12
i * * DISSERTATIO MEDICA, DE CORTICE ANGUSTUR.E,' QVAM VENIA EXP. ORD. MED. UPS. PRMS1DE CARÖL. PET. THUNBERG, Ε^υιτι Aurat. Reg. Ord. de Vasa, Mbdic. Doct. Profess. Med. et Botan. Reg. et Ord. , Acab. C/esar. Nat. Curios. Reg. Scient. Londinens. Holmiens. Societ, Scient. Upsal. Philad. Patr. Holm.Berol.Nat» Scrwt, Paris, ht hafniens. hist. nat.Lund. Harlem. Amsteld. Zeland. Niduosiens. Halens. Nat. Scrut. Linn. Londin. Mkdic. Edimburg. et Nat.Studios.Ibid.Memoro; nec non Acad Scient. Paris, Monspeliens. Agricult. Paris. Mgdic. Londin. Florentin. et Batavin. Ind. Or. Correspond. PRO GRADU DOCTORIS publice ventilandam sistit Carolus Fr. Blumenberg, STIP. NESSEL. DALEKARLUS. In Audit. Botanic. d. 29 maji 1793. ! horis a. et p. meridiem solitis u psali^:, litteris vidu/e dlrect, joh. edMAN.

QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

i * *

DISSERTATIO MEDICA,DE

CORTICE ANGUSTUR.E,'QVAM

VENIA EXP. ORD. MED. UPS.PRMS1DE

CARÖL. PET.THUNBERG,

Ε^υιτι Aurat. Reg. Ord. de Vasa,Mbdic. Doct. Profess. Med. et Botan. Reg. et Ord. , Acab. C/esar.Nat. Curios. Reg. Scient. Londinens. Holmiens. Societ, Scient. Upsal.Philad. Patr. Holm.Berol.Nat» Scrwt, Paris, ht hafniens. hist. nat.Lund.Harlem. Amsteld. Zeland. Niduosiens. Halens. Nat. Scrut. Linn. Londin.Mkdic. Edimburg. et Nat.Studios.Ibid.Memoro; nec non Acad Scient. Paris,Monspeliens. Agricult. Paris. Mgdic. Londin. Florentin. et Batavin.

Ind. Or. Correspond.

PRO GRADU DOCTORISpublice ventilandam sistit

Carolus Fr. Blumenberg,STIP. NESSEL. DALEKARLUS.

In Audit. Botanic. d. 29 maji 1793.! horis a. et p. meridiem solitis

u psali^:,litteris vidu/e dlrect, joh. edMAN.

Page 2: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

JiOlQZm' C ΓΤΛ Tiiacciu.

Ä^UTöUOKA· 33äT>idb.. ·.: ... -v·-V c

1/ v• - · -'· · ·· ·' ■ 3 §Λ%.$Η

.xa.: \ ' < #"4

·.»

-#-1,

i ..i. XJ. , azaV< sa λ*0 4»% .U«A *wyj>ai .

'■ A

' ' " ·' ; r/i ,, ji . .0fC JU-

· '·-->·· ·< J „ j .. , - ,öt;J■

■ · -· I ' ·" κ - v ' " -..V, v

' " '■ - " "·:· · -

. -Λ· :,y rcrmh » ■·'. =ίΓΙ '

'· Α*ί

'- —' ' · -'■'·■.· .i #P3J .iKBi -'··"·■;· '

···'·<- · ·: I at%*

ÄÜCIDOQ -J « Λ Μ £* OvH «5

w

rf:····- § . jdIOUO

· -i gLS* Λλ13ίϊA Ηa_ί .A α *jtjS z i. SK'· ^ · 3.1 T^-"^.

"·" ' ' ·'·- ,·- -··. ·. .■ --l '·.

; ~ *>l - · SfQL -· κ :y -gjÄgryi

Page 3: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

a

MESSIEURS

GUST. HALLDIN,CHEF DU BUREAU DES AFFAIRES ETRANGERES,

ET

JEAN GOTLIEBGAHN,

ASSESSEUR AU COLLEGE DES MINES

ET

MEMBRE DE L'ACAD. ROJ, DES SCIENCES å STOCKHOLM,

*STcccutu?né depuis lotig tems^ ä vos bontés 9 jrofeencore Vous demander une; c'eß dagréer Vojfre de

ce

Page 4: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

cc petit ouvrage comme irne mdrque de Ja reconnois·fance la plus parfaite et du profond refpeél9 avec lesquels fai fhotineuv ådetre

v

MESSIEURS

* "· v

Votre trés-humble et trésobeisiant ferviteurCHARLES FR» BLUMENBERG.

Page 5: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

DE

CORTICE ANGUSTURAL< n _ju_·

INTR OITUS.

I?■ l ere quotanms ex remotis et alio calentibiis foie ter-* ris ad nos advehuntur farpe noa parum celebratsCt nimium quantum laudata remediorum genera.

Mittit orientalis India radices Lopez, Kynlein, Colum-lo, Periploces, ceteras; America autem, poftquam Euro¬peis innotuit, noa modo longe plura, Ted et meliora etvalidiora medicamina, non raro fumme fpecifica, nobisprebuir et forfan adhuc rnulta in finu fuo fovet, ventu-ris Seculis et pofteris profutura.

Luitrum vix effluxit, ex quo nobis e calidiori Ame¬rica allatus innotuit Cortex, quem non modo ut febrifu-gum eximium Ted etiam Kinkina praeftantiorem ven·ditarunt unus et alter Pra£ticorum celebrium,

Iii Europam primo translatus eil Anno 1788» dummenfe Julii ejus quantitas fat magna a Domino Chol-lbt e Dominica in Angliam misfa fuit atque, ut nemi*ni vel nota vel expetita merces, in fluvium Londinen*fem deje£ta. In Svecia vix ante 1791 innotuit hicceCortex et initio Anni infequentis in Pharmacopoliis ve-naiis habebatur.

Nomen

Adeprus eft hic Cortex a Loco, unde in InfulamTrinitatis ex Anguftura Americae calidioris primo

A per

Page 6: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

2 De Cortice Angußur*.

per Hifpanos delatus fuit. Ex arböre Brncea fnmi libiperfuafit quidetn illuftr. ρeregrinator Anglus Bruce 5 Tedasfertum ejus neque confkmat Locus, unde advehirur,neque arbor ipfa, utpore qu« non ex America, Ted exAfrica fuit allata. Nec ullam fidem meretur effatum Dom.Heijne, qui corticem esfe Mugnali* Glaucce, absque ta¬rnen ullis adje£tis rationibiis, adferuit.

Promiicue itaque appellaius fuit cortex Bruce«, An-gufturae et Auguftmus.

Quaiitas.Externe cinereus et quafi pulverulentus, intus Iure«

fcens occurrir fruftis latioribus vel anguftioribus, Ion*-gitudine non femper eadem, fed quandoquc digitali ,quandoque fpithamaea et ultra, crailitie circiter lineae,femper muitum fragilis. Igni expofitus quafi ebullit etcarl^o ignem diu fovet ex obfervationibus D:ni Prof.Hagström.

Sapor valde amarus et non nihil raufeofus cummixtura aromatis calorem excitantis, cumque leyi odorearomatico,

Acrimoniam refidere in refinofo er amarum in gum-mofo experientia docuit.

Prceparata*Forma pulveris Rheo haud abfimilis videtur hicce

Cortex; nec adftringit, fed potius alvum leviter ducit.Gr. X usque ad Scrupul. fumi quidem posfunt, pluries perdiem repetita, docuerunt vero obfervationes, dofes mi¬nores faepius plus effecisfe quam majores.

In-

Page 7: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

Dt Cortice Angußurdt. 3-

Infufum frigidum ex aqua: Lbr. femis et Cortic. Unc.femis per tres dies pararum, validum invenit Celeberr.Prof. Hagstrom a). Deco£ti ex aqua? Unc. XIJ et Corti-eis Unc, fem. vei ex aquae Lbr. J et Corticis Draehm. JVparati propinatur plerumque drachm. J vel drachm J &femis, iaepius pro circumftantiis repetenda. Addi quoque,fi libuerit, poteft vel Syrup. Aurant. Unc. femis velTinft. Lavend. Drachm. J. Calidum de<fto<ftum rubefeit,frigefafturn autem pallefcit et praeeipitatur. Extra£lumaquofum dirnidiam fere Corticis quantitatem «quabir, a-qua ilve calida fuerit, five frigida.

Timfturae inde prasparantur vel aqua vel fpiritu vi-ni. Prius menftruum extrahit gummofum; quod con-tinet cortex, liquidumque reddit amarum non valde in>gratum.

Pofterius vero Tin&uram praebet magis opacam etturbidam.

Dum Corticis Unc. ] cum fpiritus vini diluti Lbr. Jdigeritur, vis fere omnis Corticis elicitur, atque ulteriusad iiccum infpisfata refinam profertopacam, acrem, nau-feofam.

Tin£ura ex Cort. Unc. fem. et fpirit. vini Lbr. J pa-räta flavo - rubicunda, aromatict, amara et non nihilnaufeofa evadir. Hujus bis vel ter de die drachm. J propi-nari poteft tempore intercalari.

Refinae exhibet circiter gr. IJ harc ipfa ulterius infpis¬fata. Cortice Cinnamomi addito optirae corrigitur fapornaufeöfus.

A 2 Ufus,

i) A&. Holmenf. 179®· P· *99·

Page 8: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

4 De Cortice Angußura.

Ufas.Ut fuccedaneum Kinkinse imprimis commendatus fuit

Angufturte Cortex, eundemque praeftare effc&um, mi-nori etiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haudpauci.

1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantumdofis ad tollendam febrera fuffecir; interdum pluribus qui·dem dofibus, 6 vel 8 iteratis, opus fuir, nnnquam tamentot, quot ex Cortice Peruviano febrifugo, Ufum Corti-cis eximium in hifce febribus praefertim tertianis mon-ftrarunt experimenta D. Williams b) Hagstrom et alio>rum Prafticorum celebrium, Affirmant quoque Au&orespoft ufum hujus Corticis interroittentes febres longe rariusrecurrere quam quidem ab asfumto, majori licet dofi,cortice Kinkinae,

Pra&ici tantum non omnes in eo conveniunt, Angu-üurx pulverem itomacho looge minorem moleftiam,quam Kinkince adferre, quamobrem etiam ab infantibuslonge facilius asfumitur atque toleratur.

In Febribus nervoßs praefcripfit Dom. Brande ; cafusvero, quem refert Dr. Ewer r) , hujus remedii in Febriputrida interne dati et externe applicati, valde eft fm-gularis.

2:0 Contra Diarvhaas et Dyfenterias valde proficuainvenerunt plurimi Praeparara Corticis ut Dr. Williamsin pluribus experrus eil cafibus et Dr. Brande , quitum Laudani inrerdum addidit pauxillum. In Diarrhcea,quse colliquativa appellari foler, nil prodeßj in fluxibus

al-

A) Lond. Med. Joum. I78p. p. 158.c) Lond, Med. Joum. 1789» Ρ· H· Ρ· χ54·

Page 9: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

De Curtice Apgußura,alvinis autem, ubi humores in putredinem vergunt etcirculatio fanguinis lentior eft, aliis remediis fere femperpalmara prceriper« videtur, Ec emerico vel laxante falinoprius exhibitisj Decoüum aut Infufum, non vero femperasque falutari cum effc&u puiverem, praefcripferunt An-gli ά).

3:0 In åebilitote Stomacbi et Colica vel per fe velMagnefia, Rheo, Oculis Cancrorum aliisve remediisjunßus, cum fruftu fuit prsefcriptus; quod confirmat e^-perientia D. Brande e), ΑίΓ. Odhelii, D. Williams,Withering/), Ewer et aliorum. Inter corroborantia amarain Dyfpepiia, Hyiteria aliisque morbis, vehementer lau¬datur a 1λ Fearson g) Tin£tura Corticis. Contra Tusfimferinam infufi Cort. Angufturae Unc IJ cum Tin£l. Can-tharid. gtr. XXX , cujus cochleare ter vel qvater fumfitaeger, falutari cum effe£lu pracfcripfit D. Salkeld g).

4:0 Gangrän# omne refiftit amarum; etiam hic Cor-tex in gangraena partial! a violentia exrerna cum fru£lufuit adhibitus, tefte D. Wilkinson b). Et experimenta, Au¬dio inftiruta, quorum mentionem facit Dr. Brande /), pro-bant fortius eife anriputredinofum ex Anguitura Arne-rices provenientem corticem, qvam ipfa Cincbona, Serpen-teria, Cbamotnilla et radix Columho^ et qvidem puiveremmagis qvam extra&um, gummofum qvam reiinofum. InUlcerihis malignis proficuum invenerunt iniprimis De-co£tum D. Wilkinson er Brande, tarn interne datum, qvamapplicatum externe.

A 3 5:0.

4) Brands Experim. et obferv. Lond. 1791.e) Lond. Med. Journal. 1790. Vol. I. Ρ* XI. p. 38./) g) Duncans Medical. comment. 1791. Vol. 6. p. 366»b) Medical Fa&s ond Obfervaf. Vel. IL, 1791,0 Experim. et übfervat. Lond. 1791.

Page 10: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

De Cortice Angujlurti.

5!0 Ophthalmia fcropbulofa, poft vari* remedia fruftratenrata, Deco£to et Infufo Angufturae externe applicatocesfit, ut demonftrarunt arnbo cafus D. Salkeld

Placuit, quod grari agnofcimus, plurimis Celeberrimo-rum Patriae Pra£ticorum fua cum hocce remedio inftitutanobifcum benevole communicare experimenta, quae, licetbreviter, heic adferre volumus.

In eo fere omnes facile conveniunt, quod faepisiimeFebres intermittentes Tertianae Corticis Angufturae ufu fe-liciter fuerint fuba&ae, non vero ita Quartana^ quae rariusvel non omnino eo tolli potuerunt.

Medici Regii D:i Hallman, Pater et Filius teftantur,fe hifce febribus obicem pofuifie, fcilicet ille ex quaruorQuartanis utii, hie vero binis Tertianis, drachm. I] rantumCorticis datis. Dr. Hartman contra Febres intermittentesin Nofocomio faepius praeferipfit Corticem Angufturae, fe-liciterque eo curavit Tertianas plerasque, Qvartanasvero paucas. D. Dr. Almroth, qui Deco&um pulveri fem-per prseferendum judicar, pluribus intermittente febre la-borantibus fanitatem reftituit. Dedit ut plurimum vel Deco-&um vel etiam Tin&uram; Cort. Unc. femis in Aqu. Unc. X.ad remanentiam Lbr.j femis co&us fuit et Corr. Unc.femis cum fpirit. vini re£tif. Lbr. femis Tin&uram dedit.Poft praegrefta evacuantia die remisfionis Decc£H pro·pinavit Unc. femis, altera quavis hora, usque ad Unc. 1V.fumendam, unde poftridie febris abfuit et arger poft fum·tas poftea Unc. IJ femper bene valuit. Tin&urae drachm.femis fexies de die duobus aegfis Tertianae laborantibusdedit, eo cum felici exitu, ut aegrorum alter femper benevaluerit, alter vero, licet febris recurreret, eodem remedi·

mox

k) Loco citat.

Page 11: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

De Cortice Angußurct. 1

mox fuerit in priilinam fanitatem reftiturus. Ex pluribus,qui Qvarrana excruciabantur, non nifi duobus militibusvaletudo reddi hocce medicamine potuit, fcilicet DecoftoCorticis, ex Angtifh Unc. IJ et aqu. Lbr. J & femis, adrefiduum Lbr. j, cui admifcebatur pulveris Unc. fem.cujusque dimidia portio quovis die potabatur.

Medic. Reg. Dr. Hedenberg duplex cafus, quem no-bis communicare benignisfime voluit, de praeftaniia re-medii foujus novi in curandis Diarrhoeis nos convicir.Aber- erar pueiperae, quae ex meraftaii la£lis ad inteftinafumme periclitabaturtiter Febre Tertiana laborantis, quaefub ufu Cinchonar vehernenti corripiebatur fluxo alvino.Ambte fruilra Ipecacuanha et aliis remediis idoneis ufaefuerant et Corticis Angufturae circiter Unc. fem. a Diar-lhcea übtlabantur, huic licet poftea manferit febris in*terminens, quae tarnen ufui Cinchonae cesiit.

D. Affe (Tor Gahn nobis quoque asfeveravit, fe nonmodo anno 1791 bis Tertianam vernalem Corticis hujusufu fublatam vidiffe, fed et Diarrhceam chronicam, dumpoft fmgulas Corticis dofes, methodo D. Bruce, la&is por-tiunculam fimul aegrae bibendam dedit.

Page 12: QVAM VENIAEXP. CARÖL. PET. THUNBERG,1465182/...norietiam dofi, asfeverare non dubitarunc Pre&ici haud pauci. 1:0 In Febribus intermittentibus ikpius unica tantum dofis ad tollendam

»» -* " ί'··. ■ ' , ; > ; .' ~ ' · ■ ,

Τ'. .

-

r

.Tias&eiocg mb ····. .··. ·;·. omc mi .. j. .*■

m

OR Ϊί5*&ρ · ' ·. 1 KiUfjb tit λ · : ' ' i* •'»-r:. q r-.i · " :<v .. i""/ ,

. v*ci ■ g'ih i; i'b nyu -k ; - - 'ecj-.fbiii: -

^ry·· , 'bb: . ":,·'·... vi : t ■■;:·:■;■■■:■;■ i?-' sl-Vq rfonfL - · ■"■; „

•gSö ■ zmmjbv *ir!Y b · !- ·*: .Λ·, .-.I« ύ J .Γίΐ· '.v;. U ^ \ - '-: ■ - r-*-;:'·♦ al ehésl. iiv>Y%$m" s^ibq &M{ -<■■'! *·-;

' ' ■"-·

, i:-.;·.-: . - J . , ··;·.)

i,,. : U / -V,·. ;ϊ .-v. ts ρμ :■ .·:■ ^ .... ί -

«pfö;t ibilloO . r._ .·: φ .·t;-'.·;·...'. .

iTujb t:. ; : ^. · ... · . -

r· * pf£j. ■ ■ >■_,,

\ . - ' ' ·>-. ,

- -X ;

.

t t

i- ·- ' i" - .

*■ * ' .·