ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

--------o0o---------

NGUYỄN MẠNH HÙNG

QUẢN LÝ THUẾ

ĐỐI VỚI HÀNG HÓA NHẬP KHẨU TẠI CHI CỤC

HẢI QUAN CỬA KHẨU HỮU NGHỊ - TỈNH LẠNG SƠN

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ VÀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP

Hà Nội - 2015

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

--------o0o---------

NGUYỄN MẠNH HÙNG

QUẢN LÝ THUẾ

ĐỐI VỚI HÀNG HÓA NHẬP KHẨU TẠI CHI CỤC

HẢI QUAN CỬA KHẨU HỮU NGHỊ - TỈNH LẠNG SƠN

Chuyên ngành: Quản trị Công nghệ và Phát triển doanh nghiệp

Mã số: Chuyên ngành thí điểm

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ VÀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN VĂN ĐỊNH

XÁC NHẬN CỦA

CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ

CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội - 2015

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Tên luận văn: Quản lý thuế đối với hàng hóa nhập khẩu tại Chi cục Hải quan cửa

khẩu Hữu Nghị - tỉnh Lạng Sơn

Tác giả: Nguyễn Mạnh Hùng

Chuyên ngành: Quản trị công nghệ và phát triển doanh nghiệp

Bảo vệ năm: 2015

Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Văn Định

Nhiệm vụ nghiên cứu:

- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý thuế, đi sâu nghiên cứu

những nội dung quản lý thuế đối với hàng hóa nhập khẩu.

- Đánh giá thực trạng quản lý thuế đối với hàng hóa nhập khẩu tại Chi cục Hải

quan cửa khẩu Hữu Nghị - tỉnh Lạng Sơn.

- Đề xuất phƣơng hƣớng và giải pháp tăng cƣờng quản lý thuế đối với hàng

hóa nhập khẩu, nhằm xây dựng cơ chế quản lý thuế hợp lý, có tính khả thi

cao trên cơ sở kế thừa những kết quả nghiên cứu đã đạt đƣợc trong lĩnh vực

quản lý thuế.

Những đóng góp của luận văn:

Luận văn đã nghiên cứu và cung cấp những lý luận cơ bản nhất về thuế, đi sâu

nghiên cứu những nội dung quản lý thuế đối với hàng hóa nhập khẩu, trình bày quy trình

thực hiện thủ tục hải quan theo hệ thống VNACCS/VCIS mới nhất hiện nay, qua đó thấy

đƣợc những ƣu việt của quy trình này. Luận văn cũng trình bày nội dung cơ bản của

quản lý thuế xuất nhập khẩu nói chung và thuế nhập khẩu hàng hóa nói riêng cũng nhƣ

các sắc thuế phổ biến đang áp dụng cho hàng nhập khẩu vào Việt Nam hiện nay.

Tiếp theo, tác giả đã nêu bật đƣợc những đặc điểm về tự nhiên, kinh tế xã

hội, tình hình hoạt động xuất nhập khẩu, những thuận lợi, khó khăn trong công tác

quản lý thu thuế tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Tác giả cũng phân tích những

nguyên nhân trực tiếp dẫn đến những hạn chế nêu trên, bao gồm cả nguyên nhân

khách quan và nguyên nhân chủ quan.

Cuối cùng, dựa trên những nguyên nhân và hạn chế đã phân tích, tác giả đề

xuất những giải pháp khắc phục hạn chế và tăng cƣờng quản lý thuế đối với hàng

hóa nhập khẩu nhƣ: hoàn thiện bộ máy tổ chức của Chi cục; xây dựng hệ thống

thông tin, cơ sở dữ liệu của đối tƣợng nộp thuế; tăng cƣờng công tác tuyên truyền,

hỗ trợ đối tƣợng nộp thuế; nâng cao công tác phúc tập hồ sơ; theo dõi và quản lý

chặt chẽ các khoản nợ; quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức; xây dựng cơ

sở vật chất hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thuế…

MỤC LỤC

Danh mục từ viết tắt .................................................................................................... i

Danh mục bảng biểu ................................................................................................... ii

Danh mục hình vẽ ...................................................................................................... ii

PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................... Error! Bookmark not defined.

CHƢƠNG 1. BẢN CHẤT VÀ NỘI DUNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ XUẤT

NHẬP KHẨU ........................................................... Error! Bookmark not defined.

1.1. Một số vấn đề lý luận về thuế ......................... Error! Bookmark not defined.

1.1.1. Khái niệm, đặc điểm của thuế .................. Error! Bookmark not defined.

1.1.2. Vai trò của thuế ........................................ Error! Bookmark not defined.

1.1.3. Nội dung quản lý thuế đối với hàng hóa nhập khẩuError! Bookmark

not defined.

1.2. Nội dung cơ bản của một số sắc thuế chủ yếu đối với hàng hóa nhập khẩu

............................................................................... Error! Bookmark not defined.

1.2.1. Thuế nhập khẩu ........................................ Error! Bookmark not defined.

1.2.2. Thuế tiêu thụ đặc biệt ............................... Error! Bookmark not defined.

1.2.3. Thuế bảo vệ môi trường ........................... Error! Bookmark not defined.

1.2.4. Thuế giá trị gia tăng ................................. Error! Bookmark not defined.

1.2.5. Kê khai, nộp thuế đối với hàng hóa nhập khẩuError! Bookmark not

defined.

1.3. Quản lý thuế xuất nhập khẩu .......................... Error! Bookmark not defined.

1.3.1. Quy trình thực hiện thủ tục hải quan theo hệ thống VNACCS/VCIS ..... Error!

Bookmark not defined.

1.3.2. Nội dung cơ bản của quản lý thuế xuất nhập khẩuError! Bookmark not

defined.

1.4. Các nghiên cứu tƣơng tự trƣớc đây ................ Error! Bookmark not defined.

1.5. Các nguồn tài liệu tham khảo ......................... Error! Bookmark not defined.

1.5.1. Bài báo ..................................................... Error! Bookmark not defined.

1.5.2. Sách .......................................................... Error! Bookmark not defined.

1.5.3. Báo cáo chính phủ, doanh nghiệp ............ Error! Bookmark not defined.

1.5.4. Luận văn, luận án ..................................... Error! Bookmark not defined.

1.5.5. Website ..................................................... Error! Bookmark not defined.

CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨUError! Bookmark

not defined.

2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu đƣợc sử dụng ......... Error! Bookmark not defined.

2.2. Địa điểm và thời gian thực hiện nghiên cứu ... Error! Bookmark not defined.

2.3. Các công cụ đƣợc sử dụng .............................. Error! Bookmark not defined.

2.4. Các phƣơng pháp điều tra, tính toán, lựa chọn đơn vị phân tích ............ Error!

Bookmark not defined.

2.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu và phƣơng pháp phân tích số liệuError! Bookmark

not defined.

CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HÀNG

HÓA NHẬP KHẨU TẠI CỬA KHẨU QUỐC TẾ HỮU NGHỊ - LẠNG SƠN

................................................................................... Error! Bookmark not defined.

3.1. Tình hình hoạt động XNK tại cửa khẩu Hữu Nghị và tổ chức quản lý thu thuế

tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng SơnError! Bookmark not

defined.

3.1.1. Một số nét về đặc điểm tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hội của cửa

khẩu Hữu Nghị .................................................. Error! Bookmark not defined.

3.1.2. Tình hình hoạt động XNK tại CK Hữu Nghị - Lạng Sơn ................. Error!

Bookmark not defined.

3.1.3. Tổ chức quản lý thu thuế tại Chi cục Hải quan CK Hữu Nghị ........ Error!

Bookmark not defined.

3.2. Tình hình quản lý thuế đối với hàng hóa NK tại Chi cục Hải quan CK Hữu Nghị

............................................................................... Error! Bookmark not defined.

3.2.1. Quản lý đối tượng nộp thuế ...................... Error! Bookmark not defined.

3.2.2. Quản lý căn cứ tính thuế .......................... Error! Bookmark not defined.

3.2.3. Quản lý thu nộp thuế ................................ Error! Bookmark not defined.

3.2.4. Quản lý thanh khoản, miễn thuế, xét miễn thuế, xét giảm thuế, hoàn thuế,

không thu thuế .................................................... Error! Bookmark not defined.

3.2.5. Công tác phúc tập hồ sơ ........................... Error! Bookmark not defined.

3.2.6. Công tác khác ........................................... Error! Bookmark not defined.

3.3. Đánh giá chung về công tác quản lý thu thuế đối với hàng hóa nhập khẩu tại

Chi cục Hải quan CK Hữu Nghị - Lạng Sơn ......... Error! Bookmark not defined.

3.3.1. Những kết quả đã đạt được ..................... Error! Bookmark not defined.

3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân .......................... Error! Bookmark not defined.

CHƢƠNG 4. GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HÀNG

HÓA NHẬP KHẨU TẠI CHI CỤC HẢI QUAN CK HỮU NGHỊ - LẠNG SƠN

................................................................................... Error! Bookmark not defined.

4.1. Một số quan điểm nhằm tăng cƣờng quản lý thu thuế đối với hàng hóa nhập

khẩu ........................................................................ Error! Bookmark not defined.

4.1.1. Quản lý thuế để đảm bảo thu đúng, thu đủ cho ngân sách nhà nước .... Error!

Bookmark not defined.

4.1.2. Quản lý thuế nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động nhập khẩu ............ Error!

Bookmark not defined.

4.1.3. Quản lý thuế phải nâng cao tính tự giác và ý thức tuân thủ pháp luật thuế

của đối tượng nộp thuế ....................................... Error! Bookmark not defined.

4.2. Một số giải pháp tăng cƣờng quản lý thuế đối với hàng hóa nhập khẩu tại Chi

cục Hải quan CK Hữu Nghị - Lạng Sơn ................ Error! Bookmark not defined.

4.2.1. Phương hướng tăng cường quản lý thu thuế đối với hàng hóa nhập khẩu

tại Chi cục Hải quan CK Hữu Nghị ................... Error! Bookmark not defined.

4.2.2. Giải pháp nhằm tăng cường quản lý thu thuế đối với hàng hóa nhập khẩu

tại Chi cục Hải quan CK Hữu Nghị ................... Error! Bookmark not defined.

4.3. Kiến nghị......................................................... Error! Bookmark not defined.

4.3.1. Ban hành bổ sung đồng thời sửa đổi một số quy trình thủ tục, quy chế về

quản lý thuế ........................................................ Error! Bookmark not defined.

4.3.2. Sửa đổi các quy định về thuế GTGT, thuế NKError! Bookmark not

defined.

4.3.3. Hoàn thiện các quy định về quản lý thuế, đảm bảo thống nhất, đồng bộ

............................................................................ Error! Bookmark not defined.

4.3.4. Quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức hải quan đáp ứng yêu cầu

quản lý thu thuế trong điều kiện mới. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

chấp hành pháp luật hải quan ............................ Error! Bookmark not defined.

4.3.5. Xây dựng cơ sở vật chất hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin trong

mọi hoạt động quản lý thuế; đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng khu vực cửa khẩu

............................................................................ Error! Bookmark not defined.

KẾT LUẬN ............................................................... Error! Bookmark not defined.

TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 4

i

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu Nguyên nghĩa

1 BVMT Bảo vệ môi trƣờng

2 GTGT Giá trị gia tăng

3 NGOs Các tổ chức phi chính phủ nƣớc ngoài

4 NK Nhập khẩu

5 NSNN Ngân sách Nhà nƣớc

6 TTĐB Tiêu thụ đặc biệt

7 VCIS Hệ thống thông tin tình báo Hải quan

Việt Nam

8 VNACCS Hệ thống thông quan hàng hóa tự động

ii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

STT Bảng Nội dung Trang

1 Bảng 3.1 Kim ngạch XNK qua cửa khẩu Hữu Nghị 2008-2013 47

2 Bảng 3.2 Kết quả thu ngân sách tại chi cục HQCK Hữu Nghị 52

3 Bảng 3.3 Kết quả thực hiện dự toán thu ngân sách 55

4 Bảng 3.4 Tình hình vi phạm pháp luật về hải quan 59

5 Bảng 3.5 Kết quả công tác kiểm tra, xác định trị giá tính thuế 65

6 Bảng 3.6 Bảng theo dõi, phân tích các khoản nợ 76

7 Bảng 3.7 Bảng theo dõi kết quả thu hồi nợ cƣỡng chế 78

8 Bảng 3.8 Đánh giá tỷ lệ giữa số nợ với số thực thụ 80

9 Bảng 3.9 Số liệu miễn thuế, hoàn thuế 81

10 Bảng 3.10 Bảng theo dõi kết quả phúc tập hồ sơ 84

iii

DANH MỤC HÌNH VẼ

STT Hình Nội dung Trang

1 Hình 1.1 Tổng quan về hệ thống VNACCS 34

2 Hình 1.2 Quy trình cơ bản làm thủ tục hải quan nhập khẩu 35

3 Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý thuế tại chị cục hải

quan CKQT Hữu Nghị 49

4

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1. Bộ Tài chính, 2014. “Tăng cường công tác quản lý nợ thuế đối với hàng hóa

xuất nhập khẩu”. Hà Nội.

2. Bộ Tài chính, 200. Chiến lược cải cách hệ thống thuế Việt Nam giai đoạn

2001 – 2010, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ

3. Bộ Tài chính, 2014. Thông tư 22/2014/TT-BTC. Hà Nội.

4. Chính phủ nƣớc CHXHCNVN, 2012. Nghị quyết 01/NQ-CP ngày

03/01/2012 và Nghị quyết số 13/NQ-CP ngày 10/5/2012. Hà Nội.

5. Chính phủ nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 2014. Quyết định số

1074/QĐ-TCHQ về việc ban hành quy trình “Quản lý nợ thuế, nợ tiền chậm

nộp, nợ phạt đối với hàng hóa xuất nhập khẩu”. Hà Nội.

6. Đỗ Hàm, 2009. Phương pháp luận trong nghiên cứu khoa học. Thái Nguyên

: trƣờng đại học Y khoa Thái Nguyên.

7. Nguyễn Văn Hiệu, 2002. Các giải pháp hoàn thiện cải cách hệ thông thuế ở

Việt Nam, Luận án tiến sĩ, Học viện Tài chính.

8. La Thị Huyền, 2010. Thực trạng và một số giải pháp nâng cao chất lượng

quản lý thu thuế xuất nhập khẩu tại chi cục hải quan Thanh Hóa. Khóa luận

tốt nghiệp Thạc sĩ. Đại học Ngoại Thƣơng.

9. Phƣơng Kỳ Sơn, 2001. Phương pháp nghiên cứu khoa học. Hà Nội : Nhà

xuất bản chính trị quốc gia.

10. Vụ Chính sách Tài chính, 1999. Định hướng chính sách tài chính 2001 -

2010

Website:

11. http://www.customs.gov.vn/ (Tổng cục hải quan Việt Nam)

12. http://www.baohaiquan.vn/ (Hải quan online)

13. http://www.gdt.gov.vn/ (Tổng cục thuế - Bộ tài chính)

14. http://www.gso.gov.vn/ (Tổng cục thống kê Việt Nam)

15. http://www.vnaccs.com/