Reklam amaç ve türleri

Reklam esas itibariyle hedef aldığı tüketici kitlesi üzerinde belirli bir etki yaratmak ve bu kitlenin düşünme ve alışkanlıklarını etkilemek yoluyla satın almaya yönlendirmek ve işletmenin karlılığını arttırmak amacını taşır.

Böylece, işletme malların tüketici nezdinde fayda-maliyet dengesini reklam yoluyla işletme açısından daha karlı olacak biçime dönüştürmüş olur.

Reklamın iletişim amacı tarafsız bir iletişim değil, tam tersine üretici tarafından bilinçli olarak yönlendirilmiş, biçimlendirilmiş bir iletişimdir.

Reklam, kısa vadede tüketicileri motive ederek küçük bir zaman dilimi içerisinde o mal ya da hizmeti satın almaya ikna etmeye çalışır.

Uzun vadede ise firmalar reklam sayesinde ürettikleri mal ya da hizmeti tanıtarak, tüketiciye getireceği avantajlar ile yararları göstererek o mal ya da ürüne karşı talep yaratmayı amaçlar.

Reklamın genel amaçları şöyle özetlenebilir:

Tüketici ya da aracıya bilgi vermek

Mal ve hizmetlerin tüketimini kısa ya da uzun dönemde arttırmak

Toptan ve perakendeci satıcıya yardımcı olmak

Mal ya da hizmete karşı talep yaratmak

Talebin yaratacağı fiyat esnekliğini en aza indirmek

Reklamın özel amaçları ise şöyledir:

İşletmenin saygınlığını sağlamakKişisel satış programını desteklemekDağıtım kanalıyla ilişkileri geliştirmekO sektörde genel talebi arttırmakMalı denemeye ikna etmekMalın kullanımını yoğunlaştırmakMalın tercihini devam ettirmekİmajı doğrulamak ya da değiştirmekAlışkanlıkları değiştirmekİyi hizmeti vurgulamakPiyasaya egemen olmak ve monopol bir yapıya geçmekİşletmenin prestijini arttırmak

Reklamcılık yapısı gereği pek çok alan ve bilim dalı ile ilişkisi olan bir alandır.

SosyolojiPsikolojiSosyal psikolojiPazarlamaİstatistikEkonomiİşletmeHukukResimSinemaFotoğrafGibi alanlarla iç içedir.

Reklam talep yaratarak ve var olan talebi arttırarak üretim ve tüketim artışına neden olur.

Üretim ve tüketim artışı istihdam ve refah artışını sağlar.

Rekabeti canlı tutar.

Yeniliklerin çoğalmasına, ürün türlerinin artmasını sağlar.

Reklamı yapana

göre

Amaçlara göre

Hedef pazara göre

Reklamın taşıdığı mesaja

göre

Zaman kriterine

göre

Coğrafi kritere göre

Üretici reklamı

Birincil talep

yaratma

Tüketicilere yönelik

Mal reklamı Hemen satın

aldırmaya yönelik

Bölgesel reklam

Aracı reklamı

İkincil talep yaratma

Dağıtım kanallarına

yönelik

Kurumsal reklam

Uzun vadede satın

aldırmaya yönelik

Ulusal reklam

Hizmet işletmesi reklamı

Uluslararası reklam

Global reklam

Üretici Reklamı: Bu tür reklamlara genel reklamlar da denilebilir. Üretici firma kendi ürettiği malın reklamını bütün ülke çapında ve kitle iletişim araçlarını kullanarak yapar. Örneğin Arçelik, Beko, Vestel vb.

Aracı Reklamı: Aynı malın yalnızca belirli bir coğrafi bölgedeki tüketicilere seslenen ancak kendisi bizzat üretici olmayan firmaların tüketicilere yönelik verdiklere reklamlara aracı reklamı ya da lokal reklam denir. Örneğin Sevil parfümerinin verdiği reklamlar, carrefour vb. Aracı reklamı malın satıldığı yeri tanıtma amacındadır.

Hizmet İşletmesi reklamı: Hizmet işletmesi reklamları sigorta şirketleri, bankalar gibi ürettikleri hizmetleri hedef tüketicilere tanıtmak için reklam yapan işletmelerdir.

Birincil talep yaratmayı hedefleyen reklamlar: Burada amaç, herhangi bir mala karşı talep yaratmak ya da var olan talebi arttırmaktır. Üretici firmalar bu tip reklamlarda marka imajından çok ürünün nitelikleri ve tüketiciye getireceği yararlar üzerinde durmaktadır. Bu tür reklamlar genelde pazara yeni sunulan ürünler için yapılır. Örneğin, deterjan pazarına yeni giren Tekmatik deterjan için yapılan reklam.

Seçici talep yaratmayı hedefleyen reklamlar: Bu tip reklamlarda tüketicinin dikkati genelde ürün kategorisine değil, o kategori içerisinde yer alan belirli bir markaya çekilmeye çalışılır. Çünkü pazarda bu ürün kategorisine karşı bir talep vardır, var olan bu talebi belli bir markaya çekmek için o markanın diğer markalar ile arasındaki fark ve üstünlükler ortaya konur. Örneğin, tekmatik deterjan için ilk yapılan reklamlar birincil talep yaratmak için, yumuşatıcılı ultra tekmatik reklamı ise seçici talep için yapılan reklamlardır.

Tüketicilere yönelik reklam: Bütün reklamlar belirli bir pazarı hedef almaktadır. Bu Pazar son tüketici olan hane halkı ise bu tip reklama tüketici reklamı denir.

Dağıtım kanallarına yönelik reklam: Eğer hedef alınan Pazar aracılar ise, bu tür reklama da aracı reklamı denir. Buradaki hedef kitle dağıtımcılar ve toptancılardır.

*Reklamın taşıdığı mesaja

göre sınıflandırılması

Mal Reklamı: Mal reklamı denilen reklamlarda belirli bir marka ürünün satın alınmasına yönelik mesajlar verilmektedir. Bu tür reklamlarda o marka ürünün pazarda yer alan benzer ürünlere kıyasla kalite, fiyat, kullanım kolaylığı gibi üstünlükleri vurgulanır.

Kurumsal Reklam: Kurumsal reklamda ise, üretici firma mesaj içeriğini pazarda daha fazla prestij sağlamak ve bu yolla Pazar birimlerinin firmaya karşı olan bağlıklarını sağlamak doğrultusunda geliştirir. Bu tür reklamlarda aynı zamanda tüketici gözünde o firmanın saygınlığını arttırmaya yönelik mesajlar işlenir.

*Reklamın zaman kriterine göre

sınıflandırılması

Hemen satın aldırmaya yönelik reklamlar: Eğer bir reklam tüketiciyi hemen harekete geçirmeye ya da o malı/hizmeti hemen tüketmeye sevk ediyorsa bu gruba girer. Bu tür reklamlarda, reklam tüm satış mesajını kendi içinde taşır ve malın kısa sürede satın alınması için teşviklerde bulunur.

Uzun vadede satın aldırmaya yönelik reklamlar: Yukarıdaki durumun tersine, bazen de malın satışı belirli bir ikna süreci sonunda gerçekleşir. Bu tür reklamlarda ise belirli bir marka ürüne karşı olumlu davranış geliştirilmesi ve o malın hedef Pazar tarafından benimsenmesi yoluna gidilir.

Bölgesel reklam: Belirli bir bölgede yapılan reklamdır ve o bölgenin ticari alanını hedefler. Daha çok sadece belirli bir coğrafi bölgede üretim yapan ve bu üretimin o coğrafi alan içerisinde tüketilmesini arzu eden üretici firmaların kullandıkları bir reklam türüdür.Ulusal Reklam: Ulusal reklam, ulusal sınırlar içinde ilgili pazarların tümünü hedef alır. Uluslar arası Reklam: Çok uluslu şirketlerin değişik ülkelerdeki pazarlara girmesiyle oluşan reklamlardır.Global Reklam: Global reklamın uluslar arası reklamdan farkı, global reklamda tüm dünyanın tek bir Pazar olarak ele alınması ve hazırlanan reklam kampanyasının aynı tarihlerde ve aynı biçimde uygulanmasıdır.

Bir ürün ya da hizmet sunumu için planlanan bir reklam ya da reklam kampanyasının en önemli aşamalarından biri reklam ortamının seçimidir. Çünkü reklam ortamları mesaj ile hedef kitlenin buluştuğu yerdir. Bu noktada yapılacak bir yanlış seçim, mesajın hedef kitleye yeterince ulaşamamasına neden olur.

Reklam ortamı seçiminde hedef kitlenin ve reklam araçlarının özelliklerinin çok iyi bilinmesi gerekmektedir.

*Basılı Reklam Ortamları I

Basılı reklam ortamları ile yapılan reklamlar, yayın yapan reklam ortamlarına göre daha kalıcıdır. Belirlenen hedef kitleye kolayca ulaşılabilir. Yayın yapan reklam ortamlarına göre maliyeti daha azdır. Ayrıca, reklamın son teslim tarihinin kısa olması dolayısıyla güncel olaylarla ilgili reklam verme imkanı daha fazladır.

Basılı reklam ortamlarında basılı olarak tüketiciye ulaşan reklam mesajı, yayın yapan reklam ortamlarında ses, söz, efekt ve görüntü olarak hedef kitleye ulaşır.

Yayın yapan reklam ortamlarında yer alan reklamlar tüketici üzerinde çok güçlü bir etkiye sahiptir.

Diğer Reklam Ortamları

•Yol Panoları•Duvar-çatı reklamları•Transit reklam

ortamları•Afiş-panolar•Billboardlar