ANO 1 | Edición nº 6 | Xuño de 2018 | Precio 0,50 euros

Ponteareas inaugura oCentro de

Interpretación do TeaPáxina V

Páxina XV

Páxina X

Páxina XVI

Concurso de Gaita eTamboril e

Día da Muiñeira en Tui

III SimpósioInternacional de

Escultura do Minho

Feira do Alvarinho emMonção

Páxina III

IKFEM 2018: WomenSound en Valença-Tui

Páxina II

Xornal galego para o debate, a cultura, o ensino e o lecer

Reinícianse os traballosarqueolóxicos en Porto Maior

Dende o día 11 ate 30de xuño reinícianse ostraballos de escava-

ción arqueolóxica no xace-mento de Porto Maior (AsNeves, Pontevedra). Estas es-cavacións enmárcase dentrodo proxecto internacionalMinho/Miño: Os primeiros po-boadores do río Miño, ondecolaboran investigadores dediferentes centros nacionais einternacionais, como as uni-versidades de Lisboa, Porto,

Minho e Adelaide (Australia),o Australian Research Centrefor Human Evolution(ARCHE) e o Cento Nacional deInvestigación sobre la Evolu-ción Humana (CENIEH). Estestraballos contan co patrocinioe a colaboración fundamentaldo Concello de As Neves e daComunidade de Montes enMan Común de As Neves.

As investigacións destacampaña procuran afondarnas particularidades deste ex-

cepcional xacemento, coñecermellor a distribución dos ni-veis de ocupación humanaidentificados no lugar, oscales teñen unha idade com-prendida entre os 300.000 eos 200.000 anos de antigüi-dade. Así mesmo coa subs-tancial ampliación da super-ficie escavada tentarase ex-plicar a natureza funcionalda principal acumulación deferramentas do xacemento.

O xacemento paleolítico

de Porto Maior localizouse demaneira casual no ano 2005,con motivo da realizacióndunhas obras de extracciónde terras, que deixaron a vistaunha sección dos seus depó-sitos xeolóxicos. Tras unhaserie de traballos preventivos,desenvolvidos nos anos in-mediatos ao seu descubrimen-to, durante 2012 e 2014 re-tómanse os traballos de campono xacemento, a cargo do ac-tual equipo de investigación.Estes traballos de investiga-ción puxeron de manifesto aexistencia de múltiples niveisde ocupación de cronoloxíapaleolítica, todos eles de tec-noloxía achelense (cultura doPaleolítico antigo europea).De entre estes niveis de ocu-pación destaca o nivel PM-4no que se identificou unhaespectacular acumulación deferramentas de pedra, no queprimeiro caso coñecido entodo o continente europeo.Este tipo de comportamentoé habitual en certos xace-mentos do paleolítico antigoafricano e de Próximo Oriente.Así mesmo, as ferramentaspresentes neste nivel destacanpolas súas extraordinarias di-mensións, onde achegan me-didas superiores aos 18 cm(con máximos de 27 cm e 2kg de peso), cando o normalé que non superen os 15 cm.

Isto os converte nos de maio-res dimensións coñecidos entodo o continente Europeo euns dos máis grandes a escalamundial.

A datación do xacementoindican que a súa ocupacióndesenvolveuse entre os300.000 e os 200.000 anos deantigüidade. Isto define a PortoMaior como o xacemento conrestos de actividade humanamáis antigo coñecido en todaGalicia. Isto vén desmontar aidea, comunmente admitida,de que a primeira ocupaciónhumana desta rexión realizouseen tempos moi recentes, enrelación ao sucedido noutrasrexións españolas. Non se co-ñece a día de hoxe xacementode cronoloxía semellante enningún outro punto de Galiciae confírmase de maneira in-cuestionable a presenza hu-mana na rexión en cronoloxíasmoi antigas.

Durante os traballos de es-cavacións vanse a por en mar-cha, en colaboración co Con-cello de As Neves, un programade actividades didáctica, quecontempla un programa devisitas guiadas as escavaciónse charlas para dar a coñecerentre a veciñanza de As Nevese o público xeral a importanciadeste xacemento, o único doseu tipo coñecido en todaEuropa.

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018II

Novas da Raia

Reinícianse os traballos arqueolóxicos en Porto Maior, o lugar deocupación humana máis antigo de Galicia.

Alcalde de As Neves, Xosé Manuel Méndez, cos traballadores da excavación.

AS NEVES

IIIFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

Novas da Raia

Rosa Torres-Pardo, Rocío Márquez, María Ana Bobonee Ariadna Castellanos encabezan o cartel de

IKFEM 2018: Women Sound

Rosa Torres-Pardo, RocíoMárquez, María Ana Bo-bone e Ariadna Caste-

láns son as primeirasconfirmacións da programa-ción de concertos do Interna-tional Keyboard Festival &Masterclasses IKFEM, que esteano se celebrará do 20 ao 24de xullo. Baixo o lema WomenSound, que busca visibilizar acontribución das mulleres namúsica, este evento culturaldesenvolverá unha completaprogramación caracterizadapola presenza de renombradasartistas, o protagonismo da te-mática feminina e a variedadede estilos musicais: fado, jazz,clásico, electrónico e fla-menco, entre outros.

Entre as artistas que enca-bezan cartel do festival de mú-sica de instrumentos de tecladoda Eurocidade Tui- Valençadestaca a prestixiosa pianistaRosa Torres-Pardo (Premio Na-cional de Música 2017), quendará un recital acompañadapola cantaora Rocío Márquez(gañadora en 2008 do Concursodo Cante das Minas na categoríaabsoluta e noutras 4 máis) e aactriz Clara Muñiz. As tres ar-tistas levarán por primeira vez

a Galicia o espectáculo Des-concerto, unha fusión entrepoesía, escola pianística es-pañola e cante jondo.

Outra importante confirma-ción en IKFEM 2018 é a dapianista Ariadna Casteláns (no-meada aos Latin Grammy ecolaboradora de músicos comoPaco de Lucía, Herbie Han-cock ou Michael Camilo), quendará un recital onde fusionarájazz e música electrónica,acompañada do produtor JorgeBarallo.

Pola súa banda, a cantantede fados María Ana Bobonevolverá este ano a IKFEM trasa boa acollida que tivo a súaprimeira actuación na edición

de 2016. Nesta ocasión, a artistalusa acudirá á Eurocidade cunconcerto de fado ao piano.

IKFEM chega este ano á súasexta edición consecutiva efaio baixo o lema WomenSound, que busca visibilizarás mulleres da música. Se-guindo este fío condutor, aprogramación incluirá unhahomenaxe á compositora epianista galega Eugenia Os-terberger e un concerto de ór-gano dedicado á figura da mu-ller, entre outras actividades.Ademais, a propia directorado festival, Andrea González,terá un papel activo na pro-gramación musical.

IKFEM é o International

Keyboard Festival & Master-class da Eurociudad TuiVa-lença, un evento que, partindoda música de instrumentos deteclado, ofrece un amplo aba-nico de propostas culturaiscun marcado carácter trans-fronteirizo.

Foi creado pola pianista An-drea González no ano 2013 através da asociación Xuven-tudes Musicais de Tui co ob-xectivo de crear un espazo deenriquecemento cultural e pro-moción dos novos talentos.

En cada edición, o festivalinclúe un atractivo calendariode eventos musicais e forma-tivos nos que se inclúen mas-terclasses, workshops, talleresinfantís e concertos, semprecentrados na familia dos ins-trumentos de teclado: piano,fortepiano, órgano, organetto,clave, acordeón, zanfona, key-tar, clavisimbalum, viola deteclas e teclado electrónico.

IKFEM é sobre todo música,pero tamén é unha cita coaformación, a cultura e unhaoportunidade para descubriro singular patrimonio que ate-souran dous territorios unidospolo río Miño: Galicia e Por-tugal.

Ademais de formar partedo programa de con-certos, Rosa Torres-

Pardo e Ariadna Castelánsparticiparán nas clases ma-xistrais de IKFEM, nas queexercerán de profesoras nasespecialidades de piano epiano-jazz, respectivamente.

O apartado formativo dofestival da Eurociudad, en-tre cuxo profesorado figurannomes como Daniel Pereira,António Oliveira, Abe Rá-bade, Miguel Campinho eLuís María Pacetti; taméndestaca outra relevante fi-gura feminina no ámbitomusical: Cristina Pato. Elaprotagonizará un encontro-masterclass sobre empren-demento cultural tituladoTranscendendo disciplinas:O Artista Sustentable doséculo XXI.

A programación de mas-terclasses de IKFEM incluiráas especialidades de piano,piano jazz, canto e pianistaacompañante e, como no-vidade, emprendemento cul-tural. O prazo de inscriciónestá aberto ata o 15 dexullo.

Cristina Pato nasmasterclasses

Rosa Torres-Pardo. Foto ©Michal Novak

TUI

Omunicipio de Bueu re-cibirá este sábado, 16de xuño, a máis dun

millar de persoas, entreacompañantes e deportistasque participarán no XV Cam-pionato Galego de SelecciónsProvinciais de Balonmán, quese disputará nos pavillónsmunicipais de Bueu e Beluso.Así o destacaron na rolda deprensa de presentación, Ja-vier Álvarez, vicepresidenteda Federación Galega de Ba-lonmán, e Félix Juncal, al-

calde de Bueu, impulsores doproxecto ‘Bueu, cidade do ba-lonmán”.

En total agárdase a parti-cipación de doce equipos (ca-tro por cada categoría). Con-cretamente, entre as 10 e as16 horas, o Pavillón Municipalde Beluso acollerá os partidosda categoría infantil feminina,e os de alevín mixta e infantilmasculina terán lugar entreas 10 e as 20 horas no PavillónMunicipal de Bueu.

“Bueu, cidade do balonmán”

é un proxecto que se iniciouna fin de semana do 2 e 3 dexuño coa celebración da FaseFinal da Copa de División deHonor Xuvenil Masculina e In-fantil Masculina, e continuouo 9 e 10 coa Copa Final de Ca-dete Masculino.

Tras esta fin de semana, obroche de ouro será o 24 e25 de xullo na praia da Bandado Río coas finais do Cam-pionato Galego de BalonmánPraia, de entre as que sairánas persoas clasificadas para

o campionato estatal. Preci-samente, a vila morracense étodo un referente no balonmánpraia, xa que nos dous anosanteriores acolleu un dos cam-pionatos estatais do Arena1000. Con todo, e tal e comodestacou o alcalde, “este anoo Concello tivo que renunciara este proxecto dado que oorzamento se incrementaba equedaba lonxe da nosa capa-

cidade, aínda que decidimospensar esta outra alternativaque impulsa e recoñece o ba-lonmán de base”. Dadas asexpectativas que existen nosector porque Bueu volva aco-ller este campionato, tanto oConcello como a FederaciónGalega deixan claro que seestán buscando alternativaspara poder afrontalo de novoen vindeiros anos.

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018IV

Galicia

OConcello de Mondariz,a través da Oficina Mu-nicipal de Información

Xuvenil, OMIX, vén de poñeren marcha unha nova ediciónde Campaverán.

A actividade, que abriu oprazo de inscrición o 4 de xuñoe que permanecerá aberta atao vindeiro 21 de xuño, está di-rixida a nenos e nenas con ida-des de entre os 3 e 12 anos ese desenvolverá nas instalaciónsdo colexio de Vilar-Riofrío.

O horario será de 09:30 h a13:30 h, se ben, de cara a fa-cilitar a compatibilización cos

horarios laborais das familias,o horario pode ser ampliadounha hora na entrega e reco-llida dos cativos e cativas.

O prezo é de 30 euros para15 días, 55 euros para todo omes e, unha cota de 100 eurospara os dos meses de activida-des.

Para formalizar a inscriciónou acadar máis información,as interesadas e interesadospoden dirixirse á OMIX, noConcello. Tamén poden faceloa través do teléfono 986 664306 ou no correo electrónicoomix@concellodemondariz.com

Aberto o prazo de inscrición para oCampaverán 2018 en Mondariz

As 19 horas do sábado 30de xuño, dará comezo napraia fluvial do Val de

Mondariz, a proba de orienta-ción ‘MulTEAventura’, dirixida amozos e mozas con idadescomprendidas entre os 12 e 18anos. A inscrición estará abertaata o día 26 de xuño ao prezoúnico de 5 €.

A proba estará dividida endúas categorías, unha para ra-paces de 12 a 15 anos e outrade 16 a 18 anos, que terán per-corridos de diferente lonxitude.

Os equipos participantes,que estarán formados por unmínimo de dúas persoas e unmáximo de cinco, deberán che-gar a determinados puntos se-

guindo pistas e amosando asúa capacidade de orientación.En cada un deses puntos inter-medios, terán que realizar unhaserie de probas.

As inscricións poden forma-lizarse na OMIX (Oficina Muni-cipal de Información Xuvenil)do Concello de Mondariz, coteléfono 986 66 43 06; ou noscorreos comunicacion@conce-llodemondariz.com ou turis-mo@concellodemondariz.com

O éxito acadado por ‘Orien-taTEA’, proba de orientacióndirixida a adultos, animou aoConcello de Mondariz a poñeren marcha este tipo de inicia-tivas dirixidos ao sector máisnovo da poboación.

Mondariz pon en marchaMulTEAventura, unha proba deorientación para mozos e mozas

Bueu acolle o XV Campionato Galego de seleccións provinciais de balonmán

VFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

Galicia

Oconcello de Ponteareasinaugura o vindeiro sá-bado día 16 o Centro

de Interpretación do Tea(CITEA) que se enmarca dentrodo proxecto da senda do Tea.

Con esta iniciativa o gobernolocal porá en valor toda riquezanon so medioambiental se nontamén patrimonial e etnográficados arredores das beiras do río.

No centro de interpretaciónatoparemos paneis informativossobre a flora, a fauna e intro-ducción á historia usos e cos-tumes vinculadas ao río Tea.Ademais, hai un proxector queofrecerá vídeos temáticos e osvisitantes poderán ver a ma-queta do curso do río Tea dendeo Súido ata a desembocadurana Fillaboa.

No exterior do CITEA haberáun panel didáctico informativodixital de uso táctil para todosos visitantes que se acheguenfora do horario de atención aopúblico.

A inauguración arrancará cunroteiro guiado de dificultademedia que partirá ás 18:00horas das pistas de tenis daFreixa e rematará no centrocultural de Fozara lugar dondese ubica o CITEA. A ruta seráliñal así que a organización re-comenda deixar parte dos co-ches no punto final para facilitaro regreso.

O río Tea é o río principalda comarca do Condado que-realiza un percorrido de 50

quilómetros ata a súa con-fluencia co Miño. Nace das co-rrentes que baixan das serrasdo Suído e do Faro de Avión,no concello de Covelo. Atravesaeste municipio, o de Mondarize o de Mondariz-Balneario condirección nordés-sudoeste ataintroducirse no de Ponteareas,aproveitando unha fractura tec-tónica. Neste territorio adoptaunha orientación norte-sur quetamén mantén no seu pasopolo concello de Salvaterra deMiño, onde desemboca na pa-rroquia de Arantei. Ao longodeste itinerario o seu caudalenriquécese coas achegas hí-dricas de varias correntes, es-pecialmente coas do río Borbén,pola dereita, e as do Uma eXabriña, pola esquerda.

Outros tributarios importan-tes son os regos de Mouro, Ci-llarga, Ponte Pardellas ou daBarxa e os ríos Portapiñeiros,Aboal, Alén, Xinzo, ou Caraño.Tanto por caudal coma por lon-xitude, o Tea é o afluente máis

destacado da conca baixa doMiño. Boa parte do curso fluvialfoi declarado, en 2001, Lugarde Importancia Comunitaria(LIC) polo valor ecolóxico quealberga a súa flora e fauna,entrando a facer parte da RedeNatura 2000 da Unión Europea.

Ao longo do seu curso podesgozar de 12 km dun sendeiroque transita xusto á beira dorío entre os concellos de Mon-dariz, Mondariz Balneario ePonteareas. Existe, ademais, unramal interior de 5 km que dis-corre por camiños tradicionaisao longo das parroquias pon-teareás de Fozara, Padróns eRibadetea.

Durante o percorrido do ro-teiro coñeceránse os aspectosmáis relevantes tanto medioam-bientais como naturais quearrrodean as beiras do Tea.

Todos os interesados deberánpreferiblemente inscribirse te-lefónicamente no teléfono 98666 07 65 (biblioteca) ou enmedioambiente@ponteareas.gal

Ponteareas inaugura o Centro deInterpretación do Tea

María Cayetana He-rrero e GiovannaCarvalho premiadas

na categoría infantil e xuve-nil respectivamente, entreoutras poetisas

A concellería de Culturaentrega os premios dos IIIXogos Florais. O xurado doconcurso de poesía “III Xo-gos Florais de Ponteareas”formado por Hortensia Bau-tista Fernández, concelleirade Cultura en quen delegou

o Alcalde, Roi Vidal Ponte,Marta Dacosta Alonso, DiegoGarcía Represas e ManriqueFernández Vázquez, e comosecretaria Sofía RodríguezSuárez traballadora da Bi-blioteca Municipal, avaliouos trinta e un traballos pre-sentados na categoría, oscatro da categoría xuvenil eos nove da categoría adultos.

Os traballos premiados se-rán publicados nunha ediciónconxunta.

Os III Xogos Florais entregan os seus premios

Categoría infantil:“Os meus gatiños” de Mª Cayetena Herrero Iglesias.“Carta de amor” de Valeria Estévez López .“Ponteareas” de Anxo Fernández Cambra.Categoría Xuvenil:“Desgaste” de Giovanna Carvalho Carneiro.“Princesas” de Sara Seijo Vila.“Aquela mente” de Gala González García. Categoría Adulto: “Un home común” de Fátima Domínguez Silva.“Queima” de Pilar Alonso Suárez. “Vida estelar” de Carla Leándrez Dosantos.

PONTEAREAS

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018VI

Opinión

Semella incríbel que haxa quelembrar, ao xeito das profesorase mestres, que nun sistema par-

lamentario goberna a maioría abso-luta dos deputados e non a minoríamaioritaria, a candidatura máis vo-tada sen maioría abondo. Na faltadunha maioría absoluta será normal-mente esa candidatura máis votada áque habería percurar un acordo está-bel con outras forzas, mais esa maio-ría pode vir do pacto entre osegundo, terceiro e quinto máis vo-tado. A ladaíña de que goberne acandidatura máis votada é un argu-mento do guieiro da dereita españolaque lles aprenden cando son cativos,

conscientes da súa xenética incapa-cidade de chegar a acordos estábeiscon outras forzas por mor do seuxorne autoritario.

Outro principio fundamental da de-mocracia é que os votos dos deputadoselixidos pola cidadanía valen igual. Édicir, que a deputada que ten unhaidea de España moi distinta do su-premacismo españolista do PP e Csconta tanto coma as destes. PedroSánchez ten só 84 sobre os 350 de-putados do Congreso. Mais obtivo ovoto doutros 96. O feito de quemoitos destes sexan da “cáscara amar-ga” ( para eses voceiros mediáticosdos millóns de españois que aínda

profesan o franquismo sociolóxico)non lles tira ningun valor democrático.Logo de obter representación parla-mentaria todos os votos dos deputadosvalen igual. 180 constitúen a amplamaioría absoluta no Congreso e os169 do PP e Cs a clara minoría. Unprato é un prato.

Pasou o que pasou porque se cum-priu o principio fundamental dunhademocracia parlamentaria: acadarunha maioría parlamentaria. E os de-putados do PSOE obtiveron o concursodos de Unidos Podemos, ERC, PNV,PDECAT, En Comú Podem, En Marea,Compromìs e EH-Bildu baixo a premisade salvarmos a dignidade institucional,gravísimamente fanada pola corrupciónorgánica do PP.

Mais è evidente que axudou xuntar

esta maioría o afas-tamento do PPda cidadanía edos interesesdas maioríassociais. Porqueeu, que tratodecote pola miña profesión cun am-plísimo espectro de persoas, non vexoxa na vida cotiá persoas como as quecesan estes días. Xente como os exministros Iñigo Mèndez de Vigo, JuanIgnacio Zoido ou Jorge FernàndezDíaz, máis antigos ca o fío negro.

Vostedes tampouco, verdade? Sonos herdeiros do franquismo sociolóxicoque saen do foco. Mais teñan conta.Polo de agora saen. Mais segue ha-bendo moitos, malia que vostedesnon traten decote con eles.

O cerne do sistema parlamentario

Xoán Antón Pérez-LemaCadernos da viaxe

Nuns poucos meses cumpriraseo primeiro centenario da fa-mosa frase do escritor catalán

Josep Plà cando definiu que o máis se-mellante a un español de dereitas eraun español de esquerdas. Comezaba ooutono do 1918, o da gripe española,a fin da primeira guerra mundial e aconversión das Irmandades da Fala enmovemento nacionalista galego na IAsemblea de Lugo. Daquela Plà e o seuxefe político, Francesc Cambò, estabanmoi lonxe de financiar o franquismo oude espiar para Franco (como remataron

por facer) e acreditaban nunha evolu-ción democrática do Estado que prio-rizase a autonomía das naciónsgalega, catalá e vasca. A Lliga que di-rixía Cambò foi o principal financiadordas campañas dos candidatos gale-guistas do outono de 1918, nas quesobrancearon Lois Porteiro Garea eAntón Losada Diéguez.

Segue sendo un español de dereitaso máis semellante a un español de es-querdas? Si e Pedro Sánchez vens deamosalo. Nomeou ministro de AsuntosExteriores a Josep Borrell, hooligan

do unionismo máis extremista. Un es-collido orador da demostración do 8-Ou que non virou o fuciño ao apoio deSomatemps e organización desta casteás sucesivas mobilizacións unionistas.

O madrileño cedeu ás presións dedeterminados persoeiros de Interiorque non querían a volta ao ministerioda xuiza Margarita Robles por mór doseu activismo nos 90 para limpar olixo dos GAL. E velaí o nomeamentodo maxistrado Grande-Marlaska, pro-posto polo PP para o Consello Xeral doPoder Xudicial e sempre favorábel aoGoberno e aos xefes do Ministerio doInterior nas súas pescudas xudiciaisna Audiencia Nacional. Que llelo contenaos familiares dos militares mortos noaccidente do avión Yak 15

Engadiulle Sánchez estes dous no-meamentos chave coa escolla dunhavicepresidenta taurófila e negociadorado golpe do 155, que implantou enCatalunya e no Estado todo un estadode excepción non declarado.

É verdade que hai máis proactivi-dade no empoderamento de mulleres,na promoción de persoeiros repre-sentativos de cadansúas carreiras pro-fesionais e dunha meirande moderni-dade no estilo, fronte ao estilo caducode Rajoy, Méndez de Vigo ou JuanIgnacio Zoido. Mais as tres principaiscarteiras do novo Goberno amosan asúa radical falla de sensibilidade arespecto da plurinacionalidade do Es-tado e dos sectores máis sensíbeiscoas liberdades públicas.

O español de dereitas e o español de esquedas

OQuilombo [www.oquilombo.no-blogs.org] apoia a marcha con-tra Celuloses deste sábado, 16

de junho. Convocada pola APDR (Aso-ciación pola Defensa da Ría), a mani-festaçom sairá das Alamedas de PonteVedra e de Marim às 19:30.

Exigimos-lhe ao Governo espanhol,agora em mãos do PSOE, que anule aprorrogaçom de 60 anos concedida aENCE em 2016 —como diz que faria—assim como a concessom de Elnosa.Mais umha vez, a luta nas ruas será a

chave para consegui-lo.Aliás, denunciamos a conhecida co-

nivência política do PP coa fábrica,mesmo mudando leis co objetivo demanter na ria este engendro. Lem-bramos que até três membros do Con-selho de Administraçom da empresa—Isabel Tocino, Carlos del Álamo ePascual Fernández— ocuparam cargospúblicos de responsabilidade em ma-téria de Meio Ambiente e Águas. Opeche do complexo é necessário parapoder recuperar a ria, mas este pro-

blema nom afeta só à comarca: todoo país padece a eucaliptizaçom e oslumes que, ano após ano, destruem aGaliza.

Aproveitamos este comunicado parasaudar a luta de Touro e o Pinocontra a mina, mais umha mostradas políticas coloniais às que nosvemos sometidas as galegas. TantoCeluloses como a mina nom som se-nom síntomas desse cancro que é ocapitalismo, e consequencias dummodelo de desenvolvimento, produçome consumo que nos condena a umhavida miserável. Frente a isto, nósapostamos e apoiamos, na medidadas nossas possibilidades, o consumolocal e ecológico.

O Quilombo apoia a marcha contra Celuloses

AOliveira, o escultor dos cabalos,cando lle encargaron unha es-tatua en lembranza do rei

Afonso, o oitavo de León e Galicia,ocorréuselle dobrar o pulso real paraque o índice sinalase o lugar ao queo monarca impoñía “de novonomen Baionam”. Coido que foi aúltima obra pública que realizou eencargóuselle por mor do oitocen-tos aniversario daquel sete demaio de 1201 no que o monarcarebautizou a vella Erizana.

Aínda que non temos o docu-mento auténtico, si chegaron atanós copias, e interpretacións, domesmo. Prudencio de Sandoval,bispo de Tui entre 1608 e 1612,deixounos unha paráfrase e uncomentario. Imaxino eu que, aomellor, escrito ao frescor dos car-ballos que abeiraban a casa dedon Diego Sarmiento de Acuña,onde acudía o ilustre historiadora pasar os veráns afastándose docaloroso Tui.

O historiador tudense FranciscoÁvila y la Cueva, no século XIX, iden-tificou o lugar en que o rei asina acarta foral, Faro, cunha das illas Cíese, con posterioridade, toda a literaturaque menciona o feito cae no mesmoerro.

Tras un demorado traballo de in-

vestigación, o profesor Navaza vénde demostrar que o Faro no que seasinou o documento real non é a illade Santo Estevo de Sías, como se de-nominaba xa daquela, senón que setrata da actual cidade da Coruña,

chamada, na altura, Faro, antes deque o propio rei Afonso lle mudase onome polo de Crunia.

Gonzalo Navaza achega documen-tación abonda e capacidade analíticaen dous traballos (“A orixe literariado nome da Coruña” en Revista Galegade Filoloxía, 2016, 119-164 e en “A

intervençao régia na toponímia galegamedieval. Os nomes de Afonso IX(1188-1230)” en Guavira Letras, nº25, 2017). Sabemos ademais que levatempo dándolle voltas a outro centradosó na denominación de Baiona. Xanos dous sinalados nos achega resul-tados concretos.

Por exemplo, a Erizana que borrouo rei galaico-leonés, procedería,agardando, segundo o noso amigodos topónimos, poder descartarunha orixe antroponímica, dun de-rivado do substantivo “Ericium”.Trataríase pois dun zootopónimoreferido á abundancia de ourizosde mar, fenómeno que ben coñecenas xentes de entre Baiona e Silleiro.Navaza achéganos un documentodo mosteiro de Oia onde se podeler: “...de Hiriçaa a que hora dizenBayona”.

A segunda achega de Navazaconsiste en desbotar as hipóteseetimolóxicas que supuñan que otopónimo era anterior ao renomea-mento afonsino, quizais referido aunha parte de Erizana, e que nonse coñecía por falta de documen-

tación. Xustamente esta ausencia e ade que os reis medievais non recorríana topónimos locais para escoller onovo nome das vilas reguengas é oque leva ao investigador a desbotarcalquera dúbida sobre que as vilasasí denominadas na península sonecos da cidade que en francés se es-

cribe Bayon-ne; en gale-go, vasco egascón, Baio-na e en cas-telán Bayona.

Mais, cal é o motivo destes dousrenomeamentos? Parece evidente quena súa política de recolocación e re-asentamento poboacional, tras a es-cisión do condado portucalense, em-prendida tanto por Fernando II comopolo seu fillo Afonso, está a pretensiónde converter as vellas vilas de Faro eErizana nos grandes portos do seureino. Así sería durante séculos.Baiona e A Coruña foron os portosatlánticos de referencia, ata que oescaso calado do protexido polo MonteReal desprazou as embarcacións caraao de Vigo.

Estaría pois o rei Afonso, nos douscasos; tanto expresando o desexo decontar con portos á altura do situadono Golfo de Gascuña como dunha es-pecial atención á corrente culturalque circulaba polo camiño de Com-postela pero brotaba entre outras nacorte de Poitiers, no ducado de Aqui-tania, de onde procedía a súa segundaesposa Berenguela, filla de AfonsoVIII de Castela e Leonor Plantagenet;neta, xa que logo, nada máis e nadamenos que de Leonor de Aquitania eHenrique II de Inglaterra.

Xirabamos arredor de Europa e elaarredor de nós.

VIIFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

OpiniónCarlos Méixome

Dende a Coruña a Baiona

Colaboradores: Rocio Pereira Luzro81@hotmail.com , Anxo S.Porto Ucha, Raquel, Carlos Méixome, Vázquez, Viale Moutinho,Manuel X. Xiraldez, Fco. Puñal Suárez, Pilar Martinez, Manuel Rodríguez Alonso, Xulián Maure, Uxio Breogán, X.A. Pérez Lema,Xosé González Martínez, Manuel Bragado, Baldomero Iglésias(Mero), Nicolás Xamardo, Luis Martínez Risco, Fco. Peña Casti-ñeira, Nemesio Barxa, Andrea Goro, Anxo Mena, Inma Otero Va-rela. Manso Preto, Isabel Varela, Francisco Álvarez-KOKI.

Depósito legal: VG 226-2018

Edita: Editorial NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO S.L. Avda. Sarmiento Rivera, 4-4ºD (36860 PONTEAREAS - GALIZA) T. 986 64 12 69 redaccion@novasdeturonio.comImprime: Publicaciones Tameiga S.L.Publicidade: Dpto. propio e axencias publicidade@novasdeturonio.comDeseño e maquetación: Fran Eiró

Director: Guillermo Rodríguez Fdez. T.658 58 50 49 guillermo@novasdoeixoatlantico.com

Tradución e correción: Montserrat Rodríguez cursosespanhol.cep@gmail.com

Xornal galaico-portugués busca XORNALISTA e COMERCIAL para ALTO MINHO

Condicións excelentes. Precísase curriculum e experienciaDirixirse a: redaccion@novasdoeixoatlantico.com

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018VIII

Opinión

Aeurodeputada do BNG,Ana Miranda, interveuno Parlamento Europeo

para poñer de relevo a “ano-malía democrática” que supónque no Estado Español existaunha fundación como a Fun-dación Franco, polo que recla-mou a súa ilegalización.

“Existe en Alemaña unhafundación Hitler? Non. Existeen Portugal unha fundaciónSalazar? Non. Existe en Italiaunha fundación Mussolini?Non. Mais na España si existea fundación nacional FranciscoFranco”, indicou Ana Miranda

ao comezo da súa intervención,na que destacou que esta fun-dación fai apoloxía da ditaduraespañola que se prolongou du-rante máis de 40 anos.

Para o BNG é intolerableque en Europa se faga apoloxíado fascismo, polo que Mirandadestacou que o actual presi-dente Sánchez ten “unha opor-tunidade histórica de ilegalizara fundación Franco”.

A europarlamentar nacio-nalista criticou asemade queesta fundación denuncie ma-nifestantes pacíficos que loi-tan contra o fascismo, como

os 19 pacifistas que entraronno pazo de Meirás o pasado30 de agosto, “por delito deodio”. Lembrou que estes ma-nifestantes pedían a devolu-ción deste inmoble, que ac-tualmente pertence á familiaFranco, ao pobo galego.

“É o mundo ao revés, unhafundación que fai apoloxía dofascismo denunciando a acti-vistas pacíficos por delitosde odio”, afirmou a eurode-putada, quen asegurou que oBloque seguirá reclamando adevolución das propiedadesusurpadas polo ditador, nonsó o pazo de Meirás, senóntamén a Casa Cornide e asesculturas de Isaac e Abraham,cuxo lugar orixinario é a ca-tedral compostelá.

Ben de certo -e sabémolo abso-lutamente- é urxente a rexene-ración da democracia. Ata aquí

chegamos, isto non é o que din, ninten pinta de selo. Dino os nosos ve-ciños desde a Europa do comercio queestamos vellos e obsoletos. Estáavanzando este tipo de autoritarismo,ecos do pasado, que se manifesta enleis mordaza, leis de educación desi-gual, leis de preferentistas que seevaden, leis de silencios e ocultamen-tos, leis de privación de dereitos hu-manos evidentes, en apoios aosdébiles, aos maiores, aos enfermos, ámemoria sen reparar, ás débedas desempre, ...a tantas cousas! E apareceun novo goberno do estado e, seica,que quere facer pequenos parches nasleis que idearon os herdeiros daquelauntuosa dereitona da ditadura? Estesque agora están tiveron a tentacióndunha purga e da ostentación dopoder xuntándose, fixeron ben, perodeben coidarse en modos. Non temostempo de desilusionarnos de novo.Cómpre esa rexeneración ilusionada,a do respecto, a do diálogo, mesmonos que se din demócratas sen selo,

pero todos deben gardar as formas eos fondos, sen quedar en aparencias.Si, porque estes que agora chegan,tamén se deixaron contaminar de si-lencios, de permisividades, de acomo-dos: tamén lles vai o materile! Perose a memoria non nos falta, non foiasí a súa loita, tamén calaron, senarmar moito lío diante do roubo dosdereitos fundamentais, dos niveis éti-cos que se esixen como bandeira dedignidade humana. Esta situación ac-tual non só é culpa dos que a impu-xeron, tamén –e para a súa desgraza-dos que a consentiron, ás veces conaxudas incomprensibles, e tamén eraneles nos corredores dos edificios doparlamento. O peor, digo, e que sefixo e non ergueron a voz, con en-fado, con rotundidade, con insubmi-sión, mesmo con escándalo. Agorapoden demostrar a súa intención, sequeren. Aí están exercendo no go-berno pero, non esquezamos, eran osque calaban, pactaban, ou escapabandos berros de “non nos representan”.E agora, hannos representar? Nonsentín dicir nada de Galiza cando fa-laban de nacións do estado. Non será

que xa se esqueceron de nós, que elestamén viven no acomodo ousado dopoder que todo contamina? Ou é quemiran e ven as cousas, xa, doutroxeito? Será que non están abaixocanda nós, tocando terra, suando,sentindo os berros desesperados dosque sofren a inxustiza que querenfacer xusta? Que non deixen de escoi-tar, que sumen as súas reivindicaciónsás nosas e, distantes do seu escano,se sintan responsables tamén destadesfeita que castiga aos abeirados. Xaestán presentes e protagonistas,deben loitar con todas as forzas contrao roubo dos intereses sociais, aquelesprimordiais que son os que máis ofen-den aos seus supostos representados.Vimos de atrás, de onde os que man-daban fixeron da corrupción un cos-tume, un hábito de comportamento.Levaron a liberdade de expresión, decátedra, de asociación e protesta, decomportamentos solidarios, de empa-tías fundamentais para avanzar e de-bater obxectivos alternativos aoretroceso, ao regreso, á persecución.Fixérono en abuso de poder, mentresnos queriamos sentir libres e nun es-

tado libre,lonxe desesabsurdos con-tubernios domal e das re-accións ca-vernícolas que impiden as mellorescondicións para os seus votantes. Quemenos! Pero hai certa preguiza parla-mentaria que os inmobiliza, xa se veque falta contundencia para defenderao pobo das agresións que outros pro-poñen. Non se xustifiquen no con-senso. Non abonden na falta desensibilidade para apreciar o que pasanas rúas. Nesas mesmas rúas que seenchen pedindo “sentidiño” cos sec-tores máis sensibles da sociedade.Miren as manifestación de pensionis-tas reclamando dignidade, de mulleresreclamando xustiza. O risco está sem-pre no silencio consentidor. Agora écando mellor o poden aprender. Amaioría da xente está indignada cocomportamento dos políticos, sen ex-cepción. A xente non se sinte escoi-tada nin tratada. Os administradoresdeben atender e entender, pois cadapersoa ten a razón que ten, e ve vul-nerados os dereitos que deberan estargarantidos dentro dun trato xusto de-mocrático. Ese que nos queda tanlonxe!

Baldomero Iglesias Dobarrio. Mero

O silencio non tapa responsabilidades

Ana Miranda leva a Europa a reclamaciónpara ilegalizar a Fundación Franco

A eurodeputada do Bloque afirmou que opresidente do goberno ten “unha oportuni-dade histórica” de executar a ilegalización

IXFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

Louriña

Aalcaldesa de Mos, NidiaArévalo, o concelleiro deDeportes mosense, Bal-

domero Lorenzo, e os presi-dentes dos clubs deportivosUnión Deportiva Mos e ClubLouro-Tameiga, Pablo AlonsoSerodio e Patricio Farrapeira,respectivamente, acudiron ásede do Real Club Celta enVigo para asinar sendos con-venios co Presidente do R.C.Celta, Carlos Mouriño, e co Di-rector da Fundación Celta,Germán Arteta.

Cada un dos clubs mosensesasinou dous convenios de co-laboración co Celta, un para acreación das Escolas Deportivasde Fútbol e outro para a posibleincorporación de xogadores dediferentes categorías da U.D.Mos e do Club Louro aos equi-pos de Fútbol Base do RealClub Celta.

No caso dos convenios paraa creación dunha Escola De-portiva e de Fútbol, mediantea súa sinatura a FundaciónCelta comprométese a organizarunha escola de fútbol entreos meses de agosto e xuño decada ano, desde a categoríaprenemxamín á categoría in-fantil; con clases que se de-senvolverán de luns a venresen horario de 17.00 horas a21.00 horas.

A Escola realizarase no máisalto standard de actuación da

Fundación Celta coa estrutu-ración das sesións de adestra-mento enfocada a conseguirunificación de ideas e modelode xogo. Implantarase a me-todoloxía do modelo de tecni-ficación baseado en CategoríasInferiores do Real Club Celta efomentarase a xeración de há-bitos (escola de valores, nu-trición, dirección de equipos…) así como obradoiros de for-mación continua a partir dunhaimplantación metodolóxica ca-racterística do R.C. Celta.

Haberá un responsable es-pecífico do departamento decoordinación deportiva do R.C.Celta para o control e segue-mento do traballo realizadonos clubs mosenses e este mo-nitor estará nas sesións deadestramento dos clubs alo-menos unha vez á semana.

Os adestradores/monitoresdos clubes de Mos tamén asis-tirán aos adestramentos do

fútbol base do Celta en A Ma-droa para ver in situ e/ou par-ticipar activamente nas se-sións.

Sempre permanecerá abertaunha canle de comunicacióncontinua entre os clubes e oCelta para a valoración de ac-cións comúns ao longo datempada.

O convenio de Escola De-portiva e de Fútbol ten unhaduración de tres tempadas,2018-2019, 2019-2020 e 2020-2021, prorrogable.

Por outra banda, no casodos convenios para a posibleincorporación de xogadores dediferentes categorías da U.D.Mos e do Club Louro aos equi-pos de Fútbol Base do RealClub Celta, estes nacen do in-terese do Real Club Celta nosxogadores que os clubs mo-senses veñen formando nassúas diferentes categorías eque o club celeste estaría in-

teresado en incorporar aosseus equipos de Fútbol Base.

Coa sinatura destes conve-nios Unión Deportiva Mos eClub Louro Tameiga poñen adisposición do Celta aos xo-gadores adscritos aos seusequipos federados correspon-dentes ás categorías preben-xamín, benxamín, alevín, in-fantil, cadete e xuvenil. Aposta a disposición dos xoga-dores necesitará sempre doconsentemento do club de ori-xe, dos xogadores e dos seuspais e/ou titores.

Este convenio de colabora-ción ten unha duración de trestempadas dende a 2018-2019á 2020-2021, ambas inclusive;e polo mesmo os clubes mo-senses terán unha serie deprestacións ou vantaxes comao acceso gratuíto aos partidosde Liga na grada de Gol paraos xogadores das categoríasde prebenxamín, benxamín,

alevín, infantil, cadete e xu-venil e un pai ou responsableque acompañe ao grupo; un10% de desconto nas tendasoficiais do Celta, entrada gra-tuíta ao Museo do Celta e des-contos nos Campus de Verán eEscolas de Fútbol. Así mesmoo Celta comprométese a realizartalleres de formación de formaperiódica para a actualizaciónde conceptos entre adestra-dores dos clubes mosenses,que serán impartidos por téc-nicos titulados do Real ClubCelta. Ademais o club celestese compromete a realizar unClinic de Fútbol dun mínimodun día de duración en datasde Nadal ou Semana Santae/ou un Campus de Verán FCde unha semana de duracióncomo mínimo, entre os mesesde xuño a agosto, durantecada unha das tempadas quedura o convenio.

Por último, e na medidaque os compromisos adquiridoso permitan, o Celta participaránalgún torneo ou partido amis-toso de fútbol base que orga-nicen os clubs mosenses. Eigualmente que estes poidancontar coa presenza dalgúndirectivo e/ou xogador da pri-meira plantilla do Celta enactos, xornadas e eventos decarácter deportivo que orga-nicen a U.D. Mos e o ClubLouro-Tameiga.

O Celta asina convenios cos clubs deportivos de Mos

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018X

Novas da Raia

Aparroquia de Vilaza sú-mase a Chaín, Couso,Mañufe, Borreiros e

Donas coa recollida da toponi-mia que se presentará o sábado16 de xuño no Centro Culturalcun roteiro e unha charla.

O Concello de Gondomaravanza cara o seu obxectivode recoller a toponimia detodo o municipio cunha novaparroquia completada. O tra-ballo, realizado coa colabora-ción do Instituto de EstudosMiñoráns rematou coa xeolo-calización de 438 topónimos,entre muíños, veigas, vivendas,cotos ou montes. Ademais,esta recollida inclúe taméntradicións, lendas e historiasaportadas polos veciños queforman parte, xunto coa to-ponimia, do patrimonio cultural

inmaterial da parroquia.A toponimia pode consul-

tarse nas páxinas web doConcello de Gondomar e doInstituto de Estudos Miñoráns,onde o mapa da parroquiamostra os topónimos xeolo-calizados no territorio.

A presentación será o sábado16 ás 18:30 da tarde. Comezarácun roteiro guiado por AntonioSoliño e Noelia Pérez, con pun-to de partida no Centro Culturalde Vilaza, durante o cal os ve-ciños poderán coñecer un pou-co mellor O Barreiro e o seupazo, os camiños e as presasda zona. A continuación terálugar a presentación no CentroCultural.

A recollida foi realizada porNoelia Pérez Blanco e RitaFernández Domínguez.

Presentación da toponimia deVilaza - Gondomar

Amúsica tradicional seráprotagonista esta fin desemana en Tui coa cele-

bración do IV Concurso deGaita e Tamboril o sábado, edo V Día da Muiñeira organi-zados pola Asociación Xuvenile Cultural San Telmo coa cola-boración do Concello de Tui.

A presentación destas acti-vidades tivo lugar na casa doconcello a cargo do alcalde,Carlos Vázquez Padín, o con-celleiro de Cultura, EduardoFreiría, Conchi Sales, presi-denta, e Verónica Morais, vogal,da Asociación Cultural e XuvenilSan Telmo.

O alcalde de Tui, Carlos Váz-quez Padín, agradeceu á Aso-ciación San Telmo a recupera-ción destas iniciativas que for-maban parte da nosa tradiciónmusical e cultural. Aspectoque destacou tamén o conce-lleiro de Cultura, Eduardo Frei-ría, quen felicitou a este co-lectivo polo labor de recuperaractividades tradicionais.

Conchi Sales explicou quedende a Asociación Cultural eXuvenil San Telmo que presi-dente buscaron dende a súacreación a recuperación detradicións e costumes ligadasá cultura tradicional en Tui eno Baixo Miño. Así retomaronhai cinco anos o Día da Mui-ñeira, que segundo apuntoudeixara de celebrarse en Tuien 1995, e ao ano seguinteconvocaron o Concurso de Gai-

ta e Tamboril que desapareceranos anos 50.

O IV Certame de Gaita eTamboril celebrarase o sábado,16 de xuño, ás 20.30h napraza de San Fernando conseis participantes de Tui, Pon-tevedra, Vigo, Ourense, San-tiago e Ferrol. O xurado estaráformado por Antón Corral, AnxoLorenzo, Lorena Freijeiro e An-drés Vilán.

No transcurso do IV Certamede Gaita e Tamboril renderasehomenaxe a José Luís AlonsoPérez, gaiteiro nado en 1934en Tomiño e da man do seupai Ramón Alonso “O Pirico”aprendeu a tocar a gaita e acaixa. Formou parte de tre-boadas e murgas no BaixoMiño e de grupos coma Os Te-rribles de Tomiño, Os Alvariñosdo Rosal e de Os Beiramiño.

Mentres o domingo ás20.30h dende a Área Panorá-mica comezará o desfile doDía da Muiñeiras coa partici-

pación de máis de 200 persoaspertencentes aos grupos In-quedanzas da Asociación Cul-tural Aloia de Pazos de Reis;Saragana da Asociación Culturale Xuvenil do Traxe Tradicionalde Tui; O Mosteiro da Asocia-ción Cultural O Mosteiro dePexegueiro; Santa Columbrada Asociación Cultural SantaColumba de Ribadelouro; Ata-deiras da Asociación FolclóricaVento Mareiro da Guarda; Ana-quiños de Chapela de Redon-dela; Flores do Galiñeiro daAsociación de Veciños Galiñeirode Vincios de Gondomar; Le-dicias do grupo folclóricoC.C.A.R. de Valadares de Vigo;Vento Mareiro de Sampaio deVigo; Rematarán no Paseo daCorredoira onde de xeito con-xunto interpretarán a Foliadade Amoeiro, Muiñeira do Chao,Xota do Vilariño e Muiñeira deRudís, que serán interpretadaspolo grupo de gaitas “O Mos-teiro” de Pexegueiro.

Concurso de Gaita e Tamboril e Día da Muiñeira en Tui

Unhas das bandas depop brabú mais prome-tedoras de Galicia,

Leda Atómica, compartirá ve-lada coa escritora BeatrizAlonso Cabaleiro Bar Liceum,o sábado 16 de xuño ás 23horas. O prezo será de catroeuros e de tres anticipada.

Tras deleitarnos cun recitalda súa escolma de poemas deviaxes xunto co guitarristamosense, Lois Sío, xunto aquen conforma o dúo Poesía

Viva, abrirase paso a maqueta"Entretenimientos didadícti-cos" da banda cambadesaLeda Atómica.

Poesía Viva e Leda Atómicano Bar Liceum

XIFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

Vigo

FUCO PRADO

Abel Caballero fixo estemércores día 13, ba-lance de xestión no

terceiro ano do seu terceiromandato nun acto no Audito-rio Municipal no que estivoacompañado de todo o seuequipo de goberno e por re-presentantes dos sectoreseconómicos, sociais e cultu-rais da cidade.

O alcalde de Vigo destacoudurante a presentación a"transformación da cidade" aolongo dos últimos tres man-datos e sinalou que "o nosoproxecto continuará" con gran-des obras para levar a cabo o"maior cambio vivido na his-toria da democracia en Vigo".

Caballero contrapuxo o in-vestimento levado a cabopolo goberno local en políti-cas sociais fronte ao restodas cidades galegas. No planopolítico, o alcalde recordouque por primeira vez a Depu-tación de Pontevedra estásendo dirixida por unha vi-guesa, a primeira tenente dealcalde, Carmela Silva.

Na presentación do balance,arrancou o alcalde repasandoas 150 rúas que foron huma-nizadas nos últimos dous anose que xa forman parte das900 que se remodelaron nosúltimos anos en todas as pa-rroquias e no casco urbano.Entre as novas humanizacións,referiuse a Rosalía de Castro,

contorna de Marqués de Val-terra, Estrada Provincial e Es-trado de Porto (Beade), zonasque herdamos nunha situación"lamentable"

Seguindo coas melloras, re-feriuse aos 170 parques, novosou reformados, entre eles omacro parque de Castrelos aoque proximamente se van su-mar o de Venezuela, o de Na-via ou o de Teis. Ademaisdous novos skateparks, un enNavia e outro en Barreiro.Segue crecendo o número deparques biosaudables e xason 85 (no ano 2007, habíasó 1). Máis de 6.000 árboresprantadas nas rúas e 40.000en parques e zonas forestaisson outras das cifras que hoxeformaron parte do balance dexestión de Caballero.

O alcalde tamén destacoua política medioambiental ea posta en marcha do proxectopara crear o novo anel verdeque defenda a cidade fronteaos incendios. Precisamente,a situación vivida o pasadomes de outubro foi destacadapor Caballero como exemplode colaboración entre todosos corpos policiais, voluntariose cidadanía.

O alcalde puxo en valor apolítica social aplicada pologoberno de Vigo en compa-ración ao resto de Galicia, amáis importante das cidadesde España en función da po-boación, con o único alberguemunicipal, con axudas aopago de vivenda, de enerxíae de alimentación. Tamén en-fatizou o apoio á educación

pública, con 5.000 bolsas decomedor escolar, o programa"Vigo en Inglés", as escolasinfantís e a UNED de Vigo,con trece titulacións no Marde Vigo.

Igualmente, destacou queos vigueses son os galegosque menos impostos pagan eamosou a presión fiscal quedeben pagar os cidadáns doresto de cidades de Galiciafronte aos de Vigo. O alcaldetamén referiuse á recuperacióndo aeroporto de Vigo, incluín-do os últimos problemas coILS creados pola "mala pla-nificación" do Goberno de Es-paña, e á designación de Vigocomo o concello galego máistransparente.

Destacou tamén o proxectodo Vigo Vertical, coa segunda

fase das escaleiras da SegundaRepública en obras e o iniciode proxectos en San Salvador,no parque Camilo José Cela een Carral. Engádese o EDUSI,financiado con 15 millóns defondos FEDER e outros 3,5millóns municipais, para levaradiante accións do Vigo Ver-tical, por exemplo, na GranVía.

No acto, Abel Caballeroaludiu aos grandes proxectosconseguidos ou en marcha,como a remodelación do es-tadio de Balaídos, a nova de-puradora, a rehabilitación daPanificadora, a apertura dasede viguesa da UNED, a peo-nalización da Porta do Solou a campaña Illas Cíes, Ob-xectivo Patrimonio da Huma-nidade.

Caballero destaca a "transformación da cidade" no terceiro anodo seu terceiro mandato ao fronte do goberno vigués

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018XII

Miscelanea

Dende hai un ano oADIF (Administradorde Infraestructuras Fe-

rroviarias), acometeu as obrasde mantemento do Viaducto aPontevedra ou “dos Carballos”,en funcionamento dende o ano1884. As obras están auspicia-das pola Autoridade Portuariade Marín, cunha inversión de2'5 millóns de euros.

En xuño do 2017 o BloqueNacionalista Galego, presentabaunha moción no Concello deRedondela na que chamaba aatención sobre esta actuación“que non recollía unha mellorado impacto acústico que sobreos veciños, e as vivendas co-lindantes deste Viaducto, es-tase a sufrir a cotío”. Ademáiscuestionábase parte das obrase o seu resultado final.

Recorda que este mantemen-to afecta a toda a infraestruc-tura, cuxo “principal obxectivoconstitúeno a renovación deelementos que permitan o pasode trens de mercadorías de ata22'5 toneladas por eixo”. Destexeito, preténdese reforzar unhainfraestructura que permita opaso de convois de mercadoríasde maior volume, de aí que

sexa un ente comercial quenpaga as obras.

O edil nacionalista, XoánCarlos González desdí o afirmadopolo alcalde Javier Bas de quese trata dunha inversión paraRedondela froito das súas xes-tións. “Estamos ante unha obraenfocada a mellorar a compe-titividade da Autoridade Por-tuaria de Marín, o que levará aque por esta vía circulen trensde mercadoría de maior volume.As previsións son que este trá-fico aumente nos vindeirosanos, co que as inversións pri-marán a rendabilidade econó-mica, sen ter en conta o im-pacto social”.

Por estes motivos nun en-contro mantido co deputadoLuís Bará trasladoulle unhaxeira de iniciativas para que oParlamento Galego presione aoADIF. “ Temos que ser nova-mente dende o BNG quen asu-mamos a responsabilidade antea inacción do alcalde de Re-dondela. Co acordo parlamen-tario preténdese que se creunha partida orzamentaria paraestudiar o impacto acústicoacometendo as obras necesariaspara reducilo e mesmo abrirunha liña de subvencións parainsonorización daquelas viven-das que o requiran”, xustificao concelleiro nacionalista.

O BNG, leva ao Parlamento o impactoacústico no Viaducto de Redondela

Desde Compromiso porGalicia lamentan quedesde a Xunta estén a

incentivar o despoboamento dorural galego, desfazendo os ser-vizos públicos necesarios parao benestar da poboación.

Cortés Alonso, secretario lo-cal, xunto a Maria Rivera, coor-dinadora comarcal, e membrosda executiva local da formacióngaleguista, reunironse coa aso-ciación de Veciños de Coruxo,onde entre outros temas falaronda problemática provocada poloencerramento do servizo de pe-diatria no Centro de Saúde de

Coruxo e que afecta a mais de1000 nenos e nenas de diversasparroquias do rural vigués.

O partido dos galeguistasten presentado no Parlamentode Galicia unha iniciativa contrao despoboamento do rural cunhapetición para que exista un ser-vizo de pediatria a menos de15 minutos en todos os conce-llos do País.

Xa no mes de Xaneiro desteano, a formación galeguista,levou a petición á rua do Hórreopara implicar aos diferentesgrupos políticos na defensa dasua proposta a favor dun servizo

de pediatria de calidade e congarantias. “O governo do PPestá a vacilar aos galegos egalegas coa sua política demo-gráfica, deixando un rural ave-llentado e no que as novas fa-milias non atopan nen atractivosnen incentivos para facer a suavida.” declarou Cortés Alonso.

Finalmente, o secretario localgaleguista, instou a unha solu-ción a este problema que afectaa moitos usuarios do Sergas eque é un problema que está arepetir-se en todo o País, ondeson reiterados os peches dosservizos de pediatria.

CxG reclama o mantemento do servizo de pediatríano rural de Vigo

Opasado 6 de maio, oHotel Bahía de Vigodeixaba de renovar o

seu contrato con AllianceOutsourcing, concesionariado servizo de limpeza dohotel, e despedía ao seguintedía, luns 7, fulminantementee sen previo aviso ás nadamáis e nada menos que 20camareiras de pisos que tra-ballaban alí, a maioría dendehai varios anos. Tanto ohotel, pechando as portas ásubrogación, coma Alliance,imposibilitando calquera re-colocación, deixaban na rúadun plumazo e sen ningúntipo de remordemento a todaa plantilla de limpeza. O mar-tes 08 de maio, a nova em-presa de limpeza, e cómplicedeste despedimento masivo,entraba xa no hotel co seupersoal propio e en condi-cións laborais bastante preca-rias, Mantelnor-Nortempo.

A recén despedida plantillareclamara o ano anterior de2017 condicións laborais máisdignas, denunciando a altacarga de traballo, a contrata-ción en fraude de lei, os sa-larios miseirentos e a ilegali-dade do convenio de Alliance.A batalla gáñase e esta em-

presa queda obrigada a aplicaro convenio de hostalería, cun-ha menor carga de traballo esalarios algo máis altos. Estasuba de salarios redunda nun-ha suba ás cotas que o hoteldebe pagar a Alliance polosservizos de limpeza, feito quedecanta ao hotel na buscadunha contrata máis barata.

César Sánchez-Ballesteros,propietario do hotel e presi-dente actual da patronal dehostalería pontevedresa, amó-sase así coma un empresariosen escrúpulos que explota edespide sen ningún tipo depudor a 20 traballadoras, 20camareiras de pisos que du-rante cinco longos anos dei-xaban o hotel coma “os cho-rros do ouro”.

CNT-Vigo denuncia abusolaboral contra as camareirasde pisos no Hotel Bahía

XIIIFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

Baixo Miño

O colectivo asistencial,con máis de 100 persoasasociadas e numerososvoluntarios, celebraráunha comida solidaria ovindeiro día 24 en Tui

Aasociación asistencialSOS Tomiño-BaixoMiño, cumpre o seu

10º aniversario. Para cele-bralo, organiza un xantar so-lidario co fin de “dar asgracias a todas as persoasvoluntarias que colaborancoa entidade. “Esta comidaanual está pensada coma unagradecemento a socios ecolaboradores, que, coassúas achegas, axudan amanter viva a nosa labor”,explicaJose Quinteiro, presi-dente da asociación.

Este ano é un ano especialporque o colectivo, que axu-da na actualidade a un cen-tenar de familias dos con-cellos de Tomiño, Tui e ORosal, cumpre dez anos deactividade. “Dez anos de tra-ballo, esforzo e ilusión, para

axudar ás familias máis ne-cesitadas da comarca”, enpalabras do directivo.

No 2017, SOS Tomiño-Baixo Miño, entregou máisde 137.000 quilos de ali-mentos, e no que vai deano, levan repartidos máisde 64.000. Alimentos queproceden na súa maior parte,do Banco de Alimentos deVigo e de fondos europeos(Fondo Español de GarantíaAgraria). Case 140 persoasvoluntarias recollen, clasi-fican, rexistran, almacenane entregan os produtos, le-vando un estrito control de

cada caso.A comida solidaria terá

lugar o día domingo 24 dexuño ás 13.30 horas no Co-lexio dos Maristas de Tui,seguindo a costume de iralternándoa e facela cadaano nun concello diferen-tes.

Poranse á venda 200 con-vites a un prezo de 20 eurospara os adultos e 10 para osmenores. Dende a asociaciónadvirten que as persoas quenon poidan asistir ao xantar,terán a posibilidade de mercaruns tíckets solidarios por va-lor de 5 euros.

A asociación“SOS Tomiño-Baixo Miño”celebra o seu décimo aniversario cunha

cunha comida solidaria Osábado 16 deXuño ás 19:30a granxa escola

musical tomiñesa Cora-zón de Carballo acolledentro do ciclo de char-las sobre biodiversidadeque acompañan á expo-sición Amigo Lobo acharla: 'O Lobo en Por-tugal: situação actual edesafios na gestão deuma espécie protegida',da man do DoutorFrancisco Álvares.

Nesta charla Francis-co falaranos da situa-ción actual do lobo no nosopaís veciño: Portugal, así comoda xestión dunha especie pro-texida como é este animal.

Francisco Álvares é Doutoren Bioloxía da Conservacióne actual investigador no CI-BIO-InBio - Centro de Inves-tigação em Biodiversidade eRecursos Genéticos da Uni-versidade de Porto. Duranteos últimos vinte anos desen-rolou estudos sobre o lobona Península Ibérica, cun en-foque ecolóxico, etnográfico(relación coas ComunidadesRurais) e de conservación apli-cada. É membro da Large Car-

nivore Initiative for Europe,un Grupo de especialistas daIUCN en grandes carnívoros(http://www.lcie.org) e daIberian Wolf Research Team(http://iwrt.info/).

Ademáis ainda se pode vi-sitar nas nosas instalacións aexposición itinerante 'AmigoLobo. Leyenda y Reealidad delLobo Ibérico', de Carlos Sanz,biólogo, colaborador de FélixRodríguez de la Fuente y actualresponsable del mantenimientoy manejo de las manadas delCentro del Lobo Ibérico deCastilla y León. Só estará atao 24 de Xuño.

Charla sobre o lobo en Portugal, enCorazón de Carballo

Corenta participantesdun seminario de polí-ticas de desenvolve-

mento territorial , o SeminarioCPS ESPON (Cross Border Pu-blic Services.1), organizado enVigo pola Agrupación Europeade Cooperación Territorial Ga-licia - Norte de Portugal, foronrecibidos onte pola alcaldesaSandra González, no Concellode Tomiño.

A delegación, integrada por30 representantes de Suramé-rica e de diferentes concellos,universidades e entidades ga-legas e portuguesas, acudironinteresados en coñecer a ex-periencia de cooperación trans-fronteiriza entre Tomiño e Cer-veira.

Na ocasión tiveron a opor-tunidade de entrevistarase coasValedoras da Cidadanía Trans-

fronteiriza (Zara Pousa e LurdesCunha), e escoitar o relatoriodas súas experiencias no tempono que veñen desempeñandoos seus postos. Comentaronque as consultas, que podenfacerse de forma presencial(primeiros e terceiros mércoresde mes, con cita previa) outelemática, teñen que ver, atéo momento, coa utilizaciónda piscina municipal de Cer-veira; o aeródromo de Cerveira,escola de música de Goián,garderías municipais ou visitasprogramadas, cos problemasde documentación e permisosque existen na actualidade en-tre os dous países, e que elastentaran minorar. “Será unhadas nosas grandes loitas con-seguir que a fronteira se sua-vice neste aspecto”, afirma-ron.

A alcaldesa, pola súa ban-da, salientou a riqueza cul-tural e diversidade dos pobossuramericanos, e aconsellou-les contar sempre coas per-soas e non so coas institu-cións, á hora de traballar entema de cooperación trans-fronteiriza. “O mundo cámbiasea nivel local, de abaixo paraarriba e comezando polaspequenas cousas”, sinaloua rexedora.

Seguidamente, a dele-gación desprazouse ataVila Nova de Cerveira,para visitar a piscina mu-nicipal e a exposición deproxectos sobre a futuraponte peonil.

Previamente, durantea mañá de onte, técnicosdos concellos de Tomiñoe Cerveira participaron

en Vigo, na Mesa redonda sobre“Cooperación Local para a pres-tación de servizos públicosmunicipais transfronteirizos”,

presentando o relatorio “Ami-zade Cerveira-Tomiño: cons-truíndo unha eurocidade par-ticipativa”.

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018XIV

Miscelanea

OAuditorio do Centrodo Mar converteusenunha mesa de traba-

llo na que unha vintena de ra-paces e rapazas de 5º deprimaria do colexio bueués deA Torre de Cela presentaron unproxecto de investigacióncooperativo sobre o patrimo-nio desta parroquia.

Neste acto, no que estiveronpresentes o alcalde da vila,Félix Juncal, e as concelleirasde educación e sanidade, Te-resa López, e de turismo epromoción económica, SilviaCarballo, o alumnado explicoua forma de traballo desta ini-ciativa na que levaron a caboun recoñecemento do patri-monio material tradicional:muíños, hórreos, lavadoiros e

cruceiros. De cada un deles,e tal e como consta no escritopresentado no Concello, es-tudaron as súas funcións his-tóricas, estrutura, materiaisde construción, curiosidades,un traballo que localizaron nomapa de Cela tanto en formatodixital como en papel cunhaficha identificativa.

O alcalde mostrou a “satis-facción porque dende unhaidade tan nova teñades sensi-bilidade para coñecer e mantera nosa tradición e patrimonio”.De feito, os rapaces e rapazasclasificaron os elementos condiversas cores: en verde osben conservados, en amareloos que están en estado deconservación irregular, e envermello os deteriorados.

Proxecto de investigaciónpatrimonial do CEIP A Torre

de Cela de Bueu

AOV430 aborda o seuprograma número 9desta tempada ache-

gándose ao repertorio docompositor alemán JohannesBrahms, o máis clásico doscompositores románticos, eun dos máis grandes da his-toria da música clásica, xuntocon Beethoven e Bach, cosque forma o grupo coñecidocomo ‘Os tres B’ ou ‘A santí-sima Trinidade’.

E para interpretar as obrasdun grande, a OV430 botaman de dúas das músicasmáis talentosas do panoramaactual, Anna Fedorova, pia-nista ucraniana moi precoz,procendente dunha familiade músicos, gañadora de 15competicións internacionaisde piano; e a violinista deBucarest, Ioana Cristina Goi-cea, unha das máis destaca-das neste momento, alabada

pola prensa polas súas ac-tuacións apaixoadas, gaña-dora do premio Michael Hille do Concurso Internacionalde Violín Johannes Brahms,a quen se lle dedica integra-mente o programa deste con-certo.

A orquestra ofrecerá esteconcerto o 15 de xuño ás20:30 no Auditorio Municipalde Vigo. Entradas á venta enTicketea

Anna Fedorova e Cristina Goicea, convidadas de luxopara interpretar a Brahms xunto a OV430

Participantes dun seminario sobre gestión de servizospúblicos transfronteirizos, visitaron Tomiño paracoñecer a experiencia de cooperación con Cerveira

XVFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

Novas Da Raia

Durante 20 dias, seisescultores internacio-nais vão dar forma a

um projeto escultórico que or-namentará os espaços públi-cos de Vila Nova de Cerveira ede Tomiño, no âmbito da coo-peração transfronteiriça. Comcaráter bienal, o III SimpósioInternacional de Escultura doMinho decorre de 11 a 30 dejunho, no Espaço Fortaleza,em Goián, Tomiño.

Sob coordenação da escul-tora Lili Pobornikova, a edição2018 do evento tem como no-vidades a inclusão, pela pri-meira vez, de uma esculturaelaborada em ferro, que sejuntará às tradicionais trabal-hadas em pedra, para além dese realizar no mês de junho enão em setembro, de forma ausufruir mais do período deverão.

Entre os 12 projetos apre-sentados, os dois concelhosselecionaram seis escultores:Zhao Li (China), Zdravko Zdrav-kov (Bulgária), Georgi Minchev(Bulgária), Ghueorgiu Filin(Itália), Batu Isidore Shiha-rulidze (Estados Unidos daAmérica) e Remigio Dávila (Es-panha). Cada um vai trabalhar,ao vivo, a obra de arte pro-posta, em plena interação como público e com a natureza.

No final, as esculturas orna-mentarão os espaços públicosde Vila Nova de Cerveira e deTomiño.

Durante a apresentação doIII Simpósio Internacional deEscultura do Minho, que de-correu na passada sexta-feira,o autarca cerveirense enalteceuum “projeto ambicioso, masestimulante porque privilegiao envolvimento e a participa-ção ativa”. “O sucesso advémda aceitação de ambas as po-pulações desta complementa-ridade em detrimento da com-petição, acolhendo iniciativascomo esta que contribuem paradar sustentabilidade aos con-ceitos ‘Vila das Artes’ e ‘Terrade Artistas’”, referiu FernandoNogueira.

A alcaldesa de Tomiño, San-dra Gonzalez, assegurou que

“este simpósio é exemplo dobom acolhimento de progra-mações e atividades conjuntasentre Tomiño e Vila Nova deCerveira; duas populações li-gadas histórica e geografica-mente, que hoje partilham po-líticas e consolidam amizadesque já existem desde temposimemoráveis”.

A realização da III ediçãojá revela a conquista de espaçode mais um evento de refe-rência cultural no territóriocomum Cerveira-Tomiño e comprojeção internacional. Porúltimo, os presentes agrade-ceram o trabalho de coorde-nação da escultora Lili Po-bornikova, assim como dosescultores Nando Álvarez eVítor Reis, contribuindo paradar um nível de qualidademais elevado ao certame.

III Simpósio Internacional de Esculturado Minho de 11 a 30 de junho

Está dado o primeiropasso com vista à cria-ção de uma aplicação

tecnológica que agregue ospontos turísticos dos concel-hos vizinhos de Vila Nova deCerveira e de Tomiño, asso-ciada ao conceito de acessibi-lidade para tod@s. Projeto éum dos vencedores da edição2018 do Orçamento Participa-tivo Transfronteiriço Cerveira-Tomiño, e procura sensibilizare envolver a população e pro-fissionais especializados.

Cerca 50 pessoas de VilaNova de Cerveira e de Tomiñoparticiparam, esta sexta-feira,numa ação de sensibilizaçãopromovida em conjunto pelaEscola Superior Gallaecia,ACAPO e Asociación de Per-soas con Discapacidade Von-tade, com o apoio da CâmaraMunicipal de Vila Nova deCerveira, em torno dos obs-táculos e barreiras arquite-tónicas com que se deparam,no dia a dia, as pessoas comdeficiência visual e/ou mo-bilidade reduzida.

O objetivo é, até final docorrente ano, disponibilizaruma aplicação para disposi-tivos móveis (APP) inclusiva,com o intuito de reforçar aacessibilidade e atrair visi-tantes com mobilidade con-dicionada para o territóriocomum de Cerveira-Tomiño,através da criação de roteirose percursos acessíveis comindicação dos principais pon-tos artísticos, culturais e tu-rísticos e da sua acessibilidade

(com audiodescrição).A implementação deste

projeto implica, por um lado,sensibilizar a comunidade e,por outro, alertar técnicosmais especializados para oconceito de design inclusivo.Neste sentido, a primeira ati-vidade decorreu na envolventedo Fórum Cultural de Cerveira,com a Asociación Vontade(Tomiño) e a ACAPO a dispo-nibilizarem alguns equipa-mentos (cadeiras de rodas,antifaces e bengalas), paraque os participantes pudessemsentir na primeira pessoa asdificuldades das pessoas comdeficiência visual e/ou mo-bilidade reduzida. Seguiu-seuma palestra mais técnicasobre espaços acessíveis edesign universal, nomeada-mente abordando exemplosconcretos de soluções arqui-tetónicas no âmbito da aces-sibilidade para todos.

Da parte da tarde, o Aqua-museu do Rio Minho foi oprimeiro espaço público a seralvo de um levantamento téc-nico pelos alunos da ESG eda ETAP, ao nível de barreirase apresentação de sugestões,ação que será alargada a ou-tros espaços de Vila Nova deCerveira e de Tomiño.

Após esta recolha de in-formação, as três entidadespromotoras avançam com oprocesso de experimentaçãode técnicas de design inclu-sivo para a criação da APPacessível, de forma a estarfuncional no final de 2018.

Território comum de Cerveirae Tomiño vai ter APP de

Turismo Acessível

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018XVI

Novas da Raia

AFeira do Alvarinho deMonção, certame desti-nado a promover aquele

produto vínico singular enobre da nossa região, realiza-se entre 29 de junho e 1 dejulho, apresentando uma pro-gramação destinada a todosos públicos, complementadacom provas de vinho, confe-rências temáticas e animaçãomusical.

Num evento de sucesso quese renova de ano para ano, apresente edição apresenta duas

novidades. Um novo espaço.No Parque das Caldas. E o re-gresso da restauração após uminterregno de vários anos.Estão presentes quatro restau-rantes do concelho.

Participam 29 produtoresde vinho Alvarinho, 20 tas-quinhas com produtos tradi-cionais, fumeiros, queijaria edoçaria e 20 expositores des-tinados a instituições e arte-sanato. Presentes também umposto médico, espaço lounge,Eprami.com, espaço infantil,

posto de informação, sala deprovas e área para workshopsde culinária.

A abertura oficial está mar-cada para as 10h30, abrindoespaço a três dias de promoçãodos vinhos Alvarinho, gastro-nomia local, animação paratodos os públicos e rentabili-zação económica dos exposi-tores, comércio, hotelaria erestauração do concelho.

Milhares de pessoas, de di-ferentes áreas geográficas dePortugal e Espanha, rumam a

Monção para “sentir” a Feirado Alvarinho. No último ano,terão passado pelo recinto dafeira 80 mil pessoas, originandoum volume de negócio direto eindireto (cafetarias, restauração,hotelaria, comércio….) superiora meio milhão de euros.

Ao longo dos três dias, astardes serão preenchidas comconferências temáticas, provasde vinho, workshops de culináriae atuação de agrupamentosfolclóricos do nosso concelho.As noites iniciam-se com ani-mação de rua (charangas), con-tinuando, pela noite dentro,com os Dj`s Nuno Luz e AnaIsabel Arroja, da Rádio Comer-cial, media partner do evento.

Nesta parceria com a RádioComercial, estão a “passar”vários spots promocionais diá-rios da Feira do Alvarinho deMonção. No primeiro dia docertame, 29 de junho, o pro-grama “Já se faz tarde”, comDiogo Beja e Joana Azevedo,entre as 17h00 e as 20h00,será emitido em direto do re-

cinto da feira.Com a mesa “Cordeiro à

Moda de Monção” como pré-finalista do concurso nacional“7 Maravilhas à Mesa”, a Feirado Alvarinho assumir-se-á ain-da como um espaço de pro-moção deste prato típico deMonção, conhecido localmentecomo “Foda à Monção”.

A Feira do Alvarinho de Mon-ção tem como finalidade reforçara sua condição de instrumentoestratégico para a promoção ecomercialização daquele produtosingular produzido em Monçãoe Melgaço, enaltecendo as suascaracterísticas vinícolas ímparese diferenciadoras e promovendoo estabelecimento de parceriascomerciais.

Constitui igualmente um es-paço de divulgação da ativi-dade empresarial e associativada região e como uma “montra”para a dinamização do mundorural através da apresentação,valorização e comercializaçãode produtos e artigos locais eregionais.

AFundação Bienal deArte de Cerveira (FBAC)e a Escola Superior de

Arte e Design das Caldas daRainha juntam-se para pro-mover a exposição “IV Encon-tros Internacionais de Arte:rememorar o Verão de 1977nas Caldas da Rainha”. Ainauguração terá lugar estaquinta-feira, às 16h00, naESAD.CR do Instituto Politéc-nico de Leiria.

Trata-se de uma exposiçãoretrospetiva que remonta aoverão de 1977, altura em quedecorreram os IV EncontrosInternacionais de Arte, eventoorganizado pelos artistas Jai-me Isidoro (Galeria Alvarez)e Egídio Álvaro, da Revistade Artes Plásticas. Depois dasedições em Valadares (1974),Viana do Castelo (1975) e Pó-voa do Varzim (1976) as Caldas

da Rainha acolheram, de 2 a12 de agosto, mais de umacentena de artistas nacionaise internacionais.

Nas palavras do coordenadorartístico da FBAC: “Os Encon-tros Internacionais de Artemarcaram o volte-face artísticoda década de 70 em Portugal.No ano em que se celebramos 40 anos da Bienal Inter-nacional de Arte de Cerveiranão poderíamos deixar de re-cordar estes encontros, quederam origem àquela que éhoje a bienal de arte maisantiga do país”.

A exposição será constituídapor um espólio documentalque inclui fotografias, vídeo,recortes de jornais e materialpublicitário, bem como obrasde arte da autoria de ArturBual, Albuquerque Mendes,Anne-Marie Pêcheur e Roaul-

dès, produzidas e/ouapresentadas em1977.

No decorrer dainauguração será ain-da promovida umatertúlia que reúne Da-niel Isidoro, JaimeSilva, José Luiz Silvae Manoel Barbosa,onde se recordarãoalguns dos momentosvividos há 41 anos.

A exposição, cujacuradoria é de Hele-na Mendes Pereira,estará patente até27 de outubro. A or-ganização conta ain-da com a colaboração da Ga-leria Alvarez (Porto), da Gazetadas Caldas, de José Luiz Silvae de Dominique Labaume.

De recordar que a iniciativaintegra a candidatura “Bienal

Internacional de Arte de Cer-veira: 40 anos que projetamo futuro”, contando com oapoio da República Portuguesa– Cultura / Direção-Geral dasArtes.

FBAC recorda os IV Encontros Internacionais de Artes naESAD-Caldas da Rainha

Feira do Alvarinho em Monção

Até 28 de Setembro onúcleo museológicode Valença, locali-

zado na fortaleza, apre-senta a exposição “O beijodas locomotivas”.

Uma mostra temporáriacedida pelo colecionadorJoão Paulo Sampaio Teixeiraque reúne comboios e má-quinas a vapor, elétricas ea diesel.

Entrada livre.

O beijo daslocomotivasem Valença

XVIIFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

LouriñaSALCEDA DE CASELAS

Chrysallis Galicia, Asocia-ción de Familias de Me-nores Transexuais, da

man da súa Vicepresidenta EvaSerantes, presentou en Salcedade Caselas o conto infantil“Marc, o mono que naceu dunovo”. O relato, escrito por JoséLuis e Saúl Serantes Vaz, contaa historia de Marc, un monoque polo feito de ter nacidodun ovo está obrigado a serunha ave, cando a realidade éque é un mono. Marc non con-segue a súa felicidade ata queo seu entorno non o recoñececomo o mono que sempre foi.Así, dun xeito didáctico e sin-xelo, o conto busca achegarllesás crianzas e aos seus proxeni-tores a realidade trans. A expli-cación completouse con unentretido obradoiro no que opúblico se converteu en detec-tives na busca de pistas que le-vasen a determinar asdiferenzas entre un neno eunha nena, quedando claro quenon existen tales diferenzas,senon que cada un será nenoou nena según o sinta, e nonsegundo indique o seu corpo.Para rematar o acto, Eva Seran-

tes en nome da Asociación,fixo entrega de varios exempla-res do libro á Biblioteca Muni-cipal de Salceda, libros queforon recollidos pola Conce-lleira de Benestar Social eIgualdade Tere Pérez e polo Al-calde, Marcos Besada.

Chrysallis segue así co seuintenso traballo de divulgacióne información sobre a realidadetrans centrándose sempre napoboación infantil e xuvenil.Lembra a asociación que dendeaproximadamente os 2 anos,os nenos e nenas comezan aser conscientes da súa identi-dade sexual, polo que a infan-cia trans amosa de forma es-pontánea a súa disconformi-

dade co sexo asignado no mo-mento do nacemento. Resultafundamental para o benestare a autoestima destas crianzasque se lles recoñeza polo nomeco cal se identifican e que selles permita vestirse e com-portarse de acordo coa súaidentidade sexual. Chrysallisestá a desenrolar unha im-portante laboura tamén ennumerosos colexios, con char-las e obradoiros para achegaresta realidade ao alumnado.Deste xeito, a Asociación ani-ma a tódolos colexios do Paísa poñerse en contacto coamesma, para poder levar asactividades a todos aquelescentros que o demanden.

Un libro achega a transexualidade aSalceda

Oproceso participativocomezou xa o pasado3 de maio coas xun-

tanzas que mantivo a em-presa redactora do Plan cosgrupos políticos da oposición,PP e PSOE, para continuarcon tres quendas con repre-sentantes veciñais, contandotanto cos colectivos e asocia-cións veciñais como coasANPAS dos centros de ensinopúblicos, asociacións cultu-rais e deportivas ou comuni-dades de montes dasparroquias.

Abríu logo a participacióná totalidade da veciñanza,que tivo opción de cubrirunha enquisa online que re-

colleu as súas inquedanzase propostas como residentes,nun cuestionario de carácteranónimo ao que calqueraveciño pode acceder ata o15 de xuño mediante a pá-xina web ou as redes sociaisoficiais do Concello.

A posta en marcha doPlan conta co apoio da De-putación de Pontevedra, quefará unha aportación de15.000 €, dos 19.965 € quecusta o proxecto. O obxectivofundamental é o de estable-cer o libro de ruta que seguirnas vindeiras actuacións quese leven a cabo, na liña deseguir a recuperar a vilapara as persoas.

Proceso participativo no I Plan de Movilidade

Sustentable

FORO A PENEIRA | Xuño de 2018XVIII

LouriñaO PORRIÑO

Omonte Xaxán, a chuviae o frío foron o esce-nario da sétima proba

do calendario do mini Btt ga-lego. Os mais de trescentos bi-kers achegados ata apenínsula do Morrazo para dis-putar unha nova edición doTROFEO MINI BTT DE MARÍNonde o Club Ciclista Marín tiñapreparado un circuíto queobrigou os pequenos bikers a

poñer todos as súas habilida-des para rematar unha dura efermosa proba, onde os pe-quenos ciclistas tiveron quefacer fronte a continuos cam-bios de desnivel, tendo queamosar a súa técnica paraafrontar grandes desniveis desubida, e as súas habilidadesno descenso tanto por obstá-culos artificiais como naturais,o ter que afrontar a baixada

por unhas escaleirasde madeira ou descen-der por riba de peque-nos penedos os caleschegabas por pasare-las de madeira levadasa cabo pola organiza-ción do evento. Tantoa dureza como o be-leza do circuíto viuseincrementada polachuvia e frío cons-

tante en toda a xornada.Onde a pesar dos grandes

hándicap que presentaba aproba os pequenos integrantesde Avanza viñéronse arriba lo-grando estar presentes en oitopostos de podio.

Unha xornada mais sumandosete veces consecutivas as ir-máns Nerea e Uxía Soto levano mais alto do podio as coresda escola de ciclismo Avanza.

O primeiro podio chegabade mans de Nerea Soto na ca-tegoría promesa fémina impo-ñerse nun circuíto de habili-dade con continuas virases po-ñía a proba a habilidade dospequenos bikers.

Tamén na categoría promesapero masculina o biker Gui-llermo García conseguía subiro segundo posto do podio.

Para o seguinte podio te-

riamos que agardar ata a ca-tegoría alevín onde a bikerAroa Otero nos ven amosadounha gran evolución no trans-curso de todas as probas con-seguindo entrar no quinto pos-to de podio da categoría alevínfémina e en alevín masculinoHaritz Serrano conseguía subiro terceiro posto podio.

Xa na categoría infantil ecun circuíto moi esixente UxíaSoto, que marcou un ritmoalto de carreira desde o pisto-letazo de saída, conseguíasubir o mais alto do podio de

infantil fémina acompañadano cuarto posto pola súa com-pañeira da Asociación DeportivaAvanza Laura Mira

Os dous últimos podios daxornada chegaban na categoríainfantil masculino da man deAndrés Valverde que conseguíacruzar o arco de meta en se-gunda posición acompañadono podio polo seu compañeirode equipo Iván Fernández quedespois dun espectacular adian-tamento na baixada de esca-leiras conseguía cruzar o arcode meta en cuarta posición.

Imparables as féminas da escola deciclismo Avanza.

Acampaña de loita con-tra a ‘Vespa Velutina’,que empezara a media-

dos do mes de febreiro, e queconsistirá en repartir 500trampas -300 máis que o anopasado- e 175 litros de lí-quido atraínte deste insecto,en todas as parroquias do Po-rriño, deu coma resultado aeliminación de máis de25.000 exemplares de raíñas.

Hai que lembran que a finaisda campaña do 2017, as trapaslograran acabar con algo menosde 4.000 raíñas, polo cal oconcelleiro de Medio Ambiente,Marcelino Coto, non dubidaen cualificar o resultado desteano de “espectacular”.

Nesta campaña o Gobernolocal optara por involucrar ásveciñas e veciños dirixidospor avicultores, coma JoséPampillón, Antonio Pérez Oli-veira e José Porto, que foron

os encargados de que houbese,a ,lo menos, dúas persoas encada unha das parroquias quecolocasen as trampas nos lu-gares máis acaídos de cadaunha, se asegurasen que tiñansempre o atraínte, controlaseno número de exemplares quecaían nos mesmos e, ao finalda campaña, recuperasen astrampas, que poderán empre-garse, de novo na vindeiracampaña.

Os tres subliñan que a co-locación das trampas, “algun-

has delas ata a 40 metros dealtura”, fíxose “no momentoe nos lugares axeitados: dendemediados de febreiro a princi-pio de maio e onde hai floresda camelia, que é a onde aco-den a velutina estes meses”.

Este feito deu coma resul-tado, engaden os apicultores,“fixo que este ano teñamosun 45% menos de vespa asiá-tica no Porriño”, un resultadoque Marcelino Coto sinala queé o mellor de todas as cam-pañas que levamos realizadas

e que “amosa que aquela ideade ‘mobilizar’ aos veciños paraloitar contra especie invasora,está a funcionar”.

Coto lembra que xa o anopasado, no que se eliminaronseis veces menos de vespasraíñas que neste 2018, a Fa-cultade de Ciencias da Uni-versidade de Vigo felicitaráao Concello do Porriño poloseu traballo de loita contraeste insecto, o cal sinala que“temos emprendido o camiñocorrecto para enfrontarnoscontra esta ameaza”.

Neste eido, os apicultores,logo de agradecer a axuda eo compromiso do Concello,advirten que hai que seguirco traballo de loita que, dendeeste mes centrarase nas zonasque están preto sa colmeasdas abellas, ás que a Velutinaacoden “na procura de ali-mento para as súas larvas”.

A campaña contra a Velutina, conquire eliminar a25.000 raíñas, seis veces máis que hai un ano

OCEIP Fernández López,participa no programa"Coñece–Decide", or-

ganizado pola Fundación Ér-guete e financiado polaDeputación, que ten coma ob-xectivo o de educar ás persoaspara que sexan capaces demanter unha relación respon-sable cos factores ou condu-tas aditivas.

O proxecto "Coñece–Decide"abrangue tres accións diferen-tes: unha, só dirixida a alumnase alumnos dos centros educa-tivos de Primaria e Secundariados concellos da área metro-politana de Vigo; outra, dirixidoa pais, nais e alumnado, eunha última enfocada a clubsdeportivos.

ProgramaCoñece-decide

Aalcaldesa do Porriño,Eva García de la Torre,vén de remitir unha

carta ao novo ministro de Fo-mento, José Luis Ábalos, naque solicita unha xuntanzados voceiros da Corporacióncon él coa finalidade de tratara supresión do paso do trenpolo centro da vila.

Na carta a alcaldesa subliña

que “ata hoxe as xestións re-alizadas con ADIF e o Ministeriode Fomento do anterior Gobernonon son non deron froitos se-nón que xeraron entre os res-ponsábeis político locais e osveciños un considerable enfadopolo trato recibido e pola fallade vontade política para aco-meter este proxecto”.

Eva García de la Torre sinala

que o pasado 1 de xuño O Po-rriño foi escenario dunha con-corrida manifestación esixindoa Fomento a eliminación dopaso a nivel e lembra que OPorriño está reclamando dende1948 que o tren deixe de pasarpolo casco urbano, onde chegaa velocidades de 140 quiló-metros por hora, transitandoa moi preto de edificios de vi-

vendas e da praza de abastos,e subliña que en setembrode 2016 no Porriño houbo unaccidente no que morreron ca-tro persoas e outras 50 resul-taron feridas de distinta con-sideración.

A alcaldesa adxunta a estacomunicación a carta enviadao 23 de abril, e que non obtivoresposta, ao anterior titular deFomento, Íñigo de la Serna, naque facía un resumo da actua-ción de ADIF nos anos anteriores(dende a xuntanza cos seus di-rectivos en Madrid en setembro

de 2015, pasando pola visita aO Porriño da directora de In-fraestruturas deste organismoe finalmente, a dunha delega-ción o 12 de abril, “sen ningúnsresposta concreta e limitándosea expoñer a partida de 800.000€,incluída no borrador dos Orza-mentos Xerais do Estado para2018 para a realización dunestudo previo para a supresióndo paso a nivel sen ter enconta o proxecto de 2007, mo-dificado en 2011, sobre a ‘saídasur’ que caduca en novembrodeste mesmo ano”).

XIXFORO A PENEIRA | Xuño de 2018

LouriñaO PORRIÑO

OFestival de Cans con-verteuse nesta ediciónen moito máis que o

gran acontecemento cultural domundo rural en Galicia. O cer-tame está defininíndose taméncomo un proxecto que demostraa importancia da cultura á horade incrementar a riqueza e pos-tos de traballo.

Na presente edición do 2018foron 126 os postos de traballoxerados ao longo dos catrodías de Festival (fronte aos110 da pasada edición). Desacantidade, 53 persoas foron

dadas de alta pola organizacióna través de contatación directapara cubrir tarefas como pro-dución, servizo en barras,transporte de convidados, ven-da de tickets, merchandisingou apartados educativos. Notocante ao número de profe-sionais autónomos aos que oFestival contratou os seus ser-vizos, 19 persoas desenvolve-ron o seu traballo en tarefascomo deseño, comunicacióne redes sociais, fotografía, re-alización audiovisual ou comotécnicos de proxección. Ade-

mais cabe destacar que outras52 persoas traballaron no Fes-tival de Cans a través de em-presas contratadas específica-mente para o evento, que de-senvolveron o seu traballo eeidos como a iluminación,son, montaxe de carpas, cá-tering, limpeza e seguridade,véndose sobre todo estas dúasúltimas áreas notablementeincrementadas con respecto aedicións anteriores.

Malia a intensa chuvia caídao venres en Cans, os autobusesque trasladaron ó público desde

O Porriño funcionaron a plenorendemento, transportando acase 3.000 persoas nos dousdías do festival. Unha cifra asalientar, é que só o sábadopola mañá os autobuses trasla-daron 1.100 persoas ata a aldeaatraídas pola sesión matinal da

sesión de curtametraxes, polaprogramación das actividadesinfantís ou polo polo coloquiode Fernando Trueba no EspazoMahou da Leira da Alicia, omáis concurrido da historia dofestival con arredor de 600 per-soas que abarrotaron a leira.

O Festival de Cans bate o seu recordsumando 126 persoas contratadas

A Alcaldesa envía unha carta ao novoministro de Fomento polo paso a nivel

Editorial NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO S.L.Avda. Sarmiento Rivera, 4-4ºD (36860 PONTEAREAS - GALIZA) T. 986 64 12 69foroapeneira@gmail.com

nemesio.barxa@barxadvogados.gal www.barxadvogados.gal

ACorporación Municipalmosense recibiu noSalón de Sesións do

Concello ás xogadoras doequipo feminino da Unión De-portiva Mos “para recoñecer osbos resultados acadados naLiga que recentemente acabade concluir e para facerlles en-trega da nova equipaxe coaque xogarán a partir de agorae coa que quixemos agasalla-las por ser un auténtico exem-plo de mulleres loitadoras ecun gran espíritu de esforzo esuperación, así como cunhainmensa capacidade de traba-llo”, segundo declararon a Al-caldesa de Mos, Nidia Arévalo,e o concelleiro de Deportes,Baldomero Lorenzo.

As xogadoras, que veñen

de realizar unha fantásticatempada, acudiron á recepciónacompañadas do presidenteda U.D. Mos, Pablo Alonso Se-rodio, do director deportivodo club, Cristian Taibo, e doseu adestrador.

O U.D. Mos Feminino quedou6º na Liga, sendo equipo nobelna categoría. E opta ao Premiode Equipo Revelación da Tem-pada 2017-2018.

As xogadoras do U.D. MosFeminino levan dous anos xo-gando en Fútbol 11. O ano pa-sado ascenderon e este anoquedaron en sexta posición naLiga. O equipo naceu fai catroanos e os dous primeiros xoga-ron en Fútbol 7 gañando a Ligaos dous anos consecutivos.

Taibo e Alonso Serodio, di-

rector deportivo e presidentedo club, respectivamente, des-tacan “o meteórico progresodeportivo deste equipo de mu-

lleres de todas as idades, queson un orgullo para a UniónDeportiva Mos; e este recoñe-cemento municipal que lles

fai o Concello ven a reforzar aaposta deportiva que dende aU.D. Mos facemos pola nosasección feminina”.

O Concello patrocina a nova equipaxe do equipo feminino da Unión Deportiva Mos