378
Narodna umjetnost XVIII
do danasnjeg stanja), pokazujuci ti-me kako se neka tradi.cijska
kultur-na dobra transformiraju i integrira-ju u suvremeni zivot.
Tako je D.Buturovic ustanovila da usmeni tokprenosenja bogatog
poetskog stva-ralastva traje i danas, te da uz tra-dicionalne
saddaje paralelno egzis-tiraju i tekstovi s reagiranjem nasuvremena
zbivanja. Pri tom je veo-rna zanimljivo koliki je udio
togstvaralastva u duhovnom zivotu her-cegovackih »gastarbeitera«, i
kolikomu bas oni pruzaju nove poticaje.
Razmatrajuci jednu pojavu iz so-cijalnog zivota, obiteljsku
zadrugu,takoder ovdje duboko ukorijenjenu,R. Filipovic-Fabijanic
je, me(1u os-talim, pokazala kako je postojaoveoma elastican odnos
domaceg sta-novniStva prema tom obliku obite-Iji. Primjenjivali su
ga u situacija-rna kad im je bio potreban, a lakos njim prekidaU
kad im je postaosuviSan. S istom takvom lakocomusvajaju ga neke
obitelji i danas,smatrajuci ga pogodnim za lakseostvarivanje nekih
potreba suvre-menog zivota, osobito u kombinacijis boravkom
pojedinih ukucana naprivremenom radu u inozemstvu.
Clankom »Malo ralo Hi prlj u oko-lini Trebinja« Zarko Ilie
objav-ljuje svoj nalaz te jednostavne ora-ce sprave u tom dijelu
Hercegovi-ne, dopunjujuci ga iznosenjem veepostojecih znanja i
misljenja 0 nje-govoj formi, nomenklaturi i znal:e-nju.
Opsezan rad Bratislave Vladic--Krstie - »Cilimarstvo u Bo-sni i
Hercegovini« sastoji se od dvadijela: Pregleda nastanka i
razvojakucnog cilimarstv,a (podijeljenog narazdoblje do 1878, od
1878. do 1918,od 1918. do 1945, te od 1945. do 1975),te pregleda
sirovina, pomagala i teh-nika tkanja. Za svako od
navedenihrazdoblja, uz opis cHima domaceproizvodnje, autorica
spominje iimportirane primj erke, te upozoravana raznoliku funkciju
i primjenucilima. I dok u vecini clanaka 0kucnoj proizvodnji
tekstila iz drugihpodrucja Jugoslavije autori opisujuproslo stanje,
jer se suvremene ge-
neracije tom djelatnoscu vise nebave, ovdje je upravo obrnuto.
Za-hvaljujuci temeljitom istrazivanju,B. Vladic-Krstic uocava kako
doma-ce tkanje cilima u Bosni i Hercego-vini svoj najintenzivniji
razvoj do-zivljava upravo u poslijeratnom pe-riodu.
I ovaj je broj Glasnika ilustrirancrnobijelim i
kolor-fotografijama,crtezima i kartom.
Aleksandra Muraj
Glasnik ZemaJjskog muzeja Bosne i Her-cegovine u Sarajevu,
Etnologija. Novaserija, sv. 33 - 1978, Urednik dr VlajkoPalavestra,
Sarajevo 1979, 96 str.
Sustavno monografsko istrazivanjenacina zivota seos'kog
stanovnistvaBosne i Hercegovine, koje Etnoloskoodjeljenje
Zemaljskog muzeja veegodinama provodi, naslo je odrazai u ovom
broju »Glasnika«. Rije/!je 0 dva clanka, koji obra(1uju pod-rucje
Zmijanja u sjeverozapadnojBosni Miroslav Niskanovie
(»Prilogproucavanju stanovnistva Zmijanja«)bavi se etnogenezom
stanovnika trijuzmijanskih sela. Uz potvrde iz lite-rature i
historijskih izvora autor na-vodi i predaje 0 porijeklu
pojedinihobitelji, a kao jednim od indikatoraza utvrdivanje
porijekla sluzi se ielementom krsne slave.
Clanak »Tekstilna radinost naZmijanju« Bratislave
Vladie-Krsticjos je jedan prilog tematici kojuautorica sustavno
obraduje na pod-rucju Bosne i Hercegovine i objav-ljuje iz broja u
broj »Glasnika«. Uovom se slucaju radi 0 izrazito sto-carskom
kraju, u kojem su kao os-novne sirovine prevladavali ovcjerune ,i
kostret. I ovdje je autorica- u razdoblju od posljednjih sto-tinjak
godina - utvrdila tri faze,koje se medusobno razUkuju i
poproizvodnji i po primjeni tekstilnihpredmeta.
Druga dva priloga ovog, opsegomnesto skromnijeg, »Glasnika«
dru-
379
Prikazi i kritike
gacijeg su znacaja. Buduci dase iztrazivanju vjerovanja u
nasposveeuje nesto manja paznja, toje vredniji prilog Radmile
FiIipo-vic-Fabijanic - »Verovanje u ku-rativnu moe kultnih grobova
Srbai Hrvata u Bosni i Hercegov,ini«.Svoj je interes autorica
usmjerilana vjerovanje u moe natprirodnihsila nekih umrlih osoba
(poznatih,istaknutih, vee za zivota svetih Hipak sasvim anonimnih),
koje dje-luju ozdravljujuce. PrateCi ovu po-javu od srednjeg vijeka
do danas,pokaza10 se kako su neki od tih gro-bova djelovaU kao
kultna mjestastoljeeima, dok je kod drugih tra-janje kulta bilo
krace, sa slabij,imili jacim intenzitetom. Istrazivanjeove pojave
autorica je razmotrila iu odnosu prema etnickoj pripadno-sti
stanovnistva.
»Prilozi za historijsku topogra-fiju gornjeg Podrinja« Vlajka
Pa-lavestre predstavljaju dio naporakoje autor provodi kao svoj
prinososvjetljavanju povijesti nekih raz-doblja srednjeg vijeka. U
ovom slu-caju objavljuje svoje istrazivanjeimena mjesta u blizoj
okolici Foce,koje tretira kao reflekse nekih po-v,ijesnih
dogadanja. Pri tom se kri-ticki osvrce i na vee postojece ra-dove
iz tog podrucja.
Aleksandra MuraJ
Glasnik Etnografskog muzeja u Beogra-du, knjiga 39-40, glavni i
odgovorniurednik dr Slobodan Zecevic, Beograd1976, 377 str. i 1
karta.
Ovaj broj Glasnika izasao je ugodini kad se navrsilo sedamdeseti
pet godina po,stojanja i rada Etno-grafskog muzeja u Beogradu.
Zbogtoga je prvi dio knjige posvecentom jubileju. U njemu je
objavljenorjesenje Saveta Etnograskog muzejao formiranju Odbora za
proslavunakon kojeg slijedi clanak tadasnjegdirektora dr. Slobodana
ZecevieaSedamdeset pet godina postojanja irada Etnografskog muzeja
u Beo-
gradu. 0 historijatu i djelatnostigovori sazeto, jer su iscrpni
prilozio radu Muzeja objavljivani pret-hodnih godina prilikom
proslavaranijih obljetnica. Kako je iste go-dine pala i pedes eta
godisnjicaGIasnika, clanak Milice Boskovic--Matie Pedeset god ina
GIasnika Et-nografskog muzeja u Beogradu oba-vjeseuje 0 izdavackoj
djelatnostiMuzeja, 0 dvije faze u izdavanjuGlasnika (1926-1940,
1953-1976), 0urednicima, 0 znacajkama nove se-rije u odnosu na
predratne brojeveGlasnika, te 0 bogatoj razmjeniGlasnika sa srodnim
izdanjima uzemlji i inozemstvu. Autorica je iz-radila pregled
saddaja prve do ce-trdesete knjige Glasnika; clanke jerazvrstala u
sedamnaest tematskihgrupa, a unutar svake grupe slijediabecedni
popis autora. U prvom di-jelu ovog Glasnika nalazi se jos ipopis
sluzbenika Muzeja od 1901.do 1976. godine.
Drugi dio Glasnika donosi cetrna-est etnoloskih radova razlicite
te-matike, a napisali su ih poznati ju-goslavenski etnolozi,
vjerojatno kaosvoj prilog godisnjici Beogradskogmuzeja.
Cianci su slijedeci:
Persida Tomic, Tipolosko-terml-noloska klasifikacUa zbirke
narod-nog grncarstva; Milivoje Milosav-ljevie, Razvoj grncarskog
zanata i iz-rada glinenog posuda na podrucjusevernog Banata; Jovan
Trifunoski,Navodnjavanje u Skopskoj CrnojGori; Jasna Bjeladinovie,
Odlikenarodnih nosnji u Podrinjskim kra-jevima Srbije i njihovo
mesto u od-nosu na narodne nosnje Dinarskogi Panonskog podrucja;
BratislavaVladie-Krstie, Tlmcke dascice u Ju-goslaviji - 0 tl!:anju
sa »Dascica-ma«, »Koturicima«, »KisiCima«; An-gelina Krsteva,
Nekoliko primera 0medusobnim uticajima i ornamen-tiel narodnih
vezova nekih susednihpredela u Makedoniji; Zarko !lie,Vlaka iIi
vlacuga; Mirko Barjakta-rovic, 0 jednoj savremenoj a,rbanas-koj
porodiCnoj zadruzi; Mario Pet-rie, 0 pitanju porijekla obicaja
ta-
NU18-PIKPage 1Page 2TitlesMaja Boskovic·Stulli
Page 3TitlesPrikazl I kritike
Page 4TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 5TitlesTanja Peric-Po(onijo Tanja Peric-Po(onijo
Page 6Page 7TitlesPrikazi i kritike Zoja Karanovic
Page 8TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 9TitlesPrikazI I krltike
Page 10TitlesMunib Maglajlic
Page 11TitlesPrikazi i kritike Nives Ritig-Beljak
Page 12TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 13Page 14Page 15TitlesMarija Kleut Prikazi i kritike
Page 16TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 17TitlesTanja Peri6-Polonijo
Page 18TitlesNarodna umjetnost XVIII Marko Terseglav
Page 19TitlesPrikazi i kritike
Page 20TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 21TitlesPrikazi I kritike
Page 22TitlesNarodna umjetnost XVIII Ante Nazar
Page 23Page 24Page 25TitlesPrikazi i kritike Zoja Karanovic
Page 26Scanned Image 101030165.pdfPage 1Page 2Page
3TitlesPrikazi i kritike
Page 4TitlesNarodna umjetnost XVIII Nilves Ritig·Beljak
Page 5TitlesPrikazi i kritike Dunja Rihtman-Augustin
Page 6TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 7TitlesPrikazi i kritike
Page 8TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 9TitlesPrikazii kritike
Page 10TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 11TitlesPrikazi i kritike
Page 12TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 13TitlesLydia Sklevicky Prikazi i kritike
Page 14TitlesNarodna umjetnost XVIII Jadranka Puntarovic
Page 15TitlesZorica Rajkovic Prikazi i kritike Zorica
Rajkovig
Page 16TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 17Page 18TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 19Page 20TitlesNarodna umj~tnost XVIII
Page 21TitlesPrikazi i kritike
Page 22TitlesNa.rodna umjetnost XVlII
Page 23TitlesPrikazi i kritike Aleksandra Mural
Page 24TitlesNarodna umjetnost XVIII Jadranka Puntarovi6
Page 25TitlesPrikazi i kritike Ljiljana Marks
Page 26TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 27Page 28TitlesNarodna umjetnost XVIII Marko Terseglav
Page 29TitlesAleksandra Muraj Prikazi i kritike
Page 30TitlesNarodna umjetnost XVIII Aleksandra Muraj
Page 31TitlesAleksandra MuraJ Prikazi i kritike
Page 32TitlesNarodna umjetnost XVIII Zorica Rajkovic Zorica
Rajkovic
Page 33TitlesZorica Rajkovic
Page 34Page 35Page 36TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 37Page 38TitlesNarodna umjetnost XVIII nhomira
Stepinac-Fabijanic
Page 39TitlesZ. Simunovi,c-Petric Z, Simunovic-Petri~ Prikazi i
kritike Zorica Rajkovic
Page 40TitlesNarodna umjethost XVIII Zorica Rajkovic
NU18-PIK.pdfPage 1Page 2TitlesMaja Boskovic·Stulli
Page 3TitlesPrikazl I kritike
Page 4TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 5TitlesTanja Peric-Po(onijo Tanja Peric-Po(onijo
Page 6Page 7TitlesPrikazi i kritike Zoja Karanovic
Page 8TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 9TitlesPrikazI I krltike
Page 10TitlesMunib Maglajlic
Page 11TitlesPrikazi i kritike Nives Ritig-Beljak
Page 12TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 13Page 14Page 15TitlesMarija Kleut Prikazi i kritike
Page 16TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 17TitlesTanja Peri6-Polonijo
Page 18TitlesNarodna umjetnost XVIII Marko Terseglav
Page 19TitlesPrikazi i kritike
Page 20TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 21TitlesPrikazi I kritike
Page 22TitlesNarodna umjetnost XVIII Ante Nazar
Page 23Page 24Page 25TitlesPrikazi i kritike Zoja Karanovic
Page 26Scanned Image 101030165.pdfPage 1Page 2Page
3TitlesPrikazi i kritike
Page 4TitlesNarodna umjetnost XVIII Nilves Ritig·Beljak
Page 5TitlesPrikazi i kritike Dunja Rihtman-Augustin
Page 6TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 7TitlesPrikazi i kritike
Page 8TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 9TitlesPrikazii kritike
Page 10TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 11TitlesPrikazi i kritike
Page 12TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 13TitlesLydia Sklevicky Prikazi i kritike
Page 14TitlesNarodna umjetnost XVIII Jadranka Puntarovic
Page 15TitlesZorica Rajkovic Prikazi i kritike Zorica
Rajkovig
Page 16TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 17Page 18TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 19Page 20TitlesNarodna umj~tnost XVIII
Page 21TitlesPrikazi i kritike
Page 22TitlesNa.rodna umjetnost XVlII
Page 23TitlesPrikazi i kritike Aleksandra Mural
Page 24TitlesNarodna umjetnost XVIII Jadranka Puntarovi6
Page 25TitlesPrikazi i kritike Ljiljana Marks
Page 26TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 27Page 28TitlesNarodna umjetnost XVIII Marko Terseglav
Page 29TitlesAleksandra Muraj Prikazi i kritike
Page 30TitlesNarodna umjetnost XVIII Aleksandra Muraj
Page 31TitlesAleksandra MuraJ Prikazi i kritike
Page 32TitlesNarodna umjetnost XVIII Zorica Rajkovic Zorica
Rajkovic
Page 33TitlesZorica Rajkovic
Page 34Page 35Page 36TitlesNarodna umjetnost XVIII
Page 37Page 38TitlesNarodna umjetnost XVIII nhomira
Stepinac-Fabijanic
Page 39TitlesZ. Simunovi,c-Petric Z, Simunovic-Petri~ Prikazi i
kritike Zorica Rajkovic
Page 40TitlesNarodna umjethost XVIII Zorica Rajkovic
