16
Regievoeren zonder macht © Organisatieregie 1 Regievoeren in een stevig krachtenveld Hans Licht Geassocieerd met BMC Advies Twynstra Gudde De praktijk Regievoeren zonder macht

Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 1

Regievoeren in een stevig krachtenveld

Hans Licht

Geassocieerd met

BMC Advies

Twynstra Gudde

De praktijk

Regievoeren zonder macht

Page 2: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 2

De interventieplegers

Crimineel

Context van deze tijd

Page 3: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 3

Facilitering en

regie op

samenwerking

Programma’s en

regie op doelen

Dienstverlening,

projecten en

programma’s

Regelgeving en

handhaving

Perspectieven op overheidssturingNaar een ge(s)laagde strategie NSOB 14

Vanuit de

overheid naar

de samenleving

Vanuit de

samenleving

naar de overheid

Vanuit randvoorwaarden

naar resultaten

Vanuit resultaten

naar randvoorwaarden

Prestatiesturing

New Public

Management

Klassiek

beleidsontwerp

Public

Administration

Allianties &

Samenwerking

Network Governance

Actief burgerschap &

Sociaal ondernemen

Societal Resilience

NSOB 14 Naar een ge(s)laagde strategie – Perspectieven op overheidssturing

Regievoeren – Waar ga jij over?

Regievoering – nieuwe kerntaak overheid

Beleids-

uitvoering

Beleids-

ontwikkeling

Beleidscyclus is

overheidsverantwoordelijkheid

Maatschappij

Regie

Samenwerking

én

Concurrentie

Politiek

bestuur

Page 4: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 4

Traditioneel machtsbegrip – hiërarchiepast bij kwadrant 1 en 2: van overheid naar samenleving

Creatiemacht

Macht is het vermogen om een ander te dwingen tegen zijn of haar wil: doorzettingsmacht.

Repressieve macht betekent beschikkingsrecht: je gaat erover (of niet) – je hebt rechten

• Focus op bevoegdheden en verantwoordelijkheden

• Focus op afbakening

100 jaar bureaucratie:Max Weber - betrouwbare overheid

Creatiemacht

1. Eén bevelslijn (duidelijke structuur van bevoegdheden)

2. Functiescheiding (voorkomen machtsmisbruik)3. Vastleggen van regels (gelijke behandeling)4. Piramidale opbouw (linking pin)5. Onpersoonlijke relaties

Bureaucratie als ideaal – planning & beheersing

Organisatie is een machtsstructuur: chef heeft eigen toko

Page 5: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 5

Creatiemacht

Traditionele opvatting over regievoeren (sturing van samenwerking)

Maatschappelijke

opgave

Paradigmashift in machtsdenken: Creatiemacht

Creatiemacht

Creatiemacht betekent vermogen om samen te creëren: mensen kiezen zelf om mee te doen

• Focus op doelen

• Focus op belangen en energie

Kernbegrippen

• Vertrouwen

• Commitment (verantwoordelijkheid nemen)

Page 6: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 6

Gezamenlijke

opgave

Regievoeren zonder macht

Creatiemacht

Persoonlijke kracht

Machtsoriëntatie overheid

Vanuit de overheid

naar de samenleving

Vanuit de samenleving

naar de overheid

Vanuit randvoorwaarden naar resultaten

Vanuit resultaten naar randvoorwaarden

New Public

Management

(NPM)

Public

Administration

(PA)

Network

Governance

(NG)

Societal

Resilience

(SR)

De presterende overheid

De rechtmatige overheid De responsieve overheid

in de actieve samenleving

De samenwerkende overheid

NSOB 17 Sturen en stromen – Vier vormen van overheidssturing

Dienstverlening,

projecten en

programma’s

Regelgeving en

handhaving

Programma’s en

regie op doelen

Facilitering en

regie op

samenwerking

Doorzettingsmacht Creatiemacht

Page 7: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 7

Wat houdt regievoeren

eigenlijk in?

Regievoeren is de doelgerichte beïnvloeding van partijen om

een gezamenlijke opgave te realiseren

• Gezamenlijke opgave

• Samenwerken

• Doelgericht

• Beïnvloeding

De kernvraag is hoe je verantwoordelijkheid kunt dragen zonder

dat je erover gaat?

Regievoeren

Regievoeren zonder macht

Page 8: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 8

Waar ben jij als regisseur op gericht?

Vertegenwoordigers

van partnerorganisatie

Regisseur

OM

Politie

GGD

JeugdzorgReclas-

sering

Woning-

corporatie

Werk en

InkomenAfdeling

VeiligheidCo-creatie in

projecten en

programma’sRegievoering – nieuwe kerntaak overheid

• Vertegenwoordigers

die iets vinden en

moeten doen?

• Organisaties die

moeten samenwerken?

• De activiteiten waarin

geparticipeerd wordt?

• Het subject?

Het subject

1. Een gezamenlijk plan van aanpak?

2. Samenwerking tussen de interventieplegers?

3. Een crimineel op het rechte pad?

4. De bescherming van de samenleving?

5. Zorgen dat het kwaad zich niet verspreidt?

Een gezamenlijke opgave???

Regievoeren zonder macht

Page 9: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 9

Samenwerking is mensenwerk. Er moet balans zijn tussen de persoon en de functionaris.

De opgave is van beide.

De opgave is van iedereen die meedoet

Regievoeren zonder macht

OPGAVE

Samenwerking betekent verantwoordelijkheid nemen voor jezelf en de anderen.

Verantwoordelijkheid nemen betekent dat je bereid bent te knokken voor datgene waar je

je verantwoordelijk voor voelt. Maar ook dat je bereid bent te geven en te nemen.

Regie op samenwerken

Regievoeren zonder macht

Page 10: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 10

Samenwerken: zorgen dat er iets

verandert

Samenwerken en onderhandelen

Regievoeren zonder macht

Onderhandelen: maken van een afspraak over

de verdeling

Zorgen voor gezonde relaties

Voettekst: presentatietitel

Zes kernbegrippen

in gezonde relaties

RespectVertrouwen

Transparantie Vrijheid

Gelijkwaardig-

heid

Verantwoordelijk-

heid

Page 11: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 11

Verschillen in regievoering?

Regievoeren zonder macht

Organisatie

A

Organisatie

B

Organisatie

C

Organisatie

D

Ketenregie

• Procesregie: tunen

van samenwerking

(systemen en

mensen)

• Casusregie: de

casus optimaal

door het systeem

loodsen

• Netwerkregie:

inspringen waar

nodig

• Ketenregie:

organiseren van

output - input

Regievoeren

kunst & kunde

Page 12: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 12

Gezamenlijke

opgave

Kunst en kunde

Creatiemacht

Persoonlijke kracht

Kunde: kennis en vaardigheden

Kunst: je vermogen vanuit je

persoonlijkheid

Hoe goed ken jij jezelf?Persoonlijkheid – IJsberg van McClelland

Voettekst: presentatietitel

Kennis

Vaardigheden

Gedrag Zichtbaar

Zelfbeeld

Normen en waarden

Kwaliteiten en eigenschappen

Aannames en drives

Onzichtbaar

Kunde

Kunst

Page 13: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 13

Voorkeursstijl is waardengedreven

Regievoeren zonder macht

AS

SE

RT

IVIT

EIT

Zo

rge

n v

oo

r e

ige

n b

ela

ng

COÖPERATIVITEITZorgen voor andermans belang

My way or the high way

DOORDRUKKENwin-loose

Haai .

Geen ruzie ….

VERMIJDENloose-loose

Schildpad

1 + 1 = 3

SAMENWERKENwin-win

Uil

Goede relatie

TOEGEVENLoose-win

Teddy beer

Beter een half ei dan…

COMPROMISshare

Kwal

Regievoeren zonder macht

Meervoudig kijken met theorie U: begrip krijgen en creëren

Bewust worden en opschorten van

je oordeel

Zien met frisse blik

Opnieuw richten

Aanvoelen van het veld

Aanwezig zijn in hier en nu

Verbind je met je bron van inspiratie

Innerlijk weten

Open mind

Open heart

Open will

Downloaden stoppen

Gedeelde intentie

Uitvoeren

Gedeelde intentie

Loslaten Laat komen

Aan het werk

Kristaliseren van visie en

intentie

Inpassen

Uitproberen van het nieuwe

door verbinding van hoofd,

hart en hand

Observe

Observe

Observe

Page 14: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 14

Binding:

• Ieder mens binnen een systeem heeft recht op een

eigen positie binnen de club en heeft recht op

erkenning.

Ordening:

• Er is altijd sprake van een natuurlijke ordening binnen

elk systeem volgens criteria als anciënniteit,

verantwoordelijkheid en competentie.

Balans:

• Er moet balans zijn in de energie die je erin stopt en die

je ervoor terugkrijgt.

Energetisch gezond systeem

Netwerkregie

Verschillende waarheden van het ‘probleem’?Wie voelen belang en urgentie?

Regievoeren zonder macht

Page 15: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 15

Patstelling in het systeem – drama-driehoek

Creatiemacht

schuld

Regievoeren – leiderschap in onzekerheid

Cirkel van

Invloed

Cirkel van

Invloed

Regievoering:

Hanteer onzekerheid

en frustratie

Cirkel van

Invloed

Regievoeren zonder machtRegievoeren zonder macht

Page 16: Regievoeren in een stevig krachtenveld · Management Klassiek beleidsontwerp Public Administration Allianties & Samenwerking Network Governance Actief burgerschap & Sociaal ondernemen

Regievoeren zonder macht

© Organisatieregie 16

De belangrijkste kwaliteiten van de regisseur:

• Meervoudig kijken

• Systemisch bewustzijn

• Gunnen van eigen werkelijkheid

• Systeemdoorbrekend handelen

• Hanteren van onzekerheid en frustratie

Onderzoek je eigen kunst & kunde van het

regievoeren.

Er is ALTIJD ruimte voor en behoefte aan

verbetering

Vijf kernkwaliteiten van de regisseur

Mutual Gains Approach

Tot slot

Regievoeren zonder macht

Ik feliciteer jullie met je pioniersfunctie.

Je bent een voorbeeld in de transitie

van de overheid

Ik wens jullie succes in de groei van je

kunst & kunde.

Enne… geniet en leer van je frustraties!