1

Sermon

RINGTU NUN

|HANLENNA

AVK|P Inkhâwm

13072009

-Ellis H.Pachuau-

2

3

RINGTU NUN |HANLENNA-13072009-AVK|P

Chhiar tùr :Lk. 1:38 : Tin, Marin, “Ngai teh, Lalpa bawinu ka ni, i

thu ang zelin ka chungah thleng rawh se,”a ti a.

Mat. 5:16 : Chutiang bawkin in eng chu mi mit hmuhineng rawh se, chutichuan in thil tih \hattean hmu ang a, in Pa vana mi anchawimawi thei ang.

Joh. 12:28 : Ka Pa, i hming chawimawi rawh,” a ti a.Chutichuan van a\angin aw a lo chhuaka, “Ka chawimawi tawh, ka chawimawileh bawk ang,” a ti a.

1 Kor. 10:1-6 :Unaute u, heng hi in hriat loh ka duh lo ve,khatia min thlahtute zawng zawng chhumhnuaia an awm vek a, an zaa tuifinriat pawhan kai vek a, an zaa chhumah lehtuifinriatah pawh Mosia bel tùra baptisa anawm vek a, an zaa thlarau lam chawhmunkhat pawh an ei theuh va, an zaathlarau lam in tùr hmunkhat pawh an intheuh kha; anmahni zuitu thlarau lamlungpuia mi kha an in theuh si a; chu lungpuichu Krista a ni. Nimahsela, an zinga mi tamzâwk chungah chuan Pathian a lungni ta lova; thlalerah khán tluhlumin an awm a. Tin,chung chu kan tán entîrna a ni, thil sual anchak ang bawk khán kan chak ve loh nan.

1 Kor. 10:13 : Mihring tuar theih ang chauh lo chuthlemna reng reng in chungah a thlengngai lo. Pathian zawng a rinawm a ni, anichuan in tuar theih tâwk aliam chu thlemnain tawh a phal lo vang; in tuar theihna tùrinthlemna rualin tlan chhuahna kawng asiam nghal zâwk ang.

4

Ringtu nun \hang lian zêl tùr hian kawng hrang hrangpawimawh tak tak a awm a, sawi vek sen pawh a nihek lo vang a, zanina sawi ka’n tum chu kawng chithum a ni a:

1. I THU NISE TI THEI NUN NEIH A PAWIMAWH :Lal Isua neitu / mi piangthar/ ringtuten kraws

kawng kan zawhna-ah hian keimahni thu te, kan duhdan te, kan tum dante hi kan dah lian fo \hìn.Nimahsela, Pathian hnathawhpuitu, Amah zuitu tánchuan ‘Lalpa i thu nise’ kan tih ngam chin zelahAmah chu kan hnenah inlarin, kan hnenah a awmdáwn a ni.

Mari a\angin ‘I thu ni se’ tih hi lo zir ho dáwn ila:

Kan thu chhiar takah khán Marin, “Ngai teh,Lalpa bawinu ka ni, i thu ang zêlin ka chungah thlengrawh se,” a tih thu kan hmu a. ‘I thu ang zêlin’ tih himahni inphatsan a, Pathian thu ang zêla a nun awm aphalna a ni mai a, a pasal hual (Josefa) pawh khatunah chuan hnawlin a awm ta e, tin, Lal Isua kahriatpui tùr, ka lo mualpho pui ve tùra hi thihna a niemaw, tuarna a ni emaw, zahna a ni emaw,mualphona a ni emaw, vânduaina a ni emaw, a nihnih ka lo nihpui ve ang e tihna a ni a. Nang nên kaninkârah hian midang an awm ta lo ve,tihna a ni.

Pathianin Mari a zuk koh lai hian buaipui a lo neitawh a, pasal hual Josefa a lo nei ve tlat tawh mai a,chu chu tihsawn a ngai dáwn a ni. Lal Isua meuh paitutùr thinlung pawh a ruak lo a nih chuan Pathian fa nitùr chuan keiniho thinlung hi chu thenfai nasat a ngaikhawp ang.

Vântirhkohin a zuk biak hian Mari hian a ngaihnaa hre lo hlemai a, chibai a zuk bûk a, “Chibai, Vohbîk!Lalpa i hnênah a awm,” a ti ringawt mai a: Mari te lahchu mirethei, daikil kâra mi an ni a, chhûngkaw ropui

5

a mi an ni lem lo a ni. Vântirhkoh meuhvin khatiangaa’n hrilh kha chu Mari tán chuan a luhaithlâk ve khawpang. A ngaihna hre lo khân, “Chû’ng chu engtin ngeni ang? Mipa ka nei si lo,” tiin vântirhkoh hnênah hian azâwt ta phawng mai a ni. Chutah hliah khuhna lo awmdàn tùr zawng zawng kha a han sawi ta a, Mari tánharsatna hlãwm lianpui pakhat,Josefa, pasal hual a loneih tawh kha a ni a.

William Barclay-a ten an chhui dan chuan, Juda-te an inhual dànah hian stage thum lai a awm a, a stagethumna-ah an awm tawh chuan innei ang tluka ngaih,la inkutsuih lo chauh ang kha an nih avàngin Lehkhatar tawh ang a ni a, Chuvàngin, kha hmeichhia khaemaw a lo uire a, a mipa khan emaw châng dang a lokân chuan Mosia dàn hman theih a ni tawh a ni. Lungaden hlum theih a ni tihte ziak a ni a. Chutih lai tak chuanMari hian inlêng hi a nei a ni a. Josefa han hnawl khachu thu hran lo ni ta sela, a hnawl avànga a nunabuaina lo awm theia kha a tam em em a ni.

Mari dinhmun hi a harsa a ni, Krista lo paitu nihnachu nge a thlan dáwn a, Josefa’n engtin nge a rawntih ang tih hriat lâwk loh lai a nih avàng khân, kha lamakha hlauthãwngin a awm dáwn em tihte ngaihtuah angai a. Tin, anmahni hnam (Juda) dànah chuan, a papawh tu nge a nih hriat loh lo pai kha chu thilvânduaithlâk tak a ni a, hnam, chhûngkawhmingchhiatna a ni a. Chû'ng harsatna lianpui pui maichu a lehlamah khân a inhûng a, Tichuan Mari’n chû'ngzawng zawng hnua a rawn sawi chhuaha chu, “Ngaiteh, Lalpa bawinu ka ni,” tih hi a ni.

Keini pawh Krista hnungzuitu kan han nih dáwnhian, kan thinlungah hian hnawk a tam a ni, chhûngkua-ah hnawk a tam a, tin, mahni khawsak ngaihtuahna-ahhnawk a tam a, mahse Krista chu keimahniah hianlalbera a lo awm a, hotu a lo nih a, bawih kan nih ngamchu a ngai bawk si a ni.

6

A châng chuan keimahniin ‘i thu ang zêlin’ ti lo hianduh dàn kan neihte hi Pathian hnênah kan zawrh a, hetichin hi, chuti chin chu chutiang khatiang chuan lo nisela, Nang chuti chinah chuan lo che la, lo chêng la,kan ti fo mai. Chumi remruatna, mahni invênna kulh hlîplo hian Lal rawngbâwl hna hi ka thawk emaw tih hi a loawl khawp mai. Mari chuan chû'ng zawng zawng chua hnehin ‘i thu nise’ a ti mai a ni.

Mari chuan amaha thil awm zawng zawng chu adah bo vek a: Josefa nêna an inkâr chu a buaipui talo, an chhûngkua a\anga harsatna leh mualphona lothleng thei chu a buaipui tawh lo, chu mai ni lovin khahmeichhiain a nau a paina, a pa pawh hriat loh a nihavànga a hun lo kal tùr, Juda dànah chuan pasal hanhmuh leh ngaihna awm rêng rêng tawh lo tùrte kha alungkham ta lo, tuna a lungkham ber chu, amah rawndawrtu, amah rawn sâwmtu chu a thlang ta a ni,“Mualphona bawihah ka awm lo ve, pasal hmuh lohhlauhna bawihah ka awm lo ve, chhûngten min tuithlarhlauhna bawihah ka awm lo ve, kan hnam lakamualpho hlauhna bawihah ka awm lo ve, i bawih nuka ni e,” a ti a ni. Lalpa i duh dan danin min ti rawh. I thuni rawh se, ka chunga thil lo thleng thei tùr, ka chânnatùr nia ka hriatte, mite endawng leh hmuhsit nih kahlauhnate chu dah \hain i tán ka in pe e, i thu nise kantih a va pawimawh em!

Kan chhûngkaw buaina te , keimahni hun lokal tùr (future) kan ngaihtuahnain min tihbuainatea awm a, kan pênna tùr kan pên thlen ngam lohchâng a awm \hin. ‘I thu ang zêlin ka chungah thlengrawh se’ a tih tlat avàngin Mari nun chu amah Marikhân a chaih dáwn tawh lo va, amah a invéng dáwnta lo va, amah a inbuaipui dáwn ta lo va, a intukluhna Lalpa chuan Mari chu a véngin a \anpui dáwna, a chhan dáwn a, a enkawl dáwn a ni, chu chuamah a invên ai khân a him zâwk a, amah a

7

inngaihtuah ai khân a thlamuanthlâk zâwk a, amaha inbuaipui ai khân a thawventhlâk zâwk a ni. Chulairam tak mai a chu kan dai ngam lo fo \hìn.

Dah bo tùr zawng zawng dah bo la, mualpho ihlauhna dah bo la, i lungkham dah bo la, nangmah iinbuaipuina zawng zawng, i invênna kha dah bo la,Lalpa kutah Mari ang hian ‘I thu ang zêlin ka chungahthleng rawh se’ han ti teh, ’tichuan i buaipui tùr emawi tihte kha engtin nge a lo awm dáwn tih chu Lalpan angaihtuah dáwn a ni.

Mari tána buaipui awm hmasa ber Josefa hnênava insawi fel chu Mari’n tih a tum tawh lo;amaherawhchu, Marin a tih dáwn si loh chuan titu anawm a ngai a ni. Lalpa kutah ani chuan a nghah tawhavàngin a va ti dáwn tawh lo a ni. Chu chu tuin nge ti?Pathianin a vântirhkoh rawn tîrin Josefa hnênah a zukinlár a, Mari chungchâng thu sawi fel ngai awm zawngzawng chu Josefa hnênah hian Marin nilovinvântirhkohin a sawi fel ta zâwk a ni.

Lalpa hnênah hian a nih nih nih tùrah hian kanhlau \hìn a, a hlauhawm lo zâwka kan hlau hlauh a.Keimahni kan inbuaipui hian kan fel thei ngai lo; Lalpanmin buaipui hian a lo fel zâwk zêl a ni. Chutah chuanMarin i thu ang zêlin ka chungah thleng rawh se,” tiin anun chu a lo pe ta a ni. Chumi avàng chuanchhandamtu hi a lo piang a, vawiinah hian keinihopawh hi chhandamtu chawimawiin kan lo au chhuakta a ni. Chutiang ni tùr chuan Pathianin min sâwm a ni.

Kan kohhranah hian tehna kan hman fo \hìnchu kan hlim em, kan lâwm em, kan tui em tih hi.Kohhran a hlim loh a, kohhran a phur loh a, kohhrana tui loh chuan ‘kan chau’ kan ti a,Mahse Bible hingun takin han chhiar ila kan tuina chinah, kanphurna chinah hian nuamin hlimawm mah selanginhemi Krista hnungzuitu tak tak kan nih dáwn hichuan kan tuina chin kal pelh a ngaih châng a

8

awm \hìn a ni. Pathian Biak Ina inkhâwm tùrte hiana châng chuan kan châk lo \hìn a ni, kan tui lo \hìna, kan tui chuan kan lo kal khâwm a, kan tui loh chuankan kal tlêm ringawt a ni. Kan tui lo a nih pawhin, kanphur tâwk lo a nih pawhin, kan ch^k lo a nih pawhin,kan tuar zâwk dáwn a nih pawhin Lalpa ropuina tùr anih chuan ke kan pên zêl a ngai a ni.

Mari ang hian Krista paitu /nunpuitu ni tùrin kannun pum hlanin ‘I thu nise’ kan ti ve ngam dáwn em le?

II. CHAWIMAWINA I HLAN ANG U :

Ringtu nun \hang zêl tùr chuan Krista hnenahchawimawina kan hlan hi a pawimawh. BaptistuJohana nun a\angin lo zir leh ila:

Baptistu Johana hi pianphungah pawh midanglam bîk Nazarit mi a ni a. A lo piang a, ramhnuaiaha awm a, a chawte lah chu mite ei ang pawh ni lo -khaukhuap leh khawizû a ni. Kawnghren mak tak maia hrêng nghe nghe a ni.

Jordan luiah mi a baptis \hìn a; mi a hìp theihnachu a nasa êm êm mai a : Jerusalem khuaa mite, Judairama mi zawng zawng te, Jordan lui dung vêl mi zawngzawngte an chhuak a, a hnên lamah an kal a (Mat. 3 :5) tih a ni. Baptisma an chang mup mup reng mai ania! Mite chawimawi leh ngaih ropui a hlawh hle tihchuta \ang chuan a lang reng mai. Zawlnei ropui lutukangin a lang a, tunge a nih hriat an châk a, Jerusalema\angin puithiamte leh Levia chi-a mite tîrin, “ Tunge inih le? an ti a, ‘Elija i ni em?’ ‘Zawlnei kha i ni em?’ an tia ( Joh. 1: 19-22), chawimawi an châk a ni. Annghahhlelh êm êm Messia kha a lo thleng ta ni-ah anngai hial a, tihropui pawh an duh a ni. Mahse BaptistuJohana chuan, “ Ka ni lo ve...keimah aia mi ropui a lokal dáwn e, a pheikhawk hrui phelh tlâk pawh ka ni love... ( Luka 3 : 16) a ti ngar ngar a ni.

9

Johana hi chuan engmah hi chawimawi lehropuina hi a inbel chhin duh hauh lo va, “Ani chu tlatlumtùr a ni, kei chu láng tùr ka ni,” a ti ringawt mai a ni. LalIsua chanchin a ngaihven em em a, a zirtîrte nêna an\hut khâwm laiin Isua lo kal a hmu a, “Enteh u, Pathianberam no khawvêl sual kalpuitu tùr chu saw saw a nihsaw,” tiin a zirtîrte kha a kawhhmuh a. Chutah leh, azirtîrte kha Lal Isua zirtîr ni tùrin an tlan phei a; BaptistuJohana chu tlansanin Lal Isua chu an zui a ni. MahseBaptistu Johana chuan thîk a hnehin a lawm zâwk a, LalIsua kha zui vek se a ti hial zâwk a ni. Baptistu Johanahian Isua hi ropuina a pe a, chawimawina hi a hlân a ni.

Krista hnung kan zuina kawngah hian ropui ve kanduhna te, chawimawina dawn ve kan duhnate hianChhandamtu hi a titláwm \hìn a ni. Mite chawimawi lehfak hi kan phût deuh em aw. Keini ngei pawh hian -miten thiam min ti se, fel min ti se, thawk taima, thawk\ha min ti se, inpe peih min ti se tih cháng kan nei foang. Chu chu mihring rilru a ni a, chu chu keimahni-ahhian a awm reng dáwn. Nimahsela chu nun chapo chukan hup beh zêl chuan Chhandamtu chu chawimawiina awm zêl zâwk dáwn a ni. Kan tihfuh deuhte a lo awmhian keini a hmanrua zâwka hian chawimawi leh fak kanlo beisei ve ngawt zêl a; Pathian ropuina hliahtu kan loni reng zâwk si a. Chhandamtu tak tak lo chu mite hianan lo mamawh tak tak lo. Keinina ropuina te,chawimawina te leh faknate kan lo dawn ve ngawt hianchung fakna leh ropuina te, chawimawinate chu kankhum reng theih si loh avangin kan nunin a tuar lo va, atlo loh phah a, kan nun a lo chauh phah zâwk \hìn.

Lal I sua chanchinah lo pakai zawk i la :Sabengtung chunga a chuan khán tumanSabengtung chawimawi an tum lo, a kalna tùrapuan an phah zawng zawng kha a chunga chuangIsua vàng chauh a ni. Sabengtung chunga chuangkha a chhuk tawh chuan Sabengtung khán awmzia

10

a nei tawh lo. Chawimawi tùr taka hian a \huthmuna luah loh hian rawngbâwltu / kan rawngbâwlnatehi miten an hnawl a, kan thawh dàn pangngai rengakan thawk emaw kan tih hian awmzia a nei phâktawh ngai lo a ni. Setana thîk tham rawngbâwltu kani em? Setana thîk tham loh, a páwl n isarawngbâwltu kan ni em tih hi inngaihtuah a ngaihlein ka hria.

Lalpa ropui nán chauh, Lalpa chawimawi a nihnán chauh miin hna a thawh chuan, Lalpa chauh khaa chhuan a lo nih tawh chuan chu nun neitu nun chuLalpan a lo tidanglam a, amah (nun neitu) rawnchawimawi ve kha chu a chhuan Lalpa mawhphurhnaa ni zâwk a ni. Chu nun tak chu Tirhkoh Paula khân aneih tlat avàngin khawvêlin a ngam thei lo a ni.

Baptistu Johana chuan, “ Kei chu láng tùr ka ni,Kei chu kawng siamtu mai ka ni, thlalera auráwl an tihmai kha ka ni,” a ti mai a. Keini hi chuan ropui kaninchuh lek lek \hìn a, chawimawi kan inchuh lek lek \hìna. Hei hian kan ringtu nun hi a vaw chhia a, kan \hanghlei thei \hìn lo a ni. Chawimawi tùr dik tak chawimawiila, fak tùr dik tak chu fak ila ringtu \ha kan ni mai dáwna lo ni zâwk.

Rawngbâwlna-ah hian chanvo chi hrang hrangkan inpe diat diat \hìn a, hê’ngahte hian ken tùr dika hihmun kan kian tâwk em le? Chhandamtu hi kanchawimawi zawh poh leh mite hnenah ringtu kan nihnachu a lo lang mai dáwn a ni.

Inzawt ila ka duh chu : Lalpa hi kan chawimawitâwk em aw? Kan nun hian Lalpa hi a chawimawi emle? Ka theihna, ka thiamna a tlem si kei chu hanchawimawi vak ngaihna ka hre lo kan ti pawh a ni maithei e. Mahse chu ngawt chu a lo ni hauh lo: Matthaia25-a talent tehkhin thu kha kan ngaihtuah chiang ngaiem aw : Mi pakhat hnênah talent ngá a pe a,a dangleh hnênah talent hnih, a dang leh hnênah talent khat

11

a pe a nih kha. Talent petu khan a pêk zat kha ahrechiang a nia! Keimahni-ah hian hriat fai vek loh hiengmah a nei lo a ni. Talent min petu hian kan kawlzathi a hria a, eng theihna nge ka neih pawh a hria. Minpêka leh min pêk dàn pawh a inang lo nuk hlawm ang: a \hente chu hruaitu tùr te, thusawi tùr te, rinawm takaCommittee member ni tùrte, thu ngaithla tùrte, thawhtùr a awma thawk tawp mai tùr te, a \hente chu Zaipáwlmember nia rinawm taka awm mai tùr te, inkhâwm tlatmai tùrte pawh kan ni ang. 1 Kor-a Thlarau Thilpêkchungchang lam chu kan sawi vek séng lo vang a.Engpawhnise, I chakna tâwk te, i theihna tâwk te, i finnate, i remhriatna te, i remhriat loh deuhna te, i chak lohnazawng zawngte hi nangmah dintu Pathian hian a hriaa ni. Pathian hian min pêk loh chu min \hing dáwn lo,min kawltîr loh hi chu min \hing dáwn lo tih hi hria ila.Pathianin kan kuta a dah hi kan tihpun tam leh min tihtîrtam dáwn a ni mai a; amaherawhchu, kan tihchhunpawh zelthel tak, sitawm taka kan tih chuan Lalpan minchhuhsak leh \hìn tih erawh hria ila, chu chu talenttehkhin thu-ah pawh khán kan hmu a ni : Talent khatneitu khân a tihpun loh avàngin, “Talent khat neitu khalaksak ula, a nei tam hnênah khán pe rawh u,” a ti maia ni. Pathian mi hriat kan nih si chuan kan theih tâwkahAmah chawimawi leh a rawngbâwl tùr kan nih hi i hrethar leh ang u.

Lalpa chawimawi tùr hian Amah kan hriat dàn hia pawimawh hle a. Misual kan ni a, hlim êm êmin láminLalpa chu fak \hìn mah ila : mi fel, Lalpa hmaa mi tlingzo reng kan awm lo. Kan tih zawng zawng hianchhandamna a lei zo lo; chhandamna kan dawn hikhawngaihna avàng chauh a ni. Chuvàng tak chuana ni Krista hi kan fak a, chawimawi a \ùl ni. Mari angin,“ Ka nunin Lalpa a chawimawi (Lk. 1:46) kan ti ngam veem? Midangte tán malsâwmna kan nih a, nun tam kanneih hian, tam taka kan rah hian Pa chu chawimawiina lo awm \hìn a ni ( Joh. 15 : 8).

12

III MILEM LAKAH I FIMKHUR ANG U:

He thu hi 1 Kor. 10 a\angin zir ho dáwn ila: Helaibung a\anga kan hmuh theih chu Israel faten thil sualtih an châk tlat anga kan châk ve loh nán min zirtîrtu,Korinth khaw mite tán / kan tán entîrna a nih thu tarlanna a ni a.

Israel fate chu thlalerah kum 40 zet mai anvakvai a. Pathianin Abrahama hnena a lo tiam ram-Kanan ram chu Aigupta ram a\anga hruai chhuahtezîngah Josua leh Kaleba te chauhin an luah a; Israelfate chu Pathian rin lohna leh a thu an awih lohnachuan Amah an tivui a, Thutiamtu Pathian an ring zolo va, rin lohna chu sual a ni a, an zînga tam zâwkchuan thutiam chu an chhawr thei ta lo a ni.

Israel fate chuan an zînga \henkhatin nula an ngaia, ni khatah singhnih leh sangthumin an tlukhlum phaha, An zinga \henkhatin Lalpa an fiah a, rula tihboralaan awm phah a, An zînga \henkhat an phunnawi a,tiboraltu tihboralin an awm phah a ni.

Israel fâte chu inangkhat vekin Pathianin a hruaia, chhunah chhum ding, zanah meialhin a hruai a,vahmim leh manna-a chawm an ni a. Thlarau lam chawthuhmun an ei a, Tuipui Sen pawh an kai vek a ni. Khatichung khán \henkhat chu Pathian lakah an vui a, milemte an lo bia a, Pathian an tilungawi ta lo va, a tam zâwkchu thlalerah an tlûk hlum phah a nih kha.

Chutiang bawkin Korinth khuaa kristiante hianmilem leh inthawina lam thil an lo tibâwlhhlawh veleh\hìn a, Kristian zinga tel bawk si nun hlui lama lungléngleh bawk sia an awm rem ti lovin ‘Lalpa no lehramhuai no’ in kawpa ei kawp lo tùrin Paula hian azilhhau a ni. Chawhpawlh nun neih a \hat lohzia, Is-rael fâte hnên a\anga zir tùr an neih tawh chu ahriattîr a ni.

13

Korinth khuate ang tho hi keini ringtu intite pawhhi kan ni ve lo maw? Eng nge Korinth khuaa mite aiakan \hat bîk lêm chuanna awm le?

Ringtu nun chu lawng nên tehkhin \hìn a ni a :Krista-a tuk a ni a; mahse khawvelah kan awm daihbawk si a ni. Khawvela kan awm chung hian kan nunahkhawvel chu a lut tùr chu a ni chuang si lo. Kan nunahKhawvel a lut a nih vaih chuan hmantlak kan ni tawhlo; khawvel chuan ringtu nun hi a eichhia a ni.

Lawng pawh khawvêlah tuk a ni a, tuiah dah ani ve thung a. Tuia dah a ni chungin a chhungah tui alût tùr a ni si lo. Tui a luh vaih chuan lawng chu a pilmai dáwn asin. Tui chu a lût miah tùr a ni lo. Lawngchu a pawp a lo awm vaih chuan sawm pawh ngailovin lût tùr tui tam tak a awm nghal a ni.

Chutiang chu ringtu nun hi a ni a. Khawvêlah kanla awm miau si avàngin kan nunah hian hmun awl,pawp a awm veleha luh mai inring reng sual hnathawhchu a awm tlat avàngin invéng renga kan awm apawimawh a ni.

Chuvàngin, dinga inring chu fimkhur rawh se,chutilochuan a tlu dah ang e. Mihring tuar theih angchauh lo chu thlêmna rêng rêng in chungah a thlengngai lo. Pathian zawng a rinawm a ni, ani chuan intuar theih tâwk aliam chu thlêmna in tawh a phal lovang; in tuar theihna tùrin thlêmna rualin t lanchhuahna kawng a siam nghal zâwk ang (10:13) a tinghe nghe a. Pathian hian Amah zuitute hi harsatna,beidawnna, thlemna tuarna lakah min chhanchhuaha tum lo. Harsatna hmunah, beidawnna hmunah,thlêmna hmunah, tuarna hmunah a ni chhanchhuaha tum ni. ‘Thlêmna ka do zo lo a ni’ te kan ti mai maiang e, kan tuar theih tâwk bâk hi Pathian hian kanchungah a thlen a phal lo tih i hre reng ang u.

An zînga \henkhat milem betu an ni ang khánmilem betu ni suh u (10:7) tih a ni a, Duhamna hi milem

14

biakna tiin Kol. 3 : 5 -ah chuan kan hmu a. Kan thil awhavàngin fate hian nu leh pate thil kan tihsualtîr a nia!Corruption-ah nu leh pate kan hnûk lût a...\halaite pawhhian nu leh paten an tlin tâwkah lungawi mai kan chìnhi a pawimawh hle a ni.

Kan ramah dik taka ti hi chu kan vânduai dáwnemaw kan ti tlat mai a! Mi neih ang nei pha dáwn lo vainrin tlatna hi a awm a. Dik tak leh fel taka Lalpa hmaaAmah ringtuten hna kan thawh hian mi aiin kan retheidáwn emaw tih tùr a ni lo. Rinawm leh dik taka kan tihhian kan rin Pathian hian min rul dáwn khawp. Leiahpawh min rul ang. Van thlen thlengin min la rul cheudáwn asin.

Thil dik lo inhrilhfiah dik chawp ngai lakah hianringtute chu kan fihlim tùr a ni ang. Dik tak leh fel takinnung ila, dik tak, fel takin ti mai ila, Dik tak, fel tak dawngmai ila,kan tlachhe bik dáwn chuang lo. Bible hian a losawi chiang khawp mai : Sam 37:1-ah chuan ‘Thil \ha lotitute avângin intilungngai duh suh la. Fel lo taka titechu awt hek suh, hnim hring angin an la vuai dáwn si atih ziak a ni a. Tin, cháng dangah pawh : ‘I awm dàn tûrchu LALPA chungah nghat la; Amah chu ring la,aman a ti vek ang’ (Sam 37:5) tih a nih kha.

Hla phuahtuin ‘Kan hmaa mi huai kalte kha an dingnghet he hmunah hian’ a tih angin kan mi hmasa,Pathianin a koh leh a thlan te, a thu puangtu atána ami hmante kha Pathian tán an rilru leh an taksa an lova pe nasa a nia. Khawvêl sum leh pai, hausakna lehropuinate kha an va han hnawl ngamin an Pathian tánan lo va ding nghet tehlul êm! Sualna tam tak, thlêmnahautak takte chu ngamin an ding nghet hle a ni.

Mosia kha Aigupta ram finna zawng zawng zir zo,Pharoa lalna rochun thei tùr ni hial âwm a ni a. Mahse,Pathianin a kohna leh Pathian a hriatna lam kha a rilruthununtu zâwk a ni tlat mai a. A mite hruai chhuak tùraPathianin a koh chu zawmin Aigupta sum ropui

15

hausakna leh lalna ai chuan a kotu chu hmangaihzâwkin a kal ta a ni (Heb. 11:2426).

Josepha pawh kha Aigupta-ah Pathianchawimawina a dáwn avàngin an hotu ber ang hialinPharoan a dah a nih kha. Kha tiang dinhmun kha chelhmah sela, a lalna-ah khân Pathian a \ih hle a ni tih ahriat theih a. Thuneihna hmang sual duh sela chu thiltithei tâwk dinhmunah a ding ve a ni. Mahse achanchin chhia leh mawi lo kan hre lo a ni.

Tin, Daniela te pawh Babulon lal Nebukadnezzar-a khân a hnuaia hotu pakhatah a dah a. Pathian a \ihavàngin Pathianin a chawimawi a ni. Mahse, a Pathian\ih tlatin thil \ha lo lakah invêngin Lalpa chawimawi aduh tlat zâwk a nih kha. An rinawmna-ah leh an nunkhân Isua chu hla tak a\anga hmuin chibai an lo bûka ni.

Anni lo pawh mi huaisen, rinna pa tih tling kan hmuhlawm. Chû'ngho chuan khawvêl hi an ram tùr a ni lotih an lo hria a. Khawvêl thil chu hnawmhne ang lekinan lo ngai hial a ni. Hebrai ziaktuin a sawi ang khânkhawvêlah hian khualzin mai an ni tih an inhria a, awmnatlâk, inbenbelna tlâkah an ngai lo a ni. An lung tilêngtuchu Lalpa ram, ram \ha leh zual, vâna awma chu a nitlat si a (Heb. 11:16).

Ram \ha leh zual, Lalpa ram, vâna awm chu kanlung tilêngtu a lo nih a, engkim kan tih apiang Lalparopuina tùr a lo nih a, engkimah keimahni thu dah lallova ‘I thu nise’ kan tih zêl a, keimahni intihropui tumlova Chhandamtu chu chawimawina, ropuina zawngzawng kan hlan zêl a, Israel fate anga thil sual an chakang bawka kan chak ve loh nan Lalpan a ThuThianghlim malsâwm rawh se. Amen

16