 – 6934های هکتار زمین زیر کشت کوکنار طی سال 4215

مدرن با احداث زراعت یزعفران، معرف یجترو یلاز قب ییهاپروژهو اندشده یقتشو به ترک کشت کوکنار

ها، خانهکشمشو انگور یهاباغ مثمر، احداث یهانهال یرعناب و سا یهااحداث باغ پسته، یهاباغ

نباتات یدها و تول، احداث سبزخانهنعنا و گل گلاب رورشبه شمول پنبه، زغر، کنجد، پ یلینباتات ت یجترو

امه اف، برن-ندهار، کاردقزون فود یهابرنامهتطبیق شده است. همچنین یندهاقبرای خارج از فصل

6931 یدر سال مال یلبد یشتمع یقیتشو یهابسته یها، پروژهUNODC یلبد یشتمع یکشور

داشته است. یممستقیر شونده غیدمستف 4914363 و یمشونده مستقیدمستف 164663اً مجموع

تنفیذ قانون -1

متهم جرایم سنگین ۵۱۳۳و است شده قاچاقچی مواد مخدر دستگیر 2111در سه سال اخیر، بیش از

اند.مواد مخدر نیز محاکمه شده

های النوع طی سالتن مواد مخدر مختلف 6565در بخش کشف و ضبط مواد مخدر، از نزد قاچاقچیان

نین همچ ه مواد مخدر کشف و ضبط گردیده است.توسط نیروهای پولیس مبارزه علی 6163الی 6165

اند.گاه مواد مخدر تخریب شدهباب ذخیره 66باب لبراتوار پروسس مواد مخدر و 655

نادر، گمرکات بحکومت برای تقویت مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر و تولیدکنندگان آن، در نظر دارد که

ی ضبط مواد مخدر، دستگیر و های کشفهمچنین عملیاترا تجهیز و تقویت نماید. هواییهای میدانو

فونی یلخط ارتباط ترا تشدید کند. برنامه دیگر، ایجاد هاگاهها و ذخیرهقاچاقچیان و تخریب لبراتوار

یی برای پولیس مبارزه با مواد مخدر است.شمارهسه

گیرینتیجه بوده و اراده خود را برای تأمین امنیت و امنیت نیاز اساسی افغانستان است. حکومت بر این امر واقف

ی های اصلاحصلح پایدار نشان داده است. اصلاحات عمده در سکتورهای امنیتی انجام شده و برنامه

اند و هر روز شاهد ها افزایش، تجهیز و تقویت شدهدیگر روی دست و در حال تطبیق است. قوت

، باشیم. قوای هوایی افغانستان، نیروهای کوماندون میهای آناها و حفظ سنگرها با تقبل قربانیرشادت

اند. همکاران انداز خوبی برای آینده ترسیم کردهاصلاحات گسترده و مبارزه با فساد در این عرصه، چشم

المللی بر حمایت دوامدار خود از نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان تصریح دارند و توجه جامعه بین

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

021

تروریزم جلب شده است. حکومت موفق شده است مالکیت افغانی صلح را در اختیار هایجهانی به لنه

الفغانی را به وجود آورد و زمینه دستیابی به صلح پایدار را با گسترش اجماع ملی و داشته و صلح بین

و نیز نالمللی در این باره، بهتر از قبل فراهم کند. دستاوردهای نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستابین

ت و حکومت تر از پیش ساخته اسدیپلوماسی فعال در بعد امنیتی آن، دستیابی به امنیت و صلح را ممکن

زمینه رسیدن به صلح باعزت را فراهم خواهد کرد.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

021

خوب حکومتداریبخش چهارم:

چکیدهدفساد ض یریگمردم و با جهتمشارکت خوب با یریتیمد یهانظام منجر به ایجادخوب یحکومتدار

دارد چه قرار یمورد توجه جدها از جایگاه و اهمیت خاص برخوردار شده و . این مفهوم در دولتاست

شود.شمرده می یزن المللیینبدر عرصه ها دولت یابیمهم ارز یهااز شاخصاینکه

ارغ از فهایش در قبال شهروندان را سازد که مکلفیتدولت را قادر می ،خوب در حقیقت حکومتداری

اند.مطلوب به انجام رس اییوهش ابو یستگیقانون، به شا یتحاکمدر پرتو سوءاستفاده و فساد

یت، شفافشامل حقوق بش یسیونخوب توسط کم یحکومتدار شده برای اصول تعریف

ندان است.شهرو یازهاینآن از یرپذیریتأثیی حکومت و جومشارکت یی وپاسخگوپذیری، یتولؤ مس

،منتش شده است یلادیم 6333که در یدارتوسعه پا یاسناد برنامه توسعه سازمان ملل متحد براهمچنین

احساس ت، یشفافیی، گراقانونعامه، مشارکتشمارد: را برمیخوب یحکومتدار یبرا یاساس یژگیو 3

نگرش یی به افکار عمومی، پاسخگوایی، کار ی، تساو ها، یریگاجماع آرا در جهتیت، ولؤ مس

یک.ژیتراتاس

ه اجرا ب یدباانکشافی کشورها خوب را که در روند یحکومتدار یچهار عنصر اصلنیز یبانک جهان

کند.یت عنوان میشفافگرایی، و یی، قانونجومشارکتیی، پاسخگویند، درآ

حزب سیاسی، مبارزه قاطعانه با غصب زمین، 45سند تقنینی از جمله ک د جزا، لغو جواز 623کار روی

سازی های رقابتی استخدام کارمندان، سادهاندازی پروسهاصلاحات ساختاری و عملکردی سارنوالی، راه

، کانکور ،مانند حج بهبود خدمات عامهو ها، رشد حکومتداری الکترونیکی، اصلاحات انتخاباتی، پروسه

از یک طرف و ایجاد مرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری و کمیسیون صدور پاسپورت و...

ه باشند. همچنین دسترسی بدر زمینه حکومتداری خوب قابل بحث می ،تدارکات ملی از سوی دیگر

مان دیگر با حمایتها بیش از هر ز گیریاطلاعات در حکومت وحدت ملی و مشارکت مردم در تصمیم

گیری داشته است.حکومت رشد چشم

با توجه به آنچه گفته شد، دستاوردهای حکومت وحدت ملی در راستای تحقق حکومتداری خوب به

توان در سه بخش حاکمیت قانون، اصلاحات و حکومتداری خاطر ارائه خدمات بهتر به مردم را می

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

022

زیر هر یک از این عناوین کارکردها و دستاوردهایی گرد ود.بندی نمالکترونیک، و مبارزه با فساد دسته

باشند.های حکومتداری خوب میاند که همسو با عناصر و ویژگیآمده

حاکمیت قانون –الف ییالو یتکشور از اهم یکدر یو سراسر ینظم اجتماع یکنندهینتضم یقانون به مثابه یتحاکم

و یذهن یهاینهمشترک رفتار نموده، زم یهاهنجاردر پرتو تا داردیکه افراد جامعه را واماست برخوردار

یفرد یچه که دهند؛ چنان یتارجحمسایل دیگر را نسبت به وجود آورده و آنه قانون را ب یقتطب ینیع

تنها نه انون،ق یقساز و تطبمراجع قانون سازییاریو مع سازییمسلک این. بنابر یستبالتر از قانون ن

آن یو عمل یینع یهاجنبهبلکه پذیرش قانون را گسترش داده و از قانون را مهار ساخته یزو گر تخلفات

.گذاردیم یشرا در جهت حفظ سلامت جامعه به نما

نظیم بهبود قوانین و تها در جهت تلاش ،در افغانستانی دموکراسپایه بر یدکار آمدن نظام جد یرو با

در ید.رداز نو آغاز گ یسالر مردم یکردبا رو یساز قانوننیز و آن به خاطر تطبیق یحکومت یساختارها

اری مدقانونجانبه را به خرج داده تا همه یدر سه سال گذشته مساع یحکومت وحدت ملهمین راستا،

لحوظ، م ینسازد. بد یادهآورده و در عمل پ یرونشعارگونه ب یتقانون در کشور را از وضع یتحاکمو

ارافتاده ازک یمربوط به کار گماشت تا چرخه یهاارگان یریتو جوان را در جهت مد تهیافیلکادر تحص

ثبت عملکردهای ماز گذاری و تطبیق قانون ایجاد تحرک در قانون ،هابا وجود چالش زنده سازد.را دوباره

حکومت در این بخش بوده است.

گذاریقانون -3

ه باشد. در طول سگذاری میدار قانوندر ساختار دولت جمهوری اسلامی افغانستان، وزارت عدلیه عهده

اعم از قانون، مقرره و ینیسند تقن 191از یشب 6931ختم جدی تاحکومت وحدت ملی گذشته سال

و ضمیمه حذفکه شامل فرامین؛ قوانین؛ تعدیل، ایزاد، یده استگرد ییو نها یقتدق یل،اساسنامه تکم

و یمل یار شو مصوبه ینیاسناد تقند جزا؛ در قوانین؛ طرح قانون؛ طرح تعدیل؛ طرح ضمیمه قانون؛ ک

ها و مقرره؛ اساسنامه؛ تعدیل، ایزاد و ضمیمه در مقرره ی؛جمهور یاسترعالی مقام شدهیحتوش

ی ها و ادارات دولتی؛ ابراز نظر حقوقها؛ طرزالعمل؛ حکم ترک تابعیت؛ مشوره قانونی به وزارتاساسنامه

نظرات و المللی؛ های بینها و میثاقها، معاهدات، کنوانسیوننامهها، تفاهمنامهدرباره موافقت

باشند.فی میهای توظیکمیسیون

ره از صدها مشو بیش مرور شده و یبش موارد حقوق یتجهت رعا ینیها سند تقندهبیش از همچنین

است. یدهارائه گرد یبه ادارات دولت یقانون

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

026

از جانب دیگر به منظور توجه عمومی به قانون اساسی به عنوان وثیقه ملی، رئیس جمهوری اسلامی

تجلیل از هفته تصویب »صادر نمود که در آن به 6935جدی 61به تاریخ را 629افغانستان فرمان شماره

جدی( هدایت داده شده است. 61 – 64) «قانون اساسی

شماره از 669شده توسط فرامین رئیس جمهوری اسلامی افغانستان در همچنین اسناد تقنینی توشیح

جلد آنها به شکل رایگان هزار 911حدود جراید رسمی به نش رسیده و جهت آگاهی دوایر و مردم

توزیع شده است.

د جزاکُ -3-3

مسایل .شودمیاحساس همیشه یگذار در قانون ییمحتوا و یساختار ی،تحول از لحاظ شکلضرورت به

ض و برای رفع پراکندگی، تناق .قانون به گونه پراکنده گنجانیده شده بود 99تر در جزایی افغانستان پیش

شماره یبهاساس مصو برد جزای افغانستان پرداخت که ، حکومت به طرح ک جزایی تعارض در این قوانین

اقع در و د جزا ک .کرد یحتوشآن را جمهور ئیسر شد و یبتصوینه، کاب ۵۲۳۱حوت سال 66مؤرخ ۳۳

حسوب مافغانستان یگذار ون و قانونقان یت، حاکمینظام حقوقدر عرصه یشفتپ یبه سو یحرکت

.شودیم

سازی قوانین افغانستان حاصل شدک د جزا دستاوردی است که با رویکرد مدرن - 49 یرتصو

ها تنباید گفت که .است یدهبه چاپ رستدوین و ماده ۳۵۱صفحه در 336به حجم در دو کتاب د این ک

یهعل مانده است، قانون خشونت یشده و به صورت قانون مستقل باق اد جزا مستثنکه از ک جزایی قانون

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

027

پس از د گنجانیده شده،که مواد آنها در این ک یقانون ۲۲که در آینده شامل آن خواهد شد. زنان است

.گرددملغا محسوب می این

یخماه از تار ۳شدن یر و پس از سپ یدهبه نش رس یرسم ییدهدر جر 6931ثور سال ۳۱د جزا در ک

.شودینش، نافذ م

یزن یمدن فعالنو حقوقدانان، یع،دو مذهب تسنن و تش هر یبا علماباید گفت که در تدوین این قانون

باشد. تناسب مبا جرم جزا تا در نظر گرفته شده ییهااستندردها و نورمو در آن مشوره صورت گرفته است

دیجد یارهایاساس مع رتکرار جرم بهمچنین شده و د توجه ک یناز جرم، در ا یحالت بازدارندگ به

است. شده یمتنظ یحقوق

سان و قاچاق ان یبر،ساکشی، نسل ی،افگنهراس هایدر بخش ییجزای موارد تازهد جزای افغانستان ک

، ، غصب زمینمهاجران، اختطاف، انحرافات اخلاقی اطفال، شکنجه، رویه نامناسب کارمندان دولتی

اساس ربدر آن نیز یفساد ادار یمجرارا در خود دارد. یو فساد ادار انتخاباتمحیط زیست،

.یده استگرد یمتنظ المللیینب هاییونکنوانس

ود شود.اعدام محد یاست تا موارد جزا یافته یشسال افزا یسال به س یستحبس ابد از ب ،قانوناین در

.یابددر کشور کاهش یمفساد و جرا یزاند جزا، مشدن ک یبا عملحکومت متوقع است که

جراید رسمی:در های عمده منتشره ها و کنوانسیونقوانین، مقرره -1-3

و گاز نفتقانون

تظاهراتو اجتماعات، اعتصابات قانون

و ساتنمنان یدملانافسران، بر یقانون امور ذات

کشور یدر قلمرو هواي یخارج یهادولت ینظام یکوپترهایو هل یاراتپرواز ط یمقانون تنظ

یداخل یعقانون حفاظت صنا

یستندردساز اقانون

د جزاک

قاچاق انسان و قاچاق مهاجران قانون مبارزه با

یقانون مشارکت عامه و خصوص

یخارج و یداخل یتامن یهعل یمجرا و یستیترور یمجـرا مورد در ییت جـزاءاقـانون اجرا

قانوناین مواد یبرخدر یلتعدو نفوس قانون ثبت احوال

حقوق مخترع و مکتشف یتقانون حما

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

028

قانون منع شکنجه

ینداریامور زم یمقانون تنظ

ینقانون حفاظت نباتات و قرنط

از مستهلک یتقانون حما

یالمللینب یهایثاققانون معاهدات و م

قانون گمرکات

یصنعت و یاسرار تجارت یتقانون حما

(یترا یلف، مصنف، هنرمند و محقق )کاپؤ حقوق م یتقانون حما

قانون انتخابات

قانون تدارکات

ارزش افزوده بر یهقـانون مـال

یقانون محصول خدمات مخابرات

جمهوری اسلامی افغانستان ئیهقضا هقـو یتو صلاح یلقانون تشک

یاتقانون اداره امور مال

افغانستان یقانون بانکدار

یملک یعال یلاتقانون تحص

قانون پاسپورت

ینظام یعال یلاتسسات تحصؤ قانون م

افغانستان یاسلام یدر جمهور یقانون مسافرت و اقامت اتباع خارج

یدار یتقانون مراسم تعز

یاتقـانون کنترول تنباکـو و دخان

یقطعات نظام قانون منع استخدام اطفال در

به اطلاعات یقانون دسترس

زنان یتمقرره منع آزار و اذ

آب یفیتکنترول و مراقبت ک همقرر

یآب یساتسأ منابع آب و ت یممقرره بستر و حر

اسم در گمرکاتیاسناد قابل معامله ب اسعار و انتقال پول، یکنترول و راپورده همقرر

یزمترور یلاز تمو یریت جلوگءااجرا یممقرره تنظ

یخصوص یهمگان یهارسانه یتو فعال یسسأ مقرره طرز ت

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

029

یتیول ینظارت شوراهاطرز همقرر

هاامور نظارتخانه یممقرره تنظ

یاسیثبت احزاب س و یسطـرز تأس همقرر یلتعد

منشور سازمان همکاری اسلامی

های حیوانات مهاجر وحشیکنوانسیون حفاظت از گونه

، رکزیبانک مهای خانواده، توان از این جمله به قانونباشند که میهمچنین قوانین دیگری زیر کار می

ترافیک جاده، معاملات و امضای الکترونیکی، اجراءات اداری، سایبری، ترانسپورت، معادن، پناهندگی،

.و بیمه اشاره نمود

شده عمده منتشره در جراید رسمی:تقنینی توشیح فرامین -1-3

تنظیم خدمات انرژی برق

های زراعتیکشقانون آفت

قانون مؤسسات تحصیلات عالی نظامی

قانون پاسپورت

قانون تحصیلات عالی ملکی

های کمیسیون مستقل انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتیقانون تشکیل، وظایف و صلاحیت

یقانون بانکدار

ها و احزابجمعیتقانونمندی -1

ها باید بتوانند محور است. احزاب و جمعیتهای جوامع دموکراسیها و احزاب از لزمهحضور جمعیت

به شکل آزادانه در پرتو قانون فعالیت کنند و نقش خود را در مشارکت مردم در امور کشور ایفا نمایند.

است تا در چوکات قانون باشند. ها و احزابتجمعی هاییتفعالاز وظایف حکومت نظارت بر

614اند و جواز ثبت شده یاجتماع یتجمع 9666، 6931جدی از بدو تأسیس حکومت وحدت ملی تا

دیگر تمدید حزب 96نو ثبت و جواز فعالیت یاسیحزب س 65تجدید شده است. همچنین یتجمع

سال گذشته به دلیل عدم فعالیت مؤثر و حزب سیاسی در جریان سه 45شده است. باید خاطرنشان کرد

.باشندحزب سیاسی دارای جواز فعالیت می 13و اکنون انددامن زدن به اختلافات قومی لغو شده

ز تأسیس مربوط و مقرره طر قانون ها و احزاب سیاسی، یتجمعبه خاطر ایجاد فضای بهتر فعالیت قانونی

آنها تعدیل گردیده است. طبق این تعدیل، مقدار جریمه احزاب در صورت تجدید نکردن جواز

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

061

رخواست دکند که، تا پرداخت جریمه و حکم می مقررهاین ماده شانزدهم شان تثبیت شده است. فعالیت

نخواهد شد.نش میدر انتخابات عمو یاسیحزب س، نام یهمجدد ثبت به وزارت عدل

انتخابات سیونیکم یشنرانکم ی،محکمه، سارنوالکارمندان ستره یتعضوک د جزای افغانستان همچنین در

منع شده است. یاسی،احزاب سدر یتیو امن یدفاع یو کارمندان نهادها

مبارزه با غصب زمین -1

ای هدر سالمهاجرت وی ناامنساز غصب زمین است؛ اما محدود شدن حاکمیت و تطبیق قانون، زمینه

ساخت. حکومت وحدت ملی خود را با حجم گسترده بحران گذشته آن را تسهیل کرد و از آن یک

یوراشغصب در تمام ولیات مواجه دید؛ از این لحاظ یکی از تأکیدات دایمی آن به ویژه در جلسات

سر این موضوع بوده است.و آب یاراض یعال

م امور قانون تنظیه این موضوع و مبارزه با این پدیده نامیمون، حکومت وحدت ملی برای رسیدگی ب

6654ماده در جریده رسمی شماره 663فصل و 69را طرح و توشیح نمود. این قانون در زمینداری

های ادارهبه نش رسیده است. قانون تنظیم امور زمینداری وظایف و صلاحیت 6931حمل 61مورخ

ورای عالی اراضی و آب را معرفی کرده است. در این قانون روی تنظیم امور اراضی را تعریف نموده و ش

ها؛ سروی کدستر و تثبیت حق مالکیت؛ تصفیه زمین؛ استرداد زمین؛ اسناد مدار اعتبار زمین و ملکیت

حکام ها؛ غصب زمین؛ اها؛ اجاره زمین و ملکیتزمین؛ مستحق زمین؛ انتقالت و تحولت زمین و ملکیت

فصل یازدهم و دوازدهم این قانون به صورت ؛ و دیگر موضوعات وضاحت داده شده است.جزایی

مشخص روی غصب زمین و احکام جزایی آن بحث نموده است. تشخیص غاصب؛ استرداد زمین

شده و رسیدگی به آن؛ عدم انتقال و تبادله زمین بدون طی مراحل قانونی؛ عدم رعایت مرور زمان غصب

شده های توزیعشده؛ مجازات غاصب؛ و استرداد زمینهای غصبه ماقبل در مورد زمینو رجعت قانون ب

باشند.از جمله موارد عمده این دو فصل می

وال غصب زمین و ام»همچنین باید گفت که در کتاب دوم ک د جزا، در فصل دوم از باب نهم، زیر عنوان

ب زمین و جرایم در حکم غصب پرداخته و به مجازات غص انگاری شدهغصب زمین جرم، «غیرمنقول

شده است.

با توجه به آنچه گفته شد، حکومت وحدت ملی وضاحت قانونی در مورد تعیین مجازات برای غاصبان

زمین را فراهم نمود. در کنار این موضوع، پیگیری قضایای غصب و غاصبان زمین نیز به شکل عملی آن

زیر است:صورت گرفته است که مختصر آن به قرار

؛توسط وزارت عدلیه مترمربع زمین زراعتی به نفع دولت هزار 466جریب زمین و هزار 92.3دفاع از

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

060

آپارتمان 9و دربند حویلی 99 ،باب دکان 132مترمربع ساحه تجارتی از منافع عامه و هزار 3.5دفاع از

؛توسط وزارت عدلیه

اضی؛جریب زمین توسط اداره ار هزار 612.3گیری بازپس

؛غاصب 65296لست نمودن

یقانونیر شهرک غ 955 یصتشخ.

ا ترتیب نموده شده ر غصب یهایناسترداد زم یسیمسوده پالهمچنین باید گفت که اداره اراضی افغانستان

و پلان استراتیژیک جلوگیری از غصب زمین را نیز تدوین نموده است.

خدمات حقوقی -3

است که در سوق دادن اقدامات در راستای حاکمیت قانون ینتراز مهم یکی یارائه خدمات حقوق

اشخاص یتحصيل حقوق مدنشود. حکومت در ممد واقع می یریپذو قانون یمدار قانونجامعه به

قرار زیر است:را انجام داده است که شرح مختصر آن یارزنده یهافعاليت یو حكم یحقيق

محاكم ییو نها یفيصله قطع 6211بیش از لیه، اخیر، حکومت در چوکات وزارت عد سه سال یط

است.تطبيق شده

یده است.فصل گرد حل و یاز طريق مصالحه و ميانجيگر یحقوققضیه 2311بیش از

بضاعت در پیشگاه محاکم دفاع شده است.مظنون و متهم بی هزار 63.2از حقوق بیش از

از طریق به کارگیری ابزارهای آگاهی عامه، آگاهی حقوقی شهروندان افزایش یافته است. این مواد در

های تلویزیونی و رادیویی، بوکلیت، چپتر، اوراق تبلیغاتی، بیلبورد و... بوده است که قالب پیام

و شرع دگاهیحقوق طفل، عقود از د، متهم حقوق مظنون وهای ناپسند، موضوعاتی چون رسم و رواج

ن،یاختطاف انسان و مهاجر یت،معلول یحقوق افراد دارا یانجیگری،و م یتقانون، مصالحه، حکم

روند محاکمه اطفال متخلف از ی،مدن یایو مجازات، روند محاکمه قضا یمجراازدواج، میراث زن،

اند.و... بودهحقوق زن ،قانون، غصب، مواد مخدر

دهی را ارائه الت حقوقی مردم معرفی شد که خدمات مشورهبرای پاسخگویی به سؤ 622شماره

کند.می

امور محجوزین -1

،با تحت حجز قرار دادن اطفال متخلف از قانونعدلیه اطفال در چوکات وزارت یتمراکز اصلاح و ترب

ذشته در سه سال گ. یدنمایم یمسپس آنان را دوباره به جامعه تقدپردازد و آنان می یتبه اصلاح و ترب

شدند.بازگردانده جامعه به محجوز پس از طی نمودن مدت حجز، هزار 61.3حدود

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

061

مواد ،یلوازم بهداشت یه،قرطاس ی،البسه، اعاشه، لوازم دفتر از جمله لزم یلاجناس و وسا امراکز باین

اب کانکس ینرچوب سوخت و کانت ی،و زمستان یبهار یهالباس یه،ادو ی،آموزش حرفو یلوسا یفی،تنظ

اند.یز شدهتجه CSSPمؤسسه یهمکار

سال زاتوان گفت که اند، به صورت خلاصه میدر مورد تعداد محجوزینی که زیر پوشش قرار داشته

مظنون، متهم و محکوم دختر( 6651طفل )شامل ۵۳4۵۲۲در مجموع ۵۲۳۱سال نخست یمهن یال ۵۲۳۲

اند. یدهاعاشه و اباته گردشده و یرشپذ یاتاطفال ول یتدر مراکز اصلاح و تربگوناگون یعادهایبه م

راهم فآنان یبرای حقوق یهامساعدتو ی،مذهب ی،حرفو یتی،تربصحی، یمی،خدمات تعل همچنین

اند که طفل بوده 211ولیت، همواره پذیرای نزدیک به 94مراکز اصلاح و تربیت اطفال در شده است.

باشند.میآنان از قش اناث درصد 66حدود

توان به موارد زیر اشاره نمود:از اقدامات مؤثر حکومت در این ساحه می

د سیستم مدیریت قضایا ایجا یاتاطفال ول یتمرکز اصلاح و ترب ۲۲در یا:قضا یریتمد یستمس ایجاد

ر د یستمساین یشبرددر مورد پ یو اجتماع یخدمات حقوق یریتکارمندان بخش مدشده است.

اند. این سیستم در مدیریت دیدهآموزش (JSSP)افغانستان یاز سکتور عدل یتسسه حماؤ م یهمکار

.برخوردار است ییسزابه یتاز اهمقضایا

و مرکز یانکشاف جهننگرهار، بلخ و فراه از بود یاتولدر اطفال یتترب اصلاح ومراکز یر:تعماعمار

مؤسسه یمال یهمکار با وردک یدانمولیت مرکززنان سمنگان و بخش اصلاح و تربیت اطفال ولیت

CSSP اند.شدهاعمار

:سارنوالی ،یسپولمربوط شامل یهااطفال و ارگان یتکز اصلاح و تربامر نیمی از ارزیابی و تحقیق

، الو خود اطف یاجتماع ینمتنفذ ی،کارمندان اجتماع اطفال، ینوالدهمچنین اطفال، کممحا و اطفال

اند.قرار گرفته یقو تحق یابیارزمورد (CIAI)اطفال افغانستان یبرا یتالیاا یمؤسسه همکار یبه همکار

:ارانه و ضد منافع کیبافکار تخر ییرو تغاصلاح یبرا موعظه متخلفین علیه امنیت داخلی و خارجی

ر شش د ینید ی دج یعلمای هستند، از و خارج یداخل یتامن یهتخلفات عل یکه دارا ینیمحجوز یمل

طفل را 624ها کمک گرفته شده است. این برنامه ندهار، هلمند، هرات، ننگرهار و لوگرقکابل، یتول

حاصل شده SESOمتأثر ساخت و نتایج مثبت حاصل شده است. این دستاورد در همکاری مؤسسه

است.

شامل ور کش یتولهفت متخصص در ۵۵درمانی توسط ارائه خدمات روان درمانی:خدمات روان

. صورت گرفته است یونیسفاداره یهمکار در یمروزندهار، هرات، ننگرهار، تخار، بلخ و نقکابل،

.گردیده استاطفال مظنون، متهم و محکوم به حجز درونی یهاگشودن عقدهدرمانی سبب روان

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

061

روان به وزارت پ یفگاهتوق یو خارج یداخل یتامن یهعل یماطفال متهم به جراواگذاری سرپرستی

ه است. صورت گرفت افغانستان یاسلام یجمهور یسرئ یتاساس هدا این اقدام درخور توجه بر یه:عدل

از این جهت مرکز اصلاح و تربیت اطفال ولیت کابل در همکاری اداره یونیسف زیر ترمیم قرار گرفته

انجام شود.بگرام یفگاهسال از توق ۵۲سن یرانتقال اطفال زاست تا

:ی و تجدید دار هنگنبود استراتیژی ملی برای کمیته طرح استراتیژی ملی اطفال متخلف از قانون

یتهمکتربیت اطفال به عنوان یک خل از طرف حکومت وحدت ملی تشخیص و اقدام به رفع آن شد.

گ، فرهنمعارف، اطلاعات و های وزارت ی،دولتعدلی و قضایی یهاارگان یندگانمتشکل از نما یکار

معلولین، و و کار، امور اجتماعی و شهدا ، امور زنان، عامه امور داخله، ارشاد، حج و اوقاف، صحت

ات مشترک ید و جلسگرد یلمدافع افغانستان، تشک یانجمن مستقل وکلا و همکار یدولتیر سسات غؤ م

گردد. در نتیجه فعالیت این کمیته، میبرگزار (JSSP)افغانستان یاز سکتور عدل یتمؤسسه حماآن با

میته قابل ذکر است که سه جلسه این ک. شودترتیب می اطفال متخلف از قانون یمل یژیمسوده استرات

تحت ریاست رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی تدویر شده است.

سارنوالیاجراءات -1

ما در حکومت وحدت ملی، با تأکید بر است، ا ییقوه اجرابا وجود این که بخشی از سارنوالییاداره لو

حمایت از استقلال در جلوگیری از مداخله در امور آن اهتمام صورت گرفته است. ،اجراءات مستقل

عمل سارنوالی سبب شد که اعتماد به این اداره زنده شده و اجراءات آن منجر به دستاوردهای خوب در

گردد.زمینه اصلاحات و رسیدگی به قضایای جرمی مربوط

اشاره نمود. تحقیق و اقامه دعوا 6935ساله این اداره در سال مالی توان به کارکرد یکبه عنوان نمونه می

ی ی رسیدگدهندهدر این سال نشان محاکمو ارجاع آنها به قضیه جنایی هزار 94.6بیش از علیه متهمین در

بیش ی،ملک یهاسارنوالیمربوط یهقض هزار ۳۲ یا،قضااین از مجموع باشد. درخور ستایش به قضایا می

مبارزه سارنوالیمربوط یهقضهزار 9.9بیش از عسکری،امور سارنوالییلو یتمربوط معاون یهقض 9.4از

هیمبارزه با خشونت عل یاختصاص سارنوالیمربوط یهقض ۳۳۳ ی،و خارج یداخل یتامن یهعل یمبا جرا

این در حالی است که .باشدیارزه با مسکرات و مواد مخدر ممب سارنوالیمربوط یهقض ۳۱۳، و انزن

حدود 6931بوده و در سه ربع اول سال هزار 99نزدیک به 6934شده در سال قضایای رسیدگی

قضیه رسیدگی شده است. هزار 94.5

ده شالخروج که به گونه غیرقانونی وارد این لست تن از لست افراد ممنوع 511و هزار خارج ساختن یک

بودند از دیگر اجراءات قابل توجه اداره سارنوالی است.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

061

اصلاحات و حکومتداری الکترونیک -بدستاوردها در ساحه اصلاحات اداری و توسعه حکومتداری الکترونیک زیر دو عنوان آتی توضیح

شوند.می

اصلاحات اداری -3

های خدمات حکومت را در بخشها و دستاوردهای عمده توان فعالیتدر قسمت اصلاحات اداری می

خدمات عامه قابل برشمرد. ، انتخابات وهای محلی، عدلی و قضایی، سارنوالیملکی و ارگان

مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی کمیسیوندستاوردهای -3-3

یار دباثبات و حسابده در چارچوب حکومت یرسیاسی،ند، غقانونم یخدمات ملک هادار یکداشتن »

یدعوا شیافزا ی،خدمات اساس هعرض یمؤثر و سالم از منابع عامه را در راستا هاستفاد ییواناخوب که ت

در یک «کشور داشته باشد یو اجتماع یاقتصاد هتوسع یبرا ی،بخش خصوص یهاز توسع یتو حما

ارت مه یآور و فراهم یژیکاسترات ییراهنما ی،رهبر »ناپذیر است. بدین لحاظ نظام کارای دولتی اجتناب

، ایجاد «عامه هادار یمؤثر و توانا ی،قو یستمس یک هاز توسع یتو حما یخدمات ملک یریتدر بخش مد

نمود. حکومت وحدت اصلاحات در کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی را ایجاب می

ود. بدین نمتوجه ویژه و پیشبرد آن کمیسیون در آوردن اصلاحات، به ملی با درک اهمیت منابع بشی

نیروی تازه و جوان در و ها و اجراءات کمیسیون غور و بررسی صورت گرفتمنظور روی صلاحیت

رهبری کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدماتی ملکی قرار داده شد.

اصلاحات اداری و خدمات ملکی انجام شدتوسط کمیسیون های خالی اداره تذکره الکترونیکیپروسه استخدام بست - 44 یرتصو

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

062

های خالی اداره تذکره الکترونیکی را بر اساس حکم مقام عالی ریاست کمیسیون پروسه استخدام بست

جمهوری تنظیم نمود. این روند شامل اعلان بست، شارت لست، امتحان تحریری کانکور و امتحان

انکور ک یبا برگزار اد اعتماد مردم همراه بود. شد که تکمیل آن با رضایت و ایجبست می 436تقریری

ثبت . داشتند یبالتر ییکه توانا ند... انتخاب شدن توجه به قوم، زبان وافراد بدو یط،شرا ینواجدبرای

ینیبه روش ماشو اتیکهم به صورت اتوم یجنتاتثبیت صورت گرفت و نترنتا یقپروسه از طر یننام در ا

انجام شد.

اصلاحات اداری و خدمات ملکی با معرفی کمیشنران نو از قش جوان، در جوزای کمیسیون مستقل

گفت و ودتأکید نم «نهادسازی»ان بر نر جمهور در مراسم معرفی کمیشتر شد. رئیس، تقویت بیش6931

را به نهادها هایتصلاح دهم،یرا به افراد نم هایتصلاح ؛کم شود هایمیتهر روز صلاح خواهمیم»که

دارد، به میراث گذاشتن دولتی جمهور اذعان میکه رئیساراده حکومت وحدت ملی، چنان .«دهمیم

ند.ک یجادو تفرقه ا یضنتواند تبع یکساند و قدرتمند است که در آن نهادها تقویت یافته

یسیونافغانستان، کم یاسلام یجمهور یاستر ۵۲۳۱ یجوزا ۲۳ مورخ ۵۵۱۳اساس حکم شماره بر

را با یو انفراد یجمع یروند امتحان رقابتبر و نظارت یرهبر ی،و خدمات ملک یمستقل اصلاحات ادار

خدمات ییناتتع ردبو دوش آن بر یفعهده گرفت که وظا هب یها و ادارات مستقل دولتوزارت یهمکار

گذاشته شده است.این کمیسیون یملک

باتجربه، یهااستخدام، جلب کادر هپروس در یتشفاف یجادا ی،جوانان در ادارات دولت جذب

جادیافغانستان، ا یو جذب بانوان در ادارات خدمات ملک یقادارات افغانستان، تشو سازییمسلک

ذب از نفوذ و تصرف افراد بانفوذ در جلب و ج یریجلوگ تر،یشب یتسهولت و شفاف یبرا هایوهکارش

از ،یها و ادارات مستقل دولتدر وزارت یلاتیشکساختار ت یدن تجدیو روند استخدام و همچن فرادا

است. ییناتبورد تع یاهداف اساس

استخدام در هسپرو تریشب یتمؤثر یرا برا هایییو نوآور ابتکارات ییناتبورد تع یدجد یرهبر تئیه

:گرفتنظر

یک؛استخدام الکترون

سنتر(؛مرکز تماس )کال یجادا

ها؛مراکز امتحان در مرکز و زون یجادا

یاریبانک سؤالت، به صورت مع یبرا یتابیسد یجاداو.

؛ ترتیبو ولسوالن یوال یناجراءات معاون یابیطرزالعمل استخدام و ارز یبترتهمچنین کمیسیون روی

حی؛ و طر ها و ادارات مستقل دولتوزارت یو ادار یمال هاییت/ معاون هاینیتمع یفورمیطرح مسوده ر

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

066

را ایجاد یانخدمات مشتری کار نموده و مرکز کت زنان در خدمات ملکر مشا یشافزا یسیپال یبو ترت

نموده است.

های خالی و روند استخدامتشخیص بست

قل اصلاحات مست یسیونکمبه منظور اصلاحات در بخش منابع بشی واحدهای تدارکاتی ادارات دولتی،

یادنو بر برا انجام داد یازسنجیو ن یابی، ارزاتادار یبا همکار ه نخست در مرحل یو خدمات ملک یادار

را به تدارکات یهابست یاست، تمام یدولت یهااستخدام که متشکل از اداره یاختصاص یتهآن، کم

مرکز و ولیات بست تدارکاتی 131به یافتندست یتن برا هزار 2از تردر مرحله دوم بیش اعلان سپرد.

پس از استخدام در این بخش، برنامه آموزشی به رقابت پرداختند. یامتحان جمع یکدر 6931در میزان

برای گروه اول کاری تدارکاتی نیز تدویر یافته است.

شامل 1و 1بست هزار 39کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی به رقابت گذاشتن حدود

طرح نیز را 3و 1بست خدمات ملکی هزار 1و میکانیزم استخدام را عملی نموده بست معلمی هزار 2

ت اند که با همکاری وزارت تحصیلا شدهماهه تشخيص ها پس از انجام تحقيق سهبست ینااست. کرده

دن ها به منظور بال بر در این رقابت .ندعالی امتحان آنها برگزار شد و نهادهای مدنی بر آن نظارت کرد

د.در نظر گرفته خواهد ش نانز برای پنج نمره امتیازی کارکنان خدمات ملکی زن، درصدی رقم پنج

یلاتیتشکصلاحیت طی مراحل امور ذاتی و

ها و ادارات ملکی از طریق کمیسیون مستقل تنظیم طی مراحل امور ذاتی و تشکیلاتی تمامی وزارت

رئیس جمهوری صورت 6931سرطان 62اصلاحات اداری و خدمات ملکی با صدور حکم مورخ

گرفت. این اقدام به منظور انسجام طی مراحل این امور و انجام آن توسط مرجع واحد انجام شد. این

ادمیک های سکتوری، تحصیلی و اکرتبه بخشصلاحیت شامل امور ذاتی و تشکیلاتی کارکنان عالی

، هاای دولتی، شاروالیههای امور خارجه، تحصیلات عالی، اکادمی علوم افغانستان، تصدیوزارت

سارنوالی جمهوری اسلامی افغانستان و همچنین تقرر ریاست عمومی اداره امور ریاست جمهوری و لوی

گردد.ها و ادارات ملکی میهای وزارتهای سیاسی و دیپلوماتیک، اتشهدر نمایندگی

قانون اجراءات اداری

قانون از حقوق ست گرفته شده است. اینموضوع دیگری است که روی د یات ادار ءقانون اجراطرح

.دهدیم یشرا افزا یملک یو سرعت کار در نهادها کندیم یبانیپشت یکارکنان خدمات ملک

ها،ییتوانند از نارسامیآن، شهروندان یادبر بندربردارنده مواردی است که یات ادار ءقانون اجرا همسود

کنند. یتشکا یلکم یهادر اداره یرقانونیغ یو برخوردها یضتبع

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

067

به شهروندان کشور یکسانعادلنه و هرا به گونخواهد ساخت که خدمات ظف ؤ ها را منهاد ،قانوناین

دعوا کنند. مهقانون، اقا ینمطابق ا توانندیم ،شوند متضرر که شهروندان از اداره یعرضه کنند و در صورت

کاریهای سازی پروسهساده

به منظور بهبود عرضه وزارت / اداره دولتی 5مربوط کاری مغلق پروسه 91طی حکومت وحدت ملی

ل جدو شده شامل سازیهای سادهاند. پروسهسازی شدهساده ،فسادکاهش بسترهای و به مردم خدمات

باشند.زیر می

مربوط مرجع پروسه شماره

حقوق شهدا یتتثب 6

، شهدا ویکار، امور اجتماع

ینمعلول ینحقوق معلول یتتثب 6

ینپرداخت حقوق شهدا و معلول 9

یقرارداد یهاپروژه یقتطببر نظارت 4

مراحل راپور پروژه یط 5 یمعلومات یمخابرات و تکنالوژ

پروژه یهاساختن فورمه یکیالکترون 1

یاتدر ول یهادو یدتول یکاتفابر یسسأ ت 3

صحت عامه

یشخص یهاانتقال دواخانه 2

یشخص یهادواخانه یازو فروش امت یدخر 3

یخصوص یعلوم صح یهایتوتانست یجادا 61

یو لوازم طب یهادو یریگسمپل 66

66 و کوی)التراسوند، ا یصیهتشخ یهابخش و یخانه شخصینهاخذ جواز معا

ECG)

بستردار در مرکز یهاشفاخانهیجاد ا 69

یاتبستردار در ول یهاشفاخانه یجادا 64

یواردات ییمواد غذا یفیتکنترول ک 65

61 ز و در مرک یدولت یراتیو تعم یشیرها یهاپروژه یبرآورد ثان یبترت

یاتول مسکن و یشهرساز

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

068

63 در مرکز و یخصوص یشیرها یهاشهرک یاصلاح یهاپلان یبازنگر

یاتول

62 در مرکز و یخصوص یشیرها یهاشهرک یلیتفص یهاپلان یلاتتعد

یاتول

شهرها یپلانیرساحات غ یساز طرح پلان به 63

یدولت یهامراقبت از ساختمان 61

یو تجارت یشخص یشیرها یهامراقبت از ساختمان 66

یدولت یهاشهرکبر نظارت 66

یخصوص یهاشهرکبر نظارت 69

یساحات شهر یلتعد 64

یشیرها هایینزم یعامور توز 65

شاروالی کابل

اول و دوم( یقباله شرع یها )اجرایتانتقال ملک 61

ییاخذ محصول صفا 63

یضیتعو یشیرها هایینزم یعتوز 62

یاستملاک یشیرها هایینزم یعتوز 63

یاضافه تصرف و پروسه اضافه حجم 91

یاستر یخصوص یهاشرکت یهامراحل ثبت جواز یطپروسه دیگر شامل 3سازی سادههمچنین

یهادو یهایفروشعمده یسسأ ت؛ مسکن یعمراحل توز یط؛ یشهر یهاپلان یجمراحل اسک یط؛ مسکن

مور ا یمتنظ یدر اداره مل یاتدر ول یدجد یهادواخانه یسسأ ت؛ یاتها در ولانتقال دواخانه؛ یاتدر ول

در رییو تصو یصوت یهاجواز رسانه یعتوز؛ یچاپ یهاجواز رسانه یعتوز؛ یو محصولت صح ییدوا

باشند.زیر کار می یاتدر ول یریو تصو یجواز رسانه صوت یعتوز؛ و مرکز

های آموزشیتوزیع عادلنه بورس

های آموزشی به تمام ادارات خدمات ملکی مرکز و غرض جلوگیری از فساد و توزیع عادلنه بورس

ارج از کشور هیئت متشکل از نمایندگان باصلاحیت ها و تحصیلات در خولیات مطابق مقرره بورس

های امور خارجه، اقتصاد، تحصیلات عالی، کار و امور اجتماعی، و کمیسیون مستقل اصلاحات وزارت

اند.ها سهیم گردیدهاداری و خدمات ملکی در توزیع بورس

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

069

ماهه( گوناگون 9روز الی 61مدت )برنامه آموزشی کوتاه 6491کارمند دولتی به 6621در سه سال اخیر،

اند.به خارج از کشور اعزام شده

در کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و (آربیی)س یجنتا یبرا یتظرفارتقای هبرنامادغام

خدمات ملکی

در یک ابتکار، در کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدمات (CBR)برنامه ارتقای ظرفیت برای نتایج

یتهکمدغام به دلیل مدیریت این برنامه مهم از سوی یک منبع واحد انجام شد. ملکی مدغم شد. این ا

گیری از توجه نموده و بهرهبرنامه ینپلان اصلاحات االکترونیک ساختار روی آر،بییس هبرنام یرهبر

یتظرف یقاارت هساختن پلان اصلاحات برنام تکنالوژی را به عنوان یک اصل شمرده است. الکترونیک

هرنامب یارروز در اختو به یعشان را سردر ادارات هایشفتتا پ کندیادارات را کمک م یج،نتا یبرا

و مردم قرار بدهند. آربییس

ته که بعضاً در گذشدر مقایسه با و ی داشته است گیر چشمآر پیشفت بیقابل ذکر است که برنامه سی

از این تن 922، 6931در سال باید گفت که ، نداجذب شدهاین برنامه طریق تن از 46تنها یک سال

طریق استخدام گردیدند.

با شهروندان یسیونکم یرهبر یرودررو هاینشستتنظیم

یدسترس نگیرندگایمبه تصم یم،مستق هاست که شهروندان، به گون ایحسابده، اداره یهخدمات عام هادار »

ررو بدین منظور ملاقات رود یو خدمات ملک یمستقل اصلاحات ادار یسیونکمریاست « داشته باشند.

های خویش قرار داده و یک روز هفته را به با شهروندان و کارکنان خدمات ملکی را در اجندای برنامه

دهد.این موضوع اختصاص می

های محلیبهبود ارگان -1-3

تباط ی و همچنین ار کننده حکومتداری محلهای محلی کشور، تقویتدر ارگاناداره سالم یجاداصلاح و ا

های محلی در سه سال گذشته توانسته است در این زمینه ولیات با مرکز است. اداره مستقل ارگان

آن در و سپردن کار به اهل یتشفاف یجادبهبود روند استخدام، ادستاوردهای قابل قدری داشته باشد.

در این خوبی یهایشفتپاداره بوده که از جمله اقدامات این شاروالن و ولسوالن ،والی ینتقرر معاون

بخش حاصل شده است.

تقرر و انتخاب شده رقابت آزاد یقاز طرتن آنان 3اند، معاون والی که در این دوره تعیین گردیده 66از

یان،بام یاتدر ول یتبست معاون 2ذکر است که قابلصورت گرفته است. رقابت تا انجام تن دیگر 64

اکنون اتیول یتمعاونشده و شمار یجادابه تازگی ندهار، ننگرهار، هرات و هلمند قدز، کن یا،بلخ، پکت

.باشدیمبست 46

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

071

اند که تقرر حاصل نمودهتن به تازگی 634 یآغاز حکومت وحدت ملها، از همچنین در مورد ولسوال

رقابت آزاد دیگر تا زمان انجام بست 31 تقرر در اند ورقابت آزاد استخدام شده یقاز طرتن آنان 662

.صورت گرفته است

آزاد، از طريق انتخاباتباید یمجالس شاروال یشاروال و اعضا ،یقانون اساس 646اساس ماده رب

می اسلا یجمهور با توجه به اهمیت بست شاروالی، رئیس و مستقيم انتخاب شوند. ی، سر یعموم

انجام داد و پس از مصاحبه با واجدین شرایط یاتز ولمراک یشاروالبست 62افغانستان، خود، برای

لن و شاروا یاتطرزالعمل تقرر شاروالن مراکز ولند. همچنین تقرر حاصل نمودها این افراد ارزیابی

یریو جلوگ یناتیدر پروسه تع یتشفاف یجادا، به منظور پروسه رقابت آزاد یقاز طر هایبست دوم ولسوال

65گیرد. یممورد اجرا قرار هایانتخابات شاروال یرتدوشده است که الی یبترتی رمسلکیغ ییناتاز تع

است.سپرده شده نبه اعلا یدطرزالعمل جداین طبق یاتمراکز ول یبست شاروال

مربوط اصلاحات یهاو طرزالعمل یندر قوانبه منظور استخدام معیاری معاون والی، ولسوال و شاروال،

اند: طرزالعمل استخدام و ارزیابی اجراءات طرزالعمل تعدیل و از نو ترتیب شده به وجود آمده و سه

معاونین ولیات و ولسوالن؛ طرزالعمل استخدام شاروالن مراکز ولیات و شاروالن بست دوم

ها.یطرزالعمل استخدام شاروالن ولسوالها؛ و ولسوالی

د زیر است:های یادشده شامل موار اجراءات در پرتو طرزالعمل

64 که از دش دهپروسه رقابت آزاد به اعلان سپر یقاز طر یاتول یهایکمبود رتبه دوم ولسوال بست

سرپرست یولسوال 33ند. اهشدلست مختصر شامل یطشرا واجد اییدکاند 656درخواستی، 156میان

.باشدیماین برنامه شامل مرحله دوم ابتیرقیر و غ

65 رقابتبه یاتول ایهیولسوال هاییبست رتبه دوم شاروال 61و تیاکز ولامر هاییبست شاروال

بست 61 یتن برا 921و یاتمراکز ول یهایبست شاروال 65 یتن برا 396که استگذاشته شده آزاد

اند. در مرحله نخست ارائه کردهرا یشخو یاقتصاد یهاها و طرحیدرخواست هایولسوال یهایشاروال

تن واجد 46 ،یتول 4مراکز یشاروال یدانکاند یاقتصاد و طرح یدرخواست ورمف 643ارزیابی پس از

موفق یتهر ولنامزد برای 9برای هر ولیت و مصاحبه یریتحر نامتحاپس از اند.هشناخته شد یطشرا

شوند.اند که نتایج آنان جهت انتخاب به مقام عالی ریاست جمهوری ارائه میشده یابیارز

ت آزاد رقاب یا)کانکور( و یجمعامتحان دسته یقاز طر هایولسوال یپنجم شاروال یسوم ال یهابست

آغاز تیامراکز ول یشاروال یهاپروسه استخدام بست یلبعد از تکمبرنامه این .گرددمی یلتکم

شود.یم

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

070

ییو قضا یاصلاحات عدل یبرنامه مل -1-3

یژیاتدر استر یو عنصر اساس یادیضرورت بن یکخوب یحکومتدار یهاو اصلاح در همه عرصه ییرتغ

نبوده و هدف از اقاعده مستثن ینهم از ا ییو قضا یعدل یو نهادها یناست. قوان یحکومت وحدت مل

موقع همه شهروندان به عدالت است. گذشت زمان و به یانهمساو یابینظم و دست یجادنهادها ا ینا یسسأ ت

ر تا عدالت و نظم د طلبد؛ینهادها را م ینو اصلاح ا ینیضرورت بازب یاز چند گاهو تحولت جامعه هر

سه شورای طرح شد و در جل برنامه ملی اصلاحات عدلی و قضاییبدین منظور گردد. ینجامعه بهتر تأم

به تصویب رسید. 6935عالی حاکمیت قانون و مبارزه علیه فساد اداری در ششم جدی

شده است: ینطرح و تدو یربه اهداف ز یلبه منظور ن ییو قضا یعدل اصلاحات یمل برنامه

نافذه کشور؛ ینبه شهروندان مطابق قوان ییو قضا یارائه خدمات مؤثر عدل

آنها؛ یقانون یهایو آزاد یشهروندان به عدالت و حفظ حقوق اساس یدسترس

ی؛به شمول فساد ادار یمقانون و مبارزه با جرا یتحاکم ینتأم

آنها به امکانات و یو دسترس ییو قضا یکارکنان عدل یمسلک یتظرف یشافزا ی،سالر یستهشا ینتضم

یکی؛مدرن الکترون یزاتتجه

یی؛و قضا یو ساختار سکتور عدل یناصلاح قوان یزمکانیو م یتظرف یتتقو

آنها. یبشهروندان از حقوق و وجا یآگاه

له وزارت امور داخ یه،محکمه، وزارت عدلشمول سترهدولت افغانستان به ییو قضا یعمده عدل نهادهای

یقارت بر تطبمستقل نظ یسیونمدافع افغانستان و کم یبا انجمن مستقل وکلا یدر همکار یسارنوالیو لو

و یتاولو ظرداشتمربوط بادرن یهستند. نهادها یژیکبرنامه استرات ینا یقول تطبؤ مس ی،قانون اساس

یعدل یتهن به کمآ یقو از تطب یهبرنامه ته ینرا در مطابقت با ا یلیتفص یکار یهاشان، برنامهیهایازمندین

گزارش خواهند داد. ینهکاب ییو قضا

مدت یبرا( ۳۳۳۵سال یال ۳۳۵۲) ۵۳۳۳ یال ۵۲۳۱ یبرنامه از سال مال ینا یو اجرا یقزمان تطب مدت

است که در یاساس یهایتولواز ا یکی ییو قضا یعدل ینهادها یانم یهماهنگ .سال خواهد بود ۱

ها، یالیسها، پبرنامه یقطر ینتا از ا ؛استشده یدبر آن تأک ییو قضا یاصلاحات عدل یبرنامه مل

موقع به به صورت منظم و به ییو قضا یاصلاحات عدل یبرنامه مل یقاز تطب یها، و گزارشدهیتفعال

بین نهادهای عدلی و قضایی زمینه دسترسی نگیهباید یادآور شد که هما ارائه گردد. صلاحیمراجع ذ

دهد.به عدالت را افزایش می

و یعدل یادهانه یاست. تمام ینهکاب ییو قضا یعدل یتهکم یتبرنامه در صلاح ینا یقتطببر نظارت

رنامه حاضر ب یقخود را در تطب یها و دستاوردهایتاز فعال یگزارش یک بارمکلفند هر شش ماه ییقضا

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

071

به یی،و قضا دلیع یتهتوسط کم یدو توح یو بعد از بررس یندارائه نما ینهکاب ییو قضا یلعد یتهبه کم

.گرددیم کشپیش یقانون و مبارزه با فساد ادار یتحاکم یعال یشورا

ینهکاب ییقضا و یعدل یتهکمو کنند می یهتهرا یشنهاد مربوط خو یقیپلان تطب یی،و قضا یعدل ینهادها

کند.میآن را تصویب

ورت در ص ،است یهی. بدنمایدیارائه مرا ییو قضا یعدل یاز اصلاحات در نهادها یکل یبرنامه نما این

یبص ترتمشخ یمستقل همراه با برنامه کار یبرنامه اصلاح ،از نهادها یک هر یطرح برا یاتکل یبتصو

باشد. یزن یقتطب یهاخواهد شد که دربردارنده روش

سارنوالیاصلاحات در -3-3

باشد و «کاملاً غیرسیاسی و تماماً مسلکی»ای رهبری دولت همواره تأکید نموده که سارنوالی باید اداره

اراده ها وسارنوالی با حمایتسارنوالی نیز داشته است. لویدریغ از لویهای بیدر این زمینه حمایت

بوده که در نتیجه آن کارایی و اعتماد اصلاحات مؤثری را شاهد سه سال اخیر،در حاکم در رهبری آن،

به آن افزایش یافته است.

و یحات عدلطرح اصلا ی و تصویب منابع بش یبرا یژیساختار استرات ،سالهپنج یژیاستراتتدوین

سارنوالی است.در زمینه ساختارها از دستاوردهای درخور ستایش اداره لوی ییقضا

بوده سارنوالیهای اداره لویاز جمله اولویت هاتمام ولسوالیسارنوالی در سازی ادارات فعالهمچنین

های خوبی در این زمینه حاصل شده است. به منظور عملی شدن این مأمول طرحی شامل سه که موفقیت

یکار باش و دفترو متوسط، محل و مکان بود یزندگ یعاش تکافو بخش ترتیب شد که در آن به م

نستانی اسلامی افغاجمهور یسطرح بر اساس توجه رئ ینبخش اول ا ت.سارنوالن توجه شده اس مناسب

در قسمت .قرار گرفتمرحله اجرا در سارنوالن یبرا ییابتدا یو معاش در حد کفاف زندگ یدگرد یعمل

و سنجش اماکن یزاینمرحله دو مسکن یوزارت شهرساز در همکاری دوم و سوم طرح، یهابخش

شده است.ها آغاز یدر سطح ولسوال یو دفاتر کار یشیرها

قدامات ا برخوردار باشد. یاز فساد ادار یعار یفضابیش از هر نهاد دیگری باید از قانون یقمراجع تطب

صورت سارنوالییاداره لو یریپذیبو مطالعه آس یدرون یموارد فسادزا و بازنگر ییشناسا یبرا یجد

ول و مراقبت کنتر یاست. رآغاز نماید از سارنوالنقانون را قیتطبکه داره تلاش نموده ا یناگرفته است.

ت تحرا متهمین یهایهدوسو کرد یررا دستگ سارنوال ۰۶از یش جانبه، بهمه یهایاداره پس از بررس ینا

به منظور ارتقای مؤثریت کار با هدف ایجاد 6935جوزای 2جمهور حکمی را در رئیس .قرار داد یگردپ

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

071

و یاصلاحات جداقدامات یناصادر نمود. سارنوال 32تبدیل و تقرر یک اداره سالم و کارا در مورد

.ه استوجود آورده در اداره برا یثر ؤ م

ذشته در گکه یکردیروشد، یانداز راه یو ادار یمسلک یاستخدام کادرها یکانکور شفاف برا ینچند

که نمودموفق را اداره ینا ،یاریامتحانات معشد. ها روند استخدامموجب شفافیت در و وجود نداشت

ید:استخدام نما یسالر یستهاصل شا یادبر بنرا یشخو یمسلک یهاکادر

611 در بخش یمسلك یهابست یرقابت یاخذ امتحان اختصاصجدید با نیروی کرده و جوان تحصیل

؛کنندهاشتراک 646ی از ملک

61 ؛کنندهاشتراک 29ی از میان ادار یاخذ امتحان ورودنیروی تازه با

66 ؛کننده امتحاناشتراک ۳۲۳از میان یعسکر سارنوالیدر بخش تن

66 ؛کننده امتحاناشتراک ۳۳۲تن از میان

41 کنندهاشتراک ۲۱۳از دو امتحان طی یو خارج یداخل یتامن یهمبارزه عل سارنوالیدر بخش تن.

شود:اقدامات دیگری نیز داشته است که به اختصار اشاره میسارنوالی در بخش منابع بشی لوی

؛سارنوالیلویدر چوکات اداره یو مسلک یکارمندان ادار یتظرف یارتقا یتوتانست یجادا

والنسارن یبرا یو استخبارات مل یتوسط اداره تدارکات مل یکیتخن یهادوره آموزشدو یانداز راه

؛ییو قضا یمرکز عدل

به مدت شش ماه در ادارات یاتفارغ حقوق و شرعخانم ۳۳۳ یبرا یرنامه کارآموز ب یانداز راه

؛یاتاعم از مرکز و ول سارنوالی

ان؛نآ یجاه بو استخدام نیروی جوان بزرگسال به تقاعد پرمنفعت تن از کارمندان ۵۳۱سوق دادن

؛ساله به پوهنتون کابلیک یبه کورس ستاژ حقوقتن ۵۲۳ یمعرف

؛یسانسلرای سپری نمودن دوره بتن ۵۳۳ یمعرف

مختلف یهادر بخش یتظرف یارتقا یتن از کارمندان برا ۳۵۳ یمعرفو.

از کارمندان سطوح بالیی را جوانان تشکیل درصد 32به منابع بشی اکنون سارنوالی لویدر نتیجه توجه

در حال یافته است. یشافزا درصد ۱۱به درصد 9اداره از ینتعداد کارکنان زن ادهند و همچنین می

های مختلف را نیز ریاست بخش 3حضور داشته و ت یبه سطح معاون سارنوالییحاضر زنان در لو

دار هستند.عهده

مورخ 6551سارنوالی در رسیدگی به قضایای خشونت علیه زنان، طی حکم شماره به منظور بهبود لوی

ایجاد گردید که در پی آن در این شونت علیه زنانمرستیالی منع خرئیس جمهوری 6935اسد 61

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

071

نسی آزار و اذیت جمبارزه با کنند. همچنین کمیسیون ولیت عملاً اجرای وظیفه می 64زن در 44چوکات

در این اداره ایجاد شده است.

و یالع یلاتمعارف، تحص یهاوزارترا نیز با زنان یهنامه برنامه محو خشونت علتفاهمسارنوالی لوی

هیکاهش خشونت علبا هدف نامه تفاهم ینارساند. به امضا یمحل یهامستقل ارگان هصحت عامه و ادار

امن، مطمئن، یفضاسازی ایجاد زمینه ،ثر با خشونتؤ و مبارزه م یهمکار یهاراه یجو و زنان، جست

است.زنان و مردان در تمام ادارات افغانستان یآرام برا و قابل اعتماد

سارنوالی نیز اصلاحات به میان آمده است. ایجاد ریاست جندر و رعایت ساختار تشکیلاتی لویدر

لی از جمله این الملحقوق بش، ریاست عمومی رسیدگی به تخلفات اطفال؛ و ریاست تحقیق جرایم بین

یدگی ستغییرات است. همچنین کمیته بررسی قضایای اعدام در مرکز و ولیات و کمیته منع شکنجه و ر

اند.به قضایای خلاف کرامت انسانی ایجاد شده

رفت که هر گ یمشان، تصمیاتبه شکا یدگیرسدر با درنظرداشت مشکلات مردم سارنوالییلو رهبری

یاندر م والسارنیشان را با شخص لو بتوانند مشکلاتآنان اختصاص دهد تا ینمراجعبه را دوشنبه روز

عریضه را به مراجع مربوط احکام داده هزار سارنوال حدود ششلوی ،هادر نتیجه این دیدار بگذارند.

است.

ها به سارنوالی تأکید نموددسترسی تمام ولسوالیاهمیت جمهور بر در چهارمین کنفرانس سراسری سارنوالن رئیس - 45 یرتصو

به سوی افغانستان عاری از فساد اداری و » سارنوالن زیر عنوان یکنفرانس سراسر ینچهارمتدویر

سارنوالی است.از جمله دیگر دستاوردهای لوی« خشونت علیه زنان

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

072

اصلاحات انتخاباتی -1-3

حکومت یاز تعهدات اصل یکی یانتخابات ینهادها یبش یتساختار و ظرف ین،انجام اصلاحات در قوان

هایهیدر قانون انتخابات، رو یادیو اصلاحات بن شده یتعهد، اکنون عمل ینبه مردم بود. ا یوحدت مل

یانتخابات پارلمان زاریبه عنوان زمان برگ 3131سرطان 31آمده و یانبه م یو منابع بش یتظرف ی،ادار

و اعلام شده است. یینتع یولسوال یو شوراها

مردم، حکومت با اقشار مختلف یزنیو را یشگیدر بخش انتخابات، با مشوره هم یافتهانجام اصلاحات

یحفظ استقلال نهادها یصورت گرفت. حکومت برا یمدن یو نهادها یبزرگان جهاد یاسی،رهبران س

یانتخابات وانینتا ق کرد یجادرا ا «یاصلاحات انتخابات یژهو یسیونکم»آن، در ابتدا طرفییو ب یانتخابات

یههت یل،را جهت تعد یمشخص یشنهاداتوز، پر یازهایآن به ن ییو جهت پاسخگو یدنما یرا بررس

ات انتخابات شفاف و عادلنه، قانون انتخاب یبه هدف برگزار یسیون،کم ینا یشنهاد. بر اساس پیدنما

شد. یلتعد جمهورییسر ینیتوسط فرمان تقن

ده و جهت رفع کر یآنها را هم بررس یتو ظرف یانتخابات ینهادها یساختارها یدبا یسیونکم ین،بر ا علاوه

ید،رائه گردا یسیونکم ینکه از طرف ا یشنهاداتی. پنمودیبه حکومت ارائه م یمشخص یشنهاداتآن، پ

شد. یرفتهاز طرف حکومت پذ ییربدون تغ

یفهرست اعضا یهبه منظور ته «ینشگز یتهکم» جمهور،یسقانون انتخابات و فرمان رئ یادبر بن سپس،

یندگانها و نماپروسه شفاف، با حضور رسانه یک یط یتهکم ین. ایدگرد یجادا یانتخابات هاییسیونکم

یسیوندر کم ویتعض یرا برا یگرتن د 65انتخابات و یسیوندر کم یتعضو یتن را برا 66 ی،جامعه مدن

ارائه کرد. یجمهور یاستنامزدان، به ر یستبه عنوان ل ی،انتخابات یاتشکا

با نامزدان سارنوالیو لو جمهور،یسمعاون دوم رئ القضات،یقاض یی،اجرا یسرئ جمهور،رئیس

یاپروسه شفاف، انتخاب و پس از اد یک یط یدجد یشنرهایکم یتمصاحبه نمودند و در نها یشنهادیپ

به کارشان آغاز نمودند. ،جمهوریسدر حضور رئ سوگند

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

076

ی مراسم تحلیف را ادا نمودندهای انتخاباتاعضای کمیسیون - 41 یرتصو

یو بخش یلکرا تش «یتیامن»و «یمال» یتهانتخابات، دو کم یبرگزار یلتسه یحکومت برا یگر،اقدام د در

داد. یصتخص یانتخابات را از بودجه مل ینهاز هز

را دهندگانیرأ ییفهرست ابتداتاکنون توانسته یانتخابات هاییسیونکم ید،جد یاعضا ییناز تع پس

یو شوراها یکرده و زمان انتخابات پارلمان یهرا ته یکیالکترون دهییرأ یقینموده و پلان تطب یلتکم

.دینما یینرا تع یولسوال

خابات انت یبرگزار یبرا یکیتخن هاییتحما یافتو در یمال یهاجلب کمک یحکومت برا همچنین

یهابرگزار نموده و وعده کمک یجامعه جهان یندگانبا نما یشفاف و عادلنه، تاکنون جلسات متعدد

تاکنون اجرا شده است. یزن یاز تعهدات مال یکرده که بخش یافترا در یازمورد ن

ینتراز مهم یاست. بخش یندهانتخابات سال آ یریتو مد یانتخابات، اکنون مصروف آمادگ کمیسیون

راستا صورت گرفته عبارتند از: ینکه تاکنون در ا یاقدامات

یکی؛تذکره الکترون یعو تعهد بودجه توز یینتع

دهندگان؛یدالر جهت ثبت نام رأ یلیونبه سه م یکنزد دریافت

انتخابات؛ یتامن ینجهت تأم یتینامه امنموافقت امضای

عامه در سراسر کشور؛ یرسانو اطلاع یجلسات هماهنگ برگزاری

ات؛روند انتخاب یشبردکارمند جهت پ 6111و آموزش استخدام

در سراسر کشور؛ دهییمراکز رأ بررسی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

077

دهی؛یمراکز رأ یستل سازیییو نها تثبیت

مستقل انتخابات و اداره ثبت احوال نفوس؛ یسیونکم یاننامه متفاهم امضای

ی؛مدن یو نهادها یاسیمشوره با احزاب س استمرار

با اداره ثبت احوال نفوس و وزارت دهندگانیدر مورد نحوه ثبت نام رأ ینامه همکار تفاهم امضای

مخابرات؛

؛ثبت نام یبرا یدجد یستمس تهیه

ین.اعتبارنامه و کارت آنلا یعتوز ینآنلا یستمس و تهیه

خدمات عامه -1-3

ترین رابطه موجود بین شهروندان و حکومت ارائه خدمات عامه از وظایف اساسی حکومت است. بیش

. شهروندان با دسترسی به این خدمات، حکومت را مصروف خدمت گیردبا ارائه خدمات عامه شکل می

گردند. به خود دیده و پذیرای نظم و تطبیق قانون می

به مراجعین زمینه مشارکت سکتور خصوصی را فراهم نموده است هاسهولتحکومت به منظور ایجاد

اره اش یه بخش خصوصب خارجهامور مدارک در وزارت أییدتتوان در این بخش به واگذاری که می

امور شده است.مراحل یطنمود. این روش موجب سرعت در

گذاری در وزارت تجارت و صنایع و افزایش ایجاد مرکز واحد ثبت و صدور جوازهای تجارتی و سرمایه

باشد.سال اقدام دیگری است که قابل یادآوری می 9میعاد این جوازها از یک سال به

ابطه های گذشته ر در واقع حکومت وحدت ملی در بخش ارائه خدمات عامه توانسته است نسبت به دوره

اشد. در های سراسری موفق بدر ایجاد شفافیت در خدمات و برگزاری پروسه کند وبهتری با مردم ایجاد

شود.اینجا به شکل نمونه به اصلاحات و بهبود برخی از خدمات عامه پرداخته می

کانکور -6-1-6

امتحانات کانکور در دوره حکومت وحدت ملی به سمت شفافیت پیش رفته و هر دوره نسبت به پیش

دوباره سراسری یرفته مردم به این پروسهاز آن، سطح رضایت مردم را افزایش داده است. اعتماد ازدست

سبب شد یکی و مدیریتیاحیا شده است. برگزاری کانکور پس از ایجاد اصلاحات و تغییرات عمده تخن

کاهش یابد و امتحان درصد 69به درصد 45از 6939نسبت به سال 6934که سطح ناکامی داوطلبان سال

بدیلی برخوردار شود.از شفافیت بی 6931سال

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

078

تری نسبت به گذشته برخوردار استکانکور تحصیلات عالی از شفافیت بیش - 43 یرتصو

غییرات و اصلاحات عمده در برگزاری کانکور به شکل مختصر موارد زیر است:ت

؛ماشینی شدن اعلام نتایج و حذف نقش افراد در آن

؛تن در هر ولیت 661به 31ها و افزایش تعداد اعضای هیئت ممتحن از محدود ساختن تعداد تیم

؛جلوگیری از نفوذ افراد غیرمسؤول در این پروسه

خص با شماره تر که برای هر متقاضی کتابچه مشجمبلنگ به خاطر تأمین شفافیت بیش تطبیق سیستم

؛ری شودیگهای سیستماتیک و گسترده جلو لآی.دی مشخص توزیع شد تا از نق

؛ایجاد تغییرات بنیادی در موارد تخنیکی کمیته کانکور

؛الکترونیکی ساختن هویت محصلان و تطبیق سیستم بایومتریک

؛تحان کانکور به صورت یکسان در تمام مراکزبرگزاری ام

؛های جداگانه برای قش اناث که سبب افزایش سطح جذب دختران شده استد رشتهتخصیص ک

سازی آناصلاح میکانیزم رسیدگی به شکایات محصلان و ساده.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

079

حج -6-1-6

یضه حج را شفاف های لزم برای حجاج، اعزام حاجیان برای ادای فرمدیریت صحیح و ایجاد سهولت

تر همراه ساخته است. حکومت روی ارائه خدمات به حجاج و مبارزه با فساد در و نیز با رضایت بیش

سازی پروسه حج روی دست گرفته شده است.همچنین دیجیتلاین پروسه تأکید نموده است.

یافته استسطح رضایت حاجیان از پروسه حج افزایش -42 یرتصو

اقدامات عمده در این بخش شامل موارد زیر است:

تهیه مقرره حج؛

؛برای حجاجو کارت هویت استفاده از دستبندهای هوشمند

؛و دریافت ویزه الکترونیکی های الکترونیکیتوزیع پاسپورت

؛پروازهای حجاج به شهر مدینه منورهمستقیم نیمی از تنظیم

ار ، استفاده از قطبخش برای حمل و نقل حجاج، محل بود و باشقناعتآوری تسهیلات لزم و فراهم

؛و سایر امور در ایام مشاعر

دالر؛ 6951دالر به 9651کاهش هزینه حج برای هر حاجی از

میلیون در سال 9و 6939نسبت به 6934میلیون دالر در سال 3کاهش در مصارف پروسه حج به مقدار

؛6934نسبت به 6935

دالر؛ 351دالر به 6461قیمت تکت رفت و برگشت حاجیان از کاهش

افغانی از هر حاجی برای تداوی اطفال سوراخ قلب؛ هزار آوری کمک یکجمع

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

081

؛نفری 43 گروهتخصیص یک معلم برای هر

ناظم از طریق کانکور در سراسر کشور؛ 151انتخاب

؛تعقیب تمام پروازهای حجاج در داخل و خارج از طریق رادار

پاکستان و ایران برای ادای فریضه حجافغانستان در مهاجرین ایجاد سهولت ادای فریضه حج برای.

اند.از برنامه حج مستفید شده 6931الی 6934های حاجی در سال 354339قابل ذکر است که

پاسپورت -9-1-6

ولت به خدمات عامه دای از بخش عمدهمسافرت دسترسی به پاسپورت به عنوان یک سند هویتی برای

های شهروندان است. صدور و توزیع پاسپورت با وجود اهمیت و لزوم سهولت در دریافت آن، از بخش

اجه مراکز توزیع مردم را با مشکلات جدی مو یتبودن و محدود مستعد فساد بوده که در گذشته زمانگیر

ینه، اقدامات درخور توجه را های موجود در این زمساخته بود. حکومت وحدت ملی برای رفع چالش

روی دست گرفته که موجب بهبود دسترسی شهروندان به پاسپورت شده است.

هروندان از ش یپاسپورت برا یعبرنامه توزترین عملکرد حکومت، روی دست گرفتن در این بخش مهم

یتکنالوژ رات وبمخا وزارتای بین نامهتفاهماست. بدین منظور یانمتقاض ینثبت نام آنلا و پُست یقطر

این اقدام در حالی که گامی در جهت رشد .یدبه امضا رسمرکزی داخله و بانک اموروزارت ی،معلومات

رای دریافت مردم ب یجانب یهاینهو هز یسرگردانو گسترش حکومتداری الکترونیک است، سبب کاهش

پاسپورت و جلوگیری از فساد شده است.

هرت ارائمرجع صدور پاسپو یعنوانبه شکل آنلاین را یشدرخواست خو برنامهشهروندان با تطبیق این

پول یلیتحوپس از یمتقاضکنند. دریافت می یستمساز کنند و زمان مراجعه و معلومات مربوط را می

ذ و اخ یمراحل ادار یجهت ط ینمعدر زمان دست آورده و ه را از بانک ب یدسند رس ،پاسپورت یمتق

به اعت مراجعه و س یختار. سپس نمایدیپاسپورت مراجعه م یاستمرتبه به ر یکیک، بایومتر یهانشانه

از جانب یمرس یدرس یکرا در و معلومات مطلوبشود می ینیتع اخذ پاسپورت یخانه مربوط براپ سته

یافتدر یستپ یتموقع ترینیکنزدپاسپورت را از یمتقاض .نمایدیم یافتپاسپورت در یعموم یاستر

.یدنمامی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

080

کنندها نظارت میخانهپستهدر پاسپورت پست از روند توزیع مسؤولین افغان -43 یرتصو

نیز اکستانو پ یرانمهاجران در ا یبرا یکپاسپورت الکترون یعتوز یپروژههمچنین باید یادآور شد که

آغاز شد. مهاجرین افغان در ایران و پاکستان برای دسترسی به پاسپورت به عنوان سند 6931در اسد سال

وزارت امور یبا همکار ای دچار بودند. این پروژه های عمدههویتی، به دلیل دوری از وطن با چالش

یگان و شوراکنند دتو عو ینمخابرات، مهاجر یه،مال یهاثبت احوال نفوس، وزارت یاسته، رجخار

آغاز شده است. یمل یتامن

بت احوال نفوس اداره ث یتهو یتتثب یارس هاییمتشود. می یتهو یتتثب یقبل از اخذ پاسپورت متقاض

.کنندیم یتت هویکه قصد اخذ تذکره و پاسپورت داشته باشند را تثب ینیو مهاجر روندیماین کشورها به

ذکره تو پس از صدور شوندیم یتهو یتشان، تثبینتذکره والد یقتذکره ندارند، از طر کهی کسان

درخواست پاسپورت کند. تواندیم یمتقاض

خدمتآسان -4-1-6

ئهارا سازی براییستمسجهت ثر در ؤ م ینوآور یک (One Stop Shop) خدمتمراکز آسان یجادا

و یادارات مختلف دولت هخدمات عامواحد، موقعیت یکدر خدمتآسان .است هخدمات عام

و تیمؤثر یت،مثمرکند. ئه میارا یعشکل ساده و سره شھروندان ب هسقف ب یک یررا ز یخصوص

یاتورضر از نتایج متوقعه این سیستم است که پاسخگویی حکومت به هخدمات عامه در عرض یتشفاف

بخشد.میسرعت را و شھروندان

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

081

باشدخدمت در حال رشد سریع میانآس - 51 یرتصو

نامه تفاهم یجانکشور آذربا یعامه و اجتماعبرای دسترسی به این سیستم وزارت مالیه با مرکز خدمات

، 6935اقتصاد در دلو سال یعال یشورا هجلس یازدهمیندر ید و به امضا رسانرا « خدمتآسان»ی همکار

یبصوو ت یدتأیبود، یدهخدمت مشخص گردآسان هادار هطرح آسان خدمت که در آن ساختار و اساسنام

.یدگرد

شده و در آن هر دو بخش به یطراح یخصوص –ی خدمت بر اساس مشارکت دولتبرنامه آسان مودل

توانند با هم کار کنند.یم یصورت جد

ار ک به شهروندان آغاز به یرسانخدمات یخدمت برامرکز آسان یدر چهار نقطه شهر کابل مراکز شهر

شوند. در مرحله آخر دفاتر این مرکز در می یجادبزرگ ا یتدر پنج ول یدفاتر مرکز سپس .یدنمامی

تمام ولیات باز خواهد شد.

خدمت دستاوردهای زیر را داشته است:اداره آسان

یعتوز یدجد یستمسجلد با هزار 611از یشبو یدهگرددوباره یسازمانده ،پاسپورت یعتوز یستمس

؛استشده

آسان یمعلومات یستمستکمیل( بازار کارLMISبرا )در ی و شهدا و معلولین امور اجتماع ،وزارت کار ی

؛یفهوظآسان (Job Portal) یابیپورتال کار

؛ی وزارت کار، امور اجتماعی و شهدا و معلولینبش یقوا یفآرشتنظیم سیستم دیجیتلی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

081

؛یتجارت یتور سک یو ادغام جوازها یساز طرح سادهتکمیل

ی ماعامور اجت ،کار هایدر وزارت «یلموبا یقمعاشات از طر یهدأ ت»برنامه یقتطبداری مسؤولیت عهده

؛6931... از جوزای معارف و و شهدا و معلولین،

وزیع خارجی؛ تبه اتباع اتباع داخلی؛ توزیع جواز کار به پروسه شامل توزیع جوار کار 66سازی ساده

ثبت ؛ یاع خارجاتب یزهو یدتمد؛ پاسپورت تجارت یعتوز؛ یلیپاسپورت تحص یعتوزپاسپورت عادی؛

سن یال سالن ببزرگ یاخذ کارت تولد برا ؛در تذکرهعکس یدتجد ؛اسم یلتبد یا یحتصح ؛ازدواج

؛یفوت اخذ کارتو ؛سن هفت سال یراطفال ز یاخذ کارت تولد برا ؛شش سال

یار براجواز ک یعتوزو ؛یاتباع خارج یبرا یزهو یعتوز ؛پاسپورت یعتوز یهانمودن پروسه آنلاینو

.یاتباع خارج

؛ینشهدا و معلول ی،کار، امور اجتماع ؛امور خارجه ؛امور داخلهنهاد دولتی ) 3 یتخدمت فعالآسان

مانبر به ز یادار یهایچیدگیسقف، بدون پ یک یرز( را و ستره محکمه ؛یهعدل ؛یهمال ؛یعتجارت و صنا

کمترین وقت در راو زمینه را برای دسترسی مردم به خدمات کندیشمول ارائه مورت ساده و همهص

خدمات عامه این نهادها شناسایی، مطالعه و به سه زبان تشیح و ترسیم 42کند. تاکنون ممکن فراهم می

اند.شده

حکومتداری الکترونیک -1

د به نبتوانها پروسه وها سازمانهاست تا اولویتدر حکومتداری خوب، مؤثریت و مثمریت یکی از

منظور حکومت وحدت ملید و از منابع به بهترین وجه استفاده شود. بدین ننیازهای جامعه پاسخ ده

ه استفاده از در گذشترا بال ببرد. بازدهی سطح تا گسترش دهد را حکومتداری الکترونیک تلاش کرده

های ان ادارهکنندگمراجعه ساخت ومیفراهم ی فساد را نیز ، زمینهگیر بودقلم و کاغذ علاوه بر اینکه زمان

یدگی تا به امورشان رسشدند تا از مراجع مختلف دولتی امضا جمع کنند دولتی باید روزها سرگردان می

حکومت وحدت ملی با هدف ایجاد شفافیت، مبارزه با فساد اداری و عرضه خدمات بهتر به شود.

روی آورده است که نتایج مثبت به تقویت حکومتداری الکترونیک ،مدت زمان کمتر شهروندان در

را در ادارات مختلف شاهد هستیم. فراوانی

دال بر پیشفت افغانستان ۳۳۵۱در سال (EGDI) یکالکترون یشاخص توسعه حکومتدار گزارش آماری

کشور ۵۳۲ یندر ب ۱۱۱ یگاهجا، افغانستان در این گزارش سازمان ملل متحدبر اساس در این عرصه است.

در مقام ۳۳۵۳در سال EGDIاست که کشورمان از نظر شاخص یحال در ینجهان قرار گرفته است. ا

به 6161افغانستان در سال ،گزارشاین طبق .ه استجهان قرار داشت ۵۲۳در مقام ۳۳۵۳و در سال ۵۲۲

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

081

انگلستان قرار یاردر اخت ۳.۳۵۳۲با رقم یرتبه اول جهانت. اس یافتهشاخص دست یندر ا ۳.۳۲۵۲ یازامت

.دارد

افغانستان در حکومتداری الکترونیک پیشفت خوبی داشته است( EGDI) کیالکترون یحکومتدار توسعه شاخصبر پایه - 56 یرتصو

دهد و افغانستان یرا نشان م یبهتر یتوضع نیز (EPART) یکشاخص مشارکت الکترون یگرد یسو از

۳۳۵۳با سال یسهگرفته، که در مقا یکشور جهان جا ۵۳۲ یندر ب ۱۶۱ یگاهجادر ۳.۳۳۲۲ یازبا کسب امت

تری قراریه در جایگاه عقبهمسا یاست که کشورها یحال این در دارد. یتحکا ییپله ۳۲از صعود

جهان قرار ۵۵۲ یگاهدر جا ۳.۲۲۳۳ یازو پاکستان با امت ۵۳۳ یگاهدر جا ۳.۳۳۲۳ یازبا امت یرانا دارند.

اند.گرفته

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

082

به عنوان یکی از اقدامات حکومت در جهت ارائه خدمات الکترونیکی خدمت به آسان ،در قسمت قبلی

شاره ادیگر مات ابرخی اقدبه بخش حکومتداری الکترونیکزیر چهار در اینجا ؛اشاره شدبه مردم

.تثریت داشته اسؤ کاهش در صرف وقت شهروندان م سازی وزدهی بهتر ادارات، آسانشود که به بامی

ارائه خدمات عامه: -3-1

ایجاد سیستم جامع آنلاین اجراءات در مربوطات ریاست جمهوری به منظور سرعت عمل، شفافیت و

.جابگویی درست در ارتباطات داخلی و بیرونی

ولیت کشور به این سیستم 91فیات و وصل نمودن کمپیوتری ساختن سیستم ثبت تولدات و و.

رنظامی المللی هوایی غیخوان طبق استندرد سازمان بیننویس به ماشینهای دستتعویض پاسپورت

(ICAO) های سیاسی و قونسلی مقیم خارج )کانبرا، مسکو، بن، نیویارک، جده و دبی( و در نمایندگی

های جمهوری اسلامی ها و قونسلگریی در سفارتهای خودکار اخذ وجوه دریافتنصب ماشین

.افغانستان

در وزارت معارف به منظور ارائه معلومات 669و مرکز تماس تلیفونی « مرکز معلومات مراجعین»ایجاد

.و رسیدگی به شکایات

اید ز های تعلیم و تربیه شهید استاد ربانی، پوهنتون شیخ ایجاد مراکز تکنالوژی معلوماتی در پوهنتون

.خوست و پوهنتون فاریاب

ایجاد سیستمMIS های قبایلی به شکل عصریبرای توزیع کارت.

موقع به شکایات تدوین میکانیزم رسیدگی به شکایات عامه برای شوراهای ولیتی که باعث رسیدگی به

.شان شده استمردم، کاهش فساد، دسترسی مردم به نمایندگان منتخب

حساب بانکی برای هر شورای اداری مکتب نهایی ساختن طرح ایجاد.

نهادها و سکتورهای خصوصی: -1-1

اندهایی که تا هنوز به سیستم جهانی اسیکودا وصل نگردیدهتطبیق سیستم اسیکودا در گمرک.

ایجاد سیستم کنترولیTARIFF غرض تطبیق و کنترول یکسان تعرفه در تمام گمرکات کشور.

یکیلکترونپرداخت ا یستمساندازی راه (e-pay) محصول در تمام یلیروند تحو یلجهت تسه

.گمرکات

یهتاجران در وزارت مال یبرا یکیپرداخت الکترون یستمس یجادا.

فعال نمودن سیستم ثبت اعتبارات عامه و سیستم ثبت حقوق رهنی بر اموال منقول.

هاپروژه یمراحل تدارکات یط ینآنلا یگیریپ یستمس یجادطرح و ا.

سازی سیستم فعالGIS های انکشافی شهرسازیهای پروژهو تهیه نقشه.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

086

المللی وصل سیستم تأدیات بین(SWIFT) و سیستم بانکداری عمومی(CBR) در بانک مرکزی.

برداری از سیستم الکترونیکی لیلام ارزهای خارجی در بانک مرکزیسازی و بهرهفعال.

یدوم یدر مرکز و واحدهار اتباع خارجی سازی سیستم توزیع جواز کاالکترونیکی.

های معدنکاری مانند خط تلیفون خاص و ایجاد میکانیزم برای درج شکایات و حل منازعات فعالیت

.مستقیم، صندوق شکایات و غیره

آوری عواید ترانسپورتیسازی جمعسازی و الکترونیکیتهیه طرح بانکی.

امور حکومتداری: -1-1

تطبیق سیستم مبتنی بر ویب افمس(AFMIS) در وزارت مالیه و انکشاف این سیستم در قوماندانی

ها جهت معلوماتهای دولتی و شاروالیهای افغانستان مقیم خارج، تصدیولیت، سفارتخانه 1امنیه

.واقعی مصارف و عواید آنها

خراجی آوری عواید صنایع استو جمعایجاد سیستم الکترونیکی مدیریت اطلاعات مالی برای مدیریت

.کشور

تطبیق مادیول خریداری و ثبت دارایی دولت در وزارت مالیه.

هاساختن چک یکالکترون.

یدعوا یتنش و شفاف یپورتال برا یجادا (Transparency Portal).

سنتر آن.و دیتا سازی سیستم معلوماتی مهاجرینفعال

افزار کارگیری نرمبهIDEA برای تفتیش ادارات دولتی.

ایجاد سیستم مدیریت ثبت قضایا در وزارت عدلیه.

های دری و پشتوایجاد دیتابیس قوانین جمهوری اسلامی افغانستان به زبان.

توشیح فرمان تقنینی در مورد تعدیل ماده ششم قانون ثبت احوال نفوس.

های الکترونیکیآغاز کار عملی اداره توزیع تذکره.

های اوضاع جوی راپورهای پیشگویی تهیهTAF وMATER جهت مصونیت پروازها.

ولیت با زیربنای تکنالوژی معلوماتی و وصل ساختن آن از طریق 64تجهیز ادارات ولیتی معارف در

.انترانیت

ثبت ارقام املاکی در سیستم دیتابیس املاک دولتی.

یلی تطبیق پروژه سیستم مدیریت معلومایت سرحدی و قبا(BTMIS) آوری، ثبت، تحلیل به خاطر جمع

.و تهیه گزارش از معلومات

ولیت 61ولیت به 61انکشاف سیستم احصائیه قیم از.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

087

گیری از بایومتریک در وزارت امور داخله به منظور شناسایی مجرمینبهره.

غانستانعیت افایجاد بانک معلوماتی برای متقاضیان کسب، ترک و اعاده تابعیت و دارندگان تاب.

های الکترونیکی در دوایر دولتیایجاد آرشیف.

:حکومت منابع بشری -3-1

انکشاف و تطبیق سیستم بایومتریک برای متقاعدین در مرکز و افتتاح حساب بانکی برای متقاعدین

.بیش از سی ولیت

آغاز تطبیق پروژهMobile Money مور اجتماعیدر مرکز و واحدهای دومی توسط وزارت کار و ا.

سازی پرداخت معاشات معلولین و ورثه شهدابانکی.

ط های تجارتی به حساب مربو ها به شکل الکترونیکی از طریق بانکمعاشات وزارت درصد 21انتقال

.کارکنان دولتی

انکشاف سیستم مدیریت معلوماتی تربیه معلم.

دولتی ها و نهادهایاستفاده از حاضری الکترونیکی در اکثر وزارت.

مبارزه با فساد –پ در چارچوب تمام یحکومت وحدت مل هاییتاز اولو یکی یبه مثابه یفساد ادار یهمبارزه عل

است. دهیگرد یقعرصه تطب یندر اتعقیب شده و راهکارهای عملی یجد یبه گونه یحکومت یهاارگان

ع ثر و مثمر از منابؤ استفاده م ی،دولت یاز نهادها یدهپد ینمحو ا ی،ادار ادمبارزه با فس یاهداف اساس

ید. طباشیقانون م یتو حاکم یعدالت اجتماع ینتأم یض،از تبع یعار یوجود آوردن ادارهه ب ی،دولت

ت کلی به صور بخش داشته که یندر ا یاملاحظه قابل یوردهاادستاجرایی دولت هسه سال گذشته قو

در گزارش ییرتبهصعود پنجالمللی و امتیاز از سوی سازمان شفافیت بین 65توان نتیجه آن را دریافت می

این سازمان دید. در این گزارش افغانستان از جایگاه سومین کشور درگیر فساد به جایگاه 6161سال

. همچنین نظر به بررسی کمیته هشتم صعود نمود و از زمره سه فاسدترین کشورهای جهان خارج شد

شده این کمیتههای تطبیقگراف توصیه (MEC)مشترک مستقل نظارت و ارزیابی مبارزه علیه فساد اداری

در راستای مبارزه با فساد اداری در زمان حکومت وحدت ملی سیر صعودی تندی داشته است.

د شورای عالی حاکمیت قانون ترین اقدامات حکومت وحدت ملی شامل ایجابه صورت مختصر عمده

و مبارزه با فساد اداری؛ تأسیس و فعالیت مرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری؛ تصویب و اجرایی

قوانین از جمله قانون تدارکات و قانون دسترسی به اطلاعات؛ ایجاد کمیسیون عالی تدارکات ساختن

تشکیل ریاست عمومی اداره امور ریاست جمهور و اداره تدارکات ملی در ملی به ریاست رئیس

های های الکترونیکی در بخشاندازی سیستمراه؛ (OGP)جمهوری؛ پیوستن به مشارکت دولتداری باز

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

088

انی شدن بانک و زندرسیدگی جدی به قضیه فساد در کابل و های مقامات دولتیمختلف؛ ثبت دارایی

مجرمین اصلی را برشمرد.

از سارنوالن؛ برکناری درصد 61ارزه حکومت با مفسدین شاهد برکناری باید یادآور شد که در مب

کارمند بلندپایه به شمول دو معین قبلی وزارت 63از کارمندان گمرکات؛ پیگرد قانونی درصد 65

کارمند شاروالی؛ پیگرد 611الخروج شدن قاضی بلندپایه؛ ممنوع 111؛ تبدیل حدود و مسکن شهرسازی

1 ؛ زندانی شدنرتبه به جرم اختلاسافسران عالی ظفین وزارت امور داخله به شمولؤ تن از م 3قانونی

در یز نایم. در این زمینه به دستاوردهای مرکز عدلی و قضایی انجینیر وزارت معارف و تعدادی دیگر بوده

شود.همین بخش پرداخته میبعدی عناوین

ویی و حسابدهی ادارات عامه به شهروندان حکومت وحدت ملی در مسیر مبارزه با فساد، بر پاسخگ

همکاری حفظ داند. همچنین به منظور های عمده اداره سالم میتأکید داشته و آن را از شاخص

در پی آن وهای انکشافی حکومت، حسابدهی و پاسخگویی کننده به توسعه و برنامهکشورهای کمک

المللی این زمینه، دعوت از نماینده نهادهای بین درشود. برای افغانستان مهم قلمداد میایجاد شفافیت

با متحکو ناظر به جلسات مهم و نیز استقبال از همکاری آنها توسط حکومت صورت گرفته است.

طع و در مقا یهر سال مال یاندر پاو را فراهم کرده است یحسابدهینه گوناگون زم ایهیستمس یجادا

ی های معلوماتبه شورای ملی و ارائه جزوهگزارش طریق ارائه و دستاوردها از کارکردهازمانی مختلف

ه در کنشده از هیچ سعی و تلاشی دریغ نیز در زمینه دسترسی به اطلاعات .شودبرای مردم ارائه می

صفحات بعدی به آن پرداخته خواهد شد.

مورد در ین علممضمو 5ترتیب و یدر مورد مبارزه با فساد ادار فتوا مورد 63صدور و یهتههمچنین

هنگ تقویت فر در از سوی وزارت حج و اوقاف به منظور استفاده از ظرفیت علمای دینی یفساد ادار

است.انجام شده مبارزه با فساد

مطالعه قابل آتیبخش ششدر یندر مبارزه با فساد و مفسد یحکومت وحدت مل به صورت کل، اراده

.است

و مبارزه علیه فساد اداریشورای عالی حاکمیت قانون ایجاد -3

حکومت وحدت ملی متعهد به تحقق حاکمیت قانون، مبارزه علیه فساد اداری و پاسخگویی بهتر به

باشد. از اقدامات درخور توجه حکومت که سبب تثبیت اراده، ایجاد هماهنگی، نیازهای جامعه می

ت، زه علیه فساد اداری اسگیری مشترک در عرصه حاکمیت قانون و مبار تر و تصمیمهمفکری بیش

دخل و اثرگذار جمهور و عضویت نهادهای ذیتشکیل شورای عالی در این زمینه به ریاست رئیس

باشد.می

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

089

شورای عالی حاکمیت قانون و مبارزه علیه فساد اداری، استراتیژی ملی مبارزه علیه فساد اداری را تصویب کرد - 56 یرتصو

«یاد ادار فس یهقانون و مبارزه عل یتحاکم یعال یشورا» یلفرمان تشک یغنمحمد اشرف جمهور سئیر

فساد علیه حکومت در امر مبارزه یعزم جد دهندهشورا نشان ینانمود. امضا 6935اسد ۳۲در تاریخ را

است. یادار

رتبه یمتشکل از مقامات عالو مبارزه علیه فساد اداری قانون یتحاکم یعال یشورا ،فرماناین بر اساس

ه عدلی و قوانین و کمیت یته. کمدهندمی یلتشکرا یتهاست که سه کممرتبط ییهاو وزارت یحکومت

است یرمبارزه علیه فساد اداری زیر یتهو کم یجمهور یاستمعاون دوم ر یاسترقضایی زیر

.باشندیمسارنوال لوی

ب را تصوی استراتیژی ملی مبارزه علیه فساد اداری ،6931میزان 1در اش مین جلسهدر هفتاین شورا

کرد.

شورااهداف

:شورای عالی حاکمیت قانون و مبارزه علیه فساد اداری سه هدف عمده زیر را پیگیر است

به یحقوق بش و دسترس یتقانون، رعا یتبر حاکم یمبتن ییو قضا ینظام عدل یتاصلاح و تقو

؛عدالت

؛افغانستان یاسلام یاهداف دولت جمهور یدر راستا ینیاسناد تقن یرو سا یناصلاح قوان

ی.انواع فساد ادار یهجانبه علمبارزه مؤثر، قاطع و همه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

091

های شوراوظایف و صلاحیت

ه یدن ببرای رس یفساد ادار یهقانون و مبارزه عل یتحاکم یعال یشورا ی،جمهور ریاست فرمان بر اساس

:عهده دارد هزیر را ب یفوظاهای لزم برخوردار بوده و اهداف یادشده، از صلاحیت

ینقانون، تأم یتحاکم هایینهدولت در زم هاییسیها و پالپلان ی،مل یژ یاسترات یبطرح و تصو

ی؛فساد ادار علیه عدالت و مبارزه

و ادارات یفرع هاییتهکم یسو شده از ئهارا یهاو طرح هایشنهادپ ها،یصلهف یو منظور یبتصو

؛مربوط

ی؛فساد ادار یهمبارزه عل ییو قضا یمرکز عدل یمت و تصامءااز اجرا یتحما

ی؛عال یشورا یهابرنامه یتو تقو یلکنندگان جهت تمویلتمو یانم یهماهنگ یجادا

یورااف شاهد ینهمؤثر در زم یهابرنامه یقو تطب یبدر جهت ترت یادارات دولت یصدور رهنمود برا

ی؛عال

؛آنها یماز تصام یتو حما یفرع هاییتهلزم به کم یاتصدور رهنمود و هدا

ی.دولتیر و غ یربط دولتیذ یهاها و ارگانگزارش از نهاد یافتدر

بحث شده که یاموارد عمده یرو یفساد ادار یهقانون و مبارزه عل یتحاکم یعال یدر جلسات شورا

محاکم محل یتصلاح ی؛مل یو اردو یمحاکم عسکر ی؛از آن جمله به مرکز آموزش حقوق توانیم

لیتشک نطرح قانو ی؛قانون مبارزه با فساد ادار 66ماده یلتعد یستی؛ترور یمجرا یایواقعه در مورد قضا

نام علامه هضرب مدال ب ین؛زم یک د مل ینتدو ی؛مبارزه با فساد ادار مستقلاداره ؛قضائیهقوه یتو صلاح

در نیوزارت ترانسپورت؛ غصب زم هاییتغصب ملک ی؛محمد کاتب؛ ضرب مدال قانون اساس یضف

و هایافتهیقطبت یگار؛اداره س بینییشرفع خطرات پ یقسبز؛ پلان تطب یدکوه قورغ و شهرک ام یهادامنه

مبارزه ابییمستقل مشترک نظارت و ارز یتهکم یهادر سکتور صحت؛ گزارش یگاراداره س یهاسفارش

یمتصام هایناز ا یکو... اشاره کرد. در مورد هر یاز فساد ادار یناش ینسنگ یمجرا یفتعر ی؛با فساد ادار

داده شده است.درخور یاتلزم اتخاذ و هدا

ملی تدارکاتبهبود -1

در اما شود،یپنداشته م یمتحکو ینهادها یامر معمول کار یک یثتدارکات عامه در بسا موارد منح

و امروزه دیقلمداد گرد یاقتصاد یژیکاسترات یتفعال یکتدارکات عامه در سطح جهان یلادیم ۳۳دهه

ها و یاستکشود که آنجا ناشی میاز این امر .آن افزوده شده است یژیکاسترات یتبه اهم یشاز پ یشب

منابع چراکه اشدگذار بیر ثأ کشور ت یک یانکشاف یاجنداتمام بر تواندیپروسه تدارکات م دراشتباهات

مردم عرضه خدمات یو در مقابل برا رسدیتدارکات عامه به مصرف م یقدولت از طر یهنگفت مال

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

090

ت یفیکیعرضه خدمات نامناسب و ب ی،منابع مال یلو م یفپس تدارکات ناقص باعث حگیرد. یصورت م

بزرگ یهایسیالپ یقتطببرای و بستر یلهوس در واقع یکارکات عامه امروزه تدبنابراین . گرددیبه مردم م

.کندمیعمل یو اجتماع یاقتصاد

یراز ست؛ابرخوردار یدیو نقش کل یتاز اهم یکنون یطخصوص در شراه ب افغانستان تدارکات عامه در

یقاز طر یبودجه مل درصد ۱۳به یکنزدو (GDP) یناخالص داخل یداتتول درصد ۵۳در حدود

رت گرفته در تدارکات صو ایگذشته فساد گسترده یانسال یهم ط یی. از سورسدیتدارکات به مصرف م

بب س بالآخرهدولت و بر مردم، کاهش اعتماد مردم یتیشدن منابع عامه، نارضا یلو م یفباعث حو

فاف و ؤثر، کارا، شنظام م یکاست. با توجه به نقش تدارکات، یدهگرد یو اجتماع یاقتصاد یناهنجار

حوظ مل ینا ی. رو باشدکشور یرشد اقتصاد یفعال برا اییلهوس تواندیتدارکات عامه م یعادلنه

از یمؤثر و شفاف تدارکات یستمس یک یجاداصلاحات تدارکات عامه به منظور عرضه خدمات بهتر و ا

سعه روند تو یتاصلاحات همانا تقو ین. هدف اشد یحکومت وحدت مل یاصلاح یهاشامل برنامهابتدا

.باشدمیکنترول مصارف عامه و کاهش فساد در پروسه تدارکات ی،اقتصاد

ساد بر تعهدات مبارزه با ف یاز وعده تا عمل؛ مرور »تحت عنوان یالملل در گزارشینب یتسازمان شفاف

وان کرده عن یدو روزنه امنقطه روشن یکرا در افغانستان ی، اصلاحات تدارکات«در افغانستان یادار

متحده التینهاد به کانگرس ا یندر گزارش ا یزافغانستان ن یبرا یکامتحده امر یالتا یژهاست. بازرس و

به به مثا یگرقانون تدارکات در کنار چند مورد د یلتعد یژهوبه یاز اصلاحات تدارکات یکا،امر

یهادهانمهر تأیید باید اذعان داشت که نموده است. یادآوری یمثبت حکومت وحدت مل یوردهاادست

سابقه است.های متمادی بیپس از سال فسادو مبارزه با یتناظر بر شفاف

تدارکات و در مراحل یتشفاف یتو تقو ینتأم یدر نظام تدارکات کشور بستر مناسب را برا اصلاحات

مناسب کنترول مؤثر وجوه عامه علاوه بر یریتمدهمچنین . یدنمامیعامه فراهم یهاپروژهاجرای

در یطاشتراک داوطلبان واجد شرا ینهو زم یریپذیتلو مسؤ یی،نمودن فرهنگ پاسخگو ینهنهاد

یافغان یاردلیم 1323در حدود و قابل ملاحظه را گیرچشم ییجوو صرفه یها را به گونه رقابتیداوطلب

یده است.گرد موجب

ساختاری تدارکات عامه اصلاحات -3-1

یس، رئتدارکات ملی تحقق پروسه اصلاحات یدر راستا یاقدام حکومت وحدت مل ینعنوان اول به

«یاداره تدارکات مل» یجادبه ا ۵۲۳۲میزان ۳۳مؤرخ ۵۱حکم شماره یافغانستان ط یاسلام یجمهور

یسرئ ینهمچن .یدزمبادرت ور یجمهور ریاست اداره امور یعموم یاستر یلاتدر چارچوب تشک

۵۲مؤرخ ۲۳و فرمان شماره 6939دلو ۳۵مؤرخ ۱۳شماره ینیافغانستان فرمان تقن یاسلام یجمهور

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

091

« یات ملتدارک یسیونکم»به «تدارکات خاص یسیونکم»از آن یسأ را صادر نمود که به ت 69۳۲حوت

و یور جمه یاستدوم ر، معاون ییاجرا یسرئ یتافغانستان و عضو یاسلام یجمهور یسرئ یاستربه

و اقتصاد ارتقا نمود. یهعدل یه،مال یوزرا

افغانستان یو انکشاف یتدارکات، اداره خدمات بازساز یسیواحد پال یهایتلو و مسؤ یفعلاوه بر آن وظا

ه شماره مصوب یقانون تدارکات ط یلسپرده شد. سپس تعد یعهده اداره تدارکات مله و اداره قراردادها ب

رخ ؤ م ۲۱ه شمار ینیفرمان تقنبا و یبتصوجمهوری اسلامی افغانستان ینهکاب ۵۲۳۳سنبله ۵۵مورخ ۳۳

ین. ایدبه نش رس ۵۲۳۳میزان ۵۱رخ ؤ م ۵۵۲۱شماره یرسم یدهو در جر یدنافذ گرد ۵۲۳۳سنبله ۵۲

.کرد یبتصو ۵۲۳۳جدی ۳۲رخ ؤ م یدر جلسه عموم یمل یجرگه شورا یولسرا ینیفرمان تقن

آوریگیری از فنحات در قانون و بهرهاصلا -1-1

قانون تدارکات -6-6-6

سنبله 66ه در جلسقانون تدارکات نوسازی قانون تدارکات آغاز شد. تعدیل با تدارکاتی اصلاحات یجادا

رئیس 6935اسد 66رخ ؤ م 31شماره فرمان با در نهایت پس از طی مراحلشد و یبتصو ینهکاب 6934

.یدمنتش گرد 6935سنبله 63رخ ؤ م 6669شماره یرسم یدهو در جر یحتوشجمهوری

قانون ه خصوص بموفق یتدارکات کشورها ینقوان وقت، سابق و نافذبرای تعدیل قانون تدارکات، قوانین

مطالعه (UNCITRAL) یالمللینقانون تجارت ب یسازمان ملل متحد برا یسیونتدارکات کم یینمونه

ها و شچال یو بررس یلتحلدریافت گردید. همچنین یادارات تدارکات نهاداتیشو پ یاتنظرشد و

برای عملی شدن تعدیل لحاظ شد.افغانستان ینظام تدارکات یمشکلات فرارو

یاف اقتصادرشد و انکش یبرا یساز ینهزم یت،شفاف ینبر تأم یداحکام، تأک یتوضاحت، اختصار و جامع

ند ساختن تدارکات،مثر وجوه عامه، توجه به نظامؤ کنترول م ی،داخل یو توسعه سکتور خصوص

و اشتراک داوطلبان و یفراهم ساختن دسترس ی،متقابل حکومت و سکتور خصوص یحسابده

باشد.یم انتدارکات افغانست یدقانون جد یایآنها از مزا یانرقابت سالم م یفضا یساز ینهزم

؛دیگر نمودسناد ا یبو ترت ینهتر قانون متذکره، اقدام به تدوهرچه ب یقتطببه منظور یتدارکات مل اداره

یهاامهها و نفورمه ا،هها، شرطنامهطرزالعمل یبطرزالعمل تدارکات، ترت یلمقرره تدارکات، تعداز جمله

.تدارکات یاریمع

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

091

آوریگیری از فنبهره -6-6-6

اصلاحات، در تلاش است یجادت و اءااروند اجر یعدر تسر یور آ فن یتبا درک اهمتدارکات ملی اداره

یننخست یآن، برا یقتطب یبرا یسنجمطالعات امکان یافتن یانو با پا یطشرا یابیو ارز یلتا پس از تحل

کند. یانداز را در کشور راه یکتدارکات الکترونبار

یندر ا ییابتدا مطالعات .یدرا فراهم نما یکینظام تدارکات الکترون یقبستر تطبکه اداره متعهد است ینا

خطرات ریتیاز آن به مد یکه بخش یکینظام تدارکات الکترون یقصورت گرفته است. با تطب ینهزم

ها یبآس ریبه شکل ساده از خطرات فساد در نظام تدارکات در کنار سا توانیم ،است یافتهاختصاص

و عرضه خدمات ییپاسخگو یت،فافش ینتأم یدر واقع در راستا یکینمود. تدارکات الکترون یریجلوگ

از گیریهرهو ب یکیآمدن تدارکات الکترون ی کاربرخوردار است. با رو بسیاری یتو سالم از اهم یفور

بود. یمرا در نظام تدارکات کشور شاهد خواه یگیر چشمتحول آن

طرح ،عامه تدارکاتدر راستای کاهش فساد در یو حسابده یتشفاف یساز ینهنهاد یدر راستا یگرگام د

یلروند تسه زمیکانیم ین. با ادباشیها مپروژه یمراحل تدارکات یط ینآنلا یگیریپ یستمس یجادو ا

ی،جامعه مدن ،یبلکه توسط سکتور خصوص یحکومت اتتنها توسط ادار نه یتدارکات ینهادها یهاپروژه

شود. یگیریپ تواندیم یزنمردم و یالمللینب یشرکا

یهاروژهپ یلمراحل و تسه یط یکنندگان قادرند چگونگید شده که بازد یطراح یطور یستمس ینا

ینا تیسا یبدر و یرد،گیصورت م یتدارکات مل هتدارکات آنها از جانب ادار یلاترا که تسه راتادا

رت ناسب نظارا با فراهم ساختن بستر م یفساد، تعلل و کارشکن ینهابتکار نو زم ینکنند. ا یگیریاداره پ

اد، مبارزه با فس ستایگام اثرگذار در را یکبه حداقل آن کاهش داده و ی،تدارکات یبر روندها یمردم

.رودیبه شمار م یو حسابده یتشفاف یشافزا

گذاری تدارکاتیپلان -9-6-6

ا توجه به اداره ب ینا ی،تدارکات یهاپروژه یتو مثمر یتدر مؤثر یگذار بلند پلان و پلان یتدرک اهم با

ناصر با درنظرداشت ع یتدارکات یهاپلان یبو ترت یهته ینددر فرا یاریو مع یاساس یهااصول و روش

یهاپلان یساز یاریمع یگسترده رو یهایابیو ارز یلپس از تحل ی،پلان تدارکات یبدر ترت دخلیذ

یاتتدارک ینهادها یدر حال حاضر تمامنموده است. یو اقدامات لزم را اتخاذ و عمل یرتداب ی،تدارکات

.یندنما یبو ترت یهته یارهامع ینا یترا با رعا یشخو یتدارکات یهاپلان که باشندیملزم م

عملکردها بر نظارت -4-6-6

و یمل ینربر آن ناظ یکه مبتناست یاصل ،و سلامت نظام تدارکات ییپاسخگو یت،شفافبر نظارت

ودجه مشانوجرگه، و ب یمال یاقتصاد مل یسیونکم یگار،، سیتشفاف یالمللینسازمان بشامل یالمللینب

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

091

یستیکا داره سفساد، ا یهمبارزه عل یجرگه، کاکس پارلمانیولس یو بودجه و اقتصاد مل یمال یهایسیونکم

(میک)مبارزه با فساد و شبکه مبارزه با فساد یابیمشترک نظارت و ارز یتهکم از مأموریت حمایت قاطع،

.یندنمایاشتراک م یتدارکات مل یسیونبه گونه مستمر در جلسات کم

انستیتوت تدارکات ملی -5-6-6

کرده یجادرا ا «یتدارکات مل یتوتانست» ییهتدارکات به گونه حرف یساز ینهنهاد یبرا یاداره تدارکات مل

رائه ت اااند، خدمبخش یندر ا یاساس یهاآموزش یازمندکه ن یتا به کارمندان دولت و بخش خصوص

درست گونهه بخش ب ینتا عرضه خدمات در ا شودیکارکنان بخش تدارکات سبب م یتظرف یکند. ارتقا

گردد. ینتأم یشاز پ تریشدر نهادها ب یتدارکات یروندها یتو شفاف یردصورت گ

رنظرداشت با د یاتتدارکات را در کابل و ول یآموزش یهاها و برنامهورکشاپ ی،تدارکات مل یتوتانست

کادر ادیجو ا رکاتتدا یمسلک یتساختن ظرف ینهدر واقع نهادکند. میموجود برگزار یهایازمندین

امر ینا یو اداره تدارکات مل گرددیکاهش فساد محسوب م ینهگام مؤثر در زم یک ،تدارکات یمسلک

از اهداف بلندمدت اصلاحات نظام تدارکات قرار داده است. یکیرا به مثابه

ییمنشور رفتار حرفه -1-6-6

یرو مثبت آن یراتثأ اداره و ت یکدر ییمنشور رفتار حرفه یتبا توجه به اهم یاداره تدارکات مل

ییرفهمنشور رفتار ح یک یدر حال حاضر دارا ی،از فساد ادار یریخدمات سالم و جلوگ هعرض یت،شفاف

ها به ارزش یندبیقانون و پا یتحاکم به سوی یگرگام د یک یاداره تدارکات مل ،است که با نافذ شدن آن

گذاشته است.

تأمین و تقویت دسترسی به اطلاعات -3-6-6

پشتو و ،یدر زبان به سه را یتدارکات مل یسیونوار کمهفته اتجلستمام گزارش یاداره تدارکات مل

یمو تصام یدهانبه نش رس یاداره تدارکات مل ئیترو تو یسبوکصفحه ف یت،سایبو یقاز طر یسیانگل

گذاشته انیاداره در م ینا یکار یرا با مردم و شرکا یشنهادیپ یهادر مورد پروژه یتدارکات مل یسیونکم

لفهای مختها و حضور فعال در برنامههای مشترک مسؤولین این اداره با رسانههمچنین نشست است.

های دیداری، شنیداری و چاپی قابل یادآوری است.رسانه

دستاوردهای اصلاحات تدارکاتی -1-1

یت با حمااصلاحات و مبارزه با فساد در بخش تدارکات عامه یدر راستا یتدارکات ملدستاوردهای

قاطع رهبری دولت صورت گرفته است به طوری که تمام جلسات کمیسیون تدارکات ملی به شکل

العاده نیز تدویر یافته است.وار دایر شده و در موارد لزم جلسات فوقهفته

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

092

باشددر مبارزه با فساد میرهبری جمهوری اسلامی افغانستان ابتکارات اساسی کمیسیون تدارکات ملی از - 59 یرتصو

اجراءات کمیسیون تدارکات ملی -6-9-6

ونیسیکم یدارالنشا یاستاز ادارات به ر یپروژه و موضوع تدارکات 6355بیش از 6931سال جدی تا

تدارکات ونیسیبه کمگزارش آنها گرفته و قرار یبررس همه آنها موردکه یدهمواصلت ورز یتدارکات مل

یدرخواست قراردادها 6561بیش از روی 6931تا ختم سال مالی . داده شده است یمجهت تصم یمل

663 یط یتدارکات مل یسیونکماز جانب یافغان یاردلیم 462.4 بیش از جموعیبه ارزش م ییشنهادپ

ینکها ایبنا بر درخواست اداره و هاآن یمتباق ؛است یدهگرد یصلهفالعاده و فوقوار مسلسل هفته هجلس

ر است. قابل ذک یدهآن اداره بوده، مسترد گرد یآمر اعطا یپول یتصلاح یطهمربوط در ح یهاپروژه

623 و یدهآنها، رد گرد یدر پروسه تدارکات یمشکلات قانون یتموجود یلقرارداد به دل 651 کهاست

راردادها ق یناز ا یتعداد ،که بعد از رفع مشکلات یدهاعاده گرد یکیقرارداد جهت رفع مشکلات تخن

د ت نز ءاجهت اجرا هاآن از یمواصلت نموده و برخ یتدارکات مل یسیونبه کم یدوباره جهت منظور

.باشندیادارات مربوط م

یتدارکات یلاتتسه یآور فراهم -6-9-6

و سقف ند ادریافت نکرده یتدارکات یتظرف یقکه تصد یادارات تدارکات یبرا یاداره تدارکات مل

شامل پروژه 461حدود نموده که فراهم را یتدارکات یلاتتسه ،باشد ینهشان بالتر از ارزش معتدارکات

924 ،میلیارد افغانی 31حدود به ارزش یمشورتیر و خدمات غ یاجناس، ساختمان، خدمات مشورت

است. یدهعقد قرارداد گرد یاداره تدارکات مل یلاتتسه یقاز طرمیلیون یورو 2.4میلیون دالر، و

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

096

هاقراردادها و شرکت محرومیت -9-9-6

،از فساد یشگیریو پ یتشفاف ینمأ ارکات به منظور تطبق صراحت احکام قانون نافذه تد یتمحروم یتهکم

آفرها ضبط نیاز تضم یناش یکاییمرادالر یلیونبابت حدود سه م ینرا محروم ساخته که از ا شرکت 311

ته دسترس عام قرار داشدر یاداره تدارکات مل یتسایبشده در ومحروم یهالست شرکت ده است.یگرد

.گرددیم یدو تجد

سایت اداره تدارکات ملی دریچه دسترسی به اطلاعات در این عرصه استویب - 54 یرتصو

قراردادها یشفتنظارت پ یزمکانیم ایجاد -4-9-6

ی استبار ینتنخس ینندارد و ا یشینهتدارکات عامه کشور پ یخبزرگ در تار یقراردادها یقنظارت بر تطب

نظارت شوند،یم ییدتأ یتدارکات مل یسیونکم یاز سو یی کهقراردادها یقو تطب یشفتکه از نحوه پ

یکاتتدار یاز نظارت پروژه است که توسط نهادها یجدا ارتنظ ینگفت که ا ید. باگیردیصورت م

آن و زمان یارزش قرارداد، محدوده کار یا یمتق ، برنوع نظارت ین. در ایردصورت گ یدول باؤ مس

پروژه تیفیک یروند رو ینا که گیردینظارت صورت م یتدارکات یقراردادها یاجرا یشده برامشخص

و نموده، آن را مورد تعمقتوجه موضوع ینابر یسسأ از بدو ت یمل ارکات. اداره تدداردمثبت یرتأث

یریتمد یاتن دوران حیها و همچنپروژه یریتمد یاتدوران ح یهایکانیزمقرار داده و م یقتحق

ا که ب یدجد ملاًقانون و طرزالعمل تدارکات مورد مطالعه قرار داده با طرح کا ییقراردادها را در روشنا

قراردادها را در یشفتپ یچگونگ برنظارت ینداست، فرا یدهگرد یافغانستان طراح یهایاز ن ظرداشتدرن

بهبود که رودیتوقع م تمیسس ینساختن ا ینهنموده است. با نهاد یمتنظ یارعتمام یستمس یکچارچوب

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

097

یدر راستا گرید ستهگام برج یکبلکه ید،وجود آه ب یدولت یقراردادها یقتنها در روند تطبروزافزون نه

کاهش فساد برداشته شود.

با نهادها همکاری -5-9-6

از اهداف درازمدت و یکیاصلاحات یتلافدر چارچوب ا یمدن یبا نهادها یدارمشارکت پا

ینمأ ت یبرا یمدن یبا نهادها ییو همسو ی. هماهنگدهدیم یلرا تشک یاداره تدارکات مل یژیکاسترات

.ددسودمند واقع گر تواندیو مبارزه با فساد م یتدارکات یهاینددر فرا یتشفاف

یتکه در حوزه شفاف یو مدن یاجتماع یهااز سازمان یبا شمار یمنظور اداره تدارکات مل ینبه هم

باندهیچون د ییاز نهادهادر سطح داخلی توانیکرده است که م یجادا ییو حرفه یار فعالند، روابط ک

مبارزه یپارلمان گروهو ه فسادیمبارزه با فساد، شبکه مبارزه عل یابینظارت و ارز یتهافغانستان، کم یتشفاف

نام برد. یگارالملل و سینب یتشفافسازمان از یالمللینفساد و در سطح ب یهعل

در بخش یبه منظور عرضه خدمات شفاف و مبارزه با فساد ادار یحال، اداره تدارکات مل ینهمدر

،وزارت امور داخله ینسنگ یممبارزه با جرا یاستاز نهادها از جمله ر یتدارکات تاکنون با شمار

است.عقد نموده ینامه همکار تفاهم

هانامهها و تفاهمنشست -1-9-6

مبارزه با فساد حضور فعال داشته که از جمله ینشست جهان ینتاکنون در چند یاداره تدارکات مل

یت،شفاف یلالملینبزرگ سازمان ب ییگردهما ینمبارزه با فساد در لندن، چهارم یتوان به نشست جهانیم

مبارزه با نهل نشست سا ینن هفدهمیو همچن یاجنوب آس یتدارکات عامه کشورها ییکنفرانس منطقه

در پاناما نام برد. یادار فساد

آمده در بخش تدارکات، یانمه ها بدون شک بازتاب اصلاحات بنشست یندر ا یریگهدف از سهم

ه در امر مبارزه با فساد، به جامع یتعهدات حکومت وحدت مل یتمام یساز یبر عمل یدوردها و تأکادست

بوده است. یجهان

،یشده جهانیرفتهپذ یارهاین با درنظرداشت معیقانون تدارکات و همچن ییاداره در روشنا این

نیانعقاد نموده است که محور مفاد ا باز یمشارکت قراردادها یالمللینسازمان برا با اینامهمتفاه

متعهد است یمل اتآن اداره تدارک ی. بر مبنادهدیشکل م OCDSجامع یرهنمودها یقنامه را تطبتفاهم

خشد ب تیتقو یجباز به تدر یمشارکت قراردادها یهایار عات را طبق معلا به اط یتا معلومات و دسترس

باشد. یو کاهش فساد اثرگذار م یتشفافافزایش امر خود در ینکه ا

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

098

یاست که در راستا ییها و نهادهابا سازمان یهمکار یاز اهداف درازمدت اداره تدارکات مل یکی

یناکنون چندت یمنظور اداره تدارکات مل ینالند. به همدر سطح جهان فع یو مبارزه با فساد ادار یتشفاف

وجانبه و د یهمکار یهایکانیزمم یداشته که در آن رو المللینب یتنشست مشترک با سازمان شفاف

ها و تجارب مشترک بحث و تبادل نظر صورت گرفته است.استفاده از اندوخته

مرکز عدلی و قضاییایجاد -1

حکومت وحدت ملی به خاطر مبارزه با فساد، برخورد قانونی با مفسدین بخش دیگر و عمده راهکار

اد شده است ایج یفساد ادار ینسنگ یممبارزه با جرا ییو قضا یمرکز عدلبزرگ بوده است. در این زمینه

های مفسدین بزرگ پیگیری شود.تا دوسیه

ایجاد مرکز عدلی و قضایی -3-1

شد. یستأس یجمهور یاستر یمقام عال ۵۲۳۱سرطان ۵۳رخ ؤ م ۱۲حسب فرمان مرکز عدلی و قضایی

نیز برخوردار شد. یهتزک طرزالعملاز متعهد و متخصص یکادرهااین مرکز ضمن جذب

یفساد ادار ینگسن یمبه جرا یدگیرس ینافو است یهابتدائ صاصیمرکز متشکل است از محاکم اخت ینا

، ارنوالیسیحت اثر لو ت یفساد ادار یهبارزه علم یاختصاص یعموم سارنوالیمحکمه، تحت اثر ستره

مرکز یهائاجر یاستو ر وزارت امور داخله ینسنگ یمتحت امر قطعه جرا یفساد ادار یمکشف جرا یسپول

باشد.یم سارنوالییتحت اثر لو قضایی و یعدل

دستاوردهای مرکز عدلی و قضایی -1-1

که در دو یدهمرکز مواصلت ورز ینبه ا یفساد ادار یهقض 322تعداد 6931میزان تا یساز زمان تأس

.گرفته است قرار یتحت بررس یو ملک یبخش نظام

یملک سارنوالی -6-6-9

اجرا یهقض 51 باشد. از این جمع،یم یملک سارنوالیمربوط یی و قضا یوارده به مرکز عدل یهقض 965

است.ه شدل آن ارسا ربطیبه مراجع ذ یدگیرس یتبه علت عدم صلاحقضیه 694شده و

:شامل موارد زیر است رسیدگی به این قضایابرخی از نتایج

و یتی،ول یتن عضو شورا یک ی،تن آن مربوط وزارت شهرساز 9که شده یقتن تعل ۲۳وظایف

باشد.یعامه م یدمربوط وزارت فوا یمتباق

۳۳ تن یک ی،مربوط شاروال تن 3 ی،تن آن مربوط وزارت شهرساز 9که اند شدهالخروج تن ممنوع

عامه دیمربوط وزارت فوا یو متباق یتیول یعضو شورا یگرتن د یک یل،آ یمربوط شرکت داو

باشند.یم

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

099

۳ شده است. یفتوقصراف سرای شهزاده

ینظام سارنوالی -6-6-9

اجرا یهقض 65است. از این جمع بوده ینظام سارنوالیمربوط یی و قضا یوارده به مرکز عدل یهقض 25

شده سالآن ار ربطیبه مراجع ذ یدگیرس یتعدم صلاح بر ابن یت مقدماتءابعد از اجرا یهقض 65شده و

است.

:شامل موارد زیر است رسیدگی به این قضایابرخی از نتایج

۱ اند.شده یفتوقاز مؤظفین وزارت امور داخله تن

باشد.یوزارت دفاع ماز تن ۵داخله و امور وزارت از تن 5که شده یقتن تعل 1وظایف

۲۲ باشند.یوزارت دفاع مو بقیه از داخلهامور از وزارتچهار تن آن شده که الخروج تن ممنوع

شده است.صادر یبمظنون غاقرار گرفتاری یک

یهت محکمه ابتدائءااجرا -9-6-9

یبه جزا تن محکوم 33نموده که در اثر آن یصلهفرا یهقض 66 یهقض 16از مرکز ینا یهابتدائ محکمه

این قضایا اند.هبود یبزرگ فساد ادار یایمرکز، قضا ینشده در ایصلهف اند. قضایاییدهگرد و حبس ینقد

پیشین وزارت امور داخله، و یک هایقاف، معینو معین وزارت حج و ای چون مربوط مقامات ارشد

.استعضو شورای ولیتی بلخ

کندمرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری، به قضایای بزرگ فساد رسیدگی می - 55 یرتصو

یشرکت داو وط مرب یهقضبه فیصله محکمه ابتدائیه در مورد دو توان به گونه نمونه یماین قضایا از جمله

شاره کرد:و قضیه تزویر و اختلاس پول توسط جنرالن وزارت دفاع ملی ا یلآ

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

:قضیه شرکت داوی آیل

o میلیارد دالر 6.1 و رد مبلغ ینقد یجزاافغانی هزار 1 یذی،ماه حبس تنف 3سال و 3 یعبدالغفار داو

طور یاثیو محمد اصغر غ یتوسط عبدالغفار داو میلیارد دالر 6.69 و جبران خساره مبلغ یکاییامر

یه؛السویعل

o الذکر و ، رد مبلغ فوقینقد یجزاافغانی هزار 1 ،یذیماه حبس تنف 3سال و 3 یاثیمحمد اصغر غ

یه.السویالذکر طور علجبران خساره فوق

به یکاییامرمیلیون دالر 6.66حدود اسناد و اختلاس یرتزو یفوی،وظ یتصلاح ازعدول قضیه

ی:وزارت محترم دفاع مل ینجنرالن و منصوب یتاتهام

o منفردانه دالر امریکایی هزار 326ی نقد یو جزا یذیسال حبس تنف 61ولد عبدالظاهر دگروال محمود

؛طور تضامن با تورن احمد جانمیلیون افغانی 6.44 و مبلغ

o دالر هزار 611.5 ینقد یو جزا یذیسال و پنج ماه حبس تنف 62 یمولد عبدالرح یمدگروال عبدالعظ

؛طور تضامن با دگروال محمود یکاییامر

o یکاییدالر امر هزار 963.9 ینقد یو جزا یذیماه حبس تنف ۲سال و ۲الله فضل یدجنرالبر.

ینافت محکمه استءااجرا -4-6-9

تن محکوم به حبس 93فیصله نموده که یهقض 64 ، در موردوارده یهقض 63از مرکز ینا ینافاست محکمه

ده از سوءاستفا یهقضبه فیصله محکمه استیناف در مورد توان یجمله م از اند.شده یو مجازات نقد

در وزارت امور شهرسازی اشاره کرد:و اختلاس یفویوظ یتصلاح

لغمبجزای نقدی و یذیسال حبس تنف 61 ی،وزارت شهرساز یو مال یمشاور ادار ،قانع ینمحمد ام

ی.افغان یونلیم 21.2و رد مبلغ یافغان یونلیم 21.2

ه بعد از غور و ک یدهمحکمه ارجاع گردبه مقام ستره یطلبییز تم یجهنت در ینافاستمحکمه هاییصلهف

مرکز ینافمحکمه است اماحک یهقض 2نموده است. در یرا ط یشخو یآن مرحله فرجام یهقض 61 ،مداقه

یهقض 6در و یدهگرد أییدمحکمه تتوسط ستره یفساد ادار ینسنگ یمجرا یهمبارزه عل ییو قضا یعدل

است. یدهگرد یلمحکمه تعدتوسط ستره ینافحکم محکمه است

یبه حبس و مجازات نقدتن محکوم 61 ،اندیدهگرد ییو نها یکه قطع یاییقضامورد در مجموع در

است. یدهگرد یقتطب ،هستند رتبهیکه افراد عال ینمحکوم یشده و حکم محاکم بال

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

110

نیاز نزد محکوم ینقد یمهرد پول و جر -5-6-9

دالر از بابت یلیونم 1.32 ی وافغانمیلیون 339.12 لغاشده توسط محاکم مبحکم یایمجموع قضا از

61.95و دالر یلیاردم 6.1 ی وافغان یلیونم ۳۵۳.۲مبالغ رد بههمچنین . گردندیم یدشامل عوا ینقد یجزا

هزار 633.5 یکایی،مرادالر هزار 626.6ی، افغان یلیونم 3لغ امصادره مباست. یدهحکم گرد ینزم یبجر

است. یدهحکم گرد یزگرام طلا ن 963و مقدار یطعراده وسا 6 ی، وپاکستانروپیه

ملی مبارزه علیه فساد اداری استراتیژیتدوین -3

افغانستان تا کنون اسناد مفصل و درازی در مورد مبارزه با فساد اداری داشته که جنبه عملی نیافته و هر

هایی مواجه بود. حکومت وحدت ملی تجربیات ناکام گذشته را به عنوان بستری برای ناکامییک با

ج گرایانه تشخیص کرد و با درنظرداشت آنها به تدوین استراتیژی که نتایبینانه و عملرسیدن به دید واقع

مبارزه نون وملموس و محسوس را در قبال داشته باشد، پرداخت. در این راستا شورای عالی حاکمیت قا

.نمودهایش علیه فساد اداری، اقدام به طرح استراتیژی ملی در حیطه صلاحیت

شورا با عطف توجه به لزوم مؤثریت استراتیژی در کاهش فساد، محورهای مشخصی را در اولویت قرار

داد تا قابل تطبیق بوده و در مدت زمان مشخص شاهد اقدامات عملی باشیم.

لسه جقانون و مبارزه علیه فساد اداری، نسخه ابتدایی طرح این استراتیژی را در شورای عالی حاکمیت

یقتدق ی،بررسه منظور برا یکار گروهدو نمود. همچنین ییدتأ پیو در پرنس یبررس ۵۲۳۱سنبله ۵۲مؤرخ

وم ن دمعاو ،قانونپوه سرور دانش یاستربه شده، یفتوظ یکار یهاگروه .کرد یجادادر آن و اصلاحات

نمودند. أییدو ت یینها یمهبخش با دو ضم ۲طرح را در این ی،جمهور یاستر

شد، از آنجایی که تأکید شورا بر مبارزه عملی علیه فساد بوده و باید نقطه آغاز آن گذاشته می

گیرد پذیری در این استراتیژی لحاظ شده است؛ به شکلی که هر شش ماه مورد بازنگری قرار میانعطاف

شود. های آن تشخیص و مرفوع میو کاستی

فساد یصچون تشخ یو پلان عمل موارد یکردوب، روتحت عنوان چارچ یژ یاول تا سوم استرات بخش

.داشته است انیفساد را ب یهمبارزه عل یمل یژ یاسترات هاییتاولو یستم،اصلاح س یکانیزمو عوامل آن، م

جذب یکانیزمم ی،اعتماد شهروندان، کمک به سکتور خصوص یایاح ها،یوههفتم، ش یچهارم ال بخش

نموده است.بیان متوقعه را یجنتاهشتم در بخش یتنهادر و المللیینب هاییهمکار

یمل یژ یجدول اقدامات استرات -6باشد: یمنیز یمهدو ضم یدارا یفساد ادار یهمبارزه عل استراتیژی

سازمان ملل متحد یفساد ادار یهمبارزه عل یونکنوانس -6ی فساد ادار یهمبارزه عل یافغانستان برا

(UNCAC).

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

یژ یاسترات اهداف

این استراتیژی سه هدف در نظر گرفته شده است:برای

حکومت را برشمرده و از یفماده وظا ین. ایقانون اساس ۲۱ماده ۲حکم فقره سازی یادهتحقق و پ

سته دولت دان یهایتمکلف بخشی ازرا یبردن هر نوع فساد ادار یننظم و امن عامه و از ب ینجمله تأم

؛است

یاستر یتعهد مقام عال ،و در رأس همه یشدن تعهدات حکومت وحدت مل یعمل ینهزمکردن فراهم

؛(۳۳۵۱)و کنفرانس بروکسل +G3از جمله در نشست المللیینب یهادر کنفرانس یجمهور

یحکومت یاعتماد مردم به نهادها یایاح ینهزمکردن فراهم و.

یژ یاسترات هایویژگی

ویژگی عمده دارد:استراتیژی ملی مبارزه علیه فساد اداری سه

تدوین شده است؛ امروز هاییازمندیموجود و ن یطمطابق به شراکه ی،ژ یروز بودن استراتبه

؛ترتیب شده است للیالمینو ب یکارشناسان مل یاتنظر یبو ترک یقاز تلفی، که ژ یاسترات بودنیقی تلف

ی استجهان و المللیینوجهه و اعتبار کشور در سطح ب یایاح ینهزم کنندهفراهمو.

اجرایی در پنج سکتورمحور پنج

را یژ یرا در بر دارد، محور و اساس استرات یتر ها و اقدامات گستردهیفورمر یژ یاسترات ینکه ا یحال در

:دارد یبه آنها بستگ یژ یاسترات یتموفقکه داده یلتشکزیر یتپنج اولو

یاسی.سکتور سدر ؛ گرااصلاح یهاشبکه یتو تقو یمل یاسیس یرهبر یتتقو -6

تی.یسکتور امندر به خصوص در وزارت امور داخله؛ یتی،در سکتور امن یخاتمه دادن به فساد ادار -6

ییناتدر تع یباز دادن به مداخلات و واسطه یانو پا یستگیبر شا یمبتن یخدمات ملک یستمس یجادا -9

ی.سکتور خدمات ملکدر ی؛ خدمات ملک

یی.و قضا یسکتور عدلدر ی؛فساد ادار ینمتهم یبو تعق ییو قضا یاصلاحات عدل -4

اصول و بوده و مطابق یگیریها شفاف و قابل پیلکه تمو یبه نحو یو بودجو یسالم مال یریتمدو -5

ی.سکتور امور مالدر ؛ گردد یشتفت (National Charter of Accounts)حسابات یمقررات مل

است:شده در نظر گرفته شده یبندق، اقدامات زمانفو یاز محورها و سکتورها یکهر برای

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

111

گران توانمندو شبکه اصلاح یاسیس یرهبر - اول محور

ومت در حک یتو اعاده شفاف یفساد ادار یهمبارزه عل یبرا یمقامات عال یاسیاز تعهد س افغانستان

ت و گران را محافظاصلاح یدبه اصلاحات مؤثر، با یاسیتعهدات س یلتبد یبرخوردار است. اما برا

را زیر امور ۳۳۵۳و ۳۳۵۲ یهاسال ین. حکومت در بیماصلاحات را ارتقا ده یهاو شبکه یمکن یتحما

انجام خواهد داد:

یتی؛امن یجهت استخدام مقامات ارشد نهادها یژهبورد و یک یتتقو -6

فساد هیمبارزه عل یژ یتراتها در مورد اسبحث یانداز و راه یسالنه در سطح مل یهاها و نشستتماس -6

یی؛اجرا یسجمهور و رئیسرئ یبه رهبر یادار

یاستر انتخابات یبرا یانتخابات یتاز شفاف ینانحصول اطم یبرا یمل یمشورت یشورا یرتدو -9

؛۳۳۵۳سال یجمهور

بزرگ؛ یدر تمام شهرها ایومتریکبر ب یمبتن یدهیرأ یگسترش استفاده از تکنالوژ -4

یه؛مقامات بلندپا یهاییو نش دارا یثبت، بررس یطکامل شرا یتبر رعا یدتأک -5

؛آن یقو تطب یفساد ادار یهمبارزه عل یپلان عمل پارلمان یهبه ته یمل یشورا یتعهد رهبر -1

اسد و اشخاص ف یعدل یببه منظور بهبود تعق ییو جزا یمدن ینقوان یهامواد و طرزالعمل یبازنگر -3

؛انددست آمدهه ب یرقانونیکه به شکل غ ییهاییضبط دارا

ی؛دولت ییناتاشخاص محکوم به فساد در تع یتاز عدم شمول ینانحصول اطم -2

یگر؛لزم د ینو قوان یاز کارکنان و افشاگران فساد ادار یتقانون محافظت و حما یبتصو -3

؛یفساد ادار یهقانون و مبارزه عل یتحاکم یعال یشورا یتانسجام و تقو -61

جمهور؛ئیسدفتر ر یبرا یسارنوالیاز بازرسان مستقل مرتبط با لو یگروه یجادا -66

یکارمندان خدمات ملک یگروهو یفرد یوردهاادستاز قدردانیجهت یزجوا یبرنامه اعطا یمعرف -66

ی؛فساد ادار یهدر امر مبارزه عل

ط به مبارزه مربو یهایشفتپ یبحث رو یعامه توسط مقامات ارشد برا یآگاه یهایتگسترش فعال -69

ی؛مل یهافساد در رسانه یهعل

مصارف بال؛ یدارا یهاو وزارت یداتیعا یهاو وزارت یهدر وزارت مال یاصلاح یهاشبکه یجادا -64

ید؛کننده عواو مصرف یداتیعا یهادر وزارت «باز حکومت»ین قوان یذتنف برنظارت -65

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

ی؛محل یمنسجم حکومتدار یسیپال یبتصو -61

؛شهروندی میثاقبرنامه یقاز طر یاتسمع شکا یهاو طرزالعمل یخدمات مل یارهاینش مع -63

ارائه و یگرد یها و ادارات دولتیسیونها، کمدر تمام وزارت یفساد ادار یهمبارزه عل یهاپلان یهته -62

.قانون یتحاکم یعال یآن به شورا

یتیر امناصلاح سکتو - دوم محور

باشد:یشامل پنج بخش م یفساد ادار یهمبارزه عل یبرا یتیسکتور امن پلان

استخدام؛ یپروسه واضح برا یک یجادا

شفاف؛ یساز و بودجه یدفاع یگذار از پلان ینانحصول اطم

؛یکنترول و نظارت معتبر ملک یهایستمس یانداز راه

یالی؛خ لیساستخدام سربازان و افسران پو یدهمحو پد

یبا جامعه مدن یتیسکتور امن یگو و گسترش بحث و گفت.

خواهند بود:زیر شامل اقدامات ۳۳۵۳و ۳۳۵۲ یهاسال ینمشخص ب تدابیر

در وزارت امور داخله؛ یستهتوانمند و شا یرهبر -6

یتی؛ارشد امن یهامربوط به بست یعاتها و ترفیمقرر یشارائه رهنمود و تفت -6

لاحات که برنامه اص یابه گونه یسپول یهاو قوماندان یعموم یرؤسا ینان،تمام مع یینو تع یبررس -9

کند؛یم یجابا

یحدسر یسامن و نظم عامه و پول یسانتقال پول یس،و پول یمقامات دفاع یفوضاحت در وظا یجادا -4

تمام قوماندانان ارشد؛ یکامل کارکردها یوزارت داخله به وزارت دفاع و بررس

لزم است؛ یتیکه در اصلاح سکتور امن ینیقوان یلو تعد یصتشخ -5

یتی؛معتبر سکتور امن یشناسیبآس یلتکم -1

یالی؛خ یسول پولؤ مس یهاقوماندان یعدل یبو تعق یپرسونل و برکنار یموجود ستل یلتکم -3

کند؛یم یجابکه برنامه اصلاحات ا یطور یتی،ول یهتمام قوماندانان امن یلو تبد یبررس -2

ی؛قابل دسترس یهایدر تمام ولسوال یکگسترش پرداخت معاشات به طور الکترون -3

.یاتها و سمع شکایبه تخط یدگیرس یبرا یئته یک یجادا -61

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

112

ضوابط بر یر و برت یسالر یستهبر شا یمبتن یخدمات ملک یستمساختن س ینهنهاد - سوم محور

روابط در استخدام

باشد. یتلاش درازمدت م یک یستگیبر شا یمبتن یخدمات ملک یجادکه اپذیرد می افغانستان

یهاسال نیاست. ب یدهآغاز گردتر پیش یبردن فساد و روابط در خدمات ملک یناز ب یبرا یساز ینهزم

باشد:زیر میاصلاحات تصمیم به ۳۳۵۳و ۳۳۵۲

لزم است؛ یاف خدمات ملکشف یستمساختن س ینهکه در نهاد ییهاو مقرره ینقوان یلو تعد یبتصو -6

ها؛تمام بست یبرا یو انتخاب رقابت یابیکار یاعلان عموم -6

از انتخاب بر اساس رقابت؛ ینانحصول اطم -9

ارکات، ها )تدوزارت یعموم یهاتمام بخش یبرا یآموزش و اعتبارده ی،انتخاب رقابت یپروسه مرکز -4

(؛یانکشاف منابع بش ی،مال یریتمد

التقرر یدکارمند جد هزار ۱نصاب آن، که حداقل یدو تجد یمجدد مرکز آموزش خدمات ملک یایاح -5

آموزش خواهند یفساد ادار یهو مبارزه عل یجندر خدمات ملک یهایسیاداره عامه، پال یهادر کورس

ید؛د

با معاشات بازار؛ یمتعادل ساختن معاشات کارمندان ارشد خدمات ملک -1

کارمندان صادق و پرتلاش؛ یو ارتقا محافظت یی،شناسا -3

تر از آن یینپا یا ۵۳صنف یلاتتحص یسال که دارا ۱۱و ۱۱ ینسن ینب یکارمند ملک هزار یک -2

به تقاعد سوق داده خواهند شد؛ یباشند، به طور الزامیم

یلیتحص یهاتفرص یا یدهبه استعفا گرد یقتشو یف،با کارکرد ضع یاورده خکارمند سال هزار 5حداقل -3

را یکه خدمات ملک ینا یاخواهند شد و یطواجد شرا یاها آنها فرصت ینگردد که بعد از ایفراهم م

ترک خواهند نمود؛

ی؛محل یجهت بهبود حکومتدار یمستقل خدمات ملک یسیونکم یتیو ول یادارات مرکز یتتقو -۵۳

ی؛ابدهفرهنگ حس یجعامه جهت ترو یآگاه ینکمپا یک یانداز راه -66

ی؛مستقل خدمات ملک یسیونشهروندان در کم یاتاخذ نظر یزمکانیم یجادا -66

بزرگ استخدام؛ یهاها جهت نظارت بر پروسهو رسانه یجامعه مدن یبرا ییهایکانیزمم یجادا -69

.یسالر تهیساساس شا و ارتقا بر ییناتاز تع ینانمعلمان جهت حصول اطم یستماتیکاستخدام س -64

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

116

به فساد ینمتهم یبو تعق ییو قضا یاصلاحات عدل - چهارم محور

و یعدل یهایهرا اتخاذ خواهد نمود تا بهبود پازیر دولت اصلاحات ۳۳۵۳تا ۳۳۵۲ یهاسال ینب در

:یدنما یلتبد یترا از پلان به واقع ییقضا

زم است؛ل ییو قضا یدر عرصه امور عدل یفساد ادار یهکه در مبارزه عل ینیقوان یلو تعد یصتشخ -6

گریاز مداخلات اشخاص د یریها و جلوگیجهت نظارت بر تقرر یداخل ییناتتع یهایتهکم یجادا -6

یه؛نه در امور قوه قضائنو مق یهاجرائ یبه شمول قوا

و منصفانه؛ یشهروندان به عدالت و محاکمه علن یو توسعه دسترس یهقوه قضائ یمسلک یتظرف یارتقا -9

یارنوالن براسو یانقاض یتظرف یکه شامل ارتقا یپلان کار یو اجرا یمنابع بش ینیبازب یلتکم -4

یدر همه محاکم در روشن ینن شامل آموزش محرریبرنامه همچن ینا ،فساد باشد یایبه قضا یگید رس

؛خواهد بود یدجد یقانون جزا

ی( تحت رهبر MEC)یابی مشترک نظارت و ارز یتهاز کم یرفساد به غ یهانسجام تمام ادارات مبارزه عل -5

ی؛سارنوالیلو

ی؛سارنوالیدر اداره لو یفساد ادار یهمبارزه عل یالپست مرست یجادا -1

یه؛دولت در وزارت عدل یایحقوق و قضا ین،اصلاح ادارات تقن -3

یهانامهفقتموا یقکه در خارج از کشور هستند از طر یفساد ادار ینمتهم یعدل یباسترداد و تعق -2

ی؛المللینب

شده بود، توسط ییشناسا ۳۳۵۲در سال یتکه توسط اداره شفاف یاییتمام قضا یگیریو پ ینیبازب -3

ی؛سارنوالیلو

سارنوال به ۱۳حداقل یدارند و معرف یطشرا سارنوالن واجد یاتکه تمام ول یناز ا ینانحصول اطم -61

امن؛ یهایولسوال

کننده مفراه یجامعه مدن یبر اساس بودجه برا یمال یتبه شمول حما یحقوق یهاگسترش مساعدت -66

ها؛آن مساعدت

روسه؛پ یناز ا یتعامه و حما یآگاه یشافزا یها برایتو فعال یمطبوعات یهاکنفرانس یبرگزار -66

.ییو قضا یعدل ینوبصکارمندان و من یبرنامه تقاعد پرمنفعت برا یاجرا -69

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

117

پول یریو ردگ یو بودجو یسالم مال یریتمد - پنجم محور

فساد، یهلمبارزه ع یهایتفعال یگردد، در تمامیمفقود م یکه پول کجاست و چه زمان ینپول و ا ردگیری

حکومت ۳۳۳۳ – ۳۳۵۲ یهاسال ینبودجه، در ب یتشفاف یشافزا یدارد. برا یاساس یارنقش بس

:دهدمیانجام زیر رار به ق عامه را یمال یریتدر مد یادیاصلاحات بن

؛۳۳۳۳ / ۳۳۵۳مثال نقشه راه اصلاح بودجه( تا سال ی)برا یکامل برنامه بهبود عملکرد مال یقتطب -6

ر ها، اصلاحات دییدارا یمنظور اعلام اجبار ه ب یهو گمرکات وزارت مال یدعوا یپارتمنتد یتتقو -6

ی؛و گزارشده یینات،تع

(؛یات)مال یدیکل یدعوا یهاپروسه یونو اتوماس یساز ساده -9

یش؛تفت یاصلاح قانون اداره عال یقاز طر یشتفت یاداره عال یتتقو -4

یش؛تفت یاداره عالدر یدهدمفتش آموزش ۵۱۳ یریکارگبه -5

؛مربوط یهادر وزارت یداخل یشدفاتر تفت یتتقو -1

یداتی؛و عا یمصرف یتی،امن یدیکل یهادر وزارت یمفتش داخل ۳۳۳آموزش -3

ید؛نمایم یینتمام ادارات عامه را تع یبرا یحسابدار یمل یکه استندردها یقانون حسابدار یدتسو -2

لزم است؛ یدر عرصه امور مال یفساد ادار یهکه در مبارزه عل ینیقوان یلو تعد یصتشخ -3

؛ادسدرآمد حاصله از ف یفو توق یص، ردیابیتشخ یبرا ییاستفاده از ابزار ضد پولشو -61

ی؛حسابدار یهاو شرکت ینبه مفتش یجوازده -66

ی؛سارنوالیبه اداره لو یمال یممبارزه با جرا یکار گروهانتقال -66

یه؛سالنه بودجه و حساب قطع یهانش پلان -69

بوط به مر ینهادها یهایتسابیکه نش آنها در و یشنش تمام مطالب مربوط به تدارکات و تفت -64

منع نشده باشد؛ یتیخاطر ملاحظات امن

برو نظارت یساز یتگسترده، ظرف یکیتخن یاتارائه تجرب یبرا یالمللینب یدرخواست از شرکا -65

یتی؛انکشاف و مصارف امن

ثبت و حفظ سوابق آن در اسرع وقت. یکی،الکترون یهاگسترش استفاده از پرداخت -61

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

118

یتاولو یدارا یهاوزارت

رغمعلیباشند. میاداره ۲۳ها و... بیش از ها، کمیسیونبه شمول وزارت یدولت ینهادها یتعداد عموم

را که ییاهفساد وزارت یهعل همبارز یمل یژ یاست تا استرات یازباشند، نیمهم ماین نهادها که تمام ینا

و بر آنها تمرکز دهد قرار یتاند، در اولوو مصارف را به خود اختصاص داده یدعوا درصد 31 یباً تقر

ید.نماتر بیش

یمخابرات و تکنالوژ ؛ ترانسپورت؛ و آب یانرژ یم؛ معادن و پطرول یهاوزارت ید،بخش عوا در

و انکشاف یااح؛ معارف؛ صحت عامهی هاو در بخش مصارف، وزارت یع؛تجارت و صنای؛ معلومات

ارف و مص یدعوا یمتنظبه خاطر یهوزارت مالینها اباشند. در کنار یشامل م یکار و امور اجتماع؛ دهات

.خاص خود را دارد یتاهم

یهه تهمکلف بدیگر اداراتو یندنمایم یقفساد را تطب یهمبارزه عل یقیتطب هایها پلاناین وزارت

.دیننمامیقانون ارائه یتحاکم یعال یبه شوراکه آن را اندشده یفساد ادار یهمبارزه عل یهاپلان

باشد. یم یفساد ادار یهقانون و مبارزه عل یتحاکم یعال یبه عهده شورا یژ یاسترات یقبر تطب نظارت

یجادا یمهور ج یاستدفتر رکه در یژهو یتسکرتراز تطبیق استراتیژی توسط و دوامدار، یقنظارت دق

ینا یقبو تط یشفتپ یبار، گزارش عموم یکهر شش ماه یتسکرترپذیرد. این شود، صورت میمی

کند.ینش م یهمگان یهارسانه یقرا از طر یژ یاسترات

خاص سازمان ملل متحد یندهنماشورای عالی حاکمیت قانون، 6931قابل ذکر است که در جلسه سنبله

ارزیابی مثبتی از استراتیژی ملی مبارزه علیه فساد اداری داشته و اروپا یهخاص اتحاد یندهنماو

.نداهرا اعلام نمود یشخو یهایتحما

به اطلاعات دسترسیتوسعه -1

ر ساز ایجاد شفافیت و مشارکت آنان ددسترسی شهروندان به اطلاعات در مورد کارکردهای دولت، زمینه

نش ؛گردد. فراهم نمودن دسترسی مردم به اطلاعات از دو مسیر قابل حصول استروند حکومتداری می

رکت ها و مشاسازی فعالیت آزاد رسانهحکومت با مردم و نیز زمینه اطلاعات از طریق خطوط ارتباطی

آنان در انتقال اطلاعات موثق به مردم عطف به اصل آزادی بیان.

قانون »وشیح تبا حکومت در سه سال اخیر تأکید ویژه بر دسترسی به اطلاعات داشته است و اراده لزم را

ستین روزهای آغاز کار خود، تثبیت نمود. پس از آن جمهور در نختوسط رئیس« دسترسی به اطلاعات

نیز اقدامات عملی مؤثر را در این زمینه برداشته است به طوری که توانست دیدگاه جهانی نسبت به

شامل و خروج از ساحه سرخ آزادی بیانها تغییر مثبت دهد. افغانستان را در زمینه آزادی بیان و رسانه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

119

افغانستان در جدول ییعود دو پلهص، 6163بندی یونسکو در سال دهشدن در ساحه سبز بر اساس ر

چهارم یگاهجاکسب ؛ کشور 621 یندر ب 661 یگاهدر جا یریمطبوعات و قرارگ یشاخص آزاد

یمعرفی؛ و مرکز یایو آس جنوبی آسیایکشور 69 ینمطبوعات در ب یآزاد یبندرده یهاشاخص

دون مرزسازمان گزارشگران ب یها از سو به رسانه هاحکومت یناز پاسخگوتر یکیافغانستان به عنوان

ی بهبود دسترسی به اطلاعات و آزادی بیان در افغانستاندهندههای مثبتی است که نشاناز جمله قضاوت

باشد.می

روزنامه، 36، یوییرادشبکه 911 ،یزیونیشبکه تلو 619رسانه و مؤسسه نشاتی شامل 6455از آنجایی که

ها به مساعد ساختن فضای کاری و دسترسی رسانهباشند، آژانس خبری و... مصروف فعالیت می 39

از نظر حکومت دور نمانده و همواره در این راستا کوشیده است.اطلاعات

جمهور توجه خاص به دسترسی به اطلاعات داشته و از بدو تأسیس حکومت وحدت ملی، دفتر رئیس

قوق قانون ح ،ولتی را بر این امر ترغیب و تشویق نموده است. در این دورهیی نهادهای ددفاتر رسانه

نافذ گردید، سطح پاسخگویی سخنگویان حکومت از (رایتکاپی)یا مؤلف، مصنف، هنرمند و محقق

های های ملی سخنگویان ولیتی در سالو کنفرانسطریق جلسات هفتگی هماهنگی افزایش یافت

دو گردهمایی بزرگ خبرنگاران ولیتی و مرکز در ارگ ریاست جمهوری ست. دایر شده ا 6931و 6935

ها و خبرنگاران را انجام داد و برای آنان جمهور چندین نشست با مسؤولین رسانهرئیسشد. تدویر

ه خاطر و همچنین بکرد را تعیین « سفیر آزادی بیان»های عالی دولتی را تفویض نمود. حکومت مدال

بر در چینل دوم خ ،ت سرحدی گسترش داداتر مردم، نشات تلویزیون ملی را در ولیدهی بیشآگاهی

های انگلیسی، عربی، اردو و روسی را آغاز نمود و نشات به زبان ،تلویزیون ملی را ایجاد کرد –رادیو

.دادافزایش درصد 9را و نشات تلویزیونی درصد 69.1 را حجم نشات رادیویی

آتی ای هیی همت گمارد و توانست در بخشها، حکومت به اقدامات اساسی و پایهاین فعالیتتر از مهم

های خوبی کسب نماید.موفقیت

سازی بسترهای قانونیفراهم -3-1

برای توسعه دسترسی به اطلاعات نخست بسترهای قانونی آن باید فراهم شود. تصویب و تعدیل قوانین،

های سازی کمیسیونیس جمهوری اسلامی افغانستان و همچنین فعالتصویب مقرره، صدور احکام رئ

باشد.یی در این قسمت قابل بحث میرسانه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

101

قانون دسترسی به اطلاعات -6-6-5

ی به تر و بهتر به اطلاعات، انفاذ قانون دسترسسازی دسترسی بیشنخستین اقدام حکومت برای زمینه

ری اسلامی افغانستان در مورد توشیح قانون دسترسی به ریاست جمهو 64اطلاعات بود. فرمان شماره

امضا شد. 6939عقرب 64اطلاعات در

ماده، تصویب شده است. این قانون بر طرز دسترسی به 96فصل و 1قانون دسترسی به اطلاعات در

رسانی، ایجاد کمیسیون نظارت دسترسی به اطلاعات، و رسیدگی به شکایات پرداختهاطلاعات، اطلاع

است.

رسانی خود را مشخص نموده و اطلاعات اند که مرجع مسؤول اطلاعطبق این قانون ادارات مکلف شده

تقاضاشده از سوی متقاضی را به وی ارائه نمایند. همچنین ادارات مکلف به نش تشکیل، وظایف و

شده یم عرضههای اداره و گزارش اجراءات مربوط؛ وضعیت مالی اداره؛ جزئیات خدمات مستقصلاحیت

به مردم؛ طرز رسیدگی به تقاضای اطلاعات و شکایات مستقیم مردم؛ اسناد تقنینی مربوط؛ لوایح،

؛ المللی مربوطهای داخلی یا بیننامهها و تفاهمها و رهنمودهای مربوط؛ قراردادها، پروتوکولطرزالعمل

اند.شده ،خیص ادارههای کاری مربوط؛ و سایر موارد به تشپالیسی، استراتیژی و پلان

توان به مواجهدر این قانون حالت ممنوعیت ارائه اطلاعات نیز تعریف شده است که از آن جمله می

شدن با خطر استقلال، حاکمیت ملی، تمامیت ارضی، امنیت ملی و منافع و مصالح ملی؛ قطع روابط

ی شخص؛ برای جان، مال یا آبرو سیاسی، اقتصادی و فرهنگی افغانستان با دیگر کشورها؛ خطرآفرینی

ممانعت در کشف جرم؛ حریم خصوصی و... اشاره نمود.

های همگانی خصوصیمقرره طرز تأسیس و فعالیت رسانه -6-6-5

61مورخ 6631ی خصوصی در جریده رسمی شماره نهای همگامقرره طرز تأسیس و فعالیت رسانه

ماده ترتیب شده است. این مقرره به آزادی فعالیت؛ 46فصل و 4به نش رسید. این مقرره در 6934عقرب

های کارکنان رسانه؛ تخطی رسانه؛ پرداخت مالیه؛ جواز شرایط تأسیس رسانه و نهاد؛ حقوق و مکلفیت

فعالیت و... پرداخته است.

رفتار ناپسند مقرره جلواست. این خبرنگاران یشغل یتو مصون یتامن ینمأ ت یبرا قویمقرره سند ینا

اران را از از ختم قرارداد، خبرنگ یشپتواند طوری که رسانه نمی ،گیردمیصاحبان رسانه با خبرنگاران را

سپارد. اش میبه خانوادهوی را یماههرسانه معاش دهدر صورت وفات خبرنگار، د. کنکار برکنار

است ییازاتمستحق حقوق و امت دهد،یز دست مجانش را اهنگام اجرای وظیفه که یخبرنگار همچنین

هانهکارمندان رسا مشخص شده است. ینشهدا و معلولبرای افغانستان جمهوری اسلامی یندر قوانکه

.هستند یمعاش تقاعدو نیز یازاتمعاش و امتمستحق افزایش سال پس از هر مقرره طبق این

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

100

و نباید از نندرا حفظ ک رسانه اسرارو یثیتح ،اعتبار یسی،پالظفند ؤ در قبال این امتیازات خبرنگاران م

د.نسوءاستفاده کن شانیفویوظ هاییتصلاح

یازالمتقحقابل یادآوری است که طرح تعدیل این مقرره توسط کمیته تقنین کابینه ترتیب شده که در آن

.است یافته کاهش درصد ۰۶موارد تا یدر برخ یهمگان یهارسانه یبانک ینو تضم

های همگانیتعدیل قانون رسانه -9-6-5

های همگانی پس از تدوین، تصویب شد و در طرح تعدیل مواد چهل و دوم و چهل و سوم قانون رسانه

هایدو ماده در مورد کمیسیون رسانهاین به نش رسید. 6939حوت 61مورخ 6613جریده رسمی شماره

های این کمیسیونتعدیل یادشده وظایف و صلاحیت. در استهای آن همگانی و وظایف و صلاحیت

حکم « هاکمیسیون بررسی شکایات و تخلفات رسانه»محدود شده و با افزودن ماده جدید، بر ایجاد

د از:آن عبارتن شده است. این کمیسیون به ریاست وزیر اطلاعات و فرهنگ تشکیل شده و اعضای

ها؛ افغانستان به تأیید شورای عالی رسانهیک نماینده باصلاحیت کمیسیون مستقل حقوق بش

ها؛دو نماینده منتخب و باصلاحیت جامعه مدنی با درنظرداشت جنسیت به تأیید شورای عالی رسانه

های ژورنالیستان با درنظرداشت جنسیت به تأیید شورای عالیدو نماینده منتخب و باصلاحیت اتحادیه

ها؛رسانه

ها؛ید شورای عالی رسانهیک حقوقدان باتجربه به تأی

ها؛یک نماینده باصلاحیت اتحادیه سینماگران افغانستان به تأیید شورای عالی رسانه

ژورنالیزم پوهنتون کابل؛فاکولته رئیس

.یک عالم جید دینی از اعضای شورای علما

دهد و ها، شکایات و تخلفات را مورد رسیدگی قرار میکمیسیون بررسی شکایات و تخلفات رسانه

کند.متخلف را توصیه، اخطار و یا به مراجع عدلی معرفی می

ییهای رسانهایجاد کمیسیون -4-6-5

آغاز به 6934جدی 1پس از دو ماه از ایجاد آن، در ییو تخلفات رسانه یاتبه شکا یدگیرس یسیونکم

ذشته ین کمیسیون که در گا .یداعلام گردنیز یسیونکم ینطرزالعمل اکار نمود. همزمان با این موضوع،

تر لغو گردیده و کمیسیون ایجاد شده بود، هفت ماه پیش 6924های همگانی سال مطابق قانون رسانه

ایجاد شد. 6939حوت در های همگانی جدید مطابق تعدیل قانون رسانه

ماده 6۲ فصل و ۱در ییو تخلفات رسانه یاتبه شکا یدگیرس یسیونکم یداخل یفطرزالعمل و وظا

شخاص ا یاتبه شکا رسیدگی ،طرزالعملاین و ی همگانیهابا قانون رسانه است. مطابق شده یبترت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

101

وضع طرزالعمل و رهنمود ین،متخلف یهعل یروضع تداب ی،همگان یهااز کار رسانه یقیو حق یح کم

یقو تطب بیها، تصوقانون رسانه یتبا رعا ییو تخلفات رسانه یاتبه شکا یدگیخاطر رسه جداگانه ب

مذکور ذکر شده است. یسیونکم هاییتطرزالعمل، از صلاح یبه منظور اجرا یکار یهابرنامه

از ها رسانه یصدور مجوز برا. کرد یتاعلام موجود 6934جدی 64نیز در یهمگان یهارسانه یسیونکم

و یانب یاز آزادکه دارد یفهوظمستقلانه عمل نموده و یسیونکم یناست. ا یسیونکم ینا های عمدهکار

ها نظارت کند.رسانه یمنابع مال یتشفاف بر یزکند و ن یبانیحقوق خبرنگاران پشت

احکام رئیس جمهوری -5-6-5

اطلاعات، ها و گسترش دسترسی بهدر کنار تدوین، توشیح و انفاذ اسناد قانونی به خاطر فعالیت رسانه

ترسی تأمین دسبرای حمایت از آزادی بیان و دریز رئیس جمهوری اسلامی افغانستان احکام جداگانه ن

به اطلاعات صادر نموده است.

شود:به دو حکم عمده در این مورد اشاره می

یهمگان یهامربوط به رسانه ینبهتر قوان یقافغانستان در مورد تطب یاسلام یجمهور یسحکم رئ

6934دلو 66/ مورخ به اطلاعات یدسترس ینمأ و ت یانب یآزاد یتتقو یدر راستا

یلهتس ی،گانمه یهاهاز رسان یتنافذه کشور در ساحه حما یناحکام قوان بهتر یقتطب به منظور

ینکارکنان مربوط ح هاییتمصون ینمأ ت یی،و فعالن رسانه یهمگان یهارسانه یقانون یهایتفعال

قوقح یتها و تقوبا رسانه یادارات دولت ینولؤ مس یهمکار یهروح یجو ترو یمتعم یفه،وظ یاجرا

کشور، مراتب اییحفظ منافع عل یتبه اطلاعات در مطابقت با مکلف یدسترس یها و اتباع در راستارسانه

منظور است: یآت

یوکقواعد سل یجادبه اطلاعات و ا یها و دسترسرسانه هاییتفعال ینیچارچوب تقن یل: تکمالف

ییانهخبرنگاران و فعالن رس یتمربوط به فعال

یهو وزارت عدل یو خدمات ملک یمستقل اصلاحات ادار یسیونوزارت اطلاعات و فرهنگ، کم -6

ادارات در تیاطلاعات و اسناد را که مطابق آن مکلف یبندو طبقه یفمربوط تصن ینیطرح اسناد تقن

و یمل هشدیرفتهپذ یارهایاتباع و اطلاعات و حفظ اسرار اداره مطابق مع یدسترس ینمأ ت یراستا

.یندمراحل نما یگردد، طرح و ط یکتفک یالمللینب

وط مرب یمطبوعات، قواعد سلوک ینولؤ و مس یی، مجامع فعالن رسانهیول جامعه مدنؤ مس ینهادها -۳

وده آنها طرح و نافذ نم یقانون یببهتر حقوق و وجا ینمأ را جهت ت ییبه خبرنگاران و فعالن رسانه

.یدنما یدرست آن اقدام جد یلو تعم یججهت ترو

هابا رسانه یهمکار یج: تروب

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

101

امر یعو اصل شر یرساناطلاع یقانون یهایتبهتر مکلف یلبه منظور تعم یها و ادارات دولتزارتو -۲

یاهلزم را جهت تماس و اخذ معلومات کارکنان رسانه یقانون یلاتاز منکر، تسه یبه معروف و نه

ایواحده یان،حکومت، دفاتر سخنگو یهامربوط، به شمول مرکز رسانه ینولؤ از مس یهمگان

.یندسلوک مناسب و سالم فراهم نما یتعامه، با رعا یمطبوعات و ارتباط و آگاه

یهاتیبر ارائه اطلاعات از فعال یمبن یقانون یهایتمکلف یل، جهت تعمیتیو امن یدفاع یهاارگان -۳

و حقوق اتباع کشور، با درنظرداشت یتامن ینمأ و ت یانون اساسمربوط به حراست از وطن، نظام ق

کنان با کار ببرخورد مناس یهایوهمربوط و ش ینهادها یهایتحقوق و مکلف یتی،موجود امن یطشرا

سازند. یشخو یآموزش ینهادها یها را شامل نصاب درسرسانه

یظف قانونؤ م ینهادها یقاز طر ییتخلفات رسانه یگیری: پپ

ها و رسانه یونقان یتاز فعال یماً که مستق یو حل منازعات حقوق ییبه تخلفات رسانه یدگیاصولً رس -۱

لفات به تخ یدگیو رس یاتسمع شکا یسیونکم یتصرف از صلاح گردد،یم یکارکنان آنها ناش

ننیچ یگیریتواند به پیم یدر صورت سارنوالیی. لو دباشیوزارت اطلاعات و فرهنگ م یهارسانه

آن، یرر غارجاع شده باشد د سارنوالییمتذکره به اداره لو یسیونکم یاز سو بپردازد که رسماً یاییقضا

ییرفهح یهایتمربوط به فعال یایقضا یگیریاز هر گونه پ یدولت ینهادها یرو سا سارنوالییلو

.یندنما یباشد، خوددار یدهرس یدولت ینهادها یها ولو از سو خبرنگاران و رسانه

یلدل بدون درنظرداشت ی،همگان یهامربوط به قتل کارکنان رسانه یهایهبه دوس یدگیگزارش رس -۱

تحت دوران به اسرع یهایهمنتش و دوس ،است یدهاداره موقت ارتکاب گرد یجادوقوع جرم، که از ا

.یردعام مردم قرار گ یارو در اخت ییوقت نها

یهمگانی هاو رسانه ییمجامع فعالن رسانه ی،جامعه مدن یدهانها یات،مرکز و ول یادارات دولت تمام

درست آن با اداره امور یاجرا بردر امر نظارت ،حکم بوده ینمندرجات ا یقکشور مکلف به تطب

.یندلزم نما یهمکار یجمهور یاستر

و درست یدهروند معلومات یعتسر یچگونگ در مورد افغانستان یاسلام یجمهور یسحكم رئ

6935 یزانم 65/ مؤرخ مردم یموقع برابه

ست:منظور ا یمردم، مراتب آت یموقع برادرست و به یدهروند معلومات یعتسر یچگونگ منظوربه

بهتر یسمنظور دستر مواد قانون و به یتبر رعا یدبه اطلاعات نافذ بوده، ضمن تأک یقانون دسترس -6

یهاعملمکلفند، تا طرزال یاتول یانمرکز و وال یدولت ینموقع، وزرا، مسؤولو به یقمردم به معلومات دق

به ینظارت دسترس یونسیدر مشوره با کم یتمعلومات از لحاظ درجه محرم یبندطبقه یمؤثر را برا

.یندنما یببه روند ارائه معلومات به مردم، ترت یدنبخش یلاطلاعات جهت تسه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

101

و اهیتبار در ماه از فعال یکمکلفند، تا حداقل یاتول یانمرکز و وال یدولت ینوزرا، مسؤول -6

نند.ک یرسانمردم اطلاع یبرا یکنفرانس مطبوعات یمربوطشان، ط ینهادها یکار هاییشفتپ

ه معلومات بهتر جهت تبادل یمنظور هماهنگ مکلفند تا به یاتول یانمرکز و وال یدولت ینوزرا، مسؤول -۲

دهند و یصتخص شانینهادها یانسخنگو یرا برا یقهدق ۵۱روزه حداقل قات منظم، همهاو یمتقس یط

.یندتازه به آنان معلومات ارائه نما یاناتو جر هایتاز روند فعال

ارتباط ها درند تا به صورت منظم جهت پاسخ به سؤالت و ارائه معلومات با رسانهفمکل سخنگویان

باشند.

سه یع، اسامموقبهتر و به یدهمنظور اطلاعمکلفند تا به یاتول یانمرکز و وال یدولت ینوزرا، مسؤول -۳

( یمیلا/ ن و فیو با ذکر مشخصات تماس )تل یبوزارت را ترت ینمع یکشمول ارشد به ینتن از مسؤول

.یندنما یها معرفبه رسانه

بهتر با یرتباطات و هماهنگا ینمکلفند تا جهت تأم یاتول یانمرکز و وال یدولت ینوزرا، مسؤول -۱

.یندنما یردا یمعلومات یهاها نشسترسانه ینها، عندالموقع با مسؤولرسانه

در ،یجمهور یاستر یو دفتر سخنگو یژیکارشد در امور روابط عامه و استرات یتدفتر مشاور -۱

یکار هم یات،ول یانمرکز و وال یدولت ینبا وزرا، مسؤول تر،یشب یمنظور هماهنگو به یازصورت ن

.یندجانبه نماهمه

ات ءجراا یگونه منظم از چگونگد تا ماهوار بهنمکلف یاتول یانمرکز و وال یدولت ینوزرا، مسؤول -۲

اداره امور یزگزارش دهند، و ن جمهورییاستاداره امور ر یعموم یاستادارات مربوطشان به ر یکار

یعال را به مقام موقعجانبه کرده و گزارش بهارت همهحکم نظ ینمواد ا یقمکلف است تا از روند تطب

ارائه کند. جمهورییاستر

هااز آزادی بیان و فعالیت آزاد رسانه حمایت -1-1

جاد ها کمیسیون نظارت دسترسی به اطلاعات ایبه منظور حمایت بهتر از آزادی بیان و فعالیت آزاد رسانه

ها به مشترک هماهنگی امنیت و مصونیت خبرنگاران و رسانهشده و فعالیت نموده است. همچنین کمیته

ریاست معاون دوم رئیس جمهوری اسلامی افغانستان دستاوردهای قابل توجه داشته است.

به اطلاعات ینظارت دسترس یسیونکم -6-6-5

های قانونی و حقوقی دسترسی به اطلاعات، لزم است تا از تطبیق قانون دسترسی پس از فراهم شدن زمینه

حاصل نانیاطلاعات اطمدسترسی عملی متقاضیان به و یدولتیر و غ یادارات دولتبه اطلاعات از سوی

حاصل ینانماط یتاز شفافبا فساد مبارزه نموده یقطر ینشود و مردم از ا ینتأمشهروندان حق این تا شود

طان به اطلاعات در سر ینظارت دسترس . با این طرز فکر کمیسیونو ادارات را حسابده سازند یندنما

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

102

و یبه اطلاعات در مورد عملکرد ادارات دولتشهروندان یدسترستا بر آغاز نمود یشبه کار خو ۵۲۳۳

کند.نظارت ی دولتیر غ

ی،دولت هادار ۵۵شده است، از یجادبه اطلاعات ا یدسترس اساس احکام قانون رکه ب یسیونکم این

به اطلاعات نظارت یقانون دسترس یقاز تطبو عضو دارد ۵۲ یی،و رسانه یحقوق ی،مدن ی،دولتیر غ

کند.یم

کندفعالیت میبه اطلاعات یقانون دسترسیافته در این کمیسیون در راستای اهداف تسجیل:

یاتباع کشور به اطلاعات از ادارات دولت یحق دسترس ینمأ ت .6

با درنظرداشت ماده سوم قانون یاسیو س یحقوق مدن یالمللینب یثاقزدهم مو ماده ن یترعا .6

یاساس

یات ادارات دولتءاز اجرا یو حسابده یتاز شفاف ینانحصول اطم .9

اطلاعات ئهطرز تقاضا و ارا یمتنظ .4

یسیونکمعمده یهایتو صلاح وظایف:

نآ ئهارا یبه اطلاعات از ادارات و چگونگ یانمتقاض یپروسه دسترس برنظارت .6

یانمتقاض یاتشکا یبررس .6

ادارات در صورت ضرورت یرسانول اطلاعؤ مطالبه اسناد و مدارک از مراجع مس .9

تو ادارا یانلزم به متقاض یهامشوره ئهارا .4

یشآموز یهابرنامه یرتدو یقدر کشور از طر یرسانفرهنگ اطلاع یتتقو .5

قانون یناحکام ا یقتطب یچگونگ برنظارت .1

رونمایی شد اطلاعات به یدسترس یمل یژ یاسترات - 51 یرتصو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

106

یمل یژیاستراتهای خویش، ، سپس در چارچوب فعالیتبه اطلاعات ینظارت دسترس یسیونکم

داکتر عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی، با حضور 6931تدوین نمود که در اسد را به اطلاعات یدسترس

حکومت حمایت خود را از عملی شدن این استراتیژی اعلام نموده است. .رونمایی شد

6933الی 6931های عنوان این استراتیژی است که برای سال« تحقق دسترسی به اطلاعات در عمل»

« ای ظرفیتارتق»و « دهیآگاهی»، «دادخواهی»ترتیب شده است. استراتیژی ملی دسترسی به اطلاعات بر

گانه استراتیژیک تأکید کرده است. در این استراتیژی به مأموریت فعالن دسترسی به به عنوان موارد سه

اطلاعات و ایجاد محیط سازگار برای دسترسی به اطلاعات در افغانستان پرداخته شده است و مسیرهای

ارت یی و کمیسیون نظهادهای عامه، فعالن جامعه مدنی، فعالن رسانهتغییر را برای مقامات دولتی و ن

های تطبیق را برای هر یک از این ساحات ارائه کرده است.دسترسی به اطلاعات تعریف نموده و پلان

هاخبرنگاران و رسانه یتو مصون یتامن یهماهنگکمیته مشترک -6-6-5

آغاز به کار 6935در میزان جلسه با برگزاری نخستینها نهخبرنگاران و رسا یتامن ینمأ مشترک ت یتهکم

ی، ربط دولتکرد. ریاست این کمیته بر دوش معاون دوم ریاست جمهوری بوده و در کنار نهادهای ذی

نیز در جلسات آن اشتراک دارند. افغانستان یهاو رسانه یستانژورنال یونفدراس

های ن را مورد بحث قرار داده و درباره سرنوشت دوسیهاین کمیته قضایای مرتبط با امنیت خبرنگارا

ی بندی شده و از مجراها از نو طبقهگیرد. این دوسیهها تصمیم میخشونت علیه خبرنگاران و رسانه

شوند.نهادهای عدلی و قضایی شامل روند رسیدگی می

ه است:جلسه را دایر نموده که به دستاوردهای زیر نایل آمد 69این کمیته بیش از

؛علیه خبرنگاران خشونت یهقض 636از درصد 21به یدگیسر

؛توسط وزارت امور داخله یونسکو یارسال یهقض 91از یهقض 64به یدگیرس

؛هارسانه خبرنگاران و یتمصون ینمأ طرزالعمل ت یقبه منظور تطب یتیمشترک ول هاییتهکمایجاد

یساز یو خنث یتتثبحمایت در ریاست عمومی امنیت ملی در مرکز و ولیات به منظور کز امر ایجاد

؛یستانها و ژورنالرسانه یهعل یداتتهد

؛منیههای ادر وزارت امور داخله و قوماندانیخبرنگاران یتو مصون یتامن ینمأ تایجاد مراکز هماهنگی

سانی ر مسؤولن حکومتی در زمینه چرخه اطلاعها و ها و قضایایی که میان رسانهبررسی دقیق چالش

کنند های مسؤولنی که در برابر دسترسی به اطلاعات مقاومت میآید و بررسی دوسیهآزاد به وجود می

.ها نیستندو یا حاضر به پاسخگویی به رسانه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

107

های خشونت علیه خبرنگاران توجه داردها بر دوسیهو رسانه کمیته مشترک هماهنگی امنیت و مصونیت خبرنگاران - 53 یرتصو

خبرنگاراناز حمایت -1-1

ی آنان ها و دسترسآوری بسترهای مناسب برای فعالیت آزاد رسانهوحدت ملی همزمان با فراهم حکومت

جانبه از آنان را نیز ابراز داشته است. در زیر به شکل مختصر به برخی از های همهبه اطلاعات، حمایت

شود:این موارد اشاره می

:افغان را خبرنگاران یتزالعمل مصونطر ی،مل یتامن یشورا تدوین طرزالعمل مصونیت خبرنگاران

از هر ا ر ها و کارکنان آنها رسانه یتو مصون یتامن ینتأم ،طرزالعمل ینا. کرد یبتصو 6935در سنبله

ژورناليستان و یفدراسيون نهادهاکند. در تدوین این طرزالعمل دنبال می یتیامن یداتنوع تهد

اند.همکار بودهافغانستان یهارسانه

خط تلیفون جهت رسیدگی به تهدیدها علیه خبرنگاران در ریاست عمومی امنیت ملی:حمایت

امنیت ملی فعال شده و همچنین طرزالعمل روشن در مورد رفتار مأموران امنیتی با خبرنگاران ترتیب

شده و در مضامین آموزشی نیروهای امنیتی درج شده است.

حکمی را در مورد 6931در سنبله یغن جمهورییسر :هارسانهی از گروه یاتیمال یهایمهجرعفو

ی،صوت ی،چاپ یهاها و رسانهنهاد یتو تقو یتاز ورشکست شدن، حما یریرفع مشکلات، جلوگ»

یهارسانههای مالیاتی که مطابق آن جریمه صادر کرد «در کشور هایو خبرگزار یمؤسسات نشات

ها تا تاریخ این حکم بخشوده شدند. همچنین طبق ماده یو خبرگزار ینآنلا یهارسانه ها،یوراد ی،چاپ

ی،صوت یهارسانه یاتمال یات،باق یلقانون طرز تحص ۵۳صراحت ماده اول این حکم بر مبنای

قساط به ا ،اندرا پرداخت ننموده یشخو یاتمالزمان حکم که تا هایییو خبرگزار یمؤسسات نشات

با پرداخت قسط اول »این حکم صراحت داد که سوم مادهشود. میسال اخذ ۲ یماهوار حداکثر ط

اقساط لییمرتبه، عدم تحو یک یگردد. استثنا برا یدمذکور تمد یهارسانه یتفعال یجوازها یات،مال

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

108

سط ها که قجواز رسانه یدشخص واحد قرار دارد مانع تمد یتکه تحت ملک ییهارسانه یرسا یاتیمال

.«شودینم یده،آن پرداخت گرد یاتیمال

:دال حکومت وحدت ملی برنامه تفویض سالنه م تفویض سالانه مدال به فعالین عرصه آزادی بیان

به فعالین عرصه آزادی بیان را روی دست گرفته است و دو سال پیاپی آن را تطبیق نموده است. فعالین

این عرصه ارج های عالی دولتی تشویق شده بر خدمت آنان در عرصه آزادی بیان با دریافت مدال

شود.گذاشته می

کندعالی دولتی را بر سینه فعالین عرصه آزادی بیان نصب می هایجمهور مدالرئیس - 52 یرتصو

به مشارکت دولتداری باز پیوستن -1

61است که در یالمللینابتکار ب یک (Open Government Partnership) باز یمشارکت دولتدار

ی،وبجن یقایافر ین،پیفل ی،نارو یک،مکز یزیا،اندون یل،براز یتوسط کشورها 6166سپتمبر سال

متشکل از هیتکم یک یاز سو المللی این حرکت بین .آغاز شده است یکامتحده امر یالتانگلستان و ا

یت مشارکت ور توانسته عضوکش 35شود. تا اکنون یم یرهبر یردولتیغ یهاها و ارگاندولت یندگاننما

د.نرا کسب کندولتداری باز

و یتفافش یارتقا یقها و خدمات عامه از طریسیپال یفیتک ، بهبودباز یمشارکت دولتدار دیدگاه

است. عضو یهادولت یمل یهایسیپال یقمشارکت عامه در طرح و تطب ینمأ و ت یحسابده

چهار معیار دارد: باز یدر مشارکت دولتدار یتعضو

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

109

؛شفافیت مالی .6

؛دسترسی به اطلاعات .6

؛های مأموران خدمات عامهثبت و نش دارایی .9

.هاگیریمشارکت شهروندان در تصمیم .4

باز را یمشارکت دولتدار یتعضونمرات، درصد 35حداقل یلکشورها با تکمو نمره دارد 4 یارمع هر

.کنندیکسب م

زبا یمشارکت دولتدار پیامد -3-1

شوند:یم یرکنند متعهد به انجام موارد زیباز را کسب م یمشارکت دولتدار یتکه عضو ییهادولت

سکتور عامه، سکتور یندگانمجتمع از نما ین: ا(OGP Forum)باز یمجتمع مشارکت دولتدار یجادا -6

و یبرنامه عمل مل یقو تطب ینبه منظور تدو یکآکادم یو نهادها یجامعه مدن ینهادها ی،خصوص

.شودیم یلآن تشک یاجرا برنظارت

عضو آن را یهاتعهد است که دولت 65تا 5شامل ی: برنامه عمل ملیبرنامه عمل مل یقو تطب ینتدو -6

یقبمشارکت عامه در طرح و تط ینمأ و ت یتشفاف یارتقا ی،حسابده هاییکانیزمم یتبه منظور تقو

هر دو یبرا اساً اس یکنند. برنامه عمل مل یم یقو تطب ینتدو یردولتیغ یهاها، در مشارکت با نهادیسیپال

شود.یسال طرح و اجرا م

یابیمتعهد به نش دو گزارش ارز OGPعضو یو نش گزارش آن: تمام کشورها یخود یابیانجام ارز -9

پروسه مشورت، ی،برنامه عمل مل یندر مورد تدو یخود یابیمدت ارز یانگزارش م یک .اندیخود

ورددر م یخود یابیارز ییگزارش نها یکتعهدات؛ و یقتطب یانمرتبط و دورنگر بودن تعهدات و جر

گرفته شده. یهاتعهدات و درس یقتطب یاناصلاحات انجام شده، مشورت در جر یجنتا

مستقل یدهگزارش یکانیزممستقل و نش گزارش آن: م یابیانجام ارز ینهفراهم ساختن زم -4

(International Reporting Mechanism) دو گزارش یخود یابیبه عنوان متمم گزارش ارز

معلومات گرفته شده در مصاحبه و ی،خود یابیرا با توجه به معلومات گزارش ارز ییمدت و نهایانم

از آماده گزارش پس ینکند. ایم یهاسناد قابل دسترس ته یربا شرکا و معلومات از سا یگروه ایهبحث

یقشده و از طر ییو نها یکشر یالمللینکارشناسان ب یئتشدن توسط محققان معتبر هر کشور عضو با ه

رد یشفتجهت ارتقا و پ یشنهادهاگزارش، ارائه پ ینا یشود. هدف اساسیمنتش م OGP یتسا

باشد.یم یبرنامه عمل مل ینقبل از طرح و نش دوم هادولت یخاص برا یهابخش

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

(OGPA)مشارکت دولتداری باز افغانستان -1-1

یمشارکت دولتدار یت، عضوهایار مع درصد 99 یلافغانستان توانست با تکم یاسلام یدولت جمهور

.یدکسب نما (6161دسمبر 2) 6935قوس 62 یخباز را در تار

برشمرد:توان در موارد زیر ی افغانستان در راستای دولتداری باز را میدستاوردها

باز افغانستان یمشارکت دولتدار یتسکرتر یجادا -6-6-1

استیر یدفتر مقام عال یعموم یاستباز افغانستان در چوکات ر یمشارکت دولتدار سکرتریت

شدن تعهدات دولت ییاجرا یبرا یکیو تخن یلزم ادار یلاتبه منظور فراهم ساختن تسه یجمهور

.یدگرد یجادا باز، یعضو مشارکت دولتدار افغانستان به عنوان یاسلام یجمهور

(OGPA Forum)باز افغانستان یمجتمع مشارکت دولتدار یجادا -6-6-1

یمقام عال 6931میزان 61مورخ 636باز افغانستان بر اساس حکم شماره یمشارکت دولتدار مجتمع

ی،ادار تیئشد. مجتمع متذکره متشکل از ه یجادا یگونه رسمه افغانستان ب یاسلام یجمهور یاستر

بوده و مجمع یمعاون و منش ئیس،مجتمع شامل ر یادار یئتاست. ه یکار یهاگروهو یمجمع عموم

جامعه یعضو از نهادها 65 ی،مستقل دولت یهاها و ادارهعضو از وزارت 63عضو دارد: 94آن میعمو

.یکآکادم یهادهاعضو از نو یک ی،عضو از سکتور خصوصیک ی،مدن

انکشاف سکتور ؛ بناهایرانکشاف ز؛ قانون یتحاکمهای در بخش یکار گروه 3 یمجتمع دارا این

یتمنصلح، ا؛ انکشاف دهاتو زراعتی؛ مال یریتو مد یحکومتدار ی؛ انکشاف منابع بش ی؛ خصوص

است.و ادغام مجدد

کشور یبرنامه عمل مل یننخست ینتدو -9-6-1

یسیالپلان و پ یسانو رئ یجامعه مدن یمشترک نهادها یهاکشور در نشست یبرنامه عمل مل ینتدوروی

فته در گر وگوهای صورتبحث صورت گرفت. از مجموع پیشنهادها و گفتمستقل یهاها و ادارهوزارت

قرار گرفت. یبکشور مورد تصو یدر برنامه عمل مل یتشمول یبراتعهد 6+61 سرانجام

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

110

ترتیب شده است تعهد 6+61پلان عمل ملی مشارکت دولتداری باز افغانستان شامل - 53 یرتصو

گیرینتیجهمبنا، نیهم خوب بر یو توسعه حکومتدار یتمحور و تقوفرهنگ حکومت به فرهنگ خدمت ییرتغ

ه شده است.برداشت یزن یبلند یهاراستا گام ینا است که در یحکومت کنون یاساس یهایتاز اولو یکی

یت، حکومتداریفافو ش ییگومبارزه با فساد، پاسخ ین،قوان یحو توش یه، تدوینقانون، ته یقتطب در بخش

جانبهههم ی، حمایتبخش ملک اصلاحات در ی،ساز ی، سیستمادار یهاپروسه یساز ساده یک،الکترون

درست ریرا به مس نبرداشته شده است که افغانستا یهاو... گام یمشارکت مردم یلتعم یان،ب یزادآ از

سوق داده است.

بکس یان،ب یقابل افتخار در عرصه آزاد یگاهجا بباز، کس یدولتدار مشارکت افغانستان در عضویت

خدمات به مردم، ئهارا یمرکز واحد برا یک، ایجادالکترون یدر حکومتدار یکصد و چهارم یگاهجا

ود قابل مشاهده بهب د،مبارزه با فسا ییو قضا یمحکمه عدل یجادا ی،با فساد ادار مبارزه یژیاسترات ینتدو

رود.یبه حساب م خوب یاز باور به حکومتدار یعمل یهاو... نشانه ییو قضا یدر سکتور عدل

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

انکشاف اجتماعی :بخش پنجم

چکیدهعملکردها و دستاوردها در شود که نتیجه حرکت جامعه به سمت رفاه و ترقی زمانی محسوس می

سکتورهای امنیت، اقتصاد و... در بخش انکشاف اجتماعی رونما گردد. شهروندان در طول سه سال

ها در عرضه خدمات در بخش اجتماعی و همچنین انکشاف امور گذشته، شاهد تحرک و ایجاد تفاوت

ب کند، را کس یهایموفقیت اند. حکومت در این دوره توانسته است در عرصه صحتاجتماعی خود بوده

پذیر جامعه توجهی بیش از گذشته نماید و برای کتله عظیم مهاجرین، به زنان به عنوان قش آسیب

کنندگان و بیجاشدگان شرایط بهتر را فراهم نماید.عودت

ها، روشن و انداز برای انکشاف اجتماعی با درنظرداشت دستاوردهای خوب در دیگر عرصهچشم

شند، باهای ملی و انکشافی که با اراده قاطع حکومت در حال تطبیق مینده است. پروژهامیدوارکن

المللی در مورد ها و اجماع ملی و بیناصلاحات دوامدار در سکتورهای مختلف و جلب حمایت

به شکلی که ،افغانستان باثبات، بسترهای مناسب و بهتری برای انکشاف اجتماعی فراهم نموده است

ا قادر ساخته تا چرخش خوبی در توجه به مسایل انکشاف اجتماعی در ابعاد مختلف آن حکومت ر

های اصلاحی را برای حصول نتایج خوب به میان آورد.داشته و زمینه طرح و تطبیق برنامه

های این بخش به صورت عمده به پنج بخش صحت؛ معارف و فرهنگ؛ زنان؛ مهاجرت؛ و حمایت

.اجتماعی تقسیم شده است

صحت –الف عملکرد درست سکتور صحت عامه متضمن صحتمندی و سلامت جامعه است. شهروندان پیش از هر

ترینچیزی ضرورت به تن سالم دارند، از این لحاظ رسیدگی و عرضه خدمات در این ساحه از عمده

ردم مبخش انکشاف اجتماعی است و بهبود دسترسی به خدمات صحی شرایط مساعدتر زیستی را برای

کند.فراهم می

مه ها در بخش صحت عاها و امیدواریخوشبختانه در طول سه سال گذشته، افغانستان شاهد موفقیت

توان به موارد زیر اشاره کرد:بوده است. برای مثال می

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

111

کشور حوزه 64در بین 6163سال جایزه روز جهانی منع تنباکودر این دوره افغانستان توانست برنده

انه، از سوی سازمان صحی جهان شود. این دستاورد در پی تشکیل و فعالیت کمیسیون شرق مدیتر

تطبیق قانون کنترول تنباکو و دخانیات حاصل شد. افغانستان تعرفه گمرکی سگرت را دو برابر ساخت

ها از دود سگرت و قلیون را انکشاف های عاری ساختن دفاتر از دود تنباکو و رستورانتو طرزالعمل

ده است. همچنین نصب علایم منع استفاده از تنباکو در امکان تجمع عامه و محدودیت تام نش دا

ها از نواحی مختلف شهر کابل نیز انجام آوری قلیوناعلانات در این بخش را وضع کرد. کمپاین جمع

شد.

الرحمان قاسم، مسؤول بخشی تداوی سوختگی اطفال در انستیتوت صحت طفل داکتر حبیب

برای سال Zora Janzokovic Prizeالمللی جایزه معتبر بینراگاندی موفق به دریافت چهارمین اند

شود.هر سه سال یک بار اهدا می (ECPB)شد که از سوی باشگاه اروپایی برای سوختگی اطفال 6163

واقعات جراحی عصبی، هزار 36در کابل فعال شد که سالنه بیش از مرکز جراحی اعصابنخستین

کند.های کمر را رسیدگی میواقعه عملیات هزار 63.1تومور قفی و هزار سکته مغزی، یک هزار 51

ت به شکل موفق آن توسط تیم متخصص افغانی به ریاس« پیوند گرده»های برای نخستین بار عملیات

پروفیسور تابش بختیاری از متخصصین نسل جوان در کابل انجام شد.

وضعیت صحی افغانستان، مرگ و میر کودکان و مادران و دسترسی به مراکز های مهم بررسیاز شاخص

بخشی را شاهدیم:صحی است که در این زمینه نیز ارقام روشنی

تقلیل یافته است. درصد 121مرگ و میر کودکان به

افزایش یافته است. درصد 19به 6116در سال درصد 64.9ها توسط کارمندان مسلکی از انجام ولدت

افزایش یافته است. این رقم نظر به یک درصد 91ساعت فاصله به 6دسترسی به مراکز صحی نظر به

باشد.می درصد 53ساعت فاصله

کارمند صحی ایفای هزار 46.5باب رسیده و امروز 6411ها و مراکز صحی به بیش از تعداد شفاخانه

خانم هستند.این شمار، درصد 12کنند که وظیفه می

مرکز 411ها کارمندان خانم حضور دارند و شفاخانه درصد 23ذکر است که اکنون در نزدیک به قابل

متخصص 4553صحی در روستاها و مناطق دورافتاده در طول دو سال اخیر ایجاد شده است. همچنین

باشند که مصروف خدمت هستند.قابله در وزارت صحت عامه ثبت می 1169نرس و 1415و داکتر،

بندی است.بخش آتی قابل دسته 5لعه بهتر دستاوردها و کارکردهای حکومت در سکتور صحت، در مطا

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

مدیریت نظام صحی -3

رهبری و حکومتداری خوب در نظام صحی مورد توجه بوده و در این راستا کارهای اساسی صورت

سازی منابع بشی ن ظرفیتها و لبراتوارهای دولتی و همچنیگرفته است. تجهیز و ارتقای کیفیت شفاخانه

ه و با نیز تشکیل شد بررسی مراکز صحی خصوصیای به منظور اند. کمیتهآنها از اقدامات مهم بوده

شفاخانه 412اند. در سراسر کشور شفاخانه خصوصی بررسی شده 665تعیین معیارات کیفی، بیش از

باشند.بستر فعال می 1349خصوصی با

624شناسایی و 6931در سال قضیه فساد 93استراتیژی مبارزه با فساد در سکتور صحت معرفی شده و

اند. در بخش مبارزه با فساد، شاهد تطبیق سفارشاتمتهم مربوط به نهادهای عدلی و قضایی معرفی شده

نیز هستیم. (MEC)اداره میک

طر کار صورت گرفته است و مقرره تنظیم امور همچنین روی مقرره امتیازات کارکنان صحی مواجه با خ

عرضه خدمات صحی سکتور خصوصی بازنگری و تعدیل شده است.

با صرف نظر از موارد جزئی، به اقدامات اساسی و دستاوردها در بخش بهبود مدیریت نظام صحی، در

.گرددیشود و در آخر فهرست مختصری از دیگر اقدامات ارائه مچند بخش پیش رو پرداخته می

سروی دموگرافی و صحت افغانستان -3-3

ای را در طرح و تطبیق استراتیژی، پلان، برنامه های عمدهخل ارقام در سکتور صحت مشکلات و چالش

شود. این سروی نخستین بار در کشورها انجام می« دموگرافی و صحت»شود؛ لذا سروی و... موجب می

مرتبه اجرا شده است. 911کشور جهان، 35تاکنون در در سطح جهانی آغاز شد و 6324در سال

ها اجرا شدت افغانیکدموگرافی و صحت افغانستان با مالسروی - 11 یرتصو

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

112

ر همکاری ها توسط اداره مرکزی احصائیه دنخستین سروی دموگرافی و صحت افغانستان با مالکیت افغان

نش گردید. اداره انکشاف ایالت 6935آغاز شد و نتایج آن در سال 6934وزارت صحت عامه در سال

انجام شد. این سروی ICFمتحده امریکا به این برنامه کمک مالی نمود که در همکاری تخنیکی اداره

خانواده را در بر گرفته است. هزار 41در حدود

ال، ره مسایل صحی مادران و اطفسروی دموگرافی و صحت افغانستان حاوی نکات برجسته صحی دربا

تشناب، هایآوری معلومات درباره مرض ایدز، دسترسی مردم به آب صحی، تعلیم و تربیه، سهولتجمع

چگونگی تنظیم خانواده و... است.

ترین ا بیشهاست تصحت عامه در راستای ساخت و دیزاین برنامه سکتورنتیجه این سروی مبنایی برای

مردم داشته باشد. مؤثریت را روی صحت

مخزن معلومات صحی -1-3

در چارچوب وزارت صحت عامه به منظور (Data Warehouse)نخستین مخزن معلومات صحی

ها ایجاد رنامهب برگیری و نظارت گذاری، تصمیمانسجام و استفاده بهتر از ارقام صحی، جهت بهبود پلان

شده است.

ه تهیه گزارش، دهد بلکتنها دسترسی به معلومات را افزایش مینهاین مخزن یک سیستم انترنتی است که

کند. این مخزن در راستای شفافیت و حسابدهی نیز از مؤثریت تحلیل ارقام در نمودار و نقشه را ارائه می

خوبی برخوردار است.

شورای عالی طبی افغانستان -1-3

شوند که داکتران دارایشوراها سبب میشوراهای طبی در کشورهای متعددی تجربه شده است. این

سازی عرضه خدمات صحی شوند. با طرح ضمیمه دیدگاه و هدف مشترک در جهت بهبود و معیاری

شماره یک قانون صحت عامه، شورای عالی طبی به مثابه یک واحد مستقل بودجوی در چوکات

کند و در می انستان را تضمینالمللی طبابت افغشود. این شورا حیثیت ملی و بینحکومت تشکیل می

های سازمان صحی جهان با درنظرداشت نیازهای کشورمان استفاده طرح آن از تجارب کشورها و توصیه

شده است. هدف عمده و اساسی شورا، مصونیت بیماران است که از طریق بهبود و ارتقای کیفیت

.گرددهای آموزشی طبی حاصل میخدمات صحی داکتران طب و برنامه

صدور جواز به داکتران، ترویج اخلاق طبابت، رسیدگی به شکایات و تخلفات طبی پیش از سپردن آن

به نهادهای عدلی و قضایی، بلند بردن سطح دانش مسلکی داکتران از طریق تقویت و نظرات معیارهای

است. ها و وظایف این شوراهای طبی از دیگر صلاحیتآموزشی طبی و اطمینان از تداوم آموزش

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

116

خصوصی –تقویت مشارکت عامه -3-3

تواند در تمویل، توسعه و کیفیت عرضه خدمات صحی نقش عمده داشته باشد. سکتور خصوصی می

روی این موضوع و نهادینه نمودن این مفکوره کار کرده است. در این 6934وزارت صحت عامه از سال

ست. در این زمینه مطالعه اقتصادی آماده شده ا خصوصی –مقرره مشارکت عامه زمینه مسوده

در کابل انجام شده و کار روی شفاخانه گرده در ننگرهار آغاز « علی جناح»و « جمهوریت»های شفاخانه

ن از کشورهای شود. همچنیشده است. شفاخانه شیخ زاید نیز با سکتور خصوصی به مشارکت گذاشته می

ر خصوصی در این زمینه همکار باشند.چین، هند و ترکیه خواسته شده که در تشویق سکتو

های انجیوگرافی، انجیوپلاستی و نیز درمان بیماری سوراخ قلب در برای نخستین بار زمینه عملیات

خنیکی افغانی با های تافغانستان فراهم شده است. چند عملیات پیوند گرده نیز برای اولین بار توسط تیم

میلیون دالر دارایی شهروندان برای درمان 911لنه حدود اند. از آنجایی که ساموفقیت انجام شده

تور عامه های سکتور خصوصی و سکشود، استفاده مشترک از ظرفیتها به خارج کشور منتقل میبیماری

اهمیت خاصی دارد.

کیفیت دوایی -1-3

دواخانه فعال هزار 64ز شود که اواردات، تولید و توزیع دوا، نیاز مبرم به کنترول دارد. برای مثال اشاره می

اداره ملی تنظیم امور آن مسؤول فنی ندارد. برای بهبود در این قسمت، هزار 61در افغانستان، حدود

ت دوا کیفیت و بلند بردن سطح کیفیبا هدف جلوگیری از توزیع دوای بی دوایی و محصولات صحی

ارات ات و تولید دوا از منظر کیفیت و معیایجاد شده است. این اداره، ساختار مؤثر مدیریتی کنترول وارد

میلیون دالر را کنترول و 651خواهد بود تا دوا و محصولت طبی مصرفی به ارزش مجموعی سالنه

نظارت کند.

فروشان در جهت نظارت بهتر بر ادویه هایی ساختن دواخانهزنجیرهاقدام دیگر حکومت ترتیب طرح

ه قرار یی تحت نظارت یک زنجیر کنترول هر گروه پنجصد دواخانه بازارهای کشور است. طبق این طرح،

های پنجصد دواخانه است.گیرد و هر زنجیره به وزارت صحت عامه جوابگو و مسؤول تخطیمی

شرکت 669شرکت داخلی و 269 لغو جوازهای حکومت برای دسترسی بهتر به دوای باکیفیت، از اقدام

کیفیت های حریق دوای بیکیفیت و قاچاق است. حکومت برنامهبیخارجی به دلیل وارد کردن دوای

گذشته را از بین برده است.کیفیت و تاریختن دوای بی 631را پیش برده و تاکنون حدود

ن گذاری شده است. اینیز تهداب سازی و محلولات زرقیفابریکه سیرومقابل یادآوری است که

سالنه کشور است. سوم مصرفلیتر سیروم تولید کند که برابر یک فابریکه قادر است سالنه پنج میلیون

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

117

لبراتوار 5به سطح ملی در کابل اعمار و تجهیز شده است و لابراتوار تضمین کیفیت دوا و غذاهمچنین

دیگر در ولیات ننگرهار، هرات، قندهار، بلخ و کندز تأسیس خواهد شد.

ا ایران و هند به منظور همکاری در بهبود کیفیت دوا و محصولت هایی بنامهدر این زمینه همچنین تفاهم

طبی امضا شده است.

هادیگر فعالیت -1-3

قانون و مقرره کار صورت گرفته است که عبارتند از: 3روی

o تدوین مسوده قانون بیمه صحی؛

o انفاذ قانون مصونیت مواد غذایی؛

o تصویب قانون مبارزه با مواد مخدر و مسکرات؛

o های گازدار و مستحضرات آن و سازی قانون وضع مالیات بر واردات سگرت، نوشابهینهای

زیست، شاروالی کابل و وزارتجانبه اداره ملی ملی حفاظت محیطامضای پلان مشترک سه

صحت عامه با هدف عاری ساختن محیط از دود سگرت و منع خرید و فروش آن توسط

اطفال؛

o بازنگری مقرره سکتور خصوصی؛

o های شخصی؛خانهتهیه مقرره معاینه

o های خصوصی؛تهیه مقرره انستیتوت

o تدوین مسوده مقرره مصونیت غذایی؛

o های اختصاصی سکتور خصوصی.و تدوین لیحه ایجاد شفاخانه

پالیسی و استراتیژی کار شده است که عبارتند از: 64روی

o ( ؛6933 - 6934پالیسی ملی صحت)

o ( ؛6933 – 6935استراتیژی ملی صحت)

o استراتیژی خدمات صحی مبتنی بر اشتراک جامعه– CBHC (6934 – 6933؛)

o ( ؛6161 – 6161استراتیژی صحت اطفال و نوجوانان)

o ( ؛6161 – 6165استراتیژی عرضه خدمات مبتنی بر نتایج)

o استراتیژی مفاهمه وزارت صحت عامه؛

o استراتیژی صحت مادر، اطفال و نوزادان(RMNCH)؛

o (؛6161 – 6161ی مفاهمه تغذی )استراتیژ

o ( و پلان 6161 – 6163سازی استراتیژی مبارزه با فساد اداری در سکتور صحت )نهایی

تطبیقی آن؛

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

118

o سازی استراتیژی ملی معلولیت و توانبخشی فزیکی جهت عرضه خدمات باکیفیت نهایی

معلولیت و بازتوانایی فزیکی؛

o ( ؛6161 – 6161انکشاف استراتیژی کنترول امراض غیرساری)

o ایجاد اجندای ملی مصونیت غذایی و تغذیه؛

o های ملی؛تدوین چارچوب بهبود کیفیت عرضه خدمات ثانوی و ثالثی در شفاخانه

o ساحه کلیدی با توافق بانک جهانی. 66و تطبیق طرح تقویت نظام صحی در

ده صحت عامه تأسیس ش دهی در مقابل حوادث غیرمترقبه در مرکز وزارتمرکز اداره، کنترول و پاسخ

است.

پوسته صحی عرصه خدمات صحی اولیه 411گروه کاری صحی خانواده و نزدیک به 411نزدیک به

اند.در سطح ولیات تأسیس شده

اندازی سیستم طبابت از راه دور )تیلی میدیسن( در هشت شفاخانه تهیه شده است.طرح نصب و راه

افغانستان صورت گرفته است. مطالعه ابتدایی اقتصادی بیمه صحی در

نامه همکاری با هند، ایران و... امضا شده است.ها تفاهمده

وزارت صحت عامه بازنگری و اصلاح گردید. 6935ساختار تشکیلاتی سال

اند.شفاخانه تحت ریفورم از طریق رقابت آزاد استخدام شده 3پرسونل کمبود

زیست، معادن و صنایع، گمرکات و صحت عامه ملی محیطظرفیت کارمندان ریاست امنیت ملی، اداره

در مورد تحفظ اشعه ارتقا یافته است.

های دولتی شهر کابل در مورد تشخیص و تداوی اعراض داکتر و پرسونل طبی شفاخانه 511ظرفیت

ناشی از مواد رادیواکتیف ارتقا یافته است.

سینا، ابن آباد، میوند،های دولتی علیفاخانهاز چگونگی موجودیت مواد فاضله رادیواکتیف در پنج ش

جمهوریت و استقلال اطمینان حاصل شده است.

تأسیسات و عرضه خدمات صحی -1

وی مطالعهسر ریزی دارد. های حکومت است که نیاز به برنامهتوزیع عادلنه مراکز صحی یکی از اولویت

ولیت دارای چالش امنیتی و به 64ر و فعال بودن مراکز صحی د عادلانه بودن عرضه خدمات صحی

تعقیب آن در تمام ولیات، از اقدامات حکومت بوده که در پی آن موقعیت جغرافیایی مراکز موجود

برداری شد و فاصله میان مراکز معین گردید. نفوس ماحول مراکز صحی نیز شناسایی شده و صحی نقشه

موجود آن تعیین و مستفیدین مراکز تشخیص شد.سطح استفاده از مراکز و پرسونل، دوا و اکمالت

مرکز صحی در سراسر کشور فعال است و سطح تسهیلات 6111شفاخانه دولتی و بیش از 952اکنون

رسیده است که درصد 31به 6931، در سال خانمصحی اساسی با داشتن حداقل یک کارکن صحی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

119

ولیت نورستان، پکتیکا، زابل و ارزگان داکتر 4خود یک دستاورد قابل توجه است. با این حال هنوز در

.ندکتطبیق میهای تشویقی را برای رفع این چالش زن وجود ندارد؛ لذا وزارت صحت عامه بسته

مار اع« یتجمهور»و « استقلال»های ، دو مرکز در شفاخانهتداوی امراض سرطانیدر مورد تشخیص و

6935باشند. در سال شده است که با استخدام پرسونل مربوط در حال ارائه خدمات به شهروندان می

اند.مریض سرطانی زیر پوشش قرار گرفته هزار 9.5حدود

های اساسی مورد نیاز را برای مادران و مراقبت درصد 23المللی، یافته مطابق معیارات بینهای تعلیمقابله

کنند که دستاورد دیگری برای سکتور صحت در راستای کاهش مرگ و میر مادران و ارائه می نوزادان

نوزادان است.

مرکز صحی در سطوح مختلف ایجاد شده و مقرره حفظ و مراقبت تأسیسات 615در حکومت کنونی،

صحی نیز تهیه شده است.

را آغاز کردو ارائه خدمات سال افتتاح شد 66 شفاخانه شیخ زاید پس از -16 یرتصو

دیگر دستاوردها در عرصه تأسیسات صحی به شکل مختصر:

با مرکز جراحی اعصاب، که یازده سال متروکه و غیرفعال بوده است، به بستر شیخ زاید 322شفاخانه

برداری رسید.بهره

نسایی، داخله، جراحی و... با –اعمار شد و واردهای اطفال، ولدی یزدبستر گر 321شفاخانه ولایتی

کارمند تخنیکی فعال شد. 11افزایش

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

های جراحی عمومی، مترمربع در بخش 3311دارای ده بلاک در ساحه بستر بامیان 332شفاخانه

وژی، رادیولنسایی، ارتوپیدی، چشم، گوش و گلو، توبرکلوز، –داخله عمومی، داخله اطفال، ولدی

کارمند فنی و اداری در آن مصروف خدمتند. 613برداری رسید که لبراتوار مجهز و بانک خون به بهره

برداری سپرده شدهای بنیاد آغاخان به بهرهشفاخانه بامیان از کمک -16 یرتصو

بستر ویژه زنان در پنجشیر اعمار شد. 661شفاخانه

بستر ولیت سرپل اعمار شد. 611های ولسوالی بلخاب و شفاخانه

بستر زرمت و خیرکوت ولیت پکتیا اعمار شد. 51های شفاخانه

برداری رسید.چرخی ولیت کابل به بهرهبستر زندان پل 91شفاخانه

برداری رسید.بستر نجراب ولیت کاپیسا به بهره 91شفاخانه

اخ قلب مادرزاد در کابل اعمار شد.شفاخانه تداوی مریضان سور

محمد اکبر خان به های صحت طفل اندراگاندی و وزیرکلینیک و عاجل شفاخانهبخش پولی

برداری سپرده شد.بهره

بستر خیرخانه مرمت و بازسازی شدند؛ 616سینا و های وزیر محمداکبر خان، ملالی، عاجل ابنشفاخانه

بستر شولگره ولیت بلخ، حوزوی 51 ارزگان، ولیتی فراه، بستر 51های کار ساختمانی شفاخانه

بستر بندر حیرتان و کلینیک اوملی ولسوالی حضرت سلطان ولیت سمنگان تکمیل شد؛ 61قندهار،

گذاری شد.هزار بستر حوزوی ننگرهار تهدابشفاخانه یک

بستر بتخاک جهت عرضه خدمات صحی به اقوام کوچی اعمار شد. 91کلینیک

ها در ولیت لوگر تکمیل شد.عمار سه مرکز صحی برای کوچیا

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

110

66 یی سارک ولیت کشور با حمایت سازمان منطقه 63مرکز تخصصی مراقبت جدی از نوزادان در

تأسیس شد.

های صحی اطفال در ولیت هرات فعال شد.واحد مراقبت

.مراکز هیمودیالیز در ولیات کندز، هرات و ننگرهار ایجاد شد

تورغندی، و هرات –قلعه، هرات اسلام –های هرات های هرات آمبولنس در شاهراهاستیشنمار سباع

قندهار انجام یافت. –

.اعمار تعمیر طب عدلی ولیت بلخ انجام یافت

ماهه 53الی 1مرکز تولید غذاهای متمم جهت تداوی سوءتغذی حاد و متوسط برای اطفال سنین

تأسیس شد.

ها در بخش عرضه خدمات صحی به شکل مختصر:دیگر دستاورد

راهبردهای ابتکاری برای افزایش جوابگویی به مرض توبرکلوز اتخاذ شد که به گونه نمونه در سال

مریض گردید. هزار 96.9منجر به تداوی 6935

مریض مصاب به ویروس ایدز خدمات وقایوی ارائه شده و زیر تداوی قرار گرفتند. 6219به

های جدید معلوماتی برای پروگرام ملی کنترول بیماری ایدز، معلولیت و بازتوانایی، و ملاریا تهیه سیستم

شده است.

در حدود 6935در سال است. کلینیک سیار بهبود یافته 2ها از طریق عرضه خدمات صحی به کوچی

تن از آن مستفید شدند. هزار 636.2بیش از 6931تن و در سال هزار 692

تطبیق 66الی 5در مکاتب برای دختران صنوف تابلیت آهن و فولیک اسیدوار برنامه ملی توزیع هفته

شد.

های ضدکرم برای شاگردان مکاتب، دو بار در سال توزیع شد.تابلیت

911 مشاور 311کنند و بیش از های دولتی اجرای وظیفه میداکتر و مشاور صحت روانی در شفاخانه

اند.صحت روانی آموزش دیده داکتر 616و

وقایه -1

تر وقایه از دچار شدن به امراض، امر جدی در صحت عامه است؛ چه اینکه جلوگیری از بیمار شدن، ساده

پذیرد؛ اما حکومت نیز تر از تداوی است. بخش عمده وقایه توسط شهروندان صورت میهزینهو کم

اقدامات حکومت در این زمینه در راستای گسترش عمدههایی در این زمینه دارد. بخش مکلفیت

ها و صحت مادر و نوزاد بوده است.دسترسی به آب آشامیدنی، تطبیق واکسین

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

دسترسی به آب آشامیدنی -3-1

کودک افغان به 3511سالنه صندوق کودکان سازمان ملل متحد )یونیسف(، 6163بر پایه گزارش سال

دهنده ضرورت دسترسی به آب آشامیدنی دهند. این نشاناز دست میشان را خاطر بیماری اسهال جان

ی که از هایصحی است. معلومات سروی دیموگرافی و صحت افغانستان حاکی است که میزان خانواده

و در سطح ملی درصد 52، در دهات درصد 29.9کنند، در شهرها آب آشامیدنی بهبودیافته استفاده می

بوده است. از درصد 41برابر با 6166در سال این رقم ، NRVAایه معلومات باشد. بر پمی درصد 15.9

هستیم که یک دستاورد قابل توجه است. یدرصد 3321 این منظر شاهد رشد

افزایش یافته است درصد 15در سطح ملی دسترسی مردم به آب آشامیدنی صحی به – 19 یرتصو

توت و همچنین دسترسی بهتر به آب آشامیدنی در کابل، دیزاین تفصیلی بند آب شاهاز سوی دیگر برای

های سطحی و زیرزمینی شهر کابل از سوی وزارت انرژی و آب صورت های تحقیقاتی روی آببرنامه

گرفته است.

و ولسوالی احداث شده 656شبکه آبرسانی در 6394های احیا و انکشاف دهات نیز در چارچوب برنامه

میلیون 6.3ها حلقه چاه عمیق حفر گردیده است. در اثر این برنامه 94551حلقه چاه سطحی و 624611

ی، تداشها و حمام بهاند. همچنین ساخت تشنابروستایی به آب آشامیدنی صحی دسترسی پیدا کرده

ی این نه مجموعالصحه را بهبود بخشیده است. هزیانتقال امراض از طریق حشات را کاهش داده و حفظ

میلیون دالر بوده است. 624.63ها پروژه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

111

مبارزه با فلج اطفال -1-1

های جهانی، ویروس پولیو یا فلج اطفال، اکنون تنها دامنگیر افغانستان و پاکستان است. در به دنبال مبارزه

ن و تدویر االمللی، هماهنگی با پاکستکنندگان و مؤسسات بینراستای محو پولیو هماهنگی با تمویل

ک در های استراتیژیهای روزهای واکسیناسیون انجام شده است. همچنین مراکز مدیریت عملیاتبرنامه

ی در سال دهولیت کابل، قندهار، هرات و ننگرهار جهت امحای مرض پولیو و تقویت سیستم معافیت 4

ایجاد گردیده است. 6934

ریاخ یهاسال در ویپول خطر به معروض یهایولسوال و مثبت عیوقا تعداد ن،یواکس نیکمپا پوشش سهیمقا - 66نمودار

در برنامه روتین به سطح ملی و (IPV)واکسین جدید زرقی پولیو در دوره حکومت وحدت ملی

در سال درصد 15 به، 6166در سال درصد 51واکسین پولیو از ولیتی معرفی شد و پوشش سه دوز

میلیون طفل کمتر از پنج سال در 3بیش از 6931افزایش یافت. به طور مشخص در سال 6161

های فرعی پولیو تحت میلیون طفل زیر پنج سال در کمپاین 5های سرتاسری پولیو و بیش از کمپاین

اند.پوشش قرار گرفته

آباد، یک مورد جلال 9مورد ) 64تان شده در افغانستعداد واقعات ثبت 6163با این اقدامات، در سال

مورد بوده است. این در حالی است 69تعداد آن 6161مورد ولیات جنوبی( و در سال 61مورد کندز،

، کودکان 6165در سطح افغانستان ثبت شده بود. قابل ذکر است که در سال 6165واقعه در سال 61که

ولسوالی کاهش یافته است. 4داشتند اما این رقم اکنون به ولسوالی به خطر ابتلا به فلج اطفال قرار 61

12%

11%

1%

61%

41%

11%

21%

6166 6161سطح پوشش اطفال در

یوکمپاین واکسین پول

12

33

1

5

61

65

61

65

6165 6163

تعداد وقایع مثبت

31

31

5

61

65

61

6165 6161تعداد ولسوالی های معروض به خطر پولیو

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

صحت مادر و نوزاد -1-1

های عمده بررسی وضعیت صحی کشورهایی همچون میزان تلف شدن مادران و نوزادان یکی از شاخص

6163های برای سال استراتیژی ملی صحت باروری، مادر، نوزاد، طفل و نوجوانانافغانستان است.

های نوزاد در مراکز صحی به تازگی بخش مراقبت 61در بخش عملی .ید نظر شده استتجد 6166 –

ارائه خدمات تشخیص و تداوی فیستولی ولدی نیز توسعه یافته است. حکومت در است. ایجاد شده

توان در این زمینه به ارقام زیر مورد کاهش تلف شدن مادران و نوزادان جدیت خاص داشته است که می

کرد: اشاره

در سال درصد 52.1به 6166در سال درصد 54های قبل از ولدت در زمان بارداری از سطح مراقبت

افزایش یافته است. 6161

به 6166در سال درصد 99.9اند، از را اخذ کرده واکسین تیتانوسهای حامله که دو دوز میزان خانم

افزایش یافته است. 6161در سال درصد 59

به 6166در سال درصد 41.5یافته در تسهیلات صحی از های صورتمیزان ولدتهمچنین

افزایش یافته است. 6161در سال درصد 42.6

کنند.های اساسی مورد نیاز را ارائه میدرصد مراقبت 23یافته های تعلیمقابله

ریاخ یهاسال در ولدت نیح یصح لاتیتسه و ولدت از قبل یهامراقبت سهیمقا -69نمودار

میلیون طفل 6.64واجدین شرایط دستاورد دیگری است. درصد 52در سه دوز برای واکسین پنتاتطبیق

ند. اولیت تحت پوشش این واکسین قرار گرفته 94در 6931میلیون طفل در سال 6.9و 6935در سال

13.2

%

19.1

%

51.1%

56.1%

54.1%

51.1%

52.1%

11.1%

6166 6161

سطح پوشش مادران در

مراقبت های قبل از ولادت

11.1

%

11.2

%

1%

61%

61%

91%

41%

51%

11%

6166 6161

سطح پوشش واکسین

تیتانوس

32.1

%

39.3

%

91%

93%

46%

45%

42%

56%

6166 6161

میزان ولادت ها

در تسهیلات صحی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

112

در سال درصد 63.6اند از ساسی دوره طفولیت را اخذ کردههای اباید گفت که اطفالی که تمام واکسین

افزایش یافته است. 6161در سال درصد 3121به 6161

افزایش یافته است درصد 65سطح پوشش واکسین پولیو در افغانستان - 14 یرتصو

های عمده تلف شدن کودکان زیر علتدهنده این واقعیت است که از آمارهای نششده جهانی نشان

511 – 451باشد. ویروس روتا سالنه جان ( میدرصد 91( و ویروس روتا )درصد 55یک سال، اسهال )

گرفته است که پس از معرفی واکسین روتا این رقم کاهش یافته است. آمار کودک را در جهان می هزار

واقعه در سال است. با توجه 3511دهنده اسهال نشان یونیسف درباره تلفات کودکان افغان در اثر بیماری

تازگی شامل برنامه ملی واکسیناسیون افغانستان شده است. این واکسین به واکسین روتابه این ارقام،

ولیت 94هفتگی به طور رایگان در تمام مراکز صحی هفتگی و دهخوراکی، در دو دوز در سنین شش

شود.تطبیق می

مرض کشنده دوران کودکی )توبرکلوز، فلج اطفال، 3نوع واکسین برای وقایه از 66که قابل ذکر است

( شامل جدول بغل و سرخکاندیفتری، سیاه سرفه، تیتانوس نوزادان، زردی سیاه، انفلوانزای نوع ب، سینه

باشد.روزمره تطبیق واکسین برای کودکان می

استخدام شده کنندهبسیج هزار 1لی پرخطر بیش از ولسوا 43ها، در به منظور تطبیق سراسری واکسین

است.

ورزش -3

ست. یافتنی نیسلامت اعضای جامعه، سلامت جامعه را در قبال دارد و این سلامتی بدون ورزش تحقق

امکانات ورزشی و تنوع انتخاب برای شهروندان به ویژه جوانان و زنان، دسترسی آنان را افزایش داده و

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

116

های اخیر، های عمده مقابل حکومت و مردم در سالرا در پی دارد. با وجود چالشصحتمندی و نشاط

عرصه ورزش افغانستان از توجه حکومت و مردم دور نمانده، دستاوردهای خوبی داشته است.

قانونمندسازی ورزش -3-3

مترین کار حکومت در بخش ورزش، قانونمندسازی ورزش است. این دستاورد در پرتو حکبنیادی

های ورزش مطابق ریاست جمهوری به منظور قانونمندشدن فعالیت 6935حوت 65مورخ 6121شماره

المللی صورت پذیرفته است.قوانین ملی و بین

ماده تهیه و طی همایشی در کابل به نظرخواهی گذاشته 15فصل و 62افغانستان در قانون ورزشمسوده

نظران و آگاهان امور برخوردار شد. با انفاذ این قانون از های صاحبشد و از نظریات و دیدگاه

طرزالعمل برای 1شود. همچنین های خودسرانه و غیرقانونی نهادهای ورزشی جلوگیری میفعالیت

عالیت نهادهای ورزشی، مربیان، داوران و ورزشکاران و استفاده از اماکن و تأسیسات ورزشی چگونگی ف

کشور تهیه شده است.

ها، کلپهایی که تهیه شده، پروسه ثبت و راجسترجمهور و بر بنیاد طرزالعملبه منظور تطبیق حکم رئیس

96ی در های ورزشهای فدراسیونایندهها، ورزشکاران و برگزاری انتخابات برای گزینش نمها، مربیتیم

رشته ورزشی 56های ورزشی در ولیت کشور موفقانه انجام شد. طی این پروسه جواز فعالیت برای مربی

ها های فدراسیونتن از کادرهای ورزشی به حیث مسؤولن نمایندگی 551صادر شده است. همچنین

اعتبارنامه ریاست عمومی تربیت بدنی و ورزش انتخاب و به خاطر تثبیت هویت و موقف، برای آنان

توزیع گردیده است.

دستاوردهای ورزشکاران -1-3

هزار 66بیش از ثبت شده است که هزار 954بیش از تعداد مجموعی ورزشکاران در مرکز و ولیات،

تنس، جودو، ف های فوتبال، والیبال، باسکتبال، هندبال، تکواندو، کاراته،اند که به ورزشهاییآن خانم

های ملی شرکتزن ورزشکار در مسابقات انتخاباتی تیم 511پردازند. حدود ووشو، شمشیربازی و... می

مدال از 51اند که در کابل، هرات، بلخ و بامیان برگزار شده است. ورزشکاران زن طی سه سال کرده

اند.های خارجی کسب کردهرقابت

یی،های آسیایی، منطقهمرزی شامل بازیرقابت بیرون 651زن در ورزشکار مرد و 6112زمینه اشتراک

جمهور المللی فراهم شده است. حمایت از حضور ورزشکاران در مسابقات، به سطح رئیسیی و بینقاره

و رئیس اجرایی صورت گرفته که هر یک در مواردی با ورزشکاران پیش از اعزام و همچنین پس از

اند. شاهد نصب های معنوی و مادی قرار گرفتهار نموده و مورد تشویقشان دیدکسب دستاوردهای

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

117

ک جمهور با رئیس شورای المپییم. همچنین رئیساههای عالی دولتی بر سینه ورزشکاران نیز بودمدال

وگو نمود.و درباره وضعیت ورزش افغانستان و بهبود آن گفتکرده آسیایی دیدار

قدردانی نمودترکمنستان 6163آور از مسابقات شکاران مدالز ر جمهور از و رئیس - 15 یرتصو

ورزشکار خانم به 632آن توسط 51است که مدال 112شکاران در مسابقات، ز ر حاصل اشتراک و

دست آمده است. کسب مقام قهرمانی تیم باسکتبال دختران پارالمپیک در چهارمین دور تورنمنت

ناشدنی است.در اندونیزیا برگزار شد، فراموش 6163بالی کپ ویلچر که در جولی المللیبین

های کشورهای اسلامی در آذربایجان، شرکت نموده و شش مدال از این افغانستان در چهارمین دور بازی

ار کشور آسیایی و اقیانوسیه برگز 14ترکمنستان نیز که میان 6163ها به دست آورد. در مسابقات بازی

ام قرار گرفتیم. 61مدال در پنج رشته ورزشی، در جایگاه 64آور، با کسب کشور مدال 99شد، در میان

گری و حکمیت که از طرف های آموزشی مربیهای مختلف ورزشی در برنامهمربی رشته 19بیش از

ه اول، دوم و های درجهای ورزشی خارج از کشور برگزار شده بود، شرکت کردند و گواهینامهسازمان

سوم را به دست آوردند.

جوان پسر و دختر غرض تحصیل 26نامه امضا شده و با جانب پوهنتون کستامونو کشور ترکیه تفاهم

درجه لیسانس به آن کشور اعزام شدند تا علوم ورزشی را فرا گیرند. همچنین با وزارت ورزش و جوانان

لف امضا شده است.های مختنامه همکاری در بخشترکمنستان تفاهم

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

118

رشته ورزشی دایر شده که در آن 56مسابقه و تورنمنت در 4991، 6931الی 6934های در طی سال

ها شناسایی شده و به خاطر حضور ورزشکار اشتراک کردند. در این مسابقات بهترین هزار 65بیش از

تن انتخاب شدند. هزار های ملی، پنجدر تیم

افتخارات کرکت -1-3

از سوی پناهندگان افغان در پاکستان بنیان گذاشته شد. این تیم روند ۵۳۳۱تیم کرکت کشور در سال

المللی بین« روزهیک»های توانست در بازی ۳۳۵۵پیشفت سریعی را پیموده است؛ طوری که در سال

ا و بنگلادیشهای آسیا با هند، پاکستان، سریلانکدر رقابت ۳۳۵۳شرکت کند. تیم افغانستان در سال

استرالیا راه یابد. 6165رقابت کرد و توانست به جام جهانی

المللی های بینی بازی در رقابت، اجازهالمللی کرکتشورای بینافغانستان اکنون با عضویت کامل در

میلیون دالر از این شورا دریافت خواهد کرد. 51ساله را دارد. همچنین همه« اوره۳۳»و « روزهیک»

المللی قرار گرفته است.بین« روزهیک»های ی دهم رقابتانستان در رتبهافغ

اند از جمله این که راشد خان، عضو جوان تیم ملی کرکت، در زمره ورزشکاران کرکت خوش درخشیده

شناخته شد. وی به حیث دومین بالر ۳۳۵۲اوره کرکت جهان در سال ۳۳های بازیکن برتر رقابت ۵۵

باز کشورمان به عنوان سومین بازیکن آل روندر ناخته شد و محمد نبی دیگر کرکتبرگزیده جهان ش

معرفی شد.

افتخارات فوتبال -3-3

شور رو فدراسیون فوتبال در تمام ولیات کاین است. از بین نسل جدیدهای نوخاسته در فوتبال از ورزش

، استعدادها ل در سفرهای رسمی به ولیاتکمیته استعدادیابی را ایجاد کرده و نمایندگان فدراسیون فوتبا

رینات های ملی تمرا کشف نمودند تا در کابل آموزش داده شوند. بازیکنان جدید زیر نظر مربیان تیم

شوند.های ملی جذب میخود را سپری نموده و به تیم

عمار شده ا فوتبال ساحلیم معیاری ساخته شده و استدیوم ویژه برای و تاکنون، برای فوتسال جمنازی

است. برای بانوان فوتبالیست میدان ویژه ساخته شده و پنج میدان کوچک نیز برای نوجوانان احداث

گردیده است.

فوتبال افغانستان به دستاوردهای زیر نایل آمده است:

های آسیا برای نخستین بار؛یابی تیم ملی بزرگسالن به مسابقات مقدماتی جام ملتراه

سال در مسابقات آسیایی کوریای جنوبی؛ ۵۳قهرمانی تیم

تاجکستان؛ -سال در مسابقات آسیای میانه ۵۱قهرمانی تیم

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

119

قهرمانی تیم بانوان کشور در مسابقات مهاجرین امریکا؛

سال در مسابقات سپروتو کپ هند؛ ۵۳قهرمانی تیم

سال در مسابقات 61 کسب مقام چهارم تیم ملی فوتسال در مسابقات المپیکی آسیا و اشتراک تیم زیر

آسیایی؛

سال در مسابقات آسیایی کنفدراسیون فوتبال آسیا در ایران؛ 61اشتراک و صعود تیم ملی زیر

سال بانوان برای بازی 63سال سپروتو کپ هند و سفر تیم ملی 63اشتراک در مسابقات بانوان زیر

دوستانه در جاپان؛

و مسابقات چهارجانبه چین. 6163یایی و اشتراک تیم فوتبال ساحلی در مسابقات آس

ورزش سایر دستاوردها در عرصه -1-3

رده برداری سپنفری در ولیات بلخ، خوست، ننگرهار و پنجشیر به بهره هزار 62های ورزشی استدیوم

شد.

رسید. برداریهای ابتدایی درجه سوم در بدخشان، غزنی، نیمروز و پروان اعمار شده و به بهرهاستدیوم

نفر ویژه بانوان و معلولین در کابل اعمار شد. 511نفر و 6511دو باب جمنازیوم با ظرفیت

برداری رسید.میدان گلف در شهر کابل اعمار و بهره

برداری سپرده شد.استدیوم ورزشی در ولیت لوگر اعمار و به بهره

.جمنازیوم ورزشی ولیت تخار اعمار و مورد استفاده قرار گرفته است

یافته، ثبت و راجستر شدند.های کمترانکشافشمول ولیتها و ورزشکاران، بهها، تیمکلپ

مبارزه با اعتیاد -1

مرکز درمانی 665زن هستند. این شمارمیلیون معتاد در افغانستان وجود دارند که یک میلیون 9.6حدود

ن روزه درمارا در دوره چهلر بیمار همعتادین فعالیت دارند و تداوی برای بستر 6511با رقم مجموعی

.کنندمی

را ترتیب نموده و همچنین مسوده طرزالعمل جلوگیری پلان عمل ملی مبارزه علیه مواد مخدرحکومت

لشویی عواید ناشی از جرایم مواد مخدر را نیز نهایی ساخته است.از پو

یم.شمارکارکردها و دستاوردها در این ساحه را در سه بخش زیر برمی

تأسیسات و تجهیزات -3-1

بستر امید در کمپ سابق فنیکس تأسیس شد. 6111مرکز تداوی

بستر ایجاد شد. 6511سینا با ظرفیت خوابگاه و مرکز تداوی معتادین ابن

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

.دو کمپلکس تداوی معتادین در هلمند و ننگرهار تأسیس شد

اد گردید.بستر در شهر کابل ایج 651مرکز تداوی معتادین زن با ظرفیت

مریض معتاد زن در ولسوالی قلعه زال ولیت 111دو مرکز تداوی معتادین با ظرفیت تداوی سالنه

کندز و شهرک خالد بن ولید ولیت بلخ ایجاد شده است.

چرخی ولیت کابل افتتاح شد.بستر در زندان پل 91شفاخانه

مریض ایجاد شد. 511ظرفیت سرپناه در ولیت نیمروز با مرکز تداوی برای معتادین بی

بستر ایجاد شد. 911مرکز تداوی معتادین در هرات دارای

بستر پروان تأسیس گردید. 51داوی مرکز ت

3 بستر در ولیات پنجشیر، پکتیکا، غوریان هرات، آقچه جوزجان، لوگر، سرپل و بادغیس 61مرکز

تأسیس شد.

ایش یافت.افز 651به 611تعداد بسترهای مرکز ننگرهار از

افزایش یافت. 611به 51تعداد بسترهای مرکز فراه از

های حرفوی معتادین اشتراک نمودندجمهور و خانم اول در افتتاح مرکز ملی تداوی و آموزشرئیس - 11 یرتصو

تداوی -1-1

تن در سال بهبود یافته است. هزار 93الی هزار 62ظرفیت تداوی معتادین از

معتاد زرقی اجرا شد. 4121برای برنامه وقایوی ایدز

6.2 .میلیون سرنج برای معتادین زرقی به خاطر مصونیت از ایدز توزیع شد

تن بوده است. هزار 69برابر با 6935ند. این رقم در سال اهمعتاد تداوی شد هزار هادههر سال

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

110

ند.آوری شداز سطح شهر کابل به رهبری وزارت مبارزه علیه مواد مخدر جمعسرپناه هزاران معتاد بی

.صندوق اعانه برای نجات معتادین تأسیس شد

بر وضعیت محبوسین مواد مخدر نظارت شده و تدابیر لزم جهت جلوگیری از اعتیاد و تداوی معتادین

در زندان روی دست گرفته شده است.

کاهش تقاضا -1-1

های صحی اساسی و ضروری کاهش تقاضا به مواد مخدر تهیه شده و در بستهطرح برنامهEPHS و

BPHS .وزارت صحت عامه ادغام شد

و در نصاب تحصیلات عالی شامل شد.طرح مضمون کاهش تقاضا به مواد مخدر

جهت مشارکت مردم در مبارزه علیه مواد مخدر و مشخص ساختن آن در تقویم هفته بسیج ملیطرح

با تأیید کابینه ترتیب شد. کشور

استاد معارف زن و مرد در عرصه تعلیمات جلوگیری از اعتیاد آموزش دیدند. 6111حدود

611 .ماسترترینر در بخش تعلیمات جلوگیری از استعمال مواد مخدر آموزش داده شدند

های تعلیمات جلوگیری از استعمال مواد ولیت از برنامه 61مکتب در 629شاگرد هزار 611حدود

مخدر مستفید شدند.

311 های داخل و جوان در برنامه تعلیمات جلوگیری از استعمال مواد مخدر در مجالس و ورکشاپ

اند.خارج کشور آموزش دیده

معارف و فرهنگ –ب اعضای جامعه در مقاطع مختلف است. سطح سواد شهروندان از عناصر مهم انکشاف اجتماعی، آموزش

دهنده رشد اجتماعی و فرهنگی جامعه است. از این حیث در های فرهنگی، نشانو نهادینگی ارزش

زده همانند افغانستان توجه به تعلیم، تحصیل، تربیه و امور فرهنگی، لزم و حیاتی است کشورهای جنگ

لی حاصل رشد و تعا ،گسیختگی نجات یافتهو فرهنگی، جامعه از لجام های اجتماعیتا با پرورش ارزش

گردد. حکومت با ابزارهای موجود، در این راستا کوشیده و در ساحات تعلیم و تربیه؛ تحصیلات عالی؛

و فرهنگ و رسانه دستاوردهایی داشته است.

تعلیم و تربیه -3

ا ر رسیدن به رفاه دارد. هر چه میزان سواد افراد ارتقرشد سطح سواد و دانش افراد جامعه تأثیر مستقیمی د

ی پیموده تری برای ترقیابد و مسیر کوتاههای انکشاف و توسعه بهبود مینماید، به همان پیمانه زمینه

خواهد شد. وزارت معارف چارچوب اساسی تعلیم و تربیه در افغانستان را شکل داده است؛ در عین حال

اقفند که اصلاحات گسترده در تشکیل و نوع فعالیت وزارت معارف باید روی دست مسؤولین بر این امر و

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

سازی در این دستگاه، لزمه برآورده شدن توقعات جامعه کنونی افغانستان است. در گرفته شود و ظرفیت

های تعلیمیحالی که آموزش و پرورش در سطح جهانی دستخوش تحولت و تغییر دوامدار نصاب

میلیون 3.6نظام تعلیمی و تربیتی کنونی، به شکلی که توانایی پاسخگویی مناسب به بیش از است، ارتقای

ست کاری دشوار ارا داشته باشد شاگرد معارف و نیز شهروندان مسن که ضرورت به سوادآموزی دارند،

و ضرورت به توجه جمعی دارد.

کارمندان خدمات درصد 11حالی که سامان تعلیم و تربیه، در حکومت برای رسیدگی به وضعیت نابه

ت. را روی دست گرفته اس شورای عالی قوای بشریملکی در وزارت معارف مصروفند، ابتکار ایجاد

های انکشافی برای بهبود کیفیت و مدیریت سالم تعلیم و تربیه و تحصیلات عالی در این شورا روی پلان

کند. در شده در نهادها کار میو کادرهای تربیه «بازار کار»نهادهای آموزشی و ایجاد هماهنگی میان

دومین جلسه این شورا گزارش کمیته نظارت و ارزیابی )میک( درباره وزارت معارف به بحث گرفته شد.

وزارت معارف و پلان استراتیژیک سوم معارف ترتیب شده است که روی اصلاح بنیادی اصلاحیبرنامه

طر عملکردهای قابل تطبیق این وزارت توجه دارند.سیستم تعلیمی و ساختن معیار به خا

است. نیز پالیسی ترتیب شده و نصاب تعلیمات قبل از مکتب نهایی گردیده تعلیمات قبل از مکتببرای

. های لزم صورت گرفته استدر مورد عرضه خدمات تعلیمی قبل از مکتب، با شرکای کاری هماهنگی

صنف مصروف فراگیری تعلیمات قبل 9966شاگرد در 6414324به صورت مجموعی در سراسر کشور

باشند.از مکتب می

دستاوردهای عمومی در عرصه تعلیم و تربیه به شکل خلاصه عبارتند از:

از طریق دسترسی متوازن به تعلیم؛ درصد 19به درصد 91افزایش میزان سطح سواد در سطح ملی از

6 ی شمولیت دختران درصد ولیات دارای کمترین در شمولیت دختران در مکاتب افزایش درصد

)ارزگان، هلمند، پکتیا، زابل، بادغیس و پکتیکا(؛

2.3 ها؛جذب دختران در دارالمعلمین افزایش درصد

باب با تأسیس 634411افزایش شمار مجموعی مکاتب و مراکز تعلیم اسلامی، تخنیکی و تربیه معلم به

؛6935و 6939های نو در سالمرکز 226

مکتب دیگر؛ 1و تجهیز نوری فایبرمرکز تعلیمی به 3اتصال

رسیدگی به معضل مکاتب و معلمین خیالی؛

شهرک معلمین؛ 62سروی و تهیه پلان توپوگرافی

های معلمان در نمره زمین به معلمین بر اساس پلان منظم از طریق ایجاد شهرک 644166توزیع

گان، لوگر، دایکندی، بدخشان، فراه، بلخ و میدان وردک.های کابل، پکتیکا، غزنی، ارز ولیت

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

111

ربط قابل دستاوردهای عرصه تعلیم و تربیه برای رهبری دولت و مسؤولین ذیضمن خاطرنشان این که

شود.کل مختصر به آنها پرداخته میقبول نیستند، در پنج ساحه به ش

اداره تعلیم و تربیه -3-3

نه ترتیب شده، معلومات احصائیوی معارف نیز به شکل سال م معارفپلان استراتیژیک سو در حالی که

از مکاتب، ماحول مصون تعلیمی درصد 52آوری گردیده است. برای از طریق سروی اشتراکی جمع

میلیون جلد کتاب درسی در اختیار متعلمین قرار گرفته است. 1.66فراهم شده و

ولسوالی 41در چارچوب عضویت در مجمع مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه توانست که GPEبرنامه

ه تعلیم و تربیه ب طفل هزار یکصدیافته را زیر پوشش قرار دهد و از این طریق ولیت کمترانکشاف 69در

صنف در 5911صنف آموزش تسریعی و 6314صنف محلی، 6192دست یابند. برای این مأمول

ملاامام به حیث معلم، هزار 5معلم و 6511های آموزشی ایجاد شد. به خاطر تطبیق برنامهمساجد

پلان انکشافی مکاتب )شامل اعمار صنف، مبرز، دیوار احاطه و...( را 311استخدام شدند. این برنامه

ترتیب داده است.

ارتقای کیفی -1-3

ن کار شده است. از جمله ای های معارفتابتجدید نظر کبه منظور ارتقای کیفی معارف روی مرور و

وسطه های درسی دوره متهای پشتو و دری دوره ابتدایی و کتابهای درسی و رهنمای معلم زبانکه کتاب

های درسی صنوف اول تا دوازدهم تعلیمات عمومی، توسط اند. همچنین کتابمرور و تجدید نظر شده

یی نیز شایی آنها اصلاح شده است. در بخش نصاب حرفههای املایی و انمتخصص بازنگری و غلط 11

های اولیه صحی، سبزیجات، های شخصی کوچک، کمکپروری، تجارتعنوان جدید شامل ماهی 2

مرغداری، زنبورداری، لبنیات و خیاطی تدوین شده است.

اد دمعارف نیز بهبود رونما شده است. تع سویه تحصیلی معلمیندر دوره حکومت وحدت ملی در

افزایش یافته 6935تن در سال هزار 63.5به 6939تن در سال هزار 69معلمین معارف دارای لیسانس از

شود. تن افزایش دیده می 565تن به 463ها از است. در تعداد معلمان دارای سند ماستری در همین سال

اند.تفید شدههای آموزشی پیداگوژی و مضمونی مسمعلم از برنامه هزار 36در این دوره

وصل کند نوری فایبرمکتب را به 3حکومت وحدت ملی با تأکید بر ارتقای کیفی معارف توانسته است

آی، و ایآی، ایتیهای نیما، تیمکتب دیگر را برای این منظور مجهز سازد. همچنین انستیتوت 1و

اند.تی به انترنت متصل شدهآیای

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

ارتقای کمّی -1-3

6935الی 6939های جدید در طی سال مرکز تعلیمی و تربیتی 991لی در مجموع حکومت وحدت م

دهد. همچنین برای افزایش در تعداد آنان را نمایش می درصد 5.9تأسیس نموده است که در مجموع

لبراتوار کیمیا، فزیک و 969اند، امور ساختمانی انجام یافته است. باب مکتب که تعمیر نداشته 456

ی در همین تعداد مکتب ایجاد و فعال شده است.بیالوژ

ریاخ یهاسال در یمیتعل مراکز و مکاتب یکم سهیمقا -64نمودار

تعلیم و تربیه دختران -3-3

یاست رباب مکتب جدید و مرکز تعلیمی برای دختران در سه سال گذشته تأسیس شده است. 616

زایش تازگی ایجاد شده و با هدف افدر چوکات معینیت تعلیمات عمومی به نسوانانکشاف تعلیمات

های دوامدار با والدین از طریق شوراهای مکاتب، شمولیت دختران در مکاتب جلسات گروهی، تماس

ان دختر گرفته شاهد افزایش شاگردهای نشاتی صورت گرفته است. با اقدامات صورتملاامامان و شبکه

از متعلمین معارف را درصد 32هستیم که 6931میلیون در سال 9.1به 6934یلیون در سال م 9.5از

حدود 6935و 6934های در معارف طی سال معلمین زندهد. خوشبختانه افزایش شمار تشکیل می

رسانده است. با توجه به رشد جذب محصلین خانم هزار 11.2تعداد مجموعی آنان را به بوده که هزار 6

( 6931در سال هزار 43.4به 6939در سال هزار 45.4ها و مؤسسات تعلیمات عالی )در دارالمعلمین

های آینده ی را در سالگیر چشمدسترسی نظام معارف و به تعقیب آن شاگردان دختر به معلمین زن، رشد

خواهد داشت.

مکتب مرکز تعلیمات اسلامی یمرکز تعلیمات تخنیک مرکز تربیه معلم مکتب سوادآموزی

درصد 4.6% 66.6% 66.4% 6.6% 64.1%

1393 65126 215 619 962 53

1395 65313 6142 966 966 15

4.6%

66.6% 66.4%

6.6%

64.1%

1%

5%

61%

65%

61%

65%

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

112

های آگاهی عامه درباره اهمیت تعلیم و تربیه مناطق دوردست و نیز تدویر کمپاین در GPEتطبیق برنامه

م سبب شده های تربیه معلدختران، استخدام استادان مسلکی در مراکز تربیه معلم و ایجاد مراکز و الحاقیه

ی درصد 6شاهد افزایش شمولیت دختران در مراکز تربیه معلم و نیز شاگردان دختر معارف باشیم. رشد

شاگردان دختر در ولیات دارای کمترین جذب دختران در معارف )ارزگان، هلمند، پکتیا، پکتیکا، زابل

و بادغیس( گویای این موضوع است.

سوادآموزی -1-3

سوادی کاهش رونما شده در سطح بی درصد 6بر پایه آمارهایی که در اختیار وزارت معارف قرار دارد،

ها وولسوالی ،های ملی سواد را در سطح مرکز، ولیاتکمیته ،دآموزیاست. حکومت در بخش سوا

باب کورس سوادآموزی را هزار 1121های سوادآموزی ها ایجاد کرده است. در چارچوب برنامهقریه

ها را سپری نموده و فراغت آنان، این کورس هزار 261میلیون سوادآموز تدویر نموده که 6.53برای

اند.کسب کرده

های اختصاصی برای زنان، مکاتب سواد حیاتی و های اساسی و مابعد، برنامهوادآموزی، شامل برنامهس

، سوادآموزی از طریق ملاامامان مساجد و تکایا، سوادآموزی برای C.L.Cحرفوی، مراکز آموزش محلی

در بدل ها، سوادآموزی از طریق ادارات دولتی، سوادآموزی از طریق معلمین مکاتب رسمی کوچی

الزحمه، سوادآموزی برای محبوسین، سوادآموزی اردوی ملی و پولیس ملی و امنیت ملی، و برنامه حق

65های سوادآموزی ها و ادارات مستقل افغانستان در زمینه برنامهشود. وزارتآموزش از راه دور می

تر سطح. به منظور کاهش بیشنامه دیگر نیز آماده امضا استتفاهم 96اند و نامه را امضا نمودهتفاهم

ه دو زبان المللی بسوادی نصاب تعلیمی و کتب جدید سوادآموزی با درنظرداشت استندردهای بینبی

بوده ییسوادآموزی حرفهها در بخش اند. این کتابدری و پشتو به همکاری یونسکو تهیه و چاپ شده

ماه سواد 3نفر در هزار 66ین نصاب سوادآموزی ها خواهد بود. طی او گام مثبت در رشد اقتصاد خانواده

کنند.یی را کسب میو مهارت حرفه

سازی تدریجی و افزایش نقش سکتورهای خصوصی در بسیج ملی، تشویق»وزارت معارف طرح

ق آن برای سکتور های تطبیرا ترتیب نموده که کابینه آن را تأیید کرده و میکانیزم« های سوادآموزیبرنامه

نوت دریافت منابع مالی برای جامعه کانسپت 9نیز تهیه شده است. همچنین باید گفت که خصوصی

های سوادآموزی از طریق تعلیم و تربیه تهیه شده است. با تطبیق این مدنی، سکتور خصوصی و برنامه

سوادی خواهیم بود.تر ارقام بیها در آینده شاهد افزایش میزان سواد و کاهش بیشبرنامه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

116

تحصیلات عالی -1

اف های مهم انکشای با افراد متخصص از بخشارائه خدمات تحصیلی برای شهروندان و داشتن جامعه

های بشی است. این عرصه در کشورهایی که از منابع بسیار برخوردار است و اجتماعی در کتله

ها و شتن ظرفیتکند. افغانستان با داهای بالقوه رشد بسیار دارد، اهمیت خاصی پیدا میظرفیت

ی به المللی، نیاز مبرم و اساسهای بسیار در محور اقتصاد، چه در سطح منطقه و چه در سطح بینفرصت

نیروی انسانی متخصص و دانشمند دارد.

های ها و مهارتحکومت وحدت ملی تأکید بسیار روی تحول در نظام تحصیلی داشته و بر تطابق ظرفیت

ی دارای اولویت هایافته با نیازهای کنونی جامعه توجه خاص داشته است. در این زمینه رشتهافراد تحصیل

ه است. همچنین توجه شدشناسایی شده و در پلان استراتیژیک تحصیلات عالی به آن بازار کارمطابق به

گیری از تکنالوژی معلوماتی، بهبود جذب محصلین، ارتقای سطح روی مواردی چون بهرهحکومت

ی در اصلاحات اساسی و بنیاد و یفیت و دیگر موارد نظر داشته استدانش استادان، مراکز تضمین ک

ان خواهد تری را به میبیش نظام تحصیلی را از طریق شوراهای عالی تعقیب نموده است که دستاوردهای

آورد.

عالی قانون تحصیلاتو انفاذ اصلاحات پروسه کانکورترین دستاوردهای حکومت وحدت ملی از مهم

باشد.است. مقرره تحصیلات عالی ماستری و دکتورا نیز تدوین شده و در حال طی مراحل می ملکی

لیلیه جدید ایجاد شده است. همچنین در انتخاب داوطلبین تحصیلات 3پوهنتون دولتی و 5در این دوره

دیپارتمنت ماستری و یک دیپارتمنت دکتورا تنوع آمده 4دیپارتمنت مقطع لیسانس، 61عالی دولتی،

٣٣٣٦ ٣٦

٣٨

٢٤

٣٠٣٣ ٣٣

١٣٩٣ ١٣٩٤ ١٣٩٥ ١٣٩٦

شمار پوهنتون های دولتی و لیلیه ها

تعداد پوهنتون تعداد لیلیه

ریاخ یهاسال در هاهیلیل و ی دولتیهاپوهنتون شمار سهیمقا - 65نمودار

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

117

پشتو فراغت یات زبان و ادباز دیپارتمنت 6931است. نخستین گروه از محصلین مقطع دکتورا، در سال

حاصل نمودند.

ریاخ یهاسال در یدولت یعال لاتیتحص در محصل یهاتیس شمار سهیمقا -63نمودار

های آتی به اختصار اشاره نمود.توان در بخشعالی را میدستاوردها در عرصه تحصیلات

61

4 6

تعداد دیپارتمنت های نوتأسیس در مقاطع مختلف

لسانس ماستری دکتورا

659964

636516626944

691111

641111

651111

611111

631111

621111

631111

6939 6934 6935

تعداد سیت محصل در تحصیلات عالی دولتی

ریاخ سال سه یط مختلف مقاطع در سیتأس نو یهاپارتمنتید تعداد -61نمودار

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

118

سازی کانکورمعیاری -3-1

ها و مؤسسات سالنه تعداد بسیاری از متقاضیان تحصیلات عالی، در کانکور سراسری ورود به پوهنتون

تن اشتراک نمودند که از این جمع هزار 613.5کنند. در آخرین کانکور تحصیلات عالی شرکت می

های متعددی مواجه بود از جمله شمار آن کامیاب شدند. این روند در گذشته با چالش هزار 643.5

دی عدالتی را به همراه داشت. اراده جها بسیار زیاد بوده و اعتراضات داوطلبان در مورد فساد و بیناکامی

ن عتماد مردم به ایهای فساد، نتایج خوبی را به وجود آورد که امسؤولین در اصلاحات و کاهش زمینه

پروسه ملی را زنده ساخت و سبب قدردانی رهبری دولت از مسؤولین مربوط شد. اقدامات انجام شده در

این خصوص عبارتند از:

تدوین طرح اصلاح نظام کانکور از طریق ورکشاپ ملی و اصلاح سیستم کانکور؛

برگزاری کانکور از موسم سرما به گرما؛ زمانتغییر

یکسان امتحانات کانکور در تمام ولیات و جلوگیری از مداخله افراد؛برگزاری

چاپ کتابچه سؤالت امتحان جداگانه برای هر داوطلب؛

؛هزار 11به هزار 61سازی بانک سؤالت و تهیه سؤالت جدید از غنی

56از عالیایجاد ک د رشته جداگانه برای دختران که باعث افزایش جذب آنان در نهادهای تحصیلات

گردیده است؛ درصد 21به

افزایش سطح رسیدگی به شکایات داوطلبان امتحانات کانکور؛

سازی پروسه امتحانات کانکور؛الکترونیک

بایومتریک نمودن همه داوطلبان کانکور در تمام ولیت و استفاده از آن در هنگام برگزاری امتحان؛

چاپ حاضری رنگه داوطلبان؛

کی و سیستماتیک؛تفتیش الکترونی

تدارک و افتتاح مطبعه جدید برای امتحانات کانکور؛

سازی عواید حاصله از توزیع فورم کانکور.و بانکی

ارتقای استادان -1-1

بهبود نظام تحصیلی، در کنار اداره سالم، وابسته به استادان به عنوان نیروی بشی است که محصلین را

ولتی را های دگذشته حکومت توانسته است شمار استادان پوهنتوندهند. در سه سال رشد و پرورش می

334افزایش داشته و به درصد 1.1تن افزایش دهد. در این بین تعداد استادان زن 5526تن به 9653از

رسیده است. 6935تن در سال

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

119

ی استادان، به ارتقای دانش و تحصیل آنان نیز توجه شده است. سالنه تن 611حدود در کنار رشد کم

رای های دولتی باند و تعدادی نیز از طریق بورسیهبرنامه ماستری داخلی معرفی شده 91از استادان به

اند. همچنین روابط علمی های دکتورا و ماستری به خارج کشور اعزام گردیدهسپری نمودن دوره

های امریکایی ایجاد شده است.های دولتی با پوهنتونپوهنتون

ریاخ یهاسال یط یدولت یهاپوهنتون در زن استادان شمار سهیمقا -62 نمودار

مراکز تضمین کیفیت -1-1

نهاد خصوصی تحصیلات عالی فعالیت دارند. این مراکز 31نهاد دولتی و 96مراکز تضمین کیفیت در

سازی در موارد آزادی اکادمیک، ارزیابی خودی، ارزیابی استاد توسط محصل، بازدید در زمینه فرهنگ

یج منابع بشی ستحقیق و تدریس استادان، بکنند. همچنین و بازنگری بیرونی، نظارت و ارزیابی کار می

قرار داده التحصیلان، و خلق ابتکارات را مورد تشویقدر راستای ارتقای کیفی تحصیلی، بازاریابی فارغ

کننده آنها هستند.ترغیب

های هسازی کمیتسازی کتابخانه و فعالگذاری در نهادهای تحصیلات عالی، معیاریاین مراکز، پلان

کنند. ولم و استفاده از تکنالوژی در تدریس را ترویج میتحقیقات و نشات علمی، توسعه کریک

تکنالوژی در تحصیلات عالی -3-1

گیری از و ثبت نام محصلان جدیدالشمول، با بهره (HEMIS)سیستم معلوماتی اداره تحصیلات عالی

تکنالوژی روز، به شکل آنلاین درآمده است.

و نوری فایبری، خدمات انترنت از طریق ها و مؤسسات تحصیلات عالدر بخش دسترسی پوهنتون

65اند. همچنین ارزیابی به انترنت متصل شدهنهاد تحصیلی پوهنتون و 51وایمکس گسترش یافته و

361

311334

6939 6934 6935

تعداد استادان زن در پوهنتون های دولتی

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

121

های پوهنتون و مؤسسه تحصیلات عالی برای اتصال به انترنت نیز صورت گرفته است. در پوهنتون

مراکز تکنالوژی معلوماتی مجهز 6931زیاد، طی سال فاریاب، تعلیم و تربیه شهید استاد ربانی، و شیخ

ر اختیار ها لبراتوارهای تکنالوژی معلوماتی را دتر دیپارتمنتایجاد شده است. باید گفت که اکنون بیش

دارند.

فرهنگ و رسانه -1

ثر، برخاسته از نظیر است. این تکشمار و کثرت فرهنگی بیهای فرهنگی بیافغانستان سرزمینی با میراث

های فرهنگی افغانستان ظرفیتهای بومی و اسلامی و موقعیت جغرافیایی کشور است. ریشهتمدن

قتصادی چنین اای است که تا کنون استفاده قابل توجهی از آن در رشد و انکشاف اجتماعی و همبالقوه

ای روانی هنشده است. متأسفانه عرصه فرهنگ همواره تأثیرپذیری شدیدی از شرایط جنگی و ناامنی

جامعه دارد؛ با این وجود حکومت کوشش نموده که این تأثیرپذیری را کاهش دهد و اقدامات ممکن

از سطح داخلی بلکه تنها دررا روی دست گیرد. اهمیت کار در این بخش از آنجا پرواضح است که نه

ن در باشد، از جمله اینکه بامیاهای فرهنگی افغانستان میسوی جامعه جهانی نیز توجه خاص به میراث

)سارک( انتخاب شد و پایتخت فرهنگی کشورهای جنوب آسیا( به عنوان 6165) 6934سال

شود.شده آن توسط یونسکو انجام میبندی بنای تخریبخوازه

دتأکید می کن افغانستان یشهرهاهای تاریخی جمهور در خطاب به مسؤولین شهری و شاروالن بر حفظ مشخصهرئیس -13 یرتصو

های ریاست جمهوری همواره توجه خاص به معماری اصیل افغانی و تمدن اسلامی در مورد پروژه

شهرهای تاریخی و معماری ده به ساختار ویژه شهرسازی داشته است. وی تأکید عمساختمانی به

افغانستان داشته و به مسؤولین بارها در این مورد هدایت داده است. توجه به آبدات تاریخی و بازسازی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

120

آنها از جمله مساجد تاریخی شهرهای بزرگ کشور و تخصیص بودجه برای این امر، از جمله اقدامات

درخور ملاحظه است.

. ، کارکرد مهمی در بخش رسیدگی به آبدات تاریخی استازسازی قصر دارالامانبتکمیل سه فاز از کار

ها، آوار و مواد مخروبه؛ فاز دوم شامل استحکامات، فاز نخست شامل پاکسازی مواد و بقایای خرابه

های قصر کاریبندی و برخی بستهبرداری مهندسی؛ و فاز سوم شامل خشتبندی، دیزاین و نقشهخوازه

میلیون دالر با همت تیم متخصص و مسلکی جوان افغان، که در آن 6.5با هزینه مجموعی بود که

اند، به اتمام رسیده است. سه فاز باقیمانده در مرحله تدارکاتی مهندسین خانم نقش مهمی ایفا نموده

باشد.می

روژه روی پ 43در ولیات مختلف 6931تا 6939، از سال ترمیم و حفاظت آبدات تاریخیدر مورد

ها شامل مقبره شریف مورد آن تکمیل شده و کار بقیه جریان دارد. این پروژه 95دست گرفته شده که

خ صاحب کندز، مسجد شیخان غزنی، مقبره شاه میر پالیزبان غزنی، مسجد جامع شهر کهنه غزنی، امام

رعلی خان قبره امیر شیسعدالدین انصاری کابل، مسجد چشمه شفا بلخ، مقبره وزیر محمد اکبر بلخ، م

روهای های تاریخی زیارت مهترلم بابا لغمان، پیادهبلخ، خانقاه ریشخور کابل، حوض و سایر ساختمان

شهر ضحاک بامیان، مقبره احمدشاه بابا قندهار، تعمیر خرقه مبارک قندهار، مسجد ینگی فاریاب، تعمیر

جاه هرات، فاز اول قلعه سراج لغمان، یارتنگارستان ملی کابل، دیوار احاطه مصلای هرات، مسجد ز

غشی منار زابل، مسجد کردهای چنداول کابل، زیارت حضرت فرخ شاه کابلی کاپیسا، دیوارهای استنادی

زیارت حضرت واقف تخار، زیارت چهارده معصوم کابل، زیارت عاشقان کابل، مسجد و زیارت عارفان

ت پادشاه کابل، ساختمان امیر عبدالرحمن خان کابل،فروشی کابل، مقبره حق دوسکابل، مسجد پنبه

احاطه ساحه باستانی تپه سردار غزنی، مقبره شیخ عثمان هجویری غزنی، زیارت خواجه ملکیار غزنی،

های اطراف دیوارهای شهر کهنه غزنی، مقبره حاجی بابا پکتیکا، مقبره خلیفه خوشحال بابا فرشسنگ

السراج پروان، احاطه اطراف کوت گداخار خوست، حوض ، برج جبلهای خاواک پنجشیرپکتیکا، کوتی

شیر نوایی هرات، کنیسه یوها هرات، قلعه اختیارالدین هرات، زیارت پهلوان هرات، حوض امیر علی

العمارت ننگرهار، زیارت شیر سرخ کابل،خواجه محمد خطیب سرپل، مقبره میروس نیکه قندهار، سراج

باشد.رات، فاز دوم قلعه سراج لغمان مییک قسمت از مسجد جامع ه

آبده دیگر توسط مؤسسه اچکو مرمت 4آبده تاریخی توسط بنیاد فرهنگی آغاخان و 64همچنین

اند. این آبدات شامل مقبره خواجه پارسا بلخ، پارک زیارت خواجه پارسا بلخ، دروازه مدرسه شده

دار بلخ، زیارت خواجهروزه لخ، زیارت میرگنبد بلخ، خانقاه دهدادی ب قلی بلخ، مسجد نه سبحان

شادیان بلخ، زیارت خواجه باجگاهی بلخ، مقبره رابعه بلخی بلخ، مسجد قلعه الدین بلخ، رواق تنگینظام

پل بلخ، قصر استور کابل، قصر چهلستون کابل، مسجد میانجی کابل، مسجد گدری کابل، دروازه تخته

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

121

لخی سمرقندی بلخ، زیارت حکیم ناصر خسرو ب اران بلخ، مزار بلندشادیان بلخ، چهار گنبد بلخ، برج عی

قدیم بلخ، آباد بلخ، بازاربدخشان، مقبره میریار بیک بلخ، مسجد ملا برات بلخ، حمام شهر کهنه فیض

مقبره شهزاده عبدالله هرات، مقبره شهزاده قاسم هرات، ستوپه تپه مرنجان کابل، و ستوپه توبدره پروان

است.

متره بامیان را انجام داده و زیارت خواجه سبزپوش بامیان را مرمت 55بندی بودای کو نیز خوازهیونس

نموده است.

همچنین در مورد امور فرهنگی، اقداماتی صورت گرفته که قابل یادآوری است. وضع قوانین در مورد

، توجه به شور از جمله اوزبیکیهای رایج کتر از زبانها، تأکید بر کاربرد بیشها و تعزیهبرگزاری جشن

ارهای شان، برگزاری سمینهای مذهبیو سهولت برپایی مراسم هاوضعیت فرهنگی و اجتماعی سیک

حمد کاتب، مفیضتحقیقی در مورد دانشمندان و بزرگان تاریخی از جمله امیر علی شیر نوایی، –علمی

امات است.در ارگ ریاست جمهوری از جمله این اقد استاد کهزاد و...

ها وسیله خوب برای دارند. رسانهسازی در سطح جامعه را عهدهای از فرهنگها بخش عمدهامروز رسانه

و های فرهنگی است؛ چراکه در زنده نگه داشتن فرهنگ و ادبپیوند با مفاخر گذشته و حفظ ارزش

–ادیو با در اختیار داشتن ر همرسانی فرهنگی ممالک، از نقش برازنده برخوردارند. حکومت افغانستان

تلویزیون ملی در این بخش کوشیده و دستاوردهایی داشته است.

گرفته و دستاوردهای به دست آمده در ساحه فرهنگ و رسانه به اختصار عبارتند از:اقدامات صورت

آغاز روند بازسازی مراکز تاریخی از جمله مسجد عیدگاه کابل؛

ل خشتی کابل؛آغاز کار عملی بازسازی مسجد پ

طرح، دیزاین و تدارکات بازسازی مسجد میرهزار قندهار؛

طرح بازسازی مساجد شاه دوشمشیره، جامع هرات و مزارشریف؛

محراب مسجد شریف در مرکز و ولیات؛ 631اعمار، ترمیم و بازسازی

های خصوصی؛ترتیب و به اجرا گذاشته شدن مقرره موزیم

شبکه تلویزیون دیجیتلی در کمیته قوانین؛تأیید مقرره تنظیم فعالیت

ی حجم درصد 9و افزایش 6939ی حجم نشات رادیوی ملی نسبت به سال درصد 69.1افزایش

نشات تلویزیون ملی؛

های انگلیسی، عربی، اردو و روسی؛آغاز نشات خارجی تلویزیون ملی به زبان

تولید دو سریال جدید و هشت فلم مستند هنری؛

تلویزیون ملی؛ –های رادیو ساختن آرشیفدیجیتلی

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

121

تلویزیون ملی؛ –ایجاد نشات آنلاین رادیو

؛«ملی خبر« / »خبر ملی»آغاز نشات چینل جدید

جدید ها و تکنالوژیآموزش کارمندان تخنیکی و نشاتی در داخل و خارج کشور در مطابقت به شیوه

ه اصلاحات ت انکشاف برود کاستنگ و نیز ادار به کمک اتحادیه برودکاستنگ اسیاپاسفیک، انستیتو

؛ABUو KBSو هند AIRو DDIترکیه، TRTاداری هند و

های ملی در عصر دیجیتل در کابل به کمک المللی تحت عنوان شبکهتدویر کنفرانس علمی بین

ABU؛

ر ولیات د تلویزیون –های معیاری جدید تیپیک استدیوها برای بهبود نشات رادیو ایجاد ساختمان

کندز، بغلان، ننگرهار، غزنی، هلمند، پنجشیر و پروان؛

با یافته چون غور، پکتیکا، زابل، بامیان، دایکندی و نیمروزهای ولیات کمترانکشافتجهیز استیشن

وسایل جدید ثبت و نش؛

توشیح کنوانسیون برن در مورد حمایت از آثار ادبی و هنری و سند پاریس؛

ایشگاه کتاب در نقاط مختلف شهر کابل.نم 66برگزاری

زنان –پ دهند و همین برای درک این که تمام ابعاد جامعه بشی زنان نیمی از پیکر جامعه انسانی را تشکیل می

های رشد را باشد، کافی است. نادیده انگاشتن نیمی از پیکر جامعه، یقیناً ظرفیتمتأثر از این قش می

لحاظ افزاید. از همینهای توسعه میناپذیری به آن وارد خواهد کرد و بر چالشتقلیل داده، ضربه جبران

برابری جنسیتی هدف پنجم از اهداف توسعه پایدار شمرده شده است. حکومت در گذشته با تأسیس

وزارت امور زنان، در راستای بهبود وضعیت زنان توجه داشته است؛ اما حکومت وحدت ملی طرز دید

ناگون را یک های گو تنها بهبود وضعیت زنان بلکه استفاده از ظرفیت آنان در عرصهه و نهرا گسترش داد

امر حتمی شمرده در این راستا قدم برداشته است.

دفتر در بود. این دفتر خانم اولنخستین اقدام برای تحکیم و حمایت از جایگاه اجتماعی زنان، ایجاد

تان است بخش زنان افغانسالهامکند و ی فرهنگی فعالیت میی و احیاساحات رسیدگی به مسایل اجتماع

توانسته اقدامات درخور توجهی را برای آنان انجام دهد.که

های سیاسی از زنان و افزایش حضور آنان در این عرصه در عمل صورت گرفته است. حمایت

ه شکل و این پیام بوگو در روند صلح، تعریف شده دستاوردهای زنان، به عنوان بخش غیرقابل گفت

واضح آن با عضویت زنان در شورای عالی صلح تسجیل یافته است.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

121

حکومت وحدت ملی کار در زمینه زنان را محدود به وزارت امور زنان نساخته و آن را در تمام ادارات

ان اختصاص به زن یدرصد سهم پنجاه« شهروندی میثاق»گسترش داده است. به عنوان مثال در برنامه ملی

یافته است.

شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین پلان تطبیقی، 6965تدوین و رونمایی پلان عمل ملی قطعنامه

نظارت و ارزیابی آن از دستاوردهای عمده دیگر در این بخش است.

ته است فقابل ذکر است که در رسیدگی به قضایای خشونت علیه زنان اقدامات عملی مؤثری صورت گر

سارنوالی اشاره کرد.توان به تعیین معاونیت مربوط در اداره لویکه از آن جمله می

شود.در ادامه به دستاوردها و اقدامات حکومت برای زنان در سه بخش پرداخته می

پالیسی و اداره -3

دت ملی باشد. حکومت وحهای کاری میها و چارچوبها، پالیسیاساس اقدامات و رهنمود فعالیت

روی اسناد مهمی کار نموده و به تعهد خویش در بهبود وضعیت زنان وضاحت داده است. برای

به منظور حمایت سیاسی رهبری دولت کمیته جندر و امور زنان کابینهشدن تعهدات حکومت عملی

ی مبارزه لهای مربوط ایجاد شد. این کمیته استراتیژی مدر امور گسترش جندر و تصویب قوانین و پالیسی

با خشونت علیه زنان را تصویب نمود که پلان تطبیقی آن نیز تهیه شده است. همچنین استراتیژی حقوق

های شغلی زنان و پلان تطبیقی آن را در پرنسیپ تأیید نموده است. کمیته با تصویباقتصادی و مصونیت

عالیت مرکز و ولیات زمینه ف های گسترش جندر در ادارات دولتی به سطحتشکیل و لیحه وظایف گروه

ها را ایجاد نمود.این گروه

شورای امنیت سازمان ملل متحد را 3111پلان عمل ملی قطعنامه حکومت در بخش دیگر توانست که

تدوین و رونمایی کند و سپس پلان تطبیقی، نظارت و ارزیابی آن را تدوین نماید.

های جلوګیری، مدیریت و حل و فصل ا در عرصهاین قطعنامه در صدد آن است که مشارکت زنان ر

تر ساخته و به نیازهای مشخص زنان و دخترانی که از منازعات متأثرند، توجه نماید. قطعنامه منازعات بیش

نقش زنان را در راستای تأمین امنیت، مذاکرات صلح، تأمین صلح پایدار و پیشګیری از منازعات مهم

های ګیریخواهد که حضور فزاینده زنان را در تمام سطوح تصمیممیهای عضو پندارد و از دولتمی

حل هایی را برای جلوګیری، مدیریت والمللی تضمین نموده، میکانیزمهای بینیی و سازمانملی، منطقه

ها طرح نمایند.درګیری

دستاوردهای دیگر در این بخش عبارتند از:

با نش در جریده رسمی؛ مقرره منع آزار و اذیت زنانانفاذ

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

122

طرح پالیسی تشویقی برای حمایت از زنان متشبث؛

ترتیب پالیسی ملی زنان بیوه و خودسرپرست؛

(؛6411 – 6931ساله وزارت امور زنان )سازی پلان استراتیژیک پنجنهایی

بوط و نامه همکاری با ادارات دولتی و غیردولتی جهت شمولیت زنان در ادارات مرتفاهم 11و عقد

توانمندسازی و بهبود وضعیت زنان در سکتورهای مختلف.

توانمندسازی زنان -1

توان در سه بخش اقتصادی؛ سیاسی و اجتماعی؛ و ارتقای توجه حکومت به توانمندسازی زنان را می

دانش آنان مطالعه نمود.

توانمندسازی اقتصادی -3-1

اناتاق تجارت و صنایع زنان افغانستبه ایجاد توان نخست در بخش توانمندسازی اقتصادی زنان می

نفر اشتغالزایی هزار 4میلیون دالر برای بیش از ۱۱.۲گذاری بانوی متشبث افغان با سرمایه 211پرداخت.

باشد. اتاق تجارت و صنایع زنان افغانستان، در میزهای دهنده اهمیت ایجاد این اتاق میاند که نشاننموده

ین د شورای عالی اقتصاد، کمیته اقتصادی کابینه، کمیته سکتور خصوصی و کمیته تقنسازی هماننپالیسی

ان پیشه افغانستالمللی مانند سارک، از زنان تجارتهای بینوزارت عدلیه، و همچنین در کنفرانس

اهای زنان در قراردادهای دولتی ر دهی به تجارتکند. این اتاق توانسته است که اولویتنمایندگی می

فراهم نماید. از سوی دیگر اتاق، معلومات زنان متشبث افغان و کارمندان زن در سکتور خصوصی، و

ساز های اقتصادی زنان را در بانک اطلاعاتی گرد آورده و زمینهقوانین، مقررات و تحقیقات درباره فعالیت

عالیت پیشه بخش دیگر فتدهی برای زنان تجار شود. آگاهیها برای زنان متشبث از این مجرا میسهولت

دهی های کابل، ننگرهار، بلخ، هرات و قندهار از آگاهیتن از زون 551این اتاق است که تاکنون بیش از

های تجارتی و چگونگی اعمال نفوذ و دادخواهی با مقامات مستفید در مورد قوانین، مقررات و طرزالعمل

اند.شده

ت توانمندسازی اقتصادی زنان، واحد انسجام، هماهنگی و همچنین برای تطبیق برنامه دارای اولوی

گزارشدهی در راستای خودکفایی، موقف و رفاه زنان به شمول اشتغالزایی ایجاد شد. در این چارچوب

برای سکتور خصوصی و جامعه مدنی جهت اشتغالزایی و توانمندسازی صندوق وجهی خلاقطرح

زنان تدوین گردید.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

126

خانم اول در افتتاح اتاق تجارت و صنایع زنان افغانستان اشتراک نمود -12 یرتصو

سایر اقدامات در این بخش عبارتند از:

های کاری زنان متشبث در ولیات؛ایجاد گروه

ساله برای حمایت از زنان متشبث به همکاری پروژه تطبیق پلان فعالیت سهABADE (6164 – 6163؛)

های تهای ادارات و فرصتدویر سه کنفرانس ملی برای زنان متشبث جهت معرفی فعالیت و سهولت

؛6165و 6164های سال

نمایشگاه 62پیشه از طریق تدویر زن تجارت 112سازی برای بازاریابی تولیدات اقتصادی زمینه

دستی در مرکز و ولیات؛ صنایع

ادهای پروژه مارکیتمورد( قرارد 621)بیش از درصد 93عقد( های جدید برای افغانستانNMD با )

لیا، المللی )تاجکستان، ازبکستان، هند، ایتاهای بینها که شامل بازاریابی، اشتراک در نمایشگاهخانم

، ISOامریکا، امارات متحده عربی و سایر کشورها(، استخدام متخصصین دیزاین، سرتیفکیت

شتهارات و سایر موارد بازاریابی است؛های مسلکی، اعلانات و اآموزش

؛6163های مربوط زنان در ارگ ریاست جمهوری به مناسبت هشت مارچ نمایشگاه اجناس شرکت

تدویر نمایشگاه بازار روز به کمک مالیGIZ-SEDEP و همکاری تخنیکی وزارت تجارت و صنایع

توزیع گردید؛ غرفه و میز و چوکی رایگان 95خانم، 95 در شهرک آریا که برای

های آموزشی تجارت زن متشبث از ولیات ننگرهار، قندهار، بلخ و بامیان به برنامه 65معرفیWomen

Center؛

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

127

از طریق درصد 31ها و با اتحادیه درصد 51های مربوط زنان به طور شراکت همکاری مالی با شرکت

آبادی؛ آلت از طریق پروژهدر خریداری ماشین درصد 65و NMD پروژه

های عایداتی پایدار زراعتی زن از طریق طرح و تطبیق برنامه و پروژه هزار 661مستفید شدن بیش از

شهری و روستایی شامل:در مناطق شهری، نیمه

o زن هزار 43.5ها برای ها و انجمنکوپراتیف زراعتی زنان، گروپ 951ایجاد

o زن هزار 11.4یی برای های خانگی با نصب سیستم آبیاری قطرهاحداث باغچه

o مکتب 523یی در های مکتبی با نصب سیستم آبیاری قطرهاحداث باغچه

o زن هزار 9.5یی برای هاوس )سبزخانه( با نصب سیستم آبیاری قطرهگرین 44636احداث

o زن هزار 64.3باب قوریه و باغ برای 911احداث

o زن 1111مرکز آموزشی برای 99احداث

o زن 6634زن و زعفران برای 561سمارق برای آموزش کشت و تولید

o زن هزار 63.9آموزش مرغداری برای

o زن 9111آموزش پرورش گاوهای شیری برای

o زن 633آموزش زنبورداری برای

o زن 64163توزیع بزهای شیری برای

o های آلت پروسس مواد غذایی، ماشینتوزیع وسایل زراعتی و مالداری )سامان

زن هزار 43.1های خانگی( برای بیش از باغچهکننده آفتابی و خشک

o های آموزشی در بخش زراعت، مالداری، مصونیت غذایی، تغذی و بازاریابی تدویر برنامه

؛زن هزار 661.3برای بیش از

کننده در خانم عودت هزار 1برنامه توانمندسازی پایداری اقتصادی و اجتماعی زنان برای حدود

های مهاجرین؛کمپ

خانم؛ هزار 6سازی برای بلند بردن صنعت قالین توسط زنان برای حدود پروژه

سواد راجسترشده وزارت امور زنان به حیث کارگر، سواد و یا کمزن بی 6662سازی اشتغال زمینه

حواله؛های خصوصی و نیز به حیث کارآموز امگارسون، آشپز، خیاط، گارد در شرکت

تن خانم متشبث کوچک جهت ایجاد و توسعه کار و هزار 6های نقدی بلاعوض برای اعطای کمک

بار کوچک در ولیات هرات، بامیان و فراه از بودجه غیراختیاری کمک ایتالیا؛

بافی از طریق پروژه غذا در بدل کار زن در ولیت بامیان در بخش گلیم 111سازی کار برای زمینه

؛WFPمؤسسه

زن در بامیان به 911انجمن زنان جهت استفاده 91برای دوزی آلت خیاطی و چرمتوزیع ماشین

؛UNDPهمکاری دفتر

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

128

زن فقیر و متضرر خشونت در بخش زعفران و مکرونی در پنج ولسوالی گذره، 615کاریابی برای

؛UNDPغوریان، کهسان، رباط سنگی و پشتون زرغون هرات به همکاری

های خیاطی به همکاری شرکت مخابراتی کورسپایه ماشین خیاطی برای زنان فارغان 11توزیع

ام.تی.ان که عملاً کار را آغاز و در تغییر وضعیت اقتصادی آنان مؤثر بوده است؛

های پروسس مواد های پروژه سیوای هند در بخشزن و دختر از برنامه هزار 9سازی آموزش برای زمینه

های بگرامی، ولسوالی استالف سوالیدوزی، دیزاین و پالش زیورات در ولغذایی، خیاطی، سوزن

ولیت کابل، ولیت بلخ و هرات؛

های امور های زنان مربوط ریاستزن به شکل سالنه در مراکز آموزشی باغ هزار آموزش حدود شش

های سواد حیاتی، انگلیسی و کمپیوتر؛های حرفوی، کورسزنان ولیات در بخش

آموزشIT Training زن؛ 436برای

؛6934بضاعت و طفل یتیم در سال خانم بیوه و بی هزار 3مساعدت برای بیش از توزیع

خانم در ولیات کابل، بلخ و ننگرهار از بودجه 6426های نقدی بلاعوض برای اعطای کمک

غیراختیاری کمک بانک جهانی.

توانمندسازی سیاسی و اجتماعی -1-1

جتماعی و توانمندسازی آنان در این بخش، های سیاسی و ابرای حضور و مشارکت زنان در عرصه

ان تأسیس شده است و زن انجمن زنان دیپلومات افغاناقدامات درخور توجهی صورت گرفته است.

افغان در نشست حاشیوی زنان در چارچوب کنفرانس بروکسل و همچنین اجلاس کمیسیون وضعیت

ه رش تعقیبی پیرامون کنوانسیون رفع کلیحضور یافتند. گزا 6163و 6161های زنان در نیویارک در سال

اشکال تبعیض علیه زنان )سیدا( نیز تهیه و به مرجع آن ارسال شده است.

ان زن»و « توانمندسازی اقتصادی»زیر عناوین های سراسری زنان افغانسمپوزیمدر بعد داخلی

مربوط شده است. هایهای آن موجب توجه عمومی در بخشتدویر شده و قطعنامه« آوران صلحپیام

های زنان خدمات ملکی در اند و انجمنهای انرژی شامل شدهزنان در مدیریت منابع آب و برنامه

ربهای مختلف از جمله کابل، بلخ، هرات، ننگرهار، بدخشان، کاپیسا و بامیان تأسیس شده است. ولیت

ی حضور زنان در ادارات، با درصد 91با هدف افزایش ساله کاری زنان )نپوا( 32تطبیق پلان ملی

برای معلمان زن اختصاص معارف بست قراردادی هزار 12فورم نظارت صورت گرفته است. 56تهیه

ویژه برای حمایت از کاندیدان زن نمره امتیازی 1اند. در همین حال، آن استخدام شده هزار 9یافته که

ی در درصد 41ی منظور شده است و سهمیه های استخدام، در طرزالعمل تعیینات خدمات ملکدر کمیته

های آموزشی توسعه مدیریت سطح متوسط و ستاژ اداری توسط کمیسیون مستقل اصلاحات اداری برنامه

و خدمات ملکی در نظر گرفته شده است.

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

129

های بلند حکومت سبب شده که ها در ردهبرای افزایش خانمو رئیس اجرایی جمهور حمایت رئیس

ان به تو داشته باشد. به طور مشخص می گیرچشمحکومت و همچنین رؤسا افزایش شمار مقامات در

های مختلف آن توظیف زن به حیث رئیس در بخش 3سارنوالی اشاره نمود که یک مرستیال و اداره لوی

ی را شاهدیم.درصد 65اند، همچنین به صورت عموم در کارمندان خانم این اداره افزایش شده

توان به شکل خلاصه برشمرد که عبارتند از:در این بخش را میدیگر اقدامات

انجام تحقیق ویژه مشترک وزارت امور زنان و برنامه پروموت روی موانع موجود زنان در محیط کار در

سه حوزه پالیسی، زیربنا و عناصر فرهنگی که ده فعالیت اصلاحی را پیشنهاد نمود؛

زنان دارای لیسانس از 6311سازی کارآموزی برای فراهمهماهنگی جهت تطبیق پروژه پروموت و

طریق برنامه زنان در حکومت؛

زن 211سازی تکمیل دوره کارآموزی از برنامه توسعه رهبری زنان برای تطبیق پروژه پروموت و فراهم

در ولیات کابل، هرات و قندهار؛

ن پروژه پروموت در ولیات کابل، زن در برنامه توسعه رهبری زنا 6931سازی برای اشتراک زمینه

قندهار، بلخ، هرات و ننگرهار؛

اندازی کمپاین مشترک وزارت امور زنان و زن و دختر به صفوف پولیس ملی از طریق راه 511جذب

وزارت امور داخله در مرکز و ولیات؛

رای متقاضیان بست ب 4421بست برای زنان در وزارت دفاع ملی و ستردرستیز و باز بودن 565تخصیص

خانم؛

های انکشافی شهرسازی؛سازی برای مشارکت آنان در پروژهخانم از طریق زمینه 649استخدام

فورم نیازسنجی آموزشی 6211وزارت / اداره مستقل دولتی و درج بیش از 42نیازسنجی آموزشی در

در دیتابیس مرکز انکشاف مسلکی زنان؛

زن و تدویر برنامه استاژ حقوقی برای طبقه 646مه کارآموزی برای های شغلی از طریق برناایجاد فرصت

سارنوالی؛اناث توسط لوی

محصل اناث 6111ها برای فارغین اناث پوهنتونهای استخدام برای تازهاندازی کمپاینراه

پوهنتون خصوصی در کابل؛ 4و بدخشان و های دولتی کابل، بلخ، هرات، کاپیسا، بامیانپوهنتون

کارکنان اناث وزارت / اداره مستقل دولتی مطابق نیازها 6611های آموزشی برای بیش از ویر برنامهتد

های در مورد مسایل مدیریتی، اساسات و مفاهیم جندر، تقویت اعتماد به نفس زنان و ارائه مشوره

کاریابی؛

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

161

های سد راه ت چالشوزارت / اداره مستقل دولتی جهت دریاف 51نظارت بر تطبیق پالیسی جندر در

ها و راهکارهای لزم جهت بهبود وضعیت زنان در اداره زنان در اداره خدمات ملکی و ارائه گزارش

خدمات ملکی؛

3ب آنان در های منتخهای فوتبال و لیگ بانوان و تیمساخت میدان فوتبال ویژه بانوان و ایجاد کمیته

ولیت؛

بزرگسالن بانوان و حضورشان در مسابقات بیرون کشوری.سال و 63و ایجاد دو تیم ملی فوتبال

ارتقای دانش -1-1

های مختلف است. به همین ساز افزایش مشارکت آنان در عرصههای زنان زمینهارتقای دانش و مهارت

ه است. ای را رقم زدمنظور سیاست تبعیض مثبت برای زنان در این بخش تداوم داشته و اقدامات تازه

ها برای ها اختصاص یافته و همچنین سهولتتوسط وزارت تحصیلات عالی به خانم هاورسیهب درصد 12

دختر به نهادهای تحصیلی خصوصی 611تبدیلی پوهنتون برای دختران در نظر گرفته شده است. بیش از

اند تا بتوانند ادامه تحصیل دهند.با درنظرداشت تخفیف در هر سمستر معرفی شده

ساز افغانستان، آنان را تمجید نمودندجمهور و خانم اول ضمن دیدار با تیم دختران روباترئیس - 13 یرتصو

های آگاهی عامه در مورد اهمیت تعلیم و تربیه دختران، استخدام استادان در بخش معارف نیز کمپاین

ر های تربیه معلم در مناطق و محلات دوردست کشو مسلکی در مراکز تربیه معلم، و ایجاد مراکز و الحاقیه

آمده در این دستبه منظور افزایش شمولیت دختران در مراکز تربیه معلم تدویر شده است. از نتایج به

6931 – 6939ها بین سالیان در دارالمعلمین ی جذب محصلین اناثدرصد 3افزایش توان به بخش می

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

160

6911گردد، زمینه تعلیم و تحصیل برای تطبیق می USAIDبه همکاری اشاره کرد. پروژه پروموت نیز که

دختر فارغ صنف دوازده و بالتر از آن را فراهم نموده است.

ا کمپیوتر های ولیتی امور زنان بهای ریاستهای بهتر زنان به مطالعه، کتابخانهسازی زمینهبه منظور فراهم

های زنانه مانند ولیت کاپیسا، مراکز آموزشی ه در برخی باغو انترنت مجهز شده و ضمن اعمار کتابخان

برای آنان در برخی ولیات از جمله جوزجان، کاپیسا و نیمروز ایجاد شده است.

اند و ادارات د شدهمنهای تحصیلی بهرهباشند نیز از زمینهزنانی که در دوایر دولتی مشغول ایفای وظیفه می

اخل های آموزشی دها و معرفی آنان در برنامهل آنان را از طریق بورسیههای تداوم تحصیمربوط سهولت

اند. برخی از این موارد عبارتند از:و خارج کشور مهیا نموده

داوطلب زن جهت فراگیری تعلیمات ابتدایی نظامی به ترکیه و تعیین بست 613اعزامP9 برای آنان؛

های حقوق، کمپیوترساینس و اقتصاد در مقطع مؤظف اناث وزارت دفاع ملی در رشته 633تحصیل

افغانی تشویقی و ترانسپورت رایگان؛ هزار 5هزینه لیسانس در پوهنتون خصوصی با پرداخت کمک

دادخواهی وزارت امور زنان زن از کارمندان وزارت امور زنان و ادارات دیگر با هماهنگی 35تحصیل

استری؛و حمایت مالی پروژه مور به سطح لیسانس و م

برنامه 92های مرکز و ولیتی وزارت امور زنان از طریق تدویر کارمند ریاست 162ارتقای ظرفیت

سازی؛ظرفیت

های مرکزی وزارت امور زنان در تجزیه و تحلیل ارقام احصائیوی و افزایش ظرفیت کارمندان ریاست

ارماهه.جندر به همکاری پروژه مور دفتر ایشیا فوندیشن در کورس آموزشی چه

حمایت حقوقی و اجتماعی از زنان -1

ها مواجه ای که خشونت علیه آنان به پیمانه وسیع، گسترش یافته است با چالشحضور فعال زنان در جامعه

باشد. های حقوقی و اجتماعی آنان میشان حکومت مکلف به حمایتبوده برای استفاده زنان از این حق

آنان، شان و رفع تبعیض و خشونت علیهدسترسی زنان به حقوق اجتماعیها تلاش در راستای پس از سال

تر و مثمری داشته باشد.حکومت فعلی، ابزارهای جدیدی را روی دست گرفت تا نتایج ملموس

باشد، برای رسیدگی به موارد خشونت علیه زنان، ساز میاز آنجایی که وزارت امور زنان، نهادی پالیسی

، محاکم اختصاصی در سه سطح را سارنوالیستیالی منع خشونت در لویمرحکومت ضمن ایجاد

تری ایجاد شد. دوایر دولتی جدیت بیش کمیسیون عالی منع خشونت علیه زنانفعال نمود. همچنین

تری ایجاد شده است.در امر تساوی جندر به خرج داده و فضای اداری مناسب

توان در موارد زیر برشمرد:نان را میدستاوردها در زمینه مبارزه با خشونت علیه ز

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

161

؛های منع خشونت علیه زن در ولیاتایجاد کمیسیون عالی منع خشونت علیه زن در مرکز و کمیسیون

وزارت و اداره مستقل؛ 91های منع آزار و اذیت جنسی در ایجاد کمیسیون

رئیس جمهوری؛ 6935اسد 61مورخ 6551ایجاد مرستیالی منع خشونت علیه زنان طی حکم شماره

ها را فراهم نموده که زمینه مطرح نمودن آزادانه مشکلات خانم ولایت 11سارنوال زن در 33توظیف

است؛

مبارزه با خشونت علیه زنان در مرکز به سطح ابتدائیه، استیناف و تمییز؛ محاکم اختصاصیایجاد

ایجاد صندوق وجهی رسیدگی به قضایای حاد خشونت علیه زنان؛

ها از دیدگاه جندر؛طرح و تصویب رهنمود مرور پالیسی

ایجاد دیتابیس آنلاین درج قضایای خشونت علیه زنان؛

تهیه رهنمود منع آزار و اذیت زنان در ادارات دولتی؛

قضیه خشونت علیه زنان در مرکز و ولیات و پیگیری این قضایا جهت حل و فصل هزار 4ثبت حدود

راجع عدلی و قضایی در هر سال؛آن و یا ارجاع آن به م

ها ساکن در مرکز حمایوی زنان در قطعه تذکره تابعیت برای زنان متضرر خشونت 641هماهنگی اخذ

مرکز و ولیات؛

تن آنان بعد 6663زن به مراکز حمایوی زنان در مرکز و ولیات که از جمله 4112معرفی و حمایت از

اند؛شتهشان بازگحل و فصل قضایا به خانواده

کارمند صحی شامل داکتر، نرس و قابله درباره پروسیجر معیاری رسیدگی سکتور 111ارتقای ظرفیت

آوری ارقام خشونت مبتنی بر جندر و آموزش صحت به متضررین خشونت مبتنی بر جندر و جمع

کارمند صحی درباره پروتوکول تداوی متضررین خشونت مبتنی بر جندر؛ 6511

عات مرتبط به خشونت و عواقب ناشی از آن در نصاب تحصیلات عالی؛گنجانیدن موضو

توان به گونه زیر برشمرد:شان را میسازی دسترسی زنان به حقوقدستاوردها در زمینه فراهم

های زنان زندانی؛ایجاد کمیسیون ویژه بررسی دوسیه

کاری نهادهای همکار؛قضیه حقوقی زنان به هم 6115تعیین وکیل مدافع و مساعدت حقوقی برای

ایجاد سیستم کمپیوتری عرضه خدمات حمایوی برای زنان(WSS) ولیت به هدف 94در

سازی و تسریع عرضه خدمات برای زنان در ولیات؛سیستماتیک

ن تر به زنان واجد شرایط برای پر نمودهای مدیریتی معارف، سهولت بیشطرح افزایش اناث در بست

ها شامل آمر تعلیمات عمومی، آمر مالی و اداری، آمر تعلیمات تخنیکی ن بستها داده است. ایبست

و مسلکی، ریاست تربیه معلم و آمر سوادآموزی هستند؛

اتخاذ سیاست تعیین طبقه اناث به حیث آمرین، مدیران، سرمعلمان و معلمان مکاتب دخترانه؛

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

161

ایات حقوقی زنان در مرکز و به منظور ثبت و رسیدگی به شک 1414معرفی خط تلیفون مخصوص

ولیات به همکاری دفتر ارتقای ظرفیت تعلیمی افغانستان؛

ها و تبلیغ در مساجد راجع به حقوق زنان و کاهش تقویت جایگاه شرعی زنان در سطح خانواده

های خانوادگی؛خشونت

های حسنه توسط کمیته سیار مبلغین در مورد حقوق زنان؛ایراد موعظه

ها از فراز محراب و منبر در مورد حقوق زنان؛ایراد خطبه

چاپ و توزیع کتاب و مضامین علمی فرهنگی در مورد حقوق زنان توسط وزارت حج، ارشاد و اوقاف؛

اصدار فتاوی شرعی در مورد حقوق زنان؛

ی طافتتاح باغ زنانه یا مرکز فرهنگی در ولیات بامیان، دایکندی، کاپیسا، نیمروز، جوزجان و تخار و

های زنانه ولیت کاپیسا و ننگرهار؛مراحل تدارکاتی اعمار مارکیت زنان در محوطه باغ

الصحه شخصی، توبرکلوز، اهمیت واکسین پولیو، دهی پیرامون حفظبرگزاری شش کمپاین آگاهی

زن و طفل در هرات؛ 651زن و ارائه خدمات صحی به 111تنظیم خانواده و رهبری برای

خونی؛خانم از دوای کم زاره 3مستفید شدن

خانم؛ 6161تداوی رایگان و کنترول مرض شکر برای

زن در محابس، مراکز حمایوی و مراکز اصلاح و تربیت؛ 9511های صحی برای توزیع بسته

طی مراحل پروسه تدارکاتی اعمار جمنازیوم در ولیات قندهار، کاپیسا و غزنی؛

ایجاد تیم فوتبال دختران در کابل؛

های هرات، بامیان، دایکندی، جوزجان و غزنی؛رانی دختران در ولیتایجاد تیم بایسیکل

اندام در ولیت کابل؛برگزاری مسابقه ورزشی دختران در رشته پرورش

بضاعت.خانم خودسرپرست، بیوه و بی هزار 94.2های نقدی و غیرنقدی برای توزیع مساعدت

مهاجرت –ت تان را برند. این رقم افغانسان به عنوان مهاجر و پناهنده در دیگر کشورها بسر میمیلیون افغ 5نزدیک به

افغان به هزار 651حدود 6165ترین مهاجر قرار داده است؛ تنها در سال در ردیف سه کشور دارای بیش

ل، ضاند. در گذشته همواره به مهاجرت به مثابه چالش و معکشورهای اروپایی درخواست پناهندگی داده

ناپذیر است، شد؛ اما از آنجایی که مهاجرت اجتنابچه برای مهاجر و چه برای دولت، پرداخته می

حکومت وحدت ملی در کنار پرداختن به حل و کاهش اثرات اجتماعی معضلات مهاجرت، کوشش

شده بهای معنوی و مادی کسهای نهفته در آن نیز توجه نماید. استفاده از سرمایهنموده که به فرصت

رفته توسط گهایی است که در این بخش نهفته است. طبق یک تحقیق صورتمهاجرین از جمله فرصت

میلیارد دالر 3های مهاجرین به داخل کشور، حدود کنندگان درباره حوالهوزارت امور مهاجرین و عودت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

161

ان، رقم ف شهرونداز این مجرا وارد کشور شده است که با توجه به وضعیت اقتصادی ضعی 6161در سال

قابل توجهی است.

ای از مردم که به خارج کشور مهاجرت کردند، مواجه در سه سال گذشته، حکومت، هم با حجم گسترده

میلیون( که به کشور بازگشت نمودند. از سوی دیگر در این دوره 6.65بود، و هم با تعداد بیشماری )

تن هزار 291و بیش از 6934تن در سال هزار 351ز سابقه بوده است، بیش امیزان بیجاشدگی داخلی بی

میلیون تن بیجاشده در حد توان مورد حمایت 6.96تعداد 6931تا 6934های . در سال6935در سال

اند.قرار گرفته

و مدیریت ها را طرحجایی بشی، حکومت توانست موفقانه برنامهبرای مدیریت این حجم گسترده جابه

اه رفته به دستگالمللی مربوط را جلب نموده اعتماد ازدستسابقه نهادهای بینکند و همکاری بی

های جهانی و دریافت میلیون دالر کمک 366ستاند. جذب و مصرف حدود مدیریتی مهاجرت را باز

، چاه های سرکها بود. همچنین کارهای عملی پروژهمیلیون دالر دیگر نتیجه این تلاش 991تعهد بیش از

های مهاجرین توسط حکومت وحدت ملی آغاز شد.در شهرکو...

دستاوردها در عرصه مهاجرت بدون تعریف ساختارهای جدید کاری و انکشاف نهادی اداره مسؤول

امکان نداشت. عطف توجه ریاست جمهوری در رهبری کمیسیون عالی مهاجرت به این موضوع و نیز

رصه بوده ساز فعالیت مؤثرتر در این عیس اجرایی زمینهتنظیم کمیته فرعی شورای وزیران به ریاست رئ

است.

توان در سه بخش آتی مورد مطالعه قرار داد.دستاوردهای سکتور مهاجرت را می

انکشاف نهادی -3

کنندگان نهاد دولتی که به شکل مستقیم امور مهاجرت را مدیریت کرده و به مشکلات مهاجرین، عودت

گان کنند کند، وزارت امور مهاجرین و عودتو به آنان عرضه خدمات می و بیجاشدگان رسیدگی نموده

است. حکومت وحدت ملی با توجه به ارتباط کاری این اداره دولتی با کتله بزرگ و نیازمند، به ظرفیت

ای فعال و مؤثر گردد. در این راستا اسناد لزم ترتیب و نهادی این اداره توجه داشت تا تبدیل به اداره

نگری شدند، تشکیلات و منابع بشی ارتقا داده شد، با فساد مبارزه شد و تکنالوژی روز در امور اداری باز

مورد استفاده قرار گرفت.

تدوین اسناد -3-3

سند اساسی و مهم کار صورت گرفته است که عبارتند از: 3روی

کنندگان؛ساله وزارت امور مهاجرین و عودتپلان استراتیژیک پنج

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

162

ساله؛تطبیقی پلان استراتیژیک پنجپلان

پالیسی جامع عودت؛

پالیسی ملی بیجاشدگان داخلی؛

چارچوب پالیسی عودت و بیجاشدگی، و پلان تطبیقی آن؛

تدوین طرح سروی بیجاشدگان داخلی؛

پالیسی مبارزه علیه فساد اداری و پلان تطبیقی آن؛

آن؛ ترتیب مسوده قانون امور پناهندگی و طی مراحل تصویب

کنندگان.ترتیب مقرره تنظیم اجراءات وزارت امور مهاجرین و عودت

اصلاح تشکیلات و ارتقای منابع بشری -1-3

نخورده باقی بود و موجب ها دستتشکیلات وزارت امور مهاجرین و منابع بشی آن برای سال

ر ارائه خدمات سنجی مبتنی بنیاز تحرکی و ناکارآیی آن متناسب با شرایط امروز بود. برای این منظور کم

بهتر انجام شد و تشکیل تعدیل یافت، لیحه وظایف بازبینی شد و موارد مجهول و نامرتبط اصلاح و

، ریاست عمومی عودت و ریاست عمومی معینیت امور پناهندگانحذف شدند. در این راستا،

داده شد. این وزارت توانست بست آمریت ولیت به ریاست ارتقا 1بیجاشدگان ایجاد گردید و همچنین

تن در 94بست تشویقی از این برنامه دریافت کند. 9را به شکل موفق تطبیق نماید و آربیبرنامه سی

بست تشویقی در طی مراحل است. 9آر قرارداد شده و بیقالب سی

6931 و 6939 یهاسال در کنندگانعودت و نیمهاجر امور وزارت یانسان یرو ین لیتحص درجه سهیمقا -63نمودار

بکلوریا فوق بکلوریا لیسانس ماستر دکتورا

6939 919 614 632 3 1

6931 913 624 959 69 9

1

51

611

651

611

651

911

951

411

درجه تحصیل نیروی انسانی وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

166

ها، ارتقای سطح تحصیلی کارمندان و کاهش دارندگان بکلوریا از نتیجه ایجاد شفافیت در استخدام

19سازی کارمندان، بود. همچنین برای ظرفیت 6931در سال درصد 91به 6939در سال درصد 51

کارمند خانم وزارت برای سپری نمودن دوره 1زمدت فراهم شد. و برنامه آموزشی درا بورسیه تحصیلی

های ماستری و دیگر زمینه ادامه تحصیل در دوره خانم 63ماستری به خارج کشور اعزام شدند و برای

لیسانس در کابل فراهم گردید.

مبارزه با فساد و اصلاحات -1-3

وزارت امور مهاجرین و 6935و 6934های مالی بررسی اداره عالی تفتیش از اجراءات سال

343و سوءاستفاده است. طبق این بررسی، از مجموع مبلغ هیچ مورد فساد اداریکنندگان، مبین عودت

ده ه شپرداخت کریدت تلیفون دو کارمند مشاهدافغانی اضافه 265میلیون افغانی بودجه دوساله وزارت،

(، این وزارت را MECاست. همچنین کمیته مستقل مشترک نظارت و ارزیابی مبارزه علیه فساد اداری )

قرار ست سبزلدر امر مبارزه با فساد، پیشتاز اعلام نمود و پس از تطبیق کامل تمامی سفارشات، آن را در

داد.

لست مختصر کارکردهای مبارزه با فساد در این نهاد عبارتند از:

میلیون 96های، و بیش از ماهه تعداد زیادی از کارمندان از جمله اتشه 3ادای قرضداری وزارت )معاش

ها(؛افغانی پول برق، تیل، ترانسپورت و قراردادی

خورشیدی؛ 6935و 6934میلیون افغانی از بودجه عادی سال مالی 22.6جویی صرفه

آن توسط کمیته مؤظف؛تهیه پالیسی مبارزه علیه فساد اداری و تطبیق

شده در همکاری میک و اداره عالی مبارزه علیه ساحه معروض به فساد شناسایی 64ایجاد شفافیت در

فساد اداری؛

شناسایی نقاط فسادانگیز در پروسه توزیع زمین و تدوین طرزالعمل توزیع زمین؛

مورد مجازات کارمندان. 51مورد مکافات و 636تطبیق

کنندگان، دستاوردهای زیر حاصل شده های عودتشهرک غصب زمینمبارزه با زمینه از سوی دیگر در

است:

ل به دخیی ولیت لغمان و معرفی افراد ذیرسیدگی به فساد توزیع نمرات شهرک سرخکان قرغه

سارنوالی؛

بررسی جعل، فساد و غصب ساحات تجارتی و بلندمنزل در ولیت غزنی و رسیدگی به آن؛

مینه ولیت خوست؛شده شهرک قلموالهای غصباحات تجارتی و بلندمنزلاسترداد س

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

167

جریب در دوراهی 611شده از شهرک بینی ورسک ولیت پروان و جریب زمین غصب 6211استرداد

حیرتان ولیت بلخ؛

دخل به سارنوالی؛تشخیص فساد گسترده توزیع زمین در ولیت لغمان و معرفی افراد ذی

بافان ولیت بلخ؛زمین قابل استرداد در شهرک قالینتشخیص نمرات

و ارائه گزارش به 6921آباد در سال تشخیص تخلفات در توزیع زمین در شهرک شیخ مصری جلال

جمهوری؛ ریاست

کننده که قبلاً آویز های عودتنمره سفید در کابل و توزیع آن به فامیل 6151شناسایی و تشخیص

ند.ابانکی را تسلیم داشته

افزایش ظرفیت تدارکاتی وزارت -3-3

داره نامه تدارکاتی را از اکنندگان این اداره تصدیقبا ظرفیت تدارکاتی وزارت امور مهاجرین و عودت

در مورد پروژه انکشافی 31شاهد اجرای 6931الی 6934های تدارکات ملی به دست آورد. در سال

در سال درصد 69.9ف بودجه انکشافی این وزارت از مصر کنندگان هستیم. همچنین های عودتشهرک

طبق ارقام سیستم افمیس، رسیده است. 6931در سال مالی درصد 91211به 6939

ریاخ سال چهار در کنندگانعودت و نیمهاجر امور وزارت یانکشاف بودجه مصرف و مقدار سهیمقا - 61نمودار

6939 6934 6935 6931

(میلیون افغانی)منظور شده 663 44 964 633

(میلیون افغانی)مصرف شده 63 63 612 643

مصرف 69.91% 16.61% 14.63% 29.63%

1%61%61%91%41%51%11%31%21%31%

1

51

611

651

611

651

911

951

درصد

یغان افنیویلم

انمقدار و مصرف بودجه انکشافی وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگA

FMIS

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

168

ریاخ یهاسال در کنندگانعودت یهاشهرک یانکشاف یهاپروژه یمال حجمتعداد و سهیمقا -66نمودار

مرکز معلومات مهاجرت -1-3

شده است، حکومت اقدام به ایجاد در حالی که آمار و ارقام پراکنده درباره مهاجرت و مهاجرین ارائه می

گان کنند دسترسی نهادهای ملی به معلومات مهاجرین، عودتین مرکز نمود. ا« مرکز معلومات مهاجرت»

ل بندی آنها را تسهیکنندگان و اولویتهای عودتکند و ثبت نیازمندیو بیجاشدگان را فراهم می

بخشد.می

شود. این روزرسانی میمتصل شده و به شکل روزمره به مرز 1ولایت و 31مرکز معلومات مهاجرت به

نقطه 63ز کنندگان را امراکز ثبت آنلاین عودتات با اتصال به دیتاسنتر مرکزی، دیتای مرکز معلوم

ولیت دیگر نیز از طریق این مرکز به دیتاسنتر 66کند. در مرحله دوم که آغاز شده است، دریافت می

یابد.اتصال می

مدیریت مهاجرت -1

ود های خترین مهاجر است، دشواریبیش مدیریت مهاجرت در افغانستان که از جمله سه کشور دارای

ها ساختارهای مدیریتی، ابتکارات جدیدی را تجربه کرده است. را دارد. برای فایق شدن بر این دشواری

جمهور و عضویت رئیس اجرایی، معاون دوم کمیسیون عالی امور مهاجرت به ریاست رئیس

جلسه آن تدویر شده است. این 5که تا کنون اداره مستقل ایجاد شد 3وزیر و رؤسای 65جمهور، رئیس

ای اسناد جدید، ها، امضنامهکند. تطبیق تفاهمهای موجود تصامیم اتخاذ میکمیسیون متناسب با ظرفیت

هزار دالر250

میلیون دالر3.4

۳

۱

۵۳

۵۱

۳۳

۳۱

۵۲۳۳ ۵۲۳۲ ۵۲۳۳ ۵۲۳۱

ده شامج انیهاژه رود پداتع

دگانتعداد و حجم مالی پروژه های انکشافی شهرک های عودت کنن

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

169

مبارزه با قاچاق انسان، رسیدگی به امور مهاجرین و پناهجویان در کشورهای مختلف از دیگر اقدامات

مدیریت مهاجرت بوده است.

جاد ساختارهاای -3-1

چهار ساختار عمده برای مدیریت مؤثر مهاجرت توسط حکومت وحدت ملی ایجاد و مورد استفاده قرار

گرفته است:

ن های کلا گذاری و هماهنگیجمهور جهت سیاستبه ریاست رئیس کمیسیون عالی امور مهاجرت

را داشته است:زیر های ملی که فیصله

o کنندگان و بیجاشدگانعودت قیمت برایهای ارزاناعمار خانه

o های اجتماعی و اقتصادی مهاجرین متخصصاستفاده از سرمایه

o های مهمجلوگیری از تراکم بیش از حد در مراکز ولیت

o توسعه تجارت، صنعت و زراعت ولیات فراه، نیمروز و هلمند به عنوان مقاصد مناسب برای

عودت

o بینی وضعیت عودتابل پیشها برای حالت اضطراری و غیرقآمادگی وزارت

o هاهای استراتیژیک و پالیسیتصویب پلان

o کنندگانطرح ایجاد برنامه ملی مدیریت مؤثر وضعیت بیجاشدگان و عودت

o کنندگان و بیجاشدگانیابی عودتهای ملی برای اولویتبازنگری برنامه

o اولویت دادن به موضوع مهاجرین در مجموع مذاکرات با پاکستان

اداره مستقل 3وزیر و رؤسای 65به ریاست رئیس اجرایی و عضویت عی شورای وزیرانکمیته فر

ها و نهادهای ملیجهت هماهنگی میان وزارت

کنندگانکمیته اجرایی بیجاشدگان و عودت (DIREC) جهت اجرای پالیسی بیجاشدگان و

کنندگانعودت

ییهای منطقهحلاستراتیژی راه»کمیته راهبردی تحقق اهداف»

هانامهتطبیق تفاهم -1-1

های های امضاشده با کشور نامهحکومت وحدت ملی توانسته است که با تأکید بر اجرای کامل تفاهم

خراج ا مهاجرپذیر، به مدیریت مشترک با آنها در زمینه کنترول مهاجرت دست یابد. این سبب شد که از

ا هاجرت شهروندان تأمین گردد. در این راستای جلوگیری شود و حق بشی مسابقهاجباری به شکل بی

نین المللی بازنگری شده است. همچهای دوجانبه و چندجانبه با کشورها و نهادهای بیننامهاکثر موافقت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

171

کنندگان ثبت شده و جهت رسیدگی ها از طریق مصاحبه با هر یک از عودتنامهموارد تخطی از تفاهم

.به وزارت امور خارجه راجع شده است

مبارزه با قاچاق انسان -1-1

در بعد شود،مهاجرین میسپردن برای مبارزه با قاچاق انسان که در کنار غیرقانونی بودن، سبب جان

المللی کار صورت گرفته است که موارد عمده آن عبارتند از:داخلی و بین

المللی مبارزه با قاچاق انسان؛ایجاد کمیسیون مشترک نهادهای ملی و بین

لحاق افغانستان به پروتوکول منع قاچاق انسان و مهاجر از طریق خشکه، دریا و هوا؛ا

سازی طرح قانون قاچاق انسان و مهاجران؛نهایی

های غیرقانونی؛گیری از مهاجرتتهیه طرح پیش

؛مهاجرت قانونمند کاریتهیه طرح

جسد مهاجرین قربانی قاچاق و مهاجرت غیرقانونی. 6664و انتقال

رسیدگی به امور پناهجویان در اروپا -3-1

سابقه یهای اخیر بسیل مهاجرت شهروندان افغانستان به کشورهای اروپایی مانند دیگر کشورها در سال

پناهجوی افغان در کشورهای اروپایی حضور هزار 423المللی بیش از بوده است. طبق ارقام نهادهای بین

؛ از این اندهای جانی و مالی هنگفتی را متحمل شدهین کشورها هزینهدارند. این افراد برای رسیدن به ا

رو، برخورد با آنان نیازمند رعایت معیارات حقوق بشی است. حکومت وحدت ملی با تأکید بر ناقص

دیریت مبودن پیکر جامعه افغانی تا بازگشت آبرومندانه شهروندان به خاک کشور، سعی در ایجاد

در این زمینه داشته است. در این راستا دستاوردهای زیر حاصل شده است: روپاییمشترک با کشورهای ا

جلسه کاری وزارت امور 611جلوگیری از اخراج اجباری پناهجویان و ارائه خدمات لزم در نتیجه

المللی؛کنندگان با نهادهای ملی و بینمهاجرین و عودت

پناهجوی افغان؛ هزار د و شرط یکصدتغییر تصمیم کشورهای اروپایی از اخراج بدون قی

د و های آلمان و فنلنبا اتحادیه اروپا، دو اعلامیه جداگانه با دولت« راه مشترک پیش رو»امضای سند

؛6161با سویدن در سال تفاهم یادداشت

سازینامه منعقده با استرالیا در مورد حمایت حقوقی از مهاجرین و پناهندگان و آمادهبازنگری تفاهم

نامه با اتریش جهت مطرح ساختن آنها با جانب مقابل؛تفاهم

6163تن در سال 211و 6161تن در سال 521کاهش اخراج پناهجویان افغان از کشورهای اروپایی به

شان؛هایپس از بررسی کیس

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

170

لاف پناهجوی اخراجی از هالند، ناروی، دنمارک، سویدن، انگلستان و آلمان برخ 94امتناع از پذیرش

شان دوباره بازگردانده شدند.جانبه که با اخذ رضایتهای سهنامهتفاهم

رسیدگی به امور مهاجرین در پاکستان -1-1

ستان و جانبه افغانستان، پاکهای سههای کمیسیوننشست« ییهای منطقهحلاستراتیژی راه»در چارچوب

میلیون افغان 6.34ظور رسیدگی به مشکلات کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به من

در استانبول برگزاری گردید. 6163گردد که آخرین نشست آن تاکنون، در دسمبر در پاکستان، دایر می

های دیگر، دستاوردهای زیر حاصل شده است:در این چارچوب و تلاش

رفع برخورد سیاسی با پدیده مهاجرت؛

جر بدون اسناد مهاجرت؛مها هزار 311ثبت و راجستر بیش از

؛6162میلیون مهاجر دارای کارت مهاجرت الی پایان سال 6.4تمدید اقامت

ستان؛کرده با اتباع پاکگذاران، محصلان، مریضان و افراد ازدواجایجاد رژیم ویزه برای تاجران و سرمایه

؛6939مهاجر افغان زندانی در سال 511رهایی

6931تن در سال 644اجرین به حج و اعزام سازی زمینه اعزام مهو فراهم.

رسیدگی به امور مهاجرین در ایران -1-1

کند. میلیون( را در سطح جهان میزبانی می 6.61ایران اکنون بالترین رقم مهاجرین و پناهندگان افغان )

« ییطقهای منهحلاستراتیژی راه»جانبه را در چارچوب های سهساله نشستافغانستان با جانب ایران همه

کند. در این چارچوب و با حضور کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان برگزار می

های دیگر دستاوردهای زیر حاصل شده است:تلاش

؛6931الی 6939های مهاجر در سال هزار 242های آمایش )پناهندگی موقت( تمدید کارت

و 6934های ماهه در سالماهه و هشتدر دو دوره شش مهاجر هزار 451تمدید پاسپورت و اقامت

؛6935

مهاجر هزار 311های بدون مدرک در ایران و ثبت بیش از کسب توافق قانونمند ساختن حضور افغان

در این مورد؛

متعلم دارای مدرک؛ هزار 911طفل افغان بدون مدرک در مکاتب علاوه بر هزار 32شمولیت

های شمولیت در مکاتب؛هزینهمعافیت متعلمین از

شده، پناهندگان و متخصصین مهاجر از دیتابیس ایران؛توافق در اخذ معلومات مهاجرین ثبت

هزار 1.3پاسپورت و هزار 69.2توظیف تیم تثبیت هویت و توزیع پاسپورت الکترونیک که توزیع

تذکره انجام شده است؛

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

171

با اخذ خروجی بامراجعت بدون ابطال کارت آمایش؛فراهم شدن زمینه سفر مهاجرین به افغانستان

؛6931مهاجر به حج در سال 663 سازی زمینه اعزام مهاجرین به حج و اعزامفراهم

رفع مشکل پاسپورت مهاجرین در کشورهای خلیج -1-1

ها در زمینه اسناد هویتی خود با مشکل مواجهمهاجرین افغان در کشورهای عربی حوزه خلیج، برای سال

های مهاجر پاسپورت تابعیت افغانستان را توزیع نمودهبودند. حکومت وحدت ملی توانست برای افغان

های لزم را برای آنان فراهم نماید.و سهولت

اکنون زمینه ثبت نام اتباع افغان مقیم در کشورهای حوزه خلیج به منظور صدور تذکره و پاسپورت برای

یتابیس آنلاین برای ثبت این افراد ایجاد شده است.آنان فراهم شده است و همچنین د

عودت و بیجاشدگی -1

6.65بازگشت 6931حکومت وحدت ملی با سیل عظیم بازگشت مهاجرین مواجه بوده است و تا جدی

را های انکشافیکنندگان پروژهکننده را موفقانه مدیریت نمود. برای اسکان عودتمیلیون عودت

پروژه انکشافی شامل سرک، برق، آبرسانی و... را تطبیق کند. 41نمود و توانست های مربوط آغازشهرک

به انوادهخ هزار 312برگشت از این شمار خانواده بیجاشده داخلی را ثبت کرده و هزار 461.3همچنین

ادغام بیجاشدگان در محلرا تنظیم نموده است. در عین حال حکومت برنامه شانمحلات اصلی

است. به جای خدمات بشی تأکید نموده خدمات اساسیرا نیز روی دست گرفته و بر ارائه بیجاشدگی

کنندگان وهای نقدی و غیرنقدی نیز برای عودتمیلیون دالر کمک 661.5قابل یادآوری است که مبلغ

بیجاشدگان داخلی توزیع شده است.

کنندگان و اسکانعودت -3-1

کنندگان با کار روین زمینه بازگشت آبرومندانه و اسکان عودتاقدامات حکومت برای فراهم نمود

های انکشافی در آنها صورت گرفته است که موارد عمده آن کنندگان و اجرای پروژههای عودتشهرک

عبارتند از:

جریب زمین مطابق قانون تنظیم امور زمینداری؛ هزار 616.4انتقال

جریب زمین برای اسکان؛ هزار 616.3ولیت به مساحت 63شهرک در 16اختصاص

نمره رهایشی در ولیات سمنگان، هرات، هزار 3اندازی ولیت و خط 66نمره زمین در 1513توزیع

جوزجان، پروان، بلخ، کابل، کندز، ننگرهار، لغمان و لوگر؛

های مهاجرین ننگرهار، خوست و پروان به سکتور خصوصی؛اجرای داوطلبی ساحات تجاری شهرک

فامیل؛ هزار 69جریب برای هزار 9افتتاح شهرک دشت باباصاحب لغمان در

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

171

فامیل؛ 535جریب زمین برای 335افتتاح شهرک مهاجرین بامیان در

آب، گوسفنددره و های رهایشی در ولسوالی بهسود ولیت ننگرهار، باریکآغاز کار عملی شهرک

؛قورغکوه

شهرک یکاولنگ ولیت بامیان؛پلچک 5کیلومتر سرک و 5تکمیل احداث

کیلومتر سرک شهرک مهاجرین بنی ورسک ولیت پروان؛ 6446تکمیل احداث

پلچک شهرک مهاجرین البیرونی ولیت غزنی؛ 6کیلومتر سرک و 4،6تکمیل احداث

پلچک شهرک مهاجرین قلموال ولیت خوست؛ 93کیلومتر سرک و 9،6تکمیل احداث

آب عمیق با سیستم سولر و تمدید شبکه آبرسانی شهرک باریکچاه نیمهبرداری از شش حلقه بهره

ولیت کابل؛

تکمیل کار چاه عمیق، ذخیره آب، تمدید شبکه آبرسانی و احاطه دیوار چاه شهرک دشت مور ولیت

دایکندی؛

تکمیل کار شبکه آبرسانی شهرک مهاجرین ولسوالی لعل سرجنگل ولیت غور؛

عمیق شهرک عسقلان ولیت کندز؛های نیمهه چاهحلق 66تکمیل کار حفر

تکمیل دیوار احاطوی چاه عمیق شهرک خواجه الوان ولیت بغلان؛

تکمیل دیوار احاطوی چاه عمیق شهرک رباط ولیت پکتیا؛

ی کار چاه آب آشامیدنی شهرک پنجوای ولیت قندهار؛درصد 35تکمیل

هاجرین یکاولنگ؛های شهرک مکاری جویچهی تحکیمدرصد 35تکمیل

ی کار شبکه آبرسانی شهرک مهاجرین لوگر؛درصد 35تکمیل

طی مراحل شبکه آبرسانی شهرک زابل و چاه تست در لغمان؛

تکمیل کار پروژه برق آفتابی شهرک رباط ولیت پکتیا؛

قرار داد تأمین برق شهرک امیر شنسب غوری با سیستم سولر در ولیت غور؛

؛6931ولیت الی سنبله 61تن در هزار 9343بیش از آموزش حرفوی و تخنیکی

المللی حامد کرزی برای پذیرایی از و ایجاد دفتر وزارت امور مهاجرین در میدان هوایی بین

کنندگان و نظارت بر پروسه برگشت.عودت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

171

هستندمانند سرک های زیربنایی کنندگان شاهد تطبیق پروژههای عودتشهرک - 31 یرتصو

بیجاشدگان -1-1

ه که باشد. از این رو کوشش نمودپالیسی حکومت در مورد بیجاشدگی، گذاشتن نقطه پایان به آن می

مبدل شیهای بها را به سمتی سوق دهد که منجر به بازگشت، ادغام و اسکان آنان شده و کمکبرنامه

به اجرای خدمات اساسی شود. بخش عمده عملکرد حکومت در این زمینه عبارتند از:

تر به پروسه ختم بیجاشدگی از طریق خدمات اساسی به جای های کاری از جمله توجه بیشتغییر روش

خدمات بشی؛

ر عرصه حیات المللی دوضاحت در لیحه وظایف وزارت امور مهاجرین با سایر نهادهای ملی و بین

اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیجاشدگان داخلی؛

ولیت؛ 94های کاری مؤظف ملی بیجاشدگان داخلی در تشکیل گروه

خانواده؛ هزار 631خانواده بیجاشده و تنظیم برگشت هزار 461.3تثبیت

بیجاشده دوامدار در ولیت هرات تحت برنامه معیشت پایدار؛ هزار 3استقرار پایدار

آغاز برنامه ادغام بیجاشدگان در ولیات دومی )محل بیجاشدگی(؛

ایجاد سهولت در اخذ تذکره تابعیت در محل بیجاشدگی؛

رفع مشکل نداشتن تذکره تابعیت در شمولیت اطفال بیجاشده به مکاتب؛

های سیار؛ارتقای سطح خدمات صحی با ایجاد کلینیک

میلیون یورو در ننگرهار و هرات و کابل؛ 61زش باب شلتر و خدمات اساسی به ار 6111ساخت

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

172

ها به خاطر حل مشکلات آنی )سرپناه موقت، آب آشامیدنی، مواد غذایی، خدمات نامهامضای تفاهم

ب، های آ صحی، تعلیم و تربیه( و خدمات اساسی زیربنایی )مرغداری، پروسس میوه، ایجاد کانال

کشی، اعمار پلچک(؛توزیع ماشین جوجه

های زمستانی؛مساعدت تنظیم

های بیجاشده به مواد غذایی و غیرغذایی و توزیع مساعدت بشی به و تسریع دسترسی خانواده

میلیون تن( شامل غذایی، غیرغذایی، مواد محروقاتی، و پول نقد 9.69خانواده بیجاشده ) هزار 416.6

افغانی. هزار 91الی 1

های اجتماعیحمایت –ث های اخیر، وضعیت اجتماعی جامعه را در حالتی نامناسبی های دههکه نابسامانی بر همگان واضح است

قسمت اندکی ازتنها کند و جمعیت کشور زیر خط فقر زندگی میاز ای قرار داده است. بخش عمده

کسانی که در این مجموعه قرار ندارند، از وضعیت رفاهی نسبتاً خوبی برخوردارند. با این احوال،

بضاعت جامعه ضروری است. بهترین راه برای کاهش فقر و ی اجتماعی از اقشار فقیر و بیهاحمایت

بهبود وضعیت اجتماعی، اتخاذ سیاست انکشاف متوازن است که در حکومت وحدت ملی با جدیت

شود. همچنین رسیدگی به وضعیت معلولین، خانواده شهدا، اطفال و متقاعدین بخش دیگری تعقیب می

صل، های این فهای عملی خود را داشته است. در عناوین قبلی این بخش، و دیگر بخشامهاست که برن

های صورت گرفته از اقشار مختلف جامعه، از جمله زنان، پرداخته شده متناسب به موضوع به حمایت

شود.است. در زیر این عنوان به برخی موارد دیگر به اختصار اشاره می

انکشاف متوازن -3

های حکومت وحدت ملی بوده است. محرومیت از تعلیم و تربیه، عدم متوازن از جمله اولویتانکشاف

ای در قلمرو رشد اقتصادی، نداشتن دسترسی به خدمات عامه و... در مورد هیچ ولیت و منطقه

از مرکزی شکستن حصر زندان جغرافیایی مناطقجغرافیایی افغانستان قابل قبول نیست. در این راستا

های کاری حکومت بوده است. دسترسی این مناطق به برق، خدمات صحی، سرک و... در مله برنامهج

دوره حکومت وحدت ملی بیش از هر زمان دیگری مورد توجه بوده است. عقد قرارداد و آغاز کار عملی

ها الیتعها از جمله این فاستیشنهای برق و ایجاد سبهای حلقوی، تمدید لینهای سرکتکمیل پروژه

ها از دیگر اقدامات قابل توجه است.بوده است. همچنین افتتاح میدان هوایی و شفاخانه

توان به ولیت دایکندی اشاره نمود. طبق راپور بانک جهانی در این ولیت در زمینه خدمات صحی می

کاهش 6163در سال هزار مورد از یک 63به 6165در سال هزار مورد از یک 63مرگ و میر اطفال از

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

176

مورد کاهش 621به هزار مورد در یکصد 923یافته است. همچنین مرگ و میر مادران در همین دوره از

باشد.در یکصدهزار می 963و هزار در یک 31یافته است. این ارقام در سطح ملی به ترتیب

درصد 91 اد در سطح ملی ازدر مورد افزایش دسترسی متوازن به تعلیم و تربیه، افزایش میزان سطح سو

رزگان، پکتیا، ها در ولیات ااز طریق دسترسی متوازن به تعلیم قابل توجه است. تطبیق برنامه درصد 92به

شده است. ی در شمولیت دختران در این مکاتب درصد 6هلمند، پکتیکا، زابل و بادغیس نیز سبب رشد

ن ولیات استخدام شده است.برای ای 6931در سال زن معلم 6261در این راستا

های احیا و انکشاف دهاتبرنامه -3-3

میلیون دالر اجرا شده 911پروژه به هزینه نزدیک به 3355روستانشینان، بهبود ترانسپورتدر خصوص

به شهر، مرکزهای درمانی، خدمات اجتماعی و انتقال سریع را میلیون روستای 6.3که دسترسی

آبیاری و ساخت پروژه در بخش 3336است. همچنین با تطبیق داده ن افزایش شاهای زراعتیفرآورده

میلیون روستایی بهتر شده 9.1های زراعتی و باغداری میلیون دالر، کیفیت فرآورده 634با هزینه هاکانال

است.

انشینان وستبرای ر را گیری برق از منابع سبزبهرهمیلیون دالر زمینه 92پروژه به هزینه نزدیک به 6649

میگاوات برق را فراهم 69.6 در مجموع های تولیدیدستگاه ،فراهم نموده است. در این چارچوب

اند.روستایی از آن مستفید شده هزار 945کنند که می

آموز روستایی ساخته دانش هزار 653میلیون دالر برای 62.6با هزینه مکتب 333در بخش تعلیم و تربیه

میلیون دالر در روستاها عمارت 4.6کلینیک با هزینه 16شفاخانه و 6نیز برای شده و در بخش صحی

ساخته شده است.

یافته:ها و دستاوردهای حکومت در مورد ولیات کمترانکشافبرخی از فعالیت

شامل آبیاری، آب آشامیدنی، صحت، تعلیم و تربیه، انکشاف محل، های احیا و انکشاف دهاتپروژه

فهرست یافته به تفکیک ولیات در ادامهانکشاف، برق و ارتقای ظرفیت در ولیات کمترترانسپورت

شده است.

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که میزان 65.3پروژه به ارزش مجموعی 269بامیان

دالر افزایش یافته است. 669دالر به 32گذاری روی هر فرد روستایی از سرمایه

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که 63پروژه به ارزش مجموعی 332دایکندی

دالر افزایش یافته است. 29دالر به 43گذاری روی هر فرد دهاتی از میزان سرمایه

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که میزان 69.61پروژه به ارزش مجموعی 213غور

دالر افزایش یافته است. 662الر به د 25گذاری روی هر فرد دهاتی از سرمایه

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

177

o :دالر امریکایی تطبیق شده است که میلیون 61.699پروژه به ارزش مجموعی 663نورستان

دالر افزایش یافته است. 669دالر به 53گذاری روی هر فرد دهاتی از میزان سرمایه

o :است که میزان میلیون دالر امریکایی تطبیق شده 4پروژه به ارزش مجموعی 611پکتیکا

دالر افزایش یافته است. 41دالر به 93گذاری روی هر فرد دهاتی از سرمایه

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که 69.649پروژه به ارزش مجموعی 515ارزگان

دالر افزایش یافته است. 632دالر به 616گذاری روی هر فرد دهاتی از میزان سرمایه

o : میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که 69.611ه ارزش مجموعی پروژه ب 932کنر

دالر افزایش یافته است. 694دالر به 615گذاری روی هر فرد روستایی از میزان سرمایه

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که میزان 93پروژه به ارزش مجموعی 539بادغیس

دالر افزایش یافته است. 654الر به د 21گذاری روی هر فرد دهاتی از سرمایه

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که 61.196پروژه به ارزش مجموعی 946نیمروز

دالر افزایش یافته است. 653دالر به 33گذاری روی هر فرد از میزان سرمایه

o :ان میز میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که 64.4پروژه به ارزش مجموعی 146زابل

دالر افزایش یافته است. 34دالر به 61گذاری روی هر فرد از سرمایه

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که میزان 64.566پروژه به ارزش مجموعی 513فراه

دالر افزایش یافته است. 21دالر به 51گذاری روی هر فرد از سرمایه

o :میلیون دالر امریکایی تطبیق شده است که 61.932پروژه به ارزش مجموعی 331 غزنی

دالر افزایش یافته است. 46دالر به 63گذاری روی هر فرد از میزان سرمایه

o : میلیون دالر امریکایی تطبیق شده 61.396پروژه به ارزش مجموعی 364میدان وردک

است.دالر افزایش یافته 13دالر به 43گذاری روی هر فرد از است که میزان سرمایه

یافتههای فواید عامه در ولایات کمترانکشافپروژه -1-3

ها در این پروژه اند. تعدادیافته تطبیق شدهپروژه انکشافی فواید عامه در ولیات کمترانکشاف 31بیش از

ولیات مربوط عبارتند از:

o :پروژه انکشافی؛ ۲بادغیس

o :پروژه انکشافی؛ ۳بامیان

o :پروژه انکشافی؛ ۲بدخشان

o :پروژه انکشافی؛ ۲پکتیا

o :پروژه انکشافی؛ ۵۲دایکندی

o :پروژه انکشافی؛ ۵زابل

o :پروژه انکشافی؛ ۵سمنگان

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

178

o :پروژه انکشافی؛ ۳غور

o :پروژه انکشافی؛ ۵۳فراه

o :پروژه انکشافی؛ ۳نورستان

o :پروژه انکشافی؛ ۱نیمروز

o :پروژه انکشافی. ۵هلمند

یافتهکمترانکشافترانسپورت هوایی در ولایات -1-3

ان به تو ای برای انکشاف ولیات برخوردار است. در این زمینه میترانسپورت هوایی از اهمیت ویژه

اند اشاره نمود.ولیتی که در گذشته کمتر انکشاف یافته 2های هوایی میدان

o میلیون افغانی از بودجه دولت ساخته شده 159به هزینه بیش از میدان هوایی نیمروز

باشد. این میدان به صورت پخته متر می 45متر و عرض آن 6341ست. طول خط رنوی آن ا

متر پارکینگ نیز برای آن در نظر گرفته شده 51در 6611و اساسی ساخته شده و ساحه

است. با توجه به نقل و انتقالت کال از مسیر بندر چابهار، میدان هوایی نیمروز از اهمیت

ژیک و اقتصادی برای افغانستان برخوردار است. در میدان هوایی ولیت العاده استراتیفوق

6نیمروز تعمیر اطفائیه و ترمینل نیز در نظر گرفته شده است. بودجه ساخت آن به ارزش

باشد.شامل می 6931میلیون دالر در بودجه انکشافی سال

o ت با خط رنوی به میلیون دالر از بودجه دول 1.5به مصرف مجموعی میدان هوایی فراه

متر ساخته شده است. پروازها در این میدان هوایی عملاً آغاز 95متر و عرض 6311طول

شود که شده ولی رسماً افتتاح نشده است. خط رنوی آن تمدید و ترمینل آن نیز ساخته می

ر متر خط رنوی و اعما 211نامه آن با مؤسسه خیریه الغرافه قطر به امضا رسیده است. تفاهم

مسافر تکمیل شده و یک عراده موتر اطفائیه برای میدان هوایی فراه 451ترمینل با ظرفیت

تهیه گردیده است.

o میلیون افغانی بوده که 12شاهد تکمیل کار ساخت ترمینل با مصرف میدان هوایی کندز

آغاز شده 6935برداری است. بازسازی خط رنوی این میدان هوایی از قوس آماده بهره

متر به 161میلیون افغانی است که خط رنوی آن 923ست. قیمت مجموعی پروژه مذکور ا

شود.برداری شده است و تمدید میصورت اساسی خاک

o تکمیل شد. خط 6935در سال ولایت غزنی میدان هوایی محلی ولسوالی جاغوری

میل شده است. میلیون افغانی تک 61.6وی این میدان با هزینه رنوی آن خامه، رمپ و تکس

دالر روی دست است. هزار 491متر با هزینه 451توسعه آن به طول

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

179

o احاطه شده است. کار ساخت میدان هوایی جدید زیر بررسی و میدان هوایی دایکندی

تحلیل تیم تخنیکی اداره مستقل هوانوردی ملکی قرار دارد.

o میلیون 65.5 به هزینه متر 95متر و عرض 6351از خط رنوی به طول میدان هوایی زابل

میلیون افغانی 63افغانی برخوردار شده است. ترمینل این میدان هوایی زیر کار است که

هزینه دارد.

o متر 45متر و عرض 6311از خط رنوی به طول 6935در سال میدان هوایی خوست

باشد.میلیون افغانی می 363.5وی آن برخوردار شد. بودجه خط رنوی، رمپ و تکس

o از مرحله تدارکات گذشته و کار آن جریان دارد. ولایت فاریاب میدان هوایی میمنه

یافتهشهرسازی در ولایات کمترانکشاف -3-3

جمله موارد آن ولیت تکمیل شده که از 63پلان استراتیژیک توسط وزارت شهرسازی و مسکن در 92

باشد:زیر می

o آباد و ارگوی بدخشان؛فیض

o برغان جوزجان؛خواجه دوکوه و ش

o سیدآباد، چک و نرخ میدان وردک؛

o شرن پکتیکا؛

o محمد آغه، خوشی و برکی برک لوگر؛

o روی دو آب سمنگان؛

o پلان اصلاحی استراتیژیک شهر زرنج نیمروز؛

o جغتو و مقر غزنی؛

o تگاب و محمودراقی کاپیسا؛

o پارون نورستان؛

o نیلی، گیتی، کجران و اشترلی دایکندی؛

o ،سمکنی، سیدکرم و گردیز پکتیا؛جاچجی آریوب

o .و میمنه، قرم قول و اندخوی فاریاب

65اندازی همچنین ماسترپلان و ساختار پلان عمومی شهری پل علم لوگر تکمیل شده است و خط

ولیت از جمله تخار، دایکندی، فراه، پکتیکا، لوگر، کندز و بامیان انجام شده است. 3شهرک در

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

181

م اولدفتر خاندستاوردهای -1

تر با در ایجاد شد. این دف« دفتر خانم اول»با ایجاد حکومت وحدت ملی برای نخستین بار در افغانستان

ازمند، به رهبری خانم اول کشور قش نی« گوش دادن، تسهیل کردن، حمایت کردن»پیش گرفتن شعار

احیای مجدد فرهنگ و های خود قرار داده و همچنین در راستای زنان و جوانان را تحت پوشش فعالیت

های خود را تنظیم نموده است.عنعنات افغانی، تمدن اسلامی، قربانیان جنگ و دورنمای صلح برنامه

سفیر ث تلف بیرون از کشور به حیهای مخگل غنی، خانم اول افغانستان، با اشتراک در کنفرانسبیبی

ی نگه داشته است. از جمله بحث رو داعیه مردم افغانستان به خصوص زنان را بلند سیار افغانستان

وانمندسازی المللی در راستای تموضوع سمپوزیم کابل در کنفرانس بروکسل، به تعهد دوباره جامعه بین

وز زن را ر چنان که ؛های گوناگون به ولیات افغانستان سفر نمودهزنان منجر شد. خانم اول به مناسبت

عددی های متولیت غور پرداخت. خانم اول ملاقاتدر ع زنان به بررسی اوضا نیز در هرات تجلیل نمود و

را با اقشار مختلف جامعه از جمله جوانان، زنان، مردم و... انجام داده به بررسی وضعیت اجتماعی و

های اجتماعی مؤثر حمایت نموده است.مشکلات آنان پرداخته و از فعالیت

رئیس 633و 31، 16جر به صدور فرامین شماره شان منو بررسی مشکلات زنزندانیان بازدید از

661تن و تخفیف حبس 693جمهوری اسلامی افغانستان درباره عفو زندانیان شد که نتیجه آن آزادی

نیز قابل یادآوری است. چرخیزندان زنانه پلتن دیگر گردید. حمایت خانم اول در افتتاح

ت صحی بهتر، دختری که دستش را در اثر ابتلا به ها نسبت به دسترسی مردم به خدمادر ادامه تلاش

که اولین «بنیاد مجادله علیه سرطان»سرطان از دست داده بود، جهت تداوی به هند اعزام شد. تأسیس

پذیرفت های دفتر خانم اول صورتباشد نیز با تلاشبنیاد تشخیص و تداوی امراض سرطانی در کشور می

برای میاشتشد. همچنین تخصیص یک قطعه زمین از طرف سره و صندوق وجهی این بنیاد افتتاح

های این دفتر حاصل شد.در نتیجه فعالیت شفاخانه امراض سرطانیبنیادگذاری

باشند که دفتر خانم اول به حمایت از آنان جهت تداوی معتادین بخش دیگری از اقشار نیازمند توجه می

در یدشفاخانه معتادین امدفتر سهم بارزی در تأسیس شان به جامعه، پرداخته است. این و بازگشت

های حرفوی تن مشغول فراگیری آموزش 611ساحه کمپ فینکس داشت که صدها تن تحت تداوی و

های مبارزه علیه مواد مخدر، باشند. همچنین برای زنان مبتلا به اعتیاد در همکاری وزارتدر آن می

در کابل افتتاح شد. بستر تداوی زنان معتاد 312مرکز صحت عامه و کار و امور اجتماعی،

میلیون یورو 65دریافت جواز اعمار مجدد شفاخانه بزرگ ابوعلی سینای بلخی در مزارشریف با هزینه

های دفتر خانم اول است.از سوی آلمان، از دیگر حمایت

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

180

توان به سه مورد زیر اشاره کرد:در حمایت این دفتر از زنان افغان می

صله های جامعه جهانی با فیبا هدف جلب کمک« توانمندی زنان»سراسری اری موفقانه سمپوزیم برگز

روی:

o ایجاد اتاق تجارت برای زنان؛

o برگزاری سمپوزیم در ولیات؛

o افتتاح بنیاد مجادله علیه سرطان؛

o معلم. هزار 91و آموزش

ح، با هدف احیای مجدد فرهنگ صل« آوران صلحزنان افغان پیام»سراسری برگزاری موفقانه سمپوزیم

های عمده:همدیگرپذیری و احترام متقابل در خانواده و اجتماع افغانستان میان اقشار مختلف با فیصله

o تجدید نظر و گنجانیدن مضمون تعلیمات صلح در نصاب تعلیمی؛

o های و گنجانیدن برنامه شهروندی میثاقی زنان در برنامه ملی درصد ۱۳تطبیق شمولیت

لح؛ص

o شورای امنیت سازمان ۵۲۳۱تطبیق و راپوردهی از پلان عمل ملی افغانستان در مورد قطعنامه

ملل متحد؛

o حمایت از نقش زنان در مورد ترویج و تبلیغ فرهنگ صلح و همدیگرپذیری توسط ادارات

مربوط؛

o درمانی جهت تداوی متضررین جنگ و خشونت مخصوصاً زنان های رواناعمار کلینیک

فال؛و اط

o یی برای ایجاد صلح در منطقه؛های منطقهطرح و تطبیق استراتیژی

o .و حمایت از نقش زنان در سطح خانواده و اجتماع به خاطر ترویج صلح اجتماعی

عضو دارد، با اهداف: 451همکاری در ایجاد اولین اتاق مستقل تجارت زنان در افغانستان که تاکنون

o پیشه؛نان تجارتدادخواهی و رسیدگی به مشکلات ز

o حمایت و بهبود تشبثات زنان افغان و وصل زنان به بازارهای داخلی و خارجی؛

o هایهای تجاری زنان افغان جهت افزایش زنان در فعالیتو بلند بردن ظرفیت و مهارت

اقتصادی رسمی.

معلولین و خانواده شهدارسیدگی به -1

ا اقدامات مؤثری از سوی رهبری دولت صورت گرفته های شهددر مورد رسیدگی به معلولین و خانواده

های شهدا دلجویی نموده و به عیادت آنان است. شخص وی همواره از مجروحین و همچنین خانواده

شتافته است. این اقدامات تنها ابعاد معنوی نداشته است. وی هدایات لزم به منظور تخصیص منابع مالی

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

181

ر د تخصیص آپارتمانمعلولین را صادر نموده که نمونه مشخص آن و امکانات به خانواده شهدا و نیز

شهرک رهایشی است که به همکاری چین ساخته خواهد شد.

1664د شدن توان به مستفیخدمات صحی به معلولین نیز در ابعاد مختلف آن صورت گرفته است که می

دمات فزیوتراپی یاد کرد. معلول دیگر از خ 9551و نیز 6935معلول از خدمات ارتوپیدی در سال

معلول 6656اند. برای مند شدههای ارتوپیدی و وسایل کمکی بهرهتن از آنان از قالب 6513همچنین

د. در این اننابینا با عملیات پرده چشم بینایی خود را بازیافته 6155اعضای مصنوعی توزیع شده است و

نیز یاد کرد. نوری برفایتوان به اتصال انستیتوت نابینایان به بخش می

بضاعت از جمله ورثه شهدا های بیهای کمکی نقدی و غیرنقدی به خانوادهبسته هزار 34توزیع بیش از

های بشی بوده است.و معلولین بخش دیگری از کمک

همچنین استراتیژی ملی معلولیت و توانبخشی فزیکی جهت عرضه خدمات باکیفیت معلولیت و بازتوانی

یی شده است.فزیکی نها

اطفالرسیدگی به وضعیت -3

پرورشگاه خصوصی دولتی و خصوصی خدمات اعاشه، اباته، آموزش و پرورش را به شکل منظم 19

طفل یتیم از برنامه کفالت ایتام، 6624اند. همچنین سرپرست و معروض به خطر ارائه کردهبرای اطفال بی

اند.مند شدهبهره

یی های منطقهاز طرف سازمان کشورهای همکاری (CPAN)طفال های عملکرد محافظت اشبکه

)سارک( به حیث یک سیستم فعال در حمایت و حفاظت اطفال در منطقه شناخته شده است. این

حل اساسی کند تا راهها قضایای خشونت علیه اطفال را ثبت و پس از آن تعقیب و رسیدگی میشبکه

در پنج سال اخیر 654266شده از این طریق میزان قضایای ثبتسازی اطفال دریافت گردد. برای مصون

است.

تن عضو 65 – 61ولسوالی CPANتن عضو و در هر شبکه 45 – 95ولیتی، CPANدر هر شبکه

عضو 9591کنند. در مجموع رضاکار و رسمی طور هماهنگ و مستمر برای محافظت اطفال کار می

ها عضوند.رسمی و رضاکار در این شبکه

به شرح زیر است: 6931 – 6939های ها در سالدستاوردها در چارچوب این شبکه

5363 قضیه آن جلوگیری از کارهای 135رسیدگی شده که قضیه خشونت علیه اطفال در معرض خطر

باشد.شاقه و اجباری اطفال می

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

181

تن در هر مباحثه اجتماعی اشتراک نموده تا بعد از آگاهی 91 – 65 قریه، 65در هر ولیت در بیش از

جات برای آنان از حقوق و محافظت اطفال به هماهنگی و مدیریت سیستماتیک در سطح قریه

حل مناسب را دریافت و از طرف اهالی تطبیق و در نهایت اطفال تی اطفال راهمشکلات محافظ

رسد.تن می 69611کنندگان این فعالیت به محافظت شوند. اشتراک

ساله در هر های عملکرد محافظت اطفال و اعضای مباحثات اجتماعی، همهاز طریق اعضای شبکه

دخل، فعالن محافظت اطفال، حامیان رمندان ذیتن از متنفذین، علما، کا 311 – 111ولیت برای

حقوق مدنی و اشخاص رضاکار طور مستقیم در مورد حقوق و محافظت اطفال آگاهی داده شده

باشد.تن به شکل مستقیم می 61211است. شمار مستفیدشوندگان این برنامه

دیگر دستاوردها در بخش اطفال شامل موارد زیر است:

های متخصصین و آوری دیدگاهها، جمعپس از نظرسنجی مع حمایت اطفالقانون جاسازی نهایی

ارسال آن به پارلمان کشور برای تصویب.

های موسیقی برای اطفال، نمایشگاه عکس، مسابقاتهای کنفرانس، سمینار، کنسرتبرگزاری برنامه

نوامبر الی ۳۳مورد اطفال، از های مستند در رانی اطفال، تیاتر خیابانی و تهیه و نش فلمورزشی بایسکل

.۳۳۵۲نوامبر ۲۳

طفل و هزار 61در کابل و قندهار که با پذیرحمایت از اطفال آسیبتطبیق پروژه تحقیقی مطالعاتی

های تخنیکی برای تحلیل وضعیتطفل و فامیل در قندهار مصاحبه شده و فورم هزار 2فامیل در کابل و

اطفال در سطح کشور.

شور در سطح ک شده و قربانیان قاچاق و اختطاف انسانمرکز حمایوی اطفال قاچاقفعال ساختن

غرض ارائه خدمات به قربانیان.

سارنوالی.ایجاد ریاست عمومی رسیدگی به تخلفات اطفال در لوی

.تهیه و ترتیب طرح منع عمل گدایی همراه با طرح بودجه و پلان تطبیقی آن

طفل تحت حجز و ارجاع آن به سارنوالی اختصاصی اطفال. 361 ترتیب فورم تحقیق اجتماعی برای

های پری فارمطفل در معرض خطر در مرکز و ولیات بعد از خانه 293سازی زمینه ادغام مجدد فراهم

شان.ادغام با اخذ ضمانت سرپرست

رائه وثیقه ا شان بعد ازشده دختر و پسر از عربستان سعودی و ترکیه با اقاربطفل دیپورت 654ادغام

شرعی.

های غیرقانونی در افغانستانو مهاجرت های اجباری و قبل از وقتجلوگیری از ازدواجآغاز کمپاین

اجباری هایبروشور و ستکیر پیرامون ازدواج هزار مطابق به روز جهانی کودک و چاپ و توزیع یکصد

های غیرقانونی.و قبل از وقت و مهاجرت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

181

دوره آموزشی تخنیکی در مورد تطبیق قانون رسیدگی به تخلفات اطفال و اندازی بیش از ده راه

جانبه.نامه نهتفاهم

طفل پسر و دختر توسط مؤسسات غیردولتی که با وزارت کار، هزار 92.2 بیش از حمایت و نظارت

اند.نامه همکاری امضا نمودهامور اجتماعی و شهدا و معلولین تفاهم

های تداوی اطفال معتاد.واد مخدر به منظور تداوی به شفاخانهطفل معتاد به م 33معرفی

های نورگل و خاص کنر ولیت سال در ولسوالی 5فامیل دارای اطفال زیر سن 66366کمک نقدی به

.6935و 6934های یت پکتیا در سالکنر، یکاولنگ ولیت بامیان ، دولتیار ولیت غور، و سمکنی ول

متقاعدینپیشبرد امور -1

ود. شامور مربوط به متقاعدین در چارچوب وزارت کار، امور اجتماعی و شهدا و معلولین رسیدگی می

با توجه به تعداد متقاعدین و پرداخت مالی به آنان، این بخش معروض به فساد بوده که در گذشته آنان

و بایومتریکهای ماند. اکنون با روی دست گرفته شدن سیستای مواجه بودهبا مشکلات عمده

سطح رضایت در پرداخت حقوق این قش جامعه افزایش یافته است. اکنون در نتیجه سازیبانکی

تن در روز کاهش یافته است. اقدامات 411تن به 6111شده تعداد مراجعین از اصلاحات اعمال

توان به اختصار فهرست نمود:گرفته در این بخش را میصورت

؛متقاعد در مرکز 6644391سیستم جدید تقاعد روی ی درصد 611تطبیق

( در مرکز و توسعه آن در شش زون ننگرهار، بلخ، قندهار، درصد 29متقاعد ) 314661ثبت بایومتریک

؛6931پکتیا، کندز و هرات در سال

؛سازی و پرداخت حقوق متقاعدین از طریق حسابات بانکی در مرکز و ولیاتتکمیل پروسه بانکی

واحد دومی دارای مدیریت سوانح مستقل، جهت ارسال 63واحد بودجوی و 55و آموزش اتصال

؛اسناد متقاعدین نوتثبیت به صورت آنلاین

؛های خصوصیآغاز پروسه تطبیقات بانکی با بانک

؛کاری و سوءاستفاده از تراکم مراجعیناتخاذ اقدامات لزم جهت جلوگیری از کمیشن

؛موقع شکایات متقاعدینرسیدگی بهایجاد میکانیزم جهت

؛هاسازی پروسهتسوید طرح اصلاحات بنیادی خزینه تقاعد و آغاز ساده

ادامه کار تیم عملیاتی در اوقات غیررسمی و ایام تعطیل جهت تسریع امور.

گیرینتیجهها شخاز ب یاریبس صورت گرفته که در یجد یهابه شهروندان تلاش یخدمات اجتماع ئهبخش ارا در

– مشکلات یوجود گستردگ با –سکتور صحت افغانستان آن محسوس و قابل ملاحظه است؛ در یجنتا

فصل دوم: اقدامات و دستاوردها

182

یعال یشورا یجادا ی،و صح یگرافو دم یسرو ی،نظام صح یریتاز جمله مد توجهی درخور یهاگام

است. و... قابل ذکر تریشو نظارت ب ماهنگیبه منظور ه یطب

ال، اطف مادران، نوزادان و یرمار مرگ و مآ کاهش ی،صح یدنیشامآ شهروندان به آب یدسترس افزایش

جانبه جهت اصلاح مطلوب آن، همه یهاتلاش یانداز گسترده در سکتور معارف و راهی هایانجام بررس

یهاهنتونپو ینخدمات بهتر به محصل ئهارا ی،عال یلاتدر امتحان کانکور وزارت تحص یتشفاف ینمأ ت

ه مشکلات ب یدگیرسآنان، به قضایی و یخدمات حقوق ئهارا و زنان یتوانمندساز به یتوجه جد ی،دولت

یشو... بخ ینمعظم شهدا و معلول یهاتوجه به خانواده ی،جاشدگان داخلیخارج کشور و ب در ینمهاجر

د.رو یبه حساب م یحکومت در بخش خدمات اجتماع یاساس یهایتاز فعال

های انکشاف اجتماعی در این دوره تحرک نسبتاً خوبی داشته و در سالتوان گفت که به صورت کلی می

پیش رو بهتر خواهد بود.

فصل سوم

شوراهای عالی

همان گونه که در فصل اول اشاره شد، یکی از تغییرات عمده در دولتداری افغانستان، اتخاذ رویکردهای

هاست. از جمله این تغییرات مؤثر، ایجاد شوراهای عالی برای رسیدگی ری نو و مدرن مبتنی بر ارزشکا

های مختلفی است که شهروندان توقع ایجاد تغییرات ملموس تر در بخشبهتر و ایجاد هماهنگی بیش

و غانستاندر آنها را دارند؛ حکومت وحدت ملی شوراهای عالی را به ریاست رئیس جمهوری اسلامی اف

جمهور برای این منظور ایجاد نموده است. اعضای عضویت دایمی رئیس اجرایی و رئیس دفتر رئیس

شوراها متناسب به ساحه مورد توجه شورا از مسؤولین نهادهای دولتی و در صورت لزوم غیردولتی انتخاب

اند.شده

شود.ته میدر این فصل به معرفی شوراهای عالی و اهداف و وظایف آنان پرداخ

شورای عالی توسعه شهری – 6

هدف:، جهت تر میان سکتور شهریشورای عالی توسعه شهری به هدف تقویت ظرفیت و ایجاد هماهنگی بیش

ی های عمرانهای جامع و تشیک مساعی در انجام فعالیتآوری معلومات، طرح و تدوین پالیسیجمع

ا است. سکرتریت این شور ه شهرها، ایجاد گردیده و انکشاف شهری در یک چارچوب ملی برای توسع

را وزارت شهرسازی و مسکن به عهده دارد.

وظایف: های شهریها و پلانها، قوانین، مقررات، طرزالعملطرح و تصویب پالیسی

های سکتور شهریآوردن اصلاحات در نظام مدیریتی اداره

یان ادارات مربوط این سکتورایجاد هماهنگی در سکتور شهری و رفع تداخل وظیفوی م

های توسعه شهریها و برنامهطرح و تصویب پروژه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

191

های اداری، رهایشی، صنعتی و تجارتیها و مجتمعهای زیربنایی شهرها و شهرکتصویب پلان

مه و ویژه مشارکت عاهای شهری، بهی تطبیق پروژهتشویق و حمایت از سکتور خصوصی در عرصه

خصوصی

اعضا: شهرسازی و مسکنوزیر .6

وزیر مالیه .6

وزیراقتصاد .9

وزیر فواید عامه .4

وزیر ترانسپورت .5

جمهوری در امور زیربناها، منابع بشی و مواصلات مشاور ارشد مقام عالی ریاست .1

شاروال کابل .3

رئیس اداره مستقل اراضی .2

های محلیهای اداره ارگانمعین امور شاروالی .3

رئیس شرکت برشنا .61

کانالیزاسیون رئیس شرکت آبرسانی و .66

نیران افغانستانیرئیس انجمن مهندسان و انج .66

رئیس کمیسیون مواصلات و مخابرات ولسی جرگه .69

معاون کمیسیون مواصلات و مخابرات ولسی جرگه .64

شورای عالی اقتصاد – 6

هدف: و ها و اتخاذ تصامیم و اقدامات اصلاحی، جهت ایجاد رفاهشورای عالی اقتصاد به منظور تعیین پالیسی

ومت، های حکهای اصلاحی و اولویتانکشاف اقتصادی کشور، ترتیب بودجه ملی به اساس برنامه

گذاری در سکتورهای مختلف ایجاد شده است.همکاری با سکتور خصوصی و جلب سرمایه

وظایف: مدت و مدت، میانهای انکشافی کوتاههای مالی و اقتصادی و اولویتتعیین خطوط اساسی پالیسی

مدت جهت رهنمایی در ساختار بودجه ملیدراز

فصل سوم: شوراهای عالی

190

و اصلاحات اقتصادی در سطح کشور هاارزیابی و اتخاذ تصمیم در مورد طرح

ها در سکتور انکشافی و اقتصادیها و برنامههماهنگی پالیسی

گذاریرهنمایی جهت ایجاد فضای مناسب برای تشویق و رشد سرمایه

های های ملی دارای اولویت، برنامهی و هماهنگی برنامهگیر ارائه هدایات لزم در مورد پی

المللیهای اقتصادی ملی و بینیی و نشستهای اقتصادی منطقههمکاری

به منظور هماهنگی و آمادگی لزم برای تدویر جلسات شورای عالی اقتصاد و نیز پیگیری تطبیق تصامیم

ش لنشا )سکرتریت( شورای عالی اقتصاد را به پیشورا و تنظیم امور تخنیکی، وزارت مالیه وظایف دارا

برد.می

اعضا: مشاور امنیت ملی .6

ییمعاون اول رئیس اجرا .6

وزیر امور خارجه .9

وزیر مالیه .4

وزیر تجارت و صنایع .5

وزیر اقتصاد .1

وزیر معادن .3

وزیر زراعت، آیباری و مالداری .2

وزیر فواید عامه .3

بشی و مواصلات جمهور در امور زیربناها، منابعمشاور ارشد رئیس .61

بانک مرکزیرئیس عمومی .66

رئیس اداره مرکزی احصائیه .66

خصوصی )سه نفر( نمایندگان سکتور .69

نماینده اتاق تجارت .64

کاراننماینده اتحادیه صنعت .65

شدهتاجران ملی به صورت دورانی طبق معیارات وضع یندهنما .61

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

191

شورای عالی اصلاحات اداری – 9

هدف:منظور تأیید خطوط اساسی پالیسی جمهوری اسلامی افغانستان، برای شورای عالی اصلاحات اداری به

است. مدیریت نظام خدمات ملکی مطابق به مواد قانون اساسی و قوانین نافذه کشور، ایجاد گردیده

سکرتریت این شورا را کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی به عهده دارد.

وظایف: ر اداراتی دلاتی مورد نیاز ادارات دولتی، به ویژه ر وظایف و ساختار تشکیبازنگری اصلاحات اساسی د

سازدکه خدمات اساسی را فراهم می

های لزم برای سیستم خدمات ملکی افغانستان برای ایجاد یک نظام ها و استراتیژیتأیید پالیسی

مسلکی، پایدار، غیروابسته و غیرسیاسی

ها و مدیریت عمومی استخدام کارکنان خدمات ملکی تأبید سیستم

طبیق آنها ت برها برای طرح قوانین و مقررات ضروری برای نظام خدمات ملکی و نظارت تأیید پالیسی

به سطح ملی

تأیید سیستم مدیریت ارزیابی اجراءات کارکنان خدمات ملکی

ریت رسیدگی به شکایات کارکنان خدمات ملکیتأیید میکانیزم شفاف، قابل اعتماد و مؤثر مدی

انکشاف پالیسی ملی ارتقای ظرفیت کارکنان

ترتیب و تأیید پالیسی معاشات و امتیازات قابل دوام و قابل پرداخت به کارکنان خدمات ملکی

ر دبار تشکیل جلسه خواهد داد. البته قابل یادآوری است که در شش ماه آینده، این شورا در هر ماه، دو

ی تر دارد، تحت مداقه و بررسوزارت کلیدی حکومت که در مصرف بودجه مسؤولیت بیش ۵۳قدم اول،

گیرد تا وظیفه وزارت، ارتباط بین وظیفه و تشکیل وزارت، وضاحت لیحه وظایف، منطق تشکیل قرار می

ن گردد.صورت کلی روشمنظور بهبود در ارائه خدمات به مردم به ها بهسازی پروسهو ساده

اعضا: وزیر مالیه .6

وزیر اقتصاد .6

وزیر عدلیه .9

جمهور در امور زیربناها، منابع بشی و مواصلاتمشاور ارشد رئیس .4

فصل سوم: شوراهای عالی

191

رئیس کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی .5

معاون اداره امور ریاست جمهوری .1

شوند.پذیرفته می نظر به ضرورت سایر اعضای کابینه به عنوان عضو

قوای بشی شورای عالی – 4

هدف:شورای عالی قوای بشی به منظور ایجاد رفاه ملی، توسعه اقتصادی، ایجاد شغل و غنامندی کیفیت زندگی

های شهروندان، ایجاد گردیده است تا از طریق انکشاف ابعاد مختلف سرمایه انسانی در کشور، برنامه

شهروندان و ، منتج به بهبود وضعیت رفاه ملیهانماید. تطبیق موفقانه این برنامهملی را ترتیب و تطبیق

امور جمهور درگردد. سکرتریت این شورا را دفتر مشاور رئیسگردش چرخه اقتصادی در کشور می

زیربناها، منابع بشی و مواصلات به عهده دارد.

وظایف: ر نهادهای دطرح پلان انکشافی برای بهبود کیفیت و مدیریت سالم تعلیم و تربیه و تحصیلات عالی

آموزشی افغانستان

ایجاد هماهنگی میان بازار کار و کادرهای تربیه شده در نهادهای تحصیلی از طریق نیازسنجی بازار

کار در افغانستان و کشورهای منطقه

جمهور بهموریت دولت و دیدگاه رئیسأ ها در مورد چگونگی تبدیل مارائه پیشنهادات و مشوره

ک برای سرمایه انسانی های استراتیژیاولویت

نسانی های عضو، پیرامون سرمایه اهای وزارتها و فعالیتها، پلانارزیابی قوانین تحصیلی، استراتیژی

و ارائه نظریات و پیشنهادات مناسب

نهایی منظور بحث و اتخاذ تصامیم های سرمایه انسانی و ارائه گزارش از آنها بهچگونگی تطبیق پروژه

باط ارتها و تقویت های ارائه این خدمات، برنامههای سرمایه انسانی و روشارائه مشورت در مورد پلان

های کلیدیمیان تمام نهاد

اعضا: وزیر صحت عامه .6

وزیر معارف .6

وزیر تحصیلات عالی .9

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

191

امور اجتماعی، شهدا و معلولین ،وزیر کار .4

وزیر امور زنان .5

وزیر اقتصاد .1

وزیر مالیه .3

جمهوری ور فرهنگی و اجتماعی مقام عالی ریاستمشاورین ام .2

رئیس اداره مرکزی احصائیه .3

رئیس کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی .61

شورای عالی اراضی و آب – 5

هدف:ها در مورد اصلاحات مرتبط به امور زمینداری و منظور تصویب پالیسیبه شورای عالی اراضی و آب

داری گان مربوط به سکتور زمینکنندآب؛ ایجاد هماهنگی میان دوایر دولتی و بخش خصوصی و تمویل

ها آوری سهولتدولتی و خصوصی و فراهم شدهغصبو آب؛ رسیدگی به مسایل عمده و حاد املاک

داره اهای بزرگ ملی ایجاد گردیده است. سکرتریت این شورا را ریاست عمومی وژهدر طرح و تطبیق پر

مستقل اراضی به عهده دارد.

وظایف: ر داری و آب و نظارت و حمایت از تطبیق مؤثمورد اصلاحات مرتبط به امور زمینها در تصویب پالیسی

و کامل آن

و گان مربوط به سکتور زمینداریکنندایجاد هماهنگی میان دوایر دولتی و بخش خصوصی و تمویل

آب

شده دولتی و خصوصیهای غصبگی به مسایل عمده و حاد زمینرسید

های بزرگ ملیها در طرح و تطبیق پروژهآوری سهولتفراهم

اعضا: وزیر انرژی و آب .6

وزیر معادن و پترولیم .6

وزیر مالیه .9

وزیر امور خارجه .4

فصل سوم: شوراهای عالی

192

وزیر امور شهرسازی .5

اری و مالداریوزیر زراعت، آبی .1

وزیر احیا و انکشاف دهات .3

وزیر اقتصاد .2

وزیر عدلیه .3

جمهور در امور زیربناها، منابع بشی و مواصلاتمشاور رئیس .61

جمهور در امور منابع طبیعی و محیط زیستمشاور رئیس .66

جمهور در امور زراعتمشاور رئیس .66

رئیس عمومی اداره مستقل اراضی .69

رئیس عمومی اداره مرکزی احصائیه .64

های محلیرئیس عمومی اداره مستقل ارگان .65

رئیس عمومی اداره ملی حفاظت محیط زیست .61

نماینده سکتور خصوصی .63

نماینده جامعه مدنی .62

شاروال کابل .63

رئیس شرکت آبرسانی و کانالیزاسیون .61

رئیس اداره انکشاف زون پایتخت .66

های ولیات )به طور آنلاین(شاروال .66

ارزه علیه فساد اداری شورای عالی حاکمیت قانون و مب – 1

هدف:مقام ۳۲/۱/۵۲۳۱مورخ ۳۳شورای عالی حاکمیت قانون و مبارزه علیه فساد اداری مطابق فرمان شماره

منظور اصلاح و تقویت نظام عدلی و قضایی مبتنی بر حاکمیت قانون، رعایت جمهوری به عالی ریاست

حقوق بش و دسترسی به عدالت؛ اصلاح قوانین و سایر اسناد تقنینی در راستای اهداف دولت جمهوری

جمهوری تحت ریاست رئیس جانبه علیه انواع فساد اداری، اسلامی افغانستان و مبارزه مؤثر، قاطع و همه

است. سکرتریت این شورا را ریاست عمومی اداره امور ریاست اسلامی افغانستان، ایجاد گردیده

جمهوری به عهده دارد.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

196

های فرعی شورای عالی حاکمیت قانون و مبارزه علیه فساد اداری متشکل از دو کمیته فرعی است. کمیته

امور ها و بهبودوظایف و فعالیتتعقیب و اجرا نموده، درباره راآن های ، مصوبات و فیصلهاین شورا

شود.یح داده میتوض در ادامهها دهد. کمیتهمربوط به شورای عالی مشوره می

کمیته قوانین

ترین وظایف نماید. مهمجمهور فعالیت میعضو دارد و تحت ریاست معاون دوم رئیس 65این کمیته،

های قوانینهای تقنینی، بررسی اسناد تقنینی، ارائه مشوره درباره طرحاولویتاین کمیته عبارت از تعیین

جمهور است.قبل از توشیح توسط رئیس

کمیته عدلی و قضایی

ترین وظایف این گردد. مهمجمهور دایر میعضو دارد و تحت ریاست معاون دوم رئیس 64این کمیته

ی صلاحات عدلی و قضایی و همکاری با مرکز عدلی و قضایکمیته عبارت از نظارت و پیشبرد برنامه ملی ا

باشد. می

وظایف: اصلاح و تقویت نظام عدلی و قضایی مبتنی بر حاکمیت قانون

گسترش دسترسی به عدالت

اصلاح قوانین و سایر اسناد تقنینی

ایجاد هماهنگی ادارات در امر مبارزه با فساد اداری

اعضا: جمهورمعاون دوم رئیس .6

رئیس ستره محکمه .6

ارنوالسلوی .9

مشاور امنیت ملی .4

وزیر عدلیه .5

وزیر امور داخله .1

رئیس عمومی امنیت ملی .3

وزیر مالیه .2

جمهور در امور شفافیت و مبارزه علیه فساد اداریمشاور رئیس .3

رئیس کمیسیون مستقل نظارت بر تطبیق قانون اساسی .61

فصل سوم: شوراهای عالی

197

رئیس کمیسیون مستقل حقوق بش .66

های محلیارگانرئیس اداره مستقل .66

رئیس اداره عالی نظارت بر تطبیق استراتیژی مبارزه علیه فساد اداری .69

رئیس اداره عالی تفتیش .64

شورای عالی کاهش فقر، عرضه خدمات و مشارکت – 3

شهروندی

هدف:باشد تا حکومت از طریق هدف ایجاد این شورا، کاهش و مشخص ساختن عوامل فقر در کشور می

به گونه اساسی در برابر فقر مبارزه کند. سکرتریت این شورا را وزارت مالیه به عهده دارد. های منظمبرنامه

وظایف: تشخیص عوامل و انواع فقر

ایجاد میکانیزم درست و دقیق دریافت معلومات در مورد افراد معروض به فقر

ربط ها به منظور کاهش فقر در هماهنگی کامل ادارات ذیتدوین پالیسی

معاشات کارمندان دولت و متقاعدین ها و سیستم پرداختبازنگری پالیسی

نکشاف متوازن در تنظیم بودجه ملیدرنظرگرفتن اصل ا

اعضا: وزیر مالیه .6

وزیر امور مهاجرین و عودت کنندگان .6

وزیر امور زنان .9

وزیر زراعت، آبیاری و مالداری .4

وزیر انرژی و آب .5

های محلیرئیس اداره مستقل ارگان .1

زیر معارفو .3

وزیر کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین .2

وزیر تجارت و صنایع .3

وزیر اطلاعات و فرهنگ .61

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

198

امور مهاجرتشورای عالی – 2

هدف: یجادا یدر راستا یکلان مل هاییو هماهنگ گذارییاستامور مهاجرت، س یعالشورای یجاداز ا هدف

ان،یجاشدگو ب ینپناهندگان، مهاجر یدارو باعزت و ادغام مجدد و پا یجیعودت داوطلبانه، تدر ینهزم

یعو اجتما قوقیامور مهاجرت، ارائه خدمات ح یریتموجود در داخل کشور، مد هاییتمتناسب با ظرف

.باشدیم یزبانم یکشورها یژهوبه المللی،ینو ب یمل هاییکنندگان و جلب همکار و عودت ینبه مهاجر

کنندگان به عهده دارد.شورا را وزارت امور مهاجرین و عودتسکرتریت این

وظایف: یجاشدگانو ب ینسالم و مؤثر امور مهاجر یریتمد یبرا المللیینو ب یو اراده مل یدگاهد ایجاد

یجاشدگانو ب ینو درازمدت در رابطه به امور مهاجر مدتیانمدت، مکوتاه هاییسیپال تصویب

در امور پناهندگان و یچندجانبه با دول خارج یادو یهانامهدر رابطه به تفاهم یمتصم اتخاذ

کنندگانعودت

ینهودن زمنمکنندگان و فراهمعودت یدارعودت و استقرار پا یجانبه براو پلان همه یسیپال تصویب

اشتغال آنان

کنندگانعودت یمشکلات اساسباره در یمتصم اتخاذ

ییهای منطقهحلراه یژیاسترات یقبتط ینهزم فراهم نمودن

یناز پروسه عودت مهاجر یمال یتصندوق حما ایجاد

یازمندین ینف تأمهد افغان به عودت، با ینمتخصص یقو تشو یبترغ یسیپال هیتهدرباره یمتصم اتخاذ

لفمخت یهادر عرصه ینکشور به متخصص

هر جلسهدر ها و ادارات عضو وزارت هاییتفعال یگیریو پ تعقیب

اعضا: جمهوریسمعاون دوم رئ .6

یجاشدگانو ب ینامور مهاجر وزیر .6

یزراعت و مالدار وزیر .9

داخلهامور وزیر .4

امور خارجه وزیر .5

و انکشاف دهات یااح وزیر .1

فصل سوم: شوراهای عالی

199

یعال یلاتتحص وزیر .3

معارف وزیر .2

صحت عامه وزیر .3

و آب یانرژ وزیر .61

ی و مسکنشهرساز وزیر .66

ولینی و شهدا و معلامور اجتماع ،کار وزیر .66

امور زنان وزیر .69

ارشاد، حج و اوقاف وزیر .64

یهمال وزیر .65

یلسرحدات و قبا وزیر .61

یاحمر افغان هلال یعموم رئیس .63

یمل یتامن یعموم رئیس .62

یمستقل اراض رئیس .63

یمحل یهامستقل ارگان رئیس .61

یستزیطمح یاداره مل رئیس .66

یهاحصائ مرکزی اداره رئیس .66

یمل یزیونو تلو یوراد رئیس .69

فصل چهارم

لیالملهای بینعضویت در نهادها و سازمان

ای در ایجاد نظم جهانی و المللی بخشی از جامعه جهانی هستند که نقش عمدههای بیننهادها و سازمان

المللی ایجادکننده مجراهای کارهای مشترک و حرکت اعضا دهی جامعه بشی دارند. نهادهای بینتجه

اه المللی با دیدگهای گوناگون نهادهای بینها و رویکردهای مشترک است. در عرصهبر مبنای ارزش

باشند.شده میساز رسیدن اعضا به اهداف و منافع مشترک تعریفمشخص ایجاد شده و زمینه

المللی در حلقه پنجم سیاست خارجی حکومت وحدت ملی قرار دارند؛ لذا ها و نهادهای بینسازمان

باشد. از این رو حکومت سعی ارتباطات و مناسبات با آنها در تحقق دورنمای سیاست خارجی مهم می

یی وسعهت توانند در رسیدن افغانستان به اهدافدر کسب عضویت آن دسته از این نهادها بوده که می

میل نموده ها افغانستان توانسته است معیارهای آنان را تککننده باشند. برای پیوستن به این سازمانتسهیل

های پیوستن به آنها را با انجام اصلاحات در ساحه مورد نظر ایجاد نماید.و لزمه

زیر است که سبب تثبیت المللی بیننهاد و سازمان 69افغانستان در این عرصه، عضویت در ثمره کوشش

المللی شده است:جایگاه افغانستان به عنوان یک کشور مستقل در عرصه بینو تحکیم

؛(AIIB)گذاری زیربنایی آسیا بانک سرمایه -6

؛(WTO)سازمان تجارت جهانی -6

؛(WCO)سازمان جهانی گمرک -9

؛(ICOLD)المللی بندهای بزرگ کمیسیون بین -4

؛(IRENA)جدید المللی انرژی قابل تمرکز بین -5

؛(IWA)المللی آب انجمن بین -1

؛(GC)حکومتداری شهری جهان -3

؛(RCC)المنافع مخابرات اتحادیه کشورهای مشترک -2

؛(UNHRC)شورای حقوق بش ملل متحد -3

؛(OGP)مشارکت دولتداری باز -61

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

؛(WeGO)سازمان جهانی حکومتداری الکترونیک -66

؛(ICC)المللی کرکت شورای بین -66

.(ISF)المللی اسکی فدراسیون بینو -69

(AIIB)گذاری زیربنایی آسیا بانک سرمایه

المللی است که به پیشنهاد چین تأسیس شده است. هدف این نهاد این بانک، یک مؤسسه مالی بین

65) 6931حمل 5های زیربنایی در منطقه آسیا است. افغانستان در توسعه چندجانبه، تأمین مالی پروژه

( عضو این بانک شد.6163مارچ

توسعه یی در جهت حفظ رشد وگذاری زیربنایی آسیا، همکاری منطقهالحاق افغانستان به بانک سرمایه

.انکشاف اقتصادی و اجتماعی را به دنبال خواهد داشت

تماعی و های مالی، انکشاف اجیی در مواجهه با بحرانپیوستن افغانستان به این بانک، استقامت منطقه

.های زیربنایی برای کشور را نیز در قبال داردتمویل پروژه

(WTO) سازمان تجارت جهانی

عضویت رسمی ( 6165نوامبر 63) 6934قوس 61های فراوان، سرانجام به تاریخ افغانستان بعد از تلاش

سازمان تجارتی جهان را به دست آورد.

نایروبی، پایتخت کنیا، افغانستان به گونه کامل در دهمین نشست وزیران اعضای این سازمان در شهر

عضو این سازمان شد. افغانستان پیش از آن به حیث عضو ناظر این سازمان بود.

ات بین تنظیم و اختلافت را که قوانین جهانی تجار ی است المللن بینک سازما، یسازمان تجارت جهانی

ی این هانامهکشورهایی هستند که موافقت کند. اعضای سازمان تجارت جهانیاعضا را حل و فصل می

عضو دارد. 614اکنون ست و زمان تجارت جهانی در جنیوای سوئیس ااند. مقر ساسازمان را امضا کرده

بدون رفع مشکلات ترانزيتى افغانستان با کشورهاى عضو اين سازمان، صدور کالها به کشورهاى عضو

گذاران خارجى، اثر مثبت بر رشد اقتصادى تا تماد سرمايهنامه دوجانبه، افزایش اعنیاز به موافقت

از مزایای عضویت افغانستان در این سازمان جهانی است. درصد 6.5

المللیینب یهاافغانستان در نهادها و سازمان یتعضوفصل چهارم:

112

(WCO) سازمان جهانی گمرکات

عضو سازمان جهانی گمرکات شد. این عضویت در پی ( 6164دسمبر 61) 6939قوس 63افغانستان در

سازی گمرکات با سازمان به منظور حکومتداری خوب و مدرن« وشاآر »ی کنوانسیون امضای تعهدنامه

ون ی رسیدن به اهدافی چتواند حکومت را در زمینهاین تعهدنامه می جهانی گمرک تحقق یافت. امضای

ایجاد تسهیلات تجارتی، انجام اصلاحات و مبارزه با فساد اداری کمک کند.

سازی، رهبری و تعهد، چارچوب حقوقی، شفافیت، اتومات بر اساس این تعهدنامه، افغانستان در ده بخش

اصلاحات و مدرن ساختن، بررسی و تحقیق، طرز سلوک، مدیریت منابع بشی، فرهنگ اداری و

به سازمان جهانی گمرک پاسخگو باشد.همچنین ارتباط مؤثر با سکتور خصوصی باید

ی انجام ساز پارچهرد حکومتداری خوب، یککنوانسیون آروشا ابزار قانونی سازمان جهانی گمرک در موا

در شهر آروشای تانزانیا از سوی کشورهای عضو ۵۳۳۲باشد که در جولی وظایف و مبارزه با فساد می

تجارت جهانی ترتیب و به امضا رسید.سازمان

هانی جوده و جزئی از اقتصاد کنند همانند زنجیر به هم وصل بعضو دارد که تلاش می ۵۲۳این سازمان

باشند.

خش ها و ظرفیت منابع بشی در بکند که زیرساختالحاق افغانستان به کنوانسیون آروشا کمک می

های آوری عواید ملی، اقتصاد رشد یافته و افغانستان با گمرکها تقویت شود تا ضمن جمعگمرک

کشورهای همسایه متصل شود.

ه با ساز مبارزه با قاچاق کال، تسهیل تجارت قانونمند، مبارز پیوستن به کنوانسیون آروشا همچنین زمینه

شود.باز و شفاف با جامعه تجاری میها، شفافیت قوانین گمرکی و ایجاد روابط فساد در گمرک

میان طریق رابطهافغانستان در مقر سازمان جهانی گمرک در بروکسل یک نماینده خواهد داشت از این

های این سازمان با گمرک افغانستان، شامل مکاریفغانستان و سایر کشورها تحکیم شود. هگمرک ا

تان مأموران فغانسباشد. ااتصال گمرک کشور به جهان می سازی سیستم وسازی کارمندان، مدرنظرفیت

ب موفق این کشورها بیاموزند.گمرکی خود را به هند، اوگاندا و آذربایجان خواهد فرستاد تا از تجار

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

116

(ICOLD)المللی بندهای بزرگ کمیسیون بین

ها، توانست که معیارهای های منسجم بندسازی و مدیریت آبافغانستان در دو سال اخیر با برنامه

عضویت ( 6163جولی 3) 6931سرطان 61در تاریخ المللی بندهای بزرگ را تکمیل و کمیسیون بین

ید.آن را کسب نما

سازی و های منسجم بندسو با برنامهافغانستان از دو سال به این»در اعلامیه این کمیسیون آمده است:

ظر المللی بندهای بزرگ، معیارهای مورد نهای افغانستان، برای عضویت در کمیسیون بینمدیریت آب

«.صویب استالمللی تسیون علمی بینرا کسب نموده و به این ترتیب، عضویت افغانستان در این کمی

هیئت افغانستان در این کمیسیون یک رئیس و یک منشی دارد. ریاست هیئت افغانستان را وزارت انرژی

دار است.آب عهده و

تخنیکی دارد و اعضای آن را کمیته ۳۱المللی بندهای بزرگ در پاریس است، مرکز کمیسیون بین

میلادی ایجاد شده که ۵۳۳۲المللی در سال نهاد بيندهند. این نمایندگان کشورهای عضو تشکیل می

پذیری بندها به لحاظ اقتصادی و بررسیرعایت کامل مسایل ایمنی در ساختن بندهای بزرگ، توجیه

ی بندها از اهداف آن گفته شده است.تأثیرات منفی زیست محیط

شورهای یکی از کالمللی را در های بینبار برای افزایش دانش بندسازی، کنگرهاین نهاد هر سه سال یک

کند.عضو برگزار می

م در بخش لز های تخنیکی و علمی تواند که از همکاریافغانستان با کسب عضویت این نهاد جهانی می

های بزرگ، با توجه المللی بندتواند با کسب عضویت کمیسیون بینفغانستان میبندسازی، بهره بگیرد. ا

منابع آن را به درستی مدیریت کند. ها والمللی، آبچوکات معیارهای بین به مقررات و قوانین آن، در

(IRENA)المللی انرژی قابل تجدید مرکز بین

المللیینب یهاافغانستان در نهادها و سازمان یتعضوفصل چهارم:

117

تصویب شد. افغانستان این 6113جنوری 61در (IRENA)المللی انرژی قابل تجدید منشور مرکز بین

یث روند الحاق افغانستان به ح بالآخرهبه امضا رسانیده بود که پس از هفت سال، 6113منشور را در سال

( تکمیل گردید.6161اگست 63) 6935عقرب 62یکصد و پنجاهمین کشور عضو مرکز در

شهر ابوظبی امارات متحده عربی است، اعضا را در المللی انرژی قابل تجدید که مقر آن در مرکز بین

کند یهای آبی، آفتابی، بایو و بادی حمایت مدسترسی پایدار و مصون به انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی

تا رفاه و رشد اقتصادی پایدار و سازگار با محیط زیست در جهان تأمین گردد.

برای های تخنیکی، مشورتی و توسعه ظرفیتعدتتنها از مساافغانستان با کسب عضویت این مرکز نه

در توسعه مند خواهد شد، بلکه انتقال تکنالوژیاستفاده بهینه از پوتانسیل بالی انرژی قابل تجدید بهره

گذاری در این عرصه نیز در کشور تسهیل و تشویق خواهد شد.انرژی قابل تجدید و سرمایه

(IWA)المللی آب انجمن بین

المللی آب نیست؛ اما بر اساس پیشنهاد حکومت در چهارمین غانستان عضو رسمی کمیته بینهرچند اف

تواند به عنوان عضو غیررسمی این کمیته در (، افغانستان می6931کنفرانس این انجمن در ترکیه )ثور

های آن حاضر شود.نشست

منیت ا است که به حمایت شورای اهای فرامرزی در سطح دنیتر روی آبالمللی بیشتمرکز این نهاد بین

دهد.هایش ادامه میملل متحد به فعالیت

(GC)حکومتداری شهری جهان

سازی و توسعه شهری در کشور و انجام های مشخص مسکنیهای زیاد در ایجاد پالیسپس از تلاش

رای عالی ( عضویت شو 6163می 2) 6931ثور 62ها فعالیت دیگر، حکومت افغانستان توانست در ده

ا از سوی کشورهای عضو به دست آورد.حکومتداری شهری جهان را با اکثریت آر

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

118

شورا باشد. اینشورای عالی حکومتداری شهری جهان همسو با بخش اسکان بش سازمان ملل متحد می

شوند.اقتصادی سازمان ملل متحد تعیین می –عضو فعال دارد که توسط کمیته اجتماعی 52

اضای های سکتور شهری در اجندای این شورا، تقتواند با شامل ساختن چالشیافغانستان م

المللی نماید.های بینهمکاری

غانستان های هبیتات، اتصال شهری افشهری با دونرها، مسیر دادن برنامههای سکتور شریک ساختن برنامه

های دوجانبه مانند کاریهای همنامهکننده و امضای تفاهماشتراکبا سایر ممالک عضو و ممالک

ت.عضویت افغانستان در این شورا اس هایکان بش ملل متحد از دیگر سودمندینامه با بخش استفاهم

مسأله عمده عضویت در شورای عالی حکومتداری شهری جهان در راستای شهرنشینی پایدار و اسکان

ساله شهری است که در نشست سوم اسکان بشی سازمان ملل متحد در کشور ۳۳بش، تطبیق اجندای

اکوادور ترتیب شد.

(RCC)المنافع مخابراتاتحادیه کشورهای مشترک

المنافع مخابراتبه گونه رسمی عضو اتحادیه کشورهای مشترک (6161ماه می ) 6935ثور افغانستان از

(RCC) .گردید و وزیر مخابرات و تکنالوژی معلوماتی افغانستان عضو بورد رؤسای این اتحادیه شد

تا ارائه باشدیی یکی از اهداف افغانستان مییی و فرامنطقههای منطقهو دیگر سازمان RCCعضویت در

ز ترانزیت دیتا لیخدمات مخابراتی و انترنتی در کشور بهبود یافته و در درازمدت، افغانستان مبدل به ده

راه دیجیتلی اش را در قالببه جنوب آسیا و آسیای مرکزی گردد. با تحقق این امر افغانستان نقش تاریخی

ابریشم احیا خواهد کرد.

(UNHRC)شورای حقوق بش ملل متحد

المللیینب یهاافغانستان در نهادها و سازمان یتعضوفصل چهارم:

119

خویش، به ( 6163اکتوبر 61) 6931میزان 64عضو شورای حقوق بش ملل متحد در نشست 691

افغانستان در این شورا رأی تأیید دادند. شش کشور نیپال، پاکستان، مالدیف، قطر، مالیزیا و عضویت

فیجی برای احراز یکی از چهار کرسی در شورای حقوق بش سازمان ملل متحد با افغانستان رقابت

کردند که سرانجام افغانستان در انتخابات برنده است.می

( حضور خواهد داشت. این شورا یکی از 6161 – 6162رای سه سال )نماینده افغانستان در این شورا ب

کند.ارکان فرعی سازمان ملل متحد است که به عنوان نهاد ناظر بر اعمال دول عضو عمل می

سازی باید گفت که دستاوردهای افغانستان از جمله انفاذ قانون منع شکنجه، قانون حمایت از طفل، نهایی

های ایجاد سارنوالی منع خشونت علیه زنان در ولیات، گزینش اعضای کمیسیوند جزای افغانستان، ک

های افغانستان به خاطر عضویت در شورای حقوق انتخاباتی و برنامه توانمندسازی زنان در روند تلاش

بش ملل متحد تأثیرگذار بوده است.

ر غانستان به عنوان یک کشو عضویت در این شورا به اعتبار کشور خواهد افزود و حضور نماینده اف

های جهانی، حصول دستاوردها را بهبود خواهد بخشید. گیریزده حین تصمیمجنگ

(OGP)مشارکت دولتداری باز

61المللی است که در یک ابتکار بین (Open Government Partnership)مشارکت دولتداری باز

مکزیک، ناروی، فلیپین، افریقای جنوبی، توسط کشورهای برازیل، اندونیزیا، 6166سپتمبر سال

ل از المللی از سوی یک کمیته متشکانگلستان و ایالت متحده امریکا آغاز شده است. این حرکت بین

کشور توانسته عضویت مشارکت 35شود. تا اکنون های غیردولتی رهبری میها و ارگاننمایندگان دولت

دولتداری باز را کسب کنند.

ها و خدمات عامه از طریق ارتقای شفافیت وکت دولتداری باز، بهبود کیفیت پالیسیدیدگاه مشار

های عضو است.های ملی دولتحسابدهی و تأمین مشارکت عامه در طرح و تطبیق پالیسی

عضویت در مشارکت دولتداری باز چهار معیار دارد: شفافیت مالی؛ دسترسی به اطلاعات؛ ثبت و نش

ها.گیریان خدمات عامه؛ و مشارکت شهروندان در تصمیمهای مأمور دارایی

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

101

هایهای عضو با تدوین برنامه عمل ملی خویش تعهداتی را در راستای تقویت میکانیزمدولت

نهادهای ها، با مشارکتحسابدهی، ارتقای شفافیت و تأمین مشارکت عامه در طرح و تطبیق پالیسی

کنند.غیردولتی تطبیق می

س قو 62خ معیارها، عضویت مشارکت دولتداری باز را در تاری درصد 22 انست با تکمیلافغانستان تو

حکومت برنامه عمل ملی را در مشارکت نهادهای مدنی شامل ( کسب نماید.6161 دسمبر 2) 6935

تعهد تدوین نموده و آن را تطبیق خواهد کرد. 61+6

(WeGO)سازمان جهانی حکومتداری الکترونیک

6931سرطان 1کابل برای اولین بار در چهارمین نشست سازمان ویگو که در روسیه به تاریخ شاروالی

برگزار شد، توانست عضویت این سازمان را کسب کند.( 6163جون 63)

انستیتوت تکنالوژی معلوماتی و مخابراتی 5شهر و 666سازمان جهانی حکومتداری الکترونیکی شامل

باشد.یی آن در چین و روسیه میکوریای جنوبی در شهر سئول و دفاتر منطقهاست. دفتر مرکزی آن در

ی گیری از حکومتداری الکترونیکی و تکنالوژ این سازمان در راستای بهبود زندگی شهروندان با بهره

معلوماتی فعالیت دارد.

(ICC) المللی کرکتشورای بین

6931های اخیر، توانست در یکم سرطان در سال گیرچشمهای تیم ملی کرکت کشور با کسب موفقیت

تست »های در بازی تواندالمللی کرکت راه پیدا کند که در نتیجه آن میبه شورای بین( 6163جون 66)

ورای جهانی کرکت در لندن برای دریافت عضویت دایمی افغانستان و ایرلند شرکت کند. ش« کرکت

کنون تعدادتأیید دادند. ا ق آرا به این دو کشور رأیصندوق گذاشت و اعضای این شورا به اتفا

سال ۵۲در رسد.کشور می ۵۳کنند به المللی با هم رقابت میکشورهایی که در سطح بالی کرکت بین

یابند.گذشته، این نخستین بار است که دو کشور تازه به این شورا راه می

المللیینب یهاافغانستان در نهادها و سازمان یتعضوفصل چهارم:

100

از شورای میلیون دالر 4.6ای معادلکمک سالنه سال آینده، ۲با عضویت در این شورا، افغانستان طی

جهانی دریافت خواهد کرد.

(ISF) المللی اسکیفدراسیون بین

ی در شهر کانکون المللی اسکالمللی اسکی در پنجاهمین کنگره بینعضویت افغانستان در فدراسیون بین

به تصویب رسید.( 6161جون 61) 6935جوزا 66به تاریخ مکزیک

مستانی ترین نهاد ناظر برگزاری مسابقات ز المللی اسکی که مرکز آن در سوئیس است، مهمیون بینفدراس

کشور عضو دارد. ۵۵۲در جهان است. در حال حاضر این فدراسیون

رزشکاران و های اخیر شاهد برگزاری چندین مسابقه اسکی با اشتراک ولیت کوهستانی بامیان در سال

، ششمین دور مسابقات اسکی افغانستان با حضور 6161در ماه مارچ سال افغان و خارجی بوده است.

ا در های کوه باباین مسابقات هر ساله در دامنهی و خارجی در این ولیت برگزار شد. بازان داخلاسکی

شود.المللی برگزار مینهادهای بینمرکز ولیت بامیان، با حمایت

پنجمفصل

المللیهای بینقضاوت

مختلف از حکومت وحدت ملی و مسیری که در آن در حرکت های جامعه جهانی در مقاطعقضاوت

یش رو داریم پو آنچه در آینده تحقق یافته انداز روشنی نسبت به آنچه در سه سال گذشته است، چشم

یا ها والمللی و مسؤولین سازمانهای نهادهای بیندهد. این فصل شامل بخشی از گزارشبه دست می

ان شده از میکه هر یک زیر عنوانی انتخاب حکومت وحدت ملی است درباره افغانستان و هاحکومت

.متن، جای گرفته است

فراتر از گفتار

برای افغانستانمتحد سازمان ملل سرمنشی نماینده ویژه ،ارائه معلومات نیکولاس هایسم

متحد به شورای امنیت سازمان ملل

٥٧٤٣جون ٥٤رک | انیوی

یاهآوری عواید، برآورده کردن معیار جمع از جمله ،اقتصادی هایی در عرصهما شاهد پیشفت

ادی و همچنین توسعه اقتص اصلاحی مدت دقیقهای وسطترتیب پلان ل،المللی پو صندوق بین

.ایمتحت شرایط دشوار بوده

ف دو سال ، برخلا اکنوندر عرصه مدیریت مالی عامه نیز صورت گرفته است. یهای روشنپیشفت

.هراسی از عدم پرداخت معاشات کارمندان دولت نداریمگذشته،

اهد کردیی فراهم خو نامه توسعه بندر چابهار، زمینه را برای یک دهلیز جدید تجاری منطقهموافقت.

انکشافات اخیر به دنبال آغاز کار پروژه خط لوله گاز تاپی صورت گرفته است.

ست؛ اما دارای ظرفیت حقیقی برای مبدل ساختن هایی با این مقیاس، نیازمند زمان اتطبیق پروژه

.باشدی که آرزویش را دارد، مییافغانستان به محور منطقه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

106

های زیادی برای برآورده ساختن انتظارات دونرها صورت گرفته است، طوری که شاهد تلاش

متقابل و فراهم کردن چارچوب انکشافی در های پاسخگوییهایی در تجدید شاخصپیشفت

.انستان هستیمافغ

میت قانونحاک در حال انجام است. ایجاد شورای عالی ،فراتر از گفتار ،ها برای مبارزه با فسادتلاش

رتیب ایجاد باشد؛ به همین تجمهور غنی، نخستین گام در این راستا میمبارزه با فساد توسط رئیس و

.گرددمبارزه با فساد محسوب میمرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد نیز گام دیگری در راستای

سارنوال جدید گام مثبت دیگری است.تقرر لوی

ترروز مستحکم هر

تحولات آشفته؛ ٥٧٤٣افغانستان

گزارشی از رادا کومار، ریچارد والیس، جاسنیت اولاک

کند در حالی که تخمین می درصد 6.3را 6165رقم تولید ناخالص داخلی در سال بانک جهانی

بینی بانک جهانی این رقم رشد، با بوده است. براساس پیش درصد 6.9، 6164این رقم در سال

خواهد رسید؛ درصد 5به 6162افزایش تدریجی در هر سال، در سال

توافق نظر دارند و حمایت از حکومت وحدت ملی در موردبسیاری از همسایگان افغانستان

ز موقفملاحظه ایک تغییر قابل ؛باید در زمینه امنیت با افغانستان همکاری شود کهمعتقدند

.صورت گرفته است کشورهای حایل

ه بین شدهای اتصال اقتصادی پلانپروژهوادار به همکاری در افغانستان بسیاری از همسایگان

اند.شده جنوبی آسیایمیانه، و آسیای میانه، افغانستان و افغانستان و آسیای

یی بر این باورند که در وضعیت کنونی، حکومت وحدت ملی یگانه گزینه گران منطقهتحلیل

.باشدپذیر برای افغانستان میامکان

یابندیها کاهش مزیرا جریان کمک ؛ملکی در جریان است افزایش منابعهای افغانستان برای تلاش.

تجارت، اما موازنه است؛ نظم افزایش یافتهصورت م اش بهتجارت افغانستان با کشورهای همسایه

.باشدبه استثنای هند( میند )تر باثباتکه اغلب به نفع همسایگان

ای هها به هر انداز آوازند. افغانبمانند، هم جمهوری باید باقینظام نظریه که نهادهای این ها در افغان

ریاست رگ اکه خشمگین باشند، به دنبال سرنگونی قدرت)حکومت( نیستند. حقیقتی که تقدس

المللیهای بینفصل پنجم: قضاوت

107

نده است. کنبینخوشجمهوری در جریان اعتراضات اخیر در کابل مورد احترام قرار گرفت، بسیار

.وجود دارد «یک کشور»عنوان به که ،انستانمستحکمی از افغ این یعنی مفهوم

کننده است. حکومت وحدت ملی با گذشت حکومت وحدت ملی، مأیوس« بدیل»صحبت روی

کار هم جمهور و رئیس اجرایی از نزدیک با هر روز در حال رشد و مستحکم شدن است. رئیس

تک کشورهای همسایهتکغنی به جمهور رئیسکنند و هر دوی آنان از تهدیدها آگاه هستند. می

.عمده افغانستان سفر کرده تا روی آنچه در درازمدت به نفع آنهاست، بحث کند

نیروهای ملی امنیتی و دفاعی افغانستان با حمایت بسیار مهم غرب، طالبان را سرنگون کردند.

فغانستان ا اما نیروهای ملی امنیتی و دفاعی ؛ها و خسارات تاکتیکی وجود داشتهنشینیاگرچه عقب

.ز استآمیحمایت مردمی و مشوعیت این نیروها موفقیت .در سطح استراتیژیک برنده هستند

رانی های امنیتی در منطقه، تنها باعث نگکنند که چالشافغانستان درک می اکنون کشورهای همسایه

باشد.بلکه مستلزم همکاری از جانب همسایگان و با همسایگان این کشور نیز می ؛افغانستان نه

د ساختار نهادهای امنیتی و دفاعیبهبو

٥٧٤٢دسمبر / بهبود وضعیت امنیتی و ثبات در افغانستان

امریکا قانون اختیارات دفاع ملی ایالات متحده ٤٥٥٢بر اساس جز ،گزارش وزارت دفاع ایالات متحده به کانگرس

٥٧٤٢برای سال مالی

کئونو هوارد پی باک مک کارل لیوِن

شده و های پلانزمانی که عملیات ،اندنیروهای ملی امنیتی و دفاعی افغانستان نشان داده

سازی مؤثر ساحات را از وجود نیروهای شورشیتوانمندی پاک ،کنندشده را رهبری میبینیپیش

.دارند

ایی، آوری انتقالت هو شان در زمینه فراهمهایهمچنان در حال بهبود تواناییقوای هوایی افغانستان

گیری و فیر از هوا نبرد( و هدف هایمیداناز های تخلیه )سربازان شهید و زخمیاجرای عملیات

.باشندمی

های الکترونیکی مدیریت پرسونل، پرداخت معاش و همچنین اصلاحات در سیستم تطبیق ابتدایی

های مثبت در راستایدهی کنونی، گامگزارش سازی در جریان دورهسازی و برنامهدهای بودجهرون

.های دفاع و امور داخله بوده استتغییر نهادی در ساختار وزارت

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

108

ام برداشتن منظور گ بهای ندهکنامیدوارهای وزارت دفاع، پیشفتخاص طور به ،حکومت افغانستان

اند.( داشتهGVHRناقضین فاحش حقوق بش) در راستای پاسخگو ساختن

جانبهاجندای اصلاحی همه

٥٧٤٢افغانستان ؛ ارزیابی سیستم شفافیت ملی

بان شفافیت افغانستاندیده

ن جانبه روشحکومت تعهداتش را در راستای مبارزه با فساد از طریق یک اجندای اصلاحی همه

.ساخته است

هایی داشته و نشان داده است که هر جا اراده سیاسی برای پیشفت ،هاحکومت در برخی عرصه

که یک نمونه آن، تدارکات عامه است. ؛پذیر استاصلاحات وجود داشته باشد، تغییر امکان

های تدارکاتی در برای بررسی فعالیت 6164اداره تدارکات ملی را در اکتوبر ،حکومت جدید

این و ومتهای حکفساد، ایجاد کرد. بر اساس گفتهقبال ر سکتور دولتی با پالیسی عدم تحمل د

جویی گردیده و بیش از پنجاه شرکت صرفه ،دهندگانهای مالیهمیلیون دالر از پول 31تاکنون ،اداره

.انددر لست سیاه قرار گرفته

اصلاحات کلیدی

٥٧٤٣/ انر تعهدات مبارزه با فساد افغانستمروری ب ؛از وعده تا عمل

المللان شفافیت بینسازم

هایی در راستای بهبود گزینش و عملکرد قضات صورت گرفته است. حکومت در حدود تلاش

ولیت، به 94ولیت، از مجموع 99شمول قضات استیناف در از سیستم قضایی را به درصد 65

تضعیف نمودن روابط بین قضات و اشخاص بانفوذ از طریق هدف تقویت استقلالیت قضایی

.است لی، تبدیل کردهمح

دارکات روندهای ت جویی کمیسیون تدارکات ملی با در دست گرفتنشواهدی از موفقیت و صرفه

جود و ، منظور حسابدهی بهوار بررسی قراردادهای دولتی، عامه و قراردادها در جریان جلسات هفته

.دارد

المللیهای بینفصل پنجم: قضاوت

109

رکات ون ملی تداقان از جملهآمیزی تعدادی اصلاحات کلیدی طور موفقیت اداره تدارکات ملی به

را انجام داده است.

های مالیبهبود شاخص

٥٧٤٣بهار / « جنوبی آسیایتمرکز اقتصادی »گزارش

بانک جهانی

ی در درصد 2.5اند که به موجب آن بعد از رکود ود یافتههای مالی در افغانستان بهباخیراً شاخص

بال درصد (61.1ه و تولید ناخالص داخلی را به )یافت افزایش درصد 66، عواید به میزان 6164سال

برده است.

کاهش کشت خشخاش

٥٧٤٢ / سروی مواد مخدر؛ افغانستان

چکیده مدیریتی

(UNODCدفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد )

بودند که از میان آنها 6165، شاهد کاهشِ کشت در سال خشخاشکشت تمامی سه منطقه عمده

صورت عمده در ولیت ننگرهار(، و به تعقیب و به درصد 41ترین کاهش در مناطق شرقی )بیش

رونما گردیده است؛ اما کشت در مناطق درصد 61و 61آن در مناطق جنوبی و غربی به ترتیب با

ملاحظه داشته است. منطقه شمال شرقی ، افزایش قابلدرصد 654و 92مرکزی و شمالی به ترتیب با

صورت دوامدار تحت کشت خشخاش گردد که بهی، از ساحاتی محسوب میدرصد 5کاهش با

خورد.(قرار دارند؛ )یعنی تغییر چندانی در این ساحات به چشم نمی

(، درصد 45) مانند ننگرهارزیر کشت خشخاش، کشت آن کاهش یافته؛ در بسیاری از ولیات

( و بدخشاندرصد 61) (، هلمنددرصد 69) (، فراهدرصد 92) ندهارق(، درصد 41) نیمروز

افزایش یافته درصد 66و 663و ارزگان به ترتیب در حالی که کشت آن در بادغیس. (درصد 4)

است.

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

مکاتب مصون

٥٧٤٣/ استفاده نظامی از مکاتب در ولایت بغلان افغانستان؛ معارف در خطوط اول نبرد

بان حقوق بشردیده

به اعلامیه مکاتب مصون6165می سال 63کشورهای جهان بود که در افغانستان یکی از نخستین ،

(Safe Schools Declarationپیوست و خود را متعهد به اتخاذ بعضی اقدامات به ) منظور تقویت

روند جلوگیری از حملات بر شاگردان، معلمین و مکاتب و پاسخ در برابر آن حملات، نمود. این

معلومات معتبر در مورد حملات و استفاده نظامی از مکاتب و آوریاقدامات عبارت از جمع

آوری کمک برای قربانیان حملات؛ تحقیقات در مورد ادعاهایی مبنی بر نقض ها؛ فراهمپوهنتون

ترویج توسعه و با المللی و تعقیب عدلی و قضایی مجرمین در زمان مقتضیقوانین ملی و بین

و تلاش برای ادامه روند تعلیم و تربیه در ؛رای آموزشب« حساسیت نسبت به جنگ»رویکردهای

.باشدهای مسلحانه میجریان درگیری

افظت اقدام به تأیید رهنمودهایی برای مح واسطه پیوستن به اعلامیه مکاتب، افغانستان همچنین به

ه آنها ک های مسلحانه نموده و تعهد نمودهها از استفاده نظامی در جریان درگیریمکاتب و پوهنتون

د.های عملیاتی شامل ساز کند، در پالیسی داخلی و چارچوبرا تا جایی که امکان دارد و اقتضا می

مسیر درست

سروی مردم افغانستان

٥٧٤٢افغانستان در سال

(TAFبنیاد آسیا )

کنند که بهها اظهار میاز افغان درصد 35ی ملی، کننده است که امسال با وجود افت روحیهدلگرم

.شان راضی هستندصورت عموم از زندگی

داننداست، دلیل آن را بازسازی میگویند کشور در مسیر درست در حرکت آنانی که می

دانند. تعداد کسانی که امنیت خوب را دلیل آن می درصد 62.5( و به تعقیب آن درصد 96.2)

درصد 4تا کنون 6164دانند، از سال ور در مسیر درست میحکومتداری خوب را دلیل حرکت کش

رکزیهای ساکن در مناطق معنوان دلیلی از سوی افغان افزایش یافته است. امنیت خوب احتمالً به

شود، ( بیان میدرصد 63.3) ( و مناطق شرقیدرصد 99.3) غرب (، جنوبدرصد 93.3) جاتههزار /

المللیهای بینفصل پنجم: قضاوت

110

یان شان ببینیعمده خوش عنوان دلیل احتمال زیاد بازسازی را بهدر حالی که مناطق دیگر به

.کنندمی

از عملکرد حکومت( بسیار راضی و آنها درصد 62.1ها، افغان درصد 34.3امسال، از مجموع(

مردان و زنانی که اظهار رضایت و درصد آنان تا حدودی راضی هستند. در حالی که درصد 41.9

های دهند؛ افغانرا نشان می درصد 34.9و 35.1ترتیب )تقریباً( مشابه به کنند، ارقامخرسندی می

تر از ساکنین مناطق روستاییای بیشملاحظهصورت قابل ( بهدرصد 26.6) ساکن در مناطق شهری

کنند.( اظهار خشنودی میدرصد 36.2)

خدمات صحی به زندانیان

٥٧٤٣ارچ م/ های افغانستانارزیابی خدمات صحی در زندان

(UNAMAدفتر مأموریت سازمان ملل متحد در افغانستان )

دیهای عمده و کلیهایی در بخشحکایت از پیشفت ،هانتیجه مجموعی گزارشبا وجود اینکه

.که باید انجام شودکار زیادی باقی مانده ها( دارد،)ارائه خدمات صحی در زندان

های افغانستان به خدمات صحی ابتدایی در تقریباً در تمامی زندان نامه، زندانیانتفاهم اساس بر

رت های ملکی وزابه شفاخانه با فرستادن زندانیانیا و وزارت امور داخله هایزندانی هاکلینیک

.دسترسی دارند ،صحت عامه

حرکت رو به جلوی سیاسی

ایالات متحدهندانی مرکزی اندان قومابیانیه جنرال لوید جی. آستین سوم، قوم

٥٧٤٢ مارچ ٥٣/ ندانی مرکزی ایالات متحدهادر مقابل کمیته خدمات مسلحانه سنای امریکا درباره موقف قوم

،ه ما، . آنان، ندهندرا تشکیل می ملی امنیتی و دفاعی افغانستان هایافغان نیروی هزار 961امروز

بی در صورت نس سطح خشونت را به که اندتوانستههای امنیتی را به عهده دارند و رهبری عملیات

.دارند سراسر کشور پایین نگه

گیرد. ینهاد کشور قرار مترین با احتراملزم به یادآوری است که اردوی ملی افغانستان همواره در رده

ال حاضر که در حاست یدهنده کیفیت زندگی بهتر بازتاب ایگسترده این محبوبیت به اندازه

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

تر اثباتتر و بای مصونصورت فزاینده زیرا اکنون کشور به ؛ کنندها تجربه میی از افغانبسیار

.گرددمی

در افغانستان بهبود یافته و میزان مرگ و میر کودکان کاهش یافته است های اخیر، اوسط سندر سال.

ر و هارم قوه کایک چ زنان در حال حاضر .ها برای زنان افغان توسعه یافته استهمچنین، فرصت

.افزایش یافته استآنان دهند و آموزش و سطح سواد پارلمان را تشکیل می درصد 62

خوشبختانه، بعد از انتخابات پرچالش، افغانستان یک حرکت رو به جلوی سیاسی را زیر چتر

غازاجرایی داکتر عبدالله عبدالله آ اشرف غنی و رئیس جمهورملی به رهبری رئیس حکومت وحدت

شدت اند که بههای مشابه و باورهای مشترک دارند و نشان دادهنموده است. هر دو رهبر اولویت

عامل که یک یصورت فعال با فساد باشند. آنان بهخواستار موفقیت حکومت وحدت ملی می

. کنندعمده در مقابل موفقیت حکومت جمهوری اسلامی افغانستان است، مبارزه می بازدارنده

توانند اند، آسان نبوده، اگرچه من کاملاً باورمند هستم که آنان میکه آنان به عهده گرفته مسؤولیتی

هم مؤثر واقع شوند. با

توانایی نیروهای دفاعی و امنیتی

٥٧٤٣جون / بهبود امنیت و ثبات در افغانستان

وزارت دفاع ایالات متحده امریکا

صورت به ،اند و رهبری این نیروهاخود توانایی نشان دادهنیروهای ملی دفاعی و امنیتی افغانستان از

.اندبرای اجرای اصلاحات دشوار اما الزامی، تعهد نموده گسترده،

قوای خاص امنیتی افغانستان همچنان توانمندترین عنصر در صفوف نیروهای افغانستان و از جمله

ی هاوای امریکایی و حمایترغم همکاری قبهترین قوای عملیات خاص در منطقه هستند. علی

های ضدتروریزم، قوای خاص امنیتی افغانستان توانمندی انجام تجهیزاتی از این نیروها در عملیات

وای خاطر مهارت ق های مستقل، با اتکا بر هوش ذاتی و امتیازات حمایت هوایی را دارند. بهعملیات

های قوای خاص برای مجموعه مأموریت خاص افغان، نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان از قطعات

صلاحات پولیس محلی افغان به رهبری وزارت امور داخله در کنند. تداول استفاده بیش از حد میم

نوان بخشی ع خاطر بهبود مؤثریت و پاسخگویی پولیس محلی به دهی کنونی بهجریان دوره گزارش

.از نیروهای امنیتی، ادامه یافته است

المللیهای بینفصل پنجم: قضاوت

111

ونقل هوایی و خارج ساختن آوری حملدر زمینه فراهمرا شان هایتوانایی ،نقوای هوایی افغا

اند.بهبود بخشیده ،ها از میدان جنگ و فیرهای منظم از هوازخمی

آمیزگرایی خشونتبارزه با افراطم

٥١٧الی ٥٦٢صفحات ٥٧٤٠جولای – ٥٧٤٣سال / تروریزم بارههای کشوری در گزارش

اداره مبارزه با تروریزم - خارجه ایالات متحده امریکانشرات وزارت امور

زآمیگرایی خشونتمبارزه با افراط (CVE:) از زمان تحویل گرفتن اداره ریاست جمهوری در سال

گرایی هایی در راستای مبارزه با افراطصورت فعال به تلاشجمهور غنی به، رئیس6164

نشمندان و مقامات نامی در حوزه اسلامی درخواست پرداخته و از شورای علما، دا آمیزخشونت

نموده که حملات شورشیان را محکوم نمایند و ندای صلح را در مساجد سراسر کشور بلند کنند.

های جامعه مدنی برای درک گروهجمهور و رئیس اجرایی در آغاز حکومت وحدت ملی با رئیس

کارهایی را برای مبارزه با این ردند تا راهآمیز ارتباط برقرار کگرایی خشونتهای افراطچالش

جمهور غنی همچنین از تعدادی ها جستجو کنند. در تلاش برای کاهش نارضایتی، رئیسچالش

خاطر رسیدگی به شکایات زندانیان درباره وضعیت بد و ها بهخانهها و تأسیسات توقیفزندان

ات حکومتی و رهبران مذهبی افغانستان در غیرمنصفانه دیدن نمود. همچنین، مقامعفو های برنامه

میز در ابوظبی آ گرایی خشونتالمللی عالی مبارزه با افراطکنفرانسی در مرکز هدایه، یک مرکز بین

اشتراک نمودند.

حکومت افغانستان همواره بر نیاز به تقویت همکاری مشترک یی:المللی و منطقههمکاری بین

انبه، های مختلف دوجانبه و چندجآمیز از طریق مجمعخشونت گراییطبرای مبارزه با تروریزم و افرا

شد که در آن باپروسه استانبول می - توجه آن کنفرانس قلب آسیاتأکید نموده است. نمونه قابل

یه و امارات اند. افغانستان، ترکر راستای مبارزه با تروریزیم متعهد شدهکشورهای منطقه به همکاری د

غانستان کنند. حکومت افدر این روند، ابزار اعتمادسازی مبارزه با تروریزم را رهبری میمتحده عربی

یی گیرانه منطقه)یوناما( و مرکز دیپلوماسی پیش از نزدیک با دفتر نمایندگی ملل متحد در افغانستان

ای از یی، روی مجموعههای منطقهمنظور تسهیل همکاری سازمان ملل متحد برای آسیای میانه به

عنوان یک دولت ناظر در کند. همچنین افغانستان بهمسایل از جمله مبارزه با تروریزم کار می

پیمان امنیت ( و سازمانSCO) های شانگهایهای امنیتی جهانی مانند سازمان همکاریسازمان

ساله حکومت وحدت ملینگاهی به دستاوردهای سه

111

و ششمین عضو به ائتلاف جهانی شکست عنوان شصت( حضور دارد. افغانستان بهCSTO) جمعی

داعش پیوست.

اف اجتماعی و اقتصادیپیشرفت در انکش

٥٧٤٠جولای ٥١/ ارکان استراتیژی اتحادیه اروپا درباره افغانستان - ارتباطات مشترک با شورا و پارلمان اروپا

نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و پالیسی امنیتی

دایی و در دسترسی به خدمات صحی و معارف ابت هملاحظ، در کنار دستیابی به نتایج قابلافغانستان

شاف ی انکدر عرصه، ی گذشتههمچنین نمایندگی از زنان و توانمندسازی آنان طی یک و نیم دهه

ر گردیده تولید ناخالص داخلی پنج برابی سرانه. ی داشته استهایپیشفت نیزاجتماعی و اقتصادی

است. سال افزایش یافته 65و اوسط عمر، تقریباً

اتیهای انتخابآمادگی

٥٧٤٠جون ٤٢/ المللیوضعیت در افغانستان و پیامدهای آن برای امنیت و صلح بین

گزارش سرمنشی

تبه داشته ر اولویت و تقرر افراد بلنددارای هایی در زمینه اصلاحاتپیشفت ،حکومت وحدت ملی

تسریعهی دهای مراکز رأیهای انتخاباتی را با تصویب بسته ارزیابیآمادگی است. مقامات افغان

می( )رهبر حزب اسلا حکمتیار الشعاع بازگشت گلبدینتحت ،دهیاند. هرچند دوره گزارشنموده

خاباتی در جریان های انتها در مورد آمادگیحکومت به بعضی پیشفت ؛به افغانستان قرار گرفته بود

مرکز مستقل انتخابات، بسته ارزیابی دهی، دست یافته است. در ماه اپریل، کمیسیوندوره گزارش

ها و بودجه بود، تأیید نمود. این ارزیابی یکی از دهی را که شامل پلان عملیاتی، طرزالعملرأی

جمهور یک سازد. در اول مارچ، رئیسپیشنهادات کمیسیون ویژه اصلاحات انتخاباتی را برآورده می

کمیسیون مستقل انتخابات، که از ماه جون سال ءدی انتخاباتی مهم را برای رهبری دارالنشامتص

بود، برگزید. در عین حال، کمیسیون شکایات انتخاباتی به تسوید تا این زمان خالی مانده 6164

را منمایندگی زنان در این کمیسیون آغاز نموده و روند استخدایافتن پالیسی جندر با هدف بهبود

.شروع نمود

المللیهای بینفصل پنجم: قضاوت

112

پیشرفت در مبارزه با فساد

٥٧٤٠جون ٤٢/ المللیوضعیت در افغانستان و پیامدهای آن برای امنیت و صلح بین

گزارش سرمنشی عمومی

ت در زمینه که پیشفت حکومکند تأیید میاپریل، یوناما نخستین گزارش مبارزه با فساد را 65در

؛ ایجاد ریادا فسادعلیه مبارزه حاکمیت قانون و عالی ایجاد شورای ، مانندفسادهای مبارزه با تلاش

ملی یژیمنظور کار روی استرات بال بهتعیین یک کمیته رده ؛مرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد

در بهبود کنترول پیشفت ؛های مبارزه با فساد توسط پنج وزارت عایداتیتکمیل پلان ؛مبارزه با فساد

.در خود داردهای تدارکاتی را و افزایش شفافیت در روند ؛عامه مدیریت مالی

محو شکنجه

محو ملی افغانستان برای تطبیق پلان عمل - شدگان مربوط به )جنایات/جرایم( جنگینحوه رفتار با بازداشت

٥٧٤٠/ اپریل شکنجه

دفتر کمیشنری عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد - یوناما

عنوان یک به ،6165محو شکنجه در زمان انتشار آن در سال ملی افغانستان برای ملیوناما از پلان ع

.استقبال نمود ،گام مثبت و سازنده از سوی حکومت

امتیاز در شفافیت 31کسب

٥٧٤٣/ المللسازمان شفافیت بین

ختلف در مالملل در مورد فساد اداری و اقتصادی در کشورهای گزارش سالنه سازمان شفافیت بین

رده 631دلو( منتش شده است، کشورهای مختلف را در ۱)چهارشنبه، که امروز 616۱سال

در .تقرار گرفته اس 613در رتبه ۳۳۵۱امتیاز در سال ۵۱بندی کرده است. افغانستان با کسب طبقه

به ۳۳۵۳تا ۳۳۵۳های رده قرار داشت و در سال 612در میان ۵۱۱، افغانستان در رده ۳۳۵۱سال

.امتیاز به دست آورده بود ۲و ۲و ۵۳ترتیب

فهرست نمودارها

36 ..................................................................... ریاخ سال سه در یاقتصاد رشد سهیمقا -6 نمودار

36 ............................................................... ندهیآ سال سه یط یاقتصاد رشد ینیبشیپ -6 نمودار

39 .............................................................. ریاخ سال سه در افغانستان تورم نرخ سهیمقا - 9 نمودار

34 ............................................. یافغان به ریاخ سال سه در حکومت سالنه دیعوا سهیمقا -4 نمودار

616 ............ هکتار و لوگرامیک به افغانستان در زعفران برداشت زانیم و کشت ساحه سهیمقا - 5 نمودار

616 .............................................. ریاخ سال 64 در هکتار به وهیم یهاباغ مساحت مقدار -1 نمودار

615 .............................................................. تن به ریاخ یهاسال در عسل دیتول سهیمقا -3 نمودار

611 ................................... تریل به ریاخ یهاسال در اتیلبن یهاهیاتحاد ریش دیتول سهیمقا - 2 نمودار

613 ............. تریل / لوگرامیک به ریاخ سال سه در یفیکوپرات یهاهیاتحاد اتیلبن دیتول سهیمقا -3 نمودار

661 ................................................... تن به ریاخ یهاسال در نیابیسو برداشت سهیمقا - 61 نمودار

691 ....................................... دالر به ریاخ یهاسال در واردات و صادرات سهم سهیمقا - 66 نمودار

در ویپول طرخ به معروض یهایولسوال و مثبت عیوقا تعداد ن،یواکس نیکمپا پوشش سهیمقا - 66 نمودار

699 ................................................................................................................... ریاخ یهاسال

694 ... ریاخ یهاسال در ولدت نیح یصح لاتیتسه و ولدت از قبل یهامراقبت سهیمقا -69 نمودار

644 ........................................... ریاخ یهاسال در یمیتعل مراکز و مکاتب یکم سهیمقا -64 نمودار

641 ............................................... ریاخ یهاسال در هاهیلیل و هاپوهنتون شمار سهیمقا - 65 نمودار

643 ....................... ریاخ سال سه یط مختلف مقاطع در سیتأس نو یهاپارتمنتید تعداد -61 نمودار

643 ............. ریاخ یهاسال در یدولت یعال لاتیتحص در محصل یهاتیس شمار سهیمقا -63 نمودار

643 .......................... ریاخ یهاسال یط یدولت یهاپوهنتون در زن استادان شمار سهیمقا -62 نمودار

یهاسال در کنندگانعودت و نیمهاجر امور وزارت یانسان یرو ین لیتحص درجه سهیمقا -63 نمودار

615 .................................................................................................................. 6931 و 6939

چهار در کنندگانعودت و نیمهاجر امور وزارت یانکشاف بودجه مصرف و مقدار سهیمقا - 61 نمودار

613 ......................................................................................................................... ریاخ سال

612 .. ریاخ یهاسال در کنندگانعودت یهاشهرک یانکشاف یهاپروژه یمال حجم سهیمقا -66 نمودار

فهرست تصاویر

63 .............. یدفاع و یتیامن یروهاین نیمجروح از یغن اشرف محمد جمهورسیرئ ادتیع - 6 ریتصو

63 ...................................................................... علما با جمهورسیرئ یمشورت نشست - 6 ریتصو

91 . دکنیم دارید ییهوا دانیم در فیشر اللهتیب نیریزا با یغن اشرف محمد جمهورسیرئ - 9 ریتصو

فمختل لیمسا یرو بحث به یغن جمهورسیرئ با رودررو جلسات در جامعه مختلف اقشار– 4 ریتصو

96 .......................................................................................................................... پردازندیم

99 .......... شوندیم یگذار ارج مدال ضیتفو با یمل وحدت حکومت در انیب یآزاد نیفعال - 5 ریتصو

یر یگمیتصم جلسات در یالمللنیب ناظران و یمدن جامعه ،یخصوص سکتور اشتراک نهیزم -1 ریتصو

95 .................................................................................................................. است شده فراهم

91 ....................... شودیم افتتاح دولت یرهبر یسو از کاولنگی - صوفدره سرک پروژه - 3 ریتصو

93 ... بگذارند شینما به مقامات یبرا را خود یدستاوردها که دارند فرصت جوان نیمخترع - 2 ریتصو

ار خود تجارب و ابندییم حضور یشهر توسعه یعال یشورا جلسات در اتیول شاروالن – 3 ریتصو

92 ........................................................................................................... گذارندیم اشتراک به

93 ....................... شوندیم ریتدو یجمهور استیر ارگ در زنان یسراسر یهامیسمپوز - 61 ریتصو

منظم لشک به اطلاعات به یدسترس توسعه یبرا یحکومت انیسخنگو یهماهنگ جلسات - 66 ریتصو

46 ................................................................................................................... شوندیم ریتدو

51 .......................................... کرد فراهم را لجورد راه نامهموافقت یامضا نهیزم 3کایر - 66 ریتصو

59 . است نموده لیتسج ایآس قلب مثابه به را افغانستان گاهیجا استانبول، پروسه یهانشست - 69 ریتصو

کشور دو نیب مهم یهانامهموافقت یامضا به منجر ترکمنستان و افغانستان روابط گسترش - 64 ریتصو

52 .......................................................................................................................... است شده

53 ........... است شده تیتقو سابقهیب شکل به نیچ یخارج استیس در افغانستان گاهیجا - 65 ریتصو

16 ........ اردد افغانستان با یتر مستحکم روابط کیژیاسترات کیشر و دوست عنوان به هند - 61 ریتصو

16 ......... ستا افتهی توسعه گذشته از ترشیب تاجکستان و افغانستان مشترک یهایهمکار - 63 ریتصو

14 .. نمود ضاام را یمهم یهانامهموافقت و دارد یمثبت دگاهید افغانستان به نسبت ازبکستان -62 ریتصو

ستوارا هایهمکار توسعه بر رانیا یاسلام یجمهور با افغانستان یاسلام یجمهور مناسبات -63 ریتصو

13 ................................................................................................................................. است

12 ............ دینمایم دیتأک پاکستان با دولت با دولت روابط بر یمبتن مناسبات بر افغانستان - 61 ریتصو

13 ......... است برخوردار افغانستان یخارج استیس در خاص گاهیجا از یسعود عربستان - 66 ریتصو

111

31 ..... کندیم ییرایپذ یجمهور استیر ارگ در هیترک جمهورسیرئ از یغن جمهورسیرئ -66 ریتصو

36 ............. است افغانستان یخارج استیس یدستاوردها از جانیآذربا با مناسبت میتحک - 69 ریتصو

39 ........................................... دارد یاسلام یهمکار سازمان در فعال حضور افغانستان - 64 ریتصو

تیحما در را یجهان جامعه مجدد تعهد توانست لندن کنفرانس در یمل وحدت حکومت - 65 ریتصو

32 ...................................................................................................... کند افتیدر افغانستان از

21 .... نمود ییرایپذ یجمهور استیر ارگ در متحد ملل تیامن یشورا ئتیه از حکومت - 61 ریتصو

جامعه تیحما افتیدر در را استفاده نیترشیب بروکسل کنفرانس از یمل وحدت حکومت -63 ریتصو

26 ......................................................................................................................... کرد یجهان

برد بهره یجهان جامعه اعتماد جلب یبرا یخوب فرصت ثیح به لندن نشست از افغانستان – 62 ریتصو

........................................................................................................................................ 26

29 .................. آورد دست به را متحد ملل بش حقوق یشورا تیعضو توانست افغانستان -63 ریتصو

یانجه تجارت سازمان در افغانستان تیعضو توانست یمل وحدت حکومت هاسال از پس - 91 ریتصو

31 .................................................................................................................... بخشد تحقق را

کهیابرف افتتاح/ است شده داده تیهدا یساز کهیفابر سمت به یخصوص یهایگذار هیسرما - 96 ریتصو

33 .......................................................................................................... لیاست خان آهن ذوب

یمل وحدت حکومت عمده یدستاوردها از بروکسل کنفرانس در شدهجذب یمال تعهدات - 96 ریتصو

32 ................................................................................................................................. است

در را( سلما) هند – افغان یدوست بند از یبردار بهره هند صدراعظم و یغن جمهورسیرئ - 99 ریتصو

666 ............................................................................................ نمودند افتتاح را هرات تیول

663 .................................. کندیم دیتول برق گاواتیم 46( سلما) هند - افغان یدوست بند -94 ریتصو

به یلم وحدت حکومت توسط انیمکرور دیجد یهاآپارتمان نیمالک یقبل یستاناضافه - 95 ریتصو

666 .............................................................................................................. شد داده پس آنان

665 ............................................... ردیگیم بهره تجارت یبرا آهن خطوط از افغانستان - 91 ریتصو

662 ........ کنندیم افتتاح را نهیآق - آتامراد آهنخط ترکمنستان و افغانستان جمهور یرؤسا - 93 ریتصو

692 ....................................... نمود بیتصو را یتیامن چهارساله پلان یمل تیامن یشورا - 92 ریتصو

646 ............................................... برخوردارند یقو مورال از یدفاع و یتیامن یروهاین – 93 ریتصو

فیرتع« کشور یدفاع و یتیامن یروهاین یمل روز» از لیتجل محفل در یغن جمهورسیرئ - 41 ریتصو

644 ................................................................................................... کرد ارائه دشمن از واضح

641 ......................... است شده هاک بلک یکوپترهایهل به مجهز افغانستان ییهوا یقوا - 46 ریتصو

اریحکمت نیدگلب با صلح نامهموافقت افغانستان جمهورسیرئ یافغان صلح پروسه جهینت در - 46 ریتصو

656 ..................................................................................................................... نمود امضا را

110

651 .......... شد حاصل افغانستان نیقوان یساز مدرن کردیرو با که است یدستاورد جزا ک د - 49 ریتصو

یادار لاحاتاص ونیسیکم توسط یکیالکترون تذکره اداره یخال یهابست استخدام پروسه - 44 ریتصو

614 ..................................................................................................شد انجام یملک خدمات و

هایسوالول تمام یدسترس تیاهم بر جمهورسیرئ سارنوالن یسراسر کنفرانس نیچهارم در - 45 ریتصو

634 ....................................................................................................... نمود دیتأک یسارنوال به

631 ................................... نمودند ادا را فیتحل مراسم یانتخابات یهاونیسیکم یاعضا - 41 ریتصو

632 ........... ستا برخوردار گذشته به نسبت یتر شیب تیشفاف از یعال لاتیتحص کانکور - 43 ریتصو

633 .......................................... است افتهی شیافزا حج پروسه از انیحاج تیرضا سطح -42 ریتصو

626 .............. کنندیم نظارت هاخانهپسته در پاسپورت عیتوز روند از پستافغان نیمسؤول -43 ریتصو

626 ............................................................. باشدیم عیسر رشد حال در خدمتآسان - 51 ریتصو

یحکومتدار در افغانستان( EGDI) کیالکترون یحکومتدار توسعه شاخص هیپا بر - 56 ریتصو

624 ................................................................................. است داشته یخوب شفتیپ کیالکترون

فساد هیعل مبارزه یمل یژ یاسترات ،یادار فساد هیعل مبارزه و قانون تیحاکم یعال یشورا - 56 ریتصو

623 ........................................................................................................ کرد بیتصو را یادار

با مبارزه رد افغانستان یاسلام یجمهور یرهبر یاساس ابتکارات از یمل تدارکات ونیسیکم - 59 ریتصو

635 .................................................................................................................... باشدیم فساد

631 ........ است عرصه نیا در اطلاعات به یدسترس چهیدر یمل تدارکات اداره تیسابیو - 54 ریتصو

633 .... کندیم یدگیرس فساد بزرگ یایقضا به ،یادار فساد با مبارزه ییقضا و یعدل مرکز - 55 ریتصو

665 ..................................................شد ییرونما اطلاعات به یدسترس یمل یژ یاسترات - 51 ریتصو

هیعل ونتخش یهاهیدوس بر هارسانه و خبرنگاران تیمصون و تیامن یهماهنگ مشترک تهیکم - 53 ریتصو

663 ......................................................................................................... دارد توجه خبرنگاران

662 ندکیم نصب انیب یآزاد عرصه نیفعال نهیس بر را یدولت یعال یهامدال جمهورسیرئ - 52 ریتصو

666 ...است شده بیتعهدترت 6+61 شامل افغانستان باز یدولتدار مشارکت یمل عمل پلان - 53 ریتصو

664 .............................. شد اجرا هاافغان تیمالک با افغانستان صحت و یدموگراف یسرو - 11 ریتصو

663 .................. کرد آغاز را خدمات ارائه و شد افتتاح سال 66 از پس دیزا خیش شفاخانه -16 ریتصو

691 .......................... شد سپرده یبردار بهره به آغاخان ادیبن یهاکمک از انیبام شفاخانه -16 ریتصو

696 است افتهی شیافزا درصد 15 به یصح یدنیآشام آب به مردم یدسترس یمل سطح در – 19 ریتصو

695 ...................... است افتهی شیافزا درصد 65 افغانستان در ویپول نیواکس پوشش سطح - 14 ریتصو

693 ..... نمود یقدردان ترکمنستان 6163 مسابقات از آورمدال ورزشکاران از جمهورسیرئ - 15 ریتصو

تراکاش نیمعتاد یحرفو یهاآموزش و یتداو یمل مرکز افتتاح در اول خانم و جمهورسیرئ - 11 ریتصو

641 ............................................................................................................................ نمودند

111

یخیتار یهامشخصه حفظ بر شاروالن و یشهر نیمسؤول به خطاب در جمهورسیرئ -13 ریتصو

651 ......................................................................................... کند یم دیتأک افغانستان یشهرها

651 ....................... نمود اشتراک افغانستان زنان عیصنا و تجارت اتاق افتتاح در اول خانم -12 ریتصو

دیجتم را آنان افغانستان، سازروبات دختران میت با دارید ضمن اول خانم و جمهورسیرئ - 13 ریتصو

611 ............................................................................................................................ نمودند

634 ......... هستند سرک مانند ییربنایز یهاپروژه قیتطب شاهد کنندگانعودت یهاشهرک - 31 ریتصو