Tsocialwork.health.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/... · Öğrenciler mesleki çalışmaları ile ilgili düzenli raporlar yazmakla yükümlüdürler. Raporlar eğitsel danışmana

SHB 307

BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

YÖNERGESİ

Prof. Dr. Veli DUYAN

Yrd. Doç. Dr. Melahat DEMİRBİLEK

Arş. Gör. Erdinç KALAYCI

Arş. Gör. Necati Buğra KUDDAŞ

Ankara, 2016

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 2

İÇİNDEKİLER

1.GİRİŞ......................................................................................................................................4

2.BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI.......................................................4

Tanımlar .............................................................................................................................5

3. UYGULAMA DERSLERİ................................................................................................5

4. SHB 307 BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI ......................................6

4.1. Hazırlık Aşaması ..........................................................................................................7

4.2. Uygulamada Planlama Aşaması ....................................................................................8

4.3. Uygulama Aşaması.......................................................................................................8

4.4.Uygulamada Sonlandırma Aşaması ...............................................................................8

5. BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI DERSİNDE ÖĞRENCİDEN

BEKLENEN BELGE VE RAPORLAR ...........................................................................9

6. UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ .............................................................. 10

7. ÖĞRENCİNİN UYGULAMADAKİ AKADEMİK DEĞERLENDİRME

KRİTERLERİ ................................................................................................................. 10

8. HAFTALIK DERS İŞLEME PLANI VE KULLANILACAK ÖĞRETİM YÖNTEM

VE TEKNİKLERİ .......................................................................................................... 12

KAYNAKÇA……………………………………..........................……………….................14

EKLER.....................................................................................................................................15

Ek-1: Uygulama Devam Fişi...............................................................................................15

Ek-2: Kurum Tanıtım Raporu............................................................................................16


Ek-3: Alan Tanıtım Raporu...................................................................................................17

Ek-4: Sözleşme Örneği.........................................................................................................18

Ek-5: Haftalık/Günlük Çalışma Raporu...............................................................................19

Ek-6: Eğitsel/Kurum Danımanlari İçin Öğrencİ Değerlendırme Formu………......………20

Ek-7: Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulamasi Süreç Raporu.................................................21

Ek-8: Sosyal İnceleme Raporu..............................................................................................22

Ek-9: Bİreylerle Sosyal Hizmet Uygulamasi Önbilgi Formu...............................................23

Ek-10: Bİreylerle Sosyal Hizmet Uygulamasi Müracaatçi Genel Değerlendirme

Raporu...................................................................................................................................24


1. GİRİŞ

Sosyal hizmet eğitiminde uygulamalı derslerin özel bir yeri vardır. Uygulamalı dersler,

öğrencilerin, eğitim süresince edindikleri bilgi, beceri ve değerlerini uygulamaya aktarmaları

ve bütünleştirebilmelerine imkan sağlayan ortam yaratmaktadır. Uygulama deneyimi; öğrenci,

eğitsel danışman, müracaatçı sistemi ve kurumu/kuruluşu içeren bir bütünü oluşturur. Bu

bütün içinde öğrenciden beklenen, sosyal hizmet eğitiminde aldığı bilgi, beceri ve değerleri

uygulama yaptığı alana aktarması, kendine ve mesleki bilgi beceri ve değerlerine ilişkin

farkındalığı kazanarak deneyim kazanmasıdır. Bu süreçte bölümdeki eğitsel danışmanı ve

kurum danışmanı öğrenciye süpervizyon sağlar.

Ulusal Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği (NASW) , sosyal hizmet uygulamasını

problem çözme sürecini etkinleştirmek, baş etmek ve insanların gelişimsel kapasitelerini

arttırmak; insanları kendilerine kaynak, hizmet ve fırsat sağlayan sistemlerle ilişkilendirmek;

insanlara kaynak ve hizmet sağlayan sistemlerin insancıl çalışmaları ve etkinliğini

özendirmek; sosyal politikaları geliştirmek ve iyileştirmek ve son olarak insan ve toplum

refahını özendirmek gibi belli başlı amaçlarla kavramsallaştırmıştır (Zastrow,2013).

Bu yönerge SHB307 Bireylerle Sosyal Hizmet Dersinin nasıl yürütüleceği, öğrencinin

tutum, davranışları ve sorumluluklarının nasıl olacağıyla ilgili bilgiler içermektedir. Bu

bilgiler öğrencilerin mesleki uygulamalarında yol gösterici olup, eğitsel danışmanlarıyla

yapılacak görüşmelerde kolaylık sağlayacağı tahmin edilmektedir.

2. BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

Sosyal hizmet,

1. Bireylerin problem çözme ve baş etme kapasitelerini geliştirmeyi,

2. Bireylerin kaynak, hizmet ve olanakları sağlayacak sistemlerle bir araya getirmeyi,

3. Bu sistemlerin insancıl ve etkili çalışmasını

4. Sosyal politikanın gelişmesini sağlamayı amaçlayan bir disiplin ve meslektir.


“Bireylerle sosyal hizmet uygulaması bilimsel olarak Mary Richmond’un 1917

yılında yayınlamış olduğu ‘Sosyal Teşhis’ kitabına dayanmaktadır ve bireylere

yardım etmenin bir yöntemidir. Genel olarak bireylerle sosyal hizmet

müdahalesinin odağı fiziksel, ruhsal olarak gereksinimi olan ya da toplumsal

açıdan engeli bulunan kişilerdir. Toplumsal açıdan engelli olarak kabul edilen

kişilerden bazıları işsizler, evsizler, parçalanmış ailelerin üyeleri, alkolikler, madde

bağımlıları ve istismara uğrayan ya da sorunlu çocuklar olarak sıralanabilir”

(Duyan, 2012: 207).

Tanımlar

Uygulama Koordinatörü: Sosyal hizmet uygulamalarına yönelik derslerin

düzenlenmesini sağlamak için bölüm başkanı tarafından bir yıllığına görevlendirilen, bölümde

tam gün görevli öğretim elemanıdır.

Ders Tanımı: Bireylerle Sosyal hizmet uygulaması için bilgi, beceri ve değer temeli.

Bireyin değişen toplum yapısı içinde karşılaştığı sorunlar ve gereksinimleri. Bireylerle sosyal

hizmet uygulaması çerçevesinde çeşitli kuram ve modellerin uygulama örnekleri çerçevesinde

tartışılması. Bireylerle bağlantı kurma, sorun ve gereksinimleri değerlendirme, planlama

yapma, planı uygulama, uygulamayı değerlendirme, sonlandırma ve izleme basamaklarını

bütünleştirme konularının öğretilmesi amaçlanmaktadır.

Eğitsel Danışman: Öğrencilerin uygulama yaptıkları kurum / kuruluş yönetimleri

vekurum danışmanı ile işbirliği içerisinde olan, öğrencilerin mesleki uygulamalardan en üst

düzeyde yararlanmaları ve bilgi -beceri kazanmaları için onlara danışmanlık yapan, öğrenciyi

ve uygulama sürecini değerlendiren öğretim elemanıdır.

Kurum Danışmanı: Öğrencinin kurum / kuruluştaki uygulamalarını izlemek,

denetlemek ve değerlendirmek üzere danışmanlık yapan kurum / kuruluşta tam gün görevli

öncelikle sosyal hizmet uzmanı olmak üzere diğer meslek elemanları veya çalışanlarıdır.


Öğrenci: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü

öğrencilerini tanımlar.

Bölüm: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü

3. UYGULAMA DERSLERİ

SHB 307 Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması dersini başarıyla tamamlayan

öğrencilerin aşağıdaki becerileri kazanması beklenmektedir;

SHB 307 Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 308 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması I

SHB 312 Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB310 Gruplarla Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 403 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması II

SHB 407 Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 409 Sosyal Hizmet Yönetimi Uygulaması

SHB 402 Sosyal Hizmette Blok Uygulama

SHB 405 Seminer

SHB 220 Yaz Stajı

Sosyal hizmetin bilgi, beceri ve değer temeli çerçevesinden sosyal hizmet

metodolojisinin bütünleştirilmesi, öğrencilerin bir öğretim elemanının yönetimi altında ve bir

kuruluş ortamında sosyal çevresi içinde bireyi odak alarak planlı değişim sürecini

gerçekleştirmesi konularında bilgi kazandırmak hedeflenmektedir.


Bireylerle sosyal hizmet uygulamasında elde edilen beceriler ve kazanımlar:

1. Sosyal hizmet uzmanlarının ve diğer meslek elemanlarının ekip çalışmasındaki

rol ve işlevleri bilgisini anlar.

2. Süpervizyon altında bireyle sosyal hizmet müdahale çalışmalarını

değerlendirebilme becerisi kazanır.

3. Ekip çalışması süreci ve becerilerini analiz eder.

4. Bireylerin ihtiyaçlarını, beklentilerini, sorunlarını tartışır.

5. Tedavi programı sunma becerisi kazanır.

6. Bireylerin sorunlarını çözümünde gerekli müdahaleleri diğer meslek elemanları

ile bir ekip çalışması içinde gerçekleştirme becerisi kazanır.

7. Kurumlara arası ilişki, iletişim ve ortak hizmet geliştirme becerisi kazanır.

8. Sosyal hizmette ekip çalışmasının dinamiklerini kavrar.

9. Planlı değişim sürecinin basamaklarını birey düzeyinde gerçekleştirir.

4. SHB 307 BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması dersi üçüncü sınıfın ilk yarıyılında verilmektedir.

1. Güz döneminde yapılan bu uygulamada öğrenci, haftada bir gün mesai

saatleri içerisinde sekiz saat çalışmakla yükümlüdür.

2. Uygulamalar sosyal hizmet bölümü uygulama koordinatörlüğünce önceden

belirlenmiş ve izin alınmış olan sosyal hizmet kurum-kuruluş ortamlarında

yerine getirilir. Derse devam koşulu Ankara Üniversitesi Ön Lisans-Lisans

Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinin 25. Maddesine göre aşağıdaki gibidir:


“MADDE 25 – (1) Öğrenci derslere, uygulamalara, öğretim elemanlarınca uygun

görülen çalışmalara ve sınavlara katılmak zorundadır. Öğrencinin devam durumu

ilgili öğretim elemanı tarafından izlenir ve yarıyıl/yılsonu sınavından en az bir hafta

önce ilan edilir.

(2) Derse devam koşulunu karşıladığı halde sınavda başarısız olan öğrencinin ilgili

dersin devamından muaf tutulması için, öğretim yarıyılının başında ilgili öğretim

elemanının yazılı onayının alınması gerekir. Notunu yükseltmek amacıyla aynı

dersi/dersleri tekrar almak isteyen öğrenci, öğretim yılının başında ilgili öğretim

elemanından devam durumuna ilişkin onay alır.

(3) Uzaktan öğretim programlarına kayıtlı öğrencilerin derslerdeki devam gerektiren

etkinlikleri öğretimi sürdüren ilgili birim kurulları belirler ve dönem başlamadan önce

ders izlence sayfalarında duyurulur. Devam durumu öğrencilerin sisteme girişi, sanal

sınıflara katılımı ve öğretim materyallerine erişimi ölçüt alınarak belirlenir.

(4) Bir dersin öğrenme kazanımlarına ulaşmak amacıyla birden fazla öğretim

yönteminin kullanıldığı derslerde her bir etkinlik için ayrı devam koşulu aranabilir. (5)

Sağlık raporu ilgili yönetim kurulunca kabul edilse bile, öğrencinin raporlu olduğu

süre öğrencinin devamsızlık süresinden sayılır.”

4.1. Hazırlık Aşaması

Bütün uygulama gruplarının ve eğitsel danışmanlarının bir araya geldiği oryantasyon

toplantısında, uygulamaların ne şekilde yürütüleceği hakkında genel bir bilgi verilir.

Bu toplantıdan sonra, her öğrenci eğitsel danışmanı ile toplanır ve bu toplantıda

öğrencilere çalışacakları kuruluşlar ve yapacakları çalışmalar hakkında ayrıntılı bilgi verilir.

Eğitsel danışman, kurum ile yaptığı görüşme ile belirlediği zaman diliminde öğrencinin

uygulama yapacağı kuruma/kuruluşa gider ve uygulama kapsamı hakkında görüşür.

Kurum/kuruluş yetkililerine uygulama çalışmaları ile ilgili gereken ön bilgiler verilir.

Öğrenci eğitsel danışmanla belirleyeceği saatlerde en az haftada bir defa olmak üzere

toplantısını yapar. Toplantıya, o hafta ile ilgili belgelerini (haftalık devam fişi ve diğer mesleki


kayıtlar) hazırlamış olarak getirir. Kayıtların ne zaman teslim edileceği ve getirileceği ile ilgili

düzenlemeleri eğitsel danışman belirler.

Öğrenciler her hafta devam durumu ile ilgili “Haftalık Uygulama Devam Fişi’’ni (EK-1)

doldurarak kurumdaki danışmanına onaylattıktan eğitsel danışmanlarına raporları ile birlikte

belirtilen günde verir.

Uygulamada öğrenciler uygulama yaptıkları kurumun/kuruluşun bir elemanı ve bir sosyal

hizmet uzmanı gibi çalışırlar. Kuruluşların yapısına göre, uygulamaların nasıl yapılacağı

konusunda bir takım farklılıklar olmakla beraber, uygulama için gerekli olan ortak unsurlar ve

aşamalar aşağıda belirtilmiştir.

Bireylerle sosyal hizmet uygulaması için hazırlık yapmak ve hedef kitleyi belirlemek,

uygulama yapılacak bireyleri belirleme ve bireylerle tanışma, uygulamanın planlaması ve

uygulama sürecine geçiş, uygulamayı değerlendirme ve sonlandırma gibi süreçleri

içermektedir.

Bu aşamada öğrenciler kendi sorumluluklarını öğrenecek ilgili kurum/kuruluş ve kişilerle

ilişki kuracaklardır. Bunlar:

Sosyal hizmet eğitiminde uygulamaların önemi ve uygulama ile ilgili olarak sahip

olunması gereken rol ve işlevler iyi bir şekilde kavranmalarıdır.

Uygulama yapılan kuruluşun işleyiş ve düzeni, hedef kitlesi, yönetmelik ve mevzuatı,

içinde yer aldığı toplumun yapısı ve özellikleri hakkında yeterli bilgi edinilmelidir.

Uygulama yapılan kuruluşun diğer kurum/kuruluşlarla olan karşılıklı ilişkileri

öğrenilmelidir.

4.2. Uygulamada Planlama Aşaması

Bu aşamada öğrenciler mesleki çalışmalarını bütün ayrıntıları ile planlayacaklardır. İyi bir

planlama yapabilmek için mevcut tüm kayıtlar incelenmeli, kaynak kişilerle (kurum

danışmanı, eğitsel danışmanlar, ilgili meslek elemanları, akademisyenler vb.) görüşülmeli,

uygulama yapılacak bireyler ile ilgili gerekli tüm bilgiler toplanmalıdır.


4.3. Uygulama Aşaması

Bu aşamada öğrencilerden uygulama ile ilgili geliştirdikleri planları

gerçekleştirmeleri beklenmektedir. Planın uygulamaya aktarılmasında;

1. Öğrenci, eğitsel danışman ve kurum danışmanı ile işbirliğinin yoğunluk kazandığı

bu aşamada öğrenme sorumluluğunun öğrencide olduğunu, kurum ve eğitsel danışmanın bu

deneyimi kolaylaştırıcı bir rolü bulunduğunu unutmamalıdır. Süpervizyon toplantılarına

hazırlıklı gelinmeli ve tartışmalara katılmaya çaba gösterilmelidir.

2. Öğrenciler mesleki çalışmaları ile ilgili düzenli raporlar yazmakla yükümlüdürler.

Raporlar eğitsel danışmana zamanında verilmeli, öğrencinin ne yaptığı ve ne şekilde bir

yardıma gereksinmesi olduğunu ancak bu raporlardan öğrenileceği unutulmamalıdır. Eğitsel

danışmanlar verilen raporların haftada bir öğrencilerle toplanılarak uygulamada yapılacak

görev ve sorumlulukların değerlendirmesi yapılmalıdır.

4.4. Uygulamada Sonlandırma Aşaması

Öğrenciler bu aşamada yaptıkları çalışmaları değerlendirecekler ve uygulama yaptıkları

kuruluş ve kişilere uygulama sonuçlarını bildirerek, iyi ilişkiler içinde çalışmalarını

bitireceklerdir.

Öğrencilerden aşağıda ifade edilen şekilde uygulamasını yürütmesi beklenmektedir.

1. Uygulama yapan öğrenciler haftalık devam fişini her hafta düzenli doldurmalı ve

kurum danışmanına imzalatmalıdır (EK-1).

2. Eğitsel danışmanların da görüşleri çerçevesinde kurum tanıtma raporu

hazırlanmalıdır (EK-2).

3. Eğitsel ve kurumsal danışmanların da görüşleri çerçevesinde alan tanıtma raporu

en kısa zamanda hazırlanmalıdır (EK-3).

3. Bireylerle sosyal hizmet uygulamasına ilişkin çalışılacak vakalar belirlenmeli ve

ön hazırlıklar yapılmalıdır.

4. Bireylerle sosyal hizmet uygulaması kapsamında uygulamaya başlanacaksa

müracaatçı bilgilendirilmelidir ve sözleşme yapılmalıdır. (EK-4)


5. Öğrenci günlük/haftalık raporlarını düzenli olarak doldurup eğitsel

danışmanlarına teslim etmelidir. (EK-5)

6. Öğrenci, eğitsel danışman ve kurum danışmanının hazırladığı ve kapalı zarf

içinde teslim ettiği öğrenci değerlendirme formunu (EK-6) staj koordinatörlüğüne

teslim etmelidir.

7. Bireylerle görüşmelere ilişkin (kaynak kişi görüşmeleri – aile üyeler, okul, vb.-

de dahil) bireylerle sosyal hizmet uygulaması süreç raporu düzenli olarak

hazırlanmalıdır. (EK-7)

8. Vakalara ilişkin sosyal inceleme raporu (SİR) hazırlamalı, SİR hazırlama

sürecinde ve bireyle çalışma sürecinde ihtiyaç duyulursa ev ve çevre ziyaretlerini

yapmalı ve ondan sonra rapor hazırlanmalıdır. (EK-8)

9. Belirlediği vakaya ilişkin bireylerle sosyal hizmet uygulaması önbilgi formunu

(Vaka tanıtma raporu) (EK-9) hazırlanmalıdır.

10. Bireylerle sosyal hizmet uygulaması sonlandırılacağı zaman bireylerle sosyal

hizmet uygulaması müracaatçı genel değerlendirme raporu (EK-10)

hazırlanmalıdır.

5. BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI DERSİNDE ÖĞRENCİDEN

BEKLENEN BELGE VE RAPORLAR

1. Uygulama Devam Fişi (EK-1) – Dönem sonunda teslim edilir.

2. Kurum Tanıtma Raporu (EK-2) - Dönem sonunda teslim edilir.

3. Alan Tanıtma Raporu (EK-3) - Dönem başında teslim edilir.

4.Sözleşme Örneği (EK-4) - Dönem içinde teslim edilir.

5. Haftalık/Günlük Çalışma Raporu (EK-5) - Dönem içinde haftalık teslim edilir.

6. Eğitsel/Kurum Danışmanları İçin Öğrenci Değerlendirme Formu (EK-6) -

Dönem sonunda teslim edilir.

7. Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Süreç Raporu (EK-7) - Dönem içinde

teslim edilir.

8. Sosyal İnceleme Raporu (EK-8) - Dönem sonunda teslim edilir.

9. Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Önbilgi Formu (EK-9)- Dönem içinde

teslim edilir.


10. Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Müracaatçı Genel Değerlendirme Raporu

(EK-10) - Dönem sonunda teslim edilir.

6. UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Uygulamada “değerlendirme” çalışmalarının başladığı günden sona erdiği güne kadar

devam eden bir süreç olup öğrenci, kurum danışmanı ve okuldaki eğitsel danışmanın ortak

yürüttükleri bir süreçtir. Böyle olmakla birlikte öğrencinin gelişmesi, öğrencinin öğrenme

durumu, kuvvetli ve zayıf yönlerinin belirlenmesi ve uygulama notunun belirlenmesinden

eğitsel danışman sorumludur.

Öğrencinin uygulamadaki akademik değerlendirilme kriterleri:

1. Öğrencinin uygulamayı nasıl yerine getirdiği ve başarısı,

2. Öğrencinin sahip olduğu, beceri tutum ve davranışları,

3. Öğrencinin uygulamadaki mesleki rolünü kavraması, anlaması veya yerine

getirmesi,

4. Öğrencinin kişilerarası ve mesleki ilişkilerdeki becerisi, kurum, toplum ve

meslektaşları ile ilişki kurma ve sürdürmedeki başarısı,

5. Çalıştığı kurumun yönetim fonksiyonları ve toplum içindeki yeri hakkında görüş

geliştirebilmesi,

6. Öğrencinin kaynakları harekete geçirme ve organize etme becerisi.

7. Öğrencinin kayıt tutma becerisi ve düzenli kayıt tutmadaki başarısı,

8. Öğrencinin girişimi ve önderliği,

9. Öğrencinin sorumluluk duygusu,

10. Öğrencinin işinde gösterdiği çaba ve ilgi,

11. Öğrencinin devamı,


12. Öğrencinin mesleki yönetim (süpervizyon) sürecinden yararlanması,

13. Mesleki etik kurallara uygun davranma konusundaki sorumluluğunu yerine

getirmesi,

14. Kurumun gerektirdiği tutum, davranış ve görünüşe sahip olma.

7. ÖĞRENCİNİN UYGULAMADAKİ AKADEMİK DEĞERLENDİRME

KRİTERLERİ

1. Öğrenciler final sınavından aldıkları puanın %50’si ve Eğitsel Danışmanın

vereceği puanın %25’i ve Kurum Danışmanının vereceği puanın %25’i alınarak

değerlendirilir.

Öğrencilerin final sınavı ile değerlendirilmesinin amacı Sosyal Hizmet teorisi ile

uygulamasının bir arada yürütülmesi ve alanda teorik ve pratik bilginin bütünleştirilmesinin

sağlanmasıdır.

2. Öğrenciler her hafta rapor hazırlamak ve Eğitsel Danışmanlarına teslim

etmekle yükümlüdür. Eğitsel Danışmanlar bu raporları göz önünde bulundurarak

değerlendirmelerini yapmaktadır.

3. Kurum Danışmanlarının değerlendirmeleri, uygulama devamlılığı ve

kurumdaki performansına göre yapılacaktır.

4. Öğrenciler uygulama esnasında Eğitsel Danışmanları tarafından ayda en az bir

kez ziyaret edilecektir.

Uygulama esnasında Eğitsel Danışman ziyaretlerinin amacı, öğrencinin kurumla

uyumunu, kurumdaki performansını ve kuruma devamlılığını görmek, takip etmek ve Kurum

Danışmanları ile iletişime geçmektir.

5. Yılsonu final sınavında uygulama raporları CD formatında ve çıktı halinde,

kurum danışmanlarının öğrenci değerlendirme raporu ise kapalı bir zarf içinde staj

koordinatörlüğüne teslim edilir.


8. HAFTALIK DERS İŞLEME PLANI VE KULLANILACAK ÖĞRETİM YÖNTEM

VE TEKNİKLERİ

Hafta Konu Kullanılan Yöntem ve Teknik

1. Hafta Uygulama yapılacak alanı tanıma Küçük grup çalışması, alan uygulaması

2. Hafta Uygulama yapılacak kurumu tanıma Küçük grup çalışması, alan uygulaması

3. Hafta Bireylerle sosyal hizmet uygulaması

için hazırlık yapma

Küçük grup çalışması, alan uygulaması

4. Hafta Sosyal hizmet uygulaması yapılacak

bireyleri belirleme



bireylerle tanışma



bireyleri değerlendirme


7. Hafta Sosyal hizmet uygulamasını planlama Küçük grup çalışması, alan uygulaması

8. Hafta Ara Sınav

9. Hafta Bireylerle sosyal hizmet uygulaması I Küçük grup çalışması, alan uygulaması


II



III



IV


13. Hafta Bireylerle sosyal hizmet uygulamasını

değerlendirme


14. Hafta Bireylerle sosyal hizmet uygulamasını

sonlandırma



15. Hafta Bireylerle sosyal hizmet

uygulamasının etkililiğini izleme


16. Hafta Final Sınavı


KAYNAKÇA

Baykara Acar, Y., Acar, H., & Atamtürk, E. (2013). Sosyal Hizmet Uygulaması 1 Dersi SHB

403 Yönergesi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.

Duyan, V. (2010). Sosyal Hizmet Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Ankara:

Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği.

Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş. Ankara: Nika.

Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 17

EK-1: UYGULAMA DEVAM FİŞİ

UYGULAMA DEVAM FİŞİ

Öğrencinin

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….…....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……………………………………………………....

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….

Eğitsel Danışman:...…………………………………………………………………………..

1. Hafta 2. Hafta 3. Hafta 4. Hafta 5. Hafta

Tarih:……..…. Tarih:….…. Tarih:………. Tarih:…….. Tarih:……….

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Pazartesi

Salı

Çarşamba

Perşembe

Cuma

Kurum Danışmanı Adı Soyadı:

……………………………….......................................

İmza, Kaşe Mühür


EK-2: KURUM TANITIM RAPORU

KURUM TANITIM RAPORU1

Öğrencinin

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…



Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….


İlgilı Kurumun / Kuruluşun

1. Kurumun tarihçesi,

2. Kurumun kuruluş amacı, sağladığı hizmetler,

3. Kurumun amaç ve hizmetlerinin sosyal hizmetle ilgisi,

a. Kurumun fiziksel özellikleri,

b. Kurumda yerleşmiş bir sosyal hizmet uygulamasının mevcut olup olmadığı,

c. Kurumun olanakları,

d. Kurum hizmetlerinin ne şekilde desteklendiği, maddi olanakları;

e. Kurumun toplum ve paydaş kuruluşlarla yaptığı çalışmalar,

f. Kurumun kayıt tutuma ve dosyalama sistemi,

g. Kurumun yürüttüğü çalışmalarla ilgili istatistikleri, raporlar vb.

4. Kurumun yönetim yapısı (genel müdür, daire başkanları, müdür, müdür yardımcıları, vb.

bilgisi),

5. Kurumun personel yapısı (meslek elamanları, sosyal hizmet uzmanı, psikolog vb. bilgisi),

a. Kurumda meslek sahibi personel ve diğer personelin, varsa gönüllülerin sayısı,

özellikleri,

b. Personelin birbiriyle ilişkileri, hiyerarşik düzen, ekip çalışmaları,

6. Kurumun müracaatçıları

a. Kurumdan hizmet alan müracaatçılara ilişkin istatistikler (sayısı, niteliği vb)

1 Dönem sonunda teslim edilir.


b. Müracaatçıların ihtiyaç ve sorunları,

c. Müracaatçıların sorunlarını giderilmesinde karşılaşılan güçlükler


EK-3:ALAN TANITIM RAPORU

ALAN TANITIM RAPORU2

Öğrencinin;

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…



Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….


İlgili Sosyal Hizmet Alanı

Alanına ilişkin literatür bilgisi,

Alanda kullanılan mesleki yaklaşım ve teknikler,

Alanın sosyal hizmet uygulamasındaki yeri,

Alanda faaliyet gösteren kurumlar ve bunların yetki ve sorumlulukları,

Alana ilişkin yürütülen ulusal politika ve stratejiler,

Stratejiler.

2 Dönem başında teslim edilir.


EK-4: SÖZLEŞME ÖRNEĞİ

SÖZLEŞME ÖRNEĞİ3

Bireylerle sosyal hizmet uygulaması kapsamında yapılacak olan görüşmelerin içeriğini

…………………………… oluşturmaktadır. Bu görüşme süreci ile ………………………….

amaçlanmaktadır. Süreç boyunca çalışma takvimimiz …………………………… tarihleri

arasında planlanmıştır. Toplantı saatlerimiz aksi bir durum olmadığı sürece her hafta

…………….. günü ve ………….. saatleri arasında yapılacaktır. Tüm bu çalışma gizlilik

esasına bağlı olarak yapılacak ve oturumlarda konuşulanlar ve yapılanlar kesinlikle üçüncü

kişilerle paylaşılmayacaktır.

Çalışmanın beklenen olası çıktıları;………………………………. sıralanabilir.

Müracaatçı olarak;

Bu bağlamda yapılacak olan çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul ediyorum.

Sosyal Hizmet Uzman adayı (öğrencisi) olarak;

Bu bağlamda yapılacak olan çalışmanın mesleki rol, mesleki sorumluluk ve mesleki etik

bilinciyle gerçekleştireceğimi kabul ediyorum.

Öğrencinin/Uygulayıcının Adı ve Soyadı: Müracaatçının Adı ve Soyadı:

……………………………….. ………………………………..

İmza:………………………. İmza:………………………….

Tarih:……………………… Tarih:…………………………

3 Bu bir örnek sözleşmedir. Çalışmanın niteliğine göre uyarlanması gerekmektedir.


EK 5: HAFTALIK/GÜNLÜK ÇALIŞMA RAPORU

Öğrencinin

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…



Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….


..

H

A

F

T

A

1.G

ün

2.G

ün

Haft

a

...

H

A

F

T

A

1.G

ün

2.G

ün

Haft

a


EK 6: EĞİTSEL/KURUM DANIŞMANLARI İÇİN ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME

FORMU

ÖĞRENCİNİN

Adı ve Soyadı :………………………………………………………………………

Sınıfı :………………………………………………………………………

Numarası :………………………………………………………………………

Uygulama Yapılan Kurum :…...………………………………………………………………

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……….……………………………….………………

Uygul

ama

Döne

mi :………………………………………………………………………

Danışmanlığını yaptığınız öğrencinin performansını aşağıdaki çizelgede belirtilen kriterler doğrultusunda

belirtiniz. Teşekkür ederiz.

No Konu

Çok

Yeterli Yeterli Orta Yetersiz

Çok

Yeters

iz

5 Puan 4 Puan 3

Puan

2 Puan 1

Puan

1 İş disiplini (devam durumu, çalışma saatlerine riayet etmesi, devamsızlık durumunda izin

isteyip istemediği)

2 Etkili çalışma ve zamanı verimli kullanabilme

3 Uygulamadaki motivasyonu ve gayreti

4 Kendini ifade edebilme becerisi

5 Sorumluluk alabilme ve yerine getirme

6 İnisiyatif kullanabilme

7 Analitik ve eleştirel düşünme yeteneği

8 Güçlü ve zayıf yönlerinin farkına varabilme ve bunları geliştirebilme yeteneği

9 Kişiler arası ilişkilerdeki yeteneği, meslektaşları ile ilişki kurabilme ve sürdürme becerisi

10 Uygulama yapılan kurumun giyim standartlarına uyma

11 Uygulama yaptığı kurum ve alana ilişkin politika, mevzuat ve sunulan hizmet bilgisi

12 Mesleki uygulamaları müracaatçının gereksinimlerine göre başlatma, sürdürme, sorun

çözme ve sonlandırma becerisi

13 Mesleki kavramları anlama ve kullanabilme becerisi

14 Mesleki değerlere ve etik ilkelere uygun davranma becerisi

15 Kaynakları harekete geçirebilme becerisi

16 Ekip çalışmasına uygunluğu ve sorumluluklarını yerine getirebilme becerisi

17 Uygulama yapılan kurumdaki meslek elemanları ve yönetim ile etkili iletişim kurabilme

becerisi

18 Kayıt tutma, rapor yazma becerisi

19 Kuramsal yaklaşımları uygulamaya aktarabilme becerisi

20 Mesleki gelişim potansiyeli

TOPLAM

GENEL TOPLAM


EK-7: BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI SÜREÇ RAPORU

BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI SÜREÇ RAPORU4

Öğrencinin

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…



Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….


Müracaatçının

Adı ve Soyadı (Kısaltmalar kullanılacaktır):………………………………..

Görüşme Tarihi :…………………………………………………………………………

Görüşme Süresi :………………………………………………………….…………...…

Görüşme Sırası (Kaçıncı Görüşme Olduğu) :………………………………………………

Görüşme Öncesi Ön Bilgi/Ön Çalışma:……………………………………………………..

Görüşmenin Amacı :……………………………………………………………….………..

Görüşme Süreci : (Ayrıntısıyla yazılır)……………………………………….…………..

Değerlendirme : (Süreç raporu değerlendirmesi, yapılan süreç içerisindeki görüşmenin

değerlendirmesini kapsamaktadır. Genel değerlendirme formu ayrıca

doldurulacaktır)…………………………………………….…………..

Gelecek Görüşme İçin Planlama :…………………………………………………………..

Kendinizi Değerlendirme (Öz Değerlendirme): Duyan, V. (2010/2012) Sosyal Hizmet:

Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. kaynağındaki Grup Liderini

Değerlendirme Soruları dikkate alınrak öğrenci kendisini değerlendirecektir.

4 Her görüşme için ayrı ayrı doldurulacaktır.


EK-8: SOSYAL İNCELEME RAPORU

SOSYAL İNCELEME RAPORU56

1.Kimlik Bilgileri:

Bu bölümde müracaatçının adı, cinsiyeti, adresi, doğum yeri ve yılı, kuruluşa başvurma

biçimi ve nedeni hakkında bilgiler verilir.

2. Bilgi Toplama Yolları ve Kullanılan Kaynaklar:

Bu bölümde rapor hazırlarken görüşme yapılan, ziyaret edilen kişi ve kurumlar hakkında

gerekli açıklamalar yapılır. Bu bağlamda görüşme ve ziyaretlerin sayısı ve bunların nerelerde

gerçekleştirildiği hakkında bilgiler verilir. Bu bölümde, incelenen belge ve kayıtlardan da söz

edilir. İstenildiği halde görüşülemeyen kişi ve kuruluşlar da açıklanır.

3. Değerlendirme:

Bu bölümde etraflıca toplanan bilgiler, bir düzen içinde verilir.

3.1. Müracaatçının sorununa ilişkin bilgiler:

Sorunun ne zaman, nasıl ortaya çıktığı, müracaatçının sorununa ilişkin farkındalığı, sorunu

çözme motivasyonu bu başlık altında yer alır.

3.2. Müracaatçının bireysel özellikleri ve güçlerine ilişkin bilgiler:

Sorunun ortaya çıkmasında etkili olabilecek bireysel özellikler üzerinde durulur. Psikososyal

ve bedensel sağlık, olgunluk düzeyi, engellilik durumu, insani ilişkiler kurmadaki kapasitesi

5 Her müracaatçı için bir kere doldurulacaktır.

6 Detaylı bilgi için bkz: S. Uluğtekin, Çocuk Mahkemeleri ve Sosyal İnceleme Raporları

(http://socialwork.health.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/178/2015/07/cocuk_mahkemeleri1.pdf)


ve güçlü yanları da ele alınır. Bu bilgiler hem sorunun ortaya çıkışı, hem de çözümlenmesi

açısından önemlidir.

Bu alt bölümde müracaatçının görüşmeler sırasındaki duygusal durumu, sorun çözme

açısından istekliliği ve sosyal hizmet uzmanı ile kurduğu iletişim biçimi de yer alır.

3.3. Sosyal çevreye ilişkin bilgiler:

Toplumsal yapı, kültür, aile, okul, iş ile müracaatçının sorunu arasındaki ilişkilere bu alt

bölümde değinilir. Müracaatçı, “çevresi içinde birey” anlayışı ile değerlendirilir. Çünkü çevre,

sistem yaklaşımı çerçevesinde sorunları yaratan olduğu kadar, sorunların çözümünde de

kullanılan en önemli kaynaktır.

3.4. Sorunun ortaya çıkışı ve çözüm yollarına ilişkin değerlendirme:

Sosyal hizmet uzmanı burada topladığı tüm bilgileri gözden geçirerek bir değerlendirme

yapar. Yani çevreyi göz önünde bulundurarak sorunu ortaya çıkaran önemli nedenlerin altını

çizer ve bu nedenlerin ihtiyaçlar ve kaynaklar bağlamında sorunun çözümlenmesine ilişkin

değerlendirmesini yapar.

4. Müdahale Planı:

Bu bölümde, değerlendirmeye bağlı olarak “hangi sistemlerin nasıl değiştirileceği”nin

ayrıntılı planı yapılır. Müdahale planı aynı zamanda çalışılan kuruluşa da sunulur. Sosyal

hizmet uzmanı burada tüm yasal olanak ve olanaksızlıkları, politikaları göz önüne alır.

Müdahale planı, a) değiştirilmesi gereken sistemler, b) müdahalenin mikro, mezzo ve makro

düzeyleri, c) değişme sürecinde sosyal hizmet uzmanının rolleri gibi konuları da kapsar. Bu

bölümde sosyal hizmet uzmanı müracaatçı ve ilgili kaynak sistemlerle yapacağı tüm

çalışmaların amaç ve alt amaçlarını, sürelerini, yerlerini ve tarihlerini ayrı ayrı belirtmelidir.

Raporun yeterli bir uzunlukta olması, bölüm ve alt bölümlerin düzenli bir şekilde belirtilmesi,

anlaşılır ifadeler kullanılması, yazım ve dilbilgisi kurallarına uyulması ve hatasız olması

gerekir.


EK-9: BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI ÖNBİLGİ FORMU

BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

ÖN BİLGİ FORMU7

Öğrencinin

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…



Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….


Müracaatçıya İlişkin Bilgiler:

Adı ve Soyadı (Kısaltmalar kullanılacaktır):…………………………………………….....

Doğum Yeri ve Yılı :………………………………………………………….…………….

Cinsiyeti :………………………………………………………….…………….

Öğrenim Durumu :………………………………………………………….…………….

Mesleği :………………………………………………………….…………….

Aile Üyelerine İlişkin Bilgiler:

Adı ve Soyadı (Kısaltmalar Kullanılacaktır):…………………………………………….....


Cinsiyeti :………………………………………………………….…………….

Öğrenim Durumu :………………………………………………………….…………….

Mesleği :………………………………………………………….…………….

Adres:

Ev Adresi (Yalnız mahalle/semt bilgisi yazılacaktır) :..…………………….……………....

İş Adresi :………………………………………………………….…………….

Başvuru Tarihi :………………………………………………………….…………….

Başvuru/Havale Nedeni :………………………………………………………….………..

7 Her bir müracaatçı için ilk mülakatta bir kere hazırlanacaktır.


Başvurunun İlk/Tekrar Olup Olmadığı :………………………………………………….

Başvuru Biçimi:

( ) Kendi başvurdu

( ) Kurum yetkilisi havale etti

( ) Diğer (belirtiniz) ……………………………………………….………………………..


EK-10: BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI MÜRACAATÇI GENEL

DEĞERLENDİRME RAPORU

BİREYLERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI MÜRACAATÇI

GENEL DEĞERLENDİRME RAPORU

Öğrencinin

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…



Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….


Müracaatçıya İlişkin Bilgiler:

Adı ve Soyadı (Kısaltmalar kullanılacaktır):………………………………..........................


Cinsiyeti :………………………………………………………….…………….

Öğrenim Durumu :………………………………………………………….…………….

Mesleği :………………………………………………………….…………….

Müracaatçının:

Başvuru / Havale Nedeni :………………………………………………………….………...

Fiziksel Görünüşü :…………………………………………………………………………

Sağlık Durumu :………………………………………………………….…………...…

Aile Üyelerinin Kimliği:………………………………………………………………………

Aile İçi İlişkiler :………………………………………………………….…………...…

Sosyal ve Kültürel Etkinlikleri :……………………………………………………………..

Ekonomik Durumu :………………………………………………………….…………...…

Diğer Bilgiler :………………………………………………………….…………...…

Değerlendirme: (Müracaatçının karşılanamayan ihtiyaçları veya sorunlarına ilişkin

değerlendirme açıklanır. Bir cümle ile açıklama yapmak yeterli değildir)


Müdahale Planı: (Plan ayrıntısı verilir)..……………………………………………………

Plan ve Uygulama: (Planın nasıl uygulandığı konusunda ayrıntısı verilir)..……………..…

Son Değerlendirme: (Müracaatçı ile yapılan mesleki çalışmanın amacına ulaşma durumu ve

ileriye dönük müracaatçının sosyal işlevselliği üzerinde son değerlendirme yapılır)

Kendinizi Değerlendirme (Öz Değerlendirme): Duyan, V. (2010/2012) Sosyal Hizmet:

Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. kaynağındaki Grup Liderini

Değerlendirme Soruları dikkate alınrak öğrenci kendisini dönemin tamamı için

değerlendirecektir.


NOTLAR

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......


……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......


……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......


……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......


Documents

Tsocialwork.health.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/... · Öğrenciler mesleki çalışmaları ile ilgili düzenli raporlar yazmakla yükümlüdürler. Raporlar eğitsel danışmana