Embed Size (px)
Citation preview
RAČUNARSKI SISTEM
Računarski sistem
Računarski sistemi (računari) su elektronske mašine koje obrađuju ulazne informacije i iz njih proizvode izlazne informacije.
Računari se mogu podeliti na različite načine u zavisnosti od toga da li se posmatra:
1. primena računara, 2. broj korisnika koji mogu istovremeno da koriste
jedan računar ili 3. broj naredbi koje računar može da izvrši u jednom
trenutku.
Podela računara
Sa stanovišta primene računara, računari se mogu podeliti na: računare opšte namene i računare za specijalne namene.
Računari opšte namene mogu da učitaju različite programe i njihovim izvršavanjem rešavaju različite probleme.
Računari za specijalne namene imaju ugrađene programe za rešavanje samo onih problema za koje je računar namenjen.
Podela računara
Sa stanovišta broja korisnika koji mogu da istovremeno koriste računar, računari se dele na višekorisničke i jednokorisničke.
Kod višekorisničkih računara postoji centralni računar koji opslužuje sve korisnike.
Podela računara
Sa stanovišta broja naredbi koje računar izvršava u jednom trenutku vremena, računari se dele na: serijske ili SISD i paralelne ili SIMD.
Serijski računari u jednom trenutku vremena mogu da izvrše jednu naredbu nad samo jednim podatkom u memoriji.
Paralelni računari mogu u jednom trenutku vremena da izvrše istu naredbu nad većim brojem podataka u memoriji.
Teorijski postoje još 2 grupe, to su MIMD (ultraračunari) - u jednom trenutku izvršavaju više naredbi nad različitim podacima i MISD - u jednom trenutku izvršavaju više naredbi nad istim podatkom.
Računarski hardver i softver
Svaki računarski sistem se sastoji od 2 komponente: -računarskog hardvera-računarskog softvera
Izraz ,,hardver'' označava fizičke uređaje računarskog sistema. Ovaj izraz nastao je zbog veličine prvog računara ENIAC.
Izraz ,,softver'' označava programe bez kojih računar ne bi mogao da radi.
Struktura hardvera računarskog sistema
Tipični računarski sistem sastoji se od sledećih komponenata:-centralne (unutrašnje) memorije-aritmetičko-logičke jedinice-kontrolne jedinice-jedinica spoljne memorije-ulaznih jedinica-izlaznih jedinica.
Pored hardverskih uređaja, svaki računarski sistem, da bi uopšte mogao da se koristi, mora da ima osnovni program koji upravlja radom računara, kao i skup drugih programa koji imaju različite namene i koji omogućavaju korisniku da nešto radi sa računarom (aplikacioni programi).
Centralna memorija
Računar obrađuje podatke izvršavajući naredbe date programom.
Program i podaci koji se obrađuju uskladišteni su u centralnoj memoriji računara.
Ova memorija sastoji se od elektronskih kola, od kojih svako može da ima sva stanja, koja se obično označavaju sa 0 i 1. 0-stanje kada u kolu nema struje, 1-kada u kolu ima struje. Zbog toga se ova kola zovu bit (binary digit- binarna cifra).
Centralna memorija
Jedan bit može da zapamti samo jednu informaciju da ili ne. Bitovi se u memoriji udružuju u grupe (registre), koji su kod personalnih računara dužine 8 bita. Ovakva grupa zove se bajt. 8 bita može imari 256 različitih kominacija nula i jedinica.
Koja kombinacija predstavlja koji znak definiše se tabelom koja se zove kod. Najčešće je u upotrebi ASCII kod, mada se primenjuju i drugi kodovi, na primer EBCDIC.
Centralna memorija
Svaka grupa bitova (bajt) u memoriji ima svoju adresu, koja se koristi prilikom uskladištavanja podataka u nju ili očitavanja iskladištenih podataka.
Kapacitet memorije računara izražava se brojem bajtova koje računar ima.Grupa od 1024 bajta označava se prefiksom k (kilo) ispred oznake bajt, a grupa od 1024 kB označava prefiksom M (mega).
Aritmetičko-logička jedinica
Aritmetičko-logička jedinica se sastoji od registara i elektronskih kola potrebnih za izvođenje aritmetičkih operacija (sabiranja, oduzimanja, množenja i deljenja) i logičkih operacija (upoređivanja dve vrednosti da bi se utvrdilo koja je veća i određivanja da li je izraz tačan ili ne).
Kontrolna jedinica
Kontrolna jedinica je koordinator rada celokupnog računarskog sistema.
Ona kontroliše izvršavanje programa, uzima instrukcije iz memorije i prepoznaje ih, dekodira i naređuje odgovarajuće akcije drugim jedinicama, započinje operacije uzlazno-izlaznih jedinica i prenosi podatke u centralnu memoriju i iz nje.
Jedinice spoljne memorije
Služe sa čuvanje programa i podataka kada računar nije u upotrebi.Jedinice spoljne memorije su realizovane na četiri načina:
kao tvrdi disk disketa fleš disk SSD (Solid State Disk)
Prve tri jedinice su zasnovane na istom principu samo je razlika u tehnološkim rešenjima. Disketa je okrugla plača premazana magnetnim materijalom i ugrađena u zaštitno kućište od plastike. Budući da se ploča okreće, ispod položaja upisno-čitajuće glave kada ona miruje nastaje kružnica koja se naziva staza. Kružnica je podeljena na sektore. Diskete se danas retko koriste. Disk se sastoji od više ploča premazanih magnetnim materijalom postavljenih na istoj osovini. Značajni parametri za izbor diska su:
srednje vreme pristupa podacima brzina prenosa podataka kapacitet diska Kompakt diskovi su zasnovani na istom principu kao disk i disketa, ali je razlika u tehnologiji.
Fleš disk ili SSD se sastoji od memorijskih modula čiji se sadržaj ne briše kada ostanu bez napajanja strujom. Trenutno se prave u dve varijante: sa USB priključkom i kao zamena za klasične diskove.
Jedinice spoljne memorije
Prve tri jedinice su zasnovane na istom principu samo je razlika u tehnološkim rešenjima. Disketa je okrugla plača premazana magnetnim materijalom i ugrađena u zaštitno kućište od plastike. Budući da se ploča okreće, ispod položaja upisno-čitajuće glave kada ona miruje nastaje kružnica koja se naziva staza. Kružnica je podeljena na sektore.
Diskete se danas retko koriste. Disk se sastoji od više ploča premazanih magnetnim materijalom postavljenih na istoj osovini.
Jedinice spoljne memorije
Značajni parametri za izbor diska su:
srednje vreme pristupa podacima brzina prenosa podataka kapacitet diska
Kompakt diskovi su zasnovani na istom principu kao disk i disketa, ali je razlika u tehnologiji. Fleš disk ili SSD se sastoji od memorijskih modula čiji se sadržaj ne briše kada ostanu bez napajanja strujom. Trenutno se prave u dve varijante: sa USB priključkom i kao zamena za klasične diskove.
Ulazne jedinice
Kod višekorisničkih računara za unošenje programa i podataka u računar se najčešće koristi terminal, koji se sastoji od ekrana i tastature.
Kod personalnih računara se osim tastature kao ulazne jedinice koriste još: miš, digitajzer, kao i razni drugi specijalizovani uređaji.
Izlazne jedinice
Najčešća izlazna jedinica je monitor. Za štampanje manjih količina podataka koriste se
serijski štampači ili laserski štampači. Za štampanje velikog broja podataka koristi se linijski
štampač.
RAD RADILE:
Ivana Marinković Olga Klisura
I-3
