Quan ly moi truong trong do thi va khu cong nghiep

CHƯƠNG I:QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TRONG PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ & KHU CÔNG NGHIỆP

QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TRONG PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ & KHU CÔNG NGHIỆP

• Trong vài thập kỷ gần đây, đã bùng nổ các nhu cầu khai thác tài nguyên thiên nhiên như vũ bão, nhu cầu sử dụng năng lượng rất lớn.

• Tài nguyên thiên nhiên bị đe doa cạn kiệt và bị phá hoại. Môi trường thiên nhiên bị biến đổi theo chiều hướng xấu, các trận mưa axit, hiện tượng suy giảm tầng ôzôn, hiện tượng tăng dần nhiệt độ của trái đất và tần suất thiên tai, mưa, bão, lụt ngày càng tăng, số người chết vì các bệnh hiểm nghèo do ô nhiễm môi trường gây ra ngày càng lớn v.v...

• Vấn đề bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhân loại.

QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TRONG PHÁT TRIỂN ĐT& KCN

Nhiệm vụ đặt ra cho công tác quản lý môi trường nói chung và môi trường đô thị - khu công nghiệp nói riêng như sau:

• Xây dựng, ban hành và phổ biến các văn bản pháp luật, các quy định và hướng dẫn về bảo vệ môi trường, các tiêu chuẩn môi trường;

• Quản lý sự tuân thủ pháp luật quy định bảo vệ môi trường, tiêu chuẩn môi trường đối với tất cả các hoạt động kinh tế và xã hội của tất cả các tổ chức, cơ sở sản xuất, tập thể và các cá nhân trong xã hội;

• Quản lý sự sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, trước hết là tài nguyên đất, tài nguyên nước, tài nguyên sinh vật;

• Quản lý các nguồn thải gây ô nhiễm môi trường và thúc đẩy thực hiện các biện pháp giảm thiểu chất thải (nguồn thải từ sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp, từ sản xuất nông nghiệp và các ngành nghề khác, nguồn thải từ giao thông vận tải trên bộ, trên thúy và trên không, nguồn thải từ sinh hoạt và dịch vụ đô thị ...).

• Quản lý về chất lượng môi trường sống (trước hết là môi trường không khí, môi trường nước, chất thải rắn, tiếng ồn và phóng xạ);

• Thực hiện các chính sách ngăn ngừa ô nhiễm công nghiệp và đô thị,, trước hết là lồng ghép quy hoạch bảo vệ môi trường với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép môi trường v.v..

• Kiểm soát ô nhiễm môi trường, sự cố môi trường;

• Thanh tra môi trường, xử lý các vi phạm môi trường, các tranh chấp mồi trường...;

• Tiến hành quan trắc và phân tích môi trường, theo dõi sự diễn biến môi trường, định kỳ lập báo cáo đánh giá hiện trạng môi trường;

• Tham gia quản lý hạ tầng kỹ thuật bảo đảm môi trường ở đô thị và khu công nghiệp (hệ thống cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải, xử lý chất thải rắn, hệ thống giao thông vận tải, thông tin, năng lượng, hệ thống cây xanh, mặt nước ... trong đô thị và khu công nghiệp);

• Nâng cao nhận thức cộng đồng, tuyên truyền kiến thức và trách nhiệm về bảo vệ môi trường cho mọi người dân, xây dựng nếp sống thân thiện với môi trường và tài nguyên thiên nhiên, tổ chức các phong trào quần chúng tự nguyện tham gia công tác bảo vệ môi trường./

Các nội dung chính:

1) ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI

TRƯỜNG

2) CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ VÀ

KHU CÔNG NGHIỆP

3) HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ VÀ KHU CÔNG

NGHIỆP CỦA VIỆT NAM

1. ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI TRƯỜNGĐặc trưng chủ yếu của đô thị

là nơi tập trung dân với mật

độ cao, trong đó các hoạt

động chính:

• Là phi nông - lâm nghiệp;

• Là nơi tiêu thụ tài nguyên

thiên nhiên, năng lượng;

• Là nơi phát sinh ra nhiều

chất thải nhất, làm ô

nhiễm môi trường đất, môi

trường nước, môi trường

không khí ... đối với khu

vực, cũng như đối với cả

vùng rộng lớn xung quanh.

1. ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI TRƯỜNG• Khu công nghiệp là nơi tập

trung các doanh nghiệp

chuyên sản xuất các sản

phẩm công nghiệp và thực

hiện các dịch vụ cho sản

xuất công nghiệp, nó có

ranh giới đất đai ngăn cách

với các khu dận cư xung

quanh.

• Quá trình công nghiệp hóa

sẽ kéo theo quá trình đô

thị hóa. Thông thường ở

bên cạnh các khu công

nghiệp mới sẽ hình thành

các khu đô thị mới.

1. ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI TRƯỜNG

Các áp lực chính của đô

thị hóa, công nghiệp hóa

tác động trực tiếp lên tài

nguyên thiên nhiên và môi

trường.

- Tài nguyên đất;

- Tài nguyên khóang sản;

- Môi trường.

Xem xét sự phát triển

bền vững !

2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐTH&KCN• Đánh giá

trạng thái môi trường cần phải thống nhất các tiêu chí đánh giá.

• Xét riêng tiêu chí về môi trường trong phát triển đô thị và công nghiêp có thể dựa vào mô hình "Áp lực - Trạng thái - Đáp ứng"

Áp lực

Môi trường tài nguyên

Hiện trạng môi trườngKhông khí

Nước Đất

Tài nguyên thiên nhiênCác hệ sinh thái

Đô thị và nông thôn

Họat động của con người

Sản xuất-thương mại-Tiêu thụNăng lượng

Giao thông vận tảiCông nghiệpNông nghiệpLâm nghiệp

Các ngành khác

Đáp ứng xã hộiLuật pháp

Chiến lược, chính sách Công nghệ mới

Kiểm sóat ô nhiễmThay đổi tiêu thụ

Các công ước Quốc TếNội dung khác

ÁP LỰC TRẠNG THÁI

ĐÁP ỨNG

Thôn

g tin

Các

đáp

ứng

xã

hội

(Các

quy

ết đ

ịnh

– hà

nh đ

ộng)

Thông tin

Các đáp ứng xã hội

(Các quyết định – hành động)

Nguồn: Cục Môi trường Ôxtrâylia, 1994

2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN

Tiêu chí về “Áp lực” đối với môi trường:

- Quy mô phát triển đô thị phải hợp lý;

- Quy hoạch sử dụng đất đô thị phù hợp;

- Tiết kiệm sử dụng và khai thác tài nguyên thiên

nhiên;

- Giảm thiểu nguồn thải các chất gây ô nhiễm môi

trường;

- Bảo tồn đa dạng sinh học trong đô thị.

Các chỉ thị: Dân số, diện tích đô thị, số xe cơ giới, nhu

cầu …sự cố.

Tiêu chí về “đáp ứng” với môi trường:

- Tiêu chí về đáp ứng môi trường trong phát triển đô

thị: Cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị hiện đại; Các

nguồn thải (khí, nước, rắn) đều được xử lý; đô thị

đáp ứng được các nhu cầu của người dân; bảo vệ

được môi trường; ý thực cộng đồng cao; ngân sách

đáp ứng được công tác bảo vệ môi trường.

- Chỉ thị thể hiện: tỷ lệ dân số được cấp nước, mật độ

đường cống, mật độ đường giao thông, tỷ lệ rác

thải được gom, diện tích cây xanh,…

2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐTH&KCN

Tiêu chí về “trạng thái” môi trường: Các chỉ thị thể

hiện

- Môi trường nước (ngầm, mặt): trữ lượng, chất

lượng;

- Môi trường không khí: Nồng độ các thành phần,

nhiệt độ, mưa, gió,..;

- Môi trường đất (ngọai thành): Chỉ thị hóa – sinh học,

kim lọai nặng;

- Mức ồn giao thông: mức ồn trung bình ngày, đêm;

- Sức khỏe môi trường: tuổi thọ trung bình, tỷ lệ bệnh

tật,....

2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐTH&KCN

3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAMPhát triển kinh tế - xã hội mà không lồng ghép hữu

cơ với bảo vệ môi trường thì sẽ dẫn đến hậu quả thiệt

hại nghiêm trọng đối với môi trường sống của con

người, cũng như đối với bản thân nền kinh tế - xã hội

đó.

Nhiều nước phát triển và đang phát triển đang phải

trả giá cho mọi sự phá hủy môi trường và suy giảm

tài nguyên thiên nhiên của mình. Người ta ước tính

chi phí cho xói mòn đất, ô nhiễm đô thị và tắc nghẽn

giao thông đô thị đã chiếm hơn 5% thu nhập quốc

dân hàng năm.

Đảng và Nhà nước đã sớm nhận rõ tầm quan trọng và

mối quan hệ gắn kết giữa phát triển KT-XH và công

tác BVMT, đặc biệt là trong thời kỳ công nghiệp hóa,

hiện đại hóa đất nước.

Chỉ thị 36-CT/TW, ngày 25 tháng 6 năm 1998 của Bộ

Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam "Về

tăng cường công tác bảo vệ môi trường trong thời kỳ

công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước" đã chỉ rõ:

"Bảo vệ môi trường là một vấn đề sống còn của

đất nước, của nhân loại; là nhiệm vụ có tính xã

hội sâu sắc, gắn liền với cuộc đấu tranh xoa đói

giảm nghèo ở mỗi nước, với cuộc đấu tranh vì hòa

bình và tiến bộ xã hội trên phạm vi toàn thế giới":

3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM

Mục tiêu của công tác bảo vệ môi trường là:

"Ngăn ngừa ô nhiễm môi trường, phục hồi và cải

thiện môi trường ở những nơi, những vùng đã bị

suy thoái, bảo tồn đa dạng sinh học, từng bước

nâng cao chất lượng môi trường ở các khu công

nghiệp, đô thị và nông thôn, góp phần phát triển

kinh tế-xã hội bền vững, nâng cao chất lượng

cuộc sống của nhân dân, tiến hành thắng lợi sự

nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước".


Hiện trạng môi trường nước đô thị ở Việt Nam

Nước cấp: Hiện nay, toàn quốc có khoảng 240 nhà

máy nước với tổng công suất là trên 3,78 triệu

m3/ngày. Phần lớn các nhà máy có công nghệ xử lý

nước lạc hậu, chất lượng không đảm bảo vệ sinh,

nhiều chỉ tiêu hóa lý, vi sinh không đạt tiêu chuẩn

nước sạch. Tỷ lệ thất thóat rất cao trên 15%.

Nước thải: Hòa chộn với nước mưa (dùng chung hệ

thống cống thóat), nhiều nguồn thải có độc tố như

bệnh viện, công nghiệp. Xử lý chưa triệt để hoặc

không xử lý trước khi xả ra môi trường.

Ở các đô thị nước ta, môi trường nước mặt là nơi tiếp

nhận, vận chuyển các nguồn nước thải chưa được xử

lý, nên chúng đều đã bị ô nhiễm, có nơi đã bị ô nhiễm

nặng


Hiện trạng môi trường không khí đô thị ở Việt

Nam

Môi trường không khí ở đô thị bao giờ cũng bị ô

nhiễm hơn môi trường không khí ở nông thôn, bởi vì

các nguồn thải gây ô nhiễm môi trường ở đô thị rất

lớn từ sinh họat, giao thông, công nghiệp đến xây

dựng đô thị.

Ô nhiễm bụi: Hầu hết các đô thị ở nước ta đều bị ô

nhiễm bụi, nhiều đô thị bị ô nhiễm trầm trọng, tới

mức báo động. Ô nhiễm các khí độc hại khác (SO2,NO2, CO): Nồng

độ khí NO2, CO, SO2 trong không khí đô thị đều xấp

xỉ trị số TCCP.

Ô nhiễm chì (Pb) trong không khí đô thị: nồng độ chì

quăn trắc được thường bằng hoặc nhỏ hơn tiêu chuẩn

cho phép.

Ô nhiễm không khí và mưa axit: chưa có trường hợp

nào.



TT Địa điểm đo

Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002

Số mẫu nước mưa thu được

Tỷ lệ số mẫu có pH≤5.5

Số mẫu nước

mưa thu được


Số mẫu nước

mưa thu được


1 Lào cai 121 9.0 38 3.0 113 15.0

2 Hà nội 35 3.0 78 8.51

3 Quảng Ngãi 54 52.0 133 4.0 86 0.0

4 Nha Trang 56 2.0 59 0.0

5 Biên Hòa 100 43.0 29 36.0 98 34.7

6 Tp.HCM 64 63.0 29 33.0 54 1.9

7 Bình Dương 74 19.0 27 33.0 59 64.4

8 Vũng Tàu 84 16.0 29 4.0 78 10.3

9 Mỹ Tho 99 1.0 24 0.0 73 0.0

Bảng 1‑7: Kết quả quan trắc mưa axít năm 2000, 2001 và 2002Nguồn: Cục Bảo vệ Môi trường, Báo cáo Kết quả đo lường của các trạm quan trắc mưa axít năm 2000, năm 2001 và năm 2002

Hiện trạng môi trường tiếng ồn đô thị ở Việt

Nam

Giao thông vận tải là nguồn chính gây ô nhiễm tiếng

ồn đô thị.

Một số nguồn tiếng ồn khác như:

Mức độ ồn trong các đô thị Việt Nam đang tắng lên

và đều vượt mức cho phép (ví dụ diễn biến từ 1995

1998 tại Tp. Hà nội)

1995 1996 1997 19980

100

200

300

400

500

600

75.8 75.7 75.7 75.6

312.3351.3

492.9513

Mức ồn (dBA)Lưu lượng dòng xe giờ cao điểm (x10 xe/h)


Hiện trạng ô nhiễm chất thải rắn ở Việt Nam

Ô nhiễm chất thải rắn ở đô thị là vấn đề bức xúc, đô

thị càng phát triển, lượng chất thải rắn càng lớn, tính

chất độc hại càng tăng.

Lượng chất thải rắn đô thị, nếu không được quản lý,

thu gom và xử lý tốt, sẽ dẫn đến hàng loạt hậu quả

tiêu cực đối với môi trường đô thị. Chất thải rắn được

phân lọai như: (1) chất thải rắn sinh họat; (2) chất

thải rắn công nghiệp; (3) chất thải rắn bệnh viện.


Hiện trạng môi trường khu công nghiệp ở Việt

Nam

Tình hình công nghiệp hóa:

• Tính đến nay (năm 2010), Việt Nam đã có 250 KCN

được thành lập, trong đó có 170 KCN (chiếm 68%

tổng số KCN của cả nước) đã đi vào hoạt động, số

còn lại đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện.

Cho đến nay cả nước có 57 tỉnh, thành phố đều có

KCN được thành lập.

• Hiện nay, các KCN đã thu hút được 8.500 dự án

đầu tư trong và ngoài nước với tổng vốn đăng ký

khoảng 70 tỉ USD, trong đó vốn đầu tư nước ngoài

hơn 52 tỉ (chiếm 30% FDI cả nước), còn lại là vốn

đầu tư của các doanh nghiệp trong nước.



Nam

• Ô nhiễm môi trường do họat động công nghiệp : Môi trường đất bị suy thoái nghiêm trọng, phá

hủy rừng, đất đai thổ nhưỡng bị biến dạng, thu

hẹp diện tích đất trồng trọt, mùa màng bị giảm

sút,.... Môi trường nước: các KCN đều có trạm xử lý

nước thải, do công tác quản lý chưa thật tốt nên

các doanh nghiệp hay cả KCN vẫn lén lút xả thải

bừa bãi ra môi trường gây ô nhiễm nguồn nước

mặt. Môi trường không khí: ô nhiễm môi trường

không khí rất nghiêm trọng và đã tới mức báo

động, đặc biệt là ô nhiễm bụi.



Nam

• Ô nhiễm môi trường do họat động công nghiệp : Chất thải rắn công nghiệp nguy hại thường

thu gom và chôn lẫn lộn với rác thải sinh hoạt,

hay thậm chí đổ ngay tại nhà máy, gây ra mối

nguy hại đối với môi trường đất và nước.



Nam

• Hiện trạng ô nhiễm môi trường lao động công

nghiệp: Theo số liệu điều tra nhiều năm thì chất lượng

môi trường lao động trong các nhà máy, xí

nghiệp, nhất là ở các nhà máy cũ, nói chung là

kém, chủ yếu là bị ô nhiễm bụi và ô nhiễm

nhiệt, một số ít bị ô nhiễm khí độc hại và ô

nhiễm tiếng ồn.



Nam

• Xử lý các cơ sở sản xuất công nghiệp gây ô nhiễm

trầm trọng nằm trong đô thị: Trong thời gian qua các ngành và các địa

phương đã tiến hành đánh giá xác định các cơ

sở sản xuất công nghiệp gây ô nhiễm trầm

trọng nằm xen kẽ trong đô thị cần phải xử lý

như di chuyển ra ngòai, đầu tư xử lý hay đóng

cửa. Tuy nhiên tiến độ thực hiện rất chậm.


CÂU HỎI CỦA CHƯƠNG

1) Tìm hiểu hiện trạng môi trường không khí tại một số đô

thị lớn của Việt Nam (Tp.HCM; Tp. Hà nội; Tp. Đà Nẵng;

…)

2) Tìm hiểu hiện trạng môi trường nước tại một số đô thị

lớn của Việt Nam (Tp.HCM; Tp. Hà nội; Tp. Đà Nẵng; …)

3) Nêu một cách khái quát bức tranh phát triển công

nghiệp tại Việt Nam sau đổi mới.

4) Theo bạn tại Tp. HCM, vấn đề gì nổi cộm nhất trong

tình trạng ô nhiễm môi trường đô thị và khu công

nghiệp trên địa bàn?

Documents

Quan ly moi truong trong do thi va khu cong nghiep